Een onbewaakte fietsenstalling en een kleine vergoeding. Gaat dat samen?
Mr. Roeland B.G. De Korte (Jurist Verkeer bij Gemeente Alphen aan den Rijn)
Samenvatting Ook in het geval van het onbewaakt stallen van een fiets is het redelijk, dat de gebruiker een bepaalde vergoeding betaalt. Er zijn op dit moment enkele problemen op en rond grote onbewaakte parkeervoorzieningen voor fietsers; vaak voor het NS Station van een grote stad. Er zijn of te weinig fietsenrekken of deze fietsenrekken zijn van slechte kwaliteit. Om nu te bereiken dat fietsers zich netjes “gedragen” op een grote onbewaakte fietsenstalling wil ik voorstellen dat de gebruiker een kleine vergoeding voor het mogen stallen van zijn fiets betaalt. Als de gebruiker moet betalen voor een onbewaakte fietsenstalling, zal de kwaliteit van een dergelijke parkeervoorziening gewaarborgd blijven. Dat zal alleen lukken als het in rekening brengen van een kleine vergoeding bij de gebruiker/fietser onderdeel uitmaakt van een serie andere maatregelen, die leiden tot het “upgraden” van deze parkeervoorziening, zoals voldoende openbare verlichting, genoeg bloembakken en voldoende prullenbakken.
Trefwoorden ● Beïnvloeding gedrag van gebruikers op onbewaakte fietsenstalling, ● Passende vergoeding, ● Behoud van kwaliteit van onbewaakte fietsenstalling, ● Geen wildparkeren door fietsers en andere vormen van overlast op een onbewaakte fietsenstalling, en ● Beperking dure handhavingsacties van gemeente tot onnodig lang parkeren van fiets op een onbewaakte fietsenstalling.
Bijdrage aan het Nationaal verkeerskundecongres, 6 november 2013
Doel: discussiebijdrage en kennisvorming Deze bijdrage bestaat uit een goed geformuleerde en goede onderbouwde discussiebijdrage. Deze bijdrage legt een probleem neer, onderbouwt dit met kennis en stelt een vraag of formuleert een stelling, die u wilt bespreken met uw vakgenoten. Aan de hand van deze stellingname wordt gediscussieerd. Onderbouwing is noodzakelijk. Zonder onderbouwing wordt een discussiebijdrage niet geaccepteerd. Mijn stelling Ook in het geval van het onbewaakt stallen van een fiets is het in sommige gevallen redelijk, dat een gebruiker een bepaalde vergoeding betaalt. 1.Het onbewaakt stallen van een fiets hoeft niet per definitie gratis te zijn Ook in het geval van het onbewaakt stallen van een fiets is het in sommige gevallen redelijk, dat de gebruiker een bepaalde vergoeding betaalt. Dat is mijn stelling. Ik zal dit onderstaand onderbouwen en toelichten. 2.Artikel van Anita Dirix, projectmanager stationsgebied Utrecht in NRC Handelsblad van 23 mei 2013 In dit artikel vraagt deze auteur nadrukkelijk aandacht voor de problematiek van het fietsparkeren in de directe omgeving van een (groot) station. Zij bespreekt in dit artikel enerzijds het tekort aan goede parkeervoorzieningen voor fietsers bij stations. Anderzijds bespreekt zij de onduidelijke rolverdeling op dit moment wat betreft het beheer en het onderhoud van parkeervoorzieningen voor fietsers bij een station tussen gemeente, de NS en Prorail. Anita Dirix is van mening, dat van een fietser, die zijn fiets wil parkeren in een daartoe bestemde voorziening een redelijke en passende vergoeding mag worden gevraagd. Volgens haar lost dat voor een deel de huidige problematiek op van de vele fietsen, die zomaar ergens op of in de directe omgeving van een station worden gestald. 