EFFATA. Periodiek van de Effatagemeenschap Nijmegen. Een jaar vol kansen. In dit nummer Actie Kerkbalans. Een bijzonder gesprek. 800 jaar dominicanen

EFFATA Periodiek van de Effatagemeenschap Nijmegen

pag. 2/3

Een bijzonder gesprek

Een van onze parochianen had een bijzonder gesprek met zijn vijftienjarige kleinzoon over God en de wetenschap. Wim van der Gulden schreef het gesprek, op verzoek van zijn kleinzoon, op en deelt het met ons. pag. 9/10

800 jaar canen

domini-

Op 23 januari vindt in onze kerk een studiedag plaats in het kader van 800 jaar dominicanen. Iedereen is welkom. Één van de inleiders is Erik Borgman. pag. 11/12

Terugblik Kerstacties Gemeenschapsopbouw bloeit zowel binnen als buiten Effata. Dit blijkt uit de talrijke acties die rond Kerstmis plaats vonden. Het Sizakalaproject werd succesvol afgesloten. pag. 13

Vol bewondering kijken we naar Artsen zonder Grenzen, die zich in gevaarlijke oorlogssituaties begeven. Of naar mantelzorgers, die zich met schijnbaar eindeloos geduld om dementerende ouderen bekommeren. Of naar de vrijwilligers van de voedselbank. De Moeder Teresa’s van onze tijd: ze zijn er nog. Al deze mensen doen iets bijzonders. Alhoewel ze het zelf misschien heel vanzelfsprekend vinden. Ze brengen in praktijk wat klassiek ‘de zeven werken van barmhartigheid’ wordt genoemd: de hongerigen te eten geven, de dorstigen te drinken geven, de vreemdelingen opvangen, de naakten kleden, de zieken verzorgen, de gevangenen bezoeken en de doden begraven. Het bijzondere is de onbaatzuchtigheid: je doet iets voor iemand die jou daar niets voor terug kan geven. In het Jaar van Barmhartigheid wil paus Franciscus opnieuw nadruk leggen op deze werken. Alleen als we meer op deze manier proberen te leven, zal de wereld beter worden. Maar moeten we dan allemaal voor de voedselbank gaan werken of in de ziekenverzorging? De Duitse theoloog Joachim Wanke heeft de zeven werken van barmhartigheid opnieuw geformuleerd voor onze tijd: 1. Tot iemand zeggen: ‘Jij hoort erbij.’ 2. Ik luister naar je. 3. Ik spreek positief over jou. 4. Ik ga een stuk met je op weg. 5. Ik deel met je. 6. Ik zoek je op. 7. Ik bid voor je. Met een beetje meer oprechte aandacht voor onze medemens komen we al een heel eind. Een jaar vol kansen ligt voor ons. Hoe goed het ook is om ons in te zetten voor de minderbedeelden, er kleven ook risico’s aan. Het zou een slechte zaak zijn om barmhartigheid te beoefenen vanuit de hoogte: die ander is zielig en ik ben in mijn goedheid een reddende engel. De Franse filmcriticus Pierre Goursat, stichter van de Gemeenschap Emmanuel (waar ik zelf lid van ben), zei heel vaak: ‘Nous sommes tous des pauvres types.’ Hetgeen zoveel wil zeggen als: we zijn allemaal maar arme stumpers. Als het er op aankomt, is niemand volmaakt en hebben we allemaal onze kwetsuren en behoeften. Bovendien, het christelijk gedachtengoed zet aan tot actie, maar we moeten ook niet verworden tot een soort padvinders die alleen nog maar bezig zijn om goede daden te doen. Het christelijk geloof is meer dan alleen normen en waarden. Aan de morele kant van de zaak gaat iets vooraf. En dat is Gods barmhartigheid voor ons. God houdt al van ons voordat wij iets gedaan hebben. Hij is de eerste die zegt: ‘Ik neem jou aan zoals je bent’. Zelfs als arme sukkelaars vindt God ons de moeite waard. Met het Jaar van Barmhartigheid mogen we dat op een nieuwe manier ontdekken. En dat is misschien nog wel de grootste kans van dit jaar! pastoor Cyrus van Vught

2016

U ontvangt dit nummer bij de start van de actie Kerkbalans. Het wordt steeds moeilijker om voldoende mensen in te schakelen om de enveloppen met informatie rond te brengen en op te halen. Het locatieteam heeft daarom samenwerking gezocht met de redactie van het Effatablad. Uw aandacht wordt gevraagd voor een belangrijke verandering.

Februari / Maart

Actie Kerkbalans

Een jaar vol kansen

Jaargang 10 nummer 1

In dit nummer

Van het locatieteam Aan het begin van het nieuwe jaar wil ik allereerst terugkijken naar het afgelopen jaar. Daar is mij weer duidelijk gedemonstreerd hoezeer de sterk betrokken vrijwilligers de dragers zijn van alles wat gebeurt in onze Effata-gemeenschap, en hoeveel elan, energie en enthousiasme er aanwezig is! Het lijkt wel of vrijwel alle aanwezigen bij de vieringen in een of andere werkgroep zitten. En wat wordt er veel moois gedaan! We hebben genoten van de kerstvieringen, zowel voor kinderen als volwassenen, in de mooi aangeklede kerk, met kunstig opgezette kerststal, prachtige zang en lezingen. En gezellig napraten bij de koffie na afloop. De kerstmarkt met het bezoek van de vluchtelingen uit Heumensoord was weer zeer geslaagd. De Sizakala-actie heeft een prachtig bedrag opgebracht voor de kindercrèche in Zuid Afrika. De viering rond het 500-jarig bestaan van de Nederlandse dominicanen was indrukwekkend, met de prachtige banieren aan de pilaren, de vele zwart-wit geklede dominicanen en de opwekkende toespraak van provinciaal René Dinklo samen met Kees Keijsper. Ook de professieviering van de lekendominicanen, waar onze Annemie Herinx en Frits Muller hun gelofte bekrachtigden, maakte veel indruk. Het overlijden van onze dierbare parochiaan Theo van Els was een grote slag voor onze gemeenschap, maar vooral voor zijn familie. Wij zullen zijn altijd wijze raad erg missen! Een nieuwe ontwikkeling is de aanwezigheid van Effata-Dominicus bij het STIP (Stedelijk Informatie Punt) in Nijmegen Oost. Jan van der Wal en Hans Hamers zijn daar actief als pastorale vertegenwoordigers om de kerk meer naar de wijk, naar de mensen te brengen, om te praten over grote levensvragen en zingeving. Zo komt Effata vanuit de Dominicuskerk weer een beetje terug naar de wijk rond de vroegere Christus Koning kerk! In de H. Stefanusparochie komen geleidelijk meer gezamenlijke projecten tot leven. Het gaat langzaam, maar alleen vanuit de basis kan worden opgebouwd. Centraal aangestuurde plannen moeten eerst een goede voedingsbodem vinden. Ik wil iedereen nogmaals heel hartelijk bedanken voor de enthousiaste ondersteuning en wil eindigen met het volgende gebed: “Ik geloof stellig dat wij de toekomst van de Stefanusparochie met vertrouwen tegemoet mogen zien als wij de wijsheid hebben om de tekenen van de tijd te verstaan en daarnaar te handelen. Op deze wijze kunnen wij een bijdrage blijven leveren aan de verkondiging van het Evangelie van Jezus Christus voor het heil van de mensen op een aansprekende wijze”. (Ronald Wilke, vrij naar een dominicaans gebed) Het locatieteam wenst u een zalig en voorspoedig 2016! Dirk-Jan de Rooij 2

Actie Kerkbalans 2016: belangrijke verandering De actie Kerkbalans gaat weer van start. U leest hierover meer in de bijdrage van onze penningmeester Ronald Wilke. Het systeem van werving is dit jaar anders dan voorgaande jaren. Wij kunnen onvoldoende mensen inschakelen om de enveloppen met informatie aan u persoonlijk af te geven en weer op te halen. Nu zal de enveloppe met het Effatablad worden bezorgd. Wij vragen u om het kaartje met uw toezegging in te vullen en het in de bus van het parochiecentrum te deponeren, of in de enveloppe op te sturen. Als dit voor u lastig is komen wij het graag bij u op halen. Belt u dan 024-6842547 of mail adj.derooij@ planet.nl. Ook als u vragen heeft of per abuis geen enveloppe heeft ontvangen, zijn wij daar bereikbaar. Dank voor uw medewerking! Wij hebben uw bijdrage hard nodig! Annelies en Dirk-Jan de Rooij-Sträter

Kerkbijdrage 2016 Beste leden van onze Effata gemeenschap, Beste lezer van dit blad, Om binnen onze Effata gemeenschap te kunnen blijven vieren en dit blad te blijven maken en bezorgen, zijn voldoende inkomsten nodig, waarmee de gemaakte kosten betaald kunnen worden. De kerkbijdrage is een noodzakelijke inkomstenbron. Mocht U nog niet bijgedragen hebben dan is Uw gave altijd welkom op de rekening van Effata: NL29ABNA0436661446 t.n.v. Effata Nijmegen onder vermelding van kerkbijdrage. Binnen de nieuwe parochie Stefanus worden nu, net als voorheen door het bisdom, eisen gesteld aan de gemeenschappen. Deze ‘vitaliteits-eisen’ zijn: -

Voldoende aanwezigen in de vieringen op zondag

-

Voldoende voorgangers en vrijwilligers om de vieringen mogelijk te maken

-

Een goede en veilige plek om te vieren

-

Een evenwicht in uitgaven en inkomsten

Aan de eerste drie eisen voldoen wij meer dan voldoende, vooral dankzij de inzet van heel veel vrijwil-

ligers, waarvoor grote dank. We kunnen iedere week terecht in onze gerenoveerde en opnieuw ingerichte Dominicuskerk om samen, met ons pastoraal team en een aantal (vaste) gastvoorgangers deel te nemen aan de zondagse viering. Naast deze vieringen zijn er ook vele, gewaardeerde, activiteiten. Dit gaat van pastorale gesprekken tot icoon-schilderen, van zingen in onze koren tot stiltewandelingen, van thema-vieringen voor ouderen tot aandacht voor kunst en religie, van grote parochie-acties als ons project in Zuid-Afrika tot het meenemen van eten en drinken voor de voedselbank. Ook de maandelijkse lunch na de zondagse viering wordt zeer gewaardeerd. De vierde eis is steeds meer een probleem. De kosten van onze gemeenschap stijgen ieder jaar een beetje; dat zien we thuis ook als we boodschappen doen of de energierekening krijgen. Het maakt voor de kosten voor een zondagsviering ook niet uit of we met 150 of met 100 mensen bijeenkomen. Uw bijdragen zijn afgelopen jaar gelukkig slechts 5% gedaald. Omdat echter het aantal leden van onze gemeenschap ieder jaar met een kleine 10% daalt, we zijn een gemeenschap met een gezegende gemiddelde leeftijd van bijna 80 jaar, dalen de inkomsten de komende jaren bij gelijk blijvende bijdragen steeds meer. Als penningmeester moet ik U dus vragen om, als het voor U mogelijk is, Uw bijdrage dit jaar te verhogen. Alleen met hogere inkomsten kunnen wij de komende jaren de actieve geloofsgemeenschap blijven die wij allen zeer waarderen.

