ZONDAG
10 MAART 1940 OCHTENDBLAD V,JF EN NEGENTIGSTE JAARGANG No. 3t134
BWRE A U X N.Z. AB ONNEMENTSPRIDS nummers:
DE TIJD
65—73
VOORBURGWAL ƒ 3.90 PER KWARTAAL Ochtendblad 5 cent Avondblad 9 cent -
POSTGIRO
22884 GEMEENTE GIRO N 665 SLDNEN TELEFOON NUMM ER: 46878 —
UITGAVE DER N.V. DRUKKERIJ DE 1IJD, AMSTERDAM-C.
—
Hoogspanning
om
de Finsche kwestie
HELSINKI, 9 Maart.
(Havas). Svinhufvud, de oud-president der 'insche republiek, is vandaag in e «"lijn door Hitler ontvangen. "
Zooals bekend, zal de
bejaarde
oud-president van Berlijn naar Rome reizen. Verder meldt Reuter uit Parijs de in Moskou vertoevende Fin*che gedelegeerden zouden zijn de ta, nister-president Ryti en Paasikivi, die vóór den oorlog reeds onderhandelingen met de Sovjets gevoerd "**
hebben.
Stockholm wordt bericht zün moeilijke besprekingen tusschen de reSeringen van Finland en de Sovjet-Unie °
Ve
de mogelijkheid van vrede Zaterdag Voortgezet. De berichten, dat deze onder«"
handelingen
vinden in Moskou, plaats Er is reden om aan zijn. te juist
**
nemen, dat
loopt.
pc Britsche
gezant in Stockholm heeft vanr êen een bespreking gehad met den Finminister Erkko; voor zoover kan worr*l nagegaan, droeg deze een zuiver informatief karakter. Bepaalde Britsche en Franpersoonlijkheden, die de gebeurtenissen in Stockholm hebben gadegeslagen zouden thans vertrokken zijn. Een Zweedsch blad zegt, dat »n der Fransche bezoekers een persoonlijk van den Zweedschen minister-president, een teleurgesteld man is heengegaan. De van Erkko, dat het bezoek van Svin s"fvud aan Rome een zuiver particulier kadraagt, schijnt door de gebeurtenissen
*7°
VOOR HET ZUIDEN:
nen jjf-he
—
JS
fjkter
worden
gesteund.
Het 2!weedsche volk volgt den loop der
Gebeurtenissen met toenemende ongerust-
heid. le
Zoowei officieele kringen
als de pers
nadruk op de Zweedsche toewijding aan de zaak van Finland. Zoo Schrijft b.v. „Folket Dagblad", dat een capitulatie van Finland ernstige gevolgen *<>or Zweden zou hebben en Zweden zou in het Russisch-Duitscne kamp. In groote hoeveelheden komen thans tripmiddelen voor Finland uit Engeland, Italië en elders aan. Er heerscht echter gebrek aan manschappen. Soms hebken de Finnen zelfs niet voldoende personeel beschikbaar om de machines, die zij in elkaar te zetten. £*e Zweedsche pers geeft ook uitdrukking ?" öe meening dat, indien een overeenkomst 7*re ikt zou worden, de. geheele noordelijke ?7 0eP van Europeesche landen een nauwsluieenheid moet gaan vormen bij de de*Hsie van haar gemeenschappelijke rechten, ?? de gezamenlijke garantie moet geven, datl onafhankelijkheid in de toekomst i willen verdedigen. Sgen den
.
2,
Sterke diplomatieke actie te Moskou In Moskou heersen te vandaag een drukke activiteit, welke zich voornamelijk
gecentreerde
om de ambassade der Vereenigde en de Zweedsche legatie. Büna elke amof gezant brengt een bezoek aan deze öibassade of legatie of staat er mede in tele-
°lische
verbinding. Russische bladen van heden maken geen
RIBBENTROP VERTREKT WEER MORGENA VOND
Een verklaring van Huil
„Normaal contact binnen het kader der Alliantie” ROME, 9 Maart. (Havasj Von Ribbentrop zal slechts twee dagen in Rome blijven en
Maandagavond
naar Berlijn terugkeeren. Hij zal zijn intrek nemen in de v'lla Madama, welke steeds ter beschikking van hoogc gasten der Itallaansche regeering gesteld wordt.
Londen laat de kolenbooten vrij
Het programma is nog niet in bijzonderheden vastgesteld. Terstond na zijn aan-
Italiaansch transport van Duitsche steenkool zal echter verder worden stopgezet 9 Maart.
(Reuter). Officieel wordt medegedeeld, dat de Britsche regeering besloten heeft de dertien Italiaansche schepen met
Duitsche
steenkool, welke onlangs
zijn aangehouden, vrij te laten, met de lading.
Honderden Zweedsche vrijwilligers doen reeds aan het Finsche front Afweergeschut met Zweedsche bedieningsmanschappen
welke nog niet steenkool op de thuisreis zijn vertrokken, zullen de havens, waar zij zich op het oogenblik bevinden, in ballast verlaten en geen andere Italiaansche in »chepen zullen worden gezonden om deze havens steenkool te laden.
De, Italiaansche schepen,
met
hun
lading
niet verminderd FINNEN MELDEN VELE KLEINERE SUCCESSEN Fransch strateeg gaat den toestand bestudeeren HKLSINKI, 9 Maart (Finsch Tel Ag.) Het Finsche legerbericht van heden luidt -
VATICAANSCH WITBOEK OVER VREDESACTIE Met Myron Taylor werd plan besproken voor hulp aan oorlogsslachtoffers
9 Maart (Havas). Er is een Witboek van het Vaticaan verschenen, waarin de geheele activiteit staat opgeteekend, welke de H. Stoel ten gunste sedert van den vrede heeft ontwikkeld Een Pius XII tot Paus werd verheven. aan den exemplaar hiervan is heden verin uitgave De zal voorgelegd. Vader H. VATICAANSTAD,
100 Duitschers in haven
lest
—
Watersnood in
—
dienst
Druk der Russische troepen
In de officieele mededeèling wordt verder gezegd, dat de Italiaansche minister van Buitenl. Zaken, graaf Ciano, den Britschen ambassadeur te Rome, sir Percy Loradne,
heeft ontvangen, die hem mededeelde, dat de Britsche regeering besloten had de dertien schepen met hun lading vrij te laten.
UITMUNTENDE MUZIEK
LUNCH f 1.25
Het nieuws
van
heden
De Finsche oud-president Svinhufvud bracht een bezoek aan Hittler. Ryti en Paasikivi onderhandelen te Moskou met de Sovjets. Londen heeft de in beslag genomen Italiaansche kolenbooten met de lading vrij gegeven.
De Russische druk duurt voort.
op
het Finsche front
Rijksminister von Ribbentrop komt hedenmorgen in Rome aan en blijft daar tot Maandagavond. Vrachtschip op de Lek gezonken.
15 Maart begint weer de distributie erwten en boonen.
van
Moeilijkheden in de verbinding tusschen en Kampen.
Urk
Mutaties
aan
Defensie.
Verhooging van den prijs van broodbloem, waardoor de broodprijs zal stijgen.
een Reuter-bericht uit Washington heeft de minister van Buitenlandsche Zaken. Cordell Huil, heden verklaard, dat de Amerikaansche ambassadeur in Moskou, Steinhardt, verslag had uitgebracht aan zijn departement over de bespreking, welke hij gisteren met Molotof heeft gehad. Het verslag was een overzicht van de feiten, geruchten en elkaar tegensprekende berichten betreffende den FinschRussischen toestand en bevatte geen voorstellen voor bemiddeling of anderszins van Mölotof. Volgens
™
*
Er heeft zich betrekkelijk onverwacht een vrij dieae depressiekern over de Golf van Riga gevormd, welke zich in Zuid-Oostelijke richting beweegt. Achter deze depressie bouwt zich over van hoogenZuid-Noorwegen een rug luchtdruk op, die weer wordt aangetast door een lage-drukgebied over IJsland. hooge druk Centiaal-Europeesche De breidt zich over den Balkan en Italië uit.
Otto Kuusinen schreef een artikel in het orgaan der „Finsche Volksregeering" getiteld „Het avontuur der Mannerheimers loopt op een mislukking uit". Hierin maakt Kuusinen de Finsche leiders en den tegenstand van hun soldaten belachelijk en verklaart hij, dat zij zich vergist hebben in de hulp van Engeland. Hij veroordeelt de regeering van Mannerheim, Ryti en Tanner. die voortgaat. Finsch bloed te vergieten
Deensche
"
betrokken, later
OVERZICHT:
jaardag.
schillende talen worden vertaald. In gezaghebbende Vaticaansche kringen verluidt, dat de besprekingen, welke gisteren zijn gevoerd tusschen den pauselijken staatssecreen den taris, Z. Em. kardinaal Maglione, Roosevelt. president afgezant van persoonlijken Engelsche Myron Taylor, gewijd zün geweest aan de uitwerking van een plan. om hulp te verleenen aan allen, die lijden onder de gevolgen van dep visschers vragen om huidigen oorlog. Aldus meldt TJnited Press aan haar bladen. veiligheidsmaatregelen Men voegt hieraan toe, dat dit plan momenLONDEN, 9 Maart (Reuter). Een mateel wordt ontworpen door het Vaticaansche Wnevaartuig heeft vandaag ruim honderd staatssecretariaat en Myron Taylor en dat deze "uitsche zeelieden in een haven aan de laatste Rome eerst zal verlaten, als het defini•Noordoostkust aan land gebracht. Het zoutieve ontwerp van het plan tot stand zal zijn den de bemanningen zyn van Duitsche gekomen. schepen, welke buitgemaakt of door eigen Het plan zou een oproep tot samenwerking opvarenden tot zinken gebracht zijn. bevatten, gericht aan de christenen der geheele en zal waarschijnlijk door middel var» wereld van Cardiff zijn drie geredde stokers het ft bekendmaking een van den H. Stoel worden s.s. „Thurston", dat ter hoogte van de estkust gepubliceerd. aan land door een mijn is gezonken, In sommige Vaticaansche kringen acht nwn ««bracht. Zij hadden urenlang op een vlot het niet uitgesloten, dat Z. H. de Paus binnenzich een in ondgedreven; thans bevinden zü kort door middel van de radio een beroep zal Venhuis. gedoen om hulp te verleenen aan al degenen, die Tevoren was de „Thurston" in aanvaring dakloos zijn geworden of naar vreemde landen met het Fransche s.s. „S.N.A. 1" uit Routl - (Niet, zooals in een onzer vorige berichten hebben moeten vluchten tengevolge van tien oorlog. Red.). «emeld was, „Snai" Volgens het Deensch Tel. Ag. is ongeveer een week geleden een groot aantal DeenTurkije visschers van de Noordzee naai - hun verschilthuishavens teruggekeerd, nadat lende gebeurtenissen in de vischwateren lij Door den ISTANBOEL, 9 Maart (Havas) e n den indruk hadden gewekt, dat hel de onder der rivieren staat stad Eskicheir was v «rblijf op zee niet meer met de noodige perceelen zijn ingestort; water. Verscheidene gepaard ging andere huizen zijn door de bewoners ontruimd, hebben vertegenwoordigers der .Heden waarna de menschen zich naar de naburige reVisschers met vertegenwoordigers der heuvels begaven. Verscheidene plaatsen worden dering onderhandeld en de regeering verdoor het water bedreigd. De schade wordt gekocht, voor de visschersvloot in deze omraamd op 500.000 Turksche ponden. Men vreest, standigheden te willen streven naar een dat de toestand erger zal worden, aangezien veiligheid in de uitoefening van grootere e t bedrijf. het water bluft stijgen.
Ruim
lets kouder, aan-
opklarend, geen regen van beteekenis, meest matige Westelijke tot Noord-Westelijke wind.
vankelijk
gewag van de Russisch-Finsche vredesonderhandelingen. Zij zijn uitsluitend gewijd aan de gelukwenschen voor Molotof op diens 50en ver-
LONDEN,
-
DINER SPECIAL- VANAF f 1.75
VOOR HET NOORDEN: Kouder, gedeeltelijk bewolkt, geen neerslag van beteekenis, matige tot krachtige, meest Noordwestelijke vind.
de Russen voor de onder-
afdelingen een termyn gesteld hebben, **Jke vermoedelijk de volgende week af-
PERFECTE KEUKEN
VERWACHTING:
uit
**
RESTAURANT IN FRANSCHEN STIJL
De Bilt meldt:
Ryti en Paasikivi onderhandelen te Moskou met de Sovjets VOLGENDE WEEK ZOU TERMIJN AFLOOPEN
IMKKI Ka lIIIJSvv
UIEU ET MON DROIT
Svinhufvud bezoekt Hitler
Naar
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
-
tn
hevige gevechten gaande.
Naar Havas uit Parijs bericht, heeft de Fransche legercommissie een harer leden belast met de taak inlichtingen te gaan inwinnen in Finland.
Uit Boedapest wordt bericht, dat de hoogleeraar aan de universiteit van Szeged, Prof. Szentgyörgyi, zijn gouden Nobelprijsmedaille heeft doen toekomen aan den Finschen gezant als bijdrage voor de hulpactie voor Finland.
Russisch succes aan de baai van Viborg
de Finsche Golf was gisteren een vrij
groote activiteit van patrouilles In de baai van Viborg zette de vijand den druk op de Finsche stellingen voort. Voor Viborg beperkten de Russen zich er toe zich in te graven. Aan de kust ten noordoosten van de baai en voor eenige eilanden ten zuiden en Zuidoosten van Viborg werden de vgandelijke aanvallen tot staan gebracht. Voor onze stellingen in het centrale en oostelijke
de Karelische landengte werden alle aanvallen met wederom groote verliedeel
noordoosten van het Ladogameer zijn de Pinnen tot tegenaanvallen overgegaan en verloopt de strijd in hun voordeel, met name bij Pitkaranta. Ook op de Karelische landengte zijn
van
zen voor den vijand afgeslagen. Bovendien werden vijftien tanks en verscheidene ka-
Volgens de laatste berichten, welke volgens Reuter te Helsinki zijn ontvangen, zun de Russische troepen, welk© over het ijs der baai van Viborg aanvielen, er in geslaagd een bruggehoefd te bezetten, dat 16 K.M. lang en 5 KM. diep is op den Westelijken oever van de baai. De Russen hebben gepoogd het front in breedte en diepte uit te breiden, doch zij zijn
hierin
Russische
troepen.
In de bosschen ten Westen van Suojarvi werd de guerilla-oorlog met succes door de Finnen voortgezet. Te Kuhmo werd een aanval afgeslagen. Een steunpunt werd wegge-
nomen en behalve een belangrijke buit werden 125 krijgsgevangenen gemaakt. Overigens een levendige activiteit van patrouilles en kleine afdeelingen. De Finsche
Luchtmacht
heeft
gisteren
verkenningsvluchten
voortgezet en de vijandelijke afdeelinbleef vliegen boven gen, de autocolonnes, levensmiddelen-convooien en vijandelijke tanks, welke werden waargenomen op de eilanden en het «s van de baai van Viborg en welke gebombardeerd en beschoten werden. haar
De Russische activiteit in de lucht concentreerde zich op hft westelijke deel van de Karelische landengte. Volgens gecontroleerde inlichtingen werden zes Russische vliegtuigen neergehaald, waarbij nog twee toestellen komen, waarvan de val niet met zekerheid kon worden nagegaan. Volgens een door Havas aan de Finsche grens ontvangen bericht, heeft de evolutie der diplomatieke besprekingen in Stockholm, Berlijn en Moskou den druk der Russische troepen in alle gevechtszones niet doen verminderen. De Russen zetten hun aanvallen voort, met name op de beide vleugels, aan de oevers van het Ladogameer en aan de kust van de fjord van Viborg, waar hun aanvallen op massale wijze door de luchtmacht gesteund worden. Zij poogden hun front in diepte en breedte uit te breiden, maar slaagden hierin, niet. Er spelen zich levendige gevechten af. Aan de oevers ten
geslaagd.
Welles confereert met Paul Reynaud
nonnen vernield.
Ten noordoosten van het Ladogameer was het een kalme dag. Op het ijs van het meer Lavajarvi werd een vijandelijke, afdeeling volkomen verspreid. Te Kollanjoki opende de vijand den geheelen dag hevige aanvallen, welke alle werden afgeslagen met groote verliezen voor de
niet
Te Londen zal hij door Koning Georges worden ontvangen Sumner Welles PARIJS, 9 Maart (Havas) heeft vanmorgen den ambassadeur van Brazilië te Parijs en den Braziliaanschen legatie—
raad
ontvangen.
vergezeld van Daarna begaf Welles zich, Murphy, den Amerikaanschen zaakgelastigde, naar het ministerie van Financiën, waar Paul Reynaud, teruggekeerd van den ministerraad, zich weldra bij hem voegde. Reynaud en Welles gebruikten te zamen den middagmaaltijd.
Zooala Reuter uit Londen verneemt, zal Sumner Welles tijdens zijn bezoek aan Londen door den Koning in audiëntie worden ontvangen.
Welles bezoekt Sikorski en
Zaleski
Verder meldt het agentschap Pat, dat Sumner Welles vanmiddag een bezoek gebracht heeft aan generaal Sikorski, den Poolschen ministerpresident en aan Zaleski, den Poolschen minister van Buitenlandsche Zaken.
Bastianini bezoekt
Halifax
komst Zondagmorgen zal von Ribbentrop een onderhoud hebben met Ciano. Des middags zal hij door Mussolini ontvangen worden en Maandag zal Z.H. de Paus hem audiëntie verleenen Volgens het D.N.B, wordt er ter gelegenheid van het bezoek van von Ribbentrop in Itaiiaansche politieke kringen opnieuw op gewezen, dat de a.s. besprekingen in het normale kader vallen van het Duitsch-Italiaansche bondgenootschap. Reeds bij het bezoek van graaf Ciano aan Berlijn was 'n ontmoeting in het vooruitzicht gesteld. Dit sluit echter niet uit, dat het bezoek wegens den huidigen toestand een geheel bijzondere beteekenis krijgt, De beide ministers van Buitenlandsche- Zaken zouden alle huidige vraagstukken bespreken, met bijzondere inachtneming van de ontwikkeling van den toestand sedert hun laatste ontmoeting en van de verdere ontwikkelingsmogelykheden. De Romeinsche pers staat geheel in het teeken der komst van von Ribbentrop in Rome. De „Giornale d'ltalia" constateert, dat het bezoek tot het normale contact en de normale gedachtewisselingen behoort in het kader van de Duitsch-Italiaansche al-
liantie. Het is niet goed voorspellingen over dit bezoek te doen, zooals dit b.v. in de pers der democratische landen geschiedt.
EEN MEMORANDUM VAN SUMNER WELLES Over gezonde beginselen voor
internationalen handel
De Varsity naar Utrecht.
Keiler heeft opnieuw het damkampioenschap van Nederland behaald. New-Yorksche
stemming
ACHT BLADZIJDEN
DE DAG
ONTWAAKT Passiezondag De lijdenstijd breekt aan. We gaan wel zeer in het bijzonder de wreedheden herdenken welke haat en overstand den Goddelijken Meester aandeden. Haat en onverstana. Twee grootmachten dezer wereld die er nog immer regeeren. De haat weet geen gruwel erg genoeg uit te denken om een vijand te treilen. En het onverstand: de domheid laat toe wat enkelen misdrijven. De Wijsheid aller eeuwen wordt als een dwaas in een mantel der lachwekkendht-.id tentoongesteld. De zachtaardige Herder wordt gegeeseld en met doornen gekroond. De Redder der menschJieid is als een •moordenaar aan het kruis genageld. Passiezondag! Het lijden onzes Heeren gaan we overdenken, telken jaar weer en telken jaar met zoo weinig nut voor ons zelf en den evenmensen. We willen een oogenblik wel het goede doch doen telkens weer het kwade. Passiezondag. Laat deze dag een keerpunt zijn in onze indolentie, in onze slapheid. Zoeken wij kracht in Zijn lijden en Zijn Offer.
„KRIJGSGEVANGENEN GEMAAKT” Amicaal onderhoud tusschen Fransche en Duitsche soldaten PARIJS, 9 Maart (Havas) Het legerbericht van hedenavond luidt: „De dag werd gekenmerkt door de mislukking van verscheidene vijandelijke verkenningen. Wij hebben eenige krijgsgevangenen gemaakt. Er viel een herleving van de activiteit in de lucht te constateeren".
Volgens het heden uitgegeven Duitsche frontbericht namen aar» den Boven-Rijn Fransche troepen, die blijkbaar afgelost werden, afscheid van de Duitschers tegenover hen. Het onderhoud eindigde met den uitroep der Franschen: „De reserve kan spoedig; rusten.
AMSTERDAM
FAM.-HOTEL-PENSION DE BRUYN P. C. Hooftstr. 8-10 Logies met ontbijt ƒ Per
week
of
by Museum en LeidschepJ. pension ƒ 3.50: per maand speciale prijzen
2.—. Volledig
DE BAROMETER
Na met minister-president Daladier overleg te hebben gepleegd, verklaarde Reynaud aan Sumner Welles, dat de Fransche regeering het eens was met de in boven genoemd memorandum opgesomde beginselen.
Hij herinnerde er aan, dat de beglnse'en van De diplomaLONDEN, 9 Maart (Reuter) vrijheid deel uitmaken van de beweegredenen, tieke redacteur van Reuter verneemt, dat de waarom de geallieerden strijden; op deze beginselen zh'n de financieele verdragen tusschen Italiaansche ambassadeur gisteren een vriendschappelijk onderhoud met Halifax heeft ge- Frankrijk en Engeland sedert het begin van had. Men mag aannemen, dat in hoofdzaak de den oorlog gegrondvest, vooral het verdrag van 4 December 1939, dat de eerste stap beteekent steenkool-kwestie besproken is. Naar verluidt, zal het Britsche antwoord op in Europa op den weg naar een economische en de Italiaansche nota in de eerstvolgende dagen monetaire organisatie, gevestigd op het beginsel van vrijheid. verzonden worden.
prijs-
DIT NUMMER BESTAAT UIT
PARIJS, 9 Maart. (Havas). Sumner Welles heeft den Franschen minister van Financiën,
Reynaud, een memorandum overhandigd, waarin wordt gezegd, dat de economische politiek van de Vereenigde Staten gegrondvest is op de volgende beginselen: le. Gezonde internationale en handelsbetrekkingen zijn een onmisbare grondslag voor het welzijn, zoowel als voor een duurzamen vrede tusschen de landen. De internationale handel kan zijn rol slechts vervullen, indien ieder land normaal toegang heeft tot de hulpbronnen van de geheele wereld en niet alleen tot die, welke binnen zijn eigen grenzen vervat zijn, bovendien moet ieder land afzet vinden voor het overschot van zijn productie, zonder discriminatie. 2e. De internationale handel kan niet bloeien, wanneer zijn loop wordt gehinderd of afgewend door pogingen van bilaterale, exclusieve of discriminatieve overeenkomsten. Hij kan niet bloeien, wanneer zijn loop wordt geremd door tolbarrières, quantitatieve beperkingen en wisselcontröle. Dit zijn alle middelen van een handelsoorlog en de jongste gebeurtenissen hebben duidelijk hun vernielend karakter voor den buitenlandschen handel getoond in vredestijd, alsmede het vernielend karakter voor den levensstandaard en het algemeen economisch welzijn van de landen. Ook wordt de internationale animositeit en vijandigheid er door opgewekt, met als gevolg internationale conflicten. 3. Indien na den huiden oorlog de wereld opnieuw moet worden opgebouwd op grondslagen van stabiliteit en vrede, waarbij gevoelens van wraak en vrees moeten worden vermeden en de weg tot economischen vooruitgang moet worden geopend, dan moet de internationale handel op gezonden grondslag worden opgebouwd. Dit eischt een geleidelijk afschaffen van de douanebarrières en de onredelijke hindernissen, welke in den weg worden gelegd aan den handel over de grenzen. Op het gebied van wisselhandel en credietwezen moet een multilaterale regeling tot stand komen.
beurs:
houdend.
—
Stand op Zondag 1 uur v.m.: 762.6 Vorige stand: 764.7
ZONDAG 10 MAART 1940
Dit
plan
zou o.a beheizen de
een Donau-monarchie, bestaande
vorming van
uit Baden.
Wurttemberg, Beieren. Oostenrijk. Joego-Slavië' en Hongarije. De inlijving van Hongarije zou
bekrachtigd worden door het verleenen van de kroon van Sint Stephanus aan Otto von Habsburg.
Voorts zou het plan omvatten: afstaan van Triest aan de Donaumonarchie, herstel der republiek Tsjecho-Slowakije met inlijving van het Sudctengebied en het zuidelijke deel van Saksen, herstel van den Poolschen staat met Opper-Silezië en Oost-Pruisen, afstand van Sleeswijk-Holstein aan Denemarken met het kanaal van Kiel als nieuwe grens, afstand van den linker-Rijnoever aan Frankrijk; voorts de vorming van een Noord-Duitsche of Pruisische romp-republiek en samenvoeging van al deze nieuwe staten in een nieuwe Europeesche federatie, onder toezicht der geallieerden. Verder zou het pian bepalen een vijftigjarige militaire controle van Engeland en Frankrijk over den Pruisischen rumpstaat.en de Donau-
monarchie De geallieerden garandeeren de grenzen der Europeesche federatie en dragen de koloniale Volkenbondsmandaten op de federatie over. Aan den rompstaat en de
Donaumonarchie zou een gedwongen leening worden opgelegd tot dekking van de oorlogskosten. Het onafhankelijke koninkrijk Albanië zou hersteld Worden Alle eilanden in de Middellandsche Zee, met uitzondering van Cyprus en Malta, zouden aan de oorspronkelijke eigenaars worden teruggegeven. De eilanden van den Dodekanesos zouden aan Turkije worden afgestaan. Italië zal voor het verlies van Triest, Albanië en Rhodos worden schadeloos gesteld met een strook woestijnland, welke Abessinië verbindt met Libye. Er zou een Balkan-alliantie gevormd worden onder leiding van Turkije en Roemenië.
sen
Uitvaart en begrafenis L.J.H. Breuker Zaterdag had onder groote belangstelling de begrafenis plaats van het stoffelijk overschot van den heer L. J. H. Breuker, in leven reservevan den kapitein b. d., algemeen voorzitter Kon. Ned. Bond van Oud-Onderofficieren en genoemden voorzitter der afd. Arnhem van bond.
Te 10 uur werd in de St. Eusebiuskerk een zeereerw. gezongen H. Requiemmis door den heer Pastoor H. Mocking opgedragen. De absoute op de R.K. Begraafplaats „Moscowa" werd verricht door den welecrw. heer kapelaan G. H. Rolf. In de kerk en op de begraafplaats waren talrijke belangstellenden, vooral bestuursleden en leden van de verschillende afdeelingen van den bond, om den overledene de laatste eer te bewijzen.
Onder ac vele aanwezigen merkten wij o.a op den Opperhofmaarschalk der Koningin Jhr V E. Boreel van Oldenaller. beschermheer van den Kon. Ned. Bond van ou.i-Onderofficieren uit den Haag, kolonel W. van Ingen Schouten, ecre-voorzitter van de afd. Arnhem, en mevr. Wurfbain-Veere. beschermvrouwe. Het hoofdbestuur was vertegenwoordigd door de heeren A. v. d. Linden, 2de voorzitter. P. W. Vastenhout, G. v. d. Bergh en H. J. Nel. waren Van het afdeelingsbestuur' Arnhem
aanwezig
de 2de voorzitter T. Blocmheuvel, secretaris J. P. de Boevé en de heeren J. M. Putto en A. Osinga. De Eerste Ned. Bond voor Land- en Zeemacht en Kolonieën was namens het hoofdbestuur vertegenwoordigd door den heer P. Koornneef uit Amsterdam en namens de afd. Arnhem door den heer J. v. d. Wakker. Verder merkten we nog op den inspecteur van Politie, den heer G. H. Klomp. Kapitein dr. H. J. Nijhuis, officier van gezondheid, dankte met een kort woord de vele belangstellenden.
Licht kogels op Texel?
men gedurende de geheele week op Otto von Habsburg zou, zoo verneeemt het Texel van verschillende zijden het eiland had D.N F. ten slotte, in de Vereenigde Staten geobserveerd, ten einde na te gaan of hier weoptreden als bijzondere gevolmachtigde van derom lichtkogels ontstoken zouden worden, de geallieerde regeeringen. had men Vrijdagavond succes. Van den gemeentetoren af, aldus bericht „Het Vad.", werden omstreeks half 10 plotseling lichtkogels EERSTE VERSCHE GARNALEN waargenomen. Men kon vrij nauwkeurig vaststellen, op welke plaats deze projectielen afIN geschoten waren. Dit moest n.l. zijn in de diHoewel andere jaren de ganialenvangst in recte omgeving van de Weverstraat naby de dccc maanden gewoon doorgang vindt, zijn de Wilhelminalaan. Terstond stelden politie en migarnalen dezen winter we?ens de strenge vorstlitairen een onderzoek in en om half 10 werd het huis omsingeld van den kringleider van de periode niet op de Hollandsche tafels verschenen, N. S. B. in de Weverstraat. De bewoner werd geo Gedurende drie maanden hebben de garnalen sommeerd zijn woning te openen. Hij wilde dit hun toevlucht gezocht op de diepte der zee, niet, omdat hij zich reeds had ontkleed volgens zijn zeggen. Toch is men de woning binnendaar de lage temperatuur een verblijf in hoogedrongen en heeft een onderzoek ingesteld. gere regionen onmogelijk maakte. Gisterenmorgen is een botter in de haven Het leverde evenwel weinig resultaat op. van Urnuiden binnen gevaren met de eerst-.■•vangst van 1940. Als de temperatuur niet verandert, hopen de visschers spoediz weer een geALBARDA OP DE regelde aanvoer te kunnen, verzekeren. JAARBEURS stad, dat er bij is welgevaren. Zaterdagmiddag bracht de minister van Waterstaat in gezelschap van zijn secretarisgeneraal, mr. Spitzen, een bezoek aan de JaarVAN beurs. KUNST Even na twee uur kwam de groote Packard van den minister het Jaarbeursterrein oprijden. Dezer dage had in Hotel Dominicain te Maastricht de installatie plaats van het comité voor Aan het publiek ging dit bezoek ongemerkt voorbij. de tentoonstelling van Mariale Kunst. De voorIn gezelschap van de directie van de Jaarzitter van het uitvoerend comité, de heer H. beurs, dr. Fentener van Vlissingen en andere Bus. opende deze vergadering met een oprechten welkomsgroet en met een woord van dank Jaarbeursautoriteiten, maakte de minister een voor de unanieme bereidwilligheid waarmee rondgang langs de verschillende stands, waardeze deskundigen inzake kunst aan de aanvrabij natuurlijk vooral de stand van de Rijksge van het bestuur om hun gewaardeerde medewaterstaat zyn bijzondere belangstelling had.
NEDERLAND
MINISTER
TENTOONSTELLING MARIALE
werking hadden gehoor gegeven.
debat.
Geneeskundige kwesties Noord-Sumatra
van
Het hoofd van den BATAVIA lAneta) Dienst voor Volksgezondheid, dr. Theunissen. is teruggekeerd van zijn tournee naar Sumatra's Oostkust, Atjeh en Tapanoeiie. Hier had hy speciale aandacht gewijd aan de bestrijding van lepra en tuberculose, de verzorging van krank—
Ltf/e
sterke wijkt niet voor
tegen-
wind, slechts de rwakke waait mee.
Definitief besluit van het bestuur van den Studenten-Roeibond Naar wij vernemen heeft het bestuur van
het
meenten
Amsterdam-Rijnkanaal Jutphaas
en
in de
Oudenrijn
Stemming
ge-
nabij
Utrecht. Als datum is bepaald Zondag 5 Mei. Blijkens mededeelingen, na afloop der "bijeenkomst, van den voorzitter van den Nederlandschen Studenten-Roeibond, den heer J. F. Ch. Steyling, is in de eerste plaats de bedoeling geweest het herstel van de 3 K.M.-baan. Voorts bleek het uitzonderlijk karakter van de Varsity de laatste jaren als studenten-roeiwedstrijd' geheel verloren te zijn gegaan, weshalve naar een andere oplossing werd gezocht. Het financieel bezwaar de universiteitsroei wedstrijden naar elders over te brengen verviel, omdat studenten en oud-studenten uit enthousiasme voor het plan zich garant stelden voor de dekking var. een mogelijk tekort. »■
BILJARTEN KAMPIOENSCHAP 2e KLASSE GROOT BILJART
een recidivist, die ontkende
ne jaarlijksche vergadering van de Burger Ruitersport Vereeniging gehouden. Het bestuur, bestaande uit de heeren D. H. Pasman, voorzitter, Den Haag, mr. P. H. M. Hocgenbergh, secr.-penn., Rotterdam, D. Wolf, Wassenaar, mr. H. Misset, Doetinchem, D. C. F. Modderman, De Steeg, H. H. Niemeyer, Groningen, werd bij acclamatie herkozen. De jaarverslagen van den secretaris-penningmeester werden onder dankzegging goedgekeurd, waarna het geheele bestuur décharge werd verleend. Het programma voor 1940 werd vastgesteld.
verdachten
aan
dit
misdrijf
schuldig te zyn. De rechercheur Adema had echter nog eenige sigaretten van hetzelfde merk als de gestolen waar op hem gevonden. Verd. verklaarde, dat hij deze had gekocht in een sigarenwinkel op den hoek van den Heesserweg en wel op 6 Januari. Pres. Mr. Sluijterman: „Waarom hebt u aanvankelijk aan de politie verklaard, dat u ze by Vinkenborg had gekocht?" Verd.: „Dat waren andere sigaretten." Pres.: „U hebt verder aan de politie gezegd, dat u voor de rechtbank nog een verrassing had. Mogen wy die nu hooren?" Verd.: „Ja, de verrassing is, dat ik ze in een anderen winkel gekocht had." Get. Eshuis, de kostganger van een der andere verdachten deelde mede, dat verd. in zün kosthuis is gekomen en heeft gezegd: „Ik heb met Jan L. een kraakje gezet en kan koop sigaretten aanbieden." Tot get.'s G. v. H. zei verd.: „Ik heb hier voor f jij kunt ze voor de helft krijgen. Van
nu goedkostbaas 15, maar H. wilde
ze evenwel niet hebben. Verd. verklaarde, dat hier geen woord van waar is. Zijn medeverd. G. v. H. als getuige gehoord, verklaarde, dat hy wel sigaretten te koop heeft aangeboden gekregen, doch get. heeft niet gehoord, dat verd. zei een kraakje te hebben ge-
Laatst gedane koersen Maart
De laatste ronde van het Nederlandsche kam-
pioenschap kon feitelijk nauwelijks meer spanning opleveren, fioordat Rustenburg in de afgeloopen week tegen Kalden zijn laatste partij remise speelde, zou Keiler zelfs bij een nederlaag in de laatste ronde zijn titel nog behouden en de definitieve uitslag, hoe waarschijnlijk
deze ook ten gunste van Keiler zou luiden, werd feitelijk alleen nog opgehouden, doordat Suyk, die zelf tegen Ham speelde, bij een nederlaag van Keiler en een zege van hemzelf, nog een kans kon maken om gelijk met Keiler te ein-
digen. Voor van Dartelen, Kalden en Ligthart was het ook reeds „Schluss" vóór de laatste ronde, daar deze hun partijen van te voren hadden gespeeld. De resultaten zijn, dat Ligthart precies zijn gemiddelde behaalde, van Dartelen wederom niet op zijn 40 pet. kwam, terwijl Kalden met 10 punten even beneden zijn gemiddel-
»
Zaterdag werd te 's-Gravenhage de algemee-
1. en kampioen van Nederland Keiler 16 pnt. 2. en 3. Rustenburg en Suyk, beiden 14 pnt. . ■ 4. en 5. Dukel en Bom, beiden 13 pnt> »
6. Ligthart 11 pnt. 7. en 8. Ham en Kalden, beiden 10 pnt. 9. Jurg 9 pnt. 10. en 11. van Dartelen en Vos, beiden 8 pnt. 12. Lochtenberg 6 pnt.
Allied Chcmical American Can Co. Am. Car ar F.dry Am. Rolling Milis Am. Srhelt Ref. Am. Tel. & Tel. Am. Tobacco B. Am. Waterworks Anaconda Copper Atchison Topeke Baltimore & Ohio Bcthlehem Stee) Canadian Pacific Case Treshine Chase Nütionn) B. Ches. & Ohio
153}
6 38 f 53 i 23 } 6i
Ui
31
examens
Geslaagd doctoraal examen klasLEIDEN. sieke letteren, de heer S. Kooi, IJmuiden. «•-
Stuurlieden-examen
's-GRAVENHAGE. Geslaagd voor het diplostuurman groote handelsvaart: voor len ma doen. spraak stuurman de heer D. Harder en voor 3en stuurde in kwam Jan L. de 24-jarige Vervolgens de heeren C. J. Leijdekkers en A. E. Post. beklaagdenbank. Hrj is een goed vriend/van den man vorigen verd. en beiden werden veel samen gezien. Ook L. verklaarde zich doodonschuldig aan Clearingkoersen deze kraak. deelde mede, dat Get. rechercheur Adema Koersen voor stortingen op 11 Maart 1940 teverd. aanvankelijk ontkend heeft, dat hij ten gen verplichtingen, luidende In Reichsmarken huize van den derden verd. van H. was geweest, 75.60; Lires 9.55. gehaald er bij doch later, toen juffrouw van H. was kon hij deze leugen niet volhouden. Verd. gaf het nu ook wel toe, doch hrj had gelogen, omdat hij niets met de heele zaak te OFFICIEELE PUBLICATIE maken wilde hebben. Toen hij er echter gevan het Departement van weest is is er niet over sigaretten gesproken. Wel Economische Zaken zenuwach'deed de vrouw van van H. toen erg Restituties bij uitvoer van eieren tig. en eiproducten. Pres.: „Waarvoor kwam je er dan?" Van officieele zijde wordt bekend Verd.: „Om te praten over een fiets. Juffrouw gemaakt, dat met ingang van 11 van H. had mü verteld, dat er nog een fiets Maart 1940 de volgende wijzigingen in de restitutie uitvoer van bij stond, die ik goedkoop zou kunnen krijgen." eieren en eiproducten zijn aangebeslist. Ze De vrouw ontkent dit evenwel bracht : heeft nooit tot verd. over een fiets gesproken. a. kippeneieren f 0.50 per 100 stuks; Wel had ze een tijdje té voren bij iemand op b. eendeneieren f 0.40 per 100 bezoek gezegd, dat ze nog een oude fiets van stuks; haar zuster had. Verd. was daar toevallig bij e. voor koelhuis- en kalkeieren worden in het algemeen bedragen geweest. Toen hij haar bezocht heeft is ook vergoed, die verband houden met niet over de fiets gesproken, doch wel over de den datum van opslag in het koeldiefstal. en over Get. heeft hem den sigaretten huis of het inkalken, voor zoover nog verweten, dat ze haar man er voor lieten daarvan ten genoegen van de Nederlandsche Centrale voor Eieren en opdraaien. Pluimvee blijft; De officier van justitie, mr. Stam, achtte in d. tevoren als monopolieproduct hij waarom geleverd, het niet bewijs ingevoerde kippen- of eendeneieren deze zaak
wilde hebben zei verd.: Dan moet ik maar op een andere plaats probeeren en ze weer meenemen. Get. Vinkenborg deelde mede, dat hy 's midTenslotte stond nummer drie, de werkman dags om half drie is uitgegaan. Toen hy des G. van H., die in de beide vorige zaken als geavonds tegen half acht terug kwam bleek er te tuige was gehoord, terecht. Hij bleef er bij, dat zijn ingebroken en wel tweehonderd doosjes hij aan het geheele geval onschuldig was. Hoe de sigaretten in zijn schuur gekomen waren, kon sigaretten waren zoek. De vrouw van get. v. H. heeft wel gehoord, hij niet verklaren. dat verd. zei een kraakje te hebben gezet met De officier ging gehoord de getuigenverklaJan L. De schuur staat altijd open, zoodat verd. ringen in de beide vorige zaken na verd.'s ontkentenis direct over tot zijn requisitoir en vroeg gemakkeiyk- de kans heeft gekregen er de sigaretten te deponeeren. Toen get. den volgenden vrijspraak ook van dezen verd. Ook in deze zaak komt het vonnis Donderdag Jan L. er over aansprak en „zei: „Ze hebben mijn man ervoor opgehaald." antwoordde deze: dag a.s.
f 0.50 per 100 stuks:
e. op of na 11 Maart 1940 geproduceerde bestanddeelen van kippenen/oi eendeneieren f 0.10 per kg.
LEENINGEEJ
EN INCOURANTE FONDSEN MINDER COURANTE
kg. netto.
's-Giavcnhagc, 9 Maart 1940.
i
85 * 4i 31 23 J 15 J 11 � 19 i 85 i 186 { 1 53 * 6 38 f 53 } 23 i 6i
86 } 4} 31 23 f 15 U 19} 84 J 186 f 152 t 6i 38 } 54 23} 5i
56
55 35 3
3
*
t &
*
\l\ \ f b
L l
\ *
b \ 25
*
zi
2\(, j 22 i 38 j 69 41 J 5 } 20 J
216 i 22 i 38 } 68 } 41 i 5 s 20 i 84 1 10 s 11 | 12 J 16 i 7 43 }
Stee)
10
95
1
94 i 48 f
47 2i
35 58 23
2
36
35 58 23
58 i
23 112 40 i
|
,-
112* 40 i
Ute'rmöhlen
Co Nederlandsche Fabriek van Koninklijke Wollen Dekens v.h. J. C. Zaalberg & d.
3.87
Zoon
.
Rubber Standaard Mrt. 18.55 Mei 18.45 Juli 18.32
-
-
Maart
•
Mei Juli Sept.
4.17.—
bouw den
toe
ï
}
ninioadirT
-
2.21*
Z23{ 40.20
10.55--10.53— 9.85.86 9.839.72.- 9.69—
18.06
18.06
(Santos)
Mei
Juli Sept.
5.9 j_ 3.99— 6.07.—
6.01
—
Opgegeven door v. d. Graaf en Co., N.V. (afd. Handelsinformaties). Surséance van betaling: be«* 7 Maart 1940 is voorloopig surseance van ling verleend aan A. Dreese. juwelier, den HaasKorte Poten 32. Verhoor: Donderdag, 18 AP" 1940. v.m. 11 uur, ter raadkamer der Arrondlsso ments-Rechtbank te den Haag. rfo a Tot bewindvoerder is benoemd Mr. C. J. Vries, te den Haag. Kr is geen ontwerp-akkoord ter Griffie neder
gelegd. 7 Maart 1940
ling verleend
is voorloopig surséance van bew aan de N.V. Handel in Gas- en W»"
terleidingsartikelen v.h. W. C. Sodderland, te den Haag, Rijswijkscheweg 31—33. Verhoor: ter raad
den te kamer der Arrondlssements-Rechtbank Haag op Donderdag. 11 April 1940 des v.m. 11 uur Tot bewindvoerder is benoemd Mr. F. Donke» Curtius, te Den Haag. Er is geen ontwerp-akkoord ter Griffie neder
gelegd.
Failliet verklaard: N°" 6 Maart: Antoon Friedenberg, Rotterdam. Curator belstraat 104 b. R.e. Mr. J. C. Brongers. Mr. G. de Grooth, Rotterdam. Derks, weduwe 7 Maart: Johanna Cornelia van Maasdijk, zonder beroep, Wijehen, Woesik C. w 128. R.e. Mr. H. R. de Zaayer. Curator Mr.
£■ g
—
—
»•
—
—
—
—
WINNIPEG, 9 Maart 9 Maart 8 Maart Gerst Mei 541- 54* Juli 52* 52* Oct. 50 f50*-
—
•
—
—
Lijnzaad
Mei Juli Oct.
-•-
6.05 F. van Roggen, Nijmegen. 6.14-Jacobus Johannes run Maasdijk, landbou Wesik C. 128. R.e. Mr. H. R. 6.13-— 6.19-- wer. Wijehen. Curator Mr. C. R. F. van Roggen, NU 6.20.- 6.26-27 Zaayer. me £en j, Nowee, manufacturen. Ede, Parkweg 28-
—
Rogge
.,
FAILLISSEMENTEN
NEW YORK, 9 Maart 9 Maart 8 Maart
Mrt
(Rest.bew.) 2 % Stoomvaart Ma»" schappij (Cert. v, Bew. v. Deelger.) f 200.— Stoomvaart Ma» v Nederlantfsch-Amerikaansche schappij (Bew. v. Deelger.) f 210.— Nederlandsche Rubber Unie f 220.— Vereenigdc Transatlantische HypothcekbanKw (Rest.bew.) 1 %. 1 l/l" '■ LOTEN Weerbaarheid (Mgest.) f 0.25 —
—
203* 201 195
201* 200 196
Haver
Juli
.
f 2.—
3.94
40.20
—
Mei
T7PW
f 10.—
—
—
—
.,
°°
Amsterdam Thee Cultuur Maatschappij 1 TS0 f 345.— Oost-Borneo Maatschappij A. f 325. Oost-Borneo Maatschappij B. f 90.— DIVERSEN Automatic Screw Works (Rest.bew.) f 5.— f 10Liim- en Gelatinefabriek Delft (Rest.bew.) Moorman's Cultuurondernemingen (Bew. v. Dee»
22.73 53.13
3.90 j
—
Oct
van den
WINSTBEWIJZEN
—
Juli
v
—
,
•—
73*— 73* 73*-- 73* 72 { 72 i
bevordering
.,
OPRICHTERSBEWIJZEN
22.42*
—
Mei
£
a
Nederlanoisch-Amerikaansche
—
—
c
Javasche Cultuur
.
—
f/s
I 67.50 Maatschappij f 280.-Semarang Cheribon Stoomtram Maatsohapp<^*B Singkep Tin Maatschappij f 60.
J
—.—
—
:•■•••• 21
van Werkmanswoningen te Lei-
Dordtsche Metaalwarenlabriek Enkes t 160.— Insullnde Cultuur Byndlcaat
-
*
42/2 7"
Bakke-
-
Sept. 18.18 18.66 18.20 t 18.15 18.45— Oct 18.14 18.34 1806+ Deo. 18.06
89 90| 91 f
A 1™, |
*
—.-
—
•
Nationale Voorschotbank
53.14
10.88--Dec.
Tarwe
.,
68
<,
Dec. 4.19.Dec. Suiker 2.05* Mrt. 1.84* 1.84+ Nov. 2.04* Mei Dec. t 1.90f1.90 JulifJan. 2.00+ t1.96+ 1.97 2.00 Mrt. 2.01+ Sept 2.01+ 2.02+ 2.02+ Tin Loco 49.00 49.00 47.75 47.87* 90 dagen 47.50 CHICAGO, 9 Maart 9 Maart 8 Maart 9 Maart 8 Maart Tarwe Haver Me) 42 * 42 Mei 104 102 i i.3 i Juli 102 -* 100 J- ï Juli 36 | 36* Sept 101 i- f 100 i. i Sept 33 i—33 t Rogge Maïs Mei 56 J56 t•— -del 67 *- | 67 J Juli 68* Juli 57|-— 57* 68f 57 J}-— Sept. 69* 69 i—l Sept. 57 J Reuzel Juli 6.55+ 6.15 6.52 i-f Mrt 6.15+ 6.72 *+' Mei 6.35 6.32 * + Sept. 6.70+
Mei 89* Juli 90 i— Oct.. 92*-—
5&
NIET VOLGESTORTE AANDEELEN Hollandsche Algemeenc Verzekerings Bank 200 10 % gestort Levensverzekeringsbank 10 To Nationale 3 °„" gestort ;•• Utrechtsche Hypotheekbank 10 % gestort 1 50- :
5.05 995
22.73
11.13—Oct.
9 Maart 8 Maart
tot
Vereeniging
16.94
22.42*
_._._JuU
4.12— 4.15— 4.17— 4.19— 4.21—
*
..
113 i 40 i
16.97 5.05 Q 95
Nieuw contract)
4.10.— 4.13.— 4.15.—
■
45 Nationale Bank voor Belaste Waarden Elevator Maatschappij ..11 Nederlandsche Sphinx. Kristal-, Glas- en Aardewerkfa' briek De 32 Sumatra Electriciteit Maatschappij Veenkoloniale Bank voor Hypotheek en 95 Scheepsverband
Koffie (Rio
l I
90 82
'
Jan.
Mrt.
*
b W
Sipongi, Mijnbouw Maatschappij
Moéara
AMERIK. GOEDERENMARKT 9 Maart 8 Katoen Nieuw contract Jan. Mrt. 11.15-— Mcl 10.90-—
5
—
2.19 2 40.20
Parijs BerUjn
.
eer ) f 50. v Nationale Bank voor Belaste Waarden (BeW.
16.95 * 5.05 9 95 22.42 * 22.73
53.C9*
'
g,
80
&
Lcidsche Broodfabriek Meelfabrieken der Nederlandsche rij 210 c„
NEW YORK, 9 Maart 8 9 7
Londen
*
6U
Figee
�
Adam
<
1.
84
Konmkliike Fabriek v. Verband stoffen v.
WISSELKOERSEN
Oslo
Maat-
Koloniale Brouwerijen Doetinchemsche Ijzergieterij Drentsch-Overijsclschc Houthandel Haarlemsche Machinefabriek v.h. Gebrs.
Deelger.)
Brussel Rome Madrid Bern
(
'*
Cobra.
-
Slotkoersen Maart
6* ,'ï
2?7?J 71 a
Hypotheek-
schappij
=
—.
'
, |
Amsterdam 3 % Vincentlus a Paulo, Vereeniging v. d. H. te 's-Gravenhage 3 \'2 '.o
Transatlantische banken (kl. cp.) 3 r,c AANDEELEN en Electriclteit Lombok, Bali
ex dividend ex coupon. nieuwe aax üeelen. gedaan en Ixten T Dieden. •,
cl.
l
*
's-Gravenhagc
Vcrecnigde
—
l i
v. d'.
H. te
,..
10}
2
—
v.
Padua,
<%,
3'/~
*
94 j 48 J
10}
!tAi
'
f
11 11 J 12 | 16 { 7 43 i
"*J
:
216 i
841
*!
<;„
Maatschappij (kl. •:••■•••
....
22 } 38 } 69 i 40 | 5 f 21 i 84 } 10 l 11 | 12 J 16 f 6J 44
}
-.
■"
*
"
f]
%
°
b \ \ 24
4
r
........
cp.) 4
•••
<
*
*v>
-°
('kl.
Familie van u ' Rome 4 % Hart van Jezus Priesters v. h. H. te Düsll seldorf 5 ., Herderinnen v. d. Goddelijke Voorzienig',e> te Posen 8 heid, Congr. ei. Zusters Herzen Jesu G.m.b.H. zu Hiltrup, Miste HilHeiligsten vom slonschwestern ' ' trup 7 % Hongaarsch Katholiek Fonds voor eereB4 dienst 7 der E.E. Zusters te Ursulinen. Orde Dorsten 7 % PANDBRIEVEN r Crédit Foncicr Franco Canadien 1940 5 'r, 55 Franco Canadien per 1955 e Credit Foncier 5Ü (kl. cp.) 5 % Hypotheekbank (kl. cp.) Dordrechtsche r 7b J 3' 2 (kl. cp.) Residentie Hypotheekbank
*
f*f
Cf
&
•'"
(BINNENLAND) ORLIG R.K.Nazarcth, INSTELLINGEN Congr. v. d. H. te
}
f6*
o 1/
'
«I 10
2
Nationaal Grondbezit Stichtsch Grondbezit Crediet Utrechtsche
«,
i"
cp.)
',.
31/
£
DD
}„
(kl.
Jacobstichting, Sint te Dordrecht 5 % .. Jozef, Par. v. d. H. te Gouda 3 % Lambertus, Par. v. d. H. te Rotterdam 4 % Gorkum, Par. H.H. te van Martelaren
|
54 t
8
Gruno's Grondbezit 2'/ % Haagschn Handel Maatschappij tot ExGoederen ploitatie van Onroerende (lc Hyp.) 4 ', Leldschc Bouwvereeniging 4' 2 >;, Maatschappij voor den Werkenden Stand
Familie, Par.
■>' i
*
''
te Amstera»»"
OBLIGATIëN ;">
Rotterdam 1897 (kl. cp.) 3 <;„ Berlin Stad i\' 2 % MainZj Stad 8 % Bank voor Onroerende Zaken
terdam 2
Ui
}
werden door de
vorige opgave
D. W. BRAND, Keizersgracht 215 de volgende fondsen verhandeld;
ORLIG R.K. INSTELLINGENH.(BINNENLAND) te RotAntonlus van Par. d.
»
netto.
De invoer-prijsverschillen zijn met ingang van genoemden datum eveneens gewijzigd en wel: Ie. voor eieren In schaal f 0.50 per 100 stuks; 2e. voor eieren, eidooier n.a.g. of eiwit, in bevroren of vloeibaren toestand f 0.10 per kg. netto; 3e. voor bevroren, gesuikerden eidooier met een suikergehalte van meer dan 5 pCt. f 0.09 per kg. netto: 4e. voor eidooier gedroogden f 0.20 per kg. netto; 5e. voor gedroogde eieren (zonder schaal) f 0.37% per kg. netto; 6e. voor gedroogd eiwit f 0.70 per
i
3' t
.«.
vrijspraak vroeg. Mr. Voorrink sloot zich hierbij aan en vroeg onmiddellijke invrijheidstelling van den verd. Dit verzoek werd door de rechtbank afgewezen en ook in deze zaak de uitspraak bepaald op Donderdag 14 dezer.
-
<*•>
*
m
—
173* 90 9i 30 23 } 5i 78 i 6i 68 j 35 40 i
351
■>' t
Scars Roebuck Shell Union Oil Socony Vacuüm Southern Pacific Sotthern Railway Standard Brands Stand. Oil ot N.-J. Tidewater Ass. Oil Union Pacific United Aireraft United Corp A. U.-S.-Leothcr U. S. Rubber U. S. Stee) Western Union Westingh. Electr. A'oolworth BuUding =
26 } 15 50 174 i 90 9i 29 J 23 i 9J 77 jf 6} 68 } 34 f 40
Ui
56 i 35 i
...
-t-
}
12 i 19 83 i 186 f
'
i
i
—
Pennsylvania Phillips Oil octor & Chamblc r>u'.l. Serv. J. Radio Corporation
Den Bosch—Den Haag
Timmer en Gansloser slaan Teschmacher en drs. Reidt 6—4, 3—6, 9—7.
31 22
Intern. Nickcl Intern. Tel. en Tel Kennecott Copper Missouri Pacific Idem pref. Montgomery Ward Nat. City Bank Nat. Dalry Prod. New Vork Central North. Am. Av. Nord. Amer. n.a. Norfolk & Westen
-
f
4
&
Rep.
i
85
Young
%
LAWNTENNIS
Exhibition dubbelspel:
I
Dele ware Huds. Douglas Aireraft Dupont de Ncm. Eastman Kodak El. Bond O Sh. Genera! Electric General Motor» Good Year Hudson Motor Ulinois Central Intern. Harvester
=
6—l. Stand na den eersten dag 2—2.
|
17f>{§ 11 4 i 27 15 50 i
114}
5i 76 { 6} 68 J 34 i 39 i
I
Motor Citics Service Consol Gas N.Y. Continental Oil 7% Dawesl.
5V4
176 1
*221
|
Chrysler
*
De resultaten van de partijen, gespeeld op den eersten dag van den stedenwedstrijd tusschen Den Bosch en Den Haag luiden: Timmer (H) slaat Woltering (B) 6—2, 6—3. Drs. Reidt (H) verliest van Gansloser (B) 6—2, 5—7; 3—6. Van Meegeren (H) verliest van Teschmacher (B) I—6, 2—6. Van Swaay (H) slaat Janssens (B) 6—2, 4—6,
j
7
EFFECïE«
IN
KEIZERSGRACHT 210 AMSTERDAM TEL. 42600 (4 lijnen) Speciale afdeeling voor het verhandelen van KERKELIJKE
5
8
9
177 115 26 } 14 \ 49 } 174 J 90 9i 29 i
,
Chicago Rock Isl.
.*.
Academische
prijshoudend.
Omzetten 330.000 shares.
—
„Teun (verd.) is hardstikke gek en ik weet alles van die sigaretten af." Verd.'s moeder, als getuige a décharge gehoord, deelde mede, dat haai- zoon den bewusten dag den diefstal niet kan hebben gepleegd, aangezien hij bijna den geheelen dag thuis is gebleven. Slechts twee maal in den namiddag voor twee is hij korten tijd weg geweest. De officier van justitie achtte de aanwijzinVoor de rechtbank te Zutfen hebben terecht gen dusdanig, dat het bewijs als geleverd moet gestaan drie inwoners van Apeldoorn, aan wie worden beschouwd. Er op wijzend, dat vcrd. al ten laste was gelegd, dat z« op 7 Januari van eens straffen van 3 en 6 maanden en IA jaar dit jaar hadden ingebroken in der. sigarenwinheeft ondergaan, eischte spreker thans wederkel van H. J. A. Vinkenborg aldaar. Zy zouden om een jaar en zes maanden gevangenisstraf. een hoeveelheid sigaretten hebben weggenomen, De verdediger Mr. Voorrink uit Winterswijk nadat ze zich toegang hadden verschaft door achtte het bewijs niet geleverd en vroeg een een ruit te verbreken. Het drietal, dat zich monader onderzoek, ten einde getuigen te hooren, menteel in preventieve hechtenis bevindt, had die kunnen verklaren, dat verd. deze sigaretten zich afzonderlek te verantwoorden. heeft gekocht. De rechtbank zal Donderdag 14 Maart uitHet eerst stond terecht de tuinder T. A. H.,
Vrijspraak
Keiler weer kampioen van Nederland
Zaterdagmiddag werden in d'lJsbreeker te de bleef. Amsterdam de wedstrijden om het kampioenDe uitslagen van de laatste ronde waren: schap vanNederland tweede klas groot biljart R. C. Keiler—J. M. Bom kader voortgezet. Katoen leed zijn eerste nederI—l I—l laag. Hy verloor van den Hagenaar Metz, die C. Suyk—Ph. J. Ham I—l constant goed spel liet zien, met 80 punten. A. Jurg-J. H. Vos 2—o Gehrels heeft zich na zijn nederlaag van DonB. Dukel—C. J. Lochtenberg derdagavond buitengewoon goed hersteld. Vrij„Felle" partijen heeft deze ronde niet meer dag won hy beide partijen en Zaterdagmiddag opgeleverd. Uit den aard der zaak waagde de sloeg hij Beuming in een overigens matig getitelhouder zich niet aan extravagances en had speelde ontmoeting. Wil de Rotterdammer proBom hiertoe ook geen enkele reden. Suyk had moveeren, dan zal hij de resteerende partijen des te meer reden om 't tegen Ham gecomplisterker moeten spelen. ceerd te maken, maar Ham gaf, zonder de verDe uitslagen luiddenwikkelingen te willen ontgaan, normaal partij. 219 9.95 Het werden beide goede positiepartijen, zonder 71 Katoen 22 300 57 13.63 dat een der spelers zich op voordeel kon be22 Metz ISB 25 37 7.93 roemen en na vier en een half uur spelen worBeuming Gehrels 300 25 4 35 12.— den beide partijen vrijwel op hetzelfde oogenblik beëindigd. Remise was het resultaat, zooDe partij tusschen Vreeswijk en Van der Pol dat Keiler zich toen definitief weer kampioen Pol was" zeer spannend, Van der nam onmidkon noemen. Niettemüi bleef er spanning, bij dellijk de leiding, dank zij een serie van 18 en der resteerende partijen, n.l. die tusschen een maar een van 92 in de eerste en tweede beurt, Vos moest winnen om zn 40 pet. Vreeswijk gaf het niet op en met nuttige kleine Vos en Jurg. te behalen, Jurg had hetzelfde doel voor oogen, houseries trachtte hy den Botterdammer bij te den, doch de Maasstadspeler had na 13 beurten doch had voldoende aan remise. De Almelo'er reeds 2<91 punten bU elkaar gestooten, doch on- bezette het vijandelijke centrum en in 't middenspel leek 't er op alsof hij beter stond. Vos begrijpelijk was het dat deze speler voor de resherstelde zich echter, deed nog een offer, maar teerende 9 caramboles n0g.... zeven beurten ook dit leidde tot een puntenverdeeling, waarncodig had, waardoor zijn gemiddelde een leelh'ke deuk kreeg. Vreeswijk bleef op 269 staan. door Jurg zich handhaafde. Lochtenberg had wederom weinig succes met zn randspel. Hij De uitslag was* werd geheel naar de flanken gedrongen, Dukel 300 19 79 15.78 Van Lochem forceerde een doorbraak naar dam en kwam in 19 931 177 32 Dr. Vos een glad-gewonnen stelling. Lochtenberg bleef 13.45 echter vlijtig doorspelen, totdat hij volledig 20 35 269 Vreeswijk 15 300 Van der Pol 20 92 en t laatst aan bod zijnde tot de overgave werd gedwongen. Van Dartelen en Lochtenberg hebben nu beiden geen rechten meer op deelname; PAARDENSPORT Vos mag 't nog een keer probeeren. De eindstand is:
BURGER-RUITERSPORTVEREENIGING
MAKELAARS
Sedert de
DAMMEN
Behouden, definitief besloten de universiteits-roeiwedstrijden dit jaar te organisecren op
11. W. Kit Ai* D
New-Yorksche Beurs
den Nederlandschcn Studenten-Roeibond in zijn vergadering van Zaterdag, te Amsterdam
Anderhalf jaar voor sigarettendief
zinnigen en de ziekenzorg in het algemeen. Als zet. gevolg hiervan zal o.a. worden getracht te gePres.: „Later zijn de sigaretten in uw schuur raken tot een concentratie van alle ïeprozerieën gevonden, hoe kwamen ze daar?" in Atjeh, waar de verzorging in sommige geGet.: „Daar weet ik niets van. Toen ik ze niet
vallen zeer veel te wenschen overlaat. Te Hoetasalem, nabij Balige, is daarentegen een zeer uitstekende instelling, waar voortreffeiyk werk wordt verricht. Voorts is thans het streven er op gericht om voor de verzorging van geestelyke invaliden van Sumatra te komen tot een centraal gesticht naby Medan, waar plaats zal zyn voor 1000 a 1500 patiënten. Hierdoor zal het mogelijk zijn.
Utrecht
zullen allerlei voorzieningen ter tering van de gezondheidszorg worden getroffen.
Nadat
Nadat Em. Batta als voorzitter van het tentoonsteüingscomité in een kort woord op de waarde van een dergelijke tentoonstelling juist in dezen tijd had gewezen, stelde hy pater Morel S.J. in de gelegenheid tot het houden van een spreekbeurt, waarin hij een door hem ontworpen werk-hypothese ontvouwde. De inleider gaf een overzicht van het eenvoudige schema "an de tentoonstelling van nationale mariale kunst, opgebouwd volgens hetd oor een ieder te begrijpen overzicht van de verschillende tijdperken of eeuwen. Na voorgesteld te hebben een aleemeene tentoonstelling, met een particuliere kern te organiseeren en na gewezen te hebben op de wenschelijke en mogelijke aanwezigheid van Maaslandsche kunst, ging spreker het algemeene leidings- en werkbeginsel na. Geen enkele tak van kunst-beoefening op het zuivere mariale terrein pou per se uitgeschakeld worden. Samenvattend meende hij, dat de expositie moest zijn een tentoonstelling van goedgekozen, verantwoorde typen van de verschillende takken van mariale kunst en kunst-nijverhcid van den der aanvang Nederlandsche Kunst-ontwikkeling tot op heden. Deze tentoonstelling zal gehouden worden in de bekende en daartoe zeer geschikte Dominicanerkerk en wel van 15 Juli tot 1 September. Uit de aanwezige in Maastricht wonende comitéleden werd een werk-comité samengesteld, in welk werk-comité bovendien plaats nam de heer J. J. M. Tummers uit Sittard. Hiervan werd de heer Dr. Em. Batta voorzitter, Mr. Th Schaepkens van Riempst secretaris, de heer L. Reinards penningmeester. Bovendien werd een sub-commissie, bestaande uit de Z.E. H.H. Linssen en J. Adams en de H.H. J. E. Brom, A. Boosten en Dr. Visser, samengesteld om een keuze te doen uit de moderne kunst. De vergadering, die van zeer groot belang was voor de Maastrichtsche Mariale feesten in Augustus e.k. sloot, na 'n lang, deskundig en zeer vruchtbaar
De Varsity naar
verbe-
—
.-
—
,
NEW VORK, 9 Maart. Naar het Duitsche Nieuwsbureau van betrouwbare zijde verneemt, heeft aartshertog Otto von Habsburg, die op het cogenblik in de Vereenigde Staten vertoeft, aan verscheidene Amerikaansche persoonlijkheden een plan voorgelegd voor de indeeling van Midden-Europa na een overwinning der geallieerden.
te maken. 'Als gevolg van de reis van den heer Theunis-
Het zal bestaan uit een voorjaarsfeest, te houPaedagogiek M.O.A den in Epe op de Pinksterdagen: 1. Cross counTILBURG. Aan het Psychologisch-Paedagotry, 2. Wandelritten, dressuur, hooge school en schoonste rijpaard, waarvoor het hotel „Gude" gisch Instituut der R.K. Leergangen slaagden te Epe geheel is afgehuurd en een springconvoor het examen Paedagogiek M.0.A.: Eerw. cours op den 2den Pinksterdag. Zr. Piëta (mej. H. Steier), Baexem, mej. H. v. In het najaar zal een groote wedstrijd ge-' Rijswijck, Venray en de heer J. Pouwels, Oss. houden worden, waarbij het kampioenschap samengestclden wedstrijd en het kampioenschap springen verreden zullen worden. De juiste plaats hiervoor zal nog nader bekend gemaskt worden.
;
D.N.B, „onthult” plannen van Otto von Habsburg
Sumatra op dit gebied onafhankelijk van Java
.
De indeeling van het nieuwe Europa
Re
Mr. H. R. de
Holla,
Zaayer.
Curator Mr. R. M.
•"
Geldersch-Veenendaal. Jansen,
exploitant va» Johanne Lambertus te Leeuden „Kunstkring Leeuwarden", wonende warden. R.e. Mr. S. N. van Opstall. Curator M" N. Heemskerk, Leeuwarden a nAl j wishaupt, wonende te Maastricht, Alexa» der Battalaan 83. R.e. Mr. B. Ruland. Curator Mr. Ch. Evers, Maastricht. P Franchimon, zonder beroep, den Haats« Parallelweg 6. R.e. Mr. H. van Wageningen. Curator Mr. J. L. E. Raming, den Haag. L Haagmann, den Haag. Joan Maetsuycker straat 233. R.e. Jhr. Mr. P. G. M. van MeeuwenCurator Mr. J. H. G. Raadsveld, den Haag. landbouwers, 8 Maart: M. den Engelsman, knecht, Dinteloord, Steenbergscheweg. R.e. Mr. £ Bisschop Boele. Curator Mr. P. G. A. J. Horsten* Stationstraat 26, Bergen op Zoom. 1 De nalatenschap van wijlen A. A. Mutsaer overleden te Tilburg, aan de St. Sebastiaanstra» no 30 27 November 1939. R.e. Mr. A. Bisschol' Boele. Curator Mr. J. van der Valk, Tuinstra»» _
.»
"
112, Tilburg. G. Oomkes—Dijk. Groningen. Moesstraat KOP" R.e. Jhr. Mr. W. W. Feith. Curator Mr. M. pius Übbo Emmlussingel, Groningen. De nalatenschap van Jan Oomkes, Gronln een, Moesstraat no. 41. R.e. Jhr. Mr. W. W. Emmiussinge" M. Koppius, Übbo -.
*"
—
FeiWJ*
Curator Mr. Groningen. In de week van 4 tot en met 9 Maart 1940 wei den in Nederland 23 faillissementen uitgesprokenOpgeheven wegens gebrek aan actief: 6 Maart: J. Chr. H. J. Mulder, fruithandelaar wonende te de Bilt. 7 Maart: B. Mulder, Amsterdam. Gedeponeerde uitdeelingslijsten: 29 Febr.: F. N. van Dijk Dzn.. Doorn. Geëindig^ door het verbindend worden der eenige uitdeelingslijst. Ultk. 1,222637 pCt. 1 Maart: L. A. Telgenkamp, hotelhouder, melo. Idem. Uitk. nihil aan conc. crediteuren. 4 Maart: G. C. de Koning, bankwerker. IdemUltk. 5.986 pCt. t 5 Maart: Rijk de Valk. gewezen secretaris os gemeente Doornspijk. verbl. in het Huls van waring te Zwolle. Idem. Uitk. nihil aan conc. ore diteuren. ___
__~..
*
~
.„
41 39 *
41 39 |
Oct. 351
36
ZONDAG 10 MAART 1940 VAN WEEK
Herodes
TOT WEEK
Antipas
was de maatschappij, waarin Jesus verBezien wi J de hoofdfiguur var,
M d Werd?
Baatzucht, eerzucht, kuiperij, hoogmoed, lafheid kunnen' in staat zijn, de goedheid te veroordeelen uit angst en haat; doch de volstrekte slechtheid veroordeelt de goedheid niet, zij heeft er heimwee naar. Herodes heeft Jesus begrepen. Hij heeft Hem in het wit gekleed. Aldus werd Jesus bespot, maar aldus werd iedereen bespot, die In het rechtsgeding betrokken was, want tusschen deze grauwe massa van begeerigen, die aan zichzelf dachten, verscheen de Zaligmaker in het witte gewaad, waarmede de sollicitant te Rome zijn belangeloosheid verzinnebeeldt. Herodes wist, dat Jesus „belangeloos" was maar hij had zich overgegeven aan een wereld, die deze deugd niet eens meer veroordeelt, doch haar alleen nog maar bespot. A. v. D.
HEMELTERGEND
het ProCes besc houwen wij bovendien de wijze. ' fcaa r P dit P r °ces werd gevoerd, dan lijkt het, of J ons bevinden in een wereld van louter en corruptie. Judas, de verrader, is Z^n maatscnaPPelijk evenwicht geslagen öoo nvervulbare toekomstdroomen en laat öch door de begeerte naar klein bezit verleiden een gr °ote misdaad. Annas, het hoofd der h 3 eigent zich wederPriesterli:ike familie tec tellJk de bev oegdheid van rechter van InstrUCtle 6n decreteert toe te voren, welke uit6pr de Hooge Raad zal moeten doen. Caïvoor Cen ledepop word aanklager, terwijl hij ' Voo Z' tter Van Ce rechtDank bl Üven moest. Bar en geleerden Abb diS tegenover Jesu s wordt gestald, is een edri Jk baanroover en samenzweerder, die fle maatscha €l hahdnaver PP «ke orde bedreigt. Pilatus, de „De Pauwenhof” te Wassenaar van het Romeinsche gezag, zal zwak geopend esluiteloos blijken, iemand zonder kracht ,°Vertulgin S' dle do °r gekoesterden scepsis Zaterdag is op „De Paiwenhof", het bullen kar wordt. En het volk, dat eerst van mevr. de wed. mr. dr. J. C. OvervoordeGorden aan den Leidschestraatweg te Wasseij sannah" roept, en daarna „kruisigt naar, de cultureele stichting voor opneming van even stuurloos, even onbetrouwbaar als öe geleerden en kunstenaars geopend. leiders. Het plan voor deze sichting is uitgegaan van Al H 6 typen f, en suren schijnen een abnorwijlen mr. dr. J. C. Overvoorde. Na diens overftia] en toestand te vertegenwoordigen Zij zijn lijden heeft zijn weduwe dit plan uitgewerkt voortbrengselen van een tijdperk van onrust en Zaterdag had zij de voldoening de voltooiing gisting. in gewone omstandigheden immers er van mede te maken. Het is de bedoeling, de hoogepriester dat op ~De Pauwenhof", dat het eigendom van geen intrigant, de gouverneur VQ een Wln gewes t geen weerhaan, her de stichting is, geleerden en kunstenaars een poos gelegenheid tot rust of rustig werken zulvit niet in weinige dagen van geestdrift to: len vinden. Er is plaats voor hoogstens 16 gasveranderd en iemand die vrijwillig aan ten. Bepaald is, dat de duur van het verblijf . es verzaakt heeft, wordt niet- op slag een hoogstens 6 maanden mag bedragen. Het bestuur van de stichting bestaat uit jhr. mr. dr. ader. Ook Z jjn er dan geen beruchte boeE. A. van Beresteyn, voorzitter, en uit de naoenden, wier aanvoerders het land onveilig volgende leden: prof. dr. P. Muller, namens de "«laken. Kon. Academie van Wetenschappen, prof. dr. °g stelliger wordt deze gedachte, dat Jesus J. de Vries, namens de Ned. Maatschappij voor e in een ongezonde en vertroebelde maat- Letterkunde, Willy Sluiter, vertegenwoordigende het schilderkundig genootschap „Pulchri bevestigd door de studie van het kaStudio", Herm. van der Kloot-Meyburg, verteer van den viervorst van Galilaea. genwoordigende den Bond van Nederlandsche Herodes, e het eigenlijke namens de proces van Christus had deze architecten, mej. Van Osselen, rarc h niet veel te naken. Het is een toeval, V.A.N.K., en prof. Van Goudoever, uit Groningen, die als zwager van mevr. Overvoorde in I hij erin betrokken werd. Hij verbleef te het bestuur zitting heeft. Mevr. Overvoorde Milr usaie m wegens het Paaschfeest, dat aan- is gedelegeerd lid en tevens secretaresse-pennde was en omdat Jesus een Galilaeër war.. ningmeesteresse van het bestuur der stichting Onder dgenen, die Zaterdagmiddag op „De voortkomstig uit de landstreek, waarover bewind voerde, wilde Pilatus, de land- Pauwenhof" bijeen waren, was o.m. mr. J. K. van der Haogen, namens den minister van On"ogd die boven Herodes stond en aan dezer. derwijs, Kunsten en Wetenschappen. en verantwoording verschuldigd was we; Mevr. Overvoorde heeft met een enkel woord Weten, welken indruk Jesus maakte op der de bedoeling van de stichting uiteengezet en ervorst van Galilaea. met een woord van hartelijken dank de stichet is, alsof een Amsterdamsen magistraat, ting aan de bestuurders overgedragen. e De heer Van Beresteyn heeft de stichtster oordeclen moet over een Limburger, doch zijn hartelijken dank betuigd voor deze aan°
°
if
~
-
Daarom is Hij de Middelaar van het Nieuwe Verbond, op-
dal de geroepenen door Zijn dood, dien Hij 10l verlossing van de onder hel eersle Teslamenl bedreven zonden onderging, hel beloofde eeuwige erfdeel zouden ontvangen. Epistel
•
'
phaak
Rust
*
Het brood zal duurder worden
kunstenaars
'
°
..Hef
Verhooging van den prijs van broodbloem De minister van Economische Zaken deelt het volgende mede: Van het begin van den oorlog af heeft de regeering er naar gestreefd, door haar prijzenpolitiek een stijging van de prijzen voor de eerste levensmiddelen zooveel mogelijk te voorkomen. Zelfs is iedere prijsstijging van tarwebloem en tarwemeel, bestemd voor broodbereiding, tot nog toe vermeden, ondanks het feit, dat de tarweprijzen op de wereldmarkt sin
Hem',
normale tijden golden. Zoo steeg de tarweprüs
op de wereldmarkt van f 3.20 midden Augustus 1939 tot f 5.35 op eind Februari 1940. De vrachten stegen in datzelfde tijdvak van f 7 tot f 27.50 per ton, terwijl de molestpremie, we;ke voordien een te verwaarloozen kostenfactor vertegenwoordigde, thans circa 3 pet. van de waarde bedraagt. Dit beteekent, dat de kostprijs van uitheemsche tarwe, waarop wij hier te lande voor circa 65 pet. bij de bereiding van broodbloem zijn aangewezen, is gestegen van f 3.90 tot f 8.35 per 100 k.g. Indien de regeering geen maatregelen had genomen, zou het gevolg hiervan zijn geweest, dat de broodbloem hier te lande met een bedrag van f 3.75 per 100 k.g. in prijs zou zijn gestegen, hetgeen uitkomt op een kostprijsstijging van het brood van ruim 2 cent per brood van 800 gram. Tot nu toe is een gevolg van vorengenoemde factoren in haar is regeering geheel voorkomen, doordat de ingevoerde de de en voortgegaan grondstoffen bloem tegen den vroegeren prijs ter beschikking te stellen. Welke groote bedragen hiermede gemoeid zijn geweest, wordt wel duidelijk geïllustreerd door het feit, dat bij de genoemde prijzen- en kostenverhoudingen de regeerirc een nadeel van in totaal f 2 000000 oer ms heeft. Het spreekt vanzelf, dat hiermede niet
_
—
heelemaal tot klaarheid
komt
°s bedoelingen, zich tot een Limburgscher. ""is wendt met het verzoek: Gij kent de beter dan ik, laat mij eens weten °e gij over dezen Limburger denkt. Zoo ongeeer moeten we de geste van Pilatus begrijpen, van de politieke bijbedoeling, die de domein had, want hij won het overbodige ad-
Ses
van den inlandschen viervorst ook in om laten voelen, dat hij een eind wilde /"ken aan een oude veete. Tusschen Pilatuö fterodes was oneenigheid ontstaan in een a k van weinig importantie, doch die op het grooten indruk gemaakt had. De ar idvoogd had namelijk, een beetje onhandig. lzer lijke Romeinsche schilden laten aanbrenn °P het vroegere paleis van Herodes den r °ote n (den vader van Herodes Antipas) te en de Joden hadden dit gevoeld als II uitdagende en willekeurige beleediging var.
!f
Jfusalem
J*nn «iezelfstandigheid Romeinen
mochten dan onderworpen zijn, ze wilden ehzelf blijven. Herodes Antipas had hierin hun arti J gekozen en hij had van den keizer geaaii weten te krijgen, dat de schilden weer ggenorrien werden. Dit incident was eenigen , d a chter den rug, maar Pilatus had spijt, dat zoo geloopen was en wilde nu zijn vroegere 'endschap met Herodes herstellen. Vandaar, «at h niJ . Jesus, den Galileeschen leeraar, naar Qe*.1 viervorst van Galilaea zond met het verk om advies. °°k al' deze bijkomstigheden verplaatsen ons "aa*.r een wereld van troebel gekonkel en onals volk. Ze
"*
ker levensbesef. u °ch de persoon
,
Herodes is in zulk een wed op zijn plaats. Hij is het zuivere type van
bederf. Zijn
aar
heele
familiegeschiedenis
is
van misdaad: moedermoord, bloedschan■ farnilienijd, ontucht, verwildering van alle v°ei, wreedheid, onbetrouwbaarheid, laagheid n Machtsmisbruik zijn aan het hof der Herothuis. De viervorst de tragische zoon an den kindermoordenaar Herodes, hij is zelf e «loordenaar van Johannes den Dooper, hij een echtbreker, die voor zijn wulpsche stief°ehter den profeet heeft laten onthoofden ens gezag hij diep in zijn hart erkende. tragische man is deze Herodes, een r ide den uic net zwaargetroffen huis van altijd naar nieuw voert Zün pad *
*hderdooder.
bloed.
•Gewoonlijk
wordt hij afgeschilderd als de man uit de Lijdensgeschiedenis. zijn geschiedenis nagaat, wordt juist
al gelijkste
aar wïe hem tot een 1,1
zeker
medelijden bewogen, want
hem heen is alles kleverig van kwaad en oeisch van zonde. Hij woont in een onuitwar-
aar oerwoud
°eze
atl 8 esu s
van verderf. Zijn lot is slecht te
man vreesde Jesus. Hij was minder voor de macht en de populariteit van dan
voor de waarheid van Jesus. Hij
acht - dat Johannes de Dooper teruggekomen w *s uit den dood in den persoon van Jesus. Hij
lde Jesus
zien.
m°et voor hem iets ontzettends geweest aJesus te zien. Doch Jesus zweeg. Jesus erweet nem niets. En dit maakte hem, in aats van dankbaar, overmoedig. Hij bekleedde j spottend met de witte toga der Romein e sollicitanten en zond Hem zoo terug naar atUs, die dezen hoon begreep: „een Streber; gek, die iets worden wil; een sollicitant aar nh et koningschap". '
-
Joodsche
op het vonnis had dit advies van des Klaarblijkelijk niet. Pilatus ging zijn ei n WCg ' Doen Jesus tegenover Herodes, hoewei die Hem alleen vernederde, niet veroor** in de Lijdensgeschiedenis als de confr atie van twee werelden: de volstrekte ïe. eid tegenover het algeheele bederf, de vol-6 ** «oedheid tegenover de slechtheid. °
Het lichtschrift der diiisterlimgeii
omtrent bieding.
Prof. Martin heeft een hartelijk woord tot mevr. Overvoorde namens haar vele vrienden
gesproken en haar een Indische gong aangeboden. Nadat de heer Van Erp een toelichting tot
dit geschenk had gegeven, hebben de aanwezigen de beziting in oogenschouw genomen, waarna ververschingen werden aangeboden.
stond, kreeg het gezicht, aan de lip de stuurman
De aanval op de
„Saba”
Oostende voortgezet. Vandaar is de ~Saba" leeg naar Amsterdam vertrokken, waar het schip DonderDaarna werd de reis naar
Er komen weer boonen Mitrailleur vuur richtte schade aan;
en erwten
kapitein
en
van peulvruchten op 15 Maart
Zooals
Met ingang van Vrijdag 15 Maart zuilen grauwe (capucijners, erwten, witte boonen. tuinboonen, bruine boonen. en andere gekleurde boonen) woi den gedistribueerd. De te distribueeren hoeveelheid zal gelijk zijn aan die van de eerste distributiepsriode, n.l. een kwart kilogram per hoofd van de bevolking voor een tijdvak van vier weken. weder peulvruchten
-
gemeld,
toe aan
De slachtoffers van de O. 11
is in de Amsterdamsche
haven het Nederlandsche motorschip „Saba" aangekomen, dat op weg van Newcastle naar Oostende door een onbekend vliegtuig is aangevallen. Het vliegtuig liet een bom vallen en bestookte daarna het schip
met
dagnacht is aangekomen. . De „Saba" meet 530 ton en behoort den heer Roorda, te Voorburg.
een matroos
licht gekwetst
Distributie
een kogel zoo rakelings langs dat hij een bloedende wonde opliep. Deze gewonden heeft verbonden.
machinegeweervuur.
Wij hebben den eersten stuurman van de „Saba", den heer R. Kuyper, in zijn woning Nader zal worden bekend gemaakt, welke te Rotterdam opgezocht en met hem een onbon van de rijksdistributiekaart met ingang van derhoud over het gebeurde gehad. 15 Maart op het koopen van deze hoeveelheid Zaterdag 2 Maart vertrokken wij omstreeks peulvruchten recht geeft. kwart over 5 met een lading steenkool van Aangezien de meening blijkt te bestaan, dat Newcastle, aldus de heer Kuyper en om achi tuinboonen niet onder de distributieregeüng uur waren we zes mijl O. Z. O. van de Tvne vallen, wordt er de aandacht op gevestigd, dat Mijn wacht was juist om en de kapitein, de deze niet bestemd zijn voor menschelijk2 conheer W. Acda, kwam mij aflossen. Wij bleven sumptie en uitsluitend mogen worden gekocht, nog even napraten, toen een vliegtuig aan de afgeleverd en vervoerd met inachtneming van voorzijde van het schip naderde. de ter .zake bestaande distributiemaatregelen ons schip Het publiek zal derhalve eerst met ingan van Juist toen de vlieger boven 15 Maart weder tuinboonen mogen koopen. met was. zagen wij rondom ons het water opspatten, terwijl een regen van kogels neerdien verstande, dat per kwart kilogram een daalde. De andere leden van de bemanwijzen van den nader aan te bon der exemplaar ning, die uit zeven personen bestond, beRijksdistributiekaart bij den winkelier vonden zich aan dek en de kapitein gaf worden ingeleverd. opdracht direct naar beneden te gaan. Het was vliegtuig, een groote bommenwerper, inmiddels verder gevlogen, zwenkte echter op weer om en vloog ten tweeden male over het schip, waarbij het een bom liet vallen. gezonken die op tien meter afstand van het schip in het water ontplofte. Door de geweldige explosie werd de „Saba" geheel uit het waSchippersgezin ter getild en in de hutten werd een ravage aangericht, lampen werden verbrijzeld en gered de marmeren waschtafels. werden losgerukt en geheel vernirH Vrijdagavond omstreeks 11 uur is op de Direct na het begin van den aanval had de Lek, stroomafwaarts van Culemborg, een kapitein de machines stopgezet en de lichter tweetal motorvrachtschepen van de expelaten dooven, zoodat het schip in het donker ditie-onderneming Kooy, te Arnhem, welke gehuld, vrijwel stü lag. Toen de vlieger, na naast elkaar gebonden de rivier afvoeren, de bom te hebben geworpen, weer doorvloog, reddingin botsing gekomen met het 120 ton metende gaf de kapitein bevel, een van de vieren, booten dat vreesde, aangezien te hij vrachtschip „Jonge Willem", uit Zwolle. schip verder gebombardeerd zou het worden. De botsing was zoo hevig, dat de Jonge De bemanning stond op het punt aan dek te Willem, die deel uitmaakte van een sleep komen, toen het motorgeronk weer luider werd van acht schepen, welke op de rivier voor en de vlieger voor de derde maal terugkwam. De stuurman had de tegenwoordigheid van anker lag, binnen vijf minuten zonk. De geest om nog te roepen: „Allen beneden blijeigenaar van het schip, de heer G. Bos, die ven". Wederom daalde een regen van kogel* met zijn vrouw en drie kinderen aan boord op het dek neer. De beide mannen, die bezig van het schip sliep, werd door den hevigen waren met de sloep, zochten dekking onde.de boot en daaraan hebben zij waarschijnlijk schok gewekt en kon zich met zijn gezin hun leven te danken. Na dezen laateten aanin veiligheid eem roeiboot ternauwernood in val Het het vliegtuig zijn prooi los en verstellen. dween naar de monding van de Tyne, waar De Jonge Willem ligt ongeveer anderhalve juist een convooi van ongeveer dertig schepen meter onder water, in het midden van de rivier op het punt van vertrek lag. en vormt een ernstige belemmering voor de Dit convooi werd ook gebombardeerd en de scheepvaart. Direct na het ongeluk heeft de ontploffingen waren zoo hevig, dat de „Saba", Rijkswaterstaat een baken bij het wrak aangedie op een halve mijl afstand lag, er van trilbracht. de. De oorlogsbodems, die bij het convooi laToen Zaterdagmorgen 5 uur de kapitein van gen, openden het vuur op den aanvaller en de sleepboot, van den sleep waarvan de Jonge van de „Saba" af kon men de vuurstralen van Willem deel uitmaakte, ontwaakte, wist hij van de kanonnen zien. Men heeft echter niet kunhet gebeurde nog niets af. Hij gaf normaal het nen bemerken, of het vliegtuig werd neergesein tot het lichten van de ankers. Tot zijn schoten. verbazing merkte hü echter, dat slechts vier van de acht schepen aan dit bevel gevolg gaNa den aanval heeft de „Saba", die ernven. Toen werd hem duidelijk, wat er met het stig beschadigd was, met gedoofde lichten vijfde schip, de Jonge Willen, gebeurd was. Het de reis voortgezet. De navigatielichten wazesde schip van den sleep kan momenteel ook ren stuk geschoten, terwijl verschillende kogels de verschansing doorboord hadden. niet wegvaren, omdat het gezonken schip op het anker terecht is gekomen. Ook in de zijkanten van het schip zijn koeen gelgaten te zien, terwijl projectiel De Jonge Willem was niet verzekerd. Het dwars door het plafond van de stuurhut schip was geladen met kunstmest. De oorzaak van het ongeluk is vermoedelijk een defect aan de voorruit verbrijzelde De kasloeg en een van de roerkettingen van een der twee pitein werd door glasscherven aan de hand vrachtschepen van de onderneming Kooy. gewond en een matroos, die aan het roer
Bij de begrafenis van den sergeant-telcgrai'ist Steenvoort te Enschede zal de chef van den marinestaf vertegenwoordigd worden door luitenant ter zee 2e klasse M. J. Vos, bij de begrafenis van sergeant-torpedomaker Logmans doir luitenant ter zee eerste klasse W. J.
Kruys. Bij de begrafenis van koksmaat Postma te
Huizum zullen de chef van den marinestaf en de marinecommandant te den Helder door denyelfden persoon worden vertegenwoordigd. De naam is hier niet bekend. De vertegenwoordiger wordt in Den Helder aangewezen. _^_
■
Vrachtschip
de Lek
ternauwernood
Mutaties aan Defensie Naar ons ter oore komt, is met ingang van 18 Maart benoemd tot hoofd van de afdeeling II B. van het departement van Defensie (afdeeling generale staf) de luitenant-kolonel A H. Nijhoff, thans chef van den staf der lichte
Postbooten hebben lastige reis Moeilijkheden in de verbinding Urk Kampen —
Het vlot nog steeds niet met de verbinding tusschen Urk en Kampen. Zaterdagmorgen 7 uur'vertrok de postboot „Von
Geusau" uit de haven van Urk en na een moeilijke reis bereikte het schip 's middags 3 uur Kampen. Ds postboot „Insulinda" vertrok om 10 uur uit Kampen met passagiers, levensmiddelen en brandstoffen voor Urk aan boord. Het schip bereikte TJrk echter niet.
hoofd
der afdeeling, luitenant-kolonel D. van Voorst Evekink, vertoefde als militair-attaché te Parijs) en die bij de jongste mobilisatie een belangrijke rol vervulde, zal voor troependienst naar het veldleger overgaan.
Vermoedelijk is het in het dikke ijs. dat Urk omgeeft, vastgeloopen, althans van het eiland af kon men Zaterdagmiddag om 2 uur het «hip waarnemen. Zaterdagavond 7 uur waren de lichten te zien en men kwam op het eiland tot de conclusie, dat het schip in de tusschenliggende vijf uren niet of slechts weinig gevorderd was. De afstand, welke de ..Insulinda'' toen nog van het eiland scheidde, werd geschat op 7 a 8 kilometer. Indien het schip ook hedenochtend den weerstand van het ijs niet kan breken, zal mogelijk een ijsbreker of de ~Von Geusau" uitvaren om de ..Insulinda" uit haar benarde positie te bevrijden Aan boord van het schip bevinden zich, naar men meent. 15 opvarenden. Later werd nog gemeld: Zaterdagmiddag om vier uur is de postboot „Von GeusaU" van Kampen op vertrokken
bemerkte schuiven,
Wanneer de postboot „Insulinda" nog niet op
eigen kracht uit het ijs is kunnen komen, zal de „Von Geusau" hedenochtend uit Kampen vertrekken, om te trachten deze postboot te bevrijden en naar Urk te brengen.
VICE-ADMIRAAL SMIT TEN
BOEKEN Boeken zijn je beste vrienden, En ze zijn je nooit tot last, Want ze blijven, tot je tijd hebt. Heel geduldig in de kast. Goede boeken krijgen telkens Schooner inhoud, eiken keer, Schatten kun je er uit delven, Onuitput'lijk, altijd meer. Boeken staan je steeds ten dienste. Overal, op eiken tijd, Waar een boek is, is ontspanning. Leering of gezelligheid. Boeken zijn vaak kameraden. Want ze nemen je mee uit, Laten zien wat 't volle leven Om je henen wel beduidt; Goede boeken halen j' immert, Heel ver uit het aardsche slijk, Boeken kunnen je verheffen, Boeken lezen maakt soms rijk.... *
*
Broeken hebben,
als je vrienden, Zooveel invloed op je brein, Dat j' er heusch wel voor mag zorgen Dat het goede boeken zijn!
HERMAN KRAMER
onbeperkt kan worden doorgegaan. Hoezeer de minister zulks ook betreurt, de huidige omstandigheden dwingen hem wel. een deel van deze greote lasten op den consument
af te wentelen. De minister heeft daarom de thans besloten, den verkoopprijs van buitenlandsche tarwe met f 2.25 per 100 k.g. te verhoogen. waardoor de bloemprijs hier te lande met een bedrag van 1 1.70 per 100 k.g. zal stijgen hetgeen metterdaao kan leiden tot een prijsstijging van 1 cent per brood van 800 gram. Uit het voorgaande blijkt wel. dat dit slechts een gedeeltelijke vergoeding is voor de hooge kosten, welke de staat in dit opzicht heeft te dragpn
"zeer
weg naar Urk. Aan den mond van de Ketel de kapitein, dat het ijs begon te divisie. weshalve hij het geraden vond den De kapitein van den generalen staf K. van steven te wenden en naar Kampen terug te Rijn, die, na de benoeming van den heer Dijxhoorn tot minister, de zorg voor de afdeeling keeren. Hier kwam de postboot om half zeven aan. practisch heeft waargenomen (het eigenlijke
,
et
d. e
GRAVE GEDRAGEN
De „kienenkoning” in arrest Ook zijn twee kornuiten achter slot en grendel goeden slag geberuchte inarrestatie van drie met de slagen brekers, die tezamen de clu'o van den kienenkoning vormden. De Haagsche politie heeft een
bargoensch woord voor sleutels den naam van kienenkoning man, die en de draagt, is de 48-jarige los werkman, P. A. van den 8., die een expert is op het gebied van sleutels. Voor 1922 had hij een grooten naam op het gebied van misdaad en inbraak, doch na dien tijd werkte hij meer in de schaduw. Zijn trawanten waren de 38-jarige los werkman. Ph. P. H. en de 30-jarige koopman J. M. L. De eerste is een berucht inbreker, die reeds 12 jaren in de gevangenis heeft doorgebracht en de tweede is 1937 een befaamd brandkastscheurder, die in ontslagen was na een gevangenisstraf van twee jaren te hebben uitgezeten voor een inbraak in Kienen is een
Delft. De kienenkoning placht in de buitenwijken op een gelegenheid te loeren, waarvan zijn medels den gebruik konden maken om hun slag te slaan. Zoo wandelde hij Woensdagmiddag in de Melis Stokelaan in den Haag en zag een familie het huis verlaten, die kennelijk naar een feest ging. Hij waarsch'jwde zijn kornuiten en toen het donker geworden was, stelde hij zich op
zijn post. terwijl de anderen aan de achterzijde
het perceel binnengingen na een ruit verbroken
te hebben. Zeventig gulden aan geld en eenige gouden sieraden vormden de buit. Toen de inbraak door de familie na terugkeer ontdekt was en de politie was gewaarschuwd,
dachten rechercheurs van den centralen opspodienst oogenblikkelijk aan de club van den kienenkoning. Van L. was bekend, >dat hij zich Donderdagmorgens op de Veemarkt in Delft ophoudt om koeien te melken, daarom begaf men zich naar Delft en inderdaad werd L. daar aan-
Onder zeer groote belangstelling is Zaterdag op de begraafplaats Oud Eik en Duinen te 's-Gravenhage ter aarde besteld het stoffelijk overschot van den gep. vice-admiraal W. C. J. getroffen. Smit. oud-chef van den Marinestaf. Bij fouilleering werden de gouden sieraden op Onder de vele belangstellenden was de .chef van den Marinestaf, J. Th. Fürstner. Verder hem bevonden. Hij werd naar Den Haag geleid werd nog opgemerkt de heer E. P. Westerveld. en in den loop van den dag arresteerde de politie de beide anderen, in wier huizen het gestolen oud-minister van Marine. geld werd gevonden. Na een lang verhoor, waarIn de aula heeft de heer Hajenius, oud-burbij zij aanvankelijk ontkenden, hebben zy alle gemeester van Goes. als zwager van den ontdrie volledig bekend. Zij worden verdacht van slapene het eerst het woord gevoerd. Viee-admiraal Fürstner memoreerde, hoe de meer dergelijke inbraken in de laatste jaren. Maandag zullen en worden voorgeleid voor den ontslapene in de moeilijke jaren van 1914—1916 officier van Justitie. chef van den Marinestaf is geweest. ledere goede vaderlander en in het bijzonder de marine ■»— is hem dankbaar voor hetgeen hij in die verantwoordelijke positie heeft gedaan. bij en Verder spraken nog de heer Diemer Kool, Piet Tiggers, de bekende leider van het A. schoutkbij-nacht F. J. Heeris en een pleegzoon. J. C.-koor de „Wielewaal", waarmee hij geremr. Loeff. Na het spelen van het Wilhelmus werd de geld voor de radio zijn volksliedjes ten gehoore baar grafwaarts gedivgen. waar pen zwager van bracht, is benoemd tot reserve-officier, belast met de muzikale leiding van het werk van O. den ontslapene, de heer Kuyck, voor de betoon-
Piet Tiggers
de belangstelling dankte. ■*.
UIT DE STAATSCOURANT Justitie Benoemd tot rechter in de arrondissementsrechtbank te Haarlem mr. C. E. Muller, thans rechter in fle arrondissements-rechtbank te Middelburg. Benoemd tot directeur van het huis van bewaring te Utrecht J. M. Hoogland, adjunct-directeur bij de strafgevangenis te Rotterdam.
O.
O.
en O. Piet Tiggers, die 18 October 1891 te Amsterdam geboren werd, kreeg aanvankelijk een onderwijzers-opleiding, maar al spoedig ging hij Willem piano-studeeren bij Andriessen en compositie bij Willem Pijpers, dien hij opvolgde als muziekrecensent bij het Utrechtsch Dag-
blad.
Hij was .dirigent van de Koninklijke UtrechtMannenzangvereeniging en het Amersfoortsche Mannenkoor. Later leidde hij vele concerten voor de V. A. R. A. Van zijn hand verschenen enkele populaire boeken op het gebied der volksmuziek en een
sche
aantal zangbundels.
ZONDAG 10 MAART 1940 Wat de Jaarbeurs propageert der gevolgen van den oorlog, welke ook wei aan den lijve zal moeten ondervinden, zal wel zijn, dat het bezoek in het komende zomerseizoen veel ringer zal worden en aat de mogelijkheid, „ergens over de grenzen' te komen, niet bijzonder groot en ruim zal zijn. Ter Jaarbeurze adviseert men gestimuleerd door de Vereeniging vcor VreemdelingenBrengt uw vacantie in vredig vaderverkeer Een
ons iand
is geschied. De heilige heeft het gebouw later vermaakt aan de Abdij van Echternach. Het mag waarschijnlijk worden geacht, dat de kerk te Waalre door Wiliibrord gebouwd, de plaats heeft ingenomen van een afgodentempel. t..ie daar vóórdien werd aangetroffen. Kerk en toren verkeeren momenteel in staat van ernstig verval. Voor het Brabantsche monumentenbezit beteekent de komende Waalresche restauratie een zeer belangrijk feit. Zij mag gerekend worden tot de aliergewichtigste restauraties in Brabant der latere jaren.
[het
1.
X
ÈDY-BOUWWERK {/ \ VOLTOOID! |:
\
Over verkeerd spoor Uitgebreide maatregelen den reiziger
Bij de vrij talrijke stagnaties in het trei verkeer in den afgeloopen winter, kon men berichten daaromtrent herhaaldelijk lezen: B treinverkeer wordt over enkel spoor • geleid, wel: het vervoer geschiedde in een bepaal richting over verkeerd spoor. K Dat lijkt eenvoudiger dan het in werkeU) kom heid is. Plotseling kan immers een trein over een spoor, waarop hij in deze richting n'| wordt venvacht. Daarom moeten verschil- en veiligheidsmaatregelen genomen worden. In de eerste plaats worden zooveel mogelö de voorschriften voor enkel spoor toegepa-> Bepaald moet dus worden, waar zal worden 8 kruist. 'De blokken kunnen bij treinen in verkeerde richting niet in dienst blijven. dat in die richting de seinpalen van de blo* ken buiten werking treden. De posten onde weg moeten worden ingelicht, hetgeen gewoon' lijk per telefoon kan geschieden. Verder* moet de machinist of wagenbestuurder (en dit is een voornaam punt voor de veiligheid) van den trein, die over verkeerd spoor rijdt, elke tien seconden h e waarschuwingsscin, een matig langen toon> laten hooren. Vindt het verkeerd-spoor-rij' den plaats bij donker, dan moet de locomotief of motorwagen boven de witte lichter) een rood licht voeren.
I
'
'
—
.
".
De daad bij du wuora voegend, wijst men den bezoeker er dan op, dat msn wel een paar honderd tochten kris-kras oeor het land kan maken. Per trein, boot en autobus kan men volgens de uitgave „Kris-Kras door het land wel een paar geïllustreerd aoor Jo Spier honderd tochten door ons eigen land maken Deze gids, welke goede dienseen zal kunner bewijzen, nu de grenzen immers practisch gesloten zijn. is veikiijgbaar bij de AjN.V.V., de V.V.V.'s, de inlichtingen kantoren der Ned Spoorwegen en de erkende reisbureaux. Onderscheidene personen van beteckenis vertellen bovendien nog in deze uitgave, wat voot hen dé sensatie is van het op reis gaan. Van den stand der VV.V. naar dien van Veilig Verkeer: il n'y a qu vn pas, althans figuurlijk. Zonder veilig verkeer zou de drukte bij het te verwachten zomerverkeer wel eens tot veel misère en groote ongelukken kunnen lei-
—
—
■n.
Wie intusschen zijn licnt eens gaat opsteken in den stand van den Alg. Toeristenbond zal rich veel teleurstellingen kunnen besparen. En een kijkje op de werkzaamheden volgens het Rijksnplan ksn wellicht er toe bijdragen, aan het kostbare en zergvoile werk van de betioksen Rijksinstanties het verschuldigde respect te be-
Zaterdagochtend
een
°
is in de Merwedehayen te
Rotterdam aangekomen het s-s. „Stad Schiedam" van de Halcyon Lijn. dat, zooals bekend, ep weg van Zuid-Amerika naar Rotterdam aan groot gevaar is ontsnapt. Het schip zou dicht
bij
j
De „Stad Schiedam” in Rotterdam
—
land door
mijnenveld
z°j£
j
*
zijn gekomen, waar het ) stevende toen een Engelsch vlieg- t
recht op aan tuis het gevaar bemerkte en den kapitein, den heer H. K. J. van der Vlis, waarschuwde, die* nog tijdig den koers van zijn schip kon veranderen. De kapitein wenschte geen nadere mededeelmgen te doen. Hij gaf toe, dat hij in contact was geweest met een vliegtuig, dat eenig? malen boven zijn schip had gecirkeld en door seinen had te kennen gegsven, dat volgen van den koers ernstig gevaar zou opleveren. Het
"
vliegtuig deed echter geen dienst als
van den volksmotor. De stands voor sportuitrustingen zoowel als die voor beter kinderspeelgoed en kunstzinniger uitziende gebruiksvoorwerpen m de huishouding zijn ook thans uitstekend verzorgd en
trekken veel publiek. Op succesvolle wijze wordt de aandacht geop een groote kaart van het centrum des lands, waarop staat aangegeven, hoeveel industrieterrein beschikbaar is in de gemeente
Dit zijn al heel wat voorzorgsmaatregelen maar toch zijn we er nog niet. De die over verkeerd spoor rijdt, mag niet vertrekken, voordat hij en de hoofdconducteur voO~ zien zijn van een schriftelijke lastgeving («'aa*' voor modellen bestaan) afgegeven door de treindienstleider. Voor geel-zwarte seinpa! (dat zijn die voor de stations) moet worden, totdat het sein „oprijden" wordt g geven of de trein op andere wijze wordt binnen*
wegwijzer. De kapitein had gaen mijnen gezien en wist ook niet. dat hij in de onmiddellijke nabijheid van een mijnenveld was. Geruimen tijd later was het schip wei éenige drijvende mijnen gepasseerd.
machini'J
NU zijn de EDY- fabrieken pas góéd klaar! Nu is dit groote Nederlandsche bedrijf aangepast aan de eischen des modernen tijdsl dagelijks haar reputatie EDY- EMAILLE nog vergrootend, won duizenden vrouwenharten op slag door haar degelijkheid en en fraaie afwerking I Door de hyper-moderne geperfectionneerde Amerikaansche wijze van werken in de imposante Edy-fabrieken kan een uniforme kwaliteit worden gegarandeerd, zooals tot heden niet bestond. Met recht kan men nu zeggen: „EDY EMAILLE wint het pleit door uniformiteit in kwaliteit'" Mr
toonen.
In dit verband heeft het ook zeker zin, eens stil te staan bij de voorstelling van het plan omtrent de verlichtingen van de Rijkswegen met natriumlampen door het Rijk. Afgewacht moet worden, welke de uitwerking zal zijn van de propaganda, welke ook nu in ons land gemaakt wordt voor het georuiken
beveiligen
MEER ELECTRICITEIT
....
GEPRODUCEERD Naar het Centraal Bureau voor de Statistiek mededeelt, bedroeg de productie van electriciteit door de openbare centrales in de maand rebruari 2i3.5 millioen Kwh. Vergeleken met dezelfde maand van 1939, toen 219 millioen Kwh. ,en
afgegeven, beteekent dit een toeneming
van 16 pet.
Mm
RADIO-TOESPRAAK VAN MINISTER STEENBERGHE
Staal en emaille tot één degelijk
geheel
versmolten; vorm en lijn en kleur boven elke critiek verheven Kortom: Emaille van de nieuwe uitgebreide EDY-fabrieken is .
..
.
.
geloodst.
.
een sieraad in Uw keuken en . zuur-, vuur, en stootvast Gegarandeerd giftvrij. Hygiënisch als glas Wacht niet langer met zélf ook eens naar EDY-Emaille te kijken, Uw winkelier heeft dit prachtige keukengerei klaar staan, vraag hem, U dit te toonen En laat na korten tijd Uw vriendinnen Uw Edy-gerei komen bewonderen Hoor dan de bewonderende uitroepen... zelfs na jaren nog!
Hieruit ziet men dat de veiligheidsmaatregel len zoo afdoende zijn bij verkeerd-spoor-rijdePj dat het eigenlijk voor den reiziger geen vet" schil maakt of hij goed of verkeerd spoor zoo men ten minste de onvermijdelijke vert*»* gingen, die daardoor ontstaan, buiten bescho«| wing wil laten. Prettig zijn die niet, maar e vermijdelijk voor de veiligheid.
...
De weekprijzen
Utrecht.
De minister van Economische Zaken, mr. M. P. L. Sttenberghe, heeft het voornemen, morgen 'Maandag), een korte toespraak door de radio te houden tot de landbou-Vers en wel in SOMMIGE WATEREN NOG het bijzonder met het oog- op den toestand in de ONBEVAARBAAR veehouderij. De rede zal worden uitgezonden door beide In den bevaarbaarheidstoestand van de Nederlandsche waterwegen hebben zich weer enkele Nederlandsche zenders des avonds kwart voor 8. ■�■
veranderingen voorgedaan.
Geheel
Indexcijfers groothandelsprijzen 1936—1938
_5
onbevaar-
baar zijn gebleven het IJsselmeer bij Kornwerderzand, Stavoren, Elburg, Harderwijk en Urk, evenals de Gouwzee bij Marken en Scharsterrijn en Tjeukemeer bij Scharsterbrug. het Over* -ch Kanaal bij Deventer en de vaarweg ever het Alkmaarder Meer bij Woude. Op der Dollard bij Nieuw Statenzijl ondervinden nog slechts schepen met gering vermogen hinder, elsook op de Warnservaart en het Hee?rrmeer bij Stavoren en de Beukersgracht bij de Beukerschutsluis. Door een opengebroken vaargeul is de schoepvaart mogelijk op het Winschoterdiep belemmering bij Winschoten. Zonder eenige thans de Lauwerszee bij ZoutkamD, het iiep bij Groningen en het kanaal Weesemrweert bij Panheel. Op het Reltdiep bij Zoutkamp ondervindt nog slechts de zeilvaart hinder, alsmede te Leeuwarden in de richting Kruiswaters en op den Ouden Rijn van de Utrechteche grens tot Woerden.
In Weert is de 20-jarige H. Denius, uit Deventer, terwijl hij op schildwacht stond bij de sluis, te water gevallen en verdronken. Door de zware bepakking heeft de jongeman, die een goed zwemmer was, zich waarschijnlijk niet kunnen redden, terwijl ook de hooge steenen kade redding zeer moeilijk maakte. Toegeschoten hulp kwam helaas te laat.
Gezant
van
naar wij van officieele standigheden heeft zijde vernemen de minister van Economische Zaken besloten, genoemde bedragen met in—
—
gang van 11 Maart 1940 te herzien en vast te stellen op ƒ 0.50 per 100 kippeneieren. ƒ 0.40 per 100 eendeneieren en voor de ei-producten op ƒ 0.10 per K.G. netto.
Paaschtelegrammen
Van 18 t/m. 25 Maart zal, evenals verleden Zaterdagmiddag heeft mr. P. J. Oud, burgemeester van Rotterdam, in een der zalen van jaar, de gelegenheid worden opengesteld, in het het museum Boymans aldaar de tentoonstelling verkeer met Noord-Amerika (met uitzondering van het plan tot bebouwing van het Diergaardevan Alaska, Britsen Columbia, 2e, 3e en 4e zone, terrein, ontwerp van architect Jan Wils, in het Noord-West Canada, Yukon en de kantoren van
bijzijn van talrijke genoodigden geopend
SUIKER-INDUSRIE IN NEDERLAND EN NED.-INDIË Zaterdag nieuwe, op
is
de redactie-commissie
Labrador), Mexico,
Bahama-eilanden,
Cuba, S.
Pierre en Miquelon, Paaschtelegrammen met vasten inhoud te wisselen. met inbegrip In het' verkeer met Japan zullen uitsluitend van Korea. en Formosa Paaschtelegrammen met vrijen inhoud zijn toe-
volgd
Kaüio.
—
—
Uitkeeringen bij uitvoer van eieren 13 November j.l. werden de uitkeeringen bij uitvoer vsn eieren vastgesteld op ƒ 0.80 per 100 stuks kippeneieren en ƒ0.60 per 100 stuks eendeneieren. Vcor eiproducten werd de uitkeering bepaald op ƒ 0.16 per K.G. In verband met de sindsdien gewijzigde om-
Oud-president
Svinhufvud
■
Bij de behandeling van de gemeente-begrooting voor het jaar 1940 stond het college van B. en W. te Leiden voor een ongedekten post van f 106609, zijnde een rekeningstekort over 1938. Zij stelden toen voor dit tekort over vijf jaar te verricelen door een ontvangstpost tot bedrag met de omschrijving: opbrengst van nog nader te nemen maatregelen. De bedoeling van deze wijziging was om het college in staat te stellen zich nader te beraden over de wijze van dekking van het bedrag van 1 106.600, zonder dat daarvoor de behandeling der begrootmg behoefde te worden onderbroKen Intusschcn zijn nadere gegevens ter beschikgekomen. waaronder vooral de inmiddels bekend geworden meer preciese resultaten over 1939 betreffende verschillende onderdeden een belangrijke plaats innemen. Hierdoor is het mogelijk gebleken in het bedrag van ruim f 106.000 te voorzien zonder verdere verhooging van belastingen De voornaamste nieuwe ontvangstpost in dit bedrag is een meerdere winst van f 60.000 van de Sted. Lichtfabrieken, terwijl de rest bijna geheel op de diverse bedrijfsbegrooting wordt
NIEUWE WIJK IN HET HART VAN ROTTERDAM Een grootsch ontwerp van Jan Wils
In museum Boymans te Rotterdam is een makleine tentoonstelling geopend van een quette met tal van perspectief- en andere teebeboukenirigen betrekking hebbende op de wing van het ruim 10 H.A. groote terrein, dat door de verplaatsing van de diergaarde in het hartje van Rotterdam vrij is gekomen. Na ruiling van grond tusschen het diergaarde-bestuur en de gemeente is de gemeente in het bezit gekomen van grond noodig voor doortrekking van de Diergaardelaan naar het Wesverbindiiu ten, zoodat een prachtige breede van Oost met West-Rotterdam wordt verkregen. Bovendien bezit de gemeente den grond, welke ten noorden van dezen weg tot aan het spoorwegemplacement van het D. P. Station ligt. De overige grond is indertijd door de Diergaarde-stichting verkocht en eigendom geworden van de Bank voor Onroerende Zaken te Amsterdam en deze heeft architect Jan Wils verhaald. beboute Amsterdam opdracht gegeven een Door deze gunstige uitkomst kan dus tevens dit groote terrein, te wingsplan ontwerpen voor van een verdeeling van het rekeningstekort over oude waarin zooveel mogelijk park van de meerdere jaren definitief w-orden afgezien. diergaarde meest worden gespaard en waarvoor ■�de gemeente tal van voorwaarden had gesteld, opdat hier een bijzonder aantrekkelijke groote Het Willibrorduskerkje te Waalre stadt/wijk zou ontstaan. De heer Wils heeft ons gisteren zijn plannen wordt gerestaureerd <
Naar wij vernemen staat voor 1940 een nieuw belangrijk oudheidkundig restauratiewerk op 't pregram. namelijk dat van het oude Willibrorduskerkje met monumentalen toren te Waalre, nabij Eindhoven. De restauratiewerken zullen vóór 1 Juni a.s. een aanvang nemen en worden uitgevoerd onder bouwmeester H. W. Valk uit 's-Hertogenbosch. Op de keuze van dezen bouwkundige is de ministerieele goedkeuring verkregen. Van hoe aanzienlijke geschiedkundige waarde kerk en toren van Waalre zijn. kan blijken uit de volgende summiere bijzonderheden. Kerk en toren dateeren uit Willibrordus' tijd, begin der achtste eeuw. Historici zijn van oordeel, dat de bouw der kerk uit eigen bronnen door Wülibrord
toegeücht. Het merkwaardge er van is, dat hier evenveel woningen en evenveel menschen per H.A. zullen wonen als elders in dicht bevolkte wij-
ken van Rotterdam of Den Haag. Dit kon door de hooge woningcomplexen van dit plan. Zoo komen er drie hooge flats van 10 verdiepingen op onderlingen afstand van 75 meter. Ten noorden van de verlengde Diergaardelaan komen het nieuwe D.P. Station, dat ongeveer op de plaats verrijst waar het D. P Station van thans zou komen als dit een kwart slag gedraaid werd. Een ruim plein van 90 bij 90 meter scheidt den hoofdingang van dit nieuwe station van den grooten verkeersweg. Dwars op dien weg in het verlengde van den Maurita-
5M^ 1940
Aug.
Jan. Febr. 27 Feb.
1939
1940
1940
1940
92.9
106.5
109.5
112.2
111,2 U
101.3
120.7
123.6 124.8
125,1
124
93,7 voed.mid. grondstoffen 56.8. Afgewerkte
114.0
117.1
118.9
HB
137.0
140.7
144,0
118,4 145.5
prod. Algemeen
101.8
117.7
119.2
121.0
120.8
12 1
indexcijfer
99.8
119.9
122.0
124.0
124.2
12^
Voed.mid. Dierl. voed.mid. Totaal
1
. '*
.
1&1 ,
.
"
,
uit; spoedig zamerhand ook over Finland Wat het ve-'loop der kleinhandelsprijzen t** hecrschte daar een toestand van groote wantreft geven de volgende gewogen indexcijfers *• orde en bandeloosheid. Vol ijver zette Svinhufwinkelprijzen in de tien grootste gemeenten vud zich aan het werk om orde te scheppen en ons land eenig irizicht. in de i6 op nieuwe dis December regeering, vormde een prijzen opgenomen van aardappelen, brood, grut" 1917 door den Landdag de onafhankelijkheid terswaren, vleesch, melk. kaas. eieren, vetten van Finland liet erkennen. Nochtans waren
e*!
kruidenierswaren. daarmee de beproevingen van Finland niet ten Hierbij zij opgemerkt dat een stijging vB macht breidmilitaire einde, want de Russische pet. der prijzen van voedingsmiddelen e eI 10.2 de zich ailengs uit en nam zelfs een dreigende van de uitgaven voor l*e houding aan. Een oproer was het gevolg, en stijging veroorzaakt gezinsbudget van 4,1 pet., waarbij aan* geheele Svinhufvud wist door een vlucht te ontkomen. is 40 van de gezinsuitgave 11 pet. genomen waar dat (het huidige Tailin), bereikte Reval Hij nadat de besteed wordt voeding. aan hij in Maart 1918 aankwam, juist Eaiitschers die stad hadden ingenomen. Vandaar 100. Augustus 1939 vertrok hij naar Berlijn om hulp te verkrijgen Aug. 1939 Jan. 1940 Febr. 1940 27 Febr. 5 M**" voor zijn land. Dit strookte volkomen met al Ho 100.0 1086 110.2 110.5 die van Ludendorff. eerder opgestelde plannen om redenen van stratcgischen aard een steunplan aan Finland had voorbereid; hij wilde n.l in het Noord-Oosten de vorming van een nieuw Oostfront verhinderen. Op 12 Maart had een ontmoeting tusschen Svinhufvud en Hindenburg plaats, waarbij de Pin vurig pleitte voor het zenden van een hulpexpeditie. De wettige regeering van De oorlogslawine die over Europa is kfcë Finland zetelde inmiddels in Vasa. en met slagen veroorzaakt in de strijdende landen e!° Duitsche hulp slaagde de door Svinhufvud dubbele vraag, aan de eene zijde naaroorlogs benoemde generaal Mannerheim erin een tuig. om -wonden (en erger) te kunnen make 0, einde te maken aan den burgerstrijd die aan de andere zijde naar verplegingsmat*' en Finland geteisterd had. Svinhufvud werci riaal om die wenden weer te kunnen hee'el» de van te Vasa en nu hoofd de regeering Men behoeft over niet heel veel fantasie opnieuw bijeen gekomen Landdag benoemde bsschikken om zich te kunnen voorstellen we* hem in Mei 1918 tot Rijksbestuurder. ke enorme massa's verbandmateriaal etc. do<>Daarop volgde de nederlaag van Duitschland, de lazaretten en ambulances verwerkt worde*' die omstandigheden schiep, waardoor SvinhufIn Duitschland 'wordt zoo weet het CheH1 ' vud zich genoopt voelde zich terug te trekken. Wkbl. te vertellen een nieuw verbandmidde' Hij deed ctat ook, maar omstreeks tien jaar la- door de industrie in den handel gebracht o»' ter trad hij opnieuw op den voorgrond, nu als der den naam „Naturin". leidende figuur in de zgn. Lappo-bsweging, die Het product „Naturin" wordt vervaardigd ui zich tegen het communisme richtte. Na eenigen huiden en het ziet er uit als perkament. lijd als premier te hebben gefungeerd werd hij in Er worden natuurlijk beduidende voordeele* 1931 voor zes jaar als president van Finland boven het oude verbandgaas aan toegeschre' gekozen, welke periode op 1 Maart 1937 eindigde. ven. Een der belangrijkste eigenschappen va* Merkwaardigerwijze moest de nieuwe president het nieuwe verbandmiddel is, dat het geen &a* reeds in het tweede jaar van zijn bestuur opdoorlaat, dit in tegenstelling tot het dusV» treden tegen de Lappo-beweging die hem . zoo gebruikte gaas,, dat een absorbeerende werkifl» de Lappogesteund had. In 1932 dreigden vertoont. mannen naar de hoofdstad op te rukken om daar Het kan gemakkelijk weer verwijderd woT' hun wil aan de regeering op te leggen. De oude en dit tot groote vreugde va* den en kan president hield een rauiorede en wist de geop grondstoffen! zuinigheid Duitsche herinnerde de Hij bedaren te brengen. moederen tot gereinigd worden en daarna nog aan zijn langdurigen strijd voor recht en wet, malen gebruikt. en betoogde geen aantasting daarvan te kunnen gedoogen. Velen hoopten op een herkiezing van den president, waarvoor hij door zijn eigen partij, de conservatieven, candidaat gesteld werd. Het resultaat werd anders, nu een zijner tegenstanders Kallio, van de Boerenpartij, een grooter aantal stemmen in het college van 300 kiesmannen behaalde. Doch ook Kallio bleek spoedig geheel voor zijn taak berekend te zijn. Zeer belangrijk is de beteekenis van TENTOONSTELLING Svinhufvud voor zijn land geweest; belangrijk, waar hij met opofferend enthousiasme gestreden heeft voor vrijheid en recht en Van de Ver. van Sacrament daarmee vooral bij de jeugd een heilige vaDeze vereeniging heeft als doel de vereeril» derlandsliefde heeft aangekweekt. Daarom van het H. Sacrament o.a. door het vervaard juist vraagt men zich af, wat voor bespregen van paramenten en andere voorwerpen, di Kingen Svinhufvud te Berlijn gevoerd kan zal voeren. bij het H. Misoffer en de vereering van het **' gaan hebben en te Rome Sacrament noodig zijn. Op de tentoonstelling van dit jaar trekt bijzonder de aandacht een Driestel (Kasuifel Kruisplanting te Meerveldhoven twee dalmatieken) in witte zijde versierd ne een Madonna in kunstnaaldwerk en geborduu' Ter gelegenheid van het gouden priesterfeest de engelenfiguren. an pater van Wetten zal te Meerveldhoven 'n Alleen dit belangrijk werkstuk, bestemd v°° *i'uia aan den weg verrijzen. een der noodlijdende parochies, zou reeds eigen expositie rechtvaardigen. Al het tentoongestelde staat trouwens op -, hoogte, die we van deze vereeniging gewe" Chaja Goldstein naar België °
J
—
'
•
——
BELASTINGVERHOOGING VOORKOMEN
De vroegere Finsche president is Vrijdag uit Stockholm via Kopenhagen in Berlijn aangekomen, op doorreis naar Italië, waar hij „herstel van gezondheid" zou wi:«ep zoeken. Svinhufvud werd Zaterdag door Hitler ontvangen. Naar aanleiding van het feit dat de gewezen president weer in het middelpunt van de belangstelling staat en thans weer een uiterst zware taak van Europecsch belang heeft te vervullen, laten wij eenige bijzonderheden over zijn levens-
Na het verstrijken van een ambtsperiode van Finland, zes jaar, trad de president van Svinhufvud, op 1 Maart 1937 af, en werd opge-
suikerblad
-•—
VOOR SVINHUFVUD
loop volgen.
voor het gelaten.
1 April te verschijnen, technisch „Archief voor de suikerindustrie in Nederland en Nederlanosch-Indië", door den heer M. C. Hummelinck, voorzitter van de Algemeene Technische Vereeniging van Beetwortelsuikerfabrikanten en Raffinadeurs, geïnstalleerd op de kantoren van de 8.E.N.1.5.0. Hiermede is voor het eerst op dit gebied een samenwerking tot stand gekomen tusschen Indië en het moederland.
UITERST ZWARE TAAK
36 jaar trouwe dienst
Dominica bij
Zaterdag is te Delft onder zeer groote beminister Van kleffens langstelling de gouden medaille uitgereikt aan den adjudant-onderofficier J. M. de Mooy. verDe nieuw-benoemde gezant_van de Dominialdaar, bonden aan het ambulance-magazijn caansche republiïk, de heer M.'Hemïquez-Urena, dienst bij het heeft Vrijdag zijn opwachting gemaakt bij den wegens zijn 36-jarigen trouwen Nederlandsche leger. minister van Buitenlandsche Zaken.
HET DIERGAARDETERREIN TE ROTTERDAM
Finlands „Grand OW Man”
100
1939 Pis rits ei r cl
SCHILDWACHT VERDRONKEN
=
Dec.
weg is
een breede parkweg gedacht met aan
de
en aan de oostzijde winkelpanden en flats westzijde de drie hooge flats. Tusschen deze bebouwingen is een ruimte van niet minder dan 130 meter. Van het nieuwe station ziet men over het plein op dezen prachtigen parkweg, waaraan tal van fraaie diergaarde-boomen staan. Een grootsch stadsbeeld voorspelt architect Wils hiervan. Tusschen verlengden Mauritsweg en Diergaardekade komen vier woningblokken. Behalve de drie hooge flats zijn op het westelijke terrein nog andere flats geprojecteerd van drie woonlagen. Tegenover
het
een is voorts waaraan architect Wils een 1500 bezoekers wil zien ver-
stationsplein
plein geprojecteerd
schouwburg' voor rijzen en aan de zuidzijde een hotel-café-restaurant. Ook aan het stationsplein zelf is een
zeer groot en modern hotel gedacht aan de westzijde en er tegenover aan de oostzijde een
hoog kantoorgebouw. Verder westelijk, eveneens ten noorden van den grooten verkeersweg, is een torengarage, plaats biedend voor 250 auto's van bewoners geprojecteerd en daarnaast dezer stadswijk, komt het enorme spoorwegpostkantoor, waarvan het ontwerp vrijwel gereed Is en dat een lengte van 90 M., een diepte van 32 M. en een hoogte van 40 meter zal krijgen. Ten slotte is nog meer westelijk een groot kantoorgebouw
ontworpen voor ongeveer 600 bedienden, waarvan de bestemming op het oogenblik nog niet vast staat. Eenigen tijd geleden zag het er naar uit, dat hier het nieuwe stadstimmerhuis, het technischen gebouw voor den gemeentelijken dienst, zou verrijzen. Het oude stationsplein zal dienst blijven doen voor de tramlijnen, die daar haar eindpunt hebben, voorts zal er geen groot overdekt autobusstation komen voor lokale en interlokale lijnen, terwijl breede uitgangen van het station naar dit plein zullen voeren, dat 80 c.M. hooger ligt dan het toekomstige stationsplein en door middel van breede trappen daarmede verbonden zal zijn. Architect Wils is van oordeel, dat Rotterdam zich met de stichting van dit stadskwartier
een woonwijk verwerft van uitzonderlijke grootheid, zooals in geen tweede stad van Europa gevonden wordt.
door
den toenmaligen minister-president
Nieuwe verbandstof
De gewezen Finsche staatspresident Pehr Evind Svinhufvud, die op 15 December 1936 zijn 75sten verjaardag vierde en bij die gelegenheid bijzonder groote belangstelling uit internationale kringen mocht ondervinden, is een algemeen geacht staatsman, die een leven vol strijd achter den rug heeft. Finlands „Grand Old Man" immers, heeft zijn leven lang gevochten voor recht, vrijheid en onafhankelijkheid en geen offer was hem daarbij te groot. De groote lijn van Svinhufvud's loopbaan geeft tegelijkerlijd de geschiedenis weer van den lijdelijken tegenstand van het oude Finland tegen de Tsaristische Voor pogingen tot cultureele overheersching. de Finsche zelfstandigheid is aïtijd hevig gestreden. Sinds 1809 was Finland ais autonoom grootvorstendom bij Rusland ingelijfd; de Tsaar der Russen was Grootvorst van Finland, terwijl ook de leiding der buitenlandsche politiek in Russische handen rustte. In het laatste jaar van de vorige eeuw wist de Russische bureaucratie de autonome echter den Tsaar te bewegen, positie van Finland aan te tasten. Er ontspon zich een hevige rechtsstrijd en een der voorvechters daarin was Pehr Evind Svinhufvud, die Turku Loen lid was van het gerechtshof te cAeboj. Doch ac toenmalige gouverneur-generaal hief in 1903 de drie gerechtshoven in het land eigenmachtig op en Svinhufvud werd gedwongen naar een andere positie om te zien. Hij verhuisde naar Helsinki en trachtte daar als advocaat in zijn onderhoud te voorzien. Daar wa s ftet dat hij in contact kwam met een organisatie die zich lijdelijk verzette tegen de Russische overheersching van het land, maar in 1905 kwam de revolutie in Rusland, waardoor de wettige toestand hersteld en de geheime organisatie ontbonden werd. Van een daarop ingestelden Landdag werd Svinhufvud voorzitter. Hij kwam ernstig op voor de rechten van het land en gaf uiting aan de algemeene bezorgdheid; het gevolg was dat. de Landdag werd ontbonden. Intusschen had Svinhufvud weer een positie bij de rechterlijke macht gekregen en ook in die hoedanigheid aarzelde hij niet zich een openlijk en onversaagd strijder voor de rechten van zijn land te toonen. Een houding die hem noodlottig werd. Wat toch was het geval? Als procureur, dus als hoofd van de rechterlijke macht, 'was een Rus benoemd, wat in Conflicten tusschen strijd was met de wet. Svinhufvud en dezen Rus bleven niet uit, en toen laatstgenoemde hem ten slotte ontsloeg weigerde Svinhufvud dit ontslag te erkennen en bleef zijn functie uitoefenen. Dit leidde korcen tijd later tot zijn plotselinge arrestatie, nog wel midden in een rechtszitting. Hij werd verbannen naar Siberië. Men 'voerde hem naar een onherbergzaam oord waar temperaturen van 40—50 graden onder nul heerschten. Later, na De artiste Chaja Goldstein is uitgenoodigd in een winter vol kwellingen en ontberingen, Brussel op te treden op 13 Maart in het Palais bracht men hem naar een Zuidelijker plaats. des Beaux Arts en op 14 Maart te Antwerpen Zijn vrouw volgde hein overal In zu'n ballingin de Cercle Royale et Artistique. schap, waaruit hij eerst in 1917 door de Russische revolutie ontslagen werd. Men vierde hem Dij zijn terugkeer in Finland als een nationalen held en hij werd tot procureur benoemd. atbeteekent het lijden In den Spoedig daarop werd hij voorzitter van den Senaat, later premier. vergeleken bij het geluk In de In Rusland had intusschen hot bolsjewisme eeuwigheid? vasten voet gekregen en het breidde zich lang-
w "
"
Itijd,
1
'
»
—
—
{
—
s-Gravenhage het H.
.
'
&
Tevens is daar aanwezig een bedieningskoii= die ter beschikking gesteld werd van de moezeniers bij het bedienen van gemobilise er den in de militaire hospitalen. Reden te over om een druk bezoek te vtf wachten aan deze tentoonstelling die op Passi zondag en Maandag, 10 en 11 Maart, gehoud* wordt In het gebouw der St. Liduina-vereen ging, Prinsengracht 32, en kosteloos toegank' lijk is van 10 tot 5 uur voor geheel Katholiek c kunstlievend 's-Gravenhage.
'
Z.UINUAG iü IVIAAKI
Dr. WILLEM VAN DOORN Een keurbundel zijn werk
quaesties" zijn.
uit
Doch was ons vooral behaagt in dit boekwerk, waardoor we op de goede manier kennis maken met een veelzijdig mensen, is de speciale gevoeligheid voor de schoonheid van het Engelsch, die het op den lezer overdraagt. Wie Engelsch studeert of graag Engelsche schrijvers leest, zal hier heel wat kunnen leeren en hij zal de eigenaardigheden van den schrijver, voorzoover hij deze niet waardeert, gaarne door de vingers zien.
e dlc
leer aar in de Engelsche taal en letterkunde Bi deze Selegenheid werd door zijn Coll ega H ' Jvan Wielink een bloemlezing samenge uit de letterkundige en paedagogische Be van dr - Willem van Doorn, die niet alleT BIS n dicnter en als hartstochtelijk voorVan de nieuwe spelling, maar vooral ook al* • tüu Ultstekend kenner van de Engelsche litteranaam gemaakt. Van 1933 af privaatöocent m deheeft aes thetische interpretatie van poëzie 8 1 de Gemeentelijke Universiteit te Amsteröatn ' e eft van Doorn de gelegenheid gevonden, jj: oorspronkelijke denkbeelden te verdedigen rscne Wene wijzen: de keürbundel, die onder Utel Face :ten het licnt za ë b y de NVServi * e ' s Gravenna getuigt vooral van veel2iid' oors ronkeli Jkneid en vasthoudendP heid W ° est
''
De Transvaalsche boeren
1"
strivT
'
"
"
'
••
vf
§'
Willem van Doorn
1
veelschr Üver is Dr. Willem van Doorn ? eweest - Toen hi J 1917 zijn eersten dichtitgaf onder den titel ~'n Tuin op 't Noo n (ene vooral de aandacht trok door de afk ap Ping van de lidwoorden), schreef hij in het lj0 »In di t bundeltje vindt men den scVoorbericht: hralen letterkundigen oogst van ruim dertj. Jaren. Acht nummers hebben indertijd gest in „De Arbeid", 't meerendeel van de acre in „De Beweging". Beroemd hebben ze UEt gemaakt ; onopgemerkt bleven ze zei-
i
" "
twistpunten, want „joviaal" komt van Jupiter, Jovis. Van Doorn vergeet gaarne de kleine onaangenaamheden des levens en gaat in de duinen wandelen of mijmert over verre landstreken. 0
Naar den duivel die stad!
at..n den
"
Ik blijf hier! Zoo zingt hij op een „Zondagmiddag bij Uit-
bij het zien van Laskaren duurde het weer twaalf jaar, voor- geest" en hij droomt,
Öat Van Doorn een nieuwen bundel uitgaf: „De te Zaandam, van de verre Indische steden. In Lat e Zomer hij, dat het van Michiel Dietvorst" (1929). In het sonnet „De oude leeraar" bekent A gemaakt als het ambtsleven hem murw heeft uit BllStUS De een van Gids 1929 bracllt Voe r "
'
'Se „ballade van Judas Iskariot"; die sterk dagelijks gebVuikte stompje rood-en-blauw corj. zonder al te trok; daarna heeft de dichter nog rectiepotlood, dat hij klaarblijkelijk Bl uur van de hand nu het groote spijt legt, uit Wat losse verzen gepubliceerd in „Helmkon" n en in „De Stem", zoomede een reeks korte afscheid is aangebroken: ezievertalingen uit het Zweedsch. Leider eener 001 is de steeds wat afzijdige van Doorn nooit O, Pallas, naar Uw scheemrend Huis gesjokt, eest, maar dat hij geheel zonder invloed bleef Leg ik dit neer, tot stompje Is 't versleten. zich Het als van zn plicht gekweten; ik heeft Werk d die balladen-dichters, er jongere tos,Ne het natuurlijke spreekvers aanwenden, Heeft, als mijn sceptr, 'n wereldje geschokt. j. «den wij niet willen beweren. 't gehaat, als roeislaaf spaan-en-keten; llalve een tweetal jongensverhalen en een Ik heb Ac erbij heb Ik gesteund, erbij gewrokt: ader nisch proefschrift, getiteld „of the Tribe of mer "' zijnde een studie over de verhalende Door vogel, zon en groen in hoon gelokt, Ve Heb ik gehunkr en gal'erin verbeten. in Engeland na 1833, heeft Willem van j/skunst 00 1"" verschijboekvorm doen J weinig meer in Ik leg het neer: 't is nu geen kaars die brandt; Öan een aantal schooluitgaven en Engelsche Geen heksenkaars, die teert aan droom en ftool smaak goeden een bloemlezingen. die van e dagen.... oorspronkelijke methodiek getuigen. Voorts Wat kramt zich zonderling die lege hand! 5 hij Groene aan „De jarenlang medewerker A hij ac- Godin, (1918—1927). waarin aanvaardt dit stompje rood-en-blauw! -T eele Engelsche uitgaven met groote zorg be- 't Is murw, als ik Uw Uil zie 'k schimmend -
»
—
s
scl" *
deelde.
jagen
reden om, nu een gepasta. Maak luw de kilt', en zend me licht in 't grauw! ele Benheid zich voordeed, het verspreide en aak al te weinig bekende werk van dezen verDe dagelijksche plichten van het nochtans er"stelijken schrijver voor te stellen aan een geestdriftig bekleede leeraarsambt zijn zeker van publiek en dit is zeker de bedoeling voor zijn zwervensgragen geest herhaaldelijk een ? et keurbundel „Facetten", die zulk een ruimere bezieling geweest, maar vooral in de rem langstelling om vele redenen verdient. Al ver- grooteder oratorische balladen kon hij zich vrij bewij verscheidene malen met dr. Willem
bestond dus alle
°
l
*
killen
Van Doorn van inzicht of appreciatie, het boek, het voor ons ligt, met zijn beste verzen, %i bondigste karakteristieken, zijn meest prin-
Merle
opstellen kunnen wij begroeten als een boek. samensteller heeft de figuur van den
mpathiek fijver
jj
wel het meest aannemelijk gekarakte-
waar hij spreekt over „een tweespalt in wezen, geboren uit de tegenstelling tusJ?en de gebondenheid aan een vasten werkmet zijn onveranderlijke regelmaat en aaruit voortvloeiende burgerlijke levenssfeer, en a n trek in zijn diepste wezen naar 'n vrij leven, 2 nde r de dagelijksche sleur der gewende fli naar zwerven in de vrije natuur, in verre e naar vrijen arbeid vooral, in g. ken wellicht eils t van wetenschap en kunst." karakter van den dichter is door deze t "et eespalt zeker geworden, zooals het ons hier rtit voorgesteld: een beetje „eigengereid", om hp f woord te gebruiken, dat de inleider minzaam zooals menschen vaak zijn, die van Ure niet tot de verplichtingen der maatscl a PPelijke samenleving worden geneigd en er -2i k *■ toch niet gemakkelijk aan kunnen onttrek~Een persoonlijkheid met scherp gesneden s, Kipel, waarvan de teekening waarom het Ver helen? niet ieder evenzeer zal weten j zegt H. J. Wielink. Zoo Is 0 de stijl van Willem van Doorn zeer stellig, j er apodictisch als van iemand, die geen tegenStPr aak duldt en toch in den grond goedaardig, 'ï'oedelijk, z eh"s een tikje joviaal, dat beteekent: v 1 (j,* een goddelijke welwillendheid, zooals Jupiter aan den dag legt, nonchalant voor kleine
J-ls je
—
„
:
"
.
—
—
van.
*
het Transvaalsch volkslied: „Kent gij dat volk vol heldenmoed,'' dr. P. C. Boutens, Jacobus van Looy, Edward B. Koster, Jeanne Reineke van Stuwe, Prederik van Eeden vereenigden zich in hulde der Boeren en verzet tegen Engelsche dwingelandij met G. J. Uit den Boogaard, Nicolaas Beets, Albert Rehm en dichtende journalisten, die zich Thomas de Rijmer of noemden. Zelden zal een ondei..Nevermind" werp zóó algemeen de Nederlandsche dichters van zóó verschillende groepeering hebben begeesterd. Bevatte het boekje van Wouters alleen de verzameling „cultuurliederen" die het ons voorlegt, het zou reeds de moeite der publicatie waard zijn geweest, want deze verzameling is hoewel onvolledig buitenreeds uniek en gewoon typisch, ook voor de litteraire stroomingen omstreeks 1900. De held van den dag was Paul Kruger en herhaaldelijk ontmoet men dan ook diens naam in
te
—
—
deze bloemlezing, die niet minder dan achtende twintig authentieke straatliederen over Transvaalsche gebeurtenissen bevat. Alleen is het de vraag, of Julius de Geyter (1830—1905) tot de dichters van straatliederen mag worden gerekend! Hij zou dit zelf ongetwijfeld als smaad hebben gevoeld, de deftige Gentsche advocaat. die nu zoowat in vergetelheid geraakt is, maar
die zich een groote bekendheid had verworven als dichterlijk strijder voor sociale rechtvaardigheid en wiens opstandige liederen (b.v. het pakkende „Moeder en Kind") heusch nog zoo si-echt niet zijn. Hij schilderde daarin het ellendige lot van kinderen, die in fabrieken arbeiden en sterven. Zijn toon moge wat rhetorisch klinken, zijn verontwaardiging is echt. En hij heeft Het volkslied, meent D. Wouters,, is misschien ook geen „straaf-lied willen maken, toen hij in Nederland niet zoo dood als het door de desden-tekst schreef van „Onze Stambroeders", dat kundigen, in casu dr. H. F. Wirth en dr. J. Polldoor niemand minder dan Pieter Bcnoit werd mann, verklaard werd, doch het straatlied is getoonzet. Het lied eindigt met de strofe: op het oogenblik werkelijk niets meer waard. En D. Wouters is een deskundige op het gebied van Vrij zijn! Vrij zijn! het straatlied. Hij gaf tezamen met dr. J. MoorDreune 't ook uit onzen mond. mann de belangrijke verzameling Nederlandsche Daar op Africaanschen grond, straatliederen uit in twee deelen, wijdde verDaar geen volk op 't wereldrond volgens aan het Nederlandsche straatlied een V/ijer is dan wij zijn. boekje in de Libellenreeks van Bosch en KeuDe liberale voorman De Geyter bedoelde dit ning te Baarn en schreef een groot aantal verheel principieel en het hoorde dan ook onder de spreide opstellen over allerhande historische en thuis, die Wouters achterin cultuurliederen actueele liederen. Men vindt ze opgesomd in de Doch dit is een kleinigheid. Een echt plaatste. bibliographie, welke hij toevoegde aan zijn heeft humor: straatlied nieuwste uitgave, die onder den titel „Na Veertig Jaar" bij het uitgeversbedrijf van G. MoorBrittanje strekte driest de hand man te Nijmegen verscheen en een verzameling Naar 't fier en vrij Transvaal, „documents humains" bevat, waardoor wij nauwDoch Kruger maakte 't hun benauwd, keurig worden ingelicht omtrent „Zuid Afrika Die Boeren-Generaal! en het lied van de straat in het laatste kwart Op Nieuwjaarsdag dacht de Engelschman der negentiende eeuw," zoomede over het werk Te grijpen naar zijn buit, van eenige „cultuurdichters", die zich het lot Doch Kruger stond hem flink te woord der Zuidafrikaansche Boeren poëtischerwijze En lachte hem daarna uit. hebben aangetrokken. De Boerenschaar drong vlug vooruit, De samensteller meent, dat het straatlied, Weerstond den vijand koen, thans roemloos overleden, nog volop leefde in Hun schot lag tal van krijgers neer, 1898 en dat het zelfs tusschen 1914 en 1918 nog Omsingelde hen toen. een zekeren bloeitijd vertoonde. Door belangGevangen werd de Brittenschaar, stelling voor het onderwerp kwam dr. Wouters Van manschap tot off'cier. er toe, een groote verzameling liederen aan te Zij maakten al hun wapens buit. leggen en hij verhaalt, hoe hierin een uitgebreiVictorie was 't nu hier. de collectie liederen over den Boerenoorlog terecht kwam. Hij heeft deze collectie thans geDit is de echte toon van de beste dezer liedebundeld en haar ingeleid met een historisch ren: naïef, krachtig, breed en met humor, die overzicht over den Tranvaalschen oorlog en de zich handhaaft tot in het vurigst enthousiasme Ook de sentieensgezinde reactie van het Nederlandsche volk en de felste verontwaardiging. daarop. Heel wat studiematerfaal werd in deze niet. Men leze in dit. ontbreekt noot menteele inleiding overzichtelijk samengevat. De krijgskostelijke boekje den Treurzang over generaal gevolgd worden den voet en gebeurtenissen op werkje. Joübert. Men leze trouwens het heele dat er telkens hooren wij hoe de dichters de opwinHet eenige, dat men betreuren zal, is, dende berichten verwerkten in balladen en lyriInmiddels is niet nog meer in werd verzameld. te sche ontboezemingen. Kloos zoowel als Schaepzuiver denkbeeld om een het volledig genoeg man, Penning, doch ook Verwey, dominee Laude eensgezinde reactie aller Nedervan geven rillard en dominee Pijnacker Hordijk drukten feiten. landsche dichters op de Transvaalsche hun verontwaardiging uit; Johan H. Bern dichtonderzoek biedt het Voor litterairhistorisch merkwaardig vergelijkingsmateriaal. En den want vrijdoodgewonen lezer doet het pleizier, staan, iets aanhebben verzen, die erin alle wel wax. maar altijd anders, trekkelijks, telkens iets
„Na Veertig Jaar”
s
looft bun!
vallen op stelselmatige vereenvoudiging van het
probleem, die echter nooit een oplossing is, de gedachte, dat de dichtertaal zich moet vernieuwen uit de volkstaal, en ook de eigenaardige opvatting, dat stijlquaesties „In wezen ethische
van ~'n Tuin op 't Noorden" heeft on j S hter Wegens net bereiken van den pensioenfeefr d genomen van het Gemeentelijk Lyc ei m afscnei te Zaandam, waar hij bijna veertig jaar i la 8 jj
spronkelijkheid, de verdediging van een zuiverder begrip der oude Grieken, de herhaalde aan-
IV4Ü
wegen en dan neemt men hem nauwelijks kwalijk, dat hij zich een suggestie van algeheele vrijheid veroorlooft door een taal te schrijven, die vooral geen hoogen boord en manchetten verdraagt. De zucht om zich zoo natuurlijk uit te drukken als maar kan, is bij van Doorn een typische eigenschap, welke hü zelf misschien te zeer voor een kracht heeft gehouden. Het natuurlijke is in de kunst altijd kunstmatig, maar hier wordt het wel eens gekunsteld. Doch de lange Judas-ballade blijft bij dat al een werkstuk, dat méér beteekent dan heel wat gedichten, die geregeld in bloemlezingen opgenomen worden en Willem van Doorn heeft zeker niet de volle maat gehad van de waardeering, die hem toekomt. In zijn kritieken streeft van Doorn naar diezelfde „losheid" van schrijftrant, waardoor zijn vers wel eens het tegendeel van natuurlijk wordt en wanneer hij b.v. naar aanleiding van Jeanne d'Arc opmerkte: „Ja, verbranden is wel 'n min of meer pijnlike dood. Maar alle dagen opgesloten te water en brood, da's ook zoo lekker dan kunnen wij die uitdrukkingswijze niet" maar matig bewonderen. Dit is „gewilde" natuurlijkheid, geen echte. Dat van Doorn een tamelijk gesloten rationalisme aanhangt als ware dit de uiterste levenswijsheid en dat hij in verband hiermede vrijwel ongevoelig is voor den humor van Chesterton,
AGNES BERNAUER
_
terwijl hij betrekkelijk treiterachtige tekstgrapjes als waar pleizier beschouwt, legt aan onze waardeering beperkingen op. Hiertegenover staan talrijke uitspraken, die ons dadelijk overtuigen, of die onze volle sympathie hebben, b.v. het protest tegen een onbeheerscht verlangen naar oor-
Paul Kruger
De eerste prille voorjaarsdag En over de weareld waart den huiver van
't Passietij
In „Meulenhoff's Sammlung Deutscher Schrifsteller" verscheen de vierde druk eener schooluitgave van „Agnes Bernauer, ein Deutsches Trauerspiel in fünf Akten, von Friedrich Hebbel", ingeleid en van verklarende aanteekeningen voorzien door Dr. W. J. Noordhoek. Hebbel proza(1813—1863) behandelt in dit knappe drama het tragische lot van Agnes Bernauer, een mooi volksmeisje, dat in 1428 door Albrecht, oudsten zoon van hertog Ernst von Beieren, tot bruid werd genomen en deswege in 1435 in den Donau verdronken werd, waarschijnlijk op grond der beschuldiging, dat zij tooverdranken of andere onwettige middelen had aangewend om de liefde van haar gemaal tot zich te trekken. Hebbel beschouwde dit drama als de tragedie van de schoonheid. Albrecht was, volgens zijn voorstelling, in het geheim met „de Bernauerin" getrouwd en werd deswege van zijn recht op den Beierschen Troon verstoken, doch wanneer de tegen-pretendent gestorven is, laait het conflict om Agnes fel op; zij wordt buiten weten van haar gemaal ter dood veroordeeld. Het spannende spel over de liefde van den hertogszoon en de barbiersdochter, waarin het conflict tusschen staatsrecht en liefdeplicht met vaste hand behandeld wordt, is zeker in staat, de leerlingen der hoogste klassen van H.B.S. of Gymnasium te boeien. De uitgave is keurig.
komen mee gouwen glanzings over 't ijs, 'm zien gloriën boven den trillenden ender, 'm zien branden in de kerkramen, 'm zien dooven in 'nen paerschen asch, die steeds dichter over d'aerde wemelde. 'Nen schoonen dag in 't Passietij was leeggebrand in wisselende pracht; 't Nuuwe tij dat komen gaat, had zijnen glans in gloeiende weelde van kleuren aan d'aerde vertoond; 't ijs van den winter zonk moei naar den bojem, diep onder 't donkere dooiwater, dat nou vrij te rimpelen lag onder 't zilveren gestreel van de maan Ik stak m'n pijp op en gong .naar den Blaauwe. *
in 'nen paersen doom, die schijnt te vloeien uit den trillenden ender ten Westen, waarboven den rossen zonnebol te zinken hangt deur éenen bonten glorie! Verlaten, stil trekt den grijzen keiweg 't durpke deur. Stroef staan de huizekes bezijen. Uit de kerkramen vlamt den smeulenden dag in laaiend vuur. Den leien toren blinkt als koper. Maar ik trek den wollen das ULVENHOUT, 7 Maart 1940 wat hooger uit m'nen kraag, den Noordwester fluit deur de kale kruinen van 't wiegend geAmico, vat me in den nek mee 'nen ijzigen boomt, * ls ik 'smergens van huis rij, dwars teugen ö knokkelknuist. jan Noort*hoek op, dan valt den prillen Voor„Hot, Blek, vort jongen!" En ik hoor m'nen dae nog wintersch op m'n vel. Maar 'nen goeien hondebeest zn nagels kretsen over den la* *ngen, feilen schaduw drijft schuins veur straatweg, die blaauw verschiet onder d'avondn wagel uit, over den grijzen keiweg, die zon. j, <*>S is van den kou. En 't pittige zonneke voel Ur den jas over mnen rug; '* kroezelt werm QeuUr den wollen Na den eten moest ik bij den mulder ztjn. das in m'nen nek. 0g liggen de velden bezijen den hoogen Nog was dn dag nie ten ende. Maar rosser lekstp nWeg van ons kerkwel kleurloos onder 't doodgevrozen te 't zonnevuur uit de boogramen Era over 't durp, gloorde 'Nen koperen ske. gloei groene dooiwater groezelt over 't ou\c' maar s v*" l van ouwerdom, daar op de bochdreef over den zwarten kluitaerde van de getiit Mark, die 'r eigen, lijk 'nen knoestigen ploegde akkers. bnn°totak zoo „Dn mulder is boven, ge wit den weg, Dré,' grillig, deur de Ulvenhoutsche lande vrouw en rap kroop ik den meulen op. zee vringt. ik mag'daar wel 'ns geren zijn! Zwaar hong den glanzings van de winterzon verschieVer den e roenen droesem op 't ijs en hier geur van blom in deuzen donkeren „toren' eri r ge den Noorderbries al over 't water waar alles bestoven ligt onder donkeren poeier 'im len zlet ' dat "W gaat komen van den barren die zacht en werm aan oew kouwe knuisten LlJk den akker k die zacht en donker voelt, bij 't klimmen langs de krakensdroge onder den wemel van 't Nuuwe Tij, dat leeren. Van zoo kwam ik boven. d s hooge lochten werlt in den greten aarde, „Navond, den Kees!" die bli nkt van 't kralend zweetgepaerl. Wijd- „Allee, den Dré!" groette den mulder, die W 't Westen aan, daar schimt den sjuust doende was aan zijnen bascule, bij 't rosse licht van 'nen stallanteern. ant achter nen ..damp" van mergenl icht van 't 't Is 'nen stille, den Kees. TMen zwarten vijf°ver de weareld waart den huiver rug. kan?; eti-i als in milde zonneglanzings over den tiger mee lange ermen. En wat'm gebogen dragen mot Blom is zwaar! Veural als ge suizelt van de steile trappen af. Droog knapten de ge4« s 1 ik in den namiddag verom, dan «lte uit de leege velden, die daar wegneve- luiden in den malenden meulen. len
dr^
''
'
den ri°
Wrtt'
°°
'
'
—
—
te
JJ?
'
*
Een keuze uit hun
werk
dat een keuze uit het humoristen, of een Nederlandsche studie over hun geest en geschriften, bijna altijd begeleid wordt door een verontschuldiging. De samenstellers leggen er nadruk op, dat de Nederlandsche humoristen niet zoo best zijn. Maar och: het zijn nu eenmaal Nederlandsche humoristen Wij worden derhalve verzocht, genoegen te nemen met het gebodene, doch daarbij ons bewust te blijven, dat er in de wereldlitteratuur zooveel beters op dit gebied bestaat. De humor is niet de sterkste zijde van het Nederlandsche volk. Ook wordt bij ons vaak voor humor gehouden, wat in wezen maar flauwe grappenmakerij is, of platte aardigheid. Echte, fijne humor, zoo verzekert ons elk schrijver over het onderwerp, moeten wij liever buiten Het is
merkwaardig,
werk van
„Nog laat aan den gank, Kees?** Hij zat op 'n kist, In de schuur van de worst„Den lesten zak vandaag, Dré." En onderwijl te speulen op den trekzak, 't Houtvuur zijnen makery, kolessalen knuist 'nen honderdvatte ponder bü 't oor, zette dien mee 'nen drogen onder den grooten vetketel rook lekker deur den stal, schaduwde 'nen rooien weerschijn deur smak op de schaal. Samenwerking". „De gereed," hij ben en 'k „Dalijk begost zee-t-ie „Allee, den Tiest! Hoe gaat-ie, jonk?" kilo blom te laten zakken, aan de vijfhonderd „Karjuu, den Dré! Ga zitten, man, daar staat a'n apen-ermen, langs de leer. Dn meulen nog wel 'n kist!" kraakte onder 't gewentel van de zware wieken, „Is 't verbaal gemokt?" die den feilen Noordwester vongen in de zeilen, Hij knikte, luisterend naar z'nen eigen mudie klepperden teugen 't hout. Als ik 'ns buiten keek, deur 't poortje aan den ziek, dien ie te fantaseeren zat. Ik gong wat lijkant, dan lag daar den buiten onderstoven gemakkelijk zitten, knoopte m'n vest los, trok onder 't purper van den vriezenden avond. Hier nVn pijp nog 'ns steuvig aan en genoot efkes
van den schoonen muziek, dien dieën Blaauwe daar uit den kop zat te scheppen bij 't houtvuur onder den vetketel. En nou zal 'k oe eerst vertellen, amico, hoe 't mee die „muizenplaag" geloopen is! Ge wit, den Worstkoning had na alderhande fratsen, die stuk veur stuk mislukten, eindelijk 't hcele gezag op „De Samenwerking" losgelaten, waarmee ie ook weer weinig resultaat be-
haalde.
Allicht! Den Blaauwe en den Joost, 't zijn twee schlemielen, zoo eerhjk als goud! Zekers, den Blaauwe is van 'n klein geruchtje nle vervèèrd; hij is In staat om, tusschen de beenen van den veldwachter deur, 'nen haas onderstenboven te wij zien nou eenmaal In schieten, maar jah 't schieten van 'nen haas nie méér „kwaad" dan daar zijn wel in 't plukken van 'n blom en deftiger jagers dan den Blaauwe. die happig zijn op goelen buit! Bovendien: 't ouwe zeer, V wie gift die hazen en konijnen te freten De deftigheid? Of den boer! Neeë, veur 'nen mensch die eerlijk deur 't leven gaat (op dieën haas na, dan) is nog wel recht, a 1.... al is 't veur 'nen schlemiel nie —
—
—
—
Nicolaas Beets
de grenzen gaan zoeken. Toch blijft die veelverachte Nederlandsche humor een attractie! Nog niet zoo lang geieden gaf de jonge letterkundige C. C. S. Crone een allerprettigste verzameling Nederlandsche humoristische poëzie uit in de Libellenserie van Bosch en Keuning te Baarn, en daar bezorgt thans dr. W. H. Staverman een bloemlezing: Humor en Humoristen in de serie ..Dietsche Letteren" bij J. M. Meulenhoff te
Amsterdam. „Een keuze uit 125 jaar Nederlandsche Humor" noemt de samensteller zijn werkje van on-
geveer 200 bladzijden, dat met Betje Wolff begint en met Jac. van Looy eindigt, dus de typische periode van den zoogenaamden humorcultus in onze litteratuur heel ruim beslaat. En valt die humor nu waarlijk zoo tegen? Wat de hoeveelheid betreft, moet de samensteller al dadelijk zijn beklag doen, dat hij geen plaats genoeg had, zoodat meliefst Staring hier niet eens vertegenwoordigd is, noch Jacob Geel, noch Jacob van Lennep. Dezen worden althans
in de inleiding gehuldigd, maar er blijven nog voldoende humoristen over, voor wie het boekje dat overigens heel goed werd samengesteld heelemaal geen plaats had: Kist en Daalberg, en (waarachtig!) de grimmige Bilderdijk. die op zijn tijd ook een humorist kon zijn in dicht en ondicht, en behalve „Klikspaan" van de studententypen, ook de geestige „Vlerk" (B. Gewin). Weggelaten werden ook de losse en vlotte stukjes-schrüvers, die de snel-opkomende journalistiek met hun humor dienden, aller—
—
eerst Justus van Maurik, maar naast hem een heele school schalksche beoordeelaars van menschen en gebeurtenissen. Ik noem nu maar een man als R. Koopmans van Boekeren, of als pater Bernard van Meurs. Dat waren toch ook echte humoristen! De laatste schreef zelfs over „De vrooïijkheid en het lachen" een aardig opstel, dat dr. Staverman met genoegen en met vrucht zal raadplegen, evenals trouwens de geschriften over humor van dr. J. D. Bierens de Haan en Cornelis Veth, twee auteurs, die men in de inleiding gaarne terloops genoemd zag. Quantitatief is er dus Nederlandsche humor genoeg; in ieder geval zooveel, dat bloemlezer allerhande dingen moet overslaan. Maar de qualiteit! „De Nederlandsche humor is in het algemeen niet van treffend hoog gehalte en moet het tegen de buitenlandsche afleggen. Evenals bij alle andere groote cultuurbeweGingen, draaft ons volk ook hier in gematigden draf mee".... aldus dr. Staverman. Wij spatieerden het woordje „alle". Dat is te
sterk! Men kan aceoord gaan, dat de romantische „humorcultus" een „groote cultuurbeweging" is geweest, en vervolgens kan men toegeven, dat wij geen Dickens, geen Thackeray. geen Heine hebben, maar er zijn cultuurbewegingen, waarbij Nederland niet in gematigden draf meesukkelde. Men denke aan de mlddeleeuwsche mystiek, aan de moderne devotie, aan het humanisme, aan het realisme in de Europeesche schilderkunst. Waarom zou men in een uitgave voor schoolgebruik bestemd, ons vaderland misprijzen? Het is zeker verkeerd, de jeugd op te voeren in een geest van chauvinistisch
Aagje Deken
Betje
Wolff
altij even gemakkelijk om aan dat kustelijke goed van 't Recht te geraken! Ja, küstelijk goed. De weareld vecht 'r eigen omtrent dood veur 'nen s ch y n van Recht! En omdat 't veur 'nen kleinen mensch alty veul moeilijk is, om dat kustelijke recht te Dekomen, is 't veur sommigten „grooten" 'n geliefd kunstje om den kleinen teugenstander in 'nen reuk van onrechtmatigheid te plotsen.
Wat den Zeeleeuw op allerhande manieren mee den Blaauwe geprobeerd hee! Den Jongen ge wit Baron, den Blaauwe z'nen advocaat, 'r alles van, hee de zaak nou omgedraaid! Den Zeeleeuw zit nou mee zn gewitwel op de spelden van 't Recht! Den eenen dienst is den anderen wèèrd, zeg zelf! Den meester van school, in z'nen vrijen tijd correspondent van de krant, hee den Jonker geloofd en wezenlijk 'n muizenplaag in Ulvenhout ontdekt! Den eigensten avond nog. En den anderen dag stond 't nuuws in de stadskrant: „Waar Zijn De Katten Van ülvenhout??" „Natuurlijk in den worst van den Blaauwe" schreef er „iemand" mee rooi potlood bij en zoo gong de krant naar den Zeeleeuw! Nou! Deuzen knaap, sterk in 't maken van circulaires naar de klanten (van den Blaauwe) was er als de kiepen bij, om den Blaauwe zn klanten te redden van 'Kattenworst, Kattenleverpastei, Kattenzult en alderhande lekkernijen, die ge ! van poes kunt maken Maar hij dcc 't „handig". Vaneigens! Ge hebt nie veur niks 'nen bordpampieren presidentcommissaris, flie advocaat is in zijnen vrijen tijd. In die circulaire wierd dan ook nie recht uit verklaard, dat den Blaauwe zijnen worst verlejen week nog op de daken zat te chansen, maar wél wierd gewezen op de „onhygiënische methoden van kleine zaken", de „Samenwerking te Ülvenhout" wierd efkes genoemd en aan de circulaire zat gehecht 'nen afdruk van 't krantenartikel: „Waar Zijn De Katten Van ülvenhout??" Den Joost brocht al rap zoo"n circulaire mee van de klanten! Veul kwaad op den Blaauwe, want al den Joost zijn klanten beginnen teugenwoordig te miaauwen, als ie bij hum in de zaken komt. „Nou," vroeg den Tiest: „züde gij dan nle mans genogt om beleefd terug te miaauwen? Maar den Joost staat op 't standpunt, dat ze van hum kunnen zeggen wat ze willen, als ze maar van zijn artikel afblijven! En al dat ge—
—
*
en daar schemerde gelen gloed uit 'nen openstaanden stal, waar nog gewerkt wierd. Dea maansikkel hong fel boven den zwarten boschkam te glanzen, die hier en daar zilverig wierd beschenen. Den Ulvenhoutschen bojem lag diep verzonken in 'a. donker Niks, alleen piekte daar gunderwijd 'n lanteernlicht zn bleeke sterreke in den avond, die dichter om den meulen viel. Toch nog 'ns efkes zien aan den anderen kant. 'k Sloot 't poortje mee 't dwarshout, gom; naar den windkant. Hah! Daar gloeide 'n üia vuur, zoo wüd ge kijken kost, over den ender Daar was nog 'n vleug van den dag te bespeuren over de Schepping. Maar de wieken draaiden, draaiden lijk reuzenmessen in de rondte en hakten telkens 'n stuk van den dag af, die verdween, vergong in 't donkere Niks, lijk aan den overkant iaarsjuust. M'n oogen vongen den wind en traanden van kou. Dan zette Kees den meulenkap om, ik sloot 't poortje goed toe en wist me nou, in den stilgevallen meulen, hoog boven m'n durp dat lijk 'n donker meer hier om den „toren" spoelde 'k Dcc mee den Kees m'n zaken af en als ik weer op den weg stond, lag den nacht over Ulvenhout. 'k Had den vroegen voorjaarsdag zien
NEDERLANDSCHE HUMORISTEN
nationalisme, doch kiest dr. Staverman niet een ander, even gevaarlijk, uiterste, door ons volk cultuurhistorisch te degradeeren tot een bende gematigde laatkomers? Het bundeltje Nederlandsche humor, dat hij samenstelde, en waarbij hij dan nog alle echte satyriek, dus bijvoorbeeld ook de alleraardigste versjes van Cornelis Paradijs, wegliet, valt heusch niet zoo tegen! En legt men het genoemde bundeltje van C. C. S. Crone ernaast, waarwordt aangevuld, door het in menig opzicht want de heeren hebben een zeer verschillenden smaak, dan krijgt men zelfs een heel gunstig idee over den Nederlandschen humor! Het meerendeel van dien humor is burgerlijk, maar is dit een schande? De karakteristieke brieven van tante Martha de Harde uit de „Willem Leevend'' zijn zeker niet slechter dan de humor van verscheidene beroemde buitenlanders. En wanneer men Staring overslaat om Van Zeggelen te kunnen opnemen, dan moet men zich niet al te boos maken over de banaliteit van diens „Sermoen van pater Brom", dat trouwens ook al zijn beste werkstuk niet is. Veel plaats 'iet de samensteller open voor hetgeen de humoristen beweerden over den humor: Hildebrand en Multatuli. die niet onze slechtsten zijn, werden zelfs uitsluitend door zulk een beschouwing vertegenwoordigd. Van de tachtigers had Verwey er misschien ook mogen zijn met „De koning en de zeven boeven", dat altijd leuk blijft, maar vooral Van Deyssel heeft humor getoond, die niet mag worden versmaad. Doordat alle satyre buiten de groep van den humor wordt gehouden de samensteller meent ook wel deswege, dat Vondel heelemaal geen humor had ontbreekt hier menige bladzijde, waarmede men toch heel hartelijk kon lachen, en als dr. Staverman goed gekozen heeft, zou er in heel de 125 jaar, die hü samenvat, niet één enkel humoristisch hier auteur van katholieken huize hebben bestaan, hoewel Thijm toch heusch „luimig" wist voor den dag te treden, en pater van Meurs als humorist juist het grootste succes had. Doch ons voornaamste bezwaar tegen dit handige en spijts allen bedenkingen, hier gemaakt aanbevelenswaardige boekje is, dat het zoo —
—
—
—
vlak geïllustreerd werd door een hedendaaesch teekenaar, terwijl het historische illustratiemateriaal uit de vorige eeuw om zoo te zeggen voor het grijpen lag. De firma Meulenhoff, die gewoonlijk ook haar schooluitgaven zoo goed verzorgt, had hier zeker moeten bijspringen en wat aardige, karakteristieke buiten tekstplaten op kunstdrukpapier moeten afdrukken. Dr. Sta» verman heeft geringe waardeering voor den Schoolmeester, dien hij „bedenkelijk dicht aen
heel kleinen humor" ziet
naderen. Doch
de
prentjes zijn bij deze teksten, vooral nu ze toch al niet te hoog worden aangeslagen, een mooie
aanvulling. De meest humoristische zin uit het heele boek lijkt ons tenslotte deze: „De Schoolmeester studeerde te Leiden in de theologie; hij was geestig, innemend en vlug van verstand, maar bezat geen ernst en moest wegens schulden het land verlaten." Dit is aardig voor wie ervan weet te genieten. Het boekje bevat veel goeds. Men kan er zich uitstekend mee amuseeren, men leert er bovendien iets uit en de gematigde geringschatting, die dr. Staverman voor zijn onderwerp heeft, corrigeert zichzelf gaandeweg, wanneer men de geschriften der behandelde schrijvers weer eens doorbladert. Een volk van groote humoristen moge het Nederlandsche dan niet zijn, het heeft toch zijn eigen manier van lachen en die is bepaald nog zoo gek niet! Wat de aanteekenineen betreft: de roman ..Menschenwee" is niet van Herman Heyermans, doch van Is. Querido.
miaauw slaat kennelijk op zijnen worst-en-aan-
verwanten en daarmee is ie gerokt in zijnen ponteneur. Den Blaauwe staat er anders teugenover. Die beweert: „Joost, ze kunnen veur mijn part zeggen, da 'k 't heele ouwmannekeshuis in den worst verwerkt heb, als ze maar van m'nen goeien naam afblijven....!" Afijn, 't Gong er nou maar om, den Zeeleeuw te hangen, volgens den jongen baron. En daarom moest geïnformeerd worden of er ook aan anderen dan den Blaauwe zijn klanten zulke circulaires waren toegestuurd Ook dat zocht Joost uit. Die kent al de klanten van z'aen ouwen de kattencirculalre baas. En ook dat klopte, was alleen gezonden aan de Clientèle van „de —
Samenwerking".
Toen hee den jongen baron zn eigen geschoren, afgeborsteld, de franjes van zn broek geknipt en is zoo uitgedost naar 't trimmenaal gegaan, naar den Officier van Justitie. Om, als procureur van „de Samenwerking" klacht te doen van „Smaad, subsidiair oneerlijke concurrentie" of zoo iets, teugen van Wipsnorrem. En., da's gelukt! De stukken zijn gestuurd naar den Burger en die moest, als hoofd van de pliesie,
verbaal maken! Of beter gezeed: den Blaauwe als getuige verhooren. Wat gebeurd is! En nou is den jongen baron bezig 'n civiele zaak op te zetten, eisch tot schaaivergoeding, omdat den omzet van de „Samenwerking" zoo (in den Vasten..!) bar is achteruitgeloopen Zoo stonden de zaken als ik bij den Blaauwe binnenkwam, toen ie daar te fantaseeren zat op de monica. „En nou, Dié," zee-t-ie: „nou zal 't er nie om gaan of mijn verkensschavot opgekocht wordt deur de fambrieken van den Zeeleeuw maar ot den Wipsnor zn worstlambrieken zullen terecht
komen
onder
de
„Samenwerking.
Maar
"
zoo fantaseerde den Tiest wijers: „zijnen pels, Dré, zal ik nooit dragen, want ze zijn hier in Ulvenhout in staat, om 't velleke van huilie weggeloopen poes dan uit mijnen rug te snljen en veur 'nen pels mee "n loketje pas ik. Maar 'n puik advocotje hébben we!" En nou, amico, schei 'k er af.
Veul groeten van Trui. Dré 111. den Eeker er als altij gin horke minder van oewen fci.v.
DR*
ZONDAG 10 MAART 1940
DE VROUW EN HAAR TIJD
reCEPT
trones van het verkeer, omdat zij gedurende haar leven steeds zichtbaar door een engel bijgestaan werd. Ook is zij de patrones van alle Oblaten O. S. B. en vooral van de Oblaten van Schotenhol, die evenals zij behooren tot de Benedictijner Congregatie Santa Mariae Montis Oliveti en haar apostolaatszin navolgen, maar met moderne methoden. Gabrielle B.
Uit de Italiaansche keuken genden Fonziani, die tot een van de vooraanstaande adellijke /amilies behoorde. Het volk
gaf haar den eere-titel „Romana", de Romeinsche uit dankbaarheid voor het vele goede dat ze tijdens haar leven voor de armen en zieken van haar stad deed. Ze was een heilige echtgenoote, een heilige moeder, een heilige leekenapostel. Hoe? Door haar liefde tot Christus, die was als een onweerstaanbare macht die allen trok. Zat ze dan den heeler dag in de kerk te bidden en verwaarloosde ze daardoor haar gezin? Integendeel, als 't uur van gebed voorbij was verliet ze God-in-de-kerk, omdat ze wist dat «e Hem terug zou vinden in haar dagelijksche taak. En die taak was zeer uitgebreid: Haar vader had haar ten huwelijk gegeven aan Laurentius de Ponziani, 'n jongen edelman, en geheel uit gehoorzaamheid deed ze dan als twaalfjarige bruid haar intrede in het Ponziani-paleis. Volgens toenmaals heerschend gebruik bleef Laurentius met zijn vrouw in het ouderlijk huis wonen. Hoe weinig vermoedden de menschen toen dat met die jonge, rijkgetooide bruid een heilige het huis was binnen gegaan. Trouw vervulde Francesca de plichten van haar staat als echtgenoote en moeder. —
geboorte van haar oudsten zoon stierf haar schoonmoeder en nu kwam de zorg van het groote patriciërshuis geheel op de jonge Francesca te rusten. Met grooten takt en goed beleid voerde ze het bewind over alle onderhoorigen en de vele goederen van haar huis. Er heerschten orde en rust en de jonge meesteres werd door allen bemind om haar groote goedheid die ze gepaard liet gaan met rechtvaardige strengheid. Ze kwam overal openlijk voor haar meening uit. Zelf nam ze de opvoeding van haar kinderen op zich, ze was eenvoudig gekleed en schaamde zich niet om de armen en zieken te gaan verzorgen. (Men bedenke hoe de sociale en hygiënische toestanden in de 14,1 eeuw waren!) En Francesca moet al hard gestreden hebben tegen het lastige „menschelijk opzicht" om als Vrouwe Ponziani de armenwijken van de stad in te gaan om zélf de zieken te gaan verplegen. In de Romeinsche salons oefende ze een hervormenden invloed uit, van dank zij de alles-overwinnende charme haar persoonlijkheid. Na de
—
-=*)
■ :|fj!
Zelf-gemaakte deegreepjes zijn lekkerder dan de macaroni die We kant en klaar koopen
j/[
Geen /
$k%/
enkel middel brengt spoediger verlichting in gevallen van verkoudheid, hoest, enz., dan dit een-
voudige recept, dat door de hoogste medische autoriteiten werd goedgekeurd. Koop bij Uw apotheker of drogist 30-grams een fleschje Vervus (dubbel dat tegen den vastgestelden
Blaßß
—
—
—
Dan rollen we op een met een ietsje bloem bestoven tafel het deeg dun uit op ongeveer twee m.M., liefst zóó, dat het een rechthoekige lap vormt. We laten dien lap op een doek gelegd wat opdrogen tot het deeg, als we het oprollen, niet meer aan elkaar plakt, maar toch —
—
HET ONDANKBARE WERK Eigenlijk is alle huishoudelijk werk hopeloos ondankbaar. Na een dag van welgedanen arbeid legt men het moede hoofd ter ruste en bij het krieken van den volgenden dag begint precies hetzelfde weer van voren af aan. En zelfs in onze vooruitstrevende eeuw zijn er nog geen methoden uitgevonden, waarbij men bijvoorbeeld eens een etmaal achter elkaar zou kunnen stof afnemen om er dan ook voor een geheel
IN DE KEUKEN Zelf koken en toch netjes voor den dag komen, dat is dikwijls geen kleinigheid. Vooral niet als wij een paar gasten hebben en dus onze aandacht moeten verdeelen tusschen de keuken en de huiskamer. Al heeft men ook nog
zooveel vooruit klaar gemaakt, de laatste hand nog soepel genoeg is om dit oprollen toe te moet gelegd worden. Voor haar, die in de keulaten. heeft, is dit alles Is dat punt bereikt, dan rollen we den ge- ken een gedienstigen geest heelen lap op, snijden er met een scherp mes geen probleem. Maar de talloos velen, die niet reepjes van en ontrollen die weer. tot deze bevoorrechten behooren, staan dikZouden de noedelen bestemd zijn voor later wijls met de handen in het haar. Want men gebruik, dan laten we de smalle ontrolde reepgeen lust op dien tijd van den dag iets heeft jes grondig verder drogen en bewaren ze dan in een trommel. Zijn echter de noedelen voor ouds aan te trekken, iets „dat er tegen kan", direct gebruik bedoeld, dan laten we ze sucen het is dus zaak de kleeding zooveel mocessievelijk in een ruime pan met kokend wagelijk tegen de aanvallen van de keuken te beter en wat zout glijden, zóó dat gedurende het vullen van de pan het water niet van de kook schermen. Want hoe voorzichtig men ook is, gaat. Na ongeveer een kwartier zachtjes doorer schijnt onder het koken altijd iets te moeten koken zullen de reepjes gaar zijn: het water spatten of druppelen en voor men het weet is wordt dan geheel afgegoten en de noedelen het gebeurd. Wij moeten dus iets extra's aan worden vermengd met naar smaak een hoeof voor doen. En aangezien wij in dat beschertomatenpuveelheid dikke liefst gekruide rée en wat boter. Geraspte kaas hoeveelmende kleedingstuk af en aan moeten loopen, in heid ook geheel te regelen naar eigen smaak is het zaak dat zoo aardig mogelijk te kiezen. en eenigszins afhankelijk van de soort kaas die En dat kan heel goed. Het is heelemaal niet gekozen is wordt óf door de heete „pasta" Francesca had nog twee andere kinderen, gemengd, óf wel afzonderlijk op een schaaltje noodig ons in één van die saaie en gewoondie echter beiden jong stierven. Ze was drie en er bij gepresenteerd, zoodat ieder zich naar lijk sombere confectieschorten te hullen. Wie eigen inzicht op het bord ervan kan bedienen. een beetje fantaisie heeft, ontdekt al gauw 'n dertig jaar toen haar zoon in het huwelijk Zoowel voor de lunch als voor het middagvlot modelletje, dat zy tot „haar" schort protrad. Haar schoondochter nam nu het paleismaal, wanneer we daarin de aardappelen eens beheer op zich en dit gaf Francesca meer tijd willen vervangen, is een schotel noedelen uit- moveert. Dan gaat zij op zoek tusschen de talstekend op zijn plaats. looze frissche en fleurige katoentjes, kiest dat om zich aan goede werken te wijden. Het duurde niet lang of verschillende dames sloten zich bij haar aan. In de kerk van Santa Maria Nova, die ook nu nog aan de Benedictijnen van de Congregatie Santa Mariae Montis Oliveti behoort, kwam Francesca met een groepje dames dagelijks de heilige diensten bijwonen en als weldoende engelen trokken ze dan de stad rond. De kring breidde zich stilaan uit en men gevoelde de behoefte aan een geestelijken band die haar aaneen zou binden. Deze werd gevonVóórdat het voorjaar den in het Oblaatschap. op den kalender begint, Zoo deden Francesca en haar volgelingen we het al binnen hebben haar plechtige oblatie en dit werd het begin van de groote taak die Francesca nu nog gebracht wacjitte: haar stichting in Tor de'Specchi. Toen we kortgeleden over de van Deze stichting was een nieuwe vorm besneeuwde slooten konden loogodgewijd leven, tot dan toe niet gekend: haar pen als over de wegen, hebben volgelingen zouden zich door haar oblatie gewe van de elzenstruiken gestolen: takken met sierlijke roodheel aan den dienst van God en de zielen gebruine en paarsbruine katjes, ven. Ze zouden echter niet achter slot en traafhingen lies leven, doch blijven werken midden in de die als stijve rupsjes tusschen de donkere dotten wereld voor het heil van de zielen. Veel heeft elzenproppen. Je kon niet uitFrancesca moeten lijden van kwaadsprekerij en scheiden met plukken van die wantrouwen in haar werk. Veel later echter volle struiken, die een prachtig teekenden tegen de zullen de heilige Franciscus van Sales en Sint silhouet witte sneeuw. Paolo haar voorbeeld ditVincentius a naar In de warmte van de kamer zelfde ideaal trachten te verwezenlijken. zijn de katjes«gaan uitdijen in Een kleine groep Oblaten nam haar intrek de lengte en in de breedte en nu in een voor dat doel aangekocht huis, dat den druipen ze van de stelen als afnaam droeg van Tor de Specchi, dit is Toren gebrand Kerstboomvuurwerk en poederen het tafelblad kwistig der Spiegels. Zelf kon ze niet mee gaan zoomet hun goudgeel en zachtgroen lang haar man nog leefde. Na zijn dood echstuifmeel. De gedrongen knopter leefde Francesca te zamen met haar geesjes, w-aar het blad uit moet komen, zijn nauwelijks zichtbaar. telijke dochters. We kunnen de stuivende takken Deze qroote heilige en weldoenster van haar niet als versiering in de kamer werd na haar dood niet vergeten. Op 9 houden tot het eerste groen t. haar sterfdag, bezocht men haar graf misschien uit zal willen komen. : kerk van Santa Maria Nova en dit werd Dat probeeren we liever met zoo esn algemeen gebruik, dat die dag weldra berketakken. Als we die afgedcor den Magistraat tot Rome als een algemeesneden hebben, brengen we ze ne feestdag uitgeroepen werd. De winkels werniet dadelijk in de warmte. Al; den gesloten en men werkte niet. Groote plechovergang zetten we ze eerst binwaarbij kardinalen en tigheden hadden plaats, nen op een koele plaats, bijvoorbisschoppen tegenwoordig waren. beeld kelder of gang. Na een naam 't uit van De Magistraat schonk dan paar dagen,,als ze geacclimatihe volk een gouden kelk en pateen seerd zijn, mogen de dood-uitde Nova, opdat van Santa Maria de kerk ziende takjes in de warme kamer Frarcssco Romana door haar voorspraak H. Op de plantenvensterbank steken de klavervierblaadjes staan, waar we de knopjes heel de stad zou beschermen. Dit gebruik duurde van de oxalis boven het andere uit langzaam zien zwellen, Wie zou voort tot in de negentiende eeuw. probeeren het proces te verhaasOok in onzen tijd is Francesca Romana niet ten, dicht bij de verwarming, wordt voor zn on- I bladknopjes. In de noordelijke landen wordt tegeduld gestraft met het uitdrogen van de teere Igen Faschen in alle bloemenwinkels op de vergeten. Ze is in de zuidelijke landen de pa-
e
—
Bezuiniging op het gasverbruik den gastoevoer zooveel mogelijk profijt trekken. De huisvrouw doet dit ten eerste door het stapelkoken. Zijn bijvoorbeeld de groenten gaar en is het toetje klaar, terwijl de aardappelen nog koken en moeten de twee eerstgenoemde warmgehouden worden, dan zet men de eene pan boven op de andere, wat voordeeliger is dan het warmhouden op een pit met asbest-plaat. Deze laatste gebruikt men ook alleen ter voorkoming van aanbranden, want het kost extra gas. Op den ivasem van kokend water kan men verder een aan de kook gebrachte spijs, bijvoorbeeld rijst, op de gewenschte temperatuur houden, ofwel men wikkelt de pan, tot het moment van opdoen, in
beteekent van
kranten.
Reeds eerder wezen wij bij het koken op gas op het gebruik van kookringen, welke men met de ribben naar boven gekeerd op den brander legt, in geval de panbodem even groot is als het kookgat, waardoor de gaswarmte niet voldoende langs de pan zou kunnen opstijgen. Nimmer echter, en deze fout die gasverspilling beteekent wordt bijna dagelijks in elk huishouden gemaakt, mag de gasvlam om de pan heenspelen. De gasvlammetjes moeten binnen den bodem van de pan blijven; de paninhoud wordt in precies denzelfden tijd gaar. Commissie tot voorlichting op huishoudelijk gebied. —
—
maar
—
vertoont.
SPIJZEN
geconcentreerd), pru's van 75 cent verkocht wordt Vermeng het thuis met een kwart liter heet water en een eetlepel suiker. Het resultaat is een groote flesch met de sterkste en doelmatigste medicijn zoo aangenaam van smaak, dat zelfe de kinderen, die lastig innemen, het graag lusten. Deze Vervus-siroop doet onmiddellijk do hinderlijke verkoudheid ophouden. Het is gemakkelijk te vrouw, die een professor is in haar vak, doceert maken en zoon groote flesch van ruim een het volgende over glazen lappen. Wasch de ruiten met schoon water, dus zonder kwart liter van deze uitstekende medicijn is zeep of andere vette reinigingsmiddelen, wan* natuurlek zeer voordeelig. Vergeet niet de benoodigde 30 gram Vervus bij die laten een laagje achter, waar de stof zie* l spoedig op vastzet. Zijn de ruiten te vuil ota Uw apotheker of drogist te koopen. met enkel water geheel schoon te worden, los BEWAAR DEZE TWEE RECEPTJES GOED dan een handjevol soda op in warm water, spoel daarna rijkelijk na met schoon water. Sod»
De allersmakelijkste macaroni maakt de Itaen ook haar collega liaansche huisvrouw door de „pasta" zelf te in Zuid-Frankrijk bereiden en de smalle reepjes dan kersversch in kokend water gaar te laten worden. Trouwens, hoe meesterlijk men in de Italiaansche keuken met deegbereiding weet om te springen, leert men, als mea eens in een Italiaansch restaurant zooals die hier en daar den maaltijd in onze steden te vinden zijn laat ingaan met „ravioli", een kostelijk gerecht van heele lappen pasta, vleesch, uitjes en tomatensaus. Moeilijk is de pasta-bereiding niet. We gaan uit van bijvoorbeeld een pond tarwebloem, doen die in een kom en vormen er in het midden een kuiltje in tot op den bodem toe, waarin we drie eieren doen, die eerst met een halven algestreken eetlepel zout zijn geklopt. Geleidelijk roeren we nu de omringende bloem door de eieren, tot tenslotte alles samen een zeer stijf deeg vormt; dat deeg kneden we met de handen tot het voldoende soepel is, het van de handen volkomen loslaat en bij doorsnijden kleine gaatjes op de snijvlakte
VAN
—
—
—
NOG MAAR
TWAALF DAGEN WINTER
lost het onzichtbare vetlaagje (film) op, dat. indien het op 't raam achterblijft, op stof werk' als een vliegenplakker op de zomervliegenDroog de ramen met een schoonen lap en wrijf ze daarna met vloeipapier. Nog beter is het, de natte ramen eerst te drogen met de gespoelde, geheel uitgewrongen spons en daarna met het vochtige zeem na te drogen. Wie op deze wijz6 te werk gaat, zal haar ramen langer blank en smetteloos houden, wordt verzekerd. Het is allicht door ons te probeeren.
jaar af te zijn.
Als men de bezitster is van één of meer oude voorjaarszon het begint te wagen, af waaraan de tand des tijds of de bontjassen, en toe brutaal door de ramen te kijken, staat mot wat geknabbeld hebben, dan kan men & de huisvrouw weer voor een der ondankbare karweitjes, het ramen lappen. In den strengen o.a. een heerlijk warme bonten plaid van laten winter kon daar niet veel van komen, maar den maken, die op reis, in den auto of voor een mid' eersten milden dag dient de schade dubbel en dagslaapje op de sofa goede diensten kan bc* dwars te worden ingehaald. Nu is ramenlappen wijzen. Wordt de plaid uit verschillende soorte" eigenlijk vechten tegen de bierkaai, want stof bont samengesteld, dan zijn allerlei aardiSflj Nu de
uit wat goed bij haar jurken past en maakt het schortje zelf. Een eenvoudig model met een bandje om den hals, een strik van achteren en een strook langs den rand vereischt niet meer dan een paar uur maaktijd en een meter
stof. Het is dus heel goedkoop ook. Het model op de teekening is wat bewerkelijker. Het is een soort schildersjas van iets gebloemds gemaakt, met een strik onder de kin in de kleur van de jurk, die er onderuit komt kijken. Deze dracht is practisch en ik verzeker u, dat ze flatteert op den koop toe.
en vuil blijven opdwarrelen
en tegen de ruiten
plakken, of die nu smoezelig zijn of versch ge-
zeemd. Is daar niets tegen te doen? Een huis-
variaties, b.v. effen middenstuk met patroon* rand of omgekeerd of breede strepen of bIoIC
ken, e.d. mogelijk.
Een nieuw kinderboek
Disney
van
Wat ook beschermd dient te worden, dat Is ons haart Stoom is funest voor uw ondulatie en het gaat ook niet aan met een naar alles en nog wat geurend kapsel rond te loopen. Nu zijn er allerlei kookmutsen in den handel verkrijgbaar. Maar waarom niet een doek genomen van dezelfde stof als waarvan het schort gemaakt is en die vlot om het hoofd geknoopt? Dat is doodeenvoudig en het staat goed. Draagt men een schort zonder mouwen en wil men de mouwen van de japon een extra bescherming geven, wat vooral bij de afwasch en het schoonmaken van groenten dienstig is, dan kan ik u een soort losse manchet aanbevelen, die eveneens kant en klaar te koop is. Zij is gemaakt van cellophaan, omboord met een randje en bedrukt met een kantpatroon. Als u ze ziet, zult u het met mij eens zijn, dat er zelden zooiets aardigs en tevens practisch is
uitgevonden.
CLARA.
in blad getrokken berkegroen te geboden. De stijve, geurige bosjes worden gretig gekocht en iedereen neemt met een blij gezicht zn eerste lentegroen mee naar huis, om er een Paaschbouquet van te maken, namelijk door er een paar kostbare narcissen aan
bloemenmarkt
koop
toe te
voegen en gele watten kuikentjes tusschen de berkeblaadjes vast te klemmen. Het in blad trekken van berketakken als het daar nog volop winter is de Paaschvacantie gebeurt op is het hoogseizoen van het skiën ijswater, is me altijd verteld. Het is me echter niet gelukt dat hier na te doen. Hollandsche Ik blijf liever hier, zei Ferdinand berken reageeren waarschijnlijk anders. In normale winters is het van ons ook wel wat haastig gebakerd om het eerste lentegroen binnen Er zijn boeken voor kinderen en er zijn boete willen forceeren. Maar het is dit jaar watken voor groote menschen. Grootemenschenanders, nu de kalender over een dozijn dagen boeken houdt men angstvallig uit kinderhande lente inzet, terwijl het gras buiten nog zn den, maar er zijn kinderboeken, die den volwasU grauwe winterkleur heeft, geen madeliefje zn senen niet uit de handen te slaan zijn. Hoekstra's schuchter kopje nog uit den grond waagt en Kent u de geschiedenis van dat Engelsche het speenkruid, dat zich anders van een guur speelgoedbeertje „Winnle the Pooh"; de moeHoestpillen voorjaar niets aantrekt, nog maar een paar ders weten niet van uitscheiden als ze het aan hoest, kinkhoest, Te gebruiken pijnlijke bij armelijke blaadjes durft te laten zien. de kleine luisteraars voorlezen, omdat ze nog keel en bronchitis. We hunkeren naar het doorbreken van het meer dan de kleuters genieten van de humovoorjaar, véél meer dan naar 'n winter, waarristische fijne trekjes. Juist de naïeve kinderƒ 1.56 per flacon met gebruiksaanwijzing in de dotterbloemen met Kerstmis nog bloei- taal heeft voor ons een speciale bekoring waar Verkrijgbaar in Apotheken en Drogisterijen langs den slootkant en in Januari het wij grooten achter de eenvoudige, ongekunstelden Neemt eens proef! Zend deze adv. met MJ" kleingoed al begon op te schieten onder de de zinnen het fijne lachje van den schrijver Mijvoeging van 16 et. in postzegels aan We heggen. drukken onze neuzen plat tegen zien, die zelf vermaak heeft in zijn naïeve verHeerengracht 33, Hoekstra. Amsterdam de ramen van de bloemenwinkels, waar we de telling. Maar naast den tekst spreken in een U ontvangt 35 pillen met gebruiksaanwijzing eerste sneeuwklokjes en crocussen koopen, om- geïllustreerd kinderboek de plaatjes. Van het dat we die voorloopig nog niet kunnen plukboekje, dat hier voor ons ligt, wel in hooge ken tusschen het gras en we nemen omdat mate. Want „Ferdinand", de geschiedenis van we het niet kunnen laten een bloeiende een jongen stier, zoo juist verschenen bij L. Chineesche primula mee. Dat kleine maar J. Veen's Uitgevers Mij., is geïllustreerd door allerliefste plantje voor op de vensterbank met Walt Disney. Wat zouden we na de teekenfilm geraniumachtige de rosé, purperen of lila Sneeuwwitje nog van Disney's talent om diebloempjes, die een zacht aroma hebben en bij ren te teekenen zeggen? een goede behandeling weken lang onbewogen Op het witte doek („Ferdinand" is een onblijven. Het is het echte voorjaars-kamerplantderdeel van de film „Groote Parade", een korje; is de in het wild groeiende primula niet te aaneenschakeling teekenfilms, welke in ons ook een van de eerstelingen, die leven brengt land nog niet is vertoond) gaan al die kosteVan de oudste en meest bekende in het bosch? lijke uitbeeldingen van Disney veel te snel aan fabriek in Nederland Wie plezier heeft in tuinieren tusschen ons oog voorbij. Prima fabrikaat voor elke beurs bloempotten en, nu er in den tuin nog zoo In het smaakvol uitgegeven boekje „FerdiVRAAGT UWEN WINKELIER weinig te doen is, het voorjaar concentreert nand" kan men in het tempo, dat men zelf op haar planten-vensterbank, probeere eens wenscht, uit echte Disney-plaatjes de zeer koeen oxalis te kweeken. In een grooten zaad- mische geschiedenis volgen van het jonge of bollenhandel zijn de bolletjes te krijgen. stiertje, dat zooveel van bloemen houdt, dat De onooglijke, zwarte knikkertjes zetten we het in de arena niet wil vechten als het voor niet te diep in een bloempot met tuinaarde. de eerste maal aan een stierengevecht moet Als we den grond vochtig houden, zien we na deelnemen. 10een, zes of acht weken een rood puntje te voorDe groote voorlezer en de kleine voorgelezene schijn komen, dat een fijn gebogen stengeltje zullen beiden plezier hebben over 't verhaaltje, wordt. En dan gaat het snel; in korten tijd dat de illustraties begeleidt. Maar de volwasoveral HA Jf pronken de roode steeltjes met hun klavervier- sene zal langer talmen met het omslaan van verkrijgbaar I HoeStblaadjes en daarna komen de donkerrose bloede bladzijden, omdat men op de zwart-witte bonbons , Mlj metjes. meesterstukjes, waarmee Disney Ferdinands WITTE HUIS -Rotterdom ■ A. avontuur uitbeeldde, niet gauw is uitgekeken. —
—
KENT
Dr. E.
—
—
LEKO STOFZUIGERS MET DIT MERK
MINDER WERK
-
I
.Hetty'S\gfc.
jjg Wtt?
.
Vijfhonderd
voor een sterke rhcumatiek-olie.
.
I
jaar geleden stierf op den neMaart te Rome Francesca de
lichting dan dit eenvoudige recept
Tegen verkoudheid en hoest RECEPT.
GASBEZUINIGING EN HET WARMHOUDEN
In alle gevallen van rheumatiek. spierpijnen, stijfheid, enz., brengt geen enkel middel spoediger ver-
Koop bij Uw apotheker of drogist 85 gram terpentijn of. indien niet verkrijgbaar, 85 gram brandspiritus, en 15 gram Rheumagic-oiiï (geconcentreerd), die 5 krachtige 15 pijndoodende bestanddeelen bevat. Een grams-fleschje Rheumagic-olie (geconcentreerd) kost maar 55 cent, dus met de terpentijn of brandspiritus bent U voor ongeveer drie kwartjes klaar en heeft U 100 gr. liniment. Vermeng de twee bestanddeelen in een schoone flesch goed door elkaar. Bevochtig de pijnlijke plaatsen ermede, zonder te wrijven of te masseeren en de pijn verdwijnt direct. 15 minuten in een Rheumagic-olie-bad is uitstekend; voeg dan een theelepel vol reeds verdunde Rheumagic-olie bij een heet bad. Vergeet niet de benoodigde 85 gram terpentijn of brandspiritus en de 15 gram Rheumagic-olie bij Uw apotheker of drogist te (Adv.) koopen.
Heilig als echtgenoote Heilig als moeder Heilig als leekenapostel
Kerk van Santa Maria N&va te Rome, waar Francesco Romana begraven is
—
B
EEN HEILIGE VROUW FRANCESCA ROMANA
Twee goede huismiddeltjes tegen rheumatiek en spierpijnen
„..
„
ZONDAG 10 MAART 1940 ■
AMSTERDAM
Stadsschouwburg ■ Residentie Tooneel
van ApoUo en Flora. Maar het wordt er daarom niet minder schoon om.
Als minister Steenberghe volgende Vrijdag de tentoonstelling opent, dan kunnen de kweekers en het uitvoerend comité met voldoening het resultaat van hun moeizamen arbeid in oogenschouw nemen. En dan is het woord aan het publiek. Maar dat zal zich wel niet onbetuigd laten. Amstelflora geeft Amsterdam gelegenheid kennis te maken met de nieuwe lente. En wie zou dat niet willen doen? week
Heesters
moesten met bijl en uit den bevroren grond worden gehakt
houweel ncier
bloemenkassen zou een tentoonst mS aIS de Amstelflora in dezen tijd van °
het Jaar onmogelijk bl metl v
KATH. VROUWEN NAAR
zijn. Waar zou men de »ndaan moeten halen? Langer dan a s bli J v en na dezen ongekend strengen „j er de velden en de bosschen kaal en 2o er kle ur. Het is daarom meer dan een a 86 Vondst alleen, dat de entree tot de Ad hal Waar de Sr °ote bloemententoon' stc g Van 15 tot 25 Maart wordt gehouden, e 6ekkaS Zal ZiJn die Zo Van de bloe «list erÜ daar wordt neergezet. "
DE ST. NICOLAASKERK
il
Hedenmiddag voor haar het traditioneel Lof
n-° '"
°
Er is de laatste jaren een schoone traditie gegroeid op den Zondag van den Amster-
Êti de . de "ken in een land waar het oorlog is? en langdurige vorstperiode eischte flaarer ,untense en grootere financieele offers dan in «Hd*.r e £* winters. k» s k r dien kweekkas zal men de groote glazen betroden . die de Apollohal in feite is. zien voor den bezoeker de nieuwe lente iö «i Zal naar schoonheid ontvouwen. Tusschen hao e ?Pgaand e witt€ berk en worden daar Holla n 5 bloernünlandscna PP en met gele narcisbl UWe crocussen, roode amaryiissen, cycla"*n n be Sonia's harmonisch gerangschikt. Tien Üi (Cete hooge dennen brengt men vanuit het Die zullen ook den 8[)tc^, naar Amsterdam. seriti» eStUin sieren en afsteken tegen de witte en de azalea's. Er zullen k'oefti en ' zldeJ nkebrsenstroompjes en vijvers. Een Ü ii.!e an} st er kunnen bewondef adstuintje. zal men etl veel P laats wordt ingeruimd voor de rt ei kl ol"chideeën, die er in alle variëteiten 'euren te bewonderen zullen zijn. Vo °ïJaarsbloemententoonstelling in de hoof* tad zien, welk zal Nederlanders den «en tde kweekerskunst in ons land d en heeft. l et c Hikt zoo vanzelfsprekend, dat men het tj a Beheele jaar door met bloemen kan zeggen. r tjju hoeveel toewijding en krachtsinspanning, bliek "? Beld z^n er niet noodi g voordat het pudit opzicht bevredigd kan worden. i/tpt et leden van het uitvoerend comité dezer instelling brachten wij een bezoek aan c groote kweekerijen. Daar wordt dag en gewerkt. Stuk voor stuk moeten de dui-
öaar *
v?
Voorwaarden
voor mededinging
De gemeente Amsterdam stelt in 1940 een prijs beschikbaar voor een symphonisch of con-
v. d. Hoek, geh. K. Hoeve, v. 34 Meine Bartels, m. 79 j; Elbertus Kuperus, m. 24 j; Grietje van Weeren, geh. S. A. van Beverwijk, v. 68 j; Johanna Geist ongeh. v. 68 j; Froukje de Vries, ongehuwd, v. 67 j; Georg Stuiver, m. 86 j; Helena Maria Elisabeth Kuhn, wed. J. J. Koop, v. 74 j; Aaltje van Wezel, ongeh. v. 65 j; Janna Christina Poiret, ongehuwd, v. 64 j; Johanna Smit, geh. A. C. Loevesrjn, v. 38 j; Johannes Voogel, m. 15 j; Sara Pinto, geh. S. Croese, v. 86 j; Meijer van Gelder, m. 86 j; Johannes Cornax, m. 61 j; Maria Dirkina Haagsman, wed. M. Gvada Wilhelmina Forma, v. 77 j; Henrica Reijmers, geh. J. A. Zabel v. 71 j; Maria Christina Kuijper, ongeh v. 78 j; Sara Vaz Nunes, wed. C. Vink, v. 67 j; Ida Antonia Steevels, v. 19 j; Johannes Theodorus Scholten, v. 72 j; Helena Hermina Hooge, ongeh v. 77 j; Rigtje. Riem, geh. J. Geelof, v. 65 j; Adrianus Boer, m. 78 j; Elisabeth Biesterveld, wed. J. H. G, van Gelder, v. 75 j; Elisabeth Maria Groenenberg, wed. C. Betzold.
MIDDELEEUWSCHE BOUWKUNST
ƒ
Ie:
ten'
r!
NED. KATH.
-
TOONEELWERK GEMEENTE
debutantenfonds
leerwegen
-
Vt?~
k**ï
liii
•"
t,^
-
°
Stv^
*e^^ %r * >
1
fc^
gebreid opsporingswerk gearresteerd. Deze 26-jarige v. d. M. wist door zijn correct voorkomen, door zijn groote overredings-
kracht en vooral door de z.g. officieele stuksteeds indruk te maken en zoo zijn product, dat bijna geen waarde had, te
ken
verkoopen. Hij had zoo een vrij groot afzetgebied verkregen en fabriceerde de vloeistof zelf. De productiekosten bedroegen slechts v ij f cent en zoo waren zijn verdiensten uiteraard zeer behoorlijk, want een bus van 15 liter bracht hem ƒ 36,75 op. De lijsten, die moesten worden ingevuld om het gemiddeld gebruik van benzine vast te
eventueele distributie, vormden een omstandigheid, die hem het werken vergemakkelijkte. Met zijn „synthetische benZaterdag werd een groote Roode Kruis- collecte gehouden ten bate van het zine" immers zou hij alle narigheden, aan zulk Zilvertram collectrices Finsche Roode Kruis. De met een distributie verbonden, kunnen voorkomen. Op 1 Maart, zoo deelde hij strikt vertrouwelijk mede, zou deze distributie in werking treden. litieverordening een bepaling zal worden opMen deed ten slotte aangifte bij de politie, genomen om het berijden van trottoirs tegen toen de eerste Maart voorbij ging zone'er bente gaan. De lantaarns, waarover de heer zine-distributie en het vermoeden ontstond, dat Versteeg sprak, zijn slechts tydelijke lantaarns. hier een handig oplichter aan het werk was Hierna sloot de voorzitter de vergadering. geweest.
stellen voor een
.
HOMME KOMT
IX BELIEVCE WOENSDAGAVOND A.S. HALF NEGEN (GR. ZAAL)
WEESP
Kon
ten nadeele van ontvreemd. Looiersstraat staand motor-
Waar wel en waar niét overleg wordt gepleegd
gracht een pakje boter
werd weggenomen, 't
erger. In de Jozef Israëlsschool werd
eenige scholieren kleeding Ben
in
de Nwe.
lijwiel werd ontvreemd. Van een in d e Zoomstraat staand motorrijwiel werden eenige onderdeden ontvreemd. In een kleedingmagazijn op het Damrak werd een vrouw aangehouden wegens diefstal van een japon.
Een bewoner van de Spaarndammerstraat mist een gouden horloge. Tenslotte werden uit een auto staande in de Ruyschstraat eenige kleedingstukken ontvreemd.
LEDIKANT DOOR NEUS GEBOORD
Cursus toepassing kunstmatige ademhaling
Maatschappij tot Redding dat de van Drenkelingen deelt ons mede, Maatschappij wederom cursussen van 6 lessen voor de toepassing der kunstmatige ademhaling organiseert. Zy zullen ditmaal gehouden worden van 1 De secretaris der
BOEKENAVOND TEN BATE VAN FINLAND
VERHAAL OP VERLEENDEN ONDERSTAND
tijd. Een koopman in de Bilderdijkstraat deed aanIn het bijzonder beschouwde hij den Romaanopgelicht voor een ledikant met toeschen kerkbouw. Hoewel Hongarije op de grens gifte te zijn behooren. Als de wanbetaler nog rustig kan tusschen de West-Europeesche en de Byzantijnheel erg voor de kwalische cultuur, ligt, heeft sinds de aanvaarding van slapen, dan pleit dat wel den koopman tot troost. zij het bed. Dat teit van het 1000 cultuur jaar het Chritendom in de van Noord-Italië, Frankrijk en Duitschland den meesten invloed gehad. Spr. toonde dit aan met
MET
boenen
door de Bloemencaalsche recherche na uit-
j; Levio
•=
I^*
Een man, die aan talioozen in ons land „synthetische benzine" heeft verkocht, is
Janke Margje
werk of een instrumentaal concert. De prijs bedraagt f 500. Het werk, waarvoor de prijs wordt toegekend, blijft eigendom van enkele lichtbeelden, welke welwillend waren afden componist, die alle rechten behoudt, welke gestaan door het Rijksmonumentencomité In de wet hem toekent. Het werk, dat den prijs Hongarije. Na afloop van de lezing werd mevrouw van der en planten in de lange kassen verzorgd verwerft, zal in het seizoen 1940,41 door het Pluym een ruiker bloemen, versierd met de Honuitgevoerd. worden Concertgebouw-orkest faen. Buiten kan 't vriezen, harder dan ooit, uitgaarsche kleuren, aangeboden. den komen toekenning prijs van binnen Voor de in de vochtige warmte van de soms jj»r Z. Exc. de Hongaarsche gezant dankte prof. van componis|»tig meter lange glazen huizen groeien bloe- sluitend in aanmerking werken Van elke soort- Het is een mooi vak . dat ten van Nederlandsche nationaliteit, die nog van der Plüym en de organlseerende vereerd-' \upvceker. Het ging hartelijk voor het slagen van de bijeenpubliek uitmoet voldoening geven telkens, niet zijn gepubliceerd, noch in het *l* komst en sprak de hoop uit, dat de ontplooide en vele mislukkingen gevoerd. experimenteeren 'Sist activiteit zal bijdragen tot de vriendschap, welke nieuwe variëteiten te kunnen kweeDe ingezonden werken zullen worden beoorWallen deeld door een jury, bestaande uit de heeren de relaties tusschen Nederland en Hongarije ten ».;• Bloemen zijn de moeite waard om voor te Hj3 e tt. Maar een rijk vak is het, in dezen tijd, Jan van Gilse, Dr. Rudolf Mengelberg en Wil- goede zal komen. producten lem Pijper. tn ' Invoerverboden, doorgedraaide bloemist schier onden De componisten, die naar den prijs willen leggen vorst weg. den mededingen, moeten hun werken vóór 1 Octomoeilijkheden in cffotoelijke 0 het Dzn., in Baardse van 1940 vrachtvrij doen toekomen aan het D. de ber kweekerij biiv HANDTASCHJE 45.— lange door Gemeentebestuur van Amsterdam, afdeeling Aalsmeer, wandelden wij ku eri met begonia's en azalea's in diepe, warme Kunstzaken, Raadhuis. De werken moeten geGEROOFD WUten, langs zeldzame kruisingen en variëteischreven zijn met een ander handschrift dan en kweeker uitmaken dat van den componist en moeten onder motto ■ Dezer dagen heeft een wielrijder in de Ko»a' die den trots van dennamen dragen. vele koninklijke worden ingezonden. Partituren, geschreven met ningslaan een dame haar handtaschje ontrukt, beoordeeling in aande orchideeënkweekerijen van J. Hacke en waarin onder andere vijf en veertig gulden was r' potlood, komen niet voor geborgen. Zij hield het, onder den arm, plotse' p eenstra te Loosdrecht kan men ge\t merking. van duizenden dezer Van den aanblik een geslo- ling hoorde zij iemand vlak achter zich. Een De inzender moet bij de partituur bloemen. Jarenlang wordt er geploeterd geheel ondoorzichtig, couvert voegen, bui- ruk aan haar arm en de man, die haastig op tW dat een orchidee haar vollen wasdom bereikt, ten op vermeldende in machineschrift het mot- zijn fiets sprong, was alweer uit het gezicht is een langdurig proces, maar daar is het (dat niet het verdwenen. to en een correspondentie-adres °°k de orchidee voor. De vrouw heeft hem slechts op den rug gemag zijn), waaraan het : collecties voorjaarsbloemen en -planten, adres van den inzender Kan zien. verwerft, niet prijs het den werk, indien de Nederlandsche bloemisten en boomenworden teruggezonden; het couvert moet in£elcers brengen, hebben een wereldnaam. U£i energie en vakkennis hebben Aalsmeer houden den werkelrjken naam en het werkelijke comboskoop, Oudenbosch, Naarden en de 80l- adres van den componist. Alleen van den lr eek in de geheele wereld bekend gemaakt ponist, die den prijs verwerft, zal -de jury tiet GRAFISCHE BOND 'J hebben op ons land den stempel van couvert openen. niet voldoen aan de hierDe Ned. Kath. Grafische Bond afd. AmsterInzendingen, die penland gedrukt. voren omschreven eischen, of die niet vóór 1 dam houdt zijn ledenvergadering op Woensdag ijl"O een keurcollectie van die bloemenweelde 13 Maart ajs., 's avonds kwart over acht in „De October 1940 op het Raadhuis zijn binnengekolj P Amstelflora 1940 te bewonderen zijn. Roode Leeuw", op het Damrak. de inzenders men, worden terzijde gelegd. Wet alleen de inzendingen, ook De uitspraak der jury is voor de toekenning een massale belangstelling. De voorden prijs bindende. De jury zal uiterlijk i van leidingen moesten ditmaal onder buitenge December 1940 uitspraak doen en haar rapport getrofomstandigheden worden 1 moeilijke ter publicatie aan Burgemeester en Wethouders „La Bohème” in Carré van Amsterdam aanbieden. bloemenpaleis aan Want voorzoover het Op Maandag 11 Maart zal de Italiaansche fl J* Apoiiolaan niet wordt gevuld met bloeOpera in het Theater Carré een opvoering geuit kassen, moesten de planten eenige VAN ven van Puccini's La Bohème, waarin de PRIJS geleden met bijl en houweel uit het hoofdrollen worden vertolkt door Marita Mari, pken s Worden gehakt. AMSTERDAM Dora DE de Stefani, Marie Pilippeschi, Scipione En met stijf bevroren &ar dkluiten vervoerde men de heesters per Colombo en Eraldo Coda. De voorstelling wordt €cle gedirigeerd door maestro Edmondo de Vecchi. naar Amsterdam. Er was heel wat v'erie g en zorg, heel wat gemanlpuleer met Termijn voor inzending verlengd Dit is de laatste voorstelling, die door de Itaa'mte en vocht voor noodig, voor de beliaansche Opera in deze periode te Amsterdam Aan burgemeester en wethouders van Amkan worden gegeven. geleidelijk planten langzaam en kringen der in oll is dat de gebleken, sterdam dat zij zonder f den worden ontdooid, Nederlanc"-che schrijvers de termijn, die voor bedierven. De groepen bloeiende heesters op eze tentoonstelling zijn dan ook het resulde inzending van een tooneelwerk voor den van de gemeente Amsterdam is vastgeprijs -341 van een krachtproef waarop de inzensteld, te kort wordt geacht. Na overleg met Rosé Schönbergs' ers met recht trotsch kunnen zijn. de jury is daarom besloten den termijn met Het Bestuur van Rosé Schönberg's Debutanzes weken te verlengen. De inzendingen moeKoninklijke belangstelling ten derhalve vóór 15 Juni 1940 op het Raadtenfonds, dat zich ten doel stelt vocalisten, die huis binnenkomen daarvoor in aanmerking komen, doch zelf de blijkt voor Amstelflora groote D kosten niet kunnen dragen, gelegenheid te gej,'ssteiiing te bestaan. Zoowel de provincie ven zich met een concert aan het publiek en Holland ' als de gemeente Amsterdam en de pers voor te stellen, roept wederom gegadigAmsterdam, , Kamer voor den óp. Prospectus op schriftelijke aanvrage Koophandel van BURGERLIJKE STAND te n tot aanzienlijke bedragen garanties ververkrijgbaar aan het Secretariaat der Stichting op 8 Maart 1940. te GEBOREN, aangegeven Amsterdam, Stadionkade 40 derde flat. SolKalksma— Mastenbroek d; G. licitatietermijn tot 1 April a.s. van Economische Zaken, mr. M. P. Verdonk—A. s> e minister M. M. de Graaf d; M. H. J. C. Immink—P. st«enberghe, de commissaris van de koSeitz d; C. Roos—L. J. M. van Veluwen z; G. Bltl . mr. dr. A. Baron Röell en de burgemeester Var » Amsterdam verklaarden zich bereid tiet A. Rheys—J. Drent d; A. W. F. Nijveld—B. J. «et Overdiek d; J. A. Wilkes—P. J. van de Woeste aanvaarden. tijne z, A. D. JCelemans—M. E. Stiphout d; J. Jongeman door vrachtauto 11 H- M de Konm gm rnocnt het Uitvoe1 Comité een zilveren medaille ontvangen Hagen—C. J. Lensing z; C. Krijgsman—M. J. de Kort aangereden G. Bakker, d; W. Hulsebas— J. H. C. «ta, rs chulende organisaties en officieele me- d; J. A. F. de Wolf—G. Walet z; M. Immel— S "egden hun medewerking toe door het Zaterdagmorgen om tien uur gebeurde op G. G. Flierman z; A. J. Snijders— J. J. v/d de Weesperzijde een ernstig ongeluk. Een 24jWkbaar stellen van prijzen. Uiterwijk d; z; L. Heijermans—M. A. et een vooruitzienden blik overweegt men Wielen jarige jongeman uit Utrecht werd door een Posno d; G. ji. M. Bakde mogelijkheid om Amstelflora in de toe- L. van Mourik—C. F. vrachtauto aangereden; hij moest worden ItOta l ker—G. Relleke z; F. A. van Wijngaarden—W. *i et r steeds grooter en belangrijker te maken. C. Riethof z; J. L. van Joolen—E. Nuberg d; overgebracht naar het O. L. Vrouwe Gasthuis, t moet deze ten- J. J. Hamel—J. M. Willems d; L. H. J. Krijnen Een ribfractuur en een groote wonde in den °oito Oteg tuinb°uw-evenement worden , met als aspect voor na den —M. H. Jansz z; W. Pasman—L. Techtmeijer rug waren het gevolg van de aanrijding. *^je e: om de vijf jaar een groote, internatio- z; E. Vos—R. Bonettemaker z; J. Baas—G. V-tabouwtentoonstelling, waar de buiten- Ter Borch d; D. van Dalen—J. M. de Prijker ga,. c °e afnemers en gebruikers kunnen zien, d; L. Taelman—F. A. Ch. Glaubrecht d; A. jjj'oor schoons Nederland te bieden heeft. Gosewehr—E. Tuin d; K. v. Puffelen-H. Gimbel Een dag diefstalletjes n nog slechts plannen, Hopelijk zullen d; M. de Vries—E. C. Rus d; J. H. Behr—W. *il d ig reeds in daden kunnen worden omvan Wageningen d; C. F. W. Schulz—A. A. A. Een bewoner van de Roelantstraat deed aanar de realiteit is thans nog oorlog. En Eich d; J. Kool—E. Cohen d; C. A. Waaldijk— gifte van diefstal van f 45.—. k>oL 0m besloot het uitvoerend comité de ten- N. Bleeker d; P. C. Sanders—E. Gaekstatter Uit de garderobe van het City-theater werd *«H ln ellin 8 tevens dienstbaar te maken voor d; F. Krol—C. Cohen d; H. N. Doods—B. van een jas ontvreemd. m eling ten bate van het Nederlandsche Erk, d; K. Kallenbach—G. A. Takken d; H. A. Op het bureau Overtoom kwamen gedupeerden *t u dat thans in zoo bijzondere mate van de Water—K. Rump z; C. Wilkes—H. J vertellen, dat uit den kelder van een perceel in 6?de Sophialaan een schilderssteiger is ontvreemd o.a. in Finland, tracht te verzachten. Kroon d. *omt de werkelijkheid in het sprookje OVERLEDEN, aangegeven 8 Maart 1940. en dat vanaf een bestelauto op de Westland-
certant
•
in den lande
Flink, Joftkie Broddelet, Pint Bron, Paul Steenbergen, Jan C. de "Vos, Riehard Flink in de hoofdrollen. Regie: Bets Ranucci —Beekman i lewone prijzen Mieke
damschen Stillen Omgang. De AmsterdamIN HONGARIJE sche vrouwen en meisjes, die aan den nachtelijken bedegang geen deel kunnen hebben, maar toch massaal willen getuigen van haar liefde en vereering voor het H. Prof. van der Pluym voor de vereeniging Sacrament van Mirakel, komen 's middags samen in Amstel's hoofdkerk, de St. Nicolaas Nederland-Hongarije aan de Prins Hendrikkade. De vorige malen was het groote kerkgebouw Nederland-Hongarije heeft De Vereeniging geheel met Amsterdamsche vrouwen volgeAmstelhotel een bijeenkomst het in stroomd; men mag verwachten, dat dit ook Vrijdagavond prof. W. van der Pluym een lewaar gehouden, hedenmiddag weer het geval zal zyn. Een jong „Middeleeuw-, zing hield over het onderwerp: Amsterdamsch priester, geboren en getogen In Hongarije". in schc bouwkunst de oude stad, pater F. X. Dirks S.J., zal de Deze bijeenkomst werd o.m. bijgewoond door feestpredikatie houden. Hongaarschen gezant en mevrouw de Szent den Het Vrouwenlof in de St. Nicolaaskerk vangt —Istvany, den consul-generaal van Hongarije, hedenmiddag om drie uur aan. Nadat echtgeden heer A. Pierson en den Hongaarschen connooten, vaders en broers 's nachts zijn uitgetosul te Amsterdam, den heer A. Becht. van het Amsterdamsch Mirakel, gen ter eere In zijn lezing over de middeleeawsche bouwvrouwen, de moeders, middags dus 's de zullen kunst in Hongarije begon prof. van der Pluym de dochters, de zusters, gezamenlijk opgaan om met een overzicht te geven van den tocht der Christus in Zijn H. Sacrament te h«ldigen. Magyaren uit het Midden-Wolgagebied naar de Midden-Donau- en Theisslanden. In groote trekken schetste spr. vervolgens de ontwikkeling in COMPOSITIEPRIJS GEMEENTE geestelijk en stoffelijk opzicht gedurende de AMSTERDAM middeleeuwen en de religieuze kunst van dien
V!?
een
oplaag)
Handig oplichter dupeerde velen
-n.FieCarelsen.Mimi Boesnach,
"
Verficht rZmnebeeldt den P r ecieuzen en met liefde arbeid van den kweeker. De maanden, «ie tha acn ter ens liggen, waren voor hem öla and ï'ercj d Van dubbele zorg. Naar vele landen bl °emprf uitv °er onmogelijk. Wie kan er aan
onze .vorige
Synthetische benzine
voorstelling van hrt geestige bHjspel:
TOONTJE HEEFT EEN PAARD GETEEKEND
lente IN WORDING
van
Directeur Dirk Verbeek
met de nieuwe
„AMSTELFLORA 1940”
deel
Dinsd. 12 Maart, 8.15 l aust( 'l
Kennismaking
(Berichten reeds geplaatst in
het gebouw van den Ned. Protestantente Weesp werd een boekenavond gehouden ten bate van het Pinsche volk. Burgemeester M. Dotinga noemde het in zhn openingswoord een goede gedachte om telken jare vrsei in een bepaalde week de aandacht te vestigen op het boek, met het doel het publiek steeds meer te doordringen van het besef, welke waarde een goed boek heeft. Juist in de tegenwoordige tijdsomstandigheden is dit van groot belang, omdat men zich niet moet beperken tot het laatste nieuws uit de krant. Men juichte het ten zeerste toe, dat deze avond bovendien georganiseerd was ten bate van het lydende Finland. Nadat de Weesper Kamermuziekvereeniging de Nederlandsche en Pinsche volksliederen ten gehoore had gebracht, welke beide door de talrijke aanwezigen staande werden aangehoord, zong mej. A. v- Proostdij liederen van Mendelssohn en Schubert. Hierop hield de heer P. van Rossum uit Amsterdam een rede, getiteld: „Finlands geschiedenis in vogelvlucht", Spr. wees er o.a. op, dat de kennis en sympathie van en voor Finland bij velen niet verder gaan dan hun bewondering voor sommige athleten, den componist Sibelius en eenige auteurs. Daarom achtte spreker het gewenscht eens iets anders over Finland in wijderen kring bekend te maken. Na de figuur geschetst te hebben van den jongsten winnaar van den Nobelprijs F. E. Sillanpaa. behandelde spr. in het kort de geschiedenis van Finland, waaruit bleek, hoe dikwijls dit dappere volk zich reeds tegen het aanvallend Rusland had moeten verdedigen. Ook liet spr. niet na, er aan te herinneren, dat Finland en Nederland oude bekenden zijn, want in de gouden eeuw studeerden Finsche jongelui aan o'e Nederlandsche Universiteit en in het leger van Prins Maurits streden ook Finnen. Spr. besloot zijn rede met op te wekken tot steun aan Finland. Dat dit woord niet vergeefsch was geweest, bleek wel uit de opbrengst der schaalcollecte, welke in de pauze gehouden werd. De opbrengst was niet minder dan ƒ 99.07. Gedurende de pauze bezichtigden de bezoekers een expositie van Finsche boekwerken en foto's van het oorIn
bond
Naar aanleiding van de wijze, waarop door de sociaal-democratische fractie in de jongste Weesper raadsvergadering de handelingen van het Burgerlijk Armbestuur en met name ten aanzien van het verhaal op verleenden onderstand wertemeer, waar den becritiseerd, hebben wij door dat raadsdebat verschillende onjuiste gete bevoegder plaatse ruchten de ronde doen ons licht opgestoken, waarbij ons het volgende gebleken is. In den zomer van 1939 verleende het B.A. onderstand in den vorm van betaling van een deel der verpleegkosten, veroorzaakt doordat een inwoonster van Weesp eerst in de Valeriuskliniek te Amsterdam en later in het Hebron-sanatorlum te Amersfoort verpleegd moest worden. In normale omstandigheden is het betrokken gezin verre van armlastig, daar de man regelmatig een —
—
goed gesalarieerde betrekking heeft. Nadat eerst het Ziekenfonds het daarvoor vastgestelde aantal verpleegdagen ten volle had bekostigd, klopte de man bij het B.A. aan voor de verdere betaling dier kosten, aan welk verzoek gevolg werd gegeven.
Ingevolge het bepaalde bij art. 63 van de Ar-
menwet besloot het 8.A., dat de aldus betaalde onderstand voor een zeker percentage op den man verhaald moest worden. Hieraan werd voldaan, maar een verzoek van het Armbestuur,
tijdens de verpleging van de vrouw, dat de man zich garant zou stellen voor de latere, bij geApril tot en met 10 Mei a.s. deelten terug te betalen gelden der verpleging, Aanmeldingen, schriftelijk of mondeling tot weigerde de betrokkene pertinent. Dit verwon23 Maart a.s. aan het secretariaat der Maatderde het B.A. niet weinig, omdat men wist, dat schappij. Rokin 114, Amsterdam. de man hiertoe financieel wel in staat was. NaDe deelname aan deze cursussen is kosteloos. dat een paar maal met den betrokkene overleg Diploma's van deze cursussen worden niet ge- was gepleegd, echter zonder dat eenig resultaat geven. aldus onze zegsbereikt werd, bleef het B.A. tegenover een dergelijke onwillige houman ding niet anders over dan het, op grond van art. 63 der Armenwet aanhangig maken der zaak logstooneel. bij het Kantongerecht. Daarop heeft de HilverNa de pauze speelde, onder leiding van den sumsche Kantonrechter den weigerachtige veroordeeld tot betaling van ƒ 1 per week, hetgeen, dirigent Rudolf Karsemeyer. de Weesper Kagezien het salaris, dat de man heeft en den mermuziekvereeniging muziek van Grieg en langen termijn, welken de terugbetaling zou vorSvendsen en bracht de zangeres, aan het orgel deren, een alleszins coulante schikking genoemd begeleid door Piet Esselman, Solvejgs Lied uit Bij den aanvang der raadsvergadering van mocht worden. Grieg's „Peer Gynt" ten gehoore, welke instruWeesperkarspel deelde de voorzitter, burgeOp onze vraag, hoe men dan in den raad mentale en vocale praestaties op hoog peil stonmeester w. J. A. C. Bins, mede, dat, hoewel tegen een dergelijk optreden van het Armbestuur den. De heer D. Riegen las een en ander voor 1940 reeds voor ruim een zesde deel verstreken nog zóó kon fulmineeren, uitte onze zegsman i;it ..Mer.schen in den Zomernacht" van Sillanwas, hij toch een achterwaartschen blik op het het vermoeden, dat de oorzaak van de ontstem- paa en „Het zachtmoedig erfdeel" van denzelfafgeloopen jaar wilde werpen. Spr. memoreerde ming bij sommigen, die geholpen zijn door het den schrijver, waaruit eens te meer bleek, hoede afgekondigde mobilisatie en hetgeen daarop 8.A., voortspruit uit het thans toegepaste verveel schoons de Finsche literatuur bezit. Aan gevolgd was. Spr. besloot zijn uitvoerige rede haal, hetgeen vroeger in Weesp nimmer werd het slot van den zeer geslaagden boekenavond met de volgende woorden: „Wij weten ons van gedaan. gaf de kantonnements-commandant, luitenantelkanders steun verzekerd en ook, dat wij alles Wij hebben ook nog gevraagd, wat waar was kolonel L. F. Apol, op impulsieve wijze zijn bemoeten overlaten aan Hem, die gisteren en van de, door een der raadsleden geuite bewewondering te kennen voor het Finsche volk, dat heden en in der eeuwigheid dezelfde blijft. Die ring, dat het verhaal in andere gemeenten niet thans zoo heldhaftig en moedig strijdt. „Finland wetenschap zy uw sterkte bij alles, wat wij plaatsvindt. Daarop kregen wij het volgende strijdt thans den moeilijksten kamp, welken 't mogelijk nog zullen ondervinden", (applaus). antwoord: „Degene, die zooiets verkondigt, mocht ooit heeft strijden. Zeker, er is hulp moeten zich toch eerst wel laten Wethouder MEESTER (R.K.) dankte eens beter inlichten, den maar toegezegd, met toezeggingen kan Finland voorzitter namens den raad voor de gesproken alvorens hij dergelijke besliste onjuistheden als niet gered worden. Het Nederlandsche volk woorcen en wenschte wederkeerig den burge- raadslid verkondigt. U moet n.l. weten, dat n.oet zich daarom er van bewust zijn, dat, als om maar in de buurt te blijven ook Hilversum, meester en zijn gezin het beste voor 1940. Bussurn en Naarden verhaal toepassen. In het ooit het lot van Finland zou moeten deeSpr. ging na, wat onder leiding van dezen len, het óók alleen zou staan en moet wachburgemeester reeds tot stand kwam, noemt in Utrecht gebeurt hetzelfde en ik zou IJ nog etteten op hulp." Spr. dankte ailen, die hadden melijke plaatsen kunnen noemen." dat verband de armenzorg en de werkloosheids degewerkt, om dezen avond voor Finland, op „Men heeft ook geen beweerd, dat er allen daarbemoeiingen en ia van meening, dat overleg zou hebben plaatsgehad, onderlinge alvorens beslag gelegd een hoog peil te brengen. —
—'
WEESPERKARSPEL
GEMEENTERAADSVERGADERING
—
—
-
over tevreden mogen zijn. Ook de verhouding in het college en den raad is zeer werd op een levensverzekering-polis, tot dekking goed. Spr. wekte zijn mederaadsleden op, allen van de verpleegkosten. Is dat juist?" Hierop kregen wij de volgende uiteenzetting met goeden moed verder te gaan en elkander te hooren: In 1939 moest een vrouw verpleegd bij te staan in deze critieke tijd™. Toen het schrijven van de directie van het worden in een der Amsterdamsche ziekenhuizen, Prcv. Waterleidingbedrijf voor Noord-Holland die ook, nadat het aantal dagen, welke door het ter sprake kwam, waarin wordt medegedeeld, ziekenfonds betaald werden, verstreken waren, een bijdrage vroeg van het B.A. Ook die heeft dat, in verband met het waterverbruik in het het B.A. verstrekt en, nadat dit geruimen tijd Gein over 1939, de gemeente daarvoor niet geduurd had, hebben wij overleg gepleegd met zal behoeven te betalen, drong de heer DAMHUIS (R.K.) er op aan, dat spoedig voorstellen de patiënte en zelfs heeft de secretaris-penningzullen komen tot verder* uitbreiding van de meester zich toen naar het betrokken ziekenhuis begeven, om de vrouw mede te deelen, dat zij waterleiding. rekening van het B.A. een hulp in de huisDe VOORZITTER antwoordde, dat dit gaarne voor houding kon krijgen, met welken gang van zaken overwogen, zal worden maar de heer Damhuis medicus aceoord kon gaan. moet niet de illusie hebben, dat het in aile de behandelende bleek ons, dat in het betrokken gezin wekegedeelten der gemeenten zoo goed zou gaan, Later lijks een belangrijk bedrag binnenkwam, waarom als in het Gein het geval was. het B.A. ook hier pogingen deed, verhaal toe te De heer DAMHUIS: : ,Het is beter, dat wtfde passen. In dit geval koos men den eénvoudigsten gelden uitgeven voor watervoorziening dan voor weg, daar de vrouw in het bezit was vah een bestrijding van besmettelijke ziekten. We moe- polis, welke op korten termijn betaalbaar was. ten maar eens een gokje wagen.'' Gezien den financieelen toestand van het gezin, De VOORZITTER zegde toe, dat ook met die behoefde de gemeente hiervoor geen oogenblik motieven rekening gehouden zal worden. terug te deinzen. Bij het voorstel om aan de Kroon te vragen als men dat soms bedoelt „Géén overleg" het maximum-aantal vergunningen ingevolge Ce is gepleegd, toen de Kantonrechter een bevelDrankwet te verlagen van 9 op 7, vraagt de schrift van tenuitvoerlegging uitreikte voor de heer DAMHUIS, of de twee vergunningen boven inbeslagneming van die polis. Gebleken was n.l. het getal zeven zullen worden ingetrokken, reeds, dat de vrouw pogingen in het werk stelde, waarop de VOORZITTER toelicht, dat het om die polis zoo spoedig mogelijk te verpanden, maximum-getal vergunningen wel negen was, doch daar hiervoor toestemming van den man maar dat er thans slechts zeven zijn uitgereikt, noodig was, te wiens name de polis stond en zoodat van intrekking geen sprake behoeft te niet ten name van een kind, zooals ook al ten zijn. Het voorstel wordt dan z. h.s. aangenomen. onrechte is beweerd was de verpanding nog Bij de rondvraag bracht de heer VERSTEEG niet geschied, aangezien de man in een sanato(Gem. belang) de onbegaanbaarheid van de rium verpleegd wordt. In dergelijke gevallen zou wegen ter sprake, veroorzaakt door de gladheid overleg met de(n) betrokkene natuurlijk een In de Burgemeester Bletzstraat was men ge- averechtsche uitwerking hebben. De Kantonnoodzaakt de trottoirs te berijden en daaraan is rechter heeft dan ook van zijn bevoegdheid in men zoo gewoon geraakt, dat dit nu nog ge- dat geval gebruik gemaakt, om vonnis te vellen, beurt. Het was spr. gebleken, dat hieromtrent zonder de betrokkene te hooren." Onze alleszins bevoegde zegsman had de volle in de politieverordening niets bepaald is. Eveneens informeerde spr. of er wel controle overtuiging, dat de Weesper gemeente-financiën wordt uitgeoefend over de lantaarns, want hij door de huidige werkwijze van het B.A. héél wat wist een punt bij de nieuwe brug bij de sluis, beter worden gediend, dan ooit tevoren het geval waar een lantaarn sinds drie dagen niet brandt. is geweest, zonder dat de ondersteunden eenige De VOORZITTER antwoordde, dat in de po- gerechtvaardigde grief kunnen laten gelden. —
—
—
—
DUITSCHE FONDSEN MET KETTINGVERKLARING AMSTERDAM, 9 Maart V.K. 10.30-11.30 STAATSLEEN1NGEN. 9 INDUSTRIEELE ONDERN.
DuitschGrJj. p. 1944 G 6 Ril
9%
ObL 6* 15% Wintershall 15% DUITSCHE FONDSEN MET CERT.V. COUPONBLADEN STAATSLEENINGEN. Beieren R. II ObL 6} 11% 3remen toegetr. Obl. '25 6 12 12% 12 Breinen toegetr. ObL '25 5 12% Pruisen ObL 1927 6 H 13 / 16 1154 PROV. EN GEM. LEEN. Duitsch. Berl. (RH)'250.6J 13 12% Dresden 1925 7 12% 12% Keulen ObL 6J 12 12% 1926 7 beiprig 11% 11% POLDERS. WATERSCH. EN VERDERE PUBL.RECHT LICHAMEN. Ruhrv.'27(l/l-l/7JV.O.(7)4l 16 16% ......
tiuhrverb.
30 (1/2-1/8) 0.7
16%
16%
KERK. EN LIEFD. INSTELLINGEN. Augustinessen E.Z.'30 0.8 10% 10% AugustlnesseD E.Z '29 0.7 10% 10% 10 Dionysius Parochie Obl. 8 9% Mathias Spital 9 ObL 7 9% Prosper Hospitaal O. 7 13% 13J^£ BANK EN CRED. INSTELLINGEN. Rhein. Girozentr. u. Pr. Bnk. (Landesb. d. Rh. Prov.) 0.7 14% 16 INDUSTRIEELS ONDERN. Gelsenk. Bergw. Obl. 5 R11 12 12 ELECTR.-, GAS-, TEL.-, EN WATERL. MPLIEN. Rhein Westf.£l. 1925 O. 7 12«/w 11 TRAMWEGEN. Hagener Strassenbahn O. 8 13% 13% VOORL. GEN. OBLIGATIEN. Barmh. Br. v. Trier Obl. 8 9 8% bona 1926 ObL. 8 12% 12& ...
««„«,
VOOR CHEMISCH REINIGEN- KIEST MEN . AMSTERDAM
..i MfitiT»<
OEM HAAG
!,t
È Ii i
HAAILEM
i9
pi«.n
?
HILVERSUM
K22TS
3673
■
W
DE TIJD
1V•'«^BKèW
H WÏYiWÊ1 \9^^¥é^k\^JI'"^^a*\\\\\\\\\\\jS^^
Wm^^SkaaWWfémj/Jé^t
EN ALS NIEUW TERUG
■.
,\/
(M
is
bel i&L v
ooteesC
ZONDAG 10 MAART 1940
.
Engelsche luchtmacht op patrouilletocht
Leslie Burgin, de Engelsche minister voor de bevoorrading, bracht met vijftig Parlementsleden een bezoek aan Tottenham, om er den nieuwen dienst te inspecteeren, die zorgt voor het bijeenbrengen van afval in alle mogelijke vormen
Engelsche bommenwerpers op weg naar het gebied, waar zich aan beide zijden van den Rijn de stellingen der strijdkrachten aan het Westelijk front bevinden —
Aanwinsten van vroegmiddeleeuwsche
kunst Wederom is het Rijksmuseum Twente te Enschede, dat reeds een schat aan z.g. „primitieve" kunst bevat, dien men elders in ons land te vergeefs zal zoeken in het bezit gekomen van drie werken die zeker Het zijn groote belangstelling verdienen. Middeleeuwen, n.l. uit drie werken uit de op eeuw, het eind der 15e, begin der 16e paneel geschilderd, doch uiteenloopend van
Scheveningen bereidt zich voor op het komend seizoen.
—
brengt in beeld de Zeven werken van Barmhartigheid. dit is een altaarstuk geweest, mogelijk zonder luiken. De schenkers, een man en een vrouw van middelbaren leeftijd, zijn met hun vier zoons en vier dochters knielend te linker en te rechter zijde afgebeeld. Bij ieder der Ook
Twente het imposante werk van den meester Jacob van Utrecht. Bedoeld wordt de predella uit Lübeck, die de beweening van het afgenomen lijk van Christus op zoo treffende wijze in beeld brengt. De wand vormt een prachtig geheel.
gehouden met deze aanverband persconferentie in het werd door den directeur van winsten nog Heek, van museum, den heer J. H. eens gewezen op de belangrijkheid, die het der Rijksmuseum Twente op het gebied vroege schilderkunst in recente jaren verkreeg, vooral voor ons land, dat arm is op dit gebied. Een kleine selectie van boekverluchting vanaf de 13e eeuw geeft een denkbeeld van de wording daaruit tot de paneelschilderkunst, die in de 17e eeuw op haar beurt zou plaats maken voor schildering op doek. De grootere werken, in de eerste zaal gehangen, geven een inzicht in de kerkelijke schilderkunst der latere Middeleeuwen ook van de ons omringende landen. De vroege portretkunst is in een eigen kabinet op superieure wijze vertegenwoordigd. De overgangstijd der landschapsschilderkunst der 16e eeuw, waaraan in den regel niet die aandacht wordt geschonken, die hij verdient, is daarnaast op overzichteBij gelegenheid
zeven werken van barmhartigheid treden hun figuren als uitvoerders daarvan op. Op treffende, zeer, levendige wijze is dat alles in beeld gebracht in zeven kleine paneelen. Vooral het ziekenbezoek aan een middeieeuwsch hospitaal is bemerkenswaard. Met die der twee der schenkers wordt het geheel verdeeld in 9 paneeltjes. Het Rijksmuseum
te Amsterdam is in het gelukkig bezit van een reeks van 7 grootere stukken, afkomstig uit de kerk te Alkmaar-, uitbeeldende dezelfde barmhartigheidswerken Den schilder daarvan zou men kunnen rangschikken onder de Haarlemsche School van het eind der 15e eeuw, waar toen de jonge Geertgen tot Sint Jans eene prominente fikarakter. guur was. Aan de herkomst dezer paneelen de schilder den naam van den „Meester heeft van een alHet kleinste stuk is een vleugel te danken. (Ook van hem bezit van Alkmaar" taar, in dit geval een drieluik. Het is van de Twente een waardevol alRijksmuseum het meeshand van een zeldzaam voorkomenden . taarvleugeltje) ter, een anonymus, die met Delft is verbonden is iets later. Het werk, thans in Enschede, en dien men „den meester van Delft" noemt diepe, Slechts acht werken zijn van hem bekend. Het Het bezit wellicht iets minder van die serie: van de Alkmaarsche kinderlijke een comdevotie Rijksmuseum te Amsterdam bezit actie, doch in van kleur en levendiger bezit het is Het is uit het afkomstig drieluik. pleet der familie Kneppelhout van Starckenburg In opvatting nog middeieeuwsch. Dr. Max. J. Priedlander heeft geen naam de National Gallery te London hangt tusschen den schilder kunnen noemen. Ongetwijvroege werken van voor de keur-verzameling der werk Noord- en Zuid-Nederlandsche meesters een feld is het een Noord-Nederlander en zijn karakter Het het daarvan. anonysprekend vertoont uitstekend paneel van den Delftschen mus. Ander werk van diens hand bevindt is een waardevol stuk voor ons land, by de voor de zich in de verzameling van Mr. de Nerée tot voortdurend groeiende waardeering middeleeuwsche kunst en 't begrip, der kuituur Babberich te utrecht. Aartsbisschoppelijk Museum te Utrecht, Christ College te Oxford. van dien tijd, na eeuwen van verwaarloozing. Het stuk stamt uit Fransen particulier bezit Wallraff-Richartz-Museum te Keulen en één werd vandaar naar het land zijner heren den kunsthandel. in Het paneeltje thans in het Rijksmuseum komst teruggebracht. Het derde schilderij is van geheel anderen Twente is lang en smal. t.w. 53 x 21.3 c.M. De schilder heeft daarin weergegeven een moment aard. Het is een specimen van Zuid-Duitsche van den lijdensweg, dien Christus onder den kunst uit den aanvang der 16e eeuw en stelt waarschijnlijk voor de H. Clara van Montefallast van Zijn kruis naar Golgotha moest afcone haast daaronder. Romeinbezwijkt Hij leggen sche krijgsknechten zetten Hem aan. Een geDe vrouwelijke Heilige is uitgebeeld op een pantserde vuist daalt neer. De H. Veronica met langwerpig paneel van dennenhout. Een kohaar zweetdoek is nabij cm verlichting te ninginnekroon op hare blonde afhangende haren siert haar hoofd. In haar rechterhand brengen. Het geheel is nog gezien in een middelhoudt zij den kelk met de hostie, met haar lineeuwsche visie, ook wat betreft kleeding uit- kerhand houdt zij het groene overkleed op. De achtergrond is naar den aard der '15e drukking en entourage. De omgeving is het die bijzonderen Indruk maakt. Het tooneej eeuw in Zuid-Duitschland in goud gehouden, speelt zich af onder het poortgebouw van een waartegen de slanke figuur der heilige op harder monumentale bouwwerken, die aan onze monieuze wijze tot haar recht komt Kleeding middeleeuwsche steden schoonheid en karaken vorm duiden reeds op den overgang naar ter verleenden. de renaissance, doch de uitdrukking van devotie bleef behouden. Het schilderijtje is een nauwgezette observaMet de Rijnsche Madonna uit de Mainzer èn uit architie waard èn uit kunsthistorisch school van omstreeks 1420 flankeert de H. Clara, tectonisch oogpunt. Het tweede paneelschilderij, omstreeks 1510 die een eeuw later werd geschilderd, thans in geschilderd, is grooter en gecompliceerder. Het de eerste groote zaal van het Rijksmuseum
De lantaarns op den boulevard krijgen een goede beurt
der deze week
lijke wijze gerepresenteerd.
KERK EN LECTUUR haar
stichting heeft de Kerk
gewaakt over de lectuur harer kinderen Op instigatie van Paulus verbrandden de
geloovigen van Efese hun slechte boeken In 496 liet Paus Gelasius reeds een lijst opstellen van verboden boelren, welke de eerste, ons bekende, officieele index is geweest
Sedertdien heeft de Kerk. niet nagelahare kinderen op te wekken te* den strrjd VOOR HET GOEDE "ï BOEK TEGEN HET SLECHTE
ten
>
J
■'
[PERZISCHE
DE APOCALYPS
en kleedjes,
Boek van
in bijzondere tinten, uitgezochte exemplaren, zijn thans aangekomen. nikuwe doelenstraat 9 mi w «f «i «» mr
IC 9
JL M\ V JEl W All
MAANDAG,
dit
de MUNT
—
AMSTERDAM
DONDERDAG, VRIJDAG
KONINKLIJKE BOOMKWEEKERIJEN
„DE PIJNBOOM"
ZONEN ZUNDERT bij BREDA Telefoon 313 Oudsie en grootste ter plaatse
WED. DE BIE—VAN AALST
nieuwe,
bevattelijke boek is verschenen kan dus slechts worden toegejuicht. Gezien den verheugenden groei in belangstelling voor den Bijbel in leekekringen is nadere uitleg juUt dezer visioenen zeer gewenscht geworden. De standaard-uitgave door Petrus Canisius bevat daarvan natuurlijk ook een uitstekende vertaling en heldere toelichting, maar hier laat de beknoptheid gelegenheid te over tot het stellen van vele vragen. Een uitvoeriger commentaar kan deze beantwoorden, kan nieuwe diepe waarheden en schoonheden doen ontdekken en tevens voorkomen, dat onbevoegde beoordeelaars zich zooals in de historie reeds zoo vaak is gezien te buiten gaan aan fantastische eschatologische interpretatie. Het geschrift van den ziener op Patmos biedt daartoe inderdaad aanleiding. Waar ervaren scripturisten en heilige uitleggers hun onmacht moesten bekennen om van alle passages een bevredigende verklaring te bieden, is het geen wonder als een onervaren lezer gemakkelijk ontspoort. Of ook misschien: het boek neerlegt met voor het oneen gevoel van onmacht en begrijpelijke. Hierdoor echter zou hij zichzelf berooven van veel troost, die de Openbaringen juist den modernen mensch vermogen te bieden. op
DINSDAG,
bü
WOENSDAG,
(Zaterdag: den geheelen dag gesloten)
Jaren geleden hoorde ik eens een protestantschen vriend, tijdens een gesprek over de beteekenis der Openbaringen van den apostel Johannes voor den modernen mensch, zeggen: „Zulke boeken zijn lastig te begrijpen, maar toch zal iedere tijd er den troost in vinden waarnaar hij verlangt." Inderdaad werd aldus de waarde der Apocalyptische visioenen op uitstekende wijze belicht.
commentaar
TAPIJTEN
exemplaren van hooge waarde
AFGHANISTAN
troost voor
alle tijden
Dat dezer dagen een
waarbij vele zeldzame
wonderbare
&
-
WIJ VERHUREN
KRIJGT CU CASTEN?
Ledikanten, Beddegoed, Dekens, Lakens en Sloopen, Stoelen en Tafels, Glas, Porcelein, Tafel- en Serviesgoederen. Eerste Amsterdamsche Verhuur-Inrichting, GEKARD DOUPLEIN 21, Tel. 29175
—
Zoo is 't mogelijk in 't museum Twente de schilderkunst in hare algemeene ontwikkelingslijn van de 13e tot den aanvang der 17e eeuw eenigermate te volgen en zich daarvan een begrip te vormen.
Vanaf
President Roosevelt op inspectie. Bij den ingang van het Panamakaftt* verlaat de president den Amerik. kruiser „Tuscaloosa" om de verdediging werken te bezichtigen, welke aan de zijde der Atlant. Oceaan zijn geooüir'
—
Kanunnik Vander Heeren van wiens hand een nieuwe uitleg van den Apocalyps voor een breederen lezerskring is verschenen 1). eindigt
dan
ook zrjn Voorrede niet den wensch, dat deze „ook in onze hedendaagsche noodtijden als een troostend en opbeurend boek mag ter hand genomen worden." Onze tijd biedt zeker ruimschoots gelegen-
beid ter vruchtbare overweging van deze
ge-
inspireerde bladzijden, waarin de strijd tusschen God en Satan met zoo dramatische be-
wordt beschreven en men tevens telkens weer het licht ziet breken door de duistere onweerswolken, welke zich boven de Kerk samenpakken. De adembeklemmende beschrijving der rampen, die de goedwillenden zullen grooter treffen, doet ons daarna met des te vreugde meeleven met de uiteindelijke overwinning der Goddelijke gerechtigheid en liefde Aan een goed verstaander, die vóór alles den diepen zin der beschreven symboliek begrijpen wil, zullen daarom de Openbaringen van Sint Jan niet minder troost en kracht bieden dan voor de Christenen der zeven kerken in KleinAzië, tot wie ze meer onmiddellijk werden gericht.
handeling laat ook zeer wel toe, dit werkj"
wogenheid
Zeker als de lezer daarbij dit nieuwe werk benut van een Bijbelkenner van zoo groot gezag als de oud-professor aan het GrootSeminarie te Brugge, kanunnik Vander zit in deze uitgave een schat van wetenschap verwerkt, echter zonder dat deze fundeering op hinderlijke wijze zichtbaar wordt voor hem, die vóór alles stichting zoekt. En deze kan men hier overvloedig vinden. De gekozen vorm van be-
als meditatie-boek tê benutten. Deze opzet bracht tevens met zich mee,,%, exegetische strijdvragen, waarmee dit tert* als bezaaid ligt, hoogstens even worden a»
geduid. Daardoor is de lezer wel gedwongen
aanvaarden, wat echter geen bezwaar is voor hem, die 'Vj 1
bepaalden uitleg als den juisten te
boek vooral om zijn waarde voor het
zieleleven ter Dat de stijl
hoog*
hand neemt.
.$
duidelijke Vlaamsche draagt is zeker geen bezwaar. De inleiding "■& hier en daar, met haar vele rhetorische naar onzen smaak soms te veel aan den Kan, denken. Maar overigens wordt dit boek W3jj_ &*• aanbevolen. 1)
Apocalyps, of het Boek der van den H. Johanwes. Uitgelegd
De
baring
Kan. A. Vander Heeren S.T.D. Brouwer. 1940.
—
Desclée
Heeren. Er
i
Rijksmuseum Twente
patrouilles. Een traditioneele simpele mededeeling in de legerberichten van het Westelijk Front. Wat dit in werkelijkheid beteekent, toont bovenstaande foto
Activiteit van
i
De Indische tani bekommert zich weinig om de buitenwereld. Kalm gaat hij zijn gang van allen dag langs het „eenmans-paadje"
i
Op verkenning.
l"! I
oe meer men gelijk wil hebben. hoe minder men het krijgt.
.