Inspraakbundel
ZIENSWIJZEN OP ONTWERPBESLUITEN 380 kV HOOGSPANNINGSVERBINDING DOETINCHEM – WESEL FASE 2
Inspraakpunt Bureau Energieprojecten Postbus 248 2250 AE VOORSCHOTEN www.bureau-energieprojecten.nl
INHOUDSOPGAVE
WOORD VOORAF………………………………………………………………………………………………………… 1 KENNISGEVING…………………………………………………………………………………………………………….. 2 MONDELINGE, SCHRIFTELIJKE EN DIGITALE ZIENSWIJZEN: OPZOEKTABEL REGISTRATIENUMMER VERSUS NUMMER……………………………………………………………. 4 ALFABETISCH OVERZICHT ORGANISATIES……………………………………………………………………. 5 ZIENSWIJZE NUMMER 1 TOT EN MET 3.………………………………………………………………………. 6
Juni 2015
WOORD VOORAF Algemeen Van vrijdag 24 april 2015 tot en met donderdag 4 juni 2015 lagen de ontwerpbesluiten van fase 2 ter inzage voor ‘380 kV HOOGSPANNINGSVERBINDING DOETINCHEM –WESEL’. Een ieder kon naar aanleiding van deze ontwerpbesluiten een zienswijze inbrengen. Het project TenneT, de beheerder van het landelijke hoogspanningsnet, wil een nieuwe 380 kV hoogspanningsverbinding aanleggen van Doetinchem naar het Duitse Wesel. De verbinding is nodig voor de verdere internationale uitwisseling van elektriciteit binnen de ontwikkeling naar één Europese elektriciteitsmarkt, voor het versterken van de voorzieningszekerheid en om ruimte te geven aan het transport van duurzame elektriciteit tussen Nederland en het buitenland. Om dit project ruimtelijk mogelijk te maken hebben de ministers van Economische Zaken (EZ) en van Infrastructuur en Milieu (IenM) een inpassingsplan opgesteld, waarin zij het tracé van de verbinding op Nederlands grondgebied vastleggen. Voor het inpassingsplan is een milieueffectrapport (MER) opgesteld om de gevolgen voor het milieu in beeld te brengen. Daarnaast zijn er voor aanleg en exploitatie van het project uitvoeringsbesluiten, zoals vergunningen en ontheffingen, van verschillende bestuursorganen nodig. Deze uitvoeringsbesluiten zijn in één procedure met het inpassingsplan voorbereid, onder coördinatie van de Minister van EZ. Deze procedure heet de rijkscoördinatieregeling. In een eerdere fase (fase1) hebben het ontwerp inpassingsplan, het milieueffectrapport (MER) en ontwerpbesluiten ter inzage gelegen. Het gaat in fase 2 om de volgende ontwerpbesluiten: Omgevingsvergunningen in de betrokken gemeenten voor het kappen van bomen en een omgevingsvergunning voor het aanleggen van een waterberging. Zienswijzen Op de ontwerpbesluiten zijn binnen de inspraaktermijn in totaal 3 zienswijzen binnengekomen waarvan 3 uniek. De zienswijzen zijn integraal opgenomen in deze bundel. U kunt deze inspraakbundel downloaden van www.bureau-energieprojecten.nl. Registratie en verwerking De ontvangen zienswijzen zijn geregistreerd. Aan de insprekers is een ontvangstbevestiging gezonden met daarin een registratienummer. Met de opzoektabel op pagina 4 kan bij het ontvangen registratienummer het bijbehorende zienswijzenummer worden opgezocht. Verdere procedure Bij de besluiten wordt aangegeven of en hoe met de zienswijzen rekening is gehouden. Het moment waarop de terinzagelegging plaatsvindt wordt te zijner tijd aangekondigd in onder andere lokale huis-aanhuis bladen en op www.bureau-energieprojecten.nl. Een belanghebbende die op het ontwerp van een besluit een zienswijze heeft ingebracht, kan later tegen dat besluit beroep instellen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.
1
STAATSCOURANT
Nr. 11138 23 april 2015
Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.
Kennisgeving 380 kV hoogspanningsverbinding Doetinchem – Wesel, Ministerie van Economische Zaken Van vrijdag 24 april 2015 tot en met donderdag 4 juni 2015 liggen de ontwerpbesluiten van fase 2 ter inzage voor 380 kV hoogspanningsverbinding Doetinchem – Wesel. Iedereen kan reageren op de ontwerpbesluiten met een zienswijze.
Schaal van de kaart afhankelijk van de omvang van het gebied. TenneT, de beheerder van het landelijke hoogspanningsnet, wil een nieuwe 380 kV hoogspanningsverbinding aanleggen van Doetinchem naar het Duitse Wesel. De verbinding is nodig voor de verdere internationale uitwisseling van elektriciteit binnen de ontwikkeling naar één Europese elektriciteitsmarkt, voor het versterken van de voorzieningszekerheid en om ruimte te geven aan het transport van duurzame elektriciteit tussen Nederland en het buitenland. Om dit project ruimtelijk mogelijk te maken hebben de ministers van Economische Zaken (EZ) en van Infrastructuur en Milieu (IenM) een inpassingsplan opgesteld, waarin zij het tracé van de verbinding op Nederlands grondgebied vastleggen. Voor het inpassingsplan is een milieueffectrapport (MER) opgesteld om de gevolgen voor het milieu in beeld te brengen. Daarnaast zijn er voor aanleg en exploitatie van het project uitvoeringsbesluiten, zoals vergunningen en ontheffingen, van verschillende bestuursorganen nodig. Deze uitvoeringsbesluiten zijn in één procedure met het inpassingsplan voorbereid, onder coördinatie van de Minister van EZ. Deze procedure heet de rijkscoördinatieregeling. In een eerdere fase (fase1) hebben het ontwerp inpassingsplan, het milieueffectrapport (MER) en ontwerpbesluiten ter inzage gelegen. Het gaat in fase 2 om de volgende ontwerpbesluiten: Omgevingsvergunningen in de betrokken gemeenten voor het kappen van bomen en een omgevingsvergunning voor het aanleggen van een waterberging. U kunt nu reageren op alle ontwerpbesluiten van fase 2.
Waar kunt u de stukken inzien? U kunt van vrijdag 24 april 2015 tot en met donderdag 4 juni 2015 de ontwerpbesluiten van fase 2
1
Staatscourant 2015 nr. 11138
23 april 2015
2
inzien op www.bureau-energieprojecten.nl en tijdens reguliere openingstijden (op papier) op de volgende locatie: • Stadhuis Doetinchem, Raadhuisstraat 2 te Doetinchem, T (0314) 377 377.
U kunt uw mening geven In uw zienswijze kunt u ingaan op alle onderdelen van de ontwerpbesluiten van fase 2. We stellen het op prijs als u aangeeft op welke delen van de ontwerpbesluiten u reageert en u uw zienswijze onderbouwt met argumenten. Het is goed om te weten dat alleen een belanghebbende die op het ontwerp van een besluit een zienswijze heeft ingebracht, later tegen dat besluit beroep in kan stellen bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State.
Hoe kunt u reageren? U kunt van vrijdag 24 april 2015 tot en met donderdag 4 juni 2015 reageren. Wij ontvangen uw zienswijzen bij voorkeur digitaal. Dat kan via www.bureau-energieprojecten.nl hoogspanningsverbindingen Doetinchem- Wesel 380 kV. U kunt niet reageren via e-mail. Per post kan ook: Bureau Energieprojecten, Inspraakpunt 380 kV hoogspanningsverbinding Doetinchem-Wesel, Postbus 248, 2250 AE Voorschoten. Uw brief kan alleen als zienswijze in behandeling genomen worden als u ondertekent met uw naam en adres. Dit geldt ook voor eventuele medeondertekenaars. Wilt u uw zienswijze mondeling geven? Dat kan via Bureau Energieprojecten op werkdagen van 9.00 uur tot 12.00 uur, T (070) 379 89 79.
Wat gebeurt hierna? Bureau Energieprojecten bundelt alle zienswijzen en reacties. Zo snel mogelijk na afloop van de inspraaktermijn kunt u deze downloaden via www.bureau-energieprojecten.nl. De zienswijzen en reacties worden betrokken bij de definitieve besluiten. In een Nota van Antwoord wordt opgenomen of en op welke wijze de zienswijzen en reacties in de definitieve besluiten zijn verwerkt. De besluiten zullen ter inzage worden gelegd. Hierop staat beroep open. Dit wordt te zijner tijd aangekondigd in onder andere de Staatscourant, huis-aan-huisbladen en op www.bureau-energieprojecten.nl.
Meer informatie Uitgebreide informatie vindt u op www.bureau-energieprojecten.nl. Heeft u na het bezoeken van de website nog vragen? Dan kunt u bellen met Bureau Energieprojecten, T (070) 379 89 79.
2
Staatscourant 2015 nr. 11138
23 april 2015
3
Opzoektabel: In onderstaande tabel kunt u met het registratienummer het zienswijze nummer opzoeken. De zienswijzen zijn vanaf pagina 6 opgenomen. Registratienummer 2E-OB-0001 2E-OB-0002 2E-OB-0003
Nummer 0001 0002 0003
4
Alfabetisch overzicht organisaties zienswijzen Zienswijzen op ontwerpbesluiten 380 kV hoogspanningsverbinding Doetinchem – Wesel fase 2
Zienswijze nummer 0002
Naam Organisatie Behoud Kemnade en Waalse Water, ETTEN GLD, mede namens Stichting Behoud Kemnade en Waalse Water, Stichting Leven met de Aarde
5
Zienswijzen 0001 tot en met 0003
6
0001
Verzonden: Zaterdag 23 mei 2015 12:37 Onderwerp: Zienswijzeformulier 380 kV hoogspanningsverbinding Doetinchem - Wesel, fase 2 Aanspreekvorm: Aanspreektitel: Achternaam: Voorvoegsel(s): Voorletters: Straat: Huisnummer: Postcode: Woonplaats: Telefoonnummer: E-mailadres: Als: Particulier Mede namens: Uw Reactie: Hierbij dienen wij een zienswijze in tegen het besluit van het kappen van bomen en de omgevingsvergunning voor het aanleggen van een waterberging. Wij zijn in 2006 hier komen wonen. Dit gebied werd toen door de gemeente Doetinchem omschreven als uitloopgebied tussen dichteren/de huet en Wehl. Later werd dit gebied door de gemeente gekenmerkt als externe recreatiegebied. Een gebied waarin veel groenvoorziening moest komen. Dit ter compensatie van het nieuw aan te leggen industriegebied. Er zijn bomen struiken aangeplant in samenwerking met de gemeente en het landschapsbeheer. Een extern recreatiegebied moet een plek zijn waarin mensen kunnen recreëren in rust en natuurschoon. Wij hebben ons huis in 2006 gebouwd in een natuurlijke, landschappelijke omgeving. Daar blijft nu dus niets meer van over door de komst van de hoogspanningsverbinding. Door deze komst en het kappen van bomen hiervoor is er sprake van erge landschapsvervuiling! Ons woongenot wordt hierdoor ernstig aangetast. Ook het leefklimaat wordt ernstig aangetast. We maken ons zorgen om onze gezondheid.
Reactie
0002
Verzonden: Donderdag 4 juni 2015 20:26 Onderwerp: Zienswijzeformulier 380 kV hoogspanningsverbinding Doetinchem - Wesel, fase 2 Aanspreekvorm: Aanspreektitel: Achternaam: Voorvoegsel(s): Voorletters: Straat: Warmseweg Huisnummer: 22 Postcode: 7075 EL Woonplaats: ETTEN GLD Telefoonnummer: 0315-341052 E-mailadres:
[email protected] Als: Organisatie Organisatie: Behoud Kemnade en Waalse Water Mede namens: Stichting Behoud Kemnade en Waalse Water, Stichting Leven met de Aarde Uw Reactie: Geachte lezer, daar eerdere toezending wellicht is mislukt, vanuit een ander e-mailadres nog een poging! sorry voor het eventuele ongemak, Deze per mail gezonden post zullen wij u ook nog per brief toezenden. Deze ontvangt u na 4 juni, maar is bij deze 4 juni verstuurd. mvg -.-.-.-.Etten 4 juni 2015 Onderwerp; inspraak bij de tot 4 juni ter visie gelegde stukken op gemeentehuis Doetinchem, zienswijze m.b.t. 2e fase van het plan 380KV Doetinchen-Voorst-grens en aanleg 380 KV hoogspanningsleiding bovengronds van Doetinchem naar Wesel Aan: het ministerie van Economische Zaken en Het ministerie van Landbouw en Milieu De gemeenten Doetinchem, Montferland en Oude IJsselstreek Bureau Energieprojecten Inspraakpunt HoogspanningsVerbinding Doetinchem Wesel 380 KV Geachte medewerkers van het inspraakpunt en geachte colleges van de gemeenten, Wij hebben nog geen inhoudelijke reactie gekregen op onze eerste zienswijze en kunnen derhalve niet accepteren dat het project wordt doorgedrukt. Inleiding: In deze 2e fase handhaven wij onverkort onze zienswijze bij de eerste fase, omdat er van de noodzaak van de voorgestelde leiding niets is gebleken. Voor de duidelijkheid nemen wij de kern van die zienswijze hier over. Wat is democratie en wat is het doel van democratie? Democratie gaat om het belang van de mensen in hun omgeving op lange termijn. De Europese staten hebben in 1848 afgesproken de bevolking te consulteren over belangrijke beslissingen en, waar nodig, volledig te informeren over wat er aan de hand is en wat de gevolgen zijn. Alleen dan kunnen mensen verantwoorde keuzes maken, hopelijk rekening houdend met wat voor de
0002 hele schepping duurzaam en daarom nodig is. Duurzaamheid moet, gezien de uitputting van een aantal bronnen en de opwarming van de aarde, ik noem slechts de eindigheid van gas, olie en fosfaten, bovenaan staan, in het belang van alle leven en de hele schepping met al haar levenscycli. De plannen en besluiten rond de 380 KV-leiding zijn zeer ondemocratisch tot stand gekomen. De bevolking is niets gevraagd over de hoeveelheid energie die we nodig hebben, over de gewenste capaciteit in de toekomst, over de noodzaak van een nog dichter netwerk dan we nu hebben, met al drie 380-KV verbindingen met Duitsland. De energiemarkt is in een wereld, die primair op duurzaamheid hoort te zijn ingesteld, een hoogst ongewenst verschijnsel. De privatisering van de energiemarkt is net zo ondemocratisch tot stand gekomen als de reconstructiewet voor de agrarische sector in 2002. Directeuren en aandeelhouders van utiliteitsinstellingen dienen hun inkomen drastisch te matigen en aan te passen aan die van publieke functies. Een markt is er in de eerste plaats om geld te verdienen en in 2e instantie om mensen te leveren wat zij graag willen hebben. In onze qua biodiversiteit sterk gedegenereerde wereld mogen wij niet langer denken in de trant van: u vraagt, wij draaien. De energieautoriteiten, producenten, leveranciers en overheid, horen de bevolking te wijzen op de noodzaak binnen afzienbare tijd hun energiebehoefte te verminderen en dienen - samen met wie in staat is alle persoonlijke energie te stoppen in de zoektocht naar en het werken aan duurzame alternatieven. 