Eindredacteur: Daisy Hermans Redactie: Ellen Beunckens, Yves Boermans, Veerle Ernots, Kim Lenaerts en Marina Mertens Werkten ook mee: coördinator leerlingbegeleiding SGPSOL Veerle Raymaekers, PCLB
Inhoudsopgave 1
Doel beleidsvisie
2
2
Schoolvisie
2
3
Schoolmissie
2
4
Niveaus leerlingbegeleiding
2
5 5.1 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.1.4 5.2 5.3 5.4 5.5 5.5.1 5.5.2 5.5.3 5.5.4 5.5.5 5.5.6 5.5.7 5.6 5.6.1 5.6.2 5.6.3 5.6.4 5.6.5
Domeinen van begeleiding 3 Onthaalbeleid.......................................................................................................................................3 Startdag................................................................................................................................................3 Nieuwe leerling....................................................................................................................................3 Klasprofiel............................................................................................................................................3 Startouderinfoavond.............................................................................................................................3 Socio-emotionele begeleiding..............................................................................................................3 Studiebegeleiding................................................................................................................................4 Schoolloopbaanbegeleiding.................................................................................................................4 Leerlingopvolging.................................................................................................................................4 Afwezigheden......................................................................................................................................4 Langdurige afwezigheden....................................................................................................................4 Einde afwezigheid................................................................................................................................5 Spijbelbeleid.........................................................................................................................................5 Opvolging laatkomers..........................................................................................................................5 Uitschrijvingen......................................................................................................................................6 Leerlingvolgsysteem............................................................................................................................6 Begeleiding bij grensoverschrijdend gedrag........................................................................................6 Waarschuwing......................................................................................................................................7 Schrijfstraf............................................................................................................................................7 Sanctioneringsvrijheid leraar...............................................................................................................7 Meldkaart.............................................................................................................................................7 Begeleidingskaart................................................................................................................................7
6
Klassenraden
7
7
Remediëring
7
8
Overlegmomenten
9
BV leerlingbegeleiding
pagina 1 van 11
9 9.1 9.2 9.3 9.4 9.4.1 9.4.2 9.5 9.5.1 9.5.2 9.6
Samenwerking met externen 10 Buitenschoolse begeleiding...............................................................................................................10 PCLB..................................................................................................................................................10 Scholengemeenschap (SGPSOL).....................................................................................................10 Geïntegreerd onderwijs (GON)..........................................................................................................10 Wat.....................................................................................................................................................10 Hoe.....................................................................................................................................................10 Samenwerking gewoon onderwijs – buitengewoon onderwijs..........................................................11 Van buitengewoon naar gewoon SO.................................................................................................11 Van gewoon naar buitengewoon SO.................................................................................................11 Jeugdbeschermingsinstanties............................................................................................................11
10
Kwaliteitsindicatoren
1
Doel beleidsvisie
11
De leerling maakt in zijn/haar leefwereld situaties mee die zijn/haar functioneren in de school (de leerwereld) beïnvloeden. Deze beleidsvisie beschrijft de visie en de werking om het individueel functioneren en hiermee indirect het welbevinden van iedere leerling te optimaliseren.
2
Schoolvisie
Leerlingbegeleiding is geen aparte discipline op school, maar maakt integraal deel uit van het schoolsysteem. Leerlingbegeleiding is dan ook de gemeenschappelijke noemer voor alle activiteiten die de school organiseert om haar leerlingen te begeleiden in hun persoonlijke, intellectuele en sociale ontplooiing, rekening houdend met hun leefwereld. Dit alles steeds met betrekking tot het schoolse gebeuren. De interne leerlingbegeleiding onderneemt acties en verwacht van leerling en ouder dat ze zich hiervoor engageren.
3
Schoolmissie
De school wil zowel leerbekwame als vakbekwame leerlingen afleveren. Leerlingbegeleiding is noodzakelijk om leerlingen, naast de lessen, te ondersteunen om onze schoolmissie waar te maken.