3.Geen verschil tussen fietsers en automobilisten Anita Dirix is van mening, dat er wat betreft het betalen van een vergoeding om te mogen parkeren door de gebruiker geen verschil is tussen een fietser en een automobilist. Onderstaand zal ik niet ingaan op het vraagstuk van de verdeling van de verantwoordelijkheden wat betreft het beheer en het onderhoud van een parkeervoorziening voor fietsers tussen de betrokken instanties, te weten: gemeente, NS en Prorail. Ik zal in deze bijdrage nader ingaan op het vraagstuk van het in rekening brengen van een bepaalde vergoeding bij de gebruiker van een onbewaakte parkeervoorziening voor fietsers bij een station. Hierbij betrek ik ook het vraagstuk van het behoud van de kwaliteit van een parkeervoorziening voor fietsers. 4.Fietsparkeren bij een station staat volop in de belangstelling Het onderwerp fietsparkeren in de directe omgeving van een (groot station heeft de afgelopen jaren tot nogal wat reacties geleid. Ik verwijs bijvoorbeeld naar het – nog steeds actuele advies van 10 maart 2010 van het LOCOV (Landelijk Overleg Consumentenbelangen Openbaar Vervoer). Dit betreft een belangrijk en ongevraagd advies over fietsparkeren bij stations. In dit advies zetten de Fietsersbond en ROVER (de consumentenorganisatie voor reizigers in het openbaar vervoer) het standpunt uiteen inzake fietsparkeren bij stations. Kort samengevat komt dit advies op het volgende neer. Het onbeveiligd stallen moet volgens de Fietsersbond en ROVER altijd gratis zijn. De fiets moet te allen tijde door een goede aanbindvoorziening veilig op slot te zetten zijn. Rekken moeten voldoen aan de eisen van Bijdrage aan het Nationaal verkeerskundecongres, 6 november 2013
Fietsparkeur (de door de Stichting Fietsparkeur te stellen kwaliteitseisen aan parkeervoorzieningen voor fietsers). Volgens de Fietsersbond en ROVER is het voor het beveiligd stallen niet onredelijk, dat er een vergoeding door de gebruiker moet worden betaald. 5.Keuzevrijheid voor de fietser staat centraal Uit dit advies van LOCOV kan ook worden opgemaakt, dat de Fietsersbond en ROVER zich op het standpunt stellen, dat de keuzevrijheid voor de gebruiker/ fietser een basisprincipe is. Voor het fietsparkeren bij een station betekent dit, dat reizigers in principe altijd moeten kunnen kiezen tussen beveiligd en onbeveiligd stallen. Daar ben ik het volledig mee eens. 6.Heroverweging van het standpunt van Fietsersbond en ROVER? Toch vraag ik mij af of het onbeveiligd stallen van een fiets bij een station te allen tijde gratis moet zijn. Ik zou willen voorstellen om dit standpunt van de Fietsersbond en ROVER in heroverweging te nemen. Waarom? Hiervoor verwijs ik niet naar de situatie met betrekking tot fietsparkeren in Alphen aan den Rijn als wel naar de situatie met betrekking tot het fietsparkeren in de directe omgeving van een groot station, namelijk Den Haag. Ik woon zelf in Den Haag en ik heb daarom een goed zicht op deze situatie. 7.Fietsenstallingen in Den Haag De gemeente Den Haag beschikt op dit moment in de buurt van het station Den Haag Centraal over vier parkeervoorzieningen voor fietsers: ∙ De fietsflat aan de Rijnstraat; ∙ De fietsenstalling aan de Rijnstraat; ∙ De fietskelder onder het Centraal Station; en ∙ De fietsenstalling op het Koningin Julianaplein voor het Centraal Station. De fietsflat aan de Rijnstraat is een deels bewaakte en deels onbewaakte stalling. De onbewaakte fietsenstalling is gratis. Voor de bewaakte fietsenstalling moet de gebruiker € 1,25 per dag betalen. De fietskelder onder het Centraal Station is ook een bewaakte fietsenstalling. Ook hier moet de gebruiker € 1,25 per dag betalen voor het mogen stallen van zijn fiets. 