Actueel nr 9 / oktober 2000 Een uitgave van Der Kinderen, Aalbekerweg 16, 6336 AD Hulsberg. Tel.: (045) 405 8888. Fax: (045) 8890. Internet: www.derkinderen.com
Lambert’s Perikelen... Hebt u dat nou ook? Dat je tureluurs wordt van al die nieuwe kreten die iedere dag op je afkomen? Goed, de wereld mag dan wel veranderen, maar moet dat nou per se zo! Om maar eens wat te noemen: Pemba, wet verevening, wet op pre-pensioen, brede herwaardering, wao-gat, de wet ‘Van Boxtel’, tijdsevenredige pensioenaffinanciering, AWW wordt Anw, WAO-gat, waarde-overdracht, en zo kan ik wel even doorgaan. Ik verzucht wel eens dat verzekeren nog eens een echt vak wordt! Hoe moet een normaal mens daar nog wijs uit worden? Goed, u hebt tenminste ons nog om op terug te vallen, maar wij hebben het ene onderdeel nog niet eens gesnapt, of het volgende is al weer ingevoerd. Zo ziet u dat de Bewaarbrief bij deze Actueel bomvol staat met de laatste uitvindingen voor de nieuwe ‘Van Dale’ van volgend jaar: het belastingplan 21e eeuw. Bereidt u zich maar voor, we gaan samen weer de box in – jawel we hebben er nu zelfs drie – en als u directeur/grootaandeelhouder bent, krijgt u te maken met de meesleep- en meetrekregeling. Leuk voor moeder de vrouw en de kinderen! En het resultaat is dat we nu – samen met u – alle levensverzekeringen opnieuw moeten bekijken om te achterhalen of ze voor u belastingtechnisch nog kloppen met de nieuwe wetgeving. Ik zal u besparen wat voor al die duizenden polissen op ons is afgekomen. Maar wij zijn wel ‘bij de les gebleven’, en u hoort dus van ons....
W W Welkom bij der Kinderen op internet Der Kinderen heeft weer een nieuwe manier gevonden om klanten nog beter van dienst te zijn. Sinds september hebben wij namelijk een virtueel filiaal. De routebeschrijving er naartoe is eenvoudig: ga achter de computer zitten, log in op internet, tik op uw browser www.derkinderen.com in en u staat al voor de deur. Welkom bij der Kinderen op het wereldwijde web (WWW). Voor de duidelijkheid: deze nieuwe manier van communiceren vervangt de oude natuurlijk niet. Het is een aanvulling op bestaande methoden, die past binnen de tijdsgeest en mogelijk is gemaakt door moderne technologie. In deze drukke tijden is het wel gemakkelijk als u thuis of op de zaak, wanneer het u uitkomt, informatie bij ons kan inwinnen, een verzekering kunt aanvragen of een vraag kan stellen. Bijvoorbeeld. Want de mogelijkheden op de der Kinderen internetsite zijn legio. En dit is nog maar het begin. Wij zien namelijk toekomst in de combinatie van internet en verzekeren. Hoe werkt de site? Internet is voor steeds minder mensen een hypermodern medium, want het bestaat inmiddels in Nederland zowat vijf jaar en het aantal aansluitingen is in die jaren zienderogen gestegen. Toch willen we in de volgende passages iedereen, ook de onervaren internetter, wegwijs maken op onze site.
Lambert der Kinderen Inhoud: WWWelkom bij der Kinderen op internet • Levensverzekering en IB 2001 • Koopsom-aftrek in 2000 • • Aansprakelijkheidsverzekering • Pemba •
Daarom beginnen we bij het begin. Wie al veel surfervaring heeft, kan de volgende alinea gewoon overslaan. Wanneer u onze site wilt bezoeken, zorgt u allereerst dat u een computer met internetaansluiting heeft. Kunt u eenmaal verbinding maken met het internet, dan heeft u nog een browser (‘bladeraar’) nodig om op sites te komen. Voor Windows-gebruikers: de browser Internet Explorer is standaardprogrammatuur bij de meeste multimediacomputers. Een andere veelgebruikte browser is Netscape, simpel te downloaden van het internet zelf. Met beide browsers werkt onze site zonder problemen.
Levensverzekering en IB 2001 Als u via ons een of meerdere levensverzekeringen heeft lopen, dan ontvangt u binnenkort automatisch bericht over de gevolgen van het nieuwe belastingplan op uw verzekering. Uiteraard kunt u uw vragen ook alvast aan ons stellen, telefonisch of per e-mail:
[email protected].
Koopsom-aftrek in 2000: nog dit jaar betalen
Keuzemenu’s Typ ons internetadres in bij de browser: http://www.derkinderen.com. Binnen korte tijd laadt ons bedrijfslogo. nieuws over verzekeringen en fiscaal. Als laatste in de rij staat ‘Contact’. Hier staat duidelijk aangegeven hoe u ons kunt bereiken via e-mail en telefoon. Ook vindt u onder deze kop een plattegrond waarin helder staat aangegeven hoe u bij ons niet-virtuele kantoor in Hulsberg komt.
