Een breder perspectief

Aan de leden van de gemeenteraad.

Raadsinformatiebrief 91

Maatschappelijke Ontwikkeling en Dienstverlening

Helmond, 1 november 2011

Ons kenmerk: 1199008060 WT

Doorkiesnr.: 587212

Onderwerp: Stand van zaken Slimme Zorg en Zorgsite

Uw kenmerk:

Uw brief d.d.:

Geachte raadsleden, Onder het motto “Helmond – Sterk in (slimme) zorg” is er een aantal ontwikkelingen gaande waar wij u als raads- en commissieleden graag van op de hoogte willen brengen. Het gaat dan om een project dat reeds gerealiseerd is: het optimaliseren van onze digitale sociale kaart: www.guidohelmond.nl en een project dat publiekelijk de start zal beleven op de dag van de mantelzorg (10 november a.s). Het project bestaat o.a uit het gratis aanbieden van Zorgsite Helmond aan onze inwoners, personeel en gepensioneerd personeel. Daarnaast lopen er andere projecten en initiatieven waar Gemeente Helmond bij betrokken is en waarover wij u graag informatie verschaffen.

Een breder perspectief Waarom heeft Gemeente Helmond er samen met enkele lokale partners voor gekozen om de Zorgsite van Simac Zorg (voorheen ShareCare) kosteloos ter beschikking te stellen aan alle burgers? De WMO en het Wonen, welzijn en zorg plan Middels de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) wil de regering bevorderen dat zoveel mogelijk mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en meedoen in de samenleving. Om dit te kunnen realiseren heeft onze gemeente o.a. met 25 partners een convenant afgesloten in het kader van het Wonen, Welzijn en Zorg plan. De projecten opgenomen in dit plan dragen bij aan het verwezenlijken van de eerder genoemde Wmo doelstelling. Ook opgenomen in het WWZ-plan zijn projecten in het kader van “Slimme Zorg”. Slimme Zorg: Wat is dat? Zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen, met alle gemakken en zorg in de buurt. Dat is de wens van veel ouderen en chronisch zieken. De vergrijzing en ontgroening en de impact hiervan op de gezondheidszorg maken van deze wens een noodzaak. Zorg-, gemaks- en comfortdiensten via ICT maken dit mede mogelijk. Om deze Slimme Zorg breed in te kunnen zetten in de Brabantse samenleving, is sociale innovatie nodig: het creëren van bewustzijn, draagvlak en vaardigheden bij de eindgebruikers (ouderen, chronisch zieken, mantelzorgers en professionals). Maar ook het ontwikkelen van nieuwe samenwerkingsvormen en werkprocessen tussen alle betrokken partijen. Daarbij gaat het om organisaties voor wonen, welzijn en zorg, overheden en bedrijfsleven. De provincie Brabant stimuleert deze ontwikkelingen en de inzet van dit soort diensten met het programma Slimme Zorg (voor meer informatie: http://www.brabant.nl/dossiers/dossiers-op-thema/zorg-enwelzijn/slimme-zorg.aspx ).

Onze visie: eigen kracht! Als gemeente hebben we als doel gesteld om burgers met een zorgbehoefte en/of een beperking zo lang mogelijk zelfstandig te kunnen laten wonen en optimaal te kunnen laten participeren. Hierbij gaan we primair uit van de eigen kracht en willen wij dus zelfregie en zelfredzaamheid, maar ook ‘samenredzaamheid’ op allerlei manieren bevorderen en ondersteunen. De zorgsite is een hulpmiddel om deze zelfregie vorm te geven, maar ondersteunt en ontlast ook de mantelzorgers en vrijwilligers. Daarnaast maakt het de drempel om vrijwilligerswerk te gaan doen lager. Het aanbieden van de zorgsite, in het kader van ons dementieproject, is een voorbeeld van de verschillende initiatieven waarbij onze gemeente betrokken is op het gebied van slimme zorg.

Helmondse Slimme Zorg projecten Onze gemeente ontvangt subsidie voor twee Slimme Zorg projecten. Het ene project is oorspronkelijk gestart als dementieproject en gericht op het ondersteunen en ontlasten van de mantelzorger van de dementerende. Het andere project is tweeledig. Ten eerste het ervaring opdoen met Domotica toepassingen (huisautomatisering in de bestaande woningbouw). Ten tweede het aansluiten van de woningen van de pilot op een open platform waarover zorg- en gemaksdiensten kunnen worden aangeboden en afgenomen en de realisatie van dat open platform. 1.Het “dementieproject” Samen met Stichting Welzijn Ouderen Helmond (SWOH), Steunpunt Mantelzorg en Quartz is gestart met het dementieproject. In eerste instantie gericht op het ontwerpen van een digitaal hulpmiddel om de inzet van vrijwilligers bij een dementerende makkelijker te kunnen regelen en het aanbod aan vrijwilligers te vergroten. Gaande het proces werd de behoefte van de mantelzorger van de dementerende verder in beeld gebracht en kwam er nog een aantal vragen boven. • Men had behoefte aan contact met andere mantelzorgers in de buurt om ervaringen uit te wisselen. • Er is veel info beschikbaar over instrumenten die je in kan zetten t.b.v. de dementerende, bijvoorbeeld een digitaal fotoboek of een nostalgiekamer, maar de info is verspreid -en meestal ook niet digitaal- aanwezig. • Informatie is vaak pas vindbaar als je beseft en/of erkend dat er sprake is van dementie en dat is vaak een probleem. Als snel bleek dat het digitale hulpmiddel dat ontwikkeld zou worden al ontwikkeld was en nog meer functionaliteiten had dan oorspronkelijk bedacht. De keuze was dus snel gemaakt. Onze gemeente zou de Zorgsite gaan gebruiken als hulpmiddel bij het regelen van de zorg rondom een dementerende. Gedurende de looptijd van het project, drie jaar, zal Zorgsite Helmond worden doorontwikkeld om aan de vraag van de mantelzorgers te kunnen voldoen. Dus er wordt een plaats gecreëerd waar men elkaar digitaal kan ontmoeten (een forum) en er komt een pagina waarop iedereen zijn instructies en tips kan plaatsen die bruikbaar zijn bij de zorg voor een dementerende. Daarnaast zijn we bezig met het meer vraaggestuurd maken van onze digitale sociale kaart, www.guidohelmond.nl om op deze wijze de juiste informatie naar voren te laten komen, ook als je nog niet weet waar je last van hebt. Wat is Zorgsite Helmond? Dit kan het beste duidelijk worden gemaakt door de mensen die de site hebben ontworpen en gebruikers. Bekijk de filmpjes: http://vimeo.com/8613991 Uitlegvideo over de Zorgsite http://vimeo.com/8666668 Anita Beukers, werkzaam in het Gemini Ziekenhuis, vertelt hoe de Zorgsite haar familie geholpen heeft, bij de mantelzorg voor haar zieke schoonvader (ondersteuning en ontlasting vrijwilligers en mantelzorgers) http://vimeo.com/8757307 Paul Loete, heeft ALS en is sitebeheerder van zijn eigen Zorgsite. Hij vertelt hoe de site hem helpt om alles in goede banen te leiden

De Zorgsite ondersteunt en ontlast mantelzorgers en vrijwilligers. Het is een uitstekend hulpmiddel om de zelfregie vorm te geven en zorgt er voor dat het doen van vrijwilligerswerk veel laagdrempeliger wordt. Je hoeft je namelijk niet vast te leggen voor vaste dagen en tijden. Je schrijft je iedere week in voor taken die passen binnen de eigen agenda. Daardoor wordt het veel laagdrempeliger om je aan te bieden als vrijwilliger bij een zorgvrager. Ook op het gebied van communicatie heeft het heel veel pluspunten: • • • •

Instructiefilmpje zorg Contactverpleegkundige Delen foto’s, filmpjes van familie en vrienden Onderlinge communicatie

Zorgsite Helmond is niet alleen voor de mantelzorger van dementerenden geschikt, maar voor alle situaties waarin de zorgvrager hulp van anderen nodig heeft. Of dit nu alleen is om boodschappen te doen, of de kinderen uit school te halen, structureel, of ter overbrugging, dat maakt niet uit. Zorgsite Helmond, het “Helmond Model” Zoals eerder aangegeven is de creatie van draagvlak nodig als het gaat om de invoering van nieuwe ICT hulpmiddelen en werkprocessen. Niet alleen bij de eindgebruiker, maar ook bij de professional. Daarnaast moet er ook worden gekeken naar de levensvatbaarheid van een project na de pilotfase. Naast draagvlak zijn samenwerking, communicatie en het delen van kosten hierbij sleutelbegrippen. Er is dan ook samenwerking gezocht met de grote zorgaanbieders in Helmond. Om de kosten te delen, maar vooral om bij de eindgebruiker binnen te komen en deze te helpen met het gebruik van de Zorgsite en gezamenlijk de doorontwikkeling op te pakken. Op dit moment is de samenwerking met De Zorgboog en Savant Zorg formeel vastgelegd in het “Helmond Model”. De partners sluiten ieder een eigen contract af. Voor dat deel dat de klantenkring van de partner in Helmond woont worden de variabele kosten gedeeld. Een korting op de prijs voor de partner en Gemeente Helmond. Een win-win situatie. Onze gemeente voert de regie en zorgt voor de algemene communicatie over Zorgsite Helmond, maar ook over dit Helmondse (samenwerkings) model. Het is uniek en wordt als voorbeeld gebruikt naar andere klanten toe. Het is een open model. Dat betekent dat andere partners met klanten in Helmond onder dezelfde voorwaarden mee kunnen gaan doen. Niet alleen is de samenwerking gezocht met betalende partners, ook alle andere vrijwilligers- en professionele organisaties die klanten hebben die de zorgsite zouden kunnen gebruiken worden betrokken. Op 21 september j.l heeft er een workshop plaatsgevonden waarin de werking van de zorgsite is uitgelegd en de partners gevraagd is als ambassadeur voor de zorgsite te willen optreden. Na afloop heeft iedereen dan ook communicatiemateriaal meegekregen om werking van de zorgsite binnen de eigen organisatie uit te leggen aan collega’s. Op 4 november volgt er nog een masterclass waar verder in kan worden gegaan op vragen die zijn ontstaan tijdens de eerste maand. Vooraf wordt er een telefonische enquête gehouden onder de partners naar de ervaringen tot nu toe. Deze kunnen dan als input dienen voor de masterclass. Op de dag van de mantelzorg vindt de officiële start plaats. Wethouder De Leeuw-Jongejans zal ‘s avonds in de Fonkel tijdens een bijeenkomst voor mantelzorgers een mantelzorger helpen de eerste Zorgsite Helmond te openen. Tijdens de avond is de bedenkster van de site aanwezig om mantelzorgers die interesse hebben te helpen de site te openen. De communicatiecampagne start tegelijk. 2. Het domoticaproject Het domoticaproject bevat twee onderdelen. Ten eerste het ervaring opdoen met Domotica toepassingen in de bestaande woningbouw. Ten tweede het aansluiten van de woningen van de pilot op een open platform waarover zorg- en gemaksdiensten kunnen worden aangeboden en afgenomen en de realisatie van dat open platform. Een open platform kan vergeleken worden met een soort besloten startpagina (er is een abonnement nodig om er op te kunnen) waarop je kan kiezen uit verschillende mogelijkheden. Vaak zit er de mogelijkheid op om te kunnen beeldbellen met familie, vrienden of bijvoorbeeld de zorgcentrale. Ook medische apparaten kunnen er op aangesloten worden, zoals een bloeddrukmeter. Andere opties, een

boodschappenservice, kapster, bibliotheek service, etc. Eigenlijk is het aantal mogelijkheden onbeperkt als er voldoende vraag naar is. Bij domotica/huisautomatisering kan gedacht worden aan sensoren die waarschuwen als iemand valt, deuren die met afstandsbediening worden geopend, gas dat uit gaat als de woning wordt verlaten, etc. Iedere dag worden er wel nieuwe toepassingen bedacht. Het domoticaproject kent drie partners: woningbouwcorporaties Compaen en Woonpartners, met ieder een aantal woningen die voorzien worden van domotica en Domovisie BV. Domovisie BV is eigendom van Combivisie, De Zorgboog, Savant Zorg en Woonpartners en heeft zich ten doel gesteld een open platform te realiseren waarover alle aanbieders van zorg- en gemaksdiensten aan iedereen hun producten en diensten kunnen aanbieden. De woningen van de pilotlocatie van Woonpartners en Compaen worden aangesloten op het platform van Domovisie BV. Op 31 oktober vond een presentatie plaats voor alle betrokken bestuurders van de mogelijkheden van het platform en volgens planning in november aan de bewoners, waarna ze kunnen kiezen of ze mee willen doen of niet. U wordt door middel van een raadsinformatiebrief van de vorderingen op de hoogte gehouden.

Andere projecten en initiatieven op het gebied van Slimme Zorg Guidohelmond.nl In het kader van de WMO (informatie en advies), maar ook verband houdende met slimme zorg is onze gezamenlijke digitale sociale kaart: www.guidohelmond.nl ontwikkeld. Onze gemeente heeft samen met 22 partners op het gebied van wonen, welzijn en zorg besloten het de helmondse burgers makkelijker te maken. De tekst op de homepage van www.guidohelmond.nl zegt genoeg: “ Iedereen komt wel eens in een situatie terecht waarbij hulp of advies nodig is van een organisatie. Maar bij welke organisatie moet u precies zijn? Er is veel informatie op verschillende plekken. Zoeken is lastig. Daarom maakten de organisaties in Helmond samen deze website.” Alle inwoners van Helmond en iedereen betrokken bij een inwoner uit Helmond kan hierop informatie en advies vinden over bijna alle onderwerpen die betrekking hebben op wonen, welzijn en zorg binnen Helmond. Deze zomer is de website vernieuwd en verbeterd met behulp van de deelnemende partners en een nieuwe communicatiecampagne van start gegaan. Naast alle partners is ook de complete eerstelijnsgezondheidszorg bezocht, voorzien van communicatiemateriaal en gevraagd mee te werken aan de campagne. RAAK-PRO RAAK-PRO (nationaal onderzoeksprogramma): Subsidieaanvraag door Fontys Eindhoven voor een 4-jarig onderzoek naar technologiegebruik in en rondom de woning met Helmondse partijen. Het is nog niet bekend of de aanvraag wordt gehonoreerd. Interreg IVC Ondersteuning aanvraag in het kader van Interreg IVC door een verklaring bij de subsidieaanvraag. Als deze wordt gehonoreerd gaan we mee doen aan de samenwerking tussen verschillende Europese slimmezorgregio’s. Voor meer informatie zie: http://www.interreg4c.eu/about_programme.html AAL-forum In 2012 vindt het Ambient Assisted Living forum in Eindhoven plaats. Onze gemeente is vanuit het Slimme Zorg netwerk ook betrokken bij kennisdelings- en netwerkactiviteiten rondom dit thema. Voor meer informatie zie: http://www.aalforum.eu/page/aal-joint-programme

Slimmer Leven 2020 Brainport onderzoekt de mogelijkheden om met de gemeenten Eindhoven, Helmond en Veldhoven, maar ook alle al- dan niet commerciële partners op het gebied van slimmer leven in de meest brede zin van het woord, een samenwerkingsvorm te creëren waardoor er grootschalige projecten kunnen worden gerealiseerd. Door die schaalgrote, vergroot je je onderhandelingsmacht en is er meer kans op het binnen halen van (Europese)subsidies. Tot slot Op het gebied van Slimme Zorg en Slimmer Leven is heel veel gaande en de ontwikkelingen gaan snel. Wij proberen als Helmond, onderdeel van de slimste regio, deze ontwikkelingen te volgen en zoveel mogelijk ook deel te nemen hieraan. Deze notitie is dus lang niet volledig, maar biedt u een beeld van de concrete projecten die nu in onze stad lopen en ontwikkelingen in het grotere verband.

Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Helmond, De burgemeester, de secretaris,

Weg op den Heuvel 35/tel. 14 0492/fax: 0492-587400 Correspondentieadres: Postbus 950/5700 AZ Helmond / www.helmond.nl Email: [email protected] / Bankrelatie: Rabo Bank 11.25.67.592 Op grond van de Wet bescherming persoonsgegevens kunt u inzage en eventueel verbetering vragen van over u opgenomen gegevens in de registraties

*1199008060*