Zorg en welzijn: Iets voor jou? Informatie over leren en werken in zorg en welzijn in de provincie Utrecht
2
Inhoud is werken in zorg en welzijn iets voor jou?
4
Doe de test!
facts
6
Heeft zorg en welzijn jou iets te bieden? Feiten over de arbeidsmarkt in de provincie Utrecht
wist je dat...
7
Wat je moet weten als je in zorg en welzijn gaat werken
voor welk werkveld loop jij warm?
8
Alles over de negen verschillende werkvelden in zorg en welzijn
werken in zorg en welzijn
13
Een overzicht van functieniveaus in zorg en welzijn
wat verdient het?
15
Salarisindicaties van veelvoorkomende beroepen in zorg en welzijn
leren in zorg en welzijn
16
wil jij ook (weer) werken in de zorg?
17
zij gingen je voor!
18
Ervaringen van twee leerlingen, een zij-instromer en een professional in zorg en welzijn
meer weten?
22
Handige adressen voor meer informatie
leren in zorg en welzijn
26
De opleidingsmogelijkheden en onderwijsvormen voor je op een rij
zorg en welzijn: iets voor jou?
3
Past zorg en welzijn bij jou? DOE DE TEST In zorg en welzijn kun je veel kanten op. Wat past bij jou? Test het hier of op www.utrechtzorg.nl en ontdek of werken in zorg en welzijn iets voor jou is.
START HIER Ik help en verzorg graag andere mensen ja
nee
Ik vind het leuk om betrokken te zijn bij medische ingrepen zoals operaties en het geven van injecties ja
ja
nee
Ik vind het belangrijk om een band op te bouwen met cliënten ja
Ik hou van aanpakken, het liefst werk ik met mijn handen
nee
Ik vind het leuk om alles te weten over de nieuwste technische snufjes
Ik hou ervan om mensen te doorgronden ja
ja
nee
zie
zie
zie
nee
3
7
zie
1
zie
2
Ik ben graag actief en creatief bezig ja
nee
zie
zie
4
4
nee
5
6
zie
5
1
dagelijkse verpleging verzorging en
Ik vind het belangrijk dat mensen zichzelf zo veel mogelijk kunnen redden. Ik vind het leuk om ze daarbij te helpen. Ik ben klantgericht, geduldig, neem graag initiatief en hou van samenwerken. arts verpleegkundige verzorgende kraamverzorgende
2
operaties, met hart of organen
Ik hou van kort, maar intensief contact met mensen. Ik ben er voor ze als ze specialistische zorg nodig hebben. Ik ben flexibel, enthousiast, zorgvuldig, initiatiefrijk en hou van samenwerken. chirurg verpleegkundige anesthesiemedewerker operatieassistent
3
psychische verzorging, opvoeden, jongeren
Ik heb interesse in mensen en luister graag naar hun verhalen. Ik kan tegen een stootje, ben stressbestendig, bezit inlevingsvermogen en heb goede communicatieve vaardigheden. maatschappelijk werker woonbegeleider jeugdhulpverlener sociaal psychiatrisch verpleegkundige psycholoog
4
creativiteit, spel, beweging
Ik ben sociaal ingesteld en ga graag met mensen om. Ik kan goed motiveren, heb een stimulerende persoonlijkheid, organisatietalent en inlevingsvermogen en ben zelfstandig en creatief. activiteitenbegeleider pedagogisch medewerker sport- en bewegingsleider fysiotherapeut
5
werken achter een balie of bureau
Ik hou ervan om dingen te regelen en te plannen. Ik kan zelfstandig werken, maar hou ook van samenwerken en ik heb goede communicatieve vaardigheden. beleidsmedewerker medisch secretaris / secretaresse apothekersassistent
6
schoonmaken, voeding, keuken
Wat zwaar lichamelijk werk vind ik geen probleem en ik ben praktisch ingesteld. Ik ben zorgvuldig, ook als iets snel moet, werk ik netjes. voedingsassistent instellingskok zorghulp medewerker steriele medische hulpmiddelen
7
computers, techniek, laboratorium
Ik heb affiniteit met techniek. Ik werk nauwkeurig en systematisch. laboratoriummedewerker chirurgisch instrumentenmaker apotheker
zorg en welzijn: iets voor jou?
5
Facts Feiten over de arbeidsmarkt in de provincie Utrecht
Vaak hoor je dat er meer mensen nodig zijn in zorg en welzijn. Geldt dat ook voor de provincie Utrecht? We zetten de feiten over de arbeidsmarkt voor zorg en welzijn in de provincie Utrecht voor je op een rij.
Er is veel behoefte aan medewerkers in zorg en welzijn, vooral in verzorgende en verpleegkundige functies op niveau 3, 4 en 5. De verwachting is dat het aantal vacatures de komende jaren alleen maar zal toenemen. Er werken ruim 97.300 mensen in zorg en welzijn in de provincie Utrecht. Daarmee is de zorg- en welzijnssector één van de grootste bedrijfstakken in de provincie Utrecht. 64% van de medewerkers in zorg en welzijn werkt in deeltijd. Het aandeel mannelijke medewerkers in zorg en welzijn is in de provincie Utrecht hoger dan landelijk, namelijk 19% tegenover 15% in heel Nederland.