Wanneer u dit aanklikt, komt u vanzelf op de hoofdpagina (homepage), waarop zich alle keuzemenu’s bevinden.
Op de homepage ziet u een aantal kopjes. Zo staan er: Virtueel kantoor particulieren, Virtueel kantoor bedrijven, Wie zijn we/Wat doen we?, Info+Nieuws, en Contact. Een kopje vormt een verbinding (link) naar een pagina over het aangegeven onderwerp. Onder ‘Virtueel kantoor particulieren/ bedrijven’ vindt u bijvoorbeeld de mogelijkheid om een aantal verzekeringen aan te vragen. Bij ‘Wie zijn we/Wat doen we’ vindt u informatie over de gebieden waarin wij actief zijn. Dit zijn onder andere verzekeringen, hypotheken en pensioenen. U treft ook informatie aan over onze medewerkers (met foto!). Onder de kop ‘Info + Nieuws’ staan het laatste
E-mail Wanneer u via e-mail contact met der Kinderen wenst op te nemen, kunt u kiezen uit een aantal opties. Om te beginnen kunt u direct contact opnemen met een medewerker. U weet dan wie u aanschrijft, wat eventueel telefonisch contact vereenvoudigt. U kunt ook contact opnemen via de e-mailadressen van de afzonderlijke afdelingen. U weet dan zeker dat uw vraag aan de juiste afdeling wordt voorgelegd. U krijgt zo snel mogelijk, in ieder geval binnen één dag antwoord. De toekomst Wij streven ernaar klanten in de nabije toekomst via een pc met internettoegang de eigen, actuele gegevens in te laten zien en/of te wijzigen. Het wordt in dat geval mogelijk een actueel overzicht te krijgen van de lopende verzekeringen, openstaande posten en mogelijk het verloop van een schadeclaim. U bent dan op de meest eenvoudige en directe wijze verzekerd van goede service. Aan deze faciliteiten wordt gewerkt. Onze site is erop gemaakt u zo goed mogelijk van dienst te zijn. Wij hopen dan ook dat u onze site vaak bezoekt. En heeft u tips ter verbetering? Wij horen ze graag van u. Iedere bijdrage is welkom. Veel surfplezier! 2
Het aftrekken van koopsombetalingen van het belastbaar inkomen was – en is – een zeer aantrekkelijke mogelijkheid die ons belastingstelsel ons biedt om geld weg te zetten voor de oude dag. De betaalde koopsom kan als aftrekpost opgevoerd worden als de polis die ermee wordt aangekocht, wordt gebruikt voor een lijfrenteverzekering; een verzekering dus die over een bepaalde tijd uitkeert in de vorm van een periodiek bedrag. Tot nu toe was het altijd zo, dat het bedrag van die koopsom pas daadwerkelijk betaald hoefde te zijn vóór 1 juli van het jaar volgend op het jaar waarover de aftrek werd aangevraagd. Als iemand dus zijn belastbaar inkomen over het jaar 1997 wilde verlagen door middel van een koopsombetaling, dan hoefde die betaling pas op 30 juni 1998 bij de verzekeringsmaatschappij binnen te zijn. Met ingang van dit jaar verandert dat! Alle betalingen moeten in 2000 bij de verzekeringsmaatschappijen binnen zijn om nog voor aftrek over het jaar 2000 in aanmerking te komen. De belastingdienst eist dit nu zo omdat er volgend jaar een ander belastingstelsel aankomt, waarover u in de Bewaarbrief bij deze Actueel nog veel meer kunt lezen. Wel even belangrijk om rekening mee te houden. Vooral ondernemers die normaal hun jaarstukken in het voorjaar zouden afwachten en dan pas beslissen of en hoeveel ze gaan storten, moeten nu goed opletten. Daarbij komt dat het maximaal aftrekbare bedrag in 2000 nog ƒ 6.179,00 bedraagt. In 2001 wordt dit beperkt met 65%; het bedraagt dan maximaal slechts ƒ 2.204,00. Het is dus zeker de moeite waard om vóór 1 januari nog van die aftrekmogelijkheid te genieten, volgend jaar kan het niet meer!
Aansprakelijkheidsverzekering Acht vragen en antwoorden
Mijn hond bijt een tapijt kapot, mijn zoontje schiet met een groepje een bal door de ruit, de door mij gehuurde boormachine viel kapot, mijn schoonmoeder ging op de Furby van mijn dochter zitten… Kan ik terugvallen op mijn aansprakelijkheidsverzekering? jes is dat veel mensen het verhalen van hun schade achterwege laten. Maar ons advies is: negeer die bordjes!
Ben ik aansprakelijk als mijn hond – zonder dat ik er iets aan kan doen – iemand anders schade toebrengt? Allereerst is het van belang te weten dat er verschillende soorten aansprakelijkheid zijn. Zo is er schuld-aansprakelijkheid, waarbij u aansprakelijk bent omdat u schuld heeft aan het ontstaan van de schade. En er is risico-aansprakelijkheid, waarbij u aansprakelijk bent vanwege het feit dat ‘uw eigendom’ schade toebrengt aan iemand, ook al heeft u er zelf geen schuld aan. Als bijvoorbeeld uw huisdier iemand anders schade berokkent, geldt dus risico-aansprakelijkheid. Diezelfde risico-aansprakelijkheid geldt overigens ook als bijvoorbeeld een dakpan van uw pand op iemands hoofd valt.
Onze zoon gaat binnenkort studeren en op kamers wonen. Moet hij een eigen aansprakelijkheidsverzekering hebben, of valt hij nog bij ons onder de polis? Op een aansprakelijkheidsverzekeringparticulier zijn alle inwonende gezinsleden verzekerd. Meerderjarige kinderen (ouder dan 18 dus) die de deur uit zijn, zullen een eigen aansprakelijkheidsverzekering moeten hebben. Tenzij ze studeren, want dan vallen ze nog wel onder de polis van de ouders. Uw zoon kan dus gewoon op uw polis verzekerd blijven.
Mijn zoontje van 12 heeft met een groepje vriendjes gevoetbald en samen hebben ze een bal door een ruit geschopt. Nu word ík voor de schade aangesproken. Hoe zit dat? Uw zoontje is aansprakelijk op grond van groepsaansprakelijkheid. De wetgever heeft bepaald dat de benadeelde slechts één persoon hoeft aan te spreken voor de schade en niet de hele groep. Omdat uw zoontje jonger is dan 14 jaar, maakt dat u als ouders vervolgens aansprakelijk voor zijn gedragingen. U wordt dus terecht aangesproken. Daarna mag uw verzekeraar de medeveroorzakers van de schade aanspreken.
Als ik schade veroorzaak met andermans auto en ik word daarvoor aansprakelijk gesteld, kan ik dan een beroep doen op mijn aansprakelijkheidsverzekering? Nee, schade veroorzaakt met of door motorrijtuigen is altijd uitgesloten van de particuliere aansprakelijkheidsverzekering. De schade zal verhaald moeten worden op de WA-verzekering van het motorrijtuig. Hoewel u aansprakelijk bent, zal uw verzekering nooit uitkeren. U kunt uiteraard wel aangesproken worden door de eigenaar van het motorrijtuig omdat deze waarschijnlijk terugvalt in bonus/malus-korting, maar dat zult u dan zelf moeten betalen.
1 2
Ik heb een boormachine gehuurd van een verhuurbedrijf. Toen ik die liet vallen en de toegebrachte schade claimde op mijn aansprakelijkheidsverzekering, keerde de maatschappij niet uit. Terwijl mijn buurman, die iets soortgelijks overkwam met een geleende boormachine, de schade wel kreeg uitgekeerd. Er is een verschil tussen het huren van of het tijdelijk lenen van een bepaalde zaak (lees hier: boormachine). ‘Iets tijdelijk lenen’ betekent dat de zaak als het ware (fictief) deel gaat uitmaken van het eigendom van de lener. Als de lener een geleende zaak vervolgens beschadigt, zou hij hiervoor normaliter niet zijn aansprakelijkheidsverzekering kunnen aanspreken, omdat je volgens de regels niet aansprakelijk kunt zijn voor zaken waarvan je eigenaar bent. Toch verleent de aansprakelijkheidsverzekering hier wel (in
beperkte mate) dekking voor. Tenminste, als het gaat om van particulieren geleende zaken. En daar zit het verschil in dit voorbeeld. Als een zaak gehuurd is van een verhuurbedrijf, geldt op zich wel dat het gehuurde fictief deel wordt van het eigendom. Maar de aansprakelijkheidsverzekering verleent in dit geval geen dekking omdat sprake is van aansprakelijkheid voortvloeiend uit een overeenkomst; en dergelijke schade is in de particuliere aansprakelijkheidsverzekering niet gedekt. De schade moet dan uit eigen zak worden betaald. Ik zie altijd de bordjes hangen bij bioscopen, cafés en restaurants: ‘De directie stelt zich niet aansprakelijk voor eventuele schade’. Kun je dus nooit zo’n bedrijf aanspreken als het bedrijf of het personeel je schade toebrengt? Natuurlijk wel. Ten eerste is de zin taalkundig onzin. Het is immers onmogelijk om jezelf aansprakelijk te stellen. Daarnaast kan het natuurlijk voorkomen dat het bedrijf schade veroorzaakt aan personen of hun goederen. Dan heeft die benadeelde wel degelijk een recht van verhaal op de directie en kan die nooit het bordje gebruiken als reden om die aansprakelijkheid niet te erkennen. Het psychologische effect van de bord-
3 4 3
5 6 7
Als ik opzettelijk schade toebreng aan iemand, is die schade dan gedekt op mijn aansprakelijkheidsverzekering? Volgens de polisvoorwaarden is opzet altijd uitgesloten van de dekking. Maar het begrip opzet is nogal breed en hier is veel rechtspraak over geweest. Vaak is een handeling op het eerste gezicht opzet, maar blijkt in tweede instantie dat het doel van de actie die de dader uitvoerde, heel anders was. Het is dus onmogelijk hier zonder meer antwoord op te geven. Mijn schoonmoeder is op de Furby van mijn dochter gaan zitten: kapot. Ik wil dit wel betaald hebben, maar hoe moet ik dit aanpakken zonder complicaties in de familie te krijgen? U kunt het beste uw schoonmoeder om de naam en het polisnummer van haar
Arbeidsongeschiktheid onder wet PEMBA Werkgever heeft zelf de hand in voorkomen hoge kosten satie en is voor iedereen gelijk. De gedifferentieerde premie is, zoals de naam al zegt, verschillend per bedrijf en afhankelijk van de graad van arbeidsongeschiktheid in de betreffende organisatie. Deze gedifferentieerde premie hoeft alleen betaald te worden door werkgevers die bij de uitvoeringsinstelling (bijvoorbeeld het GAK of Cadans) blijven. Geen gedifferentieerde premie betalen, kan dus ook. Maar dat betekent: zelf het risico dragen om vijf jaar lang te moeten betalen voor een arbeidsongeschikt geworden medewerker. Na die tijd wordt de uitkering alsnog overgenomen door een uitvoeringsinstelling. Wie ‘eigenrisicodrager’ wil worden, moet daarvoor toestemming vragen bij zijn uitvoeringsinstelling. Daarvoor is in ieder geval een borgstelling van een bank of verzekeraar vereist.
Premiedifferentiatie en Marktwerking bij Arbeidsongeschiktheid. Dat is waar wet PEMBA voor staat. Het betekent dat de overheid de verantwoordelijkheid voor de eerste vijf jaar arbeidsongeschiktheid bij de werkgever neerlegt. En eveneens de bijbehorende kosten.
vervolg pagina 3 aansprakelijkheidsverzekering vragen. Als u vervolgens met ons een schadeformulier invult en ons de rekening geeft, dan zullen wij uit service de schade rechtstreeks met haar verzekeraar afwikkelen. U krijgt dan van haar verzekeraar de schade vergoed (op basis van de dagwaarde), terwijl uw schoonmoeder er weinig omkijken meer naar heeft. Voorwaarde voor een snelle afwikkeling is wel de snelheid van haar verzekeraar, en die kunnen wij natuurlijk moeilijk beïnvloeden.
8
Vanaf 1996 zijn werkgevers verantwoordelijk voor loondoorbetaling van een werknemer tijdens het eerste ziektejaar. De wet PEMBA, die in 1998 werd ingevoerd, heeft voor werkgevers nog verdergaande consequenties. Zij moeten namelijk vijf jaar lang de lasten dragen van een werknemer die in de WAO belandt. En dat kan per instromer oplopen tot wel 175.000 gulden. De overheid wil hiermee werkgevers prikkelen te voorkomen dat zijn werknemers in de WAO terecht komen, al heeft de baas heeft natuurlijk niet alle troeven in handen om arbeidsongeschiktheid van zijn medewerkers af te wenden. Premies De WAO-premie voor werkgevers bestaat vanaf 1 januari 1998 uit een basispremie en een gedifferentieerde premie. Het eerste deel geldt voor iedere organi4
Besparen Waarom zou iemand ervoor kiezen eigenrisicodrager te worden? Omdat het erg veel premiekosten kan besparen. De gedifferentieerde premie stijgt tot 2003 elk jaar, tot maximaal ruim 9 procent van de totale premieplichtige loonsom voor een grote werkgever met verhoudingsgewijs veel arbeidsongeschiktheid in zijn organisatie. Het kan dus om behoorlijk forse bedragen gaan. Der Kinderen onderzoekt graag of eigenrisicodragen voor u interessant is. Ook denken we desgewenst met u (en de Arbodienst) mee over wat u kunt doen om ziekteverzuim en WAO-instroom vanuit uw bedrijf te voorkomen. Voor meer schriftelijke informatie heeft der Kinderen een uitgebreid infoblad over de wet PEMBA voor u klaarliggen. Heeft u specifieke vragen dan kunt u die natuurlijk ook aan een van onze adviseurs stellen.
Bewaarbrief nr 9 / oktober 2000 Een uitgave van Der Kinderen, Aalbekerweg 16, 6336 AD Hulsberg. Tel.: (045) 405 8888. Fax: (045) 8890. Internet: www.derkinderen.com
BelastingBox Nieuwe belastingstelsel ook al van belang voor voorlopige teruggaaf januari, en dus de invoering van IB 2001, nadert snel… Januari 2001 nadert snel. En de tijd om de voorlopige teruggaaf in te vullen, is nu al gekomen. Hoogste tijd dus om wat dieper op het nieuwe belastingstelsel IB 2001 in te gaan. In de vorige Bewaarbrief hebben we de methodiek van de drie boxen al uiteengezet. In dit nummer gaan we wat dieper in op box 1, de box waar voor het gros van de mensen het meeste gebeurt omdat met name het loon, maar ook het (eerste, eigen) huis en andere belangrijke aftrekposten erin zitten. Voor we op de komende pagina’s ingaan op lijfrenteaftrek, hypotheekrenteaftrek en winst uit onderneming, herhalen we hier even de belangrijkste wijziging van het nieuwe boxenstelsel. In het huidige stelsel, wat dit jaar voor het laatst geldt, gaan alle aftrekposten af van het totaal aan inkomsten en over het resterende bedrag geldt één tarief. Op 1 januari aanstaande komen drie soorten inkomsten en de bijbehorende aftrekposten terecht in drie afzonderlijke boxen, met elk hun eigen tarief. Verlies in de ene box kan niet worden verrekend met positieve inkomsten uit een andere. Verlies in box 1 kan in principe alleen worden verrekend in box 1 en hetzelfde geldt voor de andere twee boxen. Onder box 1 vallen alle belastbare sommen uit: winst uit de onderneming; loon uit dienstbetrekking; resultaten over overige werkzaamheden; uitkeringen en andere verstrekkingen; inkomsten uit de eigen woning; en negatieve uitgaven voor inkomensvoorzieningen, zoals de waarde van een lijfrenteverzekering die niet meer voldoet aan wettelijke voorwaarden. Sommige aftrekposten veranderen zeer wezenlijk. Zo blijft de hypotheekrenteaftrek wel gehandhaafd, maar slechts voor een maximumtermijn van dertig jaar. En mag in 2001 nog steeds lijfrenteaftrek plaatsvinden, maar wel een veel kleiner bedrag zonder toetsing en
pas meer als men kan aantonen een echt pensioengat te hebben. Op vragen over onder meer deze onderwerpen geven we in de volgende pagina’s antwoord. Natuurlijk kunnen we daarin niet volledig zijn, is alles niet exact zo genuanceerd als de wetgeving zelf en gaat het niet altijd over uw persoonlijke situatie. Wel geven we nuttige handreikingen en waardevolle tips. Voor meer informatie en een op uw lijf geschreven advies, staan onze mensen voor u klaar. Bel ze gerust.
Wat valt er in algemene zin te zeggen over winst uit onderneming in het nieuwe belastingstelsel? “Dat er voor ondernemers niet gek veel verandert. Ik vind wel dat de meeste wijzigingen geen verbetering zijn. Soms zelfs een verslechtering. Het uitgangspunt van onze fiscale wetgever, lastenverlichting en administratieve vereenvoudiging, gaat namelijk voor het ondernemersdeel niet echt op.” “Verder kunnen we er nog weinig over zeggen. Veel van hetgeen we nu bespreken, kan nog veranderen als de
Winst uit onderneming Voorlopig hiaat in het nieuwe belastingstelsel Een geval apart in box 1 is het hoofdstukje ‘winst uit onderneming’. Vooral omdat de nieuwe regelgeving daarover nog niet helemaal bekend is. Allerlei discussiepunten worden nog bekeken. Over enkele weken weten we meer. Daarop vooruitlopend een gesprek met mr. Jos Amkreutz van Amkreutz & Donners Belastingadviseurs; voor ze naar Heerlen verhuizen nog even de buren van der Kinderen.