4
Niveaus leerlingbegeleiding
Leerlingbegeleiding situeert zich op vier niveaus (lijnen): 1
2 3
4
eerste lijn: het personeel het eerste aanspreekpunt; de personeelsleden waarmee een leerling het meest en direct in contact komt; tweede lijn: de klasleraar het eerste of tweede aanspreekpunt; derde lijn: de interne leerlingenbegeleiding en directie komen tussen na doorverwijzing van de voorgaande lijnen of door rechtstreeks initiatief van de leerling of ouder; vierde lijn: het PCLB en externen worden ingeschakeld door de voorgaande lijnen, door de leerlingen of door de ouders.
Ieder personeelslid van de school doet aan leerlingbegeleiding, de klasleraar heeft hierin een cruciale rol.
BV leerlingbegeleiding
pagina 2 van 11
5
Domeinen van begeleiding
5.1
Onthaalbeleid
5.1.1
Startdag
De leerlingen worden de eerste schooldag onthaald tijdens een startdag. Het doel van deze startdag is dat de leerlingen kennismaken met hun medeleerlingen, klasleraar en school.
5.1.2
Nieuwe leerling
Een nieuwe leerling (instromer) wordt, eerst samen met zijn ouders, ontvangen bij de directie. De directie licht de werking en de verwachtingen van de school toe. De interne leerlingbegeleiding volgt de integratie van nieuwe leerlingen op zowel met betrekking tot welbevinden als studie. De leerling kan steeds bij de interne leerlingbegeleiding terecht met vragen en/of problemen.
5.1.3
Klasprofiel
Bij de start van het schooljaar stelt de klasleraar een klasprofiel op. Dit klasprofiel bevat relevante gegevens over specifieke zorgvraag/aandacht m.b.t. bepaalde leerlingen. Dit klasprofiel wordt doorheen het schooljaar door de klasleraar bijgewerkt. Ieder personeelslid heeft via het leerlingvolgsysteem (LVS) toegang tot het klasprofiel van de leerlingen waarmee ze werken, waardoor ze hen beter kunnen begeleiden.
5.1.4
Startouderinfoavond
In september wordt er jaarlijks een startouderinfoavond georganiseerd. Op deze ouderavond maken ouders van: • •
nieuwe leerlingen kennis met de school, directie en (hulp)klasleraar; bestaande leerlingen kennis met de (hulp)klasleraar.
De startouderinfoavond bevordert de vertrouwensrelatie die de school wil uitbouwen met haar ouders.
5.2
Socio-emotionele begeleiding
Socio-emotionele problemen bij leerlingen kunnen zijn: • • • •
ruzie met een vriend(in); moeilijkheden met de echtscheiding van de ouders; pesterijen; ...
Afhankelijk van de situatie zal de ondersteuning van een van de vier lijnen worden aangeboden (zie punt 4 Niveaus leerlingbegeleiding)d.m.v.: • • • • •
ondersteunende gesprekken; contact met ouders; aanpak van pesterijen (meer info in BV welbevinden); samenwerking met PCLB; ...
BV leerlingbegeleiding
pagina 3 van 11
5.3
Studiebegeleiding
Studiebegeleiding is een belangrijk onderdeel van de leerlingbegeleiding. Onze visie hierop staat beschreven in de BV leren leren.
5.4
Schoolloopbaanbegeleiding
Leerlingen moeten ondersteund worden in hun schoolloopbaan. Onze visie hierop staat beschreven in de BV oriëntering leerlingen.
5.5
Leer- en ontwikkelingsmoeilijkheden
De school treft maatregelen om leerlingen met leer- en/of ontwikkelingsmoeilijkheden in de mate van het mogelijke ondersteuning te bieden om succesvol af te studeren. Meer informatie is te verkrijgen bij de interne leerlingbegeleiding.
5.6
Leerlingopvolging
5.6.1
Afwezigheden
De school volgt de leerlingen op m.b.t. de afwezigheden. De ouder/voogd van elke afwezige leerling wordt de dag van afwezigheid door de leerlingenadministratie gecontacteerd met als doel te informeren naar de reden van afwezigheid en concrete afspraken te maken m.b.t. terugkomst, wettiging …
5.6.2
Langdurige afwezigheden
Leerlingen kunnen om allerlei redenen langdurig afwezig zijn, hij/zij: 1 2 3 4
is lange tijd thuis, maar heeft geen recht op onderwijs aan huis; is lange tijd thuis en heeft recht op onderwijs aan huis; is opgenomen in het ziekenhuis of op een K-dienst (kinderpsychiatrie) en kan beroep doen op de ziekenhuisschool; wordt opgenomen in een instelling van Bijzondere Jeugdzorg of andere instelling.
Die afwezigheid kan tot leerachterstand leiden. Hierna volgen de afspraken van de school bij afwezigheid van een leerling. 5.6.2.1 Afspraken De vakleraar: • •
verifieert of de leerling langdurig afwezig zal zijn; licht de interne leerlingbegeleiding en adjunct-directeur in.
De klasleraar: • • • • • •
licht de klas in; spreekt af om schriften bij te schrijven of kopieën te maken; overlegt met de interne leerlingbegeleiding/adjunct-directeur; maakt afspraken met collega’s (opdrachten, info … via Smartschool); contacteert de ouders en maakt afspraken i.v.m. het afhalen van kopieën; organiseert eventueel een bezoek;
BV leerlingbegeleiding
pagina 4 van 11
•
noteert afspraken in het LVS.
De interne leerlingbegeleiding, in samenwerking met de adjunct-directeur: • • •
licht de betrokken leraren in; houdt contact met de klasleraar; rapporteert afspraken in het LVS.
Van de leerling wordt verwacht dat hij/zij zelf initiatief neemt tot bijwerken van de leerstof. 5.6.2.2 Onderwijs aan huis De leerling is lange tijd thuis en heeft recht op onderwijs aan huis. Specifiek voor deze leerlingen regelt de adjunct-directeur onderwijs aan huis indien ouders dit aanvragen. Meer info in het schoolreglement. De regelgeving is na te lezen in de omzendbrief SO/2005/05. 5.6.2.3 Ziekenhuis of een K-dienst De leerling is opgenomen in het ziekenhuis of op een K-dienst en kan beroep doen op hun onderwijsvoorzieningen. Specifiek voor deze leerlingen neemt de leerlingbegeleiding contact op met het ziekenhuis/de K-dienst i.v.m. de mogelijkheid om de leerstof bij te werken. 5.6.2.4 Jeugdinstelling De leerling wordt opgenomen in een instelling van Bijzondere Jeugdzorg of andere jeugdinstelling. Specifiek voor deze leerlingen neemt de leerlingbegeleiding contact op met de instelling i.v.m. de mogelijkheid om de leerstof bij te werken.
5.6.3
Einde afwezigheid
Iedere vakleraar: • • • •
5.6.4
overloopt met de leerling de gemiste leerstof en bekijkt hoe deze bijgewerkt wordt; noteert afspraken omtrent bijwerken leerstof in de studieplanner of met een persoonlijk bericht via het digitaal schoolplatform zodat ouders op de hoogte zijn; volgt de herintegratie op school op; inventariseert mogelijke problemen en zoekt samen met de interne leerlingbegeleiding naar oplossingen.
Spijbelbeleid
Onwettige afwezigheden (B-codes) worden gesanctioneerd. De leerling wordt niet enkel gesanctioneerd, er worden samen met de leerling en de ouders afspraken gemaakt om spijbelen in de toekomst te voorkomen. Maandelijks is er een spijbelcel waarop de interne leerlingbegeleiding, het PCLB en de leerlingenadministratie leerlingen met problematische afwezigheden bespreken met als doel spijbelen te voorkomen en indien nodig een verplichtte begeleiding op te starten.
5.6.5
Opvolging laatkomers
De school leert leerlingen de attitude van 'stiptheid' aan. In het schoolreglement is de uurregeling van de school na te lezen.
BV leerlingbegeleiding
pagina 5 van 11
Leerlingen die te laat zijn moeten zich melden aan het onthaal. In de studieplanner wordt dit genoteerd; de ouders ondertekenen ter kennisname. Indien dit te laat komen, zonder geldige reden, regelmatig voorvalt, wordt er opgetreden door de interne leerlingbegeleiding. Net zoals bij de ongewettigde afwezigheden gebeurt dit niet enkel door te sanctioneren, maar ook door samen met de leerling te werken aan dit probleem. De leerling wordt steeds aangesproken en de ouders worden ingelicht. Indien hetzelfde gedrag zich blijft voordoen, worden er met de ouders en de leerling afspraken gemaakt. Sanctioneringsprocedure: • • • •
vanaf vier keer te laat: schrijfstraf; vanaf zes keer te laat: straflesuur; vanaf tien keer te laat: halve strafdag; meer dan één lesuur te laat: straflesuur.
5.6.6
Uitschrijvingen
Uitschrijven gebeurt via een uitschrijfkaart. De interne leerlingbegeleiding bevraagt de leerling en/of ouder naar de reden van uitschrijving. De leerlingenadministratie handelt praktische zaken af. Deze informatie dient ter evaluatie van het beleid.
5.6.7
Leerlingvolgsysteem
De school gebruikt een centraal beheerd leerlingvolgsysteem (LVS) waarin de klasleraar voor iedere leerling van zijn/haar klas een individueel dossier bijhoudt. Dit wordt mede opgevolgd door de interne leerlingbegeleiding. Het individueel dossier bevat allerlei documenten met betrekking tot de klassenraden, klasovergangen, informatieformulier, eventuele melding van leer- en/of ontwikkelingsmoeilijkheden ... Het LVS is enkel toegankelijk voor personeelsleden: • • • • • •
directie; klasleraar; vakleraren waarvan de leerling les krijgt; ondersteunend personeel; interne leerlingbegeleiding PCLB.
Indien onderwijzend personeel informatie wil toevoegen bij een leerling waar hij/zij geen les aan geeft, geeft hij/zij deze info door aan de KL van de betrokken leerling, die de informatie ingeeft. Ouders en leerlingen hebben geen toegang tot het LVS om privacyredenen. De leerling/ouder kan wel inzage krijgen in zijn/haar dossier.
5.7
Begeleiding bij grensoverschrijdend gedrag
De school werkt in eerste instantie preventief om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen. Dit doet ze door te werken aan een positief schoolklimaat, ouderbetrokkenheid en leerlingparticipatie. Grensoverschrijdend gedrag omvat pesten, geweld, ongewenst seksueel gedrag, onverdraagzaamheid ... De school:
BV leerlingbegeleiding
pagina 6 van 11
•
• •
tolereert geen enkele daad van grensoverschrijdend gedrag en kan een sanctie opleggen wanneer je je hieraan schuldig maakt (zie het hoofstuk Orde- en tuchtreglement in het schoolreglement); verwacht van jou dat je elk geval van grensoverschrijdend gedrag waarvan je getuige bent, onmiddellijk signaleert aan de directeur, de adjunct-directeur, een opvoeder ...; verwacht indien je zelf het slachtoffer bent van grensoverschrijdend gedrag, dat je je klassenleraar, een vakleraar, een opvoeder ... aanspreekt. Zij zullen een manier zoeken om je te helpen, zonder te oordelen en met aandacht voor de privacy van alle betrokkenen.
Mogelijke begeleidende maatregelen worden beschreven in het schoolreglement in het hoofdstuk Ordeen tuchtmaatregelen.
