Eindelijk gehoor? Het actieplan van de vakbonden. samenleving gezondheid werk. Wat doen regering en werkgevers na massaal protest

krant over

samenleving gezondheid werk Nic Vermeulen

se

24

Regio Mechelen Vrijdag 12 december 2014

www.beweging.net www.cm.be www.acv-online.be

Blijft de lamp branden? Ik verlies per jaar 497 euro door de indexsprong. En dan volgt er nog een verdubbeling van de zorgpremie, hogere rekening voor water, elektriciteit, gas, schoolrekening, ... An Vermeir, werknemer Van De Velde

Ik voer actie voor mijn kinderen. Als we de huidige afbraak niet kunnen keren, wacht hen een sombere toekomst. Danyluk Danyko, ex-werknemer Montacentre

Door de indexsprong verwachten mensen minder inkomsten te krijgen. Daarom geven ze nu al minder uit, terwijl de loonkost voor bedrijven nog niet daalt. Zo heeft de indexsprong zelfs een negatief effect op het concurrentievermogen. De prille herleving van de economie wordt zo in de kiem gesmoord.

Visie belicht de elektriciteitsvoorziening in België aan de hand van vier begrippen die we de komende maanden nog vaak zullen lezen en horen.

2

Tips voor gezonde binnenlucht Evy Menschaert

Koen Schoors, professor Universiteit Gent

Ik heb al 42 jaar gewerkt. Zoals het er nu uitziet kan ik niet op SWT en moet ik plots nog vier jaar langer werken. Willy De Decker, werknemer Desso

Wij vechten voor onze rechten en die van alle werknemers. Epifanio Ingravidi en Silvio Cappeddu, werknemers Nexans

Ook nu moeten vakbonden en het middenveld het trekpaard van het verzet worden. Wouter Hillaert, initiatiefnemer Hart boven Hard

5

Verhuizen naar een assistentiewoning met dienstverlening

8 De laatste Ford-auto rolt van de band in Genk

Wat doen regering en werkgevers na massaal protest

Eindelijk gehoor? Maandag 15 december ligt het openbare leven in het hele land zo goed als stil tijdens een grote algemene staking. Dat is de voorbije twintig jaar nog maar twee keer gebeurd. ‘Maar’, zeggen de bonden, ‘het is zelfs nooit gezien dat we blijven wachten op antwoorden. Wat doen de regering en de werkgeversorganisaties? Blijven ze doof voor alle signalen of maken ze sociaal overleg die naam waardig mogelijk?’

H

et actieplan van de vakbonden was al niet min: 120 000 manifestanten uit alle lagen van de bevolking trokken op 6 november door de straten van Brussel, tegen ‘onevenwichtige en onrechtvaardige maatregelen’. En afgelopen maandag vond de laatste van drie provinciale maandagstakingen plaats.

‘De regering en werkgeversorganisaties hebben de sleutel in handen’, zegt ACVvoorzitter Marc Leemans, ‘wie denkt dat wij voor ons plezier op straat komen of staken, vergist zich enorm. De beste actie is een actie die vermeden wordt.’ En daarvoor kijken de vakbonden in de richting van de federale regering Michel I, ‘maar ook de Vlaamse regering legt de druk onevenwichtig veel bij de gezinnen en werknemers.’ De werkgevers verschuilen zich achter de rug van de regering. ‘De werkgevers zitten in een zetel, terwijl de werknemers vastgebonden op een kaduuke stoel zitten.’

Is er dan geen alternatief voor de staking? ‘Ja, overleg’, klinkt het resoluut. ‘De staking brengt hinder met zich mee. Werknemers lijden loonverlies, werkgevers productieverlies, zo goed als iedereen ondervindt hinder bij een staking. De regering en werkgeversorganisaties hebben er dus alle baat bij een einde te maken aan de acties door het overleg op een serieuze manier aan te pakken.’ (DVB/JDO)

Wat na 15 december? ‘Dat bekijken we in de weken na de algemene staking. Wij blijven hopen dat de regering echt sociaal overleg mogelijk maakt, waardoor bijsturingen kunnen gebeuren en de lasten gelijk gespreid worden. Het kan echt niet zijn dat grote vermogens de dans ontspringen terwijl de werknemers en gezinnen, en uitsluitend zij, de zure appel volledig alleen moeten opeten.’

✔✔Wil je meer weten over de

De familie Bollen was er vanaf de eerste steenlegging bij en blikt terug op 50 jaar Ford in Genk.

14

✔✔Pagina 11, Marc Leemans, ‘Anders’ ✔✔Pagina 11 en 13, overzicht overgangsmaatregelen.

regeringsplannen en het waarom van de staking? Surf naar www.watkrijgjijopjebord.be.

✔✔Voor meer informatie over de sta-

king in jouw regio of bedrijf kan je terecht bij jouw ACV-centrale en ACV-verbond. Lees ook de regionale pagina’s achteraan in Visie.

jaargang 70 ¬ visie nummer 24 ¬ afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 ¬ volgend nummer op 26 december 2014

KAJ luidt alarmbel ‘We zeggen niet dat ouders bij elkaar moeten blijven, wel dat er meer aandacht moet zijn voor hoe de kinderen dat ervaren’, zegt Thomas van Grinsven (19), zelf kind van gescheiden ouders.

15 Regionieuws

16

2 ver

¬ onze samenleving

WOORDING

Liefst geen badspulletjes Ik zit midden in een verhuis, die gelukkig gespreid is over enkele weekends. Langzaamaan wordt het ene huis leger en raakt het andere huis meer gevuld. In het ene huis klinkt mijn stem al wat holler. In het andere huis struikel ik over de dozen en vindt in sommige kamers een kat haar jongen niet meer.

Verbazingwekkend wat je allemaal tegenkomt als je je kasten leeg moet halen. Sommige zaken zijn me erg dierbaar: brieven, mijn fotoalbums, souvenirs van prachtige reizen,… Over andere spullen stel ik mij de vraag waarom ik die überhaupt toch bewaar: negen verschillende theelichtenhouders, riemen, sokken en truien die ik nooit draag, een exponentieel groeiende voorraad badspulletjes gekregen tijdens verjaardagen en Kerstfeesten,…

Het ziet ernaar uit dat ik zoals een hamster vlak voor de winter een hele voorraad heb aangelegd. Hoog tijd om al die overtollige ballast kwijt te raken. En tegenwoordig heb je daar gelukkig heel wat mogelijkheden voor. Niet alles hoeft in de vuilbak of naar het containerpark. Spullen in goede staat kun je een tweede leven geven in de Kringwinkel, via facebookgroepen zoals Freecycle en weggeefwinkels.

Ik weet wat te doen tijdens de Kerstvakantie. En nu maar hopen dat er geen nieuwe badspulletjes voor mij onder de Kerstboom liggen. Leen Grevendonck

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

Elektriciteit in 4 begrippen

Hoe blijft het licht bran Vallen we zonder stroom of niet? Kunnen we de stroomuitval vermijden door meer elektriciteit op te wekken of door meer elektriciteit in te voeren? Moeilijk, horen we in de media. En, zegt men er steeds bij, de uitdagingen voor de komende jaren zijn nog groter. Visie belicht de elektriciteitsvoorziening in België aan de hand van vier begrippen die we de komende maanden nog vaak zullen lezen en horen.

1

Vrijmaking van de energiemarkt

Sinds 2007 kan je kiezen bij welke leverancier je elektriciteit aankoopt. Voordien was er geen keuze en kwam elektriciteit en gas binnen via de enige leverancier in jouw stad of gemeente. De keten is nu opgesplitst in verschillende schakels: producenten, leveranciers, hoogspanningsnetbeheerder en distributienetbeheerder. (Zie kader ‘Wie zorgt voor onze electriciteit?’) Daardoor is er meer keuze en marktwerking en minder sturing door de overheid. De vraag wie verantwoordelijk is voor de bevoorradingszekerheid, is daarom moeilijk te beantwoorden. Het is onwaarschijnlijk dat privébedrijven de markt verlieslatend van elektriciteit voorzien.

2

Black-out

Er moet op elk moment ongeveer evenveel elektriciteit opgewerkt worden als er gebruikt wordt, want elektriciteit kan niet op grote schaal worden opgeslagen. Wanneer alle gezinnen en industrie samen meer elektriciteit vragen dan geleverd kan worden, dan valt het net uit: black-out. Als het volledige net zou uitvallen, dan zou dat veel schade met zich meebrengen: aan productieprocessen die stroom verbruiken, aan apparaten, ... Daarom kiest men ervoor om kleine netten, distributienetten, tijdelijk zonder elektriciteit te zetten zodat de overblijvende netten nog een evenwicht hebben tussen opgewekte en verbruikte elektriciteit. De grootte van het net wordt dus aangepast door kleine deelnetten af te

Wie zorgt voor onze elektriciteit? • Producenten wekken elektriciteit op. In kerncentrales, gascentrales, steenkoolcentrales, via windmolens of zonnepanelen, ... Momenteel wordt ongeveer 50 procent van onze elektriciteit verwekt in kerncentrales, 40 procent in gascentrales en 10 procent via hernieuwbare energiebronnen. • De hoogspanningsnetbeheerder (Elia) vervoert al die opgewekte elektriciteit over het hele land naar kleinere distributienetten en naar heel grote verbruikers (industrie). Elektriciteit is geurloos en kleurloos, je kan er geen etiket aan hangen zoals bij kleding. Je zal dus nooit kunnen achterhalen waar de elektriciteit die jouw lamp doet branden, werd opgewekt. • De distributienetbeheerders (Eandis en Infrax) beheren de kleinere netten, waarop gezinnen zijn aangesloten. • De leveranciers hebben contact met de klanten en zorgen voor het contract, factuur, administratie, aansluiting, klantendienst en betalingen aan de andere productieschakels.

www.twitter.com/BewegingNet

In de elektriciteitsprijs die gezinnen aan de leveranciers betalen, zit een deeltje voor elk van deze schakels.

Bij een afschakeling wordt de grootte van het net elektriciteit wordt opgewekt dan verbruikt.

schakelen, zodat er opnieuw ongeveer evenveel elektriciteit wordt opgewekt dan verbruikt. Kunnen we een black-out voorkomen? Ja, door minder te verbruiken of door bij een hogere vraag meer elektriciteit te produceren of in te voeren. Momenteel kunnen we niet meer produceren. De productiecapaciteit in België is lager dan normaal door centrales die stil gelegd werden wegens gebrek aan rendabiliteit (gascentrales), onderhoud en herstelling na scheurtjes en sabotage (kerncentrales). Een kwart tot een derde van de elektriciteit die in België wordt verbruikt, wordt ingevoerd. Kabels en installaties moeten daarvoor grote hoeveelheden aankunnen. Daar knelt het schoentje om meer elektriciteit in te voeren: soms hebben we voor het transport van elektriciteit over de landsgrenzen een fietspad aangelegd waar nu een autosnelweg nodig zou zijn. Vanzelfsprekend zullen we van andere landen alleen elektriciteit krijgen die ze zelf te veel hebben. Frankrijk heeft bijvoorbeeld een grote productiecapaciteit, maar als de temperatuur in Frankrijk daalt, stijgt de vraag naar elektriciteit enorm. Dat komt omdat Frankrijk voor meer dan drie kwart elektrisch verwarmt. We kunnen dan uit Frankrijk minder elektriciteit invoeren omdat ze er zelf meer nodig hebben.

3

Interconnectiviteit

De verbinding tussen verschillende elektriciteitsnetten in verschillende landen heet interconnectiviteit. Europa is groot voorstander, want via interconnectiviteit kan de elektriciteitsvoorziening voor alle landen in heel Europa beter georganiseerd worden. Een tekort in het ene land kan worden opgevangen door een overschot in het andere land. Landen met veel wind in de winter kunnen overschotten doorgeven aan landen met weinig wind, die dan misschien op hun beurt op zonrijke momen-

¬ onze samenleving

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

nden?

Wat moeten we doen?

Aanbevelingen van energie-experts De energie-experten van onder andere ACV en beweging.net formuleren voortdurend aanbevelingen en aandachtspunten voor het beleid. Een kleine greep uit hun werk.

1. Minder verbruiken

Een deel van de oplossing ligt in minder energie verbruiken. Wanneer we onze huizen beter isoleren, moeten we minder warmte opwekken. Wanneer huishoudtoestellen energiezuiniger zijn, moeten we minder elektriciteit opwekken.

2. Beter gebruiken

Opgewekte stroom en warmte kan ook beter gebruikt worden, zoals via warmtekrachtkoppeling. Ook in de bedrijven en in de transportsector kan energie beter gebruikt worden. Zo kan het overschot aan warmte van een productieproces (zoals een verbrandingsoven) gebruikt worden in een ander proces (bijvoorbeeld in een ziekenhuis). Op kleinere schaal kan de energie die vrijkomt bij het remmen van auto’s, bussen en vrachtwagens opgevangen en hergebruikt worden.