8.Fietsenstalling op het Koningin Julianaplein De fietsenstalling op het Koningin Julianaplein is een grote gratis onbewaakte parkeervoorziening. Tot voor kort waren er nogal wat problemen op en rond deze parkeervoorziening voor fietsers. Ik reis dagelijks met de trein tussen het Centraal Station in Den Haag en Alphen aan den Rijn. ik gebruik de fiets om naar het Centraal Station in Den Haag te komen. Ik zet mijn fiets neer op het Koningin Julianaplein. Ik verwijs naar de punten 9 en 10 van deze bijdrage. 9.Problemen op en rond de parkeervoorziening op het Koningin Julianaplein De specifieke problemen op en rond de parkeervoorziening op het Koningin Julianaplein waren tot voor kort – en zijn op dit moment in lichte mate - vooral de volgende, te weten: ∙ Er zijn te weinig geschikte fietsenrekken. Op dit moment zijn er 750 plaatsen voor fietsers. ∙ Deze fietsenrekken zijn over het algemeen van slechte kwaliteit. ∙ Deze parkeervoorziening heeft geen prettige uitstraling. Sterker nog: na 08.00 uur ’s ochtends ziet deze onbewaakte parkeervoorziening er chaotisch en rommelig uit. ∙ Er wordt regelmatig “wild” geparkeerd door fietsers.
Bijdrage aan het Nationaal verkeerskundecongres, 6 november 2013
∙ Er staan veel zogenaamde weesfietsen en wrakken op deze parkeervoorziening. Kennelijk “vergeten” sommige fietsers om hun geparkeerde fiets op te halen. Dit heeft een negatieve uitstraling op de omgeving. De kwaliteit van deze parkeervoorziening gaat gestaag achteruit. 10. Een nuancering ten aanzien van de huidige situatie op de grote onbewaakte fietsenstalling op het Koningin Julianaplein is op zijn plaats Gemeente Den Haag is sinds 8 juli 2013 begonnen met het aanbrengen van nieuwe fietsenrekken (dubbellaags rekken) op het Koningin Julianaplein vòòr Centraal Station. Men is daar volop mee bezig. Kennelijk is de gemeente tot het inzicht gekomen dat er “iets” moet gebeuren aan de huidige wanorde op het Koningin Julianaplein. Naar mijn mening doet dit niet af aan de kern van deze bijdrage. Immers, ik pleit hier voor de invoering van een passend vergoedingensysteem voor gebruikers/ fietsers van een grote onbewaakte fietsenstalling, om hiermee een (gedeeltelijk) mentaliteitsverandering bij deze gebruikers te bewerkstelligen, namelijk dat zij hun fiets netjes in het daartoe bestemde fietsenrek stallen. Dit gecombineerd met een serie andere maatregelen, die kunnen leiden tot een kwaliteitsverbetering van een grote onbewaakte fietsenstalling, die dreigt af te glijden, dan wel te verloederen. Ik noem de volgende maatregelen, te weten: zorgen voor voldoende openbare verlichting, het plaatsen van publieksvriendelijke bloembakken en groenelementen, niet zijnde ontsierende of gevaarlijke obstakels en het plaatsen van voldoende prullenbakken voor het deponeren van alledaagse afval. Het voorgaande neemt niet weg, dat de huidige situatie op en rond het Koningin Julianaplein nogal chaotisch en wanordelijk is. Deze chaotische en wanordelijke situatie wordt door de volgende factoren veroorzaakt. Enerzijds wordt er volop gewerkt aan een nieuwe grote onbewaakte fietsenstalling met moderne dubbellaags fietsenrekken op het Koningin Julianaplein. Anderzijds zijn er momenteel twee zogenaamde “alternatieve fietsenstallingen” op ditzelfde plein, waar men gratis zijn fiets kan stallen. Op de ene alternatieve fietsenstalling staan er fietsenrekken, terwijl op de andere alternatieve fietsenstalling geen fietsenrekken staan met als gevolg dat deze gebruikers hun fiets zomaar ergens neerzetten. Daarbij komt, dat NS, Prorail en Strukton een deel van het Koningin Julianaplein in beslag hebben genomen voor het kunnen uitvoeren van de noodzakelijke werkzaamheden in het kader van Den Haag Nieuw Centraal. Dit stuk van het plein is met hekken afgezet. Er staan containers, zware machines, voertuigen bestemd voor bouwverkeer en bouwmateriaal. 11.Handhavingsbeleid van de gemeente Den Haag op Koningin Julianaplein werkt niet goed Op diverse plekken op deze parkeergelegenheid stonden tot voor kort – en staan op dit moment in beperkte mate - borden en waarschuwingen met de afbeelding of de tekst dat de gemeente zal handhaven, als een fiets niet of onjuist in het fietsenrek wordt gestald. Er werd tot voor kort stevig – en op dit moment in beperkte mate - door de gemeente Den Haag gehandhaafd. Ik moet vaststellen, dat het handhaven door de gemeente een beetje lijkt op “dweilen met de kraan open”. De borden en de waarschuwingen van de gemeente worden, ondanks de handhavingsacties van de gemeente, op nogal grote schaal genegeerd. Ik constateer dagelijks, dat er nogal wat fietsers zijn, die het risico nemen, dat de gemeente hun fiets weghaalt, als de fiets niet of onjuist in het rek is gestald. Deze niet of onjuist in het fietsenrek gestalde fiets wordt ook daadwerkelijk met enige regelmaat door de gemeente weggehaald.
Bijdrage aan het Nationaal verkeerskundecongres, 6 november 2013
12.De fietsenstalling aan de Rijnstraat De hiervoor genoemde specifieke problemen op en rond de parkeervoorziening, gelegen aan het Koningin Julianaplein zijn niet of nauwelijks aanwezig bij de andere, kleinere gratis parkeervoorziening aan de Rijnstraat. Deze parkeergelegenheid bevindt zich aan de achterzijde van het Centraal Station. Hoe kan dat nu? Wellicht wordt dit veroorzaakt door de kleinschaligheid van deze parkeervoorziening aan de Rijnstraat. Het zou ook kunnen, dat de over het algemeen goede fietsenrekken met goede aanbindvoorzieningen om de fiets veilig op slot te kunnen zetten en het feit, dat deze parkeervoorziening gedeeltelijk overdekt is, de gebruiker ertoe bewegen om zich “aan de regels” te houden. Dat wil zeggen: de fiets wordt keurig in het rek gestald. Natuurlijk moet ik hier voorzichtig zijn om conclusies te trekken. Echter, ik heb zelf waargenomen, dat de kleine onbewaakte fietsenstalling met goede en veilige rekken en aanbindvoorzieningen een prettige uitstraling heeft. Deze parkeergelegenheid ziet er ook ordelijk en netjes uit. De fietsen worden keurig in het rek gestald. 13.Voorstel: gebruiker betaalt een kleine vergoeding voor een onbewaakte fietsenstalling Om nu te bereiken, dat fietsers zich ook “netjes” gedragen op een grote onbewaakte fietsenstalling, zoals de hiervoor genoemde parkeervoorziening op het Koningin Julianaplein wil ik het volgende voorstellen. Een dergelijke parkeervoorziening blijft onbewaakt, maar de gebruiker betaalt een kleine vergoeding voor het mogen stallen van zijn fiets. In mijn voorstel blijft de (grote) parkeervoorziening onbewaakt, omdat er een keuzevrijheid moet bestaan voor de fietser om zijn fiets te stallen in een bewaakte of juist een onbewaakte fietsenstalling. Bij het in rekening brengen van een vergoeding bij de gebruiker van een onbewaakte fietsenstalling denk ik aan een klein en symbolisch bedrag van € 0,50 per dag. 14.Hoe kan dit gerealiseerd worden? De vraag is natuurlijk op welke wijze dit gerealiseerd kan worden, nu het om een onbewaakte fietsenstalling gaat. Volgens mij