Een beginners handleiding voor laag energie verbruik in je keuken
Alles wat je moet weten over laag energie gebruik in je keuken: - Hoe je geld kunt besparen door er meer over te weten. - Te weten of je de juiste maatregelen hebt genomen om zo min mogelijk energie als mogelijk te gebruiken. (en daardoor geld te besparen) INHOUD 1. Introductie 2. De verschillende energieverbruikers in je keuken 3. Apparatuur 3.1. Energie Labels (Europees) 3.2. Fornuis 3.3. Vaatwasser 3.4. Koelkast / vriezer / Koelvriescombinatie 3.5. Heet water 4. Bespaar zelfs meer door moderne keukenmaterialen 4.1. Verlichtingsarmaturen en lampen 4.2. Deuren, ramen en muren 4.3. Centrale verwarming en koelen 5. Water besparen 6. Conclusie
1
1 Introductie In de meeste huishoudens, neemt de keuken 40% van het energieverbruik voor haar rekening. We koken, we bakken, verwarmen, vriezen in, wassen af en wassen de groenten. Vermindering van watergebruik en energie is de beste manier om de keuken op het niveau van de 21e eeuw te houden. Minder verspilling is goed voor onze planeet en voor je portemonnee en als je composteert zelfs voor je tuin.
2
2 De verschillende energieverbruikers in je keuken. Al ons energieverbruik in de keuken komt door de verschillende bronnen waar we gebruik van maken zoals gas, water, elektriciteit, ventilatie, koelen, vriezen, verwarming en verlichting. Vele dingen die we doen in de keuken zijn elkaars tegengestelde. We koken en vriezen, verwarmen en koelen. Koken koud water tot heet en verwarmen bevroren producten. Ook ventileren we en tegelijkertijd verwarmen we de keuken. Door simpelweg onze gewoonten te veranderen door beter gebruik te maken van de mogelijkheden. Ook kunnen we gebruik maken van apparatuur die minder energie gebruikt doordat ze beter ontworpen zijn. Ook door betere isolatie kunnen we onszelf heel wat geld besparen op de rekeningen voor de nutsvoorzieningen en voeding.
3
3 Apparatuur Een overstap maken naar energie efficiënte apparatuur is beter voor onze planeet en beter voor onze portemonnee. Als je apparatuur koopt, let dan op het energielabel. Ovens, vaatwassers, koelkasten en diepvriezer zijn alle geclassificeerd volgens het systeem van energieverbruik. Koop bij voorkeur apparatuur met een ‘A’ label. Een koelkast met een ‘A’ label verbruikt maar de helft van een model koelkast die 10 jaar ouder is. Maar ook de apparatuur die je al hebt kan je efficiënter gebruiken. Laat de afwasmachine alleen draaien als hij helemaal gevuld kan worden en was alleen bij hoge temperatuur als de afwas echt vuil is. Heb je een elektrisch gasfornuis: gebruik de pan op de juiste kookplaat. Als je een kleine pan op een grote kookplaat zet verwarm je alleen de lucht. Als je een nieuw fornuis koopt, koelkast of vriezer let dan op het energieverbruik. De klasse is duidelijk aangegeven door het energie label en de pijl die aangeeft wat het label is voor dat apparaat.
3.1. Energie labels (Europees) Uitgaande van het energielabel op een elektrisch, huishoudelijk apparaat en keuken apparatuur zoals een wasmachine, vaatwasser koelkast, vriezer, kan je al een selectie maken uit het apparaat dat het minste energie gebruikt. Een Europese richtlijn deelt elektrische apparatuur zoals wasmachines, vaatwassers, koelkasten en diepvriezers in naar energie klassen. Afhankelijk van het energieverbruik van het apparaat wordt deze geclassificeerd met een ‘A’ score (laag verbruik) tot ‘G’ (hoog verbruik). In 2004 werden zelfs meer labels toegevoegd zoals A+ , en A++. Een product met een A+ label verbruikt 25% minder energie. De A++ is nog energie efficiënter.
4
3.2. Fornuis Als je kookt op aardgas is voorverwarmen niet nodig. Daarom was het tot voor kort de meest economische manier van koken. Voor de veiligheid zijn de gaspitten van de nieuwste generatie gasfornuizen voorzien van een automatisch ontsteking. Maar omdat het nog altijd een open vuur is en potentieel gevaarlijk, zijn de meeste wooncomplexen voor ouderen voorzien van een voorziening voor elektrisch koken. Kookplaten voor elektrisch koken zijn gemakkelijk schoon te houden. Er zijn verschillende manieren voor elektrisch koken. Het is gemakkelijk om energie te besparen wanneer we denken aan de volgende dingen: - Schakel de pit uit voordat je klaar bent met koken om zodoende de restwarmte te gebruiken. - Doe een deksel op de pan. Je gebruikt dan 3x minder energie. - Als je een pan gebruikt die dezelfde diameter heeft als je kookplaat gebruik je minder energie. - Geef de voorkeur aan stomen. Met een hogedrukpan bespaar je 40-70% meer energie. - Gebruik minder water tijdens het koken. Aardappels en groenten kan je best koken met maar 1/3 van het water. - Neem je etenswaren een kwartier voor het koken uit de koelkast om ze te een beetje te laten opwarmen door kamertemperatuur. Tot voor kort was koken op gas het goedkoopst. Nu is er inductie koken. Een revolutionaire nieuwe kooktechniek. Bij inductie koken maak je gebruik van magnetisme. Bij deze techniek is de warmtebron niet onder de pan maar de pan zelf wordt een warmtebron. Er bestaat geen directere manier om te verhitten. Deze techniek heeft bijna geen last van restwarmte en heeft ook geen probleem met warmte verlies langs de pan. Zo verlies je ook geen energie. De besparing is enorm. Als je een inductie kookplaat gebruikt, bespaar je ongeveer 40% energie in vergelijking tot een traditioneel elektrisch fornuis. Er is ook een tijdwinst. Twee liter water verwarmen kost ongeveer 5 minuten. Als je op gas kookt duurt dat ongeveer 10 minuten. Het éénmalige nadeel is dat je er speciale pannen voor moet aanschaffen.
5
3.3 Vaatwasser Door een vaatwasser kan je niet alleen op water besparen, maar het is ook voor je gemak. Met de hand afwassen neemt ongeveer 10 tot 15 minuten tot een half uur van je tijd per dag. Gemiddeld wassen we per jaar drie weken lang af. Met een vaatwasser heb je alleen tijd nodig voor het laden en uitruimen van de vaatwasser. En daarbij is alle vuile afwas van het aanrecht af en ziet je keuken er opgeruimd uit. Onderzoek heeft uitgewezen dat een vaatwasser hygiënischer schoonmaakt. Meer bacteriën worden gedood en je vaatwerk wordt er glanzender van. Tot slot, een vaatwasser wast niet alleen maar droogt ook . Je hoeft geen water aan te raken of een theedoek om je afwas te doen, en je handen blijven dus zacht. In sommige gevallen is het beter om de afwas gewoon met de hand te doen. Alleenstaanden en die alleen voor zichzelf koken, maken niet veel afwas. Het is daarom net zo gemakkelijk om de afwas met de hand te doen. Een vaatwasser zou niet zo snel gevuld zijn. Je zou dan de machine half gevuld laten draaien of de vuile afwas zit er zo lang in voordat de machine kan draaien dat het onaangename geuren zou verspreiden.
6
3.4 Koelkast, vriezer, kogelviscombinatie Voor de vergelijking tussen koelkasten nemen we in onze overweging ook vriezers en kogelviscombinaties mee. Niet alleen de prijzen kunnen erg verschillen maar ook wat de koelkast precies kan doen. Ze verschillen van energie slurpers tot zeer energie-efficiënt. De koelcapaciteit kan ook zeer variëren. Bij een grote koelcapaciteit, koelt en vries het apparaat veel sneller tot de gewenste temperatuur bereikt is. Het is ook gemakkelijker voor het apparaat om de gewenste temperatuur vast te houden ook als de omgevingstemperatuur hoog is. Een nieuwe techniek die tegenwoordig wordt gehanteerd in de duurdere types is het koude lucht circulatie systeem. Hierdoor worden de producten sneller gekoeld en ingevroren en er is minder sprake van ijsafzetting in het vriesgedeelte. Sommige typen werken met een lucht ioniseerder die koelkastgeuren voorkomt. Je kunt niet alleen door een energie besparend model te kopen, je energieverbruik verlagen. In onderstaand overzicht hebben we een aantal punten aangegeven die het energie verbruik van het apparaat belangrijk kunnen beïnvloeden.
7
- Koop een koelkast die bij je past. Een koelkast die te groot voor je is gebruikt in verhouding te veel onnodige energie. Vertel in de witgoedwinkel hoeveel mensen er in je huishouden zijn en hoe vaak je boodschappen doet. Koop dus een koelkast die bij je past in termen van afmeting en derhalve energie gebruik. - Let er op dat de koelkast voldoende kan ventileren. Kijk in de handleiding wat de producent adviseert. Goede ventilatie van de koelkast zorgt voor een zo laag mogelijk energie gebruik van je koelkast. - Plaats de koelkast op de koelste plaats in je keuken, niet naast een raam of naast een oven. - Plaats geen warme of hete voedingswaren in je koelkast. Hierdoor gaat het energieverbruik van je koelkast direct omhoog. Laat warme etenswaren eerst afkoelen buiten de koelkast. De ideale temperatuur voor het koelgedeelte van je koelkast is 3º C 4º C. Bij een lagere temperatuur gaat het energieverbruik van je koelkast omhoog. De temperatuur van je koelkast is gemakkelijk te meten door een glas water met een thermometer in de koelkast te zetten.
3.5 Heet water De beste manier om water te besparen is om de boiler, geyser of HR Ketel zo dicht mogelijk te plaatsen bij de plaats waar je heet water nodig hebt. Hierdoor hoeft het water niet eerst een lange weg af te leggen. Er blijft dan geen heet water in de leiding staan zodra je de kraan weer dichtdraait en gebruik je het water optimaal. Hiermee kan je tot wel 13% besparen op je energiekosten. Gebruik een waterbesparende kop van de kraan of plaats een ring in je kraan om minder water af te geven. Gebruik voor het koken koud water. Dat is goedkoper dan heet water.
8
4 Bespaar zelfs meer door moderne keukenmaterialen Moderne bouwmaterialen en electronica hebben een belangrijke invloed op het verlagen van het energieverbruik in je huis. De kosten voor het vervangen van materiaal in een geplande renovatie van de keuken betaalt zich zelf weer terug door een lager energieverbruik binnen één of enkele jaren.
4.1 Verlichtingsarmaturen en lampen Kies de juiste Tl-armaturen en lampen, dimmers en bewegingsmelders. Met alleen al het vervangen van peertjes voor spaarlampen, kunt u tot wel 80% besparen op de energiekosten voor kunstmatige verlichting. Door dit te combineren met bewegingssensoren die detecteren wanneer iemand de keuken binnenkomt, wordt de verlichting automatisch ingeschakeld en zal er nog meer bespaard kunnen worden.
4.2 Deuren, ramen en muren Gebruik goed isolerende ramen met dubbel glas en gevuld met argon glas. Spouwmuren kunnen gevuld worden met isolatie materiaal.
4.3 Centrale verwarming en koelen Moderne airconditioners gebruiken beduidend minder stroom dan de oudere modellen. Nieuwe uitvindingen en energiebesparende technieken zijn geïmplementeerd met groot succes. Centrale verwarming was in het verleden een unit die op zichzelf functioneerde met alleen een verwarmingsfunctie. Tegenwoordig kunnen ze gecombineerd worden met de functie om water te verhitten. Als je een HR CV ketel plaatst in de directe nabijheid van de keuken kan je geld besparen. Er wordt minder water verspild omdat je sneller heet water hebt. Vervang de oude CV ketel voor een HR ketel. Daarmee kan je je veel geld besparen. Ze gebruiken aanzienlijk minder energie. 9
Tegenwoordig hebben we een nieuwe techniek tot onze beschikking de zgn. warmte wisselaar. Dit systeem houdt de warmte die anders via een afvoerpijp je woning zou verlaten binnen. Door deze techniek wordt de koude lucht eerst opgewarmd voordat het het gebouw in komt door de uitgewisselde energie te gebruiken. Daarmee kan je een besparing van 40% op je energierekening bereiken. Het verwarmen van je woning en heet water maakt een groot deel van je energierekening uit.
10
5 Water besparen Hoe water te besparen. Als je een water bespaarder op je kraan monteert bespaar je zo’n 30% van het verbruikte water zonder aan druk in te boeten. Maar ook kleine maatregelen als het dichtdraaien van de kraan als je je handen wast and de borden eerst afschrapen boven de vuilnisbak voor ze te spoelen. Ook hiermee kan je waardevol water besparen. Het mag vreemd klinken maar vaatwassers gebruiken minder water dan wanneer je de afwas met de hand zou doen onder stromend water. Onderzoek aan de Universiteit van Bonn (Duitsland) laat zien dat een vaatwasser tussen de 15 en 22 liter water gebruikt per afwas, terwijl je 103 liter water zou gebruiken voor dezelfde hoeveelheid afwas. Alleen als je alleenstaand bent en wanneer je de afwas in een afwasbak doet, dus niet onder stromend water is het voordeliger om de afwas met de hand te doen.
11
6 Conclusie Wat heb je in deze leerunit geleerd en welke conclusies kan je eruit trekken. Er is veel te besparen op je energiekosten door moderne apparatuur in je keuken te gebruiken en door het veranderen van bepaalde gewoonten in je keuken door meer energie besparende gewoonten. Het loont de moeite om eens kritisch naar je apparatuur te kijken om te zien of ze mogelijk vervangen zouden moeten worden. Met nieuwe manieren van koken kan je energie besparen alsmede op de manier waarop je je koelkast beter zou kunnen gebruiken. Sommige maatregelen zijn klein, andere wat ingrijpender maar ze hebben alle gemeen dat je er energie mee zou kunnen besparen.
Andere leerunits die aan deze gelinkt kunnen worden: - Een beginners handleiding voor energie en vermogen. Een beginners handleiding voor comfort, je behaaglijk voelen. Een beginners handleiding voor het kiezen van een CV ketel / boiler.
12
