Workshops en colleges. Academische Week

Workshops en colleges

Academische Week

23-25 april 2013

Voorwoord Spr. 2 : 10 “Want de wijsheid zal in uw hart komen en de kennis zal voor uw ziel liefelijk zijn” (NBG, 1951) “Hoe oud denk je dat de aarde is?” De klas, Vwo 5, zweeg stil... Wat moesten zij hierop antwoorden? Daarom vroeg ik het op de leerling af en er kwamen allerlei a ntwoorden die ik vervolgens op het bord schreef. Zo ontstond er een rij van getallen variërend van 6.000 tot enkele miljarden jaren. Heel vaak stond ik voor een groep leerlingen en als je dan de klas nieuwsgierig kon maken en hen kon meenemen in een gedachte-experiment, voelde je de spanning bij de leerlingen, maar ook bij jezelf: waar kom je op uit? Als docent wist je dat misschien wel, maar de leerlingen niet, een boeiend proces van leren, aangedreven door een enkele vraag, die de nieuwsgierigheid prikkelde. De mens stelt zich duizend-en-een vragen, het begint al heel jong: ’Papa, waarom is het gras groen?’ ‘Opa, wat zit er achter de zon?’ ‘En waarom stroomt water?’ ‘Hoe krijgt een vis lucht?’ Wetenschap en kennis zouden zonder het stellen van vragen nooit tot ontwikkeling zijn gekomen. Het-willen-weten is de drijvende kracht om op onderzoek uit te gaan. Vragen kunnen nieuwsgierig maken, of beter: de interesse oproepen en hiermee raak ik een belangrijk punt: interesse voor een onderwerp lijkt mij bijna een absolute voorwaarde om te gaan studeren, of om diepgaand onderzoek te willen verrichten.

Wij zijn er van overtuigd dat het programma dit jaar - wij tonen het vol trots - veel nieuwsgierig makende presentaties bevat, die jou op weg kunnen helpen bij de keuze van een studie. Verhalen, vragen, beelden en experiment, het is er allemaal en ze dragen bij aan je kennis, kennis die hopelijk ‘voor de ziel liefelijk zal zijn’ (Spr. 2 : 10). Nu wil ik hier geen theologie gaan bedrijven, maar de tekst hanteren zoals kaal geciteerd. Kennis is niet altijd liefelijk, maar de kennis die de inleiders jou deze week aanbieden is dat vast wel. Of er wijsheid mee te leren valt, dat weet ik niet, dan moet je de tekst maar eens terug lezen in de context van het hoofdstuk. Bovendien doe je wijsheid niet op in één week, daar is een heel leven voor nodig. De Academische Week is voor jou misschien het begin van een boeiende levenstocht. Namens de commissie dank ik uit de grond van mijn hart alle medewerkers voor hun bijdrage en wens ik iedereen een leerzame week, opdat wij wijs zullen zijn, of nog wijzer mogen worden. Peter van de Glind Mede namens: Piet Rozendal, Fred Wijmans en Kees van den Brink

De Academische Week versie 2013, 2e jaargang, biedt een uitgebreid palet waarmee je voor een deel je eigen programma kunt samenstellen, aanhakend bij jouw eigen interesses. Academische Week 23-25 april 2013

3

Criminologie - de wetenschap achter criminaliteit Uit onderzoek van Maurice de Hond bleek dat 72 procent van de Nederlanders de pedofiel Robert M. graag de doodstraf had zien krijgen. Voor een criminoloog bijzonder interessant. Er kunnen hier namelijk tal van criminologische vragen bij worden gesteld. Waarom is de doodstraf wel/niet wenselijk? Waar ligt de oorzaak van het gedrag van pedofielen of, breder gezien, van criminelen? En: wat moeten we met hen doen? Wat is criminaliteit eigenlijk en welke rol speelt het strafrecht daarin?