6
Klassenraden
Klassenraden zijn een belangrijk instrument bij de leerlingbegeleiding. De samenstelling en werking ervan staan beschreven in het schoolreglement. Er wordt voor iedere leerling tijd voorzien in de planning. Iedere leerling wordt besproken en voor iedere leerling worden er afspraken gemaakt met als doel deze verder te begeleiden doorheen het schooljaar.
7
Remediëring
Het remediëren van leerlingen wordt beschreven in de BV leren leren.
BV leerlingbegeleiding
pagina 7 van 11
8
Overlegmomenten
De interne leerlingbegeleiding streeft naar consensus tussen de betrokken partijen in het belang van de leerling. Om dit te bereiken zijn volgende overlegmomenten structureel geregeld. # overleg
doel
deelnemers
frequentie
1 ILB
bespreking eigen werking, leerlingen, activiteiten ...
interne leerlingbegeleiding (ILB) en adjunct-directeur
wekelijks
2 CLB
bespreken van zorgvragen, formuleren van oplossingen en concretisering van de uitvoering
ILB, PCLB en adjunct-directeur
wekelijks
3 spijbel
bespreken van aanpak problematische afwezigheden
ILB, PCLB, leerlingadministratie en adjunct-directeur
maandelijks
4 directie briefing directeur m.b.t. ILB
adjunct-directeur en directeur
wekelijks
5 GOK
uitwerken van GOK-thema's m.b.t. leerlingbegeleiding
GOK-coördinatoren, ILB en adjunct-directeur
maandelijks
6 GON
bespreking zorgvragen van de leerling en concretisering van de aanpak
ILB, PCLB, GON-begeleiding, ouders en adjunct-directeur
minstens drie keer per jaar per leerling
De interne leerlingbegeleiding communiceert in hoofdzaak via: • • • •
bovenstaande overlegmomenten; het leerlingvolgsysteem; de nieuwsbrief; persoonlijk overleg.
BV leerlingbegeleiding
pagina 8 van 11
9
Samenwerking met externen
9.1
Buitenschoolse begeleiding
De school staat open voor samenwerking met buitenschoolse begeleiding, zoals: • • •
het remedial teaching center (RTC); logopedisten; ...
9.2
PCLB
Er is nauwe samenwerking tussen de school, en meer bepaald de interne leerlingbegeleiding, en het PCLB. PCLB-medewerkers zijn op vaste momenten aanwezig op de school. Het PCLB heeft als opdracht bij te dragen tot het welbevinden van de leerlingen en tot maximale kansen binnen het onderwijs. Daarvoor werkt het nauw samen met de school, maar toch onafhankelijk. De leerling en/of de ouders kunnen het PCLB altijd contacteren met vragen om informatie, onderzoek of begeleiding. De school heeft een afsprakennota met het PCLB. Deze beschrijft de ondersteuning waar de school op kan rekenen en de manier van samenwerken.
9.3
Scholengemeenschap (SGPSOL)
De Scholengemeenschap van het Provinciaal en Stedelijk Onderwijs Limburg (SGPSOL) organiseert jaarlijks twee à drie intervisiemomenten voor de interne leerlingbegeleiders van haar secundaire scholen en het PCLB. Tijdens deze overlegmomenten worden zorgprojecten besproken zoals bv. het gebruik van een digitaal leerlingvolgsysteem, concrete projecten in de scholen, studiebegeleiding… Tevens is er ruimte voor ervaringsuitwisseling tussen de interne leerlingbegeleiders en het PCLB. Op die manier delen de scholen hun expertise met mekaar. Jaarlijks organiseert de scholengemeenschap PSOL minimum één opleiding voor de interne leerlingbegeleiders en de PCLB-medewerkers zodat de verworven kennis samen in de school kan worden geïmplementeerd.
9.4
Geïntegreerd onderwijs (GON)
9.4.1
Wat
Het GON is een samenwerking tussen het gewoon en buitengewoon onderwijs. Het is bedoeld om jongeren met een handicap en/of leer- en opvoedingsmoeilijkheden te ondersteunen. Dit kan een tijdelijke of permanente duur hebben en de lessen of activiteiten kunnen gedeeltelijk of volledig gevolgd worden in het gewoon onderwijs met hulp vanuit het buitengewoon onderwijs. Die hulp heet de GONbegeleiding. Voor de school is een GON-leerling een leerling met een GON-begeleider.
9.4.2
Hoe
De interne leerlingbegeleiding werkt samen met de GON-begeleiding om deze leerlingen een maximale slaagkans te bieden. De GON-begeleiding is de verantwoordelijkheid van de GON-begeleider. Activiteiten van de interne leerlingbegeleiding:
BV leerlingbegeleiding
pagina 9 van 11
•
deelnemen aan de startvergadering, tussentijdse en eindevaluatie; organiseren van de logistieke ondersteuning; ondersteuning bieden die binnen de draagkracht van de school valt gedurende de volledige GON-begeleiding; betrokkenen informeren.
9.5
Samenwerking gewoon onderwijs – buitengewoon onderwijs
9.5.1
Van buitengewoon naar gewoon SO
• • •
Bij een vraag van inschrijving van een leerling uit het buitengewoon onderwijs in het gewoon secundair onderwijs, wordt steeds in overleg met de leerling zelf, de ouders en het PCLB onderzocht welke slaagkansen de leerling heeft binnen het gewoon onderwijs. Het is mogelijk dat de school van herkomst (in dit geval buitengewoon onderwijs), mits toestemming van de leerling en de ouders, ook in bovenstaand proces betrokken wordt. De adjunct-directeur onderzoekt of de draagkracht van de school niet wordt overschreden per leerling. Slechts dan wordt de leerling ingeschreven. De interne leerlingbegeleiding volgt deze leerling verder op.
9.5.2
Van gewoon naar buitengewoon SO
Het kan dat het gewoon SO voor een leerling niet het meest geschikte onderwijs is. De school doet dan beroep op het PCLB dat op zijn beurt onderzoekt of de mogelijkheid bestaat van een doorverwijzing naar het buitengewoon SO.
9.6
Jeugdbeschermingsinstanties
De school werkt samen met jeugdbeschermingsinstanties indien een leerling in begeleiding of onder toezicht is van een jeugdbeschermingsinstantie. Het PCLB wordt hierbij betrokken.
10 #
Kwaliteitsindicatoren indicator
minimum kwaliteitseis
instrument
meting
1
tevredenheid nieuwe leerlingen
90 % van de nieuwe leerlingen is tevreden
persoonlijke bevraging nieuwe leerlingen
resultaten uit rekenblad
2
10 B-codes per schooljaar
max. 1 % van de leerlingen
registratiesysteem afwezigheden
aantal spijbelaars
3
tuchtdossier
max. 5 tuchtdossiers per schooljaar
databank sanctioneringen en LVS
aantal tuchtdossiers
4
deelname startouderinfoavond
van min. 70 % van de leerlingen komt minstens één ouder
inschrijfdocument
resultaten uit rekenblad
5
tevredenheid startouderinfoavond
min. 90 % van de respondenten is
bevragingsdocument
resultaten uit rekenblad
BV leerlingbegeleiding
pagina 10 van 11
#
indicator
minimum kwaliteitseis
instrument
meting
tevreden bij een minimumafname van 60 % aanwezigen 6
aantal telaatkomers (10 max. 1 % van de keer ongeldige reden leerlingen per schooljaar)
registratiesysteem telaatkomen
aantal telaatkomers
De resultaten en bevindingen van de meting van deze kwaliteitsindicatoren staan omschreven in een jaarverslag.
BV leerlingbegeleiding
pagina 11 van 11
