eindtermen van de rechtstreeks aansluitende bachelor of science in de pedagogische wetenschappen

Disability studies I

Disability studies I 506

HLPEDA02O00021

T: 40 O: 30 Geert Van Hove

SP: 8

disability studies, onderzoek

Via concrete probleemstellingen de link kunnen situeren tussen de gehanteerde wetenschappelijke benaderingen van disability studies en de implementatie ervan in de praktijk.

Via het bestuderen van benaderingen als 'life history' en 'narrative research' de insidersexpertise kunnen herkennen en op zijn waarde kunnen schatten.

Eindtermen van de rechtstreeks aansluitende bachelor of science in de pedagogische wetenschappen.

S

77 Verschillende wetenschappelijke benaderingen (bijv. biomedische benadering, (ontwikkelings)stoornissen, mensenrechtendiscours, ecologische benadering, denken in termen van functionele vaardigheden,…) kunnen situeren en ze kritisch kunnen evalueren en integreren in functie van de eventuele bruikbaarheid voor orthopedagogische problemen.

S S

79 Het ‘preventiediscours’ kunnen situeren binnen recente visies op orthopedagogiek als handelingswetenschap. 86 Basisconcepten uit de theorievorming aangaande Disability Studies kunnen situeren en kritisch kunnen reflecteren over de gevolgen ervan voor de ondersteuning van personen met beperkingen.

Dit opleidingsonderdeel wordt gebouwd rond drie thema's:

personen met een beperking en hun geestelijke gezondheidszorg;

personen met een beperking en hun recht op kwaliteitsvolle communicatie;

personen met een beperking en hun recht op kwaliteitsvolle arbeid.

Via oefeningen zal vooral aandacht besteed worden aan wetenschappelijk onderzoek op het vlak van disability studies, dovencultuur, en beeldvorming over personen met beperkingen.

! 8

" #

%$
Hoorcolleges belichten de theoretische fundamenten.

Gastsprekers en videopresentaties stellen de praktijk voor. Deze praktijkconfrontaties worden gekoppeld aan resultaten van recent wetenschappelijk onderzoek.

Voor de oefeningen kunnen studenten kiezen voor één van de 3 gepresenteerde thema's. Zij zullen in kleine groepen concreet oefenmateriaal bestuderen en in de praktijk van dit thema onder begeleiding van een specialist gaan meewerken.

&

Interactieve ondersteuning via MINERVA.

Vast spreekuur: ...

Op afspraak.

'(

(

Een combinatie van periodegebonden en permanente evaluatie.
Schriftelijk examen.

Permanente evaluatie op basis van de uit te voeren opdrachten.

)

Reader, uitgegeven via Story-Scientia.
Geschatte kostprijs van het leermateriaal: 50 Euro.

*+

Disability studies II

Disability studies II 526

HLPEDA03O00008


SP: 4

disability studies

Dwarsverbindingen kunnen maken tussen de 'gehandicaptensector' en andere sectoren zoals de 'sector geestelijke gezondheidszorg', de 'bejaardensector' en het fenomeen 'genderstudies',

Dialogische technieken kunnen hanteren om personen met een handicap als ervaringsdeskundigen écht aan bod te laten komen.

Via concrete probleemstellingen de link kunnen situeren tussen de gehanteerde wetenschappelijke benaderingen van disability studies en de implementatie ervan in de praktijk.

Via het bestuderen van benaderingen als 'life history' en 'narrative research' de insidersexpertise kunnen herkennen en op zijn waarde kunnen schatten.

S S S

81 Orthopedagogisch onderzoek kunnen interpreteren en er kritisch kunnen over reflecteren in functie van de ‘dienstbaarheid’ voor de praktijk. 83 Actief kunnen participeren in belangrijke orthopedagogische (maatschappelijke) discussies die zich distilleren rond concepten als: integrated treatment, inclusie, empowerment,…. 89 Wetenschappelijk onderzoek kunnen opzetten aangaande kinderen en jongeren met disabilities.

In dit opleidingsonderdeel worden de principes van Disability Studies getoetst aan fenomenen zoals 'chronisch ziek zijn' en het 'Gilles de la Tourette Syndroom'.
Daarnaast wordt de dwarsverbinding tussen Disability Studies, gedrags- en emotionele problemen, en drugmisbruik bestudeerd.
Tenslotte kunnen de studenten in kleine groepen of zelfs individueel dieper ingaan op onderwerpen zoals:

onderzoek ifv kwaliteitsvol onderwijs voor kinderen met beperkingen;

ontwikkelen van beeldmateriaal ifv specifieke begeleiderattitudes voor mensen met intensieve ondersteuningsnood;

case studies bij mensen met een verstandelijke beperkingen en bijkomende psychische problemen;

narratief onderzoek ifv kwaliteitsvol werken van mensen met beperkingen
...

! 4

" #

%$
De 'studiedag werkvorm'.

Themagroepen voor het bestuderen van recent wetenschappelijk onderzoeksmateriaal.

Groepswerk voor oefeningen.

&


Vast spreekuur: ...

Op afspraak.

'(

(

Permanente evaluatie.
Werkstukken en presentaties.

)

Reader.

*+

Drug abuse I

Drugmisbruik I 507

HLPEDA02O00020

T: 30 O: 10 Eric Broekaert

SP: 4

organisatie- en behandelingsvormen, diagnose en behandeling, specifieke doelgroepen, drugmisbruik

De structurele organisatie van en de theorievorming m.b.t. drughulpverlening kritisch kunnen beoordelen.


S S S

81 Orthopedagogisch onderzoek kunnen interpreteren en er kritisch kunnen over reflecteren in functie van de ‘dienstbaarheid’ voor de praktijk. 83 Actief kunnen participeren in belangrijke orthopedagogische (maatschappelijke) discussies die zich distilleren rond concepten als: integrated treatment, inclusie, empowerment,…. 84 Basisconcepten uit de theorievorming aangaande drughulpverlening kunnen duiden en kritisch kunnen reflecteren over de gevolgen ervan voor begeleiding en hulpverlening.

In dit opleidingsonderdeel komen volgende thema's aan bod:

overzicht van organisatie- en behandelvormen en geïntegreerde behandelingsvormen;

de therapeutische gemeenschap als behandelingsvorm voor drugverslaafden;

specifieke doelgroepen: drugverslaafden in de gevangenis, het sociaal netwerk van druggebruikers, kinderen van drugverslaafde ouders, gender-verschillen bij drugverslaafden, etc.;

case management;

diagnostische instrumenten (Europese versie van de Addiction Severity Index, motivatieschalen, etc.).

! 4

" #

%$
Hoorcolleges en aansluitende discussie in kleine groepjes.

Oefening rond diagnostiek en/of behandeling, aansluitend bij lopend onderzoek of wetenschappelijke dienstverlening van de vakgroep en onder begeleiding van een vakgroep medewerker.

&


Op afspraak.

'(

(

Individuele paper (40%) met een kritische reflectie op de thema's die tijdens de hoorcolleges aan bod kwamen. Deze paper wordt besproken en verdiept tijdens een examen onder de vorm van een afsluitend evaluatiegesprek (40%).

Ook de oefening rond diagnostiek en/of behandeling wordt ingediend onder de vorm van een paper (max. 20%).

)

Syllabus, bestaande uit hoofdstukken uit boeken en tijdschriftartikels.

*+

Broekaert, E., Schuyten, G., Erauw, K., Bracke,R. (2003). Evolution of encounter group methods in therapeutic communities for substance abusers. Addictive Behaviours, 29(2), 231-244.

Broekaert, E., Vanderplasschen, W., Temmerman, I., Ottenberg, D., & Kaplan, C. (2000). Retrospective study of similarities and relations between the American drug-free and the European therapeutic communities for children and adults. Journal of Psychoactive Drugs, 32(4), 407-417.

Kooyman, M. (1993). The therapeutic community for addicts: intimacy, parent involvement and treatment success. Swets en Zeitlinger.

Soyez, V., & Broekaert, E. (2003). How do substance abusers and their significant others experience the re-entry phase of therapeutic community treatment: a qualitative study. International Journal of Social Welfare, 12(3), 211-220.

Vanderplaschen, W. ,Debourdeaudhuij, I. ,Van Oost, P. (2002). Co-ordination and continuity of care in substance abuse treatment. An evaluation study in Belgium. European Addiction Research, 8(1), 10-21.

Vandevelde, S., Vanderplasschen, W., & Broekaert, E. (2003). Cultural responsiveness in substance abuse treatment: a qualitative study using professionals' and clients' perspectives. International Journal of Social Welfare, 12(3), 221-228.

Drug abuse II

Drugmisbruik II 525

HLPEDA03O00007


SP: 4

organisatie- en behandelingsvormen, diagnose, behandeling, specifieke doelgroepen, drugmisbruik

Wetenschappelijk onderzoek kunnen opzetten en evalueren over de orthopedagogische zorg voor kinderen en volwassenen met drugproblemen.