kan de invoering van een klein vergoedingensysteem op een grote onbewaakte parkeervoorziening als volgt gerealiseerd worden. Rondom deze parkeervoorziening wordt een eenvoudig, maar wel stevig hek geplaatst met slagbomen en een automaat. De gebruiker moet evenals de automobilist, die zijn auto in een parkeergarage wil parkeren, een kaartje uit een automaat trekken. De gebruiker zet zijn fiets in het rek en bij het verlaten van de onbewaakte parkeervoorziening betaalt hij met een Chipknip bij de automaat. Er wordt niet met contant geld betaald. Dit voorkomt, dat de automaat met los geld door iemand met kwade intenties wordt beschadigd of weggehaald en er vervolgens met het geld van door gaat. In de praktijk zal – zeker nu het vooral om woon-werkverkeer gaat – de fietser één dag of hooguit een paar dagen zijn fiets in deze parkeervoorziening stallen. Langparkeren zal naar verwachting niet vaak voorkomen. Als een fietser “vergeet” zijn gestalde fiets op te halen en hij laat zijn fiets bijvoorbeeld 20 dagen staan, dan zal hij € 10,00 moeten betalen. Dat is natuurlijk een dure zaak voor deze fietser. Als een fietser bijvoorbeeld langer dan 40 dagen laat staan, lijkt het mij gerechtvaardigd dat de gemeente alsnog tot handhaving overgaat en zijn fiets weghaalt. Handhaving door de gemeente blijft in mijn voorstel beperkt tot de zwaardere overtredingen, zoals het fietsparkeren langer dan 40 dagen. 15.De onbewaakte grote fietsenstalling “nieuwe stijl” De onbewaakte grote fietsenstalling “nieuwe stijl” in de openbare ruimte beschikt in mijn gedachtengang over goede en voldoende fietsenrekken met goede aanbindvoorzieningen om de fiets veilig op slot te kunnen zetten. Er is voldoende openbare verlichting aanwezig. De parkeervoorziening heeft een prettige uitstraling. Zo staan er bijvoorbeeld Bijdrage aan het Nationaal verkeerskundecongres, 6 november 2013
“publieksvriendelijke” bloembakken en groenelementen op deze parkeergelegenheid om hiermee wild parkeren en ander ongewenst gedrag te voorkomen en in ieder geval naar een aanvaardbaar niveau terug te brengen. Ik adviseer om hier vooral geen ontsierende of scherpe obstakels te plaatsen. Als de gemeente dergelijke lelijke en soms gevaarlijke obstakels midden op een parkeergelegenheid plaatst, zal dit ertoe leiden dat gebruikers/fietsers juist de regels overtreden. Het plaatsen van dit soort obstakels zal er toe leiden, dat het aantal gevallen van wildparkeren en ander ongewenst gedrag alleen maar toeneemt. Ook staan er voldoende prullenbakken op en rond deze parkeervoorziening om gebruikers te stimuleren om zwerfafval weg te gooien. Hierbij is naar mijn mening ook een taak weggelegd voor de gemeentelijke reinigingsdienst om deze prullenbakken regelmatig te legen en er voor te zorgen, dat de parkeervoorziening schoon is en blijft. Daarnaast staan de fietsrekken netjes op een rij opgesteld. Dat maakt ook een verzorgde indruk. Het “upgraden” van een grote onbewaakte parkeervoorziening kost geld. Voor een deel kan de gemeente dit geld terugverdienen, omdat de gebruiker een kleine vergoeding van € 0,50 per dag betaalt. Voor het andere deel gaat het hier om maatschappelijke kosten, die naar mijn mening ten laste van de gemeente moeten komen. 16.Investeren aan de voorkant werkt beter dan achteraf handhaven Volgens mij leidt de invoering van een vergoedingensysteem voor het gebruik van een grote onbewaakte parkeervoorziening en in het verlengde hiervan het upgraden van een dergelijke parkeervoorziening ertoe, dat de huidige problemen, zoals deze er vrijwel dagelijks op en rond het Koningin Julianaplein voor het Centraal Station in Den Haag waren en in lichte mate nog steeds zijn (zie: punt 10), aan de voorkant worden aangepakt en niet, althans in mindere mate aan de achterkant. 