Begroting 2016

Zoals U wellicht tijdens de goed bezochte nieuwjaarsreceptie van de hele parochie op 3 januari in onze kerk hebt vernomen, is de begroting voor Stefanus en dus onze deelbegroting nog niet vastgesteld. Wij overleggen hierover op 14 januari met het bestuur van Stefanus. De vastgestelde begroting zal in het volgende Effatablad van medio maart vermeld worden. Wij kunnen dan ook aangeven hoeveel U hebt toegezegd voor onze geloofsgemeenschap. Tot slot: Wij verspreiden dit blad over 900 adressen; 300 leden betalen de kerkbijdrage. Als U dit blad graag leest maar (nog) geen kerkbijdrage betaalt, verzoeken wij U om een vrijwillige bijdrage in de jaarlijkse kosten van het blad, € 10 in Nijmegen Oost en € 25 bij bezorging per post. U kunt dit overmaken op bovenstaande rekening.

Als U de drempel voor het aftrekken van Uw gift bij de belastingdienst niet haalt, dan kunt U deze via een periodieke gift wel aftrekbaar maken. Als U nu € 200 geeft en daar €300 van maakt, betaalt U zelf nog maar €176! Hier zijn geen notariskosten meer aan verbonden. Meer informatie kunt U krijgen via ons secretariaat, [email protected] of tel 024-3656069. Ik zal U dan nader informeren. Mocht U hulp nodig hebben om Uw automatische overboeking aan te passen, bel dan ook met het secretariaat. Wij helpen U graag. Laat zien wat Effata U waard is ! Bij voorbaat dank, Ronald Wilke, penningmeester Effata. 3

Vanuit het pastorale team

Het Heilig Jaar

Bij afwezigheid van pastor Annemie Herinx wil ik graag de dank van het pastoraatsteam overbrengen aan allen die zich hebben ingezet om de Adventperiode en de Kersttijd vorm te geven. Vanuit de kerngroep liturgie denk ik met name aan de voorgangers, de musici, maar ook de bloemsier-, de koffiegroep, de kosters en de kerststalbouwers. Dankzij hen allen hebben we mooie en intense vieringen mogen beleven.

Op 8 december opende Paus Franciscus in Rome een ‘Buitengewoon Heilig Jaar van de Barmhartigheid’, ook wel ’Jubeljaar’ genoemd. Wat is hiervan de achtergrond?

Wanneer u dit leest is het nieuwe jaar alweer een eind op streek. Pasen valt dit jaar reeds op 27 maart; vroeger kan bijna niet! Gezien de korte tijdspanne tussen Kerstmis en Pasen is het niet mogelijk om u reeds in dit nummer van het Effatablad inhoudelijk te informeren over de Veertigdagentijd. De voorgangersgroep beraadt zich een dezer dagen daarop. Frits Muller

Opvolging Annemie Herinx Zoals ongetwijfeld bekend is, zal onze pastor Annemie eind 2017 met pensioen gaan. De eerste stap die nu gezet moet worden is het opstellen van een functieprofiel voor de opvolger (v/m) van Annemie. Wij willen een kleine commissie vormen die hiertoe een voorstel maakt voor het locatieteam. Deze commissie zal volgens de huidige inzichten bestaan uit Dirk-Jan de Rooij, voorzitter, Anton van der Meer en Frits Muller namens de coördinatoren van de kerngroepen (en Frits ook namens het pastoraal team), Joyce Nissen en Ger Gerrits als vrijwilliger-coördinatoren van het locatieteam, en twee parochianen.

Het Heilig Jaar komt al voor in het Oude Testament. In Leviticus lezen we dat zo’n jaar bedoeld was voor boetedoening en het herstel van rechtvaardige verhoudingen. Paus Bonifatius VIII was in 1300 de eerste paus die een Heilig Jaar afkondigde. Zeker speelden pauselijke financiën een rol bij dit besluit. De paus had voor allerlei binnen- en buitenlandse conflicten soldaten nodig en de schatkist was nagenoeg leeg. Pelgrims moesten voor nieuwe inkomsten zorgen. Het zal de huidige paus minder om de inkomsten te doen zijn. Het hele Heilig Jaar door worden in Rome bedevaarten en evenementen georganiseerd voor speciale groepen gelovigen. Zo is er een speciaal Heilig Jaar voor jongeren tussen de dertien en de zestien, zieken en gehandicapten en gevangenen. Ook is er een speciale bedevaart voor Maria.

OPROEP: Via dit artikel in ons parochieblad wordt u als parochiaan van Effata uitgenodigd uzelf op te geven om deel te nemen aan deze commissie. Het is een tijdelijke activiteit en we hopen dat deze oproep zal bijdragen tot het creëren van een breed draagvlak voor de continuïteit van de pastorale functie voor Effata. Namens het locatieteam, Ab Blom

Annemie Herinx 4

De Paus opent het Heilig Jaar Wellicht herinnert u zich het beeld van de paus die de heilige deur in de Sint Pieter opent (nadat het cement waarmee de deur was dichtgemetseld al enkele dagen eerder was verwijderd). Dat ritueel wijst terug op een oude boetepraktijk: na het volbrengen van de opgelegde boete wachtte de priester je op bij de kerkdeur om je weer binnen te laten. Overigens heeft deze paus bepaald dat er ook in een Romeins opvangcentrum voor daklozen een Heilige Deur komt, en dat alle bisdommen ter wereld kerken mogen aanwijzen met een dergelijke voorziening. De decentralisatie van het Heilig Jaar is hiermee een feit. Alle zeven Nederlandse bisdommen hebben kerken aangewezen waar Heilige Deuren zullen komen. Nu bestaat er naast een ‘gewoon’ Jubeljaar ook een

‘buitengewone’ versie. Het jaar 2015-2016 is zo’n jaar. Het staat voor Franciscus in het teken van de Barmhartigheid. Deze keuze komt niet als een verrassing. Gelovigen roept hij op de zonden te overwegen, en waar mogelijk mensen die het moeilijk hebben te helpen. Denk aan de werken van barmhartigheid die in de Bijbel staan, en die trouwens kunstig zijn verwerkt in de glas in lood ramen van de kerk van onze vrienden van de DoRe gemeenschap. Marcel Becker Vrij naar het artikel van Stijn Fens ‘Snelcursus Heilig Jaar’, Trouw, 7 december 2015

“Zie ik sta voor uw deur en klop,” tot zover de paus. De Nederlandse bisschoppen sluiten in hun kerstboodschap zich hierbij aan. Zij weigeren de instroom van de vluchtelingen te betitelen als een “crisis”, de bisschoppen pleiten voor het principe van “goed samenleven”. Zij wijzen op de kwaliteiten die deze mensen met zich mee brengen, hoe kan dat ingepast worden in het vraag en aanbod spel van elke samenleving? Maar ook: de vluchteling dient zich te oriënteren, hoe gaat de Nederlandse samenleving om met minderheden, mensen met andere religies en levensbeschouwing of een andere seksuele geaardheid? Die oriëntatie ver-

Het jaar van de Barmhartigheid De Werelddag voor de Migrant en de Vluchteling werd gehouden op 17 januari. Omdat de paus hierover een brief geschreven heeft, is deze dag niet stilzwijgend aan mij voorbij gegaan. In deze brief roept hij de bestuurders op dat zij hun samenleving zo gaan inrichten dat er plaats is voor deze instroom van vluchtelingen en migranten. Vluchtelingenstromen zijn een structurele realiteit, zegt de paus. Hij vraagt of er zo snel mogelijk een doorstroming vanuit een noodopvang (bv Heumensoord, of een leegstaande gevangenis) kan plaats vinden naar een normale opvang, waar begeleiding en perspectief geboden wordt (AZC). De paus

Tekeningen uit Heumensoord loopt het beste door mee te doen met activiteiten. De bisschoppen spreken grote waardering uit voor al diegenen die op een of andere wijze zich inzetten voor die activiteiten, beroepskrachten en vrijwilligers. Het jaar van de Barmhartigheid heeft nu wel een heel concreet aandachtspunt gekregen. Ook Stefanus en Effata geven invulling aan deze inzet. - Op de Kerstmarkt waren een twintigtal mensen uit Heumensoord, die door Effata-chauffeurs gehaald en gebracht waren. - In de kloosterkerk van de sacramentijnen aan het eind van de Heyendaalseweg zijn elke ochtend vrijwilligers van alle Stefanuslocaties aanwezig, die luisteren naar de verhalen van mensen uit Heumensoord.

schrijft: “Is het niet het verlangen van iedereen om zijn levensomstandigheden te verbeteren en een eerlijk en billijk welzijn te bekomen, en het te delen met hen die hen dierbaar zijn?” Dat is vaak de reden dat mensen wegtrekken uit hun geteisterd land. Hij wijst erop dat nieuwkomers nieuwe talenten met zich meebrengen, integratie moet leiden tot een wederzijdse verrijking. Waar racisme, extreem nationalisme of xenofobie de kop opsteken, daar moet bezien worden wat de oorzaak daarvan is. Vaak hebben deze mensen zelf geen perspectief.

- Er is ook financiële ondersteuning: na de Kerstnachtviering van Effata was er een deurcollecte bestemd voor de ondersteuning van activiteiten voor vluchtelingen. Opbrengst ongeveer € 350,-! - Bij de komende vastenmaaltijd gaan we vluchtelingen uitnodigen. (Zie elders in dit blad). Zie ik sta voor uw deur en klop. Anton van der Meer

Voor de kerk is de opvang van vreemdelingen een oefening in mildheid en een ontmoeting met Christus: 5

Social Room Heumensoord, ontmoetingsplek voor vluchtelingen In gesprek met Hans Hamers Enkele maanden geleden nam de Raad voor Levensbeschouwing en Religie het initiatief om nabij Heumensoord een Social Room in te richten voor vluchtelingen. De gezamenlijke kerken in Nijmegen wilden aan de vluchtelingen een plek bieden, waar ze tot rust kunnen komen en een luisterend oor kunnen vinden. De Social Room draait op vrijwilligers. Een van hen is onze parochiaan Hans Hamers. Met hem ging ik in gesprek.

ontvangen en vaker ingezet. Hans Hamers begon aan dit vrijwilligerswerk met de gedachte, dat hij vast schokkende dingen zou horen. Hij dacht aan zijn ervaringen in het ziekenhuispastoraat. Maar tot nu toe heeft hij nauwelijks traumatische ervaringen gehoord. “Mensen vertellen soms wel over hun vlucht, maar ik krijg de indruk”, zo vertelt Hans, “dat het bezoek aan de Social Room voor een aantal eerst en vooral een vast onderdeel van de dag wordt, want voor hen is de rest van de dag op het kamp leeg”.