3. Dringend plan maken dus aangepast door kleine deelnetten af te schakelen, zodat er opnieuw ongeveer evenveel

ten in de zomer hun overschotten kunnen doorgeven. Zo is er niet alleen in één land een evenwicht op het net (evenveel productie als verbruik), maar in heel Europa. Een groter net beperkt het risico op black-outs. Wanneer één of meerdere centrales uitvallen, zijn er veel meer centrales opgenomen in het netwerk om dat verlies aan capaciteit op te vangen.

4

Slimme meters

Experts stellen ook slimme meters voor. Die zouden vraag en aanbod van elektriciteit beter op elkaar kunnen afstemmen, zoals nu al het geval is via dag- en nachttarief. Slimme meters kunnen ervoor zorgen dat je minder betaalt voor elektriciteit op momenten dat er overschot is en dat je meer

3

betaalt op momenten dat er veel vraag is. Op de slimme meter zou je kunnen aflezen wat de huidige prijs is. Die prijs is afhankelijk van de vraag en het aanbod. Zo kan je jouw verbruik afstemmen op de prijsvriendelijke momenten. Slimme meters zouden zo mee zorgen voor betere afstemming van energiebronnen op het verbruik: een lage(re) prijs bij veel wind of zon, een hogere prijs bij windstille momenten of wanneer een kerncentrale uitvalt. Zo is minder productiecapaciteit nodig, want vraag en aanbod worden beter op elkaar afgestemd.

Willen we er tegelijk voor zorgen dat we onze energievoorziening garanderen, dat energieprijzen voor huishoudens en bedrijven betaalbaar zijn, dat er goede jobs zijn in de energiesector en dat de opwarming van de aarde beperkt blijft, dan hebben we nood aan een ambitieus energieplan. Onze energieproductie moet voor 2050 volledig koolstofvrij gebeuren. Anders dreigt de gemiddelde temperatuur op aarde met 2 graden toe te nemen. Om dat te voorkomen, zal een goed plan nodig zijn. Een energiepact, waarbij iedereen inspanningen doet: overheden, gezinnen, industrie, producenten, ...

4. Middelen voor hernieuwbare energie

Zolang fossiele brandstoffen (steenkool, gas, ...) en kernenergie ondersteund worden, wordt de ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen afgeremd. Door de ondersteuning van kernenergie en fossiele brandstoffen stop te zetten en volop in te zetten op hernieuwbare energie, krijgt de ontwikkeling van hernieuwbare energieproductie een duw in de rug.

5. Participatie van burgers

Het initiatief hoeft niet alleen van de staat en de bedrijven te komen. De overheid kan burgers aanmoedigen om samen na te denken, te investeren en te werken aan duurzame energieproductie op lokaal niveau. Zo krijgen burgers inspraak in hun eigen energieproductie en kunnen ze ook delen in de (financiële) baten.

6. Prijs onder controle houden

Het wordt een uitdaging om de prijs van de verschillende schakels in de elektriciteitsketen onder controle te houden. En zo ook de totale prijs op onze factuur. Kosten voor transport en productie van elektriciteit kunnen hoog oplopen. De kosten moeten billijk verdeeld worden tussen huishoudens, bedrijven, ... Extra aandacht moet gaan naar mensen met een laag inkomen, want de kosten van energie wegen veel zwaarder door in een beperkt budget dan in een ruim budget.

Jurgen D’Ours

beeld ing

ver

Music For Life 2014

Kinderen zamelen producten in voor sociale kruidenier

Ook al is de winterkoude nu echt gearriveerd, toch maakt Vlaanderen zich op voor de ‘Warmste Week’. Van 18 tot 24 december vindt immers de negende editie plaats van Music For Life, de solidariteitsactie van Studio Brussel. Er zullen acties zijn voor meer dan 850 goede doelen, waaronder vzw Sociaal Winkelpunt. Bij sociale kruidenier tWinkeltje in Merksem kunnen kwetsbare mensen voeding, verzorgings- en huishoudproducten kopen tegen een lage prijs. De kruidenier maakt deel uit van vzw Sociaal Winkelpunt. Tussen 10 en 17 december zullen de leerlingen van de lagere school Virgo Maria in Merksem en de kleuters van het derde klasje producten inzamelen voor tWinkeltje. Vrijwilliger Marleen vertelt de kleuters over de sociale kruidenier, met de hulp van mascotte Rik (zie foto). (LG)

✔✔Op zoek naar een actie in jouw buurt?

Kijk op musicforlife.stubru.be/kalender.

4

¬ post

UW

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

GEDACHT

Werken met goesting Zoals CM-voorzitter Marc Justaert zegt, is je goed voelen op je werk inderdaad belangrijk (De Voorzet, Visie nr. 23). Ik heb effectief 50 jaar gewerkt. En op een korte periode na, met veel goesting, blij en tevreden als we de werkdag weer goed doorbrachten. Als je je werk goed probeert te doen, word je er beter van. Niet alleen op financieel vlak. Volgens mij moet je je nu nog geen zorgen maken over de latere pensioenleeftijd. Voel je nu gelukkig en probeer te genieten van elke mooie dag. Misschien blijft de goesting wel om langer te werken. ••• Sylvain Cuypers, Helchteren

Werkdruk Begin vorig jaar heb ik een burn-out gehad. Ik voelde me niet meer goed op het werk door onder meer de werkdruk. Ik had het gevoel dat ik met nummers bezig was in plaats van met mensen. Enkele maanden later heb ik mijn ontslag gekregen en dat voelde als een opluchting. Ik heb dan loopbaanbegeleiding gevolgd en ben weer gaan studeren. Ik volg een opleiding voor opvoeder. Die geeft mij heel veel voldoening nu en ik hoop in de toekomst dit gevoel vast te houden. ••• Naam en adres bekend bij de redactie

Geluksbarometer Voor kaderpersoneel, maar ook in het onderwijs ligt het aantal werkuren niet aan banden. Dat kan in de praktijk de spuigaten uitlopen. Zo is de overbelasting van de professoren al tientallen jaren bezig. Meer dan de helft van mijn collega’s boven 45 jaar hebben (bijna) een burn-out. 55 tot 60 uren per week werken zijn eerder regel dan uitzondering. De politiek, de universiteit en de faculteiten zijn er de oorzaak van. Men vindt het normaal dat men almaar meer kan blijven eisen. Zo is er bijna jaarlijks een hervorming, is er een abnormale druk om te publiceren, worden collega’s aangezet om

het meeste uren te presteren, … en dat alles voor een loon dat niet in verhouding staat. Kunnen de werkgevers en de staat ongestraft blijven doorgaan? ••• Alex Van den Bossche, Universiteit Gent

het teveel van de hoge pensioenen (bijvoorbeeld pensioenen boven 2 500 euro) niet gebruikt worden om de lagere pensioenen wat op te trekken? ••• Naam en adres bekend bij de redactie

Röntgenfoto’s als kennismaking

Diabetes

Mijn tandarts is met pensioen en heeft zijn praktijk overgelaten aan een jonger iemand. De nieuwe tandarts heeft alle patiënten een uitnodiging gestuurd voor een kennismaking. Daarin staat dat er dan ook röntgenfoto’s worden gemaakt met de nieuwste apparatuur om zo in de toekomst de beste zorg te kunnen garanderen. Ik betreur die werkwijze. Niet alleen omdat RX-stralen schadelijk zijn, maar ook omdat ze veel geld kosten voor de ziekteverzekering die al zwaar onder druk staat. Is het normaal dat RX-stralen worden genomen om de patiënten te leren kennen en worden die dan terugbetaald? ••• Naam en adres bekend bij de redactie

Na het lezen van het artikel over diabetes (Visie nr. 22) ben ik wel teleurgesteld. Daarin staat dat je diabetes type 2 kunt voorkomen door gezond te eten en voldoende beweging. Ik ben altijd sportief geweest: elke dag een uurtje wandelen, regelmatig fietsen en paardrijden. Ik heb ook geen overgewicht en eet gezond. Toch heb ik diabetes type 2. ••• Naam en adres bekend bij de redactie

Onderzoek Door aanhoudende diarree was ik een tiental kilogram vermagerd. Omdat een bloed- en stoelgangonderzoek geen duidelijkheid brachten, verwees de huisarts mij voor een gastroscopie naar een specialist. Ik maakte de afspraak maar kreeg geen uitleg over het onderzoek. Daarom zocht ik op de website van de gastrokliniek meer informatie. Er werd geadviseerd om vóór zo’n onderzoek minstens zes uur niet meer te eten. Die raad volgde ik op. Maar na het onderzoek bleek dat de specialist alleen een echografie had genomen. Niets abnormaals te zien aan je darmen, was de conclusie. Wel kreeg ik geneesmiddelen om de symptomen aan te pakken. Als die niet verdwijnen, zal er toch nog een gastroscopie volgen. Vindt de specialist het niet nodig om een gastroscopie uit te voeren, dan mag hij de patiënt daarvan wel vooraf verwittigen. Dan was ik niet voor niets zes uur nuchter gebleven. Volgt er na de echografie (72 euro) toch nog een gastroscopie, moet ik bovendien twee keer langs de kassa passeren. ••• Naam en adres bekend bij de redactie

Patiënten collectief oproepen voor een onderzoek is een vorm van medisch handelen, die ook als preventie-strategie expliciet verboden is. De ziekteverzekering geeft daarvoor geen terugbetaling.

Pensioenbesparing Ik kan begrijpen dat we moeten besparen en langer zullen moeten werken. Maar waar ik het wel moeilijk mee heb, is dat er mensen een maandelijks pensioen van meer dan 2 500 euro ontvangen, terwijl anderen het moeten stellen met een overlevingspensioentje van amper 1 000 euro. Kan er ook niet bespaard worden door die hoge pensioenen wat af te romen? Ik denk niet dat het de bedoeling is dat we tijdens ons pensioen nog moeten sparen. Dat zou al moeten gebeurd zijn, terwijl we nog werkten. Mensen met een hoog pensioen hebben wellicht tijdens hun loopbaan een mooi loon ontvangen. Of hebben mensen die hierover kunnen beslissen, zelf uitzicht op een hoog pensioen? Kan

Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar [email protected]. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.

GECITEERD Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden en van links naar rechts eenPagina citaat. citaat-192&_citaat-192&.qxd 08-04-14 10:49 1 1. Verlies; 2. snoer; 3. verwensing; 4. gespannen; 5. insect; 6. inwendig orgaan; 7. heerlijk; 8. dagblad; 9. wellust; 10. stuk hout; 11. snel; 12. chef; 13. as; 14. bron.

Citaat-192

HET WORDT EEN ZALIGE WARME WINTER BIJ THUISZORGWINKEL

NIEUW GAMMA

INFRAROOD SAUNA • verzacht spier- en gewrichtspijn • verbetert conditie en weerstand

1

S

I

T N R P O P

2

K A

L

B A E A

3

T V

L

S O V E K

4

S A T R N A N K

5 H O A M M T E 6

L

7

Z A N L

L

• verhelpt huidproblemen

Al na enkele minuten begin je te zweten. Je lichaam komt in actie terwijl je ontspant en tot rust komt.

• stimuleert de bloedcirculatie • verdrijft afvalstoffen • vermindert stress

L

E E D V E E R

8 N K R V A E N T

Wij bieden verschillende combinaties aan tegen een sterke prijs.

9 G E R N V O E T

Kom en ontdek ons gamma.

10 B

L

K

I

G E

A E

L N K D

11 E V M L

E O E T

12 B S A T A E S M 13 E S N P S

I

E

14 W N E Z

I

C H

L

Ontsnap even aan de dagelijkse drukte en geniet van de weldoende stralingswarmte van een infrarood sauna.

L

Oplossing:“In plaats van te denken vervelen de meeste mensen zich”.

Citaat - 192

Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving.

De adressen van Thuiszorgwinkel vind je terug op onze website of via 015 28 61 36.

www.thuiszorgwinkel.be 14 12 12 Visie IR.indd 1

04-12-2014 10:37:16

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

5

Haal vrijuit adem in huis

Ook in de winter elke dag de ramen open Ramen en deuren openzetten, is dat wel slim in de winter? Toch wel, zo blijkt. Verluchting is noodzakelijk om te vermijden dat je schadelijke stoffen inademt. Tekst: Nele Verheye Illustraties: Rutger Van Parys

Met vuur spelen Het open raam Sommige mensen houden ramen en deuren dicht om vervuilde lucht buiten te houden. Niet echt een goed idee, want ook binnenshuis zijn er heel wat bronnen van luchtvervuiling. Meest bekend zijn usual suspects zoals CO, vocht en schimmels, maar er zijn ook heel wat bouwmaterialen, schoonmaakmiddelen, parfums, lijmen en verven die schadelijke deeltjes vrijlaten in de lucht. Zet daarom twee keer per dag tien à twintig minuten ramen en deuren open om je huis grondig te verluchten. Omdat het effect van deze verluchting na twintig minuten al weer weg is, moet je daarnaast je huis ook permanent ventileren, liefst via ventilatieroosters in ramen, deuren en muren. Dat is niet alleen goed voor de kwaliteit van de binnenlucht, maar ook voor je energiefactuur. Droge lucht warmt makkelijker op dan vochtige.

Mijt van alle werk

Frisse neus in de badkamer

Vermijd vochtophoping in de badkamer door een raam open te zetten, in het kader van de privacy misschien het best nà je douche of bad. Open ook het raam als je de was binnen laat drogen. Gebruik geen luchtverfrissers, die zijn eigenlijk overbodig en verhogen je blootstelling aan vluchtige organische stoffen. Overdrijf niet met schoonmaakmiddelen en vermijd sprays en bleekwater.

Let op met gasfornuizen, gasgeisers, verwarmingstoestellen zonder rookafvoer, kachels en kaarsen, want ze produceren kleine deeltjes en vervuilende gassen zoals koolstofmonoxide en zwavel­oxide. Wees extra voorzichtig bij een gele vlam, roetafzetting rond het toestel of een hoge luchtvochtigheid. Dit alles wijst op onvolledige verbranding en is dus een ernstig risico op CO-vergiftiging. Gebruik bij voorkeur geen verwarmingstoestellen zonder rookafvoer. Kun je echt niet anders, zorg er dan voor dat er altijd genoeg verse lucht binnenkomt en dat de verbrandingsgassen weg kunnen. Gebruik verplaatsbare verwarmingstoestellen op basis van gas, petroleum of mazout niet langer dan een uur en nooit als je slaapt.

Een natje en een droogje

Vermijd vocht in huis, schimmels en huisstofmijt zijn er immers dol op. Vermijd lekken en waterschade en maak komaf met vochtproblemen.

Dekselse keukenperikelen

Tijdens het koken komt er veel vocht vrij. Zet daarom deksels op je potten en gebruik je dampkap. Laat ze als je klaar bent nog een kwartiertje draaien om al het overtollig vocht af te voeren. Heb je geen dampkap? Zet dan een raam open tijdens het koken. Zo weten je buren ineens ook wat er op het menu staat.

Meer info op www.cm.be/binnenlucht

Huisstofmijten nestelen zich het liefst in warme, vochtige en donkere plaatsen. Laat daarom overdag de rolluiken en gordijnen van je slaapkamer open en laat je bed open liggen. Was je bedlinnen wekelijks op 60 graden en stofzuig regelmatig de boven- en onderkant van je matras. Verlucht je slaapkamer voldoende en laat de verwarming uit, een temperatuur van 15 à 18 graden is voldoende. Poets elke week met water, leg geen tapijten en steek stoffen gordijnen regelmatig in de was.

Schimmeltje, schimmeltje aan de wand

Heb je last van schimmel in huis, dan zit je wellicht met een structureel probleem. In dat geval vraag je het best raad aan een architect, aannemer of een andere vakman. Laat vochtige plaatsen in je huis onbedekt en zet meubels liefst een tiental centimeter van de muur. Verwijder schimmels zorgvuldig: begin met water, ontsmet het oppervlak daarna met een chlooroplossing (1/10) zoals bleekwater en laat het oppervlak daarna goed uitdrogen.

zoek en

win

Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip Draaitafel Oplossing

L

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

Omgaan met gokproblemen

Van Lotto tot roulette Voor vijf euro met de Lotto spelen. Redelijk onschuldig. Maar wat als die vijf euro vijftig euro wordt? Of als we grote bedragen inzetten op online gokspelletjes, op bingotoestellen of in speelhallen? Dan loert een gokverslaving om de hoek, waarschuwt Ronny Willemen, hulpverlener CAD Limburg en onderzoeker behandeling gokverslaving UAntwerpen. Wat verstaan we onder gokken?

Stuur je antwoord voor 19 december op een gele briefkaart naar Persdienst CM, Postbus 40, 1031 Brussel. Of mail het naar [email protected]. Vermeld welke prijs je wenst: ‘Het grote boek van verkeersregels’ van Kididoc (met interactieve spelletjes en een parcours om kinderen de wegcode te leren), uitg. Davidsfonds of het boek ‘Wat Alz’ van Kasper Bormans (handige tips en technieken om te communiceren met mensen met dementie), uitg. Van Halewyck. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot. Oplossing Visie nr. 23 Geluk Winnaars Walter Dams (Lint) Paul Tyvaert (Ledegem) Nancy Van Hecke (Westkerke) Marianne Vervinckt (Evergem) Kristien Vincke (Temse) Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.

Ronny Willemen: ‘Gokken is geld inzetten op kansspelen. Toeval bepaalt het resultaat. Het meest bekend zijn de producten van de Nationale Loterij. Maar in België zijn er ook 9 casino’s, 180 speelautomatenhallen, ongeveer 9 000 cafés met bingotoestellen en meer dan 3 250 plaatsen waar je weddenschappen kunt afsluiten. Online gokken is in opmars en je kunt moeilijk om de reclame heen. Het risico dat mensen beginnen te gokken verhoogt.’ Vanaf wanneer is er sprake van een probleem? ‘Ongeveer zestig procent van de volwassenen heeft het afgelopen jaar een gokje gewaagd. Voor de meesten is dat geen enkel probleem. Ga je meer dan tien procent van je inkomen aan kansspelen besteden, dan is er waarschijnlijk wel iets aan de hand. Ook de tijd die je aan gokken besteedt en de reden waarom je gokt, spelen een rol. Op www.gokhulp.be staan testjes om te checken of je al dan niet op een gezonde manier omgaat met kansspelen.’ Hoe geraakt iemand verslaafd? ‘De meeste mensen met een gokstoornis hebben beginnersgeluk gekend. Gaan ze daardoor denken dat ze de uitkomst van kansspelen kunnen beïnvloeden, dan

neemt emotie het over van verstand. Bepaalde mensen zijn van nature meer vatbaar voor verslavingen. Sommige kansspelen houden een groter risico in. Op de Lotto kun je twee keer per week spelen, met slotmachines kan dat om de drie seconden. De sociale aanvaarding speelt ook een rol in het ontstaan van een gokverslaving.’ Loopt iedereen risico? ‘Neen, we zien drie types gokkers die het meest risico lopen. Je hebt er die toevallig in aanraking komen met kansspelen, genieten van de spanning en de opwinding en vanuit gewenning steeds meer gokken om hetzelfde effect te bereiken. Dan heb je mensen die gokken om hun problemen te vergeten. En ten slotte zijn er impulsieve gokkers. Zij gaan op zoek naar kicks. In België kampen ongeveer 44 500 mensen met een zware gokverslaving. Nog eens 133 000 ervaren problemen met kansspe-

knipsels

HUIS dOKTER

Gezond koken voor studenten

Wat kun je doen tegen eczeem?

Kok op Kot zoekt vrijwilligers die gezonde maaltijden willen klaarmaken voor studenten in de komende examenperiode. Vier op de tien studenten eten tijdens de examens ongezonder dan anders. Ze koken minder zelf en kiezen vaker voor kant-en-klare maaltijden. Nochtans heeft evenwichtig eten een positief effect op de blokprestaties. Daarom slaan Kok op Kot en Thuisafgehaald.be de handen in elkaar om jongeren tijdens de examens in januari gezonde maaltijden aan te bieden. Studenten kunnen via www.thuisafgehaald.be gezonde en goedkope gerechten in de Vlaamse studentensteden bestellen. Het hele jaar door delen mensen maaltijden via de website. Voor de examenperiode in januari zoekt Kok op Kot nog kandidaten in een studentenstad die gezonde gerechten willen bereiden en tegen een studentenprijs willen verkopen aan jongeren. Wil je meewerken, dan volstaat het om je op de website te registreren als afhaalpunt.

✔✔www.cm.be/studentenmaaltijden

Er zijn heel wat verschillende soorten eczeem, maar jeuken doen ze bijna allemaal. Toch kun je beter niet krabben.

Wat is het? Eczeem is een verzamelnaam voor allerlei huidaandoeningen waarbij de huid rood wordt en jeukt. Vaak hebben mensen met eczeem een droog vel, wat de jeuk verergert. Er zijn heel wat verschillende vormen van eczeem, sommige daarvan gaan gepaard met schilfertjes of vochtblaasjes. Zo zijn de gelige schilfertjes (melkkorsten) die baby’s een paar weken na de geboorte krijgen ook een vorm van eczeem, vergelijkbaar met hoofdroos bij volwassenen.

Wat zijn de oorzaken? Bepaalde vormen van eczeem ontstaan door aangeboren overgevoeligheid, andere vormen manifesteren zich vooral bij contact met bepaalde materialen. Eczeem kan ook een reactie zijn op irriterende of uitdrogende stoffen, op een voetschimmel of op stress.

len. Om te waarschuwen voor gevaren bij gokken is preventie noodzakelijk.’ Hoe kun je vaststellen dat je een gokstoornis hebt? ‘Als je je afvraagt of je een probleem hebt, is dat al een signaal dat er iets aan de hand is. Er zijn verschillende zaken die wijzen op een gokprobleem: steeds meer geld inzetten om de gewenste mate van opwinding te bereiken, rusteloos en prikkelbaar zijn, gokken op momenten dat je je slecht voelt, opnieuw gokken om verliezen goed te maken, liegen om de ernst van je gokgedrag te verbergen of je relatie of je carrière in gevaar brengen door je gokstoornis.’ Wat kun je eraan doen? ‘Sommige mensen stoppen op eigen houtje, andere via online hulp, nog andere via een zelfhulpgroep of een cursus. Soms zijn er gesprekken met een hulpverlener nodig of uitzonderlijk een opname in een psychiatrisch ziekenhuis. Er zijn gokverslaafden die erin slagen om ineens te stoppen. Voor anderen is het een proces van vallen en opstaan. Om komaf te maken met een verslaving is het altijd hard werken. Steun uit de omgeving kan zeker helpen. Maar eerst en vooral moet de wil er zijn om te veranderen.’ Dieter Herregodts

✔✔Meer info op www.gokhulp.be

of www.cm.be/gokproblemen. Voor een eerste advies of voor adressen voor hulp en preventie in je buurt, contacteer de DrugLijn. Tel. 078 15 10 20 (ma.-vr., 10-20 uur) of www.druglijn.be.

Wat kun je eraan doen?

Niet krabben?

Een allergische aanleg voor eczeem is niet te genezen, maar je kunt je huid wel verzorgen met een hydraterende zalf of crème. Eczeem op het hoofd van baby’s mag je in bad inwrijven met een baby-olie, volwassenen kunnen hoofdroos behandelen met antiroosshampoo. Voor de typische letsels die bij sommige vormen van eczeem ontstaan, bestaan er ook zalven of crèmes op voorschrift. Vraag raad aan je huisarts en lees altijd goed de bijsluiter.

Krabben moet je ten allen tijde vermijden, want dat maakt het eczeem net erger. Tegen de jeuk kun je eventueel Koelzalf TMF gebruiken, de apotheker kan deze zalf voor jou bereiden. Vochtige washandjes gebruik je beter niet. Hou bij kindjes de nagels kort en trek ze ’s nachts eventueel katoenen handschoentjes aan.

Hoe kun je het voorkomen? Verzorg je huid elke avond voor het slapengaan met een goede basiscrème of -zalf. Kies voor hypoallergene producten zonder parfum. Ga niet meer dan drie keer per week onder de douche en smeer je huid achteraf goed in. Blijf liefst ook niet te lang onder de douche staan of in bad liggen en zet het water niet te heet, want dat droogt de huid uit. Vervang zeep door bad- of doucheolie en dep de huid in plaats van ze droog te wrijven. Maak verder je handen zo weinig mogelijk nat, vermijd eventuele stoffen of voedingsmiddelen waar je allergisch voor bent en probeer stress te verminderen.

Elise Rummens, preventie-arts CM

Tekst: Nele Verheye

www.cm.be/ dehuisdokter

Stefan Dewickere

6

¬ hoe gaat het met u?

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

de

7

VOORZET

Geen pilletje te veel

Leven met een gokverslaving

‘200 000 euro kwijt op tien jaar tijd’

‘Ik was vooral verslaafd aan roulette, kaartspelen en de slotmachine, in casino’s en speelhallen, maar ook online. Het is zo makkelijk ook. Speelhallen vind je overal en online gokken kun je vanuit je zetel. In principe is het mogelijk om jezelf te beschermen en een limiet in te stellen, maar die valt eenvoudig te omzeilen. Met die online slotspelletjes kun je voortdu­

De artsen die te veel voorschrijven, moeten worden opgevolgd en aange­ pakt. Dat is niet alleen in het belang van de gezondheid van hun patiënten, maar ook in het belang van de gezond­ heid van ons overheidsbudget. Verspilling kunnen we ons - in deze budgettair moeilijke tijden - niet per­ mitteren.

rend geld inzetten. Op een uur ben je zo 3 000 euro kwijt.’ ‘Van ’s ochtends tot ’s avonds was ik met gokken bezig. Je kunt er niet mee ophou­ den omdat je de roes niet kwijt wilt. En je moet voortdurend liegen en bedriegen. In de tien jaar van mijn gokverslaving heb ik er 200 000 euro doorgejaagd. En altijd denk je: als ik nog een goede slag sla, dan stop ik.’ ‘Toen ik door het gokken ook paniek­ stoornissen kreeg, besefte ik dat het zo niet verder kon en heb ik hulp gezocht. Ik heb ook alles opgebiecht aan mijn echt­ genote. Ik besefte dat ik er alleen nooit uit zou geraken. Vandaag gaat het stukken beter met mij. Het blijft een gevecht om te weerstaan aan het gokken, maar ik vraag mij ook af hoe het ooit zover is kunnen komen.’

