Drummen als. Levensweg

Drummen als Levensweg

Benader je drumstel als een vriend en het zal je een leven lang dienen

http://www.drumschoolfriesland.nl Versie 1.0 juli 2012

"copyright 2012. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd door middel van druk, fotokopieën, geautomatiseerde gegevensbestanden of op welke andere wijze ook zonder schriftelijke toestemming van de auteur."

2

Inleiding Hartelijk bedankt voor het downloaden van mijn E-book “Drummen als levensweg”. Deze keer niet een boek vol met oefeningen. Meer een hulpmiddel om je mind-set ten aanzien van drummen te complementeren. Geschreven vanuit mijn eigen ervaringen en mijn visie op drummen. Een boek over hoe je drummen kunt benaderen. Dingen waar je misschien nooit over hebt nagedacht. Het verbeteren van de klank van je drumstel. Stemmen van toms, snare-drum en base-drum. Maar ook hoe je een goede bekkensetup kunt kiezen. Over voeding en drummen. En ….. nog veel meer. Ik hoop dat je het een leerzaam en zinvol boek vindt om tot je te nemen.

Ik wens je veel succes en vooral plezier bij het leren bespelen van je drumstel. Toegewijd aan jouw ontwikkeling als drummer

Albert Schoonbeek p.s. Stuur me een mailtje op [email protected] als je na het lezen van dit E-book vragen of opmerkingen hebt.

Copyright © 2012 DrumschoolFriesland.nl® - Alle rechten voorbehouden

www.drumschoolfriesland.nl

3

Drummen als levensweg Drummen als levensweg……………………………………………………………………...1 Inleiding........…………………………………………………………………………………2 Inhoudsopgave………………………………………………………………………………. 3 Waarom drummen?...................................................................................................................4 Stemmen van je slagwerk door een professional………….…………………………………..6 1. Stemmen van een tom…………...………..……………………………….7 2. Stemmen van je snare-drum….……………………………………………9 3. Stemmen van je base drum………………………………………………..10  Stemmen van je drumstel als geheel…………………………………………………..12  Opbouwen van je drumstel……………………………………………………………13  En nu de cymbalen…………………………………………………………………….14  Drummen en voeding………………………………………………………………….15  Tot slot………………………………………………………………………………...16



4

Waarom drummen? Oer-ritmes Voor de meeste mensen die starten met drummen begint de ritmische reis al op jonge leeftijd. Een reis die vaak een leven lang zal doorgaan. Iedereen herkent oerritmes diep in zijn binnenste. Bij de djembé workshops die ik geregeld geef, valt het me altijd op dat ongeacht leeftijd, voorkennis, al dan niet een muzikale achtergrond, iedereen de aangeboden lesstof kan volgen. Ik heb het nog nooit meegemaakt dat iemand tijdens de workshop afhaakte, omdat hij of zij het niveau niet aankan. Soms laat ik degenen die moeite hebben met iets complexere ritmes de meer eenvoudige ritmische patronen spelen. Het plezier in het spel is altijd bij iedereen merkbaar. De energie spat er vaak vanaf. We zijn zo gewend aan ritme in ons leven, dat het volgen van onbewust bekende patronen meestal als vanzelfsprekend gaat. Dat herkennen van patronen is een belangrijke vaardigheid van het brein en belangrijk om in deze wereld te overleven. Muziek maken en luisteren is goed voor de hersenen. Door naar muziek te luisteren of muziek te maken worden meerdere hersengebieden actief. Muziek en onze hersenen Muziek spreekt de oer-gebieden in ons brein aan. Dat werkt als volgt: we genieten van de muziek, worden positief gestemd en vaak delen we die muziekbeleving zelfs met de mensen om ons heen. Tijdens dat genieten verandert de elektrische geleiding van de huid, het hart klopt sneller, de ademhaling verandert en we worden iets warmer. Dat laatste leidt tot een fysieke reactie, die rilling waarmee we die extra warmte afvoeren. Als dit allemaal gebeurt, produceert het brein extra dopamine, de beloningsstof van ons brein voor goed gedrag. Op het moment van die rilling zit er een flinke piek in die dopamine en daarom voelt dat zo fijn. Zoals ik al op mijn website aangeef, muziek maken (en dus drummen) werkt verslavend, al moet ik zeggen dat dit een gezonde “verslaving” is. Muziek en therapie Muziek luisteren heeft ook een belangrijke een therapeutische waarde. Alzheimer patiënten worden vaak rustiger van muziek, hun depressies en gedragsstoornissen nemen af. Muziek kan ook gebruikt worden om leerstoornissen op te sporen. Als kinderen moeite hebben om ritmes te volgen of om toonhoogte te onderscheiden voorspelt dat vaak ook moeilijkheden met het leren van taal. Taal is ook heel ritmisch.



5

Kinderen die op school naast het leren van schoolse vaardigheden als rekenen, taal enz. ook muziekles krijgen, hebben een hoger IQ dan kinderen die dat niet krijgen! Muziekles, drumles, bevordert in ieder geval het taalvermogen van kinderen.1 Gouden momenten Voor mij persoonlijk is het bespelen van een drumstel altijd tweeledig geweest. Enerzijds het willen leren van ritmische patronen, jezelf steeds blijven ontwikkelen. Het leren begrijpen hoe je het meeste rendement haalt uit de manier waarop je speelt (gebruik maken van de juiste techniek). In het hoofdstuk over verschillende technieken ga ik hier dieper op in. Anderzijds het spelen zelf. Het plezier dat je beleeft aan samen spelen is amper te beschrijven. Geregeld het gevoel hebben dat je rechtstreeks met je eigen ziel contact hebt en communiceert met de ziel van medemuzikanten. Gouden momenten noem ik dat. Voor mij is drummen en bezig zijn met ritme een manier van leven

1

Mocht je verdieping zoeken betreffende dit onderwerp dan verwijs ik graag naar onderstaand boek.

THE MUSIC INSTINCT - HOW MUSIC WORKS AND WHY WE CAN’T DO WITHOUT IT

door Philip Ball Copyright © 2012 DrumschoolFriesland.nl® - Alle rechten voorbehouden


6

Stemmen van je drumstel Drumstel stemmen is een kunst Daar staat ie dan. Je nieuwe slagwerk. Maar wat is dat? Waarom klinkt dat slagwerk zo anders als ik in gedachten had? Sleutelen, draaien, vellen wisselen, maar het geluid blijft slecht. Had ik nu toch maar dat andere (waarschijnlijk veel duurdere...) drumstel gekocht... of ... of...maak een afspraak met ...

STEMSERVICE van DrumschoolFriesland http://www.drumschoolfriesland.nl/stemservice

5 redenen om uw drumstel goed te laten stemmen Het stemmen van een drumstel is een kunst op zich. Door een drumstel goed te stemmen kan een enorme verbetering in klank optreden. Nu is een drumstel stemmen niet makkelijk. Het duurt jaren om het echt onder de knie te krijgen. DrumschoolFriesland heeft ruime ervaring in het stemmen en afstellen van drumstellen. U wilt dat uw drumstel een geweldige sound krijgt? Maak een afspraak en sta versteld van het resultaat 1. 2. 3. 4. 5.

Stemmen bij aankoop nieuw slagwerk Stemmen na aanschaf nieuwe vellen Stemmen, omdat u de studio in moet en uw drumstel gewoon te gek moet klinken Stemmen, omdat u wilt leren hoe u zelf een beter geluid uit uw drumstel kunt halen Stemmen, omdat het uw spelplezier verhoogt

Stemmen en leren Tijdens het stemmen vertel ik je van alles over het drumstel. Hoe je onderhoud pleegt, hoe je stemt, hoe je nieuwe vellen monteert en nog veel meer. Heb je geen interesse bij mijn verhaal, dan stem ik je slagwerk naar de sound die jij in gedachten hebt (afhankelijk van de kwaliteit en eigenschappen van je slagwerk).



7

Stemmen van een tom Schoonmaken Goed, je wilt zelf aan de slag. Nog beter. Je leert meteen je tom kennen en kunt mogelijke gebreken meteen oplossen. Het uiteindelijke doel is natuurlijk dat je trommels zo goed mogelijk (muzikaal) klinken. Op de website kun je een video vinden met daarin uitgebreid uitgelegd hoe je een tom kunt stemmen en hoe je hem kunt verbeteren. Hieronder een stappenplan voor verbeteren van een (oude / vintage) tom. Verwijderen spanbouten       

Verwijder de spanbouten uit de ringen (hoops) Gebruik bij verwijderen en monteren van je vellen steeds twee stemsleutels Controleer of de spanbouten aangetast zijn door roest (indien nodig vervang je ze) Controleer of alle ringetjes bij de bouten aanwezig zijn Maak de spanbouten schoon Maak het vel (rand) schoon Doe dat ook met de hoops

Oud vel schoonmaken  Als het vel te veel bespeeld is vervang het dan  Vaak zijn de ondervellen nog als nieuw / wissel in dat geval de vellen om. Soms zijn de ondervellen (bij een snare-drum is dat eigenlijk altijd het geval) dunner. In dat geval kun je beter nieuwe vellen monteren.  Soms zit er tape op de vellen om ze te dempen (geluid vernielen…) verwijder dat en verwijder de lijmresten met wasbenzine of een beetje schuurmiddel Poets je trommel  Poets, nu je trom zo goed als kaal is, meteen je hele trommel Controleer de bevestiging van de hardware  Aan de binnenzijde van je trommel zie je veel schroeven zitten. Kies de juiste maat sterschroevendraaier (ik ben nog geen andere schroeven tegengekomen) en controleer of alle schroeven stevig zijn aangedraaid. Soms levert een loszittende schroef een vervelende rammel op tijdens het spelen. Vooral als je de studio ingaat, kan dat erg lastig zijn.  Controleer nu ook de rand van de trommel waar dus het vel op ligt. Dit is een zeer belangrijk onderdeel van de trommel en maakt voor een groot gedeelte uit hoe de trommel uiteindelijk gaat klinken.  Bij vintage slagwerken (of een oud tweedehandsje) kan de rand beschadigd zijn. Als je het aandurft kun je zelf gaan repareren met vloeibaar hout. Of je laat het doen door een professional. Copyright © 2012 DrumschoolFriesland.nl® - Alle rechten voorbehouden


8

Monteer de vellen  Let er even op dat je de vellen goed op je trom zet (welke boven / welke onder)  Zelf let ik er altijd op dat het logo op het vel bij alle trommels op dezelfde plaats zit (niet echt nodig, maar toch)  Draai de spanbouten aan met je duim en wijsvinger tot ze net vast zitten  Doe dat kruislings, dus steeds twee tegenoverliggende bouten aandraaien Het stemmen  Breng nu het vel op spanning. Dit kan even lastig zijn. Door druk te geven aan één kant, gaat de rand op de andere zijde losser zitten. Probeer daarom steeds twee spanbouten kruislings tegelijk iets aan te spannen.  Soms moet je juist weer een spanbout iets losser draaien. Dit leer je door het veel te doen!  Ik breng het vel meestal net op spanning. Door goed te kijken (rimpels in het vel) en te luisteren (klink de trom langs de rand rondom bij elke spanbout gelijk) probeer ik het vel zo te spannen dat het overal “net” op spanning staat. Zo laag mogelijk dus.  Onder en bovenvel stem ik op de zelfde wijze (voor een snare-drum wijk ik daarvan af, maar dat komt later aan de orde)  Zelf gebruik ik geen doek om tijdens het stemmen een van de vellen te dempen. Ervaring zal leren of dat voor jouw nodig is of niet  Bij laag stemmen kan er een “knorrend” geluid optreden. Meestal is er dan ergens één spanbout die net niet genoeg is aangedraaid. Corrigeer dat.  Als de tom op spanning is, kun je gaan werken aan de totale sound van je trommels  Bij nieuwe vellen moet je na stemmen even flink je vel aanduwen / aandrukken. Bij een base drum vel ga ik zelf even op het vel staan. Een flinke “krak” is meestal het gevolg. Je moet het vel daarna nogmaals even bijstemmen Omdat ik mijn drumstel altijd erg laag stem en de vellen dus maar net onder spanning staan, wil het voorkomen dat ik vooraf en tijdens een optreden moet bijsturen. Meestal de grootste floor-tom. Ook het weer (luchtdruk en vochtigheid van de lucht) heeft invloed op de klank en de spanning van je vellen. Persoonlijk houd ik van een natuurlijke sound die vrij laag is. Ik start met de kleinste tom en werk zo naar de laagste toe. De floor-tom moet in mijn beleving je middenrif in trilling brengen. Je moet hem voelen. Het aanbrengen van tape om trommels te dempen doe ik amper. Heel enkel in de studio om een trom net iets droger te laten klinken. De snare-drum wil af en toe nogal eens een “jank” laten horen. Daarvoor kan een klein stukje tape (kies wel één die geen lijmresten achterlaat) uitkomst bieden



9

Stemmen van de snare-drum De snare-drum Er zijn een paar duidelijke verschillen tussen het stemmen van een tom en het stemmen van een snare-drum.  Er zitten snaren onder de snare-drum  Er is een spanmechanisme gemonteerd  Het ondervel is dunner (nodig om de juiste trilling van de snaren te verkrijgen) Ook de spanning van onder en bovenvel verschilt. Zelf heb ik het ondervel behoorlijk strak staan.

Stemmen van je snare-drum  Monteer eerst het ondervel en breng dat op spanning  Monteer daarna de snaren. Elke snare-drum heeft een andere manier van spannen van de snaren. Van belang is dat je snarenbed echt helemaal op het vel rust en niet half op de rim van de trommel. Dit is vaak even proberen hoe een en ander het best zit. Neem hier de tijd voor.  Monteer daarna het bovenvel.  Ik breng dat meestal op een redelijke spanning en ga dan vooral luisteren. Dezelfde snare met een lage spanning kan totaal anders klinken dan met een hoge spanning. Blijf zoeken tot jij het geluid hoort wat voor jouw werkt. Persoonlijk  Een snare is heel persoonlijk. Elke snare heeft een zeer duidelijk eigen karakter. Ga op zoek naar de snare (en de stemming die daarbij hoort) die voor jouw werkt.  Verschillende soorten vellen kunnen ook veel doen voor de klank van je vellen.  Ook het materiaal waarvan de snare is gemaakt en of je metalen of houten hoops gebruikt, maakt een wereld van verschil. Ga experimenteren en uiteindelijk vind je de snare-drum die het best bij jou en bij je drumstel en stijl past.

Zie voor meer tips betreffende stemmen ook het voorgaande hoofdstuk.



10

Stemmen van de base-drum Hieronder in het kort weergegeven hoe je de base-drum kunt aanpakken. Wel of geen demping  Mijn ervaring is dat als je enige demping aan de binnenzijde van de base tegen je speelvel legt, je meer controle krijgt over de bounce (stuiteren van de base-drum klopper).  Als je veel heel-up speelt raad ik demping zeker aan.  Hoeveel demping is een kwestie van smaak. Zelf vind ik dat je het karakter van de drums moet kunnen horen. Een trommel moet klinken als een trommel en niet als een oude doos.  Ik gebruik graag zachte stoffen, omdat die niet te veel tegen het vel drukken en dus de natuurlijke sound zoveel mogelijk in takt laat. Geen zware paardendeken erin dus. Zonder voorvel?  Tegenwoordig speelt bijna iedereen met voorvel. Het komt de klank zeker ten goede.  In het voorvel kun je een gat maken en daarin een soort booster monteren. Vraag bij een drumspeciaalzaak naar de mogelijkheden. Nieuw vel  Er zijn vele verschillende soorten vellen te koop voor je base-drum. Ik heb van alles geprobeerd, maar een standaard vel zonder toeters of bellen bevalt mij altijd nog het best.  Voor mij dus geen dubbele vellen, of vellen met ingebouwde demping en zo. Vervelende rammeltjes zijn vaak het gevolg en uiteindelijk kies je ook voor een regulier vel. Bespaar je de extra kosten. Inkrakken van nieuw vel  Wat je wel moet doen is het wat ik noem het “inkrakken” van nieuwe vellen. Ik ga rustig op een nieuw vel staan, totdat je een duidelijke krak hoort. Het vel eerst wel al goed op spanning brengen.  Na dit “inkrakken” is het vel gesetteld in de ring waarin die is verlijmd. Als je dit nalaat blijf je stemmen. Dit geldt dus voor ALLE NIEUWE vellen die je monteert. Al krak je de kleinere vellen in door er met de palm van je hand stevig op te drukken. Stemmen Zelf vind ik de base drum altijd het lastigst te stemmen. De verschillende zalen met allen hun eigen akoestiek, waarin de base steeds weer anders reageert. Speel je met volledige versterking dan is dat probleem minder, aangezien de geluidsman dan een en ander kan bijsturen. Speel je akoestisch dan zul je af en toe moeten sleutelen aan het geluid. Zeker als je een erg vette base hebt (zoals mijn 22 inch Mapex). Vooral als je zacht moet spelen kan die base drum een ramp zijn. Alles overheersend en dus in sommige situaties irritant. Een flinke demping kan dan uitkomst bieden. Copyright © 2012 DrumschoolFriesland.nl® - Alle rechten voorbehouden


11

 Bij de base-drum hanteer ik dezelfde principes als bij de andere toms. Ik probeer beide vellen gelijk te laten klinken uitgaande van een vrij lage basisspanning.  Daarna ga ik corrigeren.  Over het algemeen is de spanning op het speelvel bij mij hoger dan het resonantievel (voorvel).  Een laag gestemd resonantievel geeft een lekkere vette dreun.

Zie voor meer tips betreffende stemmen ook de voorgaande hoofdstukken.



12

Stemmen van je drumstel als geheel Nu alle trommels gestemd en nagekeken zijn, kun je beginnen om het geheel te laten klinken als een drumstel. Als je mijn adviezen hebt opgevolgd dan moet je nu al meteen een groot verschil horen. Is dat niet zo lees dan hoofdstuk STEMMEN VAN JE DRUMSTEL nog eens door. Of neem meteen contact op met de stemservice van www.drumschoolfriesland.nl/stemservice Eenheid  Je kunt er voor kiezen om je drumstel echt op toon te stemmen. Een drummer als Terry Bozzio gaat daar heel ver mee. Hij bezit een pentatonisch gestemd slagwerk waarmee hij naast ritmisch ook melodisch kan spelen. Een soort piano / slagwerk dus. Als je deze meester ooit live kunt bezoeken zou ik dat iedereen van harte aanraden  Zelf stem ik altijd op gehoor. Startend met de hoge tom die ik vrij laag stem. Lekker knallend en toch zo bespeelbaar dat subtiele roffels ook goed uitkomen. (zie ook het hoofdstuk over techniek)  Vandaar uit ga ik de andere toms stemmen.  Ik probeer steeds de totale klank uit. Dus volledig spel met base / snare en bekkens, om de verhouding in klankkleur te kunnen bepalen. Maak opnames  Iedereen heeft tegenwoordig wel de mogelijkheid om een stukje muziek live op te nemen.  Maak opnames en beoordeel die. Conclusie en aandachtspunten  Leer je drumstel en zijn klanken kennen en wees niet bang om te experimenteren  Focus je op de totaalsound.  In een band opstelling zal je drumgeluid gemengd worden met alle aanwezige klanken. Probeer eenheid in je drumgeluid te vinden.



13

Opbouwen van je drumstel Als je voor het eerst een slagwerk hebt gekocht bouw dat dan eens een aantal keren op. Kijk alles na. Werkt alles goed? Pleeg reparaties en onderhoud waar nodig. Kortom, leer je drumstel kennen. Voordeel daarvan is als je gaat spelen met anderen je weet hoe je het drumstel in een redelijke tijd zo opstelt, dat je de rest van de sessie je kunt richten op muziek maken. Ik maakte er altijd een sport van mijn drumstel zo snel mogelijk speelklaar te hebben. Opbouw drumstel  Plaats je kruk  Gebruik een kleed / tapijt als onderlegger voor je slagwerk. Je heb geen last meer van verschuiven van je drumstel en je bent de directe weerkaatsing van geluid van onder af kwijt.  Bijkomend voordeel van een ruim kleed (2 meter bij 2 meter voldoet meestal prima) dat je het gehele slagwerk (soms een paar bekkenstand verwijderen) kunt verplaatsen, omdat de bassist die voor de zoveelste keer weer eens te laat is nét 20 centimeter meer ruimte nodig heeft. Zo blijf je vrienden!  Plaats je base drum.  Plaats je snare drum.  Plaats de toms één voor één.  Afhankelijk van de grootte van je base drum heb je daar meer of minder ruimte voor. Een 20 inch base drum bevalt mij qua ruimte en opstelling het best.  Gebruik memorie locks om bij opbouw snel je basisopstelling te kunnen neerzetten.  Plaats ten slotte je bekkens Neem vervolgens even rustig de tijd om even te spelen. Wen aan het geluid en de akoestiek van de zaal. Waar nodig stem je het drumstel nog bij. Oh ja, neem een handdoek mee als je gaat spelen.



14

En nu de Cymbalen Het woord bekken associeer ik altijd met een onderdeel van ons lichaam. De verklanking van het woord cymbalen past in mijn beleving ook veel meer bij de klank die ze voortbrengen dan dat het woord bekkens dat doet. Toch kies ik er hier voor om vanaf nu het woord bekkens te gebruiken, aangezien dat veel meer in ons taalgebruik is ingeburgerd. Complex Is het al lastig om de perfecte sound uit je drumstel te halen, bij bekkens ligt dat nog net iets ingewikkelder. De complexe tonen die de huidige doordachte en uitgebalanceerde legeringen tegenwoordig voortbrengen, zijn meer dan boeiend. Dat maakt het voor ons drummers lastig de juiste set-up te vinden. Kant en klare sets De industrie heeft daarop als antwoord compleet op elkaar afgestemde sets ontwikkeld. Dit kan een mooie start zijn. Zelf gebruik ik veel “extra” effect bekkens. Er zijn ook best veel drummers (Trilok Gurtu o.a.) die een bijzondere setup gebruiken. Afhankelijk van wat je hebt te besteden en wat je uiteindelijke doel is, is er tegenwoordig met de nodige creativiteit zeer veel mogelijk. Poetsen ja of nee… Bekkens poetsen doe ik nooit. Ik bezit een drietal bekkens die meer dan 40 jaar oud zijn en nog klinken alsof ze gisteren zijn aangeschaft. Nooit gepoetst. Poetsen maakt vaak meer stuk (geluid) dan dat het goed doet. Niet doen dus. Persoonlijk Bekkens zijn heel persoonlijk. Wat de een geweldig vindt is voor een ander helemaal niks. Luister veel naar andere drummers en probeer klanken te vinden die jou aanspreken. De bekkensetup van heel veel slagwerkers is op het internet te vinden. Doe er je voordeel mee. Bij Sabian (mijn favorite bekkenmerk) kun je in een zogenaamde “vault” de verschillende bekkens beluisteren.



15

Voeding Als je wilt dat je auto goed blijft functioneren, kun je er maar beter goed voor zorgen. Geregeld een grote beurt, de juiste brandstof en de juiste manier van berijden, zorgen voor een langere levensduur en betere prestaties. Zorg voor de juiste brandstof Vergelijk jezelf met die auto. Tijdens repetities en zeker tijdens optredens vraag je best heel veel van je lichaam. Zorg dat je dan ook goed gegeten hebt en dat je voldoende drinkt. Een voedzame maaltijd ongeveer een uur voordat je gaat spelen werkt uitstekend. Veel van onze voeding is uiterst slecht! Zelf ben ik volledig overgestapt op biologische producten. Ik moet zeggen dat het mijn energiehuishouding veel goed doet. Fast food Muziekanten vertoeven vaak op plekken waar de verleiding om een snelle en ongezonde snack te nuttigen overduidelijk aanwezig is. Met een beetje inspanning kun je er ook voor kiezen voor gezond voedsel. Die inspanning zal worden beloond. Je voelt je tijdens en ook na een optreden veel beter. Aandachtspunten t.a.v. voeding  Eet ruim voor het optreden een voedzame maaltijd  Zorg dat je voldoende water bij je hebt voor tijdens het optreden  Om jezelf een energieboost te geven kun je een beker gevuld met een gezonde smootie gebruiken. Werkt bijna direct  Voor en tijdens het spelen geen sterke drank of bier. Het komt je spel écht niet ten goede  Neem een paar bananen mee. Makkelijk, snel, lekker en voedzaam  Energiedrankjes zijn uiterst slecht. Niet doen dus!!! Over voeding Over voeding is momenteel zeer veel te vinden op het internet. Ik raad je aan daar kennis van te nemen. Niet alleen als drummer, maar vooral ook als mens. En als je door het nemen van betere voeding lekkerder in je vel komt te zitten (letterlijk), zal dat natuurlijk ook je spel als drummer en muzikant ten goede komen.



16

Tot slot Versie 1.0 Hierbij wil ik je nogmaals danken voor het downloaden van dit E-Book. Ik hoop dat het je heeft geholpen. Dit is de eerste en nog niet gecorrigeerde versie van dit E-Book. Mocht je opmerkingen hebben laat dan een bericht achter op [email protected]

Download Ga naar www.drumschoolfriesland.nl/download om de laatste versie van het E-Book op te halen. Ik wens je veel plezier met het lezen ervan!

Ritmische groet, Albert Schoonbeek



Drummen als. Levensweg

Recommend Documents