4

Moeten we ons bij het straffen vooral richten op de dader of meer op het slachtoffer? Wat vind jij van al deze vragen? De wetenschap houdt zich hier in ieder geval al eeuwenlang mee bezig. Sinds enkele jaren is de studie die zich hierop richt een volwaardige discipline aan de universiteit: criminologie. In deze workshop word je uitgedaagd zelf op een wetenschappelijke manier over criminaliteit na te denken.

Saxofoonworkshop Na een introductie van enkele minuten krijgt iedereen zijn eigen saxofoon en gaan we aan de slag met de basistechnieken. Dat valt reuze mee en al snel ontstaat er een intensieve saxofoonklank. Iedereen staat te toeteren en de volgende stap is een goed klinkend saxofoonkoor waarbij de basisnoten geleerd worden met een swingende cd op de achtergrond.

Criminologie

Muziek

Dhr. A.J.M. Brussaard Student Criminologie (Faculteit der Rechtsgeleerdheid) Vrije Universiteit Amsterdam

Dhr. H. Pijnenburg Saxofoonworkshop.nl Onderdeel van de Wereld Muziek School

Verplicht voor iedereen

Vrije inschrijving

Academische Week 23-25 april 2013

Als het allemaal meezit komt Candy Dulfer aan de beurt en spelen we met haar So What van Miles Davis. Nu is het hek van de dam en blijkt dat een sax werkelijk makkelijk te bespelen is. I Feel Good van James Brown is het spetterende eindresultaat van deze workshop.


5

Gastles Nederlandse Beroepsorganisatie van A ccountants over het Accountantsberoep Tijdens de gastles vertelt een accountant over hoe je accountant wordt en wat het beroep inhoudt. Daarnaast ga je zelf aan de slag als accountant van Snowcity, een indoor skibaan met o.a. een klimmuur, en restaurant. Je helpt een van de eigenaren met de problemen waar hij in zijn werk tegenaan loopt.

6

Zijn compagnon wil uit het bedrijf stappen en moet uitgekocht worden. Maar voor hoeveel dan en hoe werkt dat verder? Ook de bedrijfsleidster van de klimmuur heeft je hulp nodig. Haar omzet is gestegen, maar haar bonus valt lager uit dan vorig jaar. Dat kan toch niet kloppen?

De chemie van verf Verf bestaat uit plantaardige oliën en kleurstoffen, maar bevat daarnaast nog heel veel andere verbindingen die belangrijk zijn. Zou je deze niet toevoegen dan zou het drogen van verf enkele weken duren.

Accountancy

Scheikunde

Dhr. P. Kappenberg AA Kappenberg Accountants & Belastingadviseurs

Prof. dr. E. Bouwman Hoogleraar Anorganische Chemie Universiteit van Leiden

Alleen voor leerlingen met M&O

Verplicht voor leerlingen met scheikunde.


Overgangsmetalen zoals kobalt en mangaan spelen hierin een belangrijke rol. In dit college wordt uitgelegd hoe dit in zijn gang gaat.


7

Cambridge Engels Deze workshop behandelt onderdelen van het mondeling tentamen voor het certificaat Cambridge Advanced English (CAE). Hieronder meer informatie: Why Cambridge English: Advanced (CAE) is a badge of excellence: • Accepted globally as proof of high achievement. More than 3,000 educational institutions, businesses and government departments around the world accept Cambridge English: Advanced (CAE) as proof of high-level achievement.

8

Workshop Spaans • A certificate with endless opportunities. Helps you develop the language skills you need for success, and can be used for your university and student visa applications in the UK and Australia. • It provides high-level English skills for academic and professional success. Preparing for Cambridge English: Advanced (CAE) helps learners develop the skills to make the most of studying, working and living in English-speaking countries.