Waarom een Social Room voor vluchtelingen? Heumensoord wordt door veel vluchtelingen beleefd als een plek waar weinig tot geen ruimte is voor rust en stilte. In het kamp hebben zij nauwelijks privacy. “De Social Room is op de eerste plaats een mogelijkheid voor vluchtelingen om zich te onttrekken aan de hectiek van het kamp”, vertelt Hans. “Hier kunnen zij tot rust komen. Elke werkdag tussen 10.30 uur en 13.00 uur zijn zij welkom. De vrijwilligers zorgen voor koffie en thee en maken een praatje met de vluchtelingen”. De Social Room ligt naast de kerk van de paters sacramentijnen aan de Heijendaalseweg, vlakbij Heumensoord. De ruimte is door de paters geheel belangeloos ter beschikking gesteld. ingang social room Inhet begin liep het nog niet storm met het bezoek van vluchtelingen. In oktober waren het er gemiddeld 5 á 6 per ochtend. Het Centraal Orgaan voor Asielzoekers (COA) was ook niet erg bereid om bekendheid te geven aan de Social Room. “Ik vraag me af wat de reden daarvan is”, peinst Hans hardop. “Is het COA bang voor spanningen of wil het religie vermijden in het publieke domein? Maar de mond-tot-mond reclame doet zijn werk. We maken dankbaar gebruik van een Syrische vluchteling, die al twintig jaar in Nederland woont en toegang heeft tot het kamp. Wij hebben die niet. Deze man, Robert Warda, fungeert als een linking pin. De meerderheid van de bezoekers bestaat trouwens uit Syrische vluchtelingen,” vertelt Hans. Het aantal bezoekers is in december gestegen tot ongeveer 20-30 per ochtend. Er zijn maar liefst 65 vrijwilligers, wat betekent dat een vrijwilliger maar ongeveer één keer per veertien dagen hoeft te worden ingeroosterd. De voertaal is Engels, maar vrijwilligers die Arabisch spreken worden met open armen 6

Hans Hamers Oriëntatie op Nederland(s) De grootste behoefte die vluchtelingen uiten in de Social Room, is het leren van de Nederlandse taal. Het COA honoreert deze wens helaas niet, omdat de vluchtelingen van Heumensoord nog in de allereerste fase van de opvang verkeren. De organisatie achter de Social Room vond dit schrijnend. De vluchtelingen hebben weinig of niets om handen en moeten misschien wel vier tot zes maanden verblijven op Heumensoord, in afwachting van het begin van hun asielprocedure. Er werd een slimme constructie bedacht, waarin het COA zich schijnt te kunnen vinden. In samenwerking met de STIP’s in Nijmegen en het ‘Radboud in’to Languages’ van de universiteit wordt nu een cursus aangeboden: Oriëntatie op Nederland(s). Binnen een mum van tijd was de cursus overtekend. “De mensen zijn enorm leergierig,” constateert Hans. ”Als ze binnenkomen, leggen ze hun schriftjes meteen op tafel. We leren de vluchtelingen hele eenvoudige zinnetjes, die aansluiten bij hun directe behoefte. Het is heel leuk om te doen. Je bent samen bezig, en zo ontstaat er een ongedwongen sfeer.”

Richtlijnen De projectcoördinator van de Social Room is Hans Bots, die in de H. Stefanusparochie ook voorzitter is van de werkgroep Gemeenschapsopbouw. Hij evalueert regelmatig met de vrijwilligers. Deze houden een logboekje bij over hun ochtenden van dienst. De vrijwilligers maken dankbaar gebruik van de ervaringen van dominee Paul Oosterhoff, gepokt en gemazeld in de diaconie in Nijmegen. “Hij weet

waar je in dit werk grenzen moet stellen,” vertelt Hans Hamers. “Zo zijn er een aantal richtlijnen opgesteld waar wij ons als vrijwilliger aan dienen te houden. We zijn terughoudend in bijvoorbeeld, het uitnodigen van vluchtelingen bij ons thuis en we kunnen ook niet ingaan op verzoeken van praktische aard. Daarvoor verwijzen we naar Vluchtelingenwerk Nederland, dat elke ochtend op het kamp aanwezig is, of naar het COA. Ook zijn we terughoudend als niet-vluchtelingen, bijvoorbeeld de inwoners van Brakkenstein, een kijkje willen nemen in de Social Room. Het is evenmin de bedoeling dat we gaan evangeliseren.” Hans vertelt dat hij wel heeft meegemaakt dat vluchtelingen de wens uitten om christen te worden. Ook al zullen er ongetwijfeld vluchtelingen zijn, wier wensen in dit opzicht authentiek en heel welgemeend zijn, het Interkerkelijk Beraad stelt zich op het standpunt dat vrijwilligers hierin heel terughoudend moeten zijn. Zij doen er in zo’n geval het beste aan om door te verwijzen naar de verschillende kerken. De ontmoetingsruimte voor de vluchtelingen moet geen plaats worden voor evangelisatie. Wel faciliteren de paters sacramentijnen godsdienstbijeenkomsten. Zo hebben de Eritreeërs toestemming om korte gebedsdiensten te houden. En op 22 december vond in de kerk een oecumenische viering plaats voor de vluchtelingen. Het hoofd van de Syrisch Orthodoxe Kerk in Nederland, aartsbisschop Polycarpus, hield de overweging en dominee Paul Oosterhoff en pater Jan Peters s.j. gingen mee voor.

Overleven Toen Annemie Herinx aan Hans Hamers vroeg om als vrijwilliger mee te doen in de Social Room, zei hij spontaan: “Ja”. ”Ik vertegenwoordig Effata ook in het STIP Nijmegen-Oost en ik meende dat ik vanuit mijn pastorale achtergrond wel een bijdrage zou kunnen leveren”, licht hij toe. “Ik vind het ook leuk om vrijwilligers van andere kerken te ontmoeten. Iedereen heeft wel een binding met een religie. Er zijn bijvoorbeeld ook moslims onder de vrijwilligers.” Hans praat met passie over zijn vrijwilligerswerk, hoewel het voor hem anders uitgepakt heeft dan hij dacht. “Het is lastig om moeilijke onderwerpen aan te snijden,” zegt hij. “De vluchtelingen spreken maar beperkt Engels en mijn indruk, maar dat is een persoonlijke indruk, is dat deze mensen nog heel sterk in de overlevingsstand staan, dat ze eigenlijk nog steeds op de vlucht zijn. Ik zie een parallel met mijn werk als ziekenhuispastor. Pas als de mensen thuis komen, komt het verwerkingsproces op gang. Deze vluchtelingen zijn naar mijn mening nog steeds in crisis. Pas als ze thuis zijn, waar dat dan ook moge zijn, zal het voor hen pas echt mogelijk zijn om dat wat hen is overkomen in te passen in hun leven.”

Betty Smits van Sonsbeek

Syrië humanitaire crisis van onze tijd Vastenactie Stefanusparochie Nijmegen Nog voordat de oorlog begon, was Libanon één van de dichtstbevolkte landen ter wereld. Nu is meer dan 25% van de bevolking Syrisch, scholen zijn overvol en de wachtlijsten zijn lang. Veel gevluchte kinderen zijn al jaren niet meer naar school geweest en hebben een traumatisch verleden. Het Frans van der Lugt Center in Burj Hammoud (een buitenwijk van Beiroet) is een project van Jesuit Refugee Service (JRS) om vluchtelingenkinderen toch onderwijs te bieFrans van der Lugt den. Een school die niet meer in gebruik was, is opgeknapt. Daar zijn nu 350 kinderen, waarvan 300 Syrische en 50 Irakese kinderen, zowel moslims als christenen. De kinderen hebben behoefte aan goed onderwijs waaronder veel taallessen (Engels, Frans en Arabisch) omdat je in het Libanese onderwijs drie talen moet beheersen. De kinderen hebben veel familie en vrienden verloren en gruwelijke oorlogssituaties meegemaakt. Daardoor communiceren ze moeilijk en hebben ze gedragsproblemen. Dus ook psychosociale begeleiding is enorm belangrijk. Het hoofd van het Frans van der Lugt Center: “Deze kinderen moeten onderwijs maar vooral ook liefde krijgen, en weten dat er mensen zijn die voor hen zorgen”. Onderwijs is enorm belangrijk, het geeft hoop en veiligheid”. Er zijn nog twee andere scholen opgericht (in Byblos en in de Bekaa Vallei) waardoor JRS 1000 kinderen kan helpen. Leerkrachten zijn soms ook vluchtelingen. JRS en de scholen geloven in het “We gaan door” van pater Frans van der Lugt die in april 2014 werd vermoord in Homs. JRS bezoekt de families van de kinderen een keer per maand. Ze helpen 250 families, die in de buurt van het Center wonen in een arme wijk van de stad. JRS probeert te helpen met voedsel en dekens, en men wil 7

een gezondheidskliniek openen. De opbrengst van de Vastenactie zal besteed worden aan onderwijs, begeleiding en/of eerste levensbehoeften voor deze families. Giften: St. Claverbond, Den Haag (ANBI) IBAN NL85INGB0000828228 Vermelding: JRS, Libanon De Jezuïeten Vluchtelingen Dienst (Jesuit Refugee Service, JRS) is een internationale katholieke organisatie die in 45 landen hulp biedt aan vluchtelingen, asielzoekers, ontheemde mensen in eigen land, en mensen in detentiecentra. De belangrijkste werkterreinen zijn onderwijs, noodhulp, gezondheidszorg, levensonderhoud en sociale diensten.

Gemeenschapsopbouw 7 Opnieuw een artikeltje over gemeenschapsopbouw, maar eigenlijk valt er niet heel veel nieuws te melden. Daarom wil ik van deze gelegenheid gebruik maken om de vele mensen die hebben geholpen bij de kerstmarkt van harte te bedanken voor hun inzet. Het is geweldig te merken hoeveel mensen zich betrokken voelen bij de Effata-gemeenschap en daadwerkelijk ook een actieve inbreng leveren. Vele mensen hebben zich ingezet om allerlei gebak op tafel te kunnen zetten. Vele parochianen en onze gasten (vluchtelingen) hebben er van genoten. Ook de mensen die achter de kramen hebben gestaan: alle lof voor het volhouden. Het valt niet altijd mee om gedurende enkele uren op je plek te blijven en de “waren” aan te prijzen. Dus eigenlijk dankzij onze hele gemeenschap is de kerstmarkt een succes geworden en is de opbrengst, € 950 bijgeschreven op de rekening van Sizakala.

De dienst bestaat 35 jaar, en is gesticht door de toenmalige generaal-overste Pedro Arrupe. Hulp wordt geboden aan vluchtelingen ongeacht ras, etnische afkomst of religieuze overtuiging. JRS is afhankelijk van fondsen en donaties.