Veegwet binnenkort bekend wordt. De Veegwet moet korte metten maken met diverse onduidelijkheden en discussiepunten die de belastingplannen van minister Zalm en staatssecretaris Vermeend opleverden.” Noem eens een discussiepunt. “Bijvoorbeeld de zogeheten meesleepen meetrekregeling. Iemand stelt een vermogensbestanddeel (bijvoorbeeld
Inhoud: BelastingBox • Winst uit onderneming • Hypotheekrenteaftrek • • Lijfrenteaftrek •
een bedrijfspand) ter beschikking aan een (rechts)persoon die op enigerlei wijze aan hem gelieerd is om het te gebruiken in het kader van zijn onderneming. Dat valt in het nieuwe stelsel onder ‘resultaat uit overige werkzaamheden’ in box 1. Voordat de plannen bekend werden gemaakt, verwachtte iedereen dat dit onder box 3 zou gaan vallen. Dat is een wezenlijk verschil: in box 3 belast tegen 1,2% van de waarde van het vermogensbestanddeel ongeacht het rendement, of in box 1 tegen de progressieve tarieven over het daadwerkelijke rendement – voor onroerende zaken al snel het toptarief van 52%. Ook voor vervreemdingswinst (bij verkoop) gaat dit op.” “Dergelijke regels golden eerst alleen voor ondernemers, maar nu ook voor (vermogende) particulieren. En dat is geheel nieuw. Het betekent een uitbreiding van de heffingsgrondslag en een uitbreiding van de claim die op het vermogensbestanddeel rust. Voorheen lag die claim alleen op de inkomsten die een bron genereerde en niet op de bron zelf. De nieuwe regelgeving betekent voor velen een forse lastenverzwaring.” Betekent dit nog iets voor mensen die een ‘zaak aan huis’ hebben? “De voorliggende regeling heeft zeker ook gevolgen voor ondernemers die een pand in gemengd zakelijk en privé gebruik hebben en onder huwelijkse voorwaarden zijn getrouwd – zoals iedereen weet de meest logische keus, om zaak en privé gescheiden te houden. Stel: een huisarts met praktijk aan huis trouwt onder huwelijkse voorwaarden en zet het huis op naam van zijn vrouw. Dat valt bij haar dan onder box 1, progressief belast. Trouwt hij in gemeenschap van goederen, dan is het pand mogelijk ‘keuzevermogen’ en mag het ook onder box 3 vallen, tegen 1,2%. Maar ja, trouwen in gemeenschap van goederen heeft natuurlijk weer andere nadelen, dus biedt niet echt een oplossing.” Nog meer van dit soort grapjes? “Voldoende. Ik zal er nog een noemen. Veel mensen hebben een baan en tegelijkertijd ook inkomen uit andere arbeid. Denk aan een muziekleraar op het voortgezet onderwijs die ook thuis lesgeeft. In de toekomstige wetgeving dient hij zijn inkomen uit de praktijk aan huis te bepalen als ware het een onderneming. Hij wordt dus verplicht er een perfecte administratie van zijn ‘overige werkzaamheden’ op na te houden. Voor velen bete-
kent dit dat zij voor het opstellen van een winst- en verliesrekening (enzovoort) de hulp van een accountant moeten inroepen. De lasten, maar niet de lusten van een eigen zaak. Het is het overwegen waard om in dat geval dan ook maar officieel ondernemer te worden. Dan heb je, als je aan de criteria voldoet, gedurende de rit en ook na het beëindigen van de activiteiten voordelen als de zelfstandigenaftrek, investeringsaftrek, op-bouw oudedagsreserve, de stakingsfaciliteiten en ruimere lijfrenteaftrekmogelijkheden.” Goede tip. Nog zo’n advies? “Ja. Dat ondernemers niet alleen het nieuw belastingstelsel, maar vooral ook de nieuwe wet ‘Ondernemingspakket 2001’ in de gaten moeten houden. Die omhelst namelijk fundamentele wijzigingen op allerlei gebied en zal wellicht op ondernemersterrein een grotere impact hebben op de bedrijfsvoering dan IB 2001. Ik denk daarbij onder andere aan de mogelijkheid om terug te keren vanuit de B.V.-vorm naar een eenmanszaak, een fiscaal geruisloze doorschuiving van de onderneming, ook aan derden.” Ook in box 1: het huis. Tenminste:
Hypothee aftr
Er verandert weinig, maar genoeg om het eerste eigen huis, in gebruik als woonhuis. Tweede (derde, vierde enzovoorts) woningen en vakantiehuisjes vallen in box 3 en daarover gaat deze Bewaarbrief niet. Voor het eerste eigen huis verandert er in het nieuwe belastingstelsel niet zo veel, maar toch voldoende om financieel adviseur drs. Frank Gielen er even naar te vragen. De hypotheekrenteaftrek blijft dus wel bestaan…? “In vrijwel volle omvang. Toch kan er voor veel mensen met een eigen huis een lastenverhoging optreden door de algehele lastenverlichting in het belastingstelsel 2001. Dat klinkt paradoxaal, maar het is eigenlijk heel simpel. De lastenverlichting betekent concreet dat de belastingschalen stuk voor stuk iets omlaag gaan. Wie bijvoorbeeld eerst als hoogste percentage 50% inkomstenbelasting (IB) betaalde, gaat nu – bij gelijk gebleven inkomsten, natuurlijk – 42% betalen. Krijgt hij nu nog 50% van de hypotheekrente terug, volgend jaar is dat dus nog maar 42%. Dat kan best veel schelen.”
2
Verandert er nog iets in de hypotheekrenteaftrek zelf? “Jazeker: de termijn. Die wordt beperkt tot dertig jaar. Deze termijn gaat voor alle bestaande hypotheken in op 1 januariaanstaande en voor alle nieuwe hypotheken per datum transport. Dat geldt ook voor aanvullende hypothecaire leningen voor bijvoorbeeld woningverbetering of onderhoud. Wie dus vanaf 2001 vaak een hogere hypotheek neemt voor een verhuizing naar een grotere woning of weer een stukje bijbouw aan de bestaande woning, moet goed gaan bijhouden wanneer de termijn van dertig jaar voor ieder deel afloopt. Of laten bijhouden, natuurlijk, door een deskundig adviseur.” En hoe zit het dan met het aflossingsvrije deel van de hypotheek? “Ook daarvoor geldt: na dertig jaar geen hypotheekrenteaftrek meer. Wie na dertig jaar afbetalen een fikse som overhoudt, moet vanaf dan volledig zelf voor de rente opdraaien. Hij krijgt geen belastingteruggave meer, maar betaalt zelf de hele (bruto)aflossing. Dat is zeker
diend en daarvoor moet je die waarde eigenlijk weten. Het kan erg nadelig uitvallen om van de oude waarde uit te gaan.”
Lijfrenteaftrek
Verder nog addertjes onder het gras?
Over basisruimte,
eekrentetrek
om bij stil te staan iets om rekening mee te houden bij het afsluiten van een nieuwe hypotheek.” Nog iets: zijn we eindelijk van dat vervelende huurwaardeforfait verlost in het nieuwe stelsel? “Qua naam wel, qua inhoud niet. Het huurwaardeforfait wordt in januari vervangen door het eigenwoningforfait. Dat laatste is iets lager, namelijk 0,8% in plaats van de huidige 1,25% van de WOZ-waarde (Waarde Onroerende Zaken). Maar daar schiet de woningbezitter per saldo weinig mee op, want per 2001 gaan ook de nieuwe WOZbeschikkingen in. En aangezien de huisprijzen fors zijn gestegen, ligt de WOZ ervan in de meeste gevallen stukken hoger dan voorheen. De verlaging van het forfait is dan ook bedoeld als compensatie.” Kan het zijn dat woningbezitters die nieuwe WOZ van hun huis nog niet kennen?
“Een flinke adder zelfs. Velen hebben hun hypotheek zo geregeld dat ze na afloop van de betalingsperiode van hun verzekeraar een uitkering krijgen om de hypotheek in één keer mee af te lossen. Een kapitaalverzekering eigen woning, heet dat. Ze zijn voor de uitkering tot een bepaald bedrag vrijgesteld van belastingbetaling over die uitgekeerde som. Dat blijft zo in het nieuwe stelsel (tot 272.000 gulden per belastingplichtige), maar alleen als de kapitaalverzekering eigen woning ook officieel als zodanig is aangemerkt en er de aflossing van de hypotheek daadwerkelijk mee wordt betaald. Anders zouden mensen met dat geld wel eens leuke dingen kunnen gaan doen zonder erover belasting te hoeven betalen… Maar goed, iedereen met een dergelijke regeling moet bij de belastingaangifte over 2001 een verzoek indienen om zijn verzekering officieel te laten aanmerken als kapitaalverzekering eigen woning. Samen met de partner, als die er is. Doe je dit niet, dan wordt de waardeopbouw van de verzekering in box 3 belast als vermogen. Er geldt overigens voor polissen gesloten voor 14 september 1999 wel een overgangsregeling.” Zijn er nog eisen gesteld aan die verzekering om aangemerkt te worden als kapitaalverzekering eigen woning? “Diverse. Zoals gezegd moet de uitgekeerde som gebruikt worden om de hypotheek mee af te lossen. Verder moet minimaal twintig jaar aaneengesloten premie zijn betaald en mag de hoogste premie maximaal tien keer de laagste premie bedragen; de zogeheten bandbreedte-eis (1:10). En als samenwonenden of gehuwden in aanmerking willen komen voor twee maal de belastingvrije uitkering, moeten ze beiden als verzekeringnemer en beiden als begunstigde in de overeenkomst staan.” “Waarschijnlijk worden deze bepalingen binnenkort standaard in nieuwe polissen, maar mensen met oudere polissen kunnen zich best even laten adviseren. Dat kan veel geld schelen, nu én straks.”
“Daarover krijgen ze begin volgend jaar bericht van de gemeente. En dat is een beetje laat, want rond november moet al de voorlopige teruggaaf worden inge3
jaarruimte en inhaaljaarruimte
Iedereen mag zo veel als hij wil in het spaarpotje van zijn toekomst stoppen. Maar de Belastingdienst betaalt niet langer fiks mee aan de opbouw van pensioenen en stelt grenzen aan de aftrek van lijfrentepremies. Alleen zij die lijfrentepremies storten om een echte oudedagvoorziening, boven de 70% dus, te creëren, hebben in het nieuwe belastingstelsel nog ruime aftrekmogelijkheden. Financieel adviseur drs. Frank Gielen van der Kinderendochter Quatrass over lijfrenteaftrek in het nieuwe belastingstelsel. Klopt het dat het vaste aftrekbare bedrag wordt verlaagd? “Dat klopt inderdaad. Dit jaar kon iedereen nog een ruime 6000 gulden aftrekken. Tot dat bedrag kende de lijfrenteaftrek geen toetsing door de belastingdienst. Die ongetoetste basisruimte wordt in 2001 verlaagd naar 1000 euro, ofwel 2204 gulden. Dat bedrag wordt
nistratieve operatie die dat vergt, nog niet hebben afgerond. Maar op 1 oktober 2001 moeten ze er wel zijn.” “Het is natuurlijk wel van belang alle pensioenfondsen en andere verzekeraars die met je pensioenopbouw van doen hebben, gedurende je hele leven op de hoogte te houden van adreswijzigingen en andere wijzigingen die van belang kunnen zijn. Als ze niet weten waar je bent, krijg je ook de jaarlijkse opgaaf niet. Het is dus, zeker als je oudedagsvoorziening door vele overstappen van baas in verschillende fondsen is ondergebracht, zinnig om de mappen van je leven op te diepen en je verzekeraars te laten weten waar je bent.” Tot slot: mag bedrijfsspaargeld nog steeds worden ingezet voor de opbouw van pensioen?
overigens wel geïndexeerd als de economische ontwikkeling van ons land daar aanleiding toe geeft.” “Ook van belang om in dit verband te vermelden is dat het vrijgestelde bedrag niet langer overdraagbaar is aan de partner. Dat betekent dat je alleen premies kunt aftrekken die je zelf betaalt.” Al met al een flinke aderlating voor velen… “Tenzij ze echt een pensioentekort hebben. Want dan mogen ze ook nog hun zogeheten ‘jaarruimte’ benutten, bedoeld om een tekort in het lopende jaar op te vangen. Dat betekent: als de pensioengroei niet toereikend is om op een acceptabele oudedagvoorziening uit te komen (70%), mag iemand over meer gestorte lijfrentepremies aftrek vragen. Dat geldt overigens voor heel veel mensen, want zelfs goede bedrijfspensioenfondsen komen vaak niet aan die 70%.” “Hoe veel iemand mag bijstorten met belastingaftrek is de uitkomst van een ingewikkelde formule. Het voert te ver er hier uitgebreid op in te gaan, maar een van onze adviseurs kan dat iemand desgevraagd precies uitleggen en voorrekenen.” En dat waren de aftrekmogelijkheden? “Niet helemaal, want er is ook nog zoiets als ‘inhaaljaarruimte’. Eventueel onbenutte jaarruimte mag je tot zeven jaar terug
alsnog gebruiken. Dat kan zijn als je een paar jaar geen behoefte hebt gehad aan lijfrentestortingen, even geen geld had of toevallig nog niet met de verre toekomst bezig was. Dit is een zeer wezenlijke verandering in het belastingstelsel, die ‘even te lang niet met de verre toekomst bezig te zijn’ genadeloos afstraft. Voorheen kon je over een onbeperkt aantal jaren premies bijstorten en daarover belasting terugvragen. Maar dat is nu afgelopen. Tot zeven jaar terug is het maximum. Wie dus pas op zijn 40e aan zijn pensioen begint te denken, kan maximaal vanaf zijn 33e met belastingaftrek pensioen opbouwen.” Hoe moet je in hemelsnaam bewijzen dat je een pensioentekort hebt? “Dat kun je (laten) berekenen aan de hand van je pensioengegevens. Wij hebben daarvoor experts in huis.”
“Het had niet veel gescheeld of die faciliteit was geschrapt. Maar door hevige protesten uit diverse hoeken zijn de plannenmakers overstag gegaan. Ook vanaf 2001 mag bedrijfsspaargeld tussentijds worden gedeblokkeerd voor de betaling van lijfrenteverzekeringen.”
Colofon:
Actueel/Bewaarbrief nr9 / oktober 2000 is een uitgave van der Kinderen.
Ontwerp en grafische realisatie: Everaers Adviser in Print and Design BNO, Maastricht.
En hoe kom je aan de benodigde gegevens? “Je hoeft daarvoor in principe geen actie te ondernemen. Alle verzekeraars zijn verplicht die gegevens uit zichzelf te verstrekken aan hun verzekerden. Jaarlijks, en wel ruim voor 1 april, in verband met de belastingaangifte die dan binnen moet zijn bij de Belastingdienst. Dit jaar hebben de verzekeraars overigens uitstel van die verplichting gekregen, omdat de meeste van hen de gigantische admi4
Teksten en eindredactie: Monique Saris, Derix*Hamerslag, netwerk voor redactionele producties, tekstwerk en communicatieadvies, Beek/Maastricht.