Marc Justaert Voorzitter CM

Stefan Dewickere

‘Het is nochtans onschuldig begonnen. Met elektronische paardjes, in een speel­ hal aan de kust. Ik won wat. Ik verloor wat. En ik leerde andere kansspelen kennen. Voor ik het besefte zat ik er tot over mijn oren in.’ Piet (fictieve naam, n.v.d.r.) is enke­ le maanden gokvrij. Een verademing, zegt hij zelf. Maar hij heeft heel diep gezeten. ‘Verschillende keren heb ik aan zelfdoding gedacht.’

Dit kan maar als er objectieve richtlij­ nen komen die artsen helpen om geneesmiddelen correct voor te schrijven. Bijvoorbeeld bij de antide­ pressiva, die heel wat mensen onte­ recht krijgen voorgeschreven. Niet alleen werken ze niet bij deze mensen, de gebruikers worden ook nog eens geconfronteerd met de bijwerkingen.

www.facebook.com/CMziekenfonds

Gezondheidseconoom Lieven Anne­ mans ziet twee verklaringen voor de hoge uitgaven in ons land. Ten eerste grijpen de Belgen nogal gemakkelijk naar geneesmiddelen en vragen ze er ook snel naar bij de dokter. En als het gaat over voorschrijven van goedkope alternatieven voor merkgeneesmid­ delen, loopt ons land nog achter.

Ik denk dat Annemans de belangrijk­ ste verklaring vergeet, namelijk het globale voorschrijfgedrag van de art­ sen. Het zijn zij die een voorschrift afleveren en ook de mogelijkheid heb­ ben om ‘nee’ te zeggen aan de patiënt die een voorschrift vraagt. ‘Dan gaat mijn patiënt naar een andere arts’, luidt dan het excuus soms. Het is echt nodig dat ze hun verantwoordelijkheid nemen.

www.twitter.com/CMziekenfonds

In ons land wordt elk jaar 550 euro per persoon besteed aan geneesmiddelen. Hiermee staan we aan de kop van 25 Europese landen. In Denemarken is dat het minst, met slechts 195 euro. Nederland zit daar tussenin met 338 euro. Zo becijferde de OESO in een nieuw rapport.

Ziekenzorg CM lanceert nieuwe website

Mantelzorgers staan er niet alleen voor Sinds kort kunnen mantelzorgers te­recht op de website www.ma-zo.be voor informatie en de uitwisseling van ervaringen. Mantelzorger Hennie Janssen (60 jaar) uit Lommel testte de website uit: ‘De informatie en verhalen zijn heel herkenbaar. Zo voel ik me weer begrepen en erkend.’ Hennie en haar man Erik verbouwden enkele jaren geleden hun huis tot kangoeroewoning voor haar dementerende moeder. De beslissing om haar moeder bij hen in huis te nemen, was weloverwogen en vooraf goed doorgepraat met de andere kinderen. Overdag kon moeder in het lokale dagcentrum terecht, ‘s avonds en in het weekend vond ze rust in haar eigen privéruimte, dicht bij Hennie en Erik.

Verhalen ‘Als mantelzorger ben je heel veel thuis. Het internet werd voor mij van goudwaarde: een belangrijke bron van informatie. Op www.ma-zo.be vind ik boeiende en zinvolle informatie over onder meer diensten die de thuiszorg ondersteunen, over de combinatie mantelzorg en werk en over financiële regelingen. Ik lees er ook hoe je mantelzorg beleeft, de emotionele kant van het verhaal. En omdat dat zo herken-

baar is, vanuit je eigen situatie, voel je jezelf hierdoor weer begrepen en erkend.’ ‘Zelf heb ik nooit echt de nood gevoeld om aan praatgroepen deel te nemen. Bij mijn familie vond ik voldoende klankbord voor mijn zorgen. Toch lees ik op www.ma-zo.be graag de getuigenissen van collega-mantelzorgers. Het zijn vaak heel eenvoudige verhaaltjes, maar ze formuleren zo mooi waarom mensen aan mantelzorg doen. Ze tonen ook duidelijk aan dat dé mantelzorger niet bestaat. De getuigenis van Carina, die zorgt voor haar moeder, lees ik op een andere manier dan de getuigenis van André, die zorgt voor zijn partner. Ik voel me verbonden met hun verhaal. ’

BOEK ZOEK & .BE OU VIA KAZ

er v o ver opa eur

Hoe zwaar weegt de zorg? Omdat de zorgbehoefte alsmaar groter werd, woont de moeder van Hennie sinds vorige zomer in een woonzorgcentrum. ‘Als mantelzorger ben je emotioneel zo betrokken dat je vaak zelf niet ziet dat je over je grenzen gaat. Dat leer je ook via de belastingstest op de website. Ik weet nu dat ik nog altijd mantelzorger ben, ook al vul ik dat nu op een andere manier in.’ Marc Deleu

✔✔www.ma-zo.be

et *m *

k

azou

travel

destinations

straffe 7 - 18 jaar jongerenvakanties ADVERTENTIEvisie2015.indd 1

5/12/14 16:32

8

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

Huguette koos voor een woning met CM-zorgmakelaar

Wat doe je als je op je 78ste plots moet verhuizen, maar nog lang niet toe bent aan een woonzorgcentrum? Huguette Grysolle uit Kortrijk koos voor een assistentiewoning met dienstverlening door de CM-zorgmakelaar: ‘Als ik hulp nodig heb, hoef ik het maar te vragen.’

Gerust naar het buitenland Met de CM-reisbijstand trek je zorgeloos naar je buitenlandse vakantiebestemming. Neem voor jezelf en je reisgenoten een Mutaskaart met daarop een gele klever mee. Naargelang je bestemming heb je nog andere documenten nodig. Voor Europa is dat een Europese Ziekteverzekeringskaart (EZVK).

Met gepaste trots leidt Huguette ons rond in haar nieuwe appartement. Een moderne keuken met vaatwas en microgolf, twee slaapkamers en een klein terrasje, Huguette komt hier niets te kort. ‘Tot vorig jaar woonde ik samen met mijn dochter. Maar ondertussen is ze getrouwd en kocht ze een eigen huis. Ik besloot om ook iets anders te zoeken, dat beter aansluit bij wat ik op dit moment nodig heb.’

De CM-reisbijstand vergoedt de kosten vanaf 200 euro voor dringende medische zorg in het buitenland. Ook kun je tijdens je vakantie 24 uur op 24 terecht bij de alarmcentrale Mutas op het telefoonnummer 0032 2 272 09 00 voor informatie, advies en ondersteuning. De CM-reisbijstand geldt wereldwijd.

Met noodknop

✔✔www.cm.be/reisbijstand

Samen met haar kinderen overliep Huguette alle opties. ‘Ik kan nog perfect voor mezelf zorgen, maar dat kan op mijn leeftijd van de ene dag op de andere veranderen. Een appartement of een studio, dat is niets meer voor mij.’ Uiteindelijk viel Huguettes keuze op een assistentiewoning in het centrum van Kortrijk. ‘Dichtbij de markt en het station, en met een parkeergarage voor mijn auto. Maar ook met een noodknop die mij rechtstreeks verbindt met een alarmcentrale.’

Toiletpas voor stomadragers StomaVlaanderen, de organisatie van alle stomaverenigingen in Vlaanderen, geeft een toiletpas aan stomadragers. Deze pas biedt hen de mogelijkheid om snel en discreet gebruik te maken van de toiletten in horecazaken en winkels. Omdat een stoma lekkageproblemen kan geven of soms dringend moet worden vervangen, durven stomadragers niet altijd deelnemen aan het sociaal leven. De toiletpas kan die schrik wegnemen. Met een formulier dat de huisarts invult, kunnen stomadragers een toiletpas aanvragen bij StomaVlaanderen. Het aanvraagformulier staat op de website.

Violet Corbett Brock

knipsels

‘Hulp komt wanneer ik he

Dat die noodknop er is, heeft alles te maken met de CM-zorgmakelaar. In samenwerking met de aanbieders van assistentiewoningen, zorgt CM voor een aangepaste dienstverlening. In Kortrijk is het CM-zorgmakelaar Celine Dobbels die alles in goede banen leidt. Ze verduidelijkt: ‘De noodknop behoort tot de standaarduitrusting, alle andere hulpverlening gebeurt op maat. Mensen kunnen bij ons terecht met vragen over terugbetalingen en uit-

✔✔www.stomavlaanderen.be

Jean-Pierre Vanderstukken: Tel. 0478 25 57 73

Huguette Grysolle: ‘De alarmknop is een grote geruststelling. Het is niet omdat ik me vandaag goed voel, dat er mij niets kan overkomen.’

keringen, maar wij regelen ook verpleegkundige hulp, aangepast vervoer naar de dokter of het ziekenhuis, poetshulp, wasen strijkdiensten, maaltijden of zelfs een kapper aan huis. We werken zelfs aan een systeem om in de toekomst boodschappen aan huis te leveren. Bovendien bieden we in samenwerking met een dienstencentrum om de hoek ook aangepaste activiteiten aan.’

Midden in de nacht Huguette voelt zich erg op haar gemak

in dit systeem. ‘Voorlopig kan ik nog prima voor mezelf zorgen. Boodschappen doen, koken, schoonmaken, ik doe het allemaal zelf, op mijn eigen tempo. Ik ben blij dat ik niet hoef in te tekenen op al die diensten. Maar ik weet dat ik hulp kan krijgen, mocht ik het op een dag nodig hebben. Ook de alarmknop is een grote geruststelling. Het is niet omdat ik me vandaag goed voel, dat er mij niets kan overkomen. Via die knop kan ik zelfs midden in de nacht de alarmcentrale bereiken. Niet al mijn kinderen wo-

SMAKELIJK

Borstvoedingsvriendelijke omgeving

Feestelijke cupcakes

Voor het eerst krijgen kinderopvanginitiatieven het certificaat van borstvoedingsvriendelijke omgeving. Dit kwaliteitslabel wordt uitgereikt aan de kinderopvang van de stad Oostende en het kinderdagverblijf Bambi in PaalBeringen. Het bewijst dat ze voldoen aan internationale criteria in de zorg voor en begeleiding van borstvoeding.

Ingrediënten voor 12 stuks • voor cupcakes: 100 g vetstof ¬ 90 g suiker ¬ 2 eitjes ¬ 150 g zelfrijzende bloem ¬ 1 zakje vanillesuiker • voor kaasroom: 75 g vetstof ¬ 300 g bloemsuiker ¬ 1 koffielepel vanillesuiker ¬ rasp van 1 citroen of limoen ¬ 100 g verse roomkaas (type Philadelphia®) ¬ toppings naar keuze verwarm de oven voor op 170 °C ¬ roer de vetstof zacht en voeg er de suiker en de eierdooiers aan toe ¬ klop tot een glad beslag ¬ zeef de bloem en klop onder het beslag ¬ klop de eiwitten met de vanillesuiker tot sneeuw en schep voorzichtig onder het beslag ¬ zet de papieren vormpjes in de bakvorm ¬ vul ze voor 2/3 ¬ zet ze 15 tot 20 minuutjes in de oven ¬ laat ze afkoelen ¬ maak de kaasroom ¬ roer de vetstof romig met poedersuiker, de vanillesuiker, citroenrasp, het citroensap en de verse roomkaas ¬ neem een flinke lepel kaasroom en schep deze op de cupcake ¬ neem de spatel om de krul te vormen op de cupcake en werk van buiten naar binnen ¬ maak eerst aan de buitenkant een cirkel met de klok mee ¬ wanneer de cirkel rond is, draai dan naar binnen en maak dan opnieuw een cirkel, maar dan in tegenwijzerzin ¬ werk de cupcake af met een topping naar keuze

Frank Croes

Borstvoedingsbegeleiding is zeker bij werkhervatting van de mama’s en de start van de kinderopvang belangrijk. Want op dat moment stoppen veel Vlaamse moeders met borstvoeding. Uit cijfers van Kind en Gezin blijkt dat nog amper 8 procent van de mama’s borstvoeding geeft als de baby zes maanden is. Ruim 64 procent van de Vlaamse mama’s start wel met borstvoeding na de geboorte.

Recept uit het boek ‘Feestelijke koekjes en cupcakes’, een uitgave van De Praktische School, partner van Femma. Het boek kun je bestellen via www.femma.be.

HELPENDE

et wil’

Vierentwintig uur aan een stuk achter je naaimachine zitten, je moet er goed gek voor zijn. Of een bijzonder doel voor ogen hebben. Voor Music For Life en de vzw Vergeet de kinderen niet hadden Anneleen Baten en haar collega-Tetterende Tiretten uit Dendermonde gerust een slapeloze nacht over.

