Zoetermeer, 13 april 2010

Jaarstukken 2009

Zoetermeer, 13 april 2010

Feiten & cijfers OVER ZOETERMEER

per 01-01-2010

per 01-01-2009

Aantal inwoners

121.528

120.882

Aantal woningen

52.648

52.287

2,31

2,31

3.705

3.705

Inwoners

Gemiddeld aantal personen per woning Oppervlakte gemeente (in ha)

Bedrijven Aantal bedrijven

5.796

1

5.638

2

49.969

3

51.026

4

6.130

6.242

5

57.500

57.000

3.981

2.987

6,9%

5,2%

Werkgelegenheid Aantal arbeidsplaatsen waarvan aantal arbeidsplaatsen ICT-sector Beroepsbevolking (aantal personen) Aantal geregistreerde werklozen

6

Werkloosheidspercentage

1

Peildatum 1-1-2009; bron: VR Beheer; info S.Arndt / BS/FB/O&S Peildatum 1-1-2008; nieuwe peiling; bron: VR Beheer; info S. Arndt /BS/FB/O&S 3 Peildatum 1-1-2009; betreft alle arbeidsplaatsen; bron: VR Beheer 4 Peildatum 1-1-2008; nieuwe peiling; betreft alle arbeidsplaatsen; bron: VR Beheer 5 Gecorrigeerd cijfer t.o.v. Concernverslag 2008 6 Bron: CWI 2

Jaarstukken 2009

2

Voorwoord Hierbij worden u de jaarstukken 2009 aangeboden. Hiermee legt het college verantwoording af over het gevoerde beleid in 2009. De gestelde doelstellingen voor 2009 zijn voor het overgrote deel gerealiseerd. Daarmee kan geconcludeerd worden dat ook de doelstellingen van het collegeprogramma 2006-2010 voor een zeer belangrijk deel gehaald zijn. De titel van dat programma is Mee(r)doen. Er is veel werk verzet in de afgelopen periode. Werk om voorzieningen te realiseren, mensen aan een baan te helpen, zorg te dragen voor en optimale publieke dienstverlening, de veiligheid en leefbaarheid in de stad en de woonbuurten te verbeteren en meer bruis in de stad te stimuleren. Ook is er veel werk en energie gestoken in activiteiten die er voor gezorgd hebben dat zoveel mogelijk mensen mee kunnen blijven doen in onze stad. Want niemand mag aan de kant blijven staan. Investeren in onze stad, onze burgers, bedrijven en instellingen doe je samen. In talloze activiteiten is vanuit dat gemeenschappelijke belang gezamenlijk opgetrokken. Dat besef van gemeenschappelijk belang is bepalend voor het succes van de vele geslaagde initiatieven van het afgelopen jaar. Het gemeentebestuur is er van overtuigd dat we deze gezamenlijke focus ook in de komende periode hard nodig zullen hebben, juist in een tijd waarin bezuinigingen en maatschappelijke tegenstellingen ons parten spelen. Het is dan ook goed om met elkaar vast te stellen dat de Zoetermeerse samenleving eensgezind en veerkrachtig genoeg is om de uitdagingen voor de toekomst met een gerust tegemoet te zien ook al zal dat niet vanzelf gaan en van ons allemaal extra inzet vragen. De eerste ronde van bezuinigmaatregelen zijn in 2009 door de raad vastgesteld. Dit zonder het voorzieningenniveau en de dienstverlening aan burgers aan te tasten. Ook de lasten voor de burgers zijn niet extra verhoogd. De effecten van de economische recessie zijn in 2009 ook in Zoetermeer zichtbaar geworden. Verlies aan banen, oplopende werkloosheidscijfers, achterblijvende investeringen in de marktsector en stagnatie op de woningmarkt doen zich ook in Zoetermeer voor. Toch staan we er in Zoetermeer beter voor dan in tal van andere gemeenten. De door het gemeentestuur genomen crisismaatregelen hebben een dempende werking. De Zoetermeerse economie is relatief gedifferentieerd van samenstelling en daardoor beter bestand tegen de crisis. Daarnaast is het sociale beleid van de gemeente succesvol in het snel weer aan de slag helpen van werklozen en een doelgericht armoede beleid gericht op participatie. Eind 2009 is de gemeente opgeschrikt door de ontwikkelingen rond het bedrijf Sterigenics. In oktober 2009 werd duidelijk dat In de periode 2006-2009 er een verhoogde uitstoot van ethyleenoxide heeft plaatsgevonden, die ver boven de afgegeven norm uit de milieuvergunning lag. De politieke en maatschappelijke onrust heeft geleid tot het in gang zetten van allerlei onderzoeken die er toe moeten leiden dat de onderste steen boven komt. Dit betreft het ambtelijk en politiekbestuurlijk handelen rond het dossier Sterigenics op het totale terrein van vergunningverlening, toezicht en handhaving. Ook is nader onderzoek ingesteld naar de gezondheidsrisico’s en de mogelijkheden voor een bevolkingsonderzoek in samenwerking met de GGD en het RIVM. Verder loopt er een strafrechtelijk onderzoek en heeft ook de onderzoeksraad voor de veiligheid van Pieter van Vollenhove een vooronderzoek ingesteld. Het jaarverslag gaat in op de belangrijkste gemeentelijke inspanningen. De doelstellingen van waaruit is gewerkt en de geleverde prestaties over 2009 zijn per programma weergegeven. De financiële vertaling hiervan staat in de jaarrekening. Het collegeprogramma 2006-2010 (Mee(r)doen) was een belangrijk richtsnoer voor het beleid. ln het oog springende zaken in 2009: • • •

Het bijstandsvolume is relatief weinig gestegen ondanks de toename niet-werkende werkzoekenden (continuering succesvolle SEA aanpak) De 10.000ste Zoetermeer-Pas is uitgereikt waardoor meer mensen in een achterstandsituatie mee kunnen blijven doen in de stad Er is blijvende aandacht voor leefbaarheid en veiligheid (o.a.campagne ZoetermeerVeilig) (inzet extra “verloederingsgelden” van het rijk)

3

Jaarstukken 2009

• • • • • • • • •

Klanten zijn tevreden over de huishoudelijke hulp Jongeren krijgen extra aandacht (onderwijs, nieuwe brede scholen, jongerenhuisvesting, bestrijding overlast) Er zijn nieuwe stappen gezet op weg naar de ontwikkeling van het Stadsforum en permanente huisvesting voor het amateurtheater in Zoetermeer Er is vertraging in de realisatie van het nieuwe sportcomplex voor DSO, dat nu in het tweede kwartaal 2010 opgeleverd zal worden De plannen rond de binnenstadsvisie, plannen van Snowworld, Bleizo en de infrastructuur van de stad zijn verder ontwikkeld Er is extra aandacht voor het onderhoud en beheer van de openbare ruimte en een toenemende waardering van de burgers De publieke dienstverlening is verder verbeterd De Stadsvisie 2030 (o.a. versterking duurzaamheid, wijkontwikkeling, investeringsagenda) is verder uitgewerkt De gemeente is toegetreden tot de G32 en er is een uitvoeringsagenda “New Towns” met het rijk en de Ortega gemeenten opgesteld

Het resultaat is € 3,8 mln. positief. Ten opzichte van de gewijzigde begroting is dit € 1,6 mln. voordeliger. De belangrijkste oorzaken worden toegelicht op bladzijde 7. De in 2009 bereikte resultaten zijn bereikt door inzet en samenwerking met veel betrokken partijen in Zoetermeer. Wij hopen ook in 2010 weer op elkaar te mogen rekenen om verder samen aan onze stad te kunnen bouwen.

Het college van burgemeester en wethouders

Jaarstukken 2009

4

Inhoudsopgave 1.

SAMENVATTEND RESULTAAT 2009 ........................................................................................... 6

1.1 1.2 1.3 2.

INLEIDING ................................................................................................................................ 6 LEESWIJZER ............................................................................................................................. 6 EXPLOITATIERESULTAAT VOOR EN NA GEAUTORISEERDE RESULTAATBESTEMMING ............ 6 JAARVERSLAG – ONDERDEEL PROGRAMMAVERANTWOORDING ............................... 8

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12 2.13 2.14 2.15 2.16 2.17 2.18 2.19 2.20 3.

PROGRAMMA 1 SOCIALE VOORZIENINGEN ............................................................................. 8 PROGRAMMA 2 WELZIJN EN ZORG ........................................................................................ 15 PROGRAMMA 3 NATUUR EN MILIEU ...................................................................................... 21 PROGRAMMA 4 JEUGD EN ONDERWIJS .................................................................................. 28 PROGRAMMA 5 KUNST, CULTUUR EN BIBLIOTHEEK ............................................................ 33 PROGRAMMA 6 SPORT EN BEWEGEN ..................................................................................... 37 PROGRAMMA 7 VEILIGHEID .................................................................................................. 41 PROGRAMMA 8 BESTUUR EN DIENSTVERLENING .................................................................. 45 PROGRAMMA 9 INRICHTING VAN DE STAD ............................................................................ 51 PROGRAMMA 10 ECONOMIE .................................................................................................. 56 PROGRAMMA 11 WONEN EN BOUWEN .................................................................................. 61 PROGRAMMA 12 OPBAAR GEBIED ......................................................................................... 66 OVERZICHT ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN ........................................... 70 PARAGRAAF LOKALE HEFFINGEN.......................................................................................... 72 PARAGRAAF WEERSTANDSVERMOGEN ................................................................................. 76 PARAGRAAF ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN ................................................................... 80 PARAGRAAF FINANCIERING .................................................................................................. 85 BEDRIJFSVOERINGPARAGRAAF ............................................................................................. 87 PARAGRAAF VERBONDEN PARTIJEN ..................................................................................... 94 PARAGRAAF GRONDBELEID .................................................................................................. 96 JAARREKENING............................................................................................................. 100

3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 4.

GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING EN RESULTAATBEPALING .......................................... 100 ACCOUNTANTSVERKLARING ............................................................................................... 105 PROGRAMMAREKENING MET TOELICHTING ........................................................................ 107 BALANS MET TOELICHTING ................................................................................................. 132 BIJZONDERE GEBEURTENISSEN NA BALANSDATUM ............................................................ 163 SISA BIJLAGE (SINGLE INFORMATION SINGLE AUDIT) ....................................................... 164 ORGANISATIE................................................................................................................. 175

4.1 4.2

ORGANISATIEMODEL ........................................................................................................... 175 GEMEENTEBESTUUR ............................................................................................................ 176

BIJLAGE 1: RISICO´S BEHOREND BIJ DE PARAGRAAF WEERSTANDSVERMOGEN ............... 179

5

Jaarstukken 2009

Samenvattend resultaat 2009

1. Samenvattend resultaat 2009 1.1.

Inleiding

De jaarstukken 2009 bestaan uit het jaarverslag 2009 en de jaarrekening 2009. Met deze jaarstukken legt het college verantwoording af over het in 2009 gevoerde beleid. Accountantscontrole Met het door de raad vastgestelde normenkader heeft de accountant de jaarrekening getoetst aan de hand van het uitgewerkte controleprotocol. De accountantscontrole betreft naast een oordeel over het getrouwe beeld ook een oordeel over de rechtmatigheid. De accountant heeft vastgesteld dat het jaarverslagdeel van dit concernverslag in lijn is met de jaarrekening. Voor meer informatie over de accountantscontrole kunt u terecht in paragraaf 3.2 van dit document.

1.2.

Leeswijzer

De jaarstukken bestaan uit de programmaverantwoording (blz. 7 tot en met 99) en de jaarrekening (vanaf blz. 100). Voor de programmaverantwoording dient het bij de begroting vastgestelde beleid als uitgangspunt. Per programma wordt ingegaan op de vragen: • Wat hebben we bereikt • Wat hebben we gedaan • Wat heeft het gekost en opgebracht

1.3.

Exploitatieresultaat voor en na geautoriseerde resultaatbestemming Bedragen * € 1.000

Financieel resultaat

Primitieve begroting 2009 (1)

Begroting 2009 na wijzigingen (2)

Rekening 2009 (3)

Afwijking 2009 (2) - (3)

Baten Lasten Resultaat voor bestemming

364.759 343.280 21.479

412.121 404.278 7.843

363.701 349.358 14.343

48.420 54.920 6.500

N V V

Onttrekkingen aan reserves Toevoegingen aan reserves Saldo mutaties reserves

40.582 62.061 -21.479

61.370 66.937 -5.567

42.186 52.698 -10.512

19.184 14.239 4.945

N V N

0

2.276

3.831

1.555

V

Resultaat na bestemming N = nadeel V = voordeel

Het rekeningresultaat is gedefinieerd als het verschil tussen baten en lasten en bedraagt € 3,831 mln. positief. In de begroting na wijziging was rekening gehouden met een rekeningresultaat van € 2,276 mln.. In de loop van het jaar is de raad door middel van de tussenberichten geïnformeerd over de verwachting ten aanzien van het financiële rekeningresultaat. De meeste afwijkingen die in de Tussenberichten onder uw aandacht zijn gebracht zijn niet concreet verwerkt in de begroting zelf maar hadden het karakter van ’meldingen’. In onderstaande tabel is het saldo van de aangegeven meldingen en begrotingswijzigingen weergegeven (kolom c). Het definitieve rekeningresultaat van € 3,831 mln. wijkt € 1,693 mln. af van de eerdere verwachting. Jaarrekening 2009 t.o.v. begroting resp. tussenberichten (TB) Begroot saldo na Alle verwachtinVerwacht eindSaldo werkelijk wijziging gen bij TB 1, 2, 3 saldo bij TB 3\ niet in BW A B C=A+B D 2,276 - 0,137 2,138 3,831

Jaarstukken 2009

6

Bedragen * € 1 mln.

Verschil t.o.v. TB 3

Verschil t.o.v. begroting

E=D-C 1,693

E=D-A 1,555

Samenvattend resultaat 2009

De toelichting op de verschillen ten opzichte van de begroting is in de jaarrekening in detail toegelicht. In onderstaande tabel treft u een opsomming, gesorteerd naar programma, van de afwijkingen groter dan € 0,3 mln. (afgerond). Rekeningsresultaat 2009, afwijkingen > € 0,3 mln. Programma 1 2

3 6 8

11

12 OAD

Omschrijving Inkomensondersteunende maatregelen Bijdrage GGD Ondersteuning WMO WMO terugbetaling 2008 Afvalinzameling, verwerkingskosten Exploitatie resultaat V&A Project dienstverlening Call centre Wauw 3 Vacaturevervulling Bouwleges Bouwvergunningverlening, -handhaving Opbrengst eenmalige erfpacht Energie openbare ruimte, afrekening voorgaande jaren Dividend Eneco Algemene uitkering voorgaande jaren

Afwijking t.o.v. begroting (* € 1 mln.) 2,00 - 0,40 - 0,50 0,30 0,45 0,40 - 0,30 - 0,35 - 0,40 - 0,65 1,00 - 0,30 0,60 0,60 - 0,80 0,50

De meeste van deze afwijkingen zijn in de genoemde tussenberichten eerder onder uw aandacht gebracht.

7

Jaarstukken 2009

Programma 1 Sociale voorzieningen

2. Jaarverslag – onderdeel programmaverantwoording De programmaverantwoording is integrale verantwoording op hoofdlijnen van het gevoerde beleid in 2009. De volgende vragen staan hierbij centraal: • Wat hebben we bereikt • Wat hebben we gedaan • Wat heeft het gekost en opgebracht

2.1. 2.1.1.

Programma 1 Sociale Voorzieningen Algemene doelstelling

De algemene doelstelling is dat de burgers van Zoetermeer op een volwaardige wijze moeten kunnen deelnemen aan de Zoetermeerse samenleving. Hiervan uitgaande is de hoofddoelstelling binnen het programma Sociale Voorzieningen (Werk Zorg en Inkomen, WZI) het vergroten van de arbeidsparticipatie. Daarnaast zijn activering en zorg voor bijstandsgerechtigden en andere minima belangrijke doelstellingen.

2.1.2.

Wat hebben we bereikt

In 2009 was een forse toename van de werkloosheid en een dalende werkgelegenheid te zien. Door grote inzet zijn toch veel bijstandsgerechtigden aan werk geholpen. Het aantal mensen dat op andere wijze wordt geactiveerd is aanmerkelijk gestegen. De participatiegraad is hierdoor ten opzichte van 2008 bijna gelijk gebleven. Het aantal werklozen (niet-werkende werkzoekenden- nww) bedroeg in december 2008: 2987 personen. Daarna is de werkloosheid in Zoetermeer fors toegenomen. Eind december 2009 waren er 3981 personen als niet-werkende werkzoekende ingeschreven: een toename met ca 33%. Eind december 2009 is het aantal bijstandsgerechtigden onder de 65 jaar 2.133. In dezelfde periode vorig jaar is het aantal klanten onder de 65 jaar 1.903. Er is sprake van toename met 12,1% ten opzichte van december 2008. Het totale bijstandsvolume als percentage van de beroepsbevolking is met slechts 0,4% gestegen ten opzichte van 2008, te weten van 3,3% (2008) naar 3,7% (2009). Dit is vooral te danken aan het feit dat de gemeente erin is geslaagd meer mensen dan verwacht aan werk te helpen. Het percentage uitstroom naar regulier werk was voor 2009 geprognosticeerd op 45%. In 2009 is echter 50% aan regulier werk geholpen, dus 5% meer dan verwacht. Naast uitstroom naar regulier werk is van belang de participatie van mensen te vergroten. Dit geldt vooral voor hen die (nog) niet in staat zijn reguliere arbeid te verrichten. In 2009 zijn 1524 activerings-

Jaarstukken 2009

8


trajecten aangeboden. Dit is 36% meer dan voor 2009 was geprognosticeerd. Hierdoor is de participatiegraad, ondanks de toenemende werkloosheid, bijna gelijk gebleven ten opzichte van 2008. Het beroep op individuele bijzondere bijstand is in 2009 niet gestegen. Wel hebben meer chronisch zieken, gehandicapten en ouderen in Zoetermeer een categoriale toeslag ontvangen. De economische crisis heeft (nog) niet geleid tot een extra toename van de individuele bijzondere bijstand. Dit werd wel verwacht gezien het aantal klanten in de eerste helft van 2009. Daarom is in het Tweede Tussenbericht 2009 de aanvankelijke prognose van 3.175 klanten voor het gehele jaar naar boven bijgesteld: 3.775 klanten. Uiteindelijk hebben 3.084 klanten in 2009 een beroep gedaan op de individuele bijzondere bijstand. Door een goede voorlichting en informatieverstrekking is de gemeente erin geslaagd meer chronisch zieken, gehandicapten en ouderen gebruik te laten maken van categoriale toeslagen.

2.1.3.

Wat hebben we gedaan

Doelstelling 1: Hogere (arbeids)participatie waardoor de economische en/of sociale zelfstandigheid van mensen wordt versterkt 1. Met lokale en regionale partijen (o.a. RPA – Haaglanden) intensief samenwerken voor een goed werkende lokale arbeidsmarkt • Aanpak jeugdwerkloosheid Bestrijding van de jeugdwerkloosheid staat hoog op de Zoetermeerse agenda. Daarom is in 2009 een regionaal convenant gesloten. De wethouders binnen het Regionaal Platform Arbeidsmarktbeleid hebben afgesproken een actieplan uit te laten voeren ter bestrijding van de stijgende werkloosheid. Het actieplan heeft tot doel leerwerkplekken, arbeidsplaatsen en stageplaatsen voor jongeren te realiseren. De geprognosticeerde activiteiten voor 2009 zijn ruimschoots gerealiseerd (39 uitplaatsingen naar school/werk). In totaal zijn in 2009, 48 jongeren geplaatst op de arbeidsmarkt, 4 op een leerwerkbaan en 15 op een stage (duaal traject). • Realisatie van een Werkgeversservicepunt Zoetermeer In januari 2009 hebben de samenwerkende partijen: ID College, UWV-Werkbedrijf, DSW en de gemeente Zoetermeer het Werkgeversservicepunt Zoetermeer opgericht. Doelstelling van het Werkgeversservicepunt is vraag en aanbod binnen de lokale arbeidsmarkt effectief en efficiënt met elkaar te matchen. De werkgever staat bij de dienstverlening van het Werkgeversservicepunt centraal. In 2009 heeft het Werkgeversservicepunt 3.503 vacatures bij ondernemers geworven. Hierdoor was het mogelijk om 832 werkloze Zoetermeerse burgers aan een baan te helpen. Een goed resultaat ondanks de slechte arbeidsmarktsituatie in 2009. De dienstverlening van het UWV Werkbedrijf van Zoetermeer is nu zo goed dat zij op de ranglijst van de UWV Werkbedrijven van Nederland een vierde plaats inneemt. • Actualisering van het lokaal arbeidsmarktbeleid en succesvolle arbeidsmarktconferentie In 2009 heeft de raad het gemeentelijk arbeidsmarktbeleid geactualiseerd. Het beleid voor de periode van 2009 tot 2014 zal worden uitgevoerd langs vijf sporen: − Het vergroten van de werkgelegenheid − Voldoende en goed opgeleid personeel − Het bevorderen van de arbeidsdeelname − Het stimuleren van maatschappelijke en burgerparticipatie − Het verbeteren van de uitvoering Hierbij betrokken zijn de doorontwikkeling van het Leerwerkloket, uitvoering van het project Leven Lang Leren in Zoetermeer, Samenwerking Onderwijs Bedrijfsleven (SOB) en afspraken met ondernemers in het kader van de Sociaal Economische Agenda (SEA). In november heeft Zoetermeer een landelijke arbeidsmarktconferentie georganiseerd, waarbij ook veel aandacht was voor de methodiek van het SEA. • Invoering van de Wet Investeren in Jongeren (WIJ) De WIJ is per 1 oktober 2009 landelijk ingevoerd. De gemeente is, ondanks de grote tijdsdruk die op de invoering zat, goed in staat geweest om deze nieuwe wet in te voeren. Per 1 oktober ontvangt iedere jongere tot 27 jaar die zich meldt een passend werkleeraanbod. • Aanpassing van de re-integratieverordening Nadat de raad op 15 december 2008 de re-integratieverordening heeft vastgesteld zijn er nieuwe beleidsregels opgesteld. Hierdoor zijn de regels in overeenstemming gebracht met het beleidsplan re-integratie 2008-2011. Tegelijkertijd is de verordening aangepast zodat deze vanaf 2009 voldoet

9

Jaarstukken 2009


aan de doelstelling de administratieve lasten voor de burger te verminderen. • Hulp aan zelfstandigen (Bbz) De uitvoering van de regeling Besluit bijstandsverlening zelfstandigen is in 2009 bij het Regionaal Bureau Zelfstandigen (RBZ) te Rotterdam belegd. Er is een duidelijke groei zichtbaar geweest van het aantal aanvragen op het terrein van de Bbz. In 2009 zijn in totaal 33 personen ingestroomd in het bijstandsgedeelte van de Bbz. In 2008 waren dit 18 personen. Dit is logisch aangezien de economische crisis veel (kleine) zelfstandigen (waaronder zzp-ers) in de problemen heeft gebracht. RBZ heeft in 2009 voorlichtingsbijeenkomsten gegeven in Zoetermeer over de mogelijkheden die de Bbz kan bieden aan ondernemers in financiële problemen. Deze voorlichtingsbijeenkomsten zullen ook in 2010 gegeven blijven worden. • Samenwerking met het UWV-Werkbedrijf (Werkplein Zoetermeer) In 2009 is de samenwerking verstevigd. De dienstverlening aan de klanten is verbeterd op bijvoorbeeld de principes vaste contactpersoon, maatwerk en voorlichting. Het UWV Werkbedrijf en de gemeente Zoetermeer voeren inmiddels een gezamenlijke intake van de klant uit. Door de sterk toegenomen instroom kwamen de afhandelingstijden onder druk te staan, maar zij zijn wel binnen de norm gebleven door inzet van extra personeel. 2. Een effectief re-integratiebeleid uitvoeren: • Met een grotere uitstroom uit de bijstand • Door het beperken van de instroom in de bijstand • Het versterken van passende re-integratie-instrumenten aan niet-uitkeringsgerechtigden • Door het bevorderen van maatschappelijke partcipatie. • Grotere uitstroom Naast uitstroom naar regulier werk hebben in 2009 aanmerkelijk meer mensen een gesubsidieerde baan gekregen. In 2009 hebben in totaal 233 WWB-klanten gebruik gemaakt van deze banen. Ten opzichte van de doelstelling van 165 banen is dit een stijging van 41%. Daarnaast hebben nog eens 212 mensen een Workstar baan gekregen. De gemeente Zoetermeer verstrekt voor de gesubsidieerde banen een loonkostensubsidie. Het gaat er om mensen, die niet direct in staat zijn om regulier werk te verrichten, arbeidsritme te laten behouden of op te laten doen. Via een gesubsidieerde baan worden zij wel geholpen om terug te keren naar de reguliere arbeidsmarkt. De gemeente Zoetermeer kent verschillende vormen van gesubsidieerde arbeid, zoals Re-integratie, Participatie en Directwerkbanen. • Werkacademie (beperken instroom in de bijstand) De Werkacademie, als één van de belangrijkste Work-First activiteiten in Zoetermeer, blijkt steeds succesvoller te zijn bij het snel terugbrengen van werklozen naar de arbeidsmarkt. Het succes van de Werkacademie, alsmede de toegenomen instroom, hebben in 2009 geleid tot de start van een tweede Werkacademie. In 2009 hebben 298 WWB klanten aan de Werkacademie deelgenomen. Daarvan zijn er 160 klanten direct doorgestroomd naar werk. De Werkacademie draagt zo ertoe bij dat minder mensen langdurig in de bijstand blijven. • Buitensteedse (Ex) ID’ers en WIW’ers (niet-uitkeringsgerechtigden). In 2009 hebben 18 buitensteedse ID’ers en WIW’ers (Zoetermeerse burgers die in Den Haag als ID’er of WIW’er werkzaam waren) een outplacementraject aangeboden gekregen om te voorkomen dat ze hun baan zouden verliezen. Ondanks de grote afstand tot de arbeidsmarkt is dat bij twaalf mensen ook gelukt. De overige zes zullen in 2010 nog een vervolgprogramma krijgen. • Bevorderen maatschappelijk participatie. Ten opzichte van 2008 (1,6%) is de maatschappelijk participatie fors gestegen naar 3,5%. Een stijging van meer dan 50%. Dit is vooral te danken aan een grotere inzet van activeringstrajecten (+36%). Nr.

Effectenindicator/ Prestatie-indicator

1.1 1.1

Hogere participatiegraad Vermindering van het aantal niet-werkende werkzoekenden Bijstandsvolume < 65 jaar als % v.d. beroepsbevolking Vergroten uitstroom WWB naar werk Beperken instroom Meer mensen maatschappelijk actief Aantal personen op participatiebanen Aantal personen op reintegratiebanen

1.1 1.1 1.1 1.1 1.1.1 1.1.2

Jaarstukken 2009

10

Realisatie 2008 67,3% 5,2%

Doel 2009 68,6% 5,2%

Realisatie Afwijking 2009 2009 67,7% 0,8% 7,2% -1,9%

Doel Gehaald

3,3%

3,2%

3,7%

-0,5%

18,0% 40% 1,6% 65 42

13,6% 30% P.M. 90 75

10,7% 49% 3,5% 138 95

-2,9% 19,5% n.b. 53% 27%

n.b.


1.1.3 1.1.4 1.1.5

1.1.6

Aantal mensen op (activeringstraject) % uitkeringen-korter dan één jaar %uitstroom naar regulier werk: - na traject - zonder traject % van de uitstroom dat binnen 1 jaar weer instroomt (terugvalpercentage)

1.309 27% 59% 79% 21% 7%

1.123 30% 45%

17%

1.524 33% 50% 75% 25% 14%

36% 3% 5%

-3%

Doelstelling 2: Weinig fraude 1. Voorkomen van onrechtmatig gebruik en misbruik van uitkeringen met behulp van Hoogwaardig Handhaven door het inzetten van een evenwichtig pakket van: • Preventieactiviteiten • Repressieactiviteiten (maatregelenbeleid) • Ook in 2009 lag het accent sterk op preventie en vroegtijdige detectie van fraude. Dat begint met het goed informeren van klanten over rechten en plichten. Tijdens het eerste gesprek krijgen klanten daarover dan ook al meteen een folder. Voor de ontvangst ervan wordt getekend. Tegelijkertijd is de administratieve belasting voor de klant verminderd door de verplichting maandelijks een inkomstenbriefje in te leveren voor bepaalde groepen af te schaffen. • Ook de risicogestuurde handhaving is verder uitgebouwd. Dit gebeurt door gerichte controle op basis van frauderisico. Dit is klantvriendelijker dan algemeen bestandsonderzoek dat soms nodeloos belastend is voor de klant. Reeds bij de behandeling van een uitkeringsaanvraag wordt het frauderisico in beeld gebracht. Verder wordt in samenwerking met de Sociale Inlichtingen en Opsporingsdienst (SIOD) een project uitgevoerd gericht op verdere verbetering van risicogestuurde handhaving. • Bij het voorkomen en vroegtijdig opsporen van fraude is de kennis en vaardigheid van de betrokken medewerkers van groot belang. Daarom hebben de medewerkers aan de poort een kennis- en vaardigheidstraining huisbezoek gevolgd. Ook hebben zij een traject van on-the-job-coaching door ervaren fraudepreventie-medewerkers doorlopen. Verder is het door alle klantmanagers gebruikte Fraudekompas in 2009 geheel geactualiseerd. Dit is een catalogus van mogelijke fraudesignalen en de reactie daarop. Tenslotte is Zoetermeer door het Regionaal Coördinatiepunt Fraudebestrijding HaaglandenHollands Midden gevraagd mee te doen aan een project gericht op optimalisering van de communicatie over handhaving. Goede communicatie kan bijdragen aan fraudepreventie en Zoetermeer doet dan ook mee aan het project. Het sluitstuk van handhaving wordt gevormd door repressie. Het hier gevoerde lik-op-stuk-beleid komt onder meer tot uiting in het aantal opgelegde maatregelen (414 keer in 2009), maar ook in het opmaken van proces-verbaal door de sociale recherche in alle gevallen waarin dat nodig is (14 keer in 2009). • Het aantal opgespoorde fraudezaken is in 2009 licht gestegen ten opzichte van 2008 (4 zaken). Dat is een gevolg van de voortdurende groei van de geautomatiseerde bestandsvergelijking via het Inlichtingenbureau. Het aantal witte fraudezaken - die via die bestandsvergelijking aan het licht komen - groeit dan ook terwijl het aantal zwarte fraudezaken - die aan het licht komen door controle- en opsporingsactiviteiten van de gemeente zelf - al een aantal jaren daalt. Nr.


1.2

Lager % klanten dat fraudeert t.o.v het landelijk 1 gemiddelde 1.2.1 Aantal opgelegde maatregelen 1.2.2. Aantal opgespoorde fraudezaken (witte fraude en overige) 1

Realisatie 2008 3%

Doel 2009 2%

413 150

281 100

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald n.n.b. n.n.b. n.n.b. 414 154

48% 54%

Deze gegevens zijn afkomstig van de Kernkaart WWB 2008 van SZW. Deze bevat nog geen gegevens van 2009 die in mei 2010 worden verwacht, daarom is onder realisatie 2009 geen cijfer opgenomen. Wel zijn de resultaten van 2008 bekend geworden: Het Zoetermeerse percentage over 2008 was 3%. Het gemiddelde van alle gemeenten in de grootte klasse van Zoetermeer over 2008 was 6%. Deze gegevens staan genoemd onder realisatie 2008.

Doelstelling 3: Tijdige uitkeringsverstrekking; een tevreden klant en inkomensondersteunende voorzieningen 1. Een effectief en efficiënt aanvraag- en uitkeringsproces • Ondanks de toename van het aantal meldingen c.q. aantal bijstandsgerechtigden is de gemeente erin geslaagd de afhandelingsduur van de uitkeringsaanvraag te verbeteren ten opzichte van het gestelde doel. De gemiddelde afhandelingsduur is in 2009 met 8% bekort. Met het afschaffen van

11

Jaarstukken 2009


de inkomstenverklaring voor bepaalde doelgroepen wordt de uitkering sneller en eenvoudiger verstrekt en door deze deregulering worden de administratieve lasten voor de klant beperkt. 2. Een continue op dienstverlening gerichte uitvoeringsorganisatie in stand houden • Het meest recente klanttevredenheidsonderzoek WZI is in 2008 gehouden. Eenmaal in de twee jaar vindt een dergelijk onderzoek plaats. Dit betekent dat eerst in 2010 weer een onderzoek wordt uitgevoerd. 3. Inkomensondersteunende voorzieningen. 1. Het verlenen van bijzondere bijstand in de vorm van: • Individuele bijzondere bijstand • Categoriale bijzondere bijstand 2. Collectieve Ziektekostenverzekering 3. Schuldhulpverlening 4. Bieden van kwijtschelding gemeentelijke belastingen 5. Het verstrekken van langdurigheidtoeslag 6. Het verstrekken van de ZoetermeerPas 7. Het verstrekken van bijdragen kinderopvang voor de wettelijke doelgroepen Algemeen Het minimabeleid heeft in 2009 veel aandacht gehad; zo is bijvoorbeeld extra voorlichting gegeven in de Z+ en is de collectieve ziektekostenverzekering verbeterd. Daarnaast zijn de aanvragen klantvriendelijker gemaakt. Er is nog meer samengewerkt met andere organisaties, waardoor snellere verstrekkingen mogelijk werden. Verder is in 2009 een nieuwe richtlijn vastgesteld voor de incassoterugvordering en verhaal Wet Werk en Bijstand. Als onderdeel van deze richtlijn wordt afkoop en kwijtschelding van fraudevorderingen mogelijk, waardoor de sanering van schulden vereenvoudigt. Dat vergroot weer de kans op uitstroom uit de uitkering. De inkomensondersteunende voorzieningen 1.Bijzondere bijstand Het aantal klanten dat individuele bijzondere bijstand heeft ontvangen is ten opzichte van de prognose met 91 gedaald (3%). De in het Tweede Tussenbericht 2009 voorspelde stijging met 200 personen heeft zich ondanks de economische crisis in het laatste kwartaal niet voorgedaan. De categoriale bijzondere bijstand is wel aanmerkelijk gestegen. Het aantal klanten met een categoriale toeslag voor chronisch zieken en gehandicapten bedraagt 388 (stijging 11%). Het aantal klanten met een categoriale oudertoeslag bedraagt 816. Een forse stijging met 133% (!) ten opzichte van de doelstelling. De stijging van de categoriale bijzondere bijstand kan worden toegeschreven aan een goede voorlichting via lokale kranten, mailings en het Z+ magazine. 2.Collectieve ziektenkostenverzekering Het gebruik van de collectieve ziektekostenverzekering is in 2009 behoorlijk gestegen. 2.350 mensen maakte er gebruik van. In 2008 waren dat gemiddeld nog 2.200. De reden voor de stijging was de nieuwe constructie, waarbij klanten die waren aangesloten bij de collectieve ziektekostenverzekering betere voorwaarden kregen dan bij hun oude verzekeraar: een betere dekking tegen lagere kosten. 3.Schuldhulpverlening De effectindicator “verhoging aantal mensen met gebruik van schuldhulpverlening” betreft: het aantal meldingen schuldhulpverlening 2009 ten opzichte van 2008. In 2009 steeg het aantal meldingen met 15% tot 1.159. Dat is onder meer een gevolg van het outreachend werken. Daarnaast speelt de economische crisis een rol. In 2008 waren er 1.008 meldingen. Door forse inzet in de uitvoering en formatie- uitbreiding is het aantal in behandeling genomen verzoeken schuldhulpverlening toegenomen met 58% ten opzichte van de raming. Voorkomen kon worden dat er wachtlijsten ontstonden. Het geraamde aantal voor 2009 was 339. Het werkelijk aantal in behandeling genomen verzoeken schuldhulpverlening was 535. Dankzij de vernieuwing van de werkwijze en meer samenwerking met andere bij de klant betrokken instellingen konden 40% van de minnelijke schuldhulptrajecten succesvol worden afgesloten. Dit is 10% meer dan de raming. 4.Kwijtschelding gemeentelijke belastingen Voor het belastingjaar 2009 is het voor het eerst mogelijk geweest om verzoeken om kwijtschelding geautomatiseerd te toetsen door middel van bestandsvergelijking met de Belastingdienst. Degenen die in 2008 volledig kwijtschelding hebben gekregen van gemeentelijke belastingen en toestemming hebben verleend zijn getoetst (3.900 belastingplichtigen): er is aan 2.650 belasting-

Jaarstukken 2009

12


plichtigen kwijtschelding verleend (68%). Daarnaast hebben 1.700 mensen handmatig om kwijtschelding verzocht. Van deze groep is aan 764 personen kwijtschelding verleend (45%). Totaal is aan 3.414 personen kwijtschelding verleend voor een bedrag van € 1.024.000. Het aantal kwijtscheldingsgerechtigden is met 900 personen toegenomen ten opzichte van 2008. Dit wordt veroorzaakt door de invloed van de financiële crisis. 5.Het verstrekken van langdurigheidstoeslag Het aantal gebruikers van de langdurigheidstoeslag (1076) is in 2009 fors toegenomen ten opzichte van 2008 (675). Dat komt doordat de criteria in de verordening voor de langdurigheidstoeslag in 2009 zijn verruimd. Hierover heeft voorlichting plaatsgevonden. 6.Het verstrekken van de Zoetermeerpas Begin december 2009 is de 10.000-ste ZoetermeerPas op feestelijke wijze uitgereikt. Eind december 2009 heeft de reguliere rechtmatigheidscontrole plaatsgevonden. Eventuele effecten (waarschijnlijke daling van het aantal rechthebbenden) zal gemeld worden in het Eerste Tussenbericht 2010. 7.Kinderopvang In 2009 hebben 151 klanten van de wettelijke doelgroepen een bijdrage gehad voor de kinderopvang. De gemeente slaagt steeds beter om ouders die een re-integratietraject volgen te helpen bij het vinden van kinderopvang. Nr.


1.3 Afhandelingsduur uitkeringsaanvraag 1.3 Uitkomst klanttevredenheidsonderzoek 1.3 Percentage burgers dat gebruikt maakt van inkomensondersteunende regelingen 1.3 Verhoging aantal mensen met gebruik van schuldhulpverlening 1.3.1 Aantal klanten die bijzondere bijstand hebben ontvangen 1.3.2 Aantal klanten met categoriale toeslagen chronisch zieken en gehandicapten 1.3.3 Aantal klanten categoriale ouderentoeslagen 1.3.4 Aantal mensen in behandeling voor schuldhulpverlening 1.3.5 Uitgaven gemeentelijk minimabeleid per inwoner 1 2

Realisatie 2008 92% 1 6,9 5%

Doel 2009 80% 5%

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald 88% 8,0% n.v.t. 5% -

1%

15%

14%

3.386

3.175

3.084

-3%

345

350

388

11%

583

350 339

816 535

133% 58%

€ 66

€ 74

€ 68

-9%

2

Onderzoek vindt eens in de twee jaar plaats. Het volgende onderzoek is derhalve in 2010. De uitgaven op gemeentelijk minimabeleid per inwoner is ten opzichte van 2008 gestegen van € 66 naar € 68. De afwijking ten opzichte van het gestelde doel voor 2009 wordt veroorzaakt door minder klanten in de bijzondere bijstand. In dit bedrag zijn niet de uitgaven opgenomen van de projecten Educheque en Ecoware die ook onder het minimabeleid kunnen worden geschaard. Als deze uitgaven wel worden meegenomen dan komt het gemiddeld bedrag uit op het doel van € 74.

Doelstelling 4: Uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening 1. Uitvoeren van de WSW waarbij: 1. Zoveel mogelijk WSW geïndiceerden werkzaam zijn in een SW verband 2. Het SW bedrijf DSW zich ontwikkelt tot een leerwerkbedrijf 3. Zoveel mogelijk WSW’ers stromen door naar detachering en/of begeleid werken 4. Een activeringsaanbod wordt gedaan aan WSW-geïndiceerden op de wachtlijst die nog niet aan de beurt zijn voor een WSW-dienstverband 1.Zoveel mogelijk geïndiceerden zijn werkzaam in een SW- dienstverband Zoetermeer heeft de taakstelling in 2009 ruimschoots gehaald. De taakstelling bedroeg 322,86 subsidie-eenheden. De realisatie komt uit op 324,73 subsidie-eenheden. Omgerekend betekent dit dat in totaal 413 Zoetermeerse burgers een SW-dienstverband hebben. 2.Het SW-bedrijf DSW ontwikkelt zich tot een mensontwikkelbedrijf DSW heeft in 2009 een grote stap gezet op weg naar mensontwikkeling. De herstructurering van het bedrijf heeft in 2009 haar beslag gekregen. Naast de organisatie op basis van producten en diensten heeft het bedrijf een aparte structuur gekregen voor ontwikkeling van geïndiceerden en reintegratiekandidaten. 3.Zoveel mogelijk WSW’ ers stromen door naar detachering of begeleid werken De doelstelling 120 WSW’ers te laten doorstromen naar detachering of begeleid werken is in 2009 e gehaald. De beweging “van binnen naar buiten” moet er uiteindelijk toe leiden dat 1/3 van de SWwerknemers buiten de deur werkzaam is. Met ruim 130 extern geplaatste medewerkers in 2009 ligt DSW op koers om die doelstelling in 2012 te bereiken.

13

Jaarstukken 2009


4.Een activeringsaanbod wordt gedaan aan geïndiceerden op de wachtlijst De rijksbijdrage is niet voldoende om alle geïndiceerden een SW-dienstverband aan te bieden. Daardoor ontstaat een wachtlijst. Zoetermeer streeft ernaar zoveel mogelijk geïndiceerden op die wachtlijst vooruitlopend op instroom een wachtlijstdienstverband aan te bieden. De wachtlijst stabiliseert zich op 79 personen eind december 2009. Vrijwel alle bijstandsgerechtigden op de wachtlijst hebben inmiddels een wachtlijstdienstverband. Het aantal is gestegen tot 21 van de 23 kandidaten (90%). Het merendeel van deze wachtlijst bestaat dus uit mensen met een UWV-uitkering. Daarom zijn eind 2009 contracten gesloten met het UWV om een dergelijk wachtlijstdienstverband ook voor geïndiceerden op de wachtlijst met een UWV-gerelateerde uitkering mogelijk te maken. Nr.


Aantal SW geindiceerden op wachtlijst hebben een passend activeringsaanbod 1.4.1 Aantal Zoetermeerse burgers dat aangewezen is op werk in SW verband: • Wachtlijst • WSW’ ers binnen SW locatie • WSW’ ers geplaatst buiten WSW locatie 1.4.2 % mensen op de wachtlijst met traject

Realisatie 2008

Doel 2009 P.M.

416

370

492

33%

P.M.

79 283 130 27

n.b.

n.b.

1.4

2.1.4.

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald 21 n.b. n.b.

Wat heeft het gekost en opgebracht Bedragen * € 1.000

Financieel resultaat Lasten Baten Resultaat voor bestemming N = nadeel V = voordeel



65.082 48.763 16.319

68.493 52.255 16.238

Rekening 2009 (3)

Afwijking 2009

72.178 58.251 13.927

De toelichting op de financiën vindt u in de programmarekening vanaf bladzijde 108.

Jaarstukken 2009

14

(2) - (3)

3.685 5.996 2.311

N V V

Programma 2 Welzijn en zorg

2.2. 2.2.1.

Programma 2 Welzijn en zorg Algemene doelstelling

Zoetermeer wil een sterke, sociale en gezonde stad zijn. Zoetermeerders zorgen voor elkaar. Iedereen krijgt gelijke kansen om mee te doen. De gezondheid van inwoners wordt zoveel mogelijk bevorderd. We stellen Inwoners in staat hun verantwoordelijkheid te nemen. En dat vooral in hun eigen leef- en woonomgeving. Vandaar dat steeds meer aandacht uitgaat naar de mogelijkheden en voorzieningen op buurten wijkniveau.

2.2.2.


Zorg Aan 2653 huishoudens is huishoudelijke hulp verstrekt. In 2009 werden 833 nieuwe aanvragen voor huishoudelijk hulp toegekend. Het aantal uren PGB is gestegen ten opzichte van vorig jaar. 88% van de ondervraagden is zeer tevreden over de kwaliteit van de ondersteuning en/of de voorziening. De gezondheidsnota is vastgesteld en er zijn actieplannen gestart om het schadelijke of overmatig gebruik van alcohol & drugs terug te dringen, overgewicht tegen te gaan, depressies terug te dringen en het bevorderen van niet-roken. Op het gebied van de toegankelijkheid is een commissie geïnstalleerd die gemeentelijke plannen vanuit gebruikersperspectief toetst op de toegankelijkheid van gemeentelijke gebouwen en de inrichting van het openbaar gebied. Het meldpunt Bezorgd is geopend voor burgers waarin inwoners melding kunnen maken als zij zich ernstig bezorgd maken over iemand met psychosociale problemen. Woonservicezones In 2009 is de vijfde woonservicezone gerealiseerd in de wijk Seghwaert. De eerste paal is in december in de grond geslagen voor de bouw van Campus Oosterheem, het nieuwe woonzorgcentrum met bijbehorende voorzieningen voor de zesde woonservicezone in Oosterheem. Lange tijd had de provincie bezwaar tegen het planologisch vrijgeven van de Katwijkerlaantrace voor de bouw van een kleinschalig woonzorgcomplex in Rokkeveen. Eind 2009 heeft de provincie deze bezwaren ingetrokken. Op dit moment wordt de nota van uitgangspunten door de gemeente met de ontwikkelaar (corporatie Vestia) opgesteld. Welzijn in de wijken In Buytenwegh is gestart met de pilot voor een wijkontwikkelingsplan. In dit plan is een analyse van de wijk gemaakt, zijn interviews met bewoners afgenomen, is er een wijkinloopavond georganiseerd en is een concept uitvoeringsprogramma opgesteld. De wijken Meerzicht en Seghwaert gaan volgen. Sinds januari 2009 is er een vrijwilligerspas voor alle vrijwilligers, is er een vrijwilligerspagina voor alle organisaties. Sinds juli 2009 is er een verzekering voor alle vrijwilligers in Zoetermeer. Bijzonder sfeervol waren de optredens van de Winterwonderwijken, waarin buurtbewoners hun talent konden laten zien en een ambtelijk koor de juiste noot raakte met kerstliedjes. Meerdere culturen in Zoetermeer In 2009 hebben 281 personen (224 plichtigen en 57 behoeftigen) een inburgeringsaanbod gekregen. De gemeente heeft als doel gesteld dat 80% van de trajecten een duaal karakter moet hebben. Deze ambitie is 2x zo hoog als hetgeen het ministerie vereist in het jaar 2009. Met een duaal traject wordt een duidelijke relatie gelegd tussen inburgering en participatie in de samenleving. Door de doelstelling die het ministerie gesteld heeft ruimschoots te halen heeft de gemeente laten zien dat zij zich uitermate heeft ingezet voor het verbeteren van de kwaliteit van de inburgering. Als vervolg op het succesvolle vorige plan is er een nieuw actieplan Antillianen voor de periode 20102013 opgesteld waarin met name de focus wordt gelegd op het voorkomen van voortijdig schoolverlaters. Eind 2009 vond het Koninkrijksconcert plaats in het Stadstheater met een bezoek van de koningin, prinses Maxima en kroonprins Willem-Alexander en de hoogwaardigheidsbekleders van de Nederlandse Antillen en Aruba.

15

Jaarstukken 2009


Rondom het thema integratie is een eerste symposium georganiseerd onder de naam integratie en diversiteit, inspiratie uit andere landen georganiseerd samen met de Federatie van Internationale Culturele en Vriendschapsverenigingen in Nederland (FICVN).

2.2.3.


Doelstelling 1.1: Actieve bewoners zetten zich ervoor in dat iedereen kan meedoen in de wijk 1. Verbeteren van informatie en communicatie • Met wijknieuwsbrieven en de informatieverstrekking in wijkposten blijven bewoners op de hoogte. 2. Het stimuleren van burgerparticipatie en bewonersinitiatieven • In 2009 is aan negen activiteiten een bijdrage verleend in het kader van de extra impuls sociale wijkactivering 2009-2010. Veel van de projecten lopen door of worden afgerond in 2010. De resultaten van de diverse projecten worden na afloop van deze twee jarige impuls gerapporteerd via een korte publicatie. • In 2009 zijn vanuit het Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling (FMO) de projecten gehonoreerd gericht op: • laagdrempelig preventieaanbod om een bijdrage te leveren aan het voorkomen van ernstige psychische problemen bij kinderen van 4-8 jaar als gevolg van psychosociale, psychische en/of verslavingsproblemen van één van de ouders. • een nieuwe werkwijze om gesprekken te organiseren tussen de bewoners onder begeleiding van een externe deskundige en zonder corporatie. • laagdrempelig muziekonderwijs waarbij ontwikkelingsstoornissen vroegtijdig kunnen worden gesignaleerd. • Een verbinding tussen educatie en entertainment voor kinderen met als doel dat er tijdens de vakantie geen educatieve terugval plaatsvindt. • Het opbouwwerk is geleverd. • De bescheiden omvang van de formatie en de veranderingen in het veld maken dat een discussie over de inhoud van het werk gevoerd moet worden. In 2009 is hier een start mee gemaakt o.a. door een miniconferentie georganiseerd door MOOI. 3. Het versterken van de integratie in de wijk en buurt • De PiëzoCentra hebben veel, anderszins moeilijk bereikbare, allochtone vrouwen en kinderen bereikt en geactiveerd via diverse activiteiten en cursussen. • Aan zeven (allochtone zelf)organisaties is subsidie verstrekt voor het organiseren van diverse sociaal-culturele, taal- en sportactiviteiten. • Als één van de Antillianengemeenten heeft Zoetermeer ook in 2009 Antillianenbeleid gevoerd, dat was gericht op het voorkomen en terugdringen van voortijdig schoolverlaten onder Antilliaanse jongeren. Nr.


Realisatie 2008 21%

2.1.1 % inwoners dat afgelopen jaar actief is geweest om de buurt te verbeteren

Doel 2009 16%

Realisatie Afwijking 2009 2009 22,4% 6,4%

Doel Gehaald

Doelstelling 1.2: Sterke wijken en buurten waar mensen prettig kunnen samenleven met voorzieningen en activiteiten die zijn afgestemd op de eigen wijk en buurt 1. Verminderen van gevoelens van onveiligheid bij wijken buurtbewoners Zie teksten bij doelstelling 1.1 over opbouwwerk en sociale wijkactivering en bij doelstelling 1.4 over wijken buurtwerk 2. Proces van wijkbeheer naar wijkontwikkeling in gang zetten • In 2009 is het traject gestart om in de periode 2009-2012 voor alle wijken een wijkontwikkelingsplan op te stellen, te starten in Buytenwegh, Meerzicht en Seghwaert. De ontwikkeling van het wijkontwikkelingsplan in Buytenwegh is in een vergevorderd stadium. De volgende activiteiten zijn hiervoor uitgevoerd: een analyse van de wijk, interviews onder bewoners, organisatie van een wijk-inloopavond en het opstellen van een concept uitvoeringsprogramma. Nr.


Realisatie 2008 5,9

2.1.2 % sociale kwaliteit l&v

Doel 2009 6,1

Realisatie Afwijking 2009 2009 6,1 -

Doel Gehaald

Doelstelling 1.3: Vergroten van het percentage vrijwilligers 1. Aanboren van nieuwe vrijwilligersbronnen • In 2009 is de bemiddelingsfunctie van het Vrijwilligers Info Punt (VIP) versterkt met de uitbreiding

Jaarstukken 2009

16


van de makelaarsfunctie. • De lokale beursvloer, waarbij bedrijven en verenigingen bij elkaar worden gebracht is ook dit jaar georganiseerd. • Er lijkt een verplaatsing zichtbaar van het verrichten van vrijwilligerswerk naar het aanbieden van vormen als burenhulp. Staan enerzijds de percentages van het vrijwilligerswerk onder druk (van 28,4% in 2008 naar 18,6% in 2009), anderzijds zien we mensen maatschappelijk actief worden op het terrein van het verlenen van burenhulp (van 56,5 % naar 66,1%). 2. Bevorderen dat vrijwilligersorganisaties een diverser vrijwilligersbestand krijgen, zich beter kunnen profileren, minder last hebben van regeldruk en hun ‘markt’ beter kennen • Via de Omnibusenquête van 2009 wordt informatie verkregen over de behoeften aan nieuwe activiteiten op wijkniveau, waarmee verenigingen hun voordeel kunnen doen. • In 2009 is de nieuwe vrijwilligersverzekering met een brede dekking afgesloten, waarmee alle vrijwilligers in Zoetermeer automatisch verzekerd zijn. Dit beperkt de regeldruk voor organisaties en zorgt voor een goede dekking van financiële risico’s die zij lopen tijdens de uitvoering van hun vrijwilligerswerk. • Het VIP heeft voorlichting gegeven aan vrijwilligersorganisaties over diversiteit binnen het vrijwilligerswerk. • Vrijwilligersorganisaties kunnen zich sinds oktober 2009 beter profileren met de maandelijkse Vrijwilligerspagina in de Postiljon. • In 2009 is begonnen met de uitgifte van de Vrijwilligerskaart. Er zijn 3.900 vrijwilligerskaarten uitgegeven. • Dit jaar is een Vrijwilligersfeest georganiseerd voor vrijwilligers in de wijk. De opkomst was hoog: 800 mensen deden mee. 3. Bevorderen van deskundigheid bij vrijwilligers • Het aanbod aan deskundigheidsbevordering bestond in 2009 uit een aantal workshops tijdens bijeenkomsten met vrijwilligersorganisaties. Daarnaast bood het VIP informatie en advies aan vrijwilligersorganisaties over het aanbod aan cursussen in de stad of regio. De behoefte aan cursussen was beperkt. Nr.


Realisatie 2008 1 28,4

2.1.3 % vrijwilligers van totaal aantal bewoners 1

Doel 2009 27%

Realisatie Afwijking 2009 2009 18,6 -8,4

Doel Gehaald

Deze meting is verricht met een andere meetmethodiek

Doelstelling 1.4: Zelfstandig wonende mensen met psychische problemen zijn maatschappelijk actief 1. Dagbesteding • De stichting Landelijke Instelling voor Maatschappelijke Ondersteuning en Rehabilitatie (LIMOR) heeft in 2009 de thuisbegeleiding van mensen met ernstige psychosociale problematiek in Zoetermeer kunnen voortzetten. De gemeente Zoetermeer en LIMOR hadden daartoe aangedrongen na dreigende stagnerende financiering bij de centrumgemeente Den Haag. • De dagbesteding van mensen met ernstige psychosociale problematiek door REAKT is in Zoetermeer voortgezet. De gemeente subsidieert REAKT. 2. Ontmoetingsruimten op wijkniveau • De gemeente heeft zich in 2009 hard gemaakt om Wijkvereniging Rokkeveen nieuw leven in te blazen met hulp van een nieuw interim-bestuur. Dit heeft geleid tot een nieuwe wijkvereniging ’t Prisma • Naast 't Prisma zijn er nog zes andere zelfstandige wijk en buurtverenigingen, die subsidie ontvangen. Samen hebben zij gezorgd voor een breed en pluriform activiteitenaanbod voor de wijk en buurt. De gemiddelde bezettingsgraad (14 dagdelen per week) lag net als 2008 iets onder de norm van 15 dagdelen per week. Nr.


2.1.4 % burgers met psychische problemen dat vindt dat het geheel aan ondersteuning hen zeer veel helpt bij zelfstandig wonen en meedoen

Realisatie Doel Realisatie Afwijking 2008 2009 2009 2009 31,9% nvt 31,8% nulmeting

Doel Gehaald

Doelstelling 1.5: Het leveren van ondersteuning aan ouderen en mensen met een functiebeperking waardoor hun maatschappelijke participatie wordt bevorderd 1. Toegankelijkheid • De Adviescommissie Toegankelijkheid die het college adviseert over toegankelijkheid bij bouwplannen is geïnstalleerd.

17

Jaarstukken 2009


• Er zijn aanpassingen gedaan ter verbetering toegankelijkheid openbare gebouwen en openbaar gebied. Er is specifieke aandacht geweest voor stembureaus, scholen en zorginstellingen. • De meldingen van het meldpunt toegankelijkheid zijn afgehandeld. • De website toegankelijk Zoetermeer is aangevuld en uitgebreid. • Er is veel aandacht besteed aan toegankelijkheid om bewustwording bij inwoners en ondernemers te vergroten (o.a. werkbezoek van staatssecretaris Bussemaker). 2. Zinvolle dagbesteding / activiteiten voor mensen met een functiebeperking en chronisch zieken • De activiteiten voor ouderen in Noordhove (Rogerslijn) en Rokkeveen zijn uitgebreid. In Rokkeveen wordt een deel van de ruimte van de bibliotheek geschikt gemaakt voor activiteiten voor ouderen. Voltooiing in 2010. • Als gevolg van de wijzigingen in de AWBZ is in 2009 extra aandacht besteed aan dementie. Er is een informatiegids uitgebracht voor mensen met geheugenproblemen en hun naasten. In 2010 zal worden besloten over de opzet en invulling van een ontmoetingscentrum voor de doelgroep en hun mantelzorgers. 3. Het bieden van mobiliteit voor mensen met een functiebeperking • De ouderenbus heeft in 2009 gereden conform de twee afgesproken dienstregelingen Nr.


2.1.5 % wmo cliënten dat vindt dat het geheel aan ondersteuning hen heel veel helpt bij zelfstandig wonen en meedoen

Realisatie 2008 94%

Doel 2009 62%

Realisatie Afwijking 2009 2009 89% +27%

Doel Gehaald

Doelstelling 2.1: Het bevorderen van de gezondheid van de Zoetermeerse bewoners en het leveren van kwalitatief noodzakelijke zorg en/of ondersteuning voor mensen met een functiebeperking 1. Het bieden van voorzieningen zodat ouderen en mensen met een functiebeperking zolang als ze zelf willen en mogelijk is zelfstandig wonen • Conform artikel 4 van de Wmo heeft de gemeente de verschillende individuele Wmo voorzieningen ingezet om de beperkingen van klanten met een Wmo indicatie maximaal te compenseren. • 88% van de ondervraagden is zeer tevreden over de kwaliteit van de ondersteuning en/of de voorziening. 2. Het bieden van adequate zorg en ondersteuning naar behoefte aan kwetsbare ouderen, chronisch zieken en mensen met functiebeperkingen • 2.653 Huishoudens hadden ultimo 2009 huishoudelijke hulp. • In 2009 werden 833 nieuwe aanvragen voor huishoudelijk hulp toegekend. Het aantal uren PGB is gestegen ten opzichte van vorig jaar. Vooral voor huishoudelijke hulp in categorie 2 werd vaker een PGB verstrekt. • De klanten waarderden de huishoudelijke hulp met een 7,2. Dat is iets lager dan vorig jaar (7,4). 3. Het uitvoeren van het lokaal gezondheidsbeleid • Als vervolg op de nota Zoetermeer steeds gezonder zijn uitvoeringsprogramma’s opgesteld en gestart voor preventie van roken, overgewicht, diabetes, alcohol en drugs. • Er is een monitor opgesteld om het bereik van uitvoering bij te houden. Deze komt in april 2010 beschikbaar. • Er zijn twee allochtone zorgconsulenten werkzaam om voor mensen met een allochtone afkomst de zorg toegankelijker te maken. Zij hebben 191 individuele consulten en 27 groepsvoorlichtingen gegeven. Nr.


Realisatie 2008 7,6

2.2.1 Tevredenheid huishoudelijke hulp

Doel 2009 8,1

Realisatie Afwijking 2009 2009 7,2 -0,9

Doel Gehaald

Doelstelling 2.2: Meervoudige problematiek wordt vroegtijdig gesignaleerd en aangepakt 1. Het subsidiëren van organisaties die materiële dienstverlening bieden • De gemeente heeft ook in 2009 diverse organisaties gesubsidieerd die sociaal kwetsbare burgers kunnen ondersteunen. • Om mensen te informeren waar ze in Zoetermeer voor hulp terecht kunnen is de brochure ‘Zoetermeerse Wegwijzer voor hulp bij …. ‘ uitgebracht. 2. Het bieden van outreachende schuldhulpverlening aan OOGZ-doelgroepen en organiseren van gecoördineerde nazorg voor ex-gedetineerden • Schuldhulpverlening heeft haar outreachende werkwijze richting sociaal kwetsbare personen

Jaarstukken 2009

18


voortgezet. 3. Het ondersteunen van meldpunten waar burgers en instellingen overlast, zorg om personen en huiselijk geweld kunnen melden • Als men zich ernstig zorgen maakt over een persoon die zelf geen hulp vraagt in Zoetermeer kunnen hulpverlenende instanties of particulieren (sinds 2009) dat melden bij het Meldpunt Bezorgd. Het aantal meldingen bij het Meldpunt Bezorgd is in 2009 sterk gestegen vergeleken met 2008. • In overleg met de organisaties in het Platform OGGZ heeft de gemeente een actieplan Terugdringen aantal zorgwekkende zorgmijders opgesteld. De uitvoering van het actieplan wordt vanuit het gezamenlijke OGGZ-platform gestuurd. • De GGD is in 2009 gestart met de OGGZ-monitor. Gemeenten in de regio willen meer inzicht in de aard en omvang van groepen kwetsbare burgers in de regio. • Het door de gemeente gesubsidieerde advies- en steunpunt huiselijk geweld kreeg in de eerste 9 maanden 32 meldingen van slachtoffers van huiselijk geweld en 3 meldingen van ouderenmishandeling. • De gemeente subsidieert daarnaast het lokaal coördinatiepunt huiselijk geweld. Dit wordt uitgevoerd door Kwadraad. In de eerste helft van 2009 heeft het coördinatiepunt 53 meldingen van huiselijk geweld gecoördineerd. • In april 2009 hebben alle ketenpartners in de regio Haaglanden een convenant ‘integrale aanpak huiselijk geweld’ gesloten voorzien van een concreet uitvoeringsprotocol. Daarnaast is er ook een privacyconvenant ondertekend. 4. Instellingen bieden actief preventieve ondersteuning aan gezinnen en jongeren • Door verschillende instellingen is actief preventieve ondersteuning geboden aan gezinnen en jongeren. Het gaat hierbij onder meer om schoolmaatschappelijk werk, gezinscoaching, vrijwillige thuisbegeleiding, HomeStart, Stevig Ouderschap en opvoedondersteuning vanuit het Opvoedspreekuur. • Specifiek voor jongeren zijn er trainingen sociale vaardigheden, ambulant jongerencoaches, ambulante woonbegeleiding en advies/voorlichting door het Jongereninformatiepunt JIP geboden. Nr.


Realisatie 2008 205

2.2.2 Aantal meldingen bij OGGZ-steunpunt

Doel 2009 165

Realisatie Afwijking 2009 2009 272 117

Doel Gehaald

Doelstelling 2.3: Voorkomen dat mantelzorgers overbelast raken 1. Het bieden van ondersteuning aan mantelzorgers door goede voorlichting en een sterk ondersteuningsaanbod • In 2009 heeft de nieuwe regionale Stichting Rondom Mantelzorg het dienstenpakket van het Zoetermeerse Steunpunt Mantelzorg Vrijwillige Thuishulp (onderdeel Vierstroomzorgring) overgenomen. De gemeente verleent hiervoor subsidie. De verwachte toename van het aantal ingeschreven mantelzorgers bij Stichting Rondom Mantelzorg is nog niet geheel gerealiseerd. Dit is gemeld in het Tweede Tussenbericht. • De vijf gemeenten die de stichting subsidiëren (Zoetermeer, Rijswijk, Leidschendam-Voorburg, Wassenaar en Voorschoten) hebben in 2009 een plan opgesteld voor vergroting van de toegankelijkheid van professionele respijtzorg1 voor mantelzorgers van (dementerende) ouderen vanwege gesignaleerde tekorten in de regio. Hierover vindt overleg plaats met de zorgkantoren, zorgaanbieders en het Centraal indicatieorgaan in de regio. • De raad heeft in december 2009 ingestemd met de uitvoering van de mantelzorgimpuls. 2. Het versterken van de samenhang tussen vrijwilligersorganisaties in de zorg en levensbeschouwelijke instellingen • Afspraken over samenwerking tussen vrijwilligersorganisaties en levensbeschouwelijke organisaties worden vooral op wijkniveau gemaakt. Een voorbeeld is de samenwerking tussen de stichtingen Piëzo en Perron 61 met betrekking tot het project ‘Samenwerken in de Eilandenbuurt’, waarbij de gemeente als regisseur optrad. Nr.


Realisatie Doel Realisatie Afwijking 2008 2009 2009 2009 2.2.3 % mantelzorgers dat zich voldoende ondersteund 65% 10% 60% -15% 2 voelt toename tov 2008 1 2

Doel Gehaald

Respijtzorg is de tijdelijke en volledige overname van zorg van mantelzorger met het doel om die mantelzorger vrijaf te geven. In het Tweede Tussenbericht was aangekondigd, dat de realisatie van 2008 bijzonder hoog was, en dat een verdere verhoging niet in de verwachting lag. De uitkomsten van de Omnibusenquête 2009 verontrust ons daarom niet. Wij zullen de ontwikkelingen in 2010 goed blijven volgen.

19

Jaarstukken 2009


Doelstelling 2.4: Dak- en thuisloosheid komt niet voor in Zoetermeer 1. Het bieden van voldoende opvangplekken en woningen voor mensen in noodsituaties • Woningcorporaties en andere organisaties hebben ook in 2009 het meldpunt Bezorgd ingeschakeld als sociaal kwetsbaren dreigden daken thuisloos te worden. De vrijwillige hulpverlening werd dan ingeschakeld. Op het moment dat deze hulpverlening niet werkte werd het laatste kansbeleid ingezet. Hiermee krijgen huurders een laatste kans om onder strikte voorwaarden en met woonbegeleiding huisuitzetting te voorkomen. In 2009 zijn op deze wijze drie laatste kanscontracten succesvol beëindigd en weer omgezet in reguliere huurcontracten. Er zijn in 2009 zeven contracten afgesloten die in 2010 nog doorlopen. De gezamenlijke woningcorporaties hebben in 2009 52 huisuitzettingen gedaan primair op basis van huurachterstand. Het beleid van de woningcorporaties is er op gericht dat er geen uit huis zettingen van sociaal kwetsbaren plaats vinden. Uit een in 2009 verrichtte inventarisatie is gebleken dat geen uitbreiding van het aantal plaatsen voor noodopvang nodig is in Zoetermeer. Nr.


Realisatie Doel Realisatie Afwijking 2008 2009 2009 2009 nvt nulmeting 0 Nvt

2.2.4 Aantal huisuitzettingen van kwetsbare inwoners

Doel Gehaald

Doelstelling 3: Eén WMO-loket 1. Het telefonisch en digitaal bieden van informatie en advies over zorg, wonen en welzijn • In 2009 kreeg het Wmo loket 4.555 bezoekers en telefonische vragen. Dat is een toename van 15% ten opzichte van 2008 (3.866 bezoekers en telefonische vragen). • In 2009 is de informatievoorziening sterk verbeterd. De website van het Wmo Loket is herschreven. • Er is een koppeling gemaakt naar de website van www.lokaaloket.nl/zoetermeer en www.regelhulp.nl. Met ketenpartners is gekeken hoe we de samenwerking kunnen intensiveren. • De gehandicaptenparkeerkaarten zijn als afhaalproduct te verkrijgen in het Wmo loket en de WWB balie is verplaatst van Markt 2 naar het Publieksplein. • De voorbereiding van de digitale aanvraag van de Zoetermeerpas, en de WMO-producten douchestoel en wandbeugel is in 2009 bijna afgerond. Begin 2010 kunnen de eerste producten digitaal worden aangevraagd. 2. Het bieden van onafhankelijke cliëntondersteuning • In 2009 is een pilot met de ouderenadviseurs gestart waarbij ze twee dagen per week in het Wmo loket zitten. Daarnaast zijn, mede in verband met het wegvallen van de psychosociale problematiek uit de AWBZ, de lijnen met MEE verstevigd en korter gemaakt. Nr.


2.3.

% van de informatiezoekers dat aangeeft dat ze makkelijk de juiste informatie kunnen vinden

2.2.4.

Realisatie Doel Realisatie Afwijking 2008 2009 2009 2009 nvt nulmeting 77,8% nvt

Doel Gehaald


Financieel resultaat Lasten Baten Resultaat voor bestemming



28.935 3.722 25.213

29.329 4.368 24.961

Rekening 2009 (3)

Afwijking 2009

28.043 2.676 25.367

N = nadeel V = voordeel De toelichting op de financiën vindt u in de programmarekening vanaf bladzijde 110.

Jaarstukken 2009

20

(2) - (3)

1.286 1.692 406

V N N

Programma 3 Natuur en milieu

2.3.


2.3.1.

Algemene doelstelling

De schaarse ruimte binnen de stad zal in de toekomst intensiever worden benut voor verdere bebouwing. Vanuit het streven naar duurzaamheid is een logische, efficiënte clustering van nieuwe functies nodig met infrastructuur, intensief ruimtegebruik, duurzame energievoorziening en duurzaam bouwen. Dit uitgangspunt kan echter ook leiden tot spanningen tussen functies. De keuzes die worden gemaakt tussen de functies en de mate waarin de kwaliteit van het leefmilieu gewaarborgd wordt, zullen de toekomstige kwaliteit van de woon- en werkomgeving voor een groot deel bepalen.

2.3.2.


Door de inwoners wordt in toenemende mate de natuur in de stad ervaren en ook in toenemende mate gewaardeerd! Alleen Oosterheem blijft nog achter. Maatregelen zoals de nieuwe stadsboerderij en de nieuwe wijktuin zullen hier mogelijk verandering in brengen. Op het gebied van CO2-reductie zijn grote stappen gezet in de richting van 8% in 2010. Zo zijn bijvoorbeeld alle vergunningen voor de plaatsing van drie windturbines (van 3MW) verleend. Voor de inwoners is vanaf oktober 2009 een aantrekkelijke subsidieregeling beschikbaar. Nieuwe gemeentelijke gebouwen zijn energieneutraal (stadsboerderij, GPR 10) tot bijna energieneutraal (welzijnscluster Oosterheem, GPR 8,5) gerealiseerd. Voor de bestaande gemeentelijke gebouwen en installaties zijn maatregelen deels in uitvoering en deels in voorbereiding. Zoetermeer excelleert landelijk op het gebied van energiezuinige openbare verlichting. In 2011 zal conform afspraak in het kader van het programma Duurzaam Zoetermeer over de behaalde CO2-reductie worden gerapporteerd. Op het gebied van geluidsreductie door wegverkeer heeft de gemeente landelijk gezien een zeer ambitieus actieplan vastgesteld. Daardoor is op delen van onze gemeentelijke hoofdwegenstructuur de geluidshoeveelheid al gehalveerd door de toepassing van stil asfalt. Besloten is om ook de rest van 2 de hoofdwegen van stil asfalt te voorzien en bovendien om extra m geluidsschermen te plaatsen en bij een aantal woningen geluidsisolatie aan te bieden. De aanbesteding van de restafvalverwerking heeft tot een forse financiële besparing geleid. De hoeveelheid restafval blijft stijgen en de hoeveelheid gescheiden afval neemt af. Met de nu gestarte gescheiden inzameling van plastic afval komt hier mogelijk verandering in. Naar aanleiding van een melding over onregelmatigheden in het productieproces van het bedrijf Sterigenics (een bedrijf dat medische instrumenten en kleding chemisch reinigt door middel van ethyleenoxide) heeft de gemeente een aantal onderzoeken gestart naar het bedrijf. Ook zijn er een aantal onderzoeken gestart over de rol van de gemeente naar Sterigenics op het gebied van vergunningverlening, handhaving en controle. De gebeurtenissen rond Sterigenics hebben duidelijk gemaakt dat de komende jaren een inhaalslag moet worden gemaakt op het gebied van procesmatig werken, de kwaliteit van vergunningen en deskundigheid van medewerkers.

21

Jaarstukken 2009

Programma 3 Natuur en Miilieu

2.3.3.


In het kort worden hieronder per doelstelling de activiteiten vermeld plus bijbehorende indicatoren en streefwaarden. Doelstelling 1: Meer en betere natuur in en om Zoetermeer en vergroting van het draagvlak bij de inwoners (Natuurrijk Zoetermeer) 1. Monitoring en advisering over implementeren van natuurambities in gemeentelijke (majeure) projecten en grote inbreidingslocaties (m.b.v. biodiversiteitstoets) • Een gedragscode Flora- en fauna-wet is opgesteld en geïmplementeerd. Als extra ambitie wordt ook bescherming geboden aan soorten van de rode lijsten. • Het gebruik van de NDFF (nationale databank flora en fauna) is geïmplementeerd, zowel bij ruimtelijke ontwikkelingen als bij het beheer van de openbare ruimte. • Bij ruimtelijke plannen voor ondermeer de vierde baan van Snowworld en Palenstein zijn adviezen opgesteld. • Bij de planvorming voor de ontwikkeling van de Nieuwe Driemanspolder is grote voortgang geboekt. Het gebied zal in de toekomst een grote bijdrage kunnen leveren aan de doelstelling meer en betere natuur. 2. Organiseren van participatiebijeenkomsten met natuur- en milieuorganisaties • In 2009 zijn vier participatiebijeenkomsten met de natuur- en milieuorganisaties geweest. In deze bijeenkomsten is onder meer samengewerkt inzake de bomenkap Randstadrail, de bomenkap voor de vernieuwing van het gemaal Meerzicht, de stadsvogelcampagne en de vierde baan bij Snowworld. 3. Exploiteren van stadsboerderijen en wijktuinen • De Stadsboerderijen Balijhoeve en Buitenbeest zijn in 2009 het hele jaar voor het publiek open geweest. Het totale aantal bezoekers over de twee boerderijen bedroeg circa 190.000. Op de boerderijen zijn veel activiteitenprogramma’s aangeboden. • Op de vijf wijktuinen volgden circa 1250 kinderen van groep 5 en 6 het schooltuinprogramma. Bij twee wijktuinen is een pilot uitgevoerd met een vernieuwd programma parallel aan een schooljaar (van sept – juli). Het huidige programma loopt van april tot 15 oktober parallel aan een groeiseizoen. Zowel kinderen als docenten reageren positief op het vernieuwde programma. • Bij de vijf schooltuinen en de twee stadsboerderijen zijn het afgelopen jaar 120 geregistreerde en reguliere vrijwilligers aan de slag geweest. 4. Uitvoeren jaarprogramma Natuur- en milieueducatie • Jaarschijf 2009 is volledig uitgevoerd, inclusief de speerpunten invoering dierenwelzijn en de nieuwe overeenkomst met de stichting dierenopvang. Door 19 scholen (verdeeld over alle wijken) en door de bewoners in Meerzicht op de zaterdag, is meegedaan met het landelijke project Nederland Schoon. • Natuur- en milieueducatie (NME) Zoetermeer heeft de landelijke NME belangenorganisatie Gemeenten voor Duurzame Ontwikkeling (GDO) opgericht. GDO leidt een aantal projecten in opdracht van het Rijk en voor gemeenten en is ook op provinciaal niveau actief. • NME heeft, buiten schooltuinprogramma’s, nog 610 onderwijsprogramma’s aan basissscholen aangeboden, zowel op de NME-locaties, de recreatiegebieden, de natuurtuin, als in de scholen zelf. Bereik: 15.500 kinderen op basisscholen. • NME heeft 70 buitenschoolse programma’s uitgevoerd en daarmee circa 700 kinderen bereikt. • Er zijn een aantal plekken en programma’s ontwikkeld voor maatschappelijke stages samen met Staatsbosbeheer. Het aantal deelnemers in 2009 was circa 80. 5. Begeleiding beheer adoptiegroen • Het aantal adoptieplekken openbaar groen is eind 2009 opgelopen tot 195 die door ongeveer 700 inwoners van Zoetermeer onderhouden worden. Ook zijn er circa 15 adoptie speelplekken en circa 15 adoptie groene schoolpleinen. 6. Organiseren van de dag van het park • De Dag van het Park (ANWB) is voor de vierde keer gehouden. In totaal deden 35 organisaties en verenigingen mee (elk jaar meer) en komen er steeds meer bezoekers (3000 in 2009). Er zijn in twee parken activiteiten georganiseerd. Dit jaar waren er geen bewoners die in hun buurtpark activiteiten organiseerden. 7. Realisatie duurzame stadsboerderij in Oosterheem • De stadsboerderij is grotendeels gerealiseerd en heeft in december zijn naam gekregen; Stadsboerderij de Weidemolen. De afbouw en inrichting en het starten van allerlei uitvoerende onderdelen (o.a. de wijktuinen) gebeurt in 2010. Met de stichting Ipse zijn afspraken gemaakt voor

Jaarstukken 2009

22


het verzorgen van de catering in 2010. 8. Stimuleren toepassing groene daken • Samen met de Raad Voor Ondernemend Zoetermeer (RVOZ) is voor geïntereseerde bedrijven een workshop georganiseerd. Een aantal bedrijven zijn al concrete plannen aan het maken. • De nieuwe stadsboerderij heeft een groen dak en op het welzijnscluster in Oosterheem is intussen ook een groen dak gerealiseerd. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator

Realisatie 2005 73%

3.1 % van de inwoners dat natuur ervaart 1

Doel 2009 80%

Realisatie Afwijking 2009 2009 1 76% -4%

Doel Gehaald

Het resultaat wordt geëvalueerd.

Doelstelling 2: Toename van energiebesparing en de toepassing van duurzame energie (CO2neutraal Zoetermeer) 1. Monitoring en advisering over implementeren van energieambities in gemeentelijke majeure projecten en grote inbreidingslocaties (m.b.v. energievisies) • Er zijn adviezen uitgebracht voor Katwijkerlaantracé, Seghwaert (diverse bouwlocaties), de uitbreiding Snowworld, de Politieacademie en Adventure World. • Aan Eneco management-diensten is opdracht verleend om de gebruiksgegevens voor 2007 op postcodeniveau beschikbaar te stellen. 2. Monitoring, advisering over implementeren van energieambities in gemeentelijke gebouwen en installaties en voorstel voor mogelijkheden duurzaam voorfinancieren • Er zijn voor 18 gemeentelijke gebouwen energielabels of maatwerkadviezen opgesteld. De maatregelen die een redelijke terugverdientijd hebben en die aansluiten bij de onderhoudsplanning worden in een voorstel opgenomen, dat in 2010 aan de raad wordt voorgelegd. • De stadsboerderij is energieneutraal opgeleverd (GPR 10) en het welzijnscluster bijna energieneutraal (GPR 8,5). • Er is een nieuw gemeentelijk beleidskader voor duurzaam bouwen vastgesteld. Nieuwe gemeentelijke gebouwen moeten voortaan streven naar een 10 en minimaal een GPR van 8 halen. Het wettelijk minimum is een 5. 3. Uitvoeren van het plan van aanpak rijkssubsidie lokale klimaatinitiatieven (SLOK) • Deze subsidie is in 2009 beschikbaar gesteld voor de uitvoering van ons actieplan met een uitvoeringsperiode van 4 jaar (tot 2013). Dit actieplan past binnen het kader van het programma Duurzaam Zoetermeer en wordt nu conform geïmplementeerd. • Zoetermeer heeft in het kader van het programma Duurzaam Zoetermeer nog drie subsidieaanvragen ingediend, alleen en in samenwerking met andere partners. De projecten zijn gericht op energiebesparing, duurzame energie, of klimaatneutrale steden. 4. Uitvoeren van haalbaarheidsonderzoek naar warmtenet in Haaglandenverband • Het onderzoek is afgerond. Een regionaal net is op korte termijn niet haalbaar. De regionale samenwerking wordt voortgezet om elkaar te ondersteunen bij het opzetten van kleinere warmtenetten (oftewel warmteclusters). 5. Monitoring en advisering t.b.v. realisatie CO2-neutrale nieuwbouwprojecten • De bouw van de CO2-neutrale stadsboerderij in Oosterheem is afgerond. • Er is een duurzaamheidsparagraaf voor de nota van uitgangspunten voor Bleizo opgesteld. • Er is een haalbaarheidsonderzoek voor warmtelevering voor de omgeving van de Paltelaan uitgevoerd en er is een energievisie uitgebracht voor de locatie Paltelaan. • Er is energieadvies uitgebracht voor de ontwikkeling van vlek A in Oosterheem. • Door de stagnatie op de woningmarkt zijn er voor de andere CO2-neutrale locaties de Denemarkenlaan en de Culturele As vanuit dit aspect weinig activiteiten ontwikkeld. 6. Haalbaarheidsstudie voor een duurzaam energiebedrijf 1.De studie heeft gestalte gekregen op verschillende wijzen: 1. Een pilot met vijf stadswindmolens is gerealiseerd. 2. Er is onderzocht of een investering in een grote windturbine tot de mogelijkheden behoort, besloten is om dit aan een particulier initiatief over te laten; 3. Bij volgende initiatieven, waarbij geïnvesteerd dient te worden in duurzame energie of energiebesparing, zal per geval steeds worden bepaald of de gemeente hierin deelneemt en zo ja in welke vorm. 7. Organiseren ontwerpwedstrijd duurzame stad van de toekomst voor middelbare scholen • De jaarlijkse ontwerpwedstrijd (vanaf 2007) voor middelbare scholieren in het kader van het programma Duurzaam Zoetermeer is ook in 2009 gehouden.

23

Jaarstukken 2009


• Alle middelbare scholen van Zoetermeer deden mee aan het ontwerpen van de duurzame stad van de toekomst. De ontwerpen zijn in wedstrijdvorm gepresenteerd aan de jury, de pers, het publiek en de gemeente. • De gemeente heeft de wedstrijd gefaciliteerd, de grootste inspanning zat echter wederom bij de scholen die het jaarlijks zelf organiseren. Een aantal zeer enthousiaste leraren heeft in 2006/2007 het concept samen met Natuur- en Milieueducatie (NME) bedacht en uitgewerkt. 8. Organiseren scholenuitwisseling over duurzame ontwikkeling • Het inhoudelijk thema was ‘Cubic Mile’. Middelbare scholieren van het ONC in Zoetermeer hebben hun eigen milieugebruiksruimte (uit het verleden, heden en voor de toekomst) opgemeten en in beeld gebracht en vergeleken met die van de zusterstad Litomerice in Tjechië en Nitra in Slowakije. Dit is net als de ontwerpwedstrijd een structureel project in het kader van het programma Duurzaam Zoetermeer. • Bevindingen zijn op locatie (Zoetermeer, Nitra en Litomerice) aan elkaar gepresenteerd. • Dit project is voor het grootste deel gefinancierd met externe subsidies. Door de gemeente (NME) is de subsidieaanvraag, de voorbereiding, de bemiddeling en de uitvoering gedaan. 9. Verspreiding startpakketten ‘Duurzaam Zoetermeer’ voor inwoners • Het 1750e pakket is uitgereikt. Voor de startpakketten wordt aandacht gevraagd via evenementen en de pers. De actie loopt nog door. Inwoners, die een startpakket hebben ontvangen, krijgen een aantal malen een vernieuwde nazending. • De logistiek (samenstelling, opslag en adressering) wordt door de stichting Leerwerkbedrijf Ecoware verzorgd. • Een extra mailing is verzonden naar Zoetermeerpashouders. • Tien pilothuishoudens krijgen try-out pakketten met duurzame producten; zij worden gevolgd en gemonitord om bruikbaarheid en bijdrage aan duurzaamheid van de producten te meten. • Ondernemers bieden kortingsacties aan voor duurzame producten, middels bonnen in de pakketten. 10. Verstrekken subsidie onder andere voor zonnepanelen voor inwoners • Beleidsregels voor de subsidie zijn vastgesteld. De regeling is vanaf september 2009 voor inwoners beschikbaar voor groene daken, isolatie, ventilatiemaatregelen en het plaatsen van zonnepanelen. • In drie maanden vanaf de start zijn al circa 60 aanvragen ontvangen. • De campagne voor de promotie van de regeling is gestart met diverse publicaties. • Het Energieloket (website, mailadres en telefoonnummer) is gestart voor vragen van inwoners en ondernemers over energiebesparing, opwekking duurzame energie en subsidieregelingen. • In september is de thermoscan van Zoetermeer gepubliceerd. Op de gemeentelijke website kunnen inwoners met deze scan een indicatie krijgen van het warmteverlies via hun dak. • Met de ondersteunende regionale actie wonen++ kunnen inwoners een persoonlijk energieadvies krijgen en offertes voor het uitvoeren van maatregelen aan hun woning. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator 3.2 CO2-reductie 1

Realisatie Doel 2008 2009

Realisatie Afwijking 2009 2009

Doel Gehaald

1

Er zijn nog geen gegevens. In 2009 is opdracht gegeven aan ENECO management diensten om een monitor op te stellen van de CO2-uitstoot in Zoetermeer op basis van de werkelijke energieverbruiken op postcodeniveau (jaar 2007). Het is niet mogelijk om van recentere jaren eerder gegevens te krijgen. In 2011 zal worden gerapporteerd over de stand van zaken m.b.t. CO2-reductie t.o.v. de ambitie van 8% reductie in 2010. Deze rapportage zal plaatsvinden op basis van genomen bovenwettelijke maatregelen die leiden tot ‘vermeden’ CO2-emissie.

Doelstelling 3: Geen ernstige geluidhinder, bodemverontreiniging, luchtverontreiniging en niet toegestane risico’s met betrekking tot externe veiligheid (Gezond leefmilieu) 1. Uitvoeren plan van aanpak Geluid en Luchtkwaliteit Nota lucht en geluid (a.g.v. wegverkeer) • Overzichtskaarten voor geluidhinder en luchtkwaliteit i.r.t. wegverkeer zijn opgesteld. • Inwoners zijn actief betrokken bij het tot stand komen van het beleid dat nieuwe geluidsknelpunten moet voorkomen (“Hogere waarden beleid”) en het Actieplan geluid- en luchtkwaliteit om bestaande knelpunten aan te pakken. • Het Actieplan is in november vastgesteld door de raad. Maatregelen zijn ondermeer het toepassen van stille wegdekken, plaatsen, verlengen of verhogen van geluidsschermen en gevelisolatie. Aanpak geluidhinder • In de onderhoudsplanningen is opgenomen dat bij vervanging van de toplaag van de hoofdwegen “Zeer Stil Asfalt” wordt toegepast. Op de Australieweg, Afrikaweg, lus Zuidweg en de Oostweg is Zeer Stil Asfalt (ZSA) aangebracht. Het geluidsscherm langs de Oostweg is geplaatst.

Jaarstukken 2009

24


Verbetering luchtkwaliteit • In oktober 2009 is het aardgasvulpunt aan de Argonstraat geopend. Aanvullend is een promotiecampagne opgezet voor het realiseren van vulpunten en de aanschaf aardgasvoertuigen door ondernemers. • Aardgas is als eis bij de nieuwe OV-concessie van Haaglanden opgenomen. Vanaf 2009 rijden alle Veolia bussen op aardgas. • Er zijn vijf gemeentelijke voertuigen die volledig op aardgas rijden en 12 stuks die gedeeltelijk op aardgas rijden. Bij de gehouden Europese aanbesteding zijn vier huisvuilauto’s besteld die ook volledig op aardgas rijden. 2. Uitvoeren van bodemonderzoek en saneringen • De doelstelling voor het landsdekkend beeld is gehaald. Vijf potentieel spoedeisende locaties zijn onderzocht en niet ernstig gebleken. Daarnaast zijn in verband met projecten en aanvragen van bouwvergunningen de noodzakelijke bodemonderzoeken en saneringen uitgevoerd en beoordeeld. 3. Uitvoeren regionaal programma externe veiligheid • Zoetermeer participeert in het bureau Externe Veiligheid Haaglanden. Het programma is uitgevoerd. • In het kader van milieuvergunningverlening en –toezicht worden bedrijven getoetst aan de regels die gelden op het gebied van externe veiligheid, zoals het BEVI (besluit Externe veiligheid Inrichtingen). • Verder houden de milieu-inspecteurs de risicokaart bij in samenwerking met de gemeentelijke coördinator Rampenbestrijding. Deze risicokaart geeft inzicht in het type bedrijven in Zoetermeer en de gevaarzetting van de desbetreffende bedrijven (is te raadplegen op www.risicokaart.nl). 4. Organiseren van de Week van de Vooruitgang • De Week van de Vooruitgang heeft in de derde week van september plaatsgevonden. • De thema’s waren OV, fiets en schone brandstof. De hoofddoelgroep waren de inwoners van de gemeente. • De autovrije zondag is een onderdeel dat is georganiseerd, inclusief de Starshoe-autoloosloop. • Particuliere initiatieven zijn extra aangemoedigd deze dag. 5. Uitvoeren van reguliere milieucontroles en handhaving • Zoals in het Tweede Tussenbericht is aangegeven is het aantal meldingen voor handhaving milieu (meldingen over geluid en stank) in de eerste helft van 2009 opgelopen tot 108 (tegen 46 meldingen in de eerste helft 2008). De afhandeling van deze meldingen heeft veel tijd gekost en gaat ten koste van de reguliere toezichts- en handhavingstaken van de (juridisch) milieumedewerkers. Na het zomerreces zijn de twee milieu-inspecteurs een groot deel van hun tijd bezig geweest met werkzaamheden in het kader van het dossier Sterigenics. Ook dit heeft gevolgen gehad voor uitvoering van de reguliere werkzaamheden in het kader van milieutoezicht en –handhaving. • In het licht van het dossier Sterigenics zijn de milieu-inspecteurs in het laatste kwartaal van 2009 gestart met een extra controle van de S-categorie bedrijven in Zoetermeer (zogenaamde inhaalslag S-categorie bedrijven). In dit kader zijn de nu geldende milieuvergunningen kritisch doorgenomen, zijn integrale controles (milieu, bouw en brandweer) van deze bedrijven gepland, voorbereid en in januari en februari 2010 uitgevoerd. Hiernaast is wel altijd gereageerd op binnenkomende meldingen in het kader van milieu. Gelet op de beperkt beschikbare capaciteit (2 milieu-inspecteurs) heeft dit ertoe geleid dat ook in de laatste maanden van 2009 het reguliere werk in het kader van milieutoezicht en – handhaving onder druk heeft gestaan en niet volledig is uitgevoerd. • De achterstand in de reguliere milieucontroles uit 2009 (dit betreft dus niet de zwaardere bedrijven uit de S-categorie die in een aparte inhaalslag extra worden gecontroleerd) zullen in 2010 en 2011 worden ingepland. Het inhalen van deze achterstand en de planning ervan wordt ook opgenomen in het handhavingsprogramma milieu 2010. • De gebeurtenissen rond het dossier Sterigenics hebben duidelijk gemaakt dat de komende jaren een inhaalslag zal moeten worden gemaakt op het gebied van procesmatig werken, de kwaliteit van de vergunningen en de specialistische deskundigheid van de medewerkers. • In april 2010 is de laatste hand gelegd aan het handhavingsprogramma 2010 voor het onderdeel milieu, waarin inzichtelijk wordt gemaakt welke werkzaamheden moeten worden uitgevoerd, waar prioriteit aan wordt gegeven en welke capaciteit daarvoor beschikbaar moet zijn. Dit handhavingsprogramma 2010 wordt gevolgd door een integraal handhavingsbeleid en -programma voor de komende jaren waarvan milieutoezicht en -handhaving een belangrijk onderdeel vormt. 6. Implementeren van integrale vergunningverlening en handhaving • De afdeling VTH is intensief bezig met het implementeren van integrale vergunningverlening en handhaving. Dit houdt in dat voorafgaand aan een inspectie in de voorbereidingsfase op grond van dossieronderzoek wordt beoordeeld of het noodzakelijk is dat een bedrijf integraal zal worden

25

Jaarstukken 2009


bezocht door bouw-, milieu-inspecteurs en de brandweer. In het kader van de hierboven genoemde “inhaalslag S-categorie bedrijven” is afgesproken dat al deze bedrijven integraal worden bezocht. Dit is inmiddels ook gebeurd (de integrale inspecties hebben plaatsgevonden in januari en begin februari 2010) en de bevindingen uit deze inspecties worden integraal opgepakt bij de aanpassing van de nu geldende bouwen milieuvergunningen, als dat noodzakelijk is. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator



Doel Gehaald

1

3.3 Aantal ernstig geluidgehinderden 3.3 Percentage milieucontroles die conform het handhavings- en uitvoeringsprogramma is 2 uitgevoerd 1 2

100

100

Aantal ernstig geluidgehinderden was voor 2009 nog niet gekwantificeerd in de programmabegroting. Wel voor 2010. Er zijn geen duidelijke monitoringsresultaten van percentage milieucontroles over 2009 bekend.

Doelstelling 4: Bevorderen van duurzaam inkopen in de eigen organisatie 1. Advisering over implementatie landelijke criteria die al voor 16 productgroepen beschikbaar zijn • De raad heeft in september 2009 de beleidsnota duurzaam inkopen vastgesteld. De raad heeft de ambitie verscherpt in vergelijking met het programma Duurzaam Zoetermeer. Vanaf 2010 moet minimaal 75% duurzaam worden ingekocht en vanaf 2012 moet 100% duurzaam worden ingekocht. 2. Advisering over uitvoeren 4 pilots bij andere productgroepen • Voor het kledingpakket van de afdeling Afvalinzameling is met een aanbesteding een leverancier gecontracteerd die voldoet aan de Fair Wear foundation en het Ecolabel mag voeren. • De aanbesteding van de afvalverwerkingscontracten heeft geleid tot een positief CO2-voordeel door de zeer schone verbranding en een hoog energierendement. • Er wordt verder bij de afvalinzameling al voldaan aan de VROM-lijst (criteria productgroepen) voor duurzaam aanbesteden bij alle gehouden aanbestedingen. 3. Monitoring en advisering over implementeren convenant Duurzaam Zoetermeer met ondernemers • 36 ondernemers doen mee met het convenant Duurzaam Zoetermeer. De samenwerking met RVOZ is gecontinueerd. Na het succesvolle gezamenlijke DOE’Z in januari zijn er ook in oktober workshops gegeven over diverse duurzaamheidaspecten (groene bedrijventerreinen, rijden op aardgas, energie, duurzaam inkopen en subsidies). Hier hebben 100 ondernemers aan meegedaan 4. Vormen koploperalliantie met vooruitstrevende ondernemers • In 2009 was de alliantie er alleen nog maar met de corporaties. Met hun is verkend welke ambities er in het kader van de Nota Duurzaam Bouwen kunnen worden gesteld. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator 3.4 % duurzaam inkoop 1

Realisatie Doel 2008 2009 10% 30%

1


Doel Gehaald

Er zijn nog geen monitoringsresultaten over duurzaam inkopen beschikbaar.

Doelstelling 5: Een effectieve en verantwoorde inzameling en afvoer van (huishoudelijk) afval 5. Implementeren gescheiden inzameling van kunststoffen • De proef voor gescheiden inzameling van kunststof is geslaagd. De gemeenteraad heeft besloten voor heel de stad over te gaan op inzameling met ondergrondse containers. Hiervoor is een uitvoeringplan gemaakt dat heeft geleid tot 11 ondergrondse inzamellocaties naast de 12 bovengrondse locaties uit de proef. De huis-aan-huis inzameling bij de flats in Meerzicht is gecontinueerd tot eind december. 1. Aanbesteding verwerking restafval • De Europese aanbesteding, alleen op basis van de laagste prijs, heeft geleid tot een forse financiële besparing. De overslag en het transport naar de verwerker wordt uitgevoerd door een Zoetermeers bedrijf, MilieuExpress. Voor de verbranding is een overeenkomst gesloten met SITa ReEnergy waarbij de verbranding plaats vindt in Coevorden bij EVI, een dochter van Suez Environnement, in een van de meest moderne, hoogrendement verbrandingsinstallaties. 2. Gescheiden inzameling afvalstoffen conform de verordening en de afvalkalender • Voor 1 januari 2010 zijn de afvalkalenders onder de inwoners verspreid, waarin tips en mogelijkheden voor het beter scheiden van afval onder de aandacht zijn gebracht. Dat is ook gebeurd bij de vele persberichten rondom de invoering van de plastic-inzameling. Op het Zelfbrengdepot kan een extra fractie “gips” worden ingeleverd. 3. Evaluatie inzameling klein chemisch afval (KCA) • Omdat het depot Chroomstraat moest worden gesloten, is het gebruik van de Chemocar en het Afgiftepunt geëvalueerd. Hierbij is besloten eerst de voorziening Afgiftepunt op het Zelfbrengdepot

Jaarstukken 2009

26


te optimaliseren en aan de nieuwe milieu en veiligheidseisen te laten voldoen. Het huis aan huis inzamelen met de Chemocar wordt in 2010 geëvalueerd. 4. Invoeren dat grofvuil ook kan worden gemeld via internet en andere werkwijze voor het ophalen van grofvuil onderzoeken • Deze voorziening is in het laatste kwartaal van 2009 geïmplementeerd en feestelijk in gebruik genomen. Het gebruik loopt gestaag op en per 31 december 2009 is al meer dan 12% van de afspraken via internet geboekt. De raad heeft na een grondig onderzoek en ervaringen van burgers na meerdere discussies besloten de werkwijze te handhaven. Een aantal randvoorwaarden zoals de openingstijden van het depot en het aantal gratis zakken puin en grond, zijn aangepast. 5. Vervanging boven- door ondergrondse GPT-containers • De bestekken zijn gereed, de aanbesteding vindt om technische redenen in 2010 plaats. De levering vindt in de eerste helft van 2010 plaats. 6. Aanleg ondergrondse containers rest- en GFT-afval in herontwikkelingslocaties • In 2009 zijn op de volgende locaties containers geplaatst: Bijdorplaan en van Galenstraat, in totaal vier containers. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator 3.5 Scheidingspercentage huishoudelijk afval 1


1

Realisatie Afwijking 2009 2009 60,1% 0,9%

Doel Gehaald

De hoeveelheid gescheiden ingezameld afval is niet volgens de prognose toegenomen. Voor een groot deel komt dat omdat de opbrengst voor oud papier zeer laag is (daling van 6%).

Doelstelling 6: Veilig, schoon en boeiend water 1. Waterambities implementeren in gemeentelijke plannen en projecten • Dit is in de in 2009 opgestarte en uitgevoerde projecten gebeurd. 2. Actualiseren en uitvoeren van jaarschijf 2009 van het Waterplan • De jaarschijf 2009 is uitgevoerd. Hieronder vallen onder meer de tweede waterverbinding Palenstein-Seghwaert en is de actualisatie van het convenant met de hoogheemraadschappen over het beheer van de hoofdwatergangen in afronding. 3. Bouw van een waterbergingstank (gelijktijdig met de bouw van het rioolgemaal Meerzicht) • Het Definitief ontwerp is afgerond. Voor de bewoners is eind 2009 een informatieavond gehouden. 4. Het verstevigen van 4,5 km riool (‘relining’ met de ‘kousmethode’) • Dit is uitgevoerd. 5. Uitvoeren jaarschijf 2009 van het Gemeentelijk rioleringsplan (GRP) 2007 – 2011 • Het programma is uitgevoerd. De verwachting is dat binnen de looptijd van het GRP de geplande 20 km. riool wordt vervangen dan wel relined. Eind 2009 is in de gehele gemeente een grondwatermeetnet aangelegd.

2.3.4.





22.772 17.014 5.758

25.304 18.884 6.420

Rekening 2009 (3)

Afwijking 2009

24.441 19.078 5.363

(2) - (3)

863 194 1.057

V V V


27

Jaarstukken 2009

Programma 4 Jeugd en onderwijs

2.4.

Programma 4 Jeugd en Onderwijs

2.4.1.


De gemeente Zoetermeer wil alle kinderen en jongeren van 0 tot 23 jaar een goede start en een passende schoolcarrière bieden. Kinderen en jongeren hebben een plek nodig waar ze prettig kunnen opgroeien en zich optimaal kunnen ontwikkelen tot verantwoordelijke en participerende burgers.

2.4.2.


Jeugd De ontwikkeling van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) verloopt voorspoedig. De dertien betrokken partners hebben een startdocument CJG opgesteld en hebben een intentieverklaring ondertekend. Het Centrum voor Jeugd en gezin is vooral gericht op het versterken en verbeteren van de bestaande netwerken. In 2009 is veel aandacht geweest voor de inrichting van het jongerenwerk in Rokkeveen-West. Na overleg met buurtbewoners en jongeren is besloten om in dit wijkdeel een tienersoos in te richten en voor de oudere jeugd mobiel jongerenwerk in te zetten met behulp van bussen. Daarnaast is ook het Mobiel Jongeren Team van start gegaan, is de verwijsindex in gebruik genomen voor de registratie van jongerengroepen en is de jongerenfilm Streetlive gemaakt. Onderwijs Meer aandacht is gegeven aan activiteiten om dreigende taalachterstanden terug te dringen. Het bereik van doelgroepkinderen in de Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) is met 84% behaald, o.a. door uitbreiding van voorschoolse educatie op vier kinderdagverblijven. In het basisonderwijs heeft een uitbreiding plaatsgevonden van 3 naar 8 schakelklassen, de kopklas en het mentorenproject zijn gecontinueerd, evenals de activiteiten in de ouderkamers op basisscholen. Bij de brede schoolontwikkeling zijn vijf nieuwe combinatiefunctionarissen van start gegaan. Deze medewerkers zijn zowel actief op het gebied van sport, als op cultuur en/of onderwijs. Ze combineren hun activiteiten binnen het brede schoolconcept met activiteiten bij sportverenigingen en/of cultuurinstellingen. Het besluit over de herijking van het vervangingsfonds onderwijshuisvesting was in 2009 een belangrijke mijlpaal voor de komende jaren. Hiermee wordt de kwaliteit en ook de duurzaamheid van onderwijsgebouwen gewaarborgd. Ook werd het Picasso Lyceum geopend, het hoogste punt bereikt van het Brede Schoolcomplex Palenstein en werd gestart met de bouw van het scholencomplex in Oosterheem-Zuid. aanvragen vrijstellingen 160 (11%)

absoluut verzuim 74 (6%) luxe verzuim 68 (5%)

zorgmelding 406 (32%)

absoluut verzuim: de leerplichtige jongere staat niet ingeschreven bij een onderw ijsinstelling luxe verzuim: verlof nemen zonder toestemming buiten de schoolvakanties relatief verzuim: de leerplichtige jongere bezoekt de onderw ijsinstelling niet regelmatig zorgmelding: schorsing en opvallend/langdurig verzuim

relatief verzuim 720 (57%)

aanvragen vrijstellingen

Verdeling meldingen naar soort verzuim en aanvraag vrijstelling

Schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten in 20082009 In het schooljaar 2008-2009 bedroeg het totaal aantal leerplichtigen 21.237. De jaarlijkse stijging van de meldingen relatief verzuim (spijbelen) is nagenoeg tot stilstand gekomen (720 ten opzichte van 701 in 20072008). Opvallend is de toename van het aantal meldingen luxeverzuim door strengere controles na de vakanties en betere melding door de scholen. In het schooljaar 2008-2009 zijn 523 nieuwe voortijdig schoolverlaters geregistreerd. Dit is een daling van 7,6% ten opzichte van 2007-2008. Van de 368 begeleide voortijdig schoolverlaters is 38% weer uitgestroomd naar het onderwijs, 27% is aan het werk gegaan en 26% is op een toeleidingstraject geplaatst.

Uitstroom nieuwe vsv-ers schooljaar 2008-2009

Jaarstukken 2009

28


2.4.3.


In het kort worden hieronder per doelstelling de activiteiten vermeld plus bijbehorende indicatoren en streefwaarden. Doelstelling 1: Een goede start 1. Bereik voorschoolse educatie vergroten • Het bereik van de voorschoolse educatie (VVE) is met 84% gestabiliseerd op het niveau van 2008. Het bereik bij de peuters neemt sterk toe doordat een aantal kinderdagverblijven meedoen aan de voorschoolse educatie. • Het bereik bij de kleuters is gegroeid, maar bij de officiële telling is een sterk groeiende basisschool in Oosterheem in het kader van de subsidieregeling nog aangewezen als VVE school en daardoor niet meegenomen in de realisatie. Daardoor is er sprake van een lichte daling. Er vindt echter wel vroegschoolse educatie plaats. • Het verbeterplan toeleiding naar VVE peuterzalen is opgesteld en wordt uitgevoerd. • Het experiment van 3 naar 4 dagdelen op één VVE-locatie is vanwege voldoende deelname geslaagd te noemen. Nog geen totale invoering ivm wachten op voorschriften nieuwe OKE wetgeving (Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie). • Uitbreiding van de voorschoolse educatie op vier kinderdagverblijven. • Experiment gestart om ouderbetrokkenheid te verhogen op VVE peuterzaal en twee basisscholen. • Onderzoek gedaan naar gebruik van ICT in peuterspeelzalen bij de Piramide methode. • Continuering van wijkgerichte netwerken van de professionals in de peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en onderbouw van basisscholen. 2. Subsidiëren van peuterspeelzalen en opvangplaatsen met een sociaal/medische indicatie • De peuterspeelzalen zijn gesubsidieerd. • Het aantal kinderen dat een plaats in de kinderopvang op sociaal medische indicatie heeft gekregen, is in 2009 gedaald. Het aantal aanvragen was lager en door invoering van een indicatiestelling van de GGD werden niet alle aanvragen meer gehonoreerd. 3. Stimuleren van samenwerkingsprojecten als dagarrangementen en Brede School • Binnen de Brede school wordt met vele partners, waaronder de sport en cultuursector, samengewerkt. Voor de Brede School Palenstein is een visiedocument opgesteld. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator

4.1 Doelgroepbereik Voor- en Vroegschoolse Educatie Bereik VVE totaal Bereik peuters 2-3 jaar Bereik kleuters 4-5 jaar

Realisatie 2008

Doel 2009

82% 79% 85%

70% 50% 79%


84% 90% 76%

14% 40% 3%

Doel Gehaald

Doelstelling 2: Een brede ontwikkeling naast school 1. Continueren Brede schoolclusters en uitbreiding in overige wijken • Het Brede School activiteitenprogramma wordt met ingang van het schooljaar 2009/2010 in alle wijken van Zoetermeer aangeboden. Het programma is op wijkniveau opgesteld in samenspraak met onderwijsinstellingen en wijkpartners. De laatste aangesloten wijken zijn Rokkeveen en Seghwaert/Noordhove. 2. Realiseren van voor- en naschoolse opvang op basisscholen via regeling Dagarrangementen • Vanuit de regeling Dagarrangementen zijn twee medewerkers aangesteld. Eén functionaris is actief in het ‘Speeltaalhuis’, waar opvang en het stimuleren van taalontwikkeling wordt gecombineerd. De andere functionaris werkt als onderwijsassistent en pleinwacht. 3. Inzetten van uitvoeringsassistenten voor de Brede Schoolcomplexen • Vanuit de regeling Dagarrangementen is onder externe begeleiding geïnvesteerd in het realiseren van constructieve samenwerking tussen onderwijs en organisaties die o.a. voorzien in voor- en naschoolse opvang en jeugdgezondheidszorg, die in een later stadium het nieuwe Brede School complex Palenstein gaan gebruiken. Dit proces loopt nog door in 2010. • Voor de ondersteuning bij de Brede Schoolactiviteiten zijn twee uitvoeringsassistenten aangesteld, die met name activiteiten verrichten op de multifunctionele schoolcomplexen. 4. Voorstellen ontwikkelen voor de invoering van de regeling Combinatiefuncties • De regeling combinatiefunctionarissen is in 2009 gestart. Vanaf het najaar zijn de eerste vijf functionarissen aangesteld. Deze functionarissen hebben o.a. tot taak jongeren te laten kennismaken met sport en cultuur en hen te stimuleren regelmatig en langdurige sportief of cultureel actief te zijn.

29

Jaarstukken 2009


Nr.


4.2 4.2

Uitbreiding Brede School clusters Gemiddeld aantal bijeenkomsten Brede School Gemiddeld aantal deelnemers per bijeenkomst

Realisatie 2008 8 12

Doel 2009 8 275 20

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald 8 0 306 31 17 3

Doelstelling 3: Een schoolcarrière op maat 1. Uitvoeren beleidsplan Onderwijsachterstandenbeleid (OAB) • Voor- en vroegschoolse educatie (VVE) is gecontinueerd (zie ook Doelstelling 1). • In 2009 zijn er acht schakelklassen gestart en is de kopklas gecontinueerd. In deze klassen wordt extra taalondersteuning geboden. • Het mentorproject, waarbij leerlingen in het basisonderwijs worden begeleid, is gecontinueerd • De activiteiten in het kader van de ouderbetrokkenheid zijn in de ouderkamers van enkele basisscholen in de aandachtswijken gecontinueerd. 2. Uitvoeren Wet Educatie en Beroepsonderwijs • 900 inwoners van Zoetermeer hebben een cursus Nederlands, digitale vaardigheden, budgetteren, Engels, e.d. gevolgd, een stijging van 12,5%. • 180 laaggeletterden volgden een cursus lezen en schrijven. • Aan het VAVO hebben 150 leerlingen deelgenomen, 78% heeft een diploma/certificaat behaald. • De Volksuniversiteit heeft in 2009 aan 680 Zoetermeerders een cursus gegeven. 3. Aanpak Voortijdig Schoolverlaten • Ondersteuningsaanbod gedaan aan alle gemelde (dreigende) voortijdig schoolverlaters; de groep nieuwe VSV’ers neemt af en de overblijvende groep is moeilijker terug te leiden naar onderwijs. • Implementatie verzuimprotocol met aanvulling van protocol ziekteverzuim is gerealiseerd • Preventieproject De Overstap (doorstroom vo-mbo) is met succes uitgevoerd. • Toetreding VO tot het regionale Convenant VSV van het ministerie van OC&W is gerealiseerd. • In samenwerking met ID College is extra aanbod voor het VO en MBO georganiseerd (deskundigheidsbevordering onderwijzend personeel, protocol zorgelijk ziekteverzuim, aansluiting regionaal volgsysteem voor overstappers vo-mbo (VO-ROC), mentorproject). • Intensieve maatwerktrajecten voor risicojongeren is uitgevoerd door Jeugd Interventie Team (JIT) • Voor een sluitende aanpak in de woonbegeleiding voor jongeren heeft een oriëntatie plaatsgevonden op het project Kamers met kansen. • Aansluiting VO op de Verwijsindex Zoetermeer (VIZ) is gerealiseerd. Huidig convenant VIZ is aangevuld met profielen van taken en verantwoordelijkheden van betrokken partners. • Centrum voor Onderwijszorgvragen (ICOZ) is operationeel. 4. Kwaliteitsbevordering onderwijs • Door de schoolbegeleidingsdienst is gewerkt aan de lokale onderwijsprioriteiten op de basisscholen, t.w.: extra begeleiding voor doelgroepleerlingen; inzet bij implementatie ICT in het onderwijs; extra begeleiding aanpak hoogintelligente leerlingen. • Binnen de SIZO aanpak ( Snelle Implementatie ICT in Zoetermeers Onderwijs) is gestart met meer vraaggestuurd werken. Dit houdt in dat het aanbod steeds meer wordt afgestemd op de vraag vanuit de scholen. • Het e-learning programma Fronter wordt voor 60% daadwerkelijk gebruikt op 4 scholen voor voortgezet onderwijs. • Het Cinekid Medialab Zoetermeer 2009 is voor het eerst gehouden in Zoetermeer en is bezocht door 850 leerlingen uit het basis- en voortgezet onderwijs. • Er zijn 15 leerlingen uit het voortgezet onderwijs opgeleid tot Cinekid Superkids in een Train-deTrainer traject van 10 weken; deze leerlingen zijn nu in staat om les te geven aan medeleerlingen en/of leerkrachten. • Er is in het najaar van 2009 een nieuwe website www.SIZOonline.nl ontwikkeld, die meer doelgroepgericht is. • In 2009 hebben 2269 leerkrachten en/of leerlingen een opleiding gevolgd in het SIZO Centre. 5. Passende onderwijshuisvesting • Kwaliteit van het onderwijs is verbeterd door het realiseren van passende huisvesting (in permanente of tijdelijke vorm) voor de Zoetermeerse scholen voor het openbaar en bijzonder primair en voortgezet onderwijs. • In 2009 zijn de volgende specifieke projecten uitgevoerd: planvorming afronden voor het derde deelplan Oosterheem, hoogste punt bouw Brede school Palenstein, oplevering Picasso Lyceum,

Jaarstukken 2009

30


start bouw Vrije school, sloop van de Paulusschool en de planvoorbereiding van de nieuwbouw van het Alfrink College, voor de renovatie van het Erasmus College en voor de nieuwbouw van de basisscholen Paulusschool en de Vijverburgh, de Bernhardschool en de Wilhelminaschool. • De Pleysierschool voor ZMOK-onderwijs is uitgebreid met twee groepen om daarmee de wachtlijsten voor deze school weg te werken. • Zes schoolpleinen zijn verbeterd in Meerzicht (2) en Buytenwegh (4). De beoogde andere vier schoolpleinen hebben door engineering, inspraak en het uitvoeringstraject meer tijd heeft gekost dan gepland. De vier niet gerealiseerde schoolpleinen zijn wel in 2009 voorbereid en uitgewerkt. • Van nader onderzoek naar geïntegreerde huisvesting van ICT opleidingen aan de Denemarkenlaan is vooralsnog afgezien. 6. Leerlingenvervoer • Er zijn 291 aanvragen ingediend voor vergoeding leerlingenvervoer. • 69 aanvragen zijn afgewezen, 21 aanvragen zijn door de Commissie behandeling bezwaar- en beroepsschriften behandeld waarvan 19 bezwaren ongegrond zijn verklaard. Nr.


Realisatie 2008 2 4.3.3 Verminderen uitval nieuwe voortijdig schoolverlaters n.b. 4.3.3 Teruggeleiden naar onderwijs 46% Teruggeleiden naar werk 27% Time-out 18 1 4.3.5 Realisatie nieuwbouw basisonderwijs (Oosterheem) 3 4.3.5 Verbetering aantal schoolpleinen 1 2

1

5

Doel 2009 20% 55% 25% 25 1 10

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald 26% 6% 38% 17% 27% 2% 19 6 1 0 6

4

Deze indicatoren staan in de programmabegroting 2009 onder 4.5. In 2008 zijn de indicatoren voor het voortijdig schoolverlaten gewijzigd. De realisatie 2008 van deze indicator is daarom niet beschikbaar.

Doelstelling 4: Zorg en begeleiding 1. Implementatietraject Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) • Met externe partners is een regiegroep CJG gevormd. • Er is een intentieverklaring CJG ondertekend, een gezamenlijke visie op opvoed- en opgroeiondersteuning ontwikkeld en een bedrijfsplan opgesteld. • CJG-werkgroepen hebben aan uitvoeringsplannen gewerkt voor de onderdelen: CJG-inlooppunten, opvoed- en opgroeiondersteuning en sluitende zorgstructuur 0-23 jaar. 2. Sluitende zorgstructuur • Met de aansluiting van de gemeente bij justitiële casus-overleggen rond (ex)gedetineerde jeugd en criminele jongeren heeft de gemeente haar rol versterkt op het gebied van zorg, onderwijs en werk voor deze jongeren en is een integrale aanpak een stap dichterbij gekomen. • De sluitende structuur rond risicojeugd is een onderdeel van de sluitende zorgstructuur in het kader van het Centrum voor jeugd en gezin. • Naast de toename van het aantal aanmeldingen heeft het schoolmaatschappelijk werk (SMW) ook 75 korte contacten/adviezen aangeboden aan leerkrachten en/of ouders. • De afname van het aantal in behandeling genomen jongeren bij Bureau Jeugdzorg heeft mogelijk te maken met de grotere aandacht voor preventie door andere instellingen (o.a. SMW). • Jongerenwerk, onderwijs, zorg, politie en andere partijen in de wijk zijn door trainingen beter instaat om radicalisering bij jongeren te signaleren en samen oplossingen te zoeken met het motto ‘alert en genuanceerd’. 3. Integrale aanpak • Door deelname van de (jeugd)reclassering aan het Zoetermeers ZorgNetwerk (ZZoN) is de samenwerking rond criminele jongeren verbeterd. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator 4.4 Aantal in behandeling genomen Zoetermeerse jongeren bij bureau Jeugdzorg 4.4 Aantal cliënten van het Opvoedbureau Zoetermeer 4.4 Aantal aanmeldingen schoolmaatschappelijk werk in het basisonderwijs (incl. doorloop uit 2008)

Realisatie 2008 1004

Doel 2009 1000

Realisatie 2009 880

Afwijking 2009 120

Doel Gehaald

-

200

194

6

-

320

380

60

31

Jaarstukken 2009


Doelstelling 5: Een eigen plek in de samenleving 1. Vrijwilligersorganisaties ondersteunen met subsidie • Diverse vrijwilligersorganisaties hebben subsidie ontvangen van de gemeente voor de uitvoering van jongerenactiviteiten. Daarnaast zijn in de jongerenaccommodaties in de wijken activiteiten aangeboden, die zijn afgestemd op de vraag van de jeugd. 2. Het ondersteunen van het accommodatiegebonden en outreachend jongerenwerk. • Het Zoetermeers Mobiel Jongeren Team is uitgebreid en is ter ondersteuning van het outreachend werk ingezet. • In Rokkeveen-West is extra jongerenwerk gerealiseerd in de vorm van de tienersoos aan het Morapad en twee bussen voor de 16+ jeugd. • Er is een begin gemaakt met het realiseren van jongerenontmoetingsplaatsen (JOP’s) en pannakooien in de wijken. 3. Jongerenparticipatie • De gemeentelijke jongerenwebsite www.zoetermeer.nl/jongeren is uitgebreid en is wekelijks geactualiseerd. • Door middel van het jongerenfonds X-ZJON! zijn jongeren in staat gesteld zelf activiteiten te organiseren, o.a. bijdrage aan festival Rokkesteen. • Een vooronderzoek voor structurele jongerenparticipatie in Zoetermeer is afgerond. • Met de film Streetlive laten Zoetermeerse jongeren zelf het ‘straatleven’ in Zoetermeer zien. De film biedt wijkbewoners aanknopingspunten voor het omgaan met jongerenoverlast. In het kader van motie 81 zijn hiervoor meerdere wijkbijeenkomsten georganiseerd. • Via het klussenproject Go4it van Halt zijn jongeren tussen 12 en 16 betrokken bij hun wijk door het uitvoeren van diverse klussen. • Vanwege de verhoging van de projectuurprijs is het aantal beschikbare uren voor de contactpersoon jongerenwerk gedaald. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator 4.5 Een eigen plek in de samenleving: Aantal uren jongerenwerk via MOOI Aantal deelnemers jongerenwerk 4.5 Aantal uren contactpersoon jongerengroepen

2.4.4.

Realisatie 2008

Doel 2009

12.704

12704

19653

22350

673

673

Realisatie Afwijking 2009 2009 Nog niet bekend Nog niet bekend 603

Doel Gehaald

-

/

-

/

70





27.573 5.951 21.622

30.328 9.850 20.478

Rekening 2009 (3)

Afwijking 2009

30.583 9.970 20.613

N = nadeel, V = voordeel. De toelichting op de financiën vindt u in de programmarekening vanaf bladzijde 113.

Jaarstukken 2009

32

(2) - (3)

255 120 135

N V N

Programma 5 Kunst, cultuur en bibliotheek

2.5. 2.5.1.

Programma 5 Kunst, Cultuur en Bibliotheek Algemene doelstelling

Kunst en cultuur wil in de eerste plaats een veelzijdig en kwalitatief goed cultuuraanbod creëren voor een breed publiek. Daarnaast is het van belang dat de inwoners op passende wijze worden gestimuleerd om gebruik te maken van het cultuuraanbod.

2.5.2.


Creëren veelzijdig cultuuraanbod Bij kunst en cultuur gaat het in de eerste plaats om het creëren van een veelzijdig en kwalitatief goed cultuuraanbod voor een breed publiek. Daarnaast is het van belang dat op passende wijze de inwoners worden gestimuleerd om gebruik te maken van het cultuuraanbod. Dit is verder uitgewerkt in het vastgestelde Cultuurprogramma 2005-2008. Bij het cultuuraanbod wordt het accent gelegd op Zoetermeer als één van de New Towns in Nederland. Juist bij het culturele aanbod in een ‘nieuwe’ stad zoals Zoetermeer, wordt er landelijk voor gepleit dit kwalitatief en kwantitatief goed aan te laten sluiten bij de bevolkingsomvang en bevolkingssamenstelling. Dit om het voor de diverse bevolkingsgroepen aantrekkelijk te houden in de New Town te (blijven) wonen. De Zoetermeerse cultuur doet het goed. De Zoetermeerse culturele instellingen presteren goed. Dat neemt niet weg dat de gevolgen van de economische crisis ook in deze sector in 2009 merkbaar zijn geweest. Voor sommige instellingen zijn de bezoekersaantallen lager dan geraamd. De gemeente heeft onderzoek laten doen naar de cultuur in Zoetermeer. De grote culturele instellingen - het centrum voor kunst en cultuur (CKC), stadsmuseum, stadstheater, bibliotheek en de Boerderij - worden door de Zoetermeerders met goede rapportcijfers gewaardeerd. Ook de bezettingsgraad van deze instellingen is hoog. Cultuur lokaal Cultuur Lokaal is in september 2009 voor het eerst in deze vorm gepresenteerd. Het is de culturele uitmarkt voor het nieuwe seizoen. Het is een bundeling van drie bestaande festivals, te weten de Zoetermeerse Uitmarkt, Couleur Locale en de vrijwilligersmarkt. Het leidde tot ‘spetterende optredens op meer dan 5 podia, culturele hoogstandjes en een ongekende stroom aan mogelijkheden waarbij alle Zoetermeerders kunnen inhaken, genieten en beleven.’ Ontwikkeling stadsforum Diverse stappen zijn gezet in de ontwikkeling van het Stadsforum (voorheen: Stadsmuseum Plus). Het concept is verder uitgewerkt. Als onderdeel van de culturele as wordt het een knooppunt voor cultuur en samenleving in Zoetermeer. Het heeft een programma met cultuur, evenementen, debat en educatie. Dit gebeurt in en rond het gebouw aan de Dobbe en in de wijken. De programmering wordt gemaakt in samenwerking met de Zoetermeerse bevolking. Alles is gericht op meedoen. Ontwikkeling amateurtheater Op 6 juli 2009 heeft de gemeenteraad groen licht gegeven voor de ontwikkeling voor een nieuw theater voor de Zoetermeerse amateurtheatergezelschappen. Het theater biedt de faciliteiten voor repetities en voorstellingen. Het moet ook een impuls geven aan de sector door in verschillende functies te voorzien. De gezamenlijke behuizing van diverse amateurtheatergezelschappen biedt kansen voor kennisuitwisseling, het aangaan van nieuwe allianties, het benutten van elkaars kwaliteiten. Realisering vindt naar verwachting plaats eind 2011. Cultuurnota De afgelopen jaren heeft de gemeente geen cultuurnota gehad. Dit najaar zijn de eerste stappen gezet om tot een nieuwe cultuurnota te komen. Op 2 juni 2009 is de startnotitie cultuurbeleid door de raad vastgesteld, waarmee het startsein werd gegeven voor de ontwikkeling van de cultuurnota 2010 - 2013. Deze wordt in nauw overleg met het culturele veld ontwikkeld. Zo zijn twee bijeenkomsten met de acht grotere culturele instellingen belegd en er is op 19 november 2009 het eerste openbaar cultuurdebat gehouden. Zeventig mensen van allerlei verschillende culturele organisaties en verenigingen deden mee met dit debat. Er werd enthousiast discussie gevoerd, waarbij de gemeente allerlei bruikbare handreikingen

33

Jaarstukken 2009


meekreeg voor de cultuurnota 2010-2013. Dit traject resulteerde in een notitie die in 2010 aan de raad wordt aangeboden

2.5.3.


Doelstelling 1: Versterking van de binding met de stad en verbetering marktpositie van de stad 1. Via Stichting Floravontuur stimuleren en organiseren van zes grote evenementen en 45 kleinere evenementen • Subsidie is verleend conform begroting. • Floravontuur heeft haar activiteiten als coördinator, stimulator en initiator van evenementen volgens afspraken vorm gegeven. 2. Stadspromotie activiteiten uitbreiden • Met name activiteiten in het kader van de ‘Big five’ en de daarmee samenhangende samenwerking tussen deze leisure aanbieders, hebben positief bijgedragen aan de stadspromotie. 3. Uitvoering geven aan de evenementennota • In verband met de economische recessie is vanuit de raad € 50.000 extra beschikbaar gesteld om diverse evenementen toch doorgang te laten vinden (Motie “De wereld draait door”). Dit heeft positief bijgedragen aan de uitvoering van evenementennota 4. Opstellen van een evenementenkalender 2010 • De evenementenkalender 2010 is opgesteld conform planning Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator 5.1 Gemiddelde waardering culturele voorzieningen 5.1 Aantal evenementen

Realisatie 2008 nvt nvt

Doel 2009 7,4 52

Realisatie 2009 7,5 51

Afwijking 2009 + 0,1 -1

Doel Gehaald

Doelstelling 2: Eigentijdse en laagdrempelige toegang tot kennis, informatie en cultuur voor alle Zoetermeerse burgers door een vraaggerichte bibliotheekvoorziening en mediabeleid 1. Subsidiëring bibliotheek • De bibliotheek werkte in 2009 aan de uitvoering van het bedrijfsplan 2009-2012. De resultaten over 2009 zijn positief. In het algemeen voorkomende verschijnsel van ‘ontlezing’ lijkt de bodem te zijn bereikt. Het jaar 2010 moet blijken of deze lijn wordt bestendigd. • In december 2009 is de bouw begonnen van het woonzorgcluster in het centrumgebied van Oosterheem. Dit cluster biedt straks onderdak aan het bibliotheekfiliaal voor die wijk. • De bibliotheek heeft daarnaast plannen uitgewerkt voor verkleining van de bestaande bibliotheekfilialen Rokkeveen en Seghwaert. Daarmee is de taakstelling motie 24a voorjaarsdebat 2007 geheel ingevuld. De realisering krijgt zijn beslag in 2010. • In december is de pilot e-books gestart, waarvoor in 2009 een eenmalige extra subsidie was toegekend. Hiermee speelt de bibliotheek in op een snel groeiende vraag. 2. Uitvoering mediawet • De financiële positie van Zoetermeer fm (Zfm) is vanwege langdurig achterblijvende advertentieinkomsten zwak. Met de lokale publieke omroep Zfm zijn gesprekken gevoerd over de toekomst van de omroep, mede ook gelet op de gewijzigde Mediawet. Door een bestuurscrisis binnen Zfm konden de gesprekken nog niet worden afgerond. In juli is de docusoap van Frans Bromet tot stand gekomen en uitgezonden via Omroep West. Zfm heeft daarna extra subsidie gekregen voor een praatprogramma over deze soap. Dit is uitgevoerd. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator 5.2 Prestatieindex bibliotheek 1

1

Realisatie 2008 nvt

Doel 2009 3

Realisatie 2009 3

Afwijking 2009 0

Doel Gehaald

Voor opbouw prestatieindex: zie programmabegroting 2009

Doelstelling 3: Toename cultuurparticipatie 1. Subsidiering CKC • Het CKC heeft het cursusaanbod op het gebied van dans, muziek, beeldende kunst en theater uitgevoerd. Ook zijn cultuureducatieve activiteiten voor het basisonderwijs gestart. • In het schooljaar 2008-2009 is het CKC met een aanbod voor de brede school van start gegaan. Daarmee zijn toen 600 kinderen bereikt. • CKC heeft in 2009 met goed resultaat een klanttevredenheid onderzoek laten uitvoeren en het CKC heeft het certificaat ‘kwaliteit, kunsteducatie en amateurkunst’ behaald.

Jaarstukken 2009

34


2. Aanbieden cultuureducatief aanbod • Een hoogwaardig kunstmenu met professionele voorstellingen en projecten is aan de leerlingen in het basisonderwijs aangeboden. Het aanbod is samengesteld in overleg met een vertegenwoordiging van de scholen en de culturele instellingen. 3. Uitvoeren programmafonds cultuurparticipatie • Het door OC&W vastgestelde werkplan is van het Fonds Cultuurparticipatie 2009 is uitgevoerd. 4. Subsidieren amateurkunst • De mogelijkheden voor amateurkunst werden bevorderd door subsidiëring van verschillende initiatieven en door een tegemoetkoming in de bespeelkosten van de Kleine Zaal van het Stadstheater. • De ontwikkeling van een nieuw theater voor amateurtheatergezelschappen is sterk ingezet. Met het raadsbesluit van 6 juli 2009 is een elementaire stap gezet in dit proces. Najaar 2009 is de locatie Akeleituin gesloopt. De theatergroepen die hier repeteerden kunnen tijdelijk terecht in het Kwadranttheater. In het najaar 2009 is ook een locatieonderzoek uitgevoerd. Op basis daarvan wordt begin 2010 de voorkeurslocatie gekozen, waarna de aanbesteding voor ‘design en build’ kan plaatsvinden. Vooralsnog hebben tien gezelschappen belangstelling getoond voor de mogelijkheden van het nieuwe theater. Nr. 5.3 1

Effectenindicator/ Prestatie-indicator Prestatie index aanbieders cultuurparticipatie

Realisatie 2008 nvt

1

Doel 2009 3

Realisatie 2009 3

Afwijking 2009 0

Doel Gehaald

Voor opbouw prestatieindex: zie programmabegroting 2009

Doelstelling 4: Versterking van het culturele klimaat van de stad 1. Realisatie nieuw Stadsmuseum • Dit jaar zijn de plannen voor het Stadsforum verder uitgewerkt. Het wordt hèt centrum voor cultuur en samenleving in Zoetermeer. Nadat in december 2008 het Koersdocument door de raad was vastgesteld, is in de eerste helft van 2009 het bedrijfsplan ontwikkeld. Dit is besproken in de raad van 6 juli 2009, waar de vraag is gesteld om een aantal punten verder uit te werken. In de vormvrije avond van 23 november 2009 is het inhoudelijke concept voor het Stadsforum gepresenteerd. Het heeft een programma met cultuur, evenementen, debat en educatie. Dit gebeurt in en rond het gebouw en in de wijken. Alles is gericht op meedoen. 2. Subsidiering de Boerderij, Stadstheater, het Stadsmuseum, culturele exposities en evenementen beeldende kunst • De Boerderij behaalde met 48.360 bezoekers veel meer bezoekers dan in 2008 (40.353) en haalt daarmee vrijwel het streefgetal van 50.000. Eind 2009 kon de nieuwe geluidsinstallatie in gebruik worden genomen. Deze stap in de verdere professionalisering van de organisatie kon worden gezet dankzij financiële bijdragen van het gemeentelijke fonds Investeringsimpuls, Fonds 1818 en het Prins Bernhard Fonds. • Het Stadsmuseum organiseerde tijdens het Nationaal Museumweekend een taxatiemiddag en realiseerde daarnaast meerdere vaste presentaties en wisseltentoonstellingen, onder meer de tentoonstelling Voodoobeelden uit Benin, de kunstmanifestatie Recycling Art in de beeldentuin. Onderdeel van de tentoonstelling De wonderkamer van Zoetermeer betrof de vastlegging in een catalogus. Het ging daarbij om het integrale proces, de ateliers, masterclasses en slotdebat. • Het Stadstheater heeft een groot aantal voorstellingen in de grote en kleine zaal getoond, waarmee het al jaren een rol in de eredivisie van de Nederlandse theaterwereld speelt. Daarbij is vanwege de economische recessie een lager aantal bezoekers behaald dan vorig jaar: 117.537 (2009) ten opzichte van 129.181 (2008). Dit zal resulteren in een substantieel financieel tekort over 2009. • Met de decentralisatie-uitkering Beeldende Kunst en Vormgeving zijn 10 kunstprojecten en activiteiten uitgevoerd, waaronder de succesvolle Open Atelierdagen, culturele uitwisseling met Xiamen (China) en exploitatie van het gastatelier in ateliergebouw BaZtille. Verder werd er bijgedragen aan professionalisering van het Stadsmuseum Zoetermeer en Stichting Terra Art Projects. 3. Toepassen eenprocentsregeling beeldende kunst • De percentageregeling beeldende kunst is conform verwachting uitgevoerd. Er is aan 11 opdrachten voor kunst in de openbare ruimte gewerkt. Het kunstwerk voor het Picasso Lyceum is in 2009 in gebruik genomen. • Er is een vertraging opgetreden in de realisatie van beeldende kunstprojecten in Oosterheem. Deze vertraging heeft met name te maken met de latere ontwikkeling van het winkelcentrum Oosterheem waardoor geplande opdrachten uitgesteld dienden te worden.

35

Jaarstukken 2009


Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator

Realisatie 2008 nvt

1

5.4 Prestatie index aanbod cultuur 1

Doel 2009 3

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald 2 1

Voor opbouw prestatieindex: zie programmabegroting 2009.

Doelstelling 5: Behoud cultuurhistorische waarde van de stad 1. Subsidiering Historisch Genootschap • Het Historisch Genootschap Oud Soetermeer (HGOS) organiseerde de jaarlijkse Open Monumentendag, naast de activiteiten van haar werkgroepen en haar commissies. • Het HGOS en het Gemeentearchief Zoetermeer sloten een convenant af. Het betreft onder meer uitvoering van gezamenlijke educatieve projecten voor scholen in Zoetermeer, samenwerking met lokale cultuuraanbieders als de bibliotheek en het Stadsmuseum en het voor de inwoners nader toegankelijk maken van de archieven. 2. Onderhouden beeldende kunst in de openbare ruimte • Het onderhoud kunst in de openbare ruimte is volgens plan uitgevoerd. 3. Uitvoeren van het monumentenbeleid • Er zijn in totaliteit 31 onderhoudsbijdragen verstrekt. • De Open Monumentendag vond plaats op zaterdag 12 september 2009. Het aantal bezoekers was 900. Tijdens de Open Monumentendag is een publicatie uitgebracht over de restauratie van Hoeve Wildrijk aan de Zegwaartseweg. • Daarnaast is op 16 oktober 2009 een archeologisch gedenkmonument in de Dorpsstraat onthuld als herinnering aan het middeleeuwse kasteel Palenstein. • De Dag van de Architectuur vond plaats op zaterdag 27 juni 2009. Het aantal bezoekers was 1.267 Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator 5.5 Prestatieindex behoud cultuur 1

Realisatie 2008 nvt

1

Doel 2009 3

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald 3 0

Voor opbouw prestatieindex: zie programmabegroting 2009.

2.5.4.





13.814 3.385 10.429

14.861 3.385 11.476

Rekening 2009 (3)

Afwijking 2009

14.683 3.537 11.146


Jaarstukken 2009

36

(2) - (3)

178 152 330

V V V

Programma 6 Sport en bewegen

2.6. 2.6.1.

Programma 6: Sport en bewegen Algemene doelstelling

Sport biedt bij uitstek de mogelijkheid aan Zoetermeerders om mee te doen in de Zoetermeerse samenleving. Om dit zo goed mogelijk te ondersteunen is de algemene doelstelling van dit programma: ‘het creëren van een optimaal sportklimaat in de stad’, wat moet leiden tot een blijvend hoge deelname aan sporten bewegingsactiviteiten van alle inwoners van Zoetermeer.

2.6.2.


Het stimuleren van de bewegingscultuur in de stad. Via het aanbieden van verenigingsondersteuning, het organiseren van sportactiviteiten en het aanbieden van zwemlessen en schoolzwemprogramma’s is sportdeelname en gezond bewegen gestimuleerd. We hebben samenwerking van de sport met andere maatschappelijke instellingen gestimuleerd. Aanstelling van combinatiefuncties draagt hieraan concreet bij. Meer Zoetermeerders sporten. Met een stijging van 22,9 naar 24,9% voldoen meer Zoetermeerders aan de Nederlandse Norm ‘Gezond Bewegen’. Zij verrichten minimaal vijf dagen per week een half uur matig intensieve lichamelijk activiteit. In totaal 79,5% van de Zoetermeerders doet aan sport; zij sporten minimaal één maal per week. Deelname aan de georganiseerde sport groeit, wat ook blijkt uit de bezettingscijfers van de sportaccommodaties. Aan alle gestelde doelen ten aanzien van de bezettingsgraad van accommodaties is voldaan. Eigentijdse sportvoorzieningen afgestemd op de vraag vanuit de Zoetermeerse samenleving Zoetermeer is trots op haar sportvoorzieningen. Om er van verzekerd te zijn dat deze voorzieningen ook in de toekomst blijven voldoen is planmatig onderhoud uitgevoerd en zijn er sportvoorzieningen geoptimaliseerd. Ook worden nieuwe voorzieningen toegevoegd. De oplevering van het nieuwe DSO complex in het Bentwoud was voorzien voor eind 2009. In de loop van het jaar zijn door de gemeente Rijnwoude extra eisen gesteld aan de vergunningverstrekking. Verder waren er problemen bij de realisatie van de aansluiting nutsvoorzieningen (het complex ligt op de scheiding tussen twee energieverzorgingsgebieden). De oplevering is nu voorzien voor het tweede kwartaal 2010. De mogelijkheden van outdoor fitness in de openbare ruimte zijn onderzocht. Ook de benutting van de groen- en speelvoorzieningen voor sporten spelactiviteiten zijn in dit onderzoek meegenomen. Uitwerking van de aanbevelingen staat gepland voor 2010.

37

Jaarstukken 2009


2.6.3.


Doelstelling 1: Een blijvend hoge deelname aan sporten bewegingsactiviteiten door het stimuleren van de bewegingscultuur in de stad 1. Stimuleren van de bewegingscultuur in de stad. Invulling van deze doelstelling heeft plaatsgevonden vanuit meerdere invalshoeken: • Kennismakingscursussen Om het sportaanbod bij Zoetermeerders onder de aandacht te brengen en hen te verleiden tot sporten is in samenwerking met aanbieders van sport en beweegactiviteiten de gids ‘Kennismakingscursussen Sport en Vrije tijd 2009-2010’ samengesteld. Ten opzichte van eerdere jaren is aanbod voor 55-plussers en mensen met een beperking uitgebreid. De gids is huis aan huis verspreid. • Sportactiviteiten Het aantal deelnemers aan door gemeente georganiseerde activiteiten ligt met 61.037 aanzienlijk hoger dan de doelstelling. Met name op de deelgebieden ‘buurt en sport’ en ‘vrije tijd en sport’ zijn er meer deelnemers bereikt. In de realisatie zijn de deelnemeraantallen van het deelgebied ‘gezondheid en sport’ nog niet verwerkt. Bij de organisatie van activiteiten is samengewerkt met landelijke organisaties als het NOC*NSF en verschillende sportbonden. Op lokaal niveau werd samengewerkt met wijkmanagement (en daarbij diverse wijkorganisaties), NME, Mooi Zoetermeer en diverse scholen. Vijf projecten Buurt, Onderwijs en Sport zijn uitgevoerd. • Combinatiefunctionarissen Er is een start gemaakt met de uitvoering van de regeling combinatiefunctionarissen. De eerste combinatiefunctionarissen zijn aangesteld. Dit draagt bij aan regelmatig sportief en gezond bewegen door kinderen. Een structurele samenwerking tussen de sport met andere maatschappelijke instellingen wordt hiermee versterkt. • Topsport Door samenwerking van de gemeente met stichting Zoetermeer Topsport is topsport gestimuleerd. De voorbeeldfunctie die topsporters hebben voor de breedtesporters wordt benut. • Sport en spel Op de drie VrijeTijdsCentra zijn sporten spelmogelijkheden aangeboden voor kinderen van 4 t/m 12 jaar. Er werden minder bezoekers ontvangen dan gepland. Het vertrek van Kern-kinderopvang bij VTC Rokkeveen en het vervallen van de naschoolse opvang bij VTC Voorweg hebben in de tweede helft van 2009 geleid tot lagere bezoekersaantallen. De lagere bezoekersaantallen worden verwerkt in de begroting 2010 en verder. Gezien de sterk sociaal-culturele gerichtheid van deze activiteiten is onderzocht of uitbesteding van deze activiteiten passend is. Rapportage volgt in 2010. 2. Ondersteunen van sportverenigingen; via Sportloket, Sportcafé en de Sportinfo. • Succesvolle Zoetermeerse (top)sporters vervullen een voorbeeldfunctie en dagen anderen uit tot sportdeelname. Deze Zoetermeerse ambassadeurs zijn door de gemeente tijdens een Sportgala gehuldigd. De verkiezing van sportman, sportvrouw, sportploeg en sporttalent van het jaar vond plaats tijdens dit gala dat werd gehouden in het Stadstheater. Op 30 maart 2009 leidde presentator en cabaretier Dolf Jansen de bezoekers door een afwisselend programma dat velen aansprak. De reacties van media, bezoekers, deelnemende bedrijven en uiteraard de sporters en hun verenigingen waren enthousiast. • Ondersteuning van sporters en sportverenigingen via het sportloket, sportcafé en de sportinfo heeft conform planning plaatsgevonden. 3. Zwemvaardigheid voor alle inwoners van Zoetermeer door het ontwikkelen en organiseren van zwemlesprogramma’s, zwemactiviteiten en schoolzwemprogramma’s en verhuren van zwemwater aan verenigingen en sportscholen ten behoeve van zweminstructie. • Het recreatie- en doelgroepzwemmen zoals opgenomen in de zwemkalender is volgens planning uitgevoerd. Ook het aanbod van de reguliere zwemlesprogramma’s en het schoolzwemprogramma is volgens planning gerealiseerd. De in 2007 gewijzigde opzet van het zwemvangnet leidt ertoe dat meer kinderen aan het eind van groep 8 in het bezit zijn van een zwemdiploma. • Aanvullend op het vaste zwemaanbod zijn in de vakanties speciale programma’s aangeboden en is deelgenomen aan landelijke evenementen zoals de nationale sportweek en de nationale zwemvierdaagse. • Het aantal gerealiseerde zwembadbezoeken sluit, ondanks de sluiting tijdens de zomervakantie van zowel zwembad De Veur als het binnenbad van Aquapark Keerpunt, aan bij de prognose. De tijde-

Jaarstukken 2009

38


lijke openstelling van zwembad De Driesprong en het hanteren van actietarieven hebben hieraan bijgedragen. Ten behoeve van zweminstructie is ook zwemwater verhuurd aan verenigingen en sportscholen. 4. Stimuleren van talentontwikkeling en Topsport(evenementen) in Zoetermeer • Topsport en citymarketing versterken elkaar. Verschillende bonden en evenementenbureaus kozen Zoetermeer als locatie voor het organiseren van een ruime variëteit aan topsportevenementen, waaronder diverse EK (handbal, mountainbike) en NK wedstrijden (shorttrack, speedminton, karate), de start van de derde Eneco Ronde van het Groene Hart, de eerste eredivisiewedstrijd beachvolleybal van het seizoen en championsleaque- en NTTB Masters-wedstrijden (tafeltennis). In overleg met de organisatoren zijn ter stimulering van de breedtesport bij vrijwel alle genoemde topsportevenementen aanvullend sportstimuleringsactiviteiten voor met name jongeren georganiseerd. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator % deelname van bevolking aan georganiseerde sport % deelname van bevolking aan ongeorganiseerde sport Aantal deelnemers aan door gemeente georganiseerde sport en spelactiviteiten Aantal bezoekers Vrijetijdscentra 2 Animocijfer zwembaden % leerlingen basisschool aan het einde van groep 8 in bezit zwemdiploma 1 2

Realisatie 2008 42%

Doel 2009 40%

Realisatie Afwijking 2009 2009 42% 2%

67%

66%

65%

63.764

50.000

61.038

47.413 4,2 96%

45.000 4,2 96%

Doel Gehaald

-1%

1

+ 11.038

31.685 4,2 97%

- 13.315 0 1%

exclusief aantallen deelgebied ‘gezondheid en sport’ (cijfers niet tijdig beschikbaar) het animocijfer wordt berekend door het aantal bezoekers te delen door het aantal inwoners per ultimo van het verslagjaar. Bij de bepaling van de ontwikkeling van het streefaantal bezoekers/deelnemers wordt rekening gehouden met de ontwikkeling van het inwoneraantal in combinatie met een trendontwikkeling van de afgelopen jaren.

Doelstelling 2: Een blijvend hoge deelname aan sporten bewegingsactiviteiten door te sporten in eigentijdse voorzieningen afgestemd op de vraag vanuit de Zoetermeerse samenleving 1. Aanbieden van een eigentijds basisvoorzieningenniveau van overdekte en onoverdekte accommodaties voor bewegingsonderwijs en (recreatieve) sportbeoefening • De exploitatie van de diverse accommodaties is conform opdracht uitgevoerd. • In verband met te verrichten onderhoud aan het binnenbad van Aquapark het Keerpunt is het binnenbad in de zomervakantieperiode gesloten. Ter vervanging is gedurende deze periode De Driesprong voor binnenzwemmen opengesteld. De zwemtarieven zijn op deze situatie aangepast. Op de vooraf geplande datum, aan het einde van de zomervakantie, is het binnenbad weer in gebruik genomen. • Aquapark Keerpunt heeft gedurende deze zomervakantie in het buitenbad 30.000 bezoekers ontvangen. Dit is 10.000 lager dan het totaal bezoekersaantal van binnen n buitenbad in 2008, dat toen uitkwam op 40.000. Het aantal personen dat gebruik heeft gemaakt van het tijdelijk opengestelde binnenbad De Driesprong is uitgekomen op 7500. Daarmee is het totaal aantal zwembadbezoekers in de zomervakantieperiode van 2009 uitgekomen op 37.500. Ter vergelijking: ook in de zomervakantieperiode van 2007 was het binnenbad van Aquapark Keer punt gesloten. Dat jaar werden zonder vervangende openstelling 25.000 bezoekers ontvangen. • Onderzoek naar invullingmogelijkheden van de taakstellingen op de VrijeTijdsCentra (€ 135.000 m.i.v. 2011) en de zwembaden (€ 400.000 m.i.v. 2011) zijn afgerond en worden begin 2010 ter besluitvorming voorgelegd. 2. Ontwikkelen en aanleggen van binnen- en buitensportaccommodaties • De oplevering van het nieuwe DSO complex in het Bentwoud was voorzien voor eind 2009. In de loop van het jaar zijn door de gemeente Rijnwoude extra eisen gesteld aan de vergunningverstrekking. Verder waren er problemen bij de realisatie van de aansluiting nutsvoorzieningen (het complex ligt op de scheiding tussen twee energieverzorgingsgebieden). De oplevering is nu voorzien voor het eerste kwartaal 2010. Aansprekende voorzieningen voor deze categorie sporters, nodigen uit tot meer sporten. Momenteel vindt er onderzoek plaats naar de mogelijkheden van outdoor fitness in de openbare ruimte, hieraan wordt in 2010 verdere invulling gegeven. Ook wordt onderzocht of de groen- en speelvoorzieningen voldoende worden benut voor sporten spelactiviteiten en of bestaande bedrijventerreinen mogelijkheden bieden voor sport en recreatie in de weekenden.

39

Jaarstukken 2009


In het Tweede Tussenbericht is gemeld dat de vervanging van het korfbalveld van de Meervogels is uitgesteld naar 2011. De renovatie van de drie velden wordt vanwege te behalen inkoopvoordeel in één aanbesteding uitgevoerd. Het in 2008 verschoven groot onderhoud aan de zwembaden Aquapark Keerpunt en De Veur is alsnog gerealiseerd. 3. Uitvoeren van investeringsimpuls tbv verenigingsaccommodaties (CP) • In 2009 hebben vier instellingen een investeringssubsidie op grond van de Verordening investeringssubsidie en gemeentegarantie amateurverenigingen ontvangen. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator 6.2 6.2 6.2 6.2

Realisatie 2008 7,1 989 1.448 1.352

Gemiddelde waardering voorzieningen Bezetting gymnastieklokaal (uren) Bezetting sportzaal (uren) Bezetting sporthal (uren)

2.6.4.

Doel 2009 7,4 1.000 1.275 1.400

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald 7,1 - 0,3 1.005 +5 1.460 + 185 1.421 + 21





16.691 6.228 10.463

18.018 6.252 11.766

Rekening 2009 (3)

Afwijking 2009

15.408 6.300 9.108


Jaarstukken 2009

40

(2) - (3)

2.610 48 2.658

V V V

Programma 7 Veiligheid

2.7. 2.7.1.

Programma 7 Veiligheid Algemene doelstelling

Het programma Veiligheid geeft richting aan een verbetering van zowel de subjectieve als de objectieve veiligheid, welke zichtbaar moet worden door het hanteren van een integrale aanpak van de veiligheidsproblematiek. Aan de basis hiervan staat de kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2007–2010, “De Veiligheid geborgd”. Deze vormt het fundament voor het integraal veiligheidsbeleid, met als prioritaire thema’s: veilige en leefbare wijken, jeugd, huiselijk geweld en veilig stappen. Zoetermeer werkt in het kader van het integrale veiligheidsbeleid zowel met interne (gemeentelijke) als externe partners nauw samen.

2.7.2.


In 2009 zijn de volgende belangrijke doelen behaald: 1. het subjectieve veiligheidgevoel van de bewoners in Zoetermeer is verbeterd; 2. de integrale veiligheidsaanpak is voortgezet en verbeterd; 3. bijna alle winkelcentra hebben het Keurmerk Veilig Ondernemen (de Meerbloem) ontvangen (op twee na: deze worden in 2010 gecertificeerd); 4. het schadebedrag tijdens de jaarwisseling van 2008 naar 2009 is meer dan gehalveerd: totaalbedrag aan schade is € 106.536 (van 2007 naar 2008 was het totaal bedrag € 214.509). Geconcludeerd kan worden dat in Zoetermeer door verschillende partijen (o.a. politie, brandweer en gemeente) gewerkt wordt om het gevoel van veiligheid bij inwoners, ondernemers en bezoekers te vergroten. Met de publiekscampagne ZoetermeerVeilig heeft de gemeente een beroep gedaan op de inwoners en ondernemers om mee te werken aan een veilige stad. Er zijn successen geboekt als het gaat om Veilig Ondernemen: bijna alle winkelcentra hebben een keurmerk Veilig Ondernemen. Daarnaast is Wijk en Agent Samen een goed initiatief waarbij burgers betrokken zijn bij de veiligheid in hun wijk. Echter, er is een tendens waar te nemen dat een verharding in Zoetermeer optreedt. Het aantal aangiften van geweld is gestegen. Dit kan een oorzaak zijn waarom inwoners zich minder veilig voelen. Als gemeente staan we voor een opgave om samen met partners het gevoel van onveiligheid bij burgers en ondernemers te verkleinen.

41

Jaarstukken 2009

Programma 7 Veligheid

2.7.3.


In het kort worden hieronder per doelstelling de activiteiten vermeld plus bijbehorende indicatoren en streefwaarden. Doelstelling 1: Voorkomen en verminderen van overlast, geweld en vernielingen 1. Cameratoezicht: continuering huidig cameratoezicht (Mandelabrug). • Het cameratoezicht is voortgezet tot de volgende evaluatie in 2010. 2. Veilig Stappen: continuering inzet van de bus, continuering overleg projectgroep, continuering maandelijkse handhavingsacties politie in uitgaansgebied (thema uit IVB, CP). • Het (tweede) Veilig Stappen convenant is in april door alle partijen ondertekend; • De Veilig Stappen bus heeft heel 2009 gereden; • De politie heeft 10 keer zgn. Veilig Stappen –avonden gehouden (betreft specifieke handhavingsacties); • Op grond van de evaluatie van het project Veilig Stappen is besloten het beleid gedurende twee jaar voort te zetten. 3. Het verlenen van vergunningen en het houden van toezicht- en handhavingsacties in de openbare ruimte en de uitbreiding van de toezichthouders, met name in de wijkposten. • Er zijn diverse toezichts- en handhavingsacties gehouden, conform het Uitvoeringsprogramma 2008. • De handhavers hebben tijdens het 5 mei-feest en de jaarwisseling gewerkt en zijn soms ook in de avonduren werkzaam geweest. 4. In de eerste helft van 2009 wordt onderzocht wat er nodig is om de late diensten van team Handhaving verder uit te breiden (motie 36 najaarsdebat 2008). Onderzoek heeft uitgewezen dat: • Het aanschaffen van goed werkende portofoons belangrijk is en die zijn ook aangeschaft; • Er moet meer personeel bijkomen om de late diensten verder uit te breiden en dat is ook gebeurd in de loop van 2009; • In sommige wijken zou het een stap voorwaarts zijn als de wijkagenten bereidwillig zijn om samen te werken in de avond. Dit is bijvoorbeeld in de wijken Rokkeveen en Oosterheem gerealiseerd. 5. Nieuwe acties in 2009. • Het keurmerk Veilig Ondernemen is in samenwerking met de ondernemers, politie, de Kamer van Koophandel en de brandweer voor bijna alle winkelcentra gerealiseerd (op twee na: deze worden in 2010 gecertificeerd). • Aanpak overlast alcohol bij jongeren door bijvoorbeeld het instellen van alcoholnuttigingsverboden op alle schoolpleinen en speelplaatsen. • Er is een gezamenlijk plan opgesteld ten behoeve van de uitvoering van het zogenoemde wijkpreventieteam. Het doel van dit project is het bevorderen van de leefbaarheid en veiligheid in de wijken van Zoetermeer en het verminderen van gevoelens van onveiligheid van bewoners in hun woonomgeving. • De hennepkwekerijen zijn in samenwerking met de politie en woningcorporaties aangepakt. • de gemeente participeert in de pilot “Bestuurlijke Informatievoorziening Gemeenten Inzake Exgedetineerden (BIVGEG) onder leiding van het ministerie van Justitie. • Ter uitvoering van het handhavingsarrangement Randstadrail is een integrale handhavingsactie uitgevoerd door de gemeente, politie en HTM. • Doordat o.a. bij de jaarwisseling een beveiligingsbedrijf in de hand is genomen is het schadebedrag 1 ten opzichte van het jaar daarvoor afgenomen • In het kader van de publiekscampagne “ZoetermeerVeilig.nl” zijn de volgende acties gerealiseerd: uitreiken van de Veilige V, aanpak fietsendiefstal, veilig op vakantie en het tonen van korte films over veiligheid. Voorbeeld daarvan is de reddingsbrigade en Veilig Stappen. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator Realisatie Doel Realisatie Afwijking Doel 2008 2009 2009 2009 Gehaald 7.1.1 % inwoners dat zich zelden of nooit onveilig voelt 2 in Zoetermeer 7.1.2 % inwoners dat zich zelden of nooit onveilig voelt in eigen buurt 7.1.3 Aantal aangiften van overtredingen en misdrijven neemt over een periode van 4 jaar af met 10% (CP)

Jaarstukken 2009

42

53%

> 2008

56%

+3%

v

72%

> 2008

70%

-2%

x

8.160 (2005)

7.500

8.756

+1.256

x


7.1.4 Aantal aangiften van geweld: per 1000 inwoners 7.1.5 Aantal fte politie bij bureau Zoetermeer (CP) 7.1.6 Aantal wijkagenten in Zoetermeer (CP) 7.1.7 Aantal toezichthouders (CP) 1

2

934

<2008

962

+28

x

202 21 13,5fte

215 24 13,5 fte

215 24 16 fte

+2,5 fte

v

Ten opzichte van de jaarwisseling 2007-2008 is het schadebedrag in de jaarwisseling 2008-2009 gehalveerd. Het schadebedrag bedroeg € 106.536 tegenover het bedrag uit de jaarwisseling 2007-2008 van € 214.509. Uit de Evaluatie Veilig Stappen/ Veilig Stappen III komt naar voren dat 50% zich zeer veilig voelt tijdens het stappen in 2009 tegen 38% in 2007.

Doelstelling 2: Vergroten en stimuleren eigen verantwoordelijkheid van burgers op het gebied van veiligheid 1. Verdere uitbreiding project Wijk en Agent Samen (WAS), conform Uitvoeringsplan Wijk en Agent Samen (adviesnr: 070280). (CP) • Het WAS-team in Palenstein is officieel een stichting geworden: WAS-PAL.; • In Oosterheem is geen initiatief van de grond gekomen omdat de belangstelling onder de bevolking ontbreekt. • Er is een portofoonsysteem voor de WAS- teams aangeschaft. 1 • Het aantal inwoners dat deelneemt aan WAS is toegenomen. 2. Continuering aanpak stille en / of enge plekken. • Het pad in het Seghwaertpark en de onderdoorgangen bij het Kikkersloot zijn aangepakt; • In het laatste kwartaal van 2009 heeft opnieuw een inventarisatie plaatsgevonden. Deze plekken worden in de loop van 2010 aangepakt. 3. Structureel informeren van inwoners over veiligheidsonderwerpen (zoals brandveiligheid) via de veiligheidspagina in Zoetermeer Magazine. • In het kader van de publiekscampagne veiligheid heeft gedurende het jaar een aantal artikelen gestaan in Zoetermeer magazine en de streekbladen en zijn de volgende onderwerpen onder de aandacht gebracht: fietsdiefstal, het werk van het Mobiel Jongeren Team, het werk van het team Handhaving, inbraken uit voertuigen en het voorkomen van inbraken tijdens de zomervakantie (afhandeling motie 13). • Om het werk van de WAS- teams, de reddingsbrigade, het project Veilig Stappen, de vrijwillige brandweer en het mobiel JongerenTeam te promoten is een filmpje over hun werkzaamheden gemaakt (te bekijken via www.zoetermeerveilig.nl). • Er is campagne gevoerd om de inwoners van de stad erop te attenderen dat zij zelf ook verantwoordelijk zijn voor een veilige leefomgeving. De indicator laat zien dat er een daling is van het percentage bewoners dat zich verantwoordelijk voelt voor de veiligheid in de buurt/wijk ten opzichte van 2008. Een van de mogelijke verklaringen hiervoor is dat het onderzoek is uitgevoerd terwijl de campagne nog niet was afgerond. 4. Uitvoeren verdiepende analyse naar de oorzaken van de in Zoetermeer ervaren en sociale onveiligheid op wijkniveau (afgehandeld motie 81 en 22). • In alle wijken van de stad zijn bijeenkomsten gehouden waarop inwoners in een interactieve setting informatie hebben gekregen over jongerencultuur en alles wat daarmee samenhangt (afhandeling van motie 81, voorjaarsdebat 2008). Nr.


7.2.1 % bewoners dat zich persoonlijk verantwoordelijk voelt voor veiligheid in de buurt/wijk 7.2.2 % bewoners dat aangeeft wel eens iets gedaan te hebben om veiligheid in buurt/wijk te verbeteren 7.2.3 Uitrol project Wijk en Agent Samen (WAS) tot alle wijken in 2010 (CP) 1

2

Realisatie 2008 68%

Doel 2009 71%

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald 2 63,9% -7,1

26%

34%

27,9%

-6,1

5

5

5

-

De gemeente had zich ten doel gesteld dat in 2009 225 inwoners deelnamen aan WAS. Er hebben daadwerkelijk 310 inwoners in 2009 deelgenomen aan WAS: 85 deelnemers meer dan als doel was gesteld. Er is een Veiligheidscampagne gevoerd om de burgers meer bewust te maken van de eigen verantwoordelijkheid over hun leefomgeving. De daling is te verklaren omdat het onderzoek is uitgevoerd terwijl de Veiligheidscampagne nog liep. Er is bijvoorbeeld wel een stijging waar te nemen van het aantal WAS deelnemers. In de verantwoording 2009-2010 wordt een positief na- effect verwacht van de Veiligheidscampagne.

Doelstelling 3: Zorg dragen voor de brandveiligheid van het verzorgingsgebied 1. Uitvoeren van de operationele brandweertaak volgens de geldende normen. • Er zijn geen afwijkingen geweest bij de basisbrandweerzorg. • Het aantal loze meldingen, liftinsluitingen en reinigen wegdek is door actief beleid teruggedrongen.

43

Jaarstukken 2009

Programma 7 Veligheid

• In samenspraak met vrijwilligers is een nieuwe visie vrijwilligheid ontwikkeld en er zijn vrijwilligers geworven. 2. Volgens wetgeving en gemeentelijk beleid uitvoeren en handhaven van de preventieve brandveiligheid. • De regeldruk is verlaagd door de wettelijke verandering waarbij veel bedrijven geen gebruiksvergunning meer nodig hebben, maar slechts een gebruiksmelding. • Er is ingezet op het Keurmerk Veilig Ondernemen voor winkelcentra. • Het Openbaar brand meldsysteem van bedrijven is vernieuwd. 3. Brandveiligheid en de controle op de brandveiligheid van de objecten in het verzorgingsgebied blijven intensiveren. • De nieuwe aangepaste norm van 85% voor het controleren, wat neerkomt op 1220 controles per jaar, is gerealiseerd. • Door minder nieuwbouw en minder verbouwingen is minder inzet hiervoor nodig geweest. Hierdoor is er meer tijd besteed aan voorlichting en controleactiviteiten. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator Realisatie Doel Realisatie Afwijking Doel 2008 2009 2009 2009 Gehaald 7.3.1 % uitrijdingen binnen 8 minuten ter plaatse bij spoedeisende calamiteiten 1 7.3.2 Gebouwen met een gebruiksvergunning 7.3.3 Controles nota brandveiligheid 1

99,9

99,9

99,9

-

711 1.375

665 1.220

693 1.331

+ 111

Door aanpassingen in wetgeving is er nu sprake van gebruiksmeldingen. Dit heeft gevolgen voor het aantal vergunnings- en meldingsplichtige gebouwen en daardoor is de norm niet vergelijkbaar.

Doelstelling 4: Directe en indirecte gevolgen van een ramp voorzien en beheersen 1. Het houden van rampenoefeningen. • De twee in november geplande regionaal multidisciplinair bestuurlijke oefeningen zijn door de Veiligheidsregio geannuleerd. • Aan de nieuwe medewerkers is de CRIB-basistraining gegeven. • De grote vaccinatieactie tegen de Mexicaanse griep die onder operationele leiding van de GHOR stond is goed verlopen. • De rampenbestrijding is zeven keer gealarmeerd bij incidenten: 3x GRIP0 (stroomstoring Zoetermeer en Bellamyhove bouwkeetbrand, gevaarlijke stof incident Alfrink); 3x Grip 1 (explosiegevaar Oosterheem, brand travohuisje Oosterheem, Sneeuwhinder); 1x Grip 2 (stroomstoring Den Haag en omgeving). • Er is 2x gealarmeerd vanwege opschaling door het Hoogheemraadschap Schieland en Krimpenerwaard: Fase 2 i.v.m.vissterfte Rokkeveen, Fase 3 Hoogheemraadschap vanwege verdroging waterkeringen. 2. Communiceren met en voorlichten van de burgers over risico’s, rampen en zware ongevallen. • De risicokaart is bijgehouden. • Er is actief meegewerkt in de uitwerking van het regionale risicocommunicatiebeleid, waarbij ook uitvoering wordt gegeven aan de landelijke DenkVooruit-campagne. • In regionale samenwerking met de Rampenbestrijding is de lokale publieksinfo verzorgd rond de landelijke vaccinatiecampagne tegen de Mexicaanse Griep.

2.7.4.





12.690 694 11.996

12.646 694 11.952

Rekening 2009 (3)

Afwijking 2009

12.939 760 12.179


Jaarstukken 2009

44

(2) - (3)

293 66 227

N V N

Programma 8 Bestuur en dienstverlening

2.8.


2.8.1.


Het programma Bestuur en dienstverlening is erop gericht de gemeentelijke dienstverlening te verbeteren, meer inwoners en bedrijven te betrekken bij de ontwikkeling van beleid, regelgeving te vereenvoudigen, duidelijker te communiceren met klanten en de inzet van het wijkmanagement verder te optimaliseren. De centrale gedachte achter het programma is dat de gemeente zich verplaatst in de wensen en behoeften van inwoners, instellingen en bedrijven en daar naar handelt.

2.8.2.


De dienstverlening aan de inwoners en bedrijven in Zoetermeer is in 2009 flink verbeterd. Het gemeentelijk callcenter is uitgebreid en per 1 juni is het 14 079 nummer gemeentebreed in gebruik genomen. Tevens worden alle telefonische contacten van het callcenter geregistreerd in Key2klantcontact. Er zijn weer een aantal digitale producten opgeleverd zoals een afspraak maken voor grofvuil en op 1 september is de nieuwe website online gegaan met een navigatiestructuur ingericht op de gebruiker. Ook op het gebied van deregulering is veel bereikt, de regeldruk op de autonome producten in 2009 t.o.v. 2006 is afgenomen met 52% voor inwoners en 29% voor bedrijven. In de wijken is veel samengewerkt met inwoners en ketenpartners. Er zijn bijna 400 aanvragen voor het ‘Wijk aan Zet’ budget gehonoreerd en daarvan was de helft in het kader van sociale cohesie. Tevens is begonnen met een pilot verruiming openingstijden om de dienstverlening op de wijkpost verder te vergroten. Rapportcijfer 7,3

Rapportcijfer tevredenheid dienstverlening

De inwoners waarderen de inspanningen en hebben in 2009 de gemeentelijke dienstverlening het cijfer 7,2 gegeven. Dit is hoger dan de doelstelling van een 7,0 in 2010.

7,2 7,1 7 6,9 6,8 6,7 6,6 2006

2007

2008

2009

45

Jaar

Jaarstukken 2009

Programma Bestuur en dienstverlening

2.8.3.


In het kort worden hieronder per doelstelling de activiteiten vermeld plus bijbehorende indicatoren en streefwaarden. Doelstelling 1: Hogere klanttevredenheid 1. De gemeente verbijzondert concernbreed de meer eenvoudige dienstverlening in een klant contact centrum (KCC). Een doelstelling van het KCC is om 80% van alle binnenkomende vragen bij de gemeente “in één contact goed” af te handelen. • Het gemeentelijk callcenter is uitgebreid en de medewerkers hebben scholing (inhoud) en training (gedrag competenties) ondergaan om aan de bredere taak inhoud te kunnen geven. • Een deel van de ‘losse’ emailadressen is uitgefaseerd en vervangen door webcontactformulieren waarmee de voortgang en afdoening van klantvragen beter gemonitord kan worden. • De loketten zijn uitgebreid met de mogelijkheid om eenvoudige WMO en Bijzondere Bijstands producten aan te vragen/direct af te handelen. • Voor de gemeentelijke formulieren is er één standaard ontwikkeld die zowel voor digitale als voor papieren formulieren zal worden ingevoerd. • In de omnibusenquête geeft 78% van de invullers aan in één keer een goede reactie te hebben gekregen bij het meest recente contact. 2. Acht nieuwe producten die digitaal aan te vragen zijn op de gemeentelijke website. • Er zijn vijf nieuwe digitale producten gerealiseerd: afspraken maken grofvuil, getuige huwelijk, aanmelden huwelijk, contactformulier en automatische incasso (aanmelden, intrekken en wijzigen). • Er zijn (technische) aanpassingen en verbeteringen op lees-/begrijpbaarheid aangebracht in de huidige formulieren. • Door technische problemen en capaciteitsgebrek zijn de volgende zeven producten nog niet gerealiseerd in 2009: aanvraag douchestoel en aanvraag wandbeugels, gehandicaptenparkeerkaart, gehandicaptenparkeerplaats, ZoetermeerPas, tonen financiële gegevens, annuleren afspraak grofvuil en status tonen in Mijn Zoetermeer. 3. Promotie van het digitale loket van de gemeente Zoetermeer. Gezamenlijk met de verbetering van de website en het digitale loket moet dit in 2010 leiden tot een aandeel digitale aanvragen van 30% (CP). • De producten-/dienstencatalogus (digitale balie) is vernieuwd. • Met meer gerichte publicaties is het digitale kanaal gepromoot in lijn met Antwoord©. • Er zijn 20.098 transacties geweest (2008: 8.659). Deze stijging komt door o.a. de toename van het aantal producten en betere vindbaarheid van de digitale producten op de website. Bij de al bestaande producten is een lichte stijging te zien van het aantal digitale aanvragen t.o.v. het totaal. Door verschillen in definities van een ‘zaak’ is het echter niet mogelijk om het percentage digitale aanvragen uit te rekenen van het totaal. Om dit over 2010 wel mogelijk te maken wordt gewerkt aan een oplossing. 4. Inzetten van de functionaliteit binnen het Midoffice van historie aan klantcontacten en beschikbaar maken van klanten-stamgegevens (in 2010 in 90% van de gevallen eenmalige gegevensaanlevering) (CP). • Key2klantcontact, het gemeentebrede systeem om alle klantcontacten vast te leggen om zo een volledig klantbeeld te krijgen, is in gebruik genomen. Key2Klantcontact bevat inmiddels alle digitale transacties die burgers en bedrijven hebben met de gemeente. • Sinds 1 juni 2009 worden ook alle telefonische klantcontacten van het callcenter geregistreerd in Key2Klantcontact. • 8% van de inwoners geeft aan dubbele gegevens te hebben verstrekt, waar de rest aangeeft geen dubbele informatie te hebben verstrekt of het niet meer te weten. 5. Het verder verbeteren van het bedrijvenloket waarbij in ieder geval wordt voldaan aan de Dienstenrichtlijn1 voor bedrijven. Er is voldaan de Dienstrichtlijn voor bedrijven en conform de dienstenrichtlijn is: • De regelgeving voor dienstverleners gescreend en aangepast; • De benodigde informatie ontsloten via ‘antwoordvoorbedrijven.nl’; • Een uitwisselingsysteem tot stand gebracht waarmee gegevens kunnen worden uitgewisseld met Europese collega’s; • Er zijn afspraken gemaakt over de afhandeling van binnengekomen vragen en verzoeken. 6. De openingstijden van de balies optimaal afstemmen op de behoeftes van de inwoners van Zoetermeer (CP). In 2009 vindt besluitvorming plaats omtrent de voortzetting van de pilot Postkantoren, de verdere gelijkstelling van openingstijden van de verschillende loketten en de

Jaarstukken 2009

46


verruiming van de telefonische dienstverlening (vanuit het callcenter). • De pilot Postkantoren is op 1 mei niet voortgezet in verband met de invoering van Biometrie. • De openingstijden van de publiekshal zijn in verband hiermee vanaf 1 mei verruimd: de burger kan zowel op afspraak als vrije inloop gedurende de hele dag gebruik kan maken van de diensten van de afdeling Publieksplein. Het % afhandelingen op afspraak is hierdoor t.o.v. 2008 gedaald. • Per 1 juni is 14 079 gemeentebreed in gebruik genomen en zijn vele directe doorkiesnummers vervallen. De telefoon werd in gemiddeld 59% binnen 20 seconden opgenomen (doelstelling 80% in 2015). Totaal werd in 89% de telefoon opgenomen wat 9% hoger ligt dan vorig jaar. • Het gemeentelijk callcenter behandelt alle e-mail die via de vernieuwde website aan de Gemeente Zoetermeer gericht zijn. 7. Door verbetering van het proces van klachtafhandeling in eerste lijn (meldingen- en klachtenmanagement) blijft het aantal, en het aantal terechte, klachten dat aan de Ombudscommissie wordt voorgelegd gelijk (CP). • Door coördinatie van de interne klachtafhandeling en de afstemming met de Ombudscommissie is het aantal gegrond verklaarde klachten in 2009 nul, net zoals in 2008. • De coördinatie behelst het continu monitoren van de toewijzing van nieuwe klachten en van de voortgang van de afhandeling plus de verbetering van het gemeentebrede werkproces. 8. Gemeentebreed inzetten van klanttevredenheid onderzoeken (gericht op doelgroep per kanaal). De servicenormen in de kwaliteitshandvesten op basis van de resultaten daaruit verder aanscherpen en concernbreed objectiveren (in 2010 een rapportcijfer 7 voor de gemeentelijke dienstverlening (CP). • Op basis van klanttevredenheidonderzoeken zijn nog enkele noodzakelijke verbetertrajecten gestart bij de bouwvergunningverlening, bij de afhandeling van complexe meldingen en bij de parkeervoorzieningen. • In samenhang met de vernieuwing van de website is de vernieuwing van alle kwaliteitshandvesten ter hand genomen. • Het rapportcijfer 7 is gehaald, inwoners van Zoetermeer waardeerden de gemeentelijke dienstverlening in 2009 met een 7.2. 9. Opzetten van een concernbrede klantbevraging over klanttevredenheid en klantbehoefte van de gehele (individuele en collectieve) dienstverlening (conform de visie klantbevraging). • De eerste fase was de zorgvuldige inventarisatie van aanwezige kennis via de landelijke benchmarks en via de Omnibusenquête. Het analyseresultaat van de werkterreinen, waar de doelstelling van 7,0 nog niet is bereikt, was daarbij leidend voor nieuw onderzoek. Hieruit kwam de aanleiding deel te gaan nemen aan de benchmark Bouw- en Woningtoezicht en aanvullend onderzoek te laten verrichten bij andere landelijke benchmarks met als doel te leren van gemeenten die beter scoren. • Er is een pilot gestart voor het online bevragen van klanten aansluitend aan de dienstverlening. Nr. 8.1.1 8.1.2 8.1.3 8.1.4 8.1.5 8.1.6 8.1.7 1

2

Realisatie 2008 Rapportcijfer tevredenheid gehele dienstverlening 7.0 % digitale dienstverlening op totaal aantal aanvragen 18% % antwoorden dat de afdeling PUZA/KCC in één keer goed heeft. % telefonische bereikbaarheid van de gemeente 80% % reguliere correspondentie (brieven, fax, email) wordt binnen 4 weken beantwoord (excl. aanvragen) % klanten dat aan balie conform normen over 96% doorlooptijden in het handvest wordt geholpen % afhandelingen op afspraak 22%

Effectenindicator/prestatie-indicator

Doel 2009 7.0 25% 60%

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald 7.2 +0.2 2 n.b. nvt 65% +5%

95% 80%

89% 80%

-6% -

90%

96%

+6%

38%

17%

-21%

De dienstenrichtlijn is voor onbelemmerd verkeer van diensten ten behoeve van een gezonde interne Europese markt. Eind 2009 moet het vrije verkeer van diensten binnen de EU een feit zijn. Niet meetbaar, zie 1.3 voor uitleg.

Doelstelling 2: Heldere communicatie en betere burgerparticipatie 1. De informatievoorziening aan bewoners is een goed afgewogen mix tussen oude en nieuwe media. In 2009 zal verdere verbetering van design, navigatiestructuur en inhoud (actualiteit) van de gemeentelijke site plaatsvinden. Dit moet onder andere leiden tot een betere vindbaarheid van de digitale dienstverlening van de gemeente. • Op 1 september is de vernieuwde gemeentelijk website met een vernieuwde vormgeving en navigatiestructuur online gegaan. Daarbij is een onderzoek naar de vindbaarheid van informatie onder gebruikers leidend geweest. Het % vindbaarheid is lager t.o.v. 2008 doordat de meting is

47

Jaarstukken 2009


uitgevoerd voordat de vernieuwde website is gelanceerd. 2. Inwoners hebben meer zeggenschap over de besteding van de wijkbudgetten in hun directe leefomgeving. Dit wordt “Wijk aan zet” genoemd (CP). • Met uitzondering van aanvragen voor deelname aan het kerstbomenproject zijn alle aanvragen die voldoen aan de criteria gehonoreerd. Het aantal aanvragen in het kader van winterwonderwijken overtrof de doelstelling van een boom/bijeenkomst per 1.000 inwoners. • In totaal zijn 397 aanvragen in het kader van Wijk aan Zet gedaan en in de volgende verdeling toegekend/uitgekeerd. - Veiligheid: 25 aanvragen. Gehonoreerd: 17,77% van het totale budget - Leefbaarheid 74 aanvragen. Gehonoreerd: 32,84% van het totale budget - Sociale Cohesie 286 aanvragen. Gehonoreerd: 49,38% van het totale budget 3. In de inspraakverordening zijn de procedurele aspecten van participatie vastgelegd. In 2009 zal uitgebreid aandacht besteed worden aan deze nieuw verordening. • Er is een concept ‘Handreiking Participatie’ opgesteld die de organisatie en bestuur kunnen helpen participatie, en communicatie daaromheen, nog beter vorm te geven. Bij de stafafdeling communicatie wordt de Handreiking Participatie al meegenomen in de adviezen naar de organisatie zodat gefundeerder kan worden gekozen voor wel of geen participatie en de manier waarop dat op de beste manier kan gebeuren. 4. Meer aandacht voor de uitvoering van burgerparticipatietrajecten, met name op het gebied van verwachtingenmanagement en de evaluatie ervan. Dit staat of valt met heldere communicatie. Binnen de gemeente zal extra aandacht aan de rol van communicatie gegeven worden bij het maken van beleid en uitvoeren van projecten. • Zie punt 3. • Een reden voor de lage participatiegraad kan zijn dat mensen geneigd zijn alleen bij projecten in hun directe leefomgeving te participeren. Daarnaast is het mogelijk dat er wel onderwerpen zijn waar participatie op had kunnen plaats vinden maar waar dat niet is gebeurd omdat er andere overwegingen een rol spelen. Dit is op dit moment niet inzichtelijk. Nr. 8.2.1 8.2.2 8.2.3 8.2.4 8.2.5


Realisatie Doel Realisatie Afwijking Doel 2008 2009 2009 2009 Gehaald Aantal bezoeken aan gemeentelijke website 414.000 500.000 576.000 +76.000 % bezoekers dat op de website kan vinden wat men 90% 88% 86% -2% zoekt (vindbaarheid) Cijfer vertrouwen in politiek en gemeente nulmeting 6,1 % inwoners dat deelneemt aan burgerparticipatie 18% 30% 18% -12% % inwoners dat vindt dat gemeente voldoende doet 56% 70% 54% -26% om bewoners te laten meebeslissen over plannen voor behoud of verbetering van de leefbaarheid in de wijk

Doelstelling 3: Transparanter beleid & regelgeving 1. Verminderen van de feitelijke en de gevoelde regeldruk. • De regeldruk op de autonome producten is in 2009 t.o.v. 2006 afgenomen voor burgers met 52% en voor bedrijven met 29%. De regeldruk van de producten in medebewind is minder gedaald (15% voor burgers en 7% voor bedrijven) en doordat er meer producten in medebewind zijn, is de totale regeldruk gedaald met 28% voor de burgers en 13% voor de bedrijven. 2. Alle gemeentelijke vergunningen worden in de komende jaren doorgelopen vanuit een drietal uitgangspunten: 1. kan het product worden afgeschaft, 2. kan het worden samengevoegd, 3. kan het worden vereenvoudigd. Het proces van de vereenvoudiging van de eigen gemeentelijke regelgeving (zoals de APV en de ASV) is de komende jaren een continu proces. • Hieraan is hard gewerkt. Voor een groot deel zijn de gemeentelijke producten al doorgelopen. De vereenvoudiging van de regelgeving is in volle gang: de ASV komt in 2010 aan de beurt. 3. Op het bereiken van de wettelijke afhandelingtermijn voor bezwaarschriften zal nauwlettend worden toegezien. De klanttevredenheid zal voortaan individueel en direct volgend op de procedure worden gemeten, zodat de meetfactoren een juistere weergave zijn van de werkelijkheid (CP). • Klanttevredenheid wordt per persoon na afloop van de procedure opgemeten. 4. In de juridische kwaliteit van de gemeentelijke producten zullen verdere uniformeringen en andere verbeteringen worden aangebracht. Zo zullen de juridische teksten begrijpelijker en in helder Nederlands worden neergezet. Het juridisch gedeelte van de gemeentelijke internetsite zal vanuit de inwoner bezien logisch worden opgezet. Juridische producten vanuit het rijk zullen bij de gemeente worden geïmplementeerd: de wet Dwangsom bij niet tijdig beslissen, de vierde tranche

Jaarstukken 2009

48


van de Awb en de wet bestuurlijke boete overlast in openbare ruimte (CP). • De juridische kwaliteit van de gemeentelijke producten is een continue taak van de gemeentebrede werkgroep juridische kwaliteitszorg. • Het juridische deel van de internetsite is niet in 2009 aangepakt maar staat in 2010 op de planning. • De implementatie van rijksproducten is een continu proces. 5. Uitbreiden van de juridische databank op internet met beleidsregels van de raad en contracten. • In verband met andere prioriteiten is dit niet uitgevoerd. 6. Voortzetting standaardiseren van contracten en opzetten contractenbank • Er is een start gemaakt om de standaardisatie van contracten per sector op te pakken. • In het vierde kwartaal is gestart met het opzetten van een contractenbank. 7. Borging juridische normen in de organisatie, verbetering juridische kwaliteit en juridische control. • De borging is een continue zorg van de werkgroep juridische kwaliteitszorg. Deze werkgroep richt zich o.a. op het vergroten van het juridisch besef van de gemeentelijke medewerkers en het optimaliseren van de juridische producten van de gemeente. 8. Monitoren of de gemeente aan de Europese rechterlijke normen voldoet (implementatie Dienstenrichtlijn). • De screening van onze regelgeving en beleidsregels aan de Dienstenwet en Dienstenrichtlijn heeft in september plaatsgevonden. Notificatie daaraan is een continu proces. 9. Monitoren van de regels en toepassingen van inkoop- en aanbesteding. • Het monitoren van de regels van inkoop- en aanbesteding is een continu proces. Nr.


8.3.1 Percentage daling van de regeldruk (administratieve lasten) voor inwoners en bedrijven t.o.v. 2006 8.3.2 % overgenomen van de door de VNG voorgestelde reducties van regels

Realisatie 2008 -10%

Doel 2009 -20%

Realisatie 2009 28% resp. 13%

40%

80%

100%. Modelverordening VNG is gemeentelijk uitgangspunt.

Afwijking Doel 2009 Gehaald +8% resp. - 7% + 20%

Doelstelling 4: Versterkt Wijk- en Buurtbeheer 1. Bevorderen van participatie, sociale betrokkenheid en zelfredzaamheid van de bewoners door het ondersteunen van wijkgerichte activiteiten die vanuit diverse programma’s (2 en 12) worden ondernomen, het opstellen van wijkactieplannen, besteding van de wijkbudgetten en het jaarlijks organiseren van de “Dag van de wijk”. • In alle wijken zijn wijkactieplannen opgesteld en gepresenteerd aan de wijkbewoners. • De zes Wijkactieplannen zijn volledig in uitvoering genomen. Een deel van de projecten en activiteiten loopt door tot in 2010 • In alle wijken is de “Dag van de Wijk georganiseerd die in het teken stond van Zoetermeer Sprookjeswijken. • Aan het einde van het jaar is in alle wijken, samen met bewoners, Winterwonderwijken gerealiseerd. 2. Versterken van een signaal- en doorgeeffunctie voor alle vragen en verzoeken die op de wijkposten binnenkomen door het opnemen van meldingen en klachten en het verstrekken van informatie, onder andere via de wijkwebsite, informatiezuilen en wijkactienieuws. • Door alle zes wijken zijn in totaal 96 digitale nieuwsbrieven verstuurd, 17 meer dan in 2008 en 25 meer dan in 2007. In totaal zijn door alle wijkposten aan alle abonnees 77.997 berichten gestuurd, ruim 31 procent meer dan in 2008. • In 2009 zijn 17.509 meldingen en klachten door bewoners ingediend. • De afhandeling van klachten en meldingen is consistent gebleven op 90% binnen de termijn, waarmee de gemeentelijke norm van 85% ruimschoots is gerealiseerd. • Om de signaalfunctie van de wijkposten te versterken is op twee wijkposten (Buytenwegh de Leyens en Seghwaert) gestart met de pilot verruiming van openingstijden op maandag, vrijdag en zaterdagmiddag. 3. Verbetering van de dienstverlening (in 2010 een rapportcijfer 7 voor dienstverlening op wijkposten) (CP). • Het “terugbel-project” en de verruiming van de openingstijden van de wijkpost lopen door tot in 2010. • Alhoewel ten opzichte van 2008 sprake is van een verbetering (van een 6,0 naar een 6,2) blijft de waardering voor de dienstverlening van de wijkposten achter ten opzichte van het beoogde doel.

49

Jaarstukken 2009


Een verklaring zou kunnen zijn dat het “terugbel” project en de verruiming van de openingstijden ten tijde van de enquête nog niet waren gerealiseerd. Daarnaast ervaren de bewoners het dienstenaanbod vanuit de wijkposten te gering en daarmee teleurstellend. 4. Integrale benadering via samenwerking tussen de (diverse afdelingen van) de gemeente en de externe partners (corporaties, politie, opbouwwerk, zorgring). • De structuur van de zes wijkteams die de samenwerking in de wijken ondersteunen is onder regie van de wijkmanagers herijkt. • Naast tien wijkteamvergaderingen per wijk per jaar is tevens gestart met een wekelijks coördinatieoverleg hetgeen zich concentreert op de aanpak van (jeugd) overlast en de integrale afdoening van meldingen. Nr.


8.4.1 % aanvragen ‘wijkaanzet’ budget t.b.v. sociale cohesie (t.o.v. fysiek) 8.4.2 Rapportcijfer tevredenheid dienstverlening wijkpost 8.4.3 % inwoners dat weet dat er een wijkpost is 8.4.4 Elke wijk een wijkactieplan, gereed voorafgaand aan het nieuwe jaar

2.8.4.

Realisatie 2008 -

Doel 2009 50%

6,0 87% 6

6,6 85% 6

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald 49,4% -0,6% 6,2 81% 6

-0,4 -4% -





28.640 2.700 25.940

29.413 4.616 24.797

Rekening 2009 (3)

Afwijking 2009

31.865 5.582 26.283


Jaarstukken 2009

50

(2) - (3)

2.452 966 1.486

N V N

Programma 9 Inrichting van de stad

2.9. 2.9.1.

Programma 9 Inrichting van de stad Algemene doelstelling

De overkoepelende doelstelling die onze gemeente nastreeft is in het Collegeprogramma 2006-2010 als volgt geformuleerd: “Tevreden inwoners maken een tevreden stad. Het is de opdracht van raad en college om ervoor te zorgen dat Zoetermeer een stad is waarin alle Zoetermeerders prettig wonen, werken en recreëren.” De belangrijkste ruimtelijke opgave is om de schaarse ruimte binnen de stad zodanig te benutten dat kwalitatief hoogwaardige functies kunnen worden gerealiseerd zonder dat dit ten koste gaat van de kwaliteit van de openbare ruimte, de bereikbaarheid en het groen in en om de stad.

2.9.2.


Na het vaststellen van het plan van aanpak voor de ontwikkeling van de visie op de binnenstad door de raad zijn we volop aan de slag met een bruisend stadscentrum. Verder is met het gereedkomen van het concept masterplan Bleizo de kiem gelegd voor een hoogwaardig, multifunctioneel programma op een goed bereikbare plek. Daarnaast kan met de verdere ontwikkeling van de vierde baan voor Snowworld Zoetermeer zich blijven onderscheiden als leisurestad. Tenslotte is met de uitvoering van 70% van de projecten uit de Nota Mobiliteit de bereikbaarheid en verkeersveiligheid toegenomen. Daarbij mag met trots worden vermeld dat met het aanbieden van gratis bewaakte stallingen op een vijftal locaties Zoetermeer begin 2010 de ROVER-reizigersprijs 2009 heeft gekregen.

51

Jaarstukken 2009


2.9.3.


In het kort worden hieronder per Doelstelling de activiteiten vermeld plus bijbehorende indicatoren en streefwaarden. Doelstelling 1: Een goed bereikbare en verkeersveilige stad 1. Invloed uitoefenen op en bijdragen aan bovenlokale beleidsvorming en projecten • Het stadsgewest Haaglanden is onze belangrijkste gesprekspartner in het kader van bovenlokale beleidsvorming en projecten. De contacten met het stadsgewest liggen op politiek, bestuurlijk en ambtelijk niveau. Op ambtelijk niveau wordt intensief met het stadsgewest afgestemd; in reguliere gremia, in het kader van projecten en op ad hoc basis. • Contacten met het rijk en provincie verlopen vaak via het stadsgewest omdat zij op vele fronten de gesprekspartner is. Indien nodig bestaan er directe contacten. • Onze inzet heeft geresulteerd in een veelheid aan projecten (openbaar vervoer, auto, fiets en verkeersveiligheid) waarbij de subsidiemogelijkheden maximaal zijn uitgebuit. 2. Uitvoeren van jaarschijf 2009 van het programma Nota Mobiliteit; onder andere afronding projecten verbeteren aansluitingen A12, doorlopende projecten uit de jaarschijf 2008 en uitvoering van nieuwe projecten • Ruim 70 % van de projecten is uitgevoerd. Door met name inspraakprocedures loopt 30% van de projecten uit. • Het project verbeteren aansluiting A12 (onder andere aanleg derde rijstrook Oostweg en Afrikaweg) is afgerond. De definitieve openbare verlichting en bewegwijzering wordt in 2010 opgepakt. • Naast het investeren in de doorstroming van het autoverkeer is veel nadruk gelegd op fietsinfrastructuur: het compleet maken van het netwerk, aanleggen van ontbrekende schakels en het versterken van de fietsroutes van en naar het buitengebied. Daarnaast levert het aanbieden van gratis bewaakte stallingen op een vijftal locaties voor een flinke pull-factor. Een kwaliteit waarvoor Zoetermeer begin 2010 de ROVER-reizigersprijs 2009 heeft gekregen. 3. Voorbereiden en uitvoering project Verlengde Oosterheemlijn • De voorbereiding van de eerste fase (tot en met de Bleiswijkseweg) is afgerond met de oplevering van bestekken. Deze bestekken zijn inmiddels aanbesteed of in aanbesteding. • De eerste fase van het grondwerk is afgerond en de NPM-leiding is naar een diepte van 30 meter geboord, waardoor geen conflicten meer optreden tussen de leiding en de Verlengde Oosterheemlijn. 4. Actualiseren van de beleidsnota Parkeren. • Er is een begin gemaakt met het actualiseren van de beleidsnota. De afronding is in 2010. 5. Advisering gericht op het (door fysieke maatregelen) wegnemen van verkeersonveilige plekken en gericht op het inrichten van de openbare ruimte volgens het concept “Duurzaam Veilig” • De verkeersinfrastructuur is consequent ingericht conform de principes van “Duurzaam Veilig”. • Indien daartoe aanleiding is, worden verkeersonveilige situaties met spoed aangepakt. Dit is onder andere gebeurd voor de kruising Edisonstraat/Stephensonstraat en 1e Stationsstraat/Karel Doormanlaan. 6. Voorbereiden van jaarschijf 2010 van het programma Nota Mobiliteit • Er is een inventarisatie van knelpunten uitgevoerd, waarna een projectenlijst is opgesteld. Voor deze projectenlijst zijn budgetramingen gemaakt en is de bestuurlijke besluitvorming voorbereid en afgerond. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator (Cijfers over 2009 in april 2010 beschikbaar) 1 9.1 Aantal ernstige ongevallen 2 9.1 Aantal verkeersonveilige situaties 1

2

Realisatie Doel 2007 2008 24 24 3 3

Realisatie Afwijking 2008 2008 24 0 6 3

Doel Gehaald

Zoetermeer heeft als ambitie om het aantal ernstige ongevallen niet te laten toenemen ondanks de groei van de bevolking. Er zijn in 2008 evenveel ernstige ongevallen gebeurd als in 2007. In 2008 waren de ongevallen echter meer geconcentreerd op bepaalde kruispunten, waardoor meer kruispunten een black spot werden. Bij twee kruispunten werd dit veroorzaakt doordat een aanpassing van het kruispunt niet het gewenste effect had. Gegevens over 2009 zijn nog niet bekend, die worden in de jaarrekening 2010 opgenomen. Op drie van de zes verkeersonveilige situaties zijn reeds maatregelen genomen: Ruimtebaan/Edisonstraat/Zegwaardseweg en Tintlaan/ Tweede Stationsstraat/ Derde Stationsstraat en Van Aalstlaan/Australieweg. Reconstructie van de drie resterende kruispunt -Edisonstraat/ Van der Hagenststraat, Van Stolberglaan/Boerhaavelaan en Vissendreef/Weteringdreefis opgenomen in de jaarschijf 2010 van het uitvoeringsprogramma van de Nota Mobiliteit Zoetermeer.

Doelstelling 2: Een goede ruimtelijke en fysieke kwaliteit van de stad 1. Invloed uitoefenen op en bijdragen aan bovenlokale beleidsvorming en projecten binnen Haaglanden en Provincie

Jaarstukken 2009

52


• Er is een pro-actieve betrokkenheid van Zoetermeer geweest bij de gebiedsontwikkeling Bleizo, de provinciale structuurvisie en verordening. 2. Vertalen van de Stadsvisie 2030 in een ruimtelijke Structuurvisie zoals bedoeld in de nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening. • De startnotitie Ruimtelijke Structuurvisie Zoetermeer is in november 2009 door de raad vastgesteld. Op basis van de startnotitie is begonnen met het opstellen van de ruimtelijke onderlegger en nota van uitgangspunten voor de inhoud van (ontwerp)structuurvisie. 3. Opstellen gebiedsvisie(s) op basis van het uitvoeringsprogramma van de Stadsvisie • De startnotitie ontwikkeling visie binnenstad is door raad vastgesteld. De visie kan op basis hiervan verder worden uitgewerkt. • De visie’s Binnen- en Buytenpark zijn door het college vastgesteld. De besluitvorming in de raad is in 2010. 4. Opstellen stedenbouwkundige kaders en randvoorwaarden t.b.v. nieuwe ruimtelijk fysieke ontwikkelingen (nieuwe initiatieven) en planologische procedures. • Betreft een continu proces. Zie verder Doelstelling 3, het uitvoeren van nieuwe initiatieven. 5. Op basis van het “Meerjarenprogramma Bestemmingsplannen” opstellen en in procedure brengen van bestemmingsplannen • Het Meerjarenprogramma Herziening Bestemmingsplannen 2008-2013 (hierna:MJP) is volop in uitvoering. Er zijn 20 bestemmingsplannen in voorbereiding of procedure gebracht de afgelopen twee jaar. Dit komt op zich overeen met de taakstelling uit het MJP. Wel blijkt, dat een aantal plannen is vertraagd in verband met stagnatie van de planontwikkeling. Voorts is een aantal niet in het MJP opgenomen plannen ter hand genomen. Deze factoren kunnen er, mede in relatie tot de beschikbare ambtelijke capaciteit, mogelijk toe leiden dat de taakstelling uit het MJP onder druk komt te staan. In 2010 wordt het MJP geëvalueerd, eventueel resulterende in een voorstel tot bijstelling. 6. Implementatie nieuwe weten regelgeving (zoals de Wet op de Ruimtelijke Ordening –met de Grondexploitatiewet-, de Flora- en Faunawet en de Omgevingsvergunning) • Dit betreft een continu proces dat is uitgevoerd (ondermeer WRO en digitalisering). 7. Adviseren, voorbereiden, begeleiden van derden en voeren van juridische procedures voor ontheffingen en projectbesluiten • Dit betreft een continue proces dat is uitgevoerd. Nr. Effectenindicator/ Prestatie-indicator

Realisatie Doel 2007 2009 9.2 Aantal vastgestelde bestemmingsplannen per jaar 10 9.2 Waardering van de ruimtelijke kwaliteit van de stad 75% 75% door bewoners (% positieve waardering)

Realisatie Afwijking 2009 2009 4 6 76 % 1%

Doel Gehaald

Doelstelling 3: (Nieuwe) ruimte voor functies als wonen, werken, voorzieningen, recreatie en groen in de stad 1. Het uitvoeren van projecten in fase 1 (“nieuw initiatief”) • Katwijkerlaantrace: De provincie is bereid mee te werken de bestemming ten behoeve van het railtraject te schrappen uit het streekplan. De gemeente en Vestia onderzoeken in hoeverre een zorgcomplex op deze locatie ruimtelijk, maatschappelijk en financieel-economisch haalbaar is. • Denemarkenlaan: Het college heeft het voornemen om een multifunctioneel gebouw voor jongeren te realiseren. In 2010 wordt een eerste haalbaarheidsanalyse en projectvoorstel aan de raad voorgelegd. • Winkelcentrum Noordhove: De eigenaar van het winkelcentrum wil uitbreiden en upgraden. Verder wordt onderzocht of dat het huidige buurtcentrum in de nieuwbouw kan worden ondergebracht. 2. Afronden van de projecten Centrum West • Het project is zo goed als afgerond. 3. Uitvoeren van projecten in fase 2 (“definitie”) en 3 (“ontwerp”): Kwadrant, Bleizo herontwikkeling Dwarstochten, Paltelaan, Vijverhoek, Gasfabriekterrein, herontwikkeling winkelcentra • Met het oog op de ontwikkelingen in Bleizo, (Prisma) en het Kwadrant/Van Tuyllpark hebben de gemeenten Zoetermeer en Lansingerland besloten een gemeenschappelijke structuurvisie te ontwikkelen voor het totale gebied. Hierbij worden onder meer de totale gevolgen voor het verkeer en de infrastructuur in kaart gebracht. In verband met de structuurvisie voor Bleizo/Prisma/Van Tuyllpark is het stedenbouwkundig plan voor het Van Tuyllpark op 1 maart 2010 gereed. Voor de autoboulevard wordt tevens een stedenbouwkundig plan opgesteld en wordt de selectieprocedure voor autodealers opgestart. • In het project aan de Amerikaweg, ingeklemd tussen uitgaansgelegenheid Locomotion en Poppodium de Boerderij, zal naar alle waarschijnlijkheid een Politieacademie worden gerealiseerd.

53

Jaarstukken 2009


Doordat de Politieacademie pas in 2010 een definitief besluit neemt over de bouw van een politieacademie in Zoetermeer, zijn alle werkzaamheden door de gemeente voorlopig opgeschort. Op lange termijn volgt nog een leisurefunctie op de kop van de rotonde Meerzichtlaan. • Dwarstochten: Tenstone is na de laatste procedure, waarbij de Gemeente Zoetermeer opnieuw in het gelijk is gesteld, in cassatie gegaan. Uitspraak is eind tweede kwartaal 2010. • Paltelaan: het Definitief Ontwerp voor de scholen is gereed. De selectie van de marktpartijen voor de vrij(te)gekomen locaties vindt medio 2010 plaats. • Vijverhoek: Hoogvliet heeft het ontwerp voor de nieuwbouw aan de gemeente voorgelegd. Er is ten aanzien van de grondtransactie overeenstemming bereikt. De gemaakte afspraken worden in een koop-realisatieovereenkomst vastgelegd. • Gasfabriek: Bijna alle benodigde technische producten om een aanbesteding te starten zijn gereed gekomen. Zolang er geen oplossingen komen voor de bezwaren en de toestemming voor het benodigde funderingsherstel kan de sanering niet starten. 4. Uitvoeren van projecten in fase 3 en 4 (“realisatie”): Culturele as (CP), Rokkeveen-kantoren, Lansinghage, van Leeuwenhoeklaan, Knip in de Dorpsstraat, Palenstein, Centrumoost, Zegwaartseweg-Noord, Bouwen voor Buytenwegh, Nieuwe Driemanspolder • Voor het project Culturele As wordt gewerkt aan de inrichtingsplannen voor het openbaar gebied. Daarnaast is het Stadsforum opgestart, waarbij inhoud en creatieve uitwerking van het programma wordt voorgelegd aan inwoners en andere belanghebbenden om mee te denken. • De Knip in de Dorpstraat is als project komen te vervallen. Daarvoor in de plaats komt verkeersplan Dorp. • Rokkeveen kantoren: Eurocommerce heeft een reservering voor de grond aan het plein van de Verenigde Naties. Zij moeten voor 1 juni 2010 de tweede fase voor het bouwplan aanvragen anders vervalt deze reservering. De overige kavels liggen stil. • Lansinghage: Het bouwplan voor het hoofdkantoor voor Era Contour is ingediend, de grond is verkocht. De start van de bouw is naar verwachting in het derde kwartaal 2010. • Van Leeuwenhoeklaan: Van Rijweg: Eind 2009 is het gebouw op de hoek Van Rijweg/Van Leeuwenhoeklaan opgeleverd. Garagebedrijven: De kavel is in januari 2010 in verhuurde staat overgedragen aan de gemeente. De planvorming is opgestart. Bijdorplaan: De ontwikkelaar heeft eind 2009 de bouwaanvraag ingediend en is daarna gestart met de verkoop van de woningen Oostelijk plandeel: Eind 2009 is er definitieve overeenstemming bereikt en is de verkoop gestart met een aangepast plan met 36 flexibel indeelbare appartementen. • Palenstein: de herstructurering in de wijk Palenstein bevindt zich in een cruciale fase. Een deel van de plannen is in uitvoering. De Brede School is in aanbouw en de Schoutenhoek is gesloopt. Voor de plandelen B & C en de vlekken rond het winkelcentrum is het moeilijker om plannen te ontwikkelen die bijdragen aan de maatschappelijke doelstelling om van de wijk Palenstein een leefbare “normale” Zoetermeerse wijk te maken. In de huidige markt is het niet meer wenselijk om de geplande hoeveelheden appartementen te realiseren. Er wordt met de corporaties verder gewerkt aan het bijstellen van de ruimtelijke visie. • Centrum Oost: In 2009 is met SOZ (de Ontwikkelingscombinatie voor Cadenza, een samenwerkingsverband tussen Synchroon BV en SNS Property Finance) nagegaan op welke manier het project kan worden gerealiseerd. SOZ beraadt zich of het mogelijk is om het plan te ontwikkelen. • Zegwaartseweg Noord, Bouwen voor Buytenwegh: door gewijzigde marktomstandigheden lopen een aantal onderdelen vertraging op. • Nieuwe Driemanspolder: Algemeen: Het project loopt binnen de planning en het budget. Brug: De subsidie voor de EFRO en de provincie zijn aangevraagd in het eerste kwartaal 2010. Onderdeel van deze aanvraag is een Voorlopig Ontwerp (VO) van de brug. Het project was daarom in 2009 gericht op 1) het komen tot een voorlopig ontwerp van de brug die nodig is voor 2) het aanvragen van subsidie. 5. Uitvoeren van Oosterheem deelplan 2 (fase 4 en 5); deelplan 3 (fase 3 en 4), Centrumgebied fase 3 en 4 en Verlengde Australiëweg (fase 3 en 4) • In 2009 zijn in Oosterheem 673 woningen opgeleverd, dit is minder dan volgens de planning (722) als gevolg van het vertraagd in aanbouw nemen van nieuwe woningen in vlek C vanwege de geringere vraag op de woningmarkt en vanwege het later opleveren van in aanbouw zijnde maar nog niet verkochte woningen. In beperkte mate worden nieuwe projecten in aanbouw genomen, met het laatste deelplan (vlek A Waterzicht) wordt echter geen haast gemaakt. Dit is mede het gevolg van onzekerheid over de invloed van de bedrijfsbebouwing van de Etamgroep.

Jaarstukken 2009

54


• In januari is overeenstemming bereikt tussen de gemeente en de ontwikkelende partijen van het Centrumplan om de bouw van het winkelcentrum en de zorgcampus te kunnen laten starten. De raad heeft in april de hiervoor benodigde besluiten genomen, waarna in december 2009 de feestelijke starthandeling kon worden verricht. Het ministerie van WWI heeft de plannen ondersteund met een bijdrage van ruim € 500.000 uit de tijdelijke stimuleringsregeling woningbouw. • In december 2009 is de Verlengde Australieweg aangesloten op de N209. 6. Begeleiden van private initiatieven Boerhaavelaan, Zorghart, Snowworld, ontwikkeling Numicoterrein • Boerhaavelaan: het ingediende stedenbouwkundig plan wordt vanwege teveel aan programma en gebrek aan kwaliteit herzien. • Snowworld: Een meerderheid van de raad is akkoord gegaan met de verdere ontwikkeling van een vierde baan (“de teruggelegde variant”). • Numico: De marktpartij worstelt met het dilemma programma in relatie tot geluidhinder. Daarnaast vinden er, mede naar aanleiding van een dodelijk verkeersongeval, gesprekken plaats met betrekking tot een alternatieve ontsluitingsweg voor Nutricia. Nr.


9.3

Totale woningvoorraad (begroting 2009/2012) administratieve correctie voorgaande jaren Totale woningvoorraad (na adm. correctie) (in absolute zin per 1 januari) Totale voorraad m2 bvo kantoren Oplevering m2 bvo bedrijven Oplevering m2 bvo voorzieningen

9.3 9.3 9.3 1 2

Realisatie 2008 52.287 - 13 52.274 (2009) 635.000 -

Doel Realisatie 2009 2009 1 52.821 - 13 1 2 52.648 52.808 (2010) (2010) 1 638.482 638.482 1 3.373 3.373 1 30.998 30.998

Afwijking 2009

Doel Gehaald

- 160

0 0 0

Bijgesteld bij Tweede Tussenbericht 2009. De woningvoorraad bedraagt per 1 januari 2010 voor de CBS-opgave (na toegepaste administratieve correctie over voorgaande jaren van per saldo 13 woningen) 52.648 woningen.

2.9.4.





82.023 99.470 -17.447

125.036 136.340 -11.304

Rekening 2009 (3)

Afwijking 2009

74.760 78.084 -3.324

(2) - (3)

50.276 58.256 7.980

V N N


55

Jaarstukken 2009

Programma 10 Economie

2.10. Programma 10 Economie 2.10.1.


Doelstelling van het economisch beleid van Zoetermeer is het in stand houden en bevorderen van een gezonde economie. Een gezonde economie met gedifferentieerde bedrijvigheid en werkgelegenheid die goed aansluiten bij de omvang en het opleidingsniveau van onze beroepsbevolking en die een goede, op de toekomst gerichte voorzieningenstructuur biedt aan onze inwoners, instellingen en bedrijven.

2.10.2.


Ondanks het feit dat de economische recessie zich ook in Zoetermeer laat voelen in het teruglopen van de werkgelegenheid en van investeringen, lopen projecten die zijn gericht om de toekomstige verzorgingsstructuur te behouden door. Zo ligt de revitalisering van de Noordelijke bedrijventerreinen nog op schema. Wel ondervindt de geplande revitalisering van andere winkelcentra enige vertraging, op verzoek van de eigenaren. In 2009 is een succes geboekt met het omvangrijke project “De Zoetermeerse Start”. Voor dit project is ondermeer samen met de Kamer van Koophandel een starterscoördinator aangesteld en een coachpoool van specialisten gevormd voor de begeleiding van (kansrijke) startende ondernemers. Verder is met betrekking tot het speerpunt Leisure de positionering van Zoetermeer mede vanwege de ontwikkelingen rond Bleizo sterk verbeterd, hetgeen blijkt uit de toegenomen vraag voor vestiging vanuit specifieke leisurevoorzieningen.

Jaarstukken 2009

56


2.10.3.


In het kort worden hieronder per Doelstelling de activiteiten vermeld plus bijbehorende indicatoren en streefwaarden. Doelstelling 1: Vestiging van nieuwe bedrijvigheid, behoud bestaande bedrijven en groei van de werkgelegenheid 1. Acquisitie nieuwe bedrijven (mede op basis acquisitieplannen/speerpuntbeleid zoals benoemd in Collegeprogramma, Stadsvisie 2030 en Bleizo) • Het aantrekken van bedrijven is vanwege de economische recessie, ondanks niet verminderde inspanningen, minder succesvol dan verwacht. Het aantal bedrijven dat in portefeuille is genomen als serieuze vestigingskandidaat ligt daarom lager dan verwacht. • In enkele gevallen zijn ook lopende projecten die qua procedure op stoom lagen (voorlopig) teruggetrokken (bijvoorbeeld de PolitieAcademie). • Ondanks de toename van het aantal bedrijven is de totale werkgelegenheid als gevolg van het vertrek uit Zoetermeer (een deel van Siemens bijvoorbeeld) en afslanking van een aantal grotere bedrijven, met ruim 1000 arbeidsplaatsen gedaald. 2. Stimuleren clustervorming binnen de speerpuntsectoren • Mede binnen het programma KIZ is een start gemaakt met de uitwerking van het versterken van de verschillende clusters (rond de speerpuntsectoren ICT, Bestuur en Belang en Leisure), ondermeer via thema-bijeenkomsten. 3. (Economische) city marketing, Een actieve en klantgerichte promotie, en benutting van netwerken en leggen van contacten met het bedrijven / intermediairs • De lopende contacten en netwerken zijn waar mogelijk benut en verder verbreed. • Er is deelgenomen aan vastgoedbeurs “Provada” (waar 90 vervolgafspraken uit voortkwamen) en de businessbeurs “Zoetermeer Onderneem.net”. • Er is deelgenomen aan Holland Paviljoen samen met de Minister van Economische Zaken tijdens de CIFIT (China International Fair for Investment & Trade) investeringsbeurs in Xiamen. 4. Begeleiding vestigingsproces nieuwe bedrijven / Zoetermeerse verhuizers • Er zijn inspanningen gedaan om bedrijven naar bestaand beschikbaar vastgoed te geleiden in nauwe samenwerking met de makelaardij. Deze inspanning heeft bijgedragen aan een (lichte) vermindering (ca. 10.000 m2) van de leegstand van kantoor- en bedrijfsruimte (van 17,5% naar 16%). • De invulling van de nieuwe bedrijvenstrook Willem Dreeslaan is goed op gang gekomen en een eerste kavel op het bedrijventerrein Oosterhage is uitgegeven (Fortune Hotdrinks). • Een marktselectie voor horecakandidaten Noord AA is gedaan. 5. Monitoring van vragen en ontwikkelingen vanuit bestaand van het bedrijfsleven, o.a. via bedrijfsbezoeken, overige, directe contacten, etc. • De economische crisis vroeg ook om meer specifiek overleg over mogelijke negatieve gevolgen en mogelijke maatregelen om de crisis tegen te gaan. 6. Accountmanagement intern bij vragen bedrijven (smeeroliefunctie) • Vrijwel altijd is maatwerk per individueel geval geleverd. • Service Team Bedrijven had 20 bijeenkomsten en ongeveer 60 casussen van vestigingsprocessen. • De gevoerde maatregelen ter vermindering van regelgeving bleken hierbij positief te werken. 7. Regelmatig (bestuurlijk) overleg met het gevestigde bedrijfsleven en intermediaire organisaties (RVOZ, DVZ, KvK, MKB, etc.) • Naast het reguliere overleg met de vertegenwoordigende partijen vanuit het bedrijfsleven, is ook een apart “crisis-overleg” met een aantal (intermediaire) bedrijven gestart om in een zo vroeg mogelijk stadium negatieve gevolgen te onderkennen en daarop vanuit de gemeente te anticiperen. 8. Opstellen beleidsnota Economie 2009 – 2012 • De startnotitie is vastgesteld. De economische analyse is afgerond, evenals de consultatieronde intern en met het bedrijfsleven. 9. Actualiseren Leisurenota 2009 - 2012 • Nieuw leisurebeleid wordt geïntegreerd in het nieuwe beleidsplan Economie. De afstemming in regionaal verband is gestart. Nr.

Effectenindicator/ Prestatie-indicator 1

10.1 Toename werkgelegenheid per jaar 10.1 Rapportcijfer tevredenheid ondernemers 10.1 Aantal geslaagde bemiddelingen / acquisities van “nieuwe” bedrijven

Realisatie 2007 43.200/47.300 6,7 34

57

Doel 2009 +1500 7,0 35

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald -1.000 -2.500 2 6,9 -0,1 31 -4

Jaarstukken 2009


10.1 - Waarvan internationale bedrijven 10.1 Aantal nieuwe prospects 10.1 Aantal geslaagde transacties na bemiddeling Zoetermeerse prospects 10.1 Aantal nieuwe “Zoetermeerse” prospects 10.1 Aantal bedrijfsbezoeken 1

2

4 90 45

8 110 60

3 90 49

-5 -20 -11

120 65

130 80

150 84

+20 +4

Per 2008 heeft – met terugwerkende berekening- een herziening plaatsgevonden binnen de regionale werkgelegenheidsregistratie, waarbij ook het aantal parttime banen tot de totale werkgelegenheid worden gerekend. Dit heeft tot gevolg dat het aantal arbeidsplaatsen in Zoetermeer in 2007 en 2008 respectievelijk 47.300 en 51.000 bedroeg (exclusief parttimers (minder dan 12 uur) waren deze cijfers respectievelijk 43.200 en 46.700; in 2009 was deze “netto”-werkgelegenheid weer gedaald tot 45.160). In het Benchmarkrapport van TNS-Nipo is aangegeven dat met een cijfer 6,9 Zoetermeer in vergelijking met andere steden zeer hoog scoort

Doelstelling 2: Betere aansluiting van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt 1. Vanuit accountmanagement EZ actieve deelname in samenwerking met arbeidsbemiddelende instanties om vraaggerichte arbeidsbemiddeling met bedrijven via één loket te faciliteren (onderdeel SEA) • bijdragen geleverd aan volgende projecten (jaarprogramma) Sociaal Economische Agenda (20062009): 1. Maat-arrangementen & gecoördineerde werkgeversbenadering 2. Start werkgeversservicepunt 3. Verlaging administratieve lastendruk 4. Aanpassing bestemmingsplannen om horeca te bevorderen 5. Integraal inkoop en aanbestedingsbeleid 6. Bedrijvige wijken in bedrijvige steden 2. Deelname aan programma's ter verbetering arbeidsmarkt (onder andere Samenwerking Onderwijs Bedrijfsleven). Binnen het programma KIZ uitbreiden en versterken van het hbo in Zoetermeer • Operationeel Werkgeversservicepunt en het stimuleren van startende ondernemers. • Bijdrage aan verdere ontwikkeling DAPA (opleiding in theater en entertainment). 3. Verkennen van mogelijkheden van trainings- en arbeidsplekken bij bedrijven en bijdragen aan de uitvoering ervan • Er zijn werkgeversarrangementen ontwikkeld, het Convenant “Diversiteit en gelijke behandeling in bedrijf” is uitgevoerd, een tweetal conferenties (één gericht op arbeidsgehandicapten en één op het terrein van arbeidsmarktbeleid) zijn georganiseerd. Doelstelling 3: Een aantrekkelijk en gevarieerd vestigingsmilieu voor bedrijven 1. Marktanalyse / Beleidsadvisering (her)ontwikkeling van (nieuwe) locaties voor kantoren, bedrijven, winkels en leisurevoorzieningen • Er zijn specifieke adviezen gegeven voor de uitvoering van de revitalisering winkelcentra en de veiligheid winkelcentra en bedrijventerreinen. 2. Uitvoering project "Revitalisering Noordelijke Bedrijventerreinen", dit in nauw overleg met betrokken bedrijfsleven • Bij het meerjarig project Revitalisering Noordelijke Bedrijfsterreinen zijn enkele deelprojecten afgerond (waaronder de bewegwijzering en de upgrade van het onderhoud). Het Ruimtelijk Functioneel Plan is vastgesteld. De uitvoeringsstrategie voor meerdere jaren is opgesteld. Een start is gemaakt met de verbetering van een (veilige) verkeersafwikkeling (bijvoorbeeld bij de rotondes aan de vd Hagenstraat). Verder zijn in overleg met de Vereniging Noordelijke Bedrijventerreinen de voorbereidingen gestart om de mogelijkheden van een Bedrijven Investerings Zone (BIZ), die ondermeer is gericht op gezamenlijke beveiliging. 3. Actieve bijdrage aan project “”terugdringing administratieve lastendruk voor ondernemers” (workshops doorlichting gemeentelijke producten gericht op ondernemers) en monitoring gemeentelijk inkoop- en aanbestedingsbeleid • De regelingen waar de gemeente eerstverantwoordelijk is, zijn bekeken en waar mogelijk gestroomlijnd (blijft vast agendapunt bij bestuurlijk overleg met bedrijfsleven). • Inkoop- en aanbestedingsbeleid: een “meet and greet” bijeenkomst tussen gemeente en bedrijven is georganiseerd. 4. Update benchmark Vestigingsklimaat 2009 • Na de resultaten van het onderzoek van eind 2008 is het onderzoek in het eerste kwartaal van 2009 afgerond. • De Zoetermeerse ondernemers hebben op vrijwel alle onderdelen van de benchmmark onder-

Jaarstukken 2009

58


nemersklimaat een hogere waardering gegeven dan in 2006. Nr.


Realisatie Doel 2008 2009 10.3 Opname kantoren ( m2 bvo) 45.000 50.000 10.3 Opname Bedrijfsruimte ( m2 b.v.o.) 50.000 60.000 10.3 Uitgifte bedrijventerreinen in ha. per jaar (inclusief 5 15 bedrijventerrein Prisma) 1

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald 33.700 - 16.300 1 23.100 - 36.900 n.n.b /

Cijfers excl. Prisma./ Lansingerland.

Doelstelling 4: Groei van startende bedrijvigheid en nieuwe initiatieven 1. Uitvoeren activiteitenplan “De Zoetermeerse Start”: Stimulering Startende Bedrijvigheid en Nieuwe initiatieven (2008) : onder andere starterscoördinator, mentorschap • De starterscoördinator is begonnen. 64 starters (uit ruim 300 aanvragen/meldingen) zijn als valide geselecteerd voor het verdere traject. • Een coachpool is ingesteld (met 18 starters in het begeleidingstraject) • De organisatie van de Landelijke Startersdag in Zoetermeer (ca 2.000 bezoekers) was succesvol. • De Voorbereiding is gestart voor het mentorenproject. • Er is deelgenomen aan het Rabo-onderzoek “Kracht van Zoetermeer- Vlietstreek”, waarbij een nadere analyse is gedaan naar de behoefte aan kleinschalige bedrijfshuisvesting. • Onderzoek is gedaan en een uitvoeringsplan Ruimte voor startende Ondernemers is gemaakt. 2. Faciliteren / stimuleren ontwikkelaars/ beheerders diverse huisvestingsmogelijkheden voor startende ondernemers • Gesprekken met kandidaatexploitanten zijn gevoerd voor zowel bestaande kantoorgebouwen als nieuwbouw. 3. Binnen het programma KIZ stimuleren van innovatief ondernemersschap en nieuwe initiatieven , via specifieke programma’s (onder andere Zoetermeer Connect, Innovatiefabriek) • Voor een tweetal locaties is gesproken over een tijdelijke dan wel definitieve variant van de Innovatiefabriek. • Onderzoek naar nieuwe vormen van (flexibele), kleinschalige huisvesting is gestart. Nr.


Realisatie Doel 2007 2009 50 70 ca. 55 80 0 40

10.4 Aantal starterseenheden 10.4 Aantal woonwerkeenheden 10.4 Aantal « broedplaatsen »

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald 50 -20 70 -10 20 - 20

Doelstelling 5: Een kwalitatief goede en op de toekomst gerichte voorzieningenstructuur 1. Uitvoering van actieprogramma Structuurnota Detailhandel • De dreigende vertraging van de bouw van winkelcentrum Oosterheem als gevolg van de economische crisis is afgewend, door een financiële impuls vanuit de gemeente. • Monitoring naar winkelstructuur is gedaan. 2. Uitvoering van projecten Revitalisering Winkelcentra • De revitalisering van winkelcentrum Leidsewallen en de Vlieger is gestart dan wel afgerond. De revitaliserings- en uitbreidingsplannen van Noordhove, de Leyens en Rokkeveen Centrum zijn op verzoek van de eigenaren opgeschort. 3. Acquisitie van horeca- en leisure initiatieven met toevoegende waarde voor de stad. (cf. Speerpunt Leisure) • De invulling van de Leisure-as Zoetermeer krijgt verder vorm en wordt versterkt met de aangrenzende planontwikkeling van de verlengde Randstadrail/Bleizo. • Er is een toenemende belangstelling van bijzondere leisure-concepten voor Zoetermeer. • Marktselectie horeca-initiatieven Noord AA gebied. 4. Acquisitie en begeleiding vestigingsproces van horeca- en leisure initiatieven • Aantal gerealiseerde horecavestigingen is iets (+2) hoger dan verwacht. • Met meerdere initiatiefnemers van hotels ( in verschillende klasse categorieën). 5. Uitvoering jaarprogramma Kenniseconomie en Innovatie Zoetermeer • In 2009 is een begin gemaakt met de clustervorming binnen de sectoren Leisure en bestuur & Belang. Hoewel de belangstelling bij de betrokken bedrijven groot is, blijkt de clustervorming in de praktijk een proces van kleine stapjes te zijn. • In 2009 zijn drie pilots gestart m.b.t. het project 3D-experience: Digital Art Lab met het CKC, Exploratorium met Sizo en 3D-lab met de Academie voor ICT & Media Zoetermeer. Alle projecten

59

Jaarstukken 2009


zitten nog in de initiatiefase en zullen in 2010 tot volledige realisatie komen. • De geplande innovatiemiddagen zijn doorgeschoven naar 2010 in verband met de gewenste koppeling met de clusters. • Het project Creëren is doorgelopen tot april 2010. • Er zijn vier ict-sociëteitsbijeenkomsten georganiseerd. • Het boek “de innovatieve ondernemer” is uitgegeven. • De planvorming voor de innovatiefabriek zit in de fase van haalbaarheidsonderzoek. Dit onderzoek is eind 2009 gestart en is doorgelopen tot februari 2010. Nr.


Realisatie Doel 2007 2009 135 152 50 250

10.5 Aantal horeca vestigingen 10.5 Aantal bedrijven aangesloten op Gigameer

2.10.4.

Realisatie Afwijking 2009 2009 154 +2 231 -19

Doel Gehaald





2.699 553 2.146

3.244 553 2.691

Rekening 2009 (3)

Afwijking 2009

3.041 637 2.404


Jaarstukken 2009

60

(2) - (3)

203 84 287

V V V

Programma 11 Wonen en bouwen

2.11. Programma 11 Wonen en bouwen 2.11.1.


Doelstelling van het beleid op het gebied van wonen en bouwen is het waarborgen en versterken van het woonklimaat in de stad door het realiseren van gedifferentieerde kwalitatief hoogwaardige woonmilieus, die bereikbaar zijn voor verschillenden doelgroepen.

2.11.2.


De vaststelling van de Woonvisie “de groeistad voorbij” en kort daarop ook van de Plannen van aanpak voor jongeren en senioren op de Zoetermeerse woningmarkt, kunnen gezien worden als mijlpalen. Voor het (woon)beleid de komende jaren, zoals een verschuiving van kwantiteit naar kwaliteit, zijn deze plannen richtinggevend. Vrijwel gereed zijn ook de Regionale Prestatieafspraken 2010 – 2014 die (mede) aan de basis voor de nieuwe lokale afspraken staan. Tijdens de kredietcrisis zijn 737 woningen (673 in Oosterheem) nieuw opgeleverd. Anderzijds zijn 363 woningen, waaronder de Schoutenhoek met het oog op toekomstige nieuwbouw, gesloopt. Van de recessie in de bouw was bij vergunningverlening in 2009 nog niet veel te merken, dit kwam onder meer door de verlening van de vergunningen voor het centrumgebied Oosterheem. Er is een topproductie geleverd wat betreft de bouwvergunningverlening. De legesinkomsten voor 2009 kwamen ruim 25% hoger uit dan was begroot. Bij de betreffende afdeling (Vergunning, Toezicht en Handhaving) zijn veel inhuurkrachten vervangen door personeel in dienst van de gemeente. Bij het bouwtoezicht is er nu na lange tijd een goede vaste bezetting. De kadernota Handhaving is in oktober door de raad vastgesteld. In een klanttevredenheidonderzoek Bouw- en woningtoezicht scoorde Zoetermeer voor de vergunningverlening een 6,0. In december 2008 is de flitsvergunning ingevoerd, waarmee het mogelijk is in één dag vergunning te verlenen voor een dakopbouw. In 2009 is 22 keer gebruik gemaakt van deze snelle procedure. Van het ministerie van Binnenlandse Zaken kreeg de gemeente Zoetermeer hiervoor een prijs in het kader van de innovatie van de dienstverlening.

61

Jaarstukken 2009


2.11.3.


In het kort worden hieronder per Doelstelling de activiteiten vermeld plus bijbehorende indicatoren en streefwaarden. Doelstelling 1: Een woningbestand dat kwalitatief en kwantitatief aansluit bij de behoefte van de samenleving 1. Bijdragen aan het project Woonservicezones door deelname aan de Regiegroep Wonen Welzijn en Zorg en adviseren over woningbouwprogramma • Uitgevoerd. 2. Bijdragen aan de ontwikkeling van ruimtelijke plannen en –projecten door advisering over te realiseren woningbouwprogramma (kwalitatief en kwantitatief) • •De Woonvisie “de groeistad voorbij” is vastgesteld. Daarbij zijn keuzes gemaakt die richtinggevend zijn voor het woonbeleid de komende jaren. • De plannen van aanpak voor jongeren, respectievelijk senioren op de Zoetermeerse woningmarkt zijn opgesteld en vastgesteld. • Met het implementeren van in deze nota’s genoemde maatregelen en projecten is aangevangen, zoals de ontwikkeling van het gebied Denemarkenlaan tot ‘servicegebied’ met op jongeren toegesneden woningen en voorzieningen. • Om een impuls te geven aan (onderdelen van) het woonbeleid is het oprichten van een “woonfonds” aangekondigd. Een voorstel voor het instellen van deze Stimuleringsreserve Wonen is eind 2009 in het college behandeld. Naast het instellen van de stimuleringsreserve zelf komt tevens een eerste bestedingsvoorstel aan de orde. 3. Initiëren en bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwbouwprojecten door advisering over te realiseren woningbouwprogramma (kwalitatief en kwantitatief) • In 2009 betrof het in het bijzonder programmatische betrokkenheid bij de ontwikkeling van Oosterheem en binnenstedelijk de (her)ontwikkeling van Palenstein en Boerhaavelaan. • Voor het normaliseren van de woonwagenlocaties is al bij het Eerste Tussenbericht tot herfasering besloten van middelen en uitvoering. In de risicoparagraaf wordt hier verder op ingegaan. 4. Inbrengen Zoetermeerse belangen in bovenlokale bestuurlijke organen, zoals het Stadsgewest Haaglanden en de Provincie • Deze activiteit, gericht op regionale beleidsafstemming, is uitgevoerd. • Het accent is gelegen bij (voorbereiding van bestuurlijk) overleg in Haaglandenverband. • De Regionale Prestatieafspraken voor de periode 2010 – 2014 zijn opgesteld. Het concept is eind 2009 in de commissie Ruimte aan de orde geweest. Met het vormgeven van lokale afspraken, als aanvulling op de regionale, is begonnen. Nr.


11.1 Totale woningvoorraad (begroting 2009/2012) 1 administratieve correctie voorgaande jaren Totale woningvoorraad (na adm. correctie) 1 en 2 (in absolute zin per 1 januari) 11.1 Aantal nieuw gerealiseerde woningen . zoals in begroting 2009/2012 . zoals in Tweede Tussenbericht 2009 11.1 Waardering woningen door bewoners (gemiddeld over alle wijken) 11.1 Aantal gerealiseerde sociale koopwoningen 3

11.1 Toename extra jongerenwoningen 3 11.1 Toename extra ouderenwoningen 3 11.1 Toename extra gehandicaptenwoningen 1

Nulmeting (met jaar) 52.287 - 13 52.274 (2009)

7,7 (2006) 100 (2006) -

Doel 2009 52.821 - 13 52.808 (2010)


52.648 (2010)

1.051 880 7,7

7,6 – 8,3

100 -

- 160

Doel Gehaald

165

- 314 - 143 - 0,2 – +0,6 65

129 p.m. p.m.

-

737

Bijgesteld bij Tweede Tussenbericht 2009. Daarin is ook toegelicht waarom bijstelling van woningbouwcijfers tijdens het lopende begrotingsjaar (Eerste en/of Tweede Tussenbericht) noodzakelijk is. 2 De woningvoorraad bedraagt per 1 januari 2010 voor de CBS-opgave (na toegepaste administratieve correctie over voorgaande jaren van per saldo 13 woningen) 52.648 woningen. 3 Voor de extra 150 jongeren-, 135 ouderen-, en 10 gehandicaptenwoningen staat in het collegeprogramma 2006 – 2010 alleen de einddoelstelling in 2010. Uit de plannen van aanpak jongeren en senioren blijkt dat deze doelen al wel (jongeren) resp. nog niet (ouderen) zijn gehaald. De 10 gehandicaptenwoningen zijn onderdeel van planontwikkeling Centrumgebied Oosterheem en zullen eerst na 2010 opgeleverd kunnen worden.

Jaarstukken 2009

62


Doelstelling 2: Een doelmatige benutting van het goedkope woningbestand en een rechtvaardige verdeling van de sociale woningvoorraad 1. Uitvoeren van de huisvestingsverordening Haaglanden en de samenwerkingsovereenkomst met de Zoetermeerse woningcorporaties; voeren van het secretariaat van de coördinatiecommissie bijzondere aandachtsgroepen en participeren in de beleidscommissie woonruimteverdeling • Het secretariaat van de coördinatiecommissie bijzondere aandachtsgroepen (“urgentencommissie”) kreeg 429 aanvragen te verwerken, waarvan 403 wel en 26 niet gehonoreerd werden. 2. Uitvoeren huisvestingsvergunningverlening commerciële huursector •De activiteit is uitgevoerd. 3. Opstellen prestatieafspraken met de Zoetermeerse corporaties • Een concept voor regionale afspraken 2010 – 2014 is afgerond. De afspraken zijn medio februari 2010 door het Algemeen Bestuur van Haaglanden vastgesteld, waarna een week later ondertekening door stadsgewest en de SVH-corporaties is voorzien. • Een raamwerk voor nieuwe lokale prestatieafspraken (als aanvulling op en verbijzondering van de regionale) is opgesteld. Dit moet leiden tot de lokale afspraken voor de periode 2010-2014. 4. Monitoren en analyseren van een (evenwichtige) slaagkans van de verschillende doelgroepen. Opstellen van een rapport over het functioneren van het woonruimteverdelingssysteem • Op grond van analyses van het woningmatchingsysteem door Haaglanden en de SVH-corporaties kan inzicht verkregen worden in de werking van het regionale woonruimteverdelingssysteem. Het verzamelen en vooral verwerken van de (vele) data door de corporaties vergt echter tijd, waardoor analyses en rapportages niet direct beschikbaar zijn. Een daarop gebaseerde rapportage over de Zoetermeerse sociale woningmarkt wordt in 2010 opgeleverd. 5. Uitvoeren en monitoring regeling starterslening • Met een beslag van € 1,25 mln. op het budget zijn 31 startersleningen verstrekt in 2009. • Een raadsvoorstel over de toekomst van de starterslening is eind 2009 in het college behandeld. Het eerste bestedingsvoorstel uit de Stimuleringsreserve Wonen (dat dan ook behandeld wordt) voorziet in het budget om de regeling voor startersleningen met 2 jaar te verlengen. 6. Uitvoeren anti-speculatiebeding ter voorkoming van speculatie met goedkope en middendure nieuwbouw koopwoningen • Gezien afnemende woningaantallen en veel beperktere prijsstijgingen dan voorheen, zijn de opbrengsten uit deze overwinstregeling naar verwachting sterk afgenomen tot € 26.500 in 2009. 7. Uitvoeren achtervangfunctie Waarborgfonds • Sinds 1995 zijn geen gemeentegaranties op nieuwe geldleningen van corporaties afgegeven. Voor het Centrumgebied Oosterheem is in 2009 toch besloten eenmalig leningen van totaal € 77,5 mln. te garanderen. Door de woningcorporatie zijn daarna vijf nieuwe leningen van tezamen € 62,5 mln. aangegaan. De resterende garantieruimte kan tot maximaal € 15 mln. nog worden benut voor de ontwikkeling van dit project. 8. Verwerving, verdeling en afhandeling van woninggebonden subsidies • In 2009 betrof de activiteit ondermeer de subsidieverlening voor 47 woningen in het Centrumgebied van Oosterheem en de gereedmelding van 56 woningen elders in deze wijk. 9. Actualiseren (integrale) buurtmonitor • Nog niet opgestart. Bezien wordt of een update en/of bijstelling (met het oog op de nieuwe wijkontwikkelingsplannen) zinnig is en hoe dat zich verhoudt tot de “Leefbaarometer” van VROM. 10. Inbrengen van Zoetermeerse belangen in bovenlokale bestuurlijke organen, zoals het Stadsgewest Haaglanden en de Provincie • Deze activiteit, die zich richt op bijvoorbeeld de regionale huisvestingsverordening en de verdeling van woonruimte, is uitgevoerd. Nr.


Realisatie Doel 2008 2009 niet >70% bekend >90%

11.2 Percentage van de sociale woningvoorraad dat aan de sociale doelgroep wordt toegemeten (bestaande-/nieuwbouwwoningen) 1

Realisatie 2009 75 % 1 87 %

Afwijking Doel 2009 Gehaald Ca. 5 % Ca. 3 %

Betreft cijfers over de eerste helft 2009).

Doelstelling 3: Een gebouwde omgeving die voldoet aan de daaraan te stellen eisen op het gebied van welstand, planologische inpasbaarheid, veiligheid, gezondheid, functionaliteit en duurzaamheid 1. Toetsing van aanvragen aan de geldende regelgeving, vergunningverlening • In 2009 zijn ruim 1150 vergunningen verstrekt in het kader van bouwregelgeving. In tegenstelling tot de landelijke trend was er in Zoetermeer geen sprake van terugloop in aantal en omvang van de

63

Jaarstukken 2009


vergunningaanvragen. 2. Controleren van bouwwerken t.a.v. de geldende regelgeving en vergunningsvoorwaarden • In 2008 was de arbeidsmarkt voor technisch personeel erg krap. In die periode bleek het moeilijk de vacatures op de afdeling VTH in te vullen met nieuwe vaste medewerkers. Begin 2009 werd de arbeidsmarkt ruimer en is een goede start gemaakt met het terugbrengen van de ingehuurde medewerkers. Dat laat onverlet dat in het eerste half jaar van 2009 nog veel werk werd gedaan door regelmatig wisselende ingehuurde medewerkers, die, vanwege hun onbekendheid met de werkwijze van de gemeente Zoetermeer, minder efficiënt werken dan vast personeel. In september 2009 was de inhuur teruggebracht naar een minimaal niveau en is het gelukt de vacatures op de afdeling in te vullen met vast personeel. • Daarnaast is in 2009 het aantal meldingen van overlast enorm toegenomen. Zoals is gemeld in het Tweede Tussenbericht neemt de afhandeling van deze meldingen (veel) tijd in beslag en heeft dit gevolgen voor de uitvoering van de reguliere toezichts- en handhavingstaken van de (juridisch) medewerkers bouw. In het handhavingsprogramma 2010 dat in april 2010 wordt afgerond zal met name op het gebied van meldingen en het reguliere werk een duidelijke keuze moeten worden gemaakt wat prioriteit heeft in de afhandeling. • Als gevolg van het bovenstaande is in 2009 het reguliere bouwtoezicht niet volledig uitgevoerd. Bij de keuzes die zijn gemaakt in de planning van werkzaamheden op het gebied van bouwtoezicht en handhaving zijn echter te allen tijde de in 2006 vastgestelde beleidsrichtlijnen leidend geweest. Dit betekent dat de prioriteit altijd is gelegd bij de aspecten veiligheid en gezondheid. Deze aspecten zijn steeds meegenomen in de planning van de uitvoering van het toezicht op de verleende vergunningen (ondermeer bouw-, monumenten-, sloop- en aanlegvergunningen). Het voorgaande houdt in dat minder aandacht is besteed aan aspecten zoals bereikbaarheid en energiezuinigheid. • In 2009 zijn, conform de beleidsuitgangspunten uit 2006 , voor bestaande bouw alleen naar aanleiding van meldingen toezicht en controles uitgevoerd. Daarnaast werd voor wat betreft bestaande bouw gewerkt met projecten, zoals bijvoorbeeld wateraccumulatie in relatie tot platte daken en spouwankers in relatie tot de kopgevels van flatgebouwen. • Eind 2009 is aangevangen met het toezicht houden op de gedeeltelijke start van de bouwwerkzaamheden in het kader van de realisering van het centrumplan Oosterheem. 3. Implementatie nieuwe wetgeving (o.a. Wabo en WRO) • De gemeente is actief bezig geweest met implementatie van nieuwe wetgeving (ondermeer wet niet tijdig beslissen per 01-10-09). Ook zijn verdere voorbereidingen getroffen voor de WABO. De invoering van de WABO werd eind september 2009 uitgesteld tot vooralsnog 1 juli 2010. • De gemeente is sinds november 2009 in overleg met de betrokken bestuurlijke partners, zoals de brandweer, de waterschappen en de provincie, waarmee in het kader van de WABO intensief moet worden samengewerkt. • De afdeling VTH zal per 1 juli 2010 zo ver mogelijk WABO-proof zijn. Om dit op tijd te bewerkstelligen en er zorg voor te dragen dat de noodzakelijke stappen en acties worden geïmplementeerd is in het eerste kwartaal van 2010 een projectleider WABO aangesteld. 4. Toetsing van aanvragen conform bestuurlijk vastgesteld beleid • Alle aanvragen voor vergunningen worden getoetst aan het vigerende beleid. 5. Bewaking door instellen interne termijnen per toetsonderdeel en uitvoering monitoring • Als gevolg van invoering van het automatiseringsprogramma Squit zijn er problemen geweest met de monitoring van de wettelijke termijnen in het kader van vergunningverlening. In de praktijk heeft dit geleid tot het verlenen van vergunningen van rechtswege (ongeveer 2%). Dit is een onwenselijke ontwikkeling, niet in de laatste plaats omdat in het kader van deze van rechtswege verleende vergunningen niet is getoetst aan alle wettelijke eisen. Voor 2010 is de monitoring van de termijnen van vergunningverlening, ook vooruitlopend op de invoering van de WABO waarin de termijnen nog korter zullen worden, strakker ingeregeld in de werkprocessen binnen de afdeling VTH. 6. Beslissingen omtrent vergunningverlening nemen binnen de wettelijke termijnen • Als gevolg van problemen met het nieuwe automatiseringsprogramma Squit, dat aangeschaft is met het oog op de WABO, moest dit jaar circa 2% van de bouwvergunningen van rechtswege verleend worden, omdat de termijn voor besluitvorming was verlopen. Nr.



11.3 Percentage bouwwerken dat voldoet aan de gestelde eisen 1

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald 1 99% 1%

Er is sprake van een klein percentage fatale vergunningen en in 2009 is het toezicht toegespitst op veiligheid en gezondheid.

Jaarstukken 2009

64


Doelstelling 4: Een gebouwenbestand dat voldoet aan de bouwregelgeving 1. Opsporen en beëindigen van overtredingen • Het opsporen en beëindigen van overtredingen gebeurt op verschillende manieren. In de eerste plaats vindt toezicht en controle plaats van de verleende sloop-, bouwen monumentenvergunningen. Wanneer hierbij tekortkomingen worden geconstateerd, wordt een handhavingstraject opgestart. • Daarnaast wordt altijd gereageerd op meldingen met betrekking tot bouwwerken. Naar aanleiding van de melding gaat een bouwinspecteur inspecteren en op grond van de uitkomsten van deze inspectie wordt, als dat nodig is, een handhavingstraject ingezet. • In 2009 zijn 61 handhavingsdossiers afgedaan. • In 2009 is, conform de beleidsrichtlijnen uit 2006, weinig of geen onderzoek verricht naar de staat van de bestaande bebouwing anders dan naar aanleiding van meldingen of incidenten (bijvoorbeeld instorten carport in de wijk Seghwaert in de zomer van 2009). • Op dit moment wordt de prioritering in het kader van het opsporen en beëindigen van overtredingen meegenomen in het nieuwe toezichts- en handhavingsbeleid. In april 2010 is de laatste hand gelegd aan het handhavingsprogramma 2010 dat daaropvolgend ter besluitvorming aan het college wordt voorgelegd. 2. Verstrekken van voorlichting en informatie aan burgers en bedrijven omtrent de geldende regelgeving • Naar aanleiding van de meldingen welke burgers doen hebben de inspecteurs incidenteel ook voorlichting en informatie gegeven. • Voorts geeft de bouwbalie informatie aan de burgers omtrent de geldende regelgeving. 3. Uitvoeren van het Handhavingsprogramma • Er wordt op dit moment gehandhaafd op basis van het beperkt scenario, zoals omschreven in het toezichts- en toetsingsprotocol. In april 2010 is een nieuw handhavingsprogramma bouwen milieu ter besluitvorming aan het college voorgelegd. Hierin is een risico-analyse gemaakt waarbij een keuze wordt gevraagd in het afhandelen van meldingen ten opzichte van reguliere werkzaamheden op het gebied van bouwtoezicht en handhaving. 4. Opstellen van handhavingsdossiers • Zoals in de programmabegroting is opgenomen wordt van elke melding een handhavingsdossier opgemaakt. 5. Het uitvoeren van projecten waarbij de veiligheid of de gezondheid (speerpunten van beleid) met betrekking tot bestaande bouwwerken in het geding zijn zoals het wateraccumulatieproject • Bij het wateraccumulatieproject is, vanwege de beperkt beschikbare capaciteit, de prioriteit gegeven aan de publiekstoegankelijke gebouwen. Deze prioritering is mede ingegeven door het feit dat de gevolgen qua veiligheid en gezondheid bij dergelijke openbaar toegankelijke gebouwen groot kunnen zijn in geval van een instortend dak. De inzet naar de bedrijfsgebouwen is op een andere manier opgepakt. De eigenaren van bedrijfsgebouwen zijn met een brief op hun verantwoordelijkheid in deze gewezen. • De controle op de verankering van de gemetselde kopgevels van flats is in 2009 gestart. Met de corporaties, die veel van dergelijke flats in hun bezit hebben, is overleg gevoerd. In 2010 krijgt dit een vervolg. 6. Preventief controleren op de naleving van DUBO-afspraken (Duurzaam Bouwen) • Er is een minimale controle geweest op de naleving van de DUBO-afspraken.

2.11.4.





5.730 4.818 912

6.069 4.805 1.264

Rekening 2009 (3)

Afwijking 2009

5.963 5.969 -6

(2) - (3)

106 1.164 1.270

V V V


65

Jaarstukken 2009

Programma 12 Openbaar gebied

2.12. Programma 12 Openbaar gebied 2.12.1.


Centrale doelstelling is het samen met de inwoners van Zoetermeer zorgen voor de kwaliteit en leefbaarheid van het openbaargebied in de stad. Zoetermeer wil een leefbare en duurzame stad zijn met wijken waar Zoetermeerders tevreden zijn over de kwaliteit van de openbare leefomgeving.

2.12.2.


De afgesproken kwaliteitsniveaus van dagelijks en periodiek onderhoud in de openbare ruimte zijn gehaald, zoals uit onderstaande grafieken blijkt. De waardering voor de openbare ruimte is volgens alle drie meetmethoden, Omnibusenquête, Quickscan en burgerschouw in 2009 gestegen. De burgerschouw laat zien dat de openbare ruimte vooral schoner is met een stijging van 7,0 naar 7,8. De Quickscan, uitgevoerd door een extern ingenieursbureau, geeft aan dat de waardering voor verharding, mede dankzij een intensief inhaalprogramma is gestegen van 6,7 naar 7,0; groen is gestegen van bijna voldoende (5,9) naar 6,5 terwijl straatmeubilair de meest opvallende stijging laat zien van 6,5 naar 7,9. Wellicht wordt dat deels verklaard door het weghalen van vernielde banken. Uit de Omnibusenquête blijkt dat de inspanning om winkelcentra extra schoon te maken zich vertaald heeft in een stijging naar 7,1. De stijgende trend in de waardering voor woonomgeving, hoofdwegen en fietspaden heeft zich over de hele linie voortgezet. Er is een project gedefinieerd om de achterstanden bij het groot onderhoud van de bomen de komende vier jaar in te lopen. De meldingen met betrekking tot de openbare ruimte zijn toegenomen met bijna 20% van ruim 11.000 naar 13.350, terwijl ze nog steeds ruim binnen de gestelde termijn afgehandeld worden. De meldingen over verhardingen zijn met 2,5 % afgenomen naar ruim 15% van het totaal, terwijl de meldingen openbare verlichting gestegen zijn met 2,7% naar meer dan 21% van het totaal aantal meldingen in 2009. In het kader van maatschappelijk verantwoord ondernemen zijn bij de eigen uitvoeringsorganisatie (SBU) en bij aannemers meer dan 50 DSW-ers ingezet, zijn stille bladblazers aangeschaft en heeft een aanbesteding voor bedrijfswagens op aardgas plaatsgevonden.

Jaarstukken 2009

66


2.12.3.


In het kort worden hieronder per Doelstelling de activiteiten vermeld plus bijbehorende indicatoren en streefwaarden. Doelstelling 1: Een openbare ruimte volgens de kwantitatieve en kwalitatieve (onderhouds)normen zoals door de Raad vastgesteld in de Basis Inrichtings- en Beheervisie Openbare Ruimte 2009-2019 1. Planmatig en programmatisch beheren en onderhouden waarbij betrokkenen (woningbouwverenigingen, bewoners, e.d.) participeren bij de totstandkoming van de jaarprogramma’s. Mede in relatie met wijkbeheer • De onderhoudsprogramma’s 2009 zijn uitgevoerd. Het onderhoudsprogramma voor de bomen is vanwege de achterstand in het bomenonderhoud ook in 2009 niet gehaald. Om deze achterstand de komende vier jaar in te kunnen lopen is er een project geformuleerd. • De veiligheidsinspecties van de bomen zijn uitgevoerd. 2. Uitvoeren van jaarlijkse onderhoud overeenkomstig de Basis Inrichtings-en Beheervisie Openbare Ruimte, en dit zoveel mogelijk af te stemmen met betrokkenen (bewoners, woningbouwcorporaties, winkeliers etc.) • Voor de komende vier jaar zijn de onderhoudsprogramma’s opgesteld. Deze zijn verstrekt aan de Nuts- en Telecom bedrijven en aan de Wijkmanagers en vervolgens besproken in de Wijkteams. 3. Overeenkomstig de BIBOR uitvoering geven aan de UPOR jaarsnede 2009 (per wijk) en toekennen van budgetten voor dagelijks, periodiek en groot onderhoud • Deze budget verdeling is, ook in meerjaren perspectief, vastgesteld. Het budget Groot Onderhoud is niet jaarsnede gebonden en is ten gevolge van inspraak en afstemming met andere projecten, zoals gemeld bij het Tweede Tussenbericht, gedeeltelijk overgeheveld naar 2010. In 2009 is ruim 93% van het programma gerealiseerd. 4. Implementatie van drie extra teams in het kader van omgevingsvaklieden • Door problemen met de instroom wordt met twee teams en een voorman gewerkt. Daarnaast zijn er twee tweedehands speelgoedwinkels en een fietsenwerkplaats in bedrijf. 5. Opstellen en uitvoeren van een uitvoeringsplan Stadsilluminatie. In het kader van het vastgestelde “beleidsplan openbare verlichting 2007-2012” is in 2008 een onderzoek gestart naar Stadsilluminatie. Op basis van dit onderzoek zal een uitvoeringplan worden opgesteld en worden uitgevoerd • Uit budgettaire overwegingen is besloten geen uitvoeringsprogramma te maken, maar aan te haken bij lopende projecten. 6. Verzorgen van een schone woonomgeving (o.a. verwijderen van onkruid op verharding, vegen van verharding, legen van papierbakken, graffitibestrijding en schoonmaakacties) • Het schoonmaken van de stad vindt plaats zoals beschreven in de lopende contracten. Jaarlijks wordt de kwaliteit gemeten door een extern bureau, de bewonersschouw en door de omnibusenquête (zie grafieken).Tussentijds wordt de kwaliteit gemeten door beoordeling van de dagelijks binnenkomende meldingen. • In 2009 is gestart met een “plusproject Zwerfafval”, gericht op het voorkómen van zwerfafval in de openbare ruimte. In het kader van dit project zijn de schoonaspecten in de openbare ruimte een keer extra gemeten. 7. Organiseren van (school)projecten (o.m. voorjaarsschoonmaak, afvalmanagement, ruimen van vuurwerk, gevolgen van graffiti) • Dit is uitgevoerd. In het kader van het plusproject Zwerfafval is in 2009 een communicatieplan opgesteld. Ten behoeve van het opruimen van de afgevallen bladeren kunnen bladkorven worden aangevraagd. Er zijn circa 40 bladkorven geplaatst. 8. Snel verhelpen van onvolkomenheden, kleine ergernissen en het doen van kleine aanpassingen in het openbaar gebied (door eigen waarneming en op aanwijzing en verzoek van bewoners) • Het totaal aantal meldingen in 2009 was 13345 (in 2008 11142). Hiervan is 94% binnen de responsetijd afgedaan. Dit ligt ruim boven de norm van 85%. 9. In samenhang met andere vergunningstelsels verlenen van in- en uitrit vergunningen, kapvergunningen en werkterrein vergunningen. Nieuw beleid vaststellen m.b.t. de handhaving hiervan • In het kader van de deregulering zijn de (juridische) kaders voor uitwegvergunningen, kapvergunningen en bouwterreinvergunningen vereenvoudigd. Bij diverse bezwaar- en beroepsprocedures zijn deze goed werkbaar gebleken en is de klantvriendelijkheid vergroot. Nr.



67

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald

Jaarstukken 2009


12.1 De gemiddelde waardering voor het beheer van de openbare ruimte door inwoners 12.1 Percentage van de in de Beheervisie afgesproken kwaliteit dat gerealiseerd is; -volgens bewoners -volgens extern bureau 12.1 Aantal teams omgevingsvaklieden 12.1 Percentage verzoeken/meldingen dat binnen de termijn van 10 werkdagen is afgehandeld

6,5

6,5

6.9 %

0.4

81 % 68% 2 86 %

75 % 80% 4 85 %

70% 72% 2 94 %

5% 8% 2 9%

x x

Doelstelling 2: Een openbaar gebied dat door de gebruikers meer verkeers-, technisch veilig en functioneel wordt beleefd 1. Bevorderen van de verkeersveiligheid en de doorstroming van het verkeer middels het nemen van verkeersbesluiten en aanpassingen van verkeersgevaarlijke situaties • Ter bevordering van de verkeersveiligheid zijn ter plaatse van de 1e Staionsstraat/Oranjelaan, 1e Stationsstraat/Paletsingel, 2e Stationsstraat/Tintlaan, Houtsingel/Albert, Schweitzersingel, Vestingpad/Schansbaan diverse maatregelen getroffen. • De doorstroming van het verkeer op de H-structuur is verbeterd door het gereedkomen van het Maximaplein, de Verlengde Australiëweg en de verbreding van de Oostweg, de Afrikaweg en de Lus in de Zuidweg vanuit het Uitvoeringsprogramma Nota Mobiliteit. • Op verzoek van en in overleg met bewoners zijn een aantal maatregelen getroffen ter bevordering van de veiligheid en leefbaarheid in woonwijken zoals: - aanleg van verkeersdrempels op de Filmlaan, Bunuelstrook, Vuurdoornpark, Meervalsloot en Schansbaan; - aanleg van VOP’s (voetgangersoversteekplaats) op de Florasingel, Paletsingel, Slootdreef, Berglaan; - instellen van een stopverbod bij een aantal scholen op haal- en brengtijden; - uitbreiding van de blauwe zone in de Hovenbuurt om de parkeeroverlast tot een minimum te beperken. Doelstelling 3: Het beschikken over voldoende en kwalitatief goede parkeervoorzieningen 1. Aanleggen van circa 168 nieuwe parkeerplaatsen in de gebieden waar zich knelpunten voordoen (in samenhang met het groot onderhoud van het openbaar gebied) • De 44 extra parkeerplaatsen aan de Wijnberg/Turfberg zijn gerealiseerd. Omdat de parkeernota in de loop van het jaar is herzien, is gestopt met de voorbereiding van de overige te realiseren extra parkeerplaatsen. Aanleiding voor de herziening vormde de veranderende parkeerbehoeften. Van de in 2005 geplande aan te leggen 760 parkeerplaatsen blijkt nu dat nog de helft nodig is. Doordat de omvang verminderd is en de locaties meer versnipperd zijn, zijn de kosten per extra parkeerplaats aanzienlijk hoger waardoor de geraamde totaalkosten voor alle extra parkeerplaatsen vrijwel gelijk zijn gebleven. De daadwerkelijke kengetallen bij de indicatoren voor de gemiddelde waardering voor het parkeren in de directe woonomgeving worden voor het eerst in de begroting 2010 opgenomen. 2. Het beheren en onderhouden van parkeergarages, bewaakte fietsenstallingen, parkeerautomaten en –meters • Bij de gemeente zijn een viertal garages in beheer en onderhoud, namelijk de garages bij het Stadhuis (Engelandlaan en Frankrijklaan), de Osylaan en onder het CKC. • De vervanging van de parkeerautomaten en –meters wordt in 2010 voorbereid. De daadwerkelijke vervanging vindt in 2011 plaats. Nr.


Realisatie Doel 2008 2009 i.o i.o

12.3 De gemiddelde waardering voor het parkeren in de directe woonomgeving 12.3 Aanleg nieuwe parkeerplaatsen

18

168

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald i.o i.o i.o 44

124

Doelstelling 4: Het beschikken over voldoende graf- en urnenruimte op de gemeentelijke begraafplaatsen 1. Onderhouden van graven en grafruimten zoals overeengekomen met de nabestaanden voor de afgesloten contractperiode • De begraafplaats in het algemeen en de graven zelf zijn volgens de afgesproken A-kwaliteit onderhouden. Diverse slechte paden zijn herbestraat. Verder zijn enkele te grote struiken bij tien graven op de Terp in overleg met de rechthebbende verwijderd. De leesbaarheid van de grafmonumenten

Jaarstukken 2009

68


is verbeterd. 2. Verzorgen van de ter aarde bestelling overeenkomstig het gestelde in de Wet op de Lijkbezorging • Alle begravingen hebben conform de Wet Op de Lijkbezorging plaatsgevonden. Met name bij begravingen van kinderen en van mensen met diverse religies is geprobeerd zo goed mogelijk in te spelen op de wensen van de nabestaanden zonder overlast te veroorzaken. Dat heeft tot veel positieve reacties van nabestaanden geleid. 3. Afronden voorbereiding en start uitvoering van de uitbreiding van de begraafplaats Meerbloemhof per 2010 gereed • Het bestek voor de sloop van de aula en dienstwoning en opnieuw inrichten bosgebied met 250 eigen 2-persoongraven is gereed. De werkzaamheden worden in 2010 grotendeels uitgevoerd. • Verder is de benodigde informatie aangeleverd ten behoeve van de bestemmingsplanprocedure voor de uitbreiding ter hoogte van het Rugbyveld. Nr.



12.4 Beschikbare graven op begraafplaats Binnenweg; - algemene graven - koop graven Beschikbare graven op begraafplaats Meerbloemhof; - algemene graven - koop graven 1 2

Realisatie Afwijking Doel 2009 2009 Gehaald

0 58

0 46

0 1 99

1074 582

882 328

963 341

1

0 53

81 13

Inclusief 128 vrijgekomen 2-koopgraven na ruiming juni 2009. Inclusief 384 vrijgekomen graven na ruiming december 2009.

2.12.4.





29.760 3.650 26.110

38.195 4.359 33.836

Rekening 2009 (3)

Afwijking 2009

32.810 6.895 25.915

(2) - (3)

5.385 2.536 7.921

V V V


69

Jaarstukken 2009

Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

2.13. Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien De algemene dekkingsmiddelen onderscheiden zich van andere dekkingsmiddelen doordat ze vrij aan te wenden zijn. De besteding is niet aan een bepaald programma(doel) gebonden. Zij vormen de financiële dekking van de negatieve saldi van de programma’s 1 tot en met 12. De belangrijkste algemene dekkingsmiddelen zijn: 1. De algemene uitkering uit het gemeentefonds 2. Inkomsten uit de Onroerende Zaak Belastingen 3. Inkomsten uit de precarioheffing, de toeristenbelasting en de hondenbelasting 4. Inkomsten uit beleggingen 5. Rente uit reserves en voorzieningen.

Algemene dekkingsmiddelen

8% 2%

8%

1%

16%

OZB Algemene uitkering beleggingen Rente

65%

Reservemiddelen Overige

Hieronder volgt de verantwoording van deze algemene dekkingsmiddelen.

2.13.1.

De algemene uitkering uit het gemeentefonds

Op de algemene uitkering is een bedrag van € 120 mln. ontvangen. Deze inkomsten lagen € 500.000 hoger dan begroot. Deze afwijking is reeds gemeld bij de tussenstanden. Dit is het gevolg van aanpassingen van diverse maatstaven en afrekening over oude jaren. De structurele (beperkte) effecten worden meegenomen bij de Voorjaarsnota 2010.

2.13.2.

Onroerende Zaak Belasting

De gemeente Zoetermeer hanteert de norm dat binnen 8 weken na 1 januari de waarde van de WOZobjecten voor 95% moet zijn beschikt. Deze norm is gehaald, per 28 februari 2009 was 99% gerealiseerd. De ontvangstbevestigingen WOZ-bezwaren zijn alle binnen 10 werkdagen verstuurd, de WOZbezwaren zijn binnen 6 maanden afgehandeld. De OZB-opbrengsten in 2009 bedroegen € 28,5 mln. Dit is € 0,1 mln. minder dan begroot.

2.13.3.

Inkomsten uit de precarioheffing, toeristen- en hondenbelasting

Deze drie heffingen hebben een relatief beperkte betekenis voor de totale inkomsten van de gemeente. In de paragraaf Lokale heffingen wordt hier dieper op ingegaan.

2.13.4.

Inkomsten uit beleggingen

De gemeente bezit aandelen van Eneco. Verder beschikt de gemeente over aandelen Bank Nederlandse Gemeenten. De dividenduitkering van Eneco in 2009 (over 2008) is uitgekomen op € 3,2 mln., € 0,8 mln. minder dan geraamd. Dit heeft twee oorzaken: de winst van Eneco is 10% lager uitgevallen en het dividendpercentage is van 55% naar 50% bijgesteld. Dit zorgt bij elkaar voor een 20% lagere uitkering.

2.13.5.

Rente uit reserves en voorzieningen

Inkomsten uit rente van reserves en voorzieningen worden volledig geraamd in de begroting. De rente over de Reserve Algemeen Dekkingsmiddel dient als structurele inkomstenpost voor de begroting. De rente over de overige reserves en voorzieningen wordt gebruikt om weer aan de reserves toe te voegen en om de voorzieningen op peil te houden. De rente die niet hiervoor wordt gebruikt komt ten gunste van de reserve inflatiecorrectie en het renteegalisatiefonds. Het resultaat van de bespaarde rente is op het Overzicht Algemene Dekkingsmiddelen € 0,3 mln. gunstiger dan begroot. Tegenover dit resultaat staan op de programma’s

Jaarstukken 2009

70

Overzicht algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

hogere waardeaanpassingen van de voorzieningen tot precies hetzelfde bedrag. Zodoende is het resultaat m.b.t. de bespaarde rente over alle programma’s heen neutraal.

2.13.6.

Post onvoorzien

In 2009 is er een beroep van € 41.000 op het budget gedaan voor het uitvoeren van een aantal moties, die zijn aangenomen bij het Voorjaarsdebat. Per saldo is een bedrag van € 78.000 op de post “onvoorzien” niet uitgegeven.

2.13.7.





6.872 167.811 -160.939

3.343 165.761 -162.418

Rekening 2009 (3)

Afwijking 2009

2.647 165.963 -163.316

(2) - (3)

696 202 898

V V V


71

Jaarstukken 2009

Paragraaf Lokale heffingen

2.14. Paragraaf Lokale heffingen Deze paragraaf betreft zowel de heffingen waarvan de besteding is gebonden, als waarvan de besteding ongebonden is.

2.14.1.

Gemeentelijke tarieven en heffingen

De nota heffingen is besproken in de gemeenteraad en in februari 2009 vastgesteld. Hierin zijn de uitgangspunten opgenomen voor het gemeentelijke tarievenbeleid. De uitwerking hiervan voor een specifiek jaar worden in de paragraaf opgenomen. In de jaarrekening wordt hierover verantwoording afgelegd.

Huurwoning

2006 2007 2008 2009 2010 Meerpers. Meerpers. Meerpers. Meerpers. Meerpers. Waarde € 210.000 € 221.000 € 230.000 € 233.000 € 232.000 Waarde-eenheden €2.500 84 88 92 OZB Afvalstoffenheffing Rioolrecht

0,00 269,00 7,80

0,00 269,00 22,30

0,00 275,49 37,30

0,00 275,49 48,67

0,00 275,49 61,94

Gemeentelijke lasten

276,80

291,30

312,79

324,16

337,43

Koopwoning

2006 2007 2008 2009 2010 Meerpers. Meerpers. Meerpers. Meerpers. Meerpers. Waarde € 210.000 € 221.000 € 230.000 € 233.000 € 232.000 Waarde-eenheden €2.500 84 88 92 0,1496 0,1512 OZB 327,60 334,40 344,08 348,57 350,78 Afvalstoffenheffing 269,00 269,00 275,49 275,49 275,49 Rioolrecht 7,80 22,30 37,30 48,67 61,94

Bij de begrotingsvaststelling 2009-2012 zijn, als gevolg van de te verwachten prijsstijgingen, de meeste gemeentelijke heffingen voor het jaar 2009 met 1.65 Gemeentelijke lasten % verhoogd.

604,40

625,70

656,87

672,73

688,21

Hieronder is aangegeven hoe de gemeentelijke lasten voor een fictief huishouden in een huur- en een koopwoning zich hebben ontwikkeld. De waarde van de woning was in 2006 € 210.000 en is in de volgende jaren met het gemiddelde stijgingspercentage verhoogd. Ontwikkeling tarieven 2006 - 2010 De tarieven van 2006 2007 2008 2009 2010 het eigenarendeel onroerende-zaak2.500 OZB (tarief per eenheid) 2.500 2.500 percentage percentage belastingen (OZB) 3,90 Eigenaren woningen 3,80 3,74 0,1496 0,1512 2009 zijn gelijk Gebruikers woningen gebleven aan de 6,73 Eigenaren niet-woningen 6,75 6,88 0,2752 0,2765 tarieven van 5,40 Gebruikers niet woningen 5,41 5,35 0,2140 0,2150 2008. De rioolheffing Afvalstoffenheffing voor kleinver236,60 Eenpersoonshuishoudens 235,60 235,60 235,60 235,60 bruikers (tot 500 265,20 Tweepersoonshuishoudens 263,20 263,20 263,20 263,20 m3 waterverbruik) 269,00 Meerpersoonshuishoudens 269,00 275,49 275,49 275,49 bedroeg in 2009 een vast bedrag van € 22,11 per Rioolheffing huishouden en Bedrag per aansluiting < 500 m3 waterverbruik een percentage 7,80 vast bedrag 22,30 37,30 22,11 28,30 van 0,0114% van percentage van de WOZ-waarde 0,0114 0,0145 de WOZ-waarde. De tarieven voor de afvalstoffenheffing zijn in 2009 gelijk gebleven aan het tarief 2008. In onderstaande tabel is de ontwikkeling van de belangrijkste tarieven weergegeven. De tarieven met betrekking tot 2009 zijn gebaseerd op de besluitvorming die eind 2008 heeft plaatsgevonden.

Jaarstukken 2009

72


Programma Product

Heffing / Belasting

Rekening Begroting Rekening Verschil rek-begr 2009 2008 2009 2009 Bedrag Percentage

2

620.02

Leges gehandicaptenparkeerplaatsen/-kaarten

3 3 3

721.19 722.18 722.18

Afvalstoffenheffing Rioolrechten grootverbruikers # Rioolrechten kleinverbruik #

7 7 7

002.26 120.11 120.11

Leges vergunningen best.jur.zaken Brandweerrechten Leges gebruiksvergunningen + ontruimingsplannen

8

003.01

Leges publiekszaken (incl. rijksleges)

9

810.23

Leges gemeentelijke (bestemmings)plannen

10 10

310.15 310.25

Leges vent- en standplaatsvergunningen / winkeltijden Marktgelden / leges marktvergunningen

11 11

820.16 820.36

12 12 12 12 12 OAD OAD OAD OAD OAD

46

57

41

-16

-28

13.304 204 1.952

13.446 160 2.293

13.248 227 2.354

-198 67 61

-1 42 3

57 0 88

47 2 13

40 2 7

-7 0 -6

-15 0 -46

2.134

2.012

2.295

283

14

9

27

27

0

0

12 178

8 162

0 108

-8 -54

-100 -33

Leges bouw-/sloopvergunningen c.a. Leges woonvergunningen

2.705 1

3.645 1

4.712 1

1.067 0

29 0

810.18 810.28 810.28 810.38 810.38

Leges verkeersvergunningen Leges in- en uitritten Leges kapvergunningen Parkeerbelasting Lijkbezorgingsrechten

5 19 4 1.599 556

7 0 7 1.787 661

5 0 0 1.745 686

-2 0 -7 -42 26

-29 0 -100 -2 4

002.47 002.47 002.47 002.47 002.47

leges WOZ-beschikkingen Onroerende-zaakbelastingen Hondenbelasting Toeristenbelasting Precariobelasting Totaal

2 27.364 444 228 24 50.935

0 28.617 434 241 33 53.660

2 28.502 437 198 48 54.686

2 -115 3 -43 15 1.026

0 0 1 -18 45 2

In dit overzicht zijn ook nagekomen bedragen over voorgaande jaren begrepen.

2.14.2.

Overzicht van gemeentelijke heffingen en belastingopbrengsten

Toelichting van de belangrijkste verschillen tussen de rekening 2009 en begroting 2009 (na wijziging): Afvalstoffenheffing Door onder meer een foutieve raming in de opbrengst van € 50.000, afwijkende woningaantallen en leegstand en hogere kosten verminderingen is het nadeel ca 2 ton. In de begroting 2010 is dit wel goed opgenomen. Rioolheffing In 2009 is de heffingsgrondslag gewijzigd. De rioolheffing wordt gedeeltelijk geheven over de Wozwaarde met een maximum van € 265.000. Door een onjuiste raming van de aftopping van de Wozwaarde van het van het onroerend goed is de opbrengst voor kleinverbruik hoger dan begroot. Dit is 2010 hersteld. Daarnaast is de opbrengst van het grootverbruik door een hoger waterverbruik hoger dan geraamd. Onderzocht wordt of dit een structureel effect heeft. Leges publieksplein De overschrijding wordt veroorzaakt door inkomsten voor werkzaamheden van het inburgeringsloket en vanwege een hogere afzet van rijbewijzen (5.000) en paspoorten (1.200). Marktgelden De marktgelden zijn lager dan begroot omdat de opbrengst standplaatsvergoeding voor het eerste kwartaal, die vooruit wordt gefactureerd, in 2008 in het voorafgaande jaar verantwoord bleek te zijn. Dit is nu hersteld en levert een eenmalig nadeel op. De opbrengst van het eerste kwartaal 2009 bedraagt ca. € 34.000. Daarnaast is er een dalende trend in de opbrengsten van de marktgelden. Leges bouwvergunningen Het resultaat van de bouwleges inkomsten 2009 is ca. 1 mln. hoger uitgevallen dan begroot (€ 3,6 mln.). Hiervan is in de tussenberichten al € 0,65 mln. gemeld. Dit betekent, dat nog eens bijna € 0,4 mln. meer inkomsten zijn gerealiseerd ten opzichte van de raming. Dit heeft voor een belangrijk deel te maken met de toen aanwezige onzekerheid over een lopende bezwaarprocedure (ca. € 0,2 mln.) en doordat vergunningen voor infrastructurele werken niet volledig waren opgenomen in de raming (€ 0,1 mln.). Het bezwaar is overigens ongegrond gebleken.

73

Jaarstukken 2009


Leges vent- en standplaatsverordeningen De opbrengsten zijn door een restitutie van leges van ca. € 11.000 over voorgaande jaren nagenoeg nihil. Leges kapvergunningen en leges in- en uitritten De opbrengsten kapvergunningen en de opbrengst leges in- en uitritten worden met ingang van 2009 onder product 820.16 als “diverse leges” verantwoord. De totale opbrengst bedraagt in 2009 € 8.000. Precariobelastingen Maandelijkse opname wijst uit dat er t.o.v. 2008 zowel nieuwe uitstallingen/terrassen zijn als ook 2 bestaande uitstallingen/terrassen met een groter aantal m ’s.

2.14.3.

Kwijtschelding gemeentelijke heffingen en belastingen

Voor het belastingjaar 2009 is het voor het eerst mogelijk geweest om verzoeken om kwijtschelding geautomatiseerd te toetsen door middel van bestandsvergelijking met het Inlichtingenbureau (ministerie van SoZaWe). Degenen die in 2008 volledig kwijtschelding hebben gekregen van gemeentelijke belastingen en toestemming hebben verleend zijn getoetst (3.900 belastingplichtigen): er is aan 2.650 personen kwijtschelding verleend (68%). Begin juli zijn ruim 10.000 brieven verstuurd aan burgers die mogelijk in aanmerking komen voor kwijtschelding, maar dit niet hebben aangevraagd. Van de 65-plussers hebben 246 burgers een kwijtscheldingsformulier aangevraagd. Van hen hebben 27 mensen het formulier teruggestuurd. Hiervan hebben 15 mensen kwijtschelding gekregen (€ 4.875). De afdeling Werk Zorg en Inkomen heeft 448 potentiële rechthebbenden op kwijtschelding geselecteerd uit hun bestanden. Van deze groep hebben 64 personen gereageerd. Aan 60 mensen is kwijtschelding verleend (€ 19.500). Daarnaast hebben 1.700 mensen handmatig om kwijtschelding verzocht. Van deze groep is aan 764 personen kwijtschelding verleend (45%). Totaal is aan 3.414 personen kwijtschelding verleend voor een bedrag van ruim € 1 mln.. Het aantal kwijtscheldingsgerechtigden is met 900 personen toegenomen ten opzichte van 2008. Dit wordt veroorzaakt door de invloed van de financiële crisis. Toch valt deze toename lager uit dan begroot. Ongeveer € 100.000 van het beschikbare budget is niet benut. Dit komt omdat aangekondigde wetgeving over verruimingsmogelijkheden van kwijtschelding nog niet aan de 2e kamer is aangeboden en dus ook niet is vastgesteld.

2.14.4.

Woonlastenvergelijking Jaarlijks verricht het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) onderzoek naar de gemeentelijke woonlasten. Publicatie vindt plaats in de Atlas van de Lokale Lasten en het belastingoverzicht grote gemeenten (mei 2009). Zoetermeer staat in 2009 op de lijst, die begint met de gemeente met de laagste heffing (nr. 1) en eindigt met de gemeente met de hoogste heffingen, op positie 169. In de lijst van 2005 stond Zoetermeer nog op plaats 327 zoals zichtbaar is in onderstaande grafiek.

Onder de gemeentelijke woonlasten verstaat het COELO de OZB voor de eigenaar van een woning met een voor de betreffende gemeente geldende gemiddelde waarde, plus rioolrecht en reinigingsheffing (afvalstoffenheffing) voor een meerpersoonshuishouden eventueel verminderd met een heffingskorting.

Jaarstukken 2009

74


Woonlastenvergelijking grotere gemeenten 2009 Gemeente

inwoners

Woonlasten

ranglijst

1 januari 2007

meerpersoons

COELO

huishouden Leiden

117.530

€

695,00

304

95.300

€

692,00

298

Zaanstad

141.285

€

685,00

284

Ede

107.476

€

681,00

277

Apeldoorn

155.392

€

670,00

248

Almere

181.092

€

663,00

242

Haarlemmermeer

138.392

€

653,00

219

Delft

Zoetermeer

118.095

€

634,00

169

Amersfoort

139.017

€

600,00

90

Dordrecht

118.613

€

585,00

57

s-Gravenhage

474.680

€

578,00

55

Tilburg

201.087

€

519,00

12

75

Door het COELO wordt jaarlijks een vergelijking gedaan van de woonlasten in de gemeenten in Nederland. In het volgende overzicht zijn de gemeentelijke woonlasten van een meerpersoonshuishouden vergeleken met een aantal andere grotere gemeenten.

Jaarstukken 2009

Paragraaf Weerstandsvermogen

2.15. Paragraaf Weerstandsvermogen Deze paragraaf geeft een overzicht van de belangrijkste risico’s voor de gemeente Zoetermeer. De omvang van deze risico’s en de aanwezige weerstandscapaciteit bepalen of de gemeente over voldoende weerstandsvermogen beschikt.

2.15.1.

Risico’s

De belangrijkste risico’s op peildatum ultimo 2009 staan hieronder. In bijlage 1 zijn de risico´s gedetailleerd beschreven: Risico Grondbedrijf Effect recessie: (verdere) vertraging in grondverkopen Effect recessie: grondprijsdaling Algemeen: verslechtering grondexploitaties niet als gevolg van economische situatie Boete niet nagekomen grondlevering aan miss Etam Verdieping NPM-leiding Tekort grondexploitatie Palenstein Deelneming in Gemeenschappelijke Regelingen (Bleizo en Hoefweg) Tekort herinrichting Nieuwe Driemanspolder Tekort project Westelijke Entree: Annahoeve en benzineverkooppunt N469 Formatierisico Grondbedrijf Terugbetalen BOR-gelden gemeenschappelijke regeling Bleizo Resterend BTW-tekort grondkostenfonds Haaglanden Afwaardering gronden Rottezoom Tekort ontwikkeling Kwadrant en Van Tuyllpark Schade aan omliggende woningen als gevolg van sanering gasfabrieken Boeteclausule in samenwerkingsovereenkomst Palenstein Overig concern Schadeclaim Hofstede Meerzicht Kostenoverschrijding aanleg Randstadrail Gemeentegaranties geldleningen aan woningbouwverenigingen Terugbetaling leges Cadenza * Capaciteit baggeropvangplaatsen * Inkooprisico integrale bestekken * Vervallen bijdrage Haaglanden aan exploitatie fietsenstallingen * Invoeren omgevingsvergunning WABO * Niet subsidiabele rente grondkosten Oosterheemlijn * Geen leges bouwvergunningen door aanpassing meerjarenprogramma herziening bestemmingsplannen * Planschade * Startersleningen * Woonwagenhuisvesting * Organisatorische gevolgen onderzoeken milieu-handhaving *

Bedrag

Kans

€ 5,5 mln. € 10,8 mln. € 8,0 mln.

50% 30% 20%

€ 0,5 mln. € 5,0 mln. € 2,5 mln. € 6,0 mln.

80% 20% 50% 70%

€ 1,0 mln. € 1,0 mln.

10% 20%

€ 0,5 mln. € 10 mln. € 0,6 mln. € 0,5 mln. € 4,0 mln. € 1,0 mln.

30% 5% 50% 50% 30% 10%

€ 1,0 mln.

30%

€ 1.2 mln. € 3,6 mln. € 5,4 mln. € 1,1 mln. € 0,6 mln. € 0,4 mln. € 0,1 mln. € 0,1 mln. € 0,1 mln. € 0,1 mln.

-** 10% 1% 60% 25% 10% 10% 10% 10% 10%

€ 0,5 mln. € 0,1 mln. € 0,4 mln. - **

50% 10% 50% -**

* = nieuw risico **=om juridische redenen niet vermeld

2.15.2.

Opgetreden, gewijzigde en afgevoerde risico’s

Ten opzichte van de in de Najaarsnota 2010-2012 gemelde risico’s zijn de volgende risico’s gewijzigd, opgetreden of vervallen: Risico Najaarsnota 2010-2012 Boekwaarde panden Franklinstraat

Jaarstukken 2009

Mutatie bij concernverslag 2009 Vervallen

76

Toelichting Maakt deel uit van risico ontwikkeling Kwadrant / Van


Tuyllpark. Deel van het risico is verwerkt in nieuwe prognose, daarom daalt de kans. Effect recessie, grondprijsdaling Bedrag van € 15 mln. naar Deel van het risico heeft zich niet € 10,8 mln. voorgedaan bij grondverkopen in 2009, daarom daalt de omvang van het risico. Verslechtering grondexploitaties niet Bedrag van € 9 mln. naar € Omvang van het risico daalt als als gevolg van economische situatie 8 mln. gevolg van voortgang in de projecten en daarmee de daling van het resterende investeringsvolume. Toekenning ISV-subsidie Vervallen Risico is vervallen, de subsidie is grondexploitatie Palenstein veiliggesteld in 2009 met de betaling van termijn van het turnkey-contract Tekort project Westelijke Entree Bedrag van € 1,5 mln. naar De omvang van het risico is € 1,0 mln. afgenomen als gevolg van de gunstige verwerving van de benodigde gronden. Schade omliggende woningen Kans van 20% naar 10% De kans is afgenomen op basis gasfabriekterrein van technisch onderzoek waaruit blijkt dat er minder aanvullende maatregelen en funderingsherstel nodig zijn. Garantie realisering centrumgebied Vervallen De bouwvergunning is verleend, Oosterheem waardoor het risico is vervallen. BTW op huisaansluitingen en in- en Vervallen Zoetermeer handelt volgens de uitritten geldende fiscale regels Effect recessie, vertraging grondverkopen

Kans van 70% naar 50%

Financiële omvang risico’s De financiële consequenties van deze risico’s zijn via een NARIS-simulatie in beeld gebracht. Er is een kansberekening gemaakt op de waarschijnlijkheid van het zich gelijktijdig voordoen van bovenstaande risico’s en het bedrag wat daarmee gemoeid is. Het mogelijk gelijktijdig risico bij het grondbedrijf bedraagt € 22,2 mln. Bij het overige concern is dat € 3,9 mln..

2.15.3.

Weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit bestaat uit de financiële middelen en mogelijkheden om onverwachte, niet begrote kosten te kunnen dekken. Tot de weerstandscapaciteit voor incidentele risico’s worden de algemene reserves gerekend. In geval van tekortschietende algemene reserves kunnen ook de bestemmingsreserves worden aangewend. Dit zal dan wel betekenen dat afgezien wordt van de realisatie van een bestemming of dat er zo snel mogelijk aanvullende dekkingsmaatregelen worden gezocht om de bestemmingsreserve weer beschikbaar te krijgen. De tabel laat zien hoe de weerstandscapaciteit is opgebouwd.

77

Jaarstukken 2009


2.15.4.

Weerstandsvermogen

De verhouding tussen de weerstandscapaciteit en de waarschijnlijke risico-omvang is te definiëren als de ratio voor het weerstandsvermogen. Vanaf eind 2006 wordt als gewenste ratio voor het weerstandsvermogen voor de het concern exclusief het Grondbedrijf “voldoende” gehanteerd. Het NAR hanteert hiervoor de bandbreedte van een ratio tussen 1.0 en 1.4. In Zoetermeer wordt de grenswaarde van 1.0 gehanteerd. Als ratio voor het weerstandvermogen van het Grondbedrijf wordt eveneens “voldoende” als toereikend gezien. Ook hier wordt de ondergrens van 1.0 als ratio gehanteerd. Als de ratio lager is dan 1.0 betekent dat dus dat er onvoldoende weerstandscapaciteit is. Anders gesteld: de risico-omvang vermenigvuldigd met de ratio bepaalt de benodigde weerstandscapaciteit. Weerstandsvermogen Bedragen * € 1.000.000

Rekening 2009 Voor resultaatbestemming

Omschrijving Weerstandsvermogen excl. Grondbedrijf Totaal aan gekwantificeerde risico's Norm voor niet gekwantificeerde risico's

3,9 6,7

Gewenst niveau in euro's tegen ratio 1,0

10,6

Weerstandscapaciteit excl. Grondbedrijf

14,7

Overschot aan weerstandscapaciteit excl. Grondb edrijf

4,1

Grondbedrijf Totaal aan risico's Grondbedrijf

22,2

Minimaal niveau in euro's tegen ratio 1,0

22,2

Weerstandscapaciteit Grondbedrijf

28,1

Overschot aan weerstandscapaciteit Grondb edrijf

Bij de berekening en beoordeling van het weerstandsvermogen wordt onderscheid gemaakt tussen de het concern exclusief het Grondbedrijf en het Grondbedrijf. In de tabel is weergegeven hoe de weerstandscapaciteit van deze onderdelen is opgebouwd.

5,9

Concern excl. Grondbedrijf Uit het simulatiemodel met de risico’s van het concern exclusief het Grondbedrijf blijkt dat de maximaal gelijktijdige omvang van de risico’s (met een zekerheid van 95%) uitkomt op € 3,9 mln.. Omdat is gebleken dat sommige risico’s moeilijk zijn in te schatten is in de raad van november 2009 besloten om voor niet gekwantificeerde risico’s een weerstandscapaciteit te hanteren van 2,5% van de begrotingstotaal (excl. Grondbedrijf). De berekende norm voor 2009 bedraagt € 6,7 mln.. De gekwantificeerde risico-omvang komt uit op € 3,9 mln.. De totale risico-omvang wordt dus ingeschat op € 10,6 mln.. De weerstandscapaciteit (zie tabel) op 31 december 2009 bedraagt € 14,7 mln.. Het weerstandsvermogen bedraagt 1,4 en voldoet dus ruim aan de norm. Grondbedrijf De maximale omvang van de risico’s is volgens de simulatie van het NARIS € 22,2 mln.. Het Grondbedrijf beschikt over een weerstandscapaciteit per 31 december 2009 van € 28,2 mln.. Dit betekent dat het weerstandvermogen 1.3 bedraagt, namelijk 28.2 (weerstandscapaciteit) / 22,2 (risico-omvang). Dit voldoet dus aan het minimaal gewenste niveau van 1.0. In de nota Grondbeleid 2007-2011 “Op Goede Gronden” is vastgelegd dat als de ratio in de rekening onder de 1.0 komt het weerstandsvermogen van het Grondbedrijf, vanuit algemene middelen, aangevuld zou worden tot 1,0. Tevens is vastgesteld dat, als in de rekening mocht blijken dat na afstorting van de 50% van de winstneming in de reserve versterking financiële positie de ratio hoger uitkomt dan 1,4 er een extra storting volgt in de reserve MIP ten laste van de reserve versterking

Jaarstukken 2009

78


financiële positie. Omdat de ratio van het weerstandsvermogen lager is dan 1,4 vindt er geen extra storting plaats in de reserve MIP ten laste van de reserve versterking financiële positie.

79

Jaarstukken 2009

Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen

2.16. Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen 2.16.1.

Inleiding

De instandhouding van de kapitaalgoederen is in de gemeente Zoetermeer vastgelegd in beheerplannen, waarin het meerjarig onderhoudsprogramma en de daarbij behorende financiële middelen zijn opgenomen. In de beheerplannen is ook het gewenste kwaliteitsniveau van de voorziening vastgelegd. Hierna wordt per categorie op het onderhoud van de kapitaalgoederen ingegaan.De volgende categorieën worden behandeld: • Openbare ruimte • Onderwijsaccommodaties • Welzijnsaccommodaties Sociaal Cultureel en Sport en Ontspanning • Gebouwen ambtelijke huisvesting • Brandweerkazernes • Gemeentelijke parkeergarages • Voorzieningen natuureducatie • Kleinere voorzieningen • (Uitbreiding) begraafplaats / aula • Beeldende Kunstobjecten

2.16.2.

Openbare ruimte

Omschrijving algemeen beleidskader Als uitwerking van de Visie Openbare ruimte is in november 2008 de ‘Basis Inrichting en Beheervisie Openbare Ruimte’ (BIBOR) opgesteld. De BIBOR bestaat uit een aantal producten: - Basisinrichting Openbare Ruimte (Bior) - Beheervisie Openbare Ruimte 2009-2020 - Kwaliteitscatalogus Beheer Openbare ruimte De beheervisie 2009-2020 is een voortzetting van de huidige visie, aangevuld met een aantal reeds door de raad genomen besluiten en met nieuwe inzichten (o.a. verwijderen zwerfvuil, verwijdering onkruid, onderhoud bomen, schakelkasten openbare verlichting en speelvoorzieningen). In de visie zijn structuurelementen onderscheiden, zoals centrumgebieden, woongebieden, hoofdinfrastructuur, bedrijfsterreinen en recreatiegebieden. Voor elk van deze gebieden zijn kwaliteitsdoelen geformuleerd en vastgelegd. De hiervoor benodigde financiële middelen zijn voor een periode van tien jaar gelabeld. De beheervisie geeft een doorkijk in financieel opzicht over de komende vijftig jaar en wordt elke vijf jaar geactualiseerd. De Beheervisie Openbare Ruimte is in het najaar 2008 door de raad vastgesteld. In de beheervisie is het beleid beschreven voor de volgende kapitaalgoederen: • Wegen en Civiele Kunstwerken • Openbaar groen en speelvoorzieningen • Openbare verlichting • Technische installaties • Waterlopen en oevers • Straatmeubilair • Verkeersvoorzieningen Zoals uit onderstaande grafiek blijkt is de achterstand in groot onderhoudswerken sedert 2005 aanzienlijk ingelopen. In 2009 is circa 83% uitgevoerd, ondanks vertragingen in de planontwikkeling. Dat is mede te danken aan de extra inzet voor bestratingswerk ter bestrijding van de economische crisis, waarvoor in plaats van de geplande vijf ploegen in 2009 tot elf ploegen ingezet zijn.

Jaarstukken 2009

80


Begroot en besteed RGO

BOR 2010 BOR 09

€ 10.000.000

BOR 08

€ 9.000.000

BOR 07 BOR 06

€ 8.000.000

€ 3.008.432

BOR 05

€ 7.000.000

€ 3.068.377 € 3.877.578

€ 6.000.000

€ 3.179.025

€ 5.000.000

€ 3.359.890

€ 1.589.126

€ 4.000.000 € 3.000.000

€ 1.955.275

€ 1.644.402

€ 1.479.251 € 1.479.251 € 4.181.334

€ 1.015.369 € 1.249.668

€ 5.164.214

€ 4.188.644

€ 2.000.000 € 1.000.000

€ 517.688 € 917.653

€ 1.003.693

€0 begroot 2005

€ 1.694.683

werkelijk 2005

begroot 2006

€ 3.045.620

werkelijk 2006

begroot 2007

€ 298.380

€ 298.380

€ 1.452.952

€ 1.379.055 € 1.379.055 € 2.575.173 € 527.883 € 1.212.337 € 1.088.151 € 942.380 € 942.380 € 1.223.750 werkelijk 2007

begroot 2008

werkelijk 2008

begroot 2009

werkelijk 2009

begroot 2010

€0 werkelijk 2010

Financiële consequenties De genoemde kapitaalwerken worden per jaar in een jaarschijf geclusterd en worden gefinancierd met de reserve groot onderhoud bovengronds. Middels de beheervisie Openbare Ruimte en het bijbehorende beheerplan wordt in de komende jaren in de reserveringen en investeringen voorzien. De jaarlijkse bedragen staan in de tabel vermeld. Reserve GO bovengronds Omschrijving Saldo 1-1-2009 Rentebijschrijving Storting in de reserve Nieuwe investeringen in groot onderhoud Verwachtingen Saldo 31-12-2009

Bedragen * € 1.000

Begroting Werkelijk 2009 58.501 58.501 3.510 3.510 5.295 7.354 -65 60.017

5.295 3.847 63.459

2010 63.459 3.601 5.665 4.907 4.399 63.419

Begroting 2011 2012 63.419 68.075 3.805 4.085

2013 72.973 4.378

5.665 4.814

5.741 4.928

5.741 4.906

68.075

72.973

78.186

In 2009 zijn niet alle projecten uitgevoerd. Voor het groot onderhoud bovengronds was in 2009 € 7,35 mln. beschikbaar. en is op de peildatum een bedrag van € 3,85 mln. aan bestedingen verantwoord. De restant middelen zijn binnen de Reserve Groot Onderhoud bovengronds beschikbaar voor projectkosten in 2010 en volgende jaren. Aan een actualisatie van het bestedingsprogramma 2010 en verder wordt de laatste hand gelegd. Als input daarvoor worden ook de uitkomsten van de eind 2009 gestarte externe analyse van de Reserve Groot Onderhoud (bovengronds) en de Voorziening Groot Onderhoud (ondergronds) gebruikt. De budgetneutrale financieel technische begrotingswijziging die aan deze actualisatie is verbonden wordt meegenomen in het Eerste Tussenbericht 2010. In het Eerste Tussenbericht zullen tevens de resultaten van genoemd onderzoek worden gemeld. Met de in het Eerste Tussenbericht aangekondigde inhaalslag Openbare Verlichting (€ 2,3 mln.) is een aanvang gemaakt, maar door langdurige ziekte van de beheermanager is het programma niet afgerond en is er nog ca. € 1,2 mln. beschikbaar. Daarnaast blijkt uit trekproeven dat de lantarenpalen langer meegaan waardoor de noodzaak tot vervanging niet altijd aanwezig was. Bij de komende herziening van het beheerplan wordt de theoretische levensduur geëvalueerd. Voor wegen geldt dat er fors is ingezet op de aanleg van asfalt en elementenverharding, in 2009 is in totaal ca. € 2,2 mln. uitgegeven. In aantal gevallen moest evenwel worden gewacht met de aanleg van nieuwe bestrating omdat hier bijvoorbeeld de riolering nog wordt aangepakt en is er nog ca. € 1,1 mln. beschikbaar. Het restant van de nog per 31 december beschikbare middelen bestaat uit verkeerslichteninstallaties € 0,3 mln., groen € 0,45 mln., spelen € 0,25 mln. en kunstwerken € 0,1 mln.. Voor het groen geldt dat de offertes voor de groeiverbetering en vervanging van de boomgrond hoger zijn dan begroot en dat er nog wordt gezocht naar alternatieven.

81

Jaarstukken 2009


Voor spelen geldt dat met name door burgerparticipatie de aanleg is vertraagd. Kwaliteitsimpuls VOR In het kader van de Visie Openbare Ruimte is voor het geven van een kwaliteitsimpuls aan de wijkparken en de aanpak van hotspots voor de jaarschijf 2009 € 0,3 mln. beschikbaar gesteld. In 2009 is vooral gewerkt aan de planvorming voor het Binnenpark. De plannen worden samen met de burgers ontwikkeld en het merendeel van deze jaarschijf zal in 2010 worden besteed (€ 282.000). Riolering Omschrijving beleidskader Het gemeentelijke rioleringsplan (GRP) is een belangrijk hulpmiddel voor het maken van de juiste afwegingen op het terrein van bodembescherming, waterkwaliteit en rioleringszorg. Conform de Wet milieubeheer geeft de gemeente in het GRP aan op welke wijze zij haar wettelijke taak voor een doelmatige inzameling en transport van afvalwater wil uitvoeren. Het plan is gericht op de instandhouding van een goede riolering. Het GRP 2007-2011 is in november 2006 door de raad vastgesteld. In het GRP is een aantal nieuwe maatregelen aangegeven om de bedrijfszekerheid van het rioolstelsel te verhogen, zodat de kans op verstoppingen verder wordt beperkt en de vuilemissie op oppervlaktewater verder wordt gereduceerd. In 2009 is verder uitvoering gegeven aan de maatregelen uit het GRP 2007-2011. In 2010 is een aanvang gemaakt met de herziening van het GRP. Als input daarvoor worden ook de uitkomsten van de eind 2009 gestarte externe analyse van de Reserve Groot Onderhoud (bovengronds) en de Voorziening Groot Onderhoud (ondergronds) gebruikt. Financiële consequenties De kosten van het groot onderhoud komen ten laste van de Voorziening Groot Onderhoud. De jaarlijkse bedragen staan in de tabel vermeld. Voorziening GO ondergronds Omschrijving Saldo 1-1-2009 Storting in voorziening groot onderhoud

Bedragen * € 1.000

Begroting Werkelijk 2009 11.987 11.987 3.493 3.147

Waardevermeerdering/rente tgv voorz. Nieuwe investeringen in groot onderhoud Verwachtingen Saldo 31-12-2009

719 8.223 -9 7.985

719 2.641 13.212

2010 13.212 3.852

Begroting 2011 2012 12.344 13.762 4.206 4.619

2013 16.609 4.965

479 1.332 3.867 12.344

660 1.841 1.607 13.762

1.012 838 -9 21.757

841 2.622 -9 16.609

Resumerend is eind 2009 een bedrag van in totaal € 8,22 mln. beschikbaar voor het uitvoeren van projecten en is op de peildatum een bedrag van € 2,64 mln. aan bestedingen verantwoord. De restantmiddelen zullen binnen de voorziening Groot Onderhoud Ondergronds beschikbaar blijven voor projectkosten in 2010 en volgende jaren. De bestedingen betreffen vooral de herontwikkeling van de Zeeheldenbuurt (€ 0,3 mln.), de renovatie gemalen Seghwaert, van der Hagenstraat en Juweelstraat (€ 0,7 mln.), de reconstructie riolering Charlottepad, Kennemerland, Karpersloot (€ 0,3 mln.) en enkele rioolrenovaties (relining) tot een totaal bedrag van 1 mln. in de wijken Seghwaert, de Leyens, Buytenwegh en Noordhove en het inwendig bekleden van de riolering op diverse locaties in de gemeente. Het restant van € 0,3 mln. is besteed aan diverse kleinere projecten.

2.16.3.

Onderwijsaccommodaties

Een nieuw softwarepakket voor het onderhoudsbeheersplan instandhoudingskosten schoolgebouwen is in gebruik genomen. Op 14 december 2009 heeft de raad de actuele herijking van de Reserve egalisatie investeringen schoolgebouwen en de Voorziening onderhoud schoolgebouwen vastgesteld. De eerstvolgende herijking zal plaatsvinden in 2014.

2.16.4.

Accommodaties Sociaal Cultureel

In 2009 is voor het eerst gewerkt met een scheiding van de onderhoudskosten in groot onderhoud en regulier onderhoud.

Jaarstukken 2009

82


Schouw van de panden heeft er toe geleid dat sommige werkzaamheden groot onderhoud die voor 2009 gepland stonden, na overleg uitgesteld zijn ter grootte van € 197.797. De start van de bouw van een nieuwe multifunctionele accommodatie aan de Broekwegschouw is, in verband met strubbelingen bij de verkoop van grond, vertraagd. Het gebouw wordt opgeleverd in het tweede kwartaal 2010. Krediet is aangevraagd voor de verbouwing van de bibliotheek aan de Nathaliegang 81. Deze locatie wordt van een mono functionele accommodatie omgebouwd tot een multifunctionele accommodatie, een soort woonservice zone. De verbouwing is in december van start gegaan. De accommodatie aan de Akeleituin is gesloopt. In deze accommodatie was Greg&Baud gevestigd en ook de musicalgroep Waanzin. Op dit moment wordt er onderzocht waar een nieuwe accommodatie voor deze partijen gevestigd kan worden. Tot die tijd worden deze partijen gevestigd in de Franklinstraat 15. Van een groot aantal accommodaties is medio jaren tachtig in een bezuinigingsoperatie de boekwaarde afgeboekt. Bij (partiële) vervanging of renovatie van deze accommodaties zijn geen financiële middelen beschikbaar ter dekking van de investeringskosten. Bij de nieuw opgestelde beheerplannen, is ervoor gekozen om met dit aspect geen rekening te houden.

2.16.5.

Gebouwen ambtelijke huisvesting

Voor de gebouwen van de centrale ambtelijke huisvesting (stadhuis en toren Zuidwaarts) is in 2009 een meerjarenonderhoudsplanning opgesteld. In 2009 is € 125.000 onttrokken aan de reserve groot onderhoud voor onder andere onderhoud aan gevels, daken en liftinstallaties. In het voorjaar van 2010 wordt een beleidsplan meerjarenonderhoud Stadhuis ter besluitvorming aan de raad aangeboden zodat de gewenste onderhoudsstaat van het stadhuis gewaarborgd blijft en de financiële middelen zo efficiënt mogelijk ingezet worden.

2.16.6.

Brandweerkazernes

Geen bijzonderheden.

2.16.7.

Gemeentelijke parkeergarages

Omschrijving beleidskader De gemeentelijke garages zijn te vinden onder het stadhuis (Frankrijklaan en Engelandlaan), onder het CKC aan de Osylaan en een naast het CKC. Voor de parkeergarage naast het CKC zijn, conform de Beheervisie Openbare Ruimte (BOR), middelen opgenomen in de Voorziening Groot Onderhoud kunstwerken voor vervanging. Het groot onderhoud voor de drie andere garages is gekoppeld aan het gebouw dat erboven staat. Financiële consequenties Het budget voor het jaarlijkse beheer en onderhoud is opgebouwd uit een gemiddeld onderhoudsbudget, waarbij de veiligheid van de gebruikers is gewaarborgd en alle aangebrachte voorzieningen in het kader van het betaald parkeren regime in bedrijf kunnen blijven. Voor de vervanging van de apparatuur zijn middelen gereserveerd.

2.16.8.

Voorzieningen natuureducatie

Bouw Stadsboerderij Oosterheem en aanleg wijktuinen De bouw van de gebouwen van de stadsboerderij Oosterheem is in maart 2009 officieel gestart. De stadsboerderij Oosterheem is eind 2009 opgeleverd en op 5 februari 2010 officieel geopend. In 2010 wordt het terrein definitief afgewerkt. De weides en de wijktuin worden dan verder ingericht. De boerderij aan de Voorweg is gefinancierd op basis van kapitaallasten. De boerderij in Rokkeveen is deels op basis van kapitaallasten gefinancierd; voor vervanging zijn dan ook onvoldoende middelen aanwezig. Op de wijktuincomplexen staan in totaal vier wijktuinhuisjes. Voor de boerderij in Oosterheem zijn de onderhoudslasten voor het eerst in 2010 opgenomen.

2.16.9.

Kleinere voorzieningen

Fietsenstallingen In de gemeente zijn vijf bewaakte fietsenstallingen aan het Zuidwaarts (markt), Noordwaarts,

83

Jaarstukken 2009


Centrum-West, bij station Driemanspolder en station Zoetermeer. Deze fietsenstallingen worden beheerd door de Stichting Biesieklette. Daarnaast is een onbewaakte fietsenstalling ingericht aan het Wegstapelplein. Voor de gemeentelijke kosten van beheer en onderhoud zijn middelen aanwezig in de begroting. Voor de nieuwe fietsenstallingen in het kader van Randstadrail is van Haaglanden een afkoopsom ontvangen voor het jaarlijkse beheer tot medio 2010. De vervanging van de gebouwde voorzieningen bij de fietsenstalling in Centrum-West is geregeld via de Beheervisie Openbare Ruimte. Aanleg parkeerplaatsen In het voorjaar van 2007 is gestart met de inspraak en voorbereiding van een aantal mogelijke locaties. De inspraak heeft meer tijd gevergd, waardoor de start verschoven is naar het voorjaar van 2009. De beschikbare middelen uit het MIP van € 1,1 mln. zijn reeds volledig geautoriseerd. Ten tijde van het Tweede Tussenbericht was voorzien dat een belangrijk gedeelte van de beschikbaar gestelde € 937.000 voor nieuwe parkeerplaatsen in de wijken in afwachting van de actualisatie van de Parkeernota zou worden doorgeschoven naar 2010 en 2011. De geactualiseerde parkeernota wordt in 2010 ter vaststelling aan het College en de raad aangeboden. Na vaststelling worden de nieuwe programma’s per jaarschijf bepaald waarna gestart kan worden met de voorbereiding en realisatie. Per ultimo 2009 is nog € 813.000 beschikbaar. De uitvoering wordt vervolgens gebiedsgewijs aangepakt en het aantal aan te leggen parkeerplaatsen wordt getoetst aan recent parkeeronderzoek. Parkeerapparatuur betaald parkeren In 2008 is de parkeerapparatuur voor betaald parkeren in openbaar gebied afgeschreven. In 2009 is onderzocht of vervanging technisch noodzakelijk is en welke moderne technieken ingezet kunnen worden. De vervanging van de parkeerautomaten en –meters wordt in 2010 voorbereid. De daadwerkelijke vervanging vindt in 2011 plaats. Begraafplaatsen De gebouwde voorzieningen op de begraafplaatsen zijn op basis van kapitaallasten gefinancierd, waardoor vervanging op termijn mogelijk is. Het budget voor het jaarlijkse beheer en onderhoud is opgebouwd uit een gemiddeld onderhoudsbudget; vanuit een tienjarig onderhoudsplan zijn deze gemiddelde bedragen bepaald.

2.16.10.

Uitbreiding begraafplaats / aula

Naar verwachting worden alle activiteiten voor uitbreiding Bosgebied (vm ingang Hoflaan) binnen budget uitgevoerd. Aangezien de herinrichting van de Vallei gelijktijdig met de aanleg van het bospad moet worden uitgevoerd wordt hiervoor één bestek gemaakt. Uitvoering van het werk vindt plaats in 2009 en 2010. De hierdoor verkregen capaciteitsuitbreiding moet eind 2010 beschikbaar zijn. De voorbereiding van de uitbreiding ter plaatse van het huidige Rugbyveld is gestart en zal in 2010 leiden tot een kredietaanvraag. Deze aanvullende capaciteit moet in 2013 beschikbaar komen.

2.16.11.

Beeldende Kunstobjecten

Een onderhoudsplan is opgesteld, waarbij jaarlijks de benodigde werkzaamheden zijn opgenomen. Van de eenmalige extra middelen (€ 100.000), die bij het voorjaarsdebat in 2007 ter beschikking werden gesteld voor het wegwerken van achterstanden in het groot onderhoud, was eind 2009 € 15.000 nog niet besteed. Dit bedrag is gereserveerd voor groot onderhoud aan de lichtmast op de Europaweg. De uitvoering kon door de weersomstandigheden nog niet plaatsvinden. De extra middelen, € 50.000, die ter beschikking werden gesteld voor reparatie van het kunstwerk aan de gevel van Het Oostpunt zijn ook in 2009 nog niet besteed. Inmiddels is de oplossingsrichting in beeld en zal deze reparatie binnen afzienbare tijd kunnen worden afgerond.

Jaarstukken 2009

84

Paragraaf Financiering

2.17. Paragraaf Financiering 2.17.1.

Inleiding

Per 1 januari 2009 is de gewijzigde Wet financiering decentrale overheden (FIDO) van kracht (Staatsblad 2008, 536 en 537). Per deze datum is ook met terugwerkende kracht de gewijzigde de Ministeriele regeling ‘Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden’ (Ruddo) van toepassing verklaard. De gewijzigde regelgeving hebben tot aanpassingen geleid van ons Treasury handvest en Statuut. Het gewijzigde statuut is in de raad van juni 2009 vastgesteld. Hierin zijn de kaders opgenomen waarbinnen het college de financieringsfunctie mag uitoefenen. In onderstaande paragrafen wordt nader ingegaan op de belangrijkste elementen en kaders van de Wet Fido en het treasury-statuut.

2.17.2.

In- en externe ontwikkelingen

Interne ontwikkelingen/informatievoorziening In 2009 is bijzondere aandacht besteed aan de interne treasuryrapportages. Daarnaast is er in samenwerking met het Grondbedrijf gewerkt aan verbetering van de informatievoorziening door het opstellen van een chasflow prognoses Grondbedrijf. Door de economische crisis was de voorspelbaarheid van de verwachte verkopen moeilijker in te schatten dan verwacht. Dit heeft invloed gehad op de voorspelbaarheid van de ontwikkeling van het overschot aan financieringsmiddelen. Externe ontwikkelingen Door het monetaire beleid van de Europese Centrale Bank zijn de rentepercentages voor het aantrekken en uitzetten van korte geld (< jaar) en middellange tijd (< 5 jaar) onder druk komen te staan. De rentepercentages voor uitzettingen korter dan een jaar hebben historisch laag gestaan. Dit heeft het rendement op uitgezet geld door de gemeente Zoetermeer onder druk gezet (zie renteresultaat). Rentevisie In 2009 zijn drie rentevisies uitgebracht. De rentevisie van de programmabegroting 2009 ging er vanuit dat de lange rente voor uitgezet geld eind 2009 een niveau zou hebben van 4,9% (10 jaar fix) en de e korte rente van 4,25% (3 maands euribor). Bij het 1 Tussenbericht ging de rentevisie, gebaseerd is op de rentevisies van de grootbanken, er nog vanuit dat de lange rente op het zelfde niveau van de programmabegroting (rond de 4,9%) zou blijven en werd alleen de hoogte van de korte rente fors neerwaarts bijgesteld. Vanaf de zomer is onverwachts ook de lange rente aanzienlijk gedaald. Deze e daling vertaalde zich later in de rentevisie van de grootbanken (zie 2 tussenbericht). Het feitelijk niveau eind 2009 is uitgekomen op 3,7% voor de lange rente en 0,7% voor de korte rente.

2.17.3.

Risicobeheer

Op financieringsgebied zijn vele risico’s te onderkennen, zoals renterisico's, debiteurenrisico, kredietrisico's, koersrisico's en valutarisico’s. Niet al deze risico’s zijn van toepassing op de gemeente Zoetermeer. Zo heeft de gemeente Zoetermeer geen leningcontracten in vreemde valuta (valutarisico). Daarnaast zijn alle aandelen en de leningenportefeuille, die op de balans zijn geactiveerd, tegen nominale waarde gewaardeerd waardoor er ook geen koersrisico wordt gelopen. Voor 2009 en volgende jaren worden in deze risico’s geen wijzingen verwacht. Voor het afdekken en beheersbaar houden van het debiteurenrisico zijn afspraken gemaakt over het inningsbeleid en de financiële dekking van oninbare debiteuren. Evenals voorgaande jaren is in 2009 een actief debiteurenbeheer gevoerd. Alle externe vorderingen, ouder dan één maand zijn in een of andere procedure ter inning opgenomen. Renterisico Over-/onderschrijding kasgeldlimiet 2009

Bedragen X € 1000 Vlottende korte schuld Vlottende middelen Saldo

1e kw.

2e kw.

3e kw.

4e kw.

300 60.582 -60.281

0 60.479 -60.479

8.661 75.016 -66.355

11.724 69.429 -57.705

Kasgeldlimiet

29.179

29.179

29.179

29.179

Ruimte onder kasgeldlimiet

89.460

89.658

95.534

86.884

85

De Wet Fido is gericht op het beheersen van renterisico’s. Deze beheersing moet worden bereikt door wettelijke limieten voor de omvang van de netto vlottende schuld en door renteherzieningen op en herfinanciering van de vaste schuld.

Jaarstukken 2009

Paragraaf Financiering

Het renterisico op korte termijn wordt in beeld gebracht via de kasgeldlimiet. Maximaal 8,5% van het begrotingstotaal mag kort worden gefinancierd. Indien twee opeenvolgende kwartalen de kasgeldlimiet wordt overschreden wordt dit door de toezichthouder als structureel aangemerkt en zal de toezichthouder de gemeente verplichten om maatregelen te treffen om de overschrijding teniet te doen. Uit onderstaande tabel komt naar voren dat er in 2009 geen overschrijding van de kasgeldlimiet heeft voorgedaan. Bij het onderdeel kredietrisico wordt nader ingegaan op de reden achter het overschot aan liquide middelen. Renterisiconorm ( x € 1000) Met ingang van 1 januari 2009 is de norm voor het beheersen van het budgettaire renterisico niet langer gerelateerd aan de vaste schuld, maar voortaan aan het begrotingstotaal. Daarmee wordt het budgettaire risico van renteherzieningen meer in perspectief gebracht met het totaal van een gemeentebegroting. De jaarlijks verplichte aflossingen en herzieningen mogen niet meer bedragen dan 20% van het begrotingstotaal (het begrotingstotaal is het totaal van de begrote lasten). Uit hiernaast staande tabel komt naar voren dat in 2009 de financiering van de vaste schuld ruim onder renterisiconorm is gebleven.

Rekening 2009 1 2

Renteherzieningen Aflossingen

3

Renterisico (1+2)

273

4

Renterisiconorm

68.656

5.a 5.b

Ruimte onder renterisiconorm Overschrijding renterisiconorm

68.383

4a 4b

Berekening renterisiconorm Begrotingstotaal Percentage regeling

4a x 4b Renterisiconorm begrotingsjaar

273

343.280 20% 68.656

Kredietrisico Kredietrisico (het risico dat uitgezette gelden niet meer terugkomen) was ook in 2009 een belangrijke issue in de financiële markten. Onderling vertrouwen tussen de banken is nog niet op het zelfde niveau als voor de kredietcrisis. Waar in het verleden een A-rating beschouwd werd als een meer dan voldoende betrouwbare kredietwaardigheid voor korte financiering is deze zekerheid niet meer zo vanzelfsprekend. Dit heeft er toe geleid dat op dit punt de Ministeriele regeling ‘Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden’ is aangescherpt. In 2009 zijn de ratings van de meeste banken verlaagd wat aangeeft dat het kredietrisico is toegenomen. Als gevolg hiervan is het uitzettingenbeleid in 2009 defensief geweest en zijn de overschotten aan liquide middelen uitgezet op spaarvormen die direct opeisbaar zijn. In de loop van 2009 zijn de rentevergoedingen op spaarvormen bij banken sterk gedaald. Bij de ene bank sterker dan de andere bank. Dit heeft het college medio juli 2009 doen besluiten tijdelijk, tot het eind van 2009, het maximale bedrag dat bij banken met een A en AA rating met een looptijd van e maximaal 3 maanden mag worden uitgezet, te verhogen van € 25 mln. naar € 50 mln.. In het 2 Tussenbericht 2009 is dit besluit bekrachtigd door de Raad. Dit besluit heeft positief effect gehad op het uiteindelijk renteresultaat van 2009. Verder hebben zich in 2009 geen wijzigingen voorgedaan in het kredietrisico op langlopende leningen.

2.17.4.

Renteresultaat

Ten opzichte van het renteresultaat van 2008 is het renteresultaat 2009 met € 1 mln. verslechterd. Waar in 2008 nog sprake was van een positief renteresultaat van € 0,8 mln. is in 2009 dit resultaat omgeslagen naar een tekort van € 0,2 mln.. Deze verslechtering is beperkt gebleven door optimaal gebruik te maken van de hogere rendementen op spaarvormen in relatie tot de reguliere financiële producten zoals deposito’s. Het negatieve renteresultaat 2009 van ruim € 228.000 is in de jaarrekening, conform de daarvoor geldende afspraken, verantwoord als onttrekking uit de rente-egalisatiereserve.

Jaarstukken 2009

86

Paragraaf Bedrijfsvoering

2.18. Bedrijfsvoeringsparagraaf 2.18.1.

Personeel en organisatie

Human resources Formatie en bezetting 2007 Formatie in fte Bezetting in fte Bezetting in aantallen

2008

2009

1.157,4 1.093,4 1.208

1.197,9 1.172,8 1.255

1.194,9 1.161,0 1.280

Ten opzichte van 2008 is de formatie vrijwel gelijk gebleven. De bezetting nam iets af, terwijl het aantal medewerkers toenam. De gemiddelde leeftijd steeg van 45,8 naar 46 jaar. Het aandeel vrouwen bedroeg 46,7%, het aandeel mannen 53,3%. Ten opzichte van 2008 daalde het aandeel vrouwen. Ziekteverzuim Percentage ziekteverzuim Meldingsfrequentie

2007

2008

2009

7,3% 1,85

5,8% 1,73

5,1% 1,68

Het ziekteverzuimpercentage is in 2009 verder gedaald tot 5,1%. Het verzuim is gedaald naar een percentage dat lager is dan het gemiddelde van de 100.000+ gemeenten (5,4% voorlopig). De meldingsfrequentie is in 2009 ten opzichte van 2008 gedaald van 1,73 tot 1,68. De meldingsfrequentie ligt nog wel hoger dan dat gemiddelde (1,55 voorlopig). Op Koers Goed werkgeverschap impliceert dat iedere medewerker recht heeft op feed back. Zoetermeer hecht er waarde aan dat er afspraken worden gemaakt over wat er van medewerkers wordt verwacht en dat over de prestaties en het functioneren minimaal twee keer per jaar tussen leidinggevende en medewerker wordt overlegd.

Afsprakenkaarten Beoordelingen

2007 77% 57%

2008 81% 53%

2009 71,9% 53,8%

In 2009 is er sprake van een terugval in het aantal gerealiseerde afsprakenkaarten. Het aantal beoordelingen is gelijk gebleven. Het percentage van iets meer dan 50% duidt erop dat de organisatie er nog niet in slaagt met iedere medewerker het formele beoordelingsgesprek te voeren. Inhuur derden De gemeente doet in bepaalde gevallen een beroep op externen voor de uitvoering van haar werkzaamheden. De redenen kunnen velerlei zijn. De afweging om derden in te huren is gebaseerd op bedrijfseconomische gronden. Daarbij zijn het incidentele karakter van de werkzaamheden, de benodigde specifieke deskundigheid, pieken en dalen in de werklast en de kosten bepalende factoren. Uitgangspunt is dat de inhuur van externen doelmatig is, dat wil zeggen dat er sprake is van een goede prijs/kwaliteitverhouding en een bewuste afweging over het nut en de noodzaak voor de inhuur van externen versus de inzet van vaste medewerkers. 2007

2008

2009

Ziektevervanging

1.672

1.724

1.031

Vacatureruimte

4.747

8.905

6.083

specialistische werkzaamheden

1.985

2.877

2.904

capaciteit/piekbelasting

2.710

2.396

3.570

Projecten

2.853

2.349

3.220

13.967

18.251

16.808

87

Jaarstukken 2009


In totaliteit is voor een bedrag van € 16,8 mln. aan derden ingehuurd. De lasten van inhuur derden zijn in de jaarrekening onder de verschillende programma’s verantwoord. Nog meer dan in voorgaande jaren is in 2009 ingezet op het toetsen van de noodzaak tot inhuur van derden. Steeds is de vraag gesteld of het mogelijk was de werkzaamheden te faseren of dat er mogelijkheden waren om taken te herschikken. Op die manier kon de inhuur van derden beperkt gehouden worden. Daarnaast is voor specialistische werkzaamheden voortdurend afgevraagd of we de kennis en kunde zelf in huis moesten hebben of dat het bedrijfseconomisch gezien beter was om de kennis in te huren. De kosten van inhuur vanuit de Griffie maken onderdeel uit van dit totaal overzicht. Kortom, er is in 2009 meer inspanning geleverd op het beoordelen van inhuur zowel inhoudelijk als in het kader van efficiency. De stijgende lijn van de lasten met betrekking tot inhuur derden is in 2009 dan ook omgebogen. Uit de analyse van de cijfers blijkt dat de inhuur in het kader van ziektevervanging (waarvoor nauwelijks dekking in de begroting is opgenomen) gedaald is ten opzichte van voorgaande jaren. Dit heeft zowel te maken met het lagere ziekteverzuim alsmede met de keuze voor herfasering of herschikking van werkzaamheden. Er is ook veel inspanning geleverd op het snel vervullen van vacatures. Alhoewel er nog steeds sprake is van moeilijk vervulbare vacatures binnen de gemeente, is het gelukt de inhuur op vacatureruimte te laten afnemen ten opzichte van 2008. De inhuur op projecten en in verband met beperkte capaciteit van eigen personeel is weer gestegen ten opzichte van voorgaande jaren. Dit houdt verband met de hoge ambitie van Zoetermeer die tot uitdrukking komt in vele projecten en vernieuwingen (met dekking uit een tijdelijk budget) binnen Zoetermeer. Trainees Zoetermeer heeft 11 trainees aangetrokken (het Stadsgewest Haaglanden participeert in dit traject met 1 trainee) die een speciaal begeleidingsprogramma krijgen. De trainees zijn gestart per 15 mei 2009. Na 6 maanden op het eerste project zijn zij per 15 november geplaatst op hun tweede project (bij een andere hoofdafdeling). In het eerst jaar volgen zij gezamenlijk een opleiding gericht op het ontwikkelen van persoonlijke vaardigheden. In het tweede jaar zal de ontwikkeling meer gericht zijn op het ontwikkelen van vakkennis. Naast hun eigen project hebben zij als trainees nog een gezamenlijk project opgepakt “Visie Binnenstad 2030”. Gezond werk werkt beter Een systematische aanpak van verzuim in de organisatie blijkt te werken. De daling van het ziekteverzuim zette zich in 2009 verder voort. Afgelopen jaar is de focus gericht geweest op cultuuromslag, de manier van denken over verzuim en gedrag. Afdelingen incorporeren de verzuimaanpak in de dagelijkse praktijk en blijven werken aan het verhogen van de inzetbaarheid van hun medewerkers. De werkgever ondersteunt hierbij met programma’s voor gezond bewegen, gezond gewicht en stoppen met roken. Strategische personeelsplanning Het CMT heeft in 2008 besloten Strategische Personeelsplanning gefaseerd uit te rollen in de organisatie. Omdat een visie noodzakelijk is om de stap naar SPP te kunnen zetten, hebben alle leidinggevenden in 2008 de module visieontwikkeling gevolgd in het kader van het Management Development programma. In 2009 is gestart met de module Strategisch personeelsbeleid voor vier pilot afdelingen. De module is eind 2009 geëvalueerd, waarop het programma is aangepast. In 2010 volgen de andere afdelingen de module. Organisatieontwikkelingen Regionalisering brandweer: In december heeft de raad, na een proces van meer dan twee jaar, ingestemd met het inbrengen van de brandweer Zoetermeer in de Veiligheidsregio Haaglanden. Per 1 januari 2010 maakt de brandweer dan ook geen deel meer uit van de gemeentelijke organisatie. Het onderdeel rampenbestrijding is wel bij de gemeente gebleven en is ondergebracht bij de hoofdafdeling Bestuur.

Jaarstukken 2009

88


Overige ontwikkelingen: • De BAG is als basisregistratie reeds ingericht. Een concept advies centraal beheer informatievoorziening schetst de lijn voor de doorontwikkeling van alle basisregistraties binnen de gemeente; • Het onderzoek bundeling staf- en servicetaken is afgerond; • Een conceptnota Sportbedrijf schetst de contouren van het Sportbedrijf; • Het dienstverleningsconcept is vastgesteld en het dienstverleningsprogramma voor de komende periode is geactualiseerd; • Het organisatieplan Vastgoedbedrijf is gereed en wordt voorgelegd aan het nieuwe college; • Scenario’s voor het opknippen van belastingtaken zijn uitgewerkt en liggen voor ter besluitvorming.

2.18.2.

ICT

Ontwikkelingen op ICT gebied binnen de gemeente zijn ook in 2009 voor een groot deel bepaald door landelijke ICT projecten uit het Programma Andere Overheid. Het Programma Andere Overheid heeft als doel om de dienstverlening aan de burgers te verbeteren door meer gebruik te maken van ICT toepassingen. De belangrijkste zaken op het gebied van ICT zijn: Digitale Publiekshal Er zijn vijf nieuwe digitale producten gerealiseerd. Door capaciteitsgebrek en technische problemen zijn zeven producten niet gerealiseerd. De producten-/dienstencatalogus (digitale balie) is vernieuwd Digitale dossiers Per 1 maart is zoals gepland VTH operationeel gegaan met de combinatie Squit en Sharepoint, Het digitale fotoarchief is half maart opgeleverd en geopend. De problemen met de scanstraat en de hierdoor ontstane vertraging bij de implementatie voor WZI zijn na grote inspanning opgelost, waardoor aan het eind van 2009 de implementatie zo goed als rond was. Klantcontactcentrum Key2klantcontact, het gemeentebrede systeem om alle klantcontacten vast te leggen om zo een volledig klantbeeld te krijgen, is in gebruik genomen. Kantoorautomatisering WAUW3 Na een gedegen voorbereiding is WAUW3 in uitvoering genomen. Het project houdt de vervanging van alle pc’s in. Na de uitrol van ongeveer 400 nieuwe pc’s zijn helaas ernstige performance problemen opgetreden. Onmiddellijk is besloten de verdere uitrol stil te leggen. Ondanks de uitgebreide testen vooraf traden er bij verschillende applicaties functionele problemen op. De problemen blijken vaak bij de applicaties zelf te liggen, maar zijn door het ontwerp van WAUW3 aan de oppervlakte gekomen. Besloten is de functionele problemen eerst op te lossen voordat er sprake kon zijn van de verdere uitrol. Een second opinion is uitgevoerd. Een belangrijk advies was dat met het ontwerp van WAUW3 kon worden doorgegaan. Op basis van het rapport zijn er voornamelijk organisatorische aanpassingen doorgevoerd. Met extra menskracht is doorgegaan met het oplossen van de functionele (applicatie) problemen. Eind van het jaar waren er alleen met de financiële applicatie nog grote problemen. Medio februari 2010 is de uitrol worden hervat. Project Basisregistraties Personen De doelstelling van het project is gerealiseerd, namelijk om GBA te laten voldoen aan de wettelijke eisen van de basisregistratie personen. Dit project loopt volgens schema. Gebouwen Er zit goed vaart achter het project. Door de aangepaste eisen van VROM, de performance problemen met de BAG-applicatie en koppelingen met overige applicaties, als door het enigszins onderschatten van de uit te voeren werkzaamheden, is de aansluiting op de Landelijke Voorziening niet op tijd gehaald en wordt er nog niet geheel BAG-conform gewerkt. Voor het beheer van de BAG is het plan van aanpak geaccordeerd door het CMT, College en de Ondernemingsraad. De beheerorganisatie basisregistraties is tijdelijk gepositioneerd bij de

89

Jaarstukken 2009


hoofdafdeling Bestuur. De beheerorganisatie wordt verder ingericht met als einddoel het beheer van alle basisregistraties in één afdeling. Op 7 september 2009 heeft een gesprek met VROM plaatsgevonden waarbij duidelijkheid is gecreëerd over de nog te verrichten werkzaamheden. Tevens is in overleg de planning besproken en vastgelegd. BIZ Begin december 2009 is de vernieuwde publicatiemodule van het Bestuurlijk Informatiesysteem Zoetermeer (BIZ) in gebruik genomen. Dit conform de toezegging aan de raad. De nieuwe publicatiemodule van Notubiz vervangt het oude RIS.

2.18.3.

Planning en Control

Doelmatigheid en doeltreffendheid In 2009 zijn geen 213a-onderzoeken afgerond. Er is een onderzoek bij Welzijn/Beleid opgestart, de afronding daarvan staat in 2010 gepland. Eind 2009, begin 2010 heeft het college de eerder uitgevoerde onderzoeken bij V&A en de functie Inkoop & Aanbesteding vastgesteld en naar de raad verzonden. Tevens is in januari 2010 een doorlichtingrapport uit 2004 over de afdeling BWT/M naar de raad verzonden. Dit rapport was destijds door het college vastgesteld, maar niet naar de raad verzonden. “In Control” Alle planning en control producten zijn gerealiseerd en van voldoende kwaliteit. De accountant heeft een positieve verklaring over de jaarrekening 2008 opgesteld en de Provincie heeft een positief oordeel gegeven over de begroting waardoor Zoetermeer in 2009 onder het repressieve toezicht viel. Verbetertraject Planning en Control Het doorlichtingonderzoek naar de P&C-functie in 2008 heeft geleid tot een aantal verbeteracties, met als centraal thema het sneller, beter, eenvoudiger en leuker maken van de P&C-functie. De acties zijn gericht op het beter in hun rol zetten van de verantwoordelijken (zowel in lijn als staf) en het waar mogelijk vereenvoudigen van het instrumentarium. Een ander deel van de verbeteringen heeft betrekking op de ondersteunende werkzaamheden die beter worden aangesloten op de sturingsbehoefte van de organisatie. Zo wordt steeds meer managementinformatie ontsloten via dashboards, is een project gestart om interne doorbelastingen te verminderen en/of te vereenvoudigen en gaan medewerkers periodiek intern opgeleid worden in het kader van P&C werkzaamheden. Om de kennis en kunde op P&C-gebied binnen de control-organisatie vast te houden en te verbreden is in samenwerking met Capgemini een opleiding verzorgd. In 2009 is deze opleiding afgerond. Overhead en kostentoerekening Uitgangspunt is dat de lasten en baten zo direct mogelijk aan de producten in de begroting worden toegerekend. Voor zover het gaat om loonkosten, gebeurt dit volgens afspraak door middel van tijdschrijven. De overige indirecte kosten zijn volgens afspraak verdeeld via de kostenplaatsmethodiek.

2.18.4.

Rechtmatigheid

Inleiding De accountant controleert de jaarrekening op getrouwheid en op rechtmatigheid. De begrotingsrechtmatigheid neemt in de controle van de accountant een belangrijke plaats in. Net als bij de jaarrekening over 2008 doet gemeente Zoetermeer mee aan een door de VNG georganiseerde pilot rechtmatigheid. Aanleiding voor de pilot is de gedachte dat de controlerende rol van de raad wordt versterkt als het college verantwoording over rechtmatigheid aflegt in het concernverslag. De pilotgemeenten rapporteren via het concernverslag over geconstateerde onrechtmatigheden. Dat is de reden dat rechtmatigheid als onderwerp is meegenomen in de bedrijfsvoeringparagraaf. De accountant controleert de volledigheid van de meldingen in deze paragraaf. Doel van de pilot is om vast te stellen of dit een werkbare vorm van rapportage is. Als het antwoord daarop bevestigend luidt zal worden voorgesteld aan Binnenlandse Zaken om de rechtmatigheid uit de accountantscontrole te halen. De accountantscontrole richt zich dan voortaan

Jaarstukken 2009

90


alleen op getrouwheid waar de rapportage over rechtmatigheid in het concernverslag van college aan raad een onderdeel van uitmaakt. In twee memo’s aan de raad (26 januari 2010 en 2 maart 2010) is de raad reeds apart geïnformeerd over de onrechtmatigheden. De informatie in deze bedrijfsvoeringparagraaf wijkt niet af van de informatie uit de twee memo’s over de rechtmatigheid. Vastgelegde uitgangspunten voor de rechtmatigheidscontrole De basis voor het begrip rechtmatigheid ligt vast in diverse interne en externe regelgeving. Deze staan hieronder weergegeven: • Gemeentewet ex artikel 212 en 213; • Besluit Begroting en Verantwoording (BBV); • Besluit Accountantscontrole Provincies en Gemeenten (BAPG); • Verordeningen 212 en 213; • Controleprotocol (raadsvergadering 25 januari 2010; DM-nr. 090785) inclusief het normenkader en toetsingskader; • Kadernota 2009 van het Platform Rechtmatigheid Provincies en Gemeenten; • Beheersingsmaatregelen van interne controle, procesbeschrijvingen, dossiervorming etc. die erop gericht zijn de regelgeving na te leven; • Opdracht accountant waarbij de raad opdracht aan de accountant geeft waarin zaken rondom rechtmatigheidscontrole worden vastgelegd. We maken onderscheid tussen onrechtmatigheden in de IC en onrechtmatige begrotingsoverschrijdingen. Voor beide soorten onrechtmatigheden geldt dat ze gezamenlijk binnen de goedkeuringstoleranties dienen te blijven. De goedkeurings- en rapportagetoleranties zijn door de raad vastgesteld in het controleprotocol 2009: Strekking accountantsverklaring: Goedkeuringstolerantie Goedkeurend Beperking Oordeelonthouding Afkeurend Fouten in de jaar- ≤ 1% >1%<3% ≥ 3% rekening (% lasten) Onzekerheden in de con- ≤ 3% >3%<10% ≥ 10% trole (% lasten) Voor begrotingsoverschrijdingen gelden nog een aantal aanvullende criteria. Deze regels zijn te vinden in de Kadernota 2009 van het Platform Rechtmatigheid en samen te vatten in het volgende: - Kostenoverschrijdingen die niet binnen bestaand beleid passen zijn onrechtmatig en wegen mee in het accountantsoordeel; - Kostenoverschrijdingen die passen binnen bestaand beleid, maar die niet tijdig gemeld zijn aan de raad wegen mee in het accountantsoordeel. Het gaat hier niet alleen om kostenoverschrijdingen in de exploitatie maar ook om lastenoverschrijdingen in rubriek 7 (vaste activa, reserves, voorzieningen en vaste schulden. Overigens is de regelgeving van de raad op dit laatste punt stringenter dan de landelijke regelgeving, die alleen overschrijdingen op vaste activa als onrechtmatig beschouwt). Begrotingsonrechtmatigheid komt in de paragraaf hieronder aan de orde; in de IC’s zijn geen onrechtmatigheden geconstateerd van materieel belang. Begrotingsonrechtmatigheid Voor begrotingsoverschrijdingen geldt dat zij moeten passen binnen het bestaand beleid en tijdig dienen te worden gemeld aan de raad om buiten het oordeel van de accountant met betrekking tot rechtmatigheid te blijven. Het betreft niet alleen de kostenoverschrijdingen binnen de exploitatie maar ook de overschrijdingen op vaste activa (geactiveerde investeringen), reserves, voorzieningen en vaste schulden. De geconstateerde begrotingsonrechtmatigheden vallen in verschillende categorieën. De voor Zoetermeer relevante categorieën zijn: • Kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaande beleid, maar die niet tijdig zijn gesignaleerd. Bijvoorbeeld: de verwachte kostenoverschrijding op jaarbasis was al gedurende het jaar bekend maar er is geen voorstel tot begrotingsaanpassing ingediend.

91

Jaarstukken 2009


• •

Kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten, bijvoorbeeld via subsidies. Kostenoverschrijdingen op activeerbare activiteiten (investeringen). Volgens de Financiële verordening gemeente Zoetermeer zijn ook overschrijdingen op reserves, voorzieningen en langlopende schulden onrechtmatig.

Zoals blijkt uit de opsomming heeft begrotingsrechtmatigheid uitsluitend betrekking op kostenoverschrijdingen. De financiële beheershandelingen die tot uitdrukking komen in deze jaarrekening zijn binnen de financiële rechtmatigheidkaders van de raad en hogere overheden tot stand gekomen met uitzondering van kostenoverschrijdingen op de programma’s 1, 4, 7 en 8. Daarnaast hebben een aantal kostenoverschrijdingen plaatsgevonden op activa en voorzieningen. In het onderstaande worden de overschrijdingen per categorie toegelicht. In overleg met de accountant kan voor overschrijdingen in de exploitatie een grensbedrag van € 200.000 worden gehanteerd. Overschrijdingen van minder dan € 200.000 zijn, gerelateerd aan de begrotingsomvang van de gemeente Zoetermeer, niet van ‘materieel belang’, en zullen door de accountant niet worden meegewogen in de foutenevaluatie. Categorie kostenoverschrijdingen die passen binnen het bestaande beleid, maar die niet tijdig zijn gesignaleerd. De overschrijdingen in categorie 1 hebben betrekking op programma 4, 7 en 8. Het bedrag van de overschrijding op de lasten bedraagt ten opzichte van de begroting op programma 7 € 293.000 en op programma 8 € 2.452.000. Daarvan is bij de tussenberichten € 115.000 resp. € 2.258.000 gemeld waarmee de afwijkingen binnen de marges blijven. Op programma 4 is de overschrijding op de kosten € 255.000 ten opzichte van de begroting. Bij de tussenberichten werd verwacht dat de uitgaven lager zouden uitvallen. Twee posten springen er uit. Bij onderwijshuisvesting is de overschrijding € 658.000. Hiervan is bij de tussenberichten per saldo € 80.000 gemeld. Belangrijkste oorzaak is het contractonderhoud. Bij het Tweede Tussenbericht is gemeld dat er een onderschrijding op de kosten werd verwacht van € 234.000 (onderdeel gemeld voordeel van € 220.000). Feitelijk is er een overschrijding van kosten van € 121.000, een verschil van € 355.000. De gemeente verzorgt een gedeelte van het contractonderhoud voor schoolbesturen. Deze kosten worden volledig aan de scholen doorbelast. Het uitgevoerde werk was in het laatste kwartaal hoger dan verwacht. Er is € 109.000 nadeel door het afboeken van de boekwaarde Paltelaan 3-3a. Door vertraging bij de inwerkingtreding van het bestemmingsplan kon het raadsvoorstel niet meer in 2009 worden voorgelegd. De school is mede uit veiligheidsoverwegingen nog in 2009 gesloopt. De boekwaarde moet in overeenstemming daarmee worden afgeboekt. Deze situatie was bij het Tweede Tussenbericht nog niet voorzien. De tweede post betreft WEB-gelden (wet educatief onderwijs). In de jaarrekening 2008 is een bedrag van € 346.000 als vooruit ontvangen bijdragen overgeboekt naar 2009. In 2009 is dit bedrag betrokken bij de uitgaven. Omdat de begroting hier niet op is aangepast, leidt dit tot een budgetoverschrijding. Datzelfde geldt overigens ook voor de inkomsten, waar een compenserend verschil optreedt. Hier is vanwege de budgettaire neutraliteit geen melding over opgenomen in het Tweede Tussenbericht. Categorie kostenoverschrijdingen die geheel of grotendeels worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten. Programma 1 – WWB, W-deel Programma 1 laat een begrotingsoverschrijding van de lasten zien van € 3.685.000. Dit heeft een technische oorzaak. In de begroting 2009 was namelijk het restantbedrag van 2008 naar 2009 van € 5.216.000 niet opgenomen. In de sturing op de uitgaven van het W-deel is wel rekening gehouden met dit restantbedrag. Er staan voor hetzelfde bedrag aan opbrengsten tegenover.

Jaarstukken 2009

92


Categorie kostenoverschrijdingen op activeerbare activiteiten (investeringen), reserves, voorzieningen en langlopende schulden. Investering in perceel grond Op 31 december 2009 is bij de notaris de akte gepasseerd waarbij een perceel grond in Lansinghage in erfpacht wordt uitgegeven voor de bouw van een windmolen. De benodigde ruimtelijke procedure was toen al afgerond en de bouwvergunning verleend. In overeenstemming met het BBV en na afstemming met de accountant wordt het perceel grond geactiveerd en wordt in het boekjaar 2009 een éénmalig voordeel gerealiseerd in programma 9 ter hoogte van € 612.000. Vanwege het spoedeisende karakter (de erfpachter wilde vóór 1 januari 2010 de akte passeren), gelet op het moment van besluitvorming door het college (14-12-2009) en de datum van passeren van de akte (3112-2009) was het niet mogelijk om tijdig door middel van een raadsbesluit krediet te vragen. Verlengde Oosterheemlijn Voor het project Verlengde Oosterheemlijn is door Haaglanden tot nu toe een subsidie verstrekt van € 9,8 mln. Dit betreft een voorschot op een totaal te verwachten bijdrage van ca. € 70 mln. Momenteel wordt tussen de gemeente en Haaglanden gewerkt aan het realiseren van deze overeenkomst voor het gehele project. Van het toegekende bedrag in de begroting tot en met 2009 is € 9,1 mln. geraamd en in 2010 zeven ton. Vanwege de economische crisis en de aanbestedingsvoordelen die dat kan opleveren, is het project versneld in uitvoering gebracht. De aankoop van de grond, het aanbrengen van de voorbelasting en het verleggen van de NPM leiding is reeds in uitvoering, dan wel reeds uitgevoerd. In december is een aanvang gemaakt met het treffen van voorbereidingen voor de realisatie van de viaducten. Daardoor is tot en met eind 2009 € 10,8 mln. uitgegeven. Hierdoor ontstaat in 2009 een tijdelijk verschil in de toegekende bedragen en de werkelijke uitgaven van € 1,7 mln. Haaglanden heeft inmiddels ingestemd met de realisatieovereenkomst. In de realisatieovereenkomst is opgenomen dat de tweede fase pas gestart wordt na dat het ministerie van Verkeer en Waterstaat het besluit genomen heeft over de realisatie van een station Bleizo op de treinlijn Zoetermeer- Gouda. De realisatieovereenkomt is in maart in het college geweest en is in mei ter goedkeuring voorgelegd aan de raad. De eerste fase betreft een bedrag van € 45 mln. Het tijdelijke verschil van € 1 mln. wordt gedekt uit deze beschikking die inmiddels ontvangen is. Het restant van 7 ton wordt gedekt door het krediet van 2010 naar voren te halen. Voorziening dubieuze debiteuren Het doel van de voorziening is het opvangen van kosten i.v.m. de afwikkeling van dubieuze (overige) debiteuren. Jaarlijks wordt de hoogte van de voorziening getoetst op toereikendheid en noodzaak. Bij het opmaken van de jaarrekening wordt steeds de hoogte van de voorziening in overeenstemming gebracht met de hoogte/risico van de dubieuze debiteuren. Voor de aanwending van de voorziening ter grootte van € 424.000 is geen raming opgenomen waardoor het bedrag van de aanwending leidt tot een onrechtmatige overschrijding. Voorziening uit te voeren werken De aanwending van middelen uit de voorziening uit te voeren werken Grondbedrijf is € 265.000 hoger dan begroot. Het betreft kosten voor herstraten in afgesloten grondexploitatiegebieden die wel voorzien zijn, maar waarvan niet begroot werd dat de middelen in 2009 zouden worden aangewend.

93

Jaarstukken 2009

Paragraaf Verbonden partijen

2.19. Paragraaf Verbonden Partijen 2.19.1.

Beleid

Onder Verbonden Partijen verstaat de gemeente Zoetermeer partijen die gemeenschappelijke taken in opdracht van de gemeente uitvoeren. Het gaat om tijdelijke of langdurige samenwerkingsverbanden met andere gemeenten, overheden, non-profitorganisaties of private partijen met een eigen juridische entiteit, waarin activiteiten in organisatorisch verband worden uitgevoerd en de gemeente een bestuurlijk, financieel, integriteits- óf ander risico loopt. Deze definitie is breder dan in het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) vermeld staat. In de BBV wordt gesproken over én zowel een bestuurlijk als én een financieel belang. De definitie sluit samenwerkingsverbanden zonder juridische entiteit uit, zoals subsidieverstrekkingen, overeenkomsten, leningen en garantstellingen. Op hoofdlijnen bestaan er twee vormen van samenwerking: de publiekrechtelijke (de Gemeenschappelijke Regeling) en de privaatrechtelijke samenwerkingsvorm, waarbij de gemeente samenwerking aangaat met private partijen (stichtingen, verenigingen, of deelnemingen in kapitaalvennootschappen: NV of BV). In een samenwerking met andere partijen worden uitsluitend taken uitgevoerd, die een publiekrechtelijk belang dienen. Specifiek beleid ten aanzien van verbonden partijen staat beschreven in de nota Verbonden Partijen. Nota Verbonden Partijen December 2008 is de nota Verbonden Partijen door de Raad vastgesteld. In deze nota zijn richtlijnen opgenomen voor het maken van een afweging wanneer wordt overwogen tot samenwerking over te gaan. Er wordt aandacht besteed aan de keuze van de soort samenwerking (publiekrechtelijk of privaatrechtelijk), de bestuurlijke en ambtelijke rolverdeling en de wijze waarop sturing, beheersing, verantwoording en toezicht zijn geregeld. De richtlijnen zijn vertaald naar een checklist en een financieel toetsingskader. De checklist is een hulpmiddel om te komen tot een oordeel ten aanzien van het aangaan van een nieuwe samenwerkingsovereenkomst en gaat in op vier onderwerpen: afwegingskader, grondhouding, rolverdeling en governance. Deze onderwerpen moeten minimaal in een regeling, contract of statuten geregeld zijn voordat een besluit tot samenwerking wordt genomen. De checklist is niet limitatief, maar geeft de belangrijkste onderwerpen aan, waarover moet worden nagedacht om op de grootste risico’s bij samenwerking een passend antwoord te hebben. Ook zijn modelbepalingen voor een gemeenschappelijke regeling opgenomen

2.19.2.

Belangrijke ontwikkelingen

Onderstaand zijn de belangrijkste ontwikkelingen met betrekking tot individuele Verbonden Partijen in het verslagjaar 2008 opgenomen. ENECO Holding N.V. (ENECO) Van rijkswege is bepaald dat de energiebedrijven zich uiterlijk 1 januari 2011 moeten splitsen in een netbedrijf en een productie-/ leveringsbedrijf. De aandelen van het netbedrijf moeten in overheidshanden blijven. De aandelen productiebedrijf mogen aan particulieren worden verkocht. Eneco kiest ervoor om het productiebedrijf als zelfstandig bedrijf te laten doorgaan. De gemeente is voornemens de aandelen te verkopen, zodra zich een goede mogelijkheid voordoet. De ontwikkelingen van de splitsingswet worden nauwgezet gevolgd. Het dividend Eneco lag in 2009 aanzienlijk lager dan in 2008, mede door een incidentele meevaller in 2008. Structureel gezien was in 2009 sprake van een 20% lagere dividenduitkering (€ 3,2 mln. tegen € 4,0 mln.). In het voorjaarsdebat 2009 was nog gemeld dat de dividenduitkering de komende jaren weer zou aantrekken (€ 3,5 mln.), in de meest recente verwachting wordt inmiddels verwacht dat de dividenduitkering de komende jaren lager zal uitvallen dan die van 2009. Bedrijvenschap Hoefweg / Prisma De economische crisis is van invloed op de voortgang, maar met name het “on hold” zetten van de gronduitgifte maakt dat zich op dit moment weinig bedrijven vestigen. De “on hold” situatie heeft betrekking op de gronden die een directe relatie hebben met Bleizo. Vanwege de samenhang tussen beide ontwikkelingen wordt op dit moment de invulling van de gronden heroverwogen.

Jaarstukken 2009

94

Paragraaf Verbonden partijen

2.19.3.

Vervallen en nieuwe verbonden partijen

Het uitvoeringsconvenant Vinex Haagse Regio / Grondkostenfonds Haaglanden en het BTWconvenant Haaglanden, die vermeld stonden onder het kopje “Overige verbonden partijen” zijn tekstueel ingevoegd bij de gemeenschappelijke regeling Stadsgewest Haaglanden. Woningbouw / winkelcentrum Oosterheem is vervallen omdat het een samenwerkingsovereenkomst betreft en geen verbonden partij. Zoetermeer kent de volgende verbonden partijen: Deelneming in vennootschappen (NV’s, BV’s, VOF’s en CV’s). - NV Bank voor Nederlandse Gemeenten - ENECO Holding NV - NV Duinwaterbedrijf Zuid-Holland - BV Coördinatie Afvalverwijdering Zuid-Holland (CAZH) - Dataland BV • Gemeenschappelijke regelingen - Regeling Stadsgewest Haaglanden Regeling Stadsgewest Haaglanden Mobiliteitsfonds Haaglanden Regiofonds Bereikbaarheidsoffensief Randstad. Uitvoeringsconvenant Vinex Haagse Regio / Grondkostenfonds Haaglanden BTW-convenant Haaglanden - Gemeenschappelijke regeling Hulpverleningsregio Haaglanden - Regeling Dienst Sociale Werkvoorziening Rijswijk en Omstreken - Gemeenschappelijke regeling GGD Zuid-Holland West - Gemeenschappelijke regeling Bedrijvenschap Hoefweg/Prisma - Gemeenschappelijke Regeling Bleizo • Stichtingen en verenigingen - Stichting West Holland Foreign Investment Agency

95

Jaarstukken 2009

Paragraaf Grondbeleid

2.20. Paragraaf Grondbeleid 2.20.1.

Inleiding

De paragraaf Grondbeleid beschrijft de visie van de gemeente op het grondbeleid, de uitvoering van het grondbeleid en de prognose van resultaten van de grondexploitaties, winstneming, verloop van 7 reserves en het resultaat van het Grondbedrijf. Strategische visie op grondbeleid De strategische visie en de beleidsuitgangspunten op het grondbeleid zijn beschreven in de Nota Grondbeleid 2007-2011 (Op Goede gronden, raadsbesluit 060844, 29 januari 2007). Uitgaande van gewenste veranderingen in het ruimtegebruik die volgen uit ruimtelijk en sectoraal beleid, wordt de keuze voor inzet van grondbeleidsinstrumenten beschreven. Daarmee wordt de realisatie van een programma (te realiseren woningen, kantoren, bedrijven en voorzieningen) nagestreefd middels concrete gebiedsontwikkelingen. De Nota Grondbeleid beschrijft de inzet van de juiste combinatie van 8 grondbeleidsinstrumenten op basis van het ruimtelijke en sectorale beleid , waaronder met name de in 2008 vastgestelde Stadsvisie 2030. Actief en passief grondbeleid De gemeente Zoetermeer kiest in principe voor actief grondbeleid. Een belangrijk argument voor actief grondbeleid is het maken van winst op grondexploitaties. Deze winst kan worden ingezet voor investeringen in de ontwikkeling van de stad, fysiek of anderszins. In 2009 zijn de kosten verhaald door de gronduitgifteprijzen en exploitatieovereenkomsten. In 2009 zijn nog geen exploitatieplannen vastgesteld, die het kostenverhaal bij passief grondbeleid verzekeren. Duidelijk is dat de rol van de spelers op de grondmarkt inclusief de rol van de gemeente aan verandering onderhevig is. Bij de actualiteit over de marktontwikkelingen wordt hier verder op ingezoomd.

2.20.2.

Actualiteit: marktontwikkelingen in 2009

Economische situatie Het jaar 2009 zal ook in Zoetermeer de boeken ingaan als het jaar van de wereldwijde economische recessie. Vanaf november 2008 heeft het Grondbedrijf periodiek gerapporteerd over de effecten van de economische situatie op het resultaat. Geconcludeerd moet worden dat de vraag naar bouwgrond op de markt in 2009 ver is achtergebleven. De vraaguitval was zichtbaar bij woningbouw, bedrijventerrein, voorzieningen en met name bij kantoren. Ook de komende jaren zullen de effecten van de recessie naijlen op de vastgoedmarkt. Ten aanzien van de planning en de prijsdaling voor de komende jaren zijn de risico’s nog niet uit te sluiten. In 2009 is duidelijk geworden dat de spelers op de grondmarkt een andere rol gaan vervullen. Waar eerder private partijen speculeerden met grond, is dat gestopt en bieden de ontwikkelende partijen de gronden weer aan de gemeente aan. De financiering van projecten is voor ontwikkelende partijen lastiger en gebeurt meer en meer op projectbasis om verkoopbaar te zijn en kwaliteit te bieden voor de eindgebruiker. Ook aan de publieke kant zijn veranderingen waarneembaar. Zo verschuift binnen Zoetermeer de aandacht van uitleglocaties naar herstructurering en van kwantiteit naar kwaliteit en krijgt de regionale programmering en samenwerking met Lansingerland steeds meer vorm bij de projecten Bleizo en Prisma. Woningmarkt Op 16 maart 2009 is de geactualiseerde woonvisie Zoetermeer “De groeistad voorbij” vastgesteld door de gemeenteraad. In deze woonvisie is voor de Zoetermeerse woningmarkt aansluiting gezocht bij de Stadsvisie 2030 en het Regionaal Structuurplan Haaglanden 2020. In dit beleidsdocument zijn negen doelen voor het wonen benoemd. In 2009 is ondanks de gemeentelijke stimulering van het centrumplan Oosterheem voor woningbouw minder grond uitgegeven dan er was geraamd. Met uitzondering van de projecten Oosterheem en Restgronden afgesloten complexen heeft binnen de projecten in uitvoering geen gronduitgifte plaatsgehad. Ook zijn er minder woningen opgeleverd dan er waren gepland. In totaal zijn er 7 8

Op basis van het Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten en provincies (artikel 16). Definitie van grondbeleid van gemeente: De keuzes die een gemeente heeft om grondbeleidsinstrumenten in te zetten binnen de wettelijke, financiële en beleidsmatige kaders, teneinde ruimtelijk en sectoraal beleid ten uitvoer te brengen. Doel van grondbeleid: Het tijdig realiseren van gewenste veranderingen in het ruimtegebruik.

Jaarstukken 2009

96


ongeveer 740 woningen opgeleverd in 2009, waarvan ongeveer 92 % binnen het project Oosterheem. Ongeveer 53 % van de opgeleverde woningen uit 2009 waren grondgebonden woningen. Bij de Tussenberichten 2009 en de herziening van de grondexploitaties per 1 januari 2010 is de fasering van woningbouwlocaties aangepast naar aanleiding van de economische situatie. Met name de gronduitgifte voor duurdere nieuwbouwwoningen in Oosterheem en Zegwaartseweg Noord kwam stil te liggen. De grondprijzen voor woningbouw 2010 zijn ten opzichte van 2009 niet geïndexeerd. Kantoren In 2009 is alleen binnen Lansinghage grond uitgegeven voor de ontwikkeling van de kantorenlocatie aan de Lus Zilverstraat (Era Contour). Binnen het project Van Leeuwenhoeklaan zijn kantoren opgeleverd aan de van Rijweg. Hiermee is tot uiting gekomen hoe marktgevoelig de vraag naar kantoornieuwbouw is. Bij de herziening van de grondexploitaties per 1 januari 2009 was reeds voorzien dat door de economische situatie de vraag naar grond nagenoeg stil zou vallen. Bedrijven Ook de gronduitgifte voor bedrijventerreinen bleef achter bij de raming. Een aantal kleine kavels binnen Lansinghage, Oosterheem en Restgronden afgesloten complexen zijn verkocht. Oplevering van bedrijventerrein vond alleen plaats binnen Koraalrood (Restgronden afgesloten complexen).

2.20.3.

Uitvoering grondbeleid in 2009

Evaluatie Aankoopstrategieplan en grondverwerving in 2009 Ten behoeve van pro-actieve grondaankopen ruim voorafgaand aan planologische processen stelt de gemeenteraad elke vier jaar een ASP vast. Jaarlijks wordt door het college aan de gemeenteraad gerapporteerd over de voortgang van de in het ASP voorgestelde aankopen. In 2009 zijn in het kader van het ASP vier objecten aangekocht voor een totaalbedrag van € 2.485.000. Voor een bedrag van € 2.285.000 vertegenwoordigde de grond de waarde en is voor een bedrag van € 200.000 een beroep gedaan op de bestemmingsreserve strategische aankopen. Programma en gebiedsontwikkelingen In programma 9 is de tabel opgenomen met de realisatie van de woningen, kantoren, bedrijven en voorzieningen in 2009. In de onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de verwachte oplevering van woningen, kantoren, bedrijven en voorzieningen binnen de projecten in uitvoering. Deze tabel is meer gedetailleerd ook opgenomen in de Voortgangsrapportage Projecten Grondbedrijf. Hoewel de tabel toekomstgericht is, is deze bepalend voor de cashflows van de projecten. Op basis van de cashflows wordt mede het resultaat van 2009 bepaald. Categorie Totaal Aantal woningen: nieuw Totaal Aantal woningen: sloop Totaal Bedrijven m2 Totaal Kantoren m2 Totaal Voorzieningen m2

2010 306 67 7.774 3.466 14.691

2011 830 62 57.570 0 20.280

2012 1.261 237 61.542 0 27.665

2013 509 0 34.707 23.750 16.029

Verwacht 2014 131 170 90.000 29.700 7.000

Totaal verwacht 2015 712 0 39.922 16.500 20.950

2016 209 360 0 0 0

2017 0 0 0 29.000 0

2018 330 0 0 29.000 0

4.288 896 291.515 131.416 106.615

Vaststelling van de herziening van de grondexploitaties Jaarlijks wordt de herziening van de grondexploitaties vastgesteld door de gemeenteraad. De herziening van de grondexploitaties per 1 januari 2010 is geïntegreerd in de Voortgangsrapportage Projecten Grondbedrijf. In deze voortgangsrapportage zijn zowel de projecten in uitvoering als de projecten in voorbereiding opgenomen. Deze voortgangsrapportage met de herziening van de grondexploitaties is op 1 maart 2010 vastgesteld door de gemeenteraad. Het moment van vaststellen van de Voortgangsrapportage Projecten Grondbedrijf is gekozen om actuele cijfers beschikbaar te hebben voor de jaarrekening 2009. De Voortgangsrapportage Projecten Grondbedrijf is input voor de bepaling van het resultaat van het Grondbedrijf over 2009 en de prognose van het resultaat voor de komende jaren. Per 1 januari 2009 waren er twaalf vigerende grondexploitaties. In 2009 zijn er vier nieuwe projecten in uitvoering genomen. Het betreft hier Gasfabriek Delftsewallen, Uitbreiding Van Uden, Vestia Dorp en Winkelcentrum Vijverhoek. Het nadelige saldo van de verliesgevende grondexploitaties wordt financieel gedekt vanuit de

97

Jaarstukken 2009


voorziening nadelige complexen. Het voordelige saldo van de winstgevende gebiedsontwikkelingen wordt gedurende de looptijd door middel van winstneming toegevoegd aan het resultaat van het Grondbedrijf. De winstneming over 2009 bedraagt € 3,9 mln..

2.20.4.

Resultaat van het Grondbedrijf

Analyse resultaat 2009 Het resultaat van het Grondbedrijf 2009, voor geautoriseerde bestemming, bedraagt € 3,6 mln.. Dit wijkt niet af van de prognose die is gegeven bij de Voortgangsrapportage Projecten Grondbedrijf, die door de gemeenteraad is vastgesteld op 1 maart 2010. Conform de bestendige gedragslijn uit het grondbeleid is het resultaat in de jaarrekening 2009 direct toegevoegd aan de reserves, te weten voor 50 % in de MIP-reserve en voor 50 % in de reserve versterking financiële positie Grondbedrijf. Het resultaat is samengesteld uit: • Grondexploitaties (€ 3,7 mln. voordelig, overeenkomstig voortgangsrapportage projecten Grondbedrijf) o tussentijdse winstnemingen en mutaties in de risicoreserve bij vastgestelde grondexploitaties met een winstwaarde per 1 januari 2010 (€ 4,9 mln. voordelig) o mutaties in de voorziening nadelige complexen voor per 1 januari 2010 negatieve grondexploitaties (€ 1,2 mln. nadelig). • Niet-grondexploitaties (€ 0,1 mln. nadelig) o Dit betreft een saldo van negatieve en positieve effecten: tegenover de afwaardering van de Gronden Benthuizen (overeenkomstig begrotingswijziging bij Tweede Tussenbericht 2009) en de gebruikelijke bedrijfsvoeringskosten van het Grondbedrijf staan de rentebaten over de reserves van het Grondbedrijf. In de onderstaande tabel is in de kolom van 2009 het verloop van de grondbedrijfactiviteiten over 2009 zichtbaar. Voorts is ook de nieuwe totaal prognose van het resultaat van het Grondbedrijf over de jaren 2009 en verder weergegeven in onderstaande tabel. PROGNOSE RESULTAAT GRONDBEDRIJF ZOETERMEER Prognose concernverslag 2008

totaal

2009 € 17,9 mln

2010

2011

2012

2013

2014

2015

€

64,2 mln

€ 14,7 mln

€ 12,3 mln

€ 11,7 mln

€

3,8 mln

€

3,8 mln

€

Resultaatsbijstelling Eerste Tussenbericht 2009

-€

1,3 mln

-€

8,1 mln

€

0,3 mln

€

6,1 mln

€

0,4 mln

€

0,0 mln

€

0,0 mln

€

0,0 mln

Resultaatsbijstelling Tweede Tussenbericht 2009

-€

2,7 mln

-€

5,0 mln

-€

1,2 mln

-€

1,9 mln

-€

2,0 mln

€

7,5 mln

-€

0,0 mln

€

0,0 mln

Resultaatsbijstelling Voortgangsrapportage 2010

€

2,9 mln

-€

1,2 mln

-€

3,1 mln

€

0,3 mln

€

3,8 mln

-€

3,9 mln

€

3,8 mln

€

3,3 mln

Prognose na voortgangsrapportage 2010

€

63,2 mln

€

3,6 mln

€ 13,9 mln

€

7,3 mln

€

7,5 mln

€

3,3 mln

€ 10,7 mln

€ 16,8 mln

0,0 mln

Het resultaat van 2009 kent in vergelijking met de begroting een nadelig verschil van € 14,3 mln.. Bij de Tussenberichten van 2009 en de Voortgangsrapportage Projecten Grondbedrijf (inclusief herziening van de grondexploitaties per 1 januari 2010) is de totale negatieve bijstelling van het resultaat al verklaard. Dit is op hoofdlijnen: • grondexploitatie Oosterheem - € 7,0 mln. • grondexploitatie Restgronden - € 1,8 mln. • grondexploitatie Zegwaartseweg Noord - € 1,8 mln. • grondexploitatie Lansinghage - € 2,1 mln. • overige - € 2,6 mln. • Totaal invloed herziening grondexploitaties - € 14,3 mln. De bijstelling van het resultaat 2009 bestaat grotendeels uit faseringsverschillen, die veroorzaakt zijn door de economische recessie. Bij vrijwel ieder project is vertraging ontstaan in de gronduitgifte. In financieel opzicht is ongeveer de helft van de geraamde gronduitgifte (€ 61 mln. van de € 122 mln.) gerealiseerd. De vertraging in de gronduitgifte heeft eveneens consequenties gehad voor de uitvoeringswerkzaamheden. Door de vertraging worden immers minder gebieden bouwrijp en woonrijp gemaakt. Ook aan de lastenkant is ongeveer een halvering in de realisatie van de uitvoeringswerkzaamheden zichtbaar (€ 54 mln. van de € 102 mln.). Zowel de gronduitgifte als de uitvoeringswerkzaamheden zullen op een later moment plaatsvinden.

Jaarstukken 2009

98


Resultaat 2009 en verder Een groot deel van de negatieve financiële bijstelling van 2009 wordt in een later stadium goedgemaakt. Vanaf 2011 wordt een verwacht dat een aanvang wordt gemaakt met het compenseren van een deel van het in 2009 niet gerealiseerde resultaat. Afdracht aan de Reserve MIP-projecten De prognose van het resultaat van het Grondbedrijf is van belang voor de afdracht aan de Reserve MIP-projecten. In de prognose wordt uitgegaan van een afdracht van 50% van het resultaat van het Grondbedrijf aan de Reserve MIP-projecten en 50% in de Reserve versterking financiële positie Grondbedrijf. In de onderstaande tabel is de geprognosticeerde storting in de MIP reserves zichtbaar gemaakt. In 2009 zal een afdracht van € 1,8 mln. plaatsvinden. Prognose storting in MIP-reserve

Totaal

Prognose concernverslag 2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

€

32,1 mln

€

9,0 mln

€

7,4 mln

€

6,2 mln

€

5,9 mln

€

1,9 mln

€

1,9 mln

€

Bijstelling Eerste Tussenbericht 2009

-€

0,6 mln

-€

4,0 mln

€

0,2 mln

€

3,1 mln

€

0,2 mln

€

0,0 mln

€

0,0 mln

€

0,0 mln 0,0 mln

Bijstelling Tweede Tussenbericht 2009

-€

1,3 mln

-€

2,5 mln

-€

0,6 mln

-€

1,0 mln

-€

1,0 mln

€

3,7 mln

-€

0,0 mln

€

0,0 mln

Subtotaal na Tweede Tussenbericht 2009 (Najaarsnota 2009)

€

30,1 mln

€

2,4 mln

€

6,9 mln

€

8,3 mln

€

5,1 mln

€

5,6 mln

€

1,9 mln

€

0,0 mln

Bijstelling Voortgangsrapportage 2010

€

1,5 mln

-€

0,6 mln

-€

1,5 mln

€

0,1 mln

€

1,9 mln

-€

2,0 mln

€

1,9 mln

€

1,6 mln

Nieuwe prognose na Voortgangsrapportage 2010

€

31,6 mln

€

1,8 mln

€

5,4 mln

€

8,4 mln

€

6,9 mln

€

3,7 mln

€

3,8 mln

€

1,6 mln

Prognose verloop van reserves in relatie tot de risico's Binnen het Grondbedrijf wordt de weerstandscapaciteit gevormd door de risicoreserve en de reserve versterking financiële positie. Onderstaande tabel geeft de prognose voor het verloop van de weerstandscapaciteit aan (uitgaande van de jaarlijkse storting van 50% van het resultaat van het Grondbedrijf aan de reserve versterking financiële positie). Prognose verloop weerstandscapaciteit Grondbedrijf *

1-1-2010

1-1-2011

1-1-2012

1-1-2013

1-1-2014

1-1-2015

Reserve versterking financiële positie

€

21,1 mln

€

26,5 mln

€

34,9 mln

€

41,8 mln

€

45,5 mln

€

Risicoreserve

€

7,0 mln

€

5,5 mln

€

3,9 mln

€

1,9 mln

€

1,3 mln

€

49,3 mln 0,5 mln

Totaal

€

28,2 mln

€

32,0 mln

€

38,7 mln

€

43,8 mln

€

46,8 mln

€

49,7 mln

* Stand op 1 januari is inclusief resultaatsbestemming voorgaand jaar

Tegenover de weerstandscapaciteit staan de risico's waarmee binnen het Grondbedrijf rekening moet worden gehouden. Het totaal van de risico's bedraagt € 22,2 mln.. Voor een specificatie van de risico’s wordt verwezen naar de paragraaf weerstandsvermogen. Bij een ratio van het weerstandsvermogen van 1,4 en een totaal aan risico’s van € 22,2 mln. bedraagt de maximale benodigde weerstandscapaciteit € 31,1 mln.. Uitgaande van een gelijkblijvend totaal van de risico’s kan op basis van de beleidsregels in de Nota Grondbeleid vanaf 2011 een afroming van de reserve versterking financiële positie plaatsvinden.

99

Jaarstukken 2009

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling

3

JAARREKENING

3.1

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling

Inleiding De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) daarvoor geeft. Een belangrijke BBV-regel is dat reserves uitsluitend bij wijze van resultaatbestemming (via de exploitatie) mogen worden gemuteerd. De grondslagen voor waardering en afschrijving zijn mede gebaseerd op de Financiële Verordening gemeente Zoetermeer. De raad heeft deze verordening op 27 oktober 2003 opgesteld op basis van artikel 212 van de Gemeentewet en geldt vanaf het begrotingsjaar 2004. De verordening is op 19 december 2005 door de raad is geactualiseerd. In aansluiting op de Financiële verordening heeft de raad op 23 februari 2006 de nota activa- en afschrijvingsbeleid vastgesteld, die per 1 januari 2006 is ingegaan. In aansluiting op de Financiële verordening heeft de raad op 29 januari 2007 de nota grondbeleid 20072011 “Op goede gronden” vastgesteld. Hierin is een aantal kaderstellende bepalingen opgenomen, waaronder de financiële beheersing van het Grondbedrijf. Waarderingsgrondslagen Algemeen De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Tenzij in de balanstoelichting anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. Vaste activa algemeen In de Financiële verordening gemeente Zoetermeer zijn regels voor het financieel beheer opgenomen, waaronder regels voor waardering en afschrijving van vaste activa. Deze verordening is laatstelijk op 19 december 2005 door de raad is geactualiseerd. Hierbij is de ondergrens voor het activeren van investeringen met een economisch nut bepaald op € 50.000, waarbij bedragen onder de € 10.000 niet worden geactiveerd (uitgezonderd gronden en terreinen die altijd geactiveerd moeten worden). Bij bedragen tussen de € 10.000 en € 50.000 is er een keuzemogelijkheid die in het raadsvoorstel voor de kredietaanvraag moet worden gemotiveerd. In aansluiting op de Financiële verordening heeft de raad op 23 februari 2006 de nota activa- en afschrijvingsbeleid vastgesteld, die per 1 januari 2006 is ingegaan. Naast richtlijnen voor activeren en afschrijven is hierin geregeld dat geen componentenbenadering meer wordt toegepast en tevens zijn regels opgenomen voor het groot onderhoud. Conform het BBV is compensabele BTW op investeringen niet geactiveerd en is de boekwaarde van alle activa waar voor 31 december 2003 reserves op in mindering zijn gebracht niet gecorrigeerd. Conform de Financiële verordening gemeente Zoetermeer is de in bestaande vaste activa van vóór 2003 begrepen BTW, voor zover betrekking hebbende op overheidshandelen, niet afgewaardeerd. Bij afschrijving van vaste activa is de door de hiervoor vermelde nota activa- en afschrijvingsbeleid gevolgd, tenzij hierop bij specifiek kredietbesluit van de raad is afgeweken. Geactiveerde investeringen met een economisch nut worden afgeschreven op basis van de annuïteitenmethode. Indien hiervan wordt afgeweken dan wordt dat gemotiveerd in het raadsvoorstel bij de kredietaanvraag aangegeven. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut worden bij voorkeur niet geactiveerd, maar indien nodig is activering wel mogelijk. In dat laatste geval wordt een afschrijvingsmethodiek gekozen waarbij de investering zo snel mogelijk wordt afgeschreven. De eerste (volle jaar)afschrijving vindt plaats in het jaar volgend op het jaar waarin de geactiveerde investering tot stand is gekomen c.q. in exploitatie is genomen. Op gronden wordt in het algemeen niet afgeschreven. Materiële vaste activa, waarop specifieke investeringsbijdragen van derden op in mindering zijn gebracht, worden op het saldo afgeschreven. Op investeringen, die worden geactiveerd, wordt jaarlijks rente over de boekwaarde per 1 januari bijgeschreven. Op geactiveerde investeringen van € 250.000 of meer is daarnaast ook rente tijdens de bouw (in de loop van het jaar) bijgeschreven. Immateriële vaste activa Omdat de Financiële verordening activering van de kosten voor het afsluiten van geldleningen vanaf 2004 niet meer mogelijk maakt is hiervoor vanaf 2004 geen boekwaarde op de balans opgenomen. Kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief mogen op grond van het BBV slechts onder bepaalde voorwaarden worden geactiveerd. Afschrijving moet dan in maximaal vijf jaar

Jaarstukken 2009

100

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling plaatsvinden. Het activeren van tekorten is onder het BBV niet toegestaan. Materiële vaste activa Volgens het BBV wordt onderscheid gemaakt tussen: a. investeringen met een economisch nut b. investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut Investeringen met een economisch nut, met uitzondering van kunstvoorwerpen van cultuurhistorische waarde anders dan voor de verkoop, zijn, onder aftrek van bijdragen van derden die in een directe relatie hiertoe staan, geactiveerd. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut zijn alleen geactiveerd indien de financiële positie van de gemeente bekostiging ten laste van de exploitatie niet toeliet. Volgens de Financiële verordening gaat het hier om: investeringen in aanleg en onderhoud van: (inrichting) wegen, waterwegen, civiele kunstwerken, groen en kunstwerken. Bij activering worden eventuele bijdragen van derden hierop in mindering gebracht. Afschrijving hiervan vindt in een zo kort mogelijke termijn plaats waarbij resultaatafhankelijke extra afschrijving is toegestaan. De in erfpacht uitgegeven percelen zijn gewaardeerd tegen de eerste uitgifteprijs (i.c. de waarde die bij de eerste uitgifte als basis voor de canonberekening in aanmerking is genomen). Percelen waarvan de erfpacht eeuwigdurend is afgekocht zijn tegen een geringe registratiewaarde opgenomen. Voor materiële vaste activa gelden vanaf 1 januari 2006 (op grond van de nota activa- en afschrijvingsbeleid) de volgende standaard afschrijvingstermijnen: Geactiveerde investeringen

Afschrijvingstermijn in jaren

Gronden en terreinen

niet afschrijven

Woningen

40

Bedrijfsgebouwen: gebouwen grotendeels van steen gebouwen grotendeels van hout tijdelijke gebouwen / noodlokalen / loodsen / opslagplaatsen Grond-, wegen waterbouwkundige werken

40 20 15

Vervoermiddelen: personenauto’s bedrijfsauto’s brandweerautospuit redvoertuig brandweer Machines, apparaten en installaties

per investering in raadsvoorstel 6 8 12 15 5

Overige materiële vaste activa: inventaris ICT hardware ICT software repressiemiddelen brandweer rioolstelsel ondergrondse inzamelmiddelen tbv afvalinzameling sportvoorzieningen

10 4 per investering in raadsvoorstel 7 50 30 20

Financiële vaste activa Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s (“kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen” in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Zonodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. Bijdragen aan activa in eigendom van derden kunnen volgens de Financiële verordening worden geactiveerd indien dat volgens het BBV mogelijk is. Op financiële vaste activa wordt niet afgeschreven, behalve op geactiveerde bijdragen aan activa in eigendom van derden. Deze wordt afgeschreven als was het actief, waarvoor de bijdrage wordt verstrekt, in bezit van de gemeente. Voorraden De verspreide percelen binnen het Grondbedrijf en de overige nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd op de verkrijgingprijs vermeerderd met het jaarlijks exploitatiesaldo, of lagere marktwaarde. Die marktwaarde wordt bepaald op basis van taxatie naar de actuele bestemming. Bijschrijving van exploitatiesaldi geschiedt enkel en voor zover de marktwaarde niet wordt overschreden.

101

Jaarstukken 2009

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Voor die grondexploitaties waarbij een negatief saldo - dat als onvermijdelijk is te beschouwen - is voorzien, wordt de voorziening nadelige complexen aangehouden. Deze voorziening is steeds uitgedrukt in de netto contante waarde van de verwachte verliezen op grond van actuele grondexploitatieberekeningen. De voorziening is op de boekwaarde van de betreffende complexen in mindering gebracht. De overige gronden hulpstoffen zijn als volgt gewaardeerd: onderdelenmagazijn autowerkplaats afd. Afvalinzameling: laatst bekende inkoopprijs exclusief omzetbelasting; voorraad dieselolie afd. Afvalinzameling: inkoopprijs exclusief omzetbelasting; magazijn technisch beheer en onderhoud accommodaties: inkoopprijs. De als “onderhanden werken” opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs- of vervaardigingsprijs verminderd met de gerealiseerde opbrengsten, of de lagere marktwaarde. Aan de boekwaarde aan het begin van het jaar wordt rente toegerekend. Voor zover, op basis van de voorcalculaties (grondexploitatieberekeningen) sprake is van winstgevende grondexploitatie, wordt die winst genomen naar rato van de voortschrijding van de verkopen. Voor een uiteenzetting omtrent de tussentijdse winstneming wordt verwezen naar de grondslagen van de resultaatbepaling. Tussentijdse winstnemingen worden onder de gemaakte kosten in de boekwaarde van de betreffende complexen opgenomen. De overige onderhanden werken bestaan vooral uit (ingenieurs)werkzaamheden voor externen. De waarde hiervan bestaat uit gemaakte productiekosten aan uren, materialen en inkopen/leveringen door derden min de reeds in rekening gebrachte voorschotten. De gemaakte kosten worden volgens contract bij het bereiken van een bepaalde stand van het werk aan de opdrachtgever(s) doorbelast. Gerede producten zijn als volgt gewaardeerd: eigen verklaringen - gezondheidsverklaringen, benodigd voor het aanvragen van rijbewijzen -: inkoopprijs; voorraad dagparkeerkaarten: inkoopprijzen; voorraad speldjes t.b.v. festiviteiten inburgering: inkoopprijzen excl. btw; voorraden t.b.v. de horeca sportcentra (diverse consumptiegoederen en emballage): werkelijke inkoopprijzen excl. btw. Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar (vorderingen), liquide middelen en overlopende activa Deze activa zijn gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een aantal daarvoor gevormde voorzieningen in mindering gebracht. Reserves De reserves vormen tezamen met het resultaat na bestemming het eigen vermogen van de gemeente. De reserves zijn onderverdeeld in algemene reserves en bestemmingsreserves. De reserves zijn nominaal gewaardeerd. Conform het BBV is het onderscheid tussen reserves en voorzieningen gelegd bij de mogelijkheid dat de raad de bestemming kan wijzigen. Zolang de bestemming veranderd kan worden, is er sprake van een (bestemmings)reserve; zodra dit niet meer kan, is er sprake van een voorziening. Aan voorzieningen kleeft een verplichting. Volgens het BBV mogen mutaties in reserves uitsluitend bij wijze van resultaatbestemming (via de exploitatie) worden gemuteerd. In verband met de begrotingsrechtmatigheid zijn reservemutaties slechts in de jaarrekening (realisatie) verantwoord indien daarvoor expliciet bij de begroting of begrotingswijziging autorisatie door de raad is verleend en voor zover ook nodig en tot maximaal het daarvoor gebudgetteerde bedrag. Uitzondering hierop zijn de volgende resultaatbestemmingen, die in de jaarrekening zijn verantwoord ongeacht de hiervoor begrote bedragen: De aan reserves toegevoegde rente, die gebaseerd is op de nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie en het daaruit voortvloeiende renteresultaat op de totale jaarrekening dat verrekend is met de rente egalisatiereserve. Dit is met ingang van 2008 geautoriseerd op grond van e raadsbesluit van 10 juli 2008 betreffende het 1 Tussenbericht 2008. De voorlopige bestemming van het feitelijk resterend resultaat van het Grondbedrijf (de binnen programma 9 ondergebrachte grondbedrijfproducten 830.xx), dat in de jaarrekening voor 50% is toegevoegd aan de reserve MIP en voor 50% aan de reserve versterking financiële positie grondbedrijf. Dit is vanaf 2008 geautoriseerd op grond van raadsbesluit van 17 november 2008 e betreffende het 2 Tussenbericht 2008. Voor zover een niet (toereikende) geautoriseerde reservemutatie toch nodig is, is deze opgenomen in het resultaatbestemmings- / dekkingsvoorstel bij de jaarrekening. Daarin komt ook de definitieve bestemming van het resterend resultaat van het Grondbedrijf (grondbedrijfproducten 830.xx) aan de orde.

Jaarstukken 2009

102

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Voorzieningen De voorzieningen zijn gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De volgende negen voorzieningen zijn gewaardeerd op de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige (onderhouds- of uitkerings-) verplichtingen: afkoopsommen onderhoud graven, onderhoud schoolgebouwen, groot onderhoud ondergronds, uitvoering sociaal statuut, spaarverlof, wethouderspensioenen, nazorg Rokkeveen, uit te voeren werken Grondbedrijf en nadelige complexen Grondbedrijf. De onderhoudsegalisatievoorzieningen stoelen op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de kwaliteitseisen die hiervoor geformuleerd zijn. In de het jaarverslag opgenomen paragraaf “onderhoud kapitaalgoederen” is het beleid ter zake nader uiteengezet. Conform het BBV is voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume is geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. Dit betreft vooral de vakantiegelden, waarvoor de gemeente op de balansdatum een verplichting heeft van zeven maanden (mei t/m december). Wel is deze verplichting opgenomen in de toelichting op de balans (als de niet in de balans opgenomen belangrijke financiële verplichtingen). In verband met de BBV-wijziging met ingang van het begrotingsjaar 2008 zijn alle gevormde voorzieningen voor meerjarige specifieke uitkeringen van Europese en Nederlandse overheidslichamen met een bestedingsverplichting en een terugbetalingsverplichting per begin 2008 opgeheven en de hierin resterende middelen vrijgevallen naar de betreffende programma’s. De daarna aan het eind van elk jaar nog niet bestede middelen van overheidslichamen of nog te ontvangen bedragen van overheidslichamen worden als transitorische balansposten verwerkt. Indien er geen terugbetalingsverplichting bestaat of als het gaat om meerjarige bijdragen van derden, geen overheid zijnde, met een specifieke bestedingsrichting / prestatieverplichting dan worden deze nog wel tot de voorzieningen gerekend. e Conform raadsbesluit van 10 juli 2008 betreffende het 1 Tussenbericht is met ingang van 2008 de rentetoevoeging wegens waardeaanpassing van voorzieningen gebaseerd op de nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie. Een eventueel hogere exploitatielast dan geraamd is hierdoor geautoriseerd. Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. Vlottende passiva De vlottende passiva zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Borg- en garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten de balanstelling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. In de toelichting op de balans is hiervan een specificatie opgenomen. Grondslagen voor resultaatbepaling Conform het BBV is voor de jaarstukken een voor gemeenten gemodificeerd stelsel van baten en lasten gehanteerd. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Dat wil zeggen dat het jaar waarin de prestatie is verricht (levering van goederen of diensten), bepalend is voor de toerekening. Of de baat of last al feitelijk ontvangen of betaald is, doet niet ter zake. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegelden verlofaanspraken en dergelijke. Per balansdatum nog lopende verplichtingen (met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume) of rechten betreffende het boekjaar zijn als nog verschuldigde (nog te betalen) c.q. nog te vorderen (nog te ontvangen) bedragen opgenomen. Het bovenstaande toerekeningsbeginsel (prestatiemoment) is eveneens bij interne leveringen (tussen 103

Jaarstukken 2009

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling organisatieonderdelen) toegepast. In de balans zijn de onderlinge verrekeningen, vorderingen en schulden tussen de organisatieonderdelen zoveel als mogelijk geëlimineerd. Bij de vlottende activa (uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar / overige vorderingen) is een eliminatieverschil op interne posten opgetreden van afgerond € 129.000 waarvoor de balans niet meer is gecorrigeerd. Tevens kon bij de vlottende passiva (overlopende passiva) een bedrag van afgerond € 4.000 aan interne posten niet geëlimineerd worden. Het stelsel van baten en lasten is ook voor de geactiveerde activa (o.a. investeringen) toegepast. Gelet op de betekenis voor de vermogenspositie per balansdatum zijn substantiële verplichtingen (boven € 100.000 per aangegane verplichting) in de jaarrekening opgenomen. Voorts is het toerekeningsbeginsel bij de toepassing van de waarderings- en afschrijvingsmethoden in acht genomen. Dit houdt in dat baten en lasten, alsmede kwantificeerbare risico's die hun oorsprong vinden (bekend zijn) vóór het einde van het boekjaar, worden verwerkt in de jaarrekening van het betreffende boekjaar. Het toerekeningsbeginsel kent drie componenten, die de belangrijkste uitgangpunten vormen voor de juiste invulling van het stelsel van baten en lasten, te weten het voorzichtigheids-, het realisatie- en het vergelijkingsbeginsel. Met het voorzichtigheids- en realisatiebeginsel wordt bedoeld dat activa niet te hoog mogen worden gewaardeerd en passiva niet te laag. Dit betekent dat winsten / baten slechts worden genomen voor zover zij op de balansdatum zijn gerealiseerd en dat verliezen / lasten en risico's direct worden genomen in het jaar waarin deze worden voorzien. Voor wat betreft de toerekening aan perioden geldt dat zowel opbrengsten als baten zijn aan te merken in de periode waarin de prestaties door verkoop en levering van goederen en diensten zijn verricht. Het vergelijkings- of matching-beginsel betekent dat uitgaven als lasten worden genomen in de periode waarin ook de baten worden verantwoord waartoe die uitgaven hebben bijgedragen. Dit wordt o.a. toegepast bij activiteiten die aan een afnemer worden doorberekend, activiteiten bekostigd uit doeluitkeringen (geoormerkte middelen) en activiteiten bekostigd vanuit algemene middelen. Verrekeningen met (bestemmings)reserves zijn in principe slechts in de jaarrekening verantwoord indien daarvoor expliciet bij de begroting of begrotingswijziging autorisatie door de raad is verleend en voor zover ook nodig en tot maximaal het daarvoor gebudgetteerde bedrag. Tussentijdse winstnemingen grondexploitatie Voor elke winstgevende grondexploitatie geldt dat onder bepaalde condities tijdens de looptijd winst kan worden genomen. Deze condities zijn: Winst wordt genomen naar rato van de voortgang van de gronduitgifte; De genomen winst wordt gestort in de reserve in verband met risico's Grondbedrijf zolang de hoogte van die reserve lager is dan 2,5% van alle nog te maken kosten en te behalen baten; Wanneer de reserve in verband met risico’s Grondbedrijf op niveau is, komt de genomen winst ten gunste van het resultaat van het Grondbedrijf (grondbedrijfproducten 830.xx). Het gedurende de looptijd winst nemen uit de grondexploitaties op basis van de verwachting van het eindresultaat van de grondexploitatie wordt aangeduid als de "sluisjes van Latenstein". De tussentijdse winstneming per grondexploitatie geschiedt als volgt: verkoopopbrengst t/m boekjaar winst boekjaar = winstwaarde X -/- winst t/m voorgaand boekjaar verkoopopbrengsten totaal Winstwaarde = het saldo van: 1. resultaat (op contante waarde einde boekjaar) volgens laatst vastgestelde exploitatieberekening; 2. winst t/m voorgaand boekjaar 3. nog niet verwerkte tussentijdse winstnemingen en calculatieverschillen; 4. specifieke besluiten die nog niet in de betreffende exploitatieberekening zijn verwerkt Verantwoording inzake verliesgevende grondexploitaties Grondexploitatie is niet altijd kostendekkend. Dat betekent dat middelen moeten worden ingezet. Het verlies, en daarmee de omvang van de voorziening nadelige complexen, wordt bepaald door: Contante waarde einde boekjaar volgens laatst vastgestelde exploitatieberekening Nog niet verwerkte tussentijdse calculatieverschillen Specifieke besluiten die nog niet in de betreffende exploitatieberekening zijn verwerkt.

Jaarstukken 2009

104

Accountantsverklaring

3.2

Accountantsverklaring

Aan de gemeente Zoetermeer Postbus 15 2700 AA ZOETERMEER

Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in de jaarstukken 2009, in hoofdstuk 3, opgenomen jaarrekening 2009 van de gemeente Zoetermeer, bestaande uit de balans per 31 december 2009 en de programmarekening over 2009 met de toelichtingen, gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Zoetermeer is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven, en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting, en met de van toepassing zijnde wettelijke regelingen waaronder gemeentelijke verordeningen. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van zowel de baten en lasten als de activa en passiva, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat en voor de naleving van de relevante weten regelgeving, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 213, lid 2 van de Gemeentewet. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder het Besluit accountantscontrole provincies en gemeenten en het door de gemeenteraad op 25 januari 2010 met raadsbesluitnummer 090785 vastgestelde controleprotocol 2009. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van zowel de baten en lasten als de activa en passiva, alsmede het voor de naleving van de weten regelgeving relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn, maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de gemeente. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving, van de redelijkheid van schattingen die het college van burgemeester en wethouders van de gemeente heeft gemaakt, een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening, alsmede een evaluatie van het normenkader voor rechtmatigheid zoals vastgesteld door de gemeenteraad op 25 januari 2010 en de operationalisering van het normenkader voor rechtmatigheid in de beheersorganisatie van de gemeente.

105

Jaarstukken 2009

Accountantsverklaring De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten. Deze goedkeuringstolerantie is door de gemeenteraad bij raadsbesluit van 25 januari 2010, 090785 vastgesteld. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van de gemeente Zoetermeer een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2009 als van de activa en passiva per 31 december 2009 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de van toepassing zijnde wettelijke regelingen waaronder gemeentelijke verordeningen.

Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 213, lid 3 onder d Gemeentewet melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Voorburg, 13 april 2010 Deloitte Accountants B.V. Was getekend: drs. M.E. Dubbelman RA

Jaarstukken 2009

106

Programmarekening met toelichting

3.3


Rekening van baten en lasten per programma en toelichting op hoofdlijnen Ten opzichte van 2008 is de naam van het programma 6 (voorheen Sport en ontspanning) gewijzigd in Sport en bewegen. Het hierna volgende overzicht betreft een recapitulatie van de baten en lasten van de programmaverantwoording in hoofdstuk 2. Als begroting 2009 voor wijziging geldt de door de raad op 13 november 2008 vastgestelde begroting 2009 (inclusief aangenomen moties en amendement C) aangevuld met de daarvoor reeds vastgestelde begrotingswijzigingen 2009 (raadsbesluiten juni en september 2008) en de op 16 maart 2009 door de raad vastgestelde de technische begrotingswijziging 2009 naar aanleiding van de opgestelde hoofdafdelingsplannen (HAP). In de cijfers van de begroting na wijziging zijn alle door de raad vastgestelde begrotingswijzigingen voor het dienstjaar 2009 begrepen. bedragen x € 1.000

Nr. Omschrijving Resultaat voor bestemming: 1 Sociale voorzieningen 2 Welzijn en zorg 3 Natuur en milieu 4 Jeugd en onderwijs 5 Kunst, cultuur en bibliotheek 6 Sport en bewegen 7 Veiligheid 8 Bestuur en dienstverlening 9 Inrichting van de stad 10 Economie 11 Wonen en bouwen 12 Openbaar gebied Alg. dekkingsmiddelen en onvoorzien Afrondingsverschil Totalen voor bestemming Resultaat voor bestemming

Begroting 2009 voor wijziging na wijziging Lasten Baten Lasten Baten

Lasten

65.082 48.763 28.935 3.722 22.772 17.014 27.573 5.951 13.814 3.385 16.691 6.228 12.690 694 28.640 2.700 82.023 99.470 2.699 553 5.730 4.818 29.760 3.650 6.872 167.811 -1 0 343.280 364.759 21.479 batig

68.493 52.255 29.329 4.368 25.304 18.884 30.328 9.850 14.861 3.385 18.018 6.252 12.646 694 29.413 4.616 125.036 136.340 3.244 553 6.069 4.805 38.195 4.359 3.343 165.761 -1 -1 404.278 412.121 7.843 batig

72.178 58.251 28.043 2.676 24.441 19.078 30.583 9.970 14.683 3.537 15.408 6.300 12.939 760 31.865 5.582 74.760 78.084 3.041 637 5.963 5.969 32.810 6.895 2.647 165.963 -3 -1 349.358 363.701 14.343 batig

Mutaties reserves (resultaatbestemming): 1 Sociale voorzieningen 2 Welzijn en zorg 3 Natuur en milieu 4 Jeugd en onderwijs 5 Kunst, cultuur en bibliotheek 6 Sport en bewegen 7 Veiligheid 8 Bestuur en dienstverlening 9 Inrichting van de stad 10 Economie 11 Wonen en bouwen 12 Openbaar gebied Alg. dekkingsmiddelen en onvoorzien Afrondingsverschil Totalen mutaties reserves Resultaat mutaties reserves

0 40 2 0 0 150 2.234 2.716 18 173 3.317 4.340 0 0 0 1.770 34.303 13.511 0 1.290 750 1.707 5.295 3.453 16.142 11.432 0 0 62.061 40.582 21.479 nadelig

0 155 237 456 743 1.591 4.377 2.092 912 1.867 3.913 6.186 49 35 432 2.676 29.765 14.546 200 2.035 802 1.929 5.295 11.696 20.212 16.107 0 -1 66.937 61.370 5.567 nadelig

0 155 235 401 743 1.048 4.377 1.877 912 1.420 3.913 3.930 49 35 432 2.004 14.533 7.585 200 1.692 802 1.385 5.407 4.553 21.094 16.102 1 -1 52.698 42.186 10.512 nadelig

Programma

107

Rekening 2009 Baten

Jaarstukken 2009


Programma Nr. Omschrijving Resultaat na bestemming: 1 Sociale voorzieningen 2 Welzijn en zorg 3 Natuur en milieu 4 Jeugd en onderwijs 5 Kunst, cultuur en bibliotheek 6 Sport en bewegen 7 Veiligheid 8 Bestuur en dienstverlening 9 Inrichting van de stad 10 Economie 11 Wonen en bouwen 12 Openbaar gebied Alg. dekkingsmiddelen en onvoorzien Afrondingsverschil Totalen na bestemming Resultaat na bestemming

Begroting 2009 voor wijziging na wijziging Lasten Baten Lasten Baten 65.082 28.937 22.772 29.807 13.832 20.008 12.690 28.640 116.326 2.699 6.480 35.055 23.014 -1 405.341

48.803 3.722 17.164 8.667 3.558 10.568 694 4.470 112.981 1.843 6.525 7.103 179.243 0 405.341 0

68.493 52.410 29.566 4.824 26.047 20.475 34.705 11.942 15.773 5.252 21.931 12.438 12.695 729 29.845 7.292 154.801 150.886 3.444 2.588 6.871 6.734 43.490 16.055 23.555 181.868 -1 -2 471.215 473.491 2.276 batig

Rekening 2009 Lasten

Baten

72.178 58.406 28.278 3.077 25.184 20.126 34.960 11.847 15.595 4.957 19.321 10.230 12.988 795 32.297 7.586 89.293 85.669 3.241 2.329 6.765 7.354 38.217 11.448 23.741 182.065 -2 -2 402.056 405.887 3.831 batig

De belangrijkste verschillen (groter dan € 100.000) op programmaniveau tussen de begroting na wijziging en de rekening worden hieronder toegelicht. Resultaat vóór bestemming Programma 1 Sociale voorzieningen Verschil lasten (voor bestemming): nadeel € 3.685.000 (5%) Dit nadeel bestaat uit de volgende grote componenten: 1. De WWB heeft een voordeel van € 270.000. Dit voordeel is als volgt opgebouwd: a. In 2009 was een forse toename van de werkloosheid en een dalende werkgelegenheid te zien. Door grote inzet zijn toch veel bijstandsgerechtigden aan werk geholpen. Het aantal mensen dat op andere wijze wordt geactiveerd is aanmerkelijk gestegen. In de begroting was rekening gehouden met 2.200 klanten WWB onder de 65 jaar per eind 2009. Tot en met september steeg het klantenaantal conform de verwachting met ca. 30 klanten per maand. In het laatste kwartaal zijn de aantallen minder hard gestegen dan begroot (toename met ca. 14 klanten per maand). Hierdoor zijn de uiteindelijke lasten € 448.000 lager uitgekomen. Door extra activiteiten te realiseren vanuit het W-deel zoals een extra werkacademie en gesubsidieerde banen zijn de WWB uitgaven lager dan begroot. Zo hebben 233 WWB-klanten een gesubsidieerde baan gehad. Daarnaast hebben nog eens 212 mensen een Workstar baan gekregen. Zie afzonderlijke toelichting Workstar na deze verschillentoelichting. b. Bij de WWB-klanten van 65 jaar en ouder heeft zich een eenmalig voordeel voorgedaan van € 172.000 omdat de uitkering over de maand januari 2009 abusievelijk in het rekeningjaar 2008 is verantwoord. c. Als gevolg van het aanpassen van de verordening voor de langdurigheidtoeslag waren er in 2009 meer klanten die recht hadden op de langdurigheidtoeslag waardoor deze post een nadeel laat zien van € 126.000. d. Een nadeel van € 224.000 op de voorziening dubieuze debiteuren als gevolg van een hogere dotatie. De hoogte van de voorziening wordt bepaald door de omvang van de vorderingen op (ex)klanten. Deze vorderingen ontstaan door fraude c.q. terugvordering van teveel verstrekte uitkeringen. 2. De bijzondere bijstand laat een voordeel van € 350.000 zien. In de prognose is namelijk uitgegaan van 3.775 klanten. Uiteindelijk hebben 3.084 klanten een beroep gedaan op de bijzondere bijstand. 3. De BBZ heeft een voordeel van € 312.000. Dit voordeel is als volgt opgebouwd: a. Omdat de vordering op de debiteuren lager uitvalt, kan een bedrag van € 120.000 uit de voorziening dubieuze debiteuren vrijvallen. Dit geeft een voordeel. b. Er ontstaat in 2009 een lagere terugbetalingsverplichting aan het Rijk, doordat er lagere vorderingen zijn opgelegd voor de leenbijstand BBZ. Dit geeft een voordeel van € 363.000. c. Een nadeel van € 171.000 op de BBZ door meer verstrekte uitkeringen.

Jaarstukken 2009

108


4. Het voordeel van de lasten IOAW/Z van € 365.000 wordt veroorzaakt doordat minder mensen een beroep hebben gedaan op deze uitkering. Zie baten. 5. Door een lagere bijdrage aan het exploitatietekort DSW over 2009 en de afwikkeling van balanspost die voor het exploitatietekort over 2008 was opgenomen ontstaat een voordeel van € 210.000. 6. Het W-deel laat een nadeel zien van € 5.689.000. Dit bedrag bestaat uit: a. Het meeneemdeel van 2008 naar 2009 is € 5.216.000. Tegenover deze post staat een even hoge extra baat uit het meeneemdeel. Zowel de hogere baat als de hogere last had in de begroting 2009 verwerkt moeten worden, wat niet gebeurd is. In de sturing op de uitgaven van het W-deel is wel rekening gehouden met het meeneemdeel. b. In september 2009 heeft het kabinet besloten het meeneempercentage van het W-deel fors te verlagen van 75% naar 25%. Hierdoor daalde het meeneemdeel van 2009 naar 2010 van € 5,5 miljoen naar € 2,3 miljoen. Door scherpe sturing en extra activiteiten zoals gesubsidieerde arbeid en Workstar, is terugbetaling aan het Rijk voorkomen. c. Doordat de BTW van de re-integratietrajecten 2009 niet compensabel is, moest dit bedrag ten laste van het P-budget worden gebracht. Dit levert een nadeel op van € 416.000. d. Niet declarabele kosten € 57.000. 7. Een voordeel op diverse posten van € 497.000. Deze zijn: a. Een eenmalig voordeel op de kinderopvang en medische adviezen van € 293.000 doordat deze kosten ten laste van het W-deel zijn gebracht om zo het W-deel zoveel mogelijk te benutten. b. Het afwikkelen van een balanspost voor het project De Witte Motor geeft een voordeel van € 230.000. Zie ook de baten. c. Door lagere lasten voor kwijtschelding als gevolg van latere behandeling van het wetsvoorstel tot verruiming van het kwijtscheldingsbeleid ontstaat een voordeel van € 108.000. d. Op het project Leven Lang Leren Zoetermeer doet zich een voordeel voor van € 115.000 als gevolg van de vertraagde afgifte van de EVC-erkenning (oktober 2009) waardoor de uitvoering van de werkzaamheden pas in 2010 kan plaatsvinden. e. Het actieplan Jongerenaanpak laat een nadeel van € 99.000 zien vanwege niet geraamde lasten (hier staan even hoge baten tegenover). f. De Collectieve Ziektekostenverzekering laat een nadeel zien van € 95.000. Het aantal deelnemers is gestegen van 2.200 (begroot) naar 2.350. g. De kosten van de Zoetermeerpas komen € 41.000 hoger uit. h. Overige posten laten een nadeel zien van € 14.000. Toelichting Workstar Het contract Workstar heeft betrekking op loonkosten enerzijds en overige kosten voor scholing en training, kinderopvang en begeleiding en voortgangsbewaking anderzijds. Gedachte hierachter is dat de gesubsidieerde banen die op deze wijze daadwerkelijk zijn omgezet (dus daadwerkelijke beëindiging huidige overeenkomst gesubsidieerde arbeid in 2009 én daadwerkelijk in 2009 afgesloten arbeidscontract) en de loonkosten een last zijn voor 2009. Voor de overige activiteiten geldt dat deze plaatsvinden vanaf het aangaan van de overeenkomst tot het einde van de looptijd, in beginsel 12 maanden later. Het prestatiemoment van deze activiteiten ligt derhalve in de periode vanaf 15 december 2009 tot (maximaal, per arbeidsplaats te bepalen) 15 december 2010. Voor deze activiteiten dient daarom toerekening van de kosten plaats te vinden aan deze periode. Het is niet mogelijk om de kosten op objectieve wijze uit te splitsen. Workstar ontvangt namelijk per arbeidsovereenkomst een vastgesteld bedrag dat is opgebouwd uit het minimumloon en werkgeverslasten. Er is geen sprake van een opslag voor de overige kosten. Met deze prijsafspraak wordt een prikkel beoogd voor Workstar om klanten zo snel mogelijk te laten doorstromen naar regulier werk; Workstar mag het ontvangen bedrag immers volledig houden. Een andere reden dat geen uitsplitsing in de kosten kan worden gemaakt is dat per afzonderlijk geval wordt bezien in hoeverre gebruik wordt gemaakt van de andere activiteiten. Er valt op voorhand geen kostenraming af te geven. Indien aan deze bezwaren zou worden voorbijgaan en toch tot een splitsing overgaan, dan zouden zich rechtmatigheidproblemen kunnen voordoen. Voor de dienstverlening voor de overige activiteiten zou een aanbesteding moeten plaatsvinden en daarnaast zouden met Workstar afspraken moeten worden gemaakt over de BTW-afdracht. Splitsing van de loonkosten en de kosten van de overige activiteiten heeft vanwege deze redenen niet plaatsgevonden. Daarom zijn de totale lasten van het contract Workstar ten laste van 2009 gebracht.

109

Jaarstukken 2009

Programmarekening met toelichting Programma 1 Sociale voorzieningen Verschil baten (voor bestemming): voordeel € 5.996.000 (11%) Dit voordeel bestaat uit de volgende grote componenten: 1. De WWB heeft een voordeel van € 432.000. Dit voordeel is als volgt opgebouwd: a. Ten opzichte van de begroting hebben meer klanten hun opgelegde terugvordering afgelost. Dit geeft een voordeel van € 218.000. b. Voordeel door hogere baten uit de afwikkeling balanspost debiteuren van € 214.000. 2. De BBZ heeft een voordeel van € 335.000. Dit voordeel is opgebouwd een hogere rijksvergoeding (€ 200.000), meer ontvangen terugbetalingen op verstrekte leningen en hogere inkomsten uit terugvordering (€ 135.000). 3. Een nadeel van € 64.000 op de IOAW/IOAZ vanwege een lager aantal klanten. 4. Het W-deel laat een positief saldo zien van € 5.399.000. Deze hogere baten van het W-deel hebben hoofdzakelijk begrotingstechnische oorzaken. Het betreft voor € 5.216.000 het meeneemdeel van 2008 naar 2009; dit meeneemdeel was niet verwerkt in de begroting 2009. Daarnaast valt het hogere beschikbare budget (€ 937.000) volgens de definitieve beschikking weg tegen het meeneemdeel van 2009 naar 2010 (€ 754.000). 5. Een nadeel op diverse kleinere posten van € 106.000. Deze zijn: a. Het afwikkelen van een balanspost voor het afgeronde project De Witte Motor geeft een nadeel van € 92.000. b. Niet geraamde baten voor het actieplan Jongerenaanpak, voordeel van € 99.000 (staan even hoge lasten tegenover). c. Lager geraamde baten kinderopvang door afwikkeling van een balanspost, nadeel van € 26.000. d. Overige baten geven gesaldeerd een nadeel van € 87.000. Programma 2 Welzijn en zorg Verschil lasten (voor bestemming): voordeel € 1.286.000 (4%) 1. In de begroting van het Participatiebudget, deel Inburgering, had een bedrag van € 220.000 moeten worden opgenomen. Abusievelijk is echter een bedrag van afgerond € 2.713.000 als raming van de inburgeringsgelden 2009 opgenomen. Hierdoor is een voordeel van € 2.493.000 ontstaan. Van het niet aangewende gedeelte van het W-deel en het Inburgeringsdeel van het Participatiebudget mag 25% worden meegenomen naar 2010. Dit gaat om een bedrag van in totaal afgerond € 3,5 miljoen dat in 2010 mag worden ingezet voor het W-deel en/of Inburgering. 2. Tevens is er een voordeel van € 100.000 (vrijval balanspost) als gevolg van afwikkeling regeling oudkomers 2006 (hier staan baten tegenover). 3. Vanwege de inspanningen voor de inburgering (wijkgerichte inburgering en de doelstelling om 80% van de inburgeraars op een duaal traject te hebben) vallen de lasten op eigen personeel, inhuur derden en toegerekende overhead € 265.000 hoger uit. Bij het product Wmo individuele voorzieningen is een overschrijding van € 316.000 als gevolg van uitbesteed werk door herindicering aanvragen huishoudelijke hulp. 4. Als gevolg van een langdurig aanbestedingtraject Wmo, meer Wmo-aanvragen en overbrugging ziekteverzuim zijn er hogere lasten voor de loonkosten eigen personeel en inhuur derden van € 497.000. 5. Door een hoger aantal aanvragen met een hogere prijs per aanvraag geven WMO-voorzieningen een nadeel van € 333.000 te zien. De verwachting is dat deze ontwikkeling zich in 2010 doorzet. De huishoudelijke hulp is met ingang van 1 januari 2010 ook nog eens fors duurder geworden als gevolg van de wetswijziging (alfahulpen nu in vaste dienst). Samen met de toename van het aantal aanvragen en de bekende kostenstijging van de regiotaxi kan het nadeel als gevolg van deze ontwikkelingen oplopen tot € 8 ton en ligt de opgave voor om in 2010 toch met de budgetten uit te komen. Daarover zal bij het eerste tussenbericht de voortgang worden gemeld. 6. Daarnaast is er een voordeel van € 318.000 vanwege correctie dubbel gefactureerde uren van een zorgaanbieder over 2008. 7. Bij het product Meedoen makkelijker maken is er een voordeel van € 182.000 door lagere lasten bij het project woonservicezones. Door latere realisatie van twee woonservicezones komen ook de kosten later en dan zal ook een beroep worden gedaan op de daartoe bestemde onderdelen van de MIP-reserve. 8. Op het product Lokaal gezondheidsbeleid is een overschrijding van in totaal € 379.000. Deze overschrijding is het gevolg van bestuursbesluiten gemeenschappelijke regeling GGD (met name door de monitor OGGZ, ontwikkeling EKD en huisvesting IJGZ). Deze overschrijding werd in het Tweede Tussenbericht 2009 ingeschat op € 185.000. 9. Tenslotte is er in totaliteit een nadeel van € 17.000 op de overige kleine verschillen. De in de Waterstanden vermelde onderschrijding van € 75.000 voor de aanpak van de sociale cohesie is lager uitgevallen (€ 40.000) en zit verdisconteerd in de overige verschillen.

Jaarstukken 2009

110

Programmarekening met toelichting Programma 2 Welzijn en zorg Verschil baten (voor bestemming): nadeel € 1.692.000 (39%) 1. Gelet op de lagere lasten die in 2009 voor Inburgering zijn gerealiseerd, is € 2.483.000 van de begrote rijksvergoeding van € 2,7 miljoen op de balans als vooruitontvangen bedrag verantwoord. Door deze werkwijze blijft het saldo beschikbaar voor Participatie. 2. Er is een voordeel van € 115.000 door een vrijvallende balanspost uit 2006 voor afwikkeling regeling Oudkomers 2006 en een hogere baat eigen bijdrage inburgering GWS. 3. Terugvorderingen op verstrekte PGB 2008 hebben geleid tot een voordeel van € 217.000. In het Tweede Tussenbericht 2009 was aangegeven dat een bedrag van € 150.000 was teruggevorderd (dit betrof de perioden januari tot en met augustus). Hiervan werd de helft oninbaar geschat. De terugvordering is goed verlopen en ook in de maanden september tot en met december 2009 is nog teruggevorderd. De afwikkeling in 2009 van de Regeling Geldelijke Steun Huisvesting Gehandicapten (RGSHG) leidt tot een eenmalig voordeel van € 123.000. 4. Daarnaast is er met betrekking tot de Wmo een niet begroot voordeel van € 51.300 op de terugkoop door Hartingbank van eerder verstrekte voorzieningen, een niet begroot voordeel van € 90.000 betreffende hogere eigen bijdragen en een voordeel diverse overige baten WMO van € 31.000. Tot slot is voor het medegebruik van het pand Aïdaschouw een niet geraamde vergoeding ontvangen van € 88.000; daar staan overigens even hoge lasten tegenover. 5. Overige verschillen programma geven een voordeel van € 76.000. Eigen bijdragen voor het gebruik van de Wmo-voorzieningen: Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald, dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dat betekent dat door de gemeenten geen zekerheden over omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen worden verkregen als gevolg van het niet kunnen vaststellen van de juistheid op persoonsniveau, zoals hiervoor is toegelicht. Programma 3 Natuur en milieu Verschil lasten (voor bestemming): voordeel € 863.000 (3%) 1. Onderhoudskosten ondergrondse containers en huur GPT-containers voordeel € 75.000 Voor het schoonmaken en onderhoud (inclusief oplossen storingen) van de ondergrondse containers is op basis van het contract een voordeel behaald van € 118.000 aangezien afgerekend wordt aan de hand van het werkelijk aantal storingen en onderhoud lager ligt doordat het gepland onderhoud voor 2009 (schilderwerk) doorgeschoven zijn naar 2010. Daarnaast is door vertraging in de aanleg in Oosterheem ook het aantal te onderhouden containers lager dan in de begroting rekening mee is gehouden. Doordat de huurprijs van de glas en papiercontainers gekoppeld is aan de ingezamelde hoeveelheid, en deze achter bleef bij de raming is ook de huurprijs ca. € 52.000 lager dan begroot. De wettelijke aanpassing van het capaciteitstarief voor energie voor ondergrondse containers geeft een structureel nadeel van ca. € 85.000. Er wordt naar een alternatief gezocht om in een ander tarief te kunnen vallen. 2. Lagere verwerkings- en inzamelkosten van grofvuil, en bouwen sloopafval voordeel € 268.000 Bij het Tweede Tussenbericht en waterstanden is een voordeel gemeld van € 280.000 door lagere verwerkingskosten voor grofvuil en bouwen sloopafval. Het voordeel in de eindverantwoording is uiteindelijk € 268.000 doordat het gewicht voor grofvuil aanmerkelijk lager is dan waarmee rekening is gehouden in de begroting en ook ten opzichte van voorgaande jaren. (afwijking van 20%) Vanuit de analyse blijkt (nog) geen duidelijke trend maar zal nader onderzocht worden. 3. Lagere inzamelkosten door minder inhuur voordeel € 190.000 Door een hogere productiviteit (minder ziekteverzuim) van het vaste personeel is een voordeel van € 228.000 behaald op inhuurkosten van derden (reinigers via uitzendbureau’s). Door eigen personeel zijn voor de diverse afvalstromen meer uren gemaakt hetgeen tot meerkosten van € 38.000 heeft geleid. 4. Milieu-handhaving VTH voordeel € 40.000 In afwachting van het handhavingsprogramma in 2010 waarin een capaciteitsberekening wordt aangegeven, zijn voorlopig 2,5 fte inspecteurs openbare ruimte niet vervult. Naar aanleiding van een melding over onregelmatigheden in het productie-proces van Sterigenics, een bedrijf dat medische instrumenten en kleding chemisch reinigt d.m.v. ethyleenoxide, heeft de gemeente een aantal onderzoeken gestart naar het bedrijf. Ook zijn een aantal onderzoeken gestart over de rol van de gemeente naar Sterigenics op het gebied van vergunningverlening en handhaving/controle en heeft geleid tot hogere onderzoekskosten van € 153.000. In 2010 zullen deze onderzoeken worden afgerond.

111

Jaarstukken 2009


Vervolgens een voordeel op personele kosten vanwege vacatureruimte van € 70.000. De kosten voor bodemkwaliteit ad. € 34.000 zijn ten laste gebracht van de ISV-subsidie en een voordeel op materiële kosten van € 9.000 (minder exploitatiekosten voertuigen, geen kapitaallasten). 5. Onderhoud riolering nadeel € 122.000 Een nadeel van € 50.000 heeft te maken niet geraamde kosten in verband met meerwerk relinen door een andere werkwijze in het kader van arbowetgeving. Daarnaast is een overschrijding van € 72.000 ontstaan door de kosten waterverbinding Palenstein welke gecompenseerd wordt door hogere baten (ISV-bijdrage). 6. Lagere kosten investeringen tlv reserve duurzaam Zoetermeer voordeel € 535.000 De subsidieregeling t.b.v. energiebesparing in particuliere woningen is in september gestart en er is nog een behoorlijke doorlooptijd totdat de werkelijk gemaakte kosten bekend zijn en de definitieve subsidieaanvraag wordt ingediend. De realisatie van een duurzaam energiebedrijf is geen doel maar een middel om clusters van duurzame energie te realiseren. De voorbereidingen op nog uit te voeren onderzoek hebben meer tijd gevergd. In 2010 wordt (met rijkssubsidie) daadwerkelijk geïnvesteerd in diverse onderzoeken naar met name de mogelijkheden voor geothermie in Zoetermeer. In de raadsvergadering van 1 februari 2010 is de herprioritering en herfasering van de projecten door de raad vastgesteld. Het niet bestede deel komt via de begroting 2010 beschikbaar voor 2010. 7. Overige verschillen in lasten nadeel € 123.000 Op de beschikbare budgetten van NME is een tekort van € 90.000 ontstaan door hogere exploitatiekosten gebouwen en bestedingen aan projecten ( vraaggerichte organisatie en ontwikkeling Natuurdatabank, een relatie hebben met programma 12. Binnen programma 12 is op dit onderdeel een voordeel ontstaan. Hogere uitvoeringskosten programma externe veiligheid heeft geleid tot een overschrijding. (Zie ook hogere baten). Het verplicht aanbrengen van roetfilters in een aantal voertuigen heeft geleid tot hogere tractiekosten. Tenslotte zijn de kosten voor het zelfbrengdepot door deels eenmalige oorzaken overschreden. Met de hogere structurele exploitatiekosten is in 2010 rekening gehouden. Programma 3 Natuur en milieu Verschil baten (voor bestemming): voordeel € 194.000 (1%) 1. Lagere afvalstoffenheffing door afwijken woningaantallen en verminderingen nadeel € 200.000 In de loop van het jaar is al geconstateerd dat de begrote aantallen woningen en leegstand zouden afwijken van de werkelijkheid. Inclusief een hoger bedrag aan verminderingen is het nadeel ca € 2 ton. Dit resultaat is reeds bij het Tweede Tussenbericht 2009 gemeld. 2. Lagere papierprijs en overige inkomsten GPT nadeel € 155.000 In de begroting is voor papier met een opbrengst van € 51,25 per ton gerekend. De actuele prijs bedroeg de eerste 6 maanden € 15 per ton en daarna € 20 per ton. Rekening houdend met een garantieprijs via het verpakkingenconvenant en afgezet tegen de werkelijk ingezamelde tonnen is een nadeel ontstaan. Ook de glasvergoeding blijft € 14.000 achter op de raming. Bij het Eerste Tussenbericht is reeds een nadeel van € 125.000 gemeld. De verwachting is dat door de crisis de vergoedingen in 2010 niet tot nauwelijks zullen stijgen. 3. Contract schoonmaaktaken bij milieu-eilanden voordeel € 135.000 De werkzaamheden worden voornamelijk in overwerk uitgevoerd op de vrijdagavonden en zaterdagavonden. Tegenover deze hogere overwerkkosten en overige inzamelkosten staan baten op basis van het schoonmaakcontract die niet in de begroting waren opgenomen waardoor een voordeel van € 135.000 is verantwoord. 4. Hogere baten rioolheffing en ISV-bijdrage voordeel € 180.000 In 2009 is de heffingsgrondslag gewijzigd. De rioolheffing wordt gedeeltelijk geheven over de Wozwaarde met een maximum van € 265.000. Door een onjuiste raming van de aftopping van de Wozwaarde van het van het onroerend goed is de opbrengst voor kleinverbruik hoger dan begroot. Dit is voor 2010 hersteld. Daarnaast is de opbrengst van het grootverbruik door een hoger waterverbruik hoger dan geraamd. Onderzocht wordt of dit een structureel effect heeft. Tenslotte is de ISV bijdrage ad € 72.000 verantwoord ter dekking van de kosten van de waterverbinding Palenstein (zie ook lasten). 5. Hogere inkomsten bedrijfscontainers en projectafval voordeel € 127.000. De opbrengst huur en ophalen bedrijfscontainers inclusief de scholen plus extra opdrachten voor het ophalen huishoudelijk afval heeft een voordeel opgeleverd van ca. € 73.000 (meer dan begroot). De vergoeding voor de inzet van de kerstbomenactie 2008 en oud- en nieuwviering 2009 bedraagt ca. € 40.000 en was niet begroot. Hier tegenover staan echter lasten voor hetzelfde bedrag. 6. Opbrengsten gescheiden inzamelen kunststof voordeel € 78.000 Doordat al in 2009 gestart is met het apart inzamelen van kunststof is via Nedvang de uitvoeringsorganisatie namens VROM voor het verpakkingenconvenant een eenmalige startsubsidie verleend en een bijdrage in de voorlichtingskosten van in totaal € 78.000. Per 1 januari 2010 is de geschei-

Jaarstukken 2009

112


den inzameling landelijk ingevoerd. In september heeft de raad de (financiele) gevolgen voor de jaren 2010 en verder vastgesteld. 7. Overige verschillen in baten voordeel € 28.000 Voordeel op baten NME hogere verkopen bij stadsboerderijen en baten voor project Brede School, hogere baten voor ongediertebestrijding en uitgifte van milieupassen en vergoeding voor uitvoeren programma externe veiligheid. Lagere baten voor een aantal afvalstromen zoals grofvuil, bouwen sloopafval en KCA. Programma 4 Jeugd en onderwijs Verschil lasten (voor bestemming): nadeel € 255.000 (1%) In het Tweede Tussenbericht is op de uitgaven van programma 4 een voordeel gemeld van € 220.000. De betreffende onderdelen daarvan staan toegelicht onder de punten 1a, 1c, 1e, 1h, 1j en 5. 1. Onderwijshuisvesting. Het product onderwijshuisvesting laat een nadeel zien van € 658.000. Dit wordt veroorzaakt door: a. € 164.000 hogere kosten vandalismeschades. Hier staan voor € 58.000 inkomsten tegenover wegens verhaal van schades op verzekering en derden. In het Tweede Tussenbericht is een overschrijding gemeld van (netto) € 100.000; de jaarrekening wijkt hier nauwelijks van af. b. € 73.000 hogere kosten brandpreventie, waarvoor de schoolbesturen de kosten voor certificering van brandmeld- en beveiligingsinstallaties betalen. (zie ook hogere inkomsten). Deze afspraken zijn pas eind 2009 tot stand gekomen en derhalve niet gemeld in het Tweede Tussenbericht. Overigens leidt dit per saldo ook niet tot een afwijking. c. € 234.000 hogere kosten contractonderhoud schoolbesturen. De schoolbesturen bepalen zelf de hoogte van het onderhoud, dragen dit onderhoud op via de gemeente, de gemeente betaalt deze kosten en ontvangt ze ook weer terug van de schoolbesturen (zie hiervoor ook inkomsten). Ook hier treedt per saldo geen afwijking op voor de jaarrekening. d. € 109.000 nadeel in verband met afboeken boekwaarde Paltelaan 3-3a. Door vertraging bij de inwerkingtreding van het bestemmingsplan kon het raadsvoorstel niet meer in 2009 worden voorgelegd; omdat de school mede uit veiligheidsoverwegingen nog in 2009 is gesloopt en daarom de boekwaarde moet worden afgeboekt, wordt ter dekking van de boekwaarde van € 109.000 via een resultaat bestemmingsvoorstel een beroep gedaan op de reserve egalisatie investeringen schoolgebouwen. De vertraging was bij het Tweede Tussenbericht nog niet voorzien. e. € 107.000 hogere kosten voor OZB. Dit wordt veroorzaakt door een toename van de kosten voor het voortgezet onderwijs, vertraging bij het afstoten van schoolgebouwen in Palenstein en niet begrote aanslagen over voorgaande jaren. Bij het Tweede Tussenbericht is een nadeel gemeld van € 103.000. f. € 176.000 nadeel op diverse overige posten, zoals opstal- en inboedelverzekering en andere interne verrekeningen. Omdat een groot deel hiervan via interne facturering eind 2009 heeft plaatsgevonden, was hierover bij het Tweede Tussenbericht nog geen inzicht. g. € 58.000 hogere kosten op de bedrijfsvoering. Dit bestaat uit hogere loonkosten eigen personeel en toegerekende afdelingsoverhead. Deze toerekeningen zijn pas bij het afsluiten van de jaarrekening duidelijk geworden en zodoende niet gemeld in het Tweede Tussenbericht. h. € 144.000 voordeel op kosten herbouw Vrije School Meerzicht. Deze kosten waren in 2008 in de exploitatie geboekt, maar horen thuis binnen het krediet. Hiervoor is in 2009 een overboeking verricht, waardoor in dit jaar een voordeel ontstaat. Overigens staat hier een gelijk nadeel op de inkomsten tegenover. Deze afwijking is gemeld in het Tweede Tussenbericht. i. € 61.000 voordeel op post asbestbestrijding. Asbest wordt zoveel mogelijk gesaneerd in combinatie met onderhoudswerkzaamheden;de aanwezigheid van asbest is vooraf niet bekend en dus ook niet te begroten. Bij het Tweede Tussenbericht bestond nog geen beeld van de te verwachten situatie voor heel 2009. j. € 58.000 voordeel op ‘bijdragen derden’ door latere oplevering cluster Oosterheem. Hiervan was bij het Tweede Tussenbericht al melding gemaakt. 2. Hogere kosten ZMOK scholen. € 50.000 als hogere bijdragen aan de ZMOK scholen. Het betreft een vergoeding voor 2 extra groepen bij de JC Pleysierschool, bedoeld om de oplopende wachtlijsten weg te werken. Het tekort is voor een groot deel opgevangen binnen het product lokaal onderwijsbeleid. Omdat de verwachting was, dat voor de volledige overschrijding dekking kon worden gevonden, is dit niet in het Tweede Tussenbericht aan de raad terechtgekomen. In 2010 volgt nadere analyse van de begroting en overleg met de schoolbesturen. 3. ESF-subsidie project Time-Out. € 120.000 voordeel, omdat de ESF subsidie over 2 schooljaren (2009-2010 en 2010-2011) wordt besteed. Hierdoor zijn de uitgaven in 2009 lager dan begroot. Ook hier ligt een relatie met de inkomsten, omdat deze subsidie voor een gelijk bedrag naar 2010 is overgeboekt. In het Tweede Tussenbericht is hier vanwege de neutraliteit voor de begroting geen melding van gemaakt. 113

Jaarstukken 2009


4. Resterend budget WEB-gelden uit 2008. € 346.000 is het nadeel in 2009. In de jaarrekening 2008 is dit bedrag als vooruit ontvangen bijdragen overgeboekt naar 2009; in dit jaar is dit bedrag betrokken bij de uitgaven. Omdat de begroting hier niet op is aangepast, leidt dit tot een budgetoverschrijding. Datzelfde geldt overigens ook voor de inkomsten, waar een compenserend verschil optreedt. Ook hier is vanwege de budgettaire neutraliteit geen melding opgenomen in het Tweede Tussenbericht. 5. Kinderopvang op sociaal medische indicatie. € 132.000 bedraagt de onderbesteding op de uitgaven. In 2008 zijn via het voorjaarsdebat voor 2008 en 2009 extra incidentele gemeentelijke middelen toegevoegd aan het rijksbudget om het tekort op te vangen in afwachting van een nieuwe rijksregeling per 2010. In het afgelopen jaar is mede door gewijzigd beleid gebleken, dat er minder kinderen een smi-plaats hebben of krijgen en de plaatsen die toegekend worden zijn van kortere duur of voor minder dagen. Daardoor zijn de totale kosten voor kinderopvang op smi-indicatie in 2009 gedaald en is een onderbesteding gerealiseerd. Daar de wetswijziging per 1 januari 2010 niet doorgaat zal in 2010 het bestaande smi-budget van € 205.000 naar verwachting niet toereikend zijn. Medio 2010 jaar zal op basis van de ervaringen in de eerste helft van 2010 een voorstel worden gedaan voor een structurele oplossing. Dit kan mogelijk leiden tot een nadere fasering in de budgetten voor de komende jaren. In het Tweede Tussenbericht is € 100.000 als voordeel gemeld. 6. Jeugd en Gezin. € 363.000 minder besteed dan in de begroting was opgenomen. Bij het opmaken van het Tweede Tussenbericht was de verwachting dat de uitgaven hoger zouden uitvallen. Tegenover dit voordeel staat een gelijk nadeel op de inkomsten, omdat het niet bestede bedrag naar 2010 is overgeboekt. In het Tweede Tussenbericht is hier vanwege de neutraliteit voor de begroting geen melding van gemaakt. 7. Combinatiefuncties. € 87.000 lagere uitgaven dan begroot in 2009. Door de langer dan verwachte opstartfase zijn de combinatiefunctionarissen gefaseerd vanaf 1 sept. 2009 aangesteld; hierdoor is op het budget in 2009 een onderbesteding ontstaan. 8. Overige verschillen: lagere lasten € 97.000 Programma 4 Jeugd en onderwijs Verschil baten (voor bestemming): voordeel € 120.000 (1%) In het Tweede Tussenbericht is voor de inkomsten in programma 4 een nadeel gemeld van € 206.000. De betreffende onderdelen daarvan staan toegelicht onder de punten 1a, 1d en 1e. 1. Onderwijshuisvesting. Op het product Onderwijshuisvesting is per saldo € 204.000 aan hogere of niet geraamde inkomsten ontvangen. Het betreft de volgende onderwerpen: a. € 234.000 als hogere bijdragen van de schoolbesturen in het door de schoolbesturen opgedragen contractonderhoud scholen. Zie voor nadere toelichting bij de uitgaven. b. € 73.000 bijdrage van de schoolbesturen in verband met kosten Brandpreventie; eind 2009 is een andere verdeling overeengekomen met de schoolbesturen, waardoor de kosten ten laste van de schoolbesturen zijn toegenomen. c. € 58.000 niet geraamde inkomsten voor diefstal- en brand- en waterschades. Deze bedragen zijn verhaald op verzekeringsmaatschappijen en derden. d. € 59.000 is de hogere ontvangst voor het medegebruik van onderwijsruimten in 2009 als gevolg van een toename voor peuterspeelzalen, kinderopvang, buitenschoolse opvang en derden. Dit voordeel is gemeld bij het Tweede Tussenbericht. e. € 144.000 nadeel door het afboeken van een balanspost voor de schadeafwikkeling van de Vrije School in Meerzicht. Deze balanspost was eind 2008 opgenomen als tegenhanger van de in de exploitatie geboekte kosten. Zie ook bij de uitgaven. f. € 76.000 aan overige afwijkingen, zoals lagere inkomsten voor energie en bijdragen voor overige kosten. Deze afwijkingen zijn pas eind 2009 bekend geworden en daarom niet gemeld in het Tweede Tussenbericht. 2. ESF subsidie project Time Out. € 120.000 van de in 2009 ontvangen ESF subsidie van € 150.000 voor het Time Out project is als vooruit ontvangen post overgeboekt naar 2010. De reden hiervoor is dat deze ESF subsidie besteed wordt over twee schooljaren namelijk 2009-2010 en 2010-2011. Dit levert voor 2009 een nadeel op omdat wel de gehele inkomst van € 150.000 voor 2009 begroot is, terwijl de op 2009 betrekking hebbende inkomsten slechts € 30.000 bedragen. Resteert derhalve een lagere inkomst van € 120.000. 3. Resterend budget WEB-gelden uit 2008. € 346.000 is vanuit 2008 als vooruit ontvangen inkomsten Volwasseneneducatie overgeboekt naar 2009. Dit bedrag is in 2009 als inkomst verantwoord en leidt t.o.v. de begroting tot een voordeel. Hier staan in 2009 uitgaven tegenover op grond van de Wet Educatie Beroepsonderwijs. Per saldo is dit

Jaarstukken 2009

114


onderwerp budgettair neutraal. 4. Jeugd en Gezin. € 363.000 van de inkomsten 2009 voor de Brede Doeluitkering Jeugd en Gezin is wegens onderbesteding op de uitgaven overgeboekt als vooruit ontvangen inkomsten naar 2010. Hierdoor zijn de verantwoorde inkomsten lager dan begroot. Zie ook de toelichting bij de uitgaven; deze afwijking is budgettair neutraal. 5. Overige verschillen: hogere baten € 53.000. Programma 5 Kunst, cultuur en bibliotheek Verschil lasten (voor bestemming): voordeel € 178.000 (1%) 1. Het product Cultuurbeleving heeft een voordeel van € 218.000 door een lagere besteding bij de Kunst in de openbare ruimte (KIOR) in verband met vertraging van werkzaamheden in Oosterheem (hierdoor ook een lagere onttrekking uit de reserve). Deze vertraging heeft met name te maken met de latere ontwikkeling van het winkelcentrum Oosterheem waardoor geplande opdrachten uitgesteld dienden te worden. 2. Door het inbouwen van extra stappen in de ontwikkeling van het stadsforum en het verrichten van een contra-expertise op het bedrijfsplan zijn de uitgaven voor het stadsforum voor advies- en interne loonkosten € 67.000 hoger. 3. Bij het product welzijnsaccommodaties is een voordeel van € 208.000 door lagere kosten voor dagelijks of klein gebruikers- en eigenaaronderhoud uitgezet bij externe partijen. Dit bedrag fluctueert jaarlijks, afhankelijk van de schouwen van de gebouwen die dat jaar worden uitgevoerd. 4. Daarnaast zijn er door het meer uitvoeren van werk in eigen beheer hogere kosten voor dagelijks en klein gebruikers- en eigenaaronderhoud bij de afdeling V&A (€ 134.000). Ook hier zorgen de schouwen voor jaarlijkse schommelingen. 5. Overige verschillen geven een nadeel van € 47.000. Programma 5 Kunst, cultuur en bibliotheek Verschil baten (voor bestemming): voordeel € 152.000 (4%) 1. Het product Welzijnsaccommodaties geeft een hogere inkomst (€ 145.000) door een actief verhuurbeleid. Dit bedrag schommelt jaarlijks, afhankelijk van de behoefte in deze markt. 2. Overige verschillen: hogere baten € 7.000. Programma 6 Sport en bewegen Verschil lasten (voor bestemming): voordeel € 2.610.000 (14%) 1. Een voordeel van € 197.000 door niet uitgevoerd groot onderhoud sportaccommodaties waardoor minder onttrekkingen aan de reserve groot onderhoud sportaccommodaties. In het najaar 2009 bleek een Europese subsidiemogelijkheid te bestaan die mogelijk soelaas biedt om in het kader van duurzaamheid te investeren in onderhoudsactiviteiten. Daartoe is informatie ingewonnen waaruit blijkt dat de kansen voor Zoetermeer om in aanmerking te komen voor deze subsidie aanzienlijk zijn. Een aanvraag wordt voorbereid en in de tussentijd is het uitvoeren van het onderhoudsplan in zwembad de Veur stopgezet, omdat de budgetten voor het onderhoudmogelijk als cofinanciering van de Europese subsidie worden ingezet. Het groot onderhoud zal worden uitgevoerd in de jaren 2010 en 2011. 2. Een voordeel van € 434.000 als gevolg van uitgesteld onderhoud op accommodaties waardoor minder onttrekkingen aan de reserve groot onderhoud sportaccommodaties. Uitstel was het gevolg van capaciteitsproblemen bij aannemers in de zomerperiode en ongeschikte weersomstandigheden in de herfst en winterperiode. 3. Een voordeel van € 1.625.000 als gevolg van naar 2010 uitgestelde oplevering van het nieuwe DSO complex in Bentwoud. Extra afschrijving voor het huidige DSO complex is uitgesteld. Het niet tijdig kunnen opleveren van een gebruiksklaar complex is reeds gemeld in het memo “actuele gegevens Tweede Tussenbericht” van 26 januari 2010. 4. Een voordeel van € 287.000 als gevolg van vertraagde oplevering van diverse complexen "zoals DSO, Hoekstrapark en complex Palenstein" alsmede eenmalige lagere energiekosten. 5. Een nadeel van € 359.000 als gevolg van overschrijding van de personele bezetting, voornamelijk als gevolg van extra personele lasten a.g.v. ziekteverzuim, langere openstelling Driesprong en vanwege vertraging oplevering onderhoudswerkzaamheden het Keerpunt van € 230.000, zoals eerder is gemeld in het Tweede Tussenbericht, en personeel boven de sterkte geplaatst. Deze post wordt incidenteel gedekt binnen het programma. 6. Het exploitatiesaldo van de sub-afdeling Accommodaties bedraagt € 687.000. Ten opzichte van de begroting is het exploitatieresultaat € 387.000 hoger uitgevallen. In het tweede Tussenbericht is al melding gemaakt van een verschil van € 264.000. Het restant wordt verklaard worden door een 115

Jaarstukken 2009


lager uitgevallen doorbelasting van tractie als gevolg van de uitgestelde aanschaf van vervoersmiddelen. 7. Het restant van het verschil wordt veroorzaakt door enkele kleinere voordelen op dit programma van in totaal € 39.000. 8. Het totale voordelige resultaat van € 402.000 wordt vooral veroorzaakt door een voordeel op de exploitatielasten van € 287.000, de winst accommodaties van € 387.000 en het nadeel op personele lasten als gevolg van ziekteverzuim en langere openstelling zwembaden van € 230.000. Programma 6 Sport en bewegen Verschil baten (voor bestemming): voordeel € 48.000 (1%) Niet van toepassing. Programma 7 Veiligheid Verschil lasten (voor bestemming): nadeel € 293.000 (2%) 1. Hogere personeelslasten bij de Brandweer (- € 117.000) worden veroorzaakt door extra kosten van het versterkt ouderdomspensioen ingevolge het FLO-overgangsrecht (- € 60.000) en door de afrekening van het vakantiegeld als gevolg van het beëindigen van het dienstverband per 31 december bij de gemeente en de overgang naar de Veiligheidsregio (- € 196.000). Hierdoor drukt er op 2009 eenmalig 19 maanden vakantiegeld. Dit zijn 12 maanden (juni 2008 tot en met mei 2009) en 7 maanden (juni tot en met december 2009). Hiertegenover staan voordelen vanwege inkomsten met betrekking tot gedetacheerd personeel. Bij de actualisatie van het Tweede Tussenbericht is een nadeel van € 65.000 gemeld. 2. De vele activiteiten van de campagne ZoetermeerVeilig (toezegging motie 58 voorjaarsdebat 2008) en extra inhuur op vacatures hebben geleid tot een overschrijding (- € 100.000). In het Tweede Tussenbericht is een nadeel van € 50.000 gemeld. 3. Overige verschillen: Hogere lasten - € 76.000. Programma 7 Veiligheid Verschil baten (voor bestemming): voordeel € 66.000 (10%) Niet van toepassing. Programma 8 Bestuur en dienstverlening Verschil lasten (voor bestemming): nadeel € 2.452.000 (8%) 1. Het project Basisregistratie Adressen en Gebouwen is technisch nog niet gerealiseerd (vertraging door o.a. problemen met Wauw3). Het betreft een wettelijke verplichting. Het eenmalige restantbudget van + € 150.000 is nodig voor het in 2010 tot stand brengen van koppelvlakken tussen DDS en relevante applicaties. Bij de besluitvorming ten aanzien van de jaarrekening zal hiertoe een voorstel tot budgetoverheveling worden ingediend. 2. Er is een tekort bij Communicatie dat volledig toe te wijzen is aan inhuurkosten van extern personeel (- € 205.000). Er is veel externe inhuur noodzakelijk geweest vanwege de relatief hoge uitval van het eigen personeel. 3. Voor de afdeling Publieksplein en de invoering van het nieuwe e-HRM zijn in 2009 budgetten beschikbaar gesteld vanuit de flankerend beleidmiddelen. Omdat de afronding van beide operaties pas in 2010 plaatsvindt is sprake van een voordeel (+ € 445.000). In 2009 staan tegenover deze lagere bestedingen een vergelijkbare lagere onttrekking van middelen uit de reserve flankerend beleid. 4. Op personeelskosten bij Publieksplein is, zoals vermeld in het Tweede Tussenbericht, een nadeel van – € 100.000 doordat het voorstel (voorjaarsdebat 2007) om twee balies minder open te doen tijdens de ochtenduren (vrije inloop) niet is gehonoreerd door de raad. De taakstelling is echter niet weggehaald. 5. De verkiezing van de leden van het Europees Parlement zijn, naar aanleiding van landelijke beveiligingsproblemen met stemcomputers, op 4 juni ‘ouderwets’ met het rode potlood gehouden. Hiervoor zijn niet begrote kosten gemaakt (- € 100.000) voor aanschaf en opslag van de stemhokjes en stembussen, inrichten meer stembureaus en het aanstellen van meer stembureauleden. In het Tweede Tussenbericht is een nadeel van € 65.000 gemeld. 6. Voor de opbouw van het callcenter is extra personeel ingehuurd voor afhandeling van de extra calls en om tijd vrij te maken voor opleiding en training van de medewerkers (- € 360.000). In het Tweede Tussenbericht is een nadeel van € 180.000 gemeld. 7. Het project externe dienstverlening heeft hogere lasten (- € 300.000) veroorzaakt door inhuur personeel (projectmanagement en specialistische werkzaamheden) en regionale samenwerking. In het Tweede Tussenbericht is een nadeel van € 220.000 gemeld.

Jaarstukken 2009

116


8. Het verschil tussen werkelijke en begrote rente-uitgaven bedraagt - € 550.000. Zowel aan de baten als aan de lastenkant zijn er afwijkingen tussen begrote en de werkelijke rente opgetreden. Deze afwijkingen worden uiteindelijk geneutraliseerd via de rente egalisatie reserve. Bij de baten is sprake van een afwijking van € 331.000. Per saldo is sprake van een negatief renteresultaat van € 218.000 (zie toelichting hogere onttrekking rente egalisatiereserve). 9. Per 1 januari 2009 is tijdelijk een nieuw bedrijf gestart met de schoonmaak van de gemeentelijke huisvesting omdat het niveau van de schoonmaak niet aan de gestelde eisen voldeed (- € 170.000). In het Tweede Tussenbericht is een nadeel van € 210.000 gemeld. 10. Voor de projecten Digidos en de Plint zijn projectleiders ingehuurd en zijn kosten gemaakt om diverse problemen op te lossen (- € 230.000). In het Tweede Tussenbericht is een nadeel van € 401.000 gemeld. 11. Na de start van de uitrol van WAUW3 zijn ernstige performance problemen opgetreden. Onmiddellijk is besloten de verdere uitrol stil te leggen. Een externe second opinion gaf aan dat met het ontwerp van WAUW 3 kan worden doorgegaan. Alle extra kosten vormen in 2009 een nadeel van - € 400.000. Bij de actualisatie van het Tweede Tussenbericht is een nadeel van € 500.000 gemeld. 12. Een aantal vacante hogere managementfuncties en specialistische functies (zoals inkoop) waren zeer lastig in te vullen (- € 660.000). In het Tweede Tussenbericht is een nadeel van € 645.000 gemeld. 13. Overige verschillen: + € 28.000. Programma 8 Bestuur en dienstverlening Verschil baten (voor bestemming): voordeel € 966.000 (21%) 1. Er zijn bij Publieksplein hogere baten gerealiseerd doordat er meer producten zijn afgenomen (+ € 250.000 ): + 5.000 rijbewijzen, + 1.200 paspoorten, + 41 huwelijken etc. 2. Voor het project externe dienstverlening en het inburgeringsloket bij Publieksplein zijn bijdragen ontvangen ter dekking van de loonkosten (+ € 125.000). 3. Wijkmanagement heeft gelden ontvangen ter dekking van loonkosten van participatiebanen en voor de inzet bij het project Palenstein. Daarnaast zijn er bijdragen van Stichting Piezo, Stichting MOOI en woningcorporaties ontvangen ter aanvulling van de wijk-aan-zet-budgetten. Totaal + € 115.000. In het Tweede Tussenbericht is een voordeel van € 100.000 gemeld. 4. De bij de bibliotheek gerealiseerde baten betreffen doorbelastingen van aanschaffingen aan de afnemers (+ € 190.000). 5. Het verschil tussen de werkelijke en de begrote rente-inkomsten bedraagt + € 331.000. Zowel aan de baten als aan de lastenkant zijn er afwijkingen tussen begrote en de werkelijke rente opgetreden. Deze afwijkingen worden uiteindelijk geneutraliseerd via de rente egalisatie reserve. Bij de lasten is sprake van een afwijking van € 549.000. Per saldo is er sprake van een negatief renteresultaat ad € 218.000 (zie toelichting hogere onttrekking rente egalisatiereserve). 6. Overige verschillen: - € 45.000. Programma 9 Inrichting van de stad Verschil lasten (voor bestemming): voordeel € 50.276.000 (40%) 1. Grondbedrijf / grondexploitaties voordeel € 48,6 mln. In 2009 is als gevolg van de economische crisis vertraging opgetreden in de projecten van het Grondbedrijf. De verwachting van het resultaat van het Grondbedrijf voor de komende jaren gedurende 2009 is bijgesteld van € 64,2 miljoen naar € 63,2 miljoen. Als gevolg van de crisis zouden meer dramatische dalingen verwacht kunnen worden. De verklaring voor de lichte daling is, dat er geen sprake is van prijsdaling, maar “slechts” van een nadelig rente-effect. Met andere woorden er is sprake van vertraging. Deze vertraging is duidelijk zichtbaar in de lagere lasten (€ 48,6 miljoen). De lagere lasten betreffen met name minder kosten bouwen woonrijpmaken binnen de grondexploitaties. Zie voor een nadere toelichting de paragraaf grondbeleid. 2. Voorziening dubieuze debiteuren nadeel € 0,2 mln. Er is een nadeel, zoals gemeld in het memo ‘Actualisatie Tweede Tussenbericht’ van 26 januari 2010, van € 0,2 mln. als gevolg van het treffen van een voorziening “dubieuze debiteuren”. 3. Mobiliteitsprojecten voordeel € 2,1 mln. Hier is voor € 2,1 mln. minder uitgegeven, waarvan € 1,4 mln. gemeld is bij het Tweede Tussenbericht en het memo ‘Actualisatie Tweede Tussenbericht’ van 26 januari 2010. De projecten waar minder op is uitgegeven en die niet eerder gemeld zijn betreffen de Zegwaartseweg (vertraging door afstemming met het waterschap) en de fietsroute P2 (vertraging door slecht weer in november/ december). In totaal is hier € 0,8 mln. minder op uitgegeven. De projecten waar minder op is uitgegeven en die gemeld zijn bij het Tweede Tussenbericht betreffen onder andere de regionale fietspaden, de Zorobus, verkeersplan dorp en diverse projecten binnen het mobiliteitsplan 2008 en 2009. In totaal is hier € 3,2 mln. minder op uitgegeven. De redenen voor de lagere uitgaven zijn di117

Jaarstukken 2009


vers. Zo is het project regionale fietspaden afgerond, is de Zorobus vertraagd vanwege onderhandelingen met de aanbieders, zijn de geplande werkzaamheden bij het verkeersplan Dorp te ambitieus ingeschat, heeft inspraak geleid tot vertraging bij een aantal mobiliteitsprojecten uit het mobiliteitsplan 2008 en 2009 en zijn bij een aantal projecten aanbestedingsvoordelen geweest. Op het project verlengde Oosterheemlijn is, zoals aangekondigd in het memo ‘Actualisatie Tweede Tussenbericht’ van 26 januari 2010, € 2 mln. meer uitgegeven. Deze extra uitgaven worden volledig gedekt uit subsidie-inkomsten van Haaglanden. Het restverschil bedraagt € 0,1 mln. 4. Diverse verschillen nadeel € 0,2 mln. Opleiding- en wervingskosten en niet begrote kosten voor de Plint en webredacteuren hebben in totaal tot een hogere last van € 0,2 mln. geleid. Programma 9 Inrichting van de stad Verschil baten (voor bestemming): nadeel € 58.256.000 (43%) 1. Grondbedrijf nadeel € 61,2 mln. De lagere baten van € 61,3 mln. betreffen minder grondverkoop voor met name woningen en daarnaast bedrijventerreinen. Zie voor een nadere toelichting de paragraaf grondbeleid. 2. Erfpacht voordeel € 0,6 mln. Er is een voordeel ontstaan zoals gemeld in het memo ‘Actualisatie Tweede Tussenbericht’ van 26 januari 2010. Daarin is een eenmalig voordeel van € 0,6 mln. gemeld als gevolg van uitgifte in erfpacht van een kavel ten behoeve een windmolen in Lansinghage. 3. Mobiliteitsprojecten voordeel € 2,3 mln. Hier is voor € 2,3 mln. meer ontvangen, waarvan € 0,3 mln. gemeld is bij het Tweede Tussenbericht en het memo ‘Actualisatie Tweede Tussenbericht’ van 26 januari 2010. Het verschil wordt nagenoeg geheel verklaard door een niet begrote subsidie van stadsregio Rotterdam voor het project aansluiting A12 welke in november is toegekend. Uit deze subsidie toekenning blijkt dat het project aansluiting A12 voor een belangrijk deel subsidiabel is, terwijl er met 50% in de begroting rekening is gehouden. Aangezien dit project ook voorgefinancierd is vanuit de reserve mobiliteit leidt dit tot het niet ontrekken van geraamde bijdragen uit de reserve MIP en mobiliteit (zie de toelichting onttrekkingen aan reserves). Programma 10 Economie Verschil lasten (voor bestemming): voordeel € 203.000 (6%) 1. Revitalisering Noordelijke bedrijventerreinen lagere last € 157.000 (V) De uitvoering van een aantal projecten vergt meer voorbereidingstijd dan aanvankelijk gedacht. Daarbij is gekozen voor een gefaseerde uitvoering van een aantal aan te leggen rotondes, waarmee wordt gestart in 2010. Om deze redenen lopen de activiteiten voor € 157.000 door in 2010. In de begroting 2010 is al rekening gehouden met een herfasering van € 70.000. De afwijking is gemeld in het Tweede Tussenbericht, financiering vindt plaats uit de reserve MIP. 2. Speerpunten onderzoek en investeringen winkelcentra, Kenniseconomie en Innovatie Zoetermeer en Sociaal Economische Agenda lagere last € 182.000 (V) Voor investeringen in winkelcentra werd € 80.000 minder uitgegeven dan begroot; er is enige vertraging ontstaan omdat de gewenste resultaten in nauwe samenwerking met ondernemers en/of vastgoedeigenaren moeten worden bereikt. Een afwijking was reeds gemeld in het Tweede Tussenbericht. Daarnaast werd als gevolg van het doorschuiven van enkele onderzoeken/activiteiten minder uitgegeven voor het programma Kenniseconomie en Innovatie Zoetermeer (KIZ) (€ 42.000) en de Sociaal Economische Agenda (€ 60.000). Financiering van deze projecten vindt plaats uit de reserve MIP. 3. Overige verschillen hogere last € 135.000 (N) De overige verschillen hebben onder andere betrekking op hogere promotie- en acquisitiekosten. Hiervan is € 55.000 gemeld in het Eerste Tussenbericht 2009. De niet geraamde lasten voor plaatsen van reclamedriehoeksborden (€ 30.000) hebben geleid tot extra inkomsten van € 85.000 (zie toelichting baten). Programma 10 Economie Verschil baten (voor bestemming): voordeel € 84.000 (15%) 1. Het voordeel betreft vooral de hogere opbrengst voor reclame driehoeksborden. Op 24 maart 2009 heeft het college besloten tot de aanbesteding van reclame driehoeksborden. Plaatsing heeft in de tweede helft van 2009 plaatsgevonden.

Jaarstukken 2009

118

Programmarekening met toelichting Programma 11 Wonen en bouwen Verschil lasten (voor bestemming): voordeel € 106.000 (2%) 1. Inhuur voor bouwvergunningverlening en –handhaving € 287.000 (N) Meer kosten voor inhuur van derden voor een bedrag van € 287.000. Deze kosten worden veroorzaakt door invulling van vacatureruimte omdat geen geschikte vaste medewerkers kon worden gevonden. Daarnaast veroorzaakt de aanzienlijke toename van meldingen een grote werkdruk en is inhuur noodzakelijk om het reguliere werk en de toegenomen taken te kunnen uitvoeren. Een deel van het ingehuurde personeel werd aangewend om de vaste medewerkers vrij te houden voor het implementatietraject in het kader van de Wabo. Opvang van capaciteit gedurende de aanwezigheid van vaste medewerkers in verband met noodzakelijke opleidingen, het inwerken van nieuw vast personeel en noodzakelijke inhuur vanwege een langdurig zieke medewerker voor de Welstandszorg. Het akkoord dat de gemeente met de marktpartijen heeft bereikt over de ontwikkeling van Centrum-Noord Oosterheem brengt met zich mee dat in 2009 ook de vergunningen voor dit plan verleend gaat worden. e Vanwege de (hoge) kosten voor inhuur is in het 2 kwartaal 2009 begonnen met het vervangen van extern personeel door vaste medewerkers door het vervullen van lang openstaande vacatures. Begin 2010 is geconstateerd dat de invulling van vacatures met vast personeel in veel gevallen is geslaagd. 2. Materiële kosten € 94.000 (N) De materiële kosten zijn € 94.000 hoger uitgevallen dan was voorzien Dit wordt onder ander veroorzaakt door: e a. de representatiekosten van het 4 kwartaal 2008 van de commissieleden van de Welstand zijn in 2009 verantwoord (€ 31.000); b. de tegemoetkoming in de meerkosten en griffierechten (€ 27.000); c. de advieskosten voor geluidsmetingen. Bij het Eerste Tussenbericht is gemeld dat de inhuur van personeel € 50.000 hoger uit zouden komen in verband met de vergunningaanvragen voor Centrum-noord Oosterheem. Bij het Tweede Tussenbericht is middels een begrotingswijziging € 95.000 toegekend voor inhuur i.v.m. de éénmalige invoeringskosten van de Wabo. 3. Woonwagenlocaties lagere uitgaven € 483.000 (V) Aanvankelijk werd er van uitgegaan dat eind 2009 kon worden gestart met de feitelijke renovatie van (o.a.) de locatie Bleiswijkseweg en Rokkeveenseweg Zuid. Er is op beide locaties inderdaad een eerste begin gemaakt o.b.v. overeenstemming met bewoners op onderdelen. Voor het overgrote deel van de werkzaamheden wordt gedurende 2010 overeenstemming bereikt met bewoners, waarna m.n. op de locatie Rokkeveenseweg Zuid de uitvoering direct kan starten. Benodigde vergunningen zijn reeds verleend voor verplaatsen bergingen en aanleg omheining. Het restant budget van € 484.000 loopt door in 2010 zodat het met het reeds voor 2010 gereserveerde bedrag van € 1.000.000 in 2010 ingezet kan worden voor de uitvoeringsfase van het normalisatieproject van de Zoetermeerse woonwagenlocaties. Financiering geschiedt uit de reserve MIP. (Melding heeft ook plaatsgevonden in memo aan de raad d.d. 26 januari 2010 m.b.t. actuele gegevens Tweede Tussenbericht). 4. Overige verschillen lagere uitgaven € 4.000 (V) De overige verschillen hebben onder andere betrekking op hogere exploitatielasten Woonwagenhuisvesting (zie melding in Eerste Tussenbericht) en overige lagere exploitatiekosten (voornamelijk kapitaallasten Startersleningen). Programma 11 Wonen en bouwen Verschil baten (voor bestemming): voordeel € 1.164.000 (24%) 1. Rente Besluit Woninggebonden Subsidies hogere opbrengst € 135.000 (V) Het Besluit Woninggebonden Subsidies is een oude subsidieregeling die door het Ministerie van WWI eind 2009 is afgekocht. Door deze afkoop is in 2009 een hogere rente-opbrengst gerealiseerd. De afrekeningen waren nog niet voor alle jaren ontvangen op het moment van het afsluiten van het dienstjaar, daarom is er nog geen raadsvoorstel gemaakt over de inzet van deze gelden, zoals in het Tweede Tussenbericht was aangekondigd. Door deze afkoop zal de begrote structurele rente-inkomst voor de komende jaren niet kunnen worden gerealiseerd. In het Eerste Tussenbericht 2010 is/wordt u hierover geïnformeerd. 2. Bouwleges hogere opbrengst € 1.039.000 (V) Het resultaat van de bouwleges inkomsten 2009 is uiteindelijk nog aanmerkelijk hoger uitgevallen dan begroot (€ 3,6 miljoen). Bij de Tussenberichten en de waterstanden is gemeld dat de inkomsten naar verwachting € 650.000 hoger uit zouden komen. De totale raming kwam daarmee in oktober uit op € 4,25 miljoen. Het resultaat bedraagt € 4,64 miljoen. Dit betekent, dat nog eens bijna € 0,4 miljoen meer 119

Jaarstukken 2009


inkomsten zijn gerealiseerd ten opzichte van de raming. Voor deze laatste afwijking is een aantal verklaringen: Er liep een bezwaarprocedure met betrekking tot een legesbedrag van ruim € 200.000. Vanwege de onzekerheid over de uitkomst was er in de ramingen rekening gehouden met restitutie van dat bedrag. Het bezwaar bleek echter eind 2009 ongegrond. Vergunningen voor infrastructurele werken waren niet volledig opgenomen in de raming, dit verklaart een verschil van circa € 100.000. Pas sinds begin 2009 wordt gewerkt met zeer gedetailleerde ramingen op grond van de projecten. Bij het opmaken van de jaarrekening is duidelijk geworden dat een deel van de infrastructurele projecten niet geïnventariseerd was. Dit is een leerpunt voor nieuwe ramingen die gemaakt gaan worden. Tot slot, was de bijstelling omhoog, bij de waterstanden enigszins voorzichtig geschat. Dit blijkt achteraf niet nodig te zijn geweest. Vanwege de complexiteit van het project Centrum-Noord in Oosterheem is extra capaciteit bouwtoezicht en constructie nodig. 3. Overige verschillen lagere opbrengst € 10.000 (N) De overige verschillen hebben o.a. betrekking op lagere inkomsten antispeculatie beding (reeds gemeld in Eerste Tussenbericht). Programma 12 Openbaar gebied Verschil lasten (voor bestemming): voordeel € 5.385.000 (14%) 1. Gladheidbestrijding (nadeel € 145.000) In de begroting is het budget voor gladheidbestrijding gebaseerd op een gemiddeld aantal strooidagen. Door de langdurige koudeperiode begin en eind 2009 zijn meer kosten gemaakt (€ 145.000 nadelig). In het Tweede Tussenbericht was al een nadeel van € 100.000 gemeld. Ook voor 2010 is een nadeel ontstaan vanwege de extreme weersomstandigheden in januari 2010. 2. Groenonderhoud (nadeel € 211.000) Voor het onderhoud van bomen zijn structureel onvoldoende middelen beschikbaar. Door het ouder worden van het bomenstand nemen de kosten van dagelijks en periodiek onderhoud toe. In de rapportage, die naar aanleiding van motie 60 "Bomenopstand!" is opgesteld, wordt dit onderschreven. Veiligheid van de bomen zelf en een duurzaam bomenbestand staan hierin centraal. Resultaat is € 241.000 nadelig. Hier staat een voordeel van projecten vraaggerichte organisatie en ontwikkeling Natuurdatabank tegenover (zie nadeel programma 3). Het nadeel wordt intern gedekt door een (eenmalige) teruggave van energielasten. In het Tweede Tussenbericht is een nadeel van € 150.000 gemeld. 3. Bedrijfsvoeringresultaat (nadeel € 1.293.000) zie ook baten Het saldo van de baten en lasten van het bedrijfsvoeringresultaat bedraagt totaal €388.000 nadelig. Een afwijking van het personeelsbudget en de werkelijke salariskosten (€ 313.000 nadelig) wordt met name veroorzaakt door vergrijzing en lagere functionele schaal (dus lager budget) van aanwezig personeel wat ingeschaald is in hogere schalen. Begin 2009 heeft de ombudscommissie een verzoek van het personeel om hogere functionele schaal voor uitvoerend personeel afgewezen, zodat het nadelig verschil tussen budget op basis van functionele schaal en werkelijke loonkosten in stand blijft. Daarnaast is er overig nadelig verschil van € 75.000. In het Tweede Tussenbericht is een nadeel van € 122.000 gemeld. 4. Openbare verlichting en verkeerslichteninstallaties (voordeel € 260.000) Het remplace programma is enigszins vertraagd, omdat later dan verwacht met de uitvoering van een groot remplace bestek kon worden gestart, dit levert een voordeel op van € 92.000. Daarnaast was er een voordeel energie van circa € 115.000 (zie ook baten). Het restant voordeel bestaat uit diverse verschillen tot een bedrag van € 53.000. 5. Integrale bestekken (nadeel 292.000, zie ook voordeel bij baten, per saldo nadeel € 86.000) Hogere uitgaven in het kader van een inhaalslag voor de wijk Seghwaert/Noordhove (zie ook baten) Daarnaast was extra snoei- en dunningswerk langs de hoofdwegenstructuur en RandstadRail noodzakelijk. In het Tweede Tussenbericht is een nadelig saldo gemeld van € 96.000. 6. Beheer en onderhoud kunstwerken, waterbouwkundige voorzieningen (voordeel € 1.000, samengesteld uit nadeel € 89.000 kunstwerken en voordeel € 90.000 waterbouwkundige voorzieningen) Het nadeel op het beheer en onderhoud van de kunstwerken bestaat uit het eerder in het Eerste Tussenbericht genoemde voordeel op de kapitaallasten van de verbindingsbrug van € 104.000 en een nadeel van € 193.000 op het reguliere onderhoud kunstwerken (onder andere het vervangen van een aandrijfketting van de roltrap van de Mandelabrug). Hier staat een hoger voordeel op waterbouwkundig voorzieningen tegenover. De nadelen op kunstwerken en voordelen op waterbouwkundige hebben een structureel karakter en compenseren elkaar. De verschillende werkzaamheden blijken een sterke samenhang te vertonen. Voorts hebben schadereparaties door vandalisme, diefstal en aanrijdingen plaatsgevonden. In het Tweede

Jaarstukken 2009

120


Tussenbericht was nog een voordeel gemeld van € 154.000. 7. Groot onderhoud bovengronds (voordeel € 3.274.000) Zie toelichting bij de baten € 168.000, samen geeft dit voordeel een lagere onttrekking van € 3.442.000 (zie toelichting onttrekkingen aan reserves). 8. Parkeervoorzieningen (voordeel € 813.000) Als gevolg van uitgelopen inspraakprocedures en voor de aanleg van extra parkeerplaatsen noodzakelijke wijzigingen van bestemmingsplannen is slechts een deel van de geplande extra parkeerplaatsen aangelegd, waaronder de Turfberg. Nader onderzoek heeft uitgewezen dat van de oorspronkelijke ruim 700 plaatsen van het uitvoeringsprogramma P-nota 2005 iets minder dan de helft kan vervallen en dat de resterende plaatsen een twee maal zo hoge investeringen vergen. Zie toelichting bij onttrekkingen aan reserves. 9. Omgevingswerken Randstadrail (voordeel 849.000) Zie toelichting onttrekkingen aan reserves. 10. Afkoop onderhoud Bentwoud (voordeel € 1.870.000) Omdat nog geen overeenstemming is bereikt over de beheerslasten van het Bentwoud is ook betaling van de afkoopsom daarvoor uitgesteld. Zoetermeer en Rijnwoude hebben aan DLG (ontwerpers van het Bentwoud) gevraagd drie scenario's voor het inrichtingsniveau en de bijbehorende beheerslasten van de Driehoek Benthuizen te onderzoeken. De resultaten van dit e onderzoek zijn naar verwachting in het 2 kwartaal van 2010 bekend, waarna geadviseerd kan worden. Zie toelichting bij onttrekkingen aan reserves. 11. Projecten VOR (Visie openbare ruimte) (voordeel € 282.000) Vanwege afstemming met de bouwplanontwikkeling nabij het Binnenpark is slechts een deel van de werkzaamheden aan het Binnenpark in 2009 uitgevoerd. Zie toelichting bij onttrekkingen aan reserves. 12. Overige afwijking (nadeel € 23.000) Het resultaat van overige kleinere voor en nadelen op lasten bedraagt € 23.000 nadelig. De structurele effecten van afwijkingen zullen, waar dit inmiddels nog niet is aangepast, in de meerjarenbegroting worden verwerkt. Programma 12 Openbaar gebied Verschil baten (voor bestemming): voordeel € 2.536.000 (58%) 1. Energievoordeel openbare ruimte (voordeel € 576.000) Met betrekking tot de prognose voor de teruggave van energieheffing en transportkosten energie is over het boekjaar 2009 een totaal voordeel van € 625.000 berekend (waarvan ca € 49.000 aan de lastenkant is verantwoord.) Deze teruggave heeft met name betrekking op 2008, 2009 en deels op de jaren 2002 t/m 2007. Het structureel resultaat hiervan is grotendeels in de begroting van 2010 en verder verwerkt. Na de definitieve teruggaven over 2009 zal het eventuele overige structureel resultaat worden gemeld. De late teruggave van voordelen voorgaande jaren heeft grotendeels te maken met trage afhandeling door de energieleverancier van claims van Zoetermeer voor teruggave van de energieheffing en dergelijke. In het Tweede Tussenbericht was al een voordeel van € 317.000 gemeld. 2. Geometrische basisbestanden en landmeten (voordeel € 170.000) Bij het opstellen van de begroting 2009 is uitgegaan van het wettelijk voornemen om gegevens vanuit de Gemeentelijke Basiskaart Zoetermeer kosteloos beschikbaar te stellen. Omdat dit is uitgesteld, zijn door voortzetting van abonnementen en incidentele aanvragen en overige diensten, extra inkomsten tot een bedrag van € 170.000 gerealiseerd. In het Tweede Tussenbericht was al een voordeel van € 100.000 gemeld. 3. Integrale bestekken (voordeel € 206.000) Het voordeel heeft met name te maken met een claim op derden in verband met het onvoldoende nakomen en dus extra kosten voor onderhoud aan de openbare ruimte. Dit is afgewikkeld in februari 2010 en in het resultaat van 2009 meegenomen. Daarnaast is er een resultaat op schadeverhaal en overige inkomsten. 4. Bewaakte fietsenstallingen (nadeel € 88.000) De exploitatie van de bewaakte, gratis fietsenstallingen is nadeliger dan verwacht omdat subsidieinkomsten lager uitpakken. In het Tweede Tussenbericht was al een nadeel van € 50.000 gemeld, met de aankondiging dat vanaf medio 2010 de subsidie voor twee bewaakte stallingen bij RandstadRail wegvalt. 5. Bedrijfsvoeringresultaat (voordeel 905.000) Zie de toelichting bij lasten. 6. Resultaat Ingenieursbureau Zoetermeer (voordeel € 479.000) Over 2009 is de directe productiviteit gemiddeld hoger dan de begroting. Een incidenteel positief resultaat wordt veroorzaakt door nagekomen opdrachtresultaten uit vorige jaren. Tevens leverden diverse projecten voor externe opdrachtgevers een voordelig saldo op van ca. € 50.000. Daarnaast 121

Jaarstukken 2009


zijn er minder algemene uren besteed, is het ziekteverzuim lager dan begroot, en heeft het kwaliteitstraject uit de eerste helft van 2009 zich succesvol voortgezet in projecten. In de actualisatie Tweede Tussenbericht 26 januari 2010 is meegedeeld dat het voordelig saldo tussen de € 0,4 en € 0,5 miljoen zou bedragen. 7. Groot onderhoud bovengronds (voordeel € 168.000) Zie toelichting bij lasten en bij verschil onttrekkingen aan reserves. 8. Overige afwijking (voordeel € 120.000) Het resultaat van overige kleinere voor en nadelen op baten bedraagt € 119.000 voordelig. De structurele effecten van afwijkingen zullen, waar dit inmiddels nog niet is aangepast, in de meerjarenbegroting worden verwerkt. Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Verschil lasten (voor bestemming): voordeel € 696.000 (21%) 1. Minder rentetoerekening aan diverse reserves (V € 646.000) 2. Opvang piekbelasting bij invordering van belastingen (N € 116.000) 3. Onvoorzien niet gebruikt (V € 78.000) 4. Overige verschillen: lagere lasten V € 88.000 Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Verschil baten (voor bestemming): voordeel € 202.000 (0%) 1. Lagere OZB-opbrengst door meer bezwaarschriften (N € 115.000) 2. Hogere vergoeding vervolgingskosten (V € 109.000) 3. Nabetalingen Algemene uitkering oude jaren (V € 481.000) 4. Minder opbrengst dividend Eneco (N € 817.000) 5. Hogere rente door hogere reservemiddelen (V € 570.000) 6. Overige verschillen: lagere baten N € 26.000 Zie blz. 128/129 voor een uitgebreidere toelichting.

Reservemutaties De reservemutaties moeten gezien worden als resultaatbestemming. Hierna worden per programma de toevoegingen aan en onttrekkingen uit reserves weergegeven en de belangrijkste verschillen (groter dan € 100.000) tussen de begroting na wijziging en de rekening toegelicht. Voor een verdere toelichting van de reservemutaties wordt verwezen naar de toelichting op de balans. (bedragen x € 1.000)

Begroting na wijziging -40 -115 -155

Programma 1 Sociale voorzieningen Onttrekking brede bestemmingsreserve Onttrekking vrij inzetbare reserve Totaal

Rekening

Verschil

-40 -115 -155

0 0 0

Toelichting verschillen programma 1: Niet van toepassing. (bedragen x € 1.000)

Programma 2 Welzijn en zorg Toevoeging brede bestemmingsreserve Toevoeging reserve welzijnsvoorzieningen (a.g.v. groei) Oosterheem Onttrekking vrij inzetbare reserve Onttrekking reserve MIP Onttrekking reserve Vluchtelingen/asielzoekers Totaal

Toelichting verschillen programma 2: Niet van toepassing.

Jaarstukken 2009

122

Begroting na wijziging 160 77 -113 -328 -15 -219

Rekening 160 75 -108 -278 -15 -166

Verschil 0 2 -5 -50 0 -53


(bedragen x € 1.000)

Begroting na wijziging 622 120 1 -50 -722 -819 0 -848

Programma 3 Natuur en milieu Toevoeging reserve algemeen dekkingsmiddel Toevoeging reserve Duurzaam Zoetermeer Afrondingsverschil toevoegingen reserves Onttrekking brede bestemmingsreserve Onttrekking reserve MIP Onttrekking reserve Duurzaam Zoetermeer Afrondingsverschil onttrekkingen reserves Totaal

Rekening 622 120 1 -42 -722 -283 -1 -305

Verschil 0 0 0 -8 0 -536 1 -543

Toelichting verschillen programma 3: De lagere onttrekking uit de reserve Duurzaam Zoetermeer van € 536.000 komt door het achterblijven van voorgenomen investeringen op milieugebied. Van het beschikbare budget van € 819.000 is in 2009 een bedrag van € 283.000 geïnvesteerd besteed. (bedragen x € 1.000)

Programma 4 Jeugd en onderwijs Toevoeging brede bestemmingsreserve Toevoeging reserve algemeen dekkingsmiddel Toevoeging reserve egalisatie investeringen schoolgebouwen Onttrekking reserve algemeen dekkingsmiddel Onttrekking vrij inzetbare reserve Onttrekking reserve MIP Onttrekking reserve normalisering afschrijvingstermijnen schoolgeb. Onttrekking reserve egalisatie investeringen schoolgebouwen Onttrekking reserve kinderopvang Afrondingsverschil onttrekkingen reserves Totaal

Begroting na wijziging 225 1.918 2.234 -4 -55 -650 -430 -727 -226 0 2.285

Rekening 225 1.918 2.234 0 -55 -650 -430 -699 -44 1 2.500

Verschil 0 0 0 -4 0 0 0 -28 -182 -1 -215

Toelichting verschillen programma 4: Er was een onttrekking begroot van € 182.000 uit de reserve kinderopvang ter dekking van de kosten van het project Dagarrangementen. Omdat de uitgaven op dit project lager zijn dan begroot en kunnen worden gedekt uit het daarvoor geraamde budget, is de onttrekking achterwege gelaten. (bedragen x € 1.000)

Programma 5 Kunst, cultuur en bibliotheek Toevoeging reserve welzijnsvoorzieningen (a.g.v. groei) Oosterheem Toevoeging reserve beeldende kunst in de openbare ruimte Toevoeging reserve onderhoud beeldende kunst in de openbare ruimte Toevoeging reserve groot onderhoud welzijnsacc. / subres. soc-cult. acc. Onttrekking reserve algemeen dekkingsmiddel Onttrekking vrij inzetbare reserve Onttrekking reserve kunstopdrachten Onttrekking reserve bevordering toegankelijkheid Onttrekking reserve onderhoud beeldende kunst in de openbare ruimte Onttrekking reserve beeldende kunst in de openbare ruimte Onttrekking reserve groot onderhoud welzijnsacc. / subres. soc-cult acc. Afrondingsverschil onttrekkingen reserves Totaal

Begroting na wijziging 18 805 59 30 -153 -65 -805 -110 -250 -50 -433 -1 -955

Rekening 18 805 59 30 -135 -65 -805 -97 -32 -50 -236 0 -508

Verschil 0 0 0 0 -18 0 0 -13 -218 0 -197 -1 -447

Toelichting verschillen programma 5: De lagere onttrekking aan de reserve onderhoud beeldende kunst in de openbare ruimte van € 218.000 komt doordat er vertraging is opgetreden in de ontwikkeling van het winkelcentrum Oosterheem en daardoor zijn ook de geplande kunstopdrachten uitgesteld (dit is reeds gemeld bij het Tweede Tussenbericht). De lagere onttrekking uit de reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties / subreserve sociaal-culturele accommodaties van € 197.000 is een gevolg van het niet volledig uitvoeren van geplande werkzaamheden conform contract. 123

Jaarstukken 2009

Programmarekening met toelichting (bedragen x € 1.000)

Programma 6 Sport en bewegen Toevoeging brede bestemmingsreserve Toevoeging reserve algemeen dekkingsmiddel Toevoeging reserve groot onderhoud welzijnsacc. / subres. sportacc. Toevoeging reserve investeringsimpuls amateurverenigingen Afrondingsverschil toevoegingen reserves Onttrekking reserve algemeen dekkingsmiddel Onttrekking vrij inzetbare reserve Onttrekking reserve MIP Onttrekking reserve groot onderhoud welzijnsacc. / subres. sportacc. Onttrekking reserve investeringsimpuls amateurverenigingen Totaal

Begroting na wijziging 196 2.541 732 445 -1 -2.541 -96 -1.600 -1.839 -110 -2.273

Rekening 196 2.541 732 445 -1 -2.541 -96 0 -1.209 -84 -17

Verschil 0 0 0 0 0 0 0 -1.600 -630 -26 -2.256

Toelichting verschil programma 6: Onttrekking reserve MIP: De oplevering van het nieuwe DSO complex in het Bentwoud is uitgesteld naar 2010 als gevolg van het niet tijdig kunnen opleveren van een gebruiksklaar complex. Hierdoor heeft de onttrekking voor het huidige DSO complex van € 1.600.000 uit de reserve MIP niet plaatsgevonden. Onttrekking reserve groot onderhoud welzijnsaccommodaties / subreserve sportaccommodaties: Door niet uitgevoerd groot onderhoud ad € 630.000 is eenzelfde bedrag niet onttrokken uit de reserve. (bedragen x € 1.000)

Begroting na wijziging


Toevoeging brede bestemmingsreserve Onttrekking vrij inzetbare reserve Totaal

49 -35 14

Rekening

Verschil

49 -35 14

0 0 0

Toelichting verschil programma 7: Niet van toepassing. (bedragen x € 1.000)

Programma 8 Bestuur en dienstverlening Toevoeging brede bestemmingsreserve Toevoeging reserve EU-initiatieven Onttrekking vrij inzetbare reserve Onttrekking reserve MIP Onttrekking rente-egalisatiereserve Onttrekking reserve flankerend beleid Onttrekking reserve groot onderhoud ambtelijke huisvesting Totaal

Begroting na wijziging 399 33 -680 -1.055 -11 -746 -184 -2.244

Rekening 399 33 -677 -671 -229 -302 -125 -1.572

Verschil 0 0 -3 -384 218 -444 -59 -672

Toelichting verschil programma 8: De lagere onttrekking uit de reserve MIP van € 384.000 komt door: 1. € 149.000 lagere kosten voor het realiseren van een shared service centrum. In 2009 is hiervoor een bedrag van € 200.000 beschikbaar gesteld. Vanwege andere ontwikkelingen is deze organisatieaanpassing doorgeschoven naar 2010/2011. 2. € 200.000 i.v.m. een financieel technische correctie bij externe dienstverlening. 3. € 35.000 i.v.m. lagere kosten project professionaliseren Functioneel Beheer. De hogere onttrekking aan de rente egalisatiereserve van € 218.000: Dit betreft het verschil tussen het werkelijke renteresultaat en de begroting. Jaarlijks wordt dit verschil gestort dan wel onttrokken om het rente-effect te neutraliseren. Deze afwijking ten opzichte van de begroting is geautoriseerd op grond van e raadsbesluit van 10 juli 2008 betreffende het 1 Tussenbericht 2008. Daarbij is besloten om met ingang van 2008 de rentetoevoeging aan reserves te baseren op de nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie en het daaruit voorvloeiende renteresultaat op de totale jaarrekening te verrekenen met de rente egalisatiereserve. De lagere onttrekking uit de reserve flankerend beleid van € 444.000 komt doordat de betreffende kosten in 2009 lager dan begroot uitvielen. De restant middelen voor flankerend beleidsmaatregelen schuiven door naar 2010. Het gaat om een budget van € 314.000 voor de kwaliteitsslag bij Publieksplein en het Facilitair Bedrijf en € 130.000 voor de invoering van het nieuwe eHRM systeem.

Jaarstukken 2009

124

Programmarekening met toelichting (bedragen x € 1.000)

Programma 9 Inrichting van de stad Toevoeging brede bestemmingsreserve Toevoeging reserve algemeen dekkingsmiddel Toevoeging vrij inzetbare reserve Toevoeging reserve MIP Toevoeging reserve mobiliteit Toevoeging reserve i.v.m. risico's Grondbedrijf Toevoeging reserve versterking financiële positie Grondbedrijf Afrondingsverschil toevoegingen reserves Onttrekking vrij inzetbare reserve Onttrekking reserve MIP Onttrekking reserve Tour de Force Onttrekking reserve mobiliteit Onttrekking reserve i.v.m. risico's Grondbedrijf Onttrekking reserve versterking financiële positie Grondbedrijf Onttrekking reserve strategische aankopen Grondbedrijf Onttrekking reserve groot onderhoud bovengronds Afrondingsverschil onttrekkingen reserves Totaal

Begroting na wijziging 302 5.843 457 9.778 3.500 282 9.603 0 -177 -6.660 -78 -3.337 -3.006 -598 -625 -65 0 15.219

Rekening 302 5.603 235 2.531 3.500 0 2.361 1 -177 -4.129 -78 -1.436 -1.024 -540 -200 0 -1 6.948

Verschil 0 240 222 7.247 0 282 7.242 -1 0 -2.531 0 -1.901 -1.982 -58 -425 -65 1 8.271

Toelichting verschillen programma 9: Grondbedrijf: lagere toevoegingen € 15,2 miljoen De afwijkingen op de reservemutaties hebben vrijwel uitsluitend betrekking op mutaties in de reserve MIP (€ 7,2 miljoen) de reserve versterking financiële positie Grondbedrijf (€ 7,2 miljoen) en de reserve i.v.m. risico’s Grondbedrijf (€ 0,3 miljoen). Volgens de geldende systematiek van winstneming wordt met inachtneming van de “sluisjes van Latenstein” het resultaat van het Grondbedrijf gestort in de reserve MIP en de reserve versterking financiële positie Grondbedrijf en ieder voor 50%. De systematiek is met name gebaseerd op de voortgang in de grondverkopen die in 2009 véél lager is dan begroot. Als gevolg daarvan is de toevoeging aan bovenstaande reserves € 15 miljoen lager. De toevoeging aan de reserve vrij inzetbaar is € 0,22 miljoen lager dan begroot. Deze storting is afhankelijk van de voortgang van de ontwikkeling van Oosterheem die als gevolg van de crisis vertraagt (voorheen reserve stadsuitleg). Grondbedrijf: lagere onttrekkingen € 2,5 miljoen Als gevolg van de bij de toevoegingen genoemde reden zijn de onttrekkingen aan de reserve MIP, de reserve versterking financiële positie Grondbedrijf en de reserve i.v.m. risico's Grondbedrijf € 2,1 miljoen lager. De onttrekking uit de reserve strategische aankopen is € 0,43 miljoen lager dan begroot. In 2009 is slechts bij één aankoop sprake geweest van een onrendabele top die uit deze reserve moest worden gedekt. De niet onttrokken middelen blijven beschikbaar voor het Aankoopstrategieplan 2010-2013. Reserve MIP: lagere onttrekkingen € 2,5 miljoen Hieraan is circa € 2,5 miljoen minder ontrokken, omdat er € 2,1 miljoen meer subsidie voor het project aansluiting A12 is ontvangen, er een nagekomen subsidie van € 0,1 miljoen was voor een fietspadenproject, het verkeersplan Dorp vertraagd is (€ 0,2 miljoen lagere onttrekking) en er geen uitgaven zijn geweest voor de Stad, het Land en de Plas (€ 0,1 miljoen lagere onttrekking). Reserve Mobiliteit: lagere onttrekkingen € 1,9 miljoen De geraamde onttrekking uit de reserve mobiliteit voor het project aansluiting A12 van € 0,7 miljoen is niet gedaan, omdat de eerder genoemde extra subsidie van stadsregio Rotterdam de uitgaven van 2009 dekken. Een aantal geraamde onttrekkingen is niet gedaan omdat projecten (zoals de Zorobus, verkeersplan Dorp en projecten binnen het mobiliteitsplan 2009) door eerder genoemde redenen vertraging hebben opgelopen. Het bedrag is € 0,8 miljoen. Investeringsprogramma Regionale fietspaden: geraamde onttrekking uit de reserve mobiliteit van € 0,5 miljoen is niet meer nodig. Met dit bedrag is rekening gehouden in het mobiliteitsplan 2010.

125

Jaarstukken 2009



Begroting na wijziging 200 -195 -1.840 -1.835

Programma 10 Economie Toevoeging brede bestemmingsreserve Onttrekking vrij inzetbare reserve Onttrekking reserve MIP Totaal

Rekening

Verschil

200 -195 -1.497 -1.492

0 0 -343 -343

Toelichting verschillen programma 10: De lagere onttrekking aan de reserve MIP van € 343.000 komt doordat de uitgaven voor de volgende speerpunten lager waren dan begroot: onderzoek en investeringen in winkelcentra (€ 80.000), revitalisering van de Noordelijke bedrijventerreinen (€ 157.000) programma Kenniseconomie en Innovatie (€ 42.000) Sociaal Economische Agenda € 60.000) overig (€ 4.000) (bedragen x € 1.000)

Begroting na wijziging 52 750 -840 -277 -812 -1.127

Programma 11 Wonen en bouwen Toevoeging brede bestemmingsreserve Toevoeging reserve volkshuisvesting Oosterheem Onttrekking reserve MIP Onttrekking reserve startersleningen Onttrekking reserve volkshuisvesting Oosterheem Totaal

Rekening 52 750 -357 -219 -809 -583

Verschil 0 0 -483 -58 -3 -544

Toelichting verschillen programma 11: De lagere onttrekking uit de reserve MIP van € 483.000 komt doordat de renovatie voor de normalisatie woonwagenlocaties nog niet volledig is uitgevoerd. (bedragen x € 1.000)

Begroting na wijziging 0 5.295 -1.235 -50 -3.122 -7.289 -6.401

Programma 12 Openbaar gebied Toevoeging brede bestemmingsreserve Toevoeging reserve groot onderhoud bovengronds Onttrekking brede bestemmingsreserve Onttrekking vrij inzetbare reserve Onttrekking reserve MIP Onttrekking reserve groot onderhoud bovengronds Totaal

Rekening 112 5.295 -498 -50 -157 -3.848 854

Verschil -112 0 -737 0 -2.965 -3.441 -7.255

Toelichting verschillen programma 12: Het verschil ten opzichte van de begroting betreft de toevoeging van € 112.000 aan de brede bestemmingsreserve voor de herfasering van de inzet van de WSW-ers voor het onderhoud in de wijken. In de begroting is de toevoeging voor hetzelfde bedrag negatief onder de baten opgenomen. In 2009 is er in totaliteit € 7,4 miljoen aan verschillende reserves minder onttrokken dan in eerste instantie was begroot. Hiervan is de volgende opstelling gemaakt: Brede bestemmingsreserve: - minder kosten Omgevingswerken Randstadrail € 849.000 - toevoeging WSW -/- € 112.000 Subtotaal € 737.000 Reserve MIP: - minder kosten Visie openbare ruimte € 282.000 - minder kosten Parkeervoorzieningen € 813.000 - minder kosten Afkoopsom Bentwoud € 1.870.000 Subtotaal € 2.965.000 Reserve groot onderhoud bovengronds: - minder kosten groot onderhoud bovengronds € 3.441.000 Totaal € 7.143.000 Voor het groot onderhoud bovengronds is in 2009 € 7,3 miljoen beschikbaar. Aan het eind van 2009 was hiervan nog ca. € 3,4 miljoen beschikbaar. • Met de in het Eerste Tussenbericht aangekondigde inhaalslag Openbare Verlichting (budget per 1/1 € 2,3 miljoen is een aanvang gemaakt, maar door langdurige ziekte van de beheermanager is het programma niet afgerond en is er nog ca. € 1,2 miljoen beschikbaar. Daarnaast blijkt uit trekproeven dat de lantarenpalen langer meegaan waardoor de noodzaak tot vervanging niet altijd aanwezig was.

Jaarstukken 2009

126

Programmarekening met toelichting Bij de komende herziening van het beheerplan wordt de theoretische levensduur geëvalueerd. Voor wegen geldt dat er fors is ingezet op de aanleg van asfalt en elementenverharding, in 2009 is in totaal ca. € 2,2 miljoen uitgegeven. In aantal gevallen moest evenwel worden gewacht met de aanleg van nieuwe bestrating omdat hier bijvoorbeeld de riolering nog wordt aangepakt en is er nog ca. € 1,1 miljoen beschikbaar. • Het restant van de nog per 31 december beschikbare middelen bestaat uit verkeerslichteninstallaties € 0,3 miljoen, groen € 0,45 miljoen, spelen € 0,25 miljoen en kunstwerken € 0,1 miljoen. Voor het groen geldt dat de offertes voor de groeiplantverbetering en vervanging van de boomgrond hoger zijn dan begroot en dat er nog wordt gezocht naar alternatieven. Voor spelen geldt dat met name door burgerparticipatie de aanleg is vertraagd. In het kader van de Visie Openbare Ruimte is voor het geven van een kwaliteitsimpuls aan de wijkparken en de aanpak van hotspots voor de jaarschijf 2009 € 0,3 miljoen beschikbaar gesteld. In 2009 is vooral gewerkt aan de planvorming voor het Binnenpark. De plannen worden samen met de burgers ontwikkeld en het merendeel van deze jaarschijf zal in 2010 worden besteed (€ 282.000). Ten tijde van het Tweede Tussenbericht was voorzien dat een belangrijk gedeelte van de beschikbaar gestelde € 937.000 voor nieuwe parkeerplaatsen in de wijken in afwachting van de actualisatie van de Parkeernota zou worden doorgeschoven naar 2010 en 2011. De geactualiseerde parkeernota wordt in 2010 ter vaststelling aan het College en de raad aangeboden. Na vaststelling worden de nieuwe programma’s per jaarschijf bepaald waarna gestart kan worden met de voorbereiding en realisatie. Per ultimo 2009 is nog € 813.000 beschikbaar. Bij de actualisatie van het Tweede Tussenbericht is medegedeeld dat de onderhandelingen over de gemeentelijke bijdrage in het onderhoud en de aanleg van het aan te leggen Bentwoud van € 1.870.000 nog niet zijn afgerond. Dit is opgenomen in de begroting 2010. Het bedrag van € 849.000 voor de afronding van de omgevingswerken van de Randstadrail is, in afwachting van subsidieonderhandelingen, naar 2010 overgeheveld. In de Actualisatie Tweede Tussenbericht van 26 januari is gemeld dat er € 940.000 zou worden overgeheveld. De overige onttrekking bestaat uit de eerder genoemde storting aan de brede bestemmingsreserve van - € 112.000 (zie toevoegingen) die negatief onder de baten is opgenomen. •

•

•

•

•


Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Toevoeging brede bestemmingsreserve Toevoeging reserve algemeen dekkingsmiddel Toevoeging vrij inzetbare reserve Toevoeging reserve inflatiecorrectie Toevoeging reserve MIP Toevoeging reserve frictieverschillen Oosterheem Toevoeging egalisatiereserve BCF Toevoeging reserve groot onderhoud ambtelijke huisvesting Toevoeging reserve kunstopdrachten Toevoeging reserve normalisering afschrijvingstermijnen schoolgeb. Toevoeging reserve welzijnsvoorzieningen (a.g.v. groei) Oosterheem Toevoeging reserve egalisatie investeringen schoolgebouwen Toevoeging reserve investeringen voor sportverenigingen Toevoeging reserve beeldende kunst in de openbare ruimte Toevoeging reserve groot onderhoud buitensportaccommodaties Toevoeging reserve groot onderhoud welzijnsacc. / subres. soc-cultacc. Toevoeging reserve groot onderhoud welzijnsacc. / subres. sportacc. Toevoeging reserve investeringsimpuls amateurverenigingen Toevoeging reserve groot onderhoud bovengronds Toevoeging reserve Duurzaam Zoetermeer Onttrekking vrij inzetbare reserve Onttrekking reserve inflatiecorrectie Onttrekking reserve MIP Onttrekking reserve frictieverschillen Oosterheem Onttrekking egalisatiereserve BCF Totaal

Begroting na wijziging 120 1.178 5.035 3.560 3.950 2.410 30 32 16 44 33 225 2 0 121 107 6 16 3.319 8 -7.437 -4.475 -1.363 -1.354 -1.478 4.105

Rekening 120 1.178 5.035 4.422 3.950 2.410 27 32 0 44 32 207 2 14 0 32 38 14 3.510 27 -7.437 -4.475 -1.363 -1.354 -1.473 4.992

Verschil 0 0 0 -862 0 0 3 0 16 0 1 18 0 -14 121 75 -32 2 -191 -19 0 0 0 0 -5 -887

Toelichting verschillen Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien: De hogere toevoeging aan diverse reserves van € 882.000 komt door andere rentetoerekening. 127

Jaarstukken 2009

Programmarekening met toelichting Resultaat ná bestemming De primitieve begroting 2009 (voor wijziging) sloot met een (exploitatie)resultaat (ná bestemming) van € 0. In 2009 is de raad tweemaal door middel van een Tussenbericht geïnformeerd over de uitvoering van de begroting. Het Eerste Tussenbericht (over de eerste vier maanden) is in de raad van 6 juli behandeld en de Tweede (over de eerste acht maanden) in de raad van 12 oktober. In het Tweede Tussenbericht is een batig rekeningsresultaat na bestemming van € 356.000 geprognosticeerd. Dit saldo bestaat uit begrotingswijzingen en meldingen. In een memo van 26 januari 2010 (actualisatie Tweede Tussenbericht) aan de raad is de verwachting van het rekeningsresultaat (per december 2009) bijgesteld naar € 2.138.000 batig. De begroting na alle wijzigingen laat uiteindelijk een batig resultaat na bestemming zien van € 2.276.000. Het gerealiseerde resultaat ná (geautoriseerde) bestemming is afgerond € 3.831.000 batig en is afzonderlijk op de balans opgenomen als onderdeel van het eigen vermogen.

Overzicht van de algemene dekkingsmiddelen (voor wat de baten betreffen) Begroting Algemene dekkingsmiddelen voor wijz. (1) na wijz. (2) Lokale heffingen waarvan besteding niet gebonden is 29.325 29.325 Algemene uitkering uit het gemeentefonds Dividend

Saldo compensabele BTW en uitkering BTWcompensatiefonds Overige algemene dekkingsmiddelen Totaal

bedragen x € 1.000

Rekening (3)

Verschil (3) – (2)

29.184

-141

120.685

120.361

120.842

481

4.004

4.004

3.186

-818

0

0

0

0

25.229 179.243

28.177 181.867

28.852 182.064

675 197

Toelichting: Lokale heffingen waarvan de besteding niet gebonden is Lokale heffingenbesteding niet gebonden


Begroting voor wijz. (1) na wijz. (2)

Onroerende-zaakbelastingen

Rekening (3)


28.616

28.617

28.501

-116

Hondenbelasting

435

434

437

3

Toeristenbelasting

241

241

198

-43

33 29.325

33 29.325

48 29.184

15 -141

Precariobelasting Totaal

Onroerende-zaakbelastingen Dit betreft de belasting voor het eigenarendeel van de OZB op woningen en niet-woningen en het gebruikersdeel van de OZB op niet-woningen. De OZB-opbrengst over 2009 bedraagt € 28,5 miljoen. Dat is € 80.000 lager dan de begroting na wijziging. Over oude jaren is ten gunste van 2009 een (niet begrote) negatieve opbrengst (door verminderingen) gerealiseerd van € 36.000. Hondenbelasting De opbrengst hondenbelasting bedraagt over 2009 € 441.000; ten opzichte van de begroting na wijziging een klein voordeel van € 7.000 door toename van het aantal honden. Over oude jaren is ten gunste van 2009 nog een (niet begrote) negatieve opbrengst door verminderingen gerealiseerd van € 4.000. Toeristenbelasting Ten opzichte van de begroting na wijziging is een minderopbrengst van € 43.000 gerealiseerd door minder overnachtingen dan begroot. De verwachting is dat deze minderopbrengst, veroorzaakt door de financiële crisis, van tijdelijke aard is en dat het aantal overnachtingen vanaf 2010 weer zal aantrekken. Precariobelasting De gerealiseerde opbrengst over 2009 is € 11.000 hoger dan geraamd. Over oude jaren is ten gunste van 2009 nog een (niet begrote) opbrengst gerealiseerd van € 4.000. Algemene uitkering uit het gemeentefonds In verband met de economische crisis heeft het Rijk in april 2009 met de VNG een akkoord bereikt om de Gemeentefonds-methodiek van “samen trap op, samen trap af” tijdelijk te verlaten. Dat geldt voor de accressen van het Gemeentefonds van 2009 tot en met 2011. De uitkering over 2009 van € 120 miljoen is gebaseerd op de in december 2009 van het Ministerie van

Jaarstukken 2009

128

Programmarekening met toelichting BZK ontvangen circulaire en een inschatting van het nog te ontvangen bedrag. Deze uitkering is € 80.000 meer dan geraamd was in de begroting na wijziging. Wegens afrekeningen over oude jaren (2007 en 2008) is in 2009 per saldo nog € 400.000 ontvangen van het Rijk. Hiervoor was niets begroot. Wel is in het Tweede Tussenbericht en het memo van 26 januari 2010 aan de raad dit voordeel gemeld. Dividend



Dividend Aandelen NV Bank Nederlandse Gemeenten

Rekening (3)


6

6

5

-1

Aandelen en winstbewijzen ENECO

3.998

3.998

3.181

-817

Totaal

4.004

4.004

3.186

-818

Aandelen NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) De gemeente bezit 3.510 aandelen van de BNG à € 2,50 = € 8.775. De BNG heeft in 2009 van de nettowinst over 2008 van € 158 miljoen (over 2007 € 195 miljoen) 50% als dividend uitgekeerd aan de aandeelhouders. Dit komt neer op € 1,42 per aandeel (2007 € 1,75). Deze dividenduitkering heeft voor de gemeente Zoetermeer € 4.984 opgeleverd (over 2007 € 6.143) en is ten gunste van het boekjaar 2009 gebracht. Aandelen ENECO De gemeente bezit 2,34% van het aandelenkapitaal (116.280 aandelen). Eneco heeft in 2009 van het nettoresultaat over 2008 van € 272 miljoen, 50% (over 2007 55%) als dividend uitgekeerd aan de aandeelhouders. Dit komt neer op € 27,36 per aandeel (over 2007 € 42,71). Deze dividenduitkering heeft voor de gemeente Zoetermeer € 3.181.421 opgeleverd (over 2007 € 4.966.319) en is ten gunste van het boekjaar 2009 gebracht. Dit is € 817.000 lager dan begroot door (10%) lagere winst van Eneco en het verlagen van de winstuitkering van 55% naar 50%. Saldo compensabele BTW en uitkering BTW-compensatiefonds Met ingang van 2007 is de door het Rijk gehanteerde ‘vereveningsbijdrage’ komen te vervallen. Daardoor ontvangt de gemeente niet langer meer een lager bedrag dan het gedeclareerde bedrag. Overige algemene dekkingsmiddelen



Overige algemene dekkingsmiddelen Invordering belastingen

162

Leges WOZ-beschikkingen Bespaarde rente over eigen financieringsmiddelen

271

109

0

0

2

2

11.673

12.242

569

235

235

235

0

11.432

16.106

16.101

-5

Afrondingsverschil Totaal

162


13.399

Rentevergoeding Grondbedrijf Verrekening reserves

Rekening (3)

1

1

1

0

25.229

28.177

28.852

675

De opbrengst invordering belastingen betreft vervolgingskosten. De berekende bespaarde rente over de eigen financieringsmiddelen (het eigen vermogen en de voorzieningen) voor 2009 is € 569.000 hoger dan geraamd uitgevallen door een combinatie van een hoger dan geraamde grondslag (saldi van de financieringsmiddelen op 1 januari (reserves inclusief de resultaatbestemming van het vorige boekjaar) en nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie die ten opzichte van de begroting iets lager uitkwamen. Deze rekeningsmethodiek is met ingang e van 2008 geautoriseerd op grond van raadsbesluit van 10 juli 2008 betreffende het 1 Tussenbericht 2008. De verrekeningen met reserves in de rekening 2009 betreffen onttrekkingen uit de: bedragen x € 1.000

vrij inzetbare reserve reserve inflatiecorrectie reserve MIP reserve frictieverschillen Oosterheem egalisatiereserve BCF afrondingverschil Totaal

€ € € € € € €

7.437 4.475 1.363 1.355 1.473 -2 16.101 129

Jaarstukken 2009

Programmarekening met toelichting Overzicht van de aanwending van het begrotingsbedrag voor onvoorzien In de primitieve begroting is in het Overzicht van de algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien een bedrag afgerond € 119.000 opgenomen voor onvoorziene uitgaven (gebaseerd op 119.340 inwoners x € 1). In het begrotingsjaar is er met één begrotingswijziging een bedrag van € 41.000 ten laste van deze post gebracht. Bij de jaarrekening resteert dus een bedrag van afgerond € 78.000. Datum raadsbesluit

Omschrijving

Begrotingsbedrag

13 nov. 2008

Primitieve begroting Gedeeltelijke dekking van extra budgetten voor: gemeenteraadsverkiezingen (€ 35.000) 12 okt. 2009 eenzaamheidsbestrijding (motie 11 VJD, € 3.000) burgerschap (motie 26 VJD, € 10.000) ‘de wereld draait door’ (motie 39 VJD, € 50.000) Resteert bij de jaarrekening

119.340

-41.000

78.340

Overzicht van topinkomens Op grond van de wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT) moet elke instelling die overwegend uit publieke middelen is gefinancierd, jaarlijks in de jaarrekening het belastbaar jaarloon per individuele functionaris met wie zij een arbeidsrelatie heeft op functienaam publiceren, indien dit belastbaar jaarloon uitgaat boven dat van de minister. Voor 2009 geldt dit voor zover de totale beloning hoger was dan € 188.000. Hieronder volgt het overzicht over 2009. Na vaststelling van de jaarstukken zal dit volgens de voorgeschreven wijze aan het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties worden gemeld. Functienaam Ontwerper

In dienst

Uit dienst

01-12-‘78 01-01-‘09

Totaal

Loon 2008

PensioenTotaal bijdrage ‘08 loon 2008

Loon 2009

Pensioenbijdrage ‘09

Afkoopsom

Pensioen- Totaal voorz. loon 2009

44.324

9.924

54.248

0

0

120.023

19.772

139.795

44.324

9.924

54.248

0

0

120.023

19.772

139.795

Uren per week

Toelichting: Het betreft een medewerker die na de ontslagdatum van 1-1-2009 in 2009 een afkoopsom van € 139.795 heeft ontvangen. Deze had in 2008 vermeld moeten worden. Met de medewerker is een afvloeiingsregeling getroffen. De afkoopsom betreft een voorziening voor een aanvulling op de FPU tot 65 jaar. De pensioenvoorziening betreft een aanvulling na de 65 jarige leeftijd.

Jaarstukken 2009

130

34

Programmarekening met toelichting Overzicht van de incidentele baten en lasten In de programmarekening van baten en lasten zijn de volgende incidentele baten en lasten begrepen. Dit zijn baten en lasten die zich gedurende maximaal drie jaar voordoen. Bij het bepalen hiervan is een ondergrens van € 100.000 aangehouden. Het overzicht van de incidentele baten en lasten is bedoeld om inzicht te geven of de rekening materieel sluitend is (structurele baten dekken de structurele lasten). Om de inzichtelijkheid te verbeteren zijn om die reden de baten en lasten die geen invloed hebben op zowel het begrotingssaldo als rekeningssaldo niet meegenomen in dit overzicht. Voorbeelden hiervan zijn grondexploitaties en eenmalige hogere of lagere lasten, die worden gecompenseerd door hogere of lagere baten of lagere of hogere stortingen in reserves. Overzicht incidentele baten en lasten (bedragen * € 1.000) Incidentele Baten lasten

Omschrijving 01 - Sociale voorzieningen Afwikkeling W-deel 2008 agv overgang kas- naar batenlasten stelsel 02 - Welzijn en zorg Afwikkeling oude jaren met m.b.t. gedeclareerde uren zorgaanbieder Afwikkeling balanspost voor de oudkomers Afwikkeling balanspost project de “de Witte Motor’ 03 - Natuur en milieu Extra kosten voor onderzoek milieuhandhaving 04 - Jeugd en onderwijs Afwaardering boekwaarde schoolgebouw Paltelaan (wegens sloop) 07 - Veiligheid Overgang naar de Veiligheidsregio 08 - Bestuur en dienstverlening Vervanging personeels- en salarissysteem Basisregistratie BAG en Personen Traineebeleid Arbeidsmarktcommunicatie Knelpunten Raad Kantoorautomatisering (WAUW3) Liquidatie-uitkering ivm opheffen IZA 09 - Inrichting van de stad Activeren van in erfpacht uitgegeven grond windmolen 11 - Wonen en bouwen Afrekening BWS voorgaande jaren 12 - Openbaar gebied Teruggave energieheffing voorgaande jaren Extra opbrengsten geometrische basisbestanden Algemeen dekkingsmiddel en onvoorzien Algemene verrekening met reserve MIP projecten Algemene verrekening met Vrij inzetbare reserve

-272 -318 -100 -230 155 109 196 145 187 288 160 250 410 1.546 612 135 576 170

1.867

1250 850

positief betekent een toename

131

Jaarstukken 2009

Balans met toelichting

3.4


3.4.1

Balans

bedragen x € 1.000 Ultimo 2009

ACTIVA

Ultimo 2008

Vaste activa 0

Immateriële vaste activa

0

a. Kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en het saldo van agio en disagio

0

0

b. Kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief

0

0 227.920

Materiële vaste activa

208.576

a. Investeringen met een economisch nut - gronden uitgegeven in erfpacht - overige investeringen met een economisch nut

5.334

3.976

222.586

204.600

b. Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut

0 17.071

Financiële vaste activa

18.919

a. Kapitaalverstrekkingen aan: 1. deelnemingen

9

9

2. gemeenschappelijke regelingen

0

0

3. overige verbonden partijen

0

0

1.667

2.134

2. deelnemingen

0

0

3. overige verbonden partijen

0

0

15.395

13.990

d. Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer

0

2.786

e. Bijdragen aan activa in eigendom van derden

0

0

b. Leningen aan: 1. woningbouwcorporaties

c. Overige langlopende leningen u/g

Totaal vaste activa

244.991

227.495

40.090

23.715

Vlottende activa Voorraden a. Grond- en hulpstoffen: 1. niet in exploitatie genomen bouwgronden 2. overige gronden hulpstoffen b. Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie c. Gereed product en handelsgoederen d. Vooruitbetalingen

17.980

8.310

195

9.450

16.879

976

5.036

4.979

0

0 15.917

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar c. Vorderingen op openbare lichamen d. Verstrekte kasgeldleningen e. Rekening-courantverhoudingen met niet financiële instellingen

72.874

4.387

2.887

0

60.000

58

260

f. Overige vorderingen

11.472

9.727

g. Overige uitzettingen

0

0 25.313

Liquide middelen Kas, banken girosaldi

25.313

Overlopende activa a. van Europese en Nederlandse overheidslichamen nog te ontvangen voorschotbedragen die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel b. overige nog te ontvangen bedragen en vooruitbetaalde bedragen die ten laste van volgende begrotingsjaren komen

5.199 5.199

30.762

20.742

3.145

2.337

27.617

18.405

Totaal vlottende activa

112.082

122.530

Totaal-generaal activa

357.073

350.025

Jaarstukken 2009

132


bedragen x € 1.000 Ultimo 2009

PASSIVA

Ultimo 2008

Vaste passiva 270.610

Eigen vermogen

256.267

a. Reserves: 1. Algemene reserves 2. Bestemmingsreserves b. Exploitatieresultaat na bestemming

43.568

43.248

223.211

211.463

3.831

1.556 30.013

Voorzieningen

4.759

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer a. Obligatieleningen b. Onderhandse leningen van: 1. binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen 2. binnenlandse banken en overige financiële instellingen 3. binnenlandse bedrijven 4. overige binnenlandse sectoren 5. buitenlandse instellingen, fondsen, banken, bedrijven en overige sectoren c. Door derden belegde gelden d. Waarborgsommen

29.840 5.701

0

0

0 1.924 0 2.784

0 2.197 0 3.460

0 0

0 0

51

44

Totaal vaste passiva

305.382

291.808

Vlottende passiva Netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar a. Kasgeldleningen b. Bank- en girosaldi c. Overige schulden

Overlopende passiva a. verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen, met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume b. van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren c. overige vooruit ontvangen bedragen die ten bate van volgende begrotingsjaren komen

Totaal vlottende passiva

25.491 4.000 0 21.491

27.498 6.000 0 21.498

26.200

30.719

14.333

14.670*

11.565

15.215

302

834*

51.691

58.217

Totaal-generaal passiva

357.073

350.025

Gewaarborgde geldleningen

732.163

797.625

1.061

953

Garantstellingen (bankgaranties)

* Na aanpassing omdat in de balans per eind 2008 de boekwaarde van onderdeel a. ten onrechte in onderdeel c. was begrepen.

133

Jaarstukken 2009


3.4.2

Toelichting op de balans

3.4.2.1 ACTIVA A.

VASTE ACTIVA

Materiële vaste activa Conform het BBV en in aansluiting daarop de Financiële verordening is hierbij onderscheid gemaakt naar investeringen met een economisch nut en investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut. Tevens is in de balans aangegeven welke gronden in erfpacht zijn uitgegeven. In de toelichting bij de reserves is vermeld uit welke bestemmingsreserves middelen zijn onttrokken voor de (gedeeltelijke) dekking van de kapitaallasten van geactiveerde investeringen. De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen: Boekwaarde x € 1.000 31-12-2009 31-12-2008 5.334 3.976 222.586 204.600 0 0

Omschrijving In erfpacht uitgegeven gronden Overige investeringen met een economisch nut Investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut Totaal

227.920

208.576

Toelichting in erfpacht uitgegeven gronden: Dit betreffen de gronden die in erfpacht uitgegeven zijn, waarvoor jaarlijks een canon in rekening wordt gebracht. Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de overige (geactiveerde) investeringen met economisch nut weer: Omschrijving Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen Grond-/weg-/waterbouwkundige werken Vervoermiddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiële vaste activa Totaal


Boekw. Investe- Desin- Afschrij- Bijdragen Afwaar- Boekw. 31-12-08 ringen vestering vingen derden deringen 31-12-09 28.642 3.267 201 31.708 1.345 1.344 1 143.514 19.484 316 4.343 289 158.050 7.134 2.620 640 479 8.635 2.808 936 530 4 3.210 12.372 2.503 1.798 149 12.928 8.785 773 14 1.490 8.054 204.600

29.583

2.515

8.640

442

222.586

Toelichting: De belangrijkste (groter dan € 250.000) geactiveerde investeringen met een economisch nut (vermeerderingen) in 2009 waren: Omschrijving Realisatie voorzieningencluster onderwijs/sport/kinderopvang in Oosterheem Zuid Aanleg voetbalcomplex DSO Bentwoud Realisatie Brede School Palenstein Realisatie Stadsboerderij met wijktuin in Oosterheem Vervanging Werkplekautomatisering (Wauw 3) Uitgifte/herwaardering erfpachtsgronden Herbouw Vrije School Aanpassing/renovatie schoolgebouw Oostergo 31 Uitbreiding/renovatie Erasmuscollege Aankoop W.A.plantsoen 1/nieuwbouw Wilhelminaschool Aanleg voetbalcomplex SV Oosterheem Buytenpark Voorbereidingskrediet welzijnsvoorzieningen Paltelaan Tijdelijke huisvesting Alfrink College Ondergronds containers kunststof verpakkingsafval in O’heem deelplan 3 + Centrum

Jaarstukken 2009

134

Bedragen x € 1.000 7.567 6.121 2.987 2.175 2.156 1.358 933 671 667 650 560 528 372 293

Balans met toelichting In 2009 hebben op de boekwaarde van de volgende vaste activa desinvesteringen wegens afstoten of (gedeeltelijke) buitengebruikstelling, plaatsgevonden: Omschrijving Voormalige Rode Kruisgebouw W.A. Plantsoen 1 wegens sloop Panden Delftsewallen 13/14/15 (voorm. Gasfabriekterrein) i.v.m. inbreng in grondexploitatie Voormalige wijkcentrum Rakkersveld 8 i.v.m. sloop i.h.k.v. Brede School Palenstein Schoolgebouw Paltelaan 3 wegens sloop Voetbalcomplex DSO in van Tuyllsportpark i.v.m. buitengebruikstelling Inrichting loopbaancentrum i.v.m. opheffing

Bedragen x € 1 201.232 1.343.670 135.397 109.312 711.175 14.381

Onder bijdragen van derden zijn de bijdragen van derden opgenomen, die direct gerelateerd zijn aan de geactiveerde investering. Een bijdrage van € 150.000 van het Regionaal Samenwerkingsverband VO/SVO Zoetermeer voor de aanpassing van het schoolgebouw Oostergo 31. Diverse bijdragen voor de realisatie van de Stadsboerderij in Oosterheem bijdragen: totaal € 139.047. Een subsidie ad € 4.000 van het Stadsgewest Haaglanden in de aanschaf van vier aardgasvoertuigen. Een subsidie ad € 148.874 van Interreg IV B voor het Interregionaal project Zoetermeer Encourage. (investering in de duurzame energievoorziening (warmte en koudeopslag) in Oosterheem). In 2009 hebben geen afwaardering wegens duurzame waardeverminderingen plaatsgevonden. In 2009 zijn geen investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut geactiveerd. De betreffende investeringen zijn rechtstreeks ten laste van de exploitatie (programma’s) gebracht en gedekt uit bestemmingsreserves. Financiële vaste activa De kapitaalverstrekking aan deelnemingen betreft de aandelen van de NV Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). De gemeente bezit hiervan 3.510 aandelen à € 2,50 = € 8.775. De BNG heeft in 2009 van de nettowinst over 2008 van € 158 miljoen (over 2007 € 195 miljoen) 50% als dividend uitgekeerd aan de aandeelhouders. Dit komt neer op € 1,42 per aandeel (2007 € 1,75). Deze dividenduitkering heeft voor de gemeente Zoetermeer € 4.984 opgeleverd (over 2007 € 6.143) en is ten gunste van het boekjaar 2009 gebracht. Hiernaast bezit de gemeente nog de volgende aandelen die in de balans tegen € 0,00 zijn gewaardeerd: Aandelen ENECO De gemeente bezit 2,34% van het aandelenkapitaal (116.280 aandelen). Eneco heeft in 2009 van het nettoresultaat over 2008 van € 272 miljoen, 50% (over 2007 55%) als dividend uitgekeerd aan de aandeelhouders. Dit komt neer op € 27,36 per aandeel (over 2007 € 42,71). Deze dividenduitkering heeft voor de gemeente Zoetermeer € 3.181.421 opgeleverd (over 2007 € 4.966.319) en is ten gunste van het boekjaar 2009 gebracht. Zoetermeer is voornemens om de aandelen te verkopen zodra zich een goede mogelijkheid voordoet. Dunea (voormalig NV Duinwaterbedrijf Zuid-Holland (DZH)) De gemeente bezit 391.934 aandelen à € 5. Dunea keert geen winst of dividend uit aan de aandeelhouders. BV Coördinatie Afvalverwijdering Zuid-Holland (CAZH) De gemeente bezit 100 aandelen van nominaal € 45,38. CAZH keert geen winst of dividend uit aan de aandeelhouders. DataLand B.V. De gemeente bezit 57.504 aandelen van Dataland à € 0,10. De gemeente ontvangt 20% van de opbrengst van DataLand wanneer deze de gegevens van de gemeente levert aan afnemers. Bovendien deelt de gemeente mee in de winst die de stichting van de BV ontvangt. In 2009 is een bijdrage van € 446 ontvangen, zijnde het saldo van de verstrekkingsbijdrage 2007 en 2008 minus de bijdrage aan kwaliteitsmanagement 2009. De verwachte winstuitkering is niet bekend. Leningen aan woningbouwcorporaties. Dit betreft de schuldrest van een in 1992 verstrekte lening van ruim € 6 miljoen aan de Vestia Groep (v/h Stichting Verantwoord Wonen). De lening is verstrekt voor de financiering van de overname van het gemeentelijk woningbedrijf. De lening loopt t/m 2012. Voor de lening wordt een rentevergoeding ontvangen van 9%.

135

Jaarstukken 2009

Balans met toelichting Het verloop van de verstrekte overige langlopende geldleningen is als volgt: Omschrijving Startersleningen

Boekwaarde 31-12-2008 3.972

Stichtingen en verenigingen

Vermeerderingen 1.494

18

Bankinstellingen Totaal

10.000 13.990

1.494


Boekwaarde 31-12-2009 80 5.386

Aflossing

9

9

89

10.000 15.395

Toelichting: Startersleningen In 2009 zijn via het Stimuleringsfonds Vereniging Nederlandse Gemeenten (SVn) 37 startersleningen (gedeelte van de hypotheek van een particulier voor het kopen van een huis) verstrekt voor in totaal € 1.493.870. Per eind 2009 staat er voor afgerond € 5,5 miljoen aan leningen uit (154 leningen). De starterslening is bij aanvang renteloos en aflossingsvrij. Vanaf het vierde jaar wordt door de SVn een marktconform rentepercentage gehanteerd gebaseerd op 15 jaar vast en aflossing op basis van annuïteiten. In 2009 zijn drie aflossingen binnen gekomen, waarvan twee vervroegd voor een bedrag van € 80.233. Stichtingen en verenigingen Dit betreft één aan een stichting verstrekte lening die in 2010 moet zijn afgelost. Banken Dit betreft een deposito dat in 2009 bij een Nederlandse bankinstelling, die minimaal een A-status heeft, is uitgezet. In 2013 valt dit bedrag vrij. Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Dit betreffen de langlopende vorderingen op grond van het Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS). De BWS regeling wordt geheel gefinancierd door derden (Haaglanden/Ministerie VROM). De ontvangst vanuit derden en de uitbetaling aan subsidiënten (m.n. woningcorporaties) vindt niet op hetzelfde tijdstip plaats. Tegenover de BWS-vorderingen staan ook BWS-schulden die onder de balanspost vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer en overlopende passiva (fonds BWS) zijn opgenomen. De langlopende vordering die aan het begin van het jaar € 2,786 miljoen bedroeg is in 2009 afgekocht. In totaal is € 2,853 miljoen ontvangen. De financiële afwikkeling, die gedeeltelijk door tussenkomst van het Stadsgewest Haaglanden loopt, is nog niet afgerond. Naar verwachting zal deze in 2010 plaatsvinden. Om deze reden is het in het Tweede Tussenbericht aangekondigde raadsvoorstel nog niet gemaakt.

Jaarstukken 2009

136


B.

VLOTTENDE ACTIVA

De voorraden bestaan uit:

boekwaarde x € 1.000

Omschrijving a. Grond- en hulpstoffen

eind 2009

eind 2008

17.980

1°. Niet in exploitatie genomen bouwgronden 2°. Overige gronden hulpstoffen a. Herontwikkelingen percelen Grondbedrijf b. Magazijnen en overige voorraden Subtotaal b. Onderhanden werk

0 195 195 16.869 10 16.879 5.036 0 40.090

1°. Bouwgrond in exploitatie 2°. Overige onderhanden werken Subtotaal c. Gereed product en handelsgoederen d. Vooruitbetalingen Totaal

8.310 9.265 185 9.450 976 0 976 4.979 0 23.715

Toelichting: a.1°. Niet in exploitatie genomen bouwgronden. Deze categorie bevat twee groepen (bedragen x € 1.000): Projecten in voorbereiding € 12.357 Overige complexen € 5.623 Projecten in voorbereiding Voor de projecten in voorbereiding is een krediet beschikbaar gesteld door de raad om (naast de reeds per 1 januari 2009 aanwezige boekwaarde) voorbereidende kosten te maken. Op basis van de verwachting dat de kosten door toekomstige opbrengsten worden goedgemaakt, nadat de raad definitief heeft besloten dat het project uitgevoerd wordt, worden de kosten geactiveerd. Wanneer niet zeker is, dat de kosten worden goedgemaakt door toekomstige opbrengsten, worden de kosten ten laste van de reserve MIP gebracht. Om de boekwaarde inzichtelijk te houden, zijn deze bijdragen uit de reserve MIP gestort in de voorziening nadelige complexen Grondbedrijf. Dit deel van de voorziening is in de balans in mindering gebracht op de boekwaarde. De boekwaarde in de balans bedraagt daarom € 12.517.000 - € 160.000 = € 12.357.000. bedragen x € 1.000

Complex 21 Snowworld / Buytenpark 23 Zorghart 35 Nieuwe Driemanspolder 37 Boerhaavelaan 38 Rokkeveenseweg (voorheen Numico-terrein) 53 Paltelaan 57 Tweede Stationsstraat (Driesen buizen) 62 Westelijke Entree 72 Kwadrant en Van Tuyllpark 88 Brug Westerpark - Nieuwe Driemanspolder 94 Investeren in Seghwaert Totaal

boekwaarde voorziening 111 91 433 42 60 31 117 90 607 10.701 286 100 8 0 12.517 160

Over bovenstaande projecten is gerapporteerd in de Voortgangsrapportage projecten Grondbedrijf, peildatum 1 januari 2010, raadbesluit 1 maart 2010. Overige complexen De eigendommen die nog niet projectmatig ter hand zijn genomen zijn geactiveerd tegen de verwervingsprijs waarbij rente en kosten worden bijgeschreven zolang de boekwaarde de marktwaarde niet overstijgt. De specificatie van de boekwaarde per eind 2009 is als volgt. Complex 4 Voorweg 170 + 170b 28 Rokkeveenseweg zuid 104 (Lactohoeve) 33 Rottezoom (140 Morgen)

Boekwaarde x € 1.000 15 1.549 2.187

137

Jaarstukken 2009


Complex 59 Woonhart 2 68 Dorpsstraat 165 / 167 70 Tweede Stationsstraat 239 – gekraakt 84 Abrikozengaarde 26 85 Bladgroen 4 90 Justus van Effenhove 91 Ontwikkelrecht Plas van Poot 92 Spazio 2 Totaal

Boekwaarde x € 1.000 156 10 22 127 169 204 130 1.054 5.623

a.2°.a. Overige gronden hulpstoffen / herontwikkelingen percelen Grondbedrijf De herontwikkelingen percelen Grondbedrijf zijn in 2009 als subcategorie gevoegd onder niet in exploitatie genomen bouwgronden. Daarmee is een logische indeling ontstaan, waarbij binnen de niet in exploitatie genomen bouwgronden onderscheid wordt gemaakt tussen projecten in voorbereiding en overige complexen, afhankelijk of de raad een fasekrediet beschikbaar heeft gesteld om voorbereidende kosten te maken. a.2°.b. Overige gronden hulpstoffen / magazijnen en overige voorraden. Deze voorraden bestaan uit: Omschrijving Onderdelenmagazijn autowerkplaats afd. Afvalinzameling Voorraad dieselolie afd. Afvalinzameling Magazijn technisch beheer en onderhoud accommodaties Totaal


eind 2009 102 8 85 195

eind 2008 102 17 66 185

b.1°. Onderhanden werk / bouwgrond in exploitatie Deze categorie betreft de projecten in uitvoering. Ofwel de “lopende grondexploitaties”. Het zijn de projecten waarvoor de raad de begroting voor de volledige looptijd heeft vastgesteld. Bij raadsbesluit van 1 maart 2010 is met de begrotingswijziging bij de Voortgangsrapportage projecten Grondbedrijf de actuele raming van kosten en opbrengsten in de begroting opgenomen, gebaseerd op de situatie per 1 januari 2010. De boekwaarde van deze complexen is minder relevant, omdat op basis van de actuele contante waarde (boekwaarde plus toekomstige kasstromen contant gemaakt) ófwel de prognose van de toekomstige winstnemingen is begroot, ófwel de voorziening nadelige complexen daarmee in overeenstemming is gebracht. Dit deel van de voorziening is in de balans in mindering gebracht op de boekwaarde. De boekwaarde in de balans bedraagt daarom € 46.533.000 - € 29.664.000 = € 16.869.000. Specificatie per eind 2009:


Complex 3 Vestia Dorp / Irenelaan / Zeeheldenbuurt 5 Dwarstochten 10 Rokkeveen kantoren 11 Lansinghage 15 Bellamyhove 18 Oosterheem 20 Zegwaartseweg Noord 22 Gasfabriekterrein Delftsewallen 26 Centrum-Oost 27 Winkelcentrum Vijverhoek 29 Restgronden afgesloten complexen 32 Van Leeuwenhoeklaan 34 Gronden Benthuizen - DSO velden 42 Palenstein 45 Bouwen voor Buytenwegh 52 Culturele As 55 Uitbreiding Van Uden 86 Derde Stationsstraat 369 - Watertoren 93 Vernieuwen winkelcentrum De Vlieger

Jaarstukken 2009

boekwaarde voorziening -212 6.187 -1.324 653 -44 29.251 894 1.880 2.218 1.121 477 152 -2.677 2.693 1.173 207 5.137 20.026 958 1.303 6.094 80 -14 -37 0

138


Complex Afrondingsverschil Totaal

boekwaarde voorziening 1 46.533 29.664

c. Gereed product en handelsgoederen Deze voorraden bestaan uit:


Omschrijving Kantoorgebouw De Meander Overige voorraden Totaal

eind 2009 4.975 61 5.036

eind 2008 4.945 34 4.979

Kantoorgebouw De Meander wordt namens de gemeente verhuurd. Een taxatie uit 2008 bevestigt dat de waarde van het gebouw € 5,0 miljoen bedraagt. Over het jaar 2009 zijn de kosten en opbrengsten met elkaar in evenwicht en is de boekwaarde vrijwel onveranderd. De uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar bestaan uit: boekwaarde x € 1.000

Omschrijving a. Vorderingen op openbare lichamen b. Verstrekte kasgeldleningen c. Rekening-courantverhoudingen met niet-financiële instellingen d. Overige vorderingen

eind 2009 4.387 0 58

eind 2008 2.887 60.000 260

1.990 1.902 3.569 3.999 0 928 5.913 2.898 11.472 9.727 0 0 15.917 72.874

1° Belastingen 2° Uitkeringsadministratie (afdeling WZI) 3° Grondbedrijf 4° Overige Subtotaal e. Overige uitzettingen Totaal

Toelichting: a.

Vorderingen op openbare lichamen

Omschrijving Ministeries Provincie / gemeenten Stadsgewest Haaglanden Politie Haaglanden Stadsregio Rotterdam Bedrijvenschap Hoefweg Gemeenschappelijke regeling Bleizo Hoogheemraadschap / waterschap Totaal

Bedragen x € 1.000 126 580 476 9 2.864 65 140 127 4.387

De vordering op Provincie / gemeenten betreft vooral een bijdrage voor de jeugwerkloosheid en een vergoeding i.v.m. de afwikkeling samenwerkingsovereenkomst Driehoek Benthuizen. De vorderingen op het Stadsgewest Haaglanden betreffen vooral subsidie voor het verkeersveiligheidsproject “Aanpak vier kruispunten Aziëweg” (€ 320.000) en een bijdrage in de kosten van bewaakte fietsenstallingen op de haltes Driemanspolder en Centrum-West (€ 120.000). De vordering op Stadsregio Rotterdam betreft 70% subsidievoorschot voor het project Oostweg-Afrikaweg aansluitingen A12 Zoetermeer. e Per eind februari 2010 was ongeveer 1/4 deel van de vorderingen op openbare lichamen ontvangen. c. Rekening-courantverhoudingen met niet-financiële instellingen Dit betreft een rekening-courant overeenkomst met de stichting Stimuleringsfonds Nederlandse Gemeenten (SVn), waar de startersleningen worden geadministreerd. Via deze rekening-courant worden de kosten (rentelast over de uitgezette middelen en beheervergoeding) en opbrengsten van de startersleningen verrekend. d.1°. Overige vorderingen / belastingen Met betrekking tot de belastingjaren 2001 tot en met 2009 staat per eind 2009 nog een totaalbedrag van 139

Jaarstukken 2009

Balans met toelichting bijna € 2,1 miljoen (eind 2008 bijna € 2 miljoen) open (excl. interne aanslagen). Van dit bedrag is afgerond € 116.000 als dubieus aangemerkt en op de balans verrekend met de daarvoor getroffen voorziening dubieuze belastingdebiteuren. d.2°. Overige vorderingen / uitkeringsadministratie Deze vorderingen per eind 2009 hebben vooral betrekking op vorderingen op bijstandscliënten van sociale voorzieningen (€ 15,3 miljoen). Blijkens een analyse wordt van dit debiteurensaldo ingeschat dat € 11,7 miljoen niet invorderbaar is. Voor dit bedrag is een voorziening dubieuze bijstandsdebiteuren getroffen. Op de balans is deze voorziening verrekend met de betreffende vorderingen. d.3°. overige vorderingen / Grondbedrijf In verband met de integratie van het Grondbedrijf in de hoofdadministratie zijn vanaf 2009 de vorderingen van het Grondbedrijf ondergebracht in “overige” vorderingen van de gemeente (onderdeel d.4°). d.4°. overige vorderingen / overige De overige posten per eind 2009 betreffen: Omschrijving Vijf legesaanslagen bouwvergunningen Parkeerbijdrage samenwerkingsovereenkomst Palenstein Erfpachtcanon uitgegeven gronden Nota kosten bouwrijpmaken Centrumplan Oosterheem Deel brandverzekeringsuitkering Vrije School e Grafrechten (4 kwartaal) via Monuta Claim i.v.m. Onderhoud/opleveren wijk Seghwaert/Noordhove Verhuur gemeentelijk accommodaties (van Welzijn, afdeling V&A) Rente van een gemeentelijke lening aan een woningbouwvereniging Optievergoedingen voor grondverkopen Btw over in erfpacht uitgegeven grond Doorberekening elektriciteitskosten verhuurde gemeentelijk accommodatie Overig (circa 1.700 openstaande nota’s < € 100.000) Totaal

Bedragen x € 1.000 1.730 678 482 387 340 194 180 175 150 120 116 106 2.107 6.765

Van dit bedrag wordt € 852.000 als dubieus aangemerkt en is op de balans verrekend met de daarvoor getroffen voorziening dubieuze debiteuren (incl. Grondbedrijf). Per eind februari 2010 was ruim de helft van de vorderingen ontvangen. De liquide middelen bestaan uit:


Omschrijving a. Kassaldi b. Banksaldi c. Postbanksaldi Totaal

eind 2009 49 25.217 47 25.313

eind 2008 64 5.075 60 5.199

Toelichting: In de banksaldi per eind 2009 is € 25 miljoen aan kortlopende deposito’s begrepen, die uitgezet zijn bij Nederlandse bankinstellingen, die minimaal een A-status hebben. De overlopende activa bestaan uit:


Omschrijving a. Van Europese en Nederlandse overheidslichamen nog te ontvangen voorschotbedragen die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel b. Overige nog te vorderen (nog te ontvangen) bedragen c. Vooruitbetaalde bedragen Totaal

Jaarstukken 2009

140

eind 2009 eind 2008 3.145

2.337

22.402 5.215 30.762

16.816 1.589 20.742

Balans met toelichting Toelichting: a.

van Europese en Nederlandse overheidslichamen nog te ontvangen voorschotbedragen die ontstaan door voorfinanciering op uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel Verloopoverzicht per uitkering: bedragen x € 1.000 Saldo 01-01-2009

Uitkering 1. Senter Novem / BANS klimaat vervolgregeling 2. Senter Novem / subsidie aanpak zwerfafval 3. SGH (= StadsGewest Haaglanden) / subsidie BLS Vinac

Toevoegingen

Ontvangen Saldo bedragen 31-12-2009

7

7

0

25

25

0

517

152

4. SGH / subsidie reconstr. kruispunt Edison-Stephensonstraat

517* 131

152

131

0

5. SGH / subsidie reconstructie Parkdreef incl. fietspaden

157

157

0

6. SGH / subs. fietsproj. Boerhaave-/Ierlandlaan, M’brug – Europaw.

127

127

0

7. SGH / subsidie fietsproject Stolberglaan/Paltelaan

153

153

0

8. SGH / subsidie fietsproject aanp. kruispunt Ierlandlaan-Voorweg

19

19

0

9. SGH / subs. fietsproj. Lansinghage-/Vernispad - Brede Akkerpad

35

35

0

10. SGH / subsidie autoproject Oost-/Afrikaweg aansluit. A12 Z’meer

455*

455

0

11. SGH / subsidie reconstructie van Doornenplantsoen

400

400

0

12. SGH / subsidie aanpak vier kruispunten Aziëweg

311

311

0

13. Ministerie VROM / Impulsbudget halte Palenstein

158

158

14. SGH / subsidie aansluiting A12

982

982

15. SGH / subsidie aansluiting fietspaden A12

139

139

16. SGH / subsidie oph. busstation Centrum-West

319

319

1.058

1.058

17. SGH / subsidie verlengde Oosterheemlijn 18. SGH / subsidie fietsproject Golfpark-Nutricia

119

119

19. SGH / subsidie toegankelijkheid openbaar vervoer

86

86

20. SGH / subsidie Bomanshove

25

25

21. SGH / subsidie NMZ (Nota Mobiliteit Zoetermeer) 22. SGH / wachtijdvoorspellers 23. Provincie Zuid-Holland / ISV II

3

3

10

10

94

Totaal

2.337

3.145

94 2.337

3.145

* In de jaarrekening 2008 heeft per abuis een verschuiving van € 34.000 tussen deze twee uitkeringen plaatsgevonden.

b. Overige nog te vorderen (nog te ontvangen) bedragen De hierin begrepen posten per eind 2009 groter dan € 0,5 miljoen betreffen: € 15,5 miljoen afrekening fiscale en compensabele btw 2009 (op grond van gedane aangifte en jaaropgaaf aan de belastingdienst), € 1 miljoen voor nog op te leggen OZB-aanslagen over de jaren 2008 en 2009, € 0,6 miljoen wegens eigen bijdrage CAK en € 1,2 miljoen i.v.m. besluit woninggebonden subsidies van het Stadsgewest Haaglanden. c. Vooruitbetaalde bedragen Per eind 2009 betreffen dit voornamelijk vooruitbetaalde onderhoudscontracten, abonnementskosten, subsidies en bijdragen. Hierin is o.a. de eerste voorschotbijdrage 2010 aan de Veiligheidsregio Haaglanden van € 4,159 miljoen begrepen.

141

Jaarstukken 2009


3.4.2.2 PASSIVA A. EIGEN VERMOGEN Het eigen vermogen bestaat uit de reserves en het resultaat van de rekening van baten en lasten na bestemming. Volgens het BBV mogen mutaties in reserves uitsluitend bij wijze van resultaatbestemming (via de exploitatie) worden gemuteerd. In verband met de begrotingsrechtmatigheid zijn reservemutaties slechts in de jaarrekening (realisatie) verantwoord indien daarvoor expliciet bij de begroting of begrotingswijziging autorisatie door de raad is verleend en voor zover ook nodig en tot maximaal het daarvoor gebudgetteerde bedrag. Uitzondering hierop zijn de volgende resultaatbestemmingen, die in de jaarrekening zijn verantwoord ongeacht de hiervoor begrote bedragen: De aan reserves toegevoegde rente, die gebaseerd is op de nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie en het daaruit voortvloeiende renteresultaat op de totale jaarrekening dat verrekend is met de rente egalisatiereserve. Dit is met ingang van 2008 geautoriseerd op grond van e raadsbesluit van 10 juli 2008 betreffende het 1 Tussenbericht. De (voorlopige) bestemming van het resterend resultaat van het Grondbedrijf (voor wat betreft de binnen programma 9 ondergebrachte grondbedrijfproducten 830.xx), dat in de jaarrekening voor 50% is toegevoegd aan de reserve MIP en voor 50% aan de reserve versterking financiële positie grondbedrijf. e Dit is vanaf 2008 geautoriseerd op grond van raadsbesluit van 17 november 2008 betreffende het 2 Tussenbericht. Voor zover een niet (toereikende) geautoriseerde reservemutatie toch nodig is, is deze opgenomen in het resultaatbestemmings- / dekkingsvoorstel bij de jaarrekening. Daarin komt ook de definitieve bestemming van het resterend resultaat van het Grondbedrijf (grondbedrijfproducten 830.xx) aan de orde. De groepsgewijze specificatie van het eigen vermogen is als volgt: Omschrijving Algemene reserves Bestemmingsreserves Totaal Reserves Batig resultaat rekening van baten en lasten Totaal eigen vermogen


eind 2009 43.568 223.211 266.779 3.831 270.610

Het eigen vermogen is in 2009 met € 14,3 miljoen toegenomen. In 2009 zijn de volgende nieuwe reserves ingesteld: 1. Reserve beeldende kunst in de openbare ruimte (raadsbesluit 11 mei 2009) 2. Reserve onderhoud beeldende kunst in de openbare ruimte (raadsbesluit 11 mei 2009) In 2009 zijn de volgende reserves opgeheven: Bij raadsbesluit van 4 juni 2009 (resultatendebat): 1. Reserve groot onderhoud sociaal-culturele accommodaties 2. Reserve groot onderhoud buitensport 3. Reserve ID-banen 4. Reserve exploitatietekort Palenstein (Grondbedrijf) Overig: 5. Reserve kunstopdrachten (raadsbesluit 11 mei 2009)

Jaarstukken 2009

142

eind 2008 43.248 211.463 254.711 1.556 256.267

Balans met toelichting Het verloop van de reserves is als volgt: Reserve

Bestemming ToevoeSaldo 01-01-‘09 resultaat gingen 2008

A. Algemene reserves: 1. Vrij inzetbare reserve 2.

Reserve inflatiecorrectie

3.

Reserve versterking fin. positie GB

4.

Reserve in verband met risico's GB

14.154

9.010

1.731

4.422

4.475

1.678

19.315

2.360

540

21.135

12.053

15.049

11.862

2.677

76.158

1.815

581

3.195

229

3.080

27

1.473

78

301

1.915

35.055

6.482

9.823

31.714

0

2.410

1.355

1.055

8.048 43.248

B. Bestemmingsreserves: 1. Reserve algemeen dekkingsmiddel

66.973

2.

Brede bestemmingsreserve

2.433

3.

Rente-egalisatie reserve

3.309

4.

Egalisatiereserve BCF

1.524

5.

Reserve flankerend beleid

6. 7.

Reserve meerjaren investeringsplan projecten (MIP) Reserve frictieverschillen Oosterheem

8.

Reserve Palenstein

9.

Reserve EU-initiatieven

12. Reserve welzijnsvoorzieningen (a.g.v. groei) Oosterheem 13. Reserve investeringen sportverenig.

bedragen x € 1.000 Verminderingen Saldo ivm dekking af- 31-12-‘09 schrijving activa

5.271

Totaal A. algemene reserves

10. Reserve groot onderhoud ambtelijke huisvesting 11. Reserve Integraal Veiligheidsbeleid

3.316

Onttrekkingen

13.731

1.024 3.316

-472

2.216

7.024 0

43.568

0

0

117

33

536

32

150 125

443

54

54

1.762

124

80

2

1.886 82

14. Reserve bevord. toegankelijkheid

230

97

133

15. Reserve kunstopdrachten

805

805

0

16. Reserve normalisering afschrijvingstermijnen schoolgebouwen 17. Reserve egalisatie investeringen schoolgebouwen 18. Reserve invest. impuls amateurver.

984

44

429

599

11.508

2.441

699

13.250

787

459

19. Reserve ESF 20. Reserve kinderopvang 21. Reserve Brede School 22. Reserve ID-banen 23. Reserve Vluchtelingen / asielzoekers 24. Reserve groot onderh. welzijnsacc. 25. Reserve beeldende kunst in de openbare ruimte 26. Reserve onderhoud beeldende kunst in de openbare ruimte 27. Reserve Tour de Force 28. Reserve startersleningen

84

1.162

43

1.105

172

172

1.148 0

0

1.288

-1.288

0

127 3.853

15

112

831

1.444

3.240

819

32

787

59

50

9

78

78

1.640

36

0 183

1.421

29. Reserve volkshuisvesting O’heem

2.495

750

809

30. Reserve mobiliteit

4.861

3.500

1.436

6.925

58.501

8.805

3.847

63.459

147

283

1.368

200

6.923

31. Reserve groot onderh. bovengronds 32. Bedrijfsvoeringsreserve VTA 33. Reserve Duurzaam Zoetermeer 34. Reserve nadelige complexen GB

2.436

300

300

1.504 0

35. Reserve strategische aankopen GB

7.123

36. Reserve expl. tekort Palenstein GB

0

0 0

Totaal B. Bestemmingsreserves

211.463

-1.760

40.642

25.823

1.311

223.211

Totaal alle reserves

254.711

1.556

52.695

40.872

1.311

266.779

143

Jaarstukken 2009

Balans met toelichting De resultaatbestemming van 2008 heeft plaatsgevonden op grond van het raadsbesluit van 4 juni 2009. Aan een deel van de reserves wordt rente toegevoegd. Een deel van de bespaarde rente over de eigen financieringsmiddelen is ingezet voor de exploitatie. Het resultaat na bestemming volgend uit de programmarekening 2009 is afzonderlijk in de balans vermeld als onderdeel van het eigen vermogen. Uit een aantal (mede) hiervoor gevormde bestemmingsreserves zijn middelen onttrokken voor de (gedeeltelijke) dekking van de kapitaallasten van geactiveerde investeringen (zie voorlaatste kolom van het verloopoverzicht). Als deze reserves voor een ander doel gebruikt gaan worden zal er in een andere wijze van dekking moeten worden voorzien. Hierna volgt een toelichting van de aard en de reden van elke reserve en de toevoegingen en onttrekkingen daaraan.

A1. Vrij inzetbare reserve De reserve is bedoeld om reservemiddelen waarop geen verplichting rust in beeld te brengen. Vanaf juli 2008 worden in deze reserve ook de afdrachten van het Grondbedrijf in het kader van de stadsuitleg gestort. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van reserve inflatiecorrectie i.v.m. afroming o.b.v. Voorjaarsnota 2007 (gefaseerde afroming in jaren 2007 t/m 2009, in totaal € 5,5 miljoen) Via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van reserve inflatiecorrectie i.v.m. afroming o.b.v. Voorjaarsnota 2008 (gefaseerde afroming in jaren 2008 t/m 2010, in totaal € 3 miljoen) Via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van reserve inflatiecorrectie i.v.m. afroming o.b.v. Najaarsnota 2009 (gefaseerde afroming in jaren 2009 t/m 2012, in totaal € 5 miljoen) Van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. kasschuif knelpunten raad (amendement J 8-11-2007) Van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. flankerend beleid Van progr. 9 i.v.m. grondexploitatie Oosterheem Via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van reserve MIP Van progr. 9 i.v.m. grondexploitatie Langsinhage Afrondingsverschil

Bedrag

Onttrekkingen in 2009 Via Overzicht alg. dekk.midd. naar reserve frictieverschillen O’heem (tbv dekking tekort O’heem ‘09) Via Overz. alg. dekk.midd. naar res. MIP i.v.m. Overschot weerstandscap. ‘10-‘12 (obv Najaarsnota ‘09) e Naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. dekking BCF-nadeel oude jaren (in 2009 3 termijn van 3) Naar div. programma’s i.v.m. budgetoverhevelingen van 2008 naar 2009 Via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar reserve MIP i.v.m. versterking reserve MIP Naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. Amendement C van 13 nov. 2008 Naar progr. 8 i.v.m. herfasering projectbudget BAG (van 2008 naar 2009) Naar programma 8 i.v.m. restant knelpunten raad deel 2009 (Amendement J van 8 november 2007) Via Overzicht alg. dekk.midd. naar reserve inflatiecorrectie ivm niet invoeren precario/reclamebelasting Naar programma 2 en 9 i.v.m. dekking kosten eetkeet Palenstein Naar programma 12 i.v.m. budgetoverheveling bijdrage DSW van 2008 naar 2009

Bedrag 2.410 2.300 1.500 1.187 400 367 250 221 185 140 50

1.000 1.000 2.000 600 250 190 185 45 1

A2. Reserve inflatiecorrectie Door afroming van de rentebijschrijving tot aan het inflatiepercentage komen middelen beschikbaar welke in de reserve worden gestort. De bespaarde rente over de eigen financieringsmiddelen wordt voor een gedeelte toegevoegd aan de reserves en de voorzieningen. Het restant wordt in de reserve inflatiecorrectie gestort. Jaarlijks wordt vanuit deze reserve € 475.000 ingezet als dekkingsmiddel voor de exploitatie. Daarnaast kunnen middelen uit deze reserve via eenmalige onttrekkingen worden toegevoegd aan de vrij inzetbare reserve. In 2009 is € 4 miljoen afgeroomd conform de raadsbesluitvorming bij de Voor-/Najaarsdebatten 2007, 2008 en 2009, respectievelijk 2x € 1 miljoen en € 2 miljoen. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging Via Overzicht alg. dekk.midd. van vrij inzetbare reserve i.v.m. niet invoeren precario/reclamebelasting

Jaarstukken 2009

144

Bedrag 4.237 185


Onttrekkingen in 2009 Via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar vrij inzetbare reserve i.v.m. afroming o.b.v. Voorjaarsnota 2007 (gefaseerde afroming in jaren 2007 t/m 2009, in totaal € 5,5 miljoen) Via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar vrij inzetbare reserve i.v.m. afroming o.b.v. Voorjaarsnota 2008 (gefaseerde afroming in jaren 2008 t/m 2010, in totaal € 3 miljoen) Via Overzicht alg. dekkingsmiddelen naar vrij inzetbare reserve i.v.m. afroming o.b.v. Najaarsnota 2009 (gefaseerde afroming in jaren 2009 t/m 2012, in totaal € 5 miljoen) Naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. Motie 20 Voorjaarsdebat 26 mei 2005 Naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. niet invoeren precario/reclamebelasting

Bedrag 1.000 1.000 2.000 290 185

A3. Reserve versterking financiële positie Grondbedrijf Deze reserve is bedoeld om tezamen met de reserve in verband met risico’s Grondbedrijf te waarborgen dat het totaal van de risico’s binnen het Grondbedrijf afdoende kan worden gedekt. De reserve versterking financiële positie Grondbedrijf vormt het belangrijkste onderdeel van de weerstandscapaciteit van het Grondbedrijf. Vooruitlopend op de definitieve resultaatbestemming wordt jaarlijks 50% van het resterend resultaat van het Grondbedrijf aan deze reserve toegevoegd. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Van progr. 9 i.v.m. 50% batig exploitatieresultaat grondexploitatie Via progr. 9 i.v.m. 50% vrijval reserve i.v.m. risico’s grondbedrijf Van progr. 9 i.v.m. 50% nadelig exploitatieresultaat grondbedrijf algemeen Van progr. 9 i.v.m. 50% nadelig exploitatieresultaat project in uitvoering

Bedrag 1.958 512 -93 -15

Onttrekkingen in 2009 Naar prog. 9 i.v.m. 50% dekking kosten gronden Benthuizen Naar prog. 9 i.v.m. 50% dekking kosten nieuwe initiatieven

Bedrag 473 67

A4. Reserve in verband met risico's Grondbedrijf Deze reserve dient ter beperking van het risico dat vanuit de winstgevende grondexploitaties te vroeg winst wordt genomen. Het risico heeft enkel betrekking op die grondexploitaties waarvoor tussentijds winst is genomen. Deze reserve bedraagt op peildatum 2,5% van de nog te maken kosten en de nog te realiseren verkoopopbrengsten tot maximaal het bedrag van de gecumuleerde tussentijdse winstnemingen. bedragen x € 1.000

Onttrekkingen in 2009

Bedrag

Naar progr. 9 i.v.m. vrijval risicoreserve gebaseerd op het raadsbesluit van 1 maart 2010 om herziene grondexploitaties per 1 januari 2010 vast te stellen (50% naar reserve versterking financiële positie Grondbedrijf en 50% naar reserve MIP)

1.024

B1. Reserve algemeen dekkingsmiddel Deze reserve dient om door middel van de rente-toerekening aan de rekening van baten en lasten een bijdrage te leveren aan de exploitatie. De reserve vervult daarmee de functie van financiering van de “lopende begroting”. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Van progr. 9 i.v.m. bijdrage aan brede school Palenstein Van progr. 6 i.v.m. brede school Palenstein (bijdrage grondbedrijf) Van progr. 4 i.v.m. brandschade-uitkeringen Vrije school (om met de renteopbrengst de kapitaallasten van de herbouw gedeeltelijk te dekken) Via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van reserve MIP t.b.v. dekking kap.lasten verbouw Stadstheater Van progr. 9 i.v.m. herwaardering en activering erfpachtsgronden Via progr. 3 van reserve MIP t.b.v. dekking kapitaallasten stadsboerderij en wijktuin Oosterheem

Bedrag 4.655 2.541

Onttrekkingen in 2009 Naar progr. 6 i.v.m. brede school Palenstein Naar progr. 5 i.v.m. dekking extra afschrijving boekwaarde Rakkersveld 8 Afrondingsverschil

Bedrag 2.541 135 1

145

1.918 1.178 948 622

Jaarstukken 2009


B2. Brede bestemmingsreserve Deze reserve is bedoeld om inzicht te geven in het verloop van dekking van expliciet door de raad genoemde investeringen en geraamde exploitatielasten. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Van div. progr. i.v.m. budgetoverhevelingen van 2009 naar 2010 (raadsbesluit 14 dec. 2009) Van progr. 6, 8 en 9 vrijvallende kap.lasten ‘09 i.v.m. latere vervang. kantoorautomatisering (WAUW 3) Van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. herfasering inburgering Van progr. 12 i.v.m. herfasering inzet WSW-ers voor wijkonderhoud Van progr. 9 vrijvallende kapitaallasten 2009 i.v.m. latere vervanging kantoorautomatisering (WAUW 3) Van progr. 4 i.v.m. budgetherschikking tweede jongerencentrum Rokkeveen van 2009 naar 2010/2012 Van progr. 8 i.v.m. arbeidsvoorwaardenbudget voor decentrale loonruimte 2009 naar 2010

Bedrag 1.013 428 120 112 102 100 42

Onttrekkingen in 2009 Naar progr. 12 i.v.m. dekking kosten omgevingswerken Randstadrail Naar progr. 3 i.v.m. dekking kosten participatie project spelen Naar progr. 1 i.v.m. dekking kosten project digidos

Bedrag 499 42 40

B3. Rente-egalisatie reserve Het doel van de rente-egalisatiereserve is om gedurende een periode van langer dan één jaar de negatieve effecten van een hoge rentedruk op te vangen. Uitgegaan wordt van een periode van vijf jaar. De bovengrens is bepaald op € 6 miljoen (oorspronkelijk ƒ 12 miljoen). In de periode van vijf jaar kan hiermee een hogere rentedruk van maximaal 1,5% per jaar worden opgevangen. De ondergrens bedraagt € 0. Door de aanwezigheid van deze reserve zijn schommelingen in de marktrente niet elk jaar van invloed op het financiële beeld bij de politieke besluitvorming. bedragen x € 1.000

Onttrekkingen in 2009 Naar progr. 8 i.v.m. nadelig renteresultaat 2009

Bedrag

229

B4. Egalisatiereserve BCF Deze reserve is bij de inwerkingtreding van het btw-compensatiefonds in 2002 ingesteld voor het opvangen van saldi tussen enerzijds de korting op de algemene uitkering uit het gemeentefonds in het kader van het BTW-compensatiefonds en anderzijds de totale teruggave van de compensabele BTW op overheidsactiviteiten. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009

Van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging Onttrekkingen in 2009 Naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. gedeeltelijke dekking BCF-nadeel Naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. vrijval restant middelen n.a.v. BTW-controle

Bedrag 27 Bedrag

1.378 95

B5. Reserve flankerend beleid Deze reserve is ingesteld om kosten op te vangen die het gevolg zijn van bezuinigingstaakstellingen. De spelregels zijn vastgelegd in de notitie “Besteding budget flankerend beleid” (raadsbesluit 26-05-2003). In 2007 is - om in de komende jaren de extra kosten voor vanuit de uitrol Bouwstenennotitie voortvloeiende organisatieveranderingen op te vangen - de reserve met € 3 miljoen opgehoogd ten laste van de vrij inzetbare reserve. De criteria voor Flankerend Beleid voor de komende jaren worden in 2010 op grond van veranderende omstandigheden herijkt. bedragen x € 1.000

Onttrekkingen in 2009 Naar progr. 8 t.b.v. dekking kosten flankerend beleid

Jaarstukken 2009

Bedrag

301

146


B6. Reserve meerjaren investeringsplan projecten (MIP) Deze reserve is bedoeld om investeringen die voortvloeien uit het MIP van dekking te voorzien. Naar aanleiding van de op 13 november 2008 aangenomen motie “Sparen voor later!” en een fundamentele herbezinning op het investeringsbeleid is in de raad van 12 november 2009 besloten om de reserve MIP vanaf 1 januari 2010 voort te zetten onder de naam “Investeringsfonds 2030). bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van vrij inzetbare reserve i.v.m. overschot weerstandscapaciteit jaren 2010-2012 (o.b.v. Najaarsnota 2009) Van progr. 9 i.v.m. 50% batig exploitatieresultaat grondexploitatie Van Overzicht alg. dekk.midd. I.v.m. begrotingsruimte knelpunten raad (Amendement J 8 nov. 2007) Via progr. 9 i.v.m. 50% vrijval reserve i.v.m. risico’s grondbedrijf Via Overzicht alg. dekk.middelen van vrij inzetbare reserve i.v.m. versterking reserve MIP Van progr. 9 i.v.m. BLS-subsidie van haaglanden (voor woningproductie in 2009)

Bedrag


Bedrag

2.300 1.849 1.250 512 400 171

Via progr. 9 naar voorziening nadelige compl. GB i.v.m. overheveling in reserve MIP geoormerkte middelen tbv tekorten sanering voorm. gasfabriekterrein Delftsewallen (in ‘09 ingebracht in grondexpl.)

2.000

Naar progr. 9 t.b.v. toevoeging aan reserve mobiliteit voor projecten uitvoeringsprogramma mobiliteit 2009-2011 (€ 2,5 miljoen) en voor het oplossen van toekomstige verkeerskundige knelpunten (€ 1 miljoen) -/- extra ontvangen subsidies A12-werken (€ 2,2 miljoen)

1.252

Via Overzicht alg. dekk.midd. Naar reserve alg. Dekk.middel tbv dekking kap.lasten verb. Stadstheater Naar progr. 10 i.v.m. dekking kosten kenniseconomie en innovatie Zoetermeer Naar progr. 10 t.b.v. dekking kosten zoetermeerse sociaal economische agenda (sea) Naar progr. 4 t.b.v. dekking hogere kosten kwaliteitsimpuls schoolpleinen primair onderwijs Via progr. 3 naar reserve alg. Dekk.middel t.b.v. dekking kap.lasten stadsboerderij en wijktuin O’heem Naar prog. 9 i.v.m. dekking 50% kosten gronden benthuizen Naar progr. 8 i.v.m. dekking kosten externe dienstverlening Naar progr. 11 i.v.m. dekking kosten normalisatie woonwagenlocatie Bleiswijkseweg Naar progr. 2 i.v.m. dekking kosten uitbreiding van de woonservicezones Naar progr. 8 i.v.m. dekking kosten professionalisering website Via Overzicht alg. Dekkingsmiddelen naar vrij inzetbare reserve Naar progr. 12 t.b.v. dekking kosten inrichting parkeerplaatsen in de wijken Naar progr. 10 i.v.m. dekking kosten revitalisering Noordelijk bedrijventerrein Via progr. 9 naar vz nadelige compl GB ivm dekking restant kosten revitalisatie WC Vijverhoek (optie c) Via progr. 9 naar voorz. Nadelige compl. Gb ivm fasekrediet brug Westerpark-Nieuwe Driemanspolder Naar diverse programma’s i.v.m. diverse aanwendingen kleiner dan € 100.000

1.178 668 667 650 622 473 420 356 278 200 185 125 108 100 100 441

B7. Reserve frictieverschillen Oosterheem Deze reserve is ingesteld op basis van de besluitvorming bij het voorjaarsdebat op 27 juni 2005. De reserve dient om incidentele tegenvallers op te vangen. Dit betreffen tegenvallers als gevolg van een gewijzigde woning- / inwonerprognose in de deelmeerjarenbegroting van de wijk Oosterheem. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Via Overzicht alg. dekkingsmiddelen van vrij inzetbare reserve (t.b.v. dekking tekort Oosterheem 2009)

Bedrag 2.410


Bedrag 1.355

Naar Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. dekking tekort Oosterheem 2009

B8. Reserve Palenstein Deze reserve is ingesteld op basis van de besluitvorming bij het voorjaarsdebat op 27 juni 2005. De reserve dient om tijdelijke tegenvallers op te vangen. Dit betreffen tegenvallers als gevolg van de herstructurering van de wijk Palenstein. De herstructurering heeft een tijdelijk negatief effect op de inwoner- en woningaantallen van Zoetermeer en daarmee op de inkomsten in de begroting.

B9. Reserve EU-initiatieven In 2004 is een zogeheten ‘Revolving Fund subsidieverwerving’ ingesteld. In 2006 is dit gewijzigd in de huidige reserve. De reserve wordt gevoed uit de netto-subsidieopbrengsten van EU-projecten (het surplus aan vrije subsidiemiddelen). Uit dit budget kan de incidentele inzet van vakinhoudelijke medewerkers aan subsidieverwervingsprojecten worden vergoed aan de betreffende afdelingen. Met die restrictie, dat de 147

Jaarstukken 2009

Balans met toelichting netto inkomsten uit de betreffende subsidieprojecten jaarlijks worden toegevoegd aan het ‘revolving fund’. Het plafond van de reserve in gesteld op een maximum van € 150.000. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Van progr. 8 i.v.m. deel van terugontvangen subsidie voor het project New Tasc. (tot plafond reserve)

Bedrag 33

B10. Reserve groot onderhoud ambtelijke huisvesting Het doel van deze reserve is de instandhouding van de in het verleden gedane investeringen in accommodaties van de hoofdafdeling Bestuur, te weten Stadhuisplein 1, Zuidwaarts en Argonstraat. Het meerjaren onderhoudsplan voor het stadhuis is inhoudelijk gereed. Na financiële doorrekening zal het plan worden ingebracht in het voorjaarsdebat 2010. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging

Bedrag 32


Bedrag 125

Naar progr. 8 i.v.m. dekking kosten groot onderhoud (gevels, daken, liftinstallaties, etc.)

B11. Reserve Integraal Veiligheidsbeleid Deze reserve is op 9 juli 2007 door de raad ingesteld (via aangenomen amendement B). Daarbij is besloten om hierin de middelen die beschikbaar komen voor de aanschaf van een verplaatsbaar/mobiel camerasysteem onder te brengen. De reserve kan worden aangesproken om in het kader van het integrale veiligheidsbeleid maatregelen, waaronder ook cameratoezicht, te treffen tegen onveilige situaties in de openbare ruimte.

B12. Reserve welzijnsvoorzieningen (a.g.v. groei) Oosterheem De reserve is bedoeld om (eenmalige) initiatieven in of ten behoeve van de nieuwe wijken te realiseren. De reserve wordt gevoed door in een begrotingsjaar niet uitgegeven middelen op de stelpost nieuwe wijken. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Van progr. 2 i.v.m. storting uit stelpost nieuwe wijken (vanuit bestedingsprogr. WZ-subsidies) Van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging e Van progr. 5 ivm 3 deel terugstorting tijdelijke bibliotheekvoorziening Oosterheem (moties bibliotheek)

Bedrag 75 31 18

B13. Reserve investeringen voor sportverenigingen Deze reserve is bedoeld voor de dekking van subsidies aan sportverenigingen. bedragen x € 1.000


Bedrag 2

B14. Reserve bevordering toegankelijkheid Deze reserve is bedoeld voor de bekostiging van maatregelen, die de toegankelijkheid van accommodaties voor gehandicapten (visueel gehandicapten, auditief gehandicapten en mensen die gebruik maken van een rollator, rolstoel of scootmobiel) moet verbeteren. Het actieplan toegankelijkheid is bij raadsbesluit van 28 januari 2008 vastgesteld. bedragen x € 1.000

Onttrekkingen in 2009 Naar progr. 5 i.v.m. dekking toegankelijkheidskosten

Bedrag

97

B15. Reserve kunstopdrachten Het doel van deze reserve was het hebben van de mogelijkheid tot het concentreren van middelen bij het gunnen van kunstopdrachten. Deze reserve is bij raadsbesluit van 11 mei 2009 opgeheven. De restant middelen zijn (via programma 5) overgeheveld naar de nieuwe reserve beeldende kunst in de openbare bedragen x € 1.000 ruimte. Onttrekkingen in 2009 Via progr. 5 i.v.m. restant-middelen naar nieuwe reserve beeldende kunst in de openbare ruimte

Jaarstukken 2009

148

Bedrag

805


B16. Reserve normalisering afschrijvingstermijnen schoolgebouwen De reserve dient voor het opvangen van de financiële effecten van het terugbrengen van de afschrijvingstermijnen van onderwijsgebouwen van 60 naar 40 jaar en de afschrijvingstermijnen van inventaris van 60 naar 20 jaar. bedragen x € 1.000


Bedrag 44


Bedrag

Naar progr. 4 i.v.m. dekking hogere kapitaallasten 2009 a.g.v. verkorting afschrijvingstermijn van geactiveerde investeringen schoolgebouwen van 60 naar 40 jaar

429

B17. Reserve egalisatie investeringen schoolgebouwen Deze reserve is ingesteld om pieken en dalen in de lasten van investeringen te egaliseren. Op deze wijze ontwikkelen de lasten zich in de jaren geleidelijk en minder schoksgewijs. Dit is noodzakelijk aangezien de schoolgebouwen (vooral in het voortgezet onderwijs) in een relatief korte periode zijn neergezet en daarom ook de kosten van renovatie of herbouw in een korte periode op de gemeente af zullen komen. De kapitaallasten dalen jaarlijks maar zodra de vervangingen zich aandienen zullen deze explosief stijgen. De reserve wordt om de vijf jaar herijkt. In 2009 (raad december 2009) is dat voor de tweede keer gebeurd. De belangrijkste conclusie van deze herijking is dat de storting in de reserve in de periode 2011 tot en met 2015 jaarlijks met € 200.000 kan worden verminderd. Deze vermindering werkt structureel door en bedraagt in 2015 totaal € 1 miljoen. De reserve behoudt daarmee een gezonde en stabiele omvang en is toereikend om alle schoolgebouwen in Zoetermeer tijdig en met voldoende budget te kunnen vervangen of te renoveren. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Van progr. 4 i.v.m. reguliere toevoeging volgens beheersplan Van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging

Bedrag 2.234 207


Bedrag 699

Naar progr. 4 i.v.m. dekking kapitaallasten van geactiveerde investeringen

B18. Reserve investeringsimpuls amateurverenigingen Deze reserve is in 2005 ingesteld voor de dekking van subsidies op grond van de verordening investeringssubsidie en gemeentegarantie amateurverenigingen, die op 23 februari 2006 door de raad is vastgesteld. Op grond van de verordening is het college bevoegd te besluiten over de verstrekking van de subsidie. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Van progr. 6 i.v.m. reguliere toevoeging Van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging

Bedrag 445 14


Bedrag 84

Naar progr. 6. i.v.m. dekking kosten investeringssubsidies aan amateurverenigingen

B19. Reserve ESF Deze reserve is in 2006 ingesteld en is bedoeld ter dekking van eventuele terugbetalingen uit lopende ESF-subsidieregelingen. Over de afronding van deze regelingen zijn rechtszaken geweest. De uitkomst van deze rechtszaken heeft voor de gemeente Zoetermeer geen (extra) nadelige gevolgen gehad.

B20. Reserve kinderopvang Deze reserve is bij de vaststelling van het Concernverslag 2005 (resultaatbestemming) ingesteld om de (bonus)middelen, die in 2005 van het ministerie naar aanleiding van de verantwoording van de Regeling Kinderopvang en Buitenschoolse opvang (RKB) zijn ontvangen, beschikbaar te houden voor activiteiten kinderopvang (in de breedste zin) en cofinanciering. bedragen x € 1.000

Onttrekkingen in 2009 Naar progr. 4. i.v.m. dekking coördinatiekosten impuls brede school, sport en cultuur

149

Bedrag 43

Jaarstukken 2009


B21. Reserve Brede School Deze reserve is in 2007 ingesteld in het kader van het project Dagarrangementen (cofinanciering gemeente) en Combinatiefuncties en de uitbreiding met vijf Brede School clusters, dat in de jaren 2007 t/m 2010 wordt uitgevoerd. De kosten hiervan wordt gedekt ten laste van de reserve kinderopvang, waarin de verkregen bonusgelden van twee ministeriële regelingen zijn opgenomen. Tevens is besloten om, indien in enig jaar de middelen (voor de uitbreiding met vijf Brede School clusters) niet geheel zijn besteed, de niet bestede middelen te storten in de reserve Brede School. In 2009 heeft geen storting in de reserve plaatsgevonden aangezien alle middelen besteed zijn.

B22. Reserve ID-banen De reserve was bestemd voor de afwikkelingen van de ID-regeling. Dit betreft zowel de Zoetermeerse ID-banen als de ID-banen voor Zoetermeerders die buiten onze gemeente werken (buitensteedse ID-ers). Omdat de instandhouding van de reserve per 1 januari 2009 niet meer nodig is, is bij de resultaatbestemming jaarrekening 2008 (raadsbesluit 4 juni 2009) besloten de reserve op te heffen.

B23. Reserve vluchtelingen / asielzoekers Deze reserve is ingesteld bij het Resultatendebat van 31 mei 2007 betreffende de vaststelling van het Concernverslag 2006. De reserve is gevoed uit de vrijval van de voorziening vluchtelingen/asielzoekers ad € 190.060. De reserve is bedoeld om de restanten van de doeluitkering (middelen van derden die specifiek besteed moeten worden) beschikbaar te houden voor opvang en begeleiding van vluchtelingen/asielzoekers. Dit is voldoende voor de subsidie aan de Stichting Vluchtelingenwerk Zoetermeer tot 2010. bedragen x € 1.000

Onttrekkingen in 2009 Naar progr. 2. i.v.m. dekking subsidiekosten aan Stichting Vluchtelingenwerk Zoetermeer

Bedrag 15

B24. reserve groot onderhoud welzijns-accommodaties Deze reserve is ingesteld bij raadsbesluit van 17 november 2008 en is bedoeld voor de instandhouding van de welzijnsaccommodaties. De instelling heeft plaatsgevonden op basis van het gelijktijdig vastgestelde Beheerskader Welzijnsaccommodaties 2008-2047. In de onderliggende prognose voor groot onderhoud wordt ervan uitgegaan dat alle welzijnsaccommodaties eeuwigdurend in stand worden gehouden. De reserve bestaat uit is onderverdeeld in de volgende twee sub-reserves: reserve groot onderhoud sociaal-culturele accommodaties reserve groot onderhoud sportaccommodaties De reserve is gevoed met de restant-middelen in de bestaande reserves groot onderhoud sociaalculturele accommodaties en de reserve groot onderhoud buitensport. Tevens zijn de resultaten uit het raadsbesluit Realisatie sportcomplex Bentwoud en de overname was- en kleedaccommodaties voetbalverenigingen (080168), hierin gestort (sub-reserve sportaccommodaties). Jaarlijks wordt de reserve bijgesteld voor inflatiecorrectie. In verband met de uit het beheersplan blijkende stijging van de onderhoudslasten wordt in eerste instantie de toekomstige vrijval van kapitaallasten van accommodaties ingezet als dekking voor de oplopende stortingen in de reserve. Om een ‘’normaal en niet negatief verloop van de reserve” te garanderen, wordt in 2010 een bedrag van € 6 miljoen uit de reserve algemeen dekkingsmiddel overgeheveld naar deze reserve. De hieruit voortvloeiende budgettaire druk in de begroting wordt gedekt door het onderhoudsbudget jaarlijks te verlagen met de rente (4,5%) over dit bedrag. Het saldo in de reserve is daarna voldoende om de kosten van groot onderhoud te dekken. Bij elke herijking wordt gekeken of (gedeeltelijke) terugstorting naar de reserve algemeen dekkingsmiddel kan plaatsvinden. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Via progr. 6 i.v.m. jaardotatie voor sportaccommodaties Van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging Via progr. 5 i.v.m. jaardotatie voor sociaal-culturele accommodaties

Bedrag 732 69 30


Bedrag 1.209 235

Naar progr. 6. i.v.m. dekking groot onderhoud kosten sportaccommodaties Naar progr. 5 i.v.m. dekking groot onderhoud kosten sociaal-culturele accommodaties

Jaarstukken 2009

150


B25. Reserve beeldende kunst in de openbare ruime Deze reserve is ingesteld bij raadsbesluit van 11 mei 2009, gelijktijdig met het opheffen van de reserve kunstopdrachten en de vaststelling van een geactualiseerde verordening “Percentageregeling beeldende kunst in de openbare ruimte”. Het doel van deze reserve is om de kosten van het realiseren van beeldende kunst in de openbare ruimte te dekken. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Via progr. 5 i.v.m. overheveling restant-middelen van opgeheven reserve kunstopdrachten Van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging (van voormalige reserve kunstopdrachten)

Bedrag 805 14


Bedrag 32

Naar progr. 5 i.v.m. dekking kosten uitvoering Masterplan beeldende kunst Oosterheem

B26. Reserve onderhoud beeldende kunst in de openbare ruime Deze reserve is ingesteld bij raadsbesluit van 11 mei 2009, gelijktijdig met de vaststelling van een geactualiseerde verordening “Percentageregeling beeldende kunst in de openbare ruimte”. Het doel van deze reserve is om de (fluctuerende) onderhoudskosten voor beeldende kunst in de openbare ruimte te dekken. De reservemiddelen zijn gebaseerd op het in 2006 vastgestelde meerjaren onderhoudsplan kunst in de openbare ruimte. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 van progr. 5 i.v.m. reguliere storting onderhoudsbudget

Bedrag 59


Bedrag 50

naar progr. 5 i.v.m. dekking onderhoudskosten beeldende kunst in de openbare ruimte

B27. Reserve Tour de Force De reserve “Tour de force” is in 2004 gevormd voor de geleidelijke afbouw van het aan kapitaalwerken toegerekende VTA-percentage. Bij de projecten voor de werken van grondexploitaties is rekening gehouden met een inzet van deze middelen. Met de invoering van de VTA-faseplansystematiek voor projecten welke in opdracht van het Grondbedrijf worden uitgevoerd is de noodzaak om de reserve te handhaven vervallen. Eventuele risico’s voor niet door het Grondbedrijf gedekte VTA kosten worden ten laste gebracht van de Bedrijfsvoeringsreserve VTA (B32). bedragen x € 1.000

Onttrekkingen in 2009 Restant reservemiddelen naar progr. 9

Bedrag 78

B28. Reserve startersleningen Bij raadsbesluit van 29 september 2003 heeft de raad ingestemd met de kadernota gemeentelijke lening voor starters op de koopmarkt. Bij raadsbesluit van 25 april 2005 is de deelnemingsovereenkomst tussen de stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse Gemeenten (SVn) en de gemeente Zoetermeer getekend en de betreffende verordening en gemeentelijke uitvoeringsregels vastgesteld. Maximaal zal de gemeente een bedrag van € 3 miljoen aan het stimuleringsfonds als langlopende geldlening ter beschikking stellen. Hiervoor is een afzonderlijke reserve Startersleningen ingesteld door de raad. De leningen worden geadministreerd door de Stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn). Deze stichting is in 1996 opgericht op initiatief van Bouwfonds en haar aandeelhouders, de Nederlandse gemeenten. SVn beheert (revolverende) fondsen van individuele gemeenten. De middelen die deze gemeenten bij SVn hebben ondergebracht zijn 'geoormerkt' voor gebruik binnen het brede werkterrein van wonen en stedelijke vernieuwing. De ingelegde gelden zijn en blijven eigendom van elke afzonderlijke gemeente. De gemeenten bepalen zelf aan wie zij uit hun fonds leningen toekennen en onder welke voorwaarden. Rente en aflossing op de leningen vloeien weer terug in het (revolverende) fonds van de gemeente. bedragen x € 1.000

Onttrekkingen in 2009 Naar progr. 11 i.v.m. dekking saldo exploitatiekosten startersleningen (beheersvergoeding + kapitaallasten – ontvangen rentevergoeding niet uitgezette leningen) Naar progr. 11 i.v.m. dekking kosten woonlastenonderzoek (tot max. geautoriseerde bedrag)

151

Bedrag 209 10

Jaarstukken 2009


B29. Reserve volkshuisvesting Oosterheem Doel van deze reserve is het beschikbaar hebben van middelen voor het realiseren van goedkope koopwoningen voor doelgroepen in Oosterheem. In totaal is € 4,5 miljoen uit de grondexploitatie Oosterheem (zes tranches van € 750.000 vanaf 2004) beschikbaar waarvan € 3.999.500 voor dit doel is bestemd. Dit bedrag wordt over vijf jaar beschikbaar gesteld zodat jaarlijks een bedrag € 799.900 besteed kan worden. (€ 438.000 is betaald aan een ontwikkelaar als schadeclaim en daarnaast is vijf jaar € 12.500 per jaar beschikbaar voor uren van een medewerkster die de regeling uitvoert). Bij raadsbesluit van 26 mei 2008 is € 3 miljoen beschikbaar gesteld voor de voortzetting van startersleningen. Voor de dekking hiervan is in 2008 € 775.000 vanuit de reserve volkshuisvesting Oosterheem overe geheveld naar de reserve startersleningen (via programma 11). Bij het 2 Tussenbericht 2008 (raadsbesluit 17 november 2008) is de geraamde onttrekking voor de bijdrage aan doelgroepen Oosterheem van € 799.900 doorgeschoven naar de periode 2009-2012. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Van progr. 11 i.v.m. storting zesde (laatste) tranche conform begroting

Bedrag 750


Bedrag 809

Via progr. 11 i.v.m. een verstrekte bijdrage voor bouw 32 woningen voor senioren in deelplan 3 O’heem

B30. Reserve mobiliteit Deze reserve is in 2005 ingesteld met als doel de te betalen contributie aan het mobiliteitsfonds Haaglanden en deelfinanciering van een aantal investeringsprojecten te dekken. In november 2008 is het uitvoeringsprogramma NMZ (Nota Mobiliteit Zoetermeer) voor 2009 geactualiseerd. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Van progr. 9 voor projecten uitvoeringsprogramma mobiliteit 2009-2011 (2,5 miljoen) en voor het oplossen van toekomstige verkeerskundige knelpunten (€ 1 miljoen)

Bedrag


Bedrag 875 485 76

3.500

Naar progr. 9 i.v.m. dekking contributie mobiliteitsfonds Haaglanden (tot max. geautoriseerde bedrag) Naar progr. 9 i.v.m. dekking kosten van mobiliteitprojecten Naar progr. 9 i.v.m. dekking kosten Zorobus

B31. Reserve groot onderhoud bovengronds Deze reserve is in 2006 gevormd en heeft als doel de instandhouding van de in het verleden gedane bovengrondse investeringen in de openbare ruimte. De voorziening groot onderhoud bovengronds is in e 2007 (bij het 2 Tussenbericht) opgeheven en opgegaan in deze reserve. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Van progr. 12 i.v.m. storting volgens begroting Van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging

Bedrag 5.295 3.510


Bedrag 3.847

Naar progr. 12 i.v.m. dekking kosten bovengrondse investeringswerken (BOR-werken)

Toelichting: In 2009 is gestart met de in het Eerste Tussenbericht aangekondigde inhaalslag Openbare Verlichting € 1,1 miljoen. Door langdurige ziekte van de beheermanager is het programma niet afgerond en is er nog ca. € 1,2 miljoen beschikbaar. Daarnaast bij wegen fors is ingezet op de aanleg van asfalt, elementenverharding (o.a. uitbreiding straatmakersploegen) en is in totaal ca. € 2,2 miljoen besteed. Tot slot is voor ca. € 0,3 miljoen aan speelvoorzieningen aangelegd en voor € 0,1 miljoen aan groenvoorzieningen.

B32. Bedrijfsvoeringsreserve VTA Deze reserve is in 2007 ingesteld, waarbij het risico rondom de VTA-afrekening in belangrijke mate is verlegd van het Grondbedrijf naar de hoofdafdeling Ruimte. Het doel van de reserve is om diegene die het resultaat op de VTA budgetten sturen ook verantwoordelijk te maken voor de financiële risico’s. Primair is de reserve noodzakelijk om de splitsing tussen verantwoordelijkheden tussen het Grondbedrijf en de hoofdafdeling Ruimte administratief vorm te geven. De afwijking tussen VTA-budget en VTA-realisatie binnen de hoofdafdeling Ruimte wordt toegevoegd aan of ontrokken aan de reserve. Aan de reserve zijn de volgende voorwaarden verbonden: startsaldo € 300.000; maximum saldo € 300.000; jaarlijkse mutatie in de reserve m.b.v. resultaatbestemming door de raad. Jaarstukken 2009

152


B33. Reserve Duurzaam Zoetermeer Deze reserve is op 11 juni 2007 (Voorjaarsdebat 2007 motie 63) door de raad ingesteld, waarbij in totaal € 1 miljoen beschikbaar is gesteld. De verdere uitwerking heeft plaatsgevonden via raadsbesluit van 26 november 2007, waarbij is ingestemd met het Programma “Duurzaam Zoetermeer”. Daarbij is besloten om alle daarmee samenhangende budgetten onder te brengen in deze reserve om daarmee de kosten van het bestedingsplan voor de jaren 2009 t/m 2012 te dekken. Op 8 december 2008 is het bestedingsplan duurzaam Zoetermeer 2009-2012 geactualiseerd en zijn de maatregelen in relatie tot duurzame energie en energiebesparing nader geconcretiseerd. In het bestedingsplan is € 755.000 opgenomen voor subsidies. Naar aanleiding hiervan is in 2009 een subsidieregeling ontwikkeld die volledig wordt ingezet voor de inwoners van Zoetermeer. bedragen x € 1.000

Toevoegingen in 2009 Van progr. 3 i.v.m. ontvangen subsidie 2009 voor Lokale Klimaatinitiatieven Van Overzicht alg. dekkingsmiddelen i.v.m. rentetoevoeging

Bedrag 120 27


Bedrag 283

Naar progr. 3 i.v.m. dekking kosten programma Duurzaam Zoetermeer

B34. Reserve nadelige complexen Grondbedrijf Voor die exploitaties waarbij een negatief saldo dat nog niet geheel als onvermijdelijk is te beschouwen is voorzien, wordt de reserve nadelige complexen aangehouden. Deze reserve is steeds uitgedrukt in de netto contante waarde van de verwachte verliezen op grond van actuele grondexploitatieberekeningen, hierin nog niet verwerkte calculatieverschillen en specifieke besluiten. De reserve is niet langer meer nodig; in voorkomende gevallen wordt een voorziening nadelige complexen Grondbedrijf getroffen.

B35. Reserve strategische aankopen Grondbedrijf Deze reserve is in 2005 door de raad ingesteld in het kader van de besluitvorming over het Aankoop Strategie Plan (ASP) 2005. De reserve heeft tot doel bij grondaankopen het verschil tussen de verwervingsprijs en marktprijs af te dekken. Bij de instelling van de reserve is besloten dat gedurende de jaren 2005 t/m 2007 jaarlijks € 2,5 miljoen aan de reserve wordt toegevoegd (totaal € 7,5 miljoen), dat gedurende de jaren 2006 t/m 2009 jaarlijks (maximaal) € 625.000 aan de reserve wordt onttrokken en dat het resterende bedrag van € 5 miljoen in principe niet voor 2010 wordt aangewend (tenzij de raad vooraf toestemming geeft). bedragen x € 1.000

Onttrekkingen in 2009 Naar progr. 9 i.v.m. onrendabele top van de aankoopsom van een bedrijfspand

Bedrag 200

B36. Reserve exploitatietekort Palenstein (Grondbedrijf) Deze reserve is in 2006 gevormd en werd gebruikt om de middelen uit de reserve MIP, welke bestemd zijn voor de grondexploitatie herstructurering Palenstein, in te storten. Vervolgens worden deze middelen in de voorziening nadelige complexen Palenstein gestort. Bij de herziening van de grondexploitatie per 1 januari 2009 is door de raad is besloten het voorziene tekort van de grondexploitatie Palenstein in één keer te dekken uit het resultaat 2008. Tevens is besloten de geraamde onttrekking uit de reserve MIP voor de jaren 2009 t/m 2012 ten behoeve van de gefaseerde afdekking van het tekort Palenstein in te trekken. Omdat de instandhouding van de reserve daardoor niet meer nodig was, is bij de resultaatbestemming jaarrekening 2008 (raadsbesluit 4 juni 2009) besloten de reserve op te heffen.

153

Jaarstukken 2009

Balans met toelichting B.

VOORZIENINGEN

De groepsgewijze specificatie van de voorzieningen is als volgt:


Omschrijving eind 2009 eind 2008 Middelen derden die specifiek besteed moeten worden, m.u.v. de van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een 779 763 specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten volgende begrotingsjaren Egalisatievoorzieningen 16.864 15.147 Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's 54.894 51.712 Bruto-totaal 72.537 67.622 Af i.v.m. verrekening met vlottende activa in de balans: Voorzieningen dubieuze debiteuren -12.700 -11.844 Voorziening nadelige complexen (Grondbedrijf) -29.824 -25.938 Netto-totaal 30.013 29.840

In 2009 zijn geen nieuwe voorzieningen ingesteld. In 2009 opgeheven voorzieningen: 1. Voorziening sanering voormalige Gasfabriek Delftsewallen (raadsbesluit 6 juli 2009) Verloopoverzicht van de voorzieningen:


Saldo Toevoe- Vrijval tgv de AanwenSaldo Voorziening 01-01-2009 gingen exploitatie dingen 31-12-2009 A. Middelen van derden die specifiek besteed moeten worden, m.u.v. de van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren 1. Voorziening afkoopsommen onderhoud graven 763 149 32 101 779 Totaal A. Middelen van derden enz.

763

149

3.160

1.458

2. Voorziening groot onderhoud ondergronds

11.987

3.866

Totaal B. Egalisatievoorzieningen

15.147

5.324

32

101

779

966

3.652

16

2.625

13.212

16

3.591

16.864

B. Egalisatievoorzieningen: 1. Voorziening onderhoud schoolgebouwen

C. Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's: 1. Voorziening dubieuze debiteuren

1)

2. Voorziening dubieuze belastingdebiteuren

2)

3. Voorziening uitvoering Sociaal Statuut 4. Voorziening spaarverlof 5. Voorziening wethouderspensioenen 6. Voorziening dubieuze bijstandsdebiteuren

3)

7. Voorziening sociaal-culturele accommodaties

422

493

424

491

85

252

221

116

159

10

64

105

111

5

9

107

4.399

252

294

4.357

11.157

575

11.732

152

8. Voorziening garantiefonds

36

9. Voorziening oudkomers 1

123

10. Voorziening nazorg Rokkeveen 11. Voorziening sanering voorm. Gasfabriek Delftsewallen 12. Voorziening herstelkosten

710

152 -3

33 123

12

537

277 537

0

972

6.848

200

13. Voorziening uit te voeren werken Grondbedrijf

445

200

7.503

317

14. Voorziening nadelige complexen Grondbedrijf )

25.938

3.886

29.824

5)

180

181

361

51.712

5.980

1.509

1.289

54.894

67.622

11.453

1.557

4.981

72.537

4

15. Voorziening dubieuze debiteuren Grondbedrijf Totaal C. Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's Totaal alle voorzieningen

1-2-3 en 5) In de balans verrekend met vlottende activa (uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar, totaal € 12.700.000 (zonder afrondingen x € 1.000). 4) In de balans in mindering gebracht op de boekwaarde van de voorraden "Onderhanden werk".

De volgende negen voorzieningen zijn gewaardeerd op de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige (onderhouds- of uitkerings-)verplichtingen: afkoopsommen onderhoud graven, onderhoud schoolgebouwen, groot onderhoud ondergronds, uitvoering sociaal statuut, spaarverlof, wethouderspen-

Jaarstukken 2009

154

Balans met toelichting sioenen, nazorg Rokkeveen, uit te voeren werken Grondbedrijf en nadelige complexen Grondbedrijf. Aan deze voorzieningen is in totaal afgerond € 1 miljoen rente toegevoegd wegens waardeaanpassing. e Conform raadsbesluit van 10 juli 2008 betreffende het 1 Tussenbericht is deze waardeaanpassing met ingang van 2008 gebaseerd op de nacalculatorische rentepercentages voor marktrente en inflatie. Hierna volgt een toelichting van de aard en de reden van elke voorziening en de wijzigingen daarin.

A1. Voorziening afkoopsommen onderhoud graven Deze voorziening dient ter dekking van de kosten die de gemeente de komende tien jaren moet maken voor de aangegane verplichting om het onderhoud aan graven te plegen en deze te ruimen. De in 2009 van derden ontvangen afkoopsommen voor het tienjarig onderhoud ad € 117.267 zijn aan de voorziening toegevoegd. Ook heeft een toevoeging van € 32.195 plaatsgevonden wegens waardeaanpassing. De vrijval betreft de waardeaanpassing die aan de voorziening is toegevoegd. De aanwending bestaat enerzijds uit de kosten van het onderhoud, die jaarlijks ten laste van de voorziening komt, ten bedrage van 10% van de stand van de voorziening (een tiende deel van de 10-jaarstermijn) en anderzijds uit kosten van het ontruimingsplan 2009 (begraafplaats Hoflaan en Binnenweg).

B1. Voorziening onderhoud schoolgebouwen Deze voorziening is bedoeld om de kosten voor onderhoud aan schoolgebouwen te egaliseren. Daarmee worden sterke fluctuaties van uitgaven voor gebouwenonderhoud te voorkomen. Omdat deze voorziening is gebaseerd op contante waarde wordt deze aangepast met inflatierente. Aan de basis van deze voorziening ligt het beheerplan onderhoud schoolgebouwen. Het beheerplan wordt eens in de vijf jaar herijkt. In 2009 (raad december) heeft er voor het laatst een herijking plaatsgevonden, tegelijkertijd met de herijking van de reserve egalisatie investeringen schoolgebouwen. Jaarlijks wordt voorts geanalyseerd of de onderhoudslasten in dat jaar in overeenstemming zijn met de geplande uitgaven en of grote afwijkingen tot aanpassingen van het plan/begroting moeten leiden en of de voorziening nog toereikend is. Ten laste van de meerjarenbegroting wordt jaarlijks een toevoeging gedaan aan deze voorziening, waarvan de omvang in principe is gebaseerd op de notitie “Onderwijshuisvesting in de toekomst” uit 2000. De aanwending bestaat uit noodzakelijke onderhoudswerkzaamheden, die krachten de wet - en regelgeving voor rekening van de gemeente komen. Bovendien zijn de kosten van het project "Kwaliteitsimpuls schoolpleinen ten laste van deze voorziening gebracht.

B2. Voorziening groot onderhoud ondergronds Adequaat onderhoud van de riolering is noodzakelijk om de volksgezondheid te beschermen, de kwaliteit van de leefomgeving op peil te houden en de kwaliteit van bodem, gronden oppervlaktewater te beschermen. Deze voorziening wordt cumulatief gevoed. Naast een jaarlijks oplopende storting wordt rente aan deze voorziening toegerekend, hetgeen in het kader van het BBV is toegestaan, omdat deze voorziening op contante waarde is gewaardeerd. In die vaste rente is ook de correctie voor inflatie begrepen. In de voorziening is naast het groot onderhoud geen spaarcomponent opgenomen. Op 20 november 2006 heeft de raad het Gemeentelijk Rioleringsplan 2007 - 2011 vastgesteld. Op grond hiervan blijken de voorgenomen stortingen in de Voorziening Groot Onderhoud (VGO) ondergronds toereikend te zijn. De maatregelen voor het vervangen van het riool uit dit plan zijn nader uitgewerkt in het beheerplan openbare ruimte (BOR) dat jaarlijks wordt geactualiseerd en verwerkt in de begroting. De storting van ruim € 3,8 miljoen betreft de begrote storting vanuit programma 3 van € 3,1 miljoen en de waardecorrectie van € 0,7 miljoen. De aanwending van de voorziening in 2009 van € 2,6 miljoen betreffen vooral de kosten van de volgende (bedragen x € 1 miljoen) projecten: Herontwikkeling Zeeheldenbuurt € 0,3 Relining € 1,0 Renovatie gemalen Seghwaert, van der Hagenstraat en Juweelstraat € 0,7 Reconstructie riolering Charlotteplan, Kennemerland, Karpersloot € 0,3 Overige € 0,3 De relining betreft voornamelijk de rioolrenovatie van ca. € 0,5 miljoen in de wijken Seghwaert, de Leyens, Buytenwegh en Noordhove en het inwendig bekleden van de riolering op diverse locaties in de gemeente ca. € 0,35 miljoen. De komende periode 2010/2011 zal invulling worden gegeven aan de opdracht om ca. e 3 km te renoveren aan de 1 secundaire persleiding. Voor de renovatie van ca. € 3,2 miljoen waarbij een speciale glasvezelverstrekte kunststofkous (relining) zal worden aangebracht is begin januari 2009 de opdracht verstrekt. Daarnaast zal gestart worden met fase 3 van de Zeeheldenbuurt. Het saldo per 31 december 2009 is opgebouwd uit de lopende verplichtingen van projecten die doorlopen naar 2010 (conform melding in het Tweede Tussenbericht) en de benodigde middelen zoals in het GRP zijn opgenomen. Deze benodigde middelen zijn berekend voor het eeuwigdurende groot onderhoud van riolering, zoals in de Nota Reserves is opgenomen. 155

Jaarstukken 2009


C1. Voorziening dubieuze debiteuren Het doel van de voorziening is het opvangen van kosten i.v.m. afwikkeling van dubieuze (overige) debiteuren. Jaarlijks wordt de hoogte van de voorziening getoetst op toereikendheid en noodzaak. Bij het opmaken van de jaarrekening wordt steeds de hoogte van de voorziening in overeenstemming gebracht met de hoogte / risico van de dubieuze debiteuren. De conclusie op grond van de analyse per eind 2009 van het debiteurenbestand is dat € 491.000 van het totaal aan de gemeente verschuldigde bedrag (excl. belastingenschulden) beschouwd moet worden als dubieus. De voorziening is in de balans verrekend met de betreffende vorderingen (vlottende activa / uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar).

C2. Voorziening dubieuze belastingdebiteuren Het doel van de voorziening is het opvangen van kosten i.v.m. de afwikkeling van dubieuze belastingdebiteuren. De voeding van de voorziening vindt jaarlijks plaats ten laste van de exploitatie. Het jaarlijks budget wordt direct als last in de begroting opgenomen en wordt afgestort in de voorziening dubieuze belastingdebiteuren. Een verschil in enig jaar tussen storting en feitelijke benutting van de voorziening blijft dan buiten de exploitatie. De hoogte van de jaarlijkse dotatie is vanaf 2010 herijkt op basis van aanwendingen van de afgelopen jaren. Vanwege de huidige economische situatie kan worden verwacht dat het aantal dubieuze belastingdebiteuren in de toekomst zal toenemen. Bij het voorjaarsdebat 2011 zal een nieuwe analyse uitgevoerd worden in hoeverre de toevoeging aan de voorziening aangepast moet worden. De voorziening is in de balans verrekend met de betreffende vorderingen (vlottende activa / uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar).

C3. Voorziening uitvoering Sociaal Statuut De voorziening is ingesteld in verband met kosten voortvloeiend uit de reorganisatie. Op grond van het Sociaal Statuut 1990 en 1994 zijn verplichtingen aangegaan welke doorlopen tot na 2000. Deze verplichtingen betreffen onder andere uitkeringen wegens pre-vut. Er worden nog steeds, beperkt, verplichtingen aangegaan. De voorziening loopt tot en met 2011. De toevoeging betreft de waardeaanpassing i.v.m. het op peil houden van de voorziening (om aan de toekomstige verplichtingen te voldoen). De aanwending van de voorziening betreft de kosten van één persoon voor wettelijke en bovenwettelijke WW.

C4. Voorziening spaarverlof Op grond van de CAO (CARZUWO) hebben ambtenaren tot 1 april 2006 de mogelijkheid gehad om uren te sparen, om deze later gedurende een aaneengesloten periode op te nemen (bijvoorbeeld om eerder met pensioen te gaan). Gelet op de verwachte deelname, de omvang van de aanspraken en de eisen vanuit de toen geldende comptabiliteitsvoorschriften, is in 1999 de voorziening “Spaarverlof” ingesteld. De storting in de voorziening (t.l.v. de jaarlijkse exploitatie) bestond tot 2006 uit het aantal gespaarde uren vermenigvuldigd met het uurtarief (uitgangspunt maximum functionele schaal). De toevoeging betreft de waardeaanpassing i.v.m. het op peil houden van de voorziening (om aan de toekomstige verplichtingen te voldoen). De aanwending van de voorziening vindt plaats bij het opnemen van het spaarverlof. Op grond van een afspraak in de CAO gemeenten is per 1 april 2006 de verlofspaarregeling komen te vervallen. De reden hiervoor is dat met de invoering van de levensloopregeling er een nieuwe mogelijkheid bestaat voor medewerkers om te sparen voor een langere periode van verlof. De deelnemers aan de oude verlofspaarregeling behouden het reeds opgebouwde verloftegoed. Het verloftegoed kan op twee manieren worden aangewend: 1. Het verloftegoed kan worden opgenomen. 2. Het verloftegoed kan worden gekapitaliseerd. Men kan een verzoek indienen om het verloftegoed om te zetten in een geldbedrag en dit bedrag storten op de levenslooprekening. Voor deze storting gelden de randvoorwaarden van de levensloopregeling. Per 1 januari 2009 waren er vier deelnemers waarvan gedurende 2009 één deelnemer een gedeelte van zijn opgebouwde uren gestort heeft in een levensloopregeling. Per 31 december 2009 zijn er nog vier deelnemers. De hoogte van de voorziening voldoet om de toekomstige verplichtingen te kunnen dekken.

Jaarstukken 2009

156


C5. Voorziening wethouderspensioenen Op grond van de invoering van de wet Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers (APPA) en de toen geldende comptabiliteitsvoorschriften is in 2001 een voorziening getroffen voor toekomstige verplichtingen, welke voortvloeien uit rechten op wachtgeld en pensioen van wethouders. De jaarlijkse storting in de voorziening wordt direct als last in de begroting opgenomen en wordt afgestort in de voorziening. De hoogte van de voorziening wordt door de actuaris berekend, een herberekening vindt eenmaal in de vijf jaar plaats. Deze herberekening heeft in 2006 plaatsgevonden. In 2009 heeft één ex-bestuurder zijn (resterend) pensioen overgedragen naar een ander pensioenfonds (totaal € 27.000). Per eind 2009 zijn er 17 ex-bestuurders die een (nabestaanden) pensioen ontvangen en er zijn 15 huidige en voormalige bestuurders, die pensioenrechten hebben opgebouwd, maar nog niet de pensioenleeftijd hebben bereikt. De toevoeging bestaat uit € 175.955 i.v.m. waardeaanpassing en € 76.389 i.v.m. het op de juiste hoogte brengen van de voorziening.

C6. Voorziening dubieuze bijstandsdebiteuren De voorziening is ingesteld voor het deel van terugvorderingen dat waarschijnlijk oninbaar is door het ontbreken van afloscapaciteit bij de bijstandsklanten of doordat klanten vertrokken zijn met een onbekende bestemming. De toevoeging en vrijval houdt verband met de herwaardering van het debiteurenbestand (met name de fraudevorderingen). De voorziening is in de balans verrekend met de betreffende vorderingen (vlottende activa / uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar).

C7. Voorziening sociaal-culturele accommodaties De voorziening is in 2005 ingesteld voor asbestverwijding van sociaal-culturele accommodaties. Het saneren van asbest in accommodaties gebeurd uit kostenoverwegingen bij voorkeur gelijk met groot onderhoud. Er worden niet specifieke asbestverwijderingen gedaan. Asbestverwijdering vindt plaats in combinatie met groot onderhoud sociaal culturele accommodaties. In 2009 is geen (groot) onderhoud uitgevoerd, waarbij ook kosten zijn gemaakt voor het verwijderen van asbest. Het bedrag in de voorziening dient te worden aangehouden voor kosten voor asbestverwijdering in de komende jaren. De geplande werkzaamheden aan de Chaplinstrook 8, waarbij asbest is aangetroffen, hebben in 2009 plaatsgevonden. De kosten zijn echter niet ten laste van deze voorziening gebracht maar direct ten laste van het resultaat 2009.

C8. Voorziening garantiefonds De voorziening is in 2005 ingesteld ter dekking van de risico’s van afgegeven gemeentegaranties in het kader van de investeringsimpuls amateurverenigingen. Bij elke afgegeven gemeentegarantie wordt 10% van het door de gemeente gegarandeerde bedrag in de voorziening gestort. In 2009 heeft er een retourstorting plaatsgevonden. Het aantal afgegeven gemeentegaranties per eind 2009 is vijf.

C9. Voorziening oudkomers 1 In 2005 is de regeling met het Rijk afgerekend en is afgesproken dat het restant van de middelen, het saldo van de voorziening ingezet mocht worden voor de naijleffecten in de loonkostensfeer/wachtgeldregeling. De definitieve accountantsverklaring in februari 2006 ingestuurd. In 2007 is het aantal medewerkers, waarvoor wachtgeld moet worden betaald, teruggegaan naar één. In 2009 zijn er geen wachtgeldverplichtingen meer. Indien ook in 2010 blijkt dat er geen wachtgelders meer zijn, kan deze voorziening worden opgeheven.

C10. Voorziening nazorg Rokkeveen Deze voorziening is bedoeld voor het uitvoeren van verwachte herstraatwerkzaamheden en de nazorg in Rokkeveen. Aan deze voorziening wordt inflatierente berekend vanwege de vereiste aanpassing aan de verwachte prijsstijging (waardering tegen contante waarde). In 2009 was dit € 12.772. De aanwending van de voorziening van € 277.000 betreft vooral de kosten van de herinrichting en het afwerken van het Floriadepark (Deelplan Fb). Daarnaast zijn, zoals in het Tweede Tussenbericht is aangegeven, nog uitgaven voorzien voor met name herstraatwerkzaamheden in Rokkeveen en het nog in te richten baggerdepot in Rokkeveen.

157

Jaarstukken 2009


C11. Voorziening sanering voormalige Gasfabriek Delftsewallen Deze voorziening is in 2005 ingesteld vanwege het risico dat de gemeente een bijdrage moet leveren in de toekomstige saneringskosten van het voormalige gasfabrieksterrein. Voor de onderbouwing wordt uitgegaan dat de provincie verantwoordelijk blijft en gaat saneren. Daarbij is de gemeente conform de Wet Bodembescherming verplicht tot een saneringsbijdrage van 7,5% en ook de wettelijke plicht tot aankoop van de woningen heeft financiële consequenties. Het betreft onder meer rentelasten en kosten koper. De hoogte van de voorziening is gebaseerd op basis van een in het laatste kwartaal van 2005 door de provincie gemaakte financiële verkenning. In 2006 is de gemeente overgegaan tot de wettelijk verplichte (ingevolge paragraaf 4.4 van de Wet bodembescherming opgenomen regeling) aankoop van de op de verontreinigde bodem staande woningen Delftsewallen 13 en 14. In 2007 is dit gevolgd door de aankoop van de woning Delftsewallen 15, het voormalige gasfittershuis. De raad heeft op 6 juli 2009 besloten de boekwaarde van de drie aangekochte panden in te brengen in de grondexploitatie en de in de reserve MIP beschikbare middelen voor sanering en herontwikkeling over te hevelen naar de voorziening nadelige complexen Grondbedrijf. Tevens is besloten de voorziening sanering voormalige Gasfabriek Delftsewallen op te heffen en het saldo aan te wenden ter dekking van de rentelasten 2009 over de boekwaarde van de te slopen woningen (€ 62.000), evenals ter gedeeltelijke dekking van de project-/saneringskosten € 475.000.

C12. Voorziening herstelkosten Deze voorziening is in 2008 ingesteld vanwege een met een huurder aangegane overeenkomst. De afwikkeling zal naar verwachting voor mei 2010 plaatsvinden.

C13. Voorziening uit te voeren werken Grondbedrijf De voorziening is bedoeld voor de nog uit te voeren werken die betrekking hebben op reeds afgesloten grondexploitaties. In 2009 is de hoogte van de voorziening beoordeeld aan de hand van een inventarisatie van de nog uit te voeren werkzaamheden op dat moment. De hoogte van de voorziening is aangepast aan de raming voor de nog uit te voeren werkzaamheden voor een achttal afgesloten complexen. Per eind 2009 is de voorziening bestemd voor de volgende nog uit te voeren werkzaamheden binnen de volgende complexen: bedragen x € 1.000 Stadscentrum Noordhove Rokkeveen Centrum-West Dorpsstraat Werflaan Viaduct Westergo Van Tuyllsportpark Zuid Totaal

539 1.713 1.263 1.280 779 11 504 759 6.848

C14. Voorziening nadelige complexen Grondbedrijf Voor de complexen waarvoor een nadelig resultaat wordt verwacht dat als onvermijdelijk is te beschouwen is eind 2009 een voorziening nadelige complexen getroffen van € 29,8 miljoen. Dit deel van de voorziening is in de balans in mindering gebracht op de boekwaarde van deze complexen (voorraden onderhanden werk). Bij de herziening van de grondexploitaties zijn de contante waarden van de grondexploitaties met een nadelig resultaat bijgesteld. Aangezien de voorziening nadelige complexen op contante waarde is gewaardeerd is bij de jaarrekening 2009 de voorziening aangepast aan de herberekende contante waarden. In 2009 zijn de in de reserve MIP geoormerkte middelen van € 2 miljoen t.b.v. de tekorten sanering voormalige Gasfabriekterrein Delftsewallen overgeheveld naar de voorziening nadelige complexen Grondbedrijf. Dit is gedaan omdat de boekwaarde van de (als materiële vaste activa geactiveerde) panden Delftsewallen 13, 14 en 15 in 2009 zijn ingebracht in de grondexploitatie. In 2009 is ten behoeve van drie andere complexen ook een voorziening gevormd, namelijk voor de Vijverhoek, Boerhaavelaan en de brug Westerpark. Per eind 2009 is de voorziening bestemd voor de volgende complexen: bedragen x € 1.000

22 Gasfabriekterrein Delftsewallen 27 Winkelcentrum Vijverhoek 32 Van Leeuwenhoeklaan 37 Boerhaavelaan 42 Palenstein 52 Culturele As 88 Brug Westerpark Afrondingsverschil Totaal

Jaarstukken 2009

2.218 152 1.173 60 20.026 6.094 100 1 29.824

158


C15. Voorziening dubieuze debiteuren Grondbedrijf Het doel van de voorziening is het opvangen van kosten i.v.m. afwikkeling van dubieuze debiteuren bij het Grondbedrijf. Jaarlijks wordt de hoogte van de voorziening getoetst op toereikendheid en noodzaak. Bij het opmaken van de jaarrekening wordt steeds de hoogte van de voorziening in overeenstemming gebracht met de hoogte / risico van de dubieuze debiteuren. De openstaande vorderingen van het Grondbedrijf waren per eind 2009 van dien aard dat het noodzakelijk geacht is om een voorziening te vormen. De voorziening is in de balans verrekend met de betreffende vorderingen (vlottende activa / uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar).

C. Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Samengevat is de onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden als volgt: bedragen x € 1.000

Boekwaarde eind 2009 eind 2008 1.924 2.197 2.784 3.460 51 44

Omschrijving Opgenomen langlopende geldleningen Langlopende schulden BWS Waarborgsommen (op lange termijn) Totaal

4.759

Toelichting De totale rentelast voor het jaar 2009 voor de vaste schulden bedraagt afgerond € 0,1 miljoen.

5.701

.

De boekwaarde van de opgenomen langlopende geldleningen per eind 2009 betreft een drietal leningen die zijn opgenomen bij de Bank voor Nederlandse Gemeenten. De looptijd van één lening met een looptijd van 20 jaar eindigt in 2013 en twee andere met een looptijd van 30 jaar in 2024. Waarborgsommen (op lange termijn) De waarborgsommen hebben betrekking op door het Grondbedrijf verhuurde objecten en aangekochte gronden. Indien de afspraken zijn nagekomen door de andere partij wordt de waarborgsom teruggestort. Schulden Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS) Dit betreffen de langlopende verplichtingen in het kader van de BWS-subsidieregeling aan bewoners van koopwoningen en woningbouwcorporaties. Het bedrag per eind 2009 is onderverdeeld in “Definitief langlopende schulden” € 1,3 miljoen en “Voorlopig langlopende leningen” € 1,4 miljoen. Zie ook de toelichting op de balanspost financiële vaste activa, onderdeel overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer, waar bedragen zijn opgenomen aan langlopende BWSvorderingen van het ministerie van VROM en het Stadsgewest Haaglanden.

159

Jaarstukken 2009

Balans met toelichting D.

VLOTTENDE PASSIVA

De netto-vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar bestaan uit: Boekwaarde x € 1.000 eind 2009 eind 2008 4.000 6.000 0 0 21.491 21.498

Omschrijving

a. Kasgeldleningen b. Bank- en girosaldi

c. Overige schulden Totaal

25.491

27.498

Toelichting: a. Kasgeldleningen Dit betreft een kasgeldgeldlening (met een looptijd van 31 december 2009 tot 4 januari 2010) die opgenomen is bij de Bank voor Nederlandse Gemeenten. c. Overige schulden De hierin begrepen posten per eind 2009 groter dan € 0,5 miljoen betreffen: premie ABP over december (€ 1 miljoen) en facturen van een drietal bedrijven voor leveringen van goederen en diensten (totaal € 2,1 miljoen). De overige schulden waren per eind februari 2010 zo goed als geheel afgewikkeld. De overlopende passiva bestaan uit:


Boekwaarde eind 2009 eind 2008

Omschrijving

a. verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen, met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume 268 1.093 1° Betalingen onderweg 14.065 13.577 2° Overige nog verschuldigde (nog te betalen) bedragen Subtotaal 14.333 14.670 b. van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van 11.565 15.215 volgende begrotingsjaren c. overige vooruitontvangen bedragen die ten bate van volgende begrotingsjaren komen 302 834 Totaal

26.200

30.719

Toelichting: a.2°. Verplichtingen die in het begrotingsjaar zijn opgebouwd en die in een volgend begrotingsjaar tot betaling komen, met uitzondering van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume / overige nog verschuldigde (nog te betalen) bedragen De hierin begrepen posten per eind 2009 groter dan € 0,5 miljoen betreffen: € 1,7 miljoen voor WMO-kosten € 1,1 miljoen terugbetalingsverplichting aan het Rijk voor sociale voorzieningen (o.a. leenbijstand) € 0,8 miljoen bijdrage woningbouw Oosterheem € 0,6 miljoen vakantiegeld uitkeringsgerechtigden b.

Van Europese en Nederlandse overheidslichamen ontvangen voorschotbedragen voor uitkeringen met een specifiek bestedingsdoel die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren Verloopoverzicht per uitkering: bedragen x € 1.000 Uitkering 1. Rijksbijdrage (RB) Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB) 2. Rijksbijdrage Wet Werk en Bijstand (WWB) / werkdeel 2a. Rijksbijdrage persoonsgebonden budget i.h.k.v. innovatieprogramma werk en bijstand 3. Rijksbijdrage opvoed- en gezinsondersteuning 4. Rijksbijdrage uniformdeel jeugdgezinszorg (BDU/Centra voor jeugd en gezin) 4a. Rijksbijdrage maatwerkdeel jeugdgezinszorg (BDU Centra jeugd en gezin)

Jaarstukken 2009

160

Saldo Toevoe- Vrijgevallen Saldo 01-01-‘09 gingen bedragen 31-12-‘09 346 44 346 44 5.216

-4.462

0

754

63

-10

0

53

4

32

4

32

67

81

67

81

8

39

8

39


Uitkering 4b. Rijksbijdrage Centra voor jeugd en gezin (rest BDU/CJG) 4c. Rijksregeling invoering elektronisch kinddossier in de jeugdgezondheidszorg (EKD JGZ) 5. Rijksbijdrage BOS-projecten (Buurt Onderwijs Sport) (looptijd 2006-2010) 6. Rijksbijdrage onderwijsachterstanden beleid 2006 e.v. 7. Rijksbijdrage bestrijding voortijdige schoolverlaters (VSV) via gemeente Den Haag (Aanval op de Uitval) 8. Rijksbijdrage kwalificatieplicht (leerplicht-handhaving) via gemeente Den Haag 9. Rijksbijdrage Ecoware 10. Rijksbijdrage integratietrajecten 11. Rijksbijdrage inburgering (cohort 2007)

Saldo Toevoe- Vrijgevallen Saldo 01-01-‘09 gingen bedragen 31-12-‘09 8 334 8 334 50

50

50

50

286

32

286

32

1.210

1.435

1.210

1.435

209

189

209

189

104

109

104

109

80

0

80

0

4

0

4

0

1.763

0

0

1.763

2.759

103

0

2.862

11a. Rijksbijdrage inburgering (cohort 2007 var. kosten)

57

11b. Rijksbijdrage inburgering (cohort 2008) 11c. Rijksbijdrage inburgering (cohort 2009)

57

2.442

2.442

12. Rijksbijdrage schuldhulpverlening

203

203

13. Rijksbijdrage jeugdwerkloosheid via gemeente Den Haag

301

301

14. Bijdrage lang leven leren Zoetermeer van Senter Novem 15. Provinciale subsidie Investering Stedelijke Vernieuwing (ISV)

200

200

1.953

1.953

0

16. Impulsbudget stedelijke vernieuwing van Senter Novem

281

281

0

17. VOHL subsidie Stadsgewest Haaglanden

804

804

18. Subsidie aanpak zwerfafval van Senter Novem 19. Subsidie voor project “Schoutenhoek veld F- Palenstein” van Senter Novem 20. Afrondingsverschil Totaal

0

79

79

505

505

1 15.215

1.764

1 5.414

11.565

Het saldo per 01-01-’09 onder punt 2 is opgebouwd uit een tweetal componenten, nl. het Werkdeel van € 5.216.000 alsmede IPW-PGB met € 63.000. In het bovenstaande overzicht is het gesplitst opgenomen. Het zelfde betreft punt 11.

161

Jaarstukken 2009


3.4.2.3 Toelichting financiële verplichtingen buiten de balanstelling Per eind 2009 bestonden de volgende, niet in de balans opgenomen, belangrijke financiële verplichtingen voor de toekomst: Verplichtingen Grondaankopen € 1.040.000. Dit betreffen grondverwervingen die per balansdatum nog niet notarieel waren getransporteerd. Vakantiegeld personeel € 2.310.000. Dit betreft het recht op vakantiegeld voor het personeel over de periode juni tot en met december 2009, dat in mei 2010 wordt uitbetaald. Leasecontracten voertuigen € 58.000. Voor 12 voertuigen (2008: 19) zijn langlopende leasecontracten gesloten. De eindtijd van de leasecontracten varieert van 2010 t/m 2016. De leasevergoeding voor 2010 bedraagt € 58.000. Huur- en onderhoudscontract software omgevingsvergunningen € 59.000. Voor het beheer van omgevingsvergunningen is medio 2008 met de leverancier van de applicatie een huur- en onderhoudscontract afgesloten voor circa vijf jaar. De jaarlijkse huur bedraagt circa € 51.000 en het jaarlijks onderhoud € 8.600. SWIFT-project € 234.000. De gemeente heeft aan het Stadsgewest Haaglanden een bijdrage van 11% in de kosten van het SWIFT-project toegezegd ten behoeve de aanleg van DRIP-borden (Dynamische Route Informatie Panelen) en de aanleg van het DRIS-systeem (Dynamisch Reis Informatie Systeem). Het gehele SWIFTproject valt onder het doorstromingsproject A12 en bedraagt € 234.000. Deel 1 omvat een aantal DRIPborden boven en langs de weg. Deze borden zijn ca. zes jaar geleden gerealiseerd. Door een discussie over de verdere technische uitvoering, aanvullende eisen van het Rijk, vertrek van de projectleider, de aankomende busconcessie en "voortschrijdend inzicht" is de afronding van het project al vele jaren vertraagd. Er is een geheel nieuw ontwerp gemaakt. Het project is eind 2009 grotendeels geplaatst. In het eerste kwartaal van 2010 volgt de totale oplevering. Met Haaglanden is afgesproken dat de bijdrage in zijn geheel zal worden betaald, na realisatie van zowel SWIFT 1 als SWIFT 2. Bankgaranties Per eind 2009 waren er bij de gemeente 27 bankgaranties met een totaalwaarde van € 1.061.000 aanwezig. Het betreffen vooral het garanties van aannemersbedrijven, die de gemeente als financiële zekerheid vraagt bij de uitvoering van werken. Gewaarborgde geldleningen In het hierna volgende overzicht is een specificatie opgenomen naar de aard van de geldleningen waarvoor de gemeente in het verslagjaar (nog) garant staat. Het totale gegarandeerde bedrag is in 2009 per saldo afgenomen met afgerond € 65,5 miljoen naar € 732,1 miljoen. Deze afname bestaat uit € 40 miljoen nieuwe garanties en € 105,5 miljoen verlagingen door aflossingen. Voor de woningbouw verstrekt de gemeente tegenwoordig geen garanties meer maar worden de garanties verstrekt door het Waarborgfonds Sociale woningbouw (WSW) en is de gemeente achtervang voor het WSW. Het primaire risico van de gemeentegaranties die in het verleden door de gemeente voor de woningbouw zijn verstrekt kon op enig moment aan het WSW worden overgedragen. Dit primaire risico is in het overzicht opgenomen categorie “Woningbouwverenigingen / vrijwaring wsw” ook daadwerkelijk overgedragen aan het WSW. Bij de categorie “Woningbouwver. / gem. garantie” draagt de gemeente het primaire risico. Niet in het overzicht opgenomen zijn de gemeentegaranties voor eigen woningen. In het verleden zijn hiervoor ongeveer 10.000 gemeentegaranties verstrekt, die gevrijwaard zijn door de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW). Nieuwe garanties voor eigen woningen worden niet meer door de gemeente verstrekt maar door het WEW. De gemeente fungeert als achtervang voor het WEW. Het risico dat de gemeente hierop wordt aangesproken wordt miniem geacht. Voor garanties die in 2011 en later door het WEW worden afgegeven (Nationale Hypotheekgaranties) gaat het Rijk voor 100% garant staan. Voor de “oude gevallen” blijft de constructie zoals die nu is. Een B&W-besluit dan wel een raadsbesluit zal hiervoor nog ter besluitvorming worden voorgelegd. De VNG is bezig te bezien op welke manier dit het beste geregeld kan worden. Het fondsvermogen van het WEW blijft voor alle gevallen beschikbaar. Naast de gegarandeerde geldleningen voor de woningbouwverenigingen komen in het overzicht ook de garanties aan gezondheidsinstellingen, sportverenigingen en overige instellingen met een maatschappelijk nut voor. De meeste garanties zijn verstrekt vóór 1996. In dat jaar heeft de raad besloten in beginsel geen garanties meer te verstrekken. Als onderdeel van de Investeringsimpuls voor de amateurverenigingen heeft de raad in november 2005 echter besloten het instrument weer te gaan toepassen. In 2009 zijn geen garanties verstrekt. Per eind 2009 is er nog één garantie, verstrekt in 2007, waarop nog geen finan-

Jaarstukken 2009

162

Balans met toelichting ciering is afgesloten; Drakenbootvereniging Dutch Dragons heeft de plannen voor nieuwbouw nog niet rond. Van de sportverenigingen is de afgelopen jaren enkele malen een risicoanalyse opgesteld, waaruit geen toename van het risico is op te maken. Ook in 2009 is deze analyse uitgevoerd. Hieruit zijn geen knelpunten naar voren gekomen. Als onderdeel van deze analyse worden de verenigingen steeds gewezen op de mogelijkheid om, binnen de grenzen van de afgegeven garantie, bestaande leningen met een hoge rente, al dan niet met boeterente, vervroegd af te lossen en daarvoor een lening met lagere rente af te sluiten. De risicoanalyse voor de overige instellingen is eind 2009 opgesteld en wordt begin 2010 aan het college voorgelegd. Het gaat hierbij om drie instellingen, te weten het ziekenhuis, de gezondheidscentra en de scholengemeenschap Effatha. Met deze instellingen vindt wel regelmatig beleidsmatig overleg plaats en ook worden deze instellingen gewezen op de mogelijkheid van herfinanciering. Het betreft hier grote instellingen, waarvoor een accountantsverklaring wordt afgegeven, waarbij ook nadrukkelijk de continuïteitsvraag van de instelling aan de orde komt. Om de garantierisico’s voor de gemeente te beperken zijn eind 2006 met het bestuur van ’t Lange Land Ziekenhuis afspraken gemaakt over het indienen van een verzoek om toelating tot het Waarborgfonds voor de Zorg, waardoor de gemeente Zoetermeer het risico op gegarandeerde geldleningen kan overdragen (per ultimo 2009 een bedrag van € 17,5 miljoen). Door gewijzigde normen voor toelating tot het Waarborgfonds, waaraan ’t Lange Land Ziekenhuis nog niet kan voldoen, is deze afspraak nog niet geëffectueerd. Ook voor andere instellingen wordt periodiek bezien of afbouw van de risico’s mogelijk is. In 2009 zijn geen betalingen gedaan wegens verleende borgen garantstellingen. Overzicht gewaarborgde geldleningen 2009 Geldnemer Woningbouwverenigingen Woningbouwverenigingen Woningbouwverenigingen Gezondheidsinstellingen Sportverenigingen Sportverenigingen Overige instellingen TOTAAL

3.5

Doel van de geldlening Vrijwaring wsw Achtervang Gemeentegarantie Gemeentegarantie Gemeentegarantie Gemeentegarantie Gemeentegarantie


Oorspronkelijk Percentage bedrag waarvoor borg geldlening is verleend 159.008 50% 565.849 50% 112.854 100% 65.671 100% 777 100% 222 50% 1.011 100% 905.392

Restant geldlening 31-12-2008 137.565 516.779 112.854 29.123 390 201 713 797.625

Restant geldlening 31-12-2009 114.231 477.159 112.854 26.764 294 186 675 732.163

Bijzondere gebeurtenissen na balansdatum

Er hebben zich geen gebeurtenissen na balansdatum voorgedaan die toelichting of aanpassing op de cijfers in de jaarrekening vereisen.

163

Jaarstukken 2009

SiSa bijlage (Single Information Single Audit)

3.6

SiSa bijlage (Single information Single audit)

Jaarstukken 2009

164

Onderwijsachterstandenbeleid nietGSB (OAB)

Besluit vaststelling doelstelling en bekostiging Onderwijsachterstandenbeleid 2006-2010 (art 4 t/m 10)

Gemeenten, niet G-31

14

Regeling dagarrangementen en combinatiefuncties

€ 1.780.642

Aard Controle (20)

Eindverantwoording Ja/Nee (19)

Toelichting afwijking (18)

Overige (17)

Te verrekenen met Provincie / Wgr (16)

versie (1.3) 18-2-2010

Te verrekenen met het Rijk (15)

Overige besteding (14)

Besteed t.l.v. provinciale of Wgr+ middelen (13)

Besteed t.l.v. rijksmiddelen (12)

Overige ontvangsten (11)

Ontvangen van Rijk (10)

Beginstand 2009 (9)

Realisatie (8)

Beginstand 2009 van voorziening / overlopende post

R

Regeling tijdelijke toekenning extra voorschoolse middelen (artikel 4)

Besteed bedrag 2009 aan voorbereiding inrichten schakelklassen Besteed bedrag 2009 voor overige of coördinerende activiteiten inzake onderwijsachterstandenbeleid Besteed bedrag 2009 aan voorschoolse educatie Besteed bedrag 2009 aan schakelklassen

€ 355.692

R

Schakelklassen, artikel 166 van de Wet op het primair Onderwijs

€0

R

Besteed bedrag 2009 aan vroegschoolse educatie Aantal deelnemende kinderen aan voorschoolse educatie in 2009 Aantal deelnemende leerlingen aan schakelklassen in 2009 Besteed bedrag in 2009 aan voorschoolse educatie voor verlaging ouderbijdrage van doelgroepkinderen op de peuterspeelzaal

€ 47.609

R

Wet (OKE) voor verlaging ouderbijdrage doelgroepkinderen voorschoolse educatie

OCW

Afspraak (7)

Indicatoren (6)

Ontvanger (5)

13

Juridische grondslag (4)

Nummer (2)

OCW

Specifieke uitkering (3)

Departement (1)

SiSa-verantwoordingsbijlage 2009 voor uitkeringen van alle departementen excl. EZ

Regeling dagarrangementen en combinatiefuncties (gewijzigde regeling 23 mei 2007)

Gemeenten

€0

R

€ 127.849

R

247

D2

0

D2 € 15.816

R

Gemiddelde prijs ouderbijdrage in 2009 voor voorschoolse educatie op de peuterspeelzaal voor doelgroepkinderen

€ 55

R

% doelgroepkinderen bereikt in 2009 met voorschoolse educatie op de peuterspeelzaal

90,00%

R

Besteed bedrag 2008 aan directe activiteiten

R

Alleen in te vullen als u dit in SiSa 2008 nog niet heeft verantwoord Besteed bedrag 2008 aan overhead

R

Alleen in te vullen als u dit in SiSa 2008 nog niet heeft verantwoord R

Besteed bedrag 2008 aan cofinanciering Alleen in te vullen als u dit in SiSa 2008 nog niet heeft verantwoord

VROM

27

Subsidieregeling aanpak zwerfafval

Subsidieregeling aanpak zwerfafval

Gemeenten

Aantal gerealiseerde dagarrangementen (over de hele looptijd)

38

44

D2

Aantal gerealiseerde combinatiefuncties (over de hele looptijd)

4

2

D2

Totaal subsidiabele kosten 2009 Hieronder per regel één beschikkingsnummer invullen en in de kolommen erna de verantwoordingsinformatie voor die beschikking. 1 ZAP09046 2 ZAP09007 3 ZAB07003 Andere subsidies van het Rijk of de Europese Commissie ontvangen?

€ 48.541 € 12.033 €0

Nee Nee Ja

R R R

Kolom (7) en (8): wel of niet ontvangen Kolom (11): bedrag van ontvangst Alleen in te vullen na afronding project Hieronder per regel één beschikkingsnummer invullen en in de kolommen erna de verantwoordingsinformatie voor die beschikking. 1 2 3

R R R

165

Jaarstukken 2009

Aard Controle (20)



Overige (17)


versie (1.3) 18-2-2010







Beginstand 2009 (9)

Realisatie (8)

Afspraak (7)

Indicatoren (6)

Ontvanger (5)



Nummer (2)

Departement (1)


Basisproject: Plan van aanpak bestuurlijk vastgesteld? Alleen in te vullen na afronding project Hieronder per regel één beschikkingsnummer invullen en in de kolommen erna de verantwoordingsinformatie voor die beschikking. 1 2 3

D1 D1 D1 Plusproject/ proeftuinproject: Projectevaluatie uitgevoerd? Alleen in te vullen na afronding project Hieronder per regel één beschikkingsnummer invullen en in de kolommen erna de verantwoordingsinformatie voor die beschikking.

1 2 3 WWI

43

Bijdrageregeling Antillianengemeenten

Bijdrageregeling Antillianengemeenten

Gemeenten

D1 D1 D1 Output in aantallen (conform de tussen de gemeente en het Rijk gemaakte afspraken over de periode 2005 t/m 2008) Hieronder per afspraak één beschikkingsnummer invullen en in de kolommen erna de verantwoordingsinformatie voor die afspraak.

WWI

WWI

45

Regeling inburgering allochtone vrouwen niet-G31

50B Investering stedelijke vernieuwing (ISV)

Regeling inburgering allochtone vrouwen niet-G31

Provinciale beschikking en/of verordening

1 Stabiliteit thuis 2 Graag naar school 3 Weer naar school Besteed bedrag 2005 t/m 2008 Gemeenten niet-G31 en Aantal allochtone vrouwen, categorie gemeenschappelijke ‘uitkeringsgerechtigd’, met wie in 2006 een regelingen (Wgr) overeenkomst als bedoeld in art. 6 van de regeling is gesloten

Programma-gemeenten (SiSa tussen medeoverheden)

1 1 1

1 1 1 6

Ja Ja Ja Ja Ja

D2 D2 D2 R D1

Aantal allochtone vrouwen, categorie ‘uitkeringsgerechtigd’, die voor 1-1-2010 heeft deelgenomen aan het inburgeringsexamen

0

Ja

D1

Aantal allochtone vrouwen, categorie ‘nietwerkend en niet-uitkeringsgerechtigd’, met wie in 2006 een overeenkomst als bedoeld in art. 6 van de regeling is gesloten

2

Ja

D1

Aantal allochtone vrouwen, categorie ‘nietwerkend en niet-uitkeringsgerechtigd’, dat voor 1-1-2010 heeft deelgenomen aan het inburgeringsexamen

0

Ja

D1

€ 240.890

Doelstellingen en prestatieafspraken in aantallen die met de provincie zijn overeengekomen o.b.v. het stedelijk meerjaren ontwikkelingsprogramma (MOP). Hieronder per regel één doelstelling / prestatieafspraak invullen en in de kolommen erna de verantwoordingsinformatie 1 nieuwbouw uitleglocatie: goedkope koopwoningen 2 nieuwbouw uitleglocatie:(middel)dure koopwoningen 3 nieuwbouw uitleglocatie: goedkope huurwoningen

Jaarstukken 2009

317

356

D1

1.989

2.321

D1

633

1.061

D1

166

Aard Controle (20)









221

57

D1

40

6

D1

253

139

D1

26

109

D1

86

312

D1

480

68

D1

10 Omzetten huur in koop 11 Vernietigde woningen door sloop 12 Woningverbetering: ingrijpende verbetering

400 480 0

926 417 350

D1 D1 D1

13 Toegankelijke woningen: Volledig toegankelijk 14 Kwaliteitsimpuls openbare ruimte: herinrichting Stadshart en Dorpsstraat 15 Culturele kwaliteiten in gebiedsontwikkeling: Kwadrant 16 De Leyens: 3 horecavoorzieningen aan het Noord-AA 17 Sporthal en bibliotheek in Oosterheem 18 Centrum: Spazio 19 Bodemsanering: oppervlak grond 20 Bodemsanering: volume grond 21 Bodemsanering: volume water 22 Bodemsanering: bodemprestatie-eenheden

500

153

D1

70

80

D1

1

1

D1

3

0

D1

1 1 5.000 1.100 250 8.400

1 1 13.240 17.638 11.475 70.744

D1 D1 D1 D1 D1 D1

3 1 6 3

3 1 19 7

D1 D1 D1 D1

27 Bodemsanering: nazorg Westerpark 28 Bodemsanering: historische onderzoeken

1 258

1 60

D1 D1

29 Bodemsanering: asbestonderzoeken 30 Zorgvuldig ruimtegebruik: toe te voegen woningen bbg 31 Palenstein: realiseren brede school en zorgen welzijnsvoorzieningen 32 Dorp: realiseren nieuwe gecombineerd huisvesting voor jongeren en buurtcentrum en een definitieve atelierruimte

10 460

8 462

D1 D1

1

0

D1

1

1

D1

33 Buytenwegh: realiseren nieuw jongerencentrum en winkel- voorzieningen kwaliteitsimpuls geven

1

1

D1

1 Wijkontwikkeling Palenstein: opstellen structuurvisie, realiseren brede school Palenstein

1

0

D1: aantallen R:euro’s

2 Wijkontwikkeling Meerzicht: renovatie winkelcentrum Meerzicht 3 Duurzaamheid: realisatie 35 ondergrondse containers 4 Wijkontwikkeling Meerzicht: herinrichting openbaar gebied Meerzicht

1

1

35

83

1

1

D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s

5 Revitalisering stadscentrum en Dorpsstraat: afronding herbestrating en Stadshart, realisatie speelroute gehandicapte kinderen, toevoeging 650m2 winkelvloeroppenvlak

1

1

D1: aantallen R:euro’s

6 Bodem: uitvoeren 62 bodemonderzoeken

62

65

D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s

4 nieuwbouw uitleglocatie: (middel)dure huurwoningen 5 Nieuwbouw bestaand bebouwd gebied: goedkope koopwoningen 6 Nieuwbouw bestaand bebouwd gebied: (middel)dure koopwoningen 7 Nieuwbouw bestaand bebouwd gebied: goedkope huurwoningen 8 Nieuwbouw bestaand bebouwd gebied: (middel)dure huurwoningen 9 Vervanging bestaand bebouwd gebied:

23 24 25 26

Bodemsanering: verkennend Bodemsanering: nader onderzoek Bodemsanering: aantal saneringen Bodemsanering: saneringen eigen beheer

Overige (17)

Realisatie (8)


versie (1.3) 18-2-2010

Afspraak (7)

Beginstand 2009 (9)

Indicatoren (6)

Ontvanger (5)



Nummer (2)

Departement (1)


Verplichtingen / afspraken (in aantallen of euro's) met de provincie n.a.v. eindsaldo investeringstijdvak ISV I Hieronder per regel één verplichting / afspraak invullen en in de kolommen erna de verantwoordingsinformatie

7

167

Jaarstukken 2009

8

480,00

D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s D1: aantallen R:euro’s R R R R

Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in 2009, uitgedrukt in arbeidsjaren.

21,85

R

Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in 2009, uitgedrukt in arbeidsjaren

325,24

R

Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in 2009, uitgedrukt in arbeidsjaren.

11,17

R

9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33

SZW

72

Wet sociale werkvoorziening (Wsw)

Jaarstukken 2009

Wet sociale werkvoorziening (Wsw)

Gemeenten

Aard Controle (20)



Overige (17)


versie (1.3) 18-2-2010







Beginstand 2009 (9)

Realisatie (8)

Afspraak (7)

Indicatoren (6)

Ontvanger (5)



Nummer (2)

Departement (1)


Eindsaldo ISV I per ultimo 2004 Besteed bedrag 2009 Besteed bedrag t/m 2008 Het totaal aantal geïndiceerde inwoners van uw gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat én beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december 2009.

1.310.256 € 2.639.381 € 1.170.279

168

Ja Ja

Wet werk en bijstand (WWB)

Wet werk en bijstand

Gemeenten

(inkomensdeel)

Aard Controle (20)



Overige (17)




versie (1.3) 18-2-2010

Totaal uitgaven inkomensdeel inclusief WIJ

€ 30.517.945

Nvt

waarvan categorie jonger dan 65 jaar

€ 28.364.391

Nvt

Totaal ontvangsten (niet-rijk) inkomensdeel inclusief WIJ

€ 969.080

Nvt

waarvan categorie jonger dan 65 jaar

€ 963.938

Nvt

Omvang van het in 2008 uitgegeven bedrag waarvan de rechtmatigheid niet kan worden vastgesteld (=Terug te betalen aan het Rijk).

(werkdeel overgangsindicator)





Beginstand 2009 (9)

Realisatie (8)

Afspraak (7)

Indicatoren (6)

Ontvanger (5)

74


Nummer (2)

SZW


Departement (1)


€0

R

De verantwoording vindt plaats op basis van het kasstelsel. Er worden uitsluitend uitgaven verantwoord die gedaan zijn tot en met 31 december 2008 en waarvan de rechtmatigheid in 2008 niet kon worden vastgesteld. Voor zover de rechtmatigheid van deze uitgaven niet kan worden aangetoond, wordt het bedrag teruggevorderd van gemeenten.

SZW

75

Wet inkomensvoorziening oudere en Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk gedeeltelijk arbeidsongeschikte arbeidsongeschikte werkloze werkloze werknemers (IOAW) werknemers (IOAW), art 54

Gemeenten

Uitgaven IOAW 2009

76

Wet inkomensvoorziening oudere en Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk gedeeltelijk arbeidsongeschikte arbeidsongeschikte gewezen gewezen zelfstandigen (IOAZ) zelfstandigen (IOAZ), art 54

Gemeenten

Ontvangsten IOAW (niet-rijk) 2009 Uitgaven IOAZ 2009

€ 13.613

SZW

Ontvangsten IOAZ (niet-rijk) 2009 Uitvoeringskosten IOAZ 2009

€0

SZW

78

Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (Bbz 2004)

Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (art. 54)

€ 641.807

R

€ 162.219

R R

€0

R R

Totaal uitgaven 2009 (excl. Bob)

€ 496.596

R

Totaal uitgaven kapitaalverstrekking 2009 (excl. Bob) Totaal ontvangsten 2009 (excl. Bob) (excl. rijk)

€ 261.634

R

Totaal ontvangsten kapitaalverstrekking 2009 (excl. Bob) (excl. rijk)

€ 91.880

R

€ 138.526

R

Totaal uitvoeringskosten 2009 (excl. Bob) Totaal uitgaven Bob 2009 Totaal ontvangsten Bob (excl. Rijk) 2009

SZW

79

Wet Werkloosheidsvoorziening (WWV)

Wet Werkloosheidsvoorziening

Gemeenten

SZW

82

Participatiebudget

Wet participatiebudget

Gemeenten

Verantwoording op basis van baten en lasten stelsel

€ 115.083

R

€0

R R

€0

R R

€0

Totaal uitvoeringskosten Bob 2009 Ontvangsten 2009 (niet-rijk)

€ 2.342

Meeneemregeling WWB: overheveling overschot/tekort van WWB-werkdeel 2008 naar Participatiebudget 2009

€ 5.594.392

R

Omvang van het in het jaar 2008 nietbestede bedrag WWB-werkdeel dat meegenomen is naar het Participatiebudget van 2009 óf Omvang van het in het jaar 2008 rechtmatig bestede bedrag WWBwerkdeel als voorschot op het Participatiebudget van 2009 (bij overheveling van een tekort wordt een negatief getal ingevuld)

169

Jaarstukken 2009

Reserveringsregeling: overheveling overschot/tekort van 2009 naar 2010

€ 3.298.264

Aard Controle (20)



Overige (17)


versie (1.3) 18-2-2010







Beginstand 2009 (9)

Realisatie (8)

Afspraak (7)

Indicatoren (6)

Ontvanger (5)



Nummer (2)

Departement (1)


R

Omvang van het in het jaar 2009 nietbestede bedrag dat wordt gereserveerd voor het participatiebudget van 2010. Dit bedrag is exclusief het bedrag dat een gemeente ten onrechte niet heeft uitgegeven aan educatie bij een roc; hiervoor geldt geen reserveringsregeling (het ten onrechte niet-bestede wordt teruggevorderd door het rijk). óf Omvang van het in het jaar 2009 rechtmatig bestede bedrag participatiebudget als voorschot op het Participatiebudget van 2010 (bij overheveling van een tekort wordt een negatief getal ingevuld)

Lasten WWB-werkdeel 2008 die in 2008 niet hebben geleid tot een kasbetaling

€ 505.625

Totaal lasten Participatiebudget 2009

€ 15.291.740

R

€ 1.515.192

R

Het is niet toegestaan om reeds in 2008 op titel van het WWB-werkdeel verantwoorde uitgaven dubbel te verantwoorden. De opgave is dus exclusief lasten 2009 die in 2008 hebben geleid tot een kasbetaling ten laste van het WWB-werkdeel, omdat deze lasten al in de verantwoording WWB-werkdeel 2008 zijn verantwoord Waarvan lasten 2009 van educatie bij roc’s Baten WWB-werkdeel 2008 die in 2008 niet hebben geleid tot een kasontvangst

€0

Totaal baten (niet-rijk) Participatiebudget

R

€ 59.877

R

€0

R

De opgave is exclusief baten 2009 die in 2008 hebben geleid tot een kasontvangst ten bate van het WWB-werkdeel, omdat deze baten al in de verantwoording WWBwerkdeel 2008 zijn verantwoord.

Waarvan baten 2009 van educatie bij roc's Terug te betalen aan rijk

€0

Omvang van het aan het rijk terug te betalen bedrag, dat wil zeggen het in het jaar 2009 niet-bestede bedrag voor zover dat de reserveringsregeling overschrijdt, alsmede het in het jaar 2009 ten onrechte niet-bestede bedrag aan educatie bij roc’s

Jaarstukken 2009

170

R

Regelluwe bestedingsruimte Gemeenten participatiebudget 2009 (artikelen 11a en 11b Besluit participatiebudget)

Het aantal in 2009 gerealiseerde duurzame plaatsingen naar werk van inactieven

0

Aard Controle (20)



Overige (17)


versie (1.3) 18-2-2010







Beginstand 2009 (9)

Realisatie (8)

Afspraak (7)

Indicatoren (6)

Ontvanger (5)



Nummer (2)

Departement (1)


R

Dit onderdeel moet door alle gemeenten worden ingevuld. Indien ingevuld met een nul, dan bestaat er voor 2010 geen recht op regelluwe bestedingsruimte. Beschikkingen

Gemeenten

Regelluw besteed bedrag 2009

€0

R

€0

R

Dit onderdeel dient uitsluitend ingevuld te worden door de gemeenten die voorfinanciering hebben aangevraagd SZW VWS

83 87

Schuldhulpverlening Regeling Buurt, Onderwijs en Sport (BOS)

Kaderwet SZW-subsidies Tijdelijke stimuleringsregeling buurt, onderwijs en sport

Gemeenten Gemeenten

Besteed bedrag 2009 Per beschikking alle activiteitenverantwoorden. Dit doet u door eerst in een regel het beschikkingskenmerk in te vullen en daaronder per regel één activiteit in te vullen. 1

DLB 2629925

550221-05 Meerzicht

1. Arrangement school en sport 2. Arrangement Buurt en sport 3. Arrangement Gezondheid en Sport 4. Arrangement Vrije tijd en Sport 5. Algehele coördinatie en ondersteuning

549427-05 Buytenwegh


2

DLB 2629926

3

DLB 26299267 549426-05 Palenstein

549425-05 Oostesrheem

Brede doeluitkering Centra voor jeugd en gezin (BDU CJG)

Tijdelijke regeling CJG

Gemeenten

2

subsidie aan ONC voor sept Ja t/m dec 2009 is niet besteed. Een onverschuldigde subsidievoorschot van € 2.856,00 is teruggevorderd. Dit betreft een marginale afwijking.

D

2

Ja

D

2

Ja

D

Nee

D

Nee

R

2

DMO/SSO-2698564 Rokkeveen

94

D


5

JenG

Ja


4

DLB 2629924

2

576897-06

Go for Action is halverwege stopgezet van vanwege gebrek aan belangstelling. Een onverschuldigd subsidiebedrag ad € 2.339,22 is teruggevorderd. D.i. een marginale afwijking.

1. Motorisch Remedial Teaching 2. Kwaliteitsverbetering bewegingsonderwijs 3. Ontwikkelen sportmenu 4. Go for Action 5. Speelmeer 13+ 6. Algehele coördinatie en ondersteuning sportservice Zuid-Holland

Besteed bedrag 2009 aan jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin.

€ 1.896.753

171

Jaarstukken 2009

OCW

108 Wet Educatie Beroepsonderwijs niet Wet Educatie Beroepsonderwijs G-31 Uitvoeringsbesluit WEB

Gemeenten niet G-31 en gemeenschappelijke regelingen

Lasten van educatie o.g.v. afgesloten overeenkomst(en) met één of meerdere roc's bekostigd uit terugontvangen middelen educatie uit 2007 of 2008 die in 2009 opnieuw ingezet mochten worden (kolom 12)

€ 384.301

Teruggevorderd bedrag van roc's over 2007 of 2008 terug te betalen aan het rijk (kolom 15) of mee te nemen naar 2010 (kolom 17)

Jaarstukken 2009 172

€0

€0

Aard Controle (20)



Overige (17)








Beginstand 2009 (9)

Realisatie (8)

Afspraak (7)

Indicatoren (6)

Ontvanger (5)



Nummer (2)

Departement (1)

SiSa-verantwoordingsbijlage 2009 voor uitkeringen Annex WEB

R

Besteding ISV-middelen periode 2005 - 2010

beginsaldo ISV Ibaten 2005 2006 2007 2008 2009

saldo

1.310.256,00 1.011.277,65 959.943,78 435.642,70 272.478,34

lasten

eindsaldo ISV I

298.978,35 51.333,87 524.301,08 163.164,36 272.478,34

beginsaldo ISV IIbaten 2005 2006 2007 2008 2009 2010

1.011.277,65 959.943,78 435.642,70 272.478,34 -

1.310.256,00

saldo

-

289.075,00 764.810,00 1.303.785,28 1.680.248,50 93.944,00-

289.075,00 475.735,00 538.975,28 508.964,23 592.710,00 93.944,00

2.499.403,51

lasten

eindsaldo ISV II 289.075,00 764.810,00 1.303.785,28 132.501,01 1.680.248,50 2.366.902,50 93.944,00-

2.499.403,51

ISVII Prestatieveld: wonen Prestatie: 221 woningen (middel)dure huur (nieuwbouw op uitleglocaties) Toelichting: het Centrumplan Oosterheem voorziet in de realisatie van het nieuwe winkelcentrum voor Oosterheem met boven de winkels in totaal 340 woningen in het middeldure huursegment. Vanwege de kredietcrisis heeft dit project vertraging opgelopen en dreigde het op een gegeven moment zelfs geen doorgang te kunnen vinden. Inmiddels is de gemeente erin geslaagd om met behulp van een nieuwe ontwikkelende partij en een eigen publieke bijdrage van ongeveer €5 miljoen het project toch van de grond te krijgen (met behoud van het oorspronkelijk voorgestane kwaliteitsniveau). De bouw is in februari 2010 van start gegaan. NB. De gemeente is er in geslaagd om wat betreft de opgave voor goedkope huur aanzienlijk meer woningen te realiseren dan vooraf als doelstelling is gesteld: in plaats van 633 (doelstelling ISV2) zijn er uiteindelijk 1061 goedkope huurwoningen gerealiseerd. Oftewel: het (nog) niet halen van de doelstelling voor (middel)dure huur compenseert de gemeente met het overtreffen van de doelstelling voor goedkope huur. Prestatie: 480 woningen op nieuwbouwlocatie bbg 2000 vervanging. Toelichting: de sloop/nieuwbouw projecten Zeeheldenbuurt (146 woningen) en Paltelaan (63 woningen) zijn beide reeds in uitvoering genomen. Oplevering vindt, zo verwachten wij, medio 2010 plaats. Het project Schoutenhoek (390 woningen) vormt een deelplan (het tweede) binnen de herstructurering van onze naoorlogse flatwijk Palenstein. De complexheid van de herstructurering alhier vraagt om een secure aanpak, zeker in het licht van de recente ongunstige ontwikkelingen op de (landelijke) woningmarkt (vraaguitval/financieringsproblemen). Inmiddels is de sloop van de oude woningen op de locatie Schoutenhoek uitgevoerd. De bouwvergunning is in behandeling. Bij het succesvol doorlopen van de planologische procedures kan een groot deel van de nieuwbouw in 2012 gereed komen. Prestatie: 40 goedkope koopwoningen bestaand bebouwd gebied Binnen de wijk Driemanspolder zijn begin 2010 in totaal 32 goedkope koopwoningen opgeleverd (project Buitenhof). De doelstelling is daarmee nagenoeg geheel gehaald. Resterende opgave: 2 woningen.

Op verschillende binnenstedelijke locaties is planvorming in de maak voor het toevoegen van nieuwe goedkope koopwoningen. De verwachting is dat deze planvorming in de periode tot en met 2012 leidt tot en met 2012 leidt tot het toevoegen van een substantieel aantal goedkope koopwoningen. Prestatie: 253 (middel)dure koopwoningen bestaand bebouwd gebied Op verschillende binnenstedelijke locaties is planvorming in de maak voor het toevoegen van nieuwe (middel)dure koopwoningen. De verwachting is dat deze planvorming in de periode tot en met 2012 leidt tot het toevoegen van ruim voldoende woningen om de doelstelling te halen. NB. De gemeente is er in geslaagd om wat betreft de opgave (middel)dure koopwoningen op uitleglocaties aanzienlijk meer woningen te realiseren dan vooraf als doelstelling is gesteld: in plaats van 1.989 (doelstelling ISV2) zijn er uiteindelijk 2.321 (middel)dure koopwoningen gerealiseerd. Oftewel: het (nog) niet halen van de doelstelling voor (middel)dure koop binnen bestaand bebouwd gebied compenseert de gemeente met het overtreffen van de doelstelling op uitleglocaties.

Jaarstukken 2009

173

Prestatie: 480 vernietigde woningen door sloop De gemeente heeft deze prestatie met op dit moment in totaal 444 gesloopte woningen bijna gehaald. Het resterende aantal volgt in een later stadium van de vernieuwing van de herstructureringswijk Palenstein (2014).

Prestatie: 500 volledig toegankelijke woningen Toelichting: aan de Bijdorplaan is begin 2008 het nieuwe woonzorgcomplex van woningcorporatie Vidomes opgeleverd met in totaal 153 levensloopbestendige woningen. In woonwijk De Leyens is daarnaast afgelopen voorjaar gestart met de bouw van een nieuw verzorgingshuis met in totaal 152 eenheden. Oplevering van het complex is voorzien in 2011. In Vinexwijk Oosterheem is in deelgebied Centrum de bouw van een geheel nieuwe woonservicezone met in totaal 124 levensloopbestendige woningen en 90 verzorgingshuiseenheden van start gegaan (februari 2010). Oplevering volgt in 2011. Prestatieveld: fysieke voorwaarden voor aantrekkelijke sociale en veilige leefomgeving Prestatie: Brede School in Palenstein De bouw van de Brede School vordert voortvarend. Oplevering van het nieuwe complex is voorzien medio 2010. Prestatie: Kwaliteitsimpuls winkelcentrum Palenstein Door de aankoop van het huidige (oude) wijkwinkelcentrum in Palenstein door woningcorporatie De Goede Woning is vervanging door een nieuw winkelcentrum in beeld gekomen. Met het oog op een duurzame en hoogwaardige toekomst voor de wijk is sloop-/nieuwbouw van het oude winkelcentrum volgens de gemeente de beste optie. Het centraal in de wijk gelegen project Brede School voorziet reeds in enkele nieuwe winkel- en horecavoorzieningen (oplevering medio 2010). Sloop-/nieuwbouw van het bestaande winkelcentrum volgt in een later stadium van de vernieuwing van de wijk (2014).

Prestatieveld: omgevingskwaliteit Prestatie: 3 horecavoorzieningen in De Leyens aan de Noord-Aa Toelichting: het bestemmingsplan ten behoeve van de 3 horecavoorzieningen is gereed en de kandidaten zijn geselecteerd. Het streven is dat de horecavoorzieningen nog in de zomer van 2010 open kunnen gaan voor het publiek. Prestatie: 258 historische bodemonderzoeken Een aantal van de oorspronkelijk geplande locaties is komen te vervallen. Dit verklaren wij als volgt: er was toch geen sprake van potentieel ernstige gevallen (NSX-score < 100), er had bij nader inzien al voldoende onderzoek plaatsgevonden (administratieve correctie) of bedrijven hadden zelf al een onderzoek uitgevoerd (BSB). Het totaal aantal onderzochte locaties komt daarmee in de ISV2-periode op 162 in plaats van op de eerder afgesproken 258. Vanwege de hierboven genoemde redenen vertrouwt de gemeente erop dat de provincie hiermee kan instemmen. ISVI Prestatie: wijkontwikkeling Palenstein: opstellen structuurvisie, realiseren Brede School De structuurvisie is gerealiseerd. De bouw van de Brede School vordert voortvarend. Oplevering van het nieuwe complex is voorzien medio 2010.

174

Jaarstukken 2009

Organisatie

4 Organisatie 4.1

Organisatiemodel (per eind 2009)

Gemeenteraad

College van Burgemeester en Wethouders

Gemeentesecretaris/algemeen directeur

Concernstaf

Hoofdafdeling Bestuur

Hoofdafdeling Welzijn

Griffier

Staf Gemeentesecretaris

Hoofdafdeling Ruimte

Griffie

Brandweer

De ambtelijke organisatie was in 2009 opgebouwd uit de Concernstaf, drie hoofdafdelingen (Bestuur, Welzijn en Ruimte), de Brandweer en de Griffie. De hoofdafdelingen verzorgen de beleidsvoorbereiding en de beleidsuitvoering. Elke hoofdafdeling en de brandweer staat onder leiding van een directeur. De Staf Gemeentesecretaris en de Concernstaf staan elk onder leiding van een hoofd. De gemeentesecretaris is tevens algemeen directeur van de organisatie. De griffier staat aan het hoofd van de griffie. De brandweer is per 1 januari 2010 toegetreden tot het regionale brandweerkorps Haaglanden en maakt vanaf dat moment geen onderdeel meer uit van de gemeentelijke organisatie. Het Concern Management Team (CMT), bestaande uit de secretaris/algemeen directeur en de directeuren van organisatieonderdelen, stuurt de ambtelijke organisatie aan. Zeer periodiek heeft het CMT overleg met het college over de voortgang van de strategische projecten. Daarnaast functioneert binnen elke hoofdafdeling een managementteam (MT). De raad heeft een eigen ambtelijke ondersteuning in de vorm van een griffier. Deze verzorgt met de griffie met name de logistieke ondersteuning van de raad. Daarnaast heeft het gehele ambtelijk apparaat tot taak de raad te ondersteunen vooral op inhoudelijk gebied. Op welke manier dit moet gebeuren is geregeld in een door de raad in mei 2003 vastgestelde verordening ambtelijke bijstand. De raad heeft in de financiële verordening (ex. artikel 212 van de Gemeentewet) de uitgangspunten voor het financiële beleid, alsmede voor het financiële beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie vastgelegd. Deze verordening regelt vooral de relatie tussen raad en college. De relatie tussen college en ambtelijke organisatie is geregeld in een door het college vastgesteld besluit op de inrichting van de financiële organisatie en administratie. Hierin wordt deze inrichting vormgegeven en wat de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de financiële functies zijn. Het inrichten van de ambtelijke organisatie (met uitzondering van de organisatie van de griffie) en de zorg voor de administratieve systemen die noodzakelijk zijn voor een goede uitoefening van de financiële functie is een taak van het college. De inrichting van de organisatie tot op directieniveau is geregeld in de door het college in december 2002 aangepaste organisatieverordening. Met inachtneming hiervan hebben de

175

Jaarstukken 2009

Organisatie

burgemeester en het college, ieder voor zover het zijn bevoegdheden betreft, een mandaatbesluit 2006 vastgesteld. Dit mandaatbesluit is verschillende keren gewijzigd. In 2009 gold het in 2008 vastgestelde Mandaatbesluit 2008 (na wijziging begin december 2008) tot 3 juli 2009 en vanaf 3 juli 2009 het Mandaatbesluit 2009. Op basis van het mandaatbesluit zijn ondermandaatbesluiten vastgesteld. In het (onder)mandaatbesluit is vastgelegd welke functionarissen er namens de burgemeester of het college beslissingen mogen nemen, om welke beslissingen het gaat, hoe er ondertekend moet worden en aan welke eisen moet worden voldaan. De Concernstaf heeft tot doel te zorgen voor eenheid in strategisch ondersteunend beleid. Binnen de Concernstaf zijn ook de stafafdelingen Communicatie en Personeel en Organisatie (P&O) ondergebracht. Het takenpakket van de hoofdafdeling Bestuur omvat enerzijds externe dienstverlening zoals publiekszaken en belastingen, en anderzijds interne dienstverlening, zoals financiële administratie, facilitair bedrijf en juridische aangelegenheden. Bovendien ligt hier het beleid ten aanzien van veiligheid- en APVzaken. De hoofdafdeling Welzijn is verantwoordelijk voor het algemeen welzijnsbeleid en streeft naar het verder verbeteren van de maatschappelijke en sociale dienstverlening, vrijetijdsvoorzieningen en cultuur. De hoofdafdeling Ruimte is verantwoordelijk voor de ruimtelijke kwaliteit van de stad, de inrichting en het beheer van de openbare ruimte alsmede het economische, volkshuisvestings- en milieubeleid. Een integrale werkwijze is steeds het uitgangspunt en komt tot uitdrukking in de organisatie van de hoofdafdeling. De Brandweer is een professionele hulpverleningsorganisatie. De taken zijn: het redden van mens en dier, het blussen van brand en het verlenen van hulp. De brandweer vormt ook de kern van de bestrijding van grootschalige ongevallen en rampen. Per 1 januari 2010 is de brandweer geregionaliseerd. Het Bureau Rampenbestrijding is als gemeentelijke taak bij de gemeente Zoetermeer achtergebleven en maakt deel uit van de hoofdafdeling Bestuur.

4.2

Gemeentebestuur

Algemeen Door de Wet dualisering gemeentebestuur is er een scheiding van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden tussen de raad en het college. De raad vormt het hoogste bestuursorgaan van de gemeente. De raad heeft een kaderstellende en controlerende functie, het college een besturende en uitvoerende functie. Wethouders maken geen deel uit van de raad. De burgemeester is door de Kroon (de Koningin en de ministers) benoemd. Hij is zowel voorzitter van de raad als van het college. De raad De raad van de gemeente Zoetermeer bestaat uit 39 leden (inwoners van Zoetermeer). Deze leden zijn tijdens de gemeenteraadsverkiezingen op 7 maart 2006 gekozen voor een periode van vier jaar. Eenmaal in de vier jaar vinden in Nederland verkiezingen voor de gemeenteraad plaats. De laatste gemeenteraadsverkiezingen waren in 2006. De volgende verkiezingen waren op woensdag 3 maart 2010. Per eind 2009 bestond de raad uit 11 politieke partijen met de volgende zetelverdeling: PvdA Partij van de Arbeid 10 VVD Volkspartij voor Vrijheid en Democratie 7 LHN Lijst Hilbrand Nawijn 5 SP Socialistische Partij 4 CDA Christen Democratisch Appèl 3 D66 Democraten 66 4 CU/SGP ChristenUnie/Staatkundig Gereformeerde Partij 2 GroenLinks GroenLinks 1 LZ Leefbaar Zoetermeer 1 Sociaal Gezond Zoetermeer Sociaal Gezond Zoetermeer 1 Actief Zoetermeer Actief Zoetermeer 1 Er zijn drie vaste raadscommissies ingesteld: - commissie Burger en Bestuur (onderdelen: Bestuur, Middelen, Veiligheid, Communicatie, Dienstverlening en Wijk- en Buurtbeheer)

Jaarstukken 2009

176

Organisatie

-

commissie Samenleving (onderdelen Sociale Zaken, Welzijn en Zorg, Onderwijs, Kunst en Cultuur, Sport en Economie) commissie Ruimte (onderdelen Openbare Ruimte, Bouwen en Wonen, Verkeer en Vervoer en Natuur en Milieu)

Alle raadsleden zijn lid van alle commissies. Hiervoor vindt geen benoeming plaats. In de praktijk wonen alleen bij geagendeerde onderwerpen betrokken raadsleden de commissievergaderingen bij. De raad benoemt wél de commissieleden (zij zijn geen raadslid, maar stonden wel op de lijst bij de verkiezingen). Elke fractie kan hiervoor één persoon per commissie voordragen. Iedere partij kan maximaal drie commissieleden benoemen. De onderwerpen die tijdens commissies aan de orde komen, worden naar tijd behandeld. Voor iedereen wordt dan duidelijk wanneer over welk onderwerp wordt vergaderd. Op het gebied van de werkwijze van de raad en de raadscommissies zijn in 2007 en 2008 veel verbeterpunten benoemd. Omdat een aantal van die punten nog niet tot uitvoering is gekomen is in 2009 gewerkt aan een overdrachtsdocument met leer- en verbeterpunten van de oude aan de nieuwe raad. In de vergadering van 2 juni 2009 heeft de raad het jaarverslag van de gemeenteraad 2008 (getiteld: Gemeenteraad blikt terug op 2008) vastgesteld. Daarin staat een aantal actuele onderwerpen. Het jaarverslag is via de juli-editie van Zoetermeer Magazine naar de inwoners van Zoetermeer toegestuurd. Het college van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders van Zoetermeer bestaat uit de burgemeester en zes wethouders. Sinds de gemeenteraadsverkiezingen in 2006 is de portefeuilleverdeling per bestuurder als volgt; daarbij is tevens aangegeven welke project door de betreffende wethouder wordt getrokken en wie welke wijk onder zijn hoede heeft: Burgemeester drs. J.B. (Jan) Waaijer Portefeuille: interne en externe coördinatie, representatie, openbare orde en regionale veiligheid; brandweer en rampenbestrijding. Wethouder dr. T.J. (Edo) Haan (PvdA) Portefeuille: financiën, sociale zaken, werkgelegenheid & welzijn, internationaal en de projecten Sociaal Economische Agenda en Bleizo. Wijkwethouder Buytenwegh de Leyens. Wethouder drs. F.J.M. (Frans) Muijzers (PvdA) Portefeuille: onderwijs, jongeren, wonen, sport en het project Brede School. Wijkwethouder Centrum (Stadshart / Dorp / Driemanspolder / Palenstein). Wethouder ir. B. (Bé) Emmens (VVD) Portefeuille: stedelijke ontwikkeling en ruimtelijke ordening, economische zaken / ICT, Haaglanden en het project Zoetermeer Oosterheem. Wijkwethouder Oosterheem. Wethouder mr. P.J.M. (Patrick) van Domburg (VVD) Portefeuille: integraal veiligheidsbeleid, wijken buurtbeheer, dienstverlening, communicatie, stadspromotie, bouwen woningtoezicht, stedenband Nitra en het project Terugdringen Administratieve Lasten. Wijkwethouder Rokkeveen. Wethouder drs. F.J.M. (Frank) Speel (CDA) (ontslag ingediend 25 januari 2010) Portefeuille: zorg, ouderen, natuur en milieu en het project Duurzaam Zoetermeer. Wijkwethouder Meerzicht. Wethouder P. (Pieter) Smit (D66) Portefeuille: kunst en cultuur, verkeer en vervoer, personeel en organisatie, grondbedrijf en het project Culturele As. Wijkwethouder Seghwaert / Noordhove.

177

Jaarstukken 2009

Organisatie

Het collegeprogramma heeft als motto: MEE(R)DOEN en is het richtinggevend beleidskader voor de periode 2006-2010. Hierin wordt gekozen voor een sterke en sociale stad, waarin iedereen meedoet, niemand aan de kant hoeft te staan en waar veiligheid, betrokkenheid en duurzaamheid belangrijke prioriteiten zijn. Er wordt in aangeven wat er in 2010 bereikt moet zijn en wat daarvoor gedaan wordt. Het volledige collegeprogramma staat op de website van de gemeente Zoetermeer (bij: Politiek en Bestuur > Organisatie > Collegeprogramma 2006 – 2010). Jaarlijks wordt de voortgang van de uitvoering van het collegeprogramma als onderdeel van de reguliere planning- en controlcyclus gevolgd. Conform de Gemeentewet worden jaarlijks de nevenfuncties van burgemeester en de wethouders openbaar gemaakt. Een actueel overzicht staat ook op de website van de gemeente Zoetermeer (bij: Politiek en Bestuur > Organisatie > Nevenfuncties). De burgemeester De burgemeester heeft naast het voorzitterschap van de raad en van het college een eigen takenpakket. Een deel daarvan is wettelijk bepaald, zoals de zorg voor de openbare orde. Omdat op 1 maart 2010 de eerste termijn van zes jaren voor de huidige burgemeester afloopt, is in 2009 een herbenoemingsprocedure gestart. In november 2009 heeft de raad de huidige burgemeester Waaijer aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voorgedragen voor herbenoeming. De burgemeester is (vanaf het jaar 2002) verplicht om elk jaar verslag uit te brengen aan de raad en burgers via een zogenaamd burgerjaarverslag. Daarin geeft hij onder meer inzicht in de manier waarop de gemeente Zoetermeer is omgegaan met de kwaliteit van de dienstverlening en van de burgerparticipatie. Het is een taak van de burgemeester om daarop toe te zien en zonodig daarin verbetering te brengen. Daarnaast staat er in het burgerjaarverslag ook informatie in over de behandeling van klachten en bezwaarschriften en de gebeurtenissen in de verschillende wijken. Het burgerjaarverslag is in april 2009 naar de inwoners van Zoetermeer toegestuurd. Onderwijsstichtingen Alle Zoetermeerse openbare scholen zijn op afstand van de gemeente geplaatst. De raad houdt toezicht op de onderwijsstichtingen; zo is in de statuten opgenomen dat de begroting en de jaarrekening ter goedkeuring aan de raad moeten worden aangeboden.

Jaarstukken 2009

178

Bijlage 1 Risico´s behorend bij de paragraaf weerstandsvermogen Risico´s grondbedrijf Bij het grondbedrijf zijn twee soorten risico’s te onderscheiden, te weten: de algemene risico’s en de projectspecifieke risico’s. Projectspecifieke risico’s zijn direct te koppelen aan een product, terwijl de algemene risico’s projecten dus productoverstijgend zijn. De risico’s met peildatum 1 januari 2010 staan hieronder. Algemene/projectoverstijgende risico’s Programma Soort risico Omschrijving

9 Product 830.## Aangemeld Financieel Omvang € 5,5 mln Kans Effect recessie: (verdere) vertraging in grondverkopen

50%

Effect (weerstand) Rekening houdend met een totaalbedrag aan grondverkopen voor woningbouw van ongeveer € 120 miljoen en een vertraging van 1 tot 2 jaar in de uitgifte van grond voor woningbouw wordt de omvang van de mogelijke verslechtering van het resultaat van de grondexploitaties nu ingeschat op € 5,5 miljoen. Toelichting

In de voortgangsrapportage projecten grondbedrijf 2010 zijn in de projecten de effecten van vertraging verwerkt op basis van de meest recente inzichten. De onduidelijkheid over de zwaarte en duur van de recessie is er debet aan, dat mogelijk niet alle effecten van vertraging zijn verwerkt. Verdere vertraging in de woningbouw is nog steeds mogelijk en zal dan een rente effect hebben op de grondexploitaties. Als gevolg van de reeds verwerkte vertragingen in het verwachte resultaat en op basis van het verwachte aantrekken van de markt is de kans op het voordoen van dit risico naar beneden bijgesteld van 70% naar 50%.

Te nemen maatregel

Volgen van de ontwikkelingen in de markt.

Programma Soort risico Omschrijving

9 Product Financieel Omvang Effect recessie: grondprijsdaling

830.## € 10,8 mln

Aangemeld Kans

30%

Effect (weerstand) In de grondexploitaties is rekening gehouden met een totale grondopbrengst voor woningen en kantoren van € 144 miljoen. Ondanks het feit dat Zoetermeer haar grondwaarde niet residueel bepaalt, bestaat de mogelijkheid dat de grondprijzen voor de genoemde functies bijgesteld moeten worden. Toelichting

De economische recessie heeft tot gevolg gehad dat prijzen van bestaand vastgoed dalen. Ook voor nieuwbouw kon de marktwerking tot gevolg hebben, dat de prijzen neerwaarts worden bijgesteld. Inmiddels lijkt de dalende lijn gestopt, maar kan nog niet met zekerheid worden bepaald of de grondprijzen minimaal stabiel blijven. Als de situatie erom vraagt, kan het alsnog benodigd zijn om grondprijzen voor met name woningbouw en kantoren te verlagen voor het realiseren van bebouwing met kwalitatief voldoende niveau. Bij het berekenen van de omvang van dit risico wordt gerekend met een prijsdaling van 7,5%, dat was vorig jaar 10%. Daarnaast het volume waarover de daling wordt berekend als gevolg van de voortgang in de grondverkopen neerwaarts bijgesteld. De omvang van het risico daalt van 15,0 naar 10,8 miljoen.

Te nemen maatregel

Volgen van de ontwikkelingen in de markt.

179

Jaarstukken 2009


9 Product 830.## Aangemeld Financieel Omvang € 8,0 mln Kans 20% Algemeen: verslechtering grondexploitaties niet als gevolg van economische situatie

Effect (weerstand) Op basis van het totale investeringsvolume van de kosten van bouwrijp en woonrijp maken binnen de grondexploitaties wordt de omvang van dit risico ingeschat op € 8 miljoen. Toelichting

In de grondexploitaties zijn de ruimtelijke ontwikkelingen zo nauwkeurig mogelijk financieel vertaald, waarbij rekening is gehouden met een periodieke stijging van kosten en opbrengsten. Desondanks kunnen er afwijkingen zijn die niet het gevolg zijn van de recessie, maar door andere situaties zoals marktwerking. Door de gerealiseerde investeringen in 2009 is omvang van dit risico met € 1 miljoen afgenomen van € 9,0 miljoen naar € 8,0 miljoen.

Te nemen maatregel

Continue bewaking van de realisatie ten opzichte van de begroting.

Projectspecifieke risico’s Programma Soort risico Omschrijving

9 Product 830.73 Aangemeld Financieel Omvang € 6,0 mln Kans Deelneming in GR Bleizo en GR Bedrijvenschap Hoefweg

70%

Effect (weerstand) Wijziging van het resultaat van de (positieve) grondexploitatie. Toelichting

De gemeente neemt samen met de gemeente Lansingerland deel in de Gemeenschappelijke Regeling Bedrijvenschap Hoefweg en de Gemeenschappelijke Regeling Bleizo. De financiële inbreng en de risicoverdeling geschiedt in beide regelingen op basis van 50% - 50% per deelnemende gemeente. Door samenwerking met marktpartijen is een CV/BV opgericht om de risico’s voor het bedrijvenschap Hoefweg zoveel mogelijk te beperken. Als gevolg van ontwikkelingen in het Bleizogebied loopt de fasering van de uit te geven kavels en de te ontwikkelen deelgebieden vertraging op ten opzichte van de uitgangspunten in de grondexploitatie. De contante waarde van de grondexploitatie voor het bedrijvenschap Hoefweg is positief te zijn. Ook de grondexploitatie Bleizo is positief. De risico-inventarisatie van Bleizo laat zien dat het noodzakelijk is dat de deelnemende gemeenten weerstandscapaciteit reserveren, want het totaal van de risico's overstijgt ruim het positieve resultaat van de grondexploitatie. Omvang en kans van dit risico voor beide gemeenschappelijke regelingen blijft ongewijzigd.

Te nemen maatregel

Volgen van en adviseren over de ontwikkelingen binnen de gemeenschappelijke regelingen o.a. op basis van de jaarlijkse herziene grondexploitatie, begroting en jaarstukken. Door de omvang van het project Bleizo en de daarbij behorende risico’s die behoren bij de ontwikkeling van een dergelijke gebiedsontwikkeling (zoals het tempo van gronduitgifte, de te voeren ruimtelijke ordeningsprocedures, de ontwikkeling van de vervoersknoop e.d.) is er extra aandacht voor de governance.


9 Product Financieel Omvang Formatie Grondbedrijf

830.73 € 0,5 mln

Aangemeld Kans

30%

Effect (weerstand) Vaste formatie Grondbedrijf kan niet worden gedekt uit grondexploitaties als gevolg van het teruglopen van aantal en omvang van projecten

Jaarstukken 2009

180

Toelichting

Een deel van de vaste formatie van het Grondbedrijf (beleids-, beheersen administratieve functies) wordt niet gedekt uit de VTA-middelen. Ook voor dat deel van de formatie geldt dat teruglopende projecten en opdrachten leiden tot minder financiële dekking. Een deel van deze kosten (algemeen beheer) wordt nu direct gefinancierd uit lopende grondexploitaties.

Te nemen maatregel

Beheersingsmaatregelen om beschikbare formatie continue af te stemmen op werkaanbod.


9 Product 830.73 Financieel Omvang € 10,0 mln Terugbetalen BOR-gelden aan GR Bleizo

Aangemeld Kans

5%

Effect (weerstand) De € 10 miljoen die is ontvangen van GR Bleizo en in de MIP-reserve is gestort moet weer terugbetaald worden aan GR Bleizo ten laste van de MIP-reserve. Toelichting

In de bestuursovereenkomst van februari 2008 tussen de gemeenten Zoetermeer en Lansingerland is vastgelegd dat, indien de verlenging van Randstadrail (Verlengde Zoetermeerlijn) niet doorgaat, de ontvangen bijdrage van € 10 miljoen wordt gerestitueerd aan het samenwerkingsverband Bleizo. De bijdrage is per 1 augustus 2008 ontvangen.

Te nemen maatregel

Volgen van en adviseren over de ontwikkeling van Randstadrail.


9 Product Financieel Omvang NPM-leiding Oosterheem

830.18 € 5,0 mln

Aangemeld Kans

20%

Effect (weerstand) Verslechtering van het resultaat van de grondexploitatie Oosterheem. Toelichting

In de wijk Oosterheem ligt een CO2 - leiding. Zowel uit onderzoek van TNO, uitgevoerd in opdracht van de gemeente, als uit de toetsing van dat onderzoek door het RIVM, blijkt dat uit het oogpunt van veiligheid de CO2 - leiding ingepast kan worden in de woonomgeving. De definitieve legalisering dient echter nog plaats te vinden door middel van een bestemmingsplan. Het risico bestaat dat een omlegging dan wel verdieping alsnog noodzakelijk wordt als gevolg van procedures door omwonenden. De kosten hiervoor kunnen oplopen tot circa € 5 miljoen.

Te nemen maatregel

Inpassen in het bestemmingsplan, overleg met beheerder NPM-leiding en trachten eventuele kosten te verhalen op het Rijk.


9 Product 830.18 Aangemeld Financieel Omvang € 0,6 mln Kans Resterend BTW-tekort grondkostenfonds Haaglanden.

50%

Effect (weerstand) Verslechtering van het resultaat van de grondexploitatie Oosterheem.

181

Jaarstukken 2009

Toelichting

In 2001 is met het ministerie van Financiën en de betrokken Belastingdienst overeenstemming bereikt over een regeling voor Haaglanden (BTW-convenant 20 september 2001). Het convenant heeft als doel de niet verrekenbare BTW-last van de verlieslatende VINEX-locaties zoveel mogelijk te beperken. Dat kan bijvoorbeeld door het aanwenden van het BTW-overschot van de locatie Oosterheem, die als enige locatie winstgevend is. Door Haaglanden is de afgelopen jaren met de belastingdienst / het ministerie van Financiën overleg gevoerd over de uitvoering van het convenant. Dat heeft ook te maken met de gewijzigde BTW-regelgeving a.g.v. de invoering van het BTW-compensatiefonds met ingang van 1 januari 2003. De Belastingdienst heeft in een mondeling overleg positief gereageerd op de afwikkeling van het convenant op grond van de door Haaglanden geschetste uitgangspunten. In het laatste ambtelijk Haaglanden-overleg is een maximaal resterend BTW-tekort genoemd van ca. € 3,0 miljoen waarvan 21,25% voor rekening van de gemeente Zoetermeer zou komen. In overleg met het gewest Haaglanden worden mogelijkheden onderzocht of het resterend tekort BTW-tekort van Haaglanden – door administratieve overheveling van het BTW-overschot van Oosterheem – verder kan worden beperkt.

Te nemen maatregel

Overleggen met en informeren van de vertegenwoordigers die namens de VINEXgemeenten met de belastingdienst in overleg te treden om onder bepaalde voorwaarden de formele afwikkeling van het BTW-convenant af te ronden.


9 Product 830.42 Aangemeld Financieel Omvang € 1,0 mln Kans 30% Boeteclausule in samenwerkingsovereenkomst Palenstein bij het niet nakomen door gemeente van verplichtingen.

Effect (weerstand) Nadeliger resultaat grondexploitatie Palenstein Toelichting

De beschikbaar gestelde middelen ter afdekking van het tekort van de grondexploitatie Palenstein bieden onvoldoende mogelijkheden om een dergelijke tegenvaller op te vangen.

Te nemen maatregel

Beheersingsmaatregelen om nakoming van verplichtingen te borgen.


9 Product Financieel Omvang Tekort grondexploitatie Palenstein

830.42 € 2,5 mln

Aangemeld Kans

50%

Effect (weerstand) Verslechtering van het resultaat van de grondexploitatie Palenstein. Toelichting

Jaarstukken 2009

Als gevolg van diverse ontwikkelingen staat de in de grondexploitatie opgenomen stelpost aan te realiseren opbrengsten onder druk. Deze opbrengst was geraamd in Palenstein West, maar is als gevolg van programmawijziging in dit gebied niet te realiseren. De programmawijziging zal opgenomen worden in bestemmingsplan Palenstein West. Daarnaast is een doorvertaling gemaakt van de ambities die in de structuurvisie (onderdeel van de samenwerkingsovereenkomst) en het stedenbouwkundig plan voor Palenstein West zijn geformuleerd voor het openbaar gebied. Aanpassingen aan plangrenzen, doorvertaling van staand beleid, beeldkwaliteit, duurzaamheids wensen en participatie van bewoners kunnen leiden tot extra benodigde middelen. Op dit moment is een voorstel voor de Raad, waarin keuzes worden voorgelegd, in voorbereiding. Er wordt dekking gezocht uit andere middelen dan de grondexploitatie, zoals subsidies en de reserve groot onderhoud. Voor zover deze dekking niet wordt gevonden, bestaat het risico dat de grondexploitatie verslechtert met circa € 2,5 miljoen.

182

Te nemen maatregel

Er volgt een financiële doorrekening van het beeldkwaliteitsplan en de uitwerking van het stedenbouwkundig plan west in het bestemmingsplan. De financiële gevolgen van mogelijke keuzes worden aan de raad voorgelegd.


9 Product 830.75 Financieel Omvang € 1,0 mln Tekort herinrichting Nieuwe Driemanspolder

Aangemeld Kans

10%

Effect (weerstand) De gemeentelijke bijdrage in de investeringskosten en de ambtelijke kosten kunnen niet volledig gedekt worden uit de grondopbrengst. Toelichting

Uitgangspunt is dat het project Nieuwe Driemanspolder budgettair neutraal is voor Zoetermeer. De verwachting is dat dit gaat lukken. De getaxeerde waarde van de te verkopen gronden is circa € 2.200.000 en de kosten zullen naar verwachting ongeveer even hoog zijn.

Te nemen maatregel

De grond wordt zo snel mogelijk (rentevoordeel) in verpachte staat (minste risico) verkocht.


9 Product 830.75 Aangemeld Financieel Omvang € 1,0 mln Kans 20% Tekort in het project Westelijke Entree: Annahoeve en Benzineverkooppunt N469

Effect (weerstand) Het gehele project kan gerealiseerd worden voor een bedrag tussen de € 1 miljoen negatief en € 1 miljoen positief. Op basis van de verwachting dat het project minimaal financieel neutraal is, wordt het mogelijke tekort alleen als risico opgenomen en zijn er op dit moment géén middelen uit het MIP benodigd. Toelichting

Het plangebied omvat twee projectlocaties: de Annahoeve en bijbehorende gronden en het Benzineverkooppunt N469. Om het project te kunnen uitvoeren moest de gemeente de zogenaamde NS-gronden in het plangebied te verwerven. Deze NSgronden zijn in december 2009 door de gemeente van NS-Poort verworven voor een prijs die onder de geraamde kostprijs lag. Hierdoor is het risico aangepast; de omvang van het geraamde risico is teruggegaan van € 1,5 miljoen naar € 1 miljoen. Voor dit project geldt nog wel een aantal risico's en kansen die sterk van invloed kunnen zijn op het uiteindelijke financiële projectresultaat (eventuele sanering, verplaatsing benzinestation e.d.). Door het college is dit dossier in januari 2010 controversieel verklaard. Dit houdt in dat de voorbereidingen worden afgerond en dat politieke besluitvorming op het project pas kan worden verkregen in of na het tweede kwartaal van dit jaar. Dit kan een nadelig effect hebben met betrekking tot de opbrengsten in verband met nadelige rente-effecten.

Te nemen maatregel

Steeds alle te verwachten kosten en opbrengsten in beeld, voorbereidende handelingen afronden en het project klaarmaken voor besluitvorming over het vervolg in het tweede kwartaal 2010.


9 Product Financieel Omvang Afwaardering gronden Rottezoom

830.75 € 0,5 mln

Aangemeld Kans

50%

Effect (weerstand) Nadelig effect op het resultaat van het Grondbedrijf.

183

Jaarstukken 2009

Toelichting

De boekwaarde van de gronden in Rottezoom is de afgelopen jaren constant gehouden waardoor met name de rentelasten jaarlijks werden afgewaardeerd. Het project is stilgelegd, omdat geen ILG-gelden beschikbaar zijn tot en met 2013. Daarna zal de grond opnieuw worden aangeboden aan het project Rottezoom. Vermoedelijk zal de prijs hoger zijn dan de tot nu toe gehanteerde prijs per vierkante meter. Daarom zullen de met het perceel grond samenhangende kosten en opbrengsten met ingang van 2009 worden bijgeschreven op de boekwaarde in de verwachting dat deze boekwaarde zal worden goedgemaakt door de grondopbrengst. Mocht dit niet het geval zijn dan zal het nadelig resultaat ten laste van het resultaat van het Grondbedrijf komen.

Te nemen maatregel

Actief blijven volgen van de ontwikkelingen omtrent de ILG-gelden en de aanpassingen van het bestemmingsplan door de gemeente Lansingerland.


9 Product 830.75 Financieel Omvang € 4,0 mln Tekort ontwikkeling Kwadrant en Van Tuylpark

Aangemeld Kans

30%

Effect (weerstand) Het gehele project kan gerealiseerd worden voor een bedrag tussen de € 4 miljoen negatief en € 4 miljoen positief. Op basis van de verwachting dat het project minimaal financieel neutraal is wordt het mogelijke tekort alleen als risico opgenomen en zijn er op dit moment géén middelen uit het MIP benodigd. Toelichting

Door verwervingen in het verleden is er sprake van een negatieve boekwaarde op vlek A. Uitgifte van grond op deze locatie kan de hoge verwervingskosten niet goedmaken, zodat die kosten zoveel mogelijk goed gemaakt moeten worden door de ontwikkeling van de vlek B&F en de vlek Van Tuyllpark. Als een van beide deelgebieden niet of niet geheel kan worden ontwikkeld, leidt dat tot een lager of negatief resultaat. Ook vertraging in de ontwikkeling heeft tot gevolg dat het project met hoge rentelasten wordt belast door de boekwaarde. De grootste risico's zijn op dit moment de tijdige verplaatsing van theatergroep Greg & Baud en de grondprijzen voor de leisuredoeleinden.

Te nemen maatregel

Zo snel mogelijk zekerheid krijgen over het verplaatsen van de theatergroep en de financiële haalbaarheid van de initiatieven in het Van Tuyllpark.


9 Product 830.76 Aangemeld Financieel Omvang € 0,5 mln Kans Boete voor niet nakomen grondlevering aan Miss Etam

80%

Effect (weerstand) Negatiever resultaat grondexploitatie Dwarstocht. Toelichting

De rechter heeft op 11 juli 2007 uitspraak gedaan in de door Etam Groep respectievelijk Tenstone (hierna te noemen Etam) ingediende dagvaarding met een oorspronkelijke claim van ca 64 miljoen euro. De rechtbank heeft de vorderingen van Etam, die tijdens de zitting in april 2007 inmiddels waren opgehoogd tot een bedrag van 76 miljoen euro, afgewezen en Etam veroordeeld in de proceskosten. Etam c.s. is in beroep gegaan tegen de uitspraak van de rechter. Het gerechtshof in Den Haag heeft op 7 april 2009 uitspraak gedaan en het vonnis van de rechtbank bekrachtigd. Naar aanleiding daarvan is Etam c.s. in cassatie gegaan. Vooralsnog wordt uitgegaan van een risico op een boete van € 454.000 die voortvloeit uit het contract.

Te nemen maatregel

De juridische procedure wordt intern en extern begeleid.

Jaarstukken 2009

184


9 Product 830.76 Aangemeld Financieel Omvang € 1,0 mln Kans 10% Schade aan omliggende woningen als gevolg van sanering gasfabriekterrein

Effect (weerstand) Het nadelig resultaat van het project neemt toe. Toelichting

Op de locatie van de voormalige gasfabriek aan de Delftsewallen wordt de grond gesaneerd. Er worden vier woningen gesloopt. Om de verontreinigde grond te kunnen verwijderen wordt pal naast de overige woningen, waarvan een aantal niet op palen zijn gefundeerd, een damwand geplaatst waarna de grond afgegraven wordt. De omliggende woningen kunnen daardoor flinke schade oplopen, die door de gemeente vergoed moet worden. Uit technisch onderzoek is inmiddels gebleken dat er voor één van de woningen funderingsherstel noodzakelijk is. Uit datzelfde onderzoek komt naar voren dat er bij de drie overige woningen geen aanvullende maatregelen nodig zijn. Door deze uitkomsten is de kans op schade van de in 2009 gemelde 20% in 2010 verlaagd naar 10%.

Te nemen maatregel

Voor de start van de sanering zal een verzekering worden afgesloten. Tijdens de sanering zal eventuele schade aan de panden zorgvuldig gemonitord worden.

Risico´s overig concern Programma Soort risico Effect (weerstand) Omschrijving

Toelichting Te nemen maatregel

Product 6 922.20 Aangemeld In 2007 Financieel/juridisch Omvang € 1,2 mln. Kans * De schadeclaim bedraagt momenteel € 1.2 mln (exclusief rente en kosten). Schadeclaim Hofstede Meerzigt Na de verkoop van Hofstede Meerzigt is door de nieuwe eigenaren de aanwezigheid van boktorren geconstateerd. De kopers hebben hierop een schadeclaim ingediend bij de gemeente. De voorzieningenrechter heeft de vordering van JOAL Vastgoed b.v. tot betaling van een voorschot ad ca. 1,2 miljoen in kort geding op 13 augustus 2007 afgewezen. De rechtbank Den Haag heeft vervolgens op 21 mei 2008 de vordering van JOAL gedeeltelijk toegewezen, namelijk voor dat deel dat betrekking heeft op de wagenschuur. De vordering m.b.t. de hooibergen is afgewezen. Van de door de rechtbank geboden gelegenheid om hoger beroep in te stellen bij het Gerechtshof is vervolgens door JOAL gebruik gemaakt door beroep in te stellen. In de aanloop naar deze zitting die nog geruime tijd op zich kan laten wachten zijn inmiddels processtukken gewisseld waarui blijkt dat JOAL volledige schadevergoeding vraagt met rente en kosten, in verband waarmee de eerder opgenomen risicoclaim gehandhaafd blijft.

Houthoff Buruma heeft inmiddels op verzoek van de advocaat van de gemeente de behandeling van dit hoger beroep op zich genomen.

Product Programma 9 810.28 Soort risico Financieel Omvang € 3.6 mln. Kans 10 % Omschrijving Kostenoverschrijding aanleg Randstadrail Effect (weerstand) Als gevolg van diverse claim bestaat de kans op een kostenoverschrijding van € 30 mln. op de kosten van de Randstadrail. Deze overschrijding komt ten laste van de begroting van Stadsgewest Haaglanden. Het aandeel van Zoetermeer in dit risico is 12%, oftewel € 3.6 mln. Toelichting Te nemen maatregel

Via verschillende onderhandelingen wordt getracht de overschrijding zoveel mogelijk te beperken.

185

Jaarstukken 2009

Programma 11 Product 820.36 Aangemeld Soort risico Financieel Omvang € 5.4 mln. Kans 1% Omschrijving Gemeentegaranties geldleningen aan woningbouwverenigingen Effect (weerstand) De gemeente staat garant voor geldleningen (schuldrestant afgerond € 783 miljoen) afgesloten door vier woningbouwcorporaties. In 1995 bestond de mogelijkheid het risico van toen verstrekte garanties af te kopen en onder te brengen bij het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Op de geldleningen van De Goede Woning na zijn alle risico’s afgekocht. Ook nieuwe garanties worden nu door het WSW verstrekt. De gemeente fungeert in dit geval als achtervang voor het WSW en wordt pas na het WSW aangesproken. De kans dat de gemeente voor deze geldleningen wordt aangesproken wordt nihil geacht. Het totale schuldrestant voor de garanties waarvan het risico niet is afgekocht bedraagt heden € 112,9 miljoen met een gemiddelde rente van 4,755% (€ 5,37 mln.). Na 1995 worden er in beginsel geen gemeentegaranties meer afgegeven. Op basis van historie wordt de kans minimaal geacht dat de gemeente voor de rentelasten en terugbetaling van de leningen wordt aangesproken. Gezien het omvangrijke bedrag wordt toch een risico vermeld, met een kanspercentage van 1%. Bij mogelijke problemen zal de gemeente naar verwachting tijdelijk de rentelasten aan de financier betalen tot er een oplossing is. Als bedrag is hier derhalve opgenomen 1% van de rentelast. Toelichting Te nemen maatregel Programma Soort risico Omschrijving

Jaarlijks wordt de liquiditeit en solvabiliteit van deze corporatie beoordeeld. Het solvabiliteitspercentage in 2008 bedroeg 41,3%, de liquiditeit 2.2. Geen

11

Product

Aangemeld Financieel Omvang € 1,1 mln. Kans Terugbetaling leges Stadscentrum-Oost Cadenza

2009 60%

Effect (weerstand) In 2007 is het bedrag van 1.069.810 euro ontvangen voor leges bouwvergunning. In verband met de economische crisis is er een mogelijkheid dat deze bouwontwikkeling niet doorgaat. Het gevolg hiervan is dat de leges terugbetaald moeten worden Toelichting Te nemen maatregel

In overleg met projectontwikkelaar en projectmanager nauw volgen bouwontwikkeling. Stand van zaken in eerste voortgangsnotitie melden


12 Financieel Baggeren

Product Omvang

810.28 € 0,6 mln.

Aangemeld Kans

2009 25%

Effect (weerstand) Hoogheemraadschap Rijnland heeft aangekondigd het baggerprogramma 2006 – 2008 samen met het programma voor 2009 in zijn geheel in 2009 uit te willen voeren. De capaciteit van de baggeropvangplaatsen is daarvoor niet toereikend, wat tot hogere afvoerkosten kan leiden voor rekening van Zoetermeer. Toelichting

Inmiddels heeft bestuurlijk overleg met HHl Rijnland en HH Schieland en Krimpenerwaard plaatsgevonden. De ruimtelijke reservering voor een baggerdepot in de Nieuwe Driemanspolder en het Balijbos in het gebied van Schieland is waarschijnlijk voldoende voor de opvang van de baggerspecie.

Te nemen maatregel

In bestuurlijk overleg is eind 2009 een concept overeenkomst opgesteld ter aanvulling op het bestaande convenant. Omdat HH Schieland & Krimpenerwaard daaraan een expiratietermijn van 2 jaar wenst te verbinden, is de besluitvorming daarover door het college voorlopig aangehouden. De met HHR en HHSK gezamenlijk opgestarte bestekken vinden wel doorgang.

Jaarstukken 2009

186


12 Product Financieel Omvang Risico integrale bestekken

810.18 Aangemeld € 0,4 mln. (2011) Kans

2009 10%

Effect (weerstand) Een groot deel van het beheer openbare ruimte wordt uitgevoerd door externe partners. Dit wordt middels openbare aanbestedingen op de markt gezet. Zeker in deze tijd is het resultaat van een aanbesteding moeilijk te voorspellen. In 2011 en daarna komen verschillende contracten op de markt waarvoor wij op dit moment in ieder geval een inkooprisico willen melden. Dit zijn contracten die voor 3 tot 5 jaar op de markt worden gezet. Toelichting

2011: Voor het integraal bestek Rokkeveen voorzien wij een inkooprisico van € 140.000 en voor het contract Beheer en onderhoud openbare verlichting en verkeersregelinstallaties een risico van € 230.000. Totaal risico 2011 is € 370.000. 2012: Bij het opnieuw op de markt zetten van Meerzicht, Seghwaert/Noordhove en Buytenwegh de Leyens is het inkooprisico bepaald op € 512.000. Totaal risico 2012 e.v. is € 742.000. e

Na de aanbesteding van Rokkeveen 3 kw. 2010 kan op basis hiervan de risicoanalyse worden bijgesteld voor de periode 2012 e.v.

Te nemen maatregel Programma Soort risico Omschrijving

Prijscompensatie In de meeste huidige contracten is een aanpassing van prijzen opgenomen overeenkomstig de CPI index. Deze wordt jaarlijks doorgevoerd. Wanneer het concern een lagere index voor gestegen prijzen hanteert zullen de benodigde budgetten uit de pas gaan lopen met hetgeen beschikbaar is. Dit verschil moet als risico worden aangemerkt Deze risico’s zijn gemeld bij de vaststelling van de begroting 2010-2013.

12 Product 810.38 Aangemeld Financieel Omvang € 0,1 mln. Kans Vervallen bijdrage Haaglanden aan bewaakte fietsenstallingen

2009 10%

Effect (weerstand) Stadsgewest Haaglanden geeft een bijdrage voor de bewaakte stallingen Driemanspolder en Centrum West van € 60.000 per jaar per stalling. Deze bijdrage is toegezegd tot medio 2010. Exploitatie van deze stallingen komt vanaf die datum geheel voor rekening van de gemeente Toelichting Te nemen maatregel

De financiële gevolgen zijn gemeld bij vaststelling van de begroting 2010-2013 en bij Haaglanden is verzocht om voortzetting van de bijdrage


11 Product Aangemeld Financieel Omvang € 1,0 mln. Kans Invoering van de omgevingsvergunning op grond van de WABO

2009 10%

Effect (weerstand) Per 1 juli 2010, in plaats van 1 januari 2010, wordt de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht van kracht. Vanaf dat moment moet de gemeente 1 integrale vergunning (omgevingsvergunning) verstrekken voor alle ruimtelijke toestemmingen. Veel verschillende werkprocessen binnen de gemeente moeten om die reden worden samengevoegd. De wettelijke termijnen waarbinnen de gemeente moet beschikken worden fors ingekort. Het concept van de omgevingsvergunning zal een drastische verandering in de werkwijze van de gemeente noodzakelijk maken. Als gevolg van alle veranderingen die op de organisatie af komen, bestaat een verhoogd risico dat wettelijke termijnen overschreden worden. Bij overschrijding van deze termijn mag de gemeente geen leges heffen.

187

Jaarstukken 2009

Toelichting

-

Te nemen maatregel

Een werkgroep Wabo werkt aan de implementatie, om deze zo vloeiend mogelijk te laten lopen. E.e.a. zal de nodige personele capaciteit vergen en materiële kosten, met name implementatie van het automatiseringsprogramma SquitXO versus ons eigen mid-office, met zich mee brengen. Deze met name technische kosten worden begin 2010 in beeld gebracht.


9 Product 810.23 Aangemeld 2009 Financieel Omvang € 0,1 mln. Kans 10% Mogelijk niet subsidiabele rente grondkosten Verlengde Oosterheemlijn (VOHL)

Effect (weerstand) De financiële afwikkeling van het Grondbedrijf met het project VOHL heeft in 2009 plaatsgevonden. Over de periode november 2007 t/m 2009 brengt het Grondbedrijf als aanvullende kosten een bedrag van € 5.000 in rekening voor beheerkosten en € 98.555 rente. Totaal bijkomende kosten € 103.555. Toelichting

De grond voor de Verlengde Oosterheemlijn (VOHL) is op 7 november 2007 door het Grondbedrijf aangekocht van de heer N.J. van der Wel voor een bedrag van € 3 mln. en € 5.862,02 aan bijkomende kosten van de notaris. De financiële afwikkeling van het Grondbedrijf met het project VOHL heeft in 2009 plaatsgevonden. Over de periode november 2007 t/m 2009 brengt het Grondbedrijf als aanvullende kosten een bedrag van € 5.000 in rekening voor beheerkosten en € 98.555 rente. Totaal bijkomende kosten € 103.555. Deze bijkomende kosten zijn als subsidiabele kosten van Haaglanden in de jaarrekening 2009 opgenomen. Deze bijkomende kosten moeten echter op basis van de verordening “Mobiliteit Haaglanden 2005“ apart worden aangevraagd bij het stadsgewest Haaglanden. Bij de controle door de accountant van de kosten van de VOHL t/m 2009 zijn de bijkomende kosten buiten beschouwing gelaten.

Te nemen maatregel

Afzonderlijke aanvraag Haaglanden


9 Product 810.23 Aangemeld 2009 Financieel Omvang € 0,1 mln. Kans 10% Geen leges bouwvergunningen door aanpassing meerjarenprogramma herziening bestemmingsplannen

Effect (weerstand) Als het niet lukt om de kosten van het opstellen en begeleiden van de daarvoor in aanmerking komende bestemmingsplannen te verhalen op marktpartijen zullen deze kosten op een andere wijze moeten worden gedekt dan wel moet het Meerjarenprogramma Herziening Bestemmingsplannen worden aangepast. Een aanpassing van het Meerjarenprogramma kan eventueel leiden tot het niet kunnen voldoen aan de wettelijke verplichting om in 2013 te beschikken over actuele bestemmingsplannen met als gevolg dat geen leges voor bouwvergunningen kunnen worden geheven. Toelichting

-

Te nemen maatregel

In het kader van het Meerjarenprogramma Herziening Bestemmingsplannen is er een tekort aan capaciteit voor het opstellen en begeleiden van bestemmingsplannen. Het streven is om de betreffende kosten zoveel als mogelijk te verhalen op de daarvoor in aanmerking komende marktpartijen. Met het dan beschikbaar komende budget kan inhuur plaatsvinden van extra capaciteit. Als dit niet lukt zullen de kosten op een andere wijze moeten worden gedekt dan wel moet het programma worden aangepast met eventueel het gevolg, dat in 2013 nog niet is voldaan aan de wettelijke verplichting om te beschikken over actuele bestemmingsplannen en er geen leges voor

Jaarstukken 2009

188

bouwvergunningen kunnen worden geheven. In het eerste kwartaal 2010 wordt het meerjarenprogramma Herziening Bestemmingsplannen geëvalueerd, eventueel resulterende in een voorstel tot bijstelling. De aangegeven problematiek wordt hierbij betrokken. Programma Soort risico Omschrijving

9 Financieel Planschade

Product Omvang

810.23 € 0,5 mln.

Aangemeld Kans

2009 50%

Effect (weerstand) Op grond van afdeling 6.1 Wro (vroeger artikel 49 WRO) kan de gemeente geconfronteerd worden met verzoeken om schadevergoeding ondermeer tengevolge van bestemmingsplannen etc. Toelichting

Na de wijziging van de WRO per 1 september 2005 was het op grond van artikel 49a WRO mogelijk, dat planschaderisico’s door middel van een overeenkomst bij de initiatiefnemer gelegd kunnen worden. In de Wro (in werking getreden 1 juli 2008) is deze mogelijkheid gehandhaafd. Van deze mogelijkheid wordt voor nieuwe gevallen waarin een planschaderisico voorzienbaar is als regel gebruik gemaakt. Daarnaast kunnen “reguliere” bestemmingsplanherzieningen leiden tot planschadeverzoeken waarbij geen sprake is van een initiatiefnemer waarop verhaal mogelijk is.

Te nemen maatregel

Bij de opstelling van een bestemmingsplanherziening wordt zo nodig cq. is een planschaderisicoanalyse gemaakt aan de hand waarvan een nadere afweging plaatsvindt cq. heeft plaatsgevonden omtrent de toe te kennen bestemmingen in relatie tot het mogelijke risico van het ontstaan van planschade. Hoewel niet kan worden ingeschat of en zo ja hoeveel planschadeverzoeken er naast de reeds lopende verzoeken worden ingediend en het daarnaast kan voorkomen dat er in voorkomende gevallen slechts een deel van het geclaimde bedrag wordt toegekend, is het risico toch gekwantificeerd zodat het in het weerstandvermogen kan worden opgenomen.


9 Product Financieel Omvang Startersleningen

820.36 € 0,1 mln.

Aangemeld Kans

2009 10%

Effect (weerstand) Er is ruim € 5 miljoen aan startersleningen verstrekt. Het risico dat wordt gelopen is het niet terugontvangen van rente en aflossing van deze leningen. De startersleningen wordt verstrekt als tweede hypotheek, onder de Nationale Hypotheek Garantie (NHG). Toch kan het voorkomen dat bij vrijwillige verkoop de verkoopprijs onvoldoende zal zijn om de starterslening volledig te kunnen aflossen. De rente op de starterslening is voor 15 jaar vast, na 15 jaar wordt het risico gelopen van een lagere bijstelling van het rentepercentage. Toelichting

De omvang en de kans van het risico is momenteel moeilijk in te schatten. De bovengenoemde situatie is nog niet voorgekomen.

Te nemen maatregel

Er zal worden vastgelegd hoe vaak en met welke omvang deze situatie zich voor doet. Dan kunnen ook passende maatregelen worden getroffen om het risico te reduceren of te elimineren.


11 Product Financieel Omvang Woonwagenhuisvesting

822.36 € 0,4 mln.

Aangemeld Kans

2009 50%

Effect (weerstand) In de raadsvergadering van 7 juli 2007 is het plan van aanpak normalisatie woonwagenlocaties vastgesteld. Risico’s die resteren bij de uitvoering van dit plan zijn: De gemeente is in haar planning voor de uitvoering van het woonwagenplan afhankelijk van de medewerking van de SWZ en van de woonwagenbewoners. Als de locaties niet op tijd worden opgeleverd leidt dit tot extra kosten. De ervaringen rond de afronding van twee locaties (verplaatsing van Kalkwit naar Zwetstroom en renovatie Rokkeveenseweg) en de moeizame onderhandelingen met de bewoners op de locatie Bleiswijkseweg levert het inzicht op dat er vaker overschrijdingen van de

189

Jaarstukken 2009

deelbudgetten optreden dan dat er sprake is van meevallers. Nog niet zeker is of deze overschrijdingen op deelgebieden binnen het totaal budget van het plan van aanpak kunnen worden opgevangen Onzeker is in hoeverre de extra kosten van/voor het afronden van de renovatie van de locatie Rokkeveenseweg Zuid II voor rekening komen van de gemeente. Eventuele juridische procedures kunnen leiden tot vertraging en extra kosten. Toelichting

-

Te nemen maatregel

Onderhandeling met SWZ en bewoners.


3 Product Aangemeld Financieel Omvang * Kans Gevolgen van onderzoeken Sterigenics / inhaalslag cat. 4 bedrijven

2009 *

Effect (weerstand) In 2009 is een aantal onderzoeken gestart naar het bedrijf Sterigenics en naar de rol van de gemeente naar Sterigenics op het gebied van vergunningverlening, handhaving en controle. Ook is er een verzoek naar een gezondheidsmonitor/onderzoek. Het is nog onduidelijk hoeveel kosten hieruit zullen voortvloeien en welke organisatorische voorzieningen naar aanleiding van de uitkomsten van de onderzoeken zullen moeten worden getroffen. Toelichting

-

Te nemen maatregel

In het eerste half jaar van 2010 zullen een aantal onderzoeken afgerond worden en aanbevelingen (en mogelijke kosten ) bekend gemaakt worden. De stand van zaken zal in de eerste voortgangsnotitie gemeld worden


1 Product Financieel Omvang € 1,1 mln. Naheffing omzetbelasting W-deel 2005-2008

Aangemeld Kans

2010 1%

Effect (weerstand) Bij het opmaken van de jaarrekening 2009 is gebleken dat, anders dan tot nu toe werd aangenomen, de in rekening gebrachte omzetbelasting op de aankoop van reintegratietrajecten, als ‘’kosten-btw’’ moet worden aangemerkt. Deze omzetbelasting is dus niet compensabel. Deze verandering is vanaf 2009 toegepast op de wijze van verantwoorden van kosten. Er zijn meer kosten ten laste van het W-deel gebracht. De andere wijze van verantwoorden heeft geen effect meer op de resultaten van de jaarrekeningen van de voorgaande jaren (2005-2008). De gevolgen voor de afrekening met het BTW-compensatiefonds van de voorgaande jaren, worden als zeer beperkt ingeschat. Op basis van recente afspraken met de belastingdienst in het kader van de controle 2003-2008 wordt de kans op een naheffingsaanslag over de voorgaande jaren als erg klein ingeschat. Volledige duidelijkheid daarover volgt in de loop van dit jaar. Toelichting

-

Te nemen maatregel

Vanaf 2009 zijn de kosten anders verantwoord.

*= om juridische redenen niet vermeld

Jaarstukken 2009

190

Zoetermeer, 13 april 2010

Recommend Documents