e -binder
Uitgave van Myrakel Oudleerlingen-vereniging van het St.Nicolaaslyceum en de Pius-MMS
Kerst-Binder DEC 2010 Jaargang 21
RETURNS-ON-INNOVATION Capital-C Ventures is a specialized private equity investor in innovative fast growing technology companies. Our competitive edge is based on extensive experience with Venture Capital and a strong focus on the Benelux. Capital-C Ventures is well connected to the best of breed deal-flow and human networks needed to empower these local players to become global leaders and ensure value creation and ROI. Investing in young entrepreneurs is more than just wiring money. Our ventures can tap into our extensive network of knowledge, knowhow and characters making their ambition work. There is nothing that brings us more satisfaction than a close relationship with an entrepreneur where the extensive experience of the Capital-C Ventures team can be a key ingredient in building a company. This is why we like to put the spotlight on our portfolio companies and entrepreneurs. These are the living examples of our practise what you preach investment philosophy:
Please go to www.capital-Cventures.com for an overview of all our portfolio companies and the latest news about us and our new TopTech funds. For more information please contact one of the members of our investment team Cees van Luijk, Paul Schröder, Tom Paffen or Joris van Rijn via 030 – 659 55 00 or
[email protected].
Colofon De ‘Snelbinder’ is een uitgave van de Oudleerlingen-vereniging van het St. Nicolaaslyceum en de St. Pius-MMS te Amsterdam. Myrakel werd opgericht 22 februari 1989. Bestuur René Leijen (Voorzitter)
[email protected] [email protected] Byzantium 14 3823 KL Amersfoort Tel. 06 - 413 769 74 Leon de Rooij (Penningmeester)
[email protected] Kitty Hamersma (Secretaris)
[email protected] Monique Reeders (Ledenadministratie) Redactie René Leijen (Hoofdredacteur) Koos van Langen (Lay-out)
[email protected] [email protected] [email protected]
Website Myrakel Website SNL
www.myrakel.nl www.nicolaas.nl
Lidmaatschap Lidmaatschap kost jaarlijks € 10,-- (met machtiging) of € 12,-- (zonder machtiging). Let op: Myrakel stuurt geen acceptgiro's. Betalingen s.v.p. op rekeningnummer 359877, tnv Oud LLV Myrakel, Diemen. BIC: INGBNL2A IBAN: NL60INGB0000359877 De incasso van de contributie vindt jaarlijks in januari/februari plaats. Is je Myrakels getal (zie adressticker!) lager dan het huidig jaar, dan is je contributie nog niet betaald. Vermeld bij correspondentie altijd je abonneenummer (Zie adressticker!).
Inhoudsopgave
Jaargang 21 Kerstnummer December 2010
De tekst voor deze Binder is afgesloten per 23 november 2010
Voorwoord 1 Oud-leerlingen in het nieuws 2 In Memoriam Wim Bosse 4 In Memoriam Bep Wolfs-Steenbergen 4 In Memoriam Daan Brühl 5 Leon Römer wint tram-ontwerpwedstrijd 6 De toneelherinneringen van Henk Oud 7 Zo maar een klassenfoto 8 Leuk van je te horen: Wilfred Spiegelenburg 8 Bouw Nicolaaslyceum nu echt begonnen! 9 Een monumentale spiegelboom 9 Algemene Ledenvergadering, 21 januari 2011 10 Carlos van Ree: Een eigen glossy 11 Floris Feilzer: "Die Paay zie ik elke dag" 11 Van de penningmeester: contributie 12 Aan deze Binder werkten mee 12 EXTRA Als uitneembaar katern Het St.-Nicolaaslyceum: Een monument aan de Zuidas
Vrijdag 21 januari 2011 Algemene Ledenvergadering 20:00 uur Personeelskamer van het St.-Nicolaaslyceum
Voorwoord Veel vaker dan ons lief is worden school en vereniging opgeschrikt door het overlijden van wéér een ouddocent of oud-leerling. Aan de ene kant is dat een niet aan te ontkomen fenomeen, zeker bij een school die bijna vijfenzestig jaar bestaat. Maar het went nooit, die berichten. In deze Binder herdenken we twee ouddocenten Frans, plus een oud-leerling die op wel heel bizarre manier overleed. Verder treft u in deze kersteditie ook vrolijker nieuws aan. Over het begin van de nieuwbouw bijvoorbeeld of over toneelstukken uit de jaren '60. We hebben er niet speciaal naar gezocht, maar bij ons media-overzicht zitten zomaar, opeens, drie stadsdeelbestuurders. Een nieuwe trend? Komen oudleerlingen, na de sport, muziek, literatuur en film nu opeens allemaal in de politiek terecht? Ook al worden stadsdelen door het nieuwe kabinet met opheffing bedreigd? In het hart van deze Binder vind u een groot artikel van
SNeLbinder 3-2010
Jos Mol en Loek van Nus: de geschiedschrijving van het Nicolaaslyceum. Ze schreven het artikel aanvankelijk voor het tijdschrift Ons Amsterdam, maar dat wil met publicatie liever wachten tot de nieuwe school opent, in 2012. Mol en Van Nus gunnen het artikel daarom aan Myrakel. En daar zijn we zeer blij mee! In hun verhaal komt in het kort de hele schoolgeschiedenis aan bod; het biedt in acht pagina's een mooi en compleet beeld van ons'aller SNL. Het bestuur van Myrakel wenst u verder natuurlijk prettige feestdagen en een gezond en gelukkig 2011. Vergeet u niet dat we de derde vrijdag van januari weer ledenvergadering hebben? Plus oud-leerlingen soos? En dat het een prachtig moment is om te zien hoe de bouw van de nieuwe school vordert? René Leijen
Jaargang 21
1
Oud-leerlingen in het nieuws
In het AMC werken zevenduizend mensen. In de vorige Binder kwam een van hen aan bod, in deze Binder wéér een: Paul Brian (Havo 19731975), volgens de Volkskrant (15.05.2010) "een man die weet wat erbarmen is". Paul is gastheer op de kanker-afdeling: begeleidt patiënten naar behandelkamers, stelt ze op hun gemak, leidt rond, troost, haalt koffie, belt taxi's, wijst de weg, biedt praktische hulp en is zo "de tomtom van het ziekenhuis". Leuker kunnen we het niet voor u maken, wel aangenamer, zegt hij regelmatig tegen patiënten. Hij is een vrijwilliger die speciaal hiervoor aangenomen is. En die met zijn "wissewasjes" een welkome afleiding is voor de patiënten die vaak slecht nieuws te horen krijgen.
‘Is uw smaak een beetje verdwenen?’, vraagt Paul. ‘Ja.’ ‘Jammer hoor.’ ‘Nou.’ ‘We hebben ook maaltijdbonnen voor u. Voor straks.’ ‘We hebben een boterham bij ons.’ ‘We kunnen het niet leuker voor u maken, wel aangenamer’, parafraseert Paul dan de opgewekte slogan van de Belastingdienst. Pauls hoofd is als dat van een vogel. Zijn lippen zijn smal, het lijkt of hij ze voortdurend naar binnen zuigt. Misschien heeft het iets te maken met de ziekte die bij hem een tijdje terug is geconstateerd, waardoor zijn kaken vergroeien. Paul wéét niet alleen van de lange, spannende dagen die ieder hier afzonderlijk op de kunststof kuipstoelen doorbrengt, hij begrijpt ze. Een dag begint ’s ochtends om negen uur met een gesprek met een van de artsen, dan krijgt een deel een MRI-scan, daarna volgt weer een overleg, en na nog wat onderzoeken is er aan het einde van de middag de climax: is de kanker weg te snijden of is het monster onbeheersbaar? Blijf ik leven of ga ik dood? Belangeloos zet Paul met zijn aandacht een schijnwerper op de patiënten. Niemand die zich van hem afkeert wanneer hij ineens voor hun neus staat, opduikt uit het niets, lijkt het. Ha, daar ziet hij weer een echtpaar de lange smalle gang binnenkomen. Hij veert op. Werk aan de winkel. Het echtpaar, iets jonger dan het eerste, komt uit Zaandam en heeft nog niet plaatsgenomen of Paul heeft ze al op de mogelijkheid gewezen van de maaltijdbonnen en de uitrijkaarten. Goedemorgen, wilt u iets gebruiken?’ De vrouw schudt haar hoofd. De man ook. Ah, raadt Paul, u bent solidair met uw vrouw? De man lacht, jaja, zo is het helemaal. Grappige snuiter, deze man met het grijze haar en zijn in elkaar gevouwen handen, zie je hem denken. ‘Een geweldige job heeft u’, complimenteert hij Paul wanneer deze zich nader voorstelt. Paul knikt. Praktische hulp bieden en terughoudend zijn in emoties, daar gaat het om. Hij brengt de patiënten naar de radiologie als dat nodig is, en naar de plek waar de MRI-scans worden gemaakt. Hij is, zegt hij weleens, de tomtom van het ziekenhuis.
Vijftien jaar Zembla en "ik bemoei me overal mee", zei eindredacteur Kees Driehuis (HBS 1964-68) over 'zijn' Zembla, het onthullende tv-programma dat jubileerde. Driehuis is spin in het web bij het programma, dat vooral gebouwd is op "het gewone zuivere journalistieke handwerk". Zembla had in die vijftien jaar spraakmakende uitzendingen, onder meer over de bouwfraude, de Q-koorts en vervuilde ziekenhuizen. Volgens Driehuis kan de publieke omroep zich blijven onderscheiden van de commerciële zenders, zeker als "dit soort programma's" gemaakt blijven worden. "Ik hoop van harte dat we nog vijftien jaar door kunnen". Maar de twijfels hebben toegeslagen. Zembla zit tegenwoordig op zaterdagavond, tegenover eredivisievoetbal. "Dat vind ik geen beloning voor ons harde werken". Hij is trots op het "kritische imago" van Zembla, dat niet alleen door Vara-leden wordt gewaardeerd maar ook door Telegraaf-lezers en SBS-kijkers.
Jos Mol (HBS-B 1965) deed mee aan de jaarlijkse fotowedstrijd in het blad Arts & Auto. Het thema van de wedstrijd was dit keer Op Reis. En aangezien Jos en zijn vrouw Joke vele intercontinentale reizen maakten, hadden ze materiaal genoeg. Jos screende zijn albums op 'verbazingwekkende' plaatjes en stuurde vijf foto's in, die meedingen naar de Publieksprijs. In totaal werden ruim achttienhonderd foto's ingestuurd. Die van Jos zijn genummer 803 tot en met 807. Meer info op http://www.artsenauto.nl/voorleden/fotowedstrijd/Pages/default.aspx.
Gitarist en songwriter Tjeerd Bomhof (Havo 1995) staat, nu zijn band Voicst even pauze heeft genomen, met een theatershow in de Kleine Komedie. De naam van de show is Bang Zijn, Wel Doen en dat is precies wat Tjeerd doet. "Zo'n theaterpodium is heel wat anders dan in een bandje". Het grote verschil is de aandacht: bij een popconcert praten mensen, halen ze bier, maar "in het theater is er stilte". Volle aandacht voor de artiest dus, die "echt vrij genomen heeft van alle verplichtingen". Een plaat maken met Voicst betekent dat je leven twee jaar vast ligt, met opnames, interviews en optredens. Voorjaar 2011 verschijnt een soloplaat, met liedjes uit de theatershow. Die liedjes zijn persoonlijk. Tjeerd schrijft soms over donkere dingen "maar die probeer ik dan vaak licht te maken". Hij zit naar eigen zeggen in een periode waarin hij zich afvraagt waar het allemaal naar toe gaat. "Gewoon. Nadenken over wat alles betekent. Maar niets ernstigs, gewoon doorademen".
2
Jaargang 21
SNeLbinder 3-2010
Een van de actievoerders om de Westermarkt vrij te krijgen van drugsverslaafden en alcoholisten, is deelraadslid Hans Mensink (HBS 1968). Mensink is de overlast van zo'n veertig overlastgevers helemaal zat, aldus Het Parool (6.11.2010). "Ze bedelen, plassen, poepen, schreeuwen, stelen en dealen" op het Pillenplein zoals de Westermarkt al genoemd wordt. De overlast, al enkele jaren bij de politie bekend, nam toe nadat een groep daklozen van de NZ Voorburgwal was weggejaagd en voor de Korte Prinsengracht een alcoholverbod werd ingesteld. VVD-raadslid en buurtbewoner Mensink informeerde bij bewoners en ondernemers van het plein en probeerde zelf het gesprek aan te gaan met de overlastgevers. "Ik kon allerlei nare ziektes krijgen". Zijn partij pleit voor een alcoholverbod, net als de politie overigens. Mensink realiseert zich dat de overlastgevers dan weer een andere plek zullen zoeken, maar dat mag "geen excuus zijn deze plek niet aan te pakken. De openbare ruimte is voor iedereen, dus ook iedereen moet er van kunnen genieten."
Naar verluidt heeft de politie een wraakactie op rapper Baas B, echte naam Bart Zeilstra (VWO 2000), voorkomen op basis van openbare tweets. De ruzie tussen de oude maten Lange Frans en Baas B, in de media uitgevochten, liep onlangs uit de hand toen Frans' vrouw Danielle twitterde over de financiële problemen van het duo en het dreigende faillissement van haar echtgenoot. De 'twitterfittie' was door iedereen te volgen, dus ook voor de politie die een melding serieus nam dat er 'een vrouw met een doorgeladen wapen' op weg was naar het huis van Bart. Even later werden Danielle, met een geladen pistool op zak, en haar moeder door een heel arrestatieteam gearresteerd. Danielle had onder meer getwitterd over de grote fouten van 'dat teringjoch Bart Zeilstra'. Kortom, dankzij de openbaarheid van tweets leeft Baas B nog, concludeert weblog GeenStijl.
Begin november, toen het zo ongelooflijk hard regende, was de Dag van de Duurzaamheid. In het Vondelpark werd, ter gelegenheid daarvan, 's werelds eerste duurzame kraanwatertappunt in gebruik genomen. Door stadsdeelbestuurder én oud-SNL docent Joep Blaas. De pomp is een initiatief van Join The Pipe, dat met de opbrengst een waterput in een ontwikkelingsland financiert. Voordeel van de pomp, bij de ingang aan de Stadhouderskade, is dat bezoekers van het park geen gebotteld mineraalwater meer hoeven kopen. Blaas vindt het plan 'ongelooflijk leuk' en zei te hopen dat het een groot succes wordt. 'Een flesje water is cool, maar deze drinkwatertap zou cool moeten zijn'.
Behalve filmster Melody Klaver, nu te zien in het EO-programma De Pelgrimscode, timmert ook zusje Kimberley Klaver (Havo 2003) hard aan de weg. Ook Kimberley begon jong en was onder andere te zien in de Mini Playbackshow. Ze speelde in tvseries als Russen, Oppassen!! en Cut! Na haar Nicolaas-tijd studeerde ze drie maanden lang in Salamanca en vervolgens een half jaar in Barcelona. Net achttien kwam ze terug naar Nederland. Ze begon een studie Communicatie, Media en Management. Ondertussen bleef ze spelen: in tv-series als Zoop en GTST, in videoclips, maar ook op het toneel. Eén seizoen lang speelde ze in Voetbalvrouwen. Sinds 2007 is ze te zien als Annabella in SpangaS, zowel in de tv-serie als in de bioscoopfilm SpangaS Op Survival. In 2009 speelde ze de jonge Maria Vos, een gastrolletje in Terug naar de Kust, de verfilming van het boek van Saskia Noort.
SNeLbinder 3-2010
Jaargang 21
3
En wéér een succesvolle muzikant van het Nicolaas. Fabian Remak (Havo 2002) is Deazy, uit te spreken als Die'Zie. Hij verruilde op zijn vijftiende een voetbalcarrière voor eentje in de muziek. In de kantine van de school begon hij zijn muzikale avontuur, daarbij geholpen door schoolgenoten als Ninthe en Baas B. Deazy werkte verder met Ali B, Poison en andere bekende rappers, zowel als zanger op hun platen en als producent van hun werk. Deazy's motto is 'dagelijks opstaan om er weer iets nieuws bij te leren'. Volgens kenners heeft hij 'een on-Nederlands geluid' in de r&bscene. Hij heeft al drie singles uitgebracht, de laatste 'Toen ik jou zag staan' , was dit jaar een bescheiden hit. Zijn eerste album moet nog dit jaar verschijnen. In Het Financieele Dagblad vroeg Corina Ruhe (VWO 1987), redacteur van Fondsnieuws, zich af wie er straks nog aandelen koopt. Verzekeraars niet, die gaan minder in aandelen beleggen en stappen over op schuldpapier. Maar wie dan?
In Memoriam Wim Bosse
Op 15 september overleed Wim Bosse, 88 jaar oud. Bosse was leraar Frans op het Nicolaaslyceum van 1961 tot 1983, meestal in lokaal A22. De laatste maanden woonde hij in een verzorgingstehuis. Bosse, een man van orde en gezag, was humoristischer dan op het eerste gezicht leek. Wij herinneren hem als gesoigneerd en altijd vormelijk. De kwaliteit van zijn lessen was altijd hoog.
Schooljaar 1963 - 1964
In Memoriam Bep Wolfs-Steenbergen Op 13 november overleed nóg een voormalig docente Frans, namelijk Bep Wolfs-Steenbergen. Bij de meeste oud-leerlingen gaat het belletje vermoedelijk rinkelen als we de naam "juffrouw Steenbergen" laten vallen. Ze was lerares Frans van 1971 tot 1983. Zomer 1995 trouwde ze, tot verrassing van vele oud-leerlingen, met haar voormalige collega van Duits (van 1949 tot 1981), de heer J. Wolfs. Juffrouw Steenbergen overleed vier dagen na haar 86e verjaardag, in het verzorgingshuis waar ze woonde. Ze was al enkele jaren niet meer in staat naar bijeenkomsten op school te komen of anderszins contacten te onderhou-
4
den. Meerdere oud-leerlingen reageerden op haar overlijden. Anneke Kaandorp herinnert zich dat ze een tijdje ziek was geweest. 'En toen verzon ze dat we dan maar op zaterdag les zouden krijgen om de tijd in te halen. Daar waren wij natuurlijk helemaal niet van gediend. Onbegrijpelijk vond ze dat!' Een lief mens was het, volgens Anneke die zich verder haar 'omvangrijke boezem' herinnert 'met daarop altijd balancerend een ketting met een steen eraan'. Iskandar Sitompul koestert 'heel veel mooie herinne-
Jaargang 21
SNeLbinder 3-2010
ringen' aan haar lessen. 'Onder meer haar grote voorliefde voor de veel te jong overleden Albert Camus, La ballade des pendus van Francois Villon (...mais priez Dieu que tous nous vueille absouldre!) en alle ingestampte rijtjes (mauvais, méchant, vilain, beau, petit, haut, vieux, joli, gros, nouveau, gentil, jeune et bon, grand et meilleur, vaste et long) blijven dankzij haar inspirerende lessen in mijn geheugen gegrift.' Die rijtjes komen ook bij Hans van der Eyden en Jan de Ronde direct weer terug. 'Le chat est sous la table en hoe de werkwoorden etre en avoir erin werden geramd, heb ik daarna nooit meer meegemaakt'. En dat 'Mon, ma, mes. Ton, ta, tes. Notre, notre, nos. Votre, votre, vos -- dat krijg je der nooit meer uit'. Een geweldige tijd vond Hans het. 'Ze stoof door de klas en stond ineens voor je. En dan was je aan de beurt'. Steenbergen was 'een en al passie voor haar vak'. Dat vind ook Irene Goes: 'ze wist jaren en jaren nadat we van school waren nog op te sommen hoe we heetten, waar we woonden en soms zelfs wat onze vaders of moeders deden'. Ze beschrijft Steenbergen als 'een grappige dame die je niet boos moest krijgen maar die stiekem ergens heel erg lief was'. Edwin Boersma viel op dat je bij haar nooit hoger
dan een 8 kon krijgen. De 9 was voor haar zelf en de 10 voor God. Hij slaagde toch voor Frans, 'al had ze wel erg snel door dat ik mijn boeken niet gelezen had en wist ze ook precies te vertellen welke samenvatting ik had gelezen'. Tom Paffen ten slotte noemt haar een 'geweldig myrakel van Frans-Duitse betrekkingen op het SNL'.
In Memoriam Daan Brühl Hoe het ook zij, Daan (1,97 meter en 89 kilo) was uitermate geschikt voor de roeisport. Op zijn 14e won hij 'vanuit het niets' een indoor roeiwedstrijd voor scholieren. Al snel maakte hij deel uit van de internationale selectie. Hij werd Nederlands kampioen in de dubbeltwee, won goud op de Coupe de la Jeunesse en (in 2008) een medaille op het junioren WK. In 2009 werd hij weer Nederlands kampioen, nu als slagman in de dubbelvier, en mocht hij naar het WK in Tsjechië. In 2010 verlengde hij zijn nationale titel in de dubbelvier, de ploeg waarmee hij in WitRusland het WK roeide.
Op maandag 26 juli stak het 19-jarige roeitalent Daan Brühl (Havo 2008), net terug van het WK, een mes in zijn hart. Hij overleed waarschijnlijk binnen een minuut, na een dramatische combinatie van factoren: drank, wiet, slaapgebrek, cafeinepillen, een lichaam dat maandenlang hard getraind had, en schuldgevoel over een fout op het WK, waar hij een 'snoek' had geslagen. Daan was een van de talentvolste roeiers in Nederland, leefde zeer gezond, dronk nauwelijks, trainde vaak en leefde voor zijn sport. Toch ging het mis. Het WK was teleurstellend verlopen, hij wilde rust en rookte daarom meerdere joints. De "bizarre dood van een gelukkige jongen" was aanleiding voor vele speculaties. Wetenschappers van het AMC en het Trimbos Instituut spraken van een psychose. Zijn ouders houden het op een fatale combinatie van factoren.
SNeLbinder 3-2010
Een joint opsteken deed hij alleen in de vakanties, zegt zijn vriendin Amber. Vrienden van hem weten dat hij ook op het Nicolaas wel eens een jointje rook. Of de cannabis zijn psychose heeft veroorzaakt, is onduidelijk. Experts wijzen op de veranderde samenstelling van nederwiet, waarin het gehalte THC de afgelopen jaren steeds hoger geworden is. Verschillende wetenschappelijke onderzoeken tonen het verband aan tussen wiet-THC en psychoses. Betwijfeld wordt echter of het alleen de cannabis was, die tot Daans psychose hebben geleid. Ook angst speelt daarbij een rol, net als vermoeidheid. En het WK wás vermoeiend. Er was lang en hard getraind. Door de fout van Daan werden ze echter slechts veertiende, een domper die ze wegspoelden met bier van 1 euro per liter, met karten op de kermis en met een paar cafeinepillen om wakker te blijven. Bij thuiskomst oogde Daan vermoeid, aldus Amber. Samen doen ze boodschappen, Daan rookt een joint en nog één. Ze lachen, eten en filmen elkaar met de mobiele telefoon. Het seizoen was voorbij, er mocht gefeest worden. Maar om half tien is Daan moe, wil naar bed. Dan slaat de stemming om. Daan wil opeens mozzarella eten en zegt dat hij dood wil. Amber stelt
Jaargang 21
5
hem gerust, kalmeert hem. Daan gaat zelfs een naar buiten om een frisse neus te halen. Maar weer binnen slaat de paniek opnieuw toe. Hij loopt naar de keuken, pakt het mes waarmee hij de mozzarella had gesneden. Amber schreeuwt en wil 112 bellen. Maar voordat ze dat kan, steekt Daan het mes met een schreeuw in zijn borstkas. Hij sterft vrijwel onmiddellijk, Amber heeft niets voor hem kunnen doen. Daans ouders zijn op dat moment net begonnen aan een zeiltocht, van Noorwegen naar Vlieland, en horen het nieuws pas enkele dagen later. Vader Martin zegt nog altijd niet te geloven dat hun levenslustige zoon zichzelf
heeft gedood. Moeder Karin noemt zijn dood een 'samenloop van omstandigheden' en geen zelfmoord. 'Daan was heel gelukkig en wilde niet dood'. Daan Bruhl werd, in de stromende regen, begraven op Zorgvlied. Als eerbetoon roeien zijn teamgenoten in twee viermansboten over de Amstel. De plek van Daan blijft leeg. (Bronnen: Het Parool, 11 augustus 2010; De Volkskrant, 17 augustus 2010)
Leon Römer wint tram-ontwerpwedstrijd
Het GVB vroeg in september aan alle Amsterdammers welke tram ze graag door de stad wilden zien rijden. Op deze tram-ontwerpwedstrijd kwamen bijna driehonderd reacties binnen. De winnende tram rijdt voorjaar 2011 een hele maand lang door de stad. En de winnaar is … beeldend kunstenaar Leon Römer (Havo 2004) met zijn ontwerp Een wereld in een wereld. Het tramontwerp van Römer blijkt de favoriet van het Amsterdamse publiek. 'Ik heb geprobeerd de plezierige drukte, gekte, en vooral de diversiteit van de stad weer te geven in een explosie van kleur en gezelligheid', aldus Leon, telg uit een beroemd geslacht. De publieksprijs werd ingesteld na het enorme aantal inzendingen, meer dan driehonded. Al eerder koos de vakjury voor winnaar. Leon Romer volgde na de Havo de basisopleiding Beeldende Kunst en Vormgeving van de HKU en startte in 2006 de opleiding Beeldende Kunst Vormgeving/illustratie bij AVANS Hogeschool in Den Bosch. Meer info over Leon is te vinden op http://leonromer.blogspot.com/of op
http://leonromer.hyves.nl. De tram van Leon zal begin volgend jaar minstens een maand door de stad rijden.
6
Jaargang 21
SNeLbinder 3-2010
2 2 4 5 6 7
Het St. Nicolaaslyceum: Een monument aan de Zuidas
Inleiding Het SNL begon in 1948 Een nieuw SNL-complex in 1960 1960-1965: een bijzondere lichting Onderwijsvernieuwing van 1965-1998 Het nieuwe SNL
Het St.-Nicolaaslyceum: Monument aan de Zuidas Tekst: Jos Mol & Loek van Nus (*) Bijlage bij SNeLBinder van December 2010
Inleiding Het St-Nicolaaslyceum ontstond in 1948. De naam St.-Nicolaas werd gekozen omdat hij de patroonheilige van Amsterdam is. Pas in 1960 werd een nieuw en futuristisch gebouw betrokken aan de Prinses Irenestraat 21 in Amsterdam-Zuid. De beide auteurs van dit artikel (**) zaten vanaf 1960 op deze school, de heer Van Nus als leraar Engelse taal en de heer Mol als leerling. In 2012 zal een splinternieuw St.-Nicolaaslyceum verschijnen op de hoek Beethoven/Prinses Irenestraat. Binnenkort wordt begonnen met het nieuwe
schoolgebouw voor het St.-Nicolaaslyceum, het SNL. Het is de bedoeling dat in 2012 wordt verhuisd naar een gebouw dat is ingericht naar de onderwijseisen van deze tijd en volgens de wensen van hen die het SNL bevolken. Het nieuwe gebouw komt te staan op steenworpafstand van het huidige, aan de ingang van het Beatrixpark, nabij het WTC. Het fundament is de locatie van de Christus Geboorte kerk aan de Beethovenstraat. Met de katholieke grondslag zit het dus wel goed.
Het SNL begon in 1948 Het SNL, nu een school voor Gymnasium, Atheneum en Havo, is begonnen op 8 september 1948 en kende een onderbouw van twee jaar met voor allen het verplichte vak Latijn, en een bovenbouw voor Gymnasium en HBS. De leerlingen van deze HBS kregen dus allen een klassieke basis. Het waren de sobere jaren van vlak na de tweede wereldoorlog, de jaren van wederopbouw. Het was de tijd van zwart-wit foto's met kartelrand, van korte broek en plusfours en van fietsen zonder versnellingen. De priesters van het Heilig Hart, S.C.J., die onder andere in Bergen op Zoom en in Den Haag middelbaar onderwijs verzorgden, namen het op zich om in Amsterdam een katholieke middelbare school voor jongens op te richten. Naast het St.Ignatiuscollege was een tweede katholieke middelbare school zeker levensvatbaar. Voor de katholieke meisjes waren er het Fons Vitae en de St.-Pius. De eerste rector, pater L. van Marrewijk SCJ, koos voor zijn school de naam St.-Nicolaas, immers de patroonheilige van Amsterdam en van de jeugd [op Figuur 1 ziet u een 17e-eeuwse gevelsteen die we kunnen aantreffen op de Dam/Damrak voorstellende de resurrectie van de drie kinderen in de ''Tob
2
Jaargang 21
be'' door de heilige Nicolaas]. En zie, op die achtste september 1948 vond de plechtige opening plaats met een viering in de St.Nicolaaskerk tegenover het Centraal Station, gevolgd door een even plechtige openingsbijeenkomst in het American Hotel. Kerk en horeca waren in het verleden gemakshalve nooit ver van elkaar te vinden. De dag erop, de negende september, volgden 78 leerlingen de eerste lessen in gehuurde lokalen van een lagere school aan de Westzaanstraat, vlakbij de kerk van de H. Maria Magdalena aan de Spaarndammerstraat. De school was in trek en al in 1950 waren dringend meer leslokalen nodig, die gevonden werden in een leegstaande gemeenteschool in de Da Costastraat. In deze jaren werden allerlei sportverenigingen opgericht: voetbal, basketbal, hockey (Myra), tafeltennis om enkele te noemen en ook uitgesproken katholieke clubs, zoals de Mariacongregatie en de Missieclub, die ijverig zilverpapier en oud-papier inzamelde. Een schoolkrant ontstond, die heel toepasselijk de ''Tobbe'' ging heten en de eerste toneelvoorstellingen werden
Bijlage bij SNeLbinder 3-2010
Deze 17de eeuwse gevelsteen heeft ruim 400 jaar allerlei verbouwingen van het hoekpand Dam / Damrak (2-2a) overleefd. In 1564 was het hoekhuis al naar de populaire volksheilige genoemd. Sint Nicolaas is hier voorgesteld bij de 'Tobbe' waarin drie kinderen door een kwaadwillige herbergier waren ingezouten. Door zijn zegenende gebaar wekte hij de drie weer tot leven. Het reliëf is in 2004 door Jan Hilbers schoongemaakt en in de juiste kleuren beschilderd. TEKST ONNO BOERS EN FOTO PANCRAS VAN DER VLIST
Bijlage bij SNeLbinder 3-2010
Jaargang 21
ingestudeerd en ten tonele gevoerd. De schooldas met de kleuren wijnrood, wit en groen werd zichtbaar in Amsterdam. Schoolkampen werden georganiseerd in de zomervakantie en voor de leerlingen uit de hoogste klassen waren er bezinningsdagen, de retraite, vaak gehouden in een abdij. Het moge duidelijk zijn dat het bezoeken van de schoolmis uiterst gewenst was. Deze eerste jaren waren (in)spannend voor de schoolleiding en studiegericht, maar ook jolig voor de leerlingen. Naast de strakke discipline, ooit aldus verwoord: "alles wat niet was toegestaan, was dus verboden", heerste er ook een gezellige, saamhorige sfeer, welke kenmerkend is gebleven voor het SNL. Deze eerste generatie kwam uit Amsterdam natuurlijk, maar ook uit Wormer en Volendam, in klederdracht en soms op de fiets, en uit de dorpen vlakbij Amsterdam, zoals Abcoude en Ouderkerk, die nog steeds veel leerlingen leveren. In 1953 waren de eerste eindexaminandi afgestudeerd en poseerden voor het Koninklijk Paleis op de Dam. Tot nu toe zijn de leerlingen van 57 leerjaren hen gevolgd.
3
Een nieuw SNL-complex in 1960
In januari 1959 betrokken Brugklassers en Gymnasiasten enkele barakken aan Het Zand, nu de Prinses Irenestraat, vlakbij de plek waar de nieuwbouw moest komen. Architecten waren Lau Peters, Ted Peters en Ben Spengberg. Op 16 april 1957 ging de eerste heipaal voor de nieuwbouw de grond in. Vanaf september 1959 werden in het nieuwe gebouw lessen gegeven, maar de officiële opening was pas twee jaar later in 1961. De plaats Amsterdam-Zuid, vlakbij de RAI, was ideaal wegens de centrale ligging. De opbouw van de school was zeer modern te noemen voor die tijd. De foto [F2] laat op de voorgrond de A-vleugel van het SNL zien, die zowel links als rechts volledig uit glas is opgetrokken (erg modern voor die tijd) en het schoolgebouw maakt een open indruk. De Avleugel bevat de 24 theorielokalen. Daar loodrecht op staat de B-vleugel, waar zich de praktijklokalen, de administratieve unit en de de beide gymnastiekzalen bevinden. Tenslotte zijn er nog een kantine en een stalling voor de fietsen. De C en D-vleugels behoren tot de St-Pius, dat eerst apart van het SNL opereerde, maar later fuseerde met het SNL. Er maken tegenwoordig ongeveer duizend leerlingen deel uit van het SNL. Vóór het SNL werd in 1965 een beeldengroep onthuld door de toenmalige staatssecretaris van Onderwijs en de burgemeester van Amsterdam, G. van Hall [F3]. De beeldengroep is van Frans van der Burgt (1915-1985). Het beeld stelt de ''opleiding van de studerende jeugd '' voor. Links zit een docent en in het midden twee leerlingen. De
figuur rechts is een leerling die na zijn zojuist voltooide studie ''het leven binnenkort zal instappen''. Op het beeld ligt een rij boeken, die op school natuurlijk veel gebruikt worden. Voor de St.-Pius staat ook een beeldengroep, gemaakt door beeldend kunstenaar Leo de Vries (1931-1994). Het werk heet officieel "Beeld in drie delen''. Omdat dit beeld minder kunsthistorische waarde heeft en de afgelopen tijd sterk verwaarloosd is, zal het te zijner tijd worden afgebroken. Naast de school lagen nog twee gebouwen: het klooster en de ronde kapel [F4] . Het klooster bevond zich in het souterrain, samen met dienstruimtes zoals een fietsenstalling, een wijnopslag, een koelcel en enkele technische ruimtes. De hoofdentree bevond zich op de begane grond alsmede enkele spreekkamers, twee eetzalen (één voor paters/leraren en één voor paters/studenten theologie!) en de keuken. Op de eerste verdieping waren een studiezaal/bibliotheek en twee recreatiezalen gevestigd. Op de tweede tot en met de zesde etage lagen de zit- en slaapkamers van de paters. Het kloostergebouw is sinds het vertrek van kloosterlingen in 1998 in verval geraakt. Sinds 2007 zijn de eerste drie etages in gebruik door Premsela en Platform 21. Op de derde etage bevindt zich het Museum Zuidas en op de vierde en vijfde bevinden zich gastenverblijven voor beeldend kunstenaars. De tussen de school en het klooster gelegen ronde kapel was oorspronkelijk bedoeld om missen op te dragen en
Het St.-Nicolaaslyceum (voorgrond) met de ronde kapel en het hoge klooster (achtergrond) vlak na het gereedkomen ervan. Op de achtergrond zijn de werkzaamheden aan het St.-Pius complex nog in volle gang. De foto is van rond 1960. FOTO SCHOOLARCHIEF SNL, A. RUIGROK V.D. WERVE
4
Jaargang 21
Bijlage bij SNeLbinder 3-2010
De ronde witte kapel en het hoog opgetrokken klooster (rechts)behorend bij het St.-Nicolaaslyceum. FOTO SCHOOLARCHIEF SNL, A. RUIGROK V.D. WERVE
Het in 1965 door de toenmalige staatssecretaris van Onderwijs G. Stubenrouch en burgemeester G. van Hall onthulde zandstenen beeld van beeldhouwer Frans van der Burgt. Het beeld staat vlak voor de hoofdingang. FOTO SCHOOLARCHIEF SNL, A. RUIGROK V.D. WERVE
bestaat uit twee etages. De benedenverdieping bestond uit een ruimte met 14 aparte altaartjes in nissen voor alle paters om hun dagelijkse mis op te dragen. Tegenwoordig is Restaurant As van maitre Sander Overeinder er in gevestigd. Op de bovenverdieping is de kapel met het altaar in het midden en de rond lopende banken er omheen, waar aanvankelijk de dagelijkse en later de wekelijkse (verplichte) schoolmis werd opgedragen. Het werd korte tijd door antikraak wachten bevolkt. Sinds 2006 is de kapel in gebruik voor exposities door Platform 21. Er is tot nu toe sprake van geweest dat het St.Nicolaascomplex integraal zou worden afgebroken op de ronde kapel na. Zeer recentelijk wordt er een poging gedaan door de Vereniging Bond Heemschut om het St.Nicolaascomplex niet af te breken, maar een beschermde status te verschaffen. Het complex is namelijk een belangrijk erfgoed uit de periode van de wederopbouw. Het is een bijzondere, katholieke enclave, waarbij de combinatie van school, klooster en kapel typisch is voor de periode van de wederopbouw. Daarbij is de radicale, modernistische vormgeving uniek. Komt die beschermde status er dan zou dit betekenen dat geen van de drie gebouwen verdwijnt. Of de Vereniging dit voor elkaar krijgt, zal de toekomst ons leren.
1960 - 1965: een bijzondere lichting Jos Mol: In 1960 was ik net verhuisd naar een nieuwe buurt in Amsterdam-Oost: de Don Boscobuurt. Ik bezocht de lagere school en om te kijken naar welke vervolgschool ik zou kunnen, werd een toelatingsexamen afgenomen onder andere voor het
Bijlage bij SNeLbinder 3-2010
SNL. Het geluk wilde dat ik naast de begaafdste leerling van de klas zat en af en toe kon 'spieken'. Dat heeft ertoe geleid dat ik naar het SNL mocht. Ik fietste iedere dag op en neer naar Amsterdam-Zuid met een vriend die in dezelfde buurt woonde.
Jaargang 21
5
Het eerste jaar was even wennen met al die paters op school. Ik tel 15 paters en 34 lekenleraren in het docentencorps van 1961. Ik kan niet anders zeggen dan dat de SNL-tijd een geweldige indruk op mij heeft gemaakt. Toen er sprake van was dat het SNL zou worden afgebroken, besloten mijn vriend en ik te proberen in 2009 alle leerlingen uit de examenklas (5B2 1965) op te sporen teneinde een reünie te beleggen. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan, want het is bijna 45 jaar geleden dat we elkaar voor het laatst zagen. Ik beschikte over een boekwerk waarin alle eindexaminandi genoemd werden. Maar daar schoot ik niet veel mee op, aangezien alleen een voornaam voluit gebruikt werd (bijvoorbeeld Piet Pieterse). Meer succes had ik toen ik het bestuur van het Myrakel benaderde. Zij hadden een lijst met alle achttien namen voluit geschreven van 5B2 leerlingen (bijvoorbeeld P.U.C. Pieterse). Met de computer, drie maanden speuren en zeker 200 telefoongesprekken voeren, zijn we in staat geweest vijftien leerlingen te lokaliseren. De overige drie heb ik via mijn notaris. De reünie werd gehouden in Restaurant As. Het
was net alsof we elkaar een week tevoren nog gezien hadden! (zie foto hieronder) Het blijkt wel een zeer interessante collectie leerlingen geweest te zijn uit klas 5B2! Elf klasgenoten gingen naar de Universiteit van wie er vijf scheikunde zijn gaan studeren. Dat kwam omdat we een fantastische docent hadden. Drie werden er academisch arts en anderen specialiseerden zich in vakken als Sociale Geografie, Biologie en Techniek. Maar liefst zes leerlingen promoveerden en drie werden er hoogleraar. Besloten werd de reünie vijf jaar later te herhalen als de reünisten de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt. Ik kan me nog één gebeurtenis herinneren die veel stof heeft doen opwaaien. We besloten een keer integraal een les te volgen op de St.-Pius. Daartoe hebben wij een damesklas bezet en hebben toen gekeken wat er ging gebeuren. De conrectrix werd er bijgesleept en ze was 'ill-amused'. Ze verzocht ons dringend het pand in de omgekeerde volgorde zo snel als mogelijk weer te verlaten. Er is gelukkig zeer veel veranderd in de 'gemengde' periode!
Van links naar rechts: Drs. Loek van Nus (leraar Engels 1960-1998), Prof. Dr. Bert Schadé, Ing. René van den Dungen, Dr. Gerard de Koning, Dr. Gus Schardijn, Carel Deken, Prof. Dr. Jos Mol, Dr. Paul van Noort, Drs. Bert Tabak, Prof. Ir. Fred Wegman, Drs. Peter Brunsmann en Ir. Guus Keuss. FOTO ARCHIEF J.MOL
Onderwijsvernieuwing van 1965 - 1998 De jaren zestig en zeventig waren vaak heel roerig. Provo, Kabouters, het Rode boekje, Maagdenhuis, Parijs '68, roepen beelden op van een samenleving, en daarin vooral de jongeren, die andere ideeën
6
Jaargang 21
hebben dan de gevestigde orde. Vernieuwing was de leus, de kreet, de eis. Ook voor het onderwijs kwam verandering. De Mammoetwet van 1968 introduceerde een volkomen andere inrichting
Bijlage bij SNeLbinder 3-2010
van het onderwijs. Mulo, MMS en HBS maakten plaats voor Mavo en Havo. Nieuw was het Atheneum, dat net als het Gymnasium opleidde voor de universiteit. Veel goede veranderingen kwamen vooral bij de moderne vreemde talen. Spreek- en luistervaardigheid, het schrijven in de vreemde taal, het lezen van boeken en kennis van de letterkunde stonden nu op het programma. Schoolboeken werden glossy en fraai gekleurd en duur. Het talenpracticum deed zijn intrede en ander electrisch en electronisch tuig. Deze veranderingen vergden veel vergaderen, veel tijd en veel papier. Ook nieuw was de komst van meisjes. Nu bestonden dezen voor 1968 ook al, maar op een jongensschool als het SNL waren zij een bijzonder (en) aangenaam verschijnsel. In toenemende mate versterkten vrouwelijke docenten het lerarencorps. In deze tijd kreeg democratisering veel aandacht, allerlei raden ontstonden die zaken betreffende de school bespraken en met elkaar overlegden, met schoolleiding en met bestuur. Een belangrijk jaar vormde 1973, in welk jaar het SNL fuseerde met de St.-Pius Havo voor meisjes, die een te gering aantal leerlingen had om zelfstandig te blijven. Een voordeel was dat de Pius de buurvrouw was van het SNL en een verbindingsbrug tussen de gebouwen vormde een gemakkelijk contact. De uit angst ingegeven aparte pauzes voor Pius en Nicolaas waren nu van de baan. Nieuw was ook de aanstelling in 1980 van de eerste lekenrector, een functie tot dan voorbehouden aan de
paters van het SCJ. Het was de tijd van de excursies: 2 Havo ter kennismaking met hun nieuwe klasgenoten zeilen op de Waddenzee, 4 Havo en 5 Vwo naar DDR, Parijs, of Londen. Een trend die zich heeft voortgezet, want tegenwoordig worden nog meer één- of meerdaagse uitstapjes georganiseerd. In 1975 verscheen de Contourennota, onder andere bekend om de middenschool (een soort verlengde basisschool, min of meer de latere Basisvorming van 1993), de moedermavo, de open universiteit. Een allesomvattend plan dat de ontplooiing van ieders persoonlijkheid hoog in het vaandel had staan. De begeleiding van de leerlingen werd intensief; begeleiding in klasseverband, maar ook individuele gesprekken en coaching. Avonden werden gehouden om de ouders op de hoogte te stellen van allerlei dat hun kind betrof. Jaren van veel activiteiten en aantrekkelijke nouveautés: de leerlingensoos, vanaf het begin in 1976 een groot succes en minstens zo populair was Fiasco, het docentencabaret, dat de feestelijke, doch ietwat saaie uitreiking van de eindexamendiploma's veel fleur gaf. In 1998 werd het zogenaamde Studiehuis ingevoerd voor de bovenbouw. Het beoogt zelfstandigheid bij de leerlingen en verantwoordelijkheid ten aanzien van hun studie. Vanaf de invoering is er aan dit Studiehuis veel verbouwd en gesleuteld. En zo veranderde en ontwikkelde zich het SNL, kende natuurlijk zijn ups en downs, maar is altijd een goede en gezellige school gebleven.
Het nieuwe SNL Het nieuwe SNL zal zijn poorten openen in 2012. Ook zal de Christus' Geboorte kerk moeten verdwijnen, omdat op die plaats het nieuwe SNL zal verschijnen (hoek Beethovenstraat-Prinses Irenestraat grenzend aan het Beatrixpark). Om te beginnen is het ontwerp van de nieuwe school tot stand gekomen door samenwerking van een groot aantal gremia: Zuidas Amsterdam, ING, de gemeente, bewonersverenigingen etcetera. Verder zijn leerlingen, personeel en ouders bij het proces betrokken door zich bijvoorbeeld bezig te houden met vragen zoals: hoe ziet het plan van eisen eruit? De nieuwbouw van het SNL maakt deel uit van een veel groter plan, het 'project Beethoven' [Zie bijgaand kaartje] . De gebieden die donkergrijs tot zwart zijn ingekleurd geven de huidige situatie weer, de gebieden in grijs de toekomstige. Het SNL bevond zich in kavel 2 en het nieuwe SNL in kavel 1. Op kavel 5 komt Akzo Nobel (2014 gereed)
Bijlage bij SNeLbinder 3-2010
Project Beethoven. Dit project omsluit de Beethovenen de Prinses Irenestraat. Dit project zal gereed zijn in 2014/15. FOTO COLLECTIE VRIENDEN VAN HET BEATRIXPARK
Jaargang 21
7
en op kavels 3 en 4 zullen advocatenkantoor Allen & Overy en het Designmuseum komen. Verder is er nog woningbouw gepland (kavels 2 en 6/7). Zeer recentelijk is komen vast te staan dat Allen & Overy van nieuwbouw afziet! Het nieuwe SNL zal gebouwd worden naar de maatstaven van deze tijd. Vooral de computer (in onze tijd bestond deze niet) speelt een belangrijke rol. Met de ICT-mogelijkheden van tegenwoordig kunnen de ontwikkelingen in het onderwijs worden gevolgd. Verder zal het digibord-project verder ontwikkeld worden. Scholieren kunnen op een
groot elektronisch bord met behulp van programma's zoals Google Earth, Paint en de microscoop een klassikale presentatie maken. Er zullen speciale studieplekken voor scholieren zijn om bijvoorbeeld literatuuronderzoek of projektmatig onderwijs te doen. De school beschikt verder over drie gymnastiekzalen en een fitnesszaal. De bijgevoegde foto laat een artist's impression zien van hoe het er uit gaat zien. Het nieuwe SNL is ontworpen door de architecten Chris de Weijer en Robert Alewijnse [Zie onderstaande foto].
Het nieuwe St.-Nicolaaslyceum zoals het er in 2012 zal uitzien. FOTO COLLECTIE SNL
(*) Prof. Dr. JNM Mol, leerling van 1960-1965 resp Drs. LG van Nus, leraar Engels van 1960-1998 (**) De heren R. Leijen, voorzitter van oud-leerlingenvereniging Myrakel en leerling SNL 1970-1976, en A. de Koning, leerling SNL 1961-1967, worden hartelijk bedankt voor hun bijdrage .
Literatuur http://www.myrakel.nl http://nieuwbouw.nicolaas.nl http://nl.wikipedia.org/wiki/Sint-Nicolaaslyceum http://oudleerlingenvereniging-myrakel.blogspot.com
8
Jaargang 21
Bijlage bij SNeLbinder 3-2010
De toneelherinneringen van Henk Oud
Bij het lezen van de SNL-binder komen er bij mij altijd veel herinneringen naar boven, schrijft Henk Oud (HBS-B 1962). Henk was leerling in de tijd van de verhuizing, eind jaren '50, vanuit de Da Costastraat naar de Prinses Irenestraat. Hij zag de eerste paal geslagen worden en vierde dat uitbundig mee. Heel veel herinneringen heeft hij, "waarover ik best eens wat wil vertellen". Kom maar op, schreven we terug. Waarop Henk schreef dat zijn aandacht viel op de foto in de vorige Binder waar-
op Fred Wegman (HBS-B 1965) naast Carla Peijs zat. Henk kent beide, omdat hij, o toeval, veertig jaar bij Rijkswaterstaat werkte en daar veel met Peijs optrok. Hoe dan ook, "het leukste van mijn schooltijd waren de toneelstukken", aldus Henk. Hij stuurde ons prachtige foto's en programma's. Henk speelde onder andere in De Burger-Edelman, van Molière. Dat stuk werd gespeeld op 23 januari 1959, door leerlingen van het Nicolaas en Fons Vitae. Henk speelde de lakei, en staat helemaal rechts op deze foto: Dat leerlingen van andere scholen meededen, was gebruikelijk in die tijd. Immers, hoe kon een jongensschool anders de vrouwelijke rollen spelen? Andersom gebeurde natuurlijk ook. Zo werden de jongen van het SNL regelmatig gevraagd om mee te spelen in de jaarlijkse toneelstukken van de Pius MMS. Mei 1960 mocht Henk meedoen in het toneelstuk De Vrouw in de Ochtend, van Alejandra Cassona. Hij speelde Quico, de molenaar. In het stuk draait het om Angelica, een van de vier dochters van een Spaanse weduwe, die drie dagen na haar huwelijk van de aardbodem lijkt te verdwijnen. Een vreemdelinge moet dan, als symbool van de dood, 'groot leed doen' om nieuw geluk geboren te laten worden.
Adela (Helga Hofmans) omringd door dansers en danseressen
SNeLbinder 3-2010
Marian ten Have speelde Angelica, Gerri Matti de moeder. De vreemdelinge werd gespeeld door Winny Schreurs en Adri Geluk (GYM-A 1963) was de man die slechts drie dagen getrouwd was.
Jaargang 21
7
Zomaar een klassefoto
Het is 1966. De locatie is, zoals altijd, het grasveldje bij het beeld, vóór de school. De klas is 5B2, in het examenjaar. Bovenste rij vlnr: Jan Colaris, Ferry Colon, John Erich, Hans ten Broek Middelste rij: Ferry Smit, Jan Lammerse, Hans Dirkzwager, Wilbert van Waes, Alfons Holslag, Hans Stam, Leon de Rooij, Hans van Veelen, Cees Langendorff, Norbert van Putten Onderste rij: Rob Huijzer Ontbreekt: Jos Wingerden
Leuk van je te horen: Wilfried Spiegelenburg
De LinkedIn groep van Myrakel heeft inmiddels een kleine driehonderd leden. Nieuwe leden vragen we altijd naar hun wel en wee. Deze keer: Wilfred Spiegelenburg (Havo 1984).
Lekker bezig?
Ik woon nu alweer zeven jaar in Melbourne, Australië. Mijn vrouw is Australische en nadat we bijna een jaar in Amsterdam hadden gewoond, besloten we naar Australië te verhuizen. We hebben nu twee dochters, een tweeling, van twee jaar. Ik werk in de IT als software ontwikkelaar/architect. Op het moment werk ik aan een groot project voor een digitale leeromgeving voor het ministerie van onderwijs in Victoria voor alle overheids lagere en middelbare scholen. Leraren, studenten en ouders, zo'n 1,5 miljoen mensen, gebruiken het dagelijks.
Nog wel eens contact met
De afgelopen maanden ben ik weer in contact gekomen met een aantal mensen via LinkedIn. Door de afstand is het normaal contact via email en vaak zit er een lange tijd tussen de
8
Jaargang 21
SNeLbinder 3-2010
(oud-)SNLers?
berichten. En dat komt niet door het tien uur tijdsverschil dat er is met Nederland.
Wat is/was jouw Myrakel op het SNL?
Ik weet niet of het de personen waren of de activiteiten die ik deed. Maar ik heb goede herinneringen aan de vijf jaar die ik op het SNL heb doorgebracht. Vanaf de brugklas was er elk jaar het Grote Gebeuren, éénmaal op het toneel, alle andere jaren met het geluid en licht. En natuurlijk de SooS, het verbouwen van de C-fietsenstalling tot en met de officiële opening, de vele avonden achter de bar en draaitafel. Een persoon die daarbij altijd weer terug komt is Jan van de Vorm.
Bouw Nicolaaslyceum nu echt begonnen
De eerste paal in 1957 (links) en de eerste paal in 2010 (rechts
L'Histoire se répète. De geschiedenis herhaalt zich. Enkele tientallen meters van waar eind jaren vijftig de eerste paal werd geslagen voor het St Nicolaas Lyceum (en de Pius MMS natuurlijk), gebeurt dat november 2010 wéér. De grond is bouwklaar, alles is nagemeten, de damwanden zijn geslagen, groutankers en drainagekabels zijn aangebracht. En last but not least: de gordingschoenen zijn ingelast! Eindelijk is het zover! Er wordt gebouwd! De eerste van in totaal 374 heipalen van maar liefst vijfentwintig meter lang, werd 8 november de grond in geslagen. Rond kerstmis moeten alle palen geslagen zijn. Hét plechtige moment was nu eens niet het slaan van de eerste paal. Nee, de festiviteiten werden gehouden rond het slaan van de laatste paal. Op 9 december gebeurde dat door Simone Kukenheim, portefeuillehouder onderwijs van het stadsdeel, die tezamen met enkele leerlingen de heimachine in werking zette. Uiteraard doen we hiervan verslag in de volgende Binder. De oplevering staat nog steeds voor juni 2012 gepland. Alle informatie over de voortgang van de nieuwbouw is
Uitnodiging voor ´Eerste paal´
te vinden op http://nieuwbouw.nicolaas.nl/ .
Een monumentale spiegelboom Nieuwbouw betekent ook nieuwe kunst! De zuidgevel van het nieuwe schoolgebouw wordt op verzoek van de school, voorzien van een glaskunstwerk. Hiervoor is een soort wedstrijd uitgeschreven en uit 22 kandidaten zijn
SNeLbinder 3-2010
vier kunstenaars geselecteerd. Zij kregen de opdracht een schetsontwerp te maken. Uit die vier schetsen is door een kunstcommissie, bestaande uit medewerkers van school, leerlingen, ouders en medewerkers van Virtueel
Jaargang 21
9
Museum Zuidas, uiteindelijk gekozen voor het ontwerp van Anouk Vogel.
Haar ontwerp van een spiegelende maar ook doorzichtige boom overtuigde het meest. De boom is gebaseerd op de appelboom van sir Isaac Newton, waarmee hij de zwaartekracht aantoonde. Het ontwerp wordt al omschreven als poëtisch, subtiel, speels, nieuwsgierig makend en prachtig passend in het gebouw en de omgeving. De boom van Newton is geabstraheerd in een puntraster. Elk punt is een spiegel. Door de reflecterende eigenschap van de spiegels krijgt het kunstwerk een dynamische kwaliteit. Het is "even eenvoudig als krachtig". Het ontwerp zorgt daarbij voor een spel van kleur en beweging. Afhankelijk van het weer, het licht en vanaf welke hoek je naar de gevel kijkt, zie je binnen de spiegelraster een geheimzinnige boom, op ware grootte. Leerlingen kunnen behalve naar zichzelf, ook door de wand heen turen. En op zonnige dagen komt de schaduw van de monumentale boom te voorschijn op de vloer van de centrale hal!
Algemene Ledenvergadering, 21 januari 2011 Traditioneel vindt de ALV van Myrakel plaats op de derde vrijdag van het nieuwe jaar. Voor het komende jaar is dat dus op vrijdag 21 januari 2011. Een ALV is voor het bestuur hét moment om verslag te doen van de activiteiten in het voorbije jaar én om de plannen voor de komende jaren te presenteren. ALV's worden helaas niet heel goed bezocht, maar ze zijn wettelijk verplicht. Er is een soort harde kern van een stuk of tien leden die trouw present zijn. Wat u mist als u er niet bij bent? Behalve de financiële stukken van de vereniging? Veel gezelligheid en een enorme kans nog effe door het oude schoolgebouw te lopen. En natuurlijk dé kans om het bestuur vragen te stellen, plannen in te dienen, klachten te uiten,
tips te geven etcetera. Mee praten over de toekomst van de vereniging. Gaan we op deze manier door, gaan we volledig digitaal, wat doen we met de vergrijzing van het ledenbestand, valt het allemaal nog wel door een paar mensen te doen? Wat wordt de bijdrage van Myrakel aan de nieuwe school? Maken we een jubileumboek en zo ja, hoe dan? Allemaal actuele vragen die we op de ALV 2011 aan bod (willen) laten komen. Last but zeker not least wordt de ALV gehouden op de avond van de oud-leerlingensoos. Soos, zegt u? Jawel, soos ín de soos!
De voorlopige agenda van de ALV is: 1. opening en mededelingen 2. jaarverslag plus financieel verslag over 2010 3. verslag kascommissie plus décharge van bestuur 3. bestuurssamenstelling 2010-2011 4. plannen voor 2011 en daarna (nieuwbouw! reünie!) 6. wat verder ter tafel komt
10
Jaargang 21
Algemene Ledenvergadering · Vrijdag 21 januari 2011 · 20.00 uur · Personeelskamer van het St Nicolaaslyceum
SNeLbinder 3-2010
Carlos van Ree: Een eigen glossy Waar veel oud-leerlingen van het St Nicolaas of de Pius hooguit een artikel in een blad krijgen, of daarin voorkomen, zijn er maar weinig waaraan een heel tijdschrift gewijd is. Carlos van Ree (Havo 2000) kreeg, voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2010, een eigen glossy. Een persoonlijk verkiezingsmagazine. De Linda zonder Linda, zeg maar. Carlos kreeg De Carlos. En in zijn geval: mét Carlos. Met die glossy kon Carlos, D66-kandidaat in Amsterdam, duidelijk maken wie hij was, waar hij voor stond en waarom mensen op hem moesten stemmen. Geen saaie verkiezingsflyer dus, geen mislukt tv-spotje van een politicus die iets te hip probeert te doen, maar een glimmend magazine, met een oplage van tweeduizend. Het werkte. Carlos is nu duo-raadslid in Stadsdeel Zuid. Daarnaast is hij consulent gebiedsbeheer bij woningcorporatie Ymere én eigenaar van Verdienhet.nl, een website voor personal fundraising. De website helpt mensen geld te verzamelen voor hun bijzondere en minder bijzondere wensen. Gebruikers hebben verschillende gratis mogelijkheden om door middel van het gratis starten van een project op verdienhet.nl zoveel mogelijk geld bij elkaar te krijgen voor hun wens. Bezoekers kunnen geld doneren, een project promoten, dingen ter veiling aanbieden en 'vriend' worden van een project. Na de Havo studeerde Carlos commerciele economie aan de Hogeschool van Amsterdam. Hij ging aan de slag bij zorginstelling OsiraGroep. Sinds 2004 is hij politiek actief. In 2006 startte hij een studie Staats- en Bestuursrecht, 'uit interesse voor politiek in relatie tot de fundamentele beginselen van de democratische rechtsstaat'. Was hij aanvankelijk voor de VVD actief, uit onvrede over het
partijprogramma switchte hij naar D66. Sinds 2009 werkt hij bij Ymere. O ja, als u denkt Carlos, wiens levensmotto "het leven is kort, dus ren niet te hard" is, wel eens eerder gezien te hebben: in 2007 wonnen hij en zijn vriendin Minke de verbouwingswedstrijd Het Blok (Net5).
Floris Feilzer: ”Die Paay zie ik elke dag” Waar de ene Nicolaas-leerling pas na het eindexamen bekend wordt, wordt de andere dat soms al tijdens (in dit geval) zijn schooljaren. Zo is Floris Feilzer, net 15 en leerling van 3Havo, sinds kort bekend als 'de jongste paparazzo van Nederland'. Een twijfelachtige eer? Ach, het is maar hoe je het bekijkt. Floris' foto's vinden gretig aftrek in de roddelbladensector. Bij Story staat zijn naam zelfs al in het colofon. Het meest trots is hij op zijn eerste scoop:
SNeLbinder 3-2010
de eerste foto van Patricia Paay en haar nieuwe toy-boy. Een echte klapper, aldus Floris. "Ik heb ze ook zoenend gefotografeerd. Dat is natuurlijk helemáál top". Floris maakt elke dag zijn rondje: Cornelis Schuytstraat, PC Hooftstraat, Vondelpark. Hij woont er om de hoek. De verdiensten zijn aardig, zeker voor een scholier, hoewel hij van zijn moeder niet mag zeggen hoeveel hij er precies mee verdient. Als paparazzo heeft hij geen medelij-
Jaargang 21
11
den met de BN'ers die hij fotografeert. "Als je privacy wilt, moet je niet in Amsterdam-Zuid gaan wonen of in de Cornelis Schuyt op een terras gaan zitten". Bovendien, als hij langs boekenwinkels loopt, ziet hij daar altijd BN'ers
die kijken of ze in de bladen staan. Maar Paay is eigenlijk niet interessant meer, "die zie ik elke dag". Floris fotografeert veel met klasgenoot David van Wijnen (16), maar "die kent de BN'ers nog niet". Toen ze samen een keer Wendy van Dijk zagen, moest Floris naar eigen zeggen David uitleggen wie het was. "Maar het is geen concurrent want hij verkoopt niets". Floris fotografeert vanaf zijn elfde, wil na de havo in Londen gaan wonen en ziet een carrière als paparazzo wel zitten. "Maar mijn moeder zou me liever makelaar zien worden". Floris, die natuurlijk een eigen website heeft (http://www.florisfotografie.nl/) was begin november ook bij EenVandaag te zien:
http://www.eenvandaag.nl/binnenland/36609/nederlandse_t iener_paparazzo
Van de penningmeester: je e-mailadres Ik heb op 22 november alle leden per e-mail een uitnodiging gestuurd voor het bijwonen van het slaan van de eerste paal van het nieuwe schoolgebouw. Hierop kreeg ik van diverse mailservers ongeveer 60 mails terug met de mededeling dat het adres niet meer bestond of dat de mailbox vol was (dus niet meer in gebruik). Op de dag dat deze SNeL-Binder op de post ging, heb ik alle leden waarvan ik een goed e-mail adres heb, weder-
om een mailtje gestuurd. Heb jij geen mailtje ontvangen, dan heb ik dus géén werkend e-mail adres van jou! Wil je dan mij (
[email protected]) een mailtje sturen zodat wij jou in de toekomst op de hoogte kunnen houden van nieuwe gebeurtenissen? Brieven schrijven is voor ons veel te duur! Zet óns adres in jouw adresboek, zodat wij ook in de toekomst op de hoogte gebracht worden van wijzigingen.
Van de penningmeester: contributie Er zijn nog slechts 23 wanbetalers over die hun contributie over 2010 nog niet betaald hebben. Let op het Myrakels getal op de envelop. Is dit 0 of 2008 of 2009, dan ben jij één van die wanbetalers! Maak in dat geval vóór 1 januari 2011 de verschuldigde contributie ad 12 euro over naar rekening 359877 tnv “Oud LLV Myrakel sint Nicolaaslyceum”.
Heb je wél een machtiging afgegeven en is het Myrakels getal op de envelop 0, dan incasseer ik de contributie van 2010 samen met die van 2011. Vanwege de kosten is het niet meer te doen om voor ieder nieuw lid apart een incasso te draaien. Leon de Rooij
Aan deze Binder werkten mee Koos van Langen René Leijen Cor van Nus
12
Henk Oud Tom Paffen Leon de Rooij
Jaargang 21
SNeLbinder 3-2010
Wees wie u bent! (Her)ontdek uw innerlijke kracht (wijsheid) in onze persoonsgerichte trainingen, opleidingen en coachingstrajecten. Ga de confrontatie aan met het eigen gedrag, in plaats van het leren van technieken en het gebruiken van hulpmiddelen. Wilt u buiten de gebaande paden treden? Ga op zoek gaan naar uw innerlijke kracht. Op zoek naar uw verborgen talenten: een unieke en verrassende ontdekkingsreis. Kom tot authenticiteit, kracht, bezieling en zingeving in uw werk en leven.
Reiki-behandelingen voor ontspanning, rust en verlichting van het lichaam en de geest. De Reiki-energie ruimt blokkades op en stimuleert uw herstel en balans. Het helpt in het bijzonder bij lichamelijke, emotionele en verwerkingsproblemen. Als u zelf Reiki wilt leren, dan kunt u deelnemen aan een Reiki-cursus. Voor een Reiki-behandeling kunt u een afspraak maken. De eerste kennismakingsbehandeling is altijd gratis. Reiki 4-daagse (inclusief volledige verzorging en drie overnachtingen) Ontspannend, helend en intensief! U logeert bij ons in een sfeervolle logeerkamer of in Mayke’s Puzzelwagen. Didi Zegers Werk saam Kerkstraat 69-71 6669 dc Dodewaard
06-23.331 967 0488-412.887
[email protected] www.werksaam.nl