Een aanstekelijke teamspirit, een vruchtbare kruisbestuiving
Activiteitenrapport 2006
Een aanstekelijke teamspirit, een vruchtbare kruisbestuiving FEDICT Acti viteitenrapport 2006
INHOUD voorWOORD
p 6
De organisatie en haar werking
p 9
Het directiecomité De Directoraten-generaal De stafdiensten De ondersteunende diensten Teamwerk als basis voor de interne structuur
Projecten
p 15
ICT/e-government E-society De promotie van België als ICT-kennisregio
e-gov vzw
P 23
rekruteren van gespecialiseerd personeel
Resources
p 25
Tot slot
P 28
Voorwoord Samen bouwen aan een beter e-government De belangstelling voor België als ICT-kennisregio is het voor-
Op deze manier kan Fedict ICT/e-governmenttoepas
bije jaar weer gegroeid. Dat werd onder andere duidelijk uit
singen ontwikkelen, die waardevol zijn voor de maatschappij.
het aantal buitenlandse delegaties dat Fedict in 2006 ontving: het aantal lag twee keer hoger dan het jaar voordien.
Een andere bezorgdheid van Fedict is het stimuleren van het
De landen die ons bezochten, wilden leren van onze erva-
internetgebruik in België. Wanneer mensen niet over een
ringen en zijn geïnteresseerd in nieuwe ontwikkelingen zoals
internetconnectie beschikken of niet met een pc overweg
eID, de Belgische elektronische identiteitskaart. Dat project
kunnen, kunnen ze immers geen gebruik maken van de ICT/
is maar een van de vele voorbeelden waarmee de overheid
e-governmentdiensten. ICT/e-government kan alleen maar
continu haar dienstverlening verbetert.
plaatsvinden in een e-society: het zijn de twee fundamenten waarop België zich als ICT-kennisregio verder kan ontwik-
ICT/e-government en de informatisering van de overheid
kelen. Fedict levert hieraan zijn bijdrage door middel van
zijn belangrijke stappen in dit proces. Fedict neemt hierin
drempelverlagende projecten, het opzetten van campagnes
het voortouw door een gemeenschappelijke strategie uit
om de kennis van computer en internet te verhogen en het
te werken en andere federale overheidsdiensten te onder-
voeren van een actief beleid, gericht op de toename van het
steunen bij het ontwikkelen van ICT/e-governmentdiensten.
aantal toepassingen.
Omdat we ervan overtuigd zijn dat we enkel door partnerships over de grenzen van de verschillende diensten heen,
Belangrijk voor de verdere ontwikkeling van ICT/e-govern-
een solide ICT/e-government kunnen realiseren. Het is de
ment en de Belgische e-society is dat we de klanten van de
enige manier om overkoepelende, geïntegreerde projecten
overheid – burgers en ondernemingen – vanuit hun eigen
tot stand te brengen die de mogelijkheden van ICT optimaal
wereld benaderen en niet vanuit de interne logica van de
benutten. De Kruispuntbank van Ondernemingen is daar
overheid. Fedict spoort daarom overheidsdiensten aan om
een mooi voorbeeld van. Teamwerk is dus cruciaal in de ma-
samen te werken en verspreide bevoegdheden te bundelen
nier van werken van Fedict. We werken samen met andere
tot één overzichtelijk geheel, zodat iedereen makkelijk zijn
overheidsdiensten en zorgen ervoor dat de projecten tot een
weg vindt. En binnen de overheid zelf wil Fedict de e-cultuur
goed einde komen.
bevorderen, zodat in de toekomst nog meer mogelijkheden van de informatie- en communicatietechnologie benut wor-
Maar ook binnen onze organisatie is teamwerk heel be-
den. Nieuwe klantgerichte initiatieven kunnen de verdere
langrijk. Zo is er een structuur uitgewerkt opdat de verschil-
ontwikkeling van ons land als belangrijke ICT-kennisregio
lende diensten niet naast elkaar, maar met elkaar werken.
alleen maar ten goede komen.
De drijvende kracht achter de realisaties van Fedict zijn de
dienstoverschrijdende
projectteams,
waarin
exper-
tise op het vlak van technologie gecombineerd wordt met een focus op klantgerichtheid en gebruiksvriendelijkheid.
Jan Deprest Voorzitter van het directiecomité
Het (bijna) voltallige Fedictteam
acti v iteite n r a p p o r t 2 0 0 6
De organisatie en haar werking Fedict heeft de structuur van een klassieke federale overheidsdienst: het wordt geleid door een directiecomité en het bestaat verder uit directoraten-generaal, stafdiensten en ondersteunende diensten. Typerend voor Fedict is echter de samenwerking tussen de verschillende diensten. Die is cruciaal om de Fedictactiviteiten tot een goed einde te brengen.
Het directiecomité van Fedict
Het directiecomité
gramma’s. De sponsors zetten de strategische visie van het
Het directiecomité vertaalt het beleid van de minister en zijn beleidscel in een strategische visie. Deze visie wordt door het directiecomité vervolgens geconcretiseerd in strategische doelstellingen en die resulteren op hun beurt in een reeks programma’s, projecten en diensten.
directiecomité om in operationele activiteiten en vertrou-
Het directiecomité komt wekelijks samen en bestudeert en beoordeelt voortdurend de opportuniteit van mogelijke nieuwe programma’s. Het bestaat uit de voorzitter van Fedict, vier directeurs-generaal en drie stafdirecteurs.
wen die vervolgens toe aan een programmamanager en een team van projectmanagers, servicemanagers en projectarchitecten. Elke sponsor zorgt dat er voldoende menselijke en financiële middelen beschikbaar zijn voor de uitvoering van zijn programma en volgt de werkzaam heden van de programmamanager en zijn team op. Er zijn vier directoraten-generaal bij Fedict: Programma- en projectbeheer, Dienstenbeheer, Systeemarchitectuur en standaarden en Informatiebeheer.
De directoraten-generaal Dit zijn de operationele diensten van Fedict. De drijvende kracht achter de samenwerking tussen deze diensten is Opera. Dat staat voor ‘Opportunity and Portfolio Evaluation and Recommendation of Actions’. Het gaat om een vergadering van ‘sponsors’ van ICT/e-governmentpro-
Programma-
en
projectbeheer
werkt
concrete
e-government- en ICT-toepassingen en -diensten uit, samen met de federale overheidsdienst die de toepassing of de dienst uiteindelijk zal beheren. Dienstenbeheer biedt de diensten van Fedict aan de verschillende doelgroepen aan in de vorm van een dien-
stencatalogus. Tot deze doelgroepen behoren de andere federale overheidsdiensten en hun eindgebruikers. Systeemarchitectuur en standaarden staat in voor het identificeren en implementeren van synergieën op het vlak van ICT-architectuur om een innoverende, flexibele en stabiele basisarchitectuur te bieden voor e-governmentinitiatieven. Daarnaast is de dienst verantwoordelijk voor het identificeren, implementeren en opvolgen van techno logiegerelateerde directieven, normen en standaarden om de technische interoperabiliteit binnen de federale administratie te stimuleren. Informatiebeheer brengt de informatiestromen binnen de federale overheid in kaart en optimaliseert ze. Om de effectieve uitwisseling van informatie mogelijk te maken definieert het authentieke informatiebronnen. Die worden vervolgens toegankelijk gemaakt voor de federale overheidsdiensten en voor andere overheidsdiensten en instellingen.
De stafdiensten Fedict deelt zijn drie stafdiensten met drie andere federale overheidsdiensten: de Kanselarij van de Eerste Minister, Personeel & Organisatie en Budget & Beheerscontrole. De dienst ICT is verantwoordelijk voor de interne activiteiten, toepassingen en infrastructuur van de vier federale overheidsdiensten op het vlak van ICT. Ook ICT-basisdiensten zoals mobiel werken, e-mail en internettoegang worden door deze stafdienst geregeld. Budget en beheerscontrole is verantwoordelijk voor de financiële planning, de begroting, en de opvolging en interne controle van Fedict. Personeel en organisatie is verantwoordelijk voor rekrutering, onthaal, opleiding en ontwikkeling van het personeel en doet dat in nauwe samenwerking met het management van de federale overheidsdiensten. De dienst staat ook in voor de personeelsadministratie en de opvolging van de arbeidsvoorwaarden. Een andere taak van de stafdienst is de facilitaire ondersteuning. Daarvoor zorgen de chauffeur en de onderhoudsmedewerkers. De managementassistenten en de onthaalverantwoordelijke staan in voor het office support management.
De ondersteunende diensten Het Fedictteam omvat zes ondersteunende diensten: Marcom, Information Security Management, Fedict Support Office, Juridische ondersteuning, Overheids opdrachten en Relaties andere overheden.
10
acti v iteite n r a p p o r t 2 0 0 6
Marcom zet communicatieacties op om andere federale overheidsdiensten, maar ook bedrijven en het grote publiek, te informeren over de activiteiten en opdrachten van Fedict. Daarnaast besteedt het ook aandacht aan het informeren van de eigen medewerkers. Marcom coördineert en stuurt ook het communicatieluik van de e-societyprojecten. Information Security Management (Infosec) zorgt voor de beveiliging van informatie bij ICT/e-governmenttransacties. Privégegevens van burgers en geclassificeerde informatie moeten beschermd worden om een betrouwbare en stabiele service te garanderen. Het Fedict Support Office behoudt het overzicht van alle lopende studies, programma’s, projecten en diensten binnen Fedict. Met behulp van het evaluatiesysteem ‘Balanced Scorecard’ houdt de dienst ook maand per maand bij waar Fedict precies staat in het realiseren van zijn strategische objectieven. Zo kan er waar nodig tijdig bijgestuurd worden. De juridische dienst van Fedict heeft een sterke ervaring opgebouwd in ICT-gerelateerde domeinen zoals informaticarecht, e-commerce en intellectuele eigendom. Het stelt deze kennis ter beschikking van andere federale overheidsdiensten. Zowel kleinere diensten zonder eigen juridische dienst als grotere federale overheidsdiensten maken van deze dienstverlening gebruik. De dienst werkt samen met gespecialiseerde centra en advocatenkantoren.
Overheidsopdrachten stelt de ervaring die Fedict heeft in het aanbesteden, toekennen en opvolgen van overheidsopdrachten ter beschikking van andere overheidsdiensten. Een tiental federale overheidsdiensten maakt intensief gebruik van dit aanbod.
De sponsors zetten de strategische visie van het directiecomité om in operationele activiteiten en vertrouwen die vervolgens toe aan een programmamanager en een team van projectmanagers, servicemanagers en projectarchitecten.
Relaties andere overheden verzorgt de contacten van Fedict met de andere overheden in België, maar ook in Europa en over de hele wereld. Fedict gelooft sterk in samenwerking met andere Europese lidstaten om de tijd en de middelen die het ter beschikking heeft optimaal te benutten.
11
Teamwerk als basis voor de interne structuur Voor het ontwikkelen van ICT-producten en -diensten is een specifieke samenwerkings- en overlegstructuur nodig die niet onmiddellijk realiseerbaar is binnen de normale structuren van een overheidsdienst. Zo zijn er bij het ontwikkelen van een ICT-programma een heleboel verschillende en specifieke competenties nodig, zoals het uittekenen van efficiënte informatiestromen, projectmanagement en service management. Deze competenties zijn stuk voor stuk het specialisme van een van de directoraten-generaal. Het is dus cruciaal dat de verschillende directoraten vlot in team met elkaar kunnen samenwerken. Opdat het ICT-programma blijft beantwoorden aan de strategische doelstellingen van Fedict, zijn er drie personen die eenzelfde programma aansturen en centraal bewaken: de programmamanager, de servicemanager en de projectarchitect. De programmamanager coördineert het programma en wordt daarbij aangestuurd en bijgestaan door een sponsor. Voor elke cyclus van het programma kan hij een beroep doen op mensen, middelen en knowhow van elk van de vier directoraten-generaal.
12
acti v iteite n r a p p o r t 2 0 0 6
Het ‘triumviraat’ integratie van applicaties
13
14
acti v iteite n r a p p o r t 2 0 0 6
Projecten Alle medewerkers van Fedict werken samen aan drie gemeenschappelijke kernopdrachten: ICT/e-government, e-society, en de promotie van België als ICT-kennisregio. Ook in 2006 heeft Fedict in deze domeinen aanzienlijke vooruitgang geboekt.
ICT/e-government ICT/e-government is een manier om met behulp van moderne technologie, internet en ICT de kwaliteit van de openbare dienstverlening aan burgers en ondernemingen te verbeteren. Fedict speelde in 2006 een belangrijke rol in de volgende ICT/e-governmentprojecten: De upgrade van het FedMAN-netwerk Een belangrijke stap voorwaarts in een efficiënte gegevensuitwisseling tussen de overheidsdiensten onderling was de vernieuwing, in 2006, van het computernetwerk FedMAN (Federal Metropolitan Area Network). Zo kreeg het hogesnelheidsnetwerk, dat de federale overheidsdiensten internettoegang verschaft en hen onderling verbindt, een capaciteit van 1 gigabit per seconde, zonder volumebeperking. Dat is tien keer meer dan de capaciteit die de eerste versie van het netwerk aanbood. Het nieuwe FedMAN II betekent ook op het gebied van veiligheid een enorme vooruitgang.
De overschakeling naar open standaarden Verder werkte Fedict in 2006 samen met de ICT-verantwoordelijken van de federale overheidsdiensten de aanpak uit voor de overschakeling van de Belgische overheid op open standaarden. De eerste vastgelegde open standaard is het Open Document Format (ODF). Het is een formaat voor het creëren, opslaan en uitwisselen van documenten, zoals teksten, rekenbladen en presentaties. Het uitwerken van een gezamenlijke aanpak omvatte, wat Fedict betreft, de uitgave van een handleiding, die het resultaat was van een intense en maandenlange samenwerking tussen het beleid, de administratie en enkele ICT-bedrijven. Optimalisering van de diensten Om zijn klanten nog beter te kunnen bedienen, zorgde Fedict in 2006 ervoor dat de Service Desk, die voor de ondersteuning van de eindgebruikers instaat, nog beter en
efficiënter functioneerde. Er wordt in stijgende mate een beroep gedaan op de ondersteuning van de Service Desk: in 2006 behandelde deze servicedesk 13.686 vragen. Dat zijn er dubbel zoveel als in 2005. Om de diensten die Fedict levert nog efficiënter te maken, werden er in 2006 instrumenten en procedures geïnstalleerd waarmee gegevens zoals de gebruikscijfers gemeten worden. Dit resulteerde in een aantal Service Improvement Plans. Het garanderen van de informatieveiligheid De beveiliging van informatie tijdens ICT/e-governmenttransacties is een constante bezorgdheid van Fedict. In 2006 stond Fedict in voor het secretariaat van het nationale overlegplatform voor informatieveiligheid en speelde het een actieve rol in de twee werkgroepen van het platform. Het diende ook een voorstel van koninklijk besluit in
15
voor een gecoördineerd beheer van de informatieveiligheid in alle FOD’s en organiseerde voor de gemeenschappen en de gewesten drie vormingsseminaries over ‘Quickwin’, een risicobeheersmethode voor informatiesystemen. Een online politieloket Fedict ontwikkelde in samenwerking met de federale en lokale politie een beveiligde toepassing om online aangifte te doen van een fiets- of winkeldiefstal, van graffiti of vandalisme. De ICT/e-governmentdienst werd van januari tot en met maart 2007 uitgetest in vijf politiezones: Brussel West, de Druivenstreek, Gent, La Louvière en Lommel. Na de proeffase werd beslist het e-Loket nationaal te lanceren: het e-Loket werd in juni 2007 nationaal ter beschikking gesteld. E-tendering E-procurement, een project dat gerealiseerd wordt door de federale overheidsdienst Personeel en Organisatie, moet aankoopprocedures eenvoudiger, sneller en efficiënter maken. Ook zullen dankzij e-procurement aankopen beter opgevolgd kunnen worden. In 2006 werd e-tendering ontwikkeld. Dit is de tweede module van e-procurement. Deze module biedt ondernemingen die deelnemen aan een openbare aanbesteding de mogelijkheid om hun offertes via een webapplicatie in te dienen. Fedict was verantwoordelijk voor de realisatie van dit project. Het nam de algemene coördinatie op zich en vervulde de rol van technisch expert. In de eerste helft van 2007 start e-tendering als een pilootproject. Voor een beperkt aantal openbare aanbestedingen kunnen dan
16
acti v iteite n r a p p o r t 2 0 0 6
online offertes ingediend worden. In de tweede helft van 2007 wordt e-tendering als service aan alle federale overheidsdiensten aangeboden.
project voor de elektronische geboorteaangifte is op 14 december 2006 officieel boven de doopvont gehouden. Het zal ongeveer 14 maanden duren.
In vier jaar tijd steeg het aantal unieke bezoekers van www.belgium.be van 10.000 naar 35.000 per dag, met pieken tot 100.000.
Nieuwe portaalsite belgium.be In vier jaar tijd steeg het aantal unieke bezoekers van www.belgium.be van 10.000 naar 35.000 per dag, met pieken tot 100.000. Het federale portaal is dan ook een prioriteit in het streven naar een vlottere communicatie van de overheid met burgers en bedrijven. Tegen eind 2007 zal de portaalsite volledig vernieuwd worden. Fedict leidt het technische luik en zal daarvoor werken met verschillende gespecialiseerde leveranciers. Het splitst de ontwikkeling van het nieuwe portaal op in verschillende basisblokken. Voor elk blok schreef Fedict in 2006 een openbare aanbesteding uit.
Elektronische geboorteaangifte E-Birth is de elektronische aangifte van een geboorte. Zowel voor de ouders als voor de vele instanties die van de geboorte op de hoogte moeten zijn, is zo’n aangifte gemakkelijk. Als er in het ziekenhuis een kind geboren wordt, ontvangen alle betrokken instanties bijna automatisch de nodige informatie: de gemeente, het Rijksregister, de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid, de Algemene directie Statistiek, kinderbijslagfondsen, ... Fedict staat in voor de uitvoering en het beheer van het project, inclusief het gebruik van bestaande technische componenten en de coördinatie van alle factoren die bij de verwerking van geboortegegevens betrokken zijn. Het
Sociale kennisgeving: de vierde weg Een notaris of een gerechtsdeurwaarder is wettelijk verplicht om de overheid op de hoogte te brengen van inboedelverkopen, derdenbeslagen, eigendomsoverdrachten en hypothecaire verbanden. Zo krijgen de overheidsdienst Sociale Zekerheid en het departement Belastingen en Invorderingen van de FOD Financiën de kans eventuele schulden van de betrokken partij te vorderen. De overheid heeft een bepaalde termijn om zijn schuldvordering te betekenen. Als ze de vordering niet binnen deze termijn betekent, kan de ambtenaar beslissen dat de partij bij de akte geen sociale en/of fiscale schulden heeft. Het project ‘De vierde weg’ zorgt ervoor dat de overdracht van berichten, ontvangstbevestigingen en kennisgevingen
Het directoraat-generaal Dienstenbeheer
17
De stafdiensten en de ondersteunende diensten
voor roerende en onroerende transacties elektronisch kan gebeuren. Zo wordt het voor de overheid makkelijker om bijdragen te innen. Om bijdragen te innen, moet de ambtenaar namelijk een beroep doen op de wettelijke hypotheek en op het derdenbeslag in handen van notarissen en gerechtsdeurwaarders op vraag van de RSZ, de RSVZ, de sociale verzekeringsfondsen voor zelfstandigen en de FOD Financiën. Dankzij ‘De vierde weg’ krijgen ambtenaren een elektronisch medium om hun werk te doen en op de hoogte te blijven van eventuele schulden bij de partij die vraagt de akte op te maken. Elektronisch mandaatbeheer Alsmaar vaker geven particulieren een volmacht aan een boekhouder of een andere specialist om bepaalde taken in hun plaats uit te voeren. Een boekhouder kan bijvoorbeeld met een volmacht de belastingaangifte voor
18
acti v iteite n r a p p o r t 2 0 0 6
zijn cliënt doen. Fedict ontwikkelde het platform MaGMa waarmee ambtenaren deze volmachten voor burgers en bedrijven elektronisch kunnen raadplegen, wijzigen en weer intrekken. Het platform speelt ook informatie door aan toepassingen die gebruik maken van de gegevens van MaGMa. MaGMa is sinds 2006 operationeel voor Be-Health, een elektronisch platform voor de snelle gegevensuitwisseling tussen zorgverstrekkers, ziekenfondsen en overheidsdiensten. Verpleegkundigen kunnen iemand volmacht geven om hun prestaties door te geven in het kader van verzekerbaarheid of facturatie derde betaler (in het geval dat niet de patiënt maar de mutualiteit de kosten rechtstreeks betaalt). Er zijn nog tal van andere toepassingen denkbaar waar bepaalde sectoren optreden als volmachthouder van een burger of onderneming. Zo is MaGMa sinds april 2007 ook operationeel voor Tax-On-Web. In een later stadium wordt het voor burgers bovendien mogelijk
om zelf elektronisch een volmacht aan iemand toe te kennen. MaGMa zal ook gekoppeld worden aan andere e-governmentdiensten zoals de elektronische identiteitskaart. Informatisering van Belgische justitie Het Phenixproject, dat in 2000 startte, is een informatiseringsproject met als doel de bestaande informaticatoepassingen binnen de verschillende Belgische rechtsinstanties te moderniseren en de gerechtelijke procedures te elektroniseren. Fedict zit in de werkgroep van experten van het project en heeft een adviserende rol. In 2006 volgde Fedict het project mee op en ook na het beëindigen van het contract door de Minister van Justitie Laurette Onkelinx eind 2006, werkte de werkgroep verder aan Phenix. Kids-ID De kids-ID is een identiteitsdocument voor kinderen jonger dan twaalf. Ze vervangt het witte kaartje dat kin-
deren nodig hebben om in Europa te reizen. Dankzij de chip en de pincode van hun kids-ID kunnen kinderen zich identificeren, zodat ze veilig op het internet kunnen chatten. De kaart biedt kinderen bovendien extra bescherming in noodgevallen. Het bevat een reeks van zeven telefoonnummers van naaste verwanten van het kind, zodat deze onmiddellijk op de hoogte gesteld worden bij een noodgeval. De gebruiksmogelijkheden van
Een sterke interne structuur, waarin overleg is tussen de verschillende diensten en teams, stelt Fedict in staat om nog efficiënter te werken en nog beter tegemoet te komen aan vragen van klanten.
de kids-ID zijn vrijwel onbeperkt. De kaart kan bijvoorbeeld gebruikt worden als bibliotheekpas, als zwembadabonnement, bij de inschrijving op school of als lidkaart van de sportclub. Sinds eind november 2006 en tot eind 2007 kunnen ouders een kids-ID aanvragen op de burger-
lijke stand van zes pilootgemeenten: Bornem, Houthalen, Koekelberg, Luik, Oostende en Ottignies. In 2008 wordt het voor alle ouders in België mogelijk om een kids-ID aan te vragen. Fedict beheerde het project en definieerde de specificaties in samenwerking met het Rijksregister. Verspreiding van eID en federaal token Het verspreiden van de elektronische identiteitskaart is cruciaal in de ICT/e-governmentstrategie van Fedict. In 2006 werden 2.614.904 eID-kaarten geactiveerd en 2.605.674 kaarten geproduceerd. Dat bracht het totaal aantal geactiveerde eID-kaarten eind december 2006 op 4.451.647. Fedict houdt zich ook bezig met het aanmaken en uitdelen van federale tokens. Een token is een kaart die 24 persoonlijke codes bevat en is nodig om beveiligde online diensten van de overheid te gebruiken. In 2006 werden in totaal 106.709 federale tokens aangemaakt en verstuurd. Het totaal sinds maart 2003 komt zo op 485.726 tokens. Onderzoeksrapport over ICT/e-government in België Om nieuwe ICT/e-governmentprojecten en -toepassingen doelgericht te ontwikkelen en om een duidelijk beeld te krijgen van het huidige gebruik van de diensten, vroeg Fedict in 2005 aan Indigov een grondig onderzoek te verrichten. Indigov is een spin-off van de K.U. Leuven gespecialiseerd in onderzoek naar nieuwe media. Het onderzoek vond plaats tussen juni 2005 en oktober 2006. Meer dan 4500 internet- en niet-internetgebruikers werden in die periode ondervraagd, zowel online als telefonisch. Het gaat om het grootste onderzoek naar ICT/e-government in België. Het onderzoeksverslag ‘FedeView Citizen’, dat te vinden is op de Fedict-website, vormt
een stevige basis voor de verdere ontwikkeling van een geïnformatiseerde staat. Intern tevredenheidsonderzoek en ontwikkelingsplan In maart 2006 vond een tevredenheidsenquête bij de Fedictmedewerkers plaats. De opzet van deze interne bevraging was strategisch: medewerkers konden hun mening geven over de interne structuur en manier van werken bij Fedict. De resultaten van de enquête zijn erg nuttig voor de verdere ontwikkeling van Fedict. Een sterke interne structuur, waarin overleg is tussen de verschillende diensten en teams, stelt Fedict in staat om nog efficiënter te werken en nog beter tegemoet te komen aan vragen van klanten. Ook de persoonlijke ontwikkeling van de werk nemers is cruciaal voor de verdere ontwikkeling van Fedict. Daarom werd in 2006 gestart met een structurele aanpak van het ontwikkelingsbeleid binnen Fedict. Op basis van prestatiedoelstellingen voor elke medewerker werden individuele ontwikkeldoelstellingen bepaald, waaraan dan leer- en opleidingsacties werden gekoppeld. Deze individuele doelstellingen werden midden 2006, tijdens een aantal teamworkshops, omgezet in gemeenschappelijke leerdoelstellingen van elk team: het teamontwikkelingsplan of ‘top’.
E-society E-society is ruimer dan ICT/e-government. Het begrip verwijst naar de rol van ICT in de samenleving. Fedict zette in 2006 de volgende projecten op om het gebruik van ICT bij de bevolking te stimuleren:
19
Suske en Wiske Het ‘Suske en Wiske’-album ‘De sinistere site’ kwam tot stand in samenwerking met Child Focus en Fedict. Deze bijzondere uitgave van de avonturen van Suske en Wiske had tot doel kinderen bewust te maken van de gevaren van het internet, zoals spam en virussen, en de risico’s die je kan lopen tijdens het chatten. In februari 2006 werden alle Belgische lagere scholen aangeschreven met een voorstel deze albums te bestellen voor hun leerlingen van het zesde leerjaar. De Service Desk van Fedict zorgde voor de registratie en opvolging van de bestellingen van meer dan 3.000 scholen, en voor een totaal van 140.000 albums. Internet voor Iedereen Internet voor Iedereen werd opgezet om de internet penetratie in de Belgische huiskamers te verhogen en meer mensen mee te krijgen in de informatiemaatschappij. Een van de acties was het verspreiden van het ‘Internet voor Iedereen’-pakket, een kant-en-klaar pakket met computer, software en breedbandinternetabonnement van 1 jaar. Het pakket, inclusief een basisopleiding, was tegen een democratische prijs te koop in heel wat computerwinkels en supermarkten. Het beantwoordde aan de strikte kwaliteitseisen die door Fedict werden vastgelegd. De actie werd in 2006 verlengd en
20
acti v iteite n r a p p o r t 2 0 0 6
liep nog tot en met 18 april 2007. Eind december waren al 29.431 pakketten verkocht.
de e-governmentwerkgroep zetelt, en was aanwezig op 9 buitenlandse congressen. E-governmentstudie van de OESO
De promotie van België als ICT-kennisregio Fedict promoot België in binnen- en buitenland als ICT-kennisregio en koploper in domeinen als de elektronische identiteitskaart. Het moedigt daarbij andere Europese lidstaten aan om België te volgen. Promotie in binnen- en buitenland In 2006 ontving Fedict 25 buitenlandse delegaties, twee keer meer dan in 2005. Het aantal personen per delegatie varieerde tussen 2 en 45 en de delegaties kwamen niet enkel uit Europa. Gasten waren onder meer Tunesië, Canada, Australië en China. Het merendeel van deze bezoeken werd gevolgd door een nieuwe ontmoeting in het partnerland. Fedict bouwde ook samenwerkingsverbanden uit met andere EU-lidstaten, zoals Nederland en Portugal: Fedict houdt maandelijks contact met beide lidstaten en organiseert jaarlijks een bilaterale meeting. In het geval van Portugal mondde de samenwerking zelfs uit tot het sluiten van een officieel akkoord. Fedict speelt ook een actieve rol in gerenommeerde internationale organisaties zoals de OESO, waar het in
In 2006 voerden seniorexperts van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) een ‘peer review study’ uit over alle aspecten van ICT/e-government in België. Aan dit onderzoek op initiatief van Fedict werkten ook Nederland, Zwitserland en Canada mee. Fedictspecialisten waren zelf actief betrokken bij de studie van ICT/e-government in Nederland. Op vraag van ons land werd onder meer ingezoomd op de samenwerking tussen federale en regionale overheden en op de accentverschuiving van technologie naar burger. Met de adviezen die de studie oplevert, kunnen de ICT/e-governmentdiensten en -infrastructuur verder uitgebouwd en verbeterd worden. Fedict trad op als de lokale contactpersoon voor de auditeurs en coördineerde de logistieke aspecten: de organisatie van de interviews, het verzamelen van de informatie van de gewesten, ... Het OESO-rapport wordt verwacht tegen juni 2007. Het zal Fedict duidelijke richtlijnen geven over hoe het verder kan gaan in de toekomst.
Het directoraat-generaal Programma- en projectbeheer
21
Het e-gov vzw-team
22
acti v iteite n r a p p o r t 2 0 0 6
E-gov vzw Rekruteren van gespecialiseerd personeel In 2006 kreeg Fedict er een belangrijke taak bij. Het nam het dagelijks beheer van e-gov vzw over. Deze vzw begeleidt en ondersteunt federale overheidsinstellingen bij het rekruteren van gespecialiseerde, technische profielen. E-gov vzw neemt zelf het personeel in dienst en detacheert het naar haar klanten, zodat deze overheidsinstellingen over de beste mensen beschikken. Het neemt daarbij ook de volledige administratie voor haar rekening. E-gov vzw werd voorheen beheerd door Smals vzw. In december 2006 werd de raad van bestuur gewijzigd. Jan Grauls, voorzitter van de FOD Buitenlandse Zaken, werd
de nieuwe voorzitter van e-gov vzw. Jan Deprest, voorzitter van Fedict, werd de afgevaardigd bestuurder. Dominique Volon, directeur-generaal Dienstenbeheer bij Fedict, werd secretaris.
• Functioneel ontwerpers
Eind 2006 telde e-gov vzw ongeveer 120 gedetacheerden, geplaatst bij 15 klanten-overheidsdiensten. 31 vacatures werden ingevuld. Dertig vacatures stonden nog open. Het gaat om de volgende profielen:
• Systeemarchitecten
• Helpdeskmedewerkers • Systeemadministratoren
• Applicatieontwikkelaars • Systeembeheerders
• Projectmanagers • Programmamanagers • (Technische) analisten
23
24
acti v iteite n r a p p o r t 2 0 0 6
Resources Dit hoofdstuk geeft een overzicht van de middelen die Fedict in 2006 voor zijn realisaties ter beschikking had. Het gaat om werkings middelen, projectbudgetten en beschikbare medewerkers. Om op te volgen of de middelen die het ter beschikking heeft efficiënt en optimaal ingezet worden, gebruikt Fedict de Balanced Scorecard. Dit bekende evaluatie systeem werkt met performantie-indicatoren die vooraf gedefinieerd worden en aangeven of een organisatie goed op weg is om de strategische doelstellingen te verwezenlijken. De performantie-indicatoren brengen de concrete resultaten van de activiteiten van Fedict, zijn imago en de klantentevredenheid in kaart. Ze geven ook een beeld van de interne werking, de personeelstevredenheid en de uitvoering van het opleidingsplan, en de toewijzing en het gebruik van mensen en middelen. De indicatoren liggen niet definitief vast, maar maken deel uit van een permanent leerproces dat nog maar pas begon bij Fedict. Fedict definieerde in totaal 14 strategic key performance indicators (SKPI). Eén strategic key performance indicator groepeert meerdere key performance indicators (KPI). Om de SKPI ‘Imago Fedict’ te meten en te kunnen bijsturen waar nodig, worden maandelijks een aantal KPI’s bijgehouden en opgevolgd (zie de tabel rechtsboven ter illustratie). De kleuren geven aan wat de status van de KPI in kwestie is: groen betekent ‘in orde’, geel staat voor ‘extra aandacht vereist’ en rood is gelijk aan ‘actie te ondernemen’.
Secretariaat en logistiek
25
26
acti v iteite n r a p p o r t 2 0 0 6
Op 31 december 2006 telde Fedict 56 personeelsleden in 3 categorieën • 16 statutairen (waarvan 6 mandaathouders); • 11 contractuelen; • 32 medewerkers die vanuit de vzw Smals/Egov gedetacheerd zijn.
Fedict telde 44% vrouwen en 73% universitairen onder zijn personeel. 53% van de medewerkers was Nederlandstalig. De gemiddelde leeftijd van de Fedictmedewerkers was 39,5 jaar.
27
Tot slot In 2006 speelde Fedict een belangrijke rol in de ontwikkeling van België als een vooraanstaande ICT-kennisregio. Dit onder meer met projecten en diensten als kids-ID, e-Birth en de elektronische volmacht. Verschillende pilootprojecten, zoals het online politieloket, zullen na hun proeffase nationaal gelanceerd worden. En met toepassingen als de eID is België vandaag zelfs koploper in de wereld. Al deze projecten van Fedict zijn het resultaat van een
Het directoraat-generaal Systeemarchitectuur en standaarden 28
acti v iteite n r a p p o r t 2 0 0 6
intense samenwerking. Teamwerk staat centraal in de manier van werken van Fedict. Enerzijds is er een nauwe samenwerking tussen de eigen directoraten-generaal, stafdiensten en ondersteunende diensten van Fedict: enkel door het vormen van projectteams kunnen de ICT/e-government- en e-societyprojecten van Fedict tot een goed einde gebracht worden. Anderzijds zijn er ook samenwerkingen tussen Fedict en andere federale overheidsdiensten. Fedict treedt hier op als expertise- en competentiecentrum. In de toekomst zal Fedict deze vormen
van teamwerk nog verder stimuleren om van ICT/e-government en e-society een blijvend succes te maken. Met projecten als e-procurement en eID leggen we nu al de basis voor nieuwe, toekomstige toepassingen. Ook het OESOrapport, dat in juni 2007 verschijnt, is voor de toekomst van Fedict van belang. In het rapport worden alle aspecten van ICT/e-government in België kritisch onder de loep genomen. Met de adviezen van deze studie en de fundamenten die er nu al liggen, kunnen we het de volgende jaren ongetwijfeld nog beter doen.
29
COLOFoN Redactie Mila Druwe en Cypres Fotografie Kathelijne Seeldraeyers Lay-out en illustraties Crozz Communication Eindredactie en coördinatie Mila Druwe en Cypres Vertaling Magali Gemenne en Misty Meadows Dank aan allen die aan dit rapport van Fedict hebben meegewerkt. Ce rapport est également disponible en français.
30
acti v iteite n r a p p o r t 2 0 0 6
31
Fedict - Federale Overheidsdienst ICT Maria-Theresiastraat 1/3 1000 Brussel Tel. +32 2 212 96 00 Fax +32 2 212 96 99
[email protected] www.belgium.be/fedict Verantwoordelijke Uitgever: Jan Deprest