WORKSHOP “niet aan gedacht” Duo Dagen 13 april 2015 M.Y.E. Cappetti, Klinisch Geriater A. Stuurman, casemanager dementie Laurens
Casus Hr. A. Hr A. 84 jaar. Getrouwd en zelfstandig wonend. Thuiszorg voor steunkousen voor echtgenote. Echtgenote geeft aan dat hr. A. zo veel vergeet. • Wil je iets doen met deze informatie? Ook als er verder geen problemen zijn? • Wat kan de oorzaak zijn van de klachten? • Waar kan je op letten of er tekenen zijn van een beginnende dementie? • Als je er iets mee wil hoe pak je dit dan aan?
Vroege signalering • Voordelen vroege analyse geheugen • Niet elk cognitief probleem is een dementie • Erkenning over de ervaren klachten en acceptatie bepaald gedrag van patiënt. • Zekerheid over aard, prognose en oorzaak • Betere behandeling en begeleiding. • Sneller goede en optimale zorg • Vroege inventarisatie zorgbehoefte • Mogelijk om specifiek behandelplan te maken • Toekomstplanning • Soms juist afwachten als weinig meerwaarde wordt verwacht van ziektediagnose in een eerder stadium
Vroege signalering Mogelijke tekenen van een dementie • Via observatie en gesprek met partner • Problemen van geheugen - Herinneren recente gebeurtenissen of feiten. - Kwijtraken spullen. Vergeten afspraken. Herhalen. - Medicatie-inname zelf of overgenomen
• Problemen oriëntatie - weten welke dag het is, gebruik kalender - verdwalen, bij bezoek bij anderen weten waar ze zijn - personen herkennen
• Problemen in de uitvoerende functies - Moeite met persoonlijke verzorging, telefoneren, huishouding - Omgaan met of aanleren (huishoudelijke) apparaten - Met geld omgaan, regelen van de geldzaken - Verhaal volgen van een boek of op TV
Vroege signalering Bij vermoeden ontwikkeling dementie • Adviseer echtgenote om langs haar huisarts te gaan • Leg echtgenote ook uit waar je aan denkt en waarom belangrijk is om dit uit te zoeken. • Inschakelen casemanager dementie van je team ? Bij casus was er een partner aanwezig maar wat als de heer A. nu alleen had gewoond? Wat als echtgenote aangeeft niet langs de huisarts te willen, dat het allemaal niet zo erg is, terwijl jij toch duidelijk al problemen ziet?
Vervolg Hr. A. Echtgenote is bij de huisarts geweest Test is gedaan, was goed. Echter jij ziet toch dat hr. A. achteruit gaat (vergeet steeds meer, weet niet meer goed hoe hij bepaalde zaken moet doen). Ook echtgenote vind het steeds moeilijker hoe hier mee om te gaan. Want als hij niet dement is waarom doet hij dan niets en onthoud hij niets.
• Wat kan er nu aan de hand zijn? • Ga je iets doen? En waarom? • Doet een geriater of GGZ iets anders dan de huisarts? • Wanneer geriater en wanneer GGZ?
Diagnostiek • Anamnese en heteroanamnese • Begin en beloop van de klachten • Geheugen (KTG, LTG) • Oriëntatie • Taal • Executieve = Uitvoerende functies • Veranderd gedrag, Persoonlijkheid • Positieve familieanamnese • Psychiatrisch onderzoek en Observatie • Geheugentesten • Eventueel aanvullend onderzoek • Geheugentesten • Bloed- of Beeldvormend onderzoek • Uitsluiten andere (lichamelijke) oorzaken
Diagnostiek Geriater Uitgebreide comorbiditeit
GGZ / BAVO Recente psychiatrische voorgeschiedenis Polyfarmacie (Complexe) gedragsproblematiek Vermoeden somatische Behoefte aan ambulante oorzaak diagnostiek Snel progressieve dementie Zorgmijding Bijkomende valproblematiek Complexe problemen steunsysteem
Vervolg Hr. A. Uiteindelijk is hr. A. bij de geriater geweest. Diagnose dementie is gesteld. Casemanager dementie is ingeschakeld. Nu kom jij voor zorg als ook de dochter er is en die vind het maar onzin, haar vader heeft geen Alzheimer, de huisarts had toch ook een goede test gedaan. Echtgenote zelf heeft het hier erg moeilijk mee. • Wat zouden redenen kunnen zijn dat dochter de diagnose ontkent? • Wat is nu de relatie tussen Alzheimer en dementie? • Hoe ondersteun je de echtgenote?
