Duurzaam Inkopen Ric Hettinga Programmadirectie Duurzaam Inkopen Ministerie van VROM
MBO sector, 5 november 2009
Wat is duurzaamheid? Relevante concepten: • People, planet, profit • Cradle to cradle (C2C) • Duurzame bedrijfsvoering
MBO sector, 5 november 2009
Wat is duurzaam inkopen? Bij duurzaam inkopen gaat het om het toepassen van milieu- en sociale criteria bij de inkoop van goederen en diensten. Ingekochte goederen en diensten moeten voldoen aan bepaalde milieu- en sociale criteria.
MBO sector, 5 november 2009
Waarom duurzaam inkopen? • Stimuleren duurzame productie • Voorbeeldfunctie overheid • Verlaging prijzen duurzame producten • Belonen koplopers • Stimuleren innovatie
MBO sector, 5 november 2009
Programma Duurzaam Inkopen • Onder coördinatie van VROM • Samen met andere ministeries, IPO, VNG en UvW • Bovenwettelijk instrument Voordelen: • Uniforme criteria • Toepasbaar op alle uitgaven • Toepasbaar bij verschillende ambitieniveaus • Externe profilering
MBO sector, 5 november 2009
Voorgeschiedenis en ambities duurzaam inkopen • PreDo • Motie Koopmans/De Krom • Ambities duurzaam inkopen: Rijk Provincies Gemeenten Waterschappen.
MBO sector, 5 november 2009
Wat betekent de ambitie 100% duurzaam inkopen? • Als er duurzaamheidcriteria zijn worden daaruit de duurzaamheideisen in beginsel toegepast • Productgroepen waarvoor geen duurzaamheidcriteria zijn vastgesteld tellen niet mee • Zowel boven als onder EU-grenzen • Berekening op basis van de waarde van contracten • Alleen bij zwaarwegende redenen afzien van toepassing duurzaamheideisen Spelregel: afwijkingen motiveren
MBO sector, 5 november 2009
Duurzaamheidscriteria Wat zijn duurzaamheidcriteria? • Eisen en wensen • 45 productgroepen Belang duurzaamheidcriteria: • Voor inkoper • Voor bedrijven
MBO sector, 5 november 2009
Voorbeeld duurzaamheidcriteria Eisen: Kwalificatie van leveranciers: Geschiktheidseis: • Alle chauffeurs ten behoeve van de opdracht hebben een training gevolgd die gebaseerd is op de principes van “het nieuwe rijden”. • Inschrijver beschikt over een milieumanagementsysteem. Programma van eisen: • voertuigen < 3500 kg: Euro 4 norm • voertuigen > 3500 kg: Euro 5 norm • dieselvoertuigen < 3500 kg: maatregelen beperking emissie fijnstof (b.v. roetfilter). Wensen: Aan het geleverde: • extra punten voor inzet voertuigen < 3500 kg met Euro 5 norm • extra punten voor inzet voertuigen > 3500 kg voldoen aan EEV • extra punten voor inzet voertuigen met stillere banden. MBO sector, 5 november 2009
Uitgangspunten bij opstelling duurzaamheidcriteria • Zo ambitieus mogelijke criteria
(eisen én wensen) • Milieu- en sociale aspecten • In lijn met rijksbeleid of hoger beleid • Zo mogelijk in functionele termen • Meest relevante duurzaamheidaspecten • Selectief en simpel toepasbaar • Overall geen substantiële meerkosten • Voldoende aanbod • Juridisch houdbaar MBO sector, 5 november 2009
Proces vaststelling duurzaamheidcriteria • Analysefase met betrokkenheid stakeholders • Consultatieperiode • Uitvoeringstoets • Vaststelling door Minister • Periodieke herziening
MBO sector, 5 november 2009
Is Duurzaam Inkopen altijd duurder? • Goed nadenken over duurzamer bedrijfsvoering • Letten op total costs of ownership • Overall niet substantieel duurder • Schaalvoordelen leiden tot lagere prijzen
MBO sector, 5 november 2009
Monitoring naar voortgang duurzaam inkopen • Tweejaarlijkse Monitor (2006, 2008, 2010) • Doelgroep zijn alle overheden • Uitkomsten in rapportage aan Tweede Kamer • Voldoen van ingekochte productgroepen aan criteria • Implementatie in organisatie en processen.
MBO sector, 5 november 2009
Implementatie: rol bestuur/management en medewerkers Bestuur/Management • Onderschrijven belang duurzaam inkopen b.v. ondertekening deelnameverklaring • Toedeling verantwoordelijkheden • Monitoring Medewerkers • Plan van aanpak • Standaardformulieren • Toepassing duurzaamheidcriteria eisen wensen MBO sector, 5 november 2009
Hulpmiddelen voor inkopers • www.vrom.nl/duurzaaminkopen: algemene informatie • www.SenterNovem.nl: duurzaamheidcriteria rekentool/implementatie leidraad informatiepunt SenterNovem PIANOo site VNG, MVO enz.
MBO sector, 5 november 2009
Wat kan het bedrijfsleven doen? • Beïnvloeden van duurzaamheidcriteria • Verder verduurzamen van de productie/innovatie • Aanspreken toeleveranciers • Aanmelden www.marktplaatsduurzaaminkope n.nl • Zelf ook duurzaam gaan inkopen
MBO sector, 5 november 2009
EU en duurzaam inkopen EU uitgangspunt: voor milieu en tegen marktverstoring en administratieve lasten bedrijfsleven: • Doelstelling 50% in 2010 voor elke lidstaat • Ontwikkeling gezamenlijke minimum criteria • Vrijheid per lidstaat verder te gaan • Voorlopig vrijwillig, mogelijk later wettelijke regeling • Criteria met eisen en wensen • Thans geen sociale criteria • Zoveel mogelijk functioneel om innovatie te bevorderen • Monitoring op waarde (primair) en aantal contracten. MBO sector, 5 november 2009