In deze workshop ga je op een speelse manier in contact komen met de Spaanse taal. De volgende dingen zullen aan bod komen: • Aan elkaar voorstellen in het Spaans. • Leren tellen. • Enkele voorzetsels leren. • Luisteren naar populaire Spaanstalige muziek Wat wordt er nu gezongen in dat ene liedje? • Met elkaar rollenspel houden met veel voorkomende situaties.

Engels

Spaans

Mw. J. Perfors Student Lerarenopleiding Engels Hogeschool Utrecht Drs. P. Evers Docent Engels Johannes Fontanus College Barneveld

Mw. A.E. de la Rosa Fuentes Instituut - Educatie

Verplicht voor leerlingen met Cambridge Engels

Vrije inschrijving


Aan het eind van de workshop kun je enkele zinnen in het Spaans zeggen.


9

Biomedical optics: light in the medical world Light has found use in medicine since time immemorial. The first examination by a doctor of a patient usually takes the form of visual inspection – for example to observe and judge the healing of a wound. Visual inspection since the olden times has become a more robust and powerful method with advances in technology and introduction of instruments such as light microscopes. Light based methods are being used for detection and diagnosis of disease such as skin cancer. Additionally, if the energy and intensity of light is appropriately modified, light can also be used to perform treatments. Light can be used to kill viruses and bacteria and even cancer cells.

10

Moderne Biotechnologie: Panacee of nieuwe doos van Pandora! In this lecture we introduce you to various light based techniques that are used in the medical world. We begin with an introduction to light and optics. In a next step we learn the basics of how light interacts with matter such as skin and tissue. We introduce the phenomena of absorption and scattering and discuss observations of these phenomena in nature. With a knowledge of absorption and scattering we study two specific applications of light: 1) for diagnosis of breast cancer using a method called photoacoustic imaging, 2) for killing cancer cells in tissue called photodynamic therapy.

In de Griekse mythologie is Pandora de eerste menselijke vrouw die op bevel van Zeus naar de aarde werd gezonden. Ze kreeg een mysterieuze doos mee waar ze niet in mocht kijken. Pandora had echter niet alleen de bevalligheid en schoonheid van een godin, maar was ook heel nieuwsgierig. Op aarde aangekomen kon ze dan ook niet nalaten een blik in de doos te werpen. Ze zag dat deze gevuld was met gaven en kwalen en tot haar verbijstering ontsnapten die allemaal en spreidden zich uit over de mensheid, met alle noodlottige gevolgen van dien.

Technische Natuurkunde

Bioprocestechnologie

Dr. S. Manohar MIRA Institute of Biomedical Technology University of Twente, Enschede

Prof. dr. ir. J. Tramper Hoogleraar Bioprocestechnologie Wageningen Universiteit

Alleen voor leerlingen NG/NT

Vrije inschrijving


Alleen de hoop bleef op de bodem liggen. In figuurlijke zin staat deze oude doos van Pandora tegenwoordig symbool voor een bron van veel ellende. Is moderne biotechnologie – alles waarbij genetische modificatie (GM) aan te pas komt – zo’n oude doos van Pandora, zoals de antibiotechnologie bewegingen ons doen geloven? Dat is de vraag die centraal staat tijdens mijn lezing. Mijn eindconclusie is dat de moderne biotechnologie veel goeds kan opleveren als er wijs mee wordt omgegaan, met andere woorden, we moeten het deksel van de oude doos voorzichtig en met beleid openen. Meer nog dan een oude blijkt de moderne biotechnologie een nieuwe doos van Pandora te zijn, te weten een bron van veel heftige discussies. In mijn lezing laat ik controversiële onderwerpen zoals GM-voedsel, kweekvlees, GM-vis, klonen et cetera de revue passeren.