4 Alleen de energiebedrijven hebben belang bij een grotere netwerkcapaciteit, omdat men dan op termijn nog makkelijker kan handelen in energie. Handel in een utiliteit als energie is verfoeilijk en draagt in de toekomst niet bij aan een leefbare wereld. Energie moet dus ook niet perse geleverd worden tegen de laagste kostprijs. In eerste instantie dient u er naar toe te werken dat onze maatschappij geen groei laat zien in energiebehoefte. De drie grote en talrijke kleinere verbindingen tussen Duitsland en ons land leveren voldoende capaciteit voor dit moment. Bovendien beginnen slimme netwerken (gebruik a.u.b. niet het Engelse smart grids, want onze taal bestaat ook nog), nodig om lokaal en regionaal opgewekte energie te kunnen beheren en verdelen, opgang te maken. Deze dienen, in aanvulling op te ontwikkelen duurzame energieopwekking, uw steun te krijgen boven uitbreiding van netwerken die alleen of vooral de handel en het kapitaal dienen. Bij de huidige interne energieconsumptie zijn de drie 380-KV verbindingen ruim voldoende voor de betrouwbaarheid van ons systeem, gezien de vrij onlangs opgeleverde derde verbinding en het feit dat verreweg de grootste hoeveelheid energie via de talrijke kleinere verbindingen kan worden vervoerd. De noodzaak van de vierde verbinding om het aandeel duurzame energie te vergroten is niet aangetoond. U laat namelijk geen berekening zien van de te verwachten groei van duurzaam energieaanbod in Nederland bij maximale inzet door de producenten, leveranciers en overheid tegenover de extra hoeveelheid duurzame energie die de vierde verbinding mogelijk maakt. n.b.: Het oorspronkelijke plan was een vierde 380 KV verbinding te realiseren, maar ten tijde van de indiening van onze zienswijze waren er al vier van deze connecties. Derhalve gaat het hier om de vijfde 380-KV verbinding. juni 2015: toevoeging: 1. Aanvraag en verlenen van vergunningen tot kap van houtwallen, individuele bomen en stukken bos; Op de Tennett-kaarten 1, 2, 4, 5, 6, 7, ongenummerd (8?) en (9?), 12, 13, 14 15, 16, 17, 18 worden stukken bos, individuele bomen en houtwallen aangegeven die een grote totale ecologische waarde vertegenwoordigen en waarvoor vergunning voor kap of verwijdering is aangevraagd. De induviduele bomen (veel eiken, enkele beuken, veel wilgen, populieren, walnootbomen, esdoorn, Spaanse aak, berk,t/m plataan) vertegenwoordigen een grote biodiversiteit. De stukken bos t/m een oppervlak per incident van 55m2, samen
0002 met de individuele bomen, geven een flinke co-2 opvangcapaciteit van ons gebied. Gemeenten hebben vanuit Europa sinds 2010 de verplichting de co-2 uitstoot te verminderen, c.q. de uitstoot beter op te vangen. Dat wordt bij voorgestelde kap nog meer onhaalbaar. Derhalve dient kap werkelijk beperkt te worden tot die situaties waarin dat beslist noodzakelijk is. Zoals we in de eerste fase aangaven, is de voorgestelde 380-KV niet noodzakelijk en uit dien hoofde is de kap dus overbodig en dient er geen enkele vergunning voor te worden verleend. Bovendien is in heel veel gevallen de lijn zo te projecteren dat individuele bomen ontzien kunnen worden en in alle gevallen dat de boomrijen en bosjes vermeden kunnen worden. Een tweede reden om in deze fase geen kapvergunning toe te staan. De flora- en faunawet zegt dat schade aan natuur beperkt moet worden. Daarvan blijkt in deze 2e fase niets. Bovendien is er geen motivatie per plek gegeven die duidelijk maakt waarom de bomen en bosjes niet ontzien zijn. Alleen in de opmerkingen van het Landschapsplan wordt in algemene zin de keuze verantwoord. Daarover later meer. Voorbeeld: Houtwal Heuvenseweg bij Etten: hierop is de lijn geprojecteerd. Dat is geheel onnodig, want hier kan deze heel goed boven het veld komen, zodat de bomen gespaard kunnen blijven. Waar zijn de kaarten 10 en 11 trouwens? 2. Onzorgvuldige codering: Codes voor percelen, straten/wegen worden niet in legenda’s uitgelegd en komen niet overeen met de beschrijving van ontwerpomgevingsvergunning 20150000; Codes genoemd in de ontwerpvergunning komen niet voor op de kaarten van de cesties; Codes van landerijen en wegen op de kaarten worden nergens verklaard; 3. Landschapsplan: Inleiding; “…. waar mogelijk en zinvol zijn maatregelen gecombineerd en zijn “integrale” inrichtingsmaatregelen ontworpen die een functie vervullen voor bijvoorbeeld zowel de landschappelijke inpassing als de compensatie van ecologische waarden” 4. Zienswijze: a: voor welk andere doel vervullen de inrichtingsmaatregelen een functie? (bijvoorbeeld) b: “waar mogelijk” is pertinent onjuist. Men projecteert de lijn zo, dat talloze houtwallen en individuele bomen moeten verdwijnen terwijl de lijn eenvoudig boven het veld kan lopen, zo dat deze gespaard kunnen blijven. c: compensatie van ecologische waarden is fictie. U weet, natuur kun je niet kappen en even vervangen., tenzij je er 5.000 jaar voor neemt, en dan nog ….. d: waar compenseert men? Dat is nergens per locatie aangegeven. In de toelichting vindt men slechts algemene beschrijvingen van zicht op de verbinding, doorsnijdingen van beplantingen en boselementen, inpassingsprincipes, scherpe grenzen, enz. Daar wordt men niet concreet en wij kunnen met deze gegevens niet beoordelen of men zich aan de principes/inrichtingsmaatregelen heeft gehouden. Een maatregel is per definitie specifiek, hij heeft betrekking op een specifieke situatie of een specifiek geval. Men heeft verzuimd dit zo aan te geven. In alle gevallen dient er compensatie te worden toegepast voor natuur. Opmerkelijk is dat de beoogde hoogspanning gepland wordt door en langs bosjes en wegen met bomen. De verliezen compenseren kan alleen door een evengroot gebied te verwerven en gelijkwaardige bosjes te poten. 5. Dat is onmogelijk, want natuur laat zich niet compenseren. U dient een tracé aan te wijzen dat door de weilanden en akkers loopt, niet door de bosjes. 6. In het verleden is gebleken dat onze gemeente niet in staat is compensatie te handhaven, wanneer er geen sprake is van eigendom. Waar zijn de gebieden die Tennet heeft verworven om voor de compensatie te zorgen? Deze zijn niet aangegeven.
