Naar Bangkok met de Eastern
De trein der
Een reis met de Eastern & Oriental Express is meer dan een luxueuze treinrit. Wie aan boord gaat, stapt in een verhaal dat naar Agatha Christie neigt. Op de kalme cadans van de wielen keer je terug naar de tijd waar dresscodes werden gerespecteerd, 70 km/u als snel werd ervaren, en landschappen geuren hebben. tekst Margot Vanderstraeten
Reizen
& Oriental Express
traagheid
E
r is de alleenstaande Amerikaan uit Philadelphia die net voorbij de veertig is, maar als nostalgicus werd geboren en zijn hele leven lang hunkert naar alles wat van vroeger is. Hij draagt een tropenhelm als hij, in perfect gesneden beige kostuum, op het achterdek van de Eastern & Oriental Express staat en van een gin-tonic nipt. “Houdt de muggen weg, en voorkomt malaria.” Er is de Schotse ingenieur die de ochtend met whisky begint en er tegen de middag enigszins rood aangelopen uitziet. Hij brengt zijn jaren voornamelijk op booreilanden door. Bij Exxon Mobil is hij, zes jaar geleden, zijn tweede vrouw tegen het lijf gelopen. Die tweede vrouw lacht nog met zijn grappen, en blijkbaar kent zij ze ook allemaal. “Komaan, Scott, vertel die ene nog eens.” Er reizen opvallend veel tweede huwelijken met de Express: de kinderen zijn het huis uit, er is geld voor exclusiviteit, de behoefte aan kabbelende rust is nijpend en een cruise lijkt te veel op een dobberende camping. Bovendien weet je sinds de Titanic en de Costa Concordia maar nooit. Ook is er een lesbisch koppel. Ze frunniken aan elkaar als ze denken dat er niemand kijkt. Het obligate homokoppel is van de partij: de mannen zijn voorbij de vijftig, ze praten weinig met elkaar, maar ze lachen veel en hun ogen en kin wijzen voortdurend naar mensen, naar dingen en naar gebruinde Aziatische lijven die voorbijglijden. Er is de geheimzinnige Zwitserse vrouw: ze is alleen, praat met iedereen maar niemand weet wat ze doet en wie ze eigenlijk is, ze lacht voortdurend in zichzelf en schiet van alles foto’s, de hele tijd. Er is het knappe Nederlandse koppel. Uit de juwelen van de vrouw en de leren tas van de man valt af te lezen dat voor dit duo accessoires geen details zijn, en dat geld geen probleem vormt. Ze lijken perfect op elkaar ingespeeld. Als de trein in Thailand naar de Khwae Noi, de River Kwai, reist en als het gezelschap een korte uitstap maakt naar het museum dat aan de dodenspoorlijn is gewijd, diept de man een zakdoek uit zijn tas, en reikt Demorgenmagazine
die aan zijn vrouw. Zij heeft een bloemstukje bij zich. Ze lopen naar het kerkhof en plaatsen de bloemen bij een van de talrijke graven. Zij snikt in hurkzit. Er stierven zo’n honderdduizend krijgsgevangenen bij de aanleg van de spoorlijn en de brug over de River Kwai. Veel Birmezen, maar ookduizenden westerlingen: Britten, Amerikanen, Nederlanders... De omstandigheden waren erbarmelijk en mensonterend. Het Thailand-Burma Railway Center biedt een goede kijk op de onverbiddelijkheid van de Japanners. Japan legde tijdens de Tweede Wereldoorlog de spoorlijn tussen Birma en Thailand aan, om via deze weg hun toegang tot Brits-Indië te garanderen. Er is de moeder met haar vijfentwintigjarige zoon. En de vader met zijn dochter die ongeveer even oud als de jongen moet zijn. De twee jongeren raken met elkaar aan de praat.
Lokale passagiers zie je niet, daarvoor is het ticket veel te duur. En ik. Ik ben er ook. Op deze exclusieve trein die maandelijks twee keer van Singapore via Kuala Lumpur naar Bangkok tjokt, en daar drie dagen en twee nachten over doet. De trein van de Eastern & Oriental Express, de maatschappij die ook de originele Venice Simplon Orient Express beheert, werd pas in 1992 ingehuldigd. Die jonge leeftijd zou je de trein niet geven. Maar het minutieuze ontwerp van de tweeëntwintig rijtuigen is afgestemd op de originele, historische Orient Express, die vanaf het einde van de negentiende eeuw, honderd jaar lang, Parijs met Istanbul verbond en waarin alle grote staatshoofden van Europa en het Ottomaanse Rijk de benen hebben gestrekt en een sigaar hebben gerookt. Zowel de huidige Venice Simplon Orient Express als de Eastern &
Het talrijke personeel is beter getraind dan dat van vele sterrenhotels en de service blaakt van Aziatische elegantie Oriental Express zijn uitvindingen van de steenrijke Amerikaanse Brit James B. Sherwood. Deze Sherwood werd rijk met de verkoop van containers, maar blijkbaar hield hij ook van ander metaal. Zijn liefde voor treinen was zo groot dat hij er zelf maar een paar in het leven riep. Het is zijn verdienste om de OrientExpress nieuw leven in te blazen.
Vijfsterrenservice
En wat een luxe ademt deze nostalgische trein. De wanden zijn van bewerkt en ingelegd kersenhout en olm. Het tapijt is hoogpolig en met de hand getuft. De gordijnen – dik, duur en duurzaam – werden verrijkt met ambachtelijke borduursels die je vandaag nog amper kunt
vinden, laat staan betalen. De rijtuigen, oorspronkelijk van Japanse makelij, beantwoorden op alle vlakken aan de normen van een hedendaags vijfsterrenhotel. Sterker: het talrijke personeel op de trein is beter getraind dan dat van vele sterrenhotels, en de service blaakt van de Aziatische elegantie. Wie zich, bijvoorbeeld, van zijn privécompartiment een weg naar de pianobar baant, zal zelden zelf een deur naar een volgende wagon moeten openen: “Good morning, good afternoon, good evening, good night”, zeggen de stewards, in vlekkeloos uniform gehuld, en ze openen met oprechte vriendelijkheid de deuren voor je. Elke passagier kan op persoonlijke aandacht rekenen. Je wordt al heel snel aangesproken met je naam. Men weet na de eerste ochtend hoe je bij voorkeur je koffie drinkt – een kannetje warme melk erbij voor u, mevrouw. Oog voor detail primeert. Het landschap dat voorbijtrekt, lijkt uit prentjesboeken te komen. Niets is zo fijn als vanuit je bed in de trein naar de vallende nacht of de klimmende dag te kijken.
Je hebt als passagier de keuze uit drie soorten privécompartimenten. De kamer genaamd Pullman biedt een standaardkabinet. Kies je voor de Statesroom, dan verblijf je in een kabinet dat dubbel zo groot is als de Pullman. Logeer je in een van de twee Presidential Suites, dan heb je het ook financieel beslist erg breed.
Verse orchideeblaadjes
De privévertrekken hebben allemaal hun eigen toilet en douche, met krachtig stromend koud en warm water. De handdoeken zijn van hoogwaardig zacht dons en het luxemerk Bulgari levert de badproducten: na een douche baadt het compartiment in een verfrissend parfum. Voor het scheerapparaat is een stopcontact voorzien, er hangt een haardroger, er staat een schaal met verse orchideeblaadjes in elke badkamer. Elke cabine bevat een of twee eenpersoonsbedden. Die worden elke avond door je wagonmanager met perfect gestreken lakens gedekt. De kussens zijn zacht en dik. De nachtlampjes geven romantisch licht. De lakens dragen het monogram: E&O.
Men monstert elkaar. Zeker ’s avonds, als de dames in cocktaildress verschijnen. Hier en daar wordt er geflirt.
De prettigste wagon is de panoramawagen helemaal achteraan. Terwijl je aan een cocktail nipt, ruik je de koeien, de regen, de hitte, de eetkraampjes langs de weg.
Als je gaat slapen, liggen pantoffels en een kamerjas klaar. En je ontvangt de agenda van de volgende dag. Daarop staat bij welke stations de trein halt houdt, en welke korte uitstap er de volgende dag is gepland. In Maleisië bezoek je bijvoorbeeld George Town, de hoofdstad van het eiland Penang. De steward informeert ook nog om hoe laat je het ontbijt op de kamer wenst. Zowel het ontbijt als de high tea worden in elk privécompartiment geserveerd: de beste theesoorten van Azië staan op de kaart, scones met zure room zijn inbegrepen, net als een bord vers fruit. De kopjes zijn van porselein. Kannetjes van zilver. De hele wereld lijkt op te gaan in de cadans van de wielen. Je reist niet alleen in de ruimte. Ook in de tijd. Jammer dat er ’s ochtends geen krant bij het ontbijt wordt geserveerd: dag één de krant van Singapore, dag twee die van Maleisië, dag drie eentje van Thailand. Maar misschien wil men de snelle buitenwereld juist buiten houden.
Rijst, rubber, suikerriet
De ene keer rijdt de trein op een ver27 APRIL 2013
hoogde, enkelvoudige spoorweg door het water en de rijstvelden, de andere keer doorkruis je – niet zonder gêne – een dorp. Soms kun je vanuit je treinraam in de hangmat van de inwoners kijken. Kinderen en volwassenen wuiven en lachen naar de donkergroene, opgeblonken rijtuigen die slechts af en toe voorbijtuffen. Voor de reizigers is het imponerend om te zien hoe vaak suikerrietplantages met palm- en rubberplantage worden afgewisseld. Voor de bewoners geldt het omgekeerde: ze vinden de trein indrukwekkend. Het is jammer dat de ramen van het compartiment niet opengaan, en dat ook in de gang de ramen van de trein dicht blijven. In alle rijtuigen is het fris, ook in de restauratiewagens. Toeristen kunnen niet zonder airconditioning. Toch is de prettigste wagon de panoramawagen die helemaal achteraan hangt. Dat is het enige open rijtuig van de metalen rups die de langste passagierstrein uit Zuid-Oost-Azië is, een halve kilometer lang. De panoramawagen is uitgerust met bankjes Demorgenmagazine
Jammer is dat je geen contact hebt met de lokale bevolking en dat die brug niet wordt geslagen.
De rijtuigen beantwoorden op alle vlakken aan de normen van een hedendaags vijfsterrenhotel.
en omgeven door koperen rails die om de haverklap door een alerte steward worden opgeblonken. Het zijn vrijwel altijd dezelfde passagiers die, leunend tegen de rails, van een koffie of cocktail nippen. Je ruikt de regen, de hitte, de koeien, de buffels, de eetkraampjes langs de weg. Tropische luxe, op westerse wijze. Over de rails hangen, wordt ten strengste afgeraden: soms rijd je zo pal voorbij bomen en huizen en verkeersborden dat je echt je leven riskeert. Passagiers met striemen op hun armen zijn onvoorzichtig geweest. Het is opvallend dat in Maleisië druk aan de spoorwegen en stations wordt gewerkt. Over een paar jaar zal de Orient Express hier waarschijnlijk vooral moderne stations aandoen. Dat is fijn en belangrijk voor Maleisië, maar het zal een reis met deze trein minder fraai en authentiek op maken. Met douaneformaliteiten hoeven de passagiers zich overigens niet bezig te houden. Ook die rompslomp neemt de wagonmanager
voor zijn rekening. Je ziet alleen aan het landschap dat je de grens van Singapore met Maleisië overschrijdt, en dat je via de smalle olifantenslurf die Maleisië is, tempelrijk Thailand binnenglijdt. Op elke kamer ligt een mapje met ansichtkaarten, enveloppen en briefpapier, uiteraard alle met het logo van de Eastern & Oriental Express. Ook van het versturen van je groeten moet je je niets aantrekken: de wagonmanager ‘takes care of everything’.
Alles kraakvers
De chef-kok (van Franse origine) weet met zijn vele kokkies vier- en vijfgangenmenu’s samen te stellen en gerechten te serveren die probleemloos met sterrenkeukens kunnen concurreren. Alles wordt à la minute vers bereid. De twee kombuizen waarin deze wonderen voor alle gasten worden bereid, zijn net groot genoeg om je te kunnen keren. Speciale dieetwensen vormen geen probleem; zowel vegetariërs als glutenallergische gasten worden smakelijk op hun
De trein rijdt tijdens diners en lunches trager. Zo blijft het servies heel en wordt er niet gemorst wenken bediend. De trein heeft enkele voorraadkamers aan boord en ook een enorme diepvriezer reist mee. Maar vrijwel alle producten worden onderweg, aan een van de stations, kraakvers ingeslagen. Daar staan de leveranciers dag en nacht klaar om hun waren mee te geven. Bij meerdere haltes staat ook een schoonmaakploeg klaar die de wagonplakkaten met de inscriptie ‘Singapore-Kuala Lumpur-Bangkok’ reinigt. Omdat de opslagruimte in de trein minimaal is, worden alle benodigdheden heel precies uitgerekend. Na elke lunch en elk diner zit de restauratiewagen dan ook vol calculerende personeelsleden. Ze werken lijstjes af, vinken ingrediënten aan, bellen bestellingen door en benadrukken aan elke leverancier keer op keer de noodzakelijke versheid. Toezien op de hoge kwaliteit en versheid van de geleverde producten is, zeker in dit tropische klimaat met westerse magen aan boord, een topprioriteit. Lunchen en dineren doe je, op aangekondigde tijdstippen, in een van
de twee restauratiewagens. De tafels zijn gedekt met gesteven linnen, zilveren bestek en porselein en kristal dat met een monogram is veredeld. De peper- en zoutvaatjes van dit spoorwegenicoon zullen vaak stiekem verdwijnen. Net als de servetten en de wijn- en menukaarten. Het is ongelooflijk dat alle wijnen op de kaart niet alleen beschikbaar blijken, maar ook op de juiste temperatuur worden geschonken. In de bar van de trein worden dan weer de bekendste cocktails zorgvuldig geshaket, en op bepaalde avonden zorgt een pianist voor vertier. De machinist vertraagt zijn vaart tijdens de diners en lunches. Op die manier blijft het serviesgoed heel en kan er zonder morsen voortreffelijk worden gegeten. Toch moet de trein gedurende het hele traject ook meermaals onverwacht en soms abrupt stoppen: omdat er een waterbuffel op de rails zit, of omdat er een stel honden geen zin heeft om plaats te maken.
Geen gsm’s
Vele passagiers – je geeft aan of je dat wenst, of niet – vinden het prettig om met andere gasten aan tafel te zitten en maken dat bekend aan de maître. De tafels tellen maximaal vier personen. Er zijn enkele passagiers die alleen reizen. Maar eten doen ze nooit alleen. Het is een belangrijke verdienste van de OrientalExpress: hij verbindt niet alleen plaatsen en landen, maar ook mensen. Uiteraard is het zonde dat je geen contact hebt met de lokale bevolking en dat die brug niet wordt geslagen. Maar wie voor de Oriental Express kiest, weet dat: dit is een minuscule cruise op rails. Meer dan ruim honderd reizigers kunnen er nooit mee. De meeste passagiers reizen ook maar één keer met deze trein: voor de ervaring, omdat ze willen weten hoe het aanvoelt, omdat ze willen ondervinden wat het is om, nonstop, enkele dagen tot een week op een trage luxetrein door te brengen. Er gaat iets verslavends uit van de 27 APRIL 2013
Praktisch • Voor meer informatie over de treinreizen van en met de Eastern & Oriental Express kunt u terecht bij uw reisagent en bij www.orientexpress.com/web/eoe/e astern_and_oriental_exp ress.jsp Uiteraard helpt ook het reisbureau uit je buurt je verder. • De basisprijs voor deze driedaagse rit van Singapore naar Bangkok bedraagt 1.930 euro per persoon. Alle maaltijden zijn in de prijs van het ticket inbegrepen. De drank wordt aan het einde van de reis apart afgerekend. • Eastern & Oriental Express biedt in ZuidOost-Azië meerdere routes aan. De langste rit (en naar verluidt de mooiste) duurt zeven dagen, en heet ‘Episch Thailand’.
Reserveren kan enkel van 20/04/2013 t.e.m. 30/04/2013 – reizen tussen 01/05 en 31/08. Voorwaarden en geldigheid zie www.holidayline.be/DMmag. i.s.m. Holidayline.be - Lic. 1615
Reizen met
Eastern & Oriental Express. De eerste dag moet je wennen aan het langzaam glijden door de tijd en het landschap. De tweede dag begin je diezelfde traagheid erg op prijs te stellen. En de derde dag ben je zo gewend aan deze ritmiek dat hij gerust nog een hele week mag doorgaan, en dat je spijt hebt dat je niet een van die andere, langere trajecten hebt geboekt. Ik hoor tijdens de drie dagen geen enkele keer een gsm afgaan. De mobilofoon wordt alleen als camera gebruikt. De ontmoetingen aan tafel leveren soms saaie, maar even vaak boeiende, verrassende of vermakelijke conversaties op. Iedereen wil iets van de ander weten. En iedereen vindt een aanknopingspunt. Men monstert elkaar. Zeker ’s avonds, als een deel van de dames in cocktaildress verschijnt. Men is nieuwsgie-
rig. Men begint personen met karakters te vullen. De fantasie wordt gevoed. Hier en daar wordt geflirt. Meermaals valt de naam Agatha Christie. Cluedo komt weer naar boven, het bordspel waarin alles draait om zes verdachten en het vinden van moordenaar en moordwapen. Wie is Miss Scarlett in dit treingezelschap? Wie zou Reverend Green kunnen zijn? In een aanpalend vertrek van de bar zit soms ook een helderziende. De man verdient zijn geld met computersoftware, maar neemt een paar dagen per maand vrijaf om zijn andere passie te bedrijven. Hij neemt zijn helderziendheid bijzonder au sérieux. Toch durft hij, mede onder druk van de Eastern & Oriental Express, geen slecht nieuws te voorspellen. Het is en blijft een toeristentrein.
BOEK NU UW CULTURELE CITYTRIP NAAR
Berlijn
AIR IN BERLIN ***
Voordeelprijs: €349 voor 3 overnachtingen + vlucht Brussels Airlines
D.O.M.I.C.I.L. ****
Voordeelprijs: €449 voor 3 overnachtingen + vlucht Brussels Airlines
GRAND HYATT BERLIN *****
Elegant familiehotel met een persoonlijke service en een gemoedelijke, ongedwongen sfeer. Air In Berlin biedt alle comfort van een modern driesterrenhotel en is bovendien centraal gelegen. Ideaal om hartje Berlijn te ontdekken.
Stijlvol viersterrenhotel in de wijk Charlottenburg, met panoramisch dakterras en restaurant met mediterraan toetsje. Metrohalte vlak bij het hotel.
Toonaangevend vijfsterrenhotel in Berlijn met een bekroonde spa, 3 restaurants en bruisende bar met live-muziek. Stijlvol interieur met kunstwerken van hedendaagse kunstenaars, gelegen aan de Potsdamer Platz, het nieuwe, culturele hart van Berlijn..
Voordeelprijs: €549 voor 3 overnachtingen + vlucht Brussels Airlines
BOEK UW CITYTRIP VOOR 30 APRIL VIA WWW.DEMORGEN.BE/REIZEN OF 0900 10 007 (€0,45/MIN.) Demorgenmagazine
