Datum evaluatie: Naam/titel van de website: Onderwerp van de website: Categorie: URL van de website: Doelgroep: Bruikbaar voor / als:
O ondersteuning
Opmerkingen:
O aanvulling O vervanging O gebruik bij werkstukken O gebruik bij spreekbeurten O O
Werkwijze evaluatie: Stap 1: Bekijk de website. Beschrijf op pagina 2 uw eerste algemene indruk met in uw achterhoofd de “definitie” van een educatieve website: Een educatieve website is een website die informatie aanbiedt die bestemd is voor educatie en • een zinvolle bijdrage levert aan het leerproces en/of sociale vaardigheden van de leerling; • waarvan de inhoud aansluit op de kerndoelen voor het basisonderwijs; • aansluit bij of geïntegreerd kan worden in het vakkenpakket dat op de basisschool wordt gebruikt. Een educatieve website biedt mogelijkheden (één of meer van onderstaande punten): • om iets nieuws te leren, te oefenen en te toetsen; • tot ondersteuning, uitbreidingen verdieping van de leerstof die in enig leerjaar van de basisschool wordt aangeboden; • al dan niet met behulp van de pc aangeleerde vaardigheden en kennis te toetsen; • tot inzicht te geven in een bepaalde materie, bijvoorbeeld een 'simulatie'; • tot het spelen van educatieve games passend binnen het vakkenpakket van de basisschool. Stap 2: Bekijk de website nu aan de hand van de criteria zoals die staan vermeld op de volgende pagina’s en kruis uw bevindingen aan in de hokjes achter de criteria. Stap 3: Tel het aantal “ja” en “nee” bij elkaar op en vul dan de “Samenvatting evaluatie website” op pagina 2 in.
Beschrijving eerste indruk van de website
Samenvatting evaluatie website Conclusie n.a.v. de evaluatie conform de criteria op de volgende pagina’s: Op grond van het totaal aantal gescoorde “ja” en “nee” en uw algemene indruk van deze website is de waardering voor deze website: O Zeer bruikbaar O Opslaan voor toekomstig gebruik O Onbruikbaar Opmerkingen:
1.0
JA
TECHNIEK / WERKING / GEBRUIKSVRIENDELIJKHEID / VORMGEVING 1.1 De website (pagina’s) laadt (laden) snel 1.2 De afbeeldingen laden goed en snel 1.3 Op de homepage wordt snel een overzicht geboden van de (belangrijkste) inhoud 1.4 De structuur van de website is gemakkelijk te doorzien. De indeling van de informatie in (sub)rubrieken is logisch vanuit het perspectief van de doelgroep die niet vertrouwd is met de materie 1.4.1 Er is een sitemap 1.4.2 Er is een handleiding voor de gebruiker met Informatie over het gebruik van de site 1.5 Navigatie 1.5.1 De knoppen van de navigatiebalk zijn duidelijk (duidelijke vorm, duidelijke tekst/iconen) 1.5.2 Het is duidelijk naar welke informatie/onderdelen de afzonderlijke knoppen leiden 1.5.3 Op grond van de knoppen kan de doelgroep zich een duidelijk beeld vormen van de structuur van de inhoud van de site. 1.5.4. Er staan onnodige/verwarrende navigatiemenu’s/knoppenbalken op de pagina’s 1.5.5 Op de beginpagina’s van de (sub)rubrieken wordt snel duidelijk wat men daar kan vinden 1.5.6 De bezoeker wordt voldoende geattendeerd op interessante onderdelen van de site 1.6 De hyperlinks 1.6.1 De hyperlinks in de tekst zijn duidelijk te herkennen 1.6.2 Het is duidelijk waar de hyperlinks heenleiden 1.6.3 Indien er uitsluitend gebruik wordt gemaakt van iconen en afbeelding met hyperlinks dan is het direct duidelijk waar zij heenleiden 1.7 De site moet bekeken worden in een door de maker bepaalde volgorde 1.8 De gebruiker kan zijn eigen keuzes maken bij het bekijken van de website 1.9 De informatie kan gekopieerd worden naar het klembord 1.10 De informatie kan gemakkelijk worden afgedrukt 1.11 De website kan goed bekeken worden met zowel een langzame als een snelle verbinding 1.12 Intro (bijv. Flash), filmpjes en geluidsfragmenten zijn te onderbreken of weg te laten 1.13 De website kan bekeken worden met verschillende browsers 1.14 De website kan bekeken worden met verschillende schermresoluties 1.15 De website kan bekeken worden met verschillende beeldschermafmetingen 1.16 De website kan bekeken worden zonder extra hulpmiddelen (plug-ins) 1.17 De verhouding beeldmateriaal / tekst is goed - Is evenwichtig verdeeld 1.18 Het beeld- en/of geluidsmateriaal voegt wat toe aan de tekst . Heeft een meerwaarde 1.19 De vormgeving (kleuren - afbeeldingen - geluid) past bij het onderwerp van de website
NEE
N.V.T.
1.20 De vormgeving is niet dominant maar functioneel en ondersteunend 1.20 De vormgeving van de website en de pagina’s is rustig en overzichtelijk 1.21 De “tone-of-voice” past bij de doelgroep 1.22 De website is aantrekkelijk voor de doelgroep (uitnodigend - boeiend - stimulerend) 2.0
JA
NEE
N.V.T.
JA
NEE
N.V.T.
PAGINA-INDELING EN TOEGANKELIJKHEID TEKSTEN 2.1 De indeling van de pagina’s (o.a. plekken knoppen, tekst) is afgestemd op de manier waarop de doelgroep websites bekijkt 2.2 De belangrijkste onderdelen van de pagina’s komen goed in beeld op het beginscherm van de pagina’s 2.3 Het is snel duidelijk welke inhoud/mogelijkheden op de pagina’s worden geboden 2.4 De teksten zijn scanbaar (o.m. voorzien van kopjes) 2.5 De teksten zijn kort of opgesplitst in korte onderdelen 2.6 De teksten zijn goed onderverdeeld in korte alinea’s met witregels, liefst met kopjes 2.7 De woorden en zinnen zijn kort 2.8 Het woordgebruik past bij de doelgroep 2.9 De zinsopbouw past bij de doelgroep 2.8 Er wordt (uitsluitend) gebruik gemaakt van voor de doelgroep alledaagse taal (geen jargon of buitenlandse woorden) 2.9 De lettergrootte past bij de doelgroep) en is duidelijk leesbaar 2.10 De kleur en het contrast van de letters zijn goed 2.11 De tekst wordt ( ook) voorgelezen 2.12 Het is steeds duidelijk wat men moet doen om bepaalde handelingen te verrichten 2.13 De website is correct voor wat betreft spelling en grammatica 3.0
INFORMATIE OVER DE SITE 3.1 Er wordt informatie gegeven over de aanbieder(s)/maker(s) van de website 3.2 Er wordt informatie gegeven over het onderwerp / over wat de bezoekers op de website kunnen vinden 3.3 Er wordt informatie gegeven voor wie de website bedoeld is (doelgroep) 3.4 Er wordt informatie gegeven over de doelstellingen van de website (de leerdoelen zijn duidelijk geformuleerd) 3.5 Er wordt informatie gegeven over de bronnen waarvan gebruik is gemaakt 3.6 Er worden verwijzingen (links) naar andere bronnen gegeven 3.7 Er wordt duidelijk aangegeven wat van het onderwerp wordt behandeld en wat niet 3.8 Betrouwbaarheid informatie op de website 3.8.1 De tekst bevat een publicatiedatum 3.8.2 De tekst bevat een auteursnaam (met een zoekmachine kun je op het internet nagaan
wat de auteur nog meer gepresteerd heeft) 3.8.3 De herkomst van de tekst is duidelijk (welke organisatie(s) steekt (steken) erachter 3.8.4. De website bevat een E-mailadres om vragen te kunnen stellen aan de auteur(s) 3.9 De site is actueel en goed bijgehouden. Op de website kun je zien wanneer de website voor het laatst is gewijzigd/geactualiseerd
4.0
JA
DE INHOUD VAN DE WEBSITE 4.1 De website past - wat de inhoud betreft 9tekst, beeld, geluid) - bij de doelgroep 4.2 De website is onafhankelijk te gebruiken (niet gebonden aan een bepaalde methode) 4.3 De website is bedoeld gebruikt te worden bij een bepaalde methode als ondersteuning 4.4 De website is bedoeld gebruikt te worden bij een bepaalde methode als verrijking/verdieping 4.5 De website kan gebruikt worden als vervanging van delen, hoofdstuk(ken) van een methode 4.6 De website kan gebruikt worden zonder verder studie- of naslagmateriaal 4.7 De informatie is feitelijk en concreet 4.8 De informatie is betrouwbaar (zie 3.8) 4.9 De informatie is juist 4.10 De inhoud is vrij van vooroordelen of de vooroordelen worden direct door de doelgroep herkend 4.11 De website is objectief. Aan de website ligt geen bepaalde levensbeschouwing ten grondslag 4.12 Het verschil tussen feiten en meningen is duidelijk herkenbaar 4.13 De informatie wordt belicht vanuit verschillende invalshoeken 4.14 Het aantal aangereikte feiten en begrippen per onderdeel/rubriek is goed gedoseerd 4.15 Er is een verklarende lijst van gebruikte termen, begrippen en moeilijke woorden 4.16 De informatie is daar waar nodig actueel 4.17 De informatie/tekst is helder en duidelijk en zal goed begrepen worden door de doelgroep 4.18 De rubrieken van de website zijn logisch en begrijpelijk ingedeeld 4.19 De rubrieken van de website dekken (geen hiaten) het onderwerp 4.20 In de website zijn vragen / opdrachten verwerkt. De antwoorden zijn beschikbaar 4.21 Op de website kunnen de leerlingen werkbladen downloaden en uitprinten 4.22 Indien werkbladen… Zijn de antwoorden bijgeleverd? 4.23 De website bevat tussentoetsen, eindtoets. Antwoorden worden bijgeleverd. 4.24 De website kan gebruikt worden om de leerstof uit de methode extra te oefenen 4.25 De website kan gebruikt worden voor remedial teaching / remediëring 4.26 Op de website kunnen ook games (in het kader van het onderwerp) worden gespeeld ter verwerking van de leerstof
NEE
N.V.T.
5.0
JA
NEE
N.V.T.
JA
NEE
N.V.T.
GEBRUIK VAN DE MOGELIJKHEDEN DIE HET INTERNET BIEDT 5.1 De website bevat interactieve onderdelen 5.1.1 Er kan met de maker(s)/auteur(s) gecommuniceerd worden 5.1.2 Er kan tussen de gebruikers onderling gecommuniceerd worden (Forum - chatten) 5.1.3 Het forum en/of chatbox permanent gemodereerd 5.2 De interactieve onderdelen voegen wat toe aan de website (meerwaarde) 5.3 Er wordt optimaal gebruikgemaakt van aanklikbare bronnen (verwijzingen naar informatie binnen en buiten de website) 5.4 Op de website staan reclame-uitingen (al dan niet via popupschermen) 5.5 De website is agressief of dwingend in het ontlokken van privacygevoelige gegevens (registratie om de site te kunnen gebruiken) 5.6 De website heeft een duidelijk privacy-beleid met een acceptabele uitleg over de omgang met bezoekersgegevens
6.0
BRUIKBAARHEID VOOR HET ONDERWIJS De website sluit aan bij de huidige stand van zaken binnen het vak/vakgebied De website kan eenvoudig ingezet worden bij het onderwijs in een groep De website sluit aan bij de herziene kerndoelen De website beschikt over een lesplan of handleiding voor de leerkracht De inhoud van de website sluit aan bij de leerstof/leerdoelen van de doelgroep De website is bruikbaar bij het maken van een werkstuk of spreekbeurt De website sluit aan bij de mogelijkheden van de doelgroep en hun niveau van kennis De website zal de doelgroep aanspreken De website biedt de leerling de mogelijkheid zijn/haar zoektocht naar kennis voort te zetten vanuit de website zelf. De website biedt aanknopingspunten voor verdere studie De opdrachten op de website bevorderen het samenwerkend leren De opdrachten op de website bevorderen het zelfstandig leren
Gebruikerscriteria •
Herkenbaarheid van de geboden informatie. Is makkelijk te duiden waar de tekst over gaat? Tevens moet herkenbaar zijn om welk type van informatie het gaat. Te onderscheiden zijn : objectieve informatie, enthousiasmerende informatie, overtuigende informatie en tenslotte indoctrinatie.
•
Gehanteerde taal In welke taal wordt de informatie geboden? Nederlands, eventueel Engels genieten de voorkeur
•
Technische moeilijkheidsgraad van de tekst. Is de informatie door de beoogde doelgroep te verteren? Tekststructuur, zinslengte, woordgebruik aan de ene kant en indeling in blokken van beknopte alinea's, visuele (en auditieve) ondersteuning bepalen de leesbaarheid van de tekst.
•
Functionele vormgeving. Draagt de vormgeving bij tot het overbrengen van de boodschap of leidt deze eerder? Soberheid versus "toeters en bellen".
•
Surfbaarheid Is de navigatie (het bladeren) binnen de site logisch en eenvoudig? Zijn de interne links binnen de pagina (onderstreepte woorden en buttons) lineair of associatief? (Moet een door de sitebakker geplande volgorde gevolgd worden of kan binnen de site gesprongen worden?)
•
Interactiviteit In hoeverre hebben muiskeuzes of ingevulde formulieren informatie op maat tot gevolg? Kan er via een E-mailknop gecommuniceerd worden met de makers, eigenaars van de site?
•
Honkvastheid Is de site altijd op hetzelfde adres te vinden of wordt de site nog al eens verplaatst? Zulks is uiteraard niet in een keer vast te stellen, maar zal je als regelmatige bezoeker wellicht opvallen.
•
Actualisatie Als de site suggereert actueel te zijn, is dat dan ook zo? Hoe vaak worden de pagina's ververst? Is er een vermelding te vinden met de datum van actualisatie? Ook dit is vaak niet in een keer vast te stellen, maar moet je als frequente bezoeker vaststellen.
•
Externe verwijzingen. Kloppen de verwijzingen naar andere sites? Koppelingen naar externe sites dienen permanent onderhouden en geactualiseerd te worden.
•
Klikbeperking. Hoeveel klikken met de muis zijn doorgaans nodig om bij de informatie te komen? Het aantal kliks met de muis dat nodig is om bij de eerste informatiepagina te komen dient niet meer dan drie te bedragen.
•
Prijs Indien de site alleen door een besloten doelgroep te raadplegen is, wat zijn dan de kosten voor een abonnement?
Onderwijskundige criteria •
Soort informatie Is de site inzetbaar als leermiddel of als gereedschap. Kun je er van leren of leer je er informatie mee op te sporen?
•
Herkenbaar onderwijskundig doel Past de informatie binnen het bereik van de kerndoelen primair onderwijs? Het thema dient te passen binnen een van de vak- of vormingsgebieden van het primair onderwijs. Wellicht - spraken zij hoopvol - is de informatie methode-gebonden.
•
Doelgroep Is de informatie geschikt voor een van de drie doelgroepen : onderbouw, middenbouw of bovenbouw basisschool? Welke?
•
Docering van nieuwe informatie Is het aantal aangereikte feiten, begrippen of concepten / principes per alinea goed gedoceerd? Overdaad schaadt. Is er een verklaring van gebruikte feiten, begrippen of concepten / principes opgenomen?
•
Voorkennisniveau Wat is de veronderstelde voorkennis die nodig is om de informatie op de site te kunnen benaderen?
•
Ethische geschiktheid voor de doelgroep. Past de informatie binnen algemene normen van fatsoen? (porno, drugs, geweld, neo-mazisme)
•
Entertainmentgehalte Is de site voor de doelgroep onderhoudend, aantrekkelijk, leuk en mooi? En hiermee stopt het vermoedelijk niet. We willen gaandeweg deze lijst van criteria uitbreiden met nieuwe waarvan we denken dat ze kunnen helpen bij het aanbieden van functionele sites voor kinderen. Indien u zelf een criterium wilt aanbevelen ter opname in de lijst of wilt reageren kunt u dit schrijven of als (
[email protected]) sturen naar de schooladviesdienst onder vermelding van 'surfplank criteria'. De meest recente lijst van criteria zal op www.sad.nl in de rubriek surfplank steeds voorhanden zijn.
Analyse educatieve websites 1. Inhoud 1.1 Is de aangeboden informatie correct? 1.2 Hoe volledig is de aangeboden informatie? (zie ook punt 3.2 en 3.3) 1.3 Is er een bronvermelding? 1.4 Zijn de bronnen betrouwbaar en waar maak je dat uit op? 1.5 Is het taalgebruik achtereenvolgens begrijpelijk, zorgvuldig, eenduidig en juist? 1.6 Hoe is de verhouding amusement - informatie? 1.7 is duidelijk wie de aanbieder van de informatie is? 1.8 Sluit het taalgebruik aan bij de doelgroep? 2. Vorm 2.1 Is de indeling (bijv. homepagina en index)van de site overzichtelijk? Waarom? 2.2 Hoe is de site opgebouwd? (maak een 'boomschema') 2.3 Hoe is de verhouding beeld - tekst? 2.4 Wat is de lengte van de teksten of de hoeveelheid beeldmateriaal? Beslaat een tekst één of meerdere schermen? 2.5 Uit hoeveel woorden bestaat een tekst gemiddeld tot de volgende hyperlink? (meer of minder dan vijftig woorden?) 2.6 Is de site 'vrij' te doorlopen? Hoe gemakkelijk kun je door de site bewegen? 2.7 Is de navigatie duidelijk of 'verdwaal' je gemakkelijk? 2.8 Kan de gebruiker zelf (enkele) scherminstellingen aangeven? (beweging uitzetten, taal kiezen bijv.) 2.9 In hoeverre wordt op de site adequaat gebruik gemaakt van: - achtergrond-invulling - kleurstelling - lettertype - beeldmateriaal (foto, tekening, animatie) Denk bij deze vraag aan: Wat is je het eerst opgevallen aan de website of pagina ? Hoe komt dat? Welk effect heeft dat op jou? 3. Didactiek 3.1 Wat is het doel van deze site? (Staat er een doel vermeld? Zo nee, hoe wordt het dan duidelijk?) 3.2 Wat is de doelgroep van deze site? 3.3. Welke voorkennis wordt verondersteld? Wat is het niveau? 3.4 Is er sprake van interactie? Zo ja, op welke wijze? 3.5 Is er een didactisch model herkenbaar in de site? Zo ja, welk? (Kolb, Korthagen, Marzano) 3.6 Zijn er vragen en/of opdrachten en/of toetsen in de site verwerkt? 3.7 Is er een 'docentenhandleiding'? 3.8 Zijn er antwoorden op vragen en opdrachten beschikbaar? 3.9 Is er sprake van een aansluiting op en/of meerwaarde ten opzichte van een schoolmethode? Beargumenteer je antwoord. 3.10 In hoeverre vind je de geanalyseerde site een educatieve site? Licht je mening toe.