0002 7. Wij zijn van mening dat geen bomen en houtwallen e.d. mogen worden gerooid ten behoeve van dit project. Uw argumentatie is steeds dat de aanleg van de hoogspanningsverbinding zwaarder weegt dan het belang van behoud van bomen. Wie heeft dat bepaald? Welke criteria zijn daarbij gebruikt? De noodzaak van de hoogspanning is niet aangetoond, terwijl de noodzaak van groen en bomen overduidelijk is. Wij zijn het dus niet met u eens en nodigen u uit aan te tonen dat de hoogspanningsverbinding belangrijker is dan een boom. Mede gezien de reeds bestaande vier 380 KV verbindingen met Duitsland, mede gezien het feit dat we aan energiehandel niet zouden moeten willen verdienen, maar juist moeten streven naar zo min mogelijk energiegebruik, is het nodig een paradigmawisseling door te maken. De tijd is nu gekomen om dat te doen. Stop met dit project! 8. De rijks coördinatieregeling is van toepassing. Betekent dat dat gemeenten niets meer te vertellen hebben bij de coördinatie? Duurzaamheid kan alleen worden nagestreefd als alle betrokkenen op locatie zeggenschap hebben. Burgerparticipatie wordt ee nloze kreet als deze grootschaligheid wordt doorgedrukt. 9. Wij hebben geen vertrouwen in een niet beschreven compensatie. 10. Er is sprake van het intrekken van omgevingsvergunning en het intrekken van wijzigingen. Niet duidelijk is waar dat over gaat. 11. Tennet moet extra grond kopen om de natuurcompensatie waar te maken, hetzelfde oppervlak, dezelfde kwaliteit. 12. Wie doet het onderzoek om te beoordelen of de compensatie werkelijk de vernietigde natuurwaarden terug brengt? Dit onderzoek dient voordurend te worden gedaan. 13. In de gemeente Doetinchem is
betrokken.
14. De aanvragen van vergunning voor kappen en rooien in de stukken nr 20140714, 20150000,20140716, 20140717, 20140718, 2014 0316, zijn door de afdeling “wonen en bedrijven” behandeld. Wij maken bezwaar dat de afdeling “wonen en bedrijven” oordeelt over “natuur en landschap”. Zonder toetsen worden bomen niet beschermd en wij lezen nergens welke criteria deze diensten aanhouden. 15. Geen van deze vergunningen mag worden verleend, vanwege het feit dat niet aangetoond is dat werkelijk al deze levende planten moeten worden gedood, en niet duidelijk is hoe en waar wordt gecompenseerd. 16. Een andere naam geven aan de EHS, nl. in Groene ontwikkelingszone, verandert niets aan de status van de organismen die er leven. 17. In oude IJsselstreek heeft mevrouw geantwoord.
de heer
Tennet TTSO bv
18. Het gaat om de vergunningen aanvragen beschreven onder de nummers 1480359, 1480363, 1480371,1480379,1480385, 1480475, 1480481, 1480483, 1480503, 1480511, 1480535, 1480537, 1480549, 1480557, 1480557, 1580567, 1480575, 1480579, 1480587, 1480771, 1480783, 1480815,
0002 19. Wij maken ernstig bezwaar tegen het verlenen van deze kap en rooivergunningen. 20. Het karakter van de gemeente verandert door deze kaalslag, en de compensatie is niet beschreven, noch handhaafbaar. Niet is duidelijk gemaakt waarom het belang van deze hoogspanning groter is dan het belang van groen, bomen en planten, met de daarin levende dieren. 21. In de gemeente Montferland heeft de heer de vergunning behorend bij aanvraag nr 20140341 15 ink 00182 en ook 14 ink 21253 behandeld. Voornemens is men de vergunning te verlenen. Ook daartegen maken wij ernstig bezwaar. Onze zienswijze is dat groen belangrijker is dan een overbodige hoogspaningsleiding voor het transporteren van ongedefinieerde stroom. 22. , MPA MT lid van de directie energiemarkt van het ministerie heeft e.e.a. aangekaart namens de minister. 23. Dat deze aanvraag in het belang is van de energiemarkt betwijfelen wij. 24. Energie is een “common good”, waaraan je niet zou mogen verdienen. Per maand zien we nieuwe initiatieven van burgers en gemeenten voor nieuwe plannen lokaal energie op te wekken en via slimme netwerken zoveel mogelijk lokaal, dus zelf te gebruiken. Deze ontwikkeling is niet te stoppen. En dat moet ook niet, want dat is de beste manier om de omvang van vervangbare energie naar het niveau te krijgen dat in ons land nodig is. Een energiebehoefte die hopelijk afneemt (want dat kan wel eens absoluut noodzakelijk zij om te overleven) en die niet afhankelijk is van grootschalige internationale energiehandel, maar die, samen met de energievoorziening, in handen is van zoveel mogelijk particuliere groepen en gemeenten, is de beste garagtie voor een qua energie duurzaam beleid. Hoe groter en grootschaliger het net, hoe groter de schade aan omgeving en leefbare wereld en hoe groter de belangen die geen oog hebben voor de individuele burger. Wij vragen u een commissie in te laten stellen die moet onderzoeken hoe de overheid op andere wijze aan haar middelen kan komen dan aan het handelen met energie, ten koste van niet in waarde uit te drukken autonome waarden, zoals groen in het agrarisch landschap, gezondheid van omwonende, planten en dieren. Hoe kan zij, de overheid, namens ons allen, op andere wijze dan door accijnzen op (niet duurzame) energie haar begroting rond krijgen? Zolang hierover geen helderheid is, kan het verkeerde mechanisme van de huidige economie niet worden doorbroken. Met hoogachting en vriendelijke groet, Namens Stichting behoud Kemnade en Waalse Water en Stichting Leven met de Aarde, Reactie
0002 achternaam: voorletters: bedrijfsnaam: Stichting Leven met de Aarde en Stichting Behoud Kemnade en Waalse Water geslacht: email: adres: Warmseweg 22 woonplaats: Etten telefoonnummer: 0315-341052 nieuwsbrief: nee ------------------------------------------------------------------Etten 4 juni 2015Onderwerp; inspraak bij de tot 4 juni ter visie gelegde stukken op gemeentehuis Doetinchem, zienswijze m.b.t. 2e fase van het plan 380KV Doetinchen-Voorst-grens en aanleg 380 KV hoogspanningsleiding bovengronds van Doetinchem naar WeselAan: het ministerie van Economische Zaken enHet ministerie van Landbouw en MilieuDe gemeenten Doetinchem, Montferland en Oude IJsselstreekGeachte medewerkers van het inspraakpunt en geachte colleges van de gemeenten, Wij hebben nog geen inhoudelijke reactie gekregen op onze eerste zienswijze en kunnen derhalve niet accepteren dat het project wordt doorgedrukt.Inleiding:In deze 2e fase handhaven wij onverkort onze zienswijze bij de eerste fase, omdat er van de noodzaak van de voorgestelde leiding niets is gebleken. Voor de duidelijkheid nemen wij de kern van die zienswijze hier over.Wat is democratie en wat is het doel van democratie? Democratie gaat om het belang van de mensen in hun omgeving op lange termijn. De Europese staten hebben in 1848 afgesproken de bevolking te consulteren over belangrijke beslissingen en, waar nodig, volledig te informeren over wat er aan de hand is en wat de gevolgen zijn. Alleen dan kunnen mensen verantwoorde keuzes maken, hopelijk rekening houdend met wat voor de hele schepping duurzaam en daarom nodig is. Duurzaamheid moet, gezien de uitputting van een aantal bronnen en de opwarming van de aarde, ik noem slechts de eindigheid van gas, olie en fosfaten, bovenaan staan, in het belang van alle leven en de hele schepping met al haar levenscycli.De plannen en besluiten rond de 380 KV-leiding zijn zeer ondemocratisch tot stand gekomen. De bevolking is niets gevraagd over de hoeveelheid energie die we nodig hebben, over de gewenste capaciteit in de toekomst, over de noodzaak van een nog dichter netwerk dan we nu hebben, met al drie 380-KV verbindingen met Duitsland. De energiemarkt is in een wereld, die primair op duurzaamheid hoort te zijn ingesteld, een hoogst ongewenst verschijnsel. De privatisering van de energiemarkt is net zo ondemocratisch tot stand gekomen als de reconstructiewet voor de agrarische sector in 2002. Directeuren en aandeelhouders van utiliteitsinstellingen dienen hun inkomen drastisch te matigen en aan te passen aan die van publieke functies. Een markt is er in de eerste plaats om geld te verdienen en in 2e instantie om mensen te
0002 leveren wat zij graag willen hebben. In onze qua biodiversiteit sterk gedegenereerde wereld mogen wij niet langer denken in de trant van: u vraagt, wij draaien. De energieautoriteiten, producenten, leveranciers en overheid, horen de bevolking te wijzen op de noodzaak binnen afzienbare tijd hun energiebehoefte te verminderen en dienen - samen met wie in staat is - alle persoonlijke energie te stoppen in de zoektocht naar en het werken aan duurzame alternatieven. 4Alleen de energiebedrijven hebben belang bij een grotere netwerkcapaciteit, omdat men dan op termijn nog makkelijker kan handelen in energie. Handel in een utiliteit als energie is verfoeilijk en draagt in de toekomst niet bij aan een leefbare wereld. Energie moet dus ook niet perse geleverd worden tegen de laagste kostprijs. In eerste instantie dient u er naar toe te werken dat onze maatschappij geen groei laat zien in energiebehoefte. De drie grote en talrijke kleinere verbindingen tussen Duitsland en ons land leveren voldoende capaciteit voor dit moment.Bovendien beginnen slimme netwerken (gebruik a.u.b. niet het Engelse smart grids, want onze taal bestaat ook nog), nodig om lokaal en regionaal opgewekte energie te kunnen beheren en verdelen, opgang te maken. Deze dienen, in aanvulling op te ontwikkelen duurzame energieopwekking, uw steun te krijgen boven uitbreiding van netwerken die alleen of vooral de handel en het kapitaal dienen. Bij de huidige interne energieconsumptie zijn de drie 380-KV verbindingen ruim voldoende voor de betrouwbaarheid van ons systeem, gezien de vrij onlangs opgeleverde derde verbinding en het feit dat verreweg de grootste hoeveelheid energie via de talrijke kleinere verbindingen kan worden vervoerd.De noodzaak van de vierde verbinding om het aandeel duurzame energie te vergroten is niet aangetoond. U laat namelijk geen berekening zien van de te verwachten groei van duurzaam energieaanbod in Nederland bij maximale inzet door de producenten, leveranciers en overheid tegenover de extra hoeveelheid duurzame energie die de vierde verbinding mogelijk maakt.n.b.: Het oorspronkelijke plan was een vierde 380 KV verbinding te realiseren, maar ten tijde van de indiening van onze zienswijze waren er al vier van deze connecties. Derhalve gaat het hier om de vijfde 380-KV verbinding.juni 2015: toevoeging: 1.Aanvraag en verlenen van vergunningen tot kap van houtwallen, individuele bomen en stukken bos; Op de Tennett-kaarten 1, 2, 4, 5, 6, 7, ongenummerd (8?) en (9?), 12, 13, 14 15, 16, 17, 18 worden stukken bos, individuele bomen en houtwallen aangegeven die een grote totale ecologische waarde vertegenwoordigen en waarvoor vergunning voor kap of verwijdering is aangevraagd. De induviduele bomen (veel eiken, enkele beuken, veel wilgen, populieren, walnootbomen, esdoorn, Spaanse aak, berk,t/m plataan) vertegenwoordigen een grote biodiversiteit. De stukken bos t/m een oppervlak per incident van 55m2, samen met de individuele bomen, geven een flinke co-2 opvangcapaciteit van ons gebied. Gemeenten hebben vanuit Europa sinds 2010 de verplichting de co-2 uitstoot te verminderen, c.q. de uitstoot beter op te vangen. Dat wordt bij voorgestelde kap nog meer
0002 onhaalbaar. Derhalve dient kap werkelijk beperkt te worden tot die situaties waarin dat beslist noodzakelijk is. Zoals we in de eerste fase aangaven, is de voorgestelde 380-KV niet noodzakelijk en uit dien hoofde is de kap dus overbodig en dient er geen enkele vergunning voor te worden verleend. Bovendien is in heel veel gevallen de lijn zo te projecteren dat individuele bomen ontzien kunnen worden en in alle gevallen dat de boomrijen en bosjes vermeden kunnen worden. Een tweede reden om in deze fase geen kapvergunning toe te staan. De flora- en faunawet zegt dat schade aan natuur beperkt moet worden. Daarvan blijkt in deze 2e fase niets. Bovendien is er geen motivatie per plek gegeven die duidelijk maakt waarom de bomen en bosjes niet ontzien zijn. Alleen in de opmerkingen van het Landschapsplan wordt in algemene zin de keuze verantwoord. Daarover later meer.Voorbeeld: Houtwal Heuvenseweg bij Etten: hierop is de lijn geprojecteerd. Dat is geheel onnodig, want hier kan deze heel goed boven het veld komen, zodat de bomen gespaard kunnen blijven. Waar zijn de kaarten 10 en 11 trouwens?2.Onzorgvuldige codering:Codes voor percelen, straten/wegen worden niet in legendas uitgelegd en komen niet overeen met de beschrijving van ontwerpomgevingsvergunning 20150000;Codes genoemd in de ontwerpvergunning komen niet voor op de kaarten van de cesties;Codes van landerijen en wegen op de kaarten worden nergens verklaard;3.Landschapsplan:Inleiding; . waar mogelijk en zinvol zijn maatregelen gecombineerd en zijn integrale inrichtingsmaatregelen ontworpen die een functie vervullen voor bijvoorbeeld zowel de landschappelijke inpassing als de compensatie van ecologische waarden4.Zienswijze: a: voor welk andere doel vervullen de inrichtingsmaatregelen een functie? (bijvoorbeeld) b: waar mogelijk is pertinent onjuist. Men projecteert de lijn zo, dat talloze houtwallen en individuele bomen moeten verdwijnen terwijl de lijn eenvoudig boven het veld kan lopen, zo dat deze gespaard kunnen blijven. c: compensatie van ecologische waarden is fictie. U weet, natuur kun je niet kappen en even vervangen., tenzij je er 5.000 jaar voor neemt, en dan nog .. d: waar compenseert men? Dat is nergens per locatie aangegeven. In de toelichting vindt men slechts algemene beschrijvingen van zicht op de verbinding, doorsnijdingen van beplantingen en boselementen, inpassingsprincipes, scherpe grenzen, enz. Daar wordt men niet concreet en wij kunnen met deze gegevens niet beoordelen of men zich aan de principes/inrichtingsmaatregelen heeft gehouden. Een maatregel is per definitie specifiek, hij heeft betrekking op een specifieke situatie of een specifiek geval. Men heeft verzuimd dit zo aan te geven. In alle gevallen dient er compensatie te worden toegepast voor natuur.Opmerkelijk is dat de beoogde hoogspanning gepland wordt door en langs bosjes en wegen met bomen. De verliezen compenseren kan alleen door een evengroot gebied te verwerven en gelijkwaardige bosjes te poten.5.Dat is onmogelijk, want natuur laat zich niet compenseren. U dient een trac aan te wijzen dat door de weilanden en akkers loopt, niet door de bosjes.6.In het verleden is gebleken dat onze gemeente niet in staat is compensatie te handhaven, wanneer er geen sprake is van eigendom. Waar zijn de gebieden die Tennet heeft verworven om voor de compensatie te zorgen? Deze zijn niet aangegeven.7.Wij zijn van mening dat geen bomen en houtwallen e.d. mogen worden gerooid ten behoeve van dit project.Uw argumentatie is steeds dat de aanleg van de hoogspanningsverbinding zwaarder weegt dan het belang van behoud van bomen. Wie heeft dat
0002 bepaald? Welke criteria zijn daarbij gebruikt?De noodzaak van de hoogspanning is niet aangetoond, terwijl de noodzaak van groen en bomen overduidelijk is. Wij zijn het dus niet met u eens en nodigen u uit aan te tonen dat de hoogspanningsverbinding belangrijker is dan een boom. Mede gezien de reeds bestaande vier 380 KV verbindingen met Duitsland, mede gezien het feit dat we aan energiehandel niet zouden moeten willen verdienen, maar juist moeten streven naar zo min mogelijk energiegebruik, is het nodig een paradigmawisseling door te maken. De tijd is nu gekomen om dat te doen. Stop met dit project!8.De rijks cordinatieregeling is van toepassing. Betekent dat dat gemeenten niets meer te vertellen hebben bij de cordinatie? Duurzaamheid kan alleen worden nagestreefd als alle betrokkenen op locatie zeggenschap hebben. Burgerparticipatie wordt ee nloze kreet als deze grootschaligheid wordt doorgedrukt.9.Wij hebben geen vertrouwen in een niet beschreven compensatie.10.Er is sprake van het intrekken van omgevingsvergunning en het intrekken van wijzigingen. Niet duidelijk is waar dat over gaat.11.Tennet moet extra grond kopen om de natuurcompensatie waar te maken, hetzelfde oppervlak, dezelfde kwaliteit. 12.Wie doet het onderzoek om te beoordelen of de compensatie werkelijk de vernietigde natuurwaarden terug brengt? Dit onderzoek dient voordurend te worden gedaan.13.In de gemeente Doetinchem is betrokken.14.De aanvragen van vergunning voor kappen en rooien in de stukken nr 20140714, 20150000,20140716, 20140717, 20140718, 2014 0316, zijn door de afdeling wonen en bedrijven behandeld. Wij maken bezwaar dat de afdeling wonen en bedrijven oordeelt over natuur en landschap. Zonder toetsen worden bomen niet beschermd en wij lezen nergens welke criteria deze diensten aanhouden.15.Geen van deze vergunningen mag worden verleend, vanwege het feit dat niet aangetoond is dat werkelijk al deze levende planten moeten worden gedood, en niet duidelijk is hoe en waar wordt gecompenseerd. 16.Een andere naam geven aan de EHS, nl. in Groene ontwikkelingszone, verandert niets aan de status van de organismen die er leven.17.In oude IJsselstreek heeft mevrouw de heer Tennet TTSO bv geantwoord.18.Het gaat om de vergunningen aanvragen beschreven onder de nummers1480359, 1480363, 1480371,1480379,1480385, 1480475, 1480481, 1480483, 1480503, 1480511, 1480535, 1480537, 1480549, 1480557, 1480557, 1580567, 1480575, 1480579, 1480587, 1480771, 1480783, 1480815, 19.Wij maken ernstig bezwaar tegen het verlenen van deze kap en rooivergunningen.20.Het karakter van de gemeente verandert door deze kaalslag, en de compensatie is niet beschreven, noch handhaafbaar. Niet is duidelijk gemaakt waarom het belang van deze hoogspanning groter is dan het belang van groen, bomen en planten, met de daarin levende dieren.21.In de gemeente Montferland heeft de heer van Esch de vergunning behorend bij aanvraag nr 20140341 15 ink 00182 en ook 14 ink 21253 behandeld. Voornemens is men de vergunning te verlenen. Ook daartegen maken wij ernstig bezwaar. Onze zienswijze is dat groen belangrijker is dan een overbodige hoogspaningsleiding voor het transporteren van ongedefinieerde stroom.22. , MPA MT lid van de directie energiemarkt van het ministerie heeft e.e.a. aangekaart namens de minister.23.Dat deze aanvraag in het belang is van de energiemarkt betwijfelen wij.24.Energie is een common good, waaraan je niet zou mogen verdienen. Per maand zien we nieuwe initiatieven van burgers en gemeenten voor nieuwe plannen lokaal energie op te wekken en via slimme netwerken zoveel mogelijk lokaal, dus zelf te gebruiken. Deze ontwikkeling is niet te stoppen.
0002 En dat moet ook niet, want dat is de beste manier om de omvang van vervangbare energie naar het niveau te krijgen dat in ons land nodig is. Een energiebehoefte die hopelijk afneemt (want dat kan wel eens absoluut noodzakelijk zij om te overleven) en die niet afhankelijk is van grootschalige internationale energiehandel, maar die, samen met de energievoorziening, in handen is van zoveel mogelijk particuliere groepen en gemeenten, is de beste garagtie voor een qua energie duurzaam beleid. Hoe groter en grootschaliger het net, hoe groter de schade aan omgeving en leefbare wereld en hoe groter de belangen die geen oog hebben voor de individuele burger.Wij vragen u een commissie in te laten stellen die moet onderzoeken hoe de overheid op andere wijze aan haar middelen kan komen dan aan het handelen met energie, ten koste van niet in waarde uit te drukken autonome waarden, zoals groen in het agrarisch landschap, gezondheid van omwonende, planten en dieren. Hoe kan zij, de overheid, namens ons allen, op andere wijze dan door accijnzen op (niet duurzame) energie haar begroting rond krijgen?Zolang hierover geen helderheid is, kan het verkeerde mechanisme van de huidige economie niet worden doorbroken.Met hoogachting en vriendelijke groet,Namens Stichting behoud Kemnade en Waalse Water en Stichting Leven met de Aarde,
0003 0SJUN 2075 Stichting Achmea Rechtsbijstand Postbus 10100 5000 JC Tilburg Bureau Energieprojecten, lnspraakpunt 380 kV hoogspanningsverbinding
Lange Marktstraat 26 Leeuwarden
Doetinchem-Wesel, Telefoon 088 462 3700 Fax 088 462 2799
[email protected] www.achmearechtsbijstand.nl
Postbus 248, 2250 AE Voorschoten.
Ons zaaknummer
Datum
Behandeld door
R208400424
4juni2015
Uw kenmerk
Onderwerp
donderdag afwezig
Zienswijze hoogspanningsverbinding Doetinchem-Wesel
Zienswijze ontwerpbesluiten fase 2 380 kV Geachte heer, mevrouw, Inleiding 1.
Van vrijdag 24 april 2015 tot en met donderdag 4 juni 2015 liggen de ontwerpbesluiten van fase 2 ter inzage voor 380 kV hoogspanningsverbinding Doetinchem - Wesel ter inzage.
2.
Namens de navolgende cliënten dien ik hierbij een zienswijze in tegen dit besluit in.
Rekeningnummer (IBAN) NL 11 RABO 0101 0506 74 Kvk 41 038 571 Apeldoorn
0003
Vervolg op de brief van
Bestemd voor
4juni2015
3.
Namens cliënten wens ik een zienswijze in te dienen en de volgende punten naar voren te brengen. Specifiek verzetten cliënten zich tegen de omgevingsvergunningen in de betrokken gemeenten voor het kappen van bomen en een omgevingsvergunning voor het aanleggen van een waterberging.
1.
Woonsituatie cliënten
ll.
Tracé ondergronds
111.
Schadelijke gevolgen van de hoogspanningsverbinding
IV.
Schadevergoeding
4.
Om te beginnen wil ik een korte toelichting geven op de relevante feiten en achtergronden aangaande de woonsituatie van cliënten.
Il
Woonsituatie cliënten
5.
Cliënten zijn allen woonachtig in de directe omgeving van het hoogspanningstraject.
Het hoogspanningstraject in de buurt van de woningen heeft grote gevolgen voor de woon- en leefsituatie van cliënten. De aanleg van de lijn zal een onherroepelijk en aanzienlijk waardedrukkend effect hebben op de woning. Dit drukt temeer nu cliënten aanzienlijke investeringen hebben moeten doen om de boerderij te brengen in de staat waarin deze zich thans bevindt. De leefomgeving van cliënten verandert aanzienlijk. Zij krijgen direct zicht op de hoge masten en de bedrading. Het weidse en groene landschap wordt aanzienlijk aangetast door de hoogspanningsmasten. 6.
Cliënten zijn voor alles van mening dat bij de keuze voor het traject niet, althans onvoldoende
rekening is gehouden met hun woning en de andere woningen in de directe omgeving. Vooralsnog is het tracé bovengronds geprojecteerd. De hoogspanningsverbinding vormt daarmee een ernstige aantasting van het landschap. Cliënten hebben destijds bewust gekozen voor deze locatie vanwege
0003
VeNolg op de brief van
Bestemd voor
Bladnummer
3
4juni2015
het landelijke karakter en het weidse uitzicht. Dit uitzicht wordt thans vrijwel volledig tenietgedaan door de aanleg van de hoogspanningsverbinding. De lijn heeft een zeer negatieve invloed op de woonomgeving van cliênten. 7.
Verder zal de hoogspanningsverbinding in de nabijheid van de woning een sterk negatieve
invloed hebben op de leefbaarheid in het algemeen. Een en ander heeft uitdrukkelijk ook te maken met de aangetoonde negatieve gezondheidseffecten van magnetische velden rondom hoogspanningsverbindingen. Hoewel de meningen verdeeld zijn over de aard en ernst van de effecten voor de gezondheid, is inmiddels wel algemeen wetenschappelijk aangetoond en aanvaard dat hoogspanningsverbindingen welzeker een negatief effect hebben op de gezondheid van zowel mens als dier, zowel fysiek als psychisch. 8.
Het realiseren van een bovengrondse verbinding heeft negatieve gevolgen voor de waarde
van de woning van cliênten gelet op de sterk verminderde uitstraling van het gebied. Daarbij speelt dat reeds de enkele angst voor mogelijke gezondheidsrisico's al een aanzienlijk waardedrukkend effect ten aanzien van de woning tot gevolg heeft. Bovendien zal door de plannen het verhuren van een deel van de boerderij een stuk lastiger worden, dit heeft direct gevolgen voor de huurinkomsten van cliênten. Gelet hierop lijden cliênten op dit moment - reeds voordat het traject is gerealiseerd - al schade. 9.
Om bovengenoemde redenen vormt het hoogspanningstraject een project waarvan cliênten
veel hinder en schade ondervinden en in de toekomst nog zullen gaan ondervinden. Zij wensen deze schade gecompenseerd te zien. 10.
Bij de voorbereiding van het inpassingsplan is ten onrechte geen rekening gehouden met de
genoemde {financiêle) belangen van cliênten. De belangen zijn niet, althans onvoldoende meegewogen en enige compensatie richting cliênten is niet aangeboden. Reeds dit gegeven maakt het voorliggend inpassingsplan ondeugdelijk en voor cliênten onacceptabel. 11.
Cliênten verzoeken u dan ook het inpassingsplan zodanig aan te passen dat de voornoemde
belangen daarin voldoende gewaarborgd worden en de schade en negatieve gevolgen tot een minimum worden beperkt. U dient zich volledig in te zetten om negatieve effecten voor cliênten en andere omwonden te voorkomen. Dit betekent ofwel het volledig stopzetten van de plannen, danwel de aanleg van het tracé ondergronds. Voor het eerste is van belang in hoeverre de verbinding rendabel is en werkelijk voorziet in een behoefte. Cliênten betwisten dit. Met betrekking tot het tweede
•
0003
Vervolg op de brief van
Bestemd voor
Bladnummer
4
4juni2015
kan in ieder geval reeds worden opgemerkt dat er een breed maatschappelijk draagvlak bestaat voor het ondergronds aanleggen van het tracé.
Il
Tracé ondergronds
12.
In de toelichting op het Rijksinpassingsplan wordt aangegeven dat uit onderzoek zou zijn
gebleken dat het ondergronds aanleggen van het tracé risico's meebrengt voor de stabiliteit van het landelijk hoogspanningsnet. Dit zou door diverse onderzoeksrapporten worden ondersteund. Cliênten bestrijden echter dat deze conclusie op grond van de rapporten gerechtvaardigd is. 13.
Cliênten zijn van mening dat te snel en op onjuiste, danwel onvolledige gronden en
aannames geconcludeerd is dat het tracé niet ondergronds kan worden aangelegd. Door diverse deskundigen wordt betoogd dat een ondergronds tracé - ook over een langere afstand dan 20 kilometer - technisch gezien wel tot de mogelijkheden behoort, alleen dat verder onderzoek nodig is. 14.
Cliênten zijn dan ook van oordeel dat door u aanvullend (wetenschappelijk) onderzoek zal
moeten worden verricht door onafhankelijk deskundigen naar de mogelijkheden van het ondergronds aanleggen van de 380 kV verbinding. In ieder geval dienen de uitkomsten van de lopende onderzoeken afgewacht te worden. Gelet op de ingrijpende ruimtelijke implicaties en de gezondheidsrisico's bestaat daar alle aanleiding voor. Het zorgvuldigheidsbeginsel brengt met zich mee dat u ten aanzien van dit aspect een breed en uitgebreid onderzoek dient uit te voeren, zeker gezien het grote maatschappelijke draagvlak dat voor een dergelijke ondergrondse aanleg bestaat. Bij de financiêle afweging dient ook beslist de onherstelbare schade aan landschap, de waardedalingen van woningen in de omgeving van een bovengrondse leiding en de gezondheidsrisico's zwaar meegewogen te worden. 15.
Het voorgaande neemt echter niet weg dat cliênten zich uitdrukkelijk het recht voorbehouden
om - eventueel in collectief verband - de mogelijkheden van ondergrondse aanleg verder te laten onderzoeken door deskundigen en zij behouden zich het recht voor om aanvullend rapporten over dit aspect alsnog in procedure te brengen. 16.
Voor cliênten is een ondergrondse aanleg van het tracé van groot en doorslaggevend belang.
Zoals hiervoor aangegeven zijn de negatieve gevolgen en de verwachte schade van een bovengronds traject voor cliênten zeer groot.
0003
VeNolg op de brief van
Bestemd voor
5
4juni2015
17.
Bladnummer
Gelet op het voorgaande verzoek ik u namens cliënten om aanvullend onderzoek te doen en
vervolgens het tracé en het rijksinpassingsplan zodanig aan te passen dat het tracé alsnog ondergronds kan worden aangelegd. 111 Schadelijke gevolgen van de hoogspanningsverbinding Gezondheidsaspecten
18.
In de plantoelichting is aangegeven dat het zogenaamde voorzorgbeleid gevolgd dient te
worden. Dit houdt in dat bij de vaststelling van plannen zoveel mogelijk rekening dient te worden vermeden dat er nieuwe situaties ontstaan waarbij kinderen langdurig verblijven in een gebied rond bovengrondse hoogspanningslijnen. 19.
Bij de vaststelling van een plan ten behoeve van een nieuw tracé dient het voorzorgbeleid
uitgedrukt te worden in zonering. Dit houdt in dat een magneetveldzone dient te worden vastgelegd en dat er in deze zone beperkingen zullen gaan gelden ten aanzien van gevoelige bestemmingen. 20.
Cliënten zijn echter van mening dat opnemen van een magneetveldzone ontoereikend is om
gezondheidsklachten te voorkomen. Het gehanteerde beleid is achterhaald in het licht van nieuwe wetenschappelijke inzichten ten aanzien van de negatieve gevolgen die elektromagnetische straling heeft voor de gezondheid van de mens en dier, ook buiten deze zone. 22.
Het beleidsadvies houdt in dat in het gebied rond bovengrondse hoogspanningslijnen
waarbinnen het jaargemiddelde magneetveld hoger is dan 0,4 microtesla, voorkomen moet worden dat situaties ontstaan waarbij kinderen tot 15 jaar langdurig verblijven. 23.
Uit wetenschappelijk onderzoek naar de gevolgen van elektromagnetische straling komt
evenwel naar voren dat er wetenschappelijk onderbouwde aanwijzingen zijn dat blootstelling aan elektromagnetische velden van hoogspanningsverbindingen niet alleen voor kinderen, maar ook voor volwassenen en dieren (te denken valt bijvoorbeeld aan grazend melkvee) gezondheidsrisico's meebrengen. 24.
0003
Vervolg op de brief van
Bestemd voor
4juni2015
Bladnummer
6
De Gezondheidsraad heeft bijvoorbeeld geconcludeerd dat er sprake is van een 'redelijk consistente associatie' tussen het vóórkomen van leukemie bij kinderen en het wonen in de nabijheid van bovengrondse elektriciteitslijnen. Daarnaast is uit onderzoek in Engeland naar voren gekomen dat uitstoot van fijnstofdeeltjes die vrijkomen bij het verkeer elektrisch geladen kunnen worden door hoogspanningsmasten en verkleving in de longen bevorderen. Zwitsers onderzoek uit 2008 heeft tenslotte een statistische relatie aangetoond tussen het wonen binnen 50 meter van hoogspanningslijnen en sterfgevallen als gevolg van de ziekte van Alzheimer. 25. Op grond van het voorgaande is in ieder geval de conclusie gerechtvaardigd dat er in die gevallen waarbij specifiek onderzoek is verricht ook daadwerkelijk gezondheidsrisico's door hoogspanningsmasten naar voren zijn gekomen. Dit noopt tot extra voorzichtigheid in het kader van het voorzorgsbeginsel. Om werkelijk de voornoemde gezondheidsrisico's te voorkomen dient dan ook het streven en de uiterste inzet van de overheid te zijn om de lijn ondergronds aan te leggen.
Geluidsoverlast
26. Een van de nadelige effecten van hoogspanningsmasten is het 'zingende' geluid van de kabels bij wind. Daarnaast bestaat het "corona-effect" (deelontladingen in de lucht), een brommend geknetter dat optreedt bij vochtig weer. Ook dit heeft zeer nadelige gevolgen voor de leefomgeving van cliënten. Horizonvervuiling
0003
Vervolg op de brief van
Bestemd voor
4juni2015
Bladnummer
7
27. Cliënten hebben bij aankoop van hun woning gekozen voor rustig en landelijk wonen. De leefomgeving en beleving verandert volledig door de hoge masten met bedrading. Cliënten achten het aanleggen van dergelijke, ingrijpende bovengrondse masten niet meer van deze tijd. Wanneer er alternatieve - ondergrondse - aanlegmogelijkheden zijn dient hiervoor gekozen te worden, ook al zijn de kosten hoger. De eventuele hogere kosten wegen geheel niet op tegen de volledige aantasting van het landschap met alle gevolgen van dien.
Aantasting van natuurwaarden
28. De Achterhoek heeft een bijzondere waarde als het gaat om natuur, rust en recreatiemogelijkheden. Het is dan ook voor cliënten onbegrijpelijk dat juist dit landschap wordt aangetast door hoogspanningsmasten. In het onderzoek is geen, althans volstrekt onvoldoende rekening gehouden met de (financiële) gevolgen van de masten voor het landschapsschoon en - in het verlengde daarvan - met de recreatie. Daarbij dient nog te worden meegenomen dat vele vogels jaarlijks sneuvelen door de bedrading en de masten. Overigens is er nog veel onbekend over de gevolgen op lange termijn van de door de hoogspanningslijnen veroorzaakte magnetische straling en ionisatie van fijn stof voor de flora en fauna.
IV Schadevergoeding
29. Uit onderzoek is gebleken dat de aanleg van bovengrondse hoogspanningsverbindingen een zeer nadelig effect heeft op de waarde van de woningen in de omgeving. In het plan is voor deze waardedaling geen compensatie opgenomen. Veelal wordt verwezen naar de mogelijkheid van een planschadevergoeding, maar - voorzover omwonenden hier al voor in aanmerking komen - wordt in dit kader slechts een relatief geringe tegemoetkomend verstrekt, welke niet opweegt tegen de daadwerkelijke schade. Gelet hierop blijven omwonenden zitten met schade die niet voor vergoeding in aanmerking komt. Deze schadepost is ook niet meegewogen in de belangenafweging in het kader van dit plan. 30. Bij het onverhoopt doorzetten van de plannen met betrekking tot de bovengrondse hoogspanningsmasten stellen cliënten dan ook de betrokken (overheids)instanties uitdrukkelijk
"
0003
'
Vervolg op de brief van
Bestemd voor
4juni 2015
Bladnummer
8
aansprakelijk voor de door hen geleden schade. Voorts is er dan nog de schade als gevolg van de aantasting van het landschap welke op geen enkele wijze gecompenseerd wordt, maar wel onomkeerbare en drastische gevolgen heeft. Conclusie Gelet op het voorgaande wordt uw Minister verzocht de voorliggende omgevingsvergunningen niet vast te stellen, althans zodanig aan te passen dat aan de - in deze zienswijze naar voren gebrachte punten - tegemoetgekomen wordt.
Hoogachtend,