De structurele organisatie van en de theorievorming m.b.t. drughulpverlening kritisch kunnen beoordelen.

S S S

80 Orthopedagogisch onderzoek kunnen opzetten. 84 Basisconcepten uit de theorievorming aangaande drughulpverlening kunnen duiden en kritisch kunnen reflecteren over de gevolgen ervan voor begeleiding en hulpverlening. 88 Wetenschappelijk onderzoek kunnen opzetten aangaande personen met drugsproblematiek.

In dit opleidingsonderdeel wordt eenvoudig wetenschappelijk onderzoek opgezet rond de thema’s uit ‘Drugmisbruik I’ en rond het aan de vakgroep lopend onderzoek.
De theoretische lessen worden, na een inleiding, opgezet in de vorm van een studiedag rond een actueel thema met betrekking tot drugmisbruik.

! 4

" #

%$
Inleidende hoorcolleges.

Studiedag met presentaties van verschillende experts uit werkveld.

Oefeningen in kleine kartelgroepen, rond een thema dat aan de hand van wetenschappelijk onderzoek en onder begeleiding van een medewerker van de vakgroep uitgediept wordt.

&


Op afspraak.

'(

(

Schriftelijk examen met betrekking tot het bestudeerde thema en de discussies tijdens de studiedag (30%).

Presenteren van een groepspaper m.b.t. tot het onderzoek (70%).

)

Syllabus bestaande uit wetenschappelijke artikels en/of hoofdstukken uit boeken.

Selectie van wetenschappelijke artikels aansluitend bij het gekozen onderzoeksthema.

*+

Broekaert, E., Haack, M.-J., Kaplan, C., Oberg, D., Sallmén, B., Segraeus, V., Soyez, V., & Wilson, J. (2002). The Biomed II IPTRP Project: Implementation of Diagnostic Instruments. European Addiction Research, 8(4), 201-203.

Broekaert, E., Raes, V., Kaplan, C., & Coletti, M. (1999). The design and effectiveness of therapeutic community research in Europe: an overview. Journal European Addiction research, 5(1), 21-35.

Broekaert, E., Soyez, V., Vanderplasschen, W., Vandevelde, D., Bradt, R., Morival, M., & Kaplan, C. (2001). The Videotaped Addiction Challenge Tool: A new instrument for qualitative substance abuse assessment, treatment planning and research in Therapeutic Communities. International Journal of Social Welfare, 10(2), 134-141..

Broekaert, E., Vandevelde, S., Vanderplasschen, W., Soyez, V., & Poppe, A. (2002). Two decades of "research-practice" encounters in the development of European therapeutic communities for substance abusers. Nordic Journal of Psychiatry, 56(5), 371-377..

Kaplan, C., Broekaert, E., & Morival, M. (2001). Improving social psychiatric treatment in residential programmes for emerging dependence groups in Europe: cross-border networking, methodological innovations and substantive discoveries. International Journal of Social Welfare, 10(2), 127-133.

Literacy education

Geletterdheidsopvoeding 530

HLPEDA02O00018

T: 30 O: Marc Spoelders

SP: 5

geletterdheidsopvoeding, taalbewustzijn, bilinguale opvoeding, taalverwerving, taaltests, literaire socialisatie, verbale interactie, pragmatiek, discourse

De dynamiek van één- en meertalige literaire socialisatie en geletterdheidsopvoeding kritisch kunnen bespreken vanuit een denkkader dat zich fundeert in de (toegepaste) ontwikkelingspsycholinguïstiek en de (pedagogische) pragmatiek.


S S

75 Pedagogische uitspraken en begrippen conceptueel-analytisch en met geactualiseerd historisch besef kunnen duiden. 76 Pedagogisch en onderwijskundig onderzoek kunnen opzetten.

In deze cursus komen volgende hoofdstukken aan bod:

inleidend kader: taal in de persoonlijkheidsontwikkeling, in leren, opvoeden en onderwijs;

typische en a-typische vormen van geletterdheidsontwikkeling;

gedecontextualiseerd taalgebruik en geletterdheidsopvoeding;

pragmalinguïstische aspecten van pedagogische interactie;

metalinguïstisch bewustzijn en geletterdheidsopvoeding;

één en meertalige geletterdheidsopvoeding;

ethnostereotypering, taalattitudes en geletterdheidsopvoeding;

taal-ego en bilinguale opvoeding;

onderwijskundige aandachtspunten voor geletterdheidsopvoeding.

! 5

" #

%$
Seminarie.

Zelf bewerken en uitbreiden van de klapper.

&

Op afspraak.

'(

(

Periodegebonden evaluatie.
Mondeling examen (open boek).

)

Een klapper bestaande uit artikels van de docent.

Onderzoeksrapporten van de vakgroep pedagogiek m.b.t. literaire socialisatie en beginnende geletterdheid; taal-ego en bilingualiteit; taalattitude; en (verbale) pedagogische interactie.

*+

Spoelders, M. (ed.) (1990). Literacy acquisition. Lier/Gent: Van In/C&C.

Spoelders, M. et al. (eds.) (1985). Essays in educational pragmatics: 1.

Titone, R. (ed.) (1993). Metalinguistic development and language education; topical issue Scientia Paedagogica Experimentalis, 30, 1.

Pierre, R. (ed.) (1992). La compréhension de textes écrits en language maternelle et en langue seconde . Topical issue Scientia ¨Paedagogica Experimentalis, 29, 1.

Laine, E. (1993). Language attitudes : a setting , a case and a research technique, Supplement S.P.E. 30 GuioraA.Z. (1992). Notes

on the psychology of language. Supplement Scientia Paedagogica Experimentalis, 29.

Verhoeven L. et al. (1999). Stimulering van beginnende geletterdheid bij kleuters. Nijmegen: Expertisecentrum Nederlands.

Verhoeven L. et al. (1999). Tussendoelen beginnende geletterdheid. Nijmegen: Expertisecentrum Nederland.

History of contemporary educational systems

Geschiedenis van de eigentijdse onderwijssystemen 532

HLPEDA01O00002

T: 20 O: 20 Franky Simon

SP: 4

geschiedenis van opvoeding en onderwijs, pedagogische historiografie

Over de eigen pedagogische theorie kunnen reflecteren.

Kritisch en begrijpend staan t.o.v. veranderende maatschappelijke omstandigheden in relatie tot het onderwijsgebeuren.

Het pedagogische verleden met behulp van verschillende 'conceptuele werktuigen' kunnen begrijpen en interpreteren.

S S S S

67 69 73 75

Hedendaagse alternatieve onderwijskundige realisaties kunnen beoordelen. Instructie- en onderwijssystemen kunnen vergelijken vanuit een onderwijskundig en sociologisch perspectief. Het welslagen of falen van onderwijsinnovaties kunnen interpreteren. Pedagogische uitspraken en begrippen conceptueel-analytisch en met geactualiseerd historisch besef kunnen duiden.

Dit opleidingsonderdeel geeft een rudimentaire inleiding op de methoden, begrippen en benaderingswijzen van de geschiedenis van opvoeding en onderwijs, gevolgd door een overzicht van het voorhanden zijnde bronnenmateriaal (orale, geschreven en visuele bronnen) en een reflectie over de wijze waarop deze bronnen kunnen worden verwerkt.
De studenten krijgen ook een overzicht van de ontwikkelingen van de nationale onderwijssystemen, van de reformpedagogiek (nieuwe schoolbeweging), en van de onderwijshervormingen sinds de jaren zestig.

! 4

" #

%$
Hoorcolleges en seminaries.

Groepssessies in het kader van een opdracht over een behandeld thema.

&


Op afspraak.

'(

(

Kleine opdrachten tijdens seminaries waarbij de studenten tijdens seminaries allerhande aangereikt bronnenmateriaal moeten interpreteren.

Een uitgebreide toepassingsgerichte opdracht gegeven rond een bepaald onderwijssysteem, wat moet uitmonden in een consistente paper.

)

Syllabus.

*+

Family education and educational support

Gezinspedagogiek en opvoedingsondersteuning 123

HLPEDA02A00063

T: 30 O: 15 Hans Van Crombrugge

SP: 5

gezin, opvoeding, ondersteuning

Veranderingen in gezin en opvoeding inzien.

Onderzoek en theorievorming met maatschappelijke discussies kunnen confronteren.

Eindtermen bachelor of science in de pedagogische wetenschappen, afstudeerrichting sociale agogiek

A A A A

53 Reflectieve kennis kunnen construeren met betrekking tot begeleiding en ondersteuning in opvoeding, onderwijs en opleiding, en andere socialisatiecontexten. 57 Op een wetenschappelijke wijze kunnen omgaan met theorieën, beleid en praktijk van onderwijs en opvoeding. 58 Pedagogische theorieën en concepten kunnen hanteren om concrete pedagogische situaties en processen, inclusief de eigen leerprocessen, te ondersteunen. 62 Pedagogische interventies kunnen evalueren naar welslagen of falen.

In de cursus komen drie aspecten van de gezinspedagogiek.

De theorievorming betreffende gezin en opvoeding. Bijzondere aandacht gaat naar de wisselwerking tussen maatschappelijke ontwikkelingen inzake gezin en opvoeding en de pedagogische theorievorming inzake gezin en opvoeding.

Het empirisch onderzoek van de gezinsopvoeding. Aan de hand van een selectie van actueel gezinspedagogisch onderzoek wordt ingegaan op de inhoud en werkwijze van actueel gezinspedagogisch onderzoek.

De pedagogische ondersteuning van betrokkenen bij gezinsopvoeding. Hier worden vormen van gezins- en opvoedingsondersteuning voorgesteld en geanalyseerd.

! 5

" #

%$
Hoorcollege met inbegrip van gastcolleges.

Begeleide lectuuropgave.

&


Op afspraak.

'(

(

Mondeling met schriftelijke voorbereiding.

)

Van Crombrugge, H. (1999). Verwantschap en verschil. Over de plaats van het gezin en de betekenis van het ouderschap in de moderne pedagogiek. Leuven: Apeldoorn.

Vandemeulebroecke, L., Van Crombrugge, H., & Gerris, J. (eds., 1999). Gezinspedagogiek I: Actuele thema's in onderzoek en praktijk. Antwerpen: Garant.

Vandemeulebroecke, L., Van Crombrugge, H., e.a. (eds). Gezinspedagogiek. II: opvoedingsondersteuning. Antwerpen: Garant.

*+

Learning disabilities in language and mathematics

Leerstoornissen taal en wiskunde 511 T: 30 O: 10 Anne Desoete

SP: 4

orthodidactiek, leerstoornissen, dyslexie, dysorthografie, dyscalculie, detectie, remediëren

Over (problematische) deelfacetten van onderwijs- en leersituaties kunnen reflecteren en deze kunnen analyseren met behulp van belangrijke diagnostische en klinische methoden en technieken vanuit ortho-agogische en orthodidactische theorievorming.

Het verloop van de besluitvormingsproces vanaf de aanmelding van het probleem tot en met het opstellen van een handelingsplan bij personen met een leerstoornis inzien en er kritisch over kunnen reflecteren.

Vanuit de aandacht voor het realiseren van optimale leer- en ontwikkelingskansen voor alle leerlingen, interventies kunnen bedenken en sturen om het welbevinden van kinderen met leerstoornissen te bevorderen.

Eindtermen van de rechtstreeks aansluitende bachelor of science in de psychologie.

A A A A A A S S

125 Leiding kunnen geven. 126 Op een methodologisch verantwoorde wijze zelfstandig een onderzoek kunnen uitvoeren met betrekking tot een specifieke probleemstelling. 127 Op een wetenschappelijke wijze kunnen omgaan met theorieën, beleid en praktijk van sociaal werk. 129 Leerprocessen en de ontwikkeling van handelingscompetenties kunnen plannen, begeleiden en ondersteunen. 131 Sociaal werkprocessen, opbrengsten en systemen kunnen evalueren. 132 Sociaal werkinterventies kunnen evalueren naar welslagen of falen. 138 De betekenis en concretisering van begrippen als participatie, activering, empowerment, in de sociaal-agogische theorievorming en praktijken kunnen situeren, een persoonlijk standpunt kunnen formuleren betreffende de toepassing ervan en dit standpunt op een overwogen en doordachte wijze in praktijk durven brengen. 148 De methodiek van de sociaal werkinterventie op een zelfstandige wijze kunnen hanteren, d.w.z. de relatie kunnen leggen tussen theoretisch kader, probleemdefinitie, keuze voor een agogische methode en uitwerking en evaluatie van een actieplan.

Het opleidingsonderdeel wordt opgebouwd rond 5 grote blokken:

een conceptueel kader: taal, lezen, ontluikende geletterdheid, leesstoornis, dyslexie, spellen, spellingstoornis, dysorthografie, rekenen, wiskunde, typische en a-typische gecijferdheid, rekenstoornis, dyscalculie;

een historische schets: oudere visies op leerstoornissen en meer recente visies op leerstoornissen, nadruk op leerdispositie, metacognitie;

etiologie en prevalentiegegevens: comorbiditeit, subtypes en verschijningsvormen van leerstoornissen;
diagnostiek: gedetailleerde voorstelling van de symptomatologie, leeftijdsgebonden inkleuring van het beeld, leerprocessen die vaak fout gaan bij kinderen met leerstoornissen, actuele verhelderende, onderkennende en classificerende, verklarende en handelingsgerichte diagnostiek bij kleuters, in de basisschool en in het secundair onderwijs
interventies: orthodidactische instructieprincipes, foutenanalyse, bespreking van remediëringsmaterialen t.a.v. ontwikkelings- en leerachterstanden (kleuter, basis, secundair), Stimulerende Compenserende Dispenserende en Relativerende (STICORDI) maatregelen.

De oefeningen hebben betrekking op het zelf afnemen en interpreteren van tests.

! 4

" #

%$
Hoorcolleges.

Begeleide zelfstudie

Zelf afnemen en interpreteren van tests.

Uitwerking van praktijkvoorbeelden in werkgroepverband.

&


Op afspraak.

'(


(

)

Een klapper bestaande uit de inhoud van de hoorcolleges, een aantal artikels en een aantal casussen (testprotocollen, stukken uit handboeken …).

*+

American Psychiatric Association (19944). Diagnostic and statistical manual of mental disorders. Washington DC: APA.

De Bruyn, E.E.J., Ruijssenaars, A.J.J.M., Pameijer, N.K., & Van Aarle, E.J.M. (2003). De diagnostische cyclus. Een praktijkleer. Acco: Leuven.
Dumont, J.J. (19945). Leerstoornissen. Deel 1: Theorie en model. Rotterdam: Lemniscaat.

Geary, D. (2003). Learning disabilities in arithmetic: Problem-solving differences and cognitive deficits. In L. Swanson, K.R. Harris & S. Graham (Red.) Handbook of learning disabilities (pp. 199-212). New York: The Guilford Press.

Gersons-Wolfsenberger D.C.M. & Ruijssenaars W, (1997). Definition and Treatment of Dyslexia : a Report by the Committee on Dyslexia of the Health Council of the Netherlands, Journal of Learning Disabilities, 209-213.

Gezondheidsraad (1995). Dyslexie, afbakening en behandeling. Advies van een commissie van de Gezondheidsraad. Den Haag: Publicatienummer 1995/15.

McCloskey, M., & Macaruso, P. (1995). Representing and using numerical information. American Psychologist, 50, 351-363.

Miller, S.P., & Mercer, C.D. (1977). Educational aspects of mathematics disorders. Journal of Learning Disorders, 30, 47-56.

Ruijssenaars, A.J.J.M. (2004). Diagnostiek van rekenproblemen en dyscalculie. Ruijssenaars, A.J.J.M., Van Luit, H. & E.C.D.M. Van Lieshout (Eds.) Rekenproblemen en dyscalculie. Lemniscaat: Rotterdam.

Van der Lei A.(1998). Leesproblemen : beschrijving, verklaring, aanpak. Lemniscaat, Rotterdam.i>

Management of pedagogical organisational systems

Management van pedagogische systemen 514

HLPEDA03A00017

T: 30 O: Geert Devos

SP: 4

management, planning, beleid, coaching, interne en externe communicatie, organisatievormen

Een theoretisch begrippenkader en een aantal managementinstrumenten kennen en vanuit een planningsperspectief kunnen toepassen.

Verschillende communicatieve aspecten in management onderkennen zoals management stijl, leiderschap, gesproken en geschreven communicatie enzovoort.


S

71 Vormen van management, sturing en beleid op meso- en macroniveau die een impact hebben op educatieve ondersteuningsprocessen, kunnen beoordelen.

Dit opleidingsonderdeel behandelt de volgende thema's:

veranderingsmanagement;

management en kwaliteitszorg;

soorten organisaties in de pedagogische sector;

human resource management, persoonlijk ontwikkelingsplan (competentie management systemen, skills management systemen);

beheren van externe relaties van educatieve groepen;

strategisch plannen;

coaching;

managementinstrumenten (projectmanagement tools, checklists, draaiboeken, automatiseringssystemen, relatiebeheerssysteem, electronic performance support systems EPSS);

communicatieve aspecten zoals vergadertechnieken, onderkennen van interactiepatronen, omgaan met conflicten, leiderschap, externe communicatie, ...

Bij de bespreking van de thema's worden casusposities uit de onderwijspedagogische, sociaal agogische en orthopedagogische sector behandeld.

! 4

" #

%$
Werkcollege met daarin uiteenzetting van theorie afgewisseld met discussieopdrachten.

Uitwerken van een eigen dossier rond een bestaande pedagogische instelling/organisatie door de studenten. In dit dossier reflecteren ze op de instelling vanuit de behandelde thema's. De reflectiebasis wordt gebruikt om voorstelling tot verandering/optimalisering in te voeren in de specifieke organisatie.

Voor het uitwerken van casusposities wordt samengewerkt met een aantal representatieve instellingen die gastsprekers afvaardigen.

&


Vast spreekuur: ...

Op afspraak.

'(

(

Schriftelijk examen met open vragen.

Permanente evaluatie op basis van in te dienen werkstukken.
Het examen en de werkstukken tellen elk voor de helft van de uiteindelijke score.

)

Reader.

*+

Devos, G., Verhoeven, J., Opbrouck, W. & Verbeeck, B. (2002). Handboek zelfevaluatie in het secundair onderwijs. Wolters Plantyn: Mechelen.

Kotler, P. (1988). Marketing voor non-profit organisaties. Samson: Alphen a/d Rijn.

Ulrich, D. (1997). Human Resource Champions. Harvard Business School Press: Boston, MA.

Models of empirical research II

Modellen van empirisch onderzoek II 130

HLPEDA02A00064

T: 30 O: 15 Gilberte Schuyten

SP: 5

gemengde onderzoeksmethodologie, projectwerk, meta-analyse, multivariate technieken, case studies

Kunnen opstellen en uitwerken van een onderzoeksproject.

Eindtermen bachelor of science in de pedagogische wetenschappen, afstudeerrichting sociale agogiek

A A A A A

56 Op een methodologisch verantwoorde wijze zelfstandig een onderzoek kunnen uitvoeren met betrekking tot een specifieke probleemstelling. 57 Op een wetenschappelijke wijze kunnen omgaan met theorieën, beleid en praktijk van onderwijs en opvoeding. 61 Pedagogische processen, opbrengsten en systemen kunnen evalueren. 62 Pedagogische interventies kunnen evalueren naar welslagen of falen. 63 Educatieve producten kunnen ontwerpen, implementeren en evalueren.

In dit opleidingsonderdeel worden de volgende onderwerpen behandeld:

factoranalyse;

veldonderzoek;

gemengde onderzoeksmethodologie;

structural equation modelling;

meta-analyse.

! 5

" #

%$
Hoorcolleges.

Werkcolleges.

Computerpractica.

&


Vast spreekuur.

Op afspraak.

'(

(

Praktische proef met de computer, open boek en individueel (40%).

Presentatie van projectwerk, in groepjes van max. 5 personen (40%).

Paper m.b.t. gemengde onderzoeksmethodologie, in groepjes van max. 2 (20%).

Computer based practical exam, open book and individually (40%).

Project presentation, in groups of max. 5 students (40%).

Paper concerning mixed methodology (20%).

)

Syllabus uitgegeven door de vakgroep.

Slides.

*+

Denzin, N.K.(1978). The research act: a theoretical introduction to sociological methods (2nd ed.). New York: McGraw-Hill.

Hair, J.F., Anderson, R.E., Tatham, R.L., & Black, W.C. (1998). Multivariate data analysis. New Jersey: Prentice-Hall.

Maso, I., & Smaling, A. (1998). Kwalitatief onderzoek: praktijk en theorie. Meppel: Boom.

Miles, M.B., & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis. London: Sage Publications.

Smaling, A., & van Zuuren, F. (eds., 1992). De praktijk van kwalitatief onderzoek. Meppel/Amsterdam: Boom.

Swanborn, P. G. (1996). Case-study’s. Meppel: Boom.

Tack, J. (1992), Van probleem naar analyse. De Lier: Academisch Boeken Centrum.

Tashakkori, A., & Teddlie, C. (1998). Mixed methodology. Thousand Oaks, CA: Sage.

Instructional sciences II

Onderwijskunde II 503

HLPEDA02O00016

T: 30 O: 20 Johan Van Braak

SP: 6

onderwijsinnovatie, kwaliteitszorg, schoolbegeleiding, effectiviteit, schoolontwikkeling, evaluatie

Reflectieve kennis met betrekking tot begeleiding en ondersteuning in opvoeding, onderwijs en opleiding, en in andere socialisatiecontexten kunnen construeren en gebruiken.

Het kunnen toepassen van technieken van onderwijsevaluatie op microniveau (leerling en leraar), mesoniveau (klas en school) en macroniveau (onderwijssystemen).

De kwaliteit van het onderwijs kunnen beoordelen vanuit verschillende stromingen in het onderwijseffectiviteitsdenken.

Historisch inzicht hebben in verschillende modellen van onderwijsvernieuwing en achterliggende maatschappelijke en onderwijsvisies.

Historisch gegroeide visies op leren en instructie op hun sterkte en zwakte kunnen analyseren.

Een theoretische basis hebben bij het gebruik van specifieke didactische werkvormen.

Deze werkvormen concreet beheersen in micro-teaching situaties.

A S

56 Op een methodologisch verantwoorde wijze zelfstandig een onderzoek kunnen uitvoeren met betrekking tot een specifieke probleemstelling. 76 Pedagogisch en onderwijskundig onderzoek kunnen opzetten.

De volgende thema's worden behandeld:

schooleffectiviteit en schoolontwikkeling;

kwaliteitsmeting van onderwijs (PISA, IALS, IEA, enz.);

onderwijsinnovaties: innovatiemodellen, innovatiecyclus, innovatiebeleid, innovatie-evaluatie;

schoolbegeleiding - leerlingenbegeleiding;

relatie instructie en andere opvoedingsprocessen;

motivatieproblematiek.

! 6

" #

%$
Er wordt interactief en wekelijks gewerkt aan thema's die eerst theoretisch gesitueerd en daarna op praktijkvoorbeelden toegepast worden.

De thema-opdrachten worden in groepjes uitgewerkt en leveren producten op die verzameld worden in een dossier.

&


Vast spreekuur: ...

Op afspraak.

'(

(

Schriftelijk examen over de theoretische basiskennis, met open vragen en op basis van een casus.

Het groepsdossier wordt permanent geëvalueerd.
Het examen en het dossier tellen elk mee voor 50% van de totaalscore.

)

Reader.

*+

Educational and teaching practice

Onderwijspedagogische praktijk 505

HLPEDA02T00021

T: O: Hilde Van Keer

SP: 5

Karen Van Petegem didactiek, basisonderwijs, hoger onderwijs, ontwerpen, leeromgeving, coaching, tutoring
Coachings- en onderwijsleeractiviteiten kunnen plannen, realiseren en evalueren, en daarover reflecteren.


S S S S

67 Hedendaagse alternatieve onderwijskundige realisaties kunnen beoordelen. 68 De meest belangrijke technieken met betrekking tot instructional design kunnen beoordelen en kunnen betrekken op de doelstellingen die beoogd worden in de gegeven educatieve context. 73 Het welslagen of falen van onderwijsinnovaties kunnen interpreteren. 74 Strategieën voor adequate onderwijsinnovaties kunnen uitwerken.

De stage wordt opgesplitst in twee delen van telkens 90 uur.
In het eerste deel wordt gefocust op het begeleiden en coachen van groepjes universiteitsstudenten. Meer concreet zal het accent worden gelegd op de coaching en tutoring van eerste kandidatuurstudenten tijdens on-line discussiegroepen over verschillende discussiethema's in het kader van het opleidingsonderdeel Onderwijskunde. Deze begeleiding wordt voorafgegaan door een tutortraining voor de studenten.
In het tweede deel gaat de aandacht uit naar een kennismaking met het werkveld ‘lagere school’ en de verschillende taken van de leraar lager onderwijs. Dit onderdeel van de stage bestaat meer bepaald uit het observeren van en zich informeren over de onderwijspraktijk en het leven in een klas- of leergroep, resulterend in een beknopte case-study van de betreffende klas en school, gevolgd door de realisatie van een aantal lessen.
Beide stage-onderdelen worden aangevuld met een reflectie over de doelstellingen en opzet, de eigen uitvoering en de bereikte resultaten. Van hun activiteiten en reflectie brengen de studenten schriftelijk verslag uit.

! 5

" #

%$
Beide onderdelen van de stage-opdracht worden in teams van twee studenten uitgevoerd. Introductie en voorbereiding met de volledige groep. Tussentijdse individuele feedback en per team op basis van geobserveerde coachings- en onderwijsactiviteiten. Tussentijdse feedback en intervisiebijeenkomsten met de volledige groep.

&


Op afspraak.

'(

(

Permanente evaluatie op basis van coachingsactiviteiten, lesobservaties, stagerapport en mondelinge besprekingen van de stageactiviteiten en het stagerapport.

)

Bundel met richtlijnen i.v.m. de stage-opdracht en het stagerapport.

Een reeks van uitgewerkte onderwijsprojecten waaruit studenten een keuze dienen te maken.

Een begeleidende brief voor de schooldirectie en -mentor.

*+

Educational and teaching internship

Onderwijspedagogische stage 520

HLPEDA03T00041

T: O: Franky Simon

SP: 15

praktijk, educatieve context

Inzichten uit de onderwijskunde en de pedagogiek kunnen toepassen in een educatief werkveld naar keuze. /li>
Over de evolutie van het eigen leer- en vormingsproces in een praktijksituatie kunnen reflecteren en rapporteren.


A A A A

57 Op een wetenschappelijke wijze kunnen omgaan met theorieën, beleid en praktijk van onderwijs en opvoeding. 58 Pedagogische theorieën en concepten kunnen hanteren om concrete pedagogische situaties en processen, inclusief de eigen leerprocessen, te ondersteunen. 61 Pedagogische processen, opbrengsten en systemen kunnen evalueren. 62 Pedagogische interventies kunnen evalueren naar welslagen of falen.

Het betreft hier een keuzestage, in die zin dat elke student kiest uit het aanbod of zelf een voorstel uitwerkt. De concrete invulling van de stage gebeurt na overleg met de stagepromotor en de stage-instelling.

! 15

" #

%$
Individuele contacten met de stagebegeleider waarbij de stage een specifieke invulling krijgt.

&


'(

(

Evaluatie op basis van stagevorderingen en contacten met de stagebegeleider(s), en van een stagerapport.

)

Stagedocumenten en richtlijnen.

*+

Educational policy and legislation

Onderwijswetgeving en -beleid 516

HLPEDA03O00001

T: 30 O: Jeffrey Tyssens

SP: 4

statuten, decreten, onderwijsbeleid, onderwijswetgeving, overheid

Bronnen voor onderwijswetgeving en –beleid kunnen gebruiken.

Een kritisch inzicht hebben in de processen, interventies en effecten van onderwijsbeleid en -wetgeving.


S

70 Ontwikkelingen in onderwijs (onderwijsthema’s) kunnen plaatsen in het geheel van de onderwijsorganisatie en -wetgeving.

S

71 Vormen van management, sturing en beleid op meso- en macroniveau die een impact hebben op educatieve ondersteuningsprocessen, kunnen beoordelen.

Dit opleidingsonderdeel behandelt de volgende thema's:

aantonen van de samenhang tussen onderwijsrecht, onderwijsbeleid en politieke context;

de maatschappelijke impact van het onderwijsrecht;

grondlijnen van de onderwijswetgeving en -rechtspraak;

rechten en vrijheden in het onderwijs;

doorheen praktische beleidsvoorbeelden en concrete rechtspraak onderwijsthema’s analyseren.

! 4

" #

%$
Werkcolleges waarin de beleidsinformatie en/of juridische basis geconcretiseerd wordt aan de hand van case-studies en waarin met discussies een gemotiveerde persoonlijke stellingname ontwikkeld wordt.

&


Op afspraak.

'(

(

Schriftelijk examen met open boek (50%).

Paper o.b.v. groepswerk (50%).

)

Syllabus en bronnenmateriaal.

*+

Design and development of pedagogical environments

Ontwikkelen van pedagogische omgevingen 501

HLPEDA02A00061

T: 30 O: 15 Johan Van Braak

SP: 5

educatieve producten, ontwerpmethodologie, ontwerppraktijk, curricula, voorlichting

Via een iteratieve ontwerpcyclus en in groepsverband een educatief product of een educatieve omgeving kunnen ontwerpen die aansluit bij het opleidingstraject.

De relatie tussen educatieve ontwerpbenaderingen en hun onderliggende rationaliteiten kunnen omschrijven.


A A

63 Educatieve producten kunnen ontwerpen, implementeren en evalueren. 152 Mondelinge en schriftelijke communicatietechnieken kunnen hanteren.

De volgende thema's worden behandeld:

overzicht van ontwerpsectoren (zoals opleidingen, leerplannen, voorlichting, beleidsplannen,...) en ontwerpparadigma's (instrumenteel, communicatief, pragmatisch, artistiek);

overzicht van gangbare ontwerpmodellen binnen educatieve ontwerpsectoren (ADDIE-model, IDI-model, OKT-model,...);

historisch overzicht van curriculumontwikkelingsmodellen (technische en postmoderne modellen) en bronnen van curriculumontwerp;

overzicht van criteria bij de beoordeling van educatieve producten;
casusbeschrijvingen van het ontwerpverloop van educatieve producten/omgevingen binnen verschillende ontwerpsectoren (voorlichting, orthodidactisch leermateriaal, lesplannen,...).

! 5

" #

%$
Hoorcolleges, aangevuld met interactieve werkcolleges en taakgericht onderwijs.

Twee groepsopdrachten. De eerste opdracht betreft de evaluatie van een bestaand educatief product. De tweede opdracht betreft het eigen ontwerp van een educatief product via een iteratieve ontwerpcyclus. Vorderingen en resultaten worden via werkcolleges besproken.

&


Vast spreekuur: ...

Op afspraak.

'(

(

Schriftelijk examen met facultatieve mondelinge verderzetting.

Scoren van de opdrachten na beoordeling van het dossier en na mondelinge toelichting door de studentengroep.
Het examen en de opdrachten maken elk 50% uit van de uiteindelijke score.

)

Syllabus, uitgegeven door de vakgroep.

Reader.

*+

van Heffen, O., Maassen, P. & Rip, A. (red.) (1999). Sociale wetenschappen van ontwerppraktijk naar ontwerpmethodologie. Bouwstenen voor het ontwerpen in de communicatiewetenschap, de bedrijfskunde, de bestuurskunde en de onderwijskunde. Twente: University Press, ISBN 9036512921.

Developmental and behavioural disorders: psychological interventions

Ontwikkelings- en gedragsstoornissen: psychologische interventies 509

HLPEDA02O00022

T: 30 O: 10 Herbert Roeyers

SP: 4

gedragsstoornissen, emotionele stoornissen, diagnostische en klinische methoden en technieken

De relevantie van de belangrijkste psychologische interventies voor personen met een ontwikkelings-of gedragsstoornis inzien en er deskundig en kritisch over kunnen reflecteren.

De etiologie, psychologische theorievorming en verschijningsvorm van de diverse ontwikkelings- en gedragsstoornissen inzien.

Het verloop van het besluitvormingsproces vanaf de aanmelding tot het opstellen van een handelingsplan bij personen met een ontwikkelings- of gedragsstoornis inzien en er kritisch over kunnen reflecteren.

Basisbegrippen en ontwikkelingen binnen de onderscheiden psychotherapeutische referentiekaders inzien.

Basismodellen van hulpverlening kunnen toepassen.

S


S

82 Een eigen expertise ontwikkelen en die in het kader van teamwork kunnen confronteren en integreren met de perspectieven en competenties van ‘anderen’ (zowel 'cliënten' als 'collega’s'). 85 Basisconcepten uit de theorievorming aangaande kinderen en jongeren met gedrags- en emotionele stoornissen kunnen duiden en kritisch kunnen evalueren in functie van hun bruikbaarheid voor begeleiding en hulpverlening.

S

Vanuit een behavior-systems perspectief komen in dit opleidingsonderdeel volgende thema's aan bod:

gedragsmodificatie en mediatie (m.i.v. specifieke technieken zoals relaxatie);

gezinstherapeutische interventies;

genetische counseling;

psycho-educatie;

sociale cognitie- en sociale vaardigheidstrainingen;

metacognitieve trainingen.

In de oefeningen worden specifieke technieken en vaardigheden aangeleerd en worden praktijkvoorbeelden uitgewerkt in kleine groep.

! 4

" #

%$
Hoorcolleges.

Begeleide zelfstudie.

Groepstaak en uitwerking van praktijkvoorbeelden in werkgroepverband.

&


Vast spreekuur: ...

Op afspraak.

'(

(

Schriftelijk open boek examen (max. 18 punten).

Permanente evaluatie op basis van participatie tijdens de oefeningen (max. 2 punten).

)

Syllabus.


*+

Barker, P. (1998). Basic family therapy (fourth edition). Oxford: Blackwell science.

Martin, G., & Pear, J. (1999). Behavior modification: what it is and how to do it (sixth edition). Upper saddle river, NJ: Prentice Hall.

Mash, E.J., & Barkley, R.A. (1998). Treatment of childhood disorders. New York: Guilford.

Van der Staak e.a. (1994). Oriëntatie in de psychotherapie. Houten: Bohn, Stafleu, Van Loghum.

Orthopedagogics of the behaviour and emotional disorders

Orthopedagogiek van de gedrags- en emotionele stoornissen I 510

HLPEDA02O00023

T: 30 O: Eric Broekaert

SP: 4

organisatie- en behandelingsvormen, diagnose en behandeling, speciale doelgroepen, gedrags- en emotionele stoornissen

De structurele organisatie van en de theorievorming m.b.t. de orthopedische zorg voor kinderen en volwassenen met gedrags- en emotionele stoornissen inzien en kritisch kunnen beoordelen.


S S S

81 Orthopedagogisch onderzoek kunnen interpreteren en er kritisch kunnen over reflecteren in functie van de ‘dienstbaarheid’ voor de praktijk. 83 Actief kunnen participeren in belangrijke orthopedagogische (maatschappelijke) discussies die zich distilleren rond concepten als: integrated treatment, inclusie, empowerment,…. 85 Basisconcepten uit de theorievorming aangaande kinderen en jongeren met gedrags- en emotionele stoornissen kunnen duiden en kritisch kunnen evalueren in functie van hun bruikbaarheid voor begeleiding en hulpverlening.


consultatie, diagnostiek en handelingsplanning van gedrags- en emotionele stoornissen bij depressieve kinderen, zeer moeilijk opvoedbare kinderen, actieve kinderen, bedreigde en mishandelde kinderen, en chaotische kinderen;

holistische orthopedagogiek van gedrags- en emotionele stoornissen;

kwaliteitsmanagement bij gedrags- en emotionele stoornissen;

Life Space Crisis Intervention bij gedrags- en emotionele stoornissen, met o.a. conflicthantering bij gedrags- en emotionele stoornissen;

lichaamsgerichte therapie bij volwassenen met psychische en emotionele problemen;
contextuele therapie van Boszormeny-Nagy;

begeleiding en opvang van minderjarige vluchtelingen, met aandacht voor aard en omvang van gedrags- en emotionele problemen.

! 4

" #

%$
Hoorcolleges door verschillende gastsprekers.

Eén van de behandelde thema's wordt door de studenten in kleine groepjes verder bestudeerd en uitgediept.

&


Vast spreekuur: ...

Op afspraak.

'(

(

Paper met betrekking tot een zelf gekozen thema + evaluatiegesprek.

)

Syllabus bestaande uit een selectie van wetenschappelijke artikels en/of hoofdstukken uit boeken.

*+

Broekaert, E., Kooyman, M., & Ottenberg, D. (1998). The new drug free therapeutic community: challenging encounter of classic and open therapeutic communities. Journal of Substance Abuse Treatment, 15(6), 595-597.

Derluyn, I., Broekaert, E., Schuyten, G. & De Temmerman, E. (2004). Atrocities of war: post traumatic stress in former Ugandan child soldiers. The Lancet 363, March 2004, 861-863.

D'Oosterlinck, F., & Broekaert, E. (2003). Integrating School-Based and Therapeutic Conflict Management Models at Schools. Journal of School Health, 73(6), 222-225.

Smis, W. (1997). Tussen één en allen. Residentiële behandeling van het moeilijk opvoedbare kind. Leuven, Apeldoorn: Garant.

Soyez, V., Tatrai, H., Broekaert, E. & Bracke, R. (2004). The implementation of contextual therapy in the therapeutic community for substance abusers: a case study. Journal of Family Therapy. Accepted for publication (Dec 2003).

Orthopedagogics of the behaviour and emotional disorders II

Orthopedagogiek van de gedrags- en emotionele stoornissen II 527

HLPEDA03O00008


SP: 4

organisatie- en behandelingsvormen, diagnose en behandeling, speciale doelgroepen, gedrags- en emotionele stoornissen

Wetenschappelijk onderzoek kunnen opzetten en evalueren over de orthopedagogische zorg voor kinderen en volwassenen met gedrags- en emotionele stoornissen.

De structurele organisatie van en de theorievorming m.b.t. de orthopedische zorg voor kinderen en volwassenen met gedrags- en emotionele stoornissen inzien en kritisch kunnen beoordelen.

S S S

80 Orthopedagogisch onderzoek kunnen opzetten. 85 Basisconcepten uit de theorievorming aangaande kinderen en jongeren met gedrags- en emotionele stoornissen kunnen duiden en kritisch kunnen evalueren in functie van hun bruikbaarheid voor begeleiding en hulpverlening. 87 Wetenschappelijk onderzoek kunnen opzetten aangaande kinderen en jongeren met gedrags- en emotionele stoornissen.

In dit opleidingsonderdeel wordt eenvoudig wetenschappelijk onderzoek opgezet rond de thema’s uit ‘Orthopedagogiek van de emotionele- en de gedragsstoornissen I’ en rond het aan de vakgroep lopend onderzoek.
De theoretische lessen worden, na een inleiding, opgezet in de vorm van een studiedag rond een actueel thema met betrekking tot gedragsstoornissen.

! 4

" #

%$
Inleidende hoorcolleges.

Studiedag met presentaties van verschillende experts uit werkveld.

Oefeningen in kleine kartelgroepen, rond een thema dat aan de hand van wetenschappelijk onderzoek en onder begeleiding van een medewerker van de vakgroep uitgediept wordt.

&


Vast spreekuur: ...

Op afspraak.

'(

(

Het examen bestaat uit een evaluatiegesprek met betrekking tot het bestudeerde thema en de discussies tijdens de studiedag.

De permanente evaluatie gebeurt middels opvolging van het groepswerk en een paper over het bestudeerde thema.

)

Syllabus bestaande uit wetenschappelijke artikels en/of hoofdstukken uit boeken.

Selectie van wetenschappelijke artikels aansluitend bij het gekozen onderzoeksthema.

*+

Orthopedagogical practice and internship I

Orthopedagogische praktijk en stage I 508

HLPEDA02T00022

T: O: Geert Van Hove

SP: 15

stage, praktijk

Vanuit orthopedagogisch perspectief kritisch en onderbouwd kunnen reflecteren over de opvoedings- en begeleidingssituaties waarmee men in de orthopedagogische praktijk geconfronteerd wordt

Orthopedagogische diagnostische- en behandelingsmethodes kunnen ontwerpen, toepassen en evalueren


S


S

78 Een ‘orthopedagogisch handelingsplan’ kunnen ontwerpen en dit via een evaluatieproces kunnen relateren aan de kwaliteitsdiscussie binnen de orthopedagogische sector (met inbegrip van zowel een beleids-, expert-, als een insidersperspectief). 82 Een eigen expertise ontwikkelen en die in het kader van teamwork kunnen confronteren en integreren met de perspectieven en competenties van ‘anderen’ (zowel 'cliënten' als 'collega’s').

S

Studenten lopen stage in binnen- of buitenland op het gebied van gedragsstoornissen, drugmisbruik of disability studies.
In deze stage wordt de specifieke expertise (diagnose en behandeling) van de orthopedagoog op één van de drie werkvelden waarop de orthopedagogiek in Gent accent legt, als uitgangspunt vooropgesteld.

! 15

" #

%$
Introductie en voorbereiding in (kleine) groepen.

De stage-opdracht wordt individueel uitgevoerd.

De stage wordt begeleid door een stagementor op de stageplaats en binnen de vakgroep.

&


'(

(

Permanente evaluatie op basis van een stageverslag en de evaluatie van vooropgestelde attitudes tijdens de stage.

)

Naar aanleiding van concrete problemen/vragen op de stage wordt verwacht dat de student een aantal relevante artikels en/of orthopedagogische basiswerken raadpleegt.
Geschatte kostprijs van het leermateriaal: Euro.

*+

Orthopedagogical practice and internship II

Orthopedagogische praktijk en stage II 528

HLPEDA03T00042

T: O: Eric Broekaert

SP: 15

stage, praktijk, wetenschappelijk onderzoek

Vanuit een orthopedagogisch perspectief een adequate probleemstelling kunnen formuleren en wetenschappelijk onderbouwd kunnen uitwerken.

Vanuit orthopedagogisch perspectief kritisch en onderbouwd kunnen reflecteren over de opvoedings- en begeleidingssituaties waarmee men in de orthopedagogische praktijk geconfronteerd wordt

Orthopedagogische diagnostische- en behandelingsmethodes kunnen ontwerpen, toepassen en evalueren

S


S

78 Een ‘orthopedagogisch handelingsplan’ kunnen ontwerpen en dit via een evaluatieproces kunnen relateren aan de kwaliteitsdiscussie binnen de orthopedagogische sector (met inbegrip van zowel een beleids-, expert-, als een insidersperspectief). 82 Een eigen expertise ontwikkelen en die in het kader van teamwork kunnen confronteren en integreren met de perspectieven en competenties van ‘anderen’ (zowel 'cliënten' als 'collega’s').

S

Studenten zoeken een stageplaats die aansluit bij het thema van hun scriptie.
In overleg met hun stagebegeleider ter plaatse en hun universitaire stagebegeleider wordt gezocht op welke manier ze de vereiste praktijkervaring kunnen opdoen in functie van hun scriptie.

! 15

" #

%$
Individuele opvolging en evaluatie met de stagebegeleider op de stageplaats en met een begeleider binnen de vakgroep orthopedagogiek.

&


'(

(

Permanente evaluatie op basis van een stageverslag en de evaluatie van vooropgestelde attitudes tijdens de stage.

)

Naar aanleiding van concrete problemen/vragen op de stage wordt verwacht van de student dat hij/zij relevante artikels of orthopedagogische basiswerken raadpleegt.
Geschatte kostprijs van het leermateriaal: Euro.

*+

Education and globalisation

Pedagogiek en globalisering 518

HLPEDA03O00002

T: 30 O: 15 Roger Standaert

SP: 4

globalisering, nationale onderwijssystemen, intercultureel onderwijs, ontwikkelingssamenwerking en onderwijs

De invloed van de globalisering op het onderwijs kunnen inschatten.

De organisatie van het onderwijs aan allochtonen in eigen land en ontwikkelingssamenwerking op het gebied van onderwijs kritisch kunnen bespreken.

In staat zijn om processen, structuren en verschijnselen in het onderwijs te vergelijken om tot een beter inzicht en een groter probleemoplossend vermogen te komen in de eigen contacten in projecten waarin pedagogen betrokken zijn.

A A A A

34 De voor pedagogische interventies en voorzieningen relevante wetgeving kunnen opzoeken en adequaat aanwenden. 54 De diversiteit van pedagogische processen en situaties kunnen interpreteren vanuit perspectieven als leeftijd, psychische, morele, cognitieve en fysische ontwikkeling, sociale en culturele inbedding, enz. 61 Pedagogische processen, opbrengsten en systemen kunnen evalueren. 65 Strategieën ter bevordering van de kwaliteit van de dienstverlening en het innoverend vermogen van organisa-ties kunnen interpreteren en kritisch benaderen.


globalisering op economisch, politiek, cultureel en onderwijskundig vlak;

gevolgen voor nationale onderwijssystemen;

plaats van het westerse maatschappijmodel;

inhouden van intercultureel onderwijs, inbegrepen eindtermen en Agenda 21;

het onderwijs aan allochtonen;

ontwikkelingssamenwerking en onderwijs, toegespitst op België en Vlaanderen;

organisaties voor ontwikkelingssamenwerking voor onderwijs.

! 4

" #

%$
Voor te bereiden lectuur met discussie.

&


Op afspraak.

'(


(

)

Standaert, Roger (2004). Pedagogiek en globalisering. Gent: UGent, vakgroep pedagogiek.

*+

Arnove, R.F., & Torres, C.A. (eds., 1999). Comparative education. The dialectic of the global and the local. Lanham: Maryland, Rowman & Littlefield.

Brock, Utne, B. (2000). Whose education for all? The recolonization of the African mind. New York/London: Falmer.

Marlow-Ferguson, R. (ed., 2002). World education encyclopedia. A survey of educational systems worldwide. Vol. 3. Formington Hills, MI: Gale group.

Standaert, R. (ed., 2004). Becoming the best. Educational ambitions for Europe. Enschede, the Netherlands: CIDREE-secretariat

([email protected]).

Pedagogical assessment and action planning

Pedagogische diagnostiek en handelingsplanning 512

HLPEDA03A00016

T: 30 O: Geert Van Hove

SP: 3

diagnostiek, handelingsplanning

De basistechnieken van handelingsplannen, trajectplannen en persoonlijke plannen inzien en kunnen toepassen.


A A A A

53 Reflectieve kennis kunnen construeren met betrekking tot begeleiding en ondersteuning in opvoeding, onderwijs en opleiding, en andere socialisatiecontexten. 54 De diversiteit van pedagogische processen en situaties kunnen interpreteren vanuit perspectieven als leeftijd, psychische, morele, cognitieve en fysische ontwikkeling, sociale en culturele inbedding, enz. 58 Pedagogische theorieën en concepten kunnen hanteren om concrete pedagogische situaties en processen, inclusief de eigen leerprocessen, te ondersteunen. 60 Een pedagogisch handelingsplan kunnen uitwerken, uitvoeren en kunnen verantwoorden voor een problematische situatie of een doelgroep met problemen in een pedagogische context.

Dit opleidingsonderdeel zal studenten in contact brengen met verschillende vormen van diagnostiek en handelingsplanning die in de welzijnssector actueel zijn.

! 3

" #

%$
Werkcolleges met kleine groepen en op basis van vooraf geselecteerde casussen.

&


Vast spreekuur: ...

Op afspraak.

'(

(

Schrijven en presenteren van een groepspaper op basis van het zoeken naar een oplossing voor concrete probleemstellingen.

)

Reader.

*+

Pedagogical research I: historical-theoretical perspectives

Pedagogische research I: historisch-theoretische perspectieven 502

HLPEDA02O00019

T: 15 O: 15 Bruno Vanobbergen

SP: 3

onderzoek, historisch-theoretisch kader

Voor de opleiding relevante thematieken uit het actuele maatschappelijke debat historisch-theoretisch kunnen kaderen.

Het pedagogische verleden met behulp van verschillende 'conceptuele werktuigen' kunnen begrijpen en interpreteren.

Kunnen oordelen over het al dan niet pedagogisch verantwoord zijn van fenomenen.

A A A A

57 Op een wetenschappelijke wijze kunnen omgaan met theorieën, beleid en praktijk van onderwijs en opvoeding. 58 Pedagogische theorieën en concepten kunnen hanteren om concrete pedagogische situaties en processen, inclusief de eigen leerprocessen, te ondersteunen. 62 Pedagogische interventies kunnen evalueren naar welslagen of falen. 66 Maatschappelijke verbeeldingskracht kunnen ontwikkelen op basis van filosofische, historische, politieke, culturele, juridische,… kennis en inzichten.

Met het oog op 'Pedagogische research II, III en IV', respectievelijk praktijkverkenning, onderzoeksmethodologie en eigen theorievorming, wordt in dit opleidingsonderdeel een historisch-theoretische inleiding gegeven op de verschillende inhoudelijke topics (zoals management van de social-profit sector, pedagogiek en algemene preventie, pedagogiek en mensenrechten, kinderwerelden en jongerenculturen, pedagogiek en interculturalisering, ..).
Interdisciplinaire inzichten (psychologie, sociologie, …) worden hierbij gekoppeld aan pedagogische vraagstellingen uit het wetenschappelijk en maatschappelijk debat.

! 3

" #

%$
Taakgericht onderwijs.

&


Vast spreekuur: ...

Op afspraak.

'(

(

De permanente evaluatie gebeurt op basis van de in te dienen werkstukken en presentaties.

)

In aansluiting met de uit te werken module.

*+

Pedagogical research II: practical perspectives

Pedagogische research II: praktijkperspectieven 504

HLPEDA03O00004

T: 15 O: 15 Geert Devos

SP: 3

onderzoek, praktijkverkenning

Een diversiteit aan praktijksituaties kunnen analyseren en in beeld brengen vanuit een aantal topics zoals toegankelijkheid, participatie en finaliteit.


A A A

53 Reflectieve kennis kunnen construeren met betrekking tot begeleiding en ondersteuning in opvoeding, onderwijs en opleiding, en andere socialisatiecontexten. 56 Op een methodologisch verantwoorde wijze zelfstandig een onderzoek kunnen uitvoeren met betrekking tot een specifieke probleemstelling. 64 Vanuit een pedagogische professionaliteit kunnen participeren in vormen van management, sturing en evaluatie van beleid.

Dit opleidingsonderdeel sluit aan bij het eerdere opleidingsonderdeel 'Pedagogische research I', en wordt vervolgd in 'Pedagogische research III en IV'.
In dit opleidingsonderdeel worden, gespecificeerd naar finaliteitsmodule, concrete pedagogische praktijken in samenwerking met studenten geanalyseerd. De klemtoon ligt hierbij op een multidisciplinaire invalshoek en op praktijkbezoeken die theoretisch en methodologisch gekaderd worden. Daarbij gaat aandacht naar de vraag wat deze praktijken kunnen inbrengen in zowel het theoretische debat als naar de ontwikkeling van nieuwe onderzoeksvraagstellingen.

! 3

" #

%$

&


Vast spreekuur: ...

Op afspraak.

'(

(


)

Syllabus met wetenschappelijke artikels en hoofdstukken uit boeken.

*+

Beer, M. & Nohria, N. (2000). Breaking the code of change. Harvard Business School Press. Boston, MA.

Cameron, K.S. & Quinn, R.E. (1999). Diagnosing and changing organizational culture. Addison-Wesley: Reading, MA.

Kotter, J. (1995). Leading change: why transformation efforts fail, Harvard Business Review, march-april: 59-67.

Schneider, B., Brief, A.P. & Guzzo, R.A. (1996). Creating a climate and culture for sustainable organizational change, Organizational Dynamics, spring: 7-19.

Weick, K.E. & Quinn, R.E. (1999). Organizational change and development, Annual Review Psychology, 50: 361-368.

Pedagogical research III: research-perspectives

Pedagogische research III: onderzoeksperspectieven 522

HLPEDA03O00005


SP: 3

onderzoek, onderzoeksmethodologie

Recent pedagogisch onderzoek kunnen analyseren. De klemtoon ligt hierbij op een multidisciplinaire invalshoek en op het hanteren, c.q. mede ontwikkelen van adequate onderzoeksbenaderingen.

Een diversiteit aan praktijksituaties kunnen analyseren en in beeld brengen vanuit een aantal topics zoals toegankelijkheid, participatie en finaliteit.

A

56 Op een methodologisch verantwoorde wijze zelfstandig een onderzoek kunnen uitvoeren met betrekking tot een specifieke probleemstelling.

In dit opleidingsonderdeel worden de volgende thema's behandeld:

praktijkgegevens en onderzoekgegevens met betrekking tot begeleiding, ondersteuning en onderzoek in opvoeding, onderwijs en opleiding en andere socialisatiecontexten kritisch doorlichten;

de analyse van de invloed van verschillende socialisatiecontexten;

een overzicht van empirisch-analytische, interpretatieve en actiegerichte onderzoeksmethodes die gepast zijn bij de onderzoeksgebieden;

het zelfstandig opzetten van een methodologisch verantwoord onderzoek bij een zelf uitgewerkte probleemstelling;

beleid en praktijk sturen op basis van onderzoeksgegevens.

Meer concreet wordt van studenten verwacht dat zij:

recent pedagogisch onderzoek kritisch doornemen;

adequate onderzoeksmethodologieën toepassen en daarbij de validiteit van deze onderzoeksbenaderingen voor het pedagogisch handelen en onderzoek aanduiden;

eigen onderzoeksinzichten ter discussie kunnen stellen.

! 3

" #

%$

&


Vast spreekuur: ...

Op afspraak.

'(

(


) Geschatte kostprijs van het leermateriaal: 50 Euro.

*+

Pedagogical research IV: theory development perspectives

Pedagogische research IV: modelontwikkeling en theorievorming 524

HLPEDA03O00006

T: 15 O: 15 Maria De Bie

SP: 3

onderzoek, theorievorming

Inzicht in het opzet en de uitvoering van pedagogisch onderzoek en op een adequate manier hierover kunnen rapporteren, zowel naar een wetenschappelijk als maatschappelijk forum.

Vanuit een multidisciplinaire invalshoek adequate onderzoeksbenaderingen kunnen hanteren en mee ontwikkelen.

A A

56 Op een methodologisch verantwoorde wijze zelfstandig een onderzoek kunnen uitvoeren met betrekking tot een specifieke probleemstelling. 66 Maatschappelijke verbeeldingskracht kunnen ontwikkelen op basis van filosofische, historische, politieke, culturele, juridische,… kennis en inzichten.

Dit opleidingsonderdeel sluit aan bij de eerdere opleidingsonderdelen 'Pedagogische research I, II en III'.
In 'Pedagogische research IV' worden studenten aangesproken op een gefundeerde persoonlijke inbreng in de sociaal wetenschappelijke kennisproductie en het sociaal wetenschappelijk debat. Deze inbreng gebeurt via de opzet van, en de rapportage over, een eigen onderzoek binnen de gekozen thematiek.
Minimumvoorwaarden voor de inbreng van de studenten zijn:

een situering van de vraagstelling van het onderzoek. Hierbij wordt zowel de situering bedoeld in het wetenschappelijk debat als in het maatschappelijk debat. Deze situering moet onderbouwd zijn door een literatuurstudie (cfr. 'Pedagogische research I') en door een verwijzing naar relevante praktijken (cfr. 'Pedagogische research II');

de weergave van een eigen onderzoeksopzet (cfr. 'Pedagogische research III');

de rapportage over de resultaten van het eigen onderzoek;

een synthese met kritische reflectie over het eigen onderzoek, inclusief perspectieven voor verder onderzoek.

! 3

" #

%$

&


Vast spreekuur: ...

Op afspraak.

'(

(


)

Reader.

*+

Social pedagogy

Sociale pedagogiek 146

HLPEDA02A00062

T: 30 O: 15 Maria De Bie

SP: 5

Nicole Vettenburg, Karen Van Nuffel, Griet Verschelden jeugdmoratorium, jeugdonderzoek, burgerschapsvorming, participatie
Jeugdonderzoek en zijn onderliggende assumpties begrijpen en kunnen koppelen aan de vorming van een persoonlijke opvatting over de betekenis van sociale en culturele voorzieningen in de socialisatie van jeugdigen en volwassenen.

Eindtermen bachelor of science in de pedagogische wetenschappen

A A

53 Reflectieve kennis kunnen construeren met betrekking tot begeleiding en ondersteuning in opvoeding, onderwijs en opleiding, en andere socialisatiecontexten. 57 Op een wetenschappelijke wijze kunnen omgaan met theorieën, beleid en praktijk van onderwijs en opvoeding.

In een eerste deel van de cursus wordt ingegaan op de ontwikkeling van de sociale pedagogiek als wetenschappelijk discipline. De thematisering van de relatie tussen individu en gemeenschap in pedagogische termen wordt besproken aan de hand van concepten als inz. gemeenschapsopvoeding en burgerschapsvorming, participatie en emancipatie, en in relatie tot interventies in de hulpverlening en in de vrijetijdssfeer. Hierbij wordt telkens de relatie belicht tussen theorievorming en pedagogische praktijken.
In een tweede deel wordt specifiek ingegaan op de begrippen 'jeugd' en 'jeugdmoratorium', op de begrenzingen en mogelijkheden in het jeugdonderzoek, en op diverse benaderingen hierin. Specifieke aandacht gaat naar de onderliggende assumpties van dit onderzoek, evenals naar de positie van jeugdigen zelf in de ontwikkeling van onderzoek, praktijk en beleid.
Het derde deel van de cursus omvat de bespreking van recent nationaal en internationaal sociaal pedagogisch onderzoek. Hierbij wordt de focus vooral gelegd op recent onderzoek en wordt aandacht besteed aan zowel onderscheiden methodes van jeugdonderzoek, als aan onderscheiden thema's.

! 5

" #

%$
Hoor- en werkcolleges.

Begeleiding portfolio via elektronische leeromgeving.

&


Vast spreekuur.

Op afspraak.

'(

(

Mondeling examen (50%).

De permanente evaluatie berust op een portfolio (50%).

)

Slides.

Literatuurklapper.

*+

de Winter, M. (2000). Beter maatschappelijk opvoeden. Hoofdlijnen van een eigentijdse participatiepedagogiek. Assen: Van Gorcum.

Inventaris jeugdonderzoek, permanent opgemaakt door het Jeugdonderzoeksplatform (JOP); een interuniversitair onderzoeksplatform KULeuven, VUBrussel en UGent onder coördinatie van Prof. Nicole Vettenburg (vakgroep sociale agogiek, UGent).

Adult education

Volwasseneneducatie 529

HLPEDA02O00018

T: 30 O: 20 Jeffrey Tyssens

SP: 6

volwasseneneducatie, levenslang leren, permanente educatie, hoger onderwijs, volwassenenonderwijs, arbeidsmarkt en beroepsgerichte vorming, training en opleiding (VTO)

Volwasseneneducatie in de context van een levenslang lerende samenleving kunnen duiden en kritisch kunnen bespreken.

De pedagogische basis van volwasseneneducatie en van hoger onderwijs kritisch kunnen vergelijken met deze van andere onderwijsvoorzieningen.


S

67 Hedendaagse alternatieve onderwijskundige realisaties kunnen beoordelen.

In deze cursus komen volgende onderwerpen aan bod:

concepten van volwasseneneducatie en levenslang leren;

sociaal-economisch en sociaal-culturele benaderingen, functies en ligitimaties van de volwasseneneducatie;

educatieve behoeften en participatiestrategieën;

kenmerken van het leren van volwassenen en hun implicaties voor het ontwerpen van leeromgevingen en didactische vormgeving vanuit een constructivistische visie;

overzicht van de volwasseneneducatie en het hoger onderwijs;

Vlaams en Europees beleid inzake hoger onderwijs, volwasseneneducatie en levenslang leren;

evalueren in het hoger onderwijs, met bijzondere aandacht voor het evalueren van vaardigheden;

creditsystemen en modularisering;

kwaliteitszorgsystemen;

nieuwe productie- en distributievormen van educatie.

! 6

" #

%$
Hoorcolleges afgewisseld met activerende werkvormen (groepswerk).

&


Op afspraak.

'(

(

Schriftelijk open boek examen (50%).

Paper op basis van groepswerk (50%).

)

Reader.

*+

Dienst onderwijsondersteuning FPPW, 17/06/2004 10:44:06

eindtermen van de rechtstreeks aansluitende bachelor of science in de pedagogische wetenschappen

Recommend Documents