6
67% van de medewerkers in zorg en welzijn in de provincie Utrecht werkt in een verpleegkundige of verzorgende functie of heeft een patiënt- of bewonergebonden functie. Met het juiste diploma kun je bij zorgen welzijnsorganisaties in de provincie Utrecht gemakkelijk aan de slag als: pedagogisch medewerker jeugdzorg begeleider verpleegkundige gespecialiseerd verpleegkundige verzorgende kraamverzorgende maatschappelijk werker verzorgende individuele gezondheidszorg
Wist je dat ... Als je in zorg en welzijn gaat werken, weet dan dat ...
… onregelmatig werken veel voorkomt. Dit vraagt flexibiliteit, maar geeft het ook. Je kunt bijvoorbeeld werken als de kinderen naar school zijn of je hebt tijd om een opleiding te volgen. Meestal wordt onregelmatig werken beloond met een onregelmatigheidstoeslag. … je pit nodig hebt en tegen een stootje moet kunnen. Je hebt veel contact met cliënten en collega’s. Communicatieve vaardigheden en het beheersen van de Nederlandse taal zijn belangrijk, net als je kunnen inleven in mensen. … deeltijdwerken mogelijk is. Meer dan 64% van de medewerkers in zorg en welzijn werkt in deeltijd. … onregelmatig werken aandacht vraagt voor kinderopvang. Daar sta je niet alleen voor. Bespreek de mogelijkheden met je (toekomstige) werkgever of uitkeringsinstantie. ... er veel aandacht wordt gegeven aan je persoonlijke groei. Vaak maak je jaarlijks een ontwikkelingsplan zodat je een mooie carrière kunt maken.
zorg en welzijn: iets voor jou?
7
Voor welk werkveld loop jij warm? In de provincie Utrecht zijn veel zorg- en welzijnsorganisaties. Niet alle organisaties doen hetzelfde. Zo werk je in de ene organisatie met kinderen en in de andere met ouderen. Weer ergens anders werk je met verslaafden of juist met gehandicapten. Lees hier meer over de negen verschillende werkvelden in zorg en welzijn.
ziekenhuizen Werken in het ziekenhuis is echt mensenwerk. Voor een korte periode ben je iemands steun en toeverlaat. Voor de meeste mensen komt een ziekenhuisopname onverwacht. Dat is vaak een emotionele ervaring. In de relatief korte tijd die je voor patiënten zorgt, heb je dan ook intensief contact met hen. Je krijgt te maken met patiënten die specialistische zorg nodig hebben. Ze worden op verschillende manieren onderzocht en behandeld en hebben medicijnen, verzorging en verpleging nodig. Je biedt steun aan de patiënt, maar ook aan de familie. Het is een komen en gaan van mensen. Zo kom je in contact met jong en oud, mensen met verschillende achtergronden en verhalen. In ziekenhuizen wordt dag en nacht zorg verleend aan patiënten. Werktijden in de weekenden en avonduren zijn heel gebruikelijk.
verpleging en verzorging Werken in de verpleging en verzorging betekent intensief werken met mensen. In verpleeg- en verzorgingshuizen wonen mensen die niet z elfstandig kunnen wonen. Het gaat dan vooral om oudere mensen met lichamelijke of geestelijke klachten. Zorg op maat staat voorop. De zorg wordt zo goed mogelijk afgestemd op de wensen en de behoeften van de bewoners. In de provincie Utrecht zijn tientallen verpleeg- en verzorgingshuizen. Er zijn huizen waarbij verschillende activiteiten voor bewoners gebundeld zijn, met bijvoorbeeld een fitnessruimte en bibliotheek. Er zijn kleine huizen met zestig bewoners, maar ook grote huizen met meer dan driehonderd bewoners. Het werk in de verpleging en verzorging is praktisch werk. Je biedt huishoudelijke en persoonlijke zorg. Je hebt veel contact met de familie. Je werkt
8
samen met andere professionals zoals arts, psycholoog, ergotherapeut of fysiotherapeut om zo de beste zorg voor de bewoners te realiseren. Dat maakt het werk dynamisch en leerzaam.
de geestelijke gezondheidszorg Bijna een kwart van de bevolking in Nederland heeft psychische problemen. Een half miljoen mensen komt jaarlijks in contact met een organisatie voor geestelijke gezondheidszorg (GGZ). In de geestelijke gezondheidszorg werk je met mensen die overspannen, depressief of verslaafd zijn. Maar ook met mensen die fobieën hebben of schizofreen zijn. Je moet als hulpverlener dus stevig in je schoenen staan. Geduld hebben. Het is een vak dat vraagt om creativiteit en flexibiliteit. De meeste mensen die in behandeling zijn bij de GGZ hebben zich vrijwillig aangemeld. Maar er zijn ook mensen die onder dwang opgenomen worden. Een goed contact met je cliënten is heel belangrijk. Ze moeten op je kunnen vertrouwen. Je cliënten zullen je uitproberen, kijken hoe je reageert, hoe ver ze bij je kunnen gaan. Ze zullen je ook af en toe een spiegel voorhouden. Confronterend, maar wel leerzaam. Je komt moeilijke situaties tegen, maar ook mooie, grappige en ontroerende momenten. Je helpt mensen op weg naar een betere toekomst.
de gehandicaptenzorg In de gehandicaptenzorg zorg je voor mensen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking. In Nederland wonen ongeveer honderdduizend mensen met een verstandelijke beperking en ruim een miljoen mensen met een zintuiglijke of lichamelijke beperking. Het streven is om deze mensen zoveel mogelijk hun eigen leven te laten leiden. Daarbij hebben ze hulp nodig. Jouw hulp! Sommige gehandicapten moeten bijvoorbeeld leren omgaan met een rolstoel,
zorg en welzijn: iets voor jou?
9
een prothese of een blindengeleidehond. Anderen leren dagelijkse handelingen zoals boodschappen doen. Bij het verlenen van hulp en zorg moet je rekening houden met de mogelijkheden en wensen van deze cliënten en hun directe omgeving. Je zorgt ervoor dat ze zich ontspannen, bijvoorbeeld door muziek te luisteren of spelletjes te doen. Je ziet mensen opbloeien door jouw aanwezigheid. Je werkt met verschillende leeftijdsgroepen, wat je baan nog afwisselender maakt. Je maakt positieve en negatieve dingen mee. Een spontane knuffel als je het niet verwacht. Of agressief gedrag. Dat kan heel confronterend kan zijn. Werken met mensen met een beperking is bijzonder werk. Je wordt er als mens sterker van. Je werkt samen met andere professionals zoals arts, psycholoog, ergotherapeut of fysiotherapeut om zo de beste zorg voor de bewoners te realiseren. Dat maakt het werk dynamisch en leerzaam.
thuiszorg In de thuiszorg werk je met ouderen, maar ook met volwassenen met een beperking of een ernstige ziekte. Of met moeders met pasgeboren baby’s. In hun eigen omgeving help je ze met het huishouden, geef je persoonlijke verzorging en/of verpleging. Met jouw hulp kunnen deze mensen thuis blijven wonen. Reken maar dat dat gewaardeerd wordt! Je hebt natuurlijk regelmatig contact met je collega’s maar je werkt zelfstandig, geeft je eigen invulling aan je werk. En waar je ook over de vloer komt, het is altijd anders. Binnen een mum van tijd heb jij je draai gevonden. Voel je je thuis bij de mensen. Je maakt tijd voor een praatje. Want het gaat zeker niet alleen om die huishoudelijke of persoonlijke verzorging. Het sociale aspect is minstens zo belangrijk. Je moet goed kunnen luisteren en open staan voor de ander. Omdat je bij mensen thuis bent, is alles heel persoonlijk. Het praat zoveel gemakkelijker thuis. Gezelligheid kent geen tijd, het is zeker dat jouw werkdagen omvliegen.
10
welzijn en maatschappelijke dienstverlening Het werk bij welzijnsorganisaties is heel gevarieerd. Je kunt bijvoorbeeld werken met kinderen en jongeren, maar ook met vluchtelingen, drugsverslaafden en/of daklozen. Je kunt werken in het maatschappelijk werk of het sociaal cultureel werk. In het maatschappelijk werk krijg je te maken met mensen met uiteenlopende problemen. Je lost hun problemen niet op, maar helpt hen zelf hun leven weer op orde te krijgen. Hierna kunnen ze vaak zelfstandig weer verder. De problemen waarbij je helpt zijn heel divers. Ze variëren van eenzaamheid, angst en mishandeling tot schulden en/of werkloosheid. In het sociaal cultureel werk zorg je dat mensen (weer) actief deelnemen aan de samenleving. Je werkt met mensen van alle leeftijden. Belangrijke taken zijn het organiseren van activiteiten en het gezamenlijk opzetten van buurthuizen en jongerencentra. Je werkt vaak in een wijk of stadsdeel. Het is belangrijk dat je een goede relatie opbouwt met de bewoners. Zo kun je ze motiveren om deel te nemen aan de activiteiten die je voor en met hen organiseert. Het werk in de welzijn is gevarieerd, boeiend en uitdagend. Je moet wel tegen een stootje kunnen en pit hebben.
kraam- en jeugdgezondheidszorg Als kraamverzorgende assisteer je de verloskundige tijdens een thuisbevalling en zorg je de eerste dagen na de bevalling voor moeder en kind. Je geeft instructies, advies en voorlichting, draagt zorg voor goede hygiëne, biedt de noodzakelijke gezinsondersteuning en informeert de verloskundige over het verloop van het kraambed. In de jeugdgezondheidszorg kom je als wijkverpleegkundige enkele dagen na de bevalling langs. Je doet dan kleine onderzoeken bij de baby. Op het consultatiebureau werken een arts, een wijkverpleegkundige en een assistente. Bij het eerste bezoek aan het consultatiebureau (na een maand) wordt de baby onderzocht door de arts. Het volgende bezoek is weer bij jou, de wijkverpleegkundige. Je kijkt dan of de baby vorderingen maakt. Aan de hand van een schema controleer je of de ontwikkeling gelijk opgaat met de leeftijd van het kindje. Tijdens deze controles worden ook de vaccinaties gegeven.
zorg en welzijn: iets voor jou?
11
Als je assistente bent op een consultatiebureau zorg je dat alle afspraken goed verlopen en dat dossiers klaarliggen voor de arts en de wijkverpleegkundige. Als assistente heb je ook administratieve taken, zoals bestellingen (van injectiespuiten tot folders), adreswijzigingen, etc.
jeugdzorg Binnen de jeugdzorg kun je in verschillende functies kinderen en jongeren helpen bij problemen en ze veiligheid en perspectief bieden op een prettig bestaan. Als woonbegeleider jeugd, of pedagogisch medewerker, werk je met kinderen of jongeren die in een organisatie wonen. Zij wonen daar omdat er problemen in de gezins situatie zijn die de ontwikkeling van het kind of de jongere ernstig verstoren of dreigen te verstoren. Of omdat hun gedrag thuis niet te verbeteren is. Op basis van een behandelplan dat je zelf opstelt, evalueert en bijstelt, stimuleer je deze kinderen of jongeren in hun ontwikkeling en leer je ze zelfstandig leven. Je bedenkt en organiseert activiteiten en bij de jongere kinderen help je ook met de dagelijkse verzorging: je drinkt een kopje thee met ze na school, smeert een boterham en zorgt voor schone kleren.
kinderopvang Als peuterwerker begeleid je een groep van tien tot achttien kinderen op een peuterspeelzaal. Je doet leuke groepsactiviteiten zoals knutselen, liedjes zingen, verkleden, bewegingsspelletjes en poppenkast. Daarnaast laat je de kinderen zelfstandig spelen. Je geeft ze drinken, fruit en een boterham, verschoont ze of helpt ze naar de wc te gaan. Ook zorg je voor een gezellige aankleding van de ruimte en een warme, veilige sfeer. Aan speciale dagen zoals verjaardagen, carnaval en Sinterklaas besteed je extra aandacht. Samen maak je er een feest van! Tenslotte houd je de ontwikkeling van de kinderen in de gaten. Kinderen met een ontwikkelingsachterstand geef je extra aandacht.
12
Werken in zorg en welzijn Een overzicht van de functieniveaus in zorg en welzijn niveau 1 (mbo) Je helpt je cliënten met het runnen van hun huishouden. Je verzorgt de kinderen, doet de boodschappen, maakt het eten klaar en wast af. Maar je maakt ook een praatje met je cliënt. Voorbeeldberoep: zorghulp
niveau 2 (mbo) Je ondersteunt mensen bij de persoonlijke verzorging en het huishouden, omdat zij dit niet meer zelfstandig kunnen. Dit kunnen ouderen, daklozen, gehandicapten of mensen met psychische problemen zijn. Voorbeeldberoep: helpende zorg
niveau 3 (mbo) Je werkt met onder meer mensen met verstandelijke en/of lichamelijke beperking, met ouderen of met kinderen. Bijvoorbeeld in de thuiszorg, verpleeg- en verzorgingshuizen of op een kinderdagverblijf. Je observeert, verzorgt en begeleidt mensen die in een organisatie wonen of met hulp thuis kunnen blijven wonen. Of je organiseert activiteiten voor bewoners. Of je stimuleert de ontwikkeling van kinderen of mensen met een lichamelijke en/of verstandelijke beperking. Voorbeeldberoepen: verzorgende, pedagogisch werker, medewerker maatschappelijke zorg
niveau 4 (mbo) Je begeleidt mensen in hun ontwikkeling en biedt ondersteuning bij diverse hulpvragen. Je bent vaak nauw betrokken bij het dagelijkse leven van de mensen die je begeleidt. Of je voert zelfstandig verpleegkundige handelingen uit in verschillende zorgsituaties en coördineert en organiseert de zorgverlening en begeleidt zorgvragers. Voorbeeldberoepen: verpleegkundige, pedagogisch werker, medewerker maatschappelijke zorg, sociaal maatschappelijk dienstverlener, sociaal cultureel werker
zorg en welzijn: iets voor jou?
13
niveau 5 (hbo) Je verricht verpleegkundige handelingen. Je voert gesprekken met cliënten en hun familie en geeft voorlichting. Of je begeleidt, behandelt en ondersteunt mensen. Voorbeeldberoepen: verpleegkundige, maatschappelijk werker, sociaal pedagogisch hulpverlener, fysiotherapeut, psychotherapeut
wo (universiteit) a zes jaar studie ben je basisarts en kun N je in diverse zorg- en welzijnsorganisaties aan het werk. Je kunt je ook specialiseren. Dan word je bijvoorbeeld huisarts of psychiater. Voorbeeldberoepen: arts, specialist, psycholoog, gedragswetenschapper Kijk op pagina 26 voor de toelatingseisen.
wat verdient het? Het is natuurlijk belangrijk om te weten wat je kunt gaan verdienen. Daarom hebben we een overzicht gemaakt met salarisindicaties van veelvoorkomende beroepen in zorg en welzijn. De vermelde salarissen zijn indicaties en onder voorbehoud van wijzigingen. Het zijn bruto maandsalarissen voor 2010/2011 en berekend op basis van een 36-urige werkweek. De indicaties zijn exclusief eventuele extra’s zoals onregelmatigheidstoeslag, vakantietoeslag en een eindejaarsuitkering. Bron: www.youchooz.nl. Voor bijna alle medewerkers in de zorg en welzijn zijn de arbeidsvoorwaarden geregeld in een cao. Er zijn verschillende cao’s. Op www.mijnvakbond.nl/caos vind je een overzicht.
14
Salarisoverzicht functieniveau
maandsalaris minimaal
maandsalaris maximaal
€ 1.395
€ 2.170
€ 1.400
€ 2.290
- Verzorgende
€ 1.530
€ 2.650
- Medewerker maatschappelijke zorg
€ 1.530
€ 2.400
- Pedagogisch werker
€ 1.775
€ 2.735
- Verpleegkundige
€ 1.750
€ 2.870
- Medewerker maatschappelijke zorg
€ 1.930
€ 3.290
- Pedagogisch werker
€ 2.071
€ 2.905
- Verpleegkundige
€ 1.750
€ 3.180
- Maatschappelijk werker
€ 1.930
€ 3.605
- Sociaal pedagogisch hulpverlener
€ 2.071
€ 3.720
- Psycholoog
€ 2.580
€ 5.730
- Arts - specialist
€ 4.225
€ 10.830
Niveau 1 (MBO) -Zorghulp Niveau 2 (MBO) - Helpende zorg en welzijn Niveau 3 (MBO)
Niveau 4 (MBO)
Niveau 5 (HBO)
WO (Universiteit)
Dit overzicht geeft een indicatie van salarissen in zorg en welzijn 2012. Salarissen verschillen per sector. Kijk voor een actueel overzicht op www.youchooz.nl.
zorg en welzijn: iets voor jou?
15
Leren in zorg en welzijn Om te kunnen werken in zorg en welzijn in de provincie Utrecht moet je vanzelfsprekend een opleiding volgen. Er zijn diverse opleidingen op verschillende niveaus. Met elk diploma kun je in principe werken in het ziekenhuis, een verpleeg- en verzorgingshuis, de geestelijke gezondheidszorg, de gehandicaptenzorg, de thuiszorg en welzijn. Ook na het behalen van een diploma zijn er volop doorgroeimogelijkheden.
onderwijsvormen Er zijn verschillende onderwijsvormen. Bij de ene onderwijsvorm ga je een paar dagen per week naar school en loop je de rest van de week stage. Bij een andere onderwijsvorm zoek je een baan en ga je naast deze baan naar school.
de beroepsopleidende leerweg (bol) Bij de BOL route ga je 70% van de tijd naar school. De andere 30% loop je stage. Bij het volgen van een BOL opleiding heb je in principe recht op studiefinanciering en een OV-jaarkaart. Het jaar is verdeeld in studie periodes. Ook stages vallen binnen deze studieperiodes.
de beroepsbegeleidende leerweg (bbl) Dit traject staat gelijk aan werken en leren: 70% van de tijd werk je bij een werkgever. De andere 30% volg je theorielessen op school. Om te beginnen heb je een baan nodig. Je moet dus solliciteren. Voor deze baan ontvang je een leerlingsalaris. Dit salaris wordt elk studiejaar hoger. Lees meer op www.abvakabofnv.nl/cao/overzicht en www.cao.pagina.nl.
hbo in voltijd, deeltijd of duaal Bij de voltijdvariant ga je naar school of je loopt stage. Je hebt in principe recht op studiefinanciering en een OV-jaarkaart. Bij de deeltijdvariant ga je enkele dagdelen in de week naar school, vaak ’s avonds. Je hebt dan geen recht op studiefinanciering. Bij de duale variant werk je als leerling in een zorg- of welzijnsorganisatie en ontvang je een salaris. Je werk wissel je af met enkele periodes theorielessen op school. Tijdens deze periode krijg je geen salaris, maar kun je wel in aanmerking komen voor studiefinanciering.
16
Wil jij ook (weer) werken in de zorg? herintreder Als herintreder ben je meer dan welkom in je oude beroep. Soms is bijscholing nodig. Maar herintreden kan voor jou ook hét moment zijn voor omscholing naar een andere werkplek in zorg en welzijn. Hiervoor volg je een verkort opleidingstraject. Wil je weten wat je oude diploma waard is? Kijk dan op www.calibris.nl/odw.php of www.ikbenbelangrijk.nu.
zij-instromer Je hebt een diploma in een andere sector maar je wilt nu graag in zorg en welzijn werken. Dan kun je instromen in een reguliere opleiding. Je kunt een verkort opleidingstraject volgen aan een regionaal opleidingscentrum, een ROC. Als je kiest voor het combineren van leren en werken, ga je meteen aan de slag in de baan van je keuze. Dat betekent dat je ook meteen salaris krijgt. Lees meer op www.utrechtzorg.nl/opleidingen.
ervaring telt ook! Om te starten in zorg en welzijn is vaak niet alleen je opleiding van belang. Ook je werk- en levenservaring kunnen meetellen. Denk bijvoorbeeld aan een onafgemaakte opleiding, de zorg voor kinderen of een ziek familielid of vrijwilligerswerk. Deze ervaring en kennis worden via een EVC-procedure (Erkenning Verworven Competenties) gewaardeerd. Daarbij wordt bekeken op welk gebied je nog scholing nodig hebt. En op welk gebied je genoeg kennis en vaardigheden bezit. Dat kan je een voorsprong geven! Je kunt bijvoorbeeld vrijstellingen krijgen voor onderdelen van de opleiding. Lees meer op www.ervaringscertificaat.nl. Zie pagina 26 voor het opleidingsoverzicht.
zorg en welzijn: iets voor jou?
17
Zij gingen je voor! Ervaringen van twee leerlingen, twee zij-instromers en een professional in zorg en welzijn Denk je erover om te gaan leren of werken in zorg en welzijn? Wil je herintreden of doorgroeien? Er zijn volop mogelijkheden!
Leerling Romy (19 jaar) ‘Ik heb voor zorg en welzijn gekozen omdat ik graag met mensen werk. Ik wil mensen ondersteunen daar waar het nodig is. En mensen helpen met hun problemen. Ik volg nu de opleiding medewerker maatschappelijke zorg niveau 3 bij het ROC. Maar ik ben ooit begonnen met de opleiding pedagogisch werker. Tijdens mijn stage kwam ik erachter dat het pedagogisch werk mij te weinig uitdagingen biedt. Na een half jaar ben ik dus overgestapt. Als maatschappelijk werker kan ik meer kanten op. En het werk is boeiend en gevarieerd. Je werkt niet alleen met kinderen maar ook met ouderen en mensen met een beperking. Aan het eind van dit jaar ben ik klaar met mijn opleiding. Ik ga dan werken als oproepkracht. Lekker afwisselend en zo doe ik veel ervaring op. Als ik genoeg gespaard heb, ga ik een paar maanden naar een goede vriendin in Amerika. Maar als ik terugkom, ga ik zeker weer aan de slag in zorg en welzijn!’ Het vak is continu in beweging. Er ontstaan ook nieuwe beroepen en opleidingen. Nieuw is bijvoorbeeld de nurse practitioner. Je bent dan als verpleegkundige bevoegd om bepaalde medische handelingen uit te voeren.
18
Zij-instromer Desiree (26 jaar) ‘Vorig jaar ben ik gestart met de BBL opleiding Helpende Zorg en Welzijn, niveau 2. Ik werk 24 uur per week in de thuiszorg in de Utrechtse wijk Overvecht. Ik heb een contract voor 32 uur per week, één dag per week ga ik naar school. Over twee maanden krijg ik mijn diploma. Ik heb voor zorg en welzijn gekozen door de enthousiaste verhalen van mijn moeder en vriendinnen. Het werken in de thuiszorg bevalt goed. Het werk is afwisselend en het is leuk om bij mensen thuis te werken. Maar uiteindelijk wil ik graag pedagogisch medewerker worden en in de kinderopvang werken. Dat is goed te combineren met de zorg voor mijn zoontje. Daarom ga ik na het behalen van mijn diploma verder met de opleiding op niveau 3. Tegen mensen die een opleiding en een baan in zorg en welzijn overwegen zeg ik: zoek informatie en zorg dat je zeker bent van je beslissing!’
ook aan de slag in zorg en welzijn? Er is altijd behoefte aan nieuwe medewerkers. Maar dan wel medewerkers die een weloverwogen keuze hebben gemaakt voor een toekomst in zorg en welzijn. Want dat zijn de mensen die blijven. Lees meer over leren en werken (BBL) in zorg en welzijn op www.utrechtzorg.nl.
zorg en welzijn: iets voor jou?
19
Leerling Suzanne van Drie (23 jaar) ‘Ik zit in de allereerste TOPklas van Stichting QuaRijn, een BBL opleiding. Ik heb één dag per week les en de overige vier dagen werk ik. Al op de tweede lesdag begon ik aan mijn eerste stage: op de afdeling somatiek van het Zonnehuis in Doorn. Daar verzorgen ze mensen die bijvoorbeeld een beroerte hebben gehad. Ik voelde me meteen op mijn plek. Ik begon met koffie en thee schenken in de huiskamer, maar mocht steeds meer doen. Toen ik mijn diploma voor niveau 1 had gehaald, ben ik doorgegaan met niveau 2. Dit keer liep ik stage bij de Ridderhof in Amerongen. Het werken met dementerende ouderen greep me in het begin emotioneel erg aan. Bewoners zijn soms heel erg ver weg en af en toe overlijdt er iemand. Dat vond ik erg zwaar. Door goede begeleiding ging het stapje voor stapje steeds beter. Ik geniet nu enorm van de kleine dingen. Een bewoner die ineens oogcontact zoekt bijvoorbeeld. Je krijgt veel waardering voor wat je doet. Van bewoners en hun familie. In februari ben ik gestart met niveau 3, de opleiding tot verzorgende individuele gezondheidszorg. Ik krijg nu veel meer verantwoordelijkheid en dat vind ik best spannend. Als ik zie hoe ik in de afgelopen anderhalf jaar gegroeid ben, ben ik daar best trots op. Ik kan niet wachten tot ik alles wat ik geleerd heb ook écht in de praktijk kan brengen.’
wil jij ook groeien in zorg en welzijn? Veel zorg- en welzijnsorganisaties hebben een intern scholingstraject voor hun medewerkers. Je kunt intern opgeleid worden voor diverse functies op verschillende niveaus. Ook is er veel aandacht voor mobiliteit en loopbaanoriëntatie. Lees meer over leren en werken in zorg en welzijn op www.utrechtzorg.nl.
20
Professional Henk (51 jaar) ‘Op advies van mijn ouders en de school ging ik naar de lts. Maar daar voelde ik me niet gelukkig. Wilde ik dit echt? Ik begrijp mensen beter dan machines. Na lang twijfelen, koos ik op mijn zeventiende alsnog voor de zorg. Ik begon als aspirant-leerling en kreeg de kans om door te groeien. Ik volgde diverse interne trainingen en cursussen, zoals afasie training en psychopathologie. Nu ben ik woonbegeleider. Ik werk met mensen met het syndroom van Korsakov. Ik doe dit al 20 jaar en ik wil dit tot mijn pensioen blijven doen. Ik heb namelijk een heel leuke baan. Als senior begeleider heb ik veel extra taken, zoals bureautaken. Ik help mee aan het opstellen van de begroting van de locatie en ik maak het onderhoudsplan samen met de afdeling onderhoud voor de locatie. Ik ben contactpersoon van een aantal cliënten en ik geef les. En ik ben lid van de Korsakov werkgroep. Mijn baan is dus erg veelzijdig. Mijn advies aan mensen die (weer) in zorg en welzijn willen gaan werken: je hebt altijd nog de kans om te veranderen. Volg je gevoel! Ook als dit in strijd is met de verwachtingen van je omgeving.’
wil jij je ook blijven ontwikkelen? In bijna iedere cao voor zorg en welzijn is het recht op bij- en nascholing vastgelegd. Er is veel aandacht voor trainingen en opleidingen. Bijna alle zorg- en welzijnsorganisaties werken met opleidingsplannen.
zorg en welzijn: iets voor jou?
21
Meer weten over leren in zorg en welzijn? onderwijsinstellingen in de provincie Utrecht Voor informatie over zorg- en welzijnsopleidingen en hun voorlichtingsdagen kun je terecht op de websites van de opleidingen en ook op de activiteitenkalender op www.utrechtzorg.nl.
www.rocmn.nl ROC Midden Nederland www.rocasa.nl ROC ASA Amersfoort en Utrecht www.a12.nl ROC A12 www.idcollege.nl ROC ID College www.hoornbeeck.nl Hoornbeeck College www.hu.nl Hogeschool Utrecht, faculteit Gezondheidszorg en Maatschappij en Recht www.uu.nl Universitair Medisch Centrum (UMC) Utrecht
stages Op www.ROBopstage.nl of www.stagemarkt.nl vind je informatie over stages in zorg en welzijn.
leren en werken Op www.lerenenwerken.nl vind je informatie over leren, werken en het combineren van leren en werken. Kijk op www.lerenenwerken.nl/leerwerkloketten voor de loketten in Eemland en Utrecht.
informatiebalie werken in zorg en welzijn Ben je op zoek naar een leuke baan, opleiding of stageplaats in zorg en welzijn? Maar weet je niet hoe je dit moet aanpakken? Kom voor informatie en advies van deskundigen uit zorg en welzijn naar de Informatiebalie Werken in zorg en welzijn. Eén loket voor al je vragen over werken én leren in zorg en welzijn. Meer informatie vind je op www.utrechtzorg.nl/informatiebalie.
www.utrechtzorg.nl Hier vind je alle informatie over leren en werken in zorg en welzijn: vacatures, opleidingen, informatie over zorg en welzijn en de organisaties in de p rovincie
22
Utrecht, de activiteitenkalender waarin je kunt zien wat er in de regio te doen is bij de opleidingsinstituten, beroepenfilmpjes en natuurlijk de test “Past zorg en welzijn bij jou?” om je te oriënteren op werken en leren in zorg en welzijn.
www.youchooz.nl Wetenswaardigheden over beroepen en opleidingen in zorg en welzijn. Hier vind je uitgebreide informatie over vervolgopleidingen en carrièremogelijkheden in zorg en welzijn. Je kunt via de site in contact komen met studenten, docenten en verpleegkundigen. Doe ook de test ‘Hersengym’ om te kijken hoe compleet jouw kennis is over werken in zorg en welzijn.
www.fcb.nl Dienstverlenen in arbeidsvraagstukken, informatie over werken in welzijn.
www.ikbenbelangrijk.nu Ook hier vind je informatie over beroepen en opleidingen in zorg en welzijn.
www.loopbaandiagnose.nl Op deze site kun je testen wat voor verpleegkundige je bent en in welke richting je je het beste kunt ontwikkelen. Geef je graag leiding, zoek je vooral balans of werk je het liefst zelfstandig?
meer weten over de verschillende werkvelden? www.ziekenhuis.nl biedt je een forum, een vacaturebank en links. Ook vind je er een medicijngids, een medisch woordenboek, beschrijvingen van ziektebeelden en informatieve filmpjes. www.jijendegehandicaptenzorg.nl biedt informatie als je (weer) aan de slag wilt in de gehandicaptenzorg of er over denkt om vanuit een andere branche de overstap naar dit werkveld te maken. www.openarmen.nl informatie over Verpleging & Verzorging, Thuiszorg en Kraamzorg. www.werkenindeggz.nl en www.1opde4.nl informatie over werken in de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ). www.nji.nl biedt informatie over jeugd en opvoeding.
zorg en welzijn: iets voor jou?
23
Op www.werkeninjeugdzorg.nl vind je wetenswaardigheden over werken in de jeugdzorg.
evc procedure Op www.ervaringscertificaat.nl vind je informatie over het omzetten van relevante ervaring, oude diploma’s of onafgemaakte opleidingen in een ervaringscertificaat met de EVC-procedure.
buitenlandse diploma’s Op www.idw.nl vind je informatie over het waarderen van je buitenlandse diploma. Heb je een buitenlands diploma en wil je in Nederland verder studeren of werken? In Nederland werken twee expertisecentra op het gebied van internationale diplomawaardering samen. Dit zijn de Nuffic (de Nederlandse Organisatie voor Internationale Samenwerking in het Hoger Onderwijs) en Colo (Vereniging Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven).
24
Notities
zorg en welzijn: iets voor jou?
25
Opleidingsoverzicht niveau
toelating *
duur *
traject
1 (mbo)
- Geen vooropleiding vereist - Goede beheersing van de Ned. taal - Minimale leeftijd 16 jaar
1 jaar
BOL/BBL
2 (mbo)
- Diploma VMBO met minimaal Basisberoepsgerichte Leerweg (BL) - Diploma niveau 1 - Minimale leeftijd 16 jaar
2 jaar
BOL/BBL
3 (mbo)
- Diploma VMBO (KB, GL of TL) - Diploma VBO met 2 vakken op C-niveau w.o. Nederlands en 3 vakken op B-niveau - Diploma MAVO - Overgangsbewijs van 3 naar 4 HAVO/VWO - Diploma niveau 2
3 jaar
BOL/BBL
4 (mbo)
- Diploma VMBO (GL of TL) - Diploma LBO 4 vakken op D-niveau en 2 vakken op C-niveau - Diploma MAVO met 4-6 vakken op D-niveau - Diploma HAVO overgangsbewijs van 3e naar 4e jaar - Diploma niveau 3
4 jaar (persoonlijk begeleider)
BOL/BBL
5 (hbo)
HAVO of VWO of diploma niveau 4
4 jaar
Voltijd Deeltijd Duaal
WO
VWO of diploma niveau 5
6 jaar (basisarts) 4 jaar (psycholoog)
Voltijd
3 medewerker maatschappelijke zorg
* Op www.ikbenbelangrijk.nu en www.youchooz.nl vind je de volledige toelatingseisen, verkorte opleidingen en informatie over de waarde van oude diploma’s.
26
colofon ‘Zorg en welzijn, iets voor jou?’ is een uitgave van Utrechtzorg. Het is een bewerkte versie van de ZORGcarrièrewijzer van SIGRA 2010.
Redactie: Redactieadres: Overname artikelen: Vormgeving: Drukwerk: Oplage:
Utrechtzorg in samenwerking met Anoek Roodenburg (ROODschrijft) Kokermolen 11, 3994KN Houten T 030-634 08 08,
[email protected] Toegestaan mits de bron vermeld wordt Point tot Point Communicatie, Katja Wevers Reprovinci 2.000 exemplaren (3e druk)
Zolang de voorraad strekt kunnen exemplaren worden bijbesteld. Stuur hiervoor een e-mail naar:
[email protected]
zorg en welzijn: iets voor jou?
27
Echt de beste loopbaansite