17.Kans op verplaatsing van de parkeerproblematiek naar de Rijnstraat De kritische lezer zal denken: dit is misschien een leuk voorstel om iets aan de specifieke problemen op en rond het Koningin Julianaplein te doen, maar dit zal er ongetwijfeld toe leiden, dat fietsers uitwijken naar de gratis onbewaakte kleinere fietsenstalling aan de Rijnstraat. Toch denk ik niet dat na invoering van een vergoedingensysteem van € 0,50 per dag voor de grote parkeervoorziening op het Koningin Julianaplein voor het Centraal Station in Den Haag fietsers massaal uitwijken naar de gratis fietsenstalling in de Rijnstraat. Het is immers nu al zo, dat de gebruiker eerder zijn fiets ergens op het Koningin Julianaplein neerzet dan dat hij de moeite neemt om circa 200 à 225 meter verderop (de fietsenstalling Rijnstraat ligt achter het Centraal Station) de fiets in één van de rekken in de Rijnstraat te stallen. Ik zie zelf, dat de meeste fietsers graag zo snel mogelijk “ergens” hun fiets op dit plein willen parkeren. Zij zijn niet echt bereid om moeite te doen de fiets keurig in het rek te stallen. Ook het bord “Is de stalling vol. U kunt uw fiets ook gratis stallen in de Rijnstraat” midden op het Koningin Julianaplein blijkt niet of nauwelijks te werken. 18.Conclusie: kwaliteit van de onbewaakte parkeervoorziening moet centraal staan Ik ben van mening, dat het laten betalen van een vergoeding door een gebruiker van een grote onbewaakte parkeervoorziening ertoe leidt, dat de kwaliteit en de staat van onderhoud van een dergelijke parkeervoorziening gewaarborgd blijven. Dit zal alleen slagen, als het in rekening brengen van een kleine vergoeding van € 0,50 per dag bij de gebruiker onderdeel uitmaakt van een serie andere maatregelen, die leiden tot het “upgraden” van deze parkeervoorziening. Het lijkt mij redelijk, dat na invoering van een parkeervergoedingensysteem van € 0,50 per dag voor een grote onbewaakte parkeervoorziening het bestaande tarief voor het mogen stallen van een fiets in een bewaakte parkeervoorziening wordt verhoogd; bijvoorbeeld van
Bijdrage aan het Nationaal verkeerskundecongres, 6 november 2013
€ 1,25 per dag naar € 2,00 of € 2,50 per dag. Uit de praktijk blijkt, dat een bewaakte fietsenstalling meer waarborgen op het terrein van controle, toezicht en sociale veiligheid biedt dan een onbewaakte fietsenstalling. De keuzevrijheid voor de fietser om zijn fiets in een bewaakte fietsenstalling of juist in een onbewaakte fietsenstalling te plaatsen blijft het uitgangspunt. Dat het ook heel goed kan gaan met een gratis onbewaakte middelgrote parkeervoorziening blijkt uit de “Fietsappel” voor het station in Alphen aan den Rijn. De “Fietsappel” biedt plaats aan 970 fietsers en dankt zijn naam aan de vormgeving: deze parkeervoorziening ziet er uit als een appel. De appel bestaat uit meerdere verdiepingen, die als een slinger/spiraal omhoog lopen. De Fietsappel heeft een frisse, prettige en verzorgde uitstraling. Opvallend is dat de meeste fietsers – ondanks het feit, dat het om een gratis onbewaakte parkeervoorziening gaat – hun fiets keurig in het rek van de “Fietsappel” stallen. Wildparkeren komt bijna niet voor. Slechts een enkele fietser stalt zijn fiets ergens in de omgeving van het station Alphen aan den Rijn. De Fietsappel is een aanwinst voor de gemeente Alphen aan den Rijn. Deze parkeervoorziening levert een substantiële bijdrage aan de ruimtelijke kwaliteit, de leefbaarheid en de veiligheid van het stationsgebied van Alphen aan den Rijn. Mr. Roeland B.G. De Korte Gemeente Alphen aan den Rijn Jurist Verkeer/ secretaris Verkeersoverleg (gemeente, politie en brandweer)