Vastenmaaltijd in onze kerk Ook dit jaar wordt er weer een sobere vastenmaaltijd gehouden in de Dominicuskerk. Dat is op 15 maart 2016. Deze maaltijd staat in het teken van samen delen met vluchtelingen.

Van 17.00 tot 18.00 uur wordt er informatie gegeven over Heumensoord, de situatie daar en welke initiatieven er al door de Nijmeegse bevolking zijn ontplooid. Samen koken is een van die initiatieven. We zullen zien hoe dit uitgewerkt kan worden voor de koks en keukenprinsessen van Heumensoord, Effata, de Oud Katholieke Kerk en de Do-Re-gemeente. 17.00 – 18.00 uur: Kennismaking over en weer. 18.00 – 19.00 uur: een bescheiden maaltijd in het teken van “onderweg zijn”. Neem bord, mok, toetjesschaaltje, bestek mee. Opgave graag via het Effatasecretariaat, geopend van dinsdag tot donderdag 10.00 -12.30, telefoon 3656069 of stuur een email : [email protected], of [email protected] Anton van der Meer 8

Ondanks de gezelligheid, en ook al is over de opbrengst niet te klagen, tijdens de evaluatie kijken we goed of een kerstmarkt volgend jaar weer haalbaar is. Bij de start van de kerstmarkten, vijf jaar geleden, was één van de doelen dat we meer gezicht in de wijk zouden krijgen en meer wijkbewoners onze kerk zouden bezoeken tijdens de kerstmarkt en daardoor misschien ook tijdens de vieringen. Dat doel is echter niet bereikt en die uitkomst zal meewegen in ons besluit. Er zijn zeker activiteiten te bedenken die de saamhorigheid in onze gemeenschap bevorderen en niet zoveel inspanningen vergen van zovele mensen die ieder jaar ook een jaartje ouder worden. Misschien zijn er onder U mensen die ook ideeën hebben om activiteiten te ontplooien voor/met onze gemeenschap. Laat ze horen en dan zal 2016 een sprankelend jaar worden. Daarom wil ik een toast uitbrengen op onze Effata-gemeenschap. Joyce Nissen

Een gesprek van een kleinzoon met zijn opa Onlangs vertelde één van onze parochianen, Wim van der Gulden, aan Annemie Herinx over een bijzonder gesprek dat hij had mogen voeren met zijn 15-jarige kleinzoon over de verhouding tussen God en wetenschap. Op voorstel van zijn kleinzoon heeft hij het gesprek opgeschreven. Toen Annemie dit las, stelde ze voor het te plaatsen in het parochieblad. De redactie ondersteunde haar voorstel van harte. Het is een ontroerend verhaal waarin parochianen die zelf kleinkinderen hebben zich waarschijnlijk herkennen. De heer van der Gulden heeft ingestemd met publicatie, maar hecht er wel aan te vermelden dat het om zijn persoonlijk Godsbeeld gaat. Hij is zich ervan bewust en heeft er respect voor, dat er parochianen zijn die er anders over denken. (redactie) ‘Daar moet je echt een boek over schrijven!’ zegt Maarten halverwege het gesprek. ‘Dat zullen mensen interessant vinden’, voegt hij eraan toe. We zijn bij hem op verjaardagsbezoek. Vijftien is hij geworden, onze kleinzoon. We praten met hem en zijn vader en moeder gezellig bij de taart die zijn moeder heeft gebakken. Zijn vriendjes komen over een paar dagen. Hij heeft ook een meisje uitgenodigd – en om de indruk weg te nemen dat zij het vriendinnetje van hem is, heeft hij ook een ander meisje gevraagd. Een vraag Het is leuk zoals Maarten met een mannenstem op een volwassen manier met zijn vader redeneert over lesroosters en vaste leslokalen (zijn vader is HBO docent en hij Havoleerling). Ineens vraagt hij aan mij ‘opa, wat ik aan jou wil vragen: hoe gaat dat samen, denken over wetenschap en over god en godsdienst?‘. ‘Wat leuk die vraag’ antwoord ik. Hij gaat er duidelijk van uit dat ik daar wel over nagedacht zal hebben, die vraag in mijn eigen leven niet uit de weg ben gegaan en er gewoon over wil praten. Maarten weet dat ik dierenarts ben en dat oma en ik naar de kerk gaan. ‘Ja’, zeg ik, ’wetenschap en godsdienst dat zijn twee verschillende terreinen en twee manieren van denken’. Ik ga verder: ’De wetenschap probeert zekerheden te achterhalen, te bewijzen hoe alles functioneert. Bij denken over God gaat het – voor mij - om het waarom. Waarom ben ik er, waarom is het heelal er eigenlijk en zijn er mensen? Wetenschap wil weten hoe de oerknal plaats vond, bij het ‘waarom denken’ gaat het om de vraag waarom er een oerknal was. Als je – zoals ik - op grond van de wetenschap aanneemt dat het heelal zich uit de oerknalenergie heeft ontwikkeld, dat de oerknal en de evolutie het leven hebben laten ontstaan en er de oorzaak van zijn dat er planten, dieren en mensen zijn gekomen, dan betekent dat voor je dat God niet alles eigenhandig heeft gemaakt.

Maarten en zijn vader knikken instemmend. Ik ga verder. Het Waarom

Maar - zeg ik - de vraag waarom de oerknal en evolutie er zijn, is daarmee niet van tafel. Ik ben er van overtuigd en – dat is voor mij belangrijk – ik vertrouw erop dat het heelal en wij mensen er niet zomaar, onbedoeld, zijn. Als ik daar over denk, dan is mijn conclusie dat God eindeloos lang geleden de gedachte heeft gekregen dat hij schoonheid en geluk tot stand wil brengen. (Ik stel me voor: zoals een vrouw en een man, een vader en een moeder een kind willen.) Liefde, geluk en schoonheid - die laten zich niet dwingen. Ze konden alleen ontstaan in een heelal dat zich in vrijheid ontwikkelt. God hoopte – denk ik dan dat er in dat heelal wezens zouden ontstaan die van schoonheid kunnen genieten: van het mooie van de natuur, van wat ze zelf gemaakt hebben. Wezens die over zich zelf nadenken en zich over Hem vragen stellen. En die liefhebben. Moet je je voorstellen: als God niet alles van te voren heeft bepaald, met hoeveel verbazing en ook liefdevolle belangstelling heeft Hij dan gekeken naar wat er na de oerknal zomaar, in alle vrijheid gebeurde: dat er atomen ontstonden, moleculen, gaswolken, sterren. Ik kijk naar boven, wijs naar de lucht en zeg: ‘God moet verrast zijn geweest: zo veel sterren, die allemaal uit de energie van die ene oerknal zijn gegroeid. En bij die sterren kwamen ook nog planeten, ontelbaar veel.’ Dat brengt me op de vraag : ‘Zou hij gehoopt hebben dat op sommige planeten leven zou ontstaan?’ Eindelijk ‘mensen’? Toen God zag dat er op de aarde grote dieren, dinosaurussen, kwamen, heeft hij er toen verlangend naar uitgezien of sommige ervan door de evolutie een bewustzijn zouden ontwikkelen? Dus ‘mensen’ zouden worden, al is het natuurlijk met heel andere gezichten en lichamen dan wij hebben. Maar toen suisde uit het heelal dat enorme rotsblok naar de aarde. Maartens vader glimlacht nu ook, geeft met een brede 9

armbeweging de baan er van aan en zegt: ‘Boem alle dino’s weg’. Maarten knikt enthousiast. Zou het ooit nog wat worden, met die denkende wezens, zouden wij ons bezorgd afvragen. Maar God wanhoopt nooit. En waarachtig er kwamen dieren met vier handjes. In Zuid Afrika sjouwden hun nakomelingen met hun dode stamgenoten om hen in een pikdonkere grot te leggen. Zouden die oermensen de vraag in zich hebben gevoeld waarom ze dat deden, waarom hun stamgenoten en zijzelf er waren, wat de zin is van hun leven, waar die voorouders toen ze dood gingen heen zijn gegaan? Maarten kijkt me nu verrast aan. ‘Jouw verhaal is heel anders dan wat we er op school bij levensbeschouwing horen’, zegt hij. Daar gaat het over het Oude testament, over hoe God het gedrag van de Israëlieten beloont of bestraft door hen oorlogen te laten winnen of verliezen.’ ‘Ja’, reageer ik, ‘Israël was een van die staten in het Midden Oosten die herhaaldelijk met elkaar oorlog voerden. Het sympathieke van de Israëlieten is in mijn ogen dat zij hun successen aan God toeschreven. En als ze verloren hadden ze dat aan hun eigen zondigheid te danken. Dat brengt Maarten op de vraag: ‘straft God dan niet, door een oorlog te laten verliezen, of met ziekte of hongersnood?’ ‘Of zoals kortgeleden in Nepal’, opper ik. ’Zo’n arm land waar door een aardbeving zoveel mensen omkwamen. Nee, God geeft de bergen geen duw, zodat ze omvallen. Maar hij houdt ze ook niet tegen. Als God op zulke momenten zou ingrijpen, zou hij de vrijheid wegnemen die hij de natuur en de mensen heeft gegeven. En die ze nodig hebben om tot hun recht te komen ’. Als God echt betrokken is bij wat mensen meemaken dan moet hij wel bezorgd en bedroefd worden, als hij ziet hoeveel ellende de natuur en mensen teweeg kunnen brengen. Dan zal God blij zijn als bij de ebola-epidemie artsen en verpleegkundigen met risico voor hun eigen leven besmette mensen gaan helpen. En om wetenschappers die het verstand dat zij hebben gekregen, inzetten voor het maken van vaccins. En met iedereen die zo met andere mensen of met de natuur omgaat, dat de wereld zo mooi wordt als Gods droom. Intussen is het gesprek op een ander thema gekomen: heiligen. Ik hoor Maarten opmerken dat katholieken wel zeggen dat ze maar één God hebben, maar dat er toch ook een heleboel heiligen zijn. ‘Dat lijkt wel op hoe dat bij de Romeinen was, met Jupiter als belangrijkste god. Daarnaast hadden ze een heleboel goden en godinnen, voor oorlog, vrede, de oogst, de zee en ga maar door.’ Alweer zo’n boeiend onderwerp: kerstening, het overnemen door joden en christenen van een gebruik of van een verhaal uit een andere cultuur op zo’n manier dat zij de eigen religie versterken. ‘De Romeinen deden dat ook, weet Maarten. Die zei10

den tegen een overwonnen volk niet: “jullie moeten onze goden overnemen en die van jullie laten vallen.” Dat zou alleen maar moeilijkheden hebben gegeven. Nee, ze voegden de goden van het overwonnen volk toe aan de Goden die ze al in hun Romeinse hemel hadden’. Tot slot Na de heiligen en de Romeinse goden kwamen de gewone zaken weer aan bod. Wat Maarten met zijn verjaardagscadeaus gaat doen. Maar toen we onze jassen aantrokken om weer naar huis te gaan, zei Maarten nadrukkelijk: ‘Moet je doen, opa, opschrijven wat je verteld hebt.’ Maarten vindt dan wel dat ik een heel ander verhaal heb. En het daarom op moet schrijven. (Zijn suggestie dat ik een boek moet schrijven laat ik maar even rusten.) Maar mijn verhaal wijkt niet echt af van het bijbelse scheppingsverhaal. Ook daar wil God dat mensen in onderlinge liefde genieten van geluk en schoonheid, en dat ze dat doen in vrijheid. En ook daar grijpt God niet in als het fout gaat. De slang wordt niet tegengehouden; Abel wordt door zijn broer vermoord. En ook daar maakt wat mensen overkomt God blij of bedroefd. Wim van der Gulden PS Soms denk ik dat God een onverantwoord risico heeft genomen door te kiezen voor evolutie in vrijheid, ondanks al die ziekte en ellende die daarmee gepaard gaat. Maar dankzij het gesprek met Maarten ben ik tot een andere gedachte gekomen: ‘dat God schoonheid en geluk wilde voortbrengen, zoals een vrouw en een man, die een kind willen’ schreef ik. Nu bedenk ik dat ook een vader en moeder zich realiseren dat het kind dat zij willen, niet alleen geluk en schoonheid zal beleven. Ze hopen ook dat het de liefde krijgt die het nodig heeft.

Grensdenken, God midden in de wereld Studiedag in het kader van 800 jaar dominicanen op zaterdag 23 januari in onze Dominicuskerk Het goede nieuws van Gods nabijheid moet midden in de wereld verkondigd worden: dáár waar mensen zijn, als antwoord op de vragen die zij hebben. Dit is al acht eeuwen lang jaar de opdracht van de orde van de dominicanen. Niet met het oog op het voortbestaan van de kerk, maar met het oog op wat mensen ten diepste zijn; tot heil van hun ziel. Immers, mensen verlangen in waarheid te leven. Op deze studiedag onderzoeken we hoe theologie vandaag belangrijke kwesties aan de orde kan stellen, als onderdeel van de geseculariseerde samenleving van Noordwest Europa, te midden van een wereld waar de strijd rond religie steeds heviger wordt. Hoe kan spreken over God in een dergelijke wereld betekenis aan het licht brengen en richting geven? Hoe denk je op de grens van verschillende groepen en hun visies, van maatschappelijke terreinen en theoretische disciplines? Hoe zorg je ervoor dat ideeën over waarheid en gerechtigheid niet de strijd tussen mensen opdrijven of een dekmantel zijn voor het najagen van eigenbelang? Hoe sluiten oude tradities en grote woorden aan bij het dagelijks leven van hedendaagse mensen?

Tilburg, laat zien wat dit betekende en nog altijd kan betekenen. Against the ‘Hollowing-out’ of Meaning De economie lijkt het enige systeem te zijn dat de hedendaagse wereld verenigt. Individuen en groepen worden van betekenis geacht in de mate waarin zij bijdragen aan de economie. Dat dit tot problemen leidt, wordt tegenwoordig op verschillende plaatsen gezien. Zuster Helen Alford, dominicanes en Professor of Economics & Business Ethics aan het Angelicum, de dominicaanse universiteit in Rome, laat aan de hand van praktijkvoorbeelden zien hoe dit ruimte schept voor een inbreng vanuit de theologie. Zij gaat ook in op de vraag hoe te voorkomen valt dat maatschappelijk verantwoord ondernemen een reclameslogan wordt zonder inhoudelijke betekenis.

OPZET VAN DE DAG De menselijke gerichtheid op waarheid vormgeven De dominicaanse traditie heeft grote theologen gekend en kent die nog altijd. Van Thomas van Aquino (12251274) en meester Eckhart (1260-1328) tot Edward Schillebeeckx (1914-2009) en Gustavo Gutiérrez (*1928). Toch valt de eigenheid van de dominicaanse theologie niet samen met een specifieke visie of school. Dominicaanse theologie is getekend door het verlangen aan te sluiten bij de menselijke gerichtheid op waarheid en hiervoor van betekenis te zijn. Erik Borgman, lekendominicaan en hoogleraar theologie Erik Borgman aan de Universiteit van

Zuster Helen Alford Sister Heleen Alford komt uit Engeland en werkt in Rome. Zij spreekt geen Nederlands. Haar lezing is in het Engels. Er zal een Nederlandse samenvatting worden gegeven. Omgekeerd zullen, om haar mee te laten doen met de gehele studiedag, tussendoor korte samenvattingen in het Engels worden gegeven. Vragen uit het publiek kunnen in het Nederlands worden gesteld. Na deze twee lezingen vindt er een gesprek plaats aan de hand van reacties van vier mensen die op 11

uiteenlopende posities in de samenleving actief zijn: Sanneke Brouwers, geestelijk verzorger bij de Landmacht, Hanneke van Laarhoven, theologe en hoogleraar oncologie aan het AMC, Patrick van Schie, historicus en directeur van de Teldersstichting, de liberale denktank van Nederland, verbonden aan de VVD, en Ivonne van de Kar, coördinatrice van Stichting Religieuzen Tegen Vrouwenhandel. Dominicanen vandaag? Vanwege het achthonderdjarig bestaan van de orde hebben de Nederlandse dominicanen enkele communicatiespecialisten de opdracht gegeven na te denken over de betekenis van hun traditie en de wijze waarop deze in de huidige cultuur aan het licht kan komen. Sander Ummelen van adviesbureau Ummelen & Ummelen vertelt over de waarden die zij uit de dominicaanse traditie opdelfden en het belang die deze volgens hem vandaag de dag hebben. We sluiten de dag af met een kennismaking met één van hun concrete producten. PROGRAMMA VAN DE DAG 10.00 - 10.30 uur inloop met koffie 11.00 – 12.30 uur inleiding Erik Borgman & sr. Helen Alford 12.30 – 13.00 uur “de Stoel”: bewogen verhalen uit de praktijk 13.00 – 14.00 uur lunch 14.00 – 14.30 uur van buiten naar binnen kijken 14.30 – 15.00 uur Sander van Ummelen vertelt 15.00 – 16.00 uur een kleine kennismaking met grote vragen 16.00 – 16.15 uur viering 16.30 – 17.30 uur borrel Dagvoorzitter Elianne Keulemans, hoofd Radboud Reflects, (vm. Soeterbeeck-programma) Radboud Universiteit Nijmegen Aanmelden Belangstellenden kunnen zich aanmelden door een e-mail te sturen naar Ineke van Cuijk o.v.v. “deelname grensdenken”, e-mail: [email protected]. Er zijn geen kosten verbonden aan deelname. In verband met de lunch gelieve u zich wel tevoren op te geven. Mocht het lastig zijn om mail te verzenden dan kunt u zich ook bij de administratie van onze parochie opgeven. Zie voor meer nieuws over het 800–jarig bestaan van de orde van de dominicanen:www.800jaardominicanen.nl

Boekbespreking Auteur: Erik Borgman Titel: Waar blijft de kerk. Gedachten over opbouw in tijden van afbraak Uitgeverij: Adveniat Baarn Aantal pagina’s: 158 prijs: €19,50 ISBN: 9789492093127 De titel van dit boek schuurt direct: opbouw in tijden van afbraak? Wat wordt daarmee bedoeld? In ieder geval gaat het over de kerk; waar blijft deze, of waar gaat ze heen? Erik Borgman, lekendominicaan, hoogleraar Publieke Theologie, en volgens velen de belangrijkste Nederlandse theoloog van dit moment, heeft zijn gedachten opgeschreven over de situatie van de kerk. Wat zij betekent , hoe we haar als gelovigen kunnen interpreteren, en hoe we verder kunnen. Want schreeuwend zijn de vragen: ‘Verdwijnt de kerk? Houdt de kerk op te bestaan? Dat kán toch niet zomaar!’. Met de afbraak in de titel verwijst Borgman naar de zichtbare, in cijfers en rapporten uitgedrukte toestand van de (katholieke) kerk en de toekomstscenario’s van bezuiniging, inkrimping, en pogingen te overleven in hoop op betere tijden. De ‘opbouw’ uit de titel gaat niet over (alternatieve) oplossingen om de afbraak te stoppen, ‘opbouw’ gaat over het kerk-zijn van gelovige mensen en de Heilige Geest. Hij noemt de huidige situatie van kerk een ‘list van de heilige geest’, om allereerst opnieuw te ontdekken waarom we niet kúnnen ophouden om kerk te zijn. Dat is een gelovige vraag. Als we zicht hebben op een antwoord, dan kunnen we de kerk opnieuw gaan vormgeven. Veranderen dus. Populair gezegd, de kerk zal zich opnieuw moeten gaan uitvinden. Zo neemt Borgman ons mee in een theologisch betoog, veelvuldig verwijzend naar het Tweede Vaticaans Concilie en paus Franciscus. Aan het Tweede Vaticaans Concilie ontleent hij de centrale gedachte dat de kerk ‘instrument en teken is van de innige verbondenheid met God en van de eenheid van heel het menselijk geslacht’. Van hieruit ziet Borgman de huidige situatie van de kerk als een roeping om rumoer te maken (paus Franciscus), als uitdrukking van het verlangen om als heel de mensheid beeld van God te zijn. Centraal in de gedachten van Borgman staat de betekenis van de eucharistie. Deze ziet hij als de gebeurtenis waarin wij gevoed worden. Een niet eenvoudig te lezen hoofdstuk overigens, waarbij hij terloops voor de lezer opmerkt dat het de niet-theoloog mogelijk zal duizelen, dat dat echter ook voor de theologen wel zo

12

zal, alleen zien zij er dan iets ‘mystieks’ in. Hij gebruikt de dubbele bloedsomloop als beeld hiervoor, waarbij de longen voeden met de adem van de geest, en de kerk als hart de geest verder draagt, om als kerk een nieuwe en vernieuwende betekenis te hebben voor de wereld: een verbinding aangaan met heel de mensheid als teken en instrument van de innige verbondenheid met God en de eenheid van heel het menselijk geslacht.

sen gebracht die extra zorg en aandacht nodig hebben. Wellicht is hier een hartelijk woord van dank op zijn plaats namens het pastorale team. Prachtig dat we dat zo goed voor elkaar weten te krijgen, dankzij de inzet van onze diaconiemensen.

Borgman leidt ons met zijn boek af van de problemen van geld, infrastructuur, statistieken over kerkbezoek etc. Hij zwengelt de discussie aan, of eigenlijk nodigt hij ons nadrukkelijk uit om er werk van te maken onszelf en elkaar te sterken met ervaringen, gedachten, overtuigingen, en geloofsinzichten wat het betekent om kerk te zijn en waarom we daarmee niet kunnen ophouden. Hij spreekt van ‘niet kunnen ophouden’ en niet ‘niet mogen ophouden’, daarmee wijzend op heilige geest die voortgaat in ons.

Het tempo lag erg hoog in die dagen. Op de maandag van de kerstvakantie heeft onze kerk op zijn kop gestaan als nooit tevoren … (of is het haar kop?). Er was een groep neergestreken, de ‘Kisi Kids’, die in een enkele dag een kindermusical heeft ingestudeerd en opgevoerd. Er waren kinderen uit de regio uitgenodigd; ik heb ze gezien uit Cuijk, uit Helmond, maar vooral uit Nijmegen en omgeving. Er is niet precies geteld maar de musical ‘De hemel op stelten’ was een spektakelstuk van jewelste. Rond de 70 engelen op ons altaar, zingend, dansend door de paden van de kerk. Ze vertelden het kerstverhaal, dat zingend werd nagespeeld in een heel modern en flitsend jasje. Voor de kinderen een geweldig mooie happening om mee te maken. En ik? ... Ik stond erbij en keek ernaar met stijgende verbazing. Ik wist niet dat onze kerk zoveel visueel én auditief geweld aankon. Ik wist niet dat we met gemak met 120 man tegelijk kunnen lunchen achter in onze kerk. Wist u dat we krachtstroom in de kerk hebben? Mechanisch decor, speakers, lichtshow, de hele kerk als één grote sterrenhemel met 70 kleine sterren in engelenkleren op ons altaar. ‘Krachtstroom uit hemel’ dacht ik bij mezelf toen om half acht de kerk weer in haar oude staat was, en er niets meer op wees wat er die dag allemaal gebeurd was. De teksten die gezongen werden waren de mijne niet helemaal, maar de kinderen die mee gedaan hebben, hebben er die avond niet van geslapen wed ik …. of juist heel goed want ze waren bekaf.

Waar blijft de kerk? Gedachten over opbouw in tijden van afbraak is een inspirerend boek voor wie zoekt naar de grond waarop we onze kerk gebouwd hebben en naar antwoord op de vraag hoe we haar nu moeten verbouwen. Het verdient de voorkeur om dit zoeken niet alleen te doen, maar samen met anderen, dus in de vorm van een leeskring, werkgroep of wat dies meer zij, zodat men elkaar kan bevruchten. Op de website van de uitgever (www.adveniat.nl) staan per hoofdstuk vragen ter ondersteuning van dit proces. Hans Hamers

Terugblik op de kersttijd Toen ik nog vroeg in november achter mijn computer zat om het artikel voor de voorpagina van het vorig nummer van ons blad te schrijven, waren mijn gedachten meer bij Intratuin dan bij kerst. Nu ik er weer zit om dit stukje te schrijven, ben ik net weer bij Intratuin geweest en heb me verbaasd over hoe snel het daar lente wordt. Zelf zit ik nog vol met mijn herinneringen aan een bijzondere kersttijd. Mijn persoonlijke wintergevoel is veel sterker verbonden aan de traditie van Sint Maarten, Sinterklaas, Kerst en Driekoningen dan aan schaatsen op bevroren sloten of op lange latten van een berg afglijden. En voor mij was het een prima winter. De Sinterklaastijd was goed gevuld met liefdadigheid en verrassingen, die er nu eenmaal bij horen. Het was zelfs in Heumensoord Sinterklaas op een hartverwarmende wijze. Kort daarna was er bij ons in de kerk de actie met de kerstpakketten. Met alle kerken van de stad hebben we gezorgd voor onder andere 570 kerstpakketten voor de dak- en thuislozen. Ik heb de indrukwekkende muur van die pakketten gezien in de Antonius van Padua kerk aan de Groesbeekseweg. Verder hebben we nog heel veel pakketten naar men-

Een paar dagen erna was er een kerstmarkt in onze kerk, die dit jaar zeker meer mensen getrokken heeft dan vorig jaar, mede dankzij de slotmanifestatie van de Sizakala actie en het kinderkoor Smile.

De dagen die daar weer op volgden hebben voor mij in het teken gestaan van de hut die we op de Nijmeegse kerstmarkt hadden gehuurd met de Stefanus parochie. Ook daar hebben we met veel vrijwilligers uit heel de parochie passanten uitgedaagd om hun kerstwensen in kerstbomen te hangen. Die bomen hebben met driekoningen bij ons achter in de kerk gestaan. Wij hebben op onze beurt kunnen bidden dat die wensen in vervulling gaan. En ondanks al die drukte zijn er op de dinsdag erna gewoon versieringen gemaakt en opgehangen. De kerststal stond er al een tijd, want die was bij al die activiteiten nodig. Het kerstverhaal is dit jaar in onze kerk vaker verteld dan ooit tevoren. We hebben prachtige kerstvieringen gehad. Om 19.00 uur met zo’n dertig kinderen en hun gezinnen hebben we het verhaal van Franciscus verteld. Hoe hij in 1223 in de bergen bij de stad Greccio even ten noorden van Rome voor het eerst in de open lucht het kerstverhaal vertelde en met de bewoners van de streek naspeelde. Om 21 uur hadden we met pater Ben Frie in de 13

kerstviering een jezuïet, die preekte als een dominicaan. Wat wordt het toch mooi met al dat samenwerken in die grote Stefanusparochie. De vieringen regen zich aaneen zoals het hoort. Kerstnacht met dik 400 mensen. De deurcollecte, die we gehouden hebben heeft maar liefst € 650,00 opgebracht en ik maak van de gelegenheid gebruik te melden dat dat geld gebruikt gaat worden op twee punten. We nodigen er vluchtelingen mee uit op onze vastenmaaltijd, die we weer in onze eigen kerk gaan houden in de vastentijd. Daarover leest u vast elders meer. Ook op andere plekken zullen maaltijden met vluchtelingen georganiseerd worden. Hierover leest u de volgende keer. De kersttijd is afgesloten met een mooie viering met onze pastoor Cyrus van Vught rond Driekoningen op zondag 3 januari en een druk bezochte nieuwjaarsreceptie van de Stefanusparochie. Dit jaar waren wij gastheer, volgend jaar weer een andere locatie. Zo, mijn terugblik op de kersttijd is hiermee wel klaar. Ik zal het missen de komende tijd. Alle rituelen zijn voltrokken, de symbolen hebben in hun volle schittering onze huizen en onze kerk versierd. En dan moet het nog winter worden …. Die kan dit jaar niet anders dan heel kort zijn, want over een paar weken is het alweer carnaval. We gaan komende donderdag Aswoensdag voorbereiden en op de St. Annastraat staan in de middenberm de narcissen al volop te bloeien … Dank aan ieder die zijn of haar steen heeft bijgedragen aan het succes van de kersttijd. René Klaassen

Kerstpakketten en solidaridad december 2015 32 pakketten, een mand met voedsel en veel geld Onze kerngroep diaconie wil parochianen helpen om te geven. Helpen om giften op de juiste bestemming te krijgen. Zichtbaar maken wáár een handje hulp nodig is. En tenslotte, laten zien wat gedaan is. Geven kunnen we leuker maken door het samen te doen. Ieder naar eigen maat en creativiteit. Het zijn veel kleine wondertjes van geloof, hoop en liefde. We kunnen het geven ook makkelijker maken. Bijvoorbeeld door voedselpakketten thuis op te halen. Ook door de collectebus is het voor sommigen makkelijker om te geven. Met het inzamelen van los voedsel kunnen mensen kleine hoeveelheden meenemen; soms meermaals. Eigenlijk net als op onze diaconale zondagen (iedere tweede zondag van de maand). We doen zo samen grote wonderen. Onze Effata-gemeenschap heeft eind 2015 voedselen kerstpakketten gemaakt. Ze zijn op 13 december afgeleverd in de Antonius van Padua kerk. Dáár komen de inzamelingen van deelnemende Nijmeegse 14

parochies samen. De pakketten worden afgeleverd bij de mensen die op de lijsten staan van de Oecumenische diaconale werkgroep. Het gaat om alleenstaanden en gezinnen met heel weinig financiële middelen.

Dankzij parochianen is er weer een klein stukje recht gedaan. Wie wat over heeft, helpt waar het nodig is. Het voelt goed om te mogen geven. Waar de pakketten worden ontvangen zal vreugde zijn. Effata leverde dit jaar 15 feestelijke kerstpakketten gemaakt voor de klanten van de voedselbank, 2 pakketten gemaakt voor Home Start, 15 voor het vluchtelingenwerk in onze regio. een mand voedsel en een flink bedrag aan geld voor de voedselbank. In onze actie is een trend zichtbaar: er worden minder pakketten gemaakt en er wordt meer geld gegeven. Zoals aangekondigd in het Effatablad van december stond in de vastentijd de Solidaridad- verkoopkraam achter in de kerk met onder andere koffie, thee, chocolade en kaarsen. Deze had een omzet van € 357,-. Er is ook gecollecteerd onder de dienst. De opbrengst daarvan gebruikt Solidaridad voor de training van groente- en fruitboeren in Peru. Laten we ervoor zorgen dat zoveel mogelijk parochianen ook de komende jaren op hun eigen manier aan deze acties kunnen blijven meedoen. Iedereen bedankt! Namens de kerngroep diaconie van de Effata-gemeenschap, Ger Gerrits en Twan Brouwers