Vragen staat vrij

Nieuwtjes op tablet Op de dagen dat Celine er niet is, kunnen de bewoners haar bereiken via hun tablet. Voorlopig kunnen ze enkel berichtjes stu­ ren, maar daar komt binnenkort ook beeld­ bellen bij. ‘Die tablet is een geweldig ding’, zegt Huguette. ‘Ik gebruik hem ondertus­ sen al meer dan mijn computer. Ik doe er mijn bankverrichtingen mee, ik lees de krant, bekijk foto’s van de kleinkinderen en speel puzzelspelletjes. Heel verslavend.’ Via de tablet zien de bewoners wat er te gebeuren staat in hun assistentiewoning. Wie wat moeite heeft met het systeem, kan een cursus volgen. ‘Ik was er vrij vlot mee weg, maar ik schreef me toch in voor

?!

HANDEN

Anneleen Baten (33) organiseerde een naaimarathon mee voor Music For Life

nen in de buurt en sommige zitten vaak in het buitenland. Dankzij de alarmknop hoef ik mij daarover geen zorgen te ma­ ken, er zal altijd iemand klaarstaan om mij te komen helpen.’

Als zorgmakelaar is Celine elke maandag­ voormiddag aanwezig in het gebouw. ‘Dat is belangrijk’, zegt ze, ‘op die manier voel je toch beter aan wat er leeft. Mensen lopen veel sneller eens langs om iets te vertellen of om een vraag te stellen. Vaak kan ik ze dan meteen verder helpen. Of ik bel een collega op om informatie op te vragen.’ Huguette knikt enthousiast: ‘Ik loop elke maandag eens langs. Celine heeft mij al goed geholpen. Ze gaf mij informatie over tandimplantaten, en hielp mij met een aanvraag voor de verhoogde tegemoet­ koming voor gezondheidszorg. Daardoor krijg ik nu meer geld terug als ik naar de dokter of tandarts ga.’

9

¬ hoe gaat het met u?

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

CM-zorgmakelaar Celine Dobbels: ‘Doordat ik elke maandag aanwezig ben, kan ik de bewoners veel beter helpen.’

die cursus. Je leert altijd iets bij. En zo kom je nog eens buiten.’

Met wie Kortom, Huguette heeft het hier best naar haar zin. ‘Wel ja, mijn kinderen zouden gerust wat meer op bezoek mogen komen. Maar ik verwijt ze niets hoor, ze hebben ook hun handen vol met hun eigen gezin en hun werk. Ik heb hier al een paar men­ sen leren kennen, waaronder een Fransta­ lige vrouw waarmee ik af en toe een koffie ga drinken. Ik oefen mijn Frans en heb er een vriendin bij. Je bent nooit te oud om bij te leren en nieuwe vrienden te maken.’

‘We speelden met de Tiretten al langer met het idee om iets te doen voor een goed doel. We zijn een groep vrouwen die elke woensdagavond samenkomen om te naaien. Tussendoor tetteren we wat af, vandaar onze naam. Toen we hoorden dat er ook dit jaar een Music For Life-actie zou komen, schoten we in actie. We kozen voor vzw Vergeet de kinderen niet, een jonge vzw die mee werd opgericht door de man van een van onze Tiretten. De vzw geeft hulp aan kinderen van daklozen. Daarvoor wilden we met plezier achter onze naaimachines kruipen.’ ‘Na een grondige voorbereiding gingen we op vrijdagavond 31 oktober van start. Bedoeling was om vierentwintig uur aan een stuk allerlei hebbedingetjes te maken om achteraf te verkopen. Sommige naaisters losten elkaar af, andere - onder wie ik - waren zo gek om een hele nacht door te doen. Gek, maar zeer plezant. De adrenaline om zoveel mogelijk stukken af te werken, liet de uren voorbij vliegen. Bovendien kregen we op geregelde tijdstippen een hapje of een

drankje van de sponsors. En ’s nachts kwam er zelfs een dj om ons wakker te houden.’ ‘Het resultaat? Een hele hoop appelzakjes, zakdoekhoesjes, viltmandjes, kerstfiguurtjes, stoffen magneten, portemonnees en kaarsenhouders. We kozen bewust voor kleine dingen, met prijzen van drie tot tien euro blijft de actie voor iedereen betaalbaar. Al is het uiteindelijke doel natuurlijk om zoveel mogelijk geld binnen te halen voor de vzw. En dan trekken we naar Studio Brussel om ons geld af te geven. Ik hou wel van dat Music For Life-gevoel op het einde van het jaar. De dagen zijn koud en donker, maar toch zijn mensen bereid om voor elkaar in de bres te springen. De emokip in mij wordt daar helemaal week van.’ Nele Verheye

✔✔www.musicforlife.be

✔✔Wil je weten of er ook in jouw

buurt projecten zijn met een CM-zorgmakelaar? Surf dan naar www.cm-zorgmakelaar.be neem contact op met de CM-Zorgmakelaar via e-mail: [email protected] of met Dimitri Heyndrickx op het tel. 02 246 42 15.

Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.

Werkt mijn persoonlijk alarm als de stroom uitvalt? Als er deze winter een elektriciteitstekort is, kan het zijn dat je persoonlijk alarm niet meer werkt. Je mantelzorgers zijn dan het best extra waakzaam. Woon je alleen maar ben je niet meer goed ter been, dat geeft het persoonlijk alarm je een veilig gevoel. Bij problemen kom je immers met een druk op een knop in con­ tact met een alarmcentrale, die een man­ telzorger oproept. Het persoonlijk alarm is aangesloten op een gewone telefoon. Of je persoonlijk alarm bij stroomuitval blijft werken, hangt af van je telefoon­ verbinding. Heb je een klassieke ana­­lo­ge telefoonlijn, bijvoorbeeld Proximus (Belgacom), dan kun je het personenalarm gedurende vier uur zonder problemen

gebruiken. Maar werkt je telefoon met een modem, zoals Telenet of Tele2, en heeft die modem geen noodbatterij, dan zal de oproep niet doorgaan naar de alarm­ centrale. De mantelzorgers kunnen dus ook niet verwittigd worden. Laat het snel weten aan je mantelzorgers als je persoonlijk alarm niet zal werken bij afschakeling. Vraag hen om dan eens vaker langs te komen. Zorg er in elk geval voor dat dat je niet (lang) alleen bent. Je kunt gezelschap vragen, of elders verblij­ ven tijdens de uren van de stroomafscha­ keling. Als er opnieuw stroom is, is het persoonlijk alarm vanzelf weer gebruiks­ klaar. Je hoeft hier niets voor te doen.

Wintersport met 10 procent korting Boek nu je wintersportvakantie in Aussois en krijg 10 procent korting op het verblijf tijdens onze periodes ‘0 tot en met 6 jaar gratis’. Het knusse Intersoc-hotel in Aussois ligt op wandelafstand van het 56 km grote skigebied (1 500 tot 2 750 m). Kinderen kunnen er leren skiën vanaf 3 jaar. Onze Intersoc-moni’s organiseren kinderclubs en opvang vanaf 3 maanden. Logeer 1 week in volpension, met dranken all-in, vanaf 553 euro. We hebben nog vrije plaatsen buiten de schoolvakanties in februari en maart.

Meer informatie via www.intersoc.be en 070 233 119.

Bouw als vrijwilliger mee aan echte vakantieliefde! Wij wensen al onze vrijwilligers een goede start van alweer een nieuw winterseizoen. Bedankt voor jullie inzet en enthousiasme. Ook interesse in onze vrijwilligerswerking? Ga naar www.intersocwerkvakanties.be of bel ons voor meer info: 02 246 47 35 (hotelfuncties) - 02 246 47 36 (animatie). Weetje: zich kandidaat stellen voor het zomerseizoen kan al vanaf 15 januari voor animatiefuncties en vanaf 1 februari voor onze hoteldiensten.

✔✔www.cm.be/pas Visie_12-12_Aussois winter.indd 1

5/12/2014 16:24:25

10

¬ uw job, ons werk

DE

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

VLOER

Gerrit Dyck

‘Onze weekendploeg maakt van ons een speciaal geval in de bouwsector’ In opdracht van de Vlaamse overheid wordt sinds oktober 2011 het slib van de Antwerpse haven ontwaterd op de site AMORAS. Met 37 jaar ervaring in binnen- en buitenland startte Gerrit Dyck in 2011 bij Sereant, het bedrijf dat de exploitatie van de site voor 15 jaar in handen heeft.

W

Lisa Develtere

e begonnen hier in 2011 met 45 mensen’, vertelt Gerrit. ‘Toen was het bedrijf nog in de opstartfase. Alles was nieuw, wij startten met een opleiding om het hele proces te leren kennen. Nu werken hier 95 personeelsleden.’

Ervaring meenemen naar de weekendploeg ‘Ik ben gestart in een drieploegensysteem: de vroege shift, de late shift en de nachtploeg, telkens van maandag tot vrijdag. Maar de Vlaamse overheid gaf de opdracht om meer slib te verwerken en zo het achterstallig onder50-plussers krijgen hier houd van de haven weg te veel kansen. We hebben werken. Daarvoor is een weekendploeg opgestart. mensen nodig met Het bedrijf vroeg vrijblijervaring want die vend aan de werknemers wie kunnen relativeren. wou overstappen. Ze hadden in elke ploeg minstens drie Gerrit Dyck, Sereant mensen met ervaring nodig om nieuwe operatoren op te leiden. Ik stelde mij kandidaat. Sinds augustus vorig jaar werk ik enkel nog in het weekend. We werken afwisselend overdag of ’s nachts van zes tot zes.’

met een weekendploeg. Dat maakt ons toch een speciaal geval. Sommige zaken moeGuy Puttemans

‘We zijn het enige bedrijf in de bouwsector

ten specifiek voor ons geregeld worden. De syndicale premie bijvoorbeeld: die wordt gebaseerd op het aantal gewerkte dagen. Maar wij werken maar twee dagen in de week, die natuurlijk gelijkgesteld zijn met een voltijdse job.’

Kansen voor Opelwerknemers

n a me v a n e e n b e d r ij f : d a n we te n de werknemers ook niet meteen wat er met hen gebeurt. We hebben een vast contract, dus in theorie zijn we zeker van onze job.’ Amélie Janssens Lisa Develtere

Buitenbeentje in de bouwsector

‘Dit bedrijf heeft mensen nodig die niet snel panikeren. Als iets kapot gaat, moet het hersteld worden, maar ondertussen moet het bedrijf ook verder kunnen draaien. Daarom krijgen ook 50-plussers hier veel kansen. We hebben mensen nodig met ervaring want die kunnen relativeren, rustig blijven en de koppen bij elkaar steken om naar oplossingen te zoeken. Wat ik persoonlijk heel positief vind, is dat veel exOpel-werknemers hier aan de slag konden. Sereant heeft niet gefocust op diploma’s, maar vroeg naar hun ervaring en motivatie om iets bij te leren. Dat vind ik mooi. Je start hier met een interim-contract, maar nagenoeg iedereen die hier begon heeft een vast contract gekregen. Dat is belangrijk de dag van vandaag.’

Werkzoekenden in gesprek met Kris Peeters Afwachten Op 2 december hielden zo’n 150 werkzoekenden een symbolische actie aan de Nationale Bank en bij werkgeversorganisatie VBO. Daarna trok een delegatie naar federaal minister van Werk Kris Peeters. Ze bespraken er de vele besparingsmaatregelen voor werkzoekenden, en de stopzetting van de inschakelingsuitkering op 1 januari 2015 die 30 000 mensen treft. Enkele mensen die de uitkering dreigen te verliezen, deden hun verhaal. ACV vroeg aanpassingen aan deze maatregel. Voorlopig werd enkel beslist om de beperking in duur van de inschakelingsuitkering twee maand later te laten ingaan. (AJ)

‘Sereant heeft de exploitatie voor 15 jaar in handen. Daarna schrijft de Vlaamse overheid de opdracht opnieuw uit. De kans bestaat dat een ander bedrijf het hier overneemt. Voor het personeel wordt het dus afwachten. Dat is vergelijkbaar met de over-

’Veel ex-Opel-werknemers konden hier aan de slag. Hun ervaring en motivatie was belangrijker dan diploma’s. Dat vind ik mooi’, zegt Gerrit Dyck, werknemer bij Sereant in de Antwerpse haven.