Bijdrage aan het Nationaal verkeerskundecongres, 6 november 2013
19. Geraadpleegde bronnen Anita Dirix, Moet de fietser parkeergeld betalen? NRC Handelsblad, 23 mei 2013 Berenschot, Fietsparkeren bij stations – Oplossingsrichtingen voor een systeemsprong, juni 2010 CROW, Stallen in de praktijk, Voorbeelden van gemeentelijke fietsprojecten, januari 1996 CROW, Leidraad fietsparkeren, december 2010 E. van der Wel, Je fiets stallen blijft gratis, wil een Kamermeerderheid, 11 oktober 2011 Fietsersbond, Reactie op Actieplan fietsparkeren bij stations, 2011 Gemeente Alphen aan den Rijn, Fietsplan Alphen aan den Rijn 2012-2010 Gemeente Amsterdam, Fietsparkeervisie Stadsdeel Centrum, 2013-2016 Gemeente Breda, Geen innovatieve ideeën fietsparkeren meer, 7 november 2012 Gemeente Breda, Nieuwe maatregelen tegen fietsoverlast NS-Station, februari 2012 Gemeente Den Haag, Reactie op artikel fietsparkeren in NRC 23 mei 2013 Gemeente Den Haag, Uitbreiding fietsenstalling Den Haag Centraal (Koningin Julianaplein), juli 2013 Gemeente Leiden, Masterplan Fietsparkeren Leiden Centrum, Stapsgewijs stallen op een hoger kwaliteitsniveau, door B & W vastgesteld voor inspraak, juli 2013 Gemeente Rotterdam, Parkeren (brom)fietsers in Rotterdam, maart 2013 Gemeente Utrecht, Inspiratieboek fietsparkeren. Een frisse kijk op fietsparkeren in de binnenstad van Utrecht, maart 2010 Gemeente Utrecht, Nota stallen en parkeren, februari 2013 Jan van den Broek, Professionaliseren fietsparkeren noodzaak voor de toekomst, Parkeer 24, 3 december 2011 Ministerie van Infrastructuur en Milieu, Actieplan fietsparkeren bij stations, 28 juni 2011 M. Slűtter, Over tien jaar betaald stallen bij stations, Interview met Herman Gelissen, directeur van NS Fiets, 25 oktober 2012 XTNT Experts in traffic & transport, Beleidsimpuls Verkeersveiligheid, Onbewuste invloeden op gedrag, januari 2013
Bijdrage aan het Nationaal verkeerskundecongres, 6 november 2013
20.Begripsbepalingen I. Parkeren en stallen Fietsenrek Fietsparkeervoorziening, die is bestemd voor mee dan twee fietsen. Fietsparkeervoorziening/fietsparkeersysteem Een constructie, die bestemd is om één of meer fietsen in of tegen te plaatsen en de fiets(en) daarbij voldoende stabiliteit biedt. Fietsparkeersystemen kunnen worden onderscheiden in klem-, hang- en aanleunsystemen afhankelijk van de (voornaamste) wijze, waarop de stabiliteit wordt verleend. Fietsparkeervoorzieningen kunnen beschikken over antidiefstalvoorzieningen. Belangrijk bij fietsparkeervoorzieningen is dat de gestalde fiets niet omvalt (stabiliteit), niet gestolen wordt (anti-diefstal) en niet beschadigd wordt. Fietsparkeren Een fiets parkeren. De fiets kan worden geparkeerd in een fietsparkeervoorziening, op een eigen standaard of anderszins (tegen een muur, een hek, een paal, een boom etc.). Parkeren Het laten stilstaan van voertuigen anders dan gedurende de tijd die nodig is voor het onmiddellijk in- en uitstappen (op- en afstappen), voor het onmiddellijk laden en lossen en voor het wachten op doorgang. Stallen Een fiets plaatsen in een fietsenstalling. II. Fietsenstalling: een begrensde en beveiligde ruimte bestemd voor het plaatsen van fietsen Afsluitbare fietsenstalling Een fietsenstalling, die wordt beveiligd door een mechanisch of elektronisch slot. Automatische fietsenstalling Een fietsenstalling, die is uitgerust met een van buitenaf bereikbaar automatisch intern transportsysteem Bedrijfsstalling Een inpandige afsluitbare fietsenstalling op het terrein van een bedrijf, die uitsluitend toegankelijk is voor personeel en eventueel bezoekers. Bewaakte fietsenstalling Een fietsenstalling, die wordt beveiligd door personeel Buurtstalling Een inpandige afsluitbare fietsenstalling die uitsluitend toegankelijk is voor vaste gebruikers (buurtbewoners). Sommige buurtstallingen worden gedurende een deel van de dag beveiligd door personeel en functioneren dan als een bewaakte stalling Collectieve fietskluis Een (nagenoeg) geheel gesloten, afsluitbare fietsenstalling, die iets hoger is dan een fiets en uitsluitend bestemd is voor het plaatsen van enkele fietsen Fietsenstalling met gecontroleerde toegang Een voor alle of bepaalde gebruikers toegankelijke fietsenstalling, waarbij de beveiliging bestaat uit controle op de toegang tot de stalling en vaak ook op het gedrag van bezoekers in de fietsenstalling. Fietsenstalling met elektronische toegang Een fietsenstalling, die wordt beveiligd met een combinatie van elektronische toegangssystemen, camerabeveiliging en permanent toezicht in een meldkamer. Sommige worden gedurende een deel van de dag beveiligd door personeel en functioneren dan als een bewaakte stalling. Bijdrage aan het Nationaal verkeerskundecongres, 6 november 2013
Fietskluis Een (nagenoeg) geheel gesloten, afsluitbare fietsenstalling, die iets hoger is dan een fiets en uitsluitend bestemd is voor het plaatsen van een fiets. Privéstalling Een afsluitbare fietsenstalling in of bij de woning. Bekende vormen van privéstallingen zijn een berging, een box of een schuur. III. Categorieën van fietsen Fietswrak Een fiets of een restant van een fiets, die niet berijdbaar is of een geringe economische waarde heeft. Hinderlijk geplaatste fiets Een losstaande fiets, die hinder veroorzaakt voor andere weggebruikers. Losstaande fiets Een fiets, die in de openbare ruimte buiten de fietsparkeervoorziening(en) is geplaatst. Weesfiets Een fiets, die niet meer wordt gebruikt. IV. Overige begrippen Anti-diefstalvoorziening Een voorziening aan een fietsparkeersyteem, die het mogelijk maakt een fiets, eventueel met gebruikmaking van een fietsslot, aan het fietsparkeersysteem vast te maken. Etagerek Een fietsparkeersysteem, waarin zowel op of vlak boven de begane grond als op een etage van circa 1,25 meter hoog fietsen kunnen worden geplaatst. Etagerekken kunnen zijn voorzien van uitschuifbare goten (uitschuifgoten), waarmee fietsen gemakkelijker op de etage kunnen worden geplaatst. Een etagerek moet niet worden verward met een hoog-laagsysteem. De etagerekken zijn sterk in opkomst door de toenemende vraag naar fietsparkeerruimte, vooral in stationsomgevingen. Er zijn gebruiksvriendelijke etagerekken, waarbij het naar verhouding weinig moeite kost om de fiets op de bovenste etage te stallen. Desondanks is het voor fietsers het gemakkelijkste om de fiets te stallen zonder deze te moeten optillen. Hoog-laagsysteem Een fietsenrek, waarbij hoge en lage fietsparkeerplaatsen elkaar afwisselen. De hoge plaatsen bevinden zich circa 0,30 meter boven het maaiveld. Een hoog-laagsysteem moet niet worden verward met een etagerek.
Bijdrage aan het Nationaal verkeerskundecongres, 6 november 2013