70? Nee dat is de capaciteit van de zaal, niet uw pensioenleeftijd!
DPP Workshop Pensioen Jurryt Prims
3 oktober 2013
1
Vraag 1 Wat is de wettelijke pensioenleeftijd in België? a) 62 b) 65 c) 67
2
Voorwaarden VOORWAARDE 1: Leeftijd 65 jaar
Vraag 2 Als ik vandaag (3/10/2013) met vervroegd pensioen zou willen gaan, dan moet ik a) 60 zijn en 40 loopbaanjaren hebben b) 60,5 zijn en 38 loopbaanjaren hebben
4
Voorwaarden VOORWAARDE 1:
Leeftijd
65 jaar Vervroegd pensioen 60,5 jaar en 38 loopbaanjaren
Voorwaarden Vervroegd pensioen • Pensioenen met aanvang 1 januari 2013 Jaar
Minimumleefijd
Minimumloopbaan
2013
60,5 jaar 60 jaar
38 jaar 40 jaar
2014
61 jaar 60 jaar
39 jaar 40 jaar
2015
61,5 jaar 60 jaar
40 jaar 41 jaar
2016
62 jaar 61 jaar 60 jaar
40 jaar 41 jaar 42 jaar
Lange loopbaan
Vraag 3 Ik word 65 op 10 oktober 2013. Vanaf wanneer kan ik met wettelijk pensioen? a) Vanaf 10 oktober 2013 b) Vanaf 1 oktober 2013 c) Vanaf 1 november 2013
7
Vraag 4 Ik ben bediende en word 65 op 14 april 2014 en heb meer dan 27 jaar anciënniteit bij mijn werkgever. Als ik mijn arbeidsovereenkomst wil opzeggen en met pensioen wil gaan, wanneer moet ik dat dan ten laatste doen ? a) Opzeggen met een verkorte opzeggingstermijn van 3 maanden. Deze moet beginnen lopen op 1 februari 2014 opdat ik met pensioen kan gaan vanaf 1 mei 2014. Dus moet ik de opzeg betekenen ten laatste op dinsdag 28 januari 2014. b) Mijn arbeidsovereenkomst komt automatisch tot een einde op 14 april 2014. c) Dat had ik reeds enkele jaren geleden moeten doen. Gezien mijn hoge anciënniteit heb ik zeker een opzegtermijn van meer dan 24 maanden. Als ik met pensioen wil, zal ik dus nog zeker 2 jaar moeten wachten.
8
Voorwaarden VOORWAARDE 2: Einde van de arbeidsovereenkomst Onderling akkoord Verkorte opzegtermijn voor bedienden
Anciënniteit
Opzeg door WG Min. 65 jaar
Opzeg door WN Min. 60 jaar
Minder dan 5 jaar
3 maand
1,5 maand
Vanaf 5 jaar
6 maand
3 maand
VOORWAARDE 3: Aanvraag Ambtshalve onderzoek Aanvraag indienen
Vraag 5 Van mijn persoonlijke RSZ bijdrage (13,07% van mijn brutoloon) gaat er een groot deel naar de financiering van de wettelijke pensioenen? Wat is het % van dat deel? a)3,5% b)5,2% c)7,5%
10
Financiering
•
Werknemersbijdragen ~ 7,50% van de 13,07%
•
Werkgeversbijdragen ~ 8,86% van de …
11
Vraag 6 Het is nadeliger voor de opbouw van je pensioen om 5 jaar volgens een deeltijdse arbeidsovereenkomst te werken dan om 5 jaar in tijdskrediet te gaan? a)Juist b)Fout
12
Vraag 7 Periodes van niet-gemotiveerd tijdskrediet worden minder gunstig gelijkgesteld voor de opbouw van mijn pensioen dan periodes van gemotiveerd tijdskrediet. a)Juist b)Fout
13
Vraag 8 Ik ben 60 en mijn onderneming heeft een ondernemingsCAO die mij toelaat om in een systeem van werkloosheid met bedrijventoeslag te stappen als de werkgever mij zou ontslagen. Duid de juiste stelling aan. a) Dit zou ongunstig zijn voor de opbouw van mijn wettelijk pensioen. Jaren WBT worden immers slechts gelijkgesteld op basis van het minimumjaarrecht (22.189 € in 2012). b) Jaren WBT worden vanaf de 60 jarige leeftijd gelijkgesteld op basis van het laatst verdiende loon voor de opbouw van het wettelijk pensioen. c) WBT is een vorm van vervroegd pensioen en van zodra ik in dit systeem stap, stopt de opbouw van mijn wettelijk pensioen. .
14
Berekeningsparameters Berekening per kalenderjaar
P = L(c) x 1/45 x Z
P = Bedrag rustpensioen L = Loon (C) = herwaarderingscoëfficient 1/45 = Loopbaanjaren Z = Percentage afhankelijk de gezinssituatie ( 60% alleenstaande, 75 % gezinspensioen)
Loopbaanjaren
L(c)
Effectief gepresteerd als werknemer Ongeacht het aantal dagen/uren Inactiviteit • Principe: niet gewerkt geen opbouw pensioen (bv. • Uitzondering: gelijkgestelde periodes • Volledige gelijkstelling (lopend loon) : ziekte (periode gewaarborgd loon), vakantie, .. • Gelijkstelling o.b.v. fictief loon (loon vorig kalenderjaar) : tijdskrediet, zwangerschap, … • Gelijkstelling o.b.v. begrensd fictief loon (minimumjaarrecht): landingsbanen voor 60
Loopbaanjaren
L(c)
Loopbaanbreuk = loopbaanjaren 45 Meer dan 45 jaar -> meest voordelige Jaar van pensioen telt niet mee Aanpassingscoëfficiënt Wordt gebruikt om het fictieve loon naar het bewuste jaar te brengen
Loopbaanjaren Bewijs Individuele pensioenrekening • CIMIRE (Fortis Bank) → sinds 2010 SIGEDIS • Jaarlijks een uittreksel met 1 tot 2 jaar vertraging
L(c)
Loon
L(c)
Werkelijke lonen Begrensd vanaf 1958 voor bedienden/1981 voor arbeiders 1981 = 20.697,62 EUR ↔ 2011 = 49.773,66 EUR 2012 = 51.092,44 EUR
Gezinstoestand Gezinsbedrag 75% Gehuwd zijn en echtgenoot • Geen beroepsactiviteit tenzij toegelaten • Geen vervangingsinkomen • Beperkt pensioen zal in mindering gebracht worden • Bij overlijden beperking naar bedrag alleenstaande Bedrag voor alleenstaande 60% Kan dus ook voor gehuwden
Z
Loon
Z
Grensbedrag Basis: som werkelijk + fictief + forfaitair loon = grensbedrag (max.€ 51.092,44) X dagen (arbeid +gelijkstelling) 312 Jaar van pensioen (2013) Loon jaar van pensioen telt niet mee (2013) Loon jaar voor pensioen (2012) • = loon van het voorlaatste jaar voor pensioen (2011)
k
Mieke werkt voltijds, verdient 2500 € per maand
Mieke werkt voltijds, verdient 2.500 € per maand Loon verdiend in 2012 = 2.500 € X 13 => 32.500 € jaarloon
Pensioen : 32.500 x 1/45 x 60 % = 433,33 €
Mieke werkt voltijds en neemt 15 weken moederschapsverlof
Mieke werkt voltijds en neemt 15 weken moederschapsverlof Loon verdiend in 2012 = 2.500 € X 9,5 => 23.750 € jaarloon Gelijkstelling 15 weken moederschapsverlof = 90 kalenderdagen Pensioen : 23.750 + (fictief loon voor 90 dagen = 8.653,5 €) x 1/45 x 60 % = 432,05 € Fictief loon : (Loon 2011 = 30.000) : 312 d = 96,15 dagloon 96,15 € x 90 d = 8.653,5 €
Mieke gaat deeltijds werken (80 %)
Mieke gaat deeltijds werken (80 %) Loon verdiend in 2012 = 2.500 € 2000 € X 13 + VAA bedrijfswagen 400 € X12 + VAA internet en laptop 240 € => 32.740 € 26.240 € jaarloon
Pensioen : 26.240 x 1/45 x 60 % = 349,86 €
Miekes directeur verdient 10.000 € per maand
Miekes directeur verdient 10.000 € per maand Loon verdiend in 2012 = 10.000 € X 13 + VAA bedrijfswagen 600 € X12 + VAA internet en laptop 240 € => 130.240 € jaarloon
Pensioen : 130.240 x 1/45 x 60 % = 681,23 € 51.092,44
Pensioenberekening vanaf 01.01.2013 Niet werken = minder gunstig Pensioenen die daadwerkelijk zijn ingegaan vanaf 1 januari 2013 voor periodes vanaf 1 januari 2012
• • • •
Tijdskrediet Werkloosheid van de derde periode Bepaalde periodes van werkloosheid met bedrijfstoeslag Canada dry
31
Themaverloven • Volledige periode is gelijkgesteld Ook 4e maand ouderschapsverlof is gelijkgesteld, met of zonder uitkering
• Berekening : normale fictieve loon
Tijdskrediet ingegaan vanaf 01.01.2012 Gemotiveerd tijdskrediet (36/48 maanden) volledige gelijkstelling berekening : normale fictieve loon Niet-gemotiveerd tijdskrediet Voltijds en halftijds tijdskrediet gelijkstelling : 12 maanden voltijds equivalent berekening : normale fictieve loon 1/5 vermindering gelijkstelling : 60 maanden berekening : normale fictieve loon
33
Mieke neemt 1/5 gemotiveerd tijdskrediet om voor haar kind < 8 jaar te zorgen Loon verdiend in 2012 = 2000 € X 13 ⇒ 26.000 € jaarloon ⇒ RVA-uitkering : 158,38 € per maand
Pensioen : 26.000 € + (fictief loon voor 62,5 dagen = 6.009,37 €) x 1/45 x 60 % = 426.79 € Fictief loon : (Loon vorig jaar = 30.000 € ) : 312 d = 96,15 dagloon 96,15 € x 62,5 dagen = 6.009,37 €
34
Landingsbanen ingegaan vanaf 01.01.2012 Landingsbaan volledige gelijkstelling berekening : minimumjaarrecht van 22.189,36 € • Van 55 jaar tot 60 jaar gelijkstelling op basis van minimumjaarrecht • Van 60 jaar tot pensioen 1/5 LBV : volledige gelijkstelling ½ LBV : volledige gelijkstelling voor 2 jaar daarna :minimumjaarrecht
Mia (56) neemt 1/5 landingsbaan Loon verdiend in 2012 = 2000 € X 13 ⇒ 26.000 € jaarloon ⇒ RVA-uitkering : 222,52 € per maand Pensioen : 26.000 + (fictief loon voor 62,5 dagen = 4.444,37 €) x 1/45 x 60 %= 405.92 € Fictief loon berekend ifv minimumjaarrecht 22.189,36 : 312 d = 71,11 dagloon 71,11 € x 62,5 dagen = 4.444,37€
Jan neemt werkloosheid met bedrijfstoeslag op 58 jaar
Werkloosheid met bedrijfstoeslag Volledige gelijkstelling Berekening : minimumjaarrecht Wie ? • 58 jaar en lange loopbaan • Stelsel 55/57 jaar met 38 jaar loopbaan Welke periodes ? De maanden gelegen voor de maand volgend op de leeftijd van 59 jaar
38
Jan neemt werkloosheid met bedrijfstoeslag op 58 jaar Loon verdiend in 2012 = 46.420,80 € jaarloon Jan gaat vanaf 1 januari in SWT tot 65 jaar. 2013 : 22.189,36 € X 1/45 x 60 % = 295,85 2014 : 46.420,80 € X 1/45 x 60 % = 618,94 2015 : 46.420,80 € X 1/45 x 60 % = 618,94 2016 : 46.420,80 € X 1/45 x 60 % = 618,94 2017 : 46.420,80 € X 1/45 x 60 % = 618,94 2018 : 46.420,80 € X 1/45 x 60 % = 618,94 2019 : 46.420,80 € X 1/45 x 60 % = 618,94
Vraag 9 Wat is de pensioenbonus? a)Voor werknemers die gewerkt hebben tot de 65-jarige leeftijd (of langer), wordt er een bepaald forfaitair bedrag uitgekeerd bovenop het jaarlijks wettelijk pensioen. b)Voor werknemers die hun beroepsloopbaan verderzetten na de leeftijd van 62 of een beroepsloopbaan hebben van minstens 44 jaar, wordt er per gewerkte dag een extra forfaitair bedrag gespaard in de pensioenformule. c)Voor werknemers die een beroepsloopbaan hebben van minstens 40 jaar, wordt er een bepaald forfaitair bedrag uitgekeerd bovenop het jaarlijks wettelijk pensioen. 40
Pensioenbonus Oude regeling : -
Vanaf jaar waarin 62 jaar of na loopbaan van 44 jaar : • 2,2974€ per gewerkte dag tot 65 jaar. Wetgeving voor pensioenen die ingaan vanaf 01/01/2014
Referteperiode : - Begint, ten vroegste, 1 jaar nadat vervroegd pensioen mogelijk werd . Loopt door na 65 jaar. - Eindigt de laatste dag van de maand die voorafgaat aan de maand waarin het rustpensioen ingaat.
Under construction
Nieuwe pensioenbonus Het dagbedrag van de pensioenbonus evolueert progresief, naargelang het aantal maanden dat de pensioendatum wordt uitgesteld. De bedragen van de pensioenbonus Uitstel ingangsdatum pensioen in maanden 1 - 12
Bedrag per dag (index 136,09) geen bonus
13 - 24
1,50 EUR
25 - 36
1,70 EUR
37 - 48
1,90 EUR
49 - 60
2,10 EUR
42
Vraag 10 Gepensioneerd en werken? Duid de juiste stelling(en) aan. a)Gepensioneerden van 65 jaar of ouder mogen, na een loopbaan van 42 jaar, onbeperkt bijverdienen b)Zowel de gepensioneerde als werkgever zijn verplicht om de RVP in te lichten ingeval de werknemer een bijkomende activiteit als werknemer, ambtenaar of zelfstandige verderzet na het einde van zijn arbeidsovereenkomst. c)De aangifteplicht geldt voortaan enkel voor de gepensioneerde en enkel ingeval de gepensioneerde een vooraf aan het pensioen bestaande activiteit verderzet tijdens zijn pensioen. 43
Gepensioneerd en werken? • Voor 65 jaar: • Plafond blijft, maar grenzen worden aangepast, sanctie in verhouding tot overschrijding : • tussen 1en 25% overschrijding: pensioen verminderd met % • meer dan 25% : pensioen geschorst Nieuwe grensbedragen gelden vanaf inkomstenjaar 2013 •
Vanaf 65 jaar : • onbeperkte cumul • Indien loopbaan van minstens 42 jaar (bereikt op ogenblik van ingangsdatum van het rustpensioen) .
Gepensioneerd en werken? Toegelaten beroepsinkomsten in 2013 als men jonger is dan de normale pensioenleeftijd:
Bedrag per activiteit in euro Voorwaarden
Jonger dan de normale pensioenleeftijd
Jonger dan 65 jaar met alleen overlevingspensioen
Kinderlast
Neen
Werknemer, ambt of mandaat
Zelfstandige (of mix werknemerzelfstandige)
7.570,00 EUR
6.056,01 EUR
Ja
11.355,02 EUR
9.084,01 EUR
Neen
17.625,60 EUR
14.100,48 EUR
Ja
22.032,00 EUR
17.625,60 EUR
45
Gepensioneerd en werken? Toegelaten beroepsinkomsten in 2013 als men de normale pensioenleeftijd bereikt heeft:
Bedrag per activiteit in euro Voorwaarden
Kinderlast
Werknemer, ambt of mandaat
Zelfstandige (of mix werknemerzelfstandige)
Neen
21.865,23 EUR
17.492,17 EUR
Ja
26.596,50 EUR
21.277,17 EUR
Geen beperking
Geen beperking
Normale pensioenleeftijd
65 jaar met een loopbaan van 42 jaren of meer
Ja of neen
46
Gepensioneerd en werken? • Aangifteplicht valt weg tenzij : • beroepsactiviteit aanvangt voor de uitbetaling van het eerste pensioenbedrag • Uitoefening van mandaat • Activiteit in het buitenland • Artistieke werkzaamheden
47
BEDANKT EN TOT ZIENS !!!
Jurryt Prims Trainer – Consultant
[email protected] 48