Een gedicht als doordenkertje

België –Belgique nr.3/5385 PB 8900 Ieper 1

VU: Mevr. Lut Anseeuw Schoeperstraat 16 8340 Damme 050/50 11 89 [email protected]

2de kwartaal 2007 nr. 38 Redactie adres: Poperingseweg 41 8900 Ieper 057/20 60 89 [email protected] rek.nr. 464-8312561-05

Driemaandelijks tijdschrift afgiftekantoor Ieper 1

Een gedicht als doordenkertje………….. De tijd die de mensen aan de eigenlijke arbeid besteden, wordt steeds korter. Zij krijgen hoe langer, hoe meer ‘vrije tijd’, lange weekends, steeds meer vakantie. En toch hebben de mensen het nog altijd even druk. Als je iets vraagt is het meestal; “ik heb geen tijd”. Vaders en moeders wachten eindeloos op het bezoek van hun kinderen. Oude en zieke mensen zien de anderen zomaar voorbijlopen. Ze zijn allen gehaast. Ze kunnen maar niet uit de versnelling geraken, zelfs niet onder de vakantie. De mensen worden geleid als schapen. Men heeft nu ook van de vakantie en de ontspanning een echte industrie gemaakt. Je moet hier naartoe, je moet daar naartoe, je moet verder gaan dan je buurman, altijd maar verder. Daarom zou ik je willen voorstellen: ‘Doe eens niets! Of doe gewoon waar je zin in hebt!” Kom uit ‘de versnelling’! Kom tot rust! Kom tot stilte! Daar wonen de kleine en wondere vreugden van het leven, Die de mensen in het lawaai en drukte verloren hebben! Uit zonnestralen van liefde Phil Bosmans.

Deze keer gaat het over reumaknobbels, ook wel reumatische noduli genaamd.

Wat houden reumaknobbels in? Reumaknobbels komen voor bij twintig tot 25 procent van de patiënten met reumatoïde artritis. Vooral patiënten met een positieve reumafactor hebben een grote kans op reumaknobbels. Reumaknobbels zijn vaste aanvoelende en (meestal)niet pijnlijke knobbels van enkele millimeters tot een paar centimeter groot. In de loop van de tijd kunnen de knobbels veranderen van grote en plaats. Het kan dat de noduli verdwijnen en komen ze later weer terug. Deze onderhuidse knobbels komen meestal op plaatsen waar het bot (of een pees)vlak onder de huid zit en waar er lokale druk optreedt. Dit betreft vaak de strekzijde van de armen bij en ellebogen(waar die op tafel of op stoelleuning steunen).Ze komen niet zo vaak op of bij de voeten voor. Als ze er voorkomen zitten ze vaak ter hoogte van de achillespezen of soms bij de kleine gewrichtjes van de tenen. Reumaknobbels zijn met de onderlaag vergroeid, maar de huid erboven blijft verschuifbaar. Een enkele keer raken de knobbeltjes verkleeft met de onderhuid of met het beenvlies. Onder de voet zijn ook vaak knobbels voelbaar, dit zijn niet altijd echte reumaknobbels. Meestal is het een verschuiving van het onderhuidse bindweefsel en zijn de kopjes van de middenvoetsbeentjes hierdoor meer prominent aanwezig. Je kunt de botjes dan echt als kleine knobbeltjes voelen, met lopen is dit ook erg pijnlijk.

>Podotherapeut Reumaknobbels op of onder de voeten geven allereerst vaak problemen met de pasvorm van schoenen. De podotherapeut zal daarom, afgezien van een goed schoenadvies, kijken naar de mogelijkheden om de huidige

confectieschoenen aan te passen. Bijvoorbeeld met polstering rondom de hiel, waardoor een reumaknobbel drukvrij komt te liggen. Verder is het mogelijk om

een teen orthese (beugel) of een podotherapeutische inlegzool aan te brengen om de afwikkeling van bijvoorbeeld de voorvoet te ontlasten of te verbeteren. Bij veel druk onder de voorvoet is een zool met een afwikkeling noodzakelijk. Schoenen met een stevige rubberen zool helpen ook bij de afwikkeling. Als de reumaknobbels te veel problemen geven kan een verwijzing naar de orthopedische chirurg noodzakelijk zijn. >Pedicure De behandeling van de pedicure bestaat uit verwijderen van eelt en eventuele likdoorns op drukplaatsen. De pedicure maakt zonodig een hulpstukje om een likdoorn drukvrij te leggen. Bij samenwerking met een podotherapeut heeft de patiënt van de podotherapeut mogelijk een teenorthese of podothepeutische inlegzool gekregen. Door reuma zijn voeten echter constant aan verandering onderhevig. Bij regelmatige voetverzorging door een pedicure kan hij/zij controle houden op de knelpunten, en tijdig signaleren of het hulpstukje (of de hulpmiddelen van de podotherapeut)moet worden aangepast. >Revalidatiearts en orthopedisch schoenmaker. De behandeling van de revalidatiearts en orthopedisch schoenmaker bestaat uit een goede schoenvoorziening. Het knobbeltje (of de knobbeltjes) nemen extra ruimte in; het is dus nodig om hier bij het schoenadvies rekening mee te houden. Als er een knobbeltje bij de tenen zit, bekijken revalidatiearts en orthopedisch schoenmaker in eerste instantie of de knobbels in confectieschoenen passen eventueel met een kleine schoenaanpassing. Als dat geen oplossing biedt omdat er te weinig ruimte is voor de reumaknobbels bij de tenen, bekijken zij

de mogelijkheden van semi-orthopedische schoenen(oftewel maatschoenen). Als de knobbeltjes bij de achillespees zitten, is het lastiger om de schoen aan te passen. De knobbeltjes ontstaan namelijk door druk en wrijving, en bij de schoen zit tegen de achillespees dikwijls juist het contrefort(hielverstijving) die de voet goed in de schoen moet houden. En op deze plek treedt er enige druk op. In deze gevallen kan een hoge orthopedische (maat)schoen uitkomst bieden. De orthopedische schoen wordt gemaakt naar een gipsmodel van de voet en de enkel. Vervolgens zorgt de orthopedische schoenmaker ervoor dat de orthopedische schoen voldoende ruimte biedt aan het knobbeltje bij de achillespees, en tegelijkertijd toch ook de schoen goed tegen de voet fixeert. Uit beweging.

Nieuws uit de medische wereld –hoop voor de toekomst? Vroege behandeling nuttig ? “Over twintig jaar is RA een goed behandelbare ziekte” ? Een vroege behandeling van reumatoïde artritis(ra)zou er wel eens kunnen leiden dat de ziekte een milder verloop heeft, denkt reuma toloog Tom Huizinga(45). Huizinga is zijn heel professionele loopbaan al bezig met de vraag hoe RA werkt en welke risicofactoren een rol spelen bij het ontstaan van de ziekte. Wist u bijvoorbeeld dat er verband bestaat tussen en het krijgen van reuma? Tom Huizinga is als reumatoloog en hoogleraar aan het Leids universitair Medisch Centrum: ”Reuma ontstaat in verschillende fases. De autoantistoffen die de ontstekingen veroorzaken kunnen bijvoorbeeld al jaren in het bloed aanwezig zijn voordat de ziekte zich manifesteert.

Mensen die autoantilichamen tegen reuma in het bloed hebben, lopen veertig keer meer kans om op latere leeftijd reuma te krijgen dan mensen waar bij deze stoffen niet in het bloed zijn aangetroffen.”legt Huizinga uit. Boodschappenmandjes Welke risicofactoren bepalen nu of je die specifieke reuma-antilichamen krijgt? Huizinga: “Antilichamen ontstaan doordat stukjes van ziekteverwekkers ter identificatie worden aangeboden aan het afweersysteem. De moleculen waarin die stukjes van ziekte verwekkers worden aangeboden, fungeren als het ware als boodschappenmandjes. Het grappige is dat de vorm van die boodschappenmandjes er bij verschillende mensen heel anders kan uitzien. De vorm is erfelijk bepaald. Het blijkt nu vooral dat mensen met een heel specifiek boodschappenmandje de reuma met specifieke antilichamen, of te wel anti-ccp antilichamen, krijgen. Het was al langere tijd bekend dat de erfelijk bepaalde vorm van dat boodschappenmandje een risico voor het krijgen van RA was. Nu begrijpen we dat dit komt doordat het boodschappenmandje een grotere kans op anti-ccp antilichamen geeft.” Behalve erfelijkheid lijkt roken een belangrijke rol te spelen bij het ontstaan van reuma. “We hebben vastgesteld dat mensen die roken vijf keer zo grote kans hebben om ccp-antilichamen te ontwikkelen dan niet rokers. Iedereen maakt deze antilichamen aan, maar mensen die roken, kunnen er blijkbaar grotere hoeveelheden van aanmaken en lopen dus ook een grotere kans om het afweersysteem in beweging te zetten. Waarom rokers grotere hoeveelheden antistoffen aanmaken, is niet duidelijk, maar dat roken een risicofactor is bij ontstaan van reuma staat als een paal boven water,”zegt Huizinga.

Pannusweefsel

Behandeling van Ra in een vroeg stadium zou er volgens Huizinga wel eens toe kunnen leiden beter in toom is te houden. “RA ontwikkelt in de loop van de tijd eigenschappen die steeds moeilijker te bestrijden zijn. Denk bijvoorbeeld aan het ontstaan van pannusweefsel, waarbij het weefsel rondom de gewrichten in de loop van de ziekte door de chronische ontstekingen gaat woekeren en ingroeien in bot en kraakbeen. Met een vroege behandeling zou je dit wellicht kunnen voorkomen. Ik vergelijk RA in dit verband wel eens me borstkanker. Grijp je in als er nog maar sprake is van één knobbeltje, dan is de behandeling relatief simpel en de kans zeer groot dat de patiënt geneest. Wacht je met behandelen tot de ziekte is uitgezaaid, dan is het behandelproces veel moeilijker en ingrijpender voor de patiënt”aldus de reumatoloog. Hij pleit er ook voor om RA te ’stadiëren’. Huizinga: “rond 1600 noemden de artsen naar de symptomen .Iemand had ‘de koorts’. Vanaf 1800 haalde men de microscoop erbij om zieke cellen te bestuderen. Pas vanaf 1950 is men ziektes gaan classificeren .door groepen patiënten met de zelfde symptomen bij elkaar te zetten. Dat heeft geleid tot het definiëren van ziektes als kanker, astma, multiple sclerose, aids en ook reuma . Het nadeel van classificatie is echter dat gebeurt op grond van ervaringen met mensen die al ziek zijn . Je mist dus het belangrijke voorstadium van aandoeningen, terwijl de biologische processen in deze vroege stadia juist zo interessant zijn voor een goed begrip van de ziekte. En een beter begrip leidt nu eenmaal tot betere behandeling. Hiermee wil ik overigens niet beweren dat de RAcriteria niet nuttig zijn. Alle geregistreerde Ra-medicijnen zijn immers ontwikkeld op grond van deze criteria. Ik wil alleen benadrukken dat het tijdstip van ingrijpen van essentieel belang is voor de manier waarop de ziekte verder verloopt. Met als doel het voorkomen van nare eigenschappen . In de praktijk doen de meeste reumatologen denk ik wel aan stadiëring als ze de patiëntgegevens consequent bijhouden.”

‘Klinisch gevoel’ In Nederland worden in de vroege artritisklinieken patiënten met ongedifferentieerde artritis soms behandeld met methotrexaat terwijl ook eens voor een afwachtend beleid wordt gekozen. Tweederde van deze patiënten is vrouw, heeft een bemiddelende leeftijd van vijftig jaar en heeft ongeveer vier maanden last van pijnlijke zwellingen aan drie gewrichten. Nu worden de patiënten nog behandeldop klinisch gevoel. Recent is een onderzoek in Leiden afgerond waarin de methotrexaat behandeling in deze groep wordt vergeleken met afwachtend beleid . Huizinga: “Wij nemen met dit onderzoek een unieke positie in de wereld in. Er zijn op dit moment nog geen onderzoekresultaten beschikbaar, maar mijn klinisch gevoel zegt me dat de kans heel groot is dat een aanzienlijk aantal van deze patiënten later geen of veel mildere vorm van RA krijgt. Op dit moment loopt er overigens ook studie naar de vraag of vroege behandeling met Prednison zin heeft.” Tom Huizinga verwacht dat reuma zich in de nabije toekomst zal ontwikkelen tot een behandelbare aandoening. “De komende vijf jaar zullen de genetische risicofactoren wel worden ontrafeld. De antistofrespons in het bloed zal beter bekend worden. We hebben moderne scanapparatuur om gewrichten nauwkeurig te bekijken, al moet ik hierbij wel een voorbehoud maken want gewrichten reageren niet alleen onder invloed van ontstekingen. Intensieve soorten laten ook sporen na. Kortom voor we met moderne scanapparatuur kunnen zien of gewrichten door reuma aangedaan zijn, hebben we nog een lange weg te gaan.”

Heb je al je lidgeld verlengd??? Je komt het te weten op het etiket. Staat er een sterretje voor je naam dan is het nog niet betaald. We hopen dat het dan vlug gebeurd!

10/5/2007 bestuursvergadering in Roeselare Een antwoordje op de vraag van Dany.

29/5/2007 voordracht in Aarsele in de parochiezaal om 14u

Beste Carmen, Graag een reactie op de vraag van Danny of er iemand rond de streek van Ieper in behandeling is met Enbrel. Ik woon niet in de onmiddellijke buurt van Ieper maar in Oostduinkerke. Ik heb reeds 35 jaar chronische RA en neem nu 2 jaar en 6 maanden 2 inspuitingen Enbrel per week. Ik heb af en toe nog ontstekingen maar deze zijn in veel mindere mate. Ik heb nog geen nevenwerkingen gehad en hoop ze nog lang te mogen nemen. Voor de behandeling met Enbrel heb ik anderhalf jaar niet met de auto kunnen rijden door de chronische ontstekingen in de schouders . Sindsdien heb ik geen probleem meer voor auto te rijden en kan zelfs al anderhalf uur wandelen. Jammer dat ik naast Enbrel nog zoveel medicatie moet blijven nemen. 5 mg Triamcinolone ( cortisone) samen met 150 mg Chloroquine dagelijks en 1 maal per week Ledertrexaat. Als ik probeer te stoppen heb ik terug een opstoot. Ik hoop dat Danny ook veel verbetering zal ondervinden en als Danny nog vragen heeft kan hij altijd een E mailtje sturen . Ik moet er wel bij zeggen dat we op 16 februari naar Spanje vertrekken tot begin mei . De zon zal ook deugd doen na de mistige dagen . Met vriendelijke groeten van Jenny

1/6/2007 opvolgdag het bestuur in Kemmel

ZATERDAG 9 JUNI VLAAMSE LEDENDAG IN ANTWERPEN. Meer rond het programma is ons nog niet bekend. Bij voldoende interesse wordt een bus ingericht vanuit WestVlaanderen voor een zeer democratische prijs van 5 euro. Graag inschrijven vooraf en betalen aub. Jullie hebben ook allemaal een aparte brief daarrond gekregen. We kunnen nu al vermelden dat het bezoek aan WTV en Focus TV niet kan doorgaan daar alles al volzet is dit jaar. We maken tijdig een afspraak voor volgend jaar en zoeken voor het najaar een andere activiteit. Meer hier over in het volgend reumagazetje.

[email protected] Ik heb dit voor iedereen vermeld, want er zijn heel veel mensen die vragen hebben daarrond en misschien kunnen jullie op die manier jullie ervaringen uitwisselen. Met de groeten van de redactie

Lente ZEKER DOEN DIT SEIZOEN! voorjaarsbloeiende struiken meteen na de bloei snoeien- zomerbollen planten -vaste planten kiezen, kopen en planten- tuin bemesten -eenjarigen zaaien -gras zaaien -vijver beplanten - bloembakken vullen onkruid wieden.

APRIL Zaaien stap voor stap Zodra de grond niet meer te nat en te koud is, kun je zaaien. Voor de volle grond betekent dat meestal vanaf april. Vroeger zaaien kan alleen in huis, in de serre of in de koude bak. Zo ga je te werk: Verwijder het onkruid van de zaaiplek, om straks beter het verschil te zien tussen zaailingen en onkruid. Hark de aarde goed los en meng er eventueel wat zaai- en stekgrond door. Zaai zo dun mogelijk, zodat de zaailingen elkaar niet verdringen. Meng heel fijn zaad met een beetje scherp zand, dat strooit makkelijker. Druk de zaadjes goed aan en besproei de grond met een fijne broes. Niet gewoon gieten dus, een krachtige waterstraal spoelt alle zaadjes op een hoopje. Hou de grond de volgende weken voortdurend vochtig. Staan de zaailingen te dicht bij elkaar, haal er dan de zwakste uit. Dat geeft de andere meer ruimte om te groeien. Slim kopen • Kies voor een gespecialiseerde kweker of een betrouwbaar tuincentrum. • Let erop dat er geen dikke wortels uit de onderkant van de pot groeien. Laat ook het tegenovergestelde staan: Planten die heel los in de pot staan en dus nauwelijks geworteld zijn • Let erop dat de wortelkluit niet uitgedroogd is. • Ziet het blad er gezond uit en heeft het een normale kleur? • Vertoont de plant geen kale kant of gebroken takjes? • Is de plant Vrij van aantastingen en staat er geen onkruid in de potgrond? Niets zo kleurrijk... …als perkplanten! Veelzijdig zijn ze ook: ze vullen gaten in de border, ze kleuren gevels, bakken, schalen en tuinvazen. Naast beproefde klassiekers zoals pelargonium, vlijtig liesje, Lobelia, petunia en Verbena, hebben tuincentra nu ook nieuwkomers. Zoals Bacopa met kleine witte bloempjes, Osteospermum met grote, kleurrijke bloemen, Aria ga//is, Felicia (blauw madeliefje), Bidens (tandzaad).., Zowat vanaf april zijn ze allemaal te koop, maar met de meestal

vorstgevoelige eenjarigen wacht u beter tot na de ijsheiligen (half mei). Intussen stillen viooltjes, madeliefjes en primula’s alvast uw honger naar kleur.

Beestjes, beestjes... Probeer schadelijke insecten met natuurlijke middelen te bestrijden. Creëer bijvoorbeeld nestgelegenheid voor hun natuurlijke vijanden. Zo schuilen oorwormen, die verzot zijn op bladluizen, graag in bloem- potjes gevuld met hooi. Verjongingskuur Bij vaste planten van enkele jaren oud sterft het hart geleidelijk af. Tijd om ze te scheuren of te delen. Graaf de plant op en trek of snij de jonge buitenste delen los. Gooi het oude hart weg. Plant de jonge, groei- krachtige delen opnieuw uit. Verrijk de grond vooraf met wat compost en geef na het planten veel water. Nu doen... • Ondersteun hoog opgroeiende vaste planten - liever te vroeg dan te laat. • Haal de kuipplanten uit hun winterberging: bij voorkeur op een regenachtige, bewolkte dag. • Snoei voorjaarsbloeiende heesters Forsythia, Ribes, Kerria japonica... meteen na de bloei. • Snoei snel groeiende hagen zoals taxus, liguster of Leylandii, vanaf nu geregeld bij. .Knip oude bladeren van siergrassen en varens weg. • Plant alle zomerbloeiende bollen bloemriet, Tigridia, Eucomis... - vôôr het einde van de maand. • Verwijder oud en dood blad van de waterplanten. • Zaai kruiden meteen buiten. Plantén steunen Hoog opgroeiende planten willen een steuntje voor ze groot zijn. Zet stevige bamboestokken, rijshout of snoeihout naast, rond of tussen de planten. Indien nodig maakt u de planten eraan vast met een kunststof bindring, binddraad of plastic klemmetjes. In tuincentra worden

ook allerlei handige steunsystemen aangeboden.

Straks dahlia’s! ‘t Is nu de tijd om dahlia’s te planten. Maak de grond goed los en voeg organische mest toe, want dahlia’s zijn veelvraten. Spreid de spinvormige knol uit in het plantgat en bedek ‘m met hooguit 5 cm aarde. Bedek bij nachtvorst groeipunten die al boven de grond komen, met vliesdoek, kranten...

In de kijker Als de voorjaarsbollen zijn uitgebloeid. vallen er - soms gaten in -de border. Vul die op met vroeg bloeiende vaste planten. In de kwekerijen is de keuze nu heel ruim: lage en hoge soorten, soorten ‘voor vochtige -of voor droge grond, voor zon of schaduw. Onze favorieten: akelei, gebroken hartje (Dicentra), voorjaarszonnebloem (Doronicum)... MEI Hagen snoeien Tussen mei en half september knipt u hagen enkele keren in de juiste vorm. Leg een oud laken onder de haag om het snoeiafval snel te kunnen afvoeren. Span een horizontaal touw om waterpas te werken. Maak de haag aan de basis breder dan bovenaan, zo krijgt de hele haag voldoende licht. Coniferenhagen (behalve taxus) snoeit u beter niet tot op het kale hout want dan lopen ze niet meer uit. Snoei buxus op een bewolkte dag. Nuttig laagje Nu de bodem is opgewarmd, kunt u een mulchlaagje aanbrengen. Het voorkomt kiemend onkruid, houdt het vocht in de bodem en beschermt de plantenwortels tegen hitte en kou. Er is organische mulch (stro, compost, schorssnippers, grasmaaisel, cacaodoppen...) die het bodem- leven en de structuur verbetert, en anorganische (plastic, kiezels, worteldoek).

Belangrijk: verwijder vooraf alle onkruid! Vijver weer mooi In de tweede helft van mei kunt u de vijver opknappen. Verwijder planten- resten en beschadigde plantendelen. Test eventueel de waterkwaliteit met een speciale testset en grijp zo nodig in. Zet nieuwe planten in de vijver en verplant soorten die niet op de juiste plek staan. Geef de vissen weer eten.

In de kijker… Bloeiende heesters kondigen de zomer aan. Cornus florida is een kornoelje die om zijn bloei wordt gekozen, maar de herfstverkleuring is mooi meegenomen. En op de roomroze tot robijn Rode klokvormige bloemen van Weigelaook geschikt voor een kleine tuin – mag u jaar na jaar rekenen. Nu doen... • Snoei voor het eerst de hagen • Maai vanaf nu geregeld het gazon. • Verwijder ongewenste zaailingen uit de border en hark de grond lichtjes. • Plant nog snel zomerbloeiende bollen. • Zet na de ijsheiligen de vorstgevoelige kuipplanten weer buiten. • Vulde bloembakken. • Haal snelle groeiers (algen en eendenkroos) uit de vijver. • In de moestuin kunt u nu volop zaaien: rode biet, wortelen, witloof, sla, erwten, boontjes, radijsjes, selder, prei, pompoenen, courgettes... Snoei voorjaarsbloeiende heesters die al gebloeid hebben: forsythia, Ribes, winterjasmijn, Kerria japonica. • Bemest de bloembollen die in de grond blijven. JUNI NU DOEN • Knip geregeld uitgebloeide bloemen uit doorbloeiende rozen om nieuwe knopvorming te stimuleren. • Alle bloeiers hebben nu geregeld extra voeding nodig.

• Hou bij aanhoudend warm weer het vijverpeil in het oog en vul indien nodig bij. • Bind de klimplanten goed aan, ze groeien nu snel. • Zet een vogelbadje. • Bij droog weer gaat onkruid wieden makkelijker. • Eenjarigen en perkplanten kunnen nog steeds worden uitgeplant. Geef ze dan wel meteen voldoende water. • Zet plantensteunen bij hoge lelies en dahlias. • Neem stekjes van vaste planten zoals ooievaarsbek, Lavatera, kattenkruid... • Zaai tweejarige planten: vingerhoedskruid, stokrozen... • Verwijderde verschrompelde bladeren van uitgebloeide bloembollen. POTJE SMAAK Dit is een goed moment om kruiden in potten te planten. Zet ze op een draineerlaagje van potscherven en een beetje compost. Leg daarop een laagje potgrond, zet de kruiden erin en vul verder aan met potgrond. Blijf wel enkele centimeters onder de potrand, dan stroomt het water bij het gieten niet meteen weg. Krachtvoer Alle planten zijn nu echt uit de startblokken. ie ziét ze haast groeien en bloeien. Dat kost ze veel energie, geef dus geregeld wat extra voeding. Heel handig zijn de speciale meststoffen voor de verschillende plantenfamilies: terrasplanten, rozen, buxus... Tweede bloei Snoei vaste planten zoals ridderspoor, lupine. fijnstraalaster, meteen na de bloei tot net boven de grond terug. Ze lopen opnieuw krachtig uit en bloeien in de late zomer een tweede keer. Uit de tuinkalender van de Libelle.

Deel 2 over pijnlijke voeten

Reuma en voeten…scheefstand van de tenen Zo’n tachtig procent van alle mensen met reuma heeft in meer of mindere mate voetklachten. In beweging informeert u in deze rubriek over veelvoorkomende voetklachten en de behandelingsmogelijkheden. Deze keer gaat het over scheefstand van de tenen, ook wel deviatie van de tenen genaamd. Wat houdt scheefstand van de tenen in? Bij mensen met reuma ontwikkelt scheefstand van de tenen zich meestal geleidelijk. De scheefstand ontstaat door actieve ontstekingsprocessen als de reumatische aandoening in een acute fase verkeert. Dit gaat gepaard met ontsteking en zwelling van de voorvoetgewrichtjes de overgang van de middenvoetsbeentjes naar de tenen. De tenen wijken dan vaak uit naar de buitenkant van de voet, doordat de zwelling van het kapsel van het gewricht ze als het ware wegduwt. Soms zie je een heel grote spatie ontstaan, bijvoorbeeld tussen de tweede en derde teen. Maar in veel gevallen gaat het om een blijvend veranderde stand van de tenen. De scheefstand veroorzaakt bij de één veel pijn, en bij de andere niet. Zwelling en scheefstand hebben tot gevolg dat er meer ruimte nodig is in de schoen. Of de benodigde ‘extra’ruimte in eigen confectieschoen te vinden is, is afhankelijk van de oorspronkelijke voetvorm en het soort confectieschoen. Zo is er bij een instapper al heel minder ruimte bij de tenen; een lichte zwelling van de gewrichten en een lichte scheefstand geeft direct aanleiding tot pijnklachten. In veterschoenen is er vaak wel enige speelruimte. Soms koopt de patiënt al uit zichzelf een paar schoenen dat extra breed is aan de voorkant. Podotherapeut De behandeling van de podotherapeut is erop gericht de stand van de tenen zo mogelijk te corrigeren, of in ieder geval verergering van de scheefstand te

voorkomen. Dit gebeurt door het gebruik van een teenspalkje, in de acute fase kan de podotherapeut ervoor kiezen de tenen te tapen, of met een ‘fixteentje’ van klittenband druk te zetten op de afwijkende teenstand. Later wordt geprobeerd de gewenste teenstand te behouden door een handmatig vervaardigd siliconen orthese. Bij de behandeling hoort ook een schoenadvies en eventuele kleine schoen aanpassingen, zoals uitknobbelen of op de leest zetten voor meer ruimte. Als de stand van de tenen dusdanig afwijkt dat een normale confectieschoen niet meer past, adviseert de podotherapeut voor (semi) orthopedische schoenen. Of bij zeer ernstige scheefstand naar de orthopedische chirurg om de mogelijkheid van operatieve correctie van de scheefstand te bespreken.

Pedicure De behandeling bestaat puur uit voetverzorging, waarmee onnodige pijnklachten worden voorkomen. De scheefstand van de tenen zelf behandelt de pedicure niet. Hij of zij verwijdert eventuele likdoorns en eeltplekjes. En bekijkt ook waardoor de eeltvorming of likdoorns worden veroorzaakt. Bijvoorbeeld doordat de schoenen te krap zijn bij de voorvoet, of door een strakke schoennaad. Zonodig geeft de pedicure schoenadviezen, of probeert ter plaatse van de voorvoet het leer iets op te trekken door gebruik van de knobbeltang. Verder heeft hij of zij de patiënt het advies naar de huisarts te gaan, die-afhankelijk van de ernst van de klachten kan doorverwijzen naar podotherapeut, revalidatiearts of orthopedisch chirurg.

Bijvoorbeeld het merk Ecco heeft een aantal schoenen in haar assortiment met veel ruimte voor de tenen. Als het met confectieschoenen niet lukt, overwegen zij semi-schoeisel. Bij tenen die echt scheef naar de buitenkant van de voet zijn gegroeid (en de voet is niet breed) is een laterale lip soms een oplossing. Dit is een verdikking va, het voetbed die aan de gehele zijkant (buitenkant) van de voet omhoog loopt en die stopt vóór de tenen. De dikte van de lip bepaalt dan hoeveel extra ruimte de tenen krijgen. Maar bij tenen die echt scheef naar buiten staan, is een semi-orthopedische schoen ook geen oplossing. Immers ook bij deze schoenen is de zijkant recht, en maakt de schoen ter plaatse van de tenen geen zijwaartse bocht naar buiten toe. In die gevallen kan een maatschoen, gemaakt naar een gipsmodel van de voet, een oplossing bieden. Ook dan is het belangrijk om aandacht te besteden aan de cosmetiek (aantrekkelijkheid) van de schoen. Bij een maatschoen zijn daar meer mogelijkheden voor. Bij het aanmeten en adviseren over maatschoenen is het belangrijk om er rekening mee te houden dat de tenen (door de afwijkende stand)op een andere manier bewegen. Door het aanbrengen van bepaalde voorzieningen is het mogelijk deze bewegingsproblemen te compenseren. Bij een afstandsafwijking van de tenen kunnen revalidatiearts en orthopedisch schoenmaker ook verwijzen naar de orthopedische chirurg. Als het lukt om operatief een betere stand van de tenen te bereiken, zijn er minder (of helemaal geen) schoenvoorzieningen nodig. Artikel uit beweging.

Revalidatiearts en orthopedisch schoenmaker De orthopedische schoenmaker en revalidatiearts bekijken of de voet met zijn afwijkende vorm in confectieschoenen past. Ze geven de patiënt eventueel advies waar hij moet op letten bij de aanschaf van confectieschoenen; in het bijzonder een voorblad van zacht leer zonder stiknaden is belangrijk.

In memorandum van onze peter Nolle We hebben heel wat vragen en reacties gekregen om een rouwkaartje van onze peter te krijgen. De familie had de uitdrukkelijke wens dit niet toe te sturen naar de mensen die dit gevraagd hebben omdat vaak een rouwkaartje een verzamelobject is en daar kunnen wij als

bestuur mevrouw Versijp en familie geen ongelijk in geven. Ik hoop dat onze leden dit begrijpen maar ik heb het bidprentje gescand en je kunt nu toch lezen wat erop stond van de dierbare overledene ‘ onze peter Nolle’.

een tussenkomst voor het raadplegen van een pedicure of podoloog is. Ook steunzolen op voorschrift worden terug betaald om de 2 jaar mits voorschrift van de reumatoloog.

de laatste nieuwtjes van ons bestuur. We buigen het hoofd: Zoveel lijden Maar delen zijn gelatenheid Zijn leven met het onvermijdelijke, Het ergens onoverkomelijke Maar delen tevens zijn vechtlust Zijn wil om door te gaan Zijn gedreven Vlaamse koppigheid Zijn hang naar waarden en normen Zijn cynisme soms Om zijn gevoeligheid te verbergen Hij zag zo graag, Kon het moeilijk verwoorden Hij is niet meer woekeren met zijn talent “We zullen hemmissen” Klinkt zo hol, louter lucht, die zijn longen zo misten Zo wars van zijn idealisme Maar hij gaat niet weg, hij blijft Vaarwel, grote meneer Sterke bonk van weleer Stille vader Gulle lacher Harde werker Zijn laatste tekening zal nooit af zijn...

Wij denken heel vaak nog aan de dappere Nolle en zijn geleden strijd

Bij het artikel rond allerlei problemen van de voeten kan je steeds eerst inlichtingen vragen aan je ziektenkas daar er soms

Met heel veel spijt hebben we nogmaals afscheid genomen van 2 bestuursleden. Robert Velghe en Katrien de Meulenaere hebben van ons afscheid genomen. Door hun zware ziekte werd dit voor hen te moeilijk. Wij hebben afscheid genomen met een passend geschenk en langs deze weg wil ik hen in het naam van het bestuur nogmaals bedanken voor de jarenlange inzet en we zullen ze missen. MAAR er is ook goed nieuws. Linda Mylle is ons team komen versterken. Een ander krantje vertel ik even iets meer over haar zelf. In september worden er bestuursvergaderingen gehouden. Ja mensen het is alweer 3 jaar geleden en de statuten zeggen om de 3 jaar nieuwe verkiezingen. Vorige verkiezingen gaven ons nooit veranderingen en dezelfde mensen behielden hun functie. Nu zal er wel één en ander varanderen in september daar Lut haar ontslag als voorzitster heeft gegeven en Robert zijn

ontslag als ondervoorzitter. Ook hiervoor oeten jullie wachten tot het reumagazetje van oktober om het nieuwe bestuur met naam te kennen.

Vanaf 1 juli hebben wij ook een nieuw secretariaat. Linda neemt het secretariaat over en zal alle correspondentie vanuit en naar de Roggestraat 8 8820 Torhout verstuurd worden. In jet krantje van juli meer hierover. Dit is een recente foto van ons bestuur tijdens het vormingsweekend in de februari 2007. Op deze voormiddag nam Robert nog even deel als afscheid. Foto genomen door Carmen , bestuurslid door allen gekend.

Pralines Calinor uit Ieper

Bakkerij Schotte uit Ieper