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

11

Aanpassingen aan regeringsmaatregelen De federale regering stelde vorige week een reeks kleine aanpassingen voor aan de regeringsmaatregelen. Er kwam vooral duidelijkheid over enkele overgangsregelingen. Al zijn ook deze nog altijd niet definitief. Stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT, het vroegere brugpensioen) • SWT in het kader van de cao 17 gaat vanaf 1 januari 2015 van 60 naar 62 jaar, behalve voor wie al ontslagen is of nog wordt ontslagen voor 1 januari 2015. De werknemers moeten eind 2016 60 jaar of ouder zijn. • Enkel de lopende sector- en bedrijfscao’s mogen nog uitwerking hebben. Geen nieuwe of verlengingen van cao’s meer op 60 of 61 jaar. • Voor de zware arbeidstijdregelingen (SWT op 56 of 58 jaar) en voor de bouwvakkers met verminderde arbeidsgeschiktheid (SWT op 56 jaar) komt er één geïntegreerde regeling vanaf 58 jaar op 1 januari 2015, behalve voor wie voor die datum is ontslagen en op 31 december 2014 de vereiste leeftijd heeft bereikt. Deze geïntegreerde regeling zal nadien van 58 naar 60 jaar gaan. De regering engageert zich om de tijdelijke stelsels te verlengen. • Over het medisch SWT vanaf 58 jaar (voor werknemers met ernstig lichamelijk problemen door het werk) wordt niks gezegd. Dit stelsel loopt echter eind 2014 af. De regering engageert zich voorlopig niet om te verlengen zonder akkoord met de werkgevers. • De vorige regering had het SWT vanaf 56 jaar voor werknemers met 40 jaar

de

loopbaan bij wet verlengd tot eind 2015. Vanaf 2016 gaat het stelsel naar 58 jaar en nog later naar 60 jaar. Ook hier geen engagement van de regering om te verlengen zonder akkoord onder sociale partners. • Voor bedrijven in moeilijkheden en herstructurering: SWT vanaf 55 jaar op 1 januari 2015 en dan telkens één jaar erbij per jaar, om in 2020 uit te komen op 60 jaar. Afschaffing van de anciënniteitstoeslag voor oudere werklozen • Onder druk van het ACV komt er een ruimere overgangsmaatregel. Het regeerakkoord vrijwaarde enkel diegenen die op 1 januari 2015 al een anciënniteitstoeslag hebben. Nu komen daar ook de ontslagen werknemers bij van een herstructurering die uiterlijk 30 november 2014 werd aangekondigd.

• De afschaffing gebeurt stapsgewijs voor wie werkt in een zwaar beroep, voor wie een loopbaan heeft van 35 jaar en voor wie uit een bedrijfsherstructurering komt: 55 jaar op 1 januari 2015 en dan in stappen van twee jaar per jaar naar 65 jaar vanaf 2020. Beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt • Vanaf 1 januari 2015 moeten alle oudere werklozen tot 65 jaar in principe beschikbaar blijven voor de arbeidsmarkt. Lopende vrijstellingen worden ingetrokken (met uitzondering van werklozen die op 1 januari 2015 60 jaar of ouder zijn). De mogelijkheid van vrijstelling om familiale en sociale redenen vervalt ook, tenzij voor wie nu al een vrijstelling heeft voor één jaar. Verlenging is dan niet meer mogelijk. Inschakelings­ uitkeringen

(uitkering voor werklozen die nog niet voldoende hebben gewerkt om het recht op een gewone werk­ loosheids­uitkering te openen)

• De reeds besliste beperking in duur van de inschakelingsuitkeringen gaat gewoon door, maar met

twee maanden vertraging, om begeleidingstrajecten uit te tekenen. Onvrijwillig deeltijdsen met inkomensgarantie-uitkering • Op 1 januari 2015 is er een eerste verlaging van de inkomensgarantie-uitkering. Dit blijft, ook voor wie vandaag al in een dergelijk stelsel werkt. • Vanaf 2017 halveert de inkomensgarantie-uitkering. Met dit uitvoeringsbesluit wordt voorlopig gewacht. Tijdelijke werkloosheid • De uitkering voor tijdelijke werkloosheid daalt van 70 procent naar 65 procent van het bruto-inkomen. Dit gaat ongewijzigd door vanaf 1 januari 2015, ook voor wie dan al in tijdelijke werkloosheid zit. (CS/AJ)

✔✔Wat verandert er aan de stelsels

tijdkrediet, landingsloon en loopbaanonderbreking? Lees pag. 13.

✔✔Voor een overzicht van de

regeringsmaatregelen en aanpassingen kan je surfen naar www.watkrijgjijopjebord.be

✔✔Heb je vragen over de gevolgen

van de regeringsmaatregelen voor jouw persoonlijke situatie, contacteer dan een ACVdienstencentrum.

FOCUS

www.twitter.com/Acvonline

www.facebook.com/het.acv

Anders Het actieplan van de vakbonden kent maandag 15 december met een algemene staking zijn hoogte­ punt. Nou ja, een hoogtepunt is dat niet echt natuurlijk. De beste sta­ king is een vermeden staking. Maar deze actie is blijkbaar nodig om de regering duidelijk maken dat het echt wel anders moet. Want na de enorme manifestatie op 6 november en drie provinciale actiedagen is dat blijkbaar nog niet doorgedrongen. Integendeel, bij de bespreking van de koninklijke besluiten die de regeringsbeslissingen inzake tijdkrediet, landingsbanen en SWT vastleggen (zie hierboven en pagina 13 onderaan), drukte de regering vorige week nog extra op het gaspedaal. Wat een voorzichtige toenadering had kunnen worden, draaide uit op een grote sof. Waarbij werkgeversorganisaties zich onverzettelijk opstellen achter de rug van de regering. De ‘uitgestoken hand’ die nu al maanden wordt aangekondigd, blijkt een lege hand te zijn als puntje bij paaltje komt.

De algemene staking van 15 december moet niet alleen tonen dat het anders moet. We willen ook duidelijk maken dat het anders kan. En daar is een krachtig signaal voor nodig. Vorige week nog herhaalden premier Michel en burgemeester De Wever op het congres van de Vlaamse ondernemersorganisatie VOKA het riedeltje dat ze nu al weken spelen. “Er is geen alternatief voor dit beleid ”. Met de volle steun van werkgeversorganisaties die stellen dat het allemaal nog niet ver genoeg gaat. Goed geprobeerd, alleen zit er flink wat ruis op die boodschap. Zeker als blijkt dat rijke families miljarden onderbrengen in Luxemburgse constructies om belastingen te ontwijken. Zeker als blijkt dat België eigenlijk geen haar beter is en zich in het buitenl and promoot met fiscale spitstechnologie waardoor bedrijven veel minder belastingen moeten betalen. Zeker als blijkt dat op miljardenwinst gerealiseerd door de ver-

koop van een onderneming geen cent belasting betaald wordt. Dat is meteen ook de kern van de brede ontevredenheid. Iedereen beseft dat er inspanningen moeten gebeuren, al was het maar om uit de ijzeren greep van Europa te blijven. Maar die inspanningen moeten dan wel eerlijk verdeeld worden. Het kan niet dat alleen werknemersgezinnen, de zwaarst belaste groep in dit land, opdraaien voor de factuur. En dat is net wat nu gebeurt, met een indexsprong, besparingen en allerlei facturen die hoger zullen uitvallen. Aan andere inkomens wordt niets extra gevraagd. Over die fundamentele onrechtvaardigheid gaat de algemene staking maandag. Ik reken op uw steun om duidelijk te maken dat het anders moet én kan. Er is wel degelijk een alternatief! Marc Leemans, voorzitter ACV

Iedereen beseft dat er inspan­ ningen moeten gebeuren, al was het maar om uit de ijzeren greep van Europa te blijven. Maar die inspanningen moeten dan wel eerlijk verdeeld worden.

12

¬ uw job, ons werk

bondig

vak

Inschakelingsuitkering: ACV informeert online Ongeveer 30 000 mensen dreigen op 1 januari hun inschakelingsuitkering te verliezen. ACV bundelt alles wat je hierover moet weten op haar website. In Visie 28 november sloop er een foutje in het webadres. De juiste website is http://inschakelingsuitkering.acv-online.be.

Syndicale premie taxisector Werknemers die bij een taxionderneming werken of bij een dienst voor verhuur van voertuigen met chauffeur hebben recht op een syndicale premie. De voorwaarden zijn dat zij minstens één jaar lid zijn van de vakbond en op 30 september 2014 ingeschreven waren op een personeelslijst van een werkgever uit de RSZ-categorie 068. Heb jij recht op een syndicale premie? Dan ontvang je van het Sociaal Fonds een attest in de loop van januari. Bezorg dit attest vervolgens aan het provinciaal secretariaat van ACV-Transcom of aan een ACV-dienstencentrum in je buurt.

Syndicaal gedicht van 2014 ACV ging de afgelopen weken op zoek naar het syndicaal gedicht van 2014. Katrien Van kerkhoven schreef deze winnende tekst.

Strijden, zwoegen, vechten Begrijpe nog wie kan, wat er vandaag de dag gebeurt Sinds 25 mei lijkt nu toch echt ons land verscheurd. De moeder der verkiezingen in’t jaar 2014, Is absoluut nog niet verteerd, de gevolgen ongezien. De tering naar de nering, of ons land gaat naar de haaien, Zo stond in ’t voorjaar menig man met zijn gelijk te zwaaien. Nu de regering enkele maanden later moet begroten, Lijkt de oplossing om wie ’t moeilijk heeft nog verder te verstoten. Die mensen die nu al moeten strijden, zwoegen, vechten Zoeken nochtans niet veel meer dan een aantal basisrechten. Maar in de plaats daarvan krijgen ze deksels op hun neuzen, Het moet harder, straffer, sneller, er is echt geen andere keuze De markt mag beslissen, die is als enige nog vrij, Dus blijft die ploat maar hangen van ‘steek toch een tandje bij’ En juist dat tandje bij, blijft toch op andere vlakken laks, Geen besparing op de files, of een echte rijkentaks Wel black-outs en besparingen voor armen en gezinnen, Terwijl wie kapitaal heeft er alleen maar zal bij winnen. Dus laat niet met uw voeten spelen maar kom mee in het verzet Door samen werk en samen sterk wordt ons land toch gered.

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

Fusiebedrijf Holcim-Lafarge wordt grootste speler in cementsector

‘In Azië wordt soms tot 80 procent van de activiteiten uitbesteed’ In het eerste semester van 2015 moet de fusie tussen cementbedrijven Holcim en Lafarge rond zijn. Het nieuwe bedrijf wordt daarmee veruit het grootste bedrijf in de sector, met meer dan 130 000 werknemers. ACV vraagt respect voor deze werknemers en voor het sociaal overleg dat met deze fusie gepaard moet gaan. In België werken ongeveer 1 000 mensen voor Holcim.

D

e fusie van de twee vroegere concurrenten zal gevolgen hebben voor de jobs en de werkomstandigheden van het personeel wereldwijd’, zegt Tom Deleu van het internationaal secretariaat van ACV bouw - industrie & energie (ACV BIE). ‘Beide bedrijven zullen bijvoorbeeld fabrieken moeten verkopen. De concurrentieautoriteiten en Europa verplichten hen daartoe, om monopolievorming tegen te gaan.’ Hoeveel mensen zijn hierbij betrokken en wat kunnen de gevolgen zijn? ‘We schatten dat ongeveer 15 000 werknemers betrokken zijn bij een mogelijke verkoop van hun fabriek. De vraag is wat de overnemers met die vestigingen zullen doen. Op dit moment azen vooral investeringsmaatschappijen op die fabrieken. Zij zijn minder geïnteresseerd in het industriële luik en willen liefst winst halen uit de overnames. Wat het nieuwe fusiebedrijf betreft weten we dat er jobs verloren zullen gaan, maar we hebben nog geen concrete cijfers. Het personeel van de hoofdzetels en de ondersteunende diensten wordt samengevoegd. Daar zullen dus banen sneuvelen. Bovendien zou het bedrijf overwegen om de ondersteunende diensten in Slovakije onder te brengen. Daar moeten ze lagere lonen

Tom Deleu, ACV BIE: ‘Het is voor ons belangrijk dat Holcim-Lafarge respect heeft voor de werknemers en voor het sociaal overleg in het fusieproces.

uitbetalen en is er een slechtere arbeidswetgeving.’ Maakt het nieuwe bedrijf ook andere plannen? ‘Het fusiebedrijf wil zich in de toekomst meer op de Aziatische markt richten. In landen zoals India, Indonesië en China wordt er nog volop gewerkt aan de infrastructuur. Daar willen ze zo snel mogelijk op inspelen. Op die manier ontwijken ze de bouwcrisis in Europa en de strenge milieuvoorschriften hier.’ Zijn er nog nadelen verbonden aan de focus op de Aziatische markt? ‘In die landen zijn de milieunormen een pak minder streng. Ook op vlak van veiligheid en gezondheid op het werk zijn de

voorschriften heel beperkt. Bovendien wordt daar soms tot 80 procent van de activiteiten uitbesteed. De werkgevers willen zo weinig mogelijk vaste werknemers op de loonlijst en besteden de activiteiten uit aan onderaannemingen. Die werken met dagcontracten, bieden geen sociale bescherming en lopen niet hoog op met veiligheid op het werk. Het is er ook heel moeilijk om je als vakbond te organiseren. Zo heeft een Indonesische afgevaardigde van Lafarge een tijd in de gevangenis gezeten omdat hij opkwam voor werknemersrechten.’ ACV BIE organiseerde samen met andere internationale vakbonden een wereldwijde conferentie waar jullie een vakbondsstrategie bespraken.

Maritieme midweek in Oostende De topvakantieclub Vayamundo De Kinkhoorn & Ravelingen ligt pal op de dijk in Oostende en heeft alle faciliteiten onder één dak. Met in totaal 400 logementen, drie restaurants, twee bars, een sporthal, een zwembad en een binnenspeeltuin is het de ideale plaats om aan de Belgische kust te verblijven. Kom het zelf uitproberen tijdens een ontspannende maritieme midweek in 2015.

Prijs per persoon Halfpension: 200 euro (+12 jaar), 110 euro (vanaf derde persoon) Volpension: 254 euro (+12 jaar), 164 euro (vanaf derde persoon)

30 maart-3 april, 19-23 oktober, 26-30 oktober, 9-13 november, 16-20 november, 23-27 november, 30 november-4 december, 7-11 december, 14-18 december

✔✔Vayamundo De Kinkhoorn &

Arrangement maritieme midweek Verblijf in half- of volpension, cursus bier brouwen en degustatie (extra ter plaatse te betalen), streetgolf, kleuren stijladvies (extra ter plaatse te betalen), elke week ontdek je de rijke omgeving van Oostende (extra ter plaatse te betalen), maritieme wandeling met hapje en drankje, vast programma: ochtendgym, linedance, aquagym, curling, boogschieten, sudoku, bingo, crea-atelier, optredens, gratis zwemmen, fitness.

Beschikbare data in 2015 5-9 januari, 12-16 januari, 19-23 januari, 2-6 februari, 9-13 februari, 23-27 maart,

Ravelingen, Zeedijk 290-330, 8400 Oostende, tel. 059 70 16 97 en 059 55 27 55 www.vayamundo.be

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

13

Gezocht: inspirerende voorbeelden van innovatie ‘Om het hoofd boven water te houden, moeten bedrijven op zoek naar nieuwe producten, nieuwe technieken en nieuwe manieren van werken’, vertelt Dries Delissen-Jacobs van ACV.

M

aar dergelijke vernieuwingen hebben vaak een grote impact op werknemers, weet Dries. Niet in het minst omdat het aantal jobs en de kwaliteit van jobs erdoor kunnen veranderen. Werknemers worden dus best betrokken bij dit soort innovatieprocessen. Daarom startten we het project WIN (Werknemers over Innovatie) op: we willen werknemers aanmoedigen en ondersteunen om de sociale dialoog over innovatie aan te gaan.’

Wat houdt die in? ‘We spraken af om een internationale informatiecampagne op te starten. Het is voor ons belangrijk dat Holcim-Lafarge respect heeft voor de werknemers en voor het sociaal overleg in het fusieproces. Op 15 januari organiseren we een wereldwijde informatiedag in alle fabrieken van de beide bedrijven. De vakbonden eisen daarnaast vooral waardige werkomstandigheden en goede lonen. We willen ook samen bekijken wat de kernactiviteiten zijn, wat kan uitbesteed worden en aan welke voorwaarden de onderaannemingen moeten voldoen.’ Amélie Janssens

?!

‘Om het project verder uit te bouwen, zijn we op zoek naar mensen uit bedrijven die al bezig zijn met innovatie. Dat is heel ruim. Het kan gaan over experimenteren met andere werkvormen zoals bij VCST (zie hiernaast, red.) maar ook anders omgaan met grondstoffen en energie, ontwikkelen van nieuwe producten of aanboren van nieuwe markten, toepassen van vernieuwende technieken en materialen, alternatieve vormen van logistiek en transport, enzovoort. Bedrijven hebben liefst al wat ervaring met inspraak van werknemers en afgevaardigden. Zo kunnen we ideeën, ervaringen en tips uitwisselen om andere werknemers te ondersteunen in hun bedrijf.’

✔✔Meer informatie over het

‘Dankzij het project Fitte Fabriek worden problemen veel sneller opgelost’ VCST Industrial Products in Sint-Truiden is een toeleveringsbedrijf van auto-onderdelen. Tegen 2017 wil het bedrijf 2 miljoen euro besparen door efficiënter te werken. ‘Maar dat gebeurt in overleg met de werknemers’, getuigt Ivo Strauwen, vakbondsafgevaardigde voor ACV-CSC METEA. ‘In het verleden werden de arbeiders aan de machines en de automatische productielijnen vaak geconfronteerd met technische problemen. Die werden doorgegeven, maar de arbeiders kregen weinig ondersteuning.’

Elke dag overleg ‘Sinds kort is in een afdeling het proefproject Fitte Fabriek gestart. Alle arbeiders en de leidinggevenden hebben samen de problemen in de afdeling opgelijst en daar wordt nu aan gewerkt. Er werd ook een manager aangeduid die voortaan elke dag met iedere ploeg een kwartier vergadert om de problemen te bespreken en aan te pakken.’ ‘De arbeiders bekijken dit positief. Ze worden meer betrokken in de fabriek en er wordt naar hen geluisterd. Problemen krijgen ook sneller een oplossing. Het is de bedoeling om tegen 2017 in de hele fabriek op die manier te werken. Zo kan er bespaard worden, en blijven de werk(AJ) nemers betrokken in dit proces.’

WIN-project of je kandidaat stellen om mee te werken: [email protected]

Hoe kunnen we je helpen? ACV geeft raad.

Wat verandert er aan de stelsels tijdkrediet, landingsbaan en loopbaanonderbreking? Werknemers die even een adempauze nodig hebben, kinderen of zieken willen verzorgen of het rustiger aan willen doen op het einde van hun loopbaan, kunnen een beroep doen op de stelsels van tijdkrediet, loopbaanonderbreking en landingsbanen. Maar de federale regering Michel I nam enkele besparingsmaatregelen die een invloed hebben op die stelsels. Een overzicht van de wijzigingen. Het eerste jaar tijdkrediet wordt vanaf 1 januari 2015 beperkt tot zorgmotieven (kinderen, zwaar zieken, palliatieve zorg). Aan de drie jaren aanvullend tijdkrediet voor zorg wordt niet geraakt. Maar er komt nu een zware inlevering bij. Bij het eerste

jaar tijdkrediet kon je kiezen: één jaar voltijds, vijf jaar 1/5e of twee jaar halftijds tijdkrediet. Dat wordt nu één jaar 1/5e of één jaar halftijds. Dat betekent dat je nu in totaal vier jaar 1/5e tijdkrediet kan nemen in plaats van acht jaar, of vier in plaats van vijf jaar halftijds voor de zorg van kinderen, zwaar zieken of stervenden.

55 jaar. Voor de uitzonderingen (verpleegen zorgkundigen in instellingen, zware knelpuntberoepen, bedrijven in moeilijkheden en herstructurering) gebeurt de overgang naar 60 jaar in stappen: 55 jaar vanaf 1 januari 2015 en dan telkens één jaar bij per jaar, om op 60 jaar te komen vanaf 1 januari 2020.

Tijdkrediet zonder motief kan nog, maar vanaf 1 januari 2015 ontvang je hiervoor geen uitkering meer. De periode van nietgemotiveerd tijdkrediet zal ook niet langer meetellen voor de opbouw van pensioen­ rechten.

Voor de loopbaanonderbreking in de publieke sector besliste de regering het stelsel af te stemmen op dat van de privésector tegen 1 januari 2020. Ze doet hiervoor al een maximale inspanning vanaf 2015. Dit moet nog met de over– heidsvakbonden overlegd worden in comité B. De federale regering is enkel nog bevoegd voor het federale overheids­

De landingsbaan kan vanaf 1 januari 2015 pas ingaan op 60 jaar, en niet langer op 50 of

personeel. Hoe dat zal vertaald wor­den naar de deelstaten, is nog niet duidelijk. Aanvragen voor 1 januari 2015 zouden worden ontzien. Dat betekent dat je de aanvraag bij de werkgever doet voor 1 januari 2015, de aanvraag bij de RVA voor 1 april 2015 en dat het tijdkrediet of de landingsbaan uiterlijk op 30 juni 2015 aanvangt. In KMO’s zijn werknemers verplicht om de werkgever zes maanden op voorhand de verwittigen, dus ten laatste op 30 december 2014. Bovendien kunnen zowel grote als kleine bedrijven de ingang van de landingsbaan met zes maanden uitstellen. (CS/AJ)

✔✔www.acv-online.be

14

¬ uw job, ons werk

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

Afscheid van Ford Genk

‘Mijn vader heeft nog mee de eerste steen van Ford Genk gelegd’ Mine Dalemans

Op 18 december wordt de laatste auto in de Ford-fabriek in Genk geproduceerd. Die dag eindigt een halve eeuw industriële geschiedenis. Een geschiedenis die voor een groot deel verweven is met het leven van Gerard Bollen uit Zutendaal.

D

onderdag 4 december, bij Gerard Bollen thuis. De bijna-ex-werknemer van Ford Genk spreidt enkele familiefoto’s voor zich uit op tafel. Vooral plaatjes in sepia, van eind jaren ‘50 tot begin jaren ’60, genomen in Sledderlo, een gehucht van Genk. Gerard woonde daar als kind samen met zijn ouders, broers, zus en grootouders op een boerderij, omgeven door 30 hectare grond. Goeie grond om op te boeren. Op de heide stonden nog acht andere huizen. Als de bewoners naar het dorp wilden, moesten zij een veerboot nemen om over het kanaal te geraken.

Eerste steenlegging ‘De dag dat de gemeente startte met de aanleg van een brug over het kanaal, wisten we dat er iets op til stond’, vertelt Gerard. ‘Die brug kwam er niet speciaal voor negen huizen.’ Al snel bleek dat er op de heide een fabriek van Ford zou komen. De bouw startte in 1962, Gerard was toen vijf jaar oud. ‘Ik herinner mij dat nog goed. De burelen wer-

den eerst gebouwd, dan pas de fabriekshallen. Een zestal bouwvakkers uit WestVlaanderen logeerden bij ons zolang de werf duurde. Mijn grootvader werd nachtwaker op de werf. En mijn vader ging aan de slag bij een van de twee bouwfirma’s. Hij hielp mee bij de eerste steenlegging. Dat was op 24 oktober 1962.’

industriegebied. ‘Mijn grootouders kregen een appel en een ei in de plaats. In 1965 zijn we verhuisd.’ De vrijgekomen terreinen gebruikte Ford om zijn afval te dumpen. Het huis van de familie Bollen heeft nog een tijdlang rechtgestaan. Het diende om schroot in te verzamelen. ‘Elke dag ging mijn vader kijken naar het huis en ging hij na wat er gebeurde.’

In enkele jaren tijd verrees de Ford-site. En dan kwam het nieuws dat alle omliggende huizen en gronden onteigend zouden worden, voor de verdere ontwikkeling van het

Langsgaan bij Henry Ford Gerard en ik gaan langs bij zijn ouders, die vlakbij de kerk in Sledderlo wonen, op een boogscheut van de Ford-fabriek. Op de vraag hoe ze zich voelde bij de onteigening, antwoordt Gerards moeder dat er niet veel aan te doen was. ‘De fabriek was ook welkom in Genk. Het ging slecht met de mijnen, er moest ander werk komen voor de mensen. Zelf heb ik twintig jaar voor Ford gewerkt, ik deed er het onderhoud van de burelen.’ Ook Gerard zou er werk vinden, in 1979. ‘Dat was dik tegen mijn goesting. Ik wilde niet bij Ford werken. Maar ik was werkloos en nergens anders vond ik een job. Bij de RVA vertelden ze me dat ik bij Henry moest langsgaan. Henry Ford dus. Ik heb dat dan gedaan. Eerst dacht ik er tijdelijk te blijven, uiteindelijk werd het 35 jaar.’

Woensdag 24 oktober 2012. Precies vijftig jaar nadat Gerards vader de eerste steen legde, kondigt Ford aan dat de fabriek in Genk dichtgaat. ‘Niemand had dat zien aankomen’, zegt Gerard. ‘We hadden een herstructurering verwacht. Maar de sluiting van de fabriek was een complete verrassing.’ Die dag heeft Gerards vader de hele dag moeten wenen. ‘Hij heeft mee gebouwd aan de fabriek, we zijn ervoor moeten verhuizen. Het leek allemaal voor niets geweest’, vertelt Gerards moeder.