Actie Sizakala succesvol afgesloten Tijdens de Effata kerstmarkt in onze Dominicuskerk is de actie voor een kindercrèche en communitycenter in het dorpje Machibini in Zuid Afrika afgesloten. Pieter Heijnen en Inge van Jaarsveld, leden van het Effata ‘jongeren’koor, hebben dit project halverwege 2013 bij ons aangemeld. Zij hebben het project de voorbije jaren ter plekke begeleid, en de Effata werkgroep Sizakala heeft de inzamelingsactie in Nijmegen voor haar rekening genomen. Er is in de voorbije jaren op allerlei manieren geld ingezameld. We hebben ook mogen deelnemen aan de Vastenactie 2015 als ‘Eigen Doel’. Veel locaties/parochies in Nijmegen en omstreken hebben de opbrengst van hun vastenactie gedoneerd aan ons project. Het resultaat van al deze inspanningen stelde ons in staat meer zaken te realiseren in Machibini dan we oorspronkelijk voor ogen hadden. Het plaatselijk actiecomité in Machibini heeft haar projectbegroting kunnen aanpassen. Naast renovatie en nieuwbouw hebben we meer geld uit kunnen uittrekken voor een kwalitatief betere inrichting van

van de Effata-werkgroep in Nijmegen, Kees Keijsper, de huidige koers erg gunstig is. Tenslotte werden Pieter tijdens de slotmanifestatie op de Kerstmarkt een herinneringsplaquette, de Sizakala T-shirts waarmee we in Nijmegen her en der actie hebben gevoerd en een speciale Sizakala vlag aangeboden. Pieter zal deze presentjes bij de opening van crèche en communitycenter aan de leidsters van de crèche aanbieden. In zijn dankwoord vertelde Pieter hoe het allemaal verliep in Machinbini. Het lijkt zo simpel: begrotinkje maken en opsturen naar het ‘rijke’ Europa/Nederland. Maar de Sizakalawerkgroep van Effata wilde garanties: alle uitgaven moesten verantwoord worden. Aangetoond moest worden dat het geld volgens de begroting – of bijgestelde begroting (we zitten nu op versie 6) - besteed is. Dat was voor de crècheleiding een hele klus: werkt de aannemer wel met rekeningen en bonnetjes, noteert hij wel zijn werkuren, bij wie zijn de bouwmaterialen ingekocht? Het was een cultuurshock: waarom deden die rijke Nederlanders zo moeilijk? Staat in de bijbel niet ergens: ‘Laat de linkerhand niet weten wat de rechter doet?’ Nederland rekent af, Afrika vertrouwt op God. Pieter staat tussen deze twee culturen, en dankzij zijn inspanningen wordt het project naar een goed einde gebracht, tot tevredenheid van beide partijen. Inmiddels is het echtpaar Pieter en Inge met hun twee dochters teruggekeerd naar Zuid Afrika. De laatste zaken omtrent de crèche worden komende periode afgehandeld. Hopelijk leidt onze bijdrage tot meer onderling vertrouwen, een betere toekomst voor de kinderen en meer vrede en welvaart in de regio. De verwachting is dat het project in de loop van 2016 zal worden afgerond. We houden u hiervan op de hoogte via ons Effatablad, de website en het prikbord achter in de kerk. Anton van der Meer en Ger Gerrits

Het Sizakala Team de gebouwen. We hebben extra watervoorzieningen, extra leermaterialen, extra toiletten en cursussen voor de staf van de crèche kunnen realiseren. We kwamen op deze manier uit op een begroting van € 24.500,00. Aan dit bedrag heeft de Effata-actie voor Sizakala ruim € 15.000,00 bijgedragen; het resterend bedrag van € 9.500,00 komt van de door de diverse parochies verzamelde gelden uit hun vastenactie in het voorjaar van 2015. Het totaalbedrag hebben we tijdens de kerstmarkt als een symbolische cheque aangeboden aan Pieter Heijnen. Het geld dat nog besteed gaat worden aan de afronding van het project staat al op de rekening van de dominicanen in Zuid Afrika. We hebben het geld vast overgemaakt omdat volgens de financieel expert 15

oDEOn : 50 jaar jong … Velen van ons zullen het zich niet herinneren: 6 maart 1966. Aan de Heiweg, hoek St Jacobslaan staat een kerk. En in die kerk wordt een jongerenkoor opgericht. Het krijgt bij haar geboorte de naam DEO mee: Door eendracht Ontstaan … Laat me het verhaal niet te lang maken. De jongeren krijgen aan de St Jacobslaan niet de gewenste ruimte voor de drums, gitaren, pianomuziek en de velen die graag zingen. Maar voor wie erbij was waren het indrukwekkende vieringen. De overstap wordt gemaakt naar de Dominicuskerk aan de toen nog Driehuizerweg. Daar is het pastoor Salemans die met de jongeren wel uit de voeten kan. In samenwerking wordt een weg naar de toekomst ingeslagen, met groot succes. Er staat binnen korte tijd een groot koor met variërend tussen 40 en 60 leden. Het wordt voor jongeren weer leuk om naar de kerk te gaan. Ik was nog maar jong toen het koor onze kerk binnenkwam, maar ik was er wel bij. Vanaf mijn zestiende (1968) was ik ook lid. De rest van de geschiedenis bewaar ik voor later. We naderen nu weer 6 maart. En dat betekent dat het koor dat nu nog altijd zingt, al is het op het randje van wat we nog koor durven noemen, haar 50 jarig jubileum mag gaan vieren. Dat gaat gebeuren op 6 maart. Of het toeval is of door hogerhand gestuurd weet ik niet, maar het valt op zondag, halfvasten. En het zal gevierd worden die dag. In elk geval met een viering met heel andere muziek dan u gewend bent. Een viering waar je bij moet zijn geweest om erover mee te kunnen praten wanneer het voorbij is. Het sluit misschien wel een tijdperk af. Wellicht gaan er een repetitie en een reünie aan vooraf op zaterdag of vrijdagavond. Wie weet beide. Dit stukje is bestemd om de waarschuwingsmachine aan de oud-leden aan te zetten. Geef je op wanneer je mee wilt doen. Programma volgt absoluut later, maar we moeten wel het bestand van 5 jaar geleden actualiseren. Ieder die oud-leden weet, kent of informatie heeft mag die sturen naar mij of naar het secretariaat. Francoise en René ([email protected]) gaan samen met anderen, een Odeon bestuurslid en een of twee oud-leden het feestje op poten zetten. Wie de post wil ontvangen, zal zich moeten melden, of bevestigen dat hij/zij mee wil doen. Sponsoren kunnen zich melden. Zegt het voort … zegt het voort ... René & Francoise, Tineke, Vera e.a.

16

Nieuwe cyclus Albertinumlezingen De christelijke kerken moeten steeds hervormd worden: ‘ecclesia semper reformanda’. Deze opdracht klinkt door de eeuwen heen. Het Tweede Vaticaans Concilie stond in het teken van ‘aggiornamento’, van vernieuwing. Dat was vijftig jaar geleden. Een van de concilievaders zei ooit: “Vaticanum II ligt nog voor ons. Daarbij gaat het om een bekering tot de oorsprong van de kerk, tot het Pinkstergebeuren.” In deze cyclus willen we in de eerste twee lezingen aandacht schenken aan de historische wortels van deze opdracht die telkens weer in de geschiedenis opduikt. Het gaat ons daarbij niet om een louter kerkhistorisch verhaal. We doen dit ook met het oog op de huidige problemen in en buiten de kerken. De christelijke kerken zijn als leerstellige en organisatorische bolwerken sinds de jaren zestig nagenoeg aan het verdwijnen. Individualisering en pluralisme zijn kenmerkend voor de westerse samenleving. Betekent dit dat religies op hun terugtocht zijn? Daarover gaan de twee laatste lezingen. Vele mensen binnen en buiten de kerk(en) zijn zoekend op religieus vlak (‘seekers’). Zij vinden in de huidige parochies, gemeenten, kerken weinig inspiratie en geestelijk voedsel. Heeft een ‘ecclesia semper reformanda’ toekomst? Wat biedt het optreden van paus Franciscus aan zoekende mensen binnen en buiten de kerken? Datum: 25 februari 2016 Mislukte hervormingen?! door prof. dr. Peter Raedts, emeritus hoogleraar Middeleeuwse Geschiedenis, Radboud Universiteit Nijmegen Eind 14e en begin 15e eeuw klonk de roep om hervorming. Het betrof de hele kerkgemeenschap. Het Concilie van Konstanz (1414) wilde een einde maken aan het Westers Schisma: het besloot de drie elkaar bestrijdende pausen af te zetten. De keuze van de nieuwe paus vond plaats door het college van kardinalen. Voor velen hield dit de erkenning in dat het concilie boven de paus stond. Deze stroming, conciliarisme geheten, heeft een taai leven geleid. Het concilie leidde ook tot de dood op de brandstapel van de Tsjechische hervormer Jan Hus in 1415. Echte hervormingen bleven in de kerk achterwege. Een kritische analyse van het Concilie van Konstanz en het lot van Jan Hus bij wijze van

voorbeeld: valkuilen bij de roep om hervorming. Datum: 3 maart 2016: 500 jaar kerkhervorming door dr. Dick Akerboom, oud-docent Geschiedenis van de Theologie, Faculteit Geesteswetenschappen, Universiteit van Tilburg In 2017 wordt het begin van de Reformatie, 500 jaar geleden, gevierd. Reformatorische voormannen zoals Maarten Luther drongen sterk aan op hervorming van de kerk als behorend tot het wezen van de christelijke kerk. Hiertegen zette de katholieke kerk zich af en schermde met de onvergankelijke traditie(s). Heden ten dage wordt de roep naar hervorming zowel in protestantse als katholieke kring almaar luider. Is er slechts aanpassing aan de geest des tijds, aan de nieuwe media, dus oude wijn in nieuwe zakken? Er is veel onmacht te constateren. Hoe gaat men in protestantse kring met dit oude adagium om? Datum: 10 maart: Hedendaagse zoekers door dr. Frans Jespers, universitair hoofddocent Vergelijkende Godsdienstwetenschap, Radboud Universiteit Nijmegen Sociologen en theologen stellen vast dat in het huidige religieuze leven de zoekers of ‘seekers’ de meerderheid vormen. Deze zoekers lijken onvoldoende inspiratie in traditionele kerken te vinden en verzamelen daarom hun eigen wijsheid en medestanders. Ze trekken zich weinig aan van kerkelijke structuren of orthodoxie, want juist het zoeken en zwerven bevestigt hun streven naar ‘spirituele groei’. Wat betekent dit voor een kerk van de toekomst? Sociologen laten zien dat afscheid van oude religieuze structuren onvermijdelijk is. Maar samen met theologen benadrukken zij dat de kern van het godsgeloof zichtbaar moet blijven in een minderheidskerk. Datum: 17 maart 2016: Paus Franciscus door Christian van der Heijden, religiejournalist, filosoof en ex-priester, auteur van boeken over paus Franciscus zoals ‘Ecologie van barmhartigheid’ Paus Franciscus dringt aan op hervorming van de kerk; hij laat een ander gezicht van de kerk zien. Hij sluit meer aan bij de intentie van het Tweede Vaticaans Concilie dan zijn twee directe voorgangers, namelijk open te zijn voor de tekenen des tijds. Communicatie kenmerkt hem. Hij gaat in gesprek met bisschoppen, met gelovigen, met journalisten, met daklozen, met christelijke wijsheidstradities. Hij zoekt het gesprek met ‘seekers’, binnen en buiten de kerk. Hij hanteert geen autoritaire uitspraken, maar brengt wel christelijke narratieve tradities in. Is hij in staat om de droom van concilievaders van een nieuwe kerk realiteit te laten worden?

Kort Allerlei Oproepen Herenfietsen gevraagd Gevraagd herenfietsen voor vluchtelingen uit Syrië die op Heumensoord verblijven. U kunt bellen naar Twan Brouwers (024 3232800), als u een fiets over heeft.

Woonruimte gevraagd Wij zijn twee jonge katholieken die in Nijmegen en omgeving op zoek zijn naar woonruimte. Wij willen namelijk trouwen en settelen. Omdat wij beiden niet uit de omgeving komen, is het nogal lastig iets te vinden. Wij hopen dat er mensen in uw parochie zijn die ons woonruimte willen verhuren. Met vriendelijke groet, Rutger Schimmel en Suzanne Landman [email protected] tel: 06-15102425

Maand van de spiritualiteit De Maand van de Spiritualiteit bestaat sinds 2007 en is een initiatief van KRO-NCRV, dagblad Trouw en Uitgeverij Ten Have. Dit jaar is het thema van de Maand van de Spiritualiteit Werk in evenwicht. Ze loopt van vrijdag 15 januari t/m 14 februari 2016. Werk: iedereen heeft ermee te maken. Werken voor brood op de plank. Werken voor je zelfontplooiing. Werken om je leven zin te geven. Werk doet tegenwoordig een steeds groter beroep op de mens; we worden aangemoedigd om het beste uit onszelf te halen en voortdurend bereikbaar te zijn. Een werkdag duurt meestal niet meer van 9 tot 5 maar vloeit over in onze vrije tijd. Dat biedt kansen en uitdagingen: je eigen grenzen leren stellen en je mogelijkheden verkennen. Waarom doe je wat je doet? Heb je zin in je werk? Of wat betekent het als je gestopt bent met werken door pensioen, ontslag of ziekte? Hoe kunnen persoonlijk leiderschap en spiritualiteit helpen om zin te ontdekken rond werken en niet-werken? Meer over de maand van de spiritualiteit, zoals boeken, activiteiten etc., is te vinden op www.maandvandespiritualiteit.nl.

Alle lezingen worden gehouden in de dagkapel van 20.00 - 22.00 uur. Entree € 7. 17

Kroniek Overleden Op 5 december overleed thuis de heer Jacobus (Jacques) van Montfort, in de leeftijd van (nog maar) 55 jaar. Hij woonde met zijn echtgenote aan de Ubbergseveldweg. In een zeer korte tijd na zijn ziekmelding werd een ongeneeslijke kanker geconstateerd. Hij kon zich op zijn dood voorbereiden en was zeer onder de indruk van de vele blijken van steun en medeleven, bovenal van zijn echtgenote. De heer Van Montfort studeerde kerkgeschiedenis en werkte gedurende korte tijd als leraar in het voortgezet onderwijs. Geschiedenis was zijn hobby; hij bezocht veel historische plaatsen. Na afronding van de opleiding Logistiek Management was hij vervolgens werkzaam op het terrein van planning en productdata-management. Tot aan zijn dood was hij in dienst van Nacco, een bedrijf in Nijmegen dat hefstrucks construeert. Kerkelijke aangelegenheden hadden ook zijn belangstelling. Zelfs zó dat hij – naast zijn baan - de opleiding tot permanent diaken voltooide. Na zijn wijding in 2013 werd hij aangesteld in de parochie Breedeweg, die later opging in de fusieparochie Groesbeek. Deze functie vervulde hij naast zijn baan bij Nacco. Op 12 december werd in onze kerk onder grote belangstelling afscheid genomen van de heer Van Montfort. Hij werd begraven op de begraafplaats Jonkerbos. Geheel onverwacht en nog maar 48 jaren oud, overleed op 23 december de heer Gerardus (Geert) Ten Thije. Hij woonde met zijn echtgenote en hun drie kinderen in de Prof. Schrijnenstraat. 18

De heer Ten Thije was praktijkhouder in een Praktijk voor Kruip- Kind- en Jeugdpsychotherapie te Wychen en Nijmegen. Hij was een deskundig psycholoog die mee voorop liep in het streven naar verbetering van de zorg voor kinderen en jeugdigen in het Waalspronggebied. Onder collega’s was hij zeer gewaardeerd vanwege zijn inspiratie en zijn bevlogenheid. Zij waarderen ook zijn inzicht, humor en relativeringsvermogen. De zeer druk bezochte viering bij zijn afscheid vond plaats op 31 december in onze kerk. Aansluitend werd hij begraven op Rustoord. Op 24 december overleed thuis mevrouw Notburga (Burgie) Koopman-Wessels in de leeftijd van 89 jaar. Zij woonde met haar echtgenoot aan de Willem Schiffstraat. Zij was een vrouw op wie ‘Alles wat je doet voor hulpbehoevenden of voor mensen die wachten op een luisterend oor, dat doe je voor Mij’, sterk van toepassing was. Dat toonde zij niet zozeer vanuit een georganiseerd verband, maar op basis van persoonlijk engagement met mensen uit haar omgeving. Dat thema kreeg in de afscheidsviering dan ook veel aandacht. Daarnaast was zij ook graag en veel op reis, liefst naar verre en bijzondere bestemmingen. Zij had een warme belangstelling voor andere culturen en religies. Talloze religieuze voorwerpen zoals iconen en afbeeldingen van Maria en van het kerstverhaal houden in de huiskamer van de familie de herinnering daaraan levend. De afscheidsviering voor mevrouw Koopman vond op 28 december vanuit onze geloofsgemeenschap plaats in de Taborkapel van de kerk van de H.Landstichting. Op het naastliggende kerkhof werd zij begraven op een plek waar Maria al eerder werd afgebeeld.

ACTIVITEITEN AGENDA

Donderdag 18 14.00-16.00 uur

JANUARI 2016 Dinsdag 19

Donderdag 25

19.00-20.00 uur Donderdag 21 14.00-16.00 uur Zaterdag 23 10.00-17.30 uur

MAART Iconenschilderen in crearuimte

Dinsdag 1

Bijbelgroep in crearuimte

19.00-20.00 uur Dominicaanse Studiedag Zie artikel elders in dit blad

Donderdag 3 14.00-16.00 uur

FEBRUARI Dinsdag 2

Albertinumlezing in de dagkapel

20.00 uur




Woensdag 9

Themaviering in dagkapel

Donderdag 10 14.00-16.00 uur Woensdag 10 10.00 uur

Iconenschilderen in crearuimte

Aswoensdag: uitdelen van het askruisje

Zondag 14

Ná viering koffie en lunch

20.00 uur


Zondag 13

Ná viering koffie en lunch

10.30 uur

Themaviering in dagkapel

19.00 uur


20.00 uur

10.00 uur

19.00-20.00 uur Donderdag 4


Dinsdag 15

Vastenmaaltijd

17.00-18.00 uur

10.30 uur Dinsdag 16


Agenda

19.00-20.00 uur Woensdag 17 10.00-11.30 uur

Stiltewandeling, start bij parochiecentrum

Elke zondag om 10.30 uur: Eucharistieviering, Agapèviering of Jongerenviering in de grote kerk. Op de tweede woensdag van de maand om 10.00 uur in de dagkapel: Maandelijkse themaviering. De vieringen in deze periode: pagina 20

Effata Dominicuskerk

Bereikbaarheid

Colofon

Prof. Molkenboerstraat 7 6524 RN Nijmegen  024 - 3 65 60 69 IBANNL29ABNA0436661446 t.n.v. Effataparochie www.effataparochie.nl

Pastoraal team Effata

Redactie

Pastor Annemie Herinx Groesbeekseweg 326 6523 PL Nijmegen  024 - 3281458

Annemie Herinx, Anton van der Meer, Betty Smits van Sonsbeek, Hans Hamers, Marcel Becker

Onderdeel van Stefanusparochie Berg en Dalseweg 40 6521 JJ Nijmegen  [email protected] www.stefanusparochie.nl

Parochieadministratie / Secretariaat

Eindredactie Marcel Becker Kroniek Fons Fiselier

mw. Ted Hoyng

Prof. Molkenboerstraat 7 6524 RN Nijmegen. Van dinsdag t/m donderdag van 10.00 tot 12.30 uur  024 - 3 65 60 69  [email protected]

mw. Elly Voss  024 - 8480938

Voor spoedgevallen buiten deze uren

Oplage: circa 850 exemplaren

 [email protected]

Rudie Luiken  06 - 21 547 952

Kopij volgend nummer: - aanmelden vóór 16 feb - inleveren uiterlijk 2 mrt Volgende aflevering 12 mrt

Verspreiding parochieblad

Voor uitvaarten afspreken  06 - 487 487 27

Opmaak Willem Hooghof E-mailadres [email protected]

19

Datum

Thema en Viering

Voorgangers

Zang

Zondag 17 Januari

2e zondag door het jaar

Gerard Verwoerd c.m.

Schola

10.30 uur

E ucha r i s ti e v i eri ng

Gabriël Maltha

Françoise Klaassen Joseph Steenbrink

Jesaja 62, 1-5 Johannes 2, 1-12 Zondag 24 Januari


10.30 uur

Oecumenische viering in de Boskapel Ekkehard Muth Géén viering in onze kerk

ds. Els de Clercq, pastor

projectkoor Rob Engels

Frits Muller

Selma Peters

Zondag 31 Januari


René Klaassen

Samenzang

10.30 uur

Agapèviering

Hans Hamers

Françoise Klaassen

Zondag 7 Februari


Kees Keijsper o.p.

Schola

10.30 uur

Eucharistieviering

Willem Pelser

Wim Hendrickx

Thea Stadlander

Jer. 1, 4-5 + 17-19 Lc. 4, 21-30

Frits Muller

Jesaja 6, 1-2a. 3-8 Lucas 5, 1-11 Woensdag 10 Februari

A s wo e n s d a g

19.00 uur

B e g i n v a n d e Ve e r t i g d a g e n t ij d Frits Muller

René Klaassen

Joseph Steenbrink Schola

J o ë l 2, 12-18 M at te ü s 6, 1- 6 . 16 -18 Zondag 14 Februari

1e zondag in de Veertigdagentijd

Frits Muller

Samenzang

10.30 uur

Agapèviering

Ans Wibier

René Klaassen

Diaconale zondag / Parochielunch

Thea Stadlander

Deuteronomium 26, 4-10 Lucas 4, 1-13 Zondag 21 Februari


Gerard Verwoerd c.m.

10.30 uur

Eucharistieviering

Betty Smits van Sonsbeek

Samenzang Ted Schoof o.p. Frits Muller

Genesis 15, 5- 12. 17- 18 Lucas 9, 28b-36 Zondag 28 Februari


Jan van der Wal

Schola

10.30 uur

Agapèviering

Hans Hamers

Frits Muller Thea Stadlander

Exodus 3, 1-8a. 13-15 Lucas13, 1-9 Zondag 6 Maart


10.30 uur

Z on d a g L a e ta r e z i e h e t a rti k e l el ders i n di t bl ad

Odeonviering 50-jarig jubileum van het jongerenkoor!

Odeon Annemiek van Nostrum

Schola Frits Muller Joseph Steenbrink

Zondag 13 Maart


Peter Nissen

10.30 uur

Ag a p è v i e r i n g

Cees Wegman

Diaconale zondag / Parochielunch Jesaja 43, 16-21 Johannes 8, 1-11

20

EFFATA. Periodiek van de Effatagemeenschap Nijmegen. Een jaar vol kansen. In dit nummer Actie Kerkbalans. Een bijzonder gesprek. 800 jaar dominicanen

Recommend Documents