Een beginners handleiding voor de aankoop van energiezuinige apparatuur
Alles wat je moet weten: - Hoe de juiste beslissing te nemen bij de aankoop van energie zuinige apparatuur.
INHOUD 1. 2. 3. 4. 5.
Introductie Het Europese Energie Label Spaarlampen Adapter Conclusie
1
1. Introductie We worden meer energiebewust en apparatuur wordt, door de vraag uit de markt en aangemoedigd door de overheid, steeds energiezuiniger. Helaas gaat ons energieverbruik niet echt naar beneden. We gebruiken weliswaar apparatuur dat meer energie efficiënt is maar we gebruiken ook steeds meer apparatuur. Al met al blijft ons energiegebruik daarmee op een gelijk niveau. We vervangen die dingen die we eerst nog handmatig deden door elektrische apparaten. Als we zouden kunnen besluiten om dit weer handmatig te doen dan zouden we pas echt een verlaging van onze energie consumptie zien. Ten aanzien van het gebruik van gas zien we een positieve trend. Sinds begin 80er jaren zien we een neerwaartse trend en dat zet zich nog steeds voort. Dit komt door uitvindingen als de HR CV ketel, een combinatie van gasgestookte boiler en centrale verwarming. In vergelijking tot 1980, verbruikt ieder gezin een kwart minder gas per jaar.
2
2. Europese Energie Label (Abc-label) Met behulp van het Energielabel dat gegeven is bij vele huishoudelijke apparaten zoals wasmachine, vaatwasser, koelkast en vriezer kan je al een keuze maken uit apparatuur dat het minste energie gebruikt. Een Europese regel bepaalt dat al genoemde apparatuur voorzien moet zijn van dit label, dat gebaseerd is op energieklassen. Afhankelijk van het energieverbruik krijgen ze een ‘A’ score (laag verbruik) of een ‘G’ score (hoog energieverbruik), met alle letters daartussen. In 2004 werden zelfs meer labels toegevoegd zoals A+, en A++. Een product met een A+ label verbruikt 25% minder energie. De A++ is nog energie efficiënter. Zulke A++ apparaten verbruiken weer 50% minder energie dan klasse A. Als voorbeeld geven we een overzicht van theoretisch verbruik van een koelkast zonder vriesgedeelte met een inhoud van 250 liter. Het daadwerkelijke verbruik hangt van de hoeveelheid voedsel in de koelkast en de omgevingstemperatuur. Gemiddeld jaarlijks energieverbruik: A ++ € 16.71 + A € 19.40 A € 26.14 B € 35.03 C € 44.46
3
Dus als je een nieuw apparaat koopt, let dan goed op de energielabels. Misschien kost het apparaat met een Klasse A of A++ label meer, maar die extra kosten heb je gemakkelijk weer terugverdiend door een lagere energierekening. De meeste elektronische apparaten en computers hebben geen Europees Energie Label. Maar er is wel tal van andere labels op de markt. Deze zeggen niet zoveel over de hoeveelheid energie die een apparaat verbruikt maar ze geven wel aan dat ze ontwikkeld zijn vanuit energie zuinige normen. Dit betekent dat de apparaten, wanneer ze niet gebruikt worden, automatisch uitschakelen tot een soort van stand-by, of ze gaan in een laag energie verbruik modus. Het loont de moeite om de technische specificaties van een apparaat te bestuderen voordat je het koopt. Vaak laten deze technische specificaties ook zien hoeveel energie wordt gebruik in een stand-by modus of een modus wanneer het apparaat niet gebruikt wordt. Daar kunnen tussen apparaten relatief grote verschillen zitten. Natuurlijk is het altijd beter om een apparaat te kiezen dat je helemaal kunt uitschakelen en dat niet in stand-by blijft staan. Gelukkig is het energieverbruik in de stand-by modus aanzienlijk teruggedrongen. De meeste apparaten hebben niet een aan/uit knop maar alleen een standby schakelaar. Die gebruiken over het algemeen een minimum aan energie. Als je van tevoren een vergelijking kunt maken van gelijksoortige apparatuur dan kan een check van het energieverbruik beslissend zijn voor de keuze van het apparaat.
4
3. Spaarlampen Spaarlampen gebruiken minder energie. Tegenwoordig staat op de verpakking van alle spaarlampen, het energielabel vermeld. Maar net als met de ouderwetse peertjes zijn er ook bij spaarlampen verschillen. Door verschillen in de wijze waarop ze gemaakt worden en de materialen kan het zijn dat de ene 9 Watt spaarlamp niet evenveel licht geeft als een spaarlamp van een ander merk. Je kunt op de verpakking van de meeste lampen technische informatie vinden. Op welk Voltage werkt de lamp (bijv. 220 Volt), hoeveel Watt energie de lamp verbruikt (Bijv. 9 Watt) and hoeveel licht de lamp uitstraalt. Er is een groot aantal technische termen voor de hoeveelheid licht die een object kan uitstralen of ontvangen. In de huishoudlampen industrie wordt de hoeveel afgegeven licht meestal weergegeven in Lumen, ook wel Ansi Lumen genoemd, Candela of Lux. De waarden voor Candela en Lumen zijn gelijk, Lux is dat helaas niet. Ook is er geen simpele formule om de waarden om te zetten. Het is belangrijk te weten dat wit licht door het menselijk oog beter gezien kan worden dan gekleurd licht. Een lamp van bijv. 9 Watt wit licht zal meer licht afgeven in onze perceptie dan een 9 Watt lamp softtone of flame lamp. Kleurtemperaturen die op de verpakking van de doos van de lamp getoond worden, worden vermeld in graden Kelvin. (Daglicht is ongeveer 5000-5500 degrees Kelvin. Witter licht en ook veel blauwer licht zit op ongeveer 6500 graden Kelvin. Een handig hulpmiddel om dit te onthouden is door te denken aan
5
een houtskoolvuur. Het is een smeulend vuur met een relatief lage temperatuur. Het licht dat uitgestraald wordt is rood. Als je in het vuur blaast, gaat het vuur harder branden en wordt de temperatuur hoger. Het uitgestraalde licht is veel witter. Daarom zeggen we ook: ‘Wit heet”.
6
4. Adapter In onze voortdurende strijd om energieverbruik te verlagen en productie kosten, zien we een tendens in de afgelopen 10 jaar, dat veel draadloze apparatuur en gekoppelde apparatuur, voorzien zijn van een nieuw soort adapter. In het verleden was een adapter geschikt voor een specifiek netwerk van het land waar het gebruikt werd. Die adapters hadden altijd een zware transformator die het Voltage omzette in een bruikbaar Voltage voor het netwerk waar het gebruikt werd. Voor iedere regio in de wereld was een ander ontwerp van het apparaat nodig of er was een andere adapter nodig. De productie van al die verschillende apparaten was kostbaar. Het was ook erg onhandig want je moest altijd goed opletten of je het goede Voltage gebruikte. Een andere nadeel was dat deze adapter nogal wat zware koper bevatte in een zware metalen verpakking. Hoe meer energie het apparaat verbruikte, hoe zwaarder dat blok woog. Ook gebruikte deze adapter nog altijd veel stroom of het apparaat nu wel of niet ingeschakeld was. Dit laatste onderwerp, de adapter, is een van de redenen waarom er nog zo veel energie in huishoudens gebruikt wordt. Dat komt door al die adapters die wel op het netwerk aangesloten zijn, met het apparaat uitgeschakeld om ‘energie te besparen’. De meeste mensen weten niet dat de adapter dan nog steeds evenveel energie gebruikt, zelf als het apparaat uitgeschakeld is. Gelukkig hebben we tegenwoordig de beschikking over een slimmere adapter. Deze worden genoemd: Switched-Mode Power Supply (SMPS). Misschien heb je er zelfs al een paar van in huis. Heb je wel eens gemerkt dat de nieuwe generatie adapters licht van gewicht zijn en ook veel kleiner en nog steeds dezelfde capaciteit hebben. Dat zijn nu net de nieuwe adapters. Zij hebben geen zwaar,
7
energie opslokkend metaal transformator blok. Die nieuwe adapter zet het Voltage direct om naar het netwerk, door middel van wat elektronica. Het ontwerp is ingewikkelder en dat is ook waarom deze betere adapter wat duurder zijn dan de ouderwetse. Maar, als ze goed ontworpen zijn, hebben ze een paar voordelen ten opzichte van de oudere typen adapter. - Ze zijn veel lichter van gewicht. - Ze gebruiken minder energie in een stand-by situatie - Zij kunnen direct de juiste stroom leveren die het apparaat nodig heeft en gebruiken daardoor minder energie. - Ze zijn bruikbaar over de hele wereld, voor 100-230 Volt, 50 & 60Hz. - Zij hebben geen dure, zware metalen koperen bedrading en metalen verpakking. - Zij produceren geen sterk magnetisch veld rond de transformator. - Ze zijn beter beschermd tegen oververhitting.
8
5. Conclusie In deze leerunit hebben we een korte maar complete introductie geven in hoe energie te besparen en dus geld door de juiste apparatuur aan te schaffen die zo min mogelijk energie gebruikt als mogelijk. Het Europese Energie Label maakt het allemaal een stuk gemakkelijker. Daarnaast leerde je over de waarde van spaarlampen en het gebruik van adapter.
Andere leerunits die gelinkt kunnen worden aan deze: -
Een beginners handleiding voor laag energie verbruik in de keuken.
9
