Een product van de natuur tubagTrass
Een ondeneming uit de
groep
De natuurlijke grondstof.
Een product van de natuur is uniek.
XX
XX Copyright © K. Maas
tubagTrass: het natuurlijke materiaal van echt vulkanisch gesteente De originele tubagTrass is afkomstig van de vulkanen in
Door deze specifieke samenstelling is tras de ideale
de Eifel. Hierdoor is het een grondstof die absoluut milieu-
toevoeging voor kalk en cement – voor het aanmaken
vriendelijk is – en tegelijkertijd volledig voldoet aan de eisen
van bindmiddelen met uitmuntende morteltechnische
op bouwtechnisch gebied. Tubag wint de Rijntras exclusief
eigenschappen. Daarbij is tras niet zomaar een toevoe-
in het vulkaangebied in de oostelijke Eifel, dat bestaat uit
ging, maar het maakt de fysische eigenschappen van
ca. honderd vulkanische centra die tot ongeveer 13.000
het materiaal vele malen beter. Trashoudende kalkmor-
jaar geleden actief waren. De tufsteen, die door malen
tel hardt niet alleen door opname van kooldioxide uit
verder wordt verwerkt, bevat een groot aandeel vrije kie-
de lucht, maar ook in combinatie met water – daarom
zelzuren, verschillende mineralen en zowel chemisch als
gebruikten de Romeinen al tras bij bouwwerken aan en
fysisch gebonden water: puur natuur!
in het water.
4
Een product van de natuur is origineel.
tubagTrass: de natuurlijke grondstof met een lange historie Het allereerste minerale bindmiddel was kalk – de oudste historisch aantoonbare kalkpleisters zijn meer dan 7.500 jaar oud. Kalkpleister heeft echter een doorslaggevend nadeel: het hardt alleen aan de lucht en heeft slechts een geringe vastheid. Trashoudende kalkmortel hardt daarentegen ook in combinatie met water en bereikt een grotere vastheid. Het toevoegen van tras maakt de mortel voor bouwwerken dus sterker en maakt bouwen in of onder water mogelijk.
Tras in de Oudheid Het waren Grieken, Feniciërs en Romeinen die deze stof ontdekten en gebruikten: tras. Een bouwhandboek uit de 1e eeuw v.Chr. documenteert hoe tras met steengruis en kalk werd gemengd en gebruikt als bindmiddel. Het feit dat de zo gebouwde waterwerken voor een deel nog steeds bewaard zijn en functioneren, getuigt onmiskenbaar van hun kwaliteit. Wingebieden waren het eiland Santorini en het gebied rond Puzzuoli aan de Golf van Napels. Puzzolaan, dat hieraan zijn naam dankt, was dankzij zijn unieke eigenschappen een essentieel bestanddeel in de Romeinse bouw: het Pantheon, het Colosseum, de Engelenburcht, de graftombe van keizer Hadrianus en talloze viaducten laten nog steeds op imposante wijze zien hoe goed ze bestand zijn tegen al het natuurgeweld. Toen het Romeinse Rijk zich uitbreidde tot het Rijnland, zochten de Romeinen ook hier naar geschikte stoffen voor de bereiding van mortel – en ontdekten die in het vulkanische oostelijke Eifelgebied.
8
Tras aan het einde van de Middeleeuwen De duizendjarige ervaring van de Romeinse bouwstoftechnologie werd ook in de nadagen van de Middeleeuwen verder benut. Ongeveer vanaf de 16e eeuw gingen de Nederlanders steeds vaker tras gebruiken om negatieve externe invloeden zoals vocht en de inwerking van water op bouwwerken voor de lange termijn tegen te gaan. Uit deze tijd is ook de benaming ’tras’ afkomstig. Zo noemden de Nederlanders de hoogwaardige puzzolaansoorten uit de oostelijke Eifel, als afleiding van het Italiaanse woord terrazzo (vloer van cement), dat op zijn beurt teruggaat op het Latijnse woord terra voor ’aarde‘.
Tras in de moderne tijd In de daarop volgende eeuwen gebruikte men steeds vaker bindmiddel met hydraulische eigenschappen. En ook hier werd tras toegepast, want die maakte mortel en beton soepeler en daardoor beter te verwerken. Bovendien konden mortel en beton met behulp van tras sterker worden verdicht, wat zeer voordelig was toen beton nog niet machinaal, maar door aanstampen werd verdicht. Bij de industriële productie werden cement en tras ten slotte direct in de fabriek samen gemalen en daardoor optimaal gemengd. Tegenwoordig zijn tras, trascement en traskalk, evenals de daarmee aangemaakte mortel, dankzij hun unieke kwaliteitskenmerken niet meer weg te denken uit de professionele bouwtechnologie. Juist als het gaat om zaken als duurzaam bouwen, is tras een waar allround talent.
9
Een product van de natuur is fascinerend.
Copyright © Vulkanpark GmbH, Wingertsbergwand
tubagTrass: de natuurlijke grondstof met verbluffende eigenschappen Tras – die chemische analyse Organisch Org Siliciumdioxide Aluminiumoxide Titaandioxide Ijzeroxide Magnesiumoxide Mangaanoxide Fosforoxide Calciumoxide Zwaveltrioxide Kaliumoxide Natriumoxide
6,00 % 56,90 % 18,50 % 1,10 % 6,30 % 2,20 % 0,20 % 0,20 % 5,20 % 0,20 % 5,70 % 3,50 %
SiO2 Al2O3 TiO2 Fe2O3 MgO Mn2O3 P2O5 CaO SO3 K 2O Na2O
Cement
Rijntras*
Italiaanse puzzolaanaarde*
Beierse tras* Gebluste kalk* Hardingstijd in dagen * Mengverhouding met gebluste kalk 1:1
Tras: chemische analyse
Drukbestendigheid bij kalkpuzzolaanmortel in 90 dagen
Van natuurlijke samenstelling Tras is een materiaal met een hoge reactiviteit, wat te danken is aan de chemische samenstelling en beïnvloed wordt door de fijne maling. Tras alleen hardt niet – maar in combinatie met gebluste kalk, hydraulische kalksoorten of cement komen de uitmuntende morteltechnische eigenschappen tot uiting. De in de natuurlijke tras aanwezige basen, vooral natrium- en kaliumsulfaat, hebben bij de juiste receptuur geen schadelijke effecten: ze worden tijdens het harden gebonden en zijn dan alleen nog in lage concentraties oplosbaar.
Van nature spanningsarm De vastheid van trashoudende mortel en bindmiddelen neemt over langere tijd continu toe – bij een relatief lage totale vastheid, vergeleken met cementgebonden producten. Door moderne bouwmaterialentechnologie kan het verloop van de vastheid in trashoudend materiaal voor elk object zodanig worden beïnvloed dat de materialen ook met toevoeging van tras beschikken over een geregelde begin- en eindvastheid, afhankelijk van de gebruikte tras en de receptuur.
Stofdriehoek voor tras
Kieselzuur SiO2
Kwartsiet
Tras Zure hoogovenslakken
Basische hoogovenslakken Portlandcement
Kalk CaO
12
Ca-houdende kalk
Aluminiumcement
Aluminiumoxide Al2O3
Elektronenmicroscopische opname: mortelvoeg van trascement
Hoge waterdichtheid: gedeelte van een Romeinse waterleiding
Van nature bestendig Vooral historische bouwmaterialen lopen gevaar – namelijk door externe belasting, waarbij vooral zure bestanddelen agressief zijn en de verwering versnellen. Bij trashoudende materialen is dit risico kleiner: die omhullen het potentieel aan kalk tijdens het harden vrijwel volledig. De kalkbestanddelen zijn dus beschermd door een soort mantel en bieden dankzij de dichtere moleculestructuur van de trashoudende mortel minder contactoppervlak voor stoffen die schadelijk zijn voor bouwmaterialen.
Van nature waterdicht Door de reactie van tras en kalk in het trashoudende materiaal verandert de ruimte in de capillaire poriën tijdens de bindingsfase zodanig dat de poriën nog slechts zeer beperkt water kunnen geleiden. Dat maakt trascementbeton of trashoudende mortel weliswaar niet waterdicht, maar beperkt de waterdoorvoer aanzienlijk. Dat zijn optimale condities voor bouwwerken die sterk zijn blootgesteld aan vochtinwerking.
13
Een product van de natuur is duurzaam.
tubagTrass: het natuurlijke materiaal met doorslaggevende voordelen
STOPT
STOPT
uitslaan van kalk Trashoudende mortel omhult vrije kalkbestanddelen tijdens het hardingsproces: de op die manier gebonden vrije kalk kan vrijwel niet meer via de door de tras veranderde capillaire structuur met water naar het oppervlak worden getransporteerd. Er slaat geen kalk uit op het gebouw en de gevel verandert niet van uiterlijk.
Kalkbinding bij tras-kalkreactie
Kalkbinding bij materialen zonder tras
Dagen
16
verkleuring van natuursteen Natuursteen die met trashoudende mortel wordt verwerkt, is beschermd tegen verkleuring. De kalkhoudende bestanddelen die anders – opgelost in het aanmaakwater – het bindmiddel sterk basisch maken en daardoor de in de dekstof aanwezige organische en metalen bestanddelen doen verkleuren, worden door de reactie van tras en kalk vastgehouden in het bouwmateriaal: de kleur van de natuursteen blijft zoals die is.
TOP
verwerkingskwaliteit De hoge fijnheid en het grote wateropnemende vermogen van tras zorgen voor uitmuntende verwerking van trashoudende mortelsoorten. Producten met trastoevoeging zijn van duurzame kwaliteit en hechten zeer sterk op de ondergrond – het natuurlijke alternatief voor chemisch behandelde bouwmaterialen.
TOP
woonklimaat In de huizenbouw spelen trashoudende materialen een belangrijke rol. Want in combinatie met andere geschikte bouwmaterialen verbeteren ze het woonklimaat. Ze werken regulerend omdat ze vocht zowel goed kunnen opnemen als kunnen afgeven, waardoor ze een gelijkmatig en gezond klimaat in de ruimte creëren.
17
Een product van de natuur is veelzijdig
tubagTrass: het natuurlijke materiaal met vrijwel onbegrensde mogelijkheden De bijzondere eigenschappen van Rijntras maken tubag-producten vrijwel onbeperkt toepasbaar. Ze voldoen aan de desbetreffende normen en overtreffen op belangrijke gebieden ruimschoots de vereiste normen. Het optimale trasgehalte zorgt voor de beste kwaliteit, en moderne fabricagetechnieken en technisch hoogstaande kwaliteitscontroles garanderen gelijkmatig positieve eigenschappen.
20
Saneren en restaureren Mortel en pleister met tubagTrass zijn uitstekend geschikt voor het saneren van historisch bouwmateriaal, omdat ze goed bestand zijn tegen externe invloeden en zo optimale bescherming bieden. Ze passen zich – op basis van kalk en tras – ideaal aan oud metselwerk aan en kunnen tegelijk met moderne machines worden verwerkt.
Zetten Trashoudende zetmortel is ideaal om natuursteen, natuurlijke hardsteen en keramische platen in een mortelbed te zetten. Door het trasgehalte is de mortel uiterst stabiel, zodat die sneller kan worden verwerkt. Tras verkleint de interne wrijving in verse mortel: voor een betere verdichtbaarheid en een homogene voeg.
Pleisteren Trasmortel is met geselecteerde zandsoorten speciaal geschikt als pleister voor binnen en buiten. Het beschikt over een hoge waterdichtheid en tegelijkertijd uitmuntende diffusie-eigenschappen en hardt spanningsarm, dankzij de sturende functie van tras. Met de juiste receptuur kunnen vrijwel alle traditionele en nieuwe oppervlaktestructuren met een minimale aanpassing met mortelchemie worden toegepast. Metselen Door de toevoeging van tras kan met de troffel verwerkbare mortel worden aangemaakt die eenvoudig en snel te verwerken is. Vooral bij gevels van zichtbare natuur- en baksteen wordt het uitslaan van kalk voorkomen doordat vrije kalk wordt gebonden, en wordt de bestendigheid tegen agressieve externe invloeden sterk vergroot.
21
Een product van de natuur. tubagTrass
22
23
Trasbindmiddelen Trascement Traskalk Traspoeder
Trasmortel Traskalkmortel Trascementmortel Zetmortel voor natuursteen
Saneren en restaureren Hardsteenmortel Voegmortel Basispleister / saneerpleister Vulmortel / injectiemortel
Sierbestrating Bedmortel Voegmortel
Voor meer informatie zie: www.tubag.nl
De natuurlijke grondstof.
tubag Trass Vertrieb GmbH & Co. KG Bundesstraße 256 56642 Kruft Tel. +49 2652 81350 Fax +49 2652 81333
[email protected] www.tubag.nl Een ondeneming uit de
groep
Stand 01/2011 · Nr. 1797 NL · Ort.
Wij adviseren u graag