Onduidelijke toekomst We rijden verder naar de Ford Genk-site. Twee weken voor de sluiting staat de parking met afgewerkte wagens maar halfvol. Wat er in de toekomst zal gebeuren met deze terreinen is onduidelijk. Gerard is niet meer kwaad. ‘Wel vraag ik mij af: wat als we twee jaar terug toch waren blijven staken? Hadden we niet meer kunnen bereiken?’ Ook hebben de voorbije twee jaar veel te lang geduurd. ‘We hadden hier veel eerder moeten afronden.’ Enkele honderden collega’s zijn al vertrokken, zij hebben ander werk of volgen een opleiding. Maar het merendeel van de Fordwerknemers blijft tot het laatste. ‘Zo’n 2 500 mensen komen vanaf januari in een hertewerkstellingscel terecht. Ik heb geen enkel idee waar zij een job zullen vinden. Van het Limburgplan heb ik nog niet veel gezien.’ Zelf valt Gerard onder de regeling SWT. Zijn loopbaan stopt met de sluiting van Ford. ‘Ik hoop met een aantal collega’s nog contact te houden, vooral met de militanten van ACV. En dan draai ik de bladzijde definitief om.’ Leen Grevendonck

24 oktober 1962. Gerards vader helpt mee bij de eerste steenlegging van de Ford-Fabriek. De fabriek was ook welkom in Genk. Het ging slecht met de mijnen, er moest ander werk komen voor de mensen.

gewikt en gewogen ¬

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

ZEGT

15

Opgroeien in twee huizen

‘Wij willen ook aan het woord komen bij een scheiding’ Twee huizen, twee kamers en twee verschillende gezinnen met andere huisregels. Kinderen van gescheiden ouders hebben het niet altijd makkelijk. KAJ trekt aan de alarmbel. ‘We zeggen niet dat ouders bij elkaar moeten blijven, wel dat er meer aandacht moet zijn voor hoe de kinderen dat ervaren’, zegt Thomas van Grinsven (19), zelf kind van gescheiden ouders. Lieven Van Assche

Voor mij zit Thomas, een gezonde knul van 19 die grafisch ontwerp studeert aan de Hogeschool Gent. Nog een beetje moe, want het is vrijdagochtend. Toch blijkt hij heel wat te vertellen te hebben over de werkgroep jongeren en scheiding, waar hij zich binnen KAJ voor geëngageerd heeft. Wat zijn de problemen van kinderen van gescheiden ouders?

Thomas van Grinsven: ‘Er zijn er heel wat. Elke week van huis Je kunt ook als kind van veranderen bijvoorbeeld, is zeker gescheiden ouders niet evident. Je moet je telkens gelukkig opgroeien, aanpassen aan nieuwe regels en zorgen dat je al je spullen bijhebt. zolang er maar aandacht Soms maakt de afstand bepaalde is voor jouw gevoelens en hobby’s onmogelijk of kun je die wensen. nieuwe vakantiejob wel vergeThomas van Grinsven ten, omdat je elke week ergens anders woont. Anderzijds zorgt ook de communicatie dikwijls voor problemen. Ouders die overleggen via hun kinderen, dat is nooit een goed idee. En dan hebben we het nog niet over de discussies over geld. Wie moet wat betalen? Ook ding ook op jou een grote impact heeft. Nu probeer ik duidat mag niet bij de jongere zelf terechtkomen.’ delijk te verwoorden wat ik anders zou willen.’ Waarom heb jij je geëngageerd voor dit thema?

Is dat jullie voornaamste suggestie?

‘Mijn ouders zijn gescheiden toen ik vier was. Van de scheiding zelf weet ik weinig, maar de gevolgen voel ik tot op vandaag. Dat geldt niet alleen voor mij, maar voor vele duizenden andere jongeren. De meest concrete problemen hebben we daarom gebundeld in een analyse per thema. Aangezien ik er zelf mee te maken heb, wilde ik mij graag engageren voor deze werkgroep van KAJ. Bovendien hebben mijn ervaringen in de werkgroep mij ook een andere kijk gegeven op mijn eigen situatie.’

‘Het is inderdaad belangrijk dat jongeren zelf opkomen voor wat ze willen en wat ze liever niet willen. Anderzijds is het ook belangrijk dat ouders en instanties de tijd nemen om te luisteren naar wat jongeren te zeggen hebben. Alleen op die manier kun je tot evenwichtige oplossingen komen. We willen ons niet profileren als slachtoffers. Een scheiding is nu eenmaal een scheiding. Maar er zijn veel manieren om daarmee om te gaan.’

Wat heeft het voor jou veranderd?

Jullie vinden niet dat ouders dan maar bij elkaar moeten blijven?

‘Toen ik in de werkgroep babbelde over mijn eigen ervaringen, kreeg ik vanuit de groep voor de hand liggende vragen waar ik zelf nog niet echt bij had stilgestaan. Als kind van gescheiden ouders probeer je vaak om de dingen zelf niet nog ingewikkelder te maken. Terwijl de schei-

‘Zeker niet. Persoonlijk vind ik het goed dat mijn ouders uit elkaar gegaan zijn, veel jongeren denken daar hetzelfde over. Bovendien zijn er ook heel wat gescheiden ouders die het prima doen, nog een goede band hebben en er samen zijn voor de kinderen. Je kunt dus ook gelukkig opgroeien

Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.

Niel Staes Ik denk dat we bijna op het punt zijn gekomen dat enkel zij met een vermogen nog tegen een vermogenswinstbelasting zijn.

Bert Van Daele #staking1dec uitgelegd a 4jarige: kindjes met 100 snoepjes moeten niet delen, kindjes met 50 snoepjes moeten delen met 5 andere. @ACVonline

Katrijn Van Bouwel Het probleem van onze tijdsgeest is dat alles moet opbrengen in plaats van bijbrengen.

als kind van gescheiden ouders. Zolang er maar aandacht is voor jouw gevoelens en wensen, en niet alles ondergesneeuwd raakt door de scheiding.’ Hebben jullie concrete suggesties? ‘Een van onze opmerkingen is dat er te snel naar een rechtszaak wordt gegrepen. We vragen drie kosteloze bemiddelingssessies, waarvan de eerste verplicht zou moeten zijn. Tijdens die bemiddelingssessies moeten ook de jongeren zelf gehoord worden, zodat er rekening kan worden gehouden met hun wensen. Als er dan toch een rechtszaak van komt, dan kunnen de opmerkingen van de jongeren meegenomen worden. Er zijn drie partijen in een echtscheiding, maar de derde partij, de jongere dus, wordt nog steeds veel te weinig betrokken.’ Hebben jullie ook raadgevingen voor de praktische organisatie? ‘Hoe het nieuwe gezinsleven praktisch het best verloopt, is voor iedereen anders. Maar we vinden wel dat jongeren ondersteuning moeten krijgen, en bijvoorbeeld niet zelf verantwoordelijk moeten zijn voor de verplaatsing en voor de wekelijkse spullenverhuis. Bovendien zouden we willen dat ouders en gerecht vaker informeren of de regeling nog aangepast is aan de jongere. Als je bijvoorbeeld een hobby of vakantiejob hebt in een bepaalde streek, moet het mogelijk zijn om de verblijfsregeling wat aan te passen. We hebben een hele waslijst aan suggesties, die we gebundeld hebben in een document dat we voorgelegd hebben aan de beleidsmakers. En nu maar hopen dat we gehoord worden.’ Nele Verheye

✔✔Meer info op www.kaj.be

Vraag: Wat zijn jouw ervaringen met opgroeiende kinderen na een scheiding? Laat het ons weten: [email protected] of Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel.

beelding

UIT

20

uw vrije tijd

Visie ¬ vrijdag 12 december 2014

Boek

Tony Reynders eert zijn overleden dochter

‘Geen handleiding om verlies te verwerken’ ‘Je kent mij toch. Dat antwoordde Emma toen ik haar vroeg voorzichtig te zijn op sneeuwklas.’ Acht dagen later verloor Emma het leven bij het vreselijk busongeval in het Zwitserse Sierre. In een aangrijpend boek vertelt Tony Reynders hoe je de dood van je dochter verwerkt.

14

Het was een telefoontje dat jou de rest van je leven zal bijblijven.

Jürgen Doom

maart 2012. Om 6.30 uur ’s ochtends rinkelt de telefoon bij Tony Reynders. Hij weet meteen dat er iets aan de hand is. Die ochtend zou dochter Emma terugkeren van haar sneeuwklas in Zwitserland. Maar haar aankomst was een heel stuk later gepland.

Een mens is niet gemaakt om mee te maken wat wij toen beleefden.

Is dat niet heel confronterend?’ ‘Het is voor mij de mottigste plek op aarde, maar toch haal ik er kracht uit. Ik voel er mij dichter bij Emma. Nu, er bestaat geen handboek om het verlies van een dierbare te verwerken. Dat is bij elke ouder anders. Er zijn er die elke dag naar het kerkhof gaan. Voor mij is dat moeilijk omdat ik het zo’n negatieve plaats vind. Ik ben op dag drie na het ongeval wel een dagboek beginnen bijhouden. Zo kon ik alles van mij afschrijven.’

‘Emma’s bus is gisteravond verongelukt en er zijn 28 doTony Reynders verloor zijn dochter Emma den gevallen, klonk het aan bij het tragische busongeval in Sierre. de andere kant van de lijn. Op dat ogenblik staat je wereld stil. Ik heb de televisie opgezet en het eerste wat ik zag waren beelden van een totaal verhakkeld buswrak. Ik maakte een kansberekening. 28 doden, dan is er 1 kans op 2 dat Emma het overleefd heeft. En Emma was toch iemand die zich altijd overal doorheen spartelde. Daar trok ik mij aan op.’

Kun je vandaag opnieuw gelukkig zijn?

Het zou nog lang duren voor je meer te weten kwam. ‘Eerst ging ik naar de school van Emma in Lommel, dan terug naar huis en uiteindelijk naar de luchthaven in Melsbroek om er samen met de andere ouders van de scholen uit Lommel en Heverlee een vliegtuig te nemen naar Zwitserland. Ondertussen zijn er ouders die al een telefoontje gekregen hebben dat hun kind in het ziekenhuis ligt. Je bent blij voor hen, maar je beseft ook dat de kans dat Emma nog leeft, daarmee weer een stukje kleiner wordt.’ Hoe is het vreselijke nieuws aan jullie meegedeeld? ‘Dat was pas ’s avonds laat. Heel wat ouders waren toen al vertrokken naar ziekenhuizen in de buurt om hun kinderen te bezoeken. De andere ouders zaten nog in het crisiscentrum. Voor wie hier nog aanwezig is, hebben wij slecht nieuws, klonk het. Sorry. Het valt met geen woorden te beschrijven wat er dan door je heengaat. Een mens is niet gemaakt om mee te maken wat wij toen beleefden.’

WIN

het boek ‘Voor Emma’

Doe mee vóór 18 december op www.beweging.net (klik op de banner ‘Visie-wedstrijd’). Of stuur een kaartje naar: Visie, ‘Voor Emma’, Postbus 20, 1031 Brussel. Een onschuldige hand zal de winnaars bepalen.

colofon

Wat gebeurde er daarna? ‘Die eerste dagen word je geleefd. Er valt zoveel te regelen. De tweede dag in Zwitserland moesten wij Emma identificeren. Toen we haar voor het eerst te zien kregen, leek Emma een prinses die aan het slapen was. Alleen, ze zou nooit meer wakker worden. Twee dagen voor de grote afscheidsplechtigheid in Lommel, hielden wij een eigen herdenking voor haar.’ Hoe heb je de dood van Emma proberen te verwerken? ‘Ik heb er zelf veel aan gehad om terug te keren naar de plaats waar Emma haar laatste dagen doorgebracht heeft.

‘Ik ben een wrak geweest. Zeker dat eerste jaar heb je het gevoel dat je het allemaal droomt. Dat de deur zal opengaan en Emma weer voor jouw neus zal staan. Je staat met dat ongeval op en je gaat ermee slapen. Maar op een bepaald ogenblik ben ik mij beginnen afvragen wat Emma zou willen. Dat ik wegkwijn in een hoekje of dat ik opnieuw met mijn vrienden op een terras zou zitten. Ik ben er zeker van dat ze voor het tweede zou gaan. Met mijn boek wil ik het taboe rond rouwverwerking doorbreken. En tegelijkertijd de bladzijde omslaan.’ Dieter Herregodts

✔✔‘Voor Emma’ van Tony Reynders,

uitgegeven bij Van Halewyck, 22,50 euro.

TODO

Een avondje uit naar het museum Ben je een liefhebber van museums en vertoef je graag in onze hoofdstad? Kom dan op donderdagavond 18 december naar Brussel voor de Nocturne van zes fenomenale musea.

Dieter Telemans

Visie mag 5 exemplaren weggeven van het boek ‘Voor Emma’.

Ik ben ondertussen al vijf keer naar Zwitserland geweest om er de wandelingen te maken die zij deed en de skipistes te bezoeken waar zij naar beneden gleed. Zelfs het hotel waar de sneeuwklassen doorgingen, heb ik bezocht. In de bewuste tunnel waar de bus gecrasht is, ben ik ook al enkele keren geweest.’

De zes deelnemende musea zijn niet van de minste: BELvuemuseum, BOZAR (Paleis voor Schone Kunsten), het paleis Coudenberg, Koninklijke Bibliotheek van België, Muziekinstrumentenmuseum en BIP Expo. Op 18 december openen zij speciaal hun deuren tussen 17 en 22 uur. En dat aan een democratische prijs: gratis, 1,50 euro of 3 euro.

✔✔Alle info op www.brusselsmuseumsnocturnes.be.

Visie is een uitgave van beweging.net • Verantw. Uitg. nat. pag.: Gilbert Pex • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie beweging.net en ACV: Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Patrick Wirix, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Jef Kerremans, Kris Six, Isabelle Maesfranckx • Redactie CM: Bram Swaerts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Dieter Herregodts, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye • Vormgeving: Bart Gevaert • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 • [email protected] • Druk: Corelio Printing, Keerstraat 10, 9420 Erpe-Mere • Artikels op de regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers