Landelijke studiedag Associatie voor Interactiebegeleiding en Thuisbehandeling
Duurzame ontwikkeling in de begeleiding en hulpverlening bij pedagogische vragen en problemen
29 mei 2012 9.30 – 17.00 uur Congrescentrum de Reehorst te Ede, Bennekomseweg 24, 6717 LM Ede
Kiezen voor duurzame ontwikkeling in turbulente tijden Het welbevinden van de Nederlandse jeugd is hoog, 85% voelt zich gelukkig en is tevreden met zijn of haar leven, slechts 15% geeft aan dat het niet of minder goed gaat. Dit percentage komt ongeveer overeen met het percentage ouders dat gespecialiseerde hulp zoekt bijv. bij een medisch specialist, een psycholoog/pedagoog of bureau jeugdzorg. Een veel groter percentage van de ouders vraagt regelmatig opvoedadvies omdat men vragen heeft of zich onzeker voelt, bijv. aan het consultatiebureau (61%), de huisarts (33%) en de leerkracht, de oppas of een pedagogisch medewerkster in de kinderopvang (30%). Het is belangrijk dat we dit totaalbeeld goed voor ogen houden bij de praktische invulling van (het nieuwe) beleid. Duidelijk is dat veel ouders van tijd tot tijd vragen hebben over de opvoeding; terwijl er (nog) geen sprake is van echte problemen. Ouders geven aan dat zij bij vragen en problemen behoefte hebben aan ‘advies dicht bij huis’ van een deskundige gesprekspartner. Deskundigheid betekent volgens ons in deze situaties dat de professional beschikt over ‘knowhow’ m.b.t.: • positieve en adequate ontwikkeling van jeugdigen en veel voorkomende vragen/problemen en de praktische oplossingen daarvoor in de dagelijkse leefsituatie van het kind; • signaleren van specifieke problemen en de kennis en mogelijkheden om snel ‘op maat’ passende begeleiding en hulp in te kunnen schakelen. Ons inziens staat in het continuüm van lichte vragen tot en met specifieke en/of complexe problematiek de deskundigheid van de professionals die betrokken zijn bij het opgroeien, de opvoeding en educatie van jeugdigen centraal. Wij merken dat enerzijds door het ontbreken van basale kennis opvoedingsvragen nog te vaak door professionals vertaald worden als ‘probleem’ en anderzijds specifieke problemen niet tijdig als zodanig worden herkend. Veel winst is dan ook te behalen door het vergroten van de know-how m.b.t. ontwikkeling, opgroeien en opvoeden van jeugdigen; niet door een stapeling van allerlei scholing maar door te investeren in gedegen basiskennis en de vertaling hiervan naar de alledaagse praktijk. Op deze studiedag dan ook veel aandacht voor het vergroten, verrijken en verfijnen van kennis m.b.t. de ontwikkeling van kinderen; in het plenaire ochtendprogramma via de presentaties over ontwikkeling & onderzoek m.b.t. te vroeg geboren baby’s (door onderzoekers vanuit de Universiteit van Tilburg) en schoolkinderen (door Jelle Jolles, hoogleraar aan de Vrije Universiteit Amsterdam). Aanvullend in het plenaire ochtendprogramma een presentatie door Carla Wijngaarden, waarnemend manager CJG Eindhoven waarbij (mede m.b.v. praktijkvoorbeelden op video) inzichtelijk wordt gemaakt wat de kracht is van het lokaal organiseren van zowel generieke als specifieke opvoedingsondersteuning. In het middagprogramma alle aandacht voor effectieve opvoedingsondersteuning en hulpverlening bij specifieke opvoedingsproblemen. Er is een specifieke workshop georganiseerd voor alle begeleiders en hulpverleners die te maken hebben met ‘integrale zorg’; het afstemmen m.b.t. ‘zorgleerlingen’ van de extra begeleiding die ze zowel thuis als op school nodig hebben. Bij alle presentaties en in alle workshops, wordt gerefereerd aan videobeelden van de praktijk. Immers; een theorie kan nog zo plausibel klinken, het beschrijven van een bepaalde aanpak kan nog zo enthousiasmeren; maar analyse van de waarneembare praktijk dient o.i. het ijkpunt te zijn voor het professioneel handelen. Het mooie is dat micro-analyse van beelden van de dagelijkse praktijk laat zien hoe krachtig de behoefte aan goed contact en aan ontwikkeling is bij het kind en hoe goed afgestemd ouders en (professionele) opvoeders hier op aan kunnen (leren) sluiten. Het resultaat is ‘duurzame ontwikkeling’ waar zowel kinderen als opvoeders van genieten! Marjan Hoogland Directeur AIT Info: www.aitnl.org
PLENAIR OCHTENDPROGRAMMA 09.30 - 10.00 uur:
ontvangst en koffie
10.00 - 10.05 uur:
opening door Marjan Hoogland, directeur AIT
10.05 - 10.45 uur
‘Onderzoek naar het effect van VIB bij ouders van premature kinderen’, Ruby Hall, Hannah Hoffenkamp en Anneke Tooten Signalen van premature kinderen Video Interactie Begeleiding (VIB) op de afdeling neonatologie richt zich op het optimaliseren van de kwaliteit van interactie tussen ouder en kind. Als een baby voldragen is en wordt geboren zie je allerlei initiatieven die de baby maakt om contact te zoeken (huilen, de moeder of vader aankijken, handjes uitsteken). Bij veel te vroeg geborenen zie je dat deze eerste initiatieven voor ouders vaak moeilijk herkenbaar zijn. Door middel van VIB worden zij hierbij begeleid en ondersteund. Het proces van binding Het doel van dit onderzoek is het aantonen van de effectiviteit van deze interventie voor te vroeg geboren kinderen en hun ouders, om te zorgen dat het contact vanaf het moment van de geboorte zo optimaal mogelijk verloopt. Bovendien wordt inzicht verkregen in de factoren die dit proces kunnen vergemakkelijken of juist belemmeren. De hoofdvraagstelling van het onderzoek is tweeledig. Ten eerste wordt onderzocht hoe het proces van binding tussen ouders en hun baby verloopt bij extreem en matig te vroeg geborenen in vergelijking met op tijd geboren kinderen. De tweede vraag is of een kortdurende interventie met VIB bij prematuur geborenen kan zorgen voor een verbetering in de interactie tussen ouders en hun kind. Effect van de interventie In de provincies Noord-Brabant en Limburg doen 8 ziekenhuizen aan dit onderzoek mee. In totaal worden 210 kinderen (ernstig te vroeg geboren, matig te vroeg geboren en op tijd geboren) en hun ouders gevolgd om te zien of VIB aantoonbare resultaten biedt. Het onderzoek is in september 2009 van start gegaan en is in december 2011 afgerond. Tijdens deze inleiding zullen de eerste resultaten van het onderzoek gepresenteerd worden. Inleiders zijn allen promovendi bij het ‘International Victimology Institute Tilburg’ van de UvT, Hannah Hoffenkamp is epidemioloog, Ruby Hall psycholoog en Anneke Tooten is orthopedagoog.
10.45 - 11.30 uur:
‘CJG; laagdrempelig expertisecentrum voor kind & gezin’, Carla Wijngaarden Het CJG Eindhoven bundelt de expertise van diverse organisaties in (de regio) Eindhoven die betrokken zijn bij de zorg voor jeugd. Het CJG zorgt dat deze expertise toegankelijk is voor ouders en zorgt voor verbindingen in de zorg thuis, op de kinderopvang en op school. Naast de inzet van generieke opvoedingsondersteuning kan snel en gemakkelijk een koppeling worden gemaakt met specifieke deskundigheid die bijv. bij MEE aanwezig is m.b.t. kinderen met een handicap. Verschillende consultatiebureaus gaan een ‘plusfunctie’ vervullen en hebben mogelijkheden om begeleiding te bieden bij zeer specifieke problemen, zoals d.m.v. het programma Baby Extra dat zich richt op ouders (van jonge kinderen) die kampen met psychische en verslavingsproblemen. Het CJG bouwt ook aan deskundigheid in de regio, door het thematisch opbouwen van ‘kennisdossiers’. Tijdens de inleiding zullen video-fragmenten van de praktijk worden getoond. Carla Wijngaarden is wn manager van het CJG Eindhoven.
11.30 - 12.00 uur:
pauze
12.00 - 13.00 uur:
‘(Brein) ontwikkeling van scholieren in dynamische interactie met hun omgeving’, Jelle Jolles Ouders en leerkrachten zijn van grote invloed op de neuropsychologische ontwikkeling van de scholier en diens brein. Ook de context waarbinnen opgroeien, leren en vrije tijdsbesteding zich afspeelt is van groot belang. Het is de kunst om de voorwaarden te scheppen waarbinnen ieder kind zich optimaal kan ontwikkelen. Latente talenten kunnen zich ontplooien door steun, sturing en inspiratie. Dat vereist een actieve attitude van ouder en docent. Het is fascinerend om te zien dat hersenen zich ontwikkelen in reactie op prikkels uit de omgeving. Daarom heeft het zin om onderwijs en opvoeding af te stemmen op de ontwikkelingsbehoeftes en -mogelijkheden van scholieren in de verschillende fases van hun ontwikkeling. Er is individuele variabiliteit in de snelheid van rijping tussen kinderen die verder evenveel talent hebben. Daarom is het waardevol om zowel de opvoeding thuis als de leersituatie op school te ‘verrijken’. Een goede samenwerking tussen school en thuis is daarbij essentieel. Voorbeelden zullen worden gegeven van nieuwe inzichten uit de wetenschap die potentie hebben voor toepassing in de praktijk. Jelle Jolles is hoogleraar ‘Hersenen, gedrag & educatie’ aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en directeur van het onderzoeksinstituut LEARN! en het Centrum Brein & Leren in Amsterdam. Bij de inschrijving is inbegrepen zijn boek: ‘Ellis en het verbreinen’; dat aanvullend informatie biedt.
13.00 tot 14.00 uur:
lunchpauze
MIDDAGPROGRAMMA Workshop 1: Pauze: Workshop 2: Borrel:
14.00 15.10 15.30 16.40
tot tot tot tot
15.10 15.30 16.40 17.30
uur uur uur uur
Bij de workshops staat vermeld in welk werkveld de inleiders actief zijn. We nodigen u van harte uit om ook ‘over de schotten tussen de werkvelden’ heen te kijken en kennis te nemen van wat bij collega’s elders ontwikkeld wordt. U kunt voor deze middag TWEE workshops selecteren (1 & 2) en één reserve (R) aangeven op het aanmeldingsformulier. Inschrijving op volgorde van aanmelding!
WORKSHOPS
(u kunt twee workshops selecteren; echter: ‘Integrale Zorg’ duurt de hele middag!)
Jeugdgezondheidszorg
1. VHT in de JGZ en in VoorZorg, het versterken van de hechting tussen moeder en kind, door Erna Stockmann, Eveline Spijker, Gracienne Millian en Esther Huijsmans Baby’s hebben van nature de behoefte om een hechte, liefdevolle en duurzame relatie aan te gaan met tenminste een persoon. Deze relatie biedt het kind veiligheid en geborgenheid. Een goede hechtingsrelatie is van essentieel belang voor een positieve emotionele en sociale ontwikkeling van het kind. In de meeste situaties komt de hechting spontaan en als vanzelfsprekend tot stand, maar niet altijd, soms is hierbij ondersteuning nodig. We gaan in deze workshop kijken naar een vijftal opnamen en reviews van moeders met hun baby’s waarbij extra ondersteuning is gegeven om het hechtingsproces op gang te brengen en te versterken; of waarbij de moeders mbv de beelden en de positieve bekrachtiging die wordt gegeven, meer durven te vertrouwen op hun competenties als moeder. Dit laatste is met name het geval bij moeders binnen het VoorZorgprogramma. Hier wordt VHT preventief ingezet om de sensitieve responsiviteit van de moeder naar haar kindje te versterken en zo de hechting te bevorderen. Het stimuleren en in beeld brengen van een positieve moeder-kind interactie is daarbij essentieel. VHT ondersteunt zo ook de empowerment van de moeder, het bewust worden van haar kwaliteiten/kracht als moeder. Presentatie: Erna Stockmann, landelijk AIT-supervisor voor de Thuiszorg/JGZ werkzaam bij ZuidZorg samen met de JGZ en VoorZorgverpleegkundigen die beelden presenteren. Dit zijn o.a. Eveline Spijker/GGD Amsterdam, Gracienne Millian/ CJG Rotterdam en Esther Huijsmans werkzaam bij Orbis JGZ Sittard e.o. 2. DMOP en VIB-DMOP, zorg op maat ter bevordering van de psychosociale ontwikkeling vanuit de JGZ, door Noortje Tan, Daniëlle Stam en Jojanneke den Langen Het DMO-protocol is een stapsgewijs volgsysteem om een gunstige psychosociale ontwikkeling te bevorderen. Het biedt mogelijkheid tot ‘ondersteunende signalering’ van zorgwekkende opvoedingssituaties. JGZ medewerkers bekwamen zich in de werkwijze met behulp van een specifieke trainingsmethode: VIB/DMOP. Naast empowerment vormt het bio-ecologisch model van ontwikkeling, waarin de wederzijdse beïnvloeding tussen individu en omgeving centraal staat, de basis van de methode. In de workshop wordt (mede m.b.v. videobeelden) de aanpak toegelicht en wordt ingegaan op mogelijkheden voor verdere ‘doorontwikkeling’, zoals een gerichte aanpak voor het omgaan met problemen. Presentatie: Noortje Tan i.s.m. betrokken JGZ-medewerkers. Noortje Tan ontwikkelde het DMOP aan de UvA (20012005). Sinds 2007 werkt zij vanuit Tan2O aan Training, Advies, Onderzoek & (methodiek)Ontwikkeling in de Jeugd Gezondheids Zorg. In samenwerking met AIT ontstond de VIB/DMOP en het bijbehorende systeem van kwaliteitsbewaking. Daniëlle Stam en Jojanneke den Langen zijn werkzaam bij de GGD-Hollands-Noorden.
Kinderopvang & Onderwijs
3. VVE en VIB door Janita van Dinther en Karin Drouen Er is veel in beweging gezet en er is veel veranderd! Voor pedagogisch medewerkers, voor ouders, maar vooral ook voor kinderen. Er is met veel enthousiasme en inzet gewerkt om te komen tot ontwikkelingsgericht werken binnen de kinderopvang. De VVE-methodieken, Piramide, Kaleidoscoop, Uk&Puk, Peuterplein en Startblokken helpen ons hierbij. Dit heeft geleid tot een manier van kijken naar kinderen en werken met kinderen die directer aansluit bij hun behoeftes. Vanuit een open communicatieve houding (die door de VIB wordt onderhouden en bevorderd) wordt er in activiteiten, inrichting en materiaalaanbod aangesloten bij wat kinderen nodig hebben om zich zo goed mogelijk en op een natuurlijke manier te ontwikkelen. Ieder moment is spelenderwijs een ontwikkelingsmoment voor kinderen! Daarnaast zorgt deze manier van werken ervoor dat we een betere aansluiting hebben kunnen vinden bij het onderwijs en een doorgaande ontwikkelingslijn kunnen realiseren. In de workshop laten we op beeld zien hoe we hier bij Korein mee werken. Presentatie: Janita van Dinther (opleider VIB) en Karin Drouen (Pedagogisch Coach)
Adoptie & Pleegzorg
4. Sherborne Samenspel & VIB door Elly Klompe en Lidwien Mineur Adoptiekinderen en pleegkinderen hebben in de start van hun leven soms te weinig of geen prettige lichamelijke ervaringen opgedaan. Hun vertrouwen in volwassenen en zichzelf is daardoor beschadigd. De kinderen zitten veelal niet goed in hun vel, hebben weinig zelfvertrouwen en proberen vaak op een voor hen vertrouwde, negatieve wijze aandacht te krijgen. Het lichaam ‘onthoudt’ alles wat er mee gebeurd is. Het gevolg kan zijn dat een kind geen aanraking van een ouder kan verdragen. Dit staat een veilige hechting in de weg. Stichting
Adoptievoorzieningen biedt Sherborne Samenspel aan in combinatie met VIB om adoptieouders samen met hun kind lichamelijke ervaringen te laten beleven in de vorm van ogenschijnlijk simpele bewegingsoefeningen. Sherborne Samenspel in combinatie met VIB bevordert de hechtingsrelatie tussen ouder en kind. Sherborne Samenspel is ook goed toepasbaar bij andere doelgroepen, zoals bijvoorbeeld pleegzorg. De inhoud van deze workshop bestaat uit een korte uitleg van de theoretische gedachten achter Sherborne Samenspel waarin beelden worden getoond van adoptiegezinnen. In het praktische deel van de workshop kan de deelnemer de oefeningen en bewegingen zelf ervaren. Gemakkelijk zittende kleding wordt aangeraden. Elly Klompe en Lidwien Mineur zijn werkzaam als VIB-er en Sherborne Samenspel therapeut bij Stichting Adoptievoorzieningen.
Maatschappelijk Werk
5. VHT als belangrijke aanvulling voor professionals in de maatschappelijke dienstverlening, Jacquelien Tieleman In deze presentatie is te zien hoe VHT wordt ingezet binnen Rivas Zorggroep Gorinchem, afdeling Maatschappelijke Dienstverlening. Rivas Zorggroep is een organisatie die alle vormen van zorg combineert of het nu thuiszorg, ziekenhuiszorg, woonzorg, verpleeghuiszorg, zorgthuis of maatschappelijk werk, welzijn en gezondheid is. De zorg wordt aangeboden via de principes van Planetree: mensgerichte zorg. VHT is een methodiek binnen het maatschappelijk werk en de jeugdgezondheidszorg om ouders/verzorgers te begeleiden die problemen ervaren met of opvoedingsvragen hebben over hun kind in de leeftijd van 0 tot 19 jaar. In deze workshop wordt zichtbaar hoe de toeleiding naar VHT in het maatschappelijk werk is ontwikkeld, hoe er wordt samengewerkt en afgestemd met andere disciplines binnen Rivas en staan we stil bij het effect van de hulp. Aan de hand van beelden wordt de kern van de methodiek VHT zichtbaar; we zien hoe ouders geactiveerd worden en weer plezier krijgen in het contact met hun kinderen en weer positief leiding gaan geven aan de opvoeding. Jacquelien Tieleman is instellingsopleider VHT/VIB bij Rivas Zorggroep Gorinchem.
Thuiszorg, Thuisbegeleiding
6. Ondersteunen van multi-problem gezinnen met VHT, Ineke de Haan en Ivonne van Zoest Thuisbegeleiders bij de Thuiszorg, ondersteunen en begeleiden veel multi-problem gezinnen. Deze gezinnen hebben op diverse leefgebieden (ernstige) problemen. Bij de ouders is er meestal sprake van meerdere problemen; bijv. psychiatrische en verslavingsproblematiek, (dreigende) werkloosheid, een problematische relatie met familie, buren, leerkrachten e.d., zijn opvoedingsvaardigheden onvoldoende ontwikkeld en dreigt uithuisplaatsing van de kinderen. Bij de kinderen is er vaak sprake van (sociale) ontwikkelingsproblemen met als gevolg psycho-somatische klachten en/of gedragsproblemen. VHT wordt bij Evean pas ingezet nadat een collega Thuisbegeleider met de ouders een traject heeft ingezet om de meest urgente praktische problemen op te (gaan) lossen. Denk hierbij aan passende huisvesting, schuldsanering etc. Dit maakt het makkelijker voor ouders om open te staan voor de hulp om de opvoedingssituatie te verbeteren. Samen met de ouders en de collega Thuisbegeleider wordt gekeken wanneer ouders voldoende energie hebben om aan de slag te gaan met de video-hometraining. Doordat deze groep cliënten zeer kwetsbaar is, is het altijd van groot belang voor de VHT-er, beelden op zo’n manier neer te zetten dat ouders zo min mogelijk geconfronteerd worden met de vaak schrijnende situatie waarin zij verkeren, maar volop kunnen gaan genieten van de beelden van hun kinderen. Ineke de Haan en Ivonne van Zoest werken beiden als Thuisbegeleiders bij Evean
Gezondheidszorg/Gehandicaptenzorg/LVG
7. Ondersteunen van hechting bij baby’s die niet ontwikkelen zoals verwacht, Ingrid Willems Kookos (Kortdurende Ondersteuning aan Ouders van een Kind met een Ongewone Start) biedt begeleiding aan ouders van kinderen met complicaties rondom de geboorte. De grootste groep zijn prematuur geboren baby’s. VIB wordt in al deze gezinnen ingeschakeld om het ‘beginnend ouderschap onder stress’ te ondersteunen. Afstemming vinden met je baby is niet altijd vanzelfsprekend als je erg bevangen bent door angst rond de toekomst. In deze workshop worden 2 begeleidingen toegelicht: 1. ondersteunen van hechting én ontwikkeling met VIB bij een baby die gedurende meer dan een jaar opgenomen blijft in het ziekenhuis en een behandelingscentrum. We zien beelden van een baby met VCF syndroom (velo cardio faciaal syndroom) met trachiocanule en sonde, geboren met 35 weken. VIB helpt de ouders bij het opbouwen van een hechtingsband en het afstemmen op de ontwikkelingsbehoefte van hun dochter. 2. ondersteunen van het contact met een meisje dat geboren was met 24 weken. Bij ontslag uit het ziekenhuis blijkt ze een hersenbeschadiging te hebben. Enkele weken later krijgen de ouders ook de diagnose van blindheid door retinopathie. Beelden helpen de ouders het positieve te zien en geven ouders de kracht om door te gaan! Ingrid Willems is orthopedagoog bij de Brabantse Dienst voor Thuisbegeleiding, Kookos in België. 8. Video-hometraining binnen de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking, Marion Schleedoorn ORO biedt zorg aan mensen met een verstandelijke beperking en aan kinderen met een ontwikkelingsachterstand en/of een vorm van autisme. Een belangrijke tak van ORO binnen het zorgaanbod is de ambulante hulpverlening voor jeugd en volwassenen. Video-hometraining is een methodiek die in de ambulante sector wordt ingezet. De methodiek is bruikbaar zowel in gezinnen met een kind met een ontwikkelingsachterstand als in gezinnen waarbij sprake is van een verstandelijke beperking bij de ouder(s). De afgelopen jaren is een toenemende zorgvraag gesignaleerd van (jonge) ouder(s) met een verstandelijke beperking en een baby. We leren de ouder(s) in te gaan op de basisbehoeften van hun kind en laten aan de hand van videobeelden zien wat een pasgeboren baby allemaal al kan. Vooral de eerste zes maanden zijn belangrijk voor een goede hechting. Ouders met een verstandelijke beperking hebben vaak onvoldoende zicht op welke manier hun baby contact met hen zoekt. Daar helpen wij hen bij door beelden te maken die we dan samen met hen bekijken en bespreken. ORO ontwikkelt momenteel een zorgprogramma toegespitst op deze doelgroep. Vanuit dit ouder-kind project wordt ambulante zorg geboden en daarnaast wordt er een huis opgericht waarin de begeleiding optimaal geboden kan worden.
Marion Schleedoorn is Videohometrainer en opleider VHT binnen ORO. Zij laat samen met enkele collega- videohometrainers aan de hand van beelden, begeleidingstrajecten zien van zowel kinderen met een ontwikkelingsachterstand als van moeders met een verstandelijke beperking en hun kind.
Jeugdhulp & Integrale Zorg
9. Begeleiden en empoweren van multiprobleemgezinnen met VHT, Christel van Druten en Kirsten Nijmeijer Multi-probleemgezinnen krijgen zelden te horen wat er goed gaat. In de maatschappij krijgen zij vaak het stempel ‘onhandelbaar’ en ‘niet te helpen’. De positieve benadering van VHT, het kijken naar geslaagde interacties en die als uitgangspunt nemen is voor ouders uit deze gezinnen vaak een verademing. Het werken met de camera binnen de hectiek en het wantrouwen dat in deze gezinnen heerst vraagt een flexibele, vasthoudende en creatieve manier van werken. Binnen de afdeling ambulante jeugdzorg van Leger des Heils MN is hier al een aantal jaren ervaring mee opgedaan. Vanuit de methodiek ‘10 voor Toekomst’ wordt vraaggericht gewerkt op de gebieden waarin het gezin problemen ervaart. Dat betekent dat integraal hulp wordt verleend op het gebied van financiën, huisvesting/huishouden, kind- en zelfzorg, opvoeding, educatie/werk, daginvulling, ontwikkeling van het kind, psychische- en/of verslavingsproblematiek, netwerkversterking en zorgcoördinatie. In deze workshop wordt m.b.v. beelden toegelicht op welke wijze het lukt om de ontwikkelingsbehoeftes van kinderen uitnodigend ‘in beeld te brengen’ voor hun ouders. Ouders kunnen van daaruit weer hun eigen kracht en mogelijkheden gaan ervaren en benutten in de opvoeding van hun kinderen. Er is gekozen voor de presentatie van twee begeleidingstrajecten aan gezinnen met jonge kinderen. Christel van Druten en Kirsten Nijmeijer, zijn ambulante gezinsbegeleiders bij ‘10 voor toekomst’. 10. ‘Integrale zorg; afstemmen van de (extra) begeleiding thuis en op school rondom zorgleerlingen’, Ton Stroucken en Mariëtte van der Veen. N.B. DEZE WORKSHOP DUURT DE HELE MIDDAG! Integrale zorg staat nog in de kinderschoenen, maar al te vaak lukt het nog niet (voldoende) om de extra ondersteuning die zorgleerlingen nodig hebben, direct en goed afgestemd te geven zowel op school als thuis. Vanuit AIT is geconstateerd dat er nog veel mogelijkheden benut kunnen worden. Door het koppelen van kwaliteiten van VHT in de begeleiding thuis en (S-)VIB in kindercentra of op school bestaat de mogelijkheid om kinderen afgestemd te ondersteunen in de voor hen zo belangrijke domeinen thuis en kinderopvang of school. Veel problemen op school (gedrag en/of motivatie en concentratie) worden veroorzaakt door een niet afgestemde benadering thuis of door veel stress in de thuissituatie; omgekeerd kan stress op school of gestagneerde ontwikkeling op school zorgen voor spanning thuis. Uitgenodigd voor deze workshop worden alle VHT-ers en (S)VIB-ers die te maken hebben met deze thematiek in de praktijk en bij voorkeur videobeelden kunnen inbrengen. Aan geïnteresseerden wordt verzocht zich ook aan te melden bij de workshopleider via
[email protected] Ton Stroucken is vanaf de start betrokken geweest bij de ontwikkeling van VHT en VIB vanuit de Widdonck, Orion, SPIN en sinds kort AIT. Na jaren gewerkt te hebben als regiomanager bij Trias Jeugdhulp heeft hij (weer) gekozen voor de inhoud. Bij AIT is hij o.a. verantwoordelijk voor de ontwikkeling van Integrale Zorg. Mariëtte van der Veen is orthopedagoog, VHT en S-VIB opgeleid en werkt bij Maatschappelijk Werk Fryslân als schoolmaatschappelijk werker en VHT-er. Mariëtte is auteur van de ‘Handleiding VHT in gezinnen met kinderen in de basisschoolleeftijd’.
Opleiders
11. Van begeleiding naar zelfstandigheid….., een taak waar (ook) opleiders voor staan, Veroni te Rietmole en Marianne Wesselink Aan het einde van hun opleiding (K)VHT en VIB hebben de cursisten een open attitude; benutten zij de basiscommunicatie ook in moeilijke omstandigheden, hebben zij vaardigheden ontwikkeld zoals activeren en ‘empoweren’ en zijn zij uitgegroeid tot een zelfstandig werkende (K)VHTer of VIBer. In de opleiding tot opleider breiden de kandidaat-opleiders deze vaardigheden verder uit en worden er extra vaardigheden verwacht zoals oog hebben voor de ontwikkeling van de cursist, de toepassing van de basiscommunicatie door de cursist (gekoppeld aan het centraal stellen van de hulpvraag van het gezin en tegelijkertijd attent zijn op de initiatieven van de kinderen). Daarnaast leren zij leiding te geven aan het leerproces van de cursist en hierbij aandacht te hebben voor hun eigen basiscommunicatie. Een veelomvattende taak met verschillende dimensies waarbij je eigenlijk steeds een andere ‘pet’ op zet. Veroni te Rietmole en Marianne Wesselink willen, m.b.v. beelden van hun eigen opleiding tot opleider, verschillende dimensies binnen hun taak als opleider delen in deze presentatie. Zij zijn beide werkzaam binnen OCK het Spalier, een organisatie voor Jeugd en Opvoedhulp.
Algemeen, professionals, leidinggevenden, coördinatoren en managers
12. ‘AIT nieuwe stijl’, een toelichting op het kwaliteitsprogramma en tarieven, Marjan Hoogland en Marij Eliëns AIT is methodiekeigenaar van (varianten van) video-hometraining (VHT) en video-interactiebegeleiding (VIB). Methodes die dertig jaar geleden in Nederland zijn ontwikkeld en breed zijn geïmplementeerd in alle werkvelden die bij de zorg voor jeugd betrokken zijn. AIT werkt samen met meer dan 400 instellingen en bijna 2500 gecertificeerde professionals. AIT staat voor de opgave om meerdere varianten van de methodes te beschrijven en te onderbouwen t.b.v. registratie in diverse databanken bij het NJi en NCJ. Daarnaast wordt gevraagd om certificering van de programma’s en om accreditatie bij de diverse beroepsverenigingen. Een en ander betekent dat het kleine landelijk bureau van AIT moet worden uitgebreid en dat de financiering van deze diensten niet langer gedragen kan worden door de 20 steunpunten maar dat alle 400 ‘gebruikers’ hieraan moeten bijdragen. AIT heeft zich recent getransformeerd van vereniging naar stichting teneinde alle aangesloten instellingen ook de mogelijkheid tot actieve inbreng en participatie te geven. Marjan Hoogland (directeur AIT) en Marij Eliëns (expert JGZ en Gezondheidszorg) geven toelichting op AIT nieuwe stijl, beantwoorden vragen en gaan in gesprek met de deelnemers.
AANMELDINGSFORMULIER Landelijke AIT-studiedag 29 mei 2012, thema: ‘Duurzame ontwikkeling’ Locatie: Congrescentrum de Reehorst, Bennekomseweg 24, 6717 LM Ede (tel. 0318-633 611) De deelnamekosten voor dit congres bedragen per persoon € 166,- (inclusief het boek ‘Ellis en het verbreinen’ van Jelle Jolles, dat aan de deelnemers met korting kan worden aangeboden)
Betalingswijze: U wordt verzocht het deelnamebedrag van € 166,- over te maken vóór 22 mei 2011 op bankrekeningnummer 56 93 93 450 van OCK het Spalier te Santpoort inzake AIT o.v.v. uw naam en AIT 29-05-12 Let op: indien betaling geschiedt door een financiële administratie gelieve een kopie van dit formulier te verstrekken aan de financiële administratie van uw organisatie, zodat tot betaling kan worden overgegaan. In geval er vier weken na 29 mei 2012 nog niet betaald is zal er € 25,- aan administratiekosten in rekening gebracht worden. Dit aanmeldingsformulier is tevens uw FACTUUR. Wilt u er op toezien dat bij het overmaken van het deelnamebedrag de naam van de deelnemer(s) wordt vermeld, anders weten wij niet voor wie er betaald is! Na ontvangst van het aanmeldingsformulier ontvangt u een toegangsbewijs. We verzoeken u het toegangsbewijs van tevoren in te vullen. Indien u verhinderd bent, kunt u zich laten vervangen door een collega. In dat geval kunt u het toegangsbewijs aan deze collega meegeven. Tegen inlevering van het toegangsbewijs ontvangt u aan de inschrijfbalie het boek ‘Ellis en het verbreinen’ van J. Jolles. Tegelijk met het toegangsbewijs ontvangt u de routebeschrijving naar het Congrescentrum De Reehorst en uw workshopindeling. Annulering (evt. via E-mail:
[email protected] [email protected]) van uw aanmelding is mogelijk tot 22 mei 2012. In dit geval wordt het deelnamebedrag, onder aftrek van € 15,- administratiekosten, gerestitueerd. Daarna vindt geen restitutie meer plaats. Door u aan te melden wordt u geregistreerd als deelnemer en gaat u akkoord met het bovenstaande. U meldt zich aan door de andere zijde van dit formulier te faxen of te sturen naar: Associatie voor Interactiebegeleiding en Thuisbehandeling (AIT) Postbus 581 Voor meer informatie over AIT zie 2070 AN Santpoort- Noord onze website: www.aitnl.org Tel. 023-520 25 00 Fax. 023-538 77 60 Verkoop van boeken op de studiedag: Aanwezig is o.a. de boekenstand van SWP.
Aanmelding studiedag 29 mei 2012 A.U.B. GOED LEESBAAR INVULLEN Naam deelnemer(s):
..............................................................................................................................
Instelling:
..............................................................................................................................
Postbus/straat:
..............................................................................................................................
Postcode en plaats:
..............................................................................................................................
Tel en/of fax
..............................................................................................................................
E-mail:
..............................................................................................................................
Toegangsbewijs sturen naar: Naam deelnemer:
..............................................................................................................................
Straat:
..............................................................................................................................
Postcode en plaats:
..............................................................................................................................
Het programma bestaat uit een ochtend- en een middagprogramma. Na de lunch kunt u aan 2 workshops deelnemen of aan 1 themabijeenkomst.
Hieronder kunt u uw voorkeur aangeven, door drie nummers te omcirkelen (waarvan een reserve) met betrekking tot de te volgen workshops in de middag. Wij registreren deze voorkeur bij binnenkomst van inschrijving, ten behoeve van de zaalindeling en planning van de workshops. Afhankelijk van het aantal inschrijvingen, zullen diverse workshops op de dag worden herhaald. Bij uw toegangsbewijs zit een overzicht van de workshops waarbij u bent ingedeeld, met de aanvangstijden. N.B. workshop 10 duurt de hele middag. WORKSHOPS 1. 2. 3. 4. 5. 6 7. 8. 9. 10. 11. 12
VHT in de JGZ & VHT in Voorzorg DMOP en VIB-DMOP VVE en VIB Sherborne Samenspel & VIB VHT in de maatschappelijke dienstverlening Ondersteunen van Multi-problem gezinnen vanuit de Thuiszorg Kookos (Kortdurende Ondersteuning aan Ouders van een Kind met een Ongewone Start) VHT binnen de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking ‘10 voor toekomst’ voor Multi-probleemgezinnen vanuit de Jeugdzorg/Leger des Heils Integrale zorg door koppelen begeleiding thuis & op school (duurt hele middag!) Opleiding van opleiders ‘van begeleiding naar zelfstandigheid’ (alleen voor opleiders) ‘AIT nieuwe stijl’, toelichting op kwaliteitsprogramma en tarieven
