een folde r voo r oude rs en opvo eder s LAAT JE NIET FLESSEN! Een uniek project in Zuidoost-Brabant om het alcoholgebruik onder jongeren terug te dringen
U kent uw kind het beste. U heeft het meeste zicht op wat uw kind wel en niet doet. Toch blijkt dat jongeren gemiddeld drie keer zoveel alcohol drinken dan hun ouders denken. En dat zijn niet alleen de kinderen van de buren. Het gaat ook over uw kind!
Alcohol is ongezond voor jongeren Jongeren groeien nog, wegen minder en zijn kleiner dan volwassenen. Bij jongeren leidt het gebruik van alcohol daarom sneller tot risico’s dan bij volwassenen. Zij voelen zich lang goed en merken niet dat ze onder invloed zijn en teveel alcohol drinken. Dit kan leiden tot een alcoholvergiftiging. Jongeren zijn bovendien meer en langer onder invloed dan volwassenen, ook al drinken beide evenveel.
Alcohol is extra ongezond tijdens de groei Na de geboorte zijn de hersenen nog niet volledig ontwikkeld. Tot je 24ste levensjaar ontstaan belangrijke verbindingen tussen zenuwcellen in verschillende delen van de hersenen. Alcohol verstoort dit groeiproces van de hersenen. Als uw kind al op jonge leeftijd start met drinken, groeien zijn/haar hersenen minder. Na een aantal jaren blijkt dat ze minder goed kunnen onthouden, concentreren en leren dan jongeren die niet drinken. Ook kan jong alcohol drinken invloed hebben op het karakter en het gedrag van uw kind op volwassen leeftijd. Tot slot hebben jongeren die regelmatig veel drinken meer risico om later verslaafd aan alcohol te raken.
Alcoholgebruik onder 16 jaar
fors gedaald in Zuidoost-Brabant
In 2011 heeft de GGD BrabantZuidoost onderzoek gedaan naar onder andere het alcoholgebruik onder ruim 12.000 jongeren van 12 tot en met 18 jaar. Het alcoholgebruik onder de 16 jaar is sterk gedaald. Vanaf 16 jaar weten veel jongeren echter onvoldoende maat te houden. --------------------------------------
Wist u dat: • 18% van de ondervraagden het eerste alcoholisch drankje op 12- of 13-jarige leeftijd gedronken heeft? In 2007 was dit nog 33%! • 51% van de jongeren van 12 tot en met 18 jaar nog nooit alcohol heeft gedronken? • bijna 80% van de ondervraagde 16-tot 18-jarigen drinkt? • 41% van de ondervraagde 16- tot 18-jarigen recentelijk dronken of aangeschoten is geweest? Cijfers: gegevens jongerenmonitor GGD Brabant-Zuidoost (2011)
Wat kunt u
doen? Ga op tijd met uw kind in gesprek over alcohol en maak afspraken. Onderstaande tips kunnen u hierbij wellicht helpen.
Een puber voelt zich dan veel minder onder druk gezet en vaak komen er vanzelf verhalen los.
H Geef het goede voorbeeld H Stel grenzen Het best is om dit te doen voordat uw kind begint met drinken. Maar ook daarna kunt u grenzen stellen. Per 1 januari 2014 is de leeftijdsgrens voor alcohol 18 jaar. Vanaf deze datum mogen jongeren onder de 18 jaar geen alcohol bij zich hebben op voor publiek toegankelijke plaatsen. Als ouder is het belangrijk dat u ook deze leeftijdsgrens hanteert.
H Geef uitleg Vertel uw kind waarom u niet wilt dat het (veel) alcohol drinkt, bijvoorbeeld naar aanleiding van een aankomend schoolfeest of een gebeurtenis op de televisie. Ga nooit in gesprek op het moment dat je kind al gedronken heeft. Ga ook niet keer op keer het gesprek aan. Beter één keer met de juiste informatie en in een goede onderlinge sfeer. Stel open vragen zoals “wat drink jij zoal op schoolfeesten” in plaats van “drink je bier?”.
Ook kunt u als ouder het goede voorbeeld geven. Kinderen kopiëren het gedrag van hun ouders. Dat geldt ook voor het drinken van alcohol. Ouders die weinig drinken, hebben vaker kinderen die niet of weinig drinken. Als ouders veel drinken, drinken hun kinderen meestal ook al veel op jonge leeftijd.
H Geef aandacht Toon interesse en begrip voor de dagelijkse dingen en activiteiten van uw kind. Zo heeft u de meeste kans dat uw kind vertelt wat hem of haar bezighoudt. Dit geldt ook voor activiteiten waarbij alcohol een rol speelt. Het is daarbij belangrijk om ook het gesprek aan te gaan over weerbaarheid en hoe je je kunt opstellen in een groep. Veel jongeren blijken namelijk te gaan drinken “om erbij te horen”.
in n e p i u z hokken en keten Als u een keet op het terrein heeft staan In Zuidoost-Brabant bevinden zich veel hokken en keten waar jongeren bij elkaar komen. Jongeren creëren vaak zelf hun ontmoetingsplekken. Dit kan bij iemand thuis zijn, maar ook in een zogenaamde keet. Het is belangrijk dat jongeren een plek hebben om samen te komen en lekker een beetje te hangen. Ouders geven vaak aan blij te zijn dat hun kind thuis een deel van zijn of haar vrije tijd met vrienden doorbrengt. Vaak worden de hokken en keten door de jongeren zelf gerund. Dat heeft het nadeel dat jongeren vaak weinig oog hebben voor de risico’s die erbij horen. Denk daarbij aan risico’s als te jong alcohol drinken, teveel alcohol drinken en de (brand)veiligheid van de keet.
Als eigenaar bent u verantwoordelijk voor wat er op uw terrein gebeurt. Ouders van jongeren die ‘uw’ keet bezoeken rekenen daar ook op, of dit nu terecht is of niet. Daarom is het belangrijk dat u weet wat de regels zijn. Het is bijvoorbeeld strafbaar om in een keet tegen betaling alcohol te verstrekken zonder vergunning. Ook is het strafbaar alcohol te schenken aan jongeren onder de 18 jaar. Dit geldt ook voor het doorschenken aan dronken personen. Probeer hier zoveel mogelijk toezicht op te houden en maak afspraken met de jongeren over verantwoord schenken. Maak afspraken over lawaai, de bezoekers en de veiligheid.
de nieuwe
Drank- en horecawet
genoeg over de
kinderen... Hoe is het gesteld met uw eigen alcoholgebruik en uw kennis van alcohol? Voorkom dat alcoholgebruik een gewoonte wordt: drink ten minste twee dagen per week geen alcohol. Drink niet als u nog moet rijden, werken, sporten of studeren en bij gebruik van bepaalde medicijnen.
Per 1 januari 2014 is de landelijke leeftijdsgrens voor alcohol 18 jaar (voorheen 16 jaar). Vanaf deze datum mogen jongeren onder de 18 jaar geen alcohol bij zich hebben op voor publiek toegankelijke plaatsen. Dat is bijvoorbeeld de openbare weg, een stationshal, stadion, winkelcentrum, plantsoen, postkantoor en een parkeergarage. Doen ze dat wel, dan riskeren ze een boete. Ook mogen verkopers geen alcohol meer verkopen aan jongeren onder de 18. Ook zij zijn strafbaar wanneer ze dat wel doen.
Handhaving De gemeente heeft de bevoegdheid om handhavend op te treden en deze jongeren een boete te geven. Jongeren draaien dus zelf op voor de consequenties voor het bij zich hebben van alcoholische dranken. De hoogte van de boete is vastgesteld op € 45,- voor jongeren tot 16 jaar en € 90,voor 16- en 17 jarigen.
Wat betekent dit voor u als ouder? Aanvaardbaar gebruik Voor gezonde volwassen vrouwen geldt niet meer dan één standaardglas alcohol per dag. Drink niet wanneer u zwanger bent of borstvoeding geeft. Voor gezonde volwassen mannen geldt: drink niet meer dan twee standaardglazen alcohol per dag.
Deze leeftijdsverhoging leidt er hopelijk toe dat jongeren minder makkelijk met alcohol in aanraking komen en op jonge leeftijd alcohol drinken. U als ouder neemt samen met de verkoper van alcohol de verantwoordelijkheid en u zorgt er samen voor dat jongeren onder de 18 jaar niet aan alcohol kunnen komen. Ziet u dat de regels worden overtreden, bijvoorbeeld bij de verkoop van alcohol aan een jongere onder de 18? Neem contact op met uw gemeente.
de alcoholpoli Sinds een aantal jaren heeft het Catharina Ziekenhuis een polikliniek Jeugd en Alcohol. Een tiener die met een alcoholvergiftiging in het ziekenhuis wordt opgenomen, krijgt hierna nog een half jaar begeleiding van een kinderarts en een psycholoog. Drs. Rolf Pelleboer, kinderarts in het Catharina Ziekenhuis vertelt in een interview meer over de poli:
Hoe komt het dat jongeren niet leren van een alcoholvergiftiging? Jongeren schrikken als ze met een black out wakker worden in het ziekenhuis. Maar na enkele weken is dit een stoer verhaal om aan vrienden te vertellen. Daarom is het nazorgtraject zo belangrijk. Jongeren moeten het besef krijgen van de schadelijke gevolgen.
Wat gebeurt er als een kind wordt opgenomen in de poli? Jongeren die met een alcoholvergiftiging op de Spoedeisende Hulp zijn binnen gebracht, blijven een nacht in het ziekenhuis. De volgende ochtend krijgen zij bezoek van een pedagogisch medewerker. Zij stelt enkele vragen over het alcoholgebruik en toetst de alcoholkennis. De patiënt en de ouders worden vervolgens uitgenodigd voor een gesprek met een kinderarts en een kinderpsycholoog. Na deze gesprekken krijgen de ouders advies over eventuele vervolgstappen. Het kan zijn dat er verder onderzoek nodig is of dat het kind meer begeleiding nodig heeft. Met dit nazorgtraject proberen we een tweede alcoholvergiftiging te voorkomen. 65% van de jongeren leert namelijk niet van een ziekenhuisopname en drinkt weer teveel.
Wat zijn de gevolgen van drinken op jonge leeftijd? Onder de achttien jaar heeft alcohol een heftiger effect op de hersenen, dan bij oudere jongeren, omdat de hersenen nog in ontwikkeling zijn. Je hersenen zijn pas rond het 24ste levensjaar uitgegroeid. Een alcoholvergiftiging kan hersenbeschadiging veroorzaken. Door overmatig drinken kunnen geheugenen concentratieproblemen ontstaan waardoor een kind zelfs twee niveaus op school kan zakken. De botontwikkeling kan worden geremd en hoe vroeger ze gaan drinken hoe groter de kans op een alcoholverslaving. Een ander gevolg
van overmatig alcoholgebruik is dat het reactievermogen afneemt waardoor de kans op ongelukken groter wordt. Daarnaast worden jongeren met alcohol op minder geremd waardoor er onder andere meer kans is op onveilig vrijen of agressie.
doe de alcohol
Hoe reageren de ouders als ze deze informatie krijgen?
test
Ouders schrikken echt als ik ze deze informatie geef. Ze schrikken helemaal als ik vertel dat hun kind door de alcoholvergiftiging ook dood had kunnen zijn.
1. Hoe lang heeft je lever nodig om één standaard glas alcohol af te breken?
Zijn het alleen probleemkinderen die worden opgenomen?
A 15 minuten B 1.5 uur C 3 uur
Meer weten over kinderen en alcohol? www.alcoholinfo.nl www.hoepakjijdataan.nl www.uwkindenalcohol.nl www.pratenmetuwkind.nl
2. Hoeveel procent van de jongeren (12-18) in de regio is in de afgelopen 4 weken dronken of aangeschoten geweest? A5% B 13 % C 19 % 3. Hoeveel standaard glazen alcohol is er nodig om een promillage van 1.9 te meten? A ± 10 glazen B ± 20 glazen C ± 30 glazen Antwoorden test 1:b, 2:c, 3:a
Het zijn juist niet alleen probleemkinderen die worden opgenomen. Ouders beseffen vaak niet dat het ook hun kind kan overkomen. Het is namelijk niet afhankelijk van sociaal economische status of opleidingsniveau. Het zijn kinderen die zowel in stadswijken als in dorpen wonen. Het kan dus ieder gezin overkomen.
Alcohol is de meest geaccepteerde drug en is één van de meest schadelijke voor mens en samenleving. Jongeren drinken op jonge leeftijd hun eerste glas bier, wijn of mixdrank. Hoe groot de gevolgen kunnen zijn voor hun lichaam en gedrag, lijken ze vaak niet te beseffen. Deze folder geeft meer informatie over de gevolgen van alcoholgebruik onder jongeren en beschrijft wat u als ouder of opvoeder kunt doen.
Deze folder is ontwikkeld in opdracht van het project ‘Laat je niet flessen!’ in de regio Zuidoost-Brabant. Bronnen Jongerenmonitor GGD Brabant-Zuidoost (2011) Fotografie SXC Grafisch ontwerp Volle-Kracht Met dank aan Kinderarts Rolf Pelleboer Mede mogelijk gemaakt door een subsidie van ZonMw.
Asten, Bergeijk, Best, Bladel, Cranendonck, Deurne, Eersel, Eindhoven, Geldrop-Mierlo, Gemert-Bakel, Heeze-Leende, Helmond, Laarbeek, Nuenen c.a., Oirschot, Reusel-De Mierden, Someren, Son en Breugel, Valkenswaard, Veldhoven, Waalre
