In deze editie:
Een brief aan het bestuur Wie, w at en waa ro
m?
DNA Quiz
Multiple choice maar dan anders...
Geologie voor biologen met die h dat toc Wat is ? likkers stenen
Bericht van de Lustrumcie W ist jij het
thema al?
En nog veel en veel meer!
De Goden van Gyrinus Je vindt ze op de centerfold
jaargang 2 - uitgave 3 - april 201 3
Colo
Gyrinu Kame de Bo 1 081
med
in
Hoof
Sand
Lay-o
Danië
Reda
Ernst Arno Maria Sylvia Roel Jeffre Myrth Daisy Cynth
Jaarg
April Druk: Oplag
'de Na maal p vereni studie natan studen van de Biome weten Facult Leven de Vri Amste
Colofon Gyrinus natans Kamer P-022 de Boelelaan 1 085 1 081 HV Amsterdam
[email protected] [email protected] Hoofdredacteur
Sandra van der Nat Lay-out
Daniëlle Luinenburg Redactie
Ernst Bank Arno Commandeur Mariah Daal Sylvia Gerritsen Roel Glas Jeffrey Hendrikse Myrthe Timmermans Daisy de Vries Cynthia de Vries Lentsch
In deze editie:
Voorwoord redactie Van het Bestuur FSR FALW Brief aan het Bestuur Alcoholaat: De Lamme Goedzak Gastcolumn: Thara Tramnet DNA Prijsvraag Kampcie: Het Bruisende Hamburg Excursie: De Whiskyproeverij De Mannen van Gyrinus Masterstage in Boston - deel 3 Column: Morning after-misère Lustrum Gastcolumn: Geologie Column: Interpersonal Behaviour Column: Besparen Commisie: Mediacie
4 5 6 8 10 11 12 14 17 18 20 22 24 26 28 29 30
Wetenschap: Altijd een stijve piemel Vlindervrouwtje ruikt inteelt Nieuwe ontwikkeling donororganen
15 21 27
SOG:
Jaargang 2 nummer 3
April 201 3 Druk: PrintJob Oplage: 200 stuks
'de Natator' verschijnt vier maal per jaar en is het verenigingsblad van studievereniging Gyrinus natans. Dé vereniging voor studenten en medewerkers van de studies Biologie en Biomedischewetenschappen aan de Faculteit Aard- en Levenswetenschappen van de Vrije Universiteit te Amsterdam.
Raadsels Horoscoop Sudoku Klaverjas scoreblad
32 33 34 35
Op de cover:
Ieder jaar is het weer zo ver: de jacht op het eerste kievitsei. Een echte Friese traditie, waarbij de boeren hun land afspeuren op zoek naar dat kostbare eerste ei. Het eerste ei wordt aangeboden aan de commissaris van de Koningin in het provinciehuis. De gelukkige vinder krijgt een heuse oorkonde mee naar huis voor deze vondst. Let wel op: in alle andere provincies is het verboden om kievitseieren te rapen, mocht je wilde weekendplannen krijgen van dit idee. Gelukkig voor de vogel op de voorpagina is haar ei niet meegenomen voordat ze hem uit kon broeden. Bron: http://www.natuurfoto-zeevang.nl/
de Natator - jaargang 2 - editie 3
3
Voorwoord Redactie Lieve lezers, Mutaties. Dat zal het thema worden van onze lustrumweek. Voor alle niet biologen die ons geliefde verenigingsblad tegenwoordig lezen, dit zijn veranderingen in het erfelijk materiaal. De lustrumcie heeft dit weer goed uitgezocht, want het sluit uitstekend aan op onze vereniging. Niet alleen omdat we biologen/biomedici zijn, maar ook omdat de vereniging ontzettend veranderd is in de afgelopen 5 jaar. Zelf stam ik nog uit de tijd dat ik het vorige lustrum mee heb mogen maken. Sindsdien heb ik Gyrinus ontzettend zien muteren. Ik verwijs onder andere naar onze " nieuwe" verenigingskamer die we inmiddels alweer een tijdje hebben, het aantal gyrinusactiviteiten en lezingen is flink gestegen en de studenten zijn veranderd. Eigenlijk alleen het Budelsbier is het zelfde gebleven. Aan het begin van het jaar had ik mijn eigen lustrum binnen de Mediacie, en ook wij zijn in die tijd flink gemuteerd. Zo denk ik nog met veel plezier terug aan exact een jaar geleden. Als commissie hebben we toen collectief het roer hebben omgegooid, met als eindresultaat de Natator, een verenigingsblad waar we nog steeds ontzettend trots op zijn. Ook deze keer hebben we weer ons best gedaan het blad te vullen. Naast onze oude klassiekers, zoals de horoscoop en wetenschapsartikeltjes, hebben we weer een aantal nieuwe columns. Er staat weer een biologen column in, dit maal geschreven door Thara Tramnet. Tevens hebben we een kleine primeur: de eerste column geschreven door ons nieuwste lid, Roel Glas, die tips geeft om van een kater af te komen. Vergeet ook de prijsvraag niet dit keer. Er is weer een, en dit maal oprecht, mooie prijs te winnen. Kortom er staan weer genoeg leuke, interessante en spannende artikelen in dit blaadje. Veel plezier met het lezen van deze nieuwe Natator, Sandra van der Nat Voorzitter Mediacie
4
Van het Bestuur De dag (d-dag) Voor mij begint de lente pas echt op de eerste dag dat ik geen jas meer aan hoef. De dag waarop ik wakker word, een korte broek aantrek een t-shirt aan doe, en klaar ben. Om vervolgens te ontbijten en daarna géén jas aan te doen, maar met een zonnebril op m'n hoofd op de fiets stappen. Ik denk dat ik met zekerheid kan zeggen dat dit moment met gemak alle andere ochtenden van het jaar verslaat in fijnheidsgehalte. De warme wind die door je shirt heen blaast, fris en toch perfect. Het ochtendzonnetje dat misschien een heel klein beetje verblindend is. Dit zijn echter niet dé redenen waarom dit de mooiste dag van het jaar is. Nee, het fenomeen waar ik nu aan denk is veel grootser dan een windje, de zon, of de seizoenen. Het gaat hier om een oerdrift, van een van de grootste zoogdierpopulaties ter wereld. Ze zijn ineens overal, de ene nog mooier dan de ander, in alle soorten en maten en in meer kleuren dan je je kunt voorstellen. Wonderlijke, onbegrijpbare wezens die zelfs door professoren en andere hooggeleerde mannen niet gedefinieerd of doorgrond kunnen worden. Ze
worden beschreven als prachtig, lekker, en ze worden zelfs wel eens beoordeeld, door middel van een geavanceerd cijferstelsel. Op deze dag, die elk jaar komt, net zoals alle andere dagen. Een dag die alleen te herkennen is aan het eerste écht lekkere weer in tijden. Lijkt het wel alsof ze allemaal zijn wakker geworden uit een winterslaap en hun wintervacht hebben verruild voor hun zomerdons. Ieder jaar overvalt deze prachtige dag mij, weet ik niet wat me overkomt, en besef ik me ineens hoe mooi hij is. Maar niet dit jaar. Dit jaar verwacht ik hem. Dit jaar, als hij er is, doe ik een korte broek aan, géén jas, en verplaats mezelf zo snel mogelijk naar een mooi park. Om daar de rest van de dag te genieten van dit prachtige verschijnsel, onder het genot van een ijsje en later misschien een koud biertje. Namens het bestuur van Gyrinus natans, David Mientjes
de Natator - jaargang 2 - editie 3
5
FSR FALW De FSR Column Daar heb je d'r weer eentje. Zo'n rare snuiter van de FSR. Ze doen altijd alsof ze het heel druk hebben, maar met wat precies mag Joost weten. Ze zijn er om studenten te vertegenwoordigen... leuk. En ze waarborgen de kwaliteit van het onderwijs... lekker abstract. Maar wat houdt dat in? Wie doet wat, en waarom? Om deze vragen te beantwoorden schrijft de FSR in dit blaadje telkens een column: deze keer de vice-voorzitter. Een paar weken terug, toen het nog keihard vroor, het treinverkeer plat lag en de fietspaden er lekker glad bijlagen, zat ik in de FSR-kamer pinda's te rijgen. We hadden opgemerkt dat de vogeltjes in de vorstperiode moeite hadden met eten zoeken en, behulpzaam als de FSR is, besloten we om van twee klerenhangers en een oude internetkabel een pindaketting te rijgen. Terwijl ik bezig was verzonk ik in mijn gedachten en reflecteerde ik terug op onze activiteiten van de afgelopen tijd. We hadden veel verschillende kwesties aan de kaak gesteld, zoals de invoering van de harde knip. Van zowel docenten als studenten hadden we klachten ontvangen dat hier meer nadelen dan voordelen bij kwamen
6
kijken. Te weinig hertentamens, geen tweede instroommoment voor de master en een te korte nakijkperiode voor de scripties. Daarnaast hebben we het uitvoerig gehad over de relatie tussen onze universiteit en het bedrijfsleven. Via bedrijven kun je veel praktische expertise naar de colleges halen. Maar waar moeten we de grens trekken? Onderzoeksafdelingen worden steeds meer afhankelijk van extern gefinancierde projecten en sommige vakken worden geheel toegespitst op de werkzaamheden binnen een industrie. Worden we zo niet langzaam een detacherings- en scholingsbureau voor het bedrijfsleven? Ook krijgen we te maken met de nodige bureaucratie zodra we de bestuurlijke en administratieve afdelingen van de faculteit betreden. Zo heeft het faculteitsbestuur een legioen aan secretaressen tot haar beschikking die de ingang naar het doolhof van achterkamertjes bewaken voor kwaadwillende studenten. Om iets door dit ambtenarenapparaat gedaan te krijgen moet het bericht in de juiste verwoording naar de juiste secretaresse gestuurd worden, direct naar het faculteitsbestuur mailen
FSR FALW is uit den boze (kwam ik laatst achter). Illustratief is de anekdote van een student die ik laatst sprak. Hij wilde een afspraak met zijn studiebegeleidster maken, dus ging langs haar kantoor. Daar kwam hij haar tegen, maar in plaats van een afspraak te maken, werd hij door de begeleidster doorverwezen naar afsprakenmaken.nl. Daar zou hij haar agenda kunnen inzien en een datum uit kunnen kiezen, die dan vervolgens door een externe onafhankelijke derde partij naar haar teruggekoppeld zou worden. Ach, je moet je geld ergens aan uitgeven. Persoonlijk contact zit er namelijk niet meer in, steeds meer communicatie gaat via de mail. Door de beperkte aanwezigheid en openingstijden van de verschillende aanspreekpunten is simpel langslopen vaak niet een optie. Met de reorganisatieplannen van de VU wil het College van Bestuur naar een click-callface systeem, waarbij veel studentenbegeleiding digitaal en onpersoonlijk kan worden afgehandeld. Daardoor is er volgens het CvB minder aanwezigheid nodig van studiebegeleiders, studentpsychologen enzovoorts. De FSR vindt deze conclusie iets te voorbarig; natuurlijk is het fijn als de VU website en VUnet eindelijk eens overzichtelijk en functioneel worden en dat er problemen mee opgelost kunnen worden in plaats van dat er nieuwe problemen door ontstaan. Maar het persoonlijke één op één contact met studenten wordt daardoor niet minder belangrijk. Integendeel, dat is het gene waardoor studenten zich verbonden gaan voelen aan hun opleiding en universiteit. En daar hangt een prijskaartje aan. Wij brengen deze kritiek via een aantal platformen ter sprake, samen met de
universitaire studentenraad en ook met de VU medewerkers die zich onder de noemer 'Verontruste VUers' hebben georganiseerd. Op onze faculteit hebben we het voor elkaar gekregen dat de openingstijden van het studiesecretariaat iets meer aansluiten op het rooster van de gemiddelde student. Zo hebben we hopelijk toch wat meer face-to-face contact mogelijk gemaakt. Het blijft lastig om grote dingen te veranderen als studentenraad. Ondertussen gaan we wel weer pinda's rijgen voor de duifjes voor ons raam.
Zijn er dingen die we volgens jou moeten oppakken? Stuur dan geen mail, maar kom gezellig langs in M-112! Elke maandag en woensdag hebben we van 12.30-13.30 spreekuur, maar meestal zijn we vaker aanwezig. Max Jansen, Vice-voorzitter FSR FALW 2012/2013 Telefoon: 020 – 5987239
E-mail:
[email protected] Inloop: W&N – M112
Facebook: www.facebook.com/fsralw
k?
ns al leu
Vind je o
de Natator - jaargang 2 - editie 3
7
Brief aan het Bestuur Het bestuur van Gyrinus natans krijgt iedere dag heel wat mailtjes te verwerken. Meestal zijn dit alledaagse dingen, facturen of mededelingen. Maar zo nu en dan komt er iets voorbij wat ook voor jullie interessant is om te lezen. Vandaar dat deze post af en toe in de Natator wordt geplaatst.
Ingezonden brief Jeroen de Munter (Voorzitter der Gyrinus natans 2002-2003)
Hoi allemaal! Ik moet eerlijk zeggen, het is alweer wat jaartjes geleden dat ik voor het laatst op de website van Gyrinus heb gekeken. Maar het ziet er goed uit, en dat mag gezegd worden! Ook het blad ziet er prima uit, een wereld van verschil met de Rei Exanimi en daarvoor de Biogazet. Keep up the good work! Ik realiseerde me net dat het alweer 10 jaar geleden is dat ik in het bestuur zat, en oh oh, wat een cliché, maar wat gaat de tijd snel! Toen ik zelf in het bestuur zat had ik echt geen idee wat afgestudeerden nog interessant vinden aan Gyrinus (afgezien van het goedkope bier en het contact met de vrienden om hen heen), maar het gevoel dat Gyrinus contact moet behouden met de oud-actieve-leden is altijd wel daar geweest. Er zijn verschillende initiatieven geweest om contact te blijven houden. In het verleden circuleerden er bijvoorbeeld adressenlijsten die gebruikt werden om oud-leden te informeren over grote activiteiten, maar het lijkt erop dat lijsten met emailadressen komen en gaan. Een alumni lijst van oud-actieve leden die contact willen houden met de vereniging (maar ook andersom: Gyrinus die in contact wil blijven met haar oud-actieve leden) is een interessant idee dat regelmatig terugkeert binnen Gyrinus, maar snel weer verloren gaat in de jaarlijkse bestuurscyclus (mensen komen en gaan). Dat is een nog steeds actueel en groot probleem voor activiteiten waar je de hele achterban van Gyrinus mee wilt bereiken, zoals een lustrum of een extra grote reünie.
Daarom stel ik voor dat er een automatische Gyrinus emaillijst voor oud-actieve leden wordt opgezet (voor Gyrinus alumni en geïnteresseerden). Vertel tijdens of na de afstudeerceremonie van het actieve lid dat Gyrinus graag contact wil houden en vertel van deze mailinglijst. Mensen kunnen zich automatisch in- en uitschrijven, wanneer ze maar willen. Op deze manier is het structureel ingebed en kan je de lijst aanspreken wanneer je maar wilt. Een goed initiatief, om af en toe een mailing de deur uit te doen, maar waar interesseer je oude lullen van de vereniging mee? Graag sluit ik af met mijn persoonlijke voorkeur voor het type informatie dat in een mailinglijst voor alumni zou passen: • informatie over welke mensen je hoopt te bereiken met de maillinglijst • hoeveel mensen er momenteel op de lijst staan (saamhorigheid) • nieuwe ontwikkelingen binnen de vereniging en op de faculteit • aankomende grote activiteiten waar je interesse van oud leden verwacht • een link naar de meest recente Natator (een blad om trots op te zijn) • een link om een oud-Gyrinus-/studievriend aan te bevelen voor de lijst
Zo'n mailing zou natuurlijk alleen verstuurd hoeven worden als er de behoefte is van Gyrinus om contact te hebben met de alumni. Ben benieuwd hoe jullie hierover denken. Groetjes, Jeroen de Munter
8
Brief aan het Bestuur Beste Jeroen,
Toevallig zijn wij momenteel net bezig met het alumnibestand! Dit werd in vorige jaren door de vice-voorzitter wel eens onderhouden maar gaat inderdaad zoals je in je e-mail al aangaf verloren in de jaarlijkse bestuurscyclus. Dit jaar is het, door het 7-mans bestuur en het verschuiven van functies, verplaatst naar de secretaris, mij dus. Ik heb hier samen met onze voorzitter Jasper aan zitten werken. We hebben verschillende alumnilijsten bij elkaar gevoegd en uitgezocht wie er nog daadwerkelijk geïnteresseerd is om deze lijst weer actueel te maken. Wij krijgen bericht op het moment dat er buluitreikingen of promoties zijn zodat Jasper eventueel een praatje kan geven als diegene actief is geweest bij Gyrinus. Deze mensen sturen wij vervolgens een e-mail met de vraag of ze graag in ons alumnibestand opgenomen zouden willen worden. Deze lijst wordt momenteel inderdaad gebruikt om alumni uit te nodigen voor bijvoorbeeld het lustrum, de mosselmaaltijd of andere voor alumni interessante activiteiten, zoals de aankomende reünie in de lustrumweek.
Ook willen we alumni de mogelijkheid geven om zich te “abbonneren” op de Natator. De Mediacie heeft aangegeven graag de Natator op te sturen naar geïnteresseerden. Om hier niet een te grote kostenpost van te maken kost het abbonnement net zoveel als de bezorgkosten. Ook zijn we de website van Gyrinus aan het updaten waardoor we binnenkort bijvoorbeeld foto’s op de website kunnen plaatsen, maar ook een digitale versie van de Natator weer online beschikbaar is. Dan is het ook mogelijk om, zoals je aangaf in je email, een soort automatische alumnidatabase via de website te laten lopen. Alle tips die je gaf zijn in ieder geval met veel dank ontvangen en we zullen er zoveel mogelijk uit proberen te halen waar mogelijk. Met vriendelijke groet,
Namens het gehele 60e bestuur, Stijn Hogervorst Secretaris
Voor de komst van 'echte' pennen was een ganzenveer een gebruikelijk instrument om mee te schrijven. Vergis je niet, deze kun je niet zomaar van een gans afplukken en beginnen met schrijven. De veren moesten eerst zurgvuldig voorbewerkt worden. Niet alleen de veren van een gans werden gebruikt om mee te schrijven, nog veel mooier waren de veren van een zwaan. Deze waren alleen iets lastiger om te verkrijgen.
de Natator - jaargang 2 - editie 3
9
Commissie: Alcoholaat Maandbier Tegenstelling: De Lamme Goedzak
Wat veel mensen niet weten is dat de naam Lamme Goedzak afkomstig is uit de Nederlands-Duitse folklore over Tijl Uilenspiegel. Tijl Uilenspiegel was een volksheld die zo nu en dan ergens gratis mocht eten, maar wat hij het meest begeerde was een pintje bier. Zijn beste vriend heette de Lamme Goedzak en samen maakte ze veel mee. Tijl Uilenspiegel was een levensgenieter die zijn eigen bier ging brouwen volgens traditioneel ambachtelijk recept. Hieronder zie je de historie achter het ontstaan van het speciaalbier vernoemd naar zijn beste vriend De Lamme Goedzak: “Uilenspiegel gaat van Neurenberg naar Bamberg en komt bij een herberg. De waardin vraagt of hij iets wil eten en Uilenspiegel zegt arm te zijn en gratis eten verlangt. De waardin zegt dat ze bij de slager en de bakker niks voor niets krijgt en legt uit dat je voor vierentwintig penning aan de grote tafel eet. Eten aan de kleine tafels kost achttien penning en wie eet met haar gezin, betaalt twaalf penning. Uilenspiegel gaat aan de grote tafel zitten en eet zich vol. Als hij wil vertrekken, vraagt hij vierentwintig penning van de waardin. Hij zegt dat hij dood was gegaan als hij nog meer had gegeten en de waardin geeft toe dat hij voor vier man gegeten heeft. Ze stuurt Uilenspiegel weg zonder dat hij moet betalen. Een gratis maaltijd is nog te doen, maar geld toegeven wil ze niet.”
Snapten jullie dit verhaal? Wij hebben er uit weten op te maken dat tussen de tweede en derde gang Tijl Uilenspiegel een biertje voorgeschoteld kreeg dat hem inspireerde een eigen biermerk te brouwen. Nu wil het toeval zich zo vormen dat Tijl Uilenspiegel's beste vriend De Lamme Goedzak heet en dit naast een geweldige folklorenaam ook een geweldige naam voor speciaalbier is. Zo wil het toeval dus geschieden dat wij deze maand een klein slokje van volksheld Tijl Uilenspiegel's beste vriend mogen drinken. Wilt u weten waar volksheld Tijl Uilenspiegel's beste vriend naar smaakt? De Lamme Goedzak is een donkerblond biertje met een alcoholpercentage van ongeveer 7%, maar als je er twee achter elkaar drinkt lijkt het meer. Volksheld Tijl Uilenspiegel omschrijft het biertje zelf als een biertje met een zachte, volle smaak met zoete, karamelachtige, fijnbitterige componenten. Denk bij deze componenten vooral aan de baard van de beste vriend van volksheld Tijl Uilenspiegel en zijn knapzak, maar wij hopen dat jullie deze maand zelf een invulling zullen geven aan het biertje. Door Donny Kats en Stijn Hogervorst, promoteam der Alcoholaat Gyrinus natans
10
Gastcolumn In deze rubriek belicht een gastcolumnist een persoon die zowel schrijver als bioloog is. Deze keer: Maarten ‘t Hart
“Twee korte zuchten ontsnappen haar en haar hoofd glijdt opzij en op hetzelfde moment zie ik een vlucht regenwulpen voorbij gaan boven het donkere riet”. Hoeveel onnozele lezers van verplichte boeken, middelbare scholieren en misschien zelfs abiologische letterkundigen hebben deze zin wel niet gelezen, de zin waarin de moeder van Maarten ’t Hart overlijdt, zonder dat ze beseffen hoe bijzonder het is dat de schrijver een vlucht regenwulpen ziet. Net op het moment dat zijn aandacht volledig opgeslokt wordt door zijn stervende moeder wil hij naar buiten, kijker in de aanslag, om naar die regenwulpen te kijken; maar hij is te laat. Wat een unieke waarneming had kunnen zijn gaat voorbij. Ik heb zelf nog nooit een regenwulp gezien. Ze schijnen sterk op gewone wulpen te lijken, maar ze zijn kleiner, ze vliegen met snellere vleugelslag en maken een ander geluid. Voor mij zijn regenwulpen nog meer bijzonder dan voor de schrijver. Ongetwijfeld heeft Maarten de dieren aan hun geluid herkend, anders had hij ze niet opgemerkt, want zijn aandacht was bij zijn moeder. Toch gebeurt het vaker dat je iets biologisch meemaakt bij een belangrijk moment in je leven. Bijvoorbeeld: je zit op het terras van een vakantiehuisje met je vriend; hij kijkt je vriendelijk aan en je beseft: hij is verliefd op mij. Je bent ontroerd. Tegelijkertijd zie je achter hem een eekhoorn in de boom. Het beestje loopt zo snel, en zwaait zo sierlijk met zijn prachtige rode staart dat je ontroering verdubbeld wordt. Het moment wordt vastgelegd in de tijd; het is een biologische punctuatie.
Maarten ‘t Hart gebruikt biologische punctuaties om zijn verhaal te markeren. In “Stenen voor een ransuil” gooit de hoofdpersoon stenen naar een ransuil, maar de ransuil verdwijnt niet. De hoofdpersoon is homofiel; je kunt je er tegen verzetten door er stenen naar te gooien, maar het gaat niet weg; je moet de ransuil accepteren. Maarten ‘t Hart is een van ons, hij is bioloog; hij studeerde in Leiden en is zelfs gepromoveerd op een onderzoek naar het gedrag van stekelbaarsjes. Zijn carrière illustreert dat de overstap van bioloog naar schrijver niet onmogelijk is, als je wat te vertellen hebt. Als schrijver moet je wel iets bijzonders hebben, anders kom je niet aan de bak. Je moet zoals Maarten in één oogopslag het verschil tussen een wulp en een regenwulp kunnen zien, of je moet rare trucjes kunnen uithalen met slangen, of je moet alle snuitkevers van Nederland kunnen opnoemen, om maar iets te noemen. De studie biologie zit vol met punctuaties. In elke cursus maak je wel iets mee dat bijzonder is. Daardoor wordt je leven als bioloog automatisch voorzien van punctuaties. Elk wadslakje herinnert aan een avond met sterke Berenburg, elke springstaart aan een zonnige middag in het naaldbos, elke wespenboktor aan een potje luieren langs de dijk en elke wielewaal aan een wandeling door het riet. Hoe hebben andere mensen dat? Wat denken zij bij een wadslakje, een springstaart, een wespenboktor of een wielewaal? Wat een voorrecht om bioloog te zijn. Thara Tramnet
de Natator - jaargang 2 - editie 3
11
Prijsvraag De grote random Mediacie DNA prijsvraag
Na de gigantische hoeveelheid inzendingen naar aanleiding van onze vorige prijsvraag, heeft de Mediacie ook deze keer weer een prijsvraag. Vul de antwoorden op de vragen in bij het juiste nummer in onderstaande tabel. Als je alle antwoorden goed hebt, komt de sequentie van een bekend gen uit je tabel rollen. Weet jij welk gen we zoeken? Stuur je antwoord op naar
[email protected] en maak kans op een stellingkaart van 10 euro. Om je een beetje op weg te helpen geven we een hint. Dit gen maakt mensen die graag praten, zoals Nico van Straalen, erg enthousiast. 1) Welke ziekte is een van de belangrijkste ziekten bij kool, en kwam in de dertiende eeuw voor het eerst voor in Europa? A. Knolarm T. Knolknie C. Knolteen G. Knolvoet 2) In welk jaar heeft onze geliefde Budels brouwerij zijn deuren geopend? A. 1870 T. 1875 C. 1880 G. 1885
3) Welk indiaans volk is woonachtig in de staten Oaxaca en Guerrero in Mexico? A. De Otomí T. De Amuzgo C. De Popoluca G. De Tepehuano 4) Welk van de volgende sprookjes is geschreven door Hans Christiaan Andersen? A. Repelsteeltje T. De Toverfles C. Urbanus G. De Wolf en de drie biggetjes 5) In welk geologische tijdperk zitten we momenteel niet? A Holoceen T. Kwartair C. Cenozoïcum G. Phanerozoïcum 6)Hoeveel tanden heeft een schaap? A. 28 T. 32 C.19 G. 24
12
7) Hoe wordt de troefnegen klaverjassen genoemd? A. Die heeft geen speciale naam T. Troef negen C. de Nel G. de Nol
bij
8) Wie heet in werkelijkheid Sasha Fierce? A. Madonna T. Beyonce C. Rihanna G. Lady Gaga 9) Hoeveel officieel? A. 15 T. 17 C. 36 G. 1
commissies
telt
Gyrinus
10) Hoeveel landen beginnen er in het Engels met een O? A. 1 T. 2 C. 3 G. 4
11) Uit welk land komt de Twelve Girls Band? A. Nederland T. China C. Japan G. Duitsland 12) Wat is de oorspronkelijke naam van de Tegenstelling? A. De Tegenstelling T. BioBar C. ‘t Kevertje G. De Stelling
Prijsvraag 13) Welke van de onderstaande dieren is tevens een sterrenbeeld? A. Alligator C. Cavia T. Torenvalk G. Goudvis 14) Welke van de onderstaande soorten is een hagedissensoort, behorende tot de Agamen? A. Groene basilisk T. Vliegende draakjes C. Bruine anolis G. Kaaimanteju
15) Hoeveel officieel erkende paardenrassen zijn er in Belgie? A. 12 C. 13 T. 14 G. 36
16) Wanneer is Gyrinus officieel opgericht? A. Nooit, officieel bestaan we niet T. 18 oktober 1953 C. 20 oktober 1953 G. 22 oktober 1953
ANTWOORDMODEL: A 1: ... T G C T 3: ... 4: ... T T 7: ... C T 10 : ... T A T T 15: ... C G 18: ... C T
A T 8: ... T T T
17) Hoeveel beenderen hebben kinderen in hun lichaam? A. 136 C. 154 T. 208 G. 212
18) Welke van onderstaande soorten is een sponzensoort A. Phoronis australis T. Dicyema acciaccatum G. Pione vastifica C. Mytilus edulis
19) Wat is het postcode nummer van Stabroek? A. 1081 T. 2940 C. 3454 G. 2170 20) Welke Amerikaanse zanger heeft onbewust bijgedragen aan de afschaffing van de Apartheid in Zuid Afrika? A. Malik Bendjelloul T. Lionel Richie C. Robert Johnson G. Sixto Rodriguez
G G T 11: ... 16: ... T
C 5: ... 9: ... C T 19: ...
T G C 12: ... 17: ... T
2: ... T T 13: ... C T
G 6: ... T 14: ... T 20: ...
Als je deze sequentie invoert in Google, komt er een gen uit. Weet jij welk gen we zoeken? Stuur je antwoord voor 20 mei op naar
[email protected] en maak kans op een stellingkaart van 10 euro. Aangezien Jasper van de Stadt naar aanleiding van de vorige prijsvraag geen antwoord ingediend heeft, verwachten wij alsnog een antwoord op deze vraag. Ook van Jelle Vroonland verwachten we deze keer een antwoord.
de Natator - jaargang 2 - editie 3
13
Commissie: Kampcie Het bruisende Hamburg Elk jaar wordt er door de kampcie een reis georganiseerd naar een exotische bestemming. Dit jaar zal de kampcie afreizen naar dé metropool van Duitsland, Hamburg!
Voor de geschiedenis van deze stad gaan we terug naar het jaar 825. In dit jaar begon de aanleg van de ‘’Hammabrug’’, een klein kasteel aan de noordoostgrens van het Karolingische Rijk onder keizer Lodewijk de Vrome. In 1158 komt hertog Hendrik de Leeuw van Saksen aan de macht. Daarop besluit hij bij Hamburg een handelsstad te stichten. Deze koopmansstad Nieuw-Hamburg ontwikkelt zich in een snel tempo. De sterke groei is te danken aan de centrale ligging ten opzichte van de belangrijkste handelsroutes op de Noordzee en de Oostzee en het lidmaatschap van de Duitse Hanze, een handelsverbond. Inmiddels is Hamburg uitgegroeid tot de op één na grootste stad van het Duitsland en daarbij de belangrijkste havenstad. De stad ligt aan de rivier de Elbe. Hamburg telt 1.760.017 inwoners, die op een oppervlakte wonen van zo’n 755 km2. Hamburg kent diverse wetenschappelijke instellingen, waaronder een universiteit. De meeste historische gebouwen zijn echter verwoest tijdens de bombardementen in de Tweede Wereldoorlog. Wat Hamburg extra uitzonderlijk maakt is de unieke ligging aan de 'See' (meer), de Alstersee. De Aussenalster, het grotere deel van het meer met een oppervlakte van 160 hectare, is een paradijs voor zeilers en roeiers. Hét recreatiegebied van de stadsbewoners, dat dichterbij ligt dan ieder ander, een heerlijke plek om te relaxen of gewoon van zalig nietsdoen te
14
genieten. Dat is natuurlijk ook mogelijk aan de Binnenalster, het kleinere gedeelte midden in de stad, omringd door cafés, winkels en de exclusieve Jungfernstieg. Voor velen is echter de oude binnenstad de eigenlijke attractie. Hier voel je je terugverplaatst naar de tijd toen rijke kooplieden bijzonder succesvol handel dreven in koffie, thee en specerijen. Op de Deichstrasse, een oude koopmansstraat met handelskantoren en woonhuizen uit de 17e tot en met de 19e eeuw, bevinden zich talrijke uitstekende restaurants en kroegen, waar je onder het genot van het authentieke uitzicht een heerlijk een drankje kan doen. Een havenrondvaart die bij de landingsbruggen van start gaat, is altijd een absoluut highlight van elke trip naar Hamburg. Op een steenworp afstand hiervandaan ligt ook de oude Elbetunnel: het markante koepelgebouw herbergt vier grote liftkooien die al sinds 1911 mensen en voertuigen naar bijna 24 meter diepte vervoeren. Na een wandelingetje onder de Elbe door gaat het in Steinwerder weer bovengronds verder. Van hieruit kan je dan genieten van het Elbe-panorama met uitzicht op de havenrand, de 'Michel' oftewel St.Michaeliskerk en de drie historische museumschepen in de haven. Eveneens een must: de vismarkt in Altona. Iedere
Commissie: Kampcie
zondag wordt hier in alle vroegte door excentrieke types vis geveild – een unieke winkelbeleving die je niet niet gauw vergeet. Onvergetelijk zijn ook de Beatles. Begin jaren zestig hebben de jongens uit Liverpool het Hamburgse publiek met hun wel acht uur durende optredens in de legendarische Star-Club stormenderhand veroverd. Midden in St.-Pauli staat nu een spectaculair monument voor de 'Fab Four'. In de spleten tussen de granieten tegels zijn roestvrijstalen stroken ingelegd met daarop ingegraveerd zo'n 70 songtitels. Aan de rand wekken de in de bodem
verzonken, één voor één oplichtende lampen de illusie van een roterende draaischijf. John, Paul, George en Ringo zelf staan als silhouetten in een roestvrijstalen omlijsting midden op het plein. Kortom genoeg te doen en genoeg te zien. In Hamburg hoef je je zeker niet te vervelen. Mensen die zo slim zijn geweest om zich in te schrijven voor deze nu al succesvolle reis, have fun! Door: Myrthe Timmermans
Altijd een stijve piemel
Een Amerikaanse wetenschapster heeft ontdekt dat de penis van de alligator altijd in erecte toestand verkeert.
De onderzoekster kwam tot deze conclusie nadat ze verschillende dode alligators had ontleed. In het kader van alles voor de wetenschap, probeerde ze een erectie bij de dieren na te bootsen door het geslachtsdeel te vullen met een zoutoplossing. Er gebeurde hierna echter niets. Al snel ontdekte ze dat het collageen in de penis te stijf was om het geslachtsdeel van vorm te laten veranderen.
Het collageenweefsel in de penis van de alligatorsoort Alligator mississippiensis is zo dik en stijf dat het geslachtsdeel van het reptiel niet meer van vorm verandert door toevoer van bloed of vocht. Het dier kan zijn penis, die verborgen zit in de cloaca (een opening onder de maag) razendsnel tevoorschijn halen en vervolgens meteen beginnen met paren. Ze vermoedt dat ook krokodillen hun penis op ongeveer dezelfde manier gebruiken als alligators. Maar het geslachtsdeel van deze diersoort is nog nooit wetenschappelijk onderzocht. Bron: nu.nl
de Natator - jaargang 2 - editie 3
15
16
Commissie: Excursie
De Whiskyproeverij
De beroemde, beruchte en legendarische Whiskyproeverij van de Excurcie was dit jaar op 23 januari. Zowel studenten als medewerkers kwamen hun smaakpapillen verwennen met Uisce Beatha (Gaelic voor levenswater, whisky dus). Velen waren al meerdere keren van de partij. De aanwezigen hadden ook toastjes met beleg, kaas en worst bij zich om tussen het drinken door te eten. Langs whiskyvaten en destilleerketels vonden ruim 30 enthousiastelingen hun weg naar het proeflokaal op de zesde verdieping van de VU. Nee, op de VU wordt nog geen drank gestookt. Eigen ‘Griffioen’ wijn, bier en whisky zou overigens geen slecht idee zijn. Er is ruimte zat op de campus en de VU hoeft nooit meer na te denken over de cadeaus voor medewerkers en afstudeerders. Maar we dwalen af. Vijf verschillende whisky's kwamen voorbij, uit verschillende Schotse regio's en zelfs een fles Nederlandse Frysk Hynder, alle gekocht bij slijterij Ton Overmars te Amsterdam. Whiskykenner en -liefhebber Simone vertelde enthousiast over hoe whisky's gedestilleerd worden en gaf informatie
over de whisky's die werden gedronken. Jeroen hielp haar bij het inschenken van de drank. De 12 jaar oude GlenDronach uit de Schotse Hooglanden viel goed in de smaak. Deze whisky ruikt zoet en naar gekruide wijn en peer. De whisky is gerijpt op Spaanse sherryvaten en heeft, mogelijk daardoor, een droge nasmaak. Het sluitstuk van de avond was een fles Ardberg van 10 jaar oud. Deze whisky ruikt naar turf en chilipeper en heeft een rokerige smaak. Sommige drinkers waanden zich in een ziekenhuis bij deze whisky, want de Ardberg smaakt ook wat naar jodium. Nadat alle whisky's geproefd waren, gaven Jeroen en Simone de goede antwoorden van de quiz vragen. De winnaar van de quiz, VU docent Lothar Kuijper, was erg blij met zijn prijs. Natuurlijk was dat een flesje whisky. De deelnemers mochten later alle whisky's opmaken en dat hoefde geen twee maal gezegd te worden. Van het karretje van het Alcoholaat, met daarop drank met een wat lager alcoholpercentage, werd ook veel gebruik gemaakt. Aan het eind van de avond was er een groot applaus voor de organisatoren van deze geslaagde whiskyproeverij. Vele aanwezigen spreken nu nog enthousiast over de proeverij en lieten weten de volgende keer graag weer van de partij zijn. De Excurcie
de Natator - jaargang 2 - editie 3
17
De Mannen van Gyr
18
Ieder jaar op nieuw nomineren de vrouwen van Gyrinus de leukste, grappigste maar toch vooral lekkerste mannen van Gyrinus. In de aanloop naar de grote verkiezing op de Cocktailborrel doen de mannen er alles aan om zo veel mogelijk stemmen te werven. Er staat namelijk een zeer begeerde titel op het spel: Mister Gyrinus. Op de dag des oordeels gaan zij gebroederlijk op pad en de kiekjes die op deze dag geschoten worden liegen er niet om: onze mannen zijn de leukste!
n Gyrinus 2011-2012
de Natator - jaargang 2 - editie 3
19
Stageverhaal Masterstage in Boston, USA - deel 3 Na twee eerdere delen over de voorbereidingen voor mijn stage en het zoeken naar een kamer is het nu tijd om naar het lab te gaan. Het lab zat op de negende verdieping van de Thier building van het Massachusetts General Hospital. Over het algemeen kun je wel stellen dat elk gebouw van het ziekenhuis vernoemd is naar de oprichter ervan of een donateur die veel geld heeft gedoneerd. Na het weerzien met mijn stagebegeleider heb ik een korte rondleiding gehad en kennis gemaakt met de onderzoekers van het lab. Er werkten twee post docs, twee analisten en met mij nog een andere stagiaire in de groep waarvan ik deel heb uitgemaakt. In het lab maken ze veel gebruik van een aantal verschillende conditionele knock-out muismodellen van genen onderdeel van de mTOR pathway. Een centraal onderdeel van al deze knock-out modellen is een Cre recombinase onder expressie van de Müllerian-inhibiting substance type II receptor. Dit gen komt alleen tot expressie in de voorlopercellen van de mannelijke en vrouwelijke geslachtsorganen. Op deze manier is het mogelijk om een orgaanspecifieke homozygote knock-out te maken voor genen die anders lethaal zouden zijn geweest. Ik heb meegewerkt aan drie verschillende onderzoeken. Mijn hoofdtaak was het werken aan een knock-out muismodel voor vleesbomen. Hiervoor waren al de baarmoeders van 50 muizen van verschillende leeftijden en genotypes verzameld. Om alles er uit te halen wat er in zit heb ik elk paraffine blokje op 5 µm dikte geheel weggesneden. Anderhalve week later en
20
een geteld aantal van 1250 coupes was ik hier klaar mee. Elke kleuring die ik daarna heb gedaan heb ik dus in vijftigvoud gedaan. Ik heb onder andere oppervlaktes gemeten en tellingen gedaan van de verschillende immunohistochemische kleuringen. Daarnaast ben ik in vitro eicellen gaan kweken. De techniek zelf is op zich niet heel ingewikkeld. Je begint met de eierstokken van een muis en deelt deze in steeds kleinere stukjes met twee dunne naalden. Op een gegeven moment laten de eicellen dan vanzelf los. Deze stop je dan in een petrischaaltje met medium en hormonen waarna ze zouden moeten gaan groeien. De eerste keer dat ik dit deed lukte dat prima en heb ik mijn eicellen zelfs laten ovuleren. Later heb ik eicellen behalve zien groeien ook stil zien staan in groei en zelfs zien krimpen wat niet helemaal de bedoeling was. Als derde experiment heb ik meegewerkt aan een artikel over de tumor suppressor eigenschappen van Müllerian inhibiting substance in een zaadbalkanker muismodel gebaseerd op continue βcatenine expressie . Hierbij werden er
Stageverhaal meerdere kweekparen gebruikt en hadden we om de 1-2 weken ongeveer 15 muizen om te gebruiken voor onderzoek. Hierbij heb ik meegewerkt aan het ontleden van de muizen en het verwerken van het weefsel. De werkmentaliteit is wel anders dan in het Nederland. Elke dag begon rond half negen `s morgens en duurde tot minimaal zes uur `s avonds en zeven uur was ook nog goed mogelijk.
Daarnaast ben ik gemiddeld om de week ook een dag in het weekeinde op het lab bezig geweest om voornamelijk het medium van mijn eicellen te verversen. Toch heb ik nog genoeg tijd gehad om leuke dingen te doen. Boston is namelijk een hele mooie en leuke stad waar van alles te doen is en New York is vlak naast de deur. Maar daarover meer in het volgende en laatste deel. Door: Arno Commandeur
Vlindervrouwtje ruikt inteelt Vrouwelijke vlinders zijn in staat te ruiken of mannetjes voortkomen uit inteelt, zo bewees een Nederlandse onderzoeker. Door kruisingen te produceren tussen verwante vlinders, kwam de onderzoeker er achter dat mannetjes die op deze manier waren verwekt, relatief weinig seksferomonen produceren, oftewel geurstoffen waarmee ze seksuele signalen afgeven. Hierdoor zijn ze minder aantrekkelijk voor vrouwtjes. Inteeltmannetjes hadden minder sterke genen dan andere mannetjes. Ze beschikten over een opvallend slechte conditie bij het vliegen, produceerden minder seksferomonen en werden daardoor ook minder vaak als partner gekozen door vrouwtjes in de kooi.
Volgens van Bergen, de hoofdonderzoeker, bewijst zijn studie dat vrouwtjes inteelt letterlijk kunnen ruiken. "Mannetjes die het resultaat zijn van een inteeltkruising, zijn over het algemeen zwak omdat ze een grotere kans op genetische afwijkingen hebben", laat hij weten. "Vrouwtjes moeten bij het maken van een partnerkeuze voorkomen dat ze met een zwak individu paren. De vraag is echter, hoe kom je erachter welk mannetje inteelt is en dus een slechte keuze, en welk mannetje niet. Ons onderzoek in vlinders toont aan dat inteelt mannetjes minder seksferomonen produceren en dat vrouwtjes die informatie gebruiken om te voorkomen dat ze met de verkeerde mannen paren.", aldus Van Bergen. Bron: nu.nl
de Natator - jaargang 2 - editie 3
21
Column Morning-after Misère
Eens in de zoveel tijd is het nou eenmaal weer zo ver. Je hebt gigantische koppijn en bent misselijk. Als je je 10 minuten later eindelijk beseft dat je de vorige avond 22 baco weg hebt lopen hakken weet je pas echt wat er aan de hand is. Je hebt een kater. De ene persoon kan er beter tegen dan de ander, en niet iedereen drinkt even vaak zulke exorbitante hoeveelheden alcohol, maar toch zal vrijwel iedereen het leed kennen wat ons ten deel valt na een avond vol vertier en joligheden. Hierom wat tips die niet zozeer helpen met het oplossen van het probleem, maar wel helpen om de dag iets beter door te komen. - Zet een krukje in de douche
- Eet of drink wat lekkers
Een grote kans dat je je niet al te fris voelt als je wakker wordt. Sterker nog, je voelt je vies. Vies en misbruikt. Tijd om je eens goed af te boenen dus. Al onderweg naar de badkamer wordt het duidelijk dat lopen niet helemaal je ding is deze morgen. Zelfs staan gaat een beetje lastig en dat nare gevoel in je buik wat je in bed had wordt er eigenlijk alleen maar erger door. Handig is het dus om ergens te kunnen zitten tijdens je persoonlijke reinigingsritueel. Een bad zou kunnen, maar niet iedereen, en zeker weinig studentenwoningen, hebben deze luxe.
Nu je met redelijke zekerheid kan zeggen dat je in ieder geval de buitenkant van je lichaam verzorgd hebt is het tijd om de binnenkant aan te pakken. Een minder ervaren persoon zou waarschijnlijk zeggen om iets vettigs te eten, misschien een English breakfast want dit zou helpen tegen de ellende. Maar beter is het om de situatie realistisch te bekijken, hoewel dit niet altijd even makkelijk is. Je weet zelf ook dat alles wat je in je mond stopt na hooguit tien minuten dezelfde route weer naar buiten neemt.
Een goedkopere uitkomst is een krukje onder de douche. Hierop kan je je moeie lichaam laten rusten terwijl je het vuil van je afschrobt en de warme waterstralen over je heen laat lopen. Dit is gelijk een mooi moment om te proberen te herinneren wat je de vorige avond ookweer gedaan had, en of je eventueel nog iemand een excuus verschuldigd bent voor je misdragingen.
22
Beter is dus om iets ontzettend lekkers te eten, en niet alleen heel lekker, maar ook iets wat heel sterk van smaak is. Een aanrader zijn ontzettend zoete snoepjes of drankjes die de zure smaak goed kunnen verdoezelen. Bovendien verschijnen deze ook in allemaal leuke felle kleuren. Zo heb je ook nog iets vrolijks om naar te kijken als je met je hoofd boven het toilet hangt.
Column
- Ga in het zonnetje liggen
- Pak een pilsje
Je voelt je iets beter en bent ook goed wakker. Tijd om het zonnetje weer goed in de bol te krijgen. Bel wat van je net zo brakke vrienden op en ga samen naar buiten om in de zon te liggen. Het is namelijk zomer! Als het blijkt dat het toch geen zomer is kun je ook lekker knus met z’n allen onder de zonnehemel gaan liggen. Zon is namelijk goed voor je. Hierdoor maak je meer vitamine D aan, waar je vrolijk van wordt. Bovendien wordt je van zon ook bruin, waarmee je goed dat ziekelijke brakke kleurtje mee weg kan laten trekken.
Het grootste deel van het drama is nu voorbij. Je bent schoon en de leging van je maag zorgt er voor dat zowel de hoofdpijn als de misselijkheid verminderd is naar een verwaarloosbaar niveau. Bovendien lig je heerlijk in (kunst)zonlicht waar je met je maten de vorige avond zo goed als mogelijk hebt gerecapituleerd. Maar om nou te zeggen dat je je helemaal puik voelt? Daarmee zou je niet alleen anderen, maar vooral jezelf voorliegen.
Het plan voor de rest van de dag is simpel, iets nuttigs ga je met je brakke kop toch niet meer doen, dus je kan je maar beter klaarmaken om vanavond gewoon weer door te kunnen met party machen. Pak een lekker koud pilsje uit de koelkast, of anders een wat minder lekker lauw pilsje en geniet van het gevoel dat alle zorgen je lichaam uit glijden. Het zelfde gevoel als de vorige avond maakt zich weer meester van je en langzaam verschijnt er een glimlach op je gezicht. Er zijn nog een hele avond en nacht voor de boeg om voluit te genieten. Dat je morgen weer door deze kwelling heen moet is het dubbel en dwars waard. Door: Roel Glas
de Natator - jaargang 2 - editie 3
23
Lustrum Beste leden, ag ik even uw aandacht? Ik wil graag even de ruimte krijgen om mijzelf uit te leggen, want ik heb het idee dat u niet alles hebt meegekregen. Er is meer tot het verhaal dan wat tot nu toe bekend is.
M
vraagt zich misschien af, wat valt er nog meer te vertellen? Laat ik bij het begin beginnen. Bijna zestig jaar geleden kwam ik hier op de Vrije Universiteit studeren. Alles was toen nog gericht op het onderwijs. Dat was ook de reden dat ik voor de VU koos, en dat ik zo’n fan was van de faculteitsverenging Gyrinus natans. Leren en studeren stond toen nog hoog in het vaandel.
U
Toen
ging het mis. Hoe het kwam weet ik niet precies. Ik denk dat het deels te wijten is aan de nieuwe lading eerstejaars. Zij waren duidelijk met een andere instelling gaan studeren dan ik. Hoe dan ook, het kwam er op neer dat onderzoek en wetenschap twee ondergeschoven kindjes waren geworden. Het enige onderzoek waar men zich nog mee bezig hield was het onderzoeken van elkaars inwendige holtes. Zelfs bij mijn eigen buluitreiking (uiteraard cum laude) konden ze zich niet inhouden.
Aan
deze ongein moest gewoon een einde komen. Zo kwamen wetenschappers niet tot stand. Deze studenten moest discipline bijgebracht worden. Echter, er was niemand met wie ik dit leed kon delen. Ik kon niet naar het Bestuur gaan. Zij waren zelf misschien nog wel het ergste van allemaal. Het faculteitsbestuur mocht dit niet te weten komen. Dit zou hun beeld van de vereniging alleen maar verslechteren. Niemand anders voorzag wat voor gevolgen dit zou hebben voor de wetenschap. Daarom heb ik het heft in eigen handen genomen.
Tijdens de daaropvolgende periode heb ik veel geëxperimenteerd. Ik moest eerst te
weten komen wat de drive was achter dit buitensporige gedrag. Ik moest monsters verzamelen van proefpersonen in verschillende omstandigheden, in de ‘actieve’ stand (als u begrijpt wat ik bedoel) en de ‘inactieve’ stand. Deze heb ik geanalyseerd om te kijken naar verschillen. Uit dit onderzoek bleek dat een zogenoemd gen XII de proefpersoon in actieve stand bracht.
24
Lustrum Ik vond een middel om dit gen uit te schakelen. In in vitro
en in vivo proeven heb ik de effectiviteit van dit middel getest. De resultaten van deze proeven zagen er hoopvol uit. Vol goede moed bedacht ik een manier om het op de vereniging uit te testen. Het idee was dat het middel zich zou verspreiden als een virus. Persoon X werd geïnfecteerd, en daarbij werd het gen XII uitgeschakeld. Iedereen die in intiem contact was met persoon X, zou ook geïnfecteerd raken. Gen XII zou dus ook bij hun uitgeschakeld worden. n de rest van het verhaal is u denk ik wel bekend. Hoe had ik nu kunnen weten dat ditzelfde gen ook medeverantwoordelijk is voor de instandhouding van de uniciteit van een individu? Uitschakeling van dit gen betekent automatisch dat niemand meer uniek is, iedereen is hetzelfde.
E
inds dit voorval heb ik mijn gezicht niet meer laten zien binnen de vereniging. Af en toe hoor ik nog wel wat over Gyrinus natans. Zo heb ik vernomen dat de vereniging binnenkort haar zestigste Dies Natalis viert. Ik twijfelde eerst of ik hier naartoe zou gaan. Maar toen ik verhalen hoorde over dat de leden zich niet gebeterd hadden bedacht ik me. Nee, ik heb mijn lesje geleerd; ik ga mij nooit meer bemoeien met andermans privézaken. Voor u, beste lezer, geldt dan ook dat ik u veel plezier toewens bij het aankomend lustrum. En dat u mag genieten van wat het andere geslacht u te bieden heeft.
S
Met vriendelijke, gemuteerde, groet, Een verloren Gyrini, beter bekend als ‘die gestoorde professor uit dat Lustrum filmpje’ De lustrumweek vindt plaats van 25 oktober tot 1 november 2013. Benieuwd naar de activiteiten van het lustrum? Like dan de facebook pagina op www.facebook.com/LustrumGyrinusnatans of neem een kijkje op onze website www.gyrinuslustrum.nl. Mocht je het filmpje nog een keer willen bekijken, deze staat op de site onder het kopje ‘Thema’.
de Natator - jaargang 2 - editie 3
25
Gastcolumn: Geologie
Geologie: een introductie voor de bioloog
Al jaren leven twee verschillende (doch niet zo heel verschillende) soorten studenten vreedzaam samen in de oostelijke gebieden van het W&N gebouw. Met wederzijdse tolerantie maar ook wederzijds wantrouwen passeren ze elkaar in de wandelgangen, en af en toe op een borrel. Want wie kan iemand die stenen likt nou serieus nemen? Of iemand die twee keer per week uit vrije wil Budels drinkt wat dat betreft?
Figuur 1: Een duidelijk voorbeeld van drie zogeheten 'stenenlikkers'.
Maar nader bekeken hebben deze twee soorten meer in gemeen dan je in eerste instantie zou denken. Beide hebben een ongekende passie voor de natuur en een onderbewuste drang om buiten te spelen, zij het met stenen of met vlinders. Dit doen ze het liefst zo ver mogelijk van de collegebanken, op zogenaamde veldwerken. Tijdens deze reizen beproeven de studenten de natuur om zich heen (de geologen nemen dit erg letterlijk, zie fig. 1).
26
Hoewel ieder gericht is op zijn eigen expertise, is het geen zeldzaam gezicht dat een geo zichzelf in zijn lunchpauze aan het amuseren is met een bloemetje, kevertje of mierenhoop. Er zijn namelijk ook inhoudelijk een aantal overeenkomsten. Geo's houden ook erg veel van beestjes, maar deze liefde begint zich pas te uiten als de beestjes dood zijn gegaan, begraven zijn in een ideaal preservatiemilieu, en weer geëxhumeerd en blootgesteld zijn aan de oppervlakte. Hoewel uitsluitend harde lichaamsdelen en sporen bewaard kunnen worden, is dit genoeg om uitspraken te doen over de leefomstandigheden, het klimaat, de evolutie van soorten en soms zelfs het gedrag van een beest(je). Veel geologische processen hebben ook biologische oorzaken. Zo wordt de verwering van gesteente (en dus de afbraak van gebergtes, vorming van landschappen en verandering van klimaat) mede mogelijk gemaakt en beïnvloedt door de zuren die korstmossen en plantenwortels uitscheiden. Vegetatie kan weerpatronen beïnvloeden. Het eerste leven op aarde is verantwoordelijk voor de grootste ijzerertsvoorraden op aarde, en tevens voor de eerste grote massa-extinctie op aarde (door een overproductie van zuurstof, een giftige stof voor deze oerbeestjes). Sommige wetenschappers gaan zover als te veronderstellen dat de anorganische delen van het aardoppervlak samen met
Gastcolumn: Geologie de biosfeer één superorganisme vormen dat in staat is haar eigen homeostase te regelen. Dit wezen waar wij allen deel van uit maken wordt Gaia genoemd. De theorie laat mooie gelijkenissen zien tussen de terugkoppelingssystemen die de temperatuur, het klimaat en de koolstof-, zuurstof- en stikstofcycli op aarde regelen en de terugkoppelingssystemen die in een organisme werkzaam zijn. Deze link tussen biologie en geologie heeft in de wetenschap altijd al bestaan. Zo is de beroemde bioloog Charles Darwin geïnspireerd door het werk van de geoloog Charles Lyell, een goede vriend van hem. Darwin beschreef naast dier- en plantsoorten o.a. de opheffing van het Zuid-Amerikaanse continent en de verzakking van vulkanische eilanden waar vervolgens atol-vormige koraalriffen op groeiden. Waar komt dan die sporadische rivaliteit vandaan tussen de bio's en geo's? Het antwoord ligt hem in dat de vakgebieden af en toe zo dicht op elkaar liggen, dat het soms onvermijdelijk is dat de
beoefenaars van beide wetenschappen met elkaar botsen. Of het nou gaat om het niet willen toegeven dat jouw onderzoeksvraag ook een invalshoek van een andere discipline heeft, of om de strijd voor de slinkende voorraad veldwerksubsidie, of gewoon om een kwestie van prioriteiten stellen als je in de natuur rondloopt. James Hutton (1726-1797), grondlegger van de moderne geologie, verwoorde dit laatste treffend in onderstaand citaat: “To a naturalist nothing is indifferent; the humble moss that creeps upon the stone is equally interesting as the lofty pine which so beautifully adorns the valley or the mountain: but to a naturalist who is reading in the face of the rocks the annals of a former world, the mossy covering which obstructs his view, and renders indistinguishable the different species of stone, is no less than a serious subject of regret.” Door: Max Jansen, geoloog
Nieuwe ontwikkeling beperkt tekort donororganen
Het is onderzoekers uit Groningen gelukt om uitgenomen levers op lichaamstemperatuur in leven te houden.
essentiële stoffen die het ook in het lichaam krijgt. Zij zagen dat de levers hierdoor weer normaal gingen functioneren.
Ze hebben een apparaat ontwikkeld waarmee de levers warm en doorbloed blijven. Gedoneerde levers blijven zo langer in leven. Onderzoekers kunnen zo rustig bekijken of de lever goed genoeg functioneert voor transplantatie en mogelijk in de toekomst de kwaliteit van de lever verbeteren.
Het UMCG verwacht dat met deze nieuwe techniek een deel van aanvankelijk afgekeurde levers toch geschikt voor transplantatie blijkt te zijn. Naar verwachting zal deze nieuwe techniek later dit jaar al ingezet kunnen worden voor het transplantatieprogramma van het UMCG.
De onderzoekers doorspoelen de levers met zuurstofrijk bloed, vitamine en andere
Bron: nu.nl
de Natator - jaargang 2 - editie 3
27
Column "Interpersonal Behaviour" Als student komt je ze vrijwel dagelijks tegen: docenten. Grote kans dat jij als kritische academicus in wording een duidelijke voorkeur hebt voor bepaalde docenten. In je carrière als student zul je veel verschillende soorten tegenkomen en vaak heb je niet lang nodig om je oordeel te vellen. Het onderscheid van tussen een leuke en een minder leuke docent lijkt een heel natuurlijk iets, net zoals je in het dagelijks leven wel eens een minder aangenaam persoon tegen komt. Toch? In 1993 al hielden Wubbels en Levy er allerhande theorieën op na. Zij creëerden een schema voor 'interpersonal interactions' tussen student en docent. Dit schema is gebaseerd op de 'Roos van Leary', een hulpmiddel voor inter-persoonlijke diagnostiek van persoonlijkheid ontwikkeld door schrijver en psycholoog Timothy Leary. Het interpersoonlijk gedrag van een persoon is te scoren op twee assen. De as van de nabijheid (ook wel: samen-tegen) en die van invloed (ook wel: bovenonder). Natuurlijk is het gedrag van een
persoon niet in een bepaald hokje te stoppen, maar wel kunnen er dominante gedragspatronen worden vastgesteld met behulp van deze methode.
Van nature zullen mensen meer naar één kant van het schema neigen. In het eerste kwadrant vind je mensen die dominant zijn maar wel meewerkend. Deze mensen kunnen goed leiden maar zullen ook zeer bereid zijn om een medemens te helpen. In het tweede kwadrant vind je mensen die wel meewerkend zijn maar veel minder dominant. Dit zijn de mensen die graag volgen en dus minder snel de leiding nemen. Het derde kwadrant bestaat uit mensen die niet dominant zijn maar ook niet echt mee willen werken. Dit kan best lastig zijn doordat ze zich meer terugtrekken of juist opstandig zijn. Als laatste heb je in het vierde kwadrant mensen die dominant en ook nog eens tegen (niet meewerkend) zijn. Dit kan zich uiten in concurrerend of zelfs aanvallend gedrag, afhankelijk van de dominantie. In docenten kun je deze typeringen ook naar voren zien komen. Veel docenten die het gros van de studenten als prettig ervaart zullen zich in het eerste kwadrant bevinden, zij zijn streng doch rechtvaardig en altijd behulpzaam. Docenten in het tweede kwadrant kunnen ook heel fijn zijn, dit zijn vaak de iets minder ervaren docenten, wel zullen zij het moeilijk krijgen voor een opstandige groep brugklassers of misschien zelfs eerstejaars? De andere twee kwadranten kun je wellicht zelf aanvullen door het interpersoonlijk gedrag van je docenten eens uitgebreid te bestuderen tijdens college. En eigenlijk is het niet alleen handig voor docenten, probeer het ook gerust op je groepsgenootjes voor die lastige opdracht, je huisgenoten of je familieleden. Wellicht meer over dit onderwerp in de volgende Natator. Door: Daniëlle Luinenburg
28
Column Besparen: voor het milieu en je portemonnee Zaterdag 23 maart vond Earth Hour weer plaats; een evenement waarbij in 152 landen op de hele wereld aandacht wordt gevraagd voor klimaatsverandering door een uur het licht uit te doen. Met deze krachtige symbolische actie geven elk jaar vele miljoenen mensen, bedrijven, organisaties en gemeenten een signaal dat we zuiniger moeten omgaan met onze aarde en samen krachten moeten bundelen voor duurzame oplossingen. Heb jij deze avond toch je lampen laten branden? Geen paniek! Er zijn veel meer makkelijke manieren om energie en daarmee het milieu én geld te besparen. De meeste studenten kunnen niet zonder koffie, en daar is dan ook meteen mooi op te besparen. Als je de volgende keer weer een kan vol koffie zet omdat er nu echt gestudeerd moet worden, giet de koffie dan in een thermoskan in plaats van het apparaat aan te laten staan. Per jaar wordt er namelijk gemiddeld maar 60 uur aan energie gebruikt om koffie te zetten en maar liefst 340 uur om de koffie warm te houden! Genoeg tv gekeken en klaar om naar bed te gaan? Zet je tv uit in plaats van alleen op stand-by, hiermee bespaar je niet alleen energie, het is ook een stuk brandveiliger. Hetzelfde geldt voor je telefoonoplader; haal deze uit het stopcontact als je hem niet gebruikt.
Waarschijnlijk herken je het wel, de diepvries waar over tijd steeds minder in past omdat de ijslaag op de wanden dikker en dikker wordt. Het is een rotklusje, maar toch is het echt goed om (wat vaker) te doen: de diepvriezer ontdooien. Een ijslaag van 2 millimeter betekent namelijk al een extra energieverbruik van 10%! En daarbij, die bitterballen of ijsjes zijn natuurlijk zonde om weg te gooien, dus je kunt jezelf meteen belonen voor het harde werk. Als we dan toch in de keuken bezig zijn: mocht je aan het koken slaan, kook dan zoveel mogelijk met een deksel op je pan. Zonder deksel verbruik je namelijk drie keer zoveel energie. Zo zie je dat je makkelijk en zonder kosten flink wat kan besparen! Ik hoop dat je een beetje geïnspireerd ben geworden en inziet dat alle kleine beetjes helpen. Doe je volgend jaar ook mee met Earth Hour? Tot zover mijn ‘safe the world-pleidooi’, Daisy de Vries
de Natator - jaargang 2 - editie 3
29
Commissie: Mediacie
30
Commissie: Mediacie
"We had a" ball! Foto's: Daisy de Vries
de Natator - jaargang 2 - editie 3
31
Raadsels 1. Een Beregoed Raadsel Welk begrip hoort niet in dit rijtje thuis? Bruine beren Masturberen 2. Hoe Noem Je? IJsberen Hoe noem je een apparaat waarmee astronomen naar de sterren kunnen kijken? Een telescoop. Hoe noem je een apparaat waarmee doktoren naar je hart of longen kan luisteren? Een stethoscoop. Hoe noem je een apparaat waarmee een duikboot boven het water kan kijken? Een periscoop. Hoe noem je een apparaat waarmee wetenschappers naar bacteriën kunnen kijken? Een microscoop. 3. Rara Hoe noem je een apparaat waarmee je door een Het is groter dan God, muur heen kan kijken?... Het is slechter dan de duivel. Arme mensen hebben het, Terwijl rijke mensen het niet willen. En eet je het? Dan ga je dood. Rara wat is het?
5. Lagere Wiskunde Er is een getal van 9 verschillende cijfers die als je hem vermenigvuldig met 8 weer een getal van 9 verschillende cijfers oplevert. Welk getal is dit?
4. De Super Straat Drie huizen staan in de straat naast elkaar. In het linker huis woont SpiderMan. In het rechter huis woont Bat-Man. Wie woont er in het middelste huis?
6. Hogere Wiskunde 2 Maak de volgende vergelijking kloppend door maar 1 streepje te zetten! 5 + 5 + 5 = 550
7. Romeinse Lucifers Hoe kun je 8 lucifers op tafel neerleggen, er vier weg nemen en zo toch nog 7 overhouden?
De antwoorden van de raadsels vind je op pagina 35.
32
Horoscoop Weegschaal: Je bent vakantieplannen aan het maken in je hoofd. Maar misschien moet je toch iets radicaler denken en overwegen om te emigreren. Dit zal je veel goeds doen. Het was een leuk jaar, maar het kan nog veel leuker worden met een nieuwe start! De sterren vertellen dat dit het meest gunstige moment in je leven is om deze diepgekoesterde wens te vervullen. Zeg je kamer maar op en prik een leuke locatie op de wereldkaart.. en gaaaan!
Boogschutter: Het is tijd dat je je hoofd uit het zand gaat halen. De bloemetjes komen weer uit en de blaadjes komen aan de bomen, tijd voor jou om eens met de natuur mee te gaan. Geniet van de sprankjes zon op je hoofd met zand en ga stralen als de zon. Vergeet niet af en toe jezelf water te geven, door al dat overtollige bier en de zon kun je dit nog wel eens nodig hebben. Er gaat je een mooie tijd tegemoet en je zult leven als een machtig persoon. Schorpioen: De temperaturen zijn niet ideaal voor een periode zoals deze. De zon kijkt lachend vanachter de wolken op ons neer. Het lijkt wel de lachende-baby-zon in de teletubbies, maar dan met een evil tintje. Nog even en wij zijn ook in staat om een kinderfilm op onze buik te projecteren. Hoewel het weer er niet naar staat, is deze periode wel een uitgelezen kans voor jou om vaker naar buiten te gaan en je conditie weer een lekker boost te geven.
Steenbok: Het gaat lekker in het leven. Je studie loopt op rolletjes, je zit lekker in je vel en je sociale leven loopt ook lekker. Je liefdesleven is het enige punt waar wel wat vooruitgang op zou mogen worden geboekt. De date met die interessante persoon was een groot succes. Alleen de facebookberichten die je vervolgens kreeg toegestuurd waren wel iets te uitdagend getint. Ga daarom op zoek naar andere potentiële liefdesfiguren. Ga lekker uit en geniet van het leven.
SOG
Waterman: Placemats waren misschien nooit echt je ding, maar probeer hier eens over na te denken. Ze zijn makkelijk mee te nemen, verkrijgbaar in allerlei leuke printjes en zorgen ervoor dat je toch altijd een beetje thuis eet. Al die buitenhuiselijke eetpartijen kunnen dan een nog groter succes worden. Misschien wordt je wel een trendzetter en zit straks iedereen heerlijk te eten met zijn placematje onder het bord. Het zal ervoor zorgen dat je nog gelukkiger wordt in het leven.
Vissen: ‘Maart roert zijn staart’ is wat vele mensen beweren. Deze maand is dit ook voor jou het geval. Je doet waar je zin in hebt. Je vrienden ervaren jou elke dag als een ander persoon. Je bent de weg een beetje kwijt. Je vliegt rond als een vogel die zijn flock is verloren. Probeer je leven weer op de rails te krijgen. Pak de Thalys en reis in 3.16 uur naar het veelbelovende Parijs. Daar zal je je innerlijke zelf weer hervinden. Ram: Het weer begint weer beter te worden en dit zal ook zorgen voor een verandering in de garderobe. Je wilt zo graag in die dikke trui blijven lopen met een sjaal om, om zo ‘dingen’ te verbergen, maar koop nu toch eens het meest zomerse kledingstuk in de winkel die je kan vinden. Dit zal ervoor zorgen dat iemand je ziet staan, die jij ook nog nooit hebt zien staan.. is dit het begin van iets spannends?
Stier: Je bent wel een beetje gehaast en onrustig de laatste tijd. wellicht was het toch niet zo’n goed idee om dat muurtje in je kamer rood te verven. Het kan ook komen door die flinke kopstoot die je vorige week met je vriend heb gemaakt. Misschien moet je wat meer momenten voor jezelf nemen. Ga lekker in het park rondrennen of neem een lekkere grasshake bij healthy juices. Hopelijk zal dit jou onrust herstellen.
de Natator - jaargang 2 - editie 3
33
SOG Tweeling: De komende tijd zal niet plezierig worden. Ga je een keer weer naar buiten, na een tijd kluizenaar te zijn geweest, wordt je aangevallen door een tekkel! Dat dit kleine, uitgerekte beestje jou aanvalt zegt genoeg.. het zal een dieptepunt worden in je leven.. Probeer je leven weer op te pakken door een tekkel na te doen en je te verplaatsen in het dier. Misschien kom je dan achter zijn probleem met jou en dit kan ervoor zorgen dat je dit inziet, waardoor je niet zal blijven wie je nu bent. Kreeft: De lammetjes dartelen weer in de wei. Dit is het teken voor jou om minder vlees te gaan eten. Het zien van deze onschuldige, vrolijke diertjes zou voor jou de trigger moeten zijn om dat heerlijke lamskoteletje of biefstukje te laten liggen. Vanaf nu zal een meer verantwoord persoon meester van jou maken. Je zal het licht in gaan zien en je leven beteren.
Leeuw: Jouw leven draait om 3 cruciale begrippen; luiheid, geluk en blijheid. Ze draaien om het middelpunt van je leven, maar zullen elkaar nooit tegemoetkomen. Deze 3 elementen vertegenwoordigen de wieken van een altijd draaiende windmolen. In periodes van weinig wind ben jij daarom ook niet vooruit te branden. Om dichter bij jezelf te komen en te leren wie je nou eigenlijk echt bent, zou het voor jou een wijze les zijn om af te reizen naar het boerenland. Maagd: Ga deze week eens aan de linker kant van het bed liggen. Dan ben je vrolijker, kalmer en zelfverzekerder. Als je altijd al aan die kant ligt, ja dan doe je iets anders fout.. misschien moet je dan overwegen om je bed te verplaatsen om zo iets te verbeteren aan je slaapgewoontes, of ga met je hoofd aan het voeteneinde liggen. Op deze manier heb je ook nog eens een gratis luchtverfrisser.
De Gyrinus Horoscoop wordt ieder kwartaal zorgvuldig voor u samengesteld door onze meest getalenteerde koffiedikkijkers. Helaas kan het wel eens voorkomen dat onze zieners te diep in het glaasje hebben gekeken. Gebruik van deze Horoscoop is dan ook op eigen risico!
SUDOKU
(niveau: makkelijk)
34
SUDOKU
(niveau: moeilijk)
Klaverjas scoreblad
SOG
De voorpagina van de Rei Exanimi was altijd een zeer gewild oppervlak om te misbruiken als scoreblad voor het klaverjassen. Na een tips van enkele die-hard jassers is hij er nu dan echt: het officiele Gyrinus klaverjas scoreblad. En pas maar op, als een van onze redactieleden je betrapt op het verkrachten van de voorpagina van de Natator, dan weten we je te vinden!
Antwoorden Raadsels 1. Bruine beren, de andere twee begrippen zijn werkwoorden. 2. Een raam! 3. Niks… 4. Buur-Man! 5. 123456789, na vermenigvuldiging met 8 wordt deze 987654312. 6. Maak van het 2e plus (of 1e) teken een vier, door de streep te trekken van bovenaan naar links (5 + 5 + 5 = 550 wordt 5 + 5 4 5 = 550). Overigens kan de vergelijking nog op een manier kloppend gemaakt worden door het gelijkheidsteken door te strepen (5 + 5 + 5 = 550 wordt 5 + 5 + 5 ≠ 550). 7. Door de lucifers zoals de bovenste rij van het plaatje neer te leggen en vervolgens lucifer 1 t/m 4 weg te nemen blijft het Romeinse getal voor 7 (VII) over (onderste rij).
de Natator - jaargang 2 - editie 3
35