Driemaandelijks Berichtenblad 29 steJaargang
vzw
2015 3de Kwartaal
ZOMER juli- aug.- sept.
Afgiftekantoor 2600 Berchem Station P608692
Koninklijke Apothekersvereniging van Antwerpen Lange Leemstraat 187 2018 Antwerpen www.kava.be/senioren
Contactblad van de Seniorenclub K.A.V.A. v.z.w. Negenentwintigste jaargang
ZOMER 2
3de kwartaal 2015
03/280 15 01
Lange Leemstr 187 2018 Antwerpen Bank Van Breda : IBAN : BE50-6451-0044-1818 BIC: JVBABE22 www.kava.be/senioren Voorzitter : Cyriel De Herdt Jan Janssensstr.5/2
[email protected] Ondervoorzitter : Jan De Keuster Koningsarendlaan 64
[email protected] Secretaris : Mich. De Breuck Akkerdonckstr.10
[email protected] Penningmeester : Lucienne Thone E. Fahylaan 54/9
[email protected] Advies en P.R. : Marcel Pieters Lge Leemstraat 128 Reizen en Cyriel De Herdt Uitstappen :
[email protected]
2610 Wilrijk
0495/516.512
2100 Deurne
03/324 77 11
2150 Borsbeek
03/322 19 55
2100 Deurne
03/325 47 08
2018 Antwerpen
03/230 51 78 0495.516.512
Advies : Jozef Schutyser
[email protected]
03/778.10.64
Redactie : Jean Barbé
[email protected] Luc Vande Kerckhove
[email protected]
03/646.50.83 03/239.29.65
Het lidgeld 2015 bedraagt 25 euro per persoon.
3
REDACTIEPRAATJE
De Eenbes: Met de Latijnse benaming Paris quadrifolia is al veel gezegd: vier bladen, één bloem, één vrucht , nl. een blauwzwarte giftige bes. De Latijnse naam verwijst naar een verhaal uit de Griekse Mythologie: Paris, zoon van het Trojaans koningspaar Priamos en Hekabe, wordt door Zeus aangewezen als scheidsrechter bij een aartsmoeilijke keuze: hij moet een gouden appel- een list van Eris, godin van de tweedracht- toewijzen aan de mooiste van de drie godinnen Hera, Athena en Aphrodite. Hij kiest uiteindelijk voor Aphrodite. Dat blijft uiteraard niet zonder noodlottige gevolgen voor Paris en Troje, maar dat is andere geschiedenis. Dit eigenzinnig plantje, toch vrij zeldzaam in onze Vlaamse contreien hebben we ontdekt tijdens onze eerste lentewandeling van dit jaar. Ondanks de pletsende regen bij aankomst werd het een boeiende ontdekkingstocht in het Zevenbergenbos te Ranst. Wilde hyacynthen, meiklokjes, salomonszegel, aronskelk, klaverzuring, gele dovenetel en vele andere voorjaarsbloeiers hebben de plaats ingenomen van het witte bosanemonentapijt. Louis Verpraet bracht ons met zijn uitgebreide kennis van zaken een zeer boeiende commentaar. Dank u Louis. Tijdens de tweede lentewandeling op 4 juni in het natuurrijke Maria- ter- Heide mochten we dan genieten van een zonnige lentedag langs de prachtige rhododendronhagen. Het is hét seizoen om te luisteren naar de vogels. Onze twee specialisten ter zake, Luc Weytjens en Betsy Prisse, hielpen ons het onderscheid te maken tussen al dat piepen en fluiten , hoewel het gekwetter van de wandelaars er soms ver bovenuit steeg. Luc V.
U leest in dit nummer
4
Redactiepraatje Ledenpraatje Personalia Aankondiging activiteiten Agenda derde trimester Verslagen van voordrachten en uitstappen Ledenlijst-wijzigingen
3 4 5 7 - 9 12 -13 15 -22 23
LEDENPRAATJE BIJ EEN JUBILEUM door Louis Janssens Ik wens u te feliciteren, Marcel, in naam van alle leden van deze club, bij het beëindigen van uw zowat- 18 jaar voorzitterschap! Ik denk dat ik kan oordelen hoe lang dit is , maar vooral hoe zwaar. Ik voel mij een gelukkig man, Marcel, als ik zie hoe een werk van 10 jaar voortgezet werd, uitgebreid en aangepast. Aangepast, waar nodig. Want uw leden -zal ik zeggen- uw publiek was reeds verschillend van mijn publiek. Toen ik begon in 1985-86, moest ik het hebben van apothekers die zopas hun officina hadden overgelaten en nauwelijks wisten hoe hun -pas verworven- vrije tijd te passeren. Voor hen was de Seniorenclub dé oplossing. Zij waren zeer tevreden met de oplossing die wij brachten: zij aanvaardden echt enthousiast de progamma’s die wij voorstelden. Maar wij hadden geluk: geluk, dat wij een De Munck, voorzitter van KAVA, hadden die ons een lokaal en een concierge ter schikking stelde en alle medewerking die wij ook maar konden wensen en een Carlos Tytgat die bereid was om een tijdschrift in de plaats te stellen van een“ Berichtenbladzijde “ en een Jos Weyns enz., enz Dit kreeg jij in handen, Marcel, en je hebt dat voort gezet. Maar voor een ander publiek apothekers, die reeds wisten hoe en waar naartoe: een concurrentie van Zilveren en Koperen Passers en andere verlokkingsmiddelen. Dat hebt gij aangekund, Marcel en hoe ! Toch één mispuntje: De wandelingen kennen zo weinig succes. Mag ik ook eens iets vertellen over de wandelingen van onze tijd: wij stelden ooit voor, om tijdens de vakantie, de kleinkinderen eens mee te brengen op een wandeling. Resultaat: we waren met 43 volwassen leden en 44 kinderen! Doet ge ons nooit na ! En ook nog: bijna iedereen liep tijdens het wandelen met een boekje over planten in de hand, want Carlos en zijn Paula gaven zeer gewaardeerd onderricht over de planten die we onderweg tegenkwamen . Niettemin, Marcel, prachtig werk ! Nogmaals proficiat en dank U! Uw oud-voorzitter en vriend Louis Janssens (Tengevolge een ziekenhuisopname en operatie kon deze tekst niet voorgedragen worden op de dag van de viering van Marcel op donderdag 22 januari.)
5
PERSONALIA : lief en leed _________________________________________________________________ We betuigen onze oprechte deelneming aan de families van: Marcel Robrechts Apotheker echtgenoot van Maria Van Dyck geboren te Veerle-Laakdal op 6 januari 1927 en overleden te Oosterlo op zondag 29 maart 2015
Lode Verheyen echtgenoot van mevrouw Lut Goossens, zoon van Hendrik() en Angela Verheyen-Driessens geboren te Brasschaat op 1 mei 1959 en onverwacht overleden te Oostburg op 10 april 2015
Herman Augustyns Apotheker echtgenoot van Maria Desmedt geboren te Sint-Lenaerts op 3 sept.1935, en thuis overleden op 28 mei 2015
We feliciteren van harte onze medeleden Alfred en Magda De Schepper- Walgraeve bij de geboorte van twee kleinkinderen: Lize, 7de achterkleinkind , geboren op 8 april 2015 Linnea , 8ste achterkleinkind , geboren op 6 mei 2015
6
7
GEPLANDE VOORDRACHTEN, UITSTAPPEN EN WANDELINGEN ZOMER 2015
Wandeling in het Mastenbos te Kapellen op donderdag 3 sept. om 14 uur.
Aangekocht door het Vlaams Gewest vanaf 1999 en beheerd door de afdeling Bos en Groen, is het Mastenbos te Kapellen met zijn 150 hect. een afwisselend gebied met bos, zanderige heivlaktes, ruige grasvlaktes, bosranden en resten van vroegere boomaanplantingen en oude bomendreven van een vroeger landschapspark. Een vijver en een waterpartij ( een vroegere zandwinninsput) zorgen samen met de aanwezigheid van vele bunkers uit de Grote Oorlog voor een ideale omgeving voor amfibieën en vleermuizen. Het domein strekt zich uit tussen de Kalmthoutsesteenweg en de Oude Galgenstraat Samenkomst aan taverne “De Bosduif”, Marcottedreef, 37, te Kapellen om 14 uur. Wandeling: ongeveer.6 km ; duur : twee uren. Wandelschoenen . Wegwijzer: vanaf centrum Kapellen is het ong.3 km rijden richting Nederland. Even voorbij Home Philippe Speth rechts de Oude Galgenstraat inrijden. Vanaf hier zijn er wegaanduidingen voor Mastenbos en Bosduif. De Marcottedreef ong.1,5 km verder op je rechterzijde. Contactpersoon: Luc Vande Kerckhove. tel. 0485.086.609
8
Wandeling te Kalmthout in het Arboretum op donderdag 1 okt. 2015 om 14 u. Het Arboretum Kalmthout vindt zijn oorsprong in 1856, toen Charles Van Geert een proefterrein aanlegde voor zijn kwekerij in Antwerpen. Het bleef een kwekerij tot 1952 wanneer de broers Georges en Robert De Belder het terrein kochten en er een privé verzameling van maakten. Het zijn Robert en Jelena De Belder die de tuin uitbouwden tot een prestigieuze botanische verzameling. In 1986 kocht het provinciebestuur van Antwerpen de terreinen aan. Sindsdien zijn er bezoekersfaciliteiten uitgebouwd. Het terrein beslaat nu 12,5 hectare. De collectie omvat 210 genera en 7000 soorten. De oudste bomen zijn intussen al 150 jaar oud. Bekend is het arboretum voor zijn collectie Hamamelis die nog in volle winter in januari/februari in bloei komen. Wij krijgen er een gegidste wandeling en hopelijk ontdekken we ook planten met medische toepassingen. Na de wandeling is er gelegenheid voor het nuttigen van een natje en een droogje in het cafetaria. Er is ook een plantencentrum waar liefhebbers bijzondere planten, heesters of boompjes kunnen kopen. Samenkomst: aan de parking van het arboretum, Heuvel 8, 2920 Kalmthout om 14 uur. Er wordt wel een individuele toegangsprijs van 6€ per deelnemer gevraagd. Dat regelen we ter plaatse. Wij zorgen voor de gids. Wegwijzer: via de E19 richting Breda, afrit 4 “sint-Job-in-'t-Goor”, met de N117 richting Kalmthout tot in Achterbroek, dan linksaf via de N111 die men volgt tot aan het station van Kalmthout. Het arboretum is 100 meter na de overweg aan de rechterkant. Het kan ook vanaf Merksem via de N11, door de dorpskom van Kapellen tot aan het kruispunt met verkeerslichten, daar rechtsaf via de N122 (Kalmthoutsesteenweg) tot aan het marktplein van Kalmthout. Dan linksaf tot aan het station Kalmthout. Wandelschoenen Jean Barbé Tel. 03 646 50 83 Babbelnamiddag op Linkeroever op 23 juli vanaf 14.30 Deze traditionele samenkomst blijft op het programma ondanks een mindere deelname. Toch een ideale plek om samen te genieten van een enig uitzicht bij een frisse pint of een lekker “jatje “koffie. Waar? Captain’s Lounge Club VVW ( sinds april 2010 is Club V.V.W. overgenomen door Frank De Boeck), Beatrijslaan, 27, vanaf 14.30u. Te bereiken met tram 3 of 15: halte Frederik Van Eeden plein.
9
Bezoek aan het ITG (Tropisch Instituut) op donderdag 6 Augustus om 14.30 u. Het Tropisch Instituut ( ITG) te Antwerpen is ons allen overbekend. Op donderdag 6 augustus gaan we er een kijkje nemen met een gids. Die zal ons vertellen over de activiteiten van het ITG. We brengen een bezoek aan de campus Sint Rochus, een voormalig klooster, en we wandelen vervolgens via de tuin naar het hoofdgebouw in art -deco stijl. Samenkomst : om 14.15 u aan de ingang in de Sint Rochusstraat, 36 (zijstraat links van de hoofdingang in de Nationalestraat). Deze zij-ingang ligt vlakbij het kruispunt met de Begijnenstraat. Laatkomers worden niet toegelaten langs de hoofdingang en moeten mij telefonisch bereiken 0495/ 516 512. Goed bereikbaarheid met het openbaar vervoer: verscheidene trams en bussen hebben een halte aan de hoofdingang van het ITG in de Nationalestraat. De kosten voor dit bezoek bedragen 8 euro, ter plaatse te betalen aan Cyriel. Gelieve wel Cyriel te verwittigen van uw deelname, liefst per email, vóór 1 augustus, omdat het aantal deelnemers is beperkt tot 25.
Mosseldegustatie op donderdag 27 augustus om 13 uur. Dit lekker festijn is zeker niet te missen. De talrijke opkomst van vorige sessies bewijzen deze stelling. Dus allen daarheen: restaurant “De Engel”, Langestraat, 12 te Zandhoven. http://www.deengel.be Wij vragen wel vooraf in te schrijven door storting van een voorschot van 10 € pp op de gekende rekening van de KAVA-senioren BE 50-6451-00441818 vóór 15 augustus. Dit bedrag zal u op de dag zelf ter plaatse terugbetaald worden door Lucienne. Het saldo dient ter plaatse afgerekend te worden.
10
Voordracht door de heer Guido De Keyser op woensdag 14.30u “Kepler, geleerde op het snijpunt van twee werelden”
23
september om
De heer Guido De Keyser studeerde Germaanse Filologie te Antwerpen en Leuven. Hij behaalde een licentiediploma aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte te Leuven. Hij gaf 40 jaar les aan het Xaveriuscollege in Borgerhout (Nederlands, Engels en godsdienstleer), schreef enkele recensies in De Standaard en Streven en was medeauteur van de handboekenreeks Transparant voor godsdienstleer. De laatste jaren geeft hij ook lezingen over cultuurgeschiedenis, spiritualiteit en Filosofie in de Volkshogeschool Elcker-ik. Als gediplomeerd reisleider begeleidt hij reizen naar Nederland, Toscane, Firenze en Rome. Hij volgt nu nog een opleiding tot museumgids. Johannes Kepler (1571-1630) is bekend van de drie wetten van Kepler, die de planeetbewegingen beschrijven. Voortbouwend op het heliocentrisme van Copernicus preciseert hij in belangrijke mate de banen en de snelheid van de planeten. Zijn visie loopt duidelijk vooruit op de definitieve formulering door Newton. Maar Kepler is zoveel meer dan alleen de man van de wetten. Die zijn trouwens bijna verstopt in zijn twee belangrijkste werken. Zijn zoektocht is er een die geïnspireerd is door zijn (protestants) geloof en die nog doordrenkt is van animistische begrippen maar die tegelijkertijd probeert zo goed mogelijk recht te doen aan de geobserveerde feiten. Kepler is ook de eerste die een wetenschappelijke optica formuleert, die zich bezighoudt met het berekenen van de inhoud van wijnvaten, die samenwerkt met de grootste waarnemer van zijn tijd Tycho Brahe, die correspondeert met Galilei, die de juiste geboortedatum van Jezus berekent, enz.
Al is zijn wetenschappelijk werk al bijzonder indrukwekkend, zijn leven is dat nog meer. Hij leeft in een bijzonder turbulente tijd, waarin godsdienstoorlogen Europa 11
verscheuren. Hij wordt opgeleid tot predikant maar wordt uitgezonden om zich met wiskunde bezig te houden. Hij is voornamelijk werkzaam in Graz, Praag en Linz, waar hij vertoeft in de hoogste kringen. Uit die drie steden moet hij vertrekken omwille van zijn geloofsovertuiging die voor hem heilig is. Hij houdt zich ook bezig met astrologie alhoewel hij daar ook kritisch tegenover staat. Hij huwt tweemaal en heeft een heleboel kinderen waarvan de meesten jong sterven. Hij moet zijn moeder verdedigen in een heksenproces. Zijn leven toont elementen van zowel het magische als het wetenschappelijke wereldbeeld. Het is zeker de moeite waard om met deze geniale, en verdraagzame persoonlijkheid kennis te maken.
Achtdaagse reis naar Puglia van 14 tot 21 september 2015
Het programma voor deze reis is terug te vinden in het vorige nummer van dit tijdschrift in de blauwe middenpagina’s. Laatste dagen : laatkomers moeten onmiddellijk inschrijven ! Nog even ter herinnering: het saldo ( 1200 € of 1340 € voor singles) dient betaald te worden vóór 1 augustus op onze rekeningnummer BE50 6451 0044 1818 En vergeet niet ook de namen van de deelnemers evenals de nummers van de identiteitskaarten op te geven aan Cyriel De Herdt :
[email protected]
12
13
DEONTOLOGISCHE TEWERKSTELLING. Belangrijker dan ooit.
AFS-PARTNERSHIP. Gedeelde investering. AFS als mede-eigenaar.
AFS-MANAGEMENT. Beheer van apotheken, kort of langlopend.
FUSIEBEMIDDELING. Een rationele toekomstbenadering.
AFS cvba - Elisabethlaan 156 - 2600 BERCHEM - BTW BE 0406.383.082 Tel.: 03-238.89.60 - Fax: 03-238.58.16 - Mail:
[email protected] - Bank 645-1006091-42
14
AGENDA Juli 2015 Dinsdag 7
:
Beleggers kring “ De Vijzel” om 14u30 stipt in het Koetshuis.
Donderdag 23
:
Babbelnamiddag in de Captain’s Lounge Club VVW, Beatrijslaan, 27, op Linkeroever. Lees meer op p.8.
Dinsdag 4
:
Beleggers kring: “ De Vijzel” om 14u30 stipt in het Koetshuis.
Donderdag 6
:
Bezoek aan het Tropisch Instituut te Antwerpen om 14.30u. Lees meer op p.8.
Donderdag 27
:
Mosselfeest in “ De Engel ”, Langestraat, 12, te Zandhoven om 13 u. Lees meer p.9.
Augustus 2015
.
September 2015 Dinsdag 1 en 15 :
Beleggerskring: ”De Vijzel” om 14u30 stipt in het Koetshuis.
Donderdag 3
:
Wandeling in het domein Mastenbos te Kapellen om 14 uur. Lees meer p.7.
Ma.14- ma 21
:
8-daagse reis naar Puglia.
WOENSDAG 23 : Voordracht door de heer Guido De Keyser over “ Kepler, geleerde op het snijpunt van twee werelden”.
Congreszaal van KAVA2 om 14u30 op de 2de verdieping
15
AGENDA Academische Kring - K.A.V.A., 2015, 29ste jaargang. 28 mei
:
Voordracht door prof .dr. Jan Tytgat : “ Doping in de sport”.
25 juni
:
Voordracht door prof. dr. Christine Van Broeckhoven : “ Ziekte van Alzheimer”.
23 sept.
:
29 oktober :
Voordracht door de heer Guido De Keyzer: “ Kepler , geleerde op het snijpunt van twee werelden”. Filmvoorstelling door de heer Paul De Schutter: “ Ecuador en Galapagos”.
26 november: Voordracht door prof. dr. Tom Sauer: “De rol van kernraketten in de internationale politiek”. Beleggers kring “De Vijzel”: het hele jaar door: op eerste en derde dinsdag van de maand in het Koetshuis. Andere vaste data: wandeling in de natuur op 1ste of 2de donderdag van mei, juni, september en oktober. 7 mei
: Lentewandeling in domein Zevenbergen te Ranst.
4 juni
: Zomerwandeling te Maria-ter-Heide.
3 sept.
: Wandeling in domein Mastenbos te Kapellen.
1 okt.
: Herfstwandeling in het Arboretum Kalmthout.
Andere culturele activiteiten en uitstappen: 19-21 mei
:
Driedaagse uitstap naar Gelsenkirchen in het Ruhrgebied.
16-19 juni
:
Fietsvakantie in zuid oostelijk Gelderland.
23 juli
:
Babbelnamiddag op Linkeroever.
6 augustus
:
Bezoek aan het Tropisch Instituut te Antwerpen.
14-21 sept.
:
8-daagse reis naar Puglia.
12 december
:
Feestmaal.
16
17
VERSLAGEN VAN DE VOORDRACHTEN EN UITSTAPPEN
De monarchie in onze nationale geschiedenis door Prof. Em. Mark Van den Wijngaert op 26 maart 2015 Reeds voor de derde maal mogen we Prof. Mark Van den Wijngaert ontvangen. Vorig jaar had hij het over de evolutie van de macht van de koning tijdens de 180 jaar geschiedenis van België. Ditmaal zal hij het meer hebben over het privéleven van onze koningen en hun echtgenotes. Leopold I kwam in ons land toe in juli 1831 als weduwnaar van prinses Charlotte, prinses van Wales en kroonprinses in Groot-Brittannië. Hij was toen veertig jaar oud. Na de eedaflegging, in de zomer van 1831 viel Willem I met zijn leger ons land binnen. De nood was groot en de Franse koning Louis-Philippe moest ter hulp komen, met succes trouwens. De Franse troepen bleven echter in België gelegerd, en men zocht een diplomatieke uitweg. Daarom verzocht Leopold om de hand van de oudste dochter van Louis-Philippe, Louise-Marie d'Orleans. Eerst stond Louis-Philippe wat weigerachtig – Leopold was immers lutheraan en is dat altijd gebleven-- maar uiteindelijk gaf hij zijn toestemming en het huwelijk werd gesloten in 1832. Dat huwelijk was een echte staatszaak, daarmee smeedde Leopold goede banden met Frankrijk. Voor de twintigjarige Louise-Marie, die onvoorbereid was, zat de zaak helemaal anders. Zij had heimwee naar Parijs en haar familie. Dagelijks schreef ze brieven naar haar moeder. Zij voelde zich eenzaam. Het eerste kind, een zoon, stierf na een jaar. Daarna kwamen Leopold, Philippe en Charlotte. De kinderen kregen een verzorgde en katholieke opvoeding. De koning was veel afwezig om staatszaken en andere... Zo was er een affaire met Arcadie Claret, en de koningin was daar blijkbaar van op de hoogte. In de zomer van 1850 wordt ze ziek en Leopold stuurt haar naar het buitenverblijf in Oostende, waar ze overlijdt op 38-jarige leeftijd. Leopold was zelfs niet aanwezig bij het overlijden. Zo verging het in de 19°E. met de huwelijksmoraal in hogere kringen: het huwelijk was een zakelijke overeenkomst en hoefde niets met liefde te maken hebben. De “liefde” zocht men elders. Met kroonprins Leopold was het niet anders: op 18-jarige leeftijd moest hij huwen met de toen 16-jarige Marie-Henriette van Habsburg. De echtelieden pasten echter helemaal niet bij elkaar. Zij was extrovert en vrolijk. Zij kende talen (ook nederlands!) en was muzikaal (hoe kan het anders uit Wenen). Hij was gesloten en hield helemaal niet van muziek. Zo merkte koningin Victoria, bij wie ze op bezoek gingen, ook op dat ze niet bij elkaar pasten. Het echtpaar ging ieder zijn gang. Marie-Henriette liet een kasteel bouwen in Spa, waar ze een eigen hofhouding had. Zij kregen toch vier 18
kinderen: drie dochters en een zoon Leopold, die op 10-jarige leeftijd stierf. Wanneer Leopold I zijn vertier zocht in hogere kringen, deed zijn zoon dat in veel lagere, bij de prostitués. De affaire met Blanche Delacroix (barones de Vaughan), een Parijse prostitué, lokte veel kritiek en spot uit. Verder was de Kongo-politiek van Leopold II niet van aard om zijn populariteit op te krikken, zeker ook niet in buitenlandse kringen. Marie-Henriette stierf in 1902 te Spa. Leopold was er uiteraard ook niet aanwezig en bij de uitvaartdienst ging hij zelfs voortijdig weg. Leopold II had dus geen mannelijke opvolger. Zijn broer Philippe wel. Kroonprins werd Boudewijn, die in onopgehelderde omstandigheden overleed op 22-jarige leeftijd. Zo werd de tweede zoon van Philippe, Albert, onverwachts kroonprins. Leopold II ondernam pogingen, steeds in dezelfde trant, om Albert uit te huwen aan kandidates die een meerwaarde zouden betekenen voor de Belgische buitenlandse politiek. Doch Albert ontmoette en verkoos Elisabeth van Wittelsbach, hertogin in Beieren. Zij was extrovert en kunstminnend. Haar vader was oogarts, vandaar ook haar belangstelling voor geneeskunde. Albert stond als kroonprins in de schaduw van zijn oom en hield daar ook een schuchterheid aan over. Doch Albert en Elisabeth vulden elkaar aan. Zij huwden in 1900. Er kwamen drie kinderen: Leopold, Karel en Marie-José. Elisabeth werd de eerste koningin die publiek in de kijker wou lopen. Elisabeth had ook een groot netwerk artiesten en wetenschappers. Bleef Albert in die beginperiode de trouwe echtgenoot? In ieder geval gingen zij samen WO I in. Zo ontstond een mythe: Albert hield met zijn klein leger stand aan de IJzer en spaarde er gedurende vier jaar zijn manschappen. Elisabeth organiseerde de ziekenzorg achter het front. In november 1918 keerden zij als overwinnaars terug in Brussel en ontvingen talrijke lofbetuigingen te lande en zeker ook in het buitenland. Na de dood van Albert in 1934 ging Elisabeth naar haar dochter Marie-José in Italië, maar kwam terug in 1935 na de dood van Astrid en bekommerde zich om de kinderen van Leopold III. Zij bleef Leopold steunen tijdens de oorlog en doorheen de koningskwestie na de oorlog. Later ging ze dwepen met het communisme en reisde naar Moskou en China, dit tot ergernis van de regering. Wanneer de tijd ervoor aangebroken was ging Elisabeth op zoek naar een geschikte echtgenote voor kroonprins Leopold. Het werd Astrid, prinses van Zweden. Leopold en Astrid werden verliefd en een huwelijk volgde in 1926. Er kwamen drie kinderen: Josephine-Charlotte, Boudewijn en Albert. Astrid werd populair omwille van haar ongedwongen houding. Zij werd als goede huismoeder voorgesteld, doch er was wel enige enscenering mee gemoeid. Het was ook de eerste keer dat er fotoreportages verschenen. Leopold en Astrid waren in feite veel afwezig, en Leopold misschien niet altijd voor staatszaken. In augustus 1935 was er dan het tragisch auto-ongeval in Zwitserland waarbij Astrid omkwam. Vanaf dan zal Elisabeth terug meer op het voorplan komen. Tijdens de eerste maanden van de oorlog had Leopold depressieve buien. Om hem op te beuren nodigde Elisabeth Lilian Baels, dochter van de West19
Vlaamse gouverneur, uit op het kasteel te Laken. De remedie sloeg aan, want in september 1941 werd een kerkelijk huwelijk ingezegend door kardinaal Van Roey in het grootste geheim. Wanneer enkele maanden later Lilian al zwanger bleek te zijn werd in december van dat jaar het burgerlijk huwelijk afgesloten. Dat werd door de kardinaal in een herderlijk schrijven publiek gemaakt. Na de oorlog en de koningskwestie (zie daarover in het zomernummer van 2014) kwam de jonge Boudewijn aan de macht (le “Roi triste”). De eerste tien jaar woonde hij in bij zijn vader te Laken en stond zo onder invloed van diens gedachtegoed. Dat was een bron van ergernis voor de regering. Ook ging men discreet op zoek naar een geschikte echtgenote voor de koning. Via kardinaal Suenens en de Ierse non O'Brien kwam men terecht bij de Spaanse Fabiola de Mora y Aragon in 1960. Het werd een goed huwelijk. Fabiola was ook extrovert en bracht Boudewijn onder de mensen. Zij maakte van hem een populaire koning. Zij was zeer geëngageerd voor haar man en haar nieuwe vaderland. Zij leerde vlot Nederlands, en zij was zo de eerste koningin die beide landstalen beheerste. Spijtig genoeg bleef het huwelijk kinderloos. Los daarvan ontmoette de broer, prins Albert, in Rome de Italiaanse Paola Ruffo di Calabria ter gelegenheid van de intronisatie van Paus Johannes XXIII in oktober 1958. Het huwelijk vond plaats in Brussel in juli 1959. Er kwamen drie kinderen: Filip, Astrid en Laurent. Van Paola was niet zoveel geweten, ook niet van haar vader wijlen prins Fulco Ruffo di Calabria, die oorlogsheld was tijdens WOI, maar ook het regime van Mussolini zeer gunstig gezind was. Paola zelf leerde moeilijk talen: haar Frans was met accent en haar Nederlands...? Na de geboorte van Laurent (1963) groeide het echtpaar uit elkaar. Zij gingen ieder hun weg: Paola vertoefde met vrienden op zonnige stranden en Albert begon een relatie met barones Sybille de Selys Longchamps, met wie hij een dochter had. De kinderen werden overgelaten aan gouvernantes, gouverneurs en leraren en werden geplaatst in de families van hooggeplaatste diplomaten of militairen. Tot een echtscheiding is het nooit gekomen, ja zelfs, na 17 jaar kwam begin jaren tachtig de verzoening. Dat was voor Boudewijn de voorwaarde opdat Albert aanspraak kon maken op de titel van kroonprins. Wat geschiedde in 1993. Na de plotse dood van Boudewijn werd Albert koning. Hij had er duidelijk zin in en kon het federale land bijeenhouden gedurende 20 jaar. Begin 2011 wou Albert aftreden, maar er was toen zelfs geen regering. Uiteindelijk greep de machtsoverdracht plaats op 21 juli 2013.
20
Voor onze nieuwe koning Filip is ondertussen het koningsambt uitgehold. Vreemd genoeg zijn de grondwetsartikelen die slaan op het koningschap ongewijzigd gebleven. Maar overigens doet Filip het tot nog toe zeer goed, ondanks de bange verwachtingen die er waren nopens zijn capaciteiten. Hij is wel omringd door een nieuwe ploeg bekwame adviseurs. Koningin Mathilde doet het ook zeer goed. Zij compenseert de natuurlijke schuchterheid van Filip. Zij is ook geëngageerd en vertoont veel interesse in al haar publieke optredens. De oudste van hun vier kinderen, prinses Elisabeth zal, als België blijft wat het nu is, ooit onze volgende koningin worden, maar dan als staatshoofd. Aandachtig hebben we naar heel dit verhaal geluisterd, zelfs tot verwondering van de spreker. Eventueel had hij nog meer kunnen vertellen, doch het werd tijd om te besluiten. Heel hartelijk dank aan de spreker om de geschiedenis als een boeiend verhaal te brengen. Jean B.
Doping in de sport. Trends en uitdagingen door Prof. Jan Tytgat op 28 mei 2015 Professor Tytgat is welbekend als toxicoloog, ook buiten de strikte wereld van de farmacie. Hij is hoofd van het Labo voor Toxicologie en Bromatologie, departement Farmaceutische en Farmacologische Wetenschappen aan de KULeuven. Hij is ook divisiehoofd van de Divisie Biofarmaceutische Wetenschappen van de KUL. Vandaag spreekt hij ons toe als collega. Hij heeft reeds 150 publicaties op zijn naam. Ook internationale functies heeft hij waargenomen. Terloops vernoemt hij ook het feit dat hij in 2013 pleitbezorger was voor het opstarten van een cannabiskweek door de overheid als proefproject om de illegale cannabisteelt in te perken. Zijn expertise in verband met doping gaat over het optreden als toxicologisch expert voor de gerechtelijke overheid. Dit in tegenstelling tot een geaccrediteerd labo, dat de routineonderzoeken naar doping doet in opdracht van de sportfederaties (het labo van UGent, het enige in België). Het woord “doping” roept voor velen enkele stereotiepe beelden op: de “Tour de France” (of is het de Tour de farçe?), de olympische spelen, de klassieke geneesmiddelen of “pilletjes” en ook vreemde en hoogtechnologische toepassingen zoals ozontherapie en andere infusen.
21
Wat is nu doping? De term doping is, wettelijk gezien, heel uitgebreid: 1. Het gebruik of de poging tot gebruik van een verboden stof of methode door een sporter. 2. Het bezit van een verboden stof of een verboden methode. 3. Fraude of poging tot fraude bij de dopingcontrole. 4. Handel of poging tot handel in een verboden stof of verboden methode. 5. Weigeren, niet opdagen zonder geldige reden of ontwijken van een dopingcontrole. 6. Een sporter aanmoedigen tot of helpen bij dopinggebruik. 7. Drie inbreuken inzake verblijfsgegevens binnen 12 maanden. 8. Samenwerken met voor dopingpraktijken veroordeelde personen. 9. Waarom zulke strenge regels? Het is in de eerste plaats een kwestie van fair-play. Resultaten bereikt men met talent, training, tactisch inzicht en doorzettingsvermogen. Performante controles zijn daarom nodig, kwestie van eerlijke sporters niet in de kou te zetten. Doping toestaan is geen optie, anders dreigt de situatie uit de hand te lopen en worden de sporters verplicht over te gaan tot praktijken en middelen die hun gezondheid op het spel zetten (juist het omgekeerde van wat de sport beoogt). Wanneer vinden de controles plaats? Vroeger gebeurden de controles enkel na de wedstrijd. Nu zijn er controles op elk ogenblik. Dat is noodzakelijk in verband met producten die lang werkzaam blijven en maar kortstondig kunnen opgespoord worden. Een internationale samenwerking tussen het Wereldantidopingagentschap (WADA), internationale sportfederaties, 176 aangesloten landen en tenslotte ook de Vlaamse overheid bewerkstelligen een geharmoniseerde en performante dopingbestrijding. Wie controleert in Vlaanderen? In feite kunnen het WADA, de Vlaamse Gemeenschap en de sportfederaties controles uitvoeren. Er zijn twee soorten: Binnen wedstrijdverband, onmiddellijk na de wedstrijd. Die controles gebeuren bij afspraak maar door één instantie per keer. Buiten wedstrijdverband. Deze kunnen gebeuren door alle instanties tussen 6 en 23 uur, waar de sporter zich ook moge bevinden. Daarom het belang van het nauwgezet doorgeven van de verblijfsgegevens (de “whereabouts”, soms bron van vele discussies en misverstanden). 22
Wat en wie wordt gecontroleerd? De controles gebeuren op bloed en urinestalen van al wie in georganiseerd verband aan sport doet. Die controles gebeuren niet lukraak, maar volgens een bepaalde regelmaat rekening houdend met: Het aantal overtredingen in een bepaalde sporttak De dopinggevoeligheid van de sporttak (bodybuilding, kickboksen, boksen en wielrennen komen vooraan) Belang van de sporttak in Vlaanderen Sommige individuele sporters worden meer gecontroleerd, zoals zij die reeds een overtreding begingen. Buiten wedstrijdverband gaat de aandacht naar elitesporters waartegen vermoedens bestaan en ook fitnesscentra. De spreker pleit ook voor controles van het haar, want daarin zit dikwijls als het ware de medicatiegeschiedenis vervat. Die testen zijn echter nog niet standaard (waarom verschijnen renners ineens met een kale kop aan de start?). Wat als een overtreding vastgesteld wordt? De bevoegde rechtbank legt een disciplinaire sanctie op (verbod om deel te nemen aan wedstrijden en/of een geldboete). Een onmiddellijke schorsing wordt opgelegd wanneer volgende stoffen of methoden vastgesteld worden: anabole middelen hormonen en aanverwante stoffen agentia die een of meer myostatinefuncties veranderen stimulantia kunstmatige verhoging van de opname, het transport of de afgifte van zuurstof Intraveneus Infuus afname, manipulatie en opnieuw toedienen van volbloed bedrog bij de controle weigeren een monster te laten afnemen De sporter heeft recht op een hoorzitting. Gedurende de uitsluiting mag men niet deelnemen aan sportmanifestaties, ook niet als begeleider of organisator.
De concrete disciplinaire sanctie hangt af van: 23
◦ feit of het een eerste, tweede of derde inbreuk is ◦ de soort overtreding ◦ de mate waarin de sporter er zelf schuld aan heeft
Er is een onderscheid tussen de volgende soort overtredingen: ◦ gebruik, bezit of aanwezigheid van een verboden stof ◦ weigering of ontwijking van een controle ◦ medeplichtigheid aan dopingpraktijken ◦ overtreding in verband met de whereabouts De straffen die aan topsporters opgelegd worden zijn afhankelijk van het tuchtreglement van de desbetreffende sportvereniging. Spijtig genoeg wijken die soms van elkaar af, waardoor de bestraffing niet voor iedereen gelijk is. Wat zijn de gevaren van doping? Doping maakt gebruik van sterk werkzame geneesmiddelen, met onvermijdelijk gevolgen voor het organisme: * Anabole steroiden: Naast algemene nevenwerkingen zoals puistjes, leveraandoening, haarverlies, harten vaatziekten en humeurschommelingen zijn er ook de specifieke gevolgen. Voor de mannen: krimpende teelballen, grotere borsten en verminderde libido. Voor de vrouwen: diepere stem, lichaamsbeharing en onregelmatige menstruaties. Voorbeelden van deze doping waren Ben Johnson (Seoul 1988), Marion Jones (Sydney 2000) en de vroegere DDR-zwemsters. * Opwekkende middelen: Die middelen verhogen ongetwijfeld het prestatievermogen, maar met gevolgen als slapeloosheid, trillen en beven, haperende coördinatie, versneld hartritme. Een lange rij producten werden hiervoor aangewend: Efedra vulgaris in den beginne, verder efedrine, sibutramine (Reductil), cocaine, methylfenidaat (Rilatine) en niet te vergeten: amfetamine. Een iconisch voorbeeld van het misbruik hiervan was de renner Tom Simpson, overleden op de helling van de Mont Ventoux tijdens de Ronde van 1967. Hij overleed door uitputting na gebruik van parenteraal amfetamine.
* Erythropoïetine (EPO):
24
Het is voor de behandeling van anemie een geneesmiddel met spectaculair effect. Doch onoordeelkundig gebruik leidt tot vorming van dik kleverig bloed, stijgende bloeddruk en gevaar voor hartaanval of beroerte. Een voorbeeld hiervan was de saga rond de Festina ploeg met Richard Virenque, die in 1998 uit de Ronde werd gezet. * Menselijk groeihormoon : Naast sterkere spieren en botten mag men ook rekening houden met acromegalie (verhoogd voorhoofd met blijvend effect), uitgezet hart, verhoogde bloeddruk en hartfalen. * Urineafdrijvende middelen: Worden aangewend om gebruik van verboden middelen te maskeren. Gevolgen zijn duizeligheid, flauwvallen, uitdroging, bloeddrukval. Deze middelen zijn populair bij judo. * Cannabis: Bij roken geeft het een gevoel van euforie en werkt pijnstillend. Maar op termijn tast het het geheugen aan met concentratieverlies. Het verzwakt ook het immuunsysteem en tast de longfunctie aan. Dit middel is populair bij het Amerikaans basket. * Verdovende middelen (opioïden): Zijn pijnstillend en verwekken euforie, doch de concentratie en het coördinatievermogen worden aangetast. Ze geven ook maag-darmproblemen waarbij de motiliteit aangetast wordt. De longfunctie wordt ook aangetast en bovenal zijn ze lichamelijk en geestelijk verslavend. De Vlaamse wetgeving volgt de toestand op de voet. De recentste lijst van verboden middelen is die van het MB van 26.11.2014 (Staatsblad 12.12.2014), in voege getreden op 1 januari 2015. Er wordt onderscheid gemaakt tussen: stoffen die zowel binnen als buiten het sportgebeuren verboden zijn stoffen die enkel binnen het sportgebeuren verboden zijn stoffen die bij bepaalde sporten verboden zijn TTN Deze term staat voor “Toestemming wegens therapeutische noodzaak”. Inderdaad, vooral topsporters kunnen een toestemming bekomen om een verboden stof te gebruiken, indien hun medische toestand dit vereist. Het is wel een hele procedure. In de behandeling van astma zijn enkele stoffen wel toegelaten als inhalatie in therapeutische dosis zonder toelating: corticosteroïden, formoterol en salbutamol.
Spreker neemt het ook op voor het gebruik van reguliere geneesmiddelen. Voedingsmiddelen, kruiden (al of niet Chinese) en andere “pilletjes” uit de drogisterij zijn soms zeer onbetrouwbaar. 25
Verder betreurt hij ook dat het WADA een nultolerantie handhaaft. De opsporingsmethoden zijn nu zo gevoelig en performant dat ook achtergrond “vervuiling”, die niet komt van een bewuste inname, mee gedetecteerd wordt. Het tegendeel bewijzen is dan een uitdaging voor de experten (we denken hier aan Charline Van Snick). Epiloog Spreker geeft dan een opsomming van alle gevallen van doping in de Ronde van Frankrijk sinds 1966. Een ontluisterend beeld! De lijst is te lang om hier op te sommen. Ploegen vlogen eruit, gele truien gingen voor de bijl en dat ook voor eindoverwinnaars (Floyd Landis en vooral Lance Armstrong). Men zou zich kunnen afvragen of er nog een palmares overblijft. Heel hartelijk dank voor deze voortreffelijke uiteenzetting. Hopelijk mogen we Prof. Tytgat volgend jaar verwachten met nog een ander, voor ons apothekers, boeiend onderwerp. Jean B.
26
Driedaagse uitstap naar Gelsenkirchen en het Ruhrgebied: 19-21 mei 2015 28 KAVA - senioren vertrokken stipt op tijd in een comfortabele bus vanuit Crown Plaza. Na een uitgebreid ontbijt in Elisenbrunnen bij Aken bereikten wij Augustusburg in Brühl. Dit slot, Unesco-werelderfgoed, mag gerekend worden tot één van de belangrijkste bouwwerken van de barok en de rococo in Duitsland. De schitterende elegante staatsietrap was voor ons werkelijk een revelatie . Na de lekkere lunch bezochten wij het imposante waterkasteel Schloss Dyck in Jüchen, één van de belangrijkste cultuur monumenten in het Neder-Rijn gebied . De kasteelgebouwen uit de 17e eeuw liggen midden een prachtig landschapspark. Het geldt als centrum voor tuinkunst en landschapscultuur. ’s Avonds genoten wij in hotel Maritim, gelegen in een uitgestrekt stadspark van Gelsenkirchen van een heerlijk buffet diner.
Dag 2 bezochten wij in het Ruhrgebied de tuinstad Margarethen-Höhe in Essen genoemd naar de stichteres Margarethe Krupp. Gewelfde gevels en pergola’s, erkertjes, houten luiken en natuurstenen plinten zijn kenmerkende details van deze groene , mensvriendelijke woonstad. De villa Hügel van de familie Krupp gebouwd tussen 1870 en 1873 in opdracht van Alfred Krupp is prachtig gelegen in een 28 ha groot park boven het Balderney meer. De volgende generaties verfraaiden en moderniseerden het interieur. Zij legden de basis voor een kunstcollectie en voor een uitmuntende verzameling Vlaamse gobelins. Sinds 1968 is het hele vermogen van de familie overgegaan in een stichting. Na de verzorgde lunch in restaurant Waldhaus am See vertrokken we naar het Zollverein bij Essen, het grootste en modernste steenkolenmijnen complex ter 27
wereld. We betraden het bezoekerscentrum via een opmerkelijke, lange, oranje roltrap. De gids leidde ons rond in het enorme complex met transportbanden, stortkokers, de wasstraat en ovens om steenkool te verwerken tot cokes. Schacht 12 wordt als een meesterwerk van architectuur en techniek aanzien. De gebouwen huisvesten nu eveneens exposities over kunst en design. De activiteit in de fabriek werd in 1986 stilgelegd en het geheel werd in 1998 opgenomen in de stichting (werelderfgoed). Daarna bezochten we het Ruhr museum met audioguide. Dag 3. Als hoofdattractie van de stad Duisburg behoort een rondvaart door de grootste binnenhaven van Europa, 250 km van de kust verwijderd. We voeren onder een stralende hemel voorbij oprijzende kranen, laadbruggen en pakhuizen en observeerden het havenverkeer op het water en aan land. De Mercatorschatkamer geeft een omvangrijk overzicht over de veelzijdige werken van Gerhard Mercator (1512-1594).Talrijke van zijn beroemde kaarten, atlas ,aard- en hemelglobes konden ons boeien. In Düsseldorf maakten we een wandeling door de Altstadt met een lokale Nederlandstalige gids. Merkwaardig was de St. Andreaskerk, één van de fraaiste barokkerken in het Rijnland. In de Bolkerstrasse bevindt zich het geboortehuis van Heinrich Heine. Hiertegenover staat de evangelische Neanderkirche waarvan de bouw door de keurvorst in de overwegend katholieke stad werd toegestaan. In de Schneider-Wibbel-Gasse hoorden we het komische verhaal van kleermaker Wibbel. Op de markt met het raadhuis troont hoog te paard keurvorst Jan Willem. Verder wandelden we langs de royaal aangelegde Rijnoeverpromenade, een pareltje aan de Rijn. Op onze terugweg werd ons een overheerlijk aspergemenu aangeboden in Velden (NL). We hebben genoten van deze boeiende, zonnige driedaagse . Een onbekende wereld vol pracht en verrassingen. Dit alles in een fijn, KAVA- senioren gezelschap. Jef Schutyser P.S. Bekijk ook op onze webpagina http://www.kava.be/senioren een fotoverslag van Roger Schoofs.
LEDENLIJST 2014 / 2015 - wijzigingen
28
Nieuwe leden: Hellemans Hugo, arts, ( weduwnaar van Ria Eelen, apr.) , Rubensstraat, 70, 2550 Kontich , tel. 0475/69.09.78
[email protected] Correcties: p.2: Cottenie Marleen : juiste GSM nr. 0472/ 686.585 p.3: De Keyzer-Waumans: nieuw email adres:
[email protected] p7.: Lamens Raoul: GSM nr. 0479/ 976.895 p.3: De Lathouwer Martine: nieuw email adres :
[email protected] p.6: Justens : juiste email adres Cecile:
[email protected] p.10 : Schutyser Jozef : huisnummer is : 73 B3 p.12: Van der Auwera: juiste adres: Koningin Elisabethlei, 2B13, 2810 Antwerpen.
Adreswijzigingen: p.1 : Aerts Ivo: nieuw adres: Mosvennestraat, 20A, 3201 Langdorp p.11: Truyen Claire: nieuw adres : Dianalaan, 10, 2970 ’s Gravenwezel p.14: Weyns Jos: nieuw adres: W.Z.C. Millegem, Herenthalsebaan, 19, 2520 Ranst tel. 03/485.66.00 Toevoegen: Email adressen toevoegen: p.6: Janssens Herman:
[email protected] Jonckers Gabriella:
[email protected] p.8 : Masschelin Bruno :
[email protected] Peeters Richard
[email protected] p.13 : Verpraet Louis :
[email protected]
Wij dragen veel zorg bij het jaarlijks opstellen van een ledenlijst. Toch loopt het hier en daar wel eens mis. Onze excuses daarvoor. Wij vragen u dan ook met aandrang mogelijke fouten en/of een vergetelheid te melden aan de redactie , per voorkeur per mail. ( zie adressen op p.2).
29
Verantwoordelijke uitgever: Cyriel De Herdt, Jan Janssensstraat 5B2,2610 Wilri
30