11

Recht, mens en moraal. Een korte introductie tot het recht. Voordat enkele wetten besproken kunnen worden, is het nodig te weten wat recht eigenlijk is. Deze vraag is niet gemakkelijk te beantwoorden, maar het onderzoeken van de verhouding tussen recht en macht en tussen recht en moraal is al een stap in de goede richting. Recht heeft namelijk macht nodig om effect te kunnen hebben, maar alleen via het recht kan deze macht verkregen worden. Recht en moraal kunnen samenvallen, maar niet alle moraal is vastgelegd in wetten en wetten kunnen zelfs immoreel zijn. Daarbij kan men bijvoorbeeld denken aan het apartheidsrecht in Zuid-Afrika aan het einde van de twintigste eeuw. Belangrijk recht in Nederland is het Europese Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (het EVRM).

12

Dit verdrag is door 47 Europese landen ondertekend en bevat belangrijke mensenrechten. Zo bepaalt artikel 2 van het verdrag dat elk mens het recht heeft op leven en artikel 3 stelt dat niemand mag worden gemarteld. In artikel 6 is het recht op een eerlijk proces geregeld. Als een burger vindt dat zijn recht geschonden is en hij bij de nationale rechter geen gelijk krijgt, kan hij een klacht indienen bij het Europese Hof van de Rechten van de Mens (het EHRM). Omdat de artikelen in het verdrag erg kort zijn, moet het Europese Hof veel uitleg geven bij haar uitspraken.

Overnames Googlen is inmiddels officieel opgenomen in het woordenboek en is ontwikkeld van een merk tot een begrip. Het aantal gebruikers van een smartphone stijgt explosief. En als je er een klein beetje bij wil horen moet dit toch echt een iPhone zijn. Het aantal gebruikers van Facebook wereldwijd is inmiddels de grens van 1 miljard gepasseerd. En zo kunnen we nog wel even doorgaan, de technologie-business is booming. De technologie-industrie heeft in het verleden grote ‘rivaliteits-oorlogen’ meegemaakt. Te denken valt aan IBM en Apple in de jaren 80 of Microsoft en Netscape in de jaren 90. Vandaag de dag hebben we te maken met vier rivalen waarvan de onderlinge verhouding nog gecompliceerder en harder is: Apple, Google, Facebook en Amazon. Door krachtige verdienmodellen op te stellen hebben deze bedrijven grote financiële autoriteit ontwikkeld. Wat interessant is, is dat deze technologie-wereld overspoeld wordt door een grote hoeveelheid grote en kleine overnames. Omdat de huidige leiding het bedrijf vanaf de grond heeft opge-

Rechtsgeleerdheid

Economie en Bedrijfseconomie

Mr. I.R. Bluijs Vrije Universiteit Amsterdam

Dhr. R.J. Oosterbroek Student BSc Economie & Bedrijfseconomie Vrije Universiteit Amsterdam

Vrije inschrijving

Alleen voor leerlingen EM


bouwd speelt er een stukje eer en de behoefte aan het doortrekken van de explosieve groei. Daar-naast zijn er veel liquide middelen die ongebruikt geen geld opleveren. De focus komt te liggen op de reden achter de overnames en de opname van de overgenomen bedrijven in het bestaande bedrijf. Waarom nemen grote bedrijven starters over om ze daarna geleidelijk aan op te heffen? En in hoeverre is het voor de grote spelers op de technologiemarkt noodzakelijk om ‘startups’ te blijven overnemen? Door antwoorden te zoeken op deze vragen kunnen we beoordelen of overnames plaatsvinden uit winstbelang, als greep naar de macht, ter verhoging van het aanzien of als verdediging.


13

Geneeskunde, meer dan een beroepsopleiding! In deze interactieve werkgroep wil ik jullie graag een inkijkje geven in de studie geneeskunde en de rol van de wetenschap daarin. Ik heb van 2000-2006 geneeskunde gestudeerd aan de Universiteit Leiden en ben momenteel in opleiding tot klinisch geriater. Daarnaast doe ik promotieonderzoek in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam. In de eerste helft van de bijeenkomst komt de wetenschap aan bod. Geneeskunde is namelijk niet (alleen) een beroepsopleiding. Voor veel vervolgopleidingen is het behalen van een promotie noodzakelijk; daarnaast veroudert de boekenkennis in rap tempo en daarom is het voor iedere arts van belang om nieuwe ontwikkelingen op waarde te schatten en op de juiste manier toe te kunnen passen. Wetenschap saai en moeilijk? Ik hoop jullie te kunnen overtuigen van het tegendeel! In het tweede deel van de werkgroep zullen

we aan de hand van filmbeelden een patiëntencasus bespreken uit de ouderengeneeskunde, mijn vakgebied. De studie geneeskunde is opgebouwd aan de hand van voorbeelden (“casussen”) waardoor je leert hoe een patiënt zich kan presenteren, hoe je er achter kunt komen wat hem of haar mankeert en welk beleid je zou willen inzetten. Maar we zullen nog een stapje verder gaan, gezamenlijk zullen we een aantal hypotheses opstellen om het gepresenteerde ziektebeeld verder te onderzoeken. Ten slotte zal er nog uitgebreid de tijd zijn voor jullie om vragen te stellen over de studie en de beroepsmogelijkheden. Ik hoop op een inspirerende en leuke bijeenkomst!

Voorspellen van weer en klimaat Het weer van volgende week kunnen meteorologen goed voorspellen, het weer over twee weken is al niet te voorspellen. Hoe komt het dan dat we wel wat over het toekomstig klimaat kunnen zeggen? Ik zal een overzicht geven over voorspelbaarheid van weer en klimaat. Daarbij speelt chaos in de atmosfeer een rol, maar ook de langzame oceaanstromingen en veranderingen in zee-ijs in het Arctische gebied.

En dan zijn er natuurlijk ook nog de menselijke activiteiten, zoals de uitstoot van broeikasgassen en de kap van bossen voor landbouwgrond. Complexe klimaatmodellen en supercomputers worden gebruikt om met al die effecten rekening te houden.

De ‘hockeystickgrafiek’ van het IPCC die zoveel stof deed opwaaien.

Geneeskunde

Klimatologie

Drs. E.M.M. van de Glind Arts in opleiding (Klinisch Geriater) Academisch Medisch Centrum Amsterdam

Prof. dr. ir. W. Hazeleger Head of Global Climate Division Royal Netherlands Meteorological Institute (KNMI) De Bilt

Vrije inschrijving Ook interessant voor leerlingen, die niet van plan zijn geneeskunde te studeren!

14


Vrije inschrijving


15

Workshop Toneel Voel jij je uitgedaagd om eens te laten zien wat je in huis hebt aan mogelijkheden? Laat je dan meenemen in de wereld van het toneel. Uitdagend, leerzaam en ontspannend.

Formation of the Earth Grijp die kans en neem deel aan een workshop toneel, die verborgen talenten aan het licht brengt.

Since the beginning mankind has wondered how the world was formed. Did God or some other high power created the world, or was it just pure coincidence. Because most people know the story provided by the Bible, with God creating the world in six days, most people do not know the theory most geologist and scientist believe to be true. In this presentation I present the students what we think is true. In the beginning there was a great cloud of dust floating around the galaxy. At some point in history this cloud begins to rotate and becomes smaller, until a pancake is formed with at its centre a big ball of hydrogen gas. This ball will become our sun and the disk surrounding it will form tens of planets in a process called accretion. Over millions of year these small planets will collide to create bigger planets.

At some point in the early history organic molecules are formed. Over a period of time we will see that these molecules combine to form RNA and then DNA and then simple organisms. Then we will look at some more evolution of animals in the Cambrian era to the Permian era. At the end of the Permian era, we see the biggest mass extinction ever recorded. After this extinction the dinosaurs will rule the earth until they are wiped out by an asteroid. The last part of the history is well known. Mammals will grow to dominate the earth and eventually humans will evolve to be the dominant species.

Such collision also occurred in our early history. A planet, with roughly the size of mars, collided with the Proto-earth. This collision created a disk of debris from which the moon will form.

Toneel

Aardwetenschappen

Esther van Til

Dhr. N.T. Knotters Student Faculteit Geowetenschappen Universiteit Utrecht

Vrije inschrijving

16


Eerste college: Verplicht voor leerlingen AK Tweede college: Vrije inschrijving


17

Visual Culture and the Construction of Race in Mexico

DNA-lab ‘Bio-informatica: leven in de computer‘

In this Masterclass Dr. L. Nájera offers an introduction to Hispanic Studies at Radboud University. In her lecture class she will speak about the construction of race through visual culture in colonial Mexico.

Identificeer het mysterie-eiwit aan de hand van zijn aminozuurvolgorde en functie. Combineer alles in een ruimtelijk model en experimenteer in drie dimensies. Sinds een paar jaar is de volgorde bekend van de 3 miljard basen (A, C, T, en G) waaruit het menselijk DNA bestaat en weten we dat de mens zo’n 20.000 genen heeft. Bio-informatica Gezien de enorme omvang in gegevens is de computer onmisbaar geworden om al deze complexe data over genen, eiwitten en hun functies op te slaan. Door slim gebruik van software en rekenmethoden worden er bijvoorbeeld nieuwe verbanden ontdekt tussen bepaalde genen en mogelijke ziektebeelden die ontstaan als er iets fout is in het bijbehorende eiwit. Dit is het gebied van de bioinformatica.

Ze vormen per koppel van twee leerlingen een onderzoeksteam dat een aantal verdachte eiwitten moet onderzoeken die zijn gevonden bij een moordzaak. Ze maken hierbij kennis met de databanken met eiwitvolgordes en eiwitstructuren die onmisbaar zijn voor het genomics onderzoek. Daarna gaan ze kijken naar de 3D-structuur van het schuldige eiwit en naar mogelijke interacties van dat eiwit met een ligand. Ze kunnen zelf op het scherm met deze 3D structuur-experimenteren (roteren, inzoomen, kleuren etc.). Hiervoor wordt het programma Yasara gebruikt.

Databanken en 3D eiwitstructuren Tijdens dit practicum stappen de leerlingen in de wereld van CSI (crime-scene-investigators)!

18

Spaanse Taal en Cultuur

Biologie en scheikunde

Dr. L. Nájera Universitair docent Faculteit der Letteren Afdeling Romaanse Talen en Culturen Radboud Universiteit Nijmegen

Student-assistenten Netherlands Bio-informatics Centre (NBIC) Radboud Universiteit Nijmegen

Vrije inschrijving

Verplicht voor leerlingen NG



19

Law Experience Zit jij in vijf of zes VWO en ben je op zoek naar een praktijkervaring op het gebied van Rechtsgeleerdheid? Dan is de Erasmus Law Experience iets voor jou! De Erasmus Law Experience is een lesprogramma dat verzorgd wordt op middelbare scholen. Erasmus School of Law wil jou op deze manier aan de drempel van je studiekeuze een kijkje geven in de wereld van de Rechtsgeleerdheid. Op deze manier kun je ontdekken of de studie Rechtsgeleerdheid aan

20

Besliskunde en Speltheorie: Kostenverdeling bij het aanleggen van een glasvezelnetwerk de Erasmus Universiteit Rotterdam iets voor jou is. De Erasmus Law Experience is opgebouwd als een lesuur en duurt dus ongeveer vijftig minuten. Hierin zul je verschillende opdrachten op moeten lossen door middel van het raadplegen van wet. Tevens is het mogelijk dat een rechtbanksituatie nagespeeld wordt waarin jij en je klasgenoten zelf de rol van advocaat of rechter op je moeten nemen.

In deze gastles gaan we een aantal bedrijven aansluiten aan een breedbandnetwerk. Hiervoor worden twee problemen opgelost worden: 1. Welk netwerk is het goedkoopst 2. Hoeveel moet elk bedrijf bijdragen aan de kosten

De gastles is een combinatie van een aantal korte lessen en werken aan opgaven.

Het eerste probleem maken we gebruik van een wiskundige techniek uit de operations research, ook wel besliskunde genoemd. Het blijkt verrassend eenvoudig te zijn om dit probleem op te lossen. We laten ook een aantal problemen zien die veel lastiger zijn om op te lossen.

Rechtsgeleerdheid en Criminologie

Economie

Mr. drs. S. Heestermans Erasmus Universiteit Rotterdam - Erasmus School of Law

Prof. dr. H.J.M. Hamers Tilburg University

Vrije inschrijving

Handig als je WB hebt


Voor het oplossen van het tweede probleem gebruiken we speltheorie. Speltheorie is een wiskundige discipline die vooral veel gebruikt wordt binnen de economie.


21

Vergeet niet te recyclen! Wat gaat er mis in de zenuwcellen van Alzheimer patiënten? Onze hersenen zijn opgebouwd uit een netwerk van zenuwcellen die onderling informatie uitwisselen. Dit doen ze door signaalmoleculen (ook wel neurotransmitters genoemd) uit te stoten vanaf de zenuwuiteinden, die vervolgens worden geregistreerd door receptoren op andere zenuwcellen. Hoe meer signalen tussen twee cellen worden uitgewisseld, hoe makkelijker het wordt om het volgende signaal door te geven. Op basis van dit principe ontstaan geheugenpaden in de hersenen, waardoor we kunnen leren en onthouden. De zenuwuiteinden bevinden zich op grote afstand van het cellichaam van de zenuwcel, waar het DNA ligt opgeslagen en nieuwe eiwitten worden gemaakt. Dit betekent dat zenuwuiteinden in een veelgebruikt geheugen-pad ter plekke eiwitten moeten recyclen om niet uitgeput te raken, maar hoe ze dat precies doen weten we niet. Ik onderzoek hoe eiwitten worden hergebruikt

22

in de cel. Voor recyclen moeten belangrijke beslissingen genomen worden: welke eiwitten zijn nog geschikt voor hergebruik? En hoe worden ze dan naar de plek teruggebracht waar ze hun werk kunnen doen? Als die beslissingen niet goed worden genomen, kunnen er problemen ontstaan waardoor mensen ziek worden. Een van die ziektes is Alzheimer’s ziekte, waarbij de zenuwcellen een vergissing maken in het sorteren van eiwitten die hergebruikt kunnen worden en eiwitten die klaar zijn voor afbraak. Hierdoor kunnen de zenuwcellen van Alzheimer patiënten hun werk niet meer goed doen en krijgen deze mensen last van geheugenverlies. Door dit proces te bestuderen wil ik bijdragen aan een beter begrip en behandeling van de ziekte van Alzheimer.

Energie-eiland Het slim gebruiken van grillige wind Wind is onregelmatig en onvoorspelbaar, windmolens kunnen niet altijd optimaal ingezet worden. Elektriciteitscentrales dienen bij weinig wind genoeg vermogen te hebben. Het opslaan van windenergie kan ervoor zorgen dat er minder elektriciteitscentrales nodig zijn. Windenergie zou grootschalig kunnen worden opgeslagen in een “omgekeerd stuwmeer”, bijvoorbeeld met een eiland in de Noordzee. Het teveel aan windenergie wordt dan opgeslagen en bij windstil wordt deze energie gebruikt. De leerlingen buigen zich over problemen bij de realisatie van een omgekeerd stuwmeer. De

Neurowetenschappen en Celbiologie

Technische Bestuurskunde

Dr. J.R.T. van Weering Center for Neurogenomics and Cognitive Research Vrije Universiteit Amsterdam.

Studenten Technische Universiteit Delft

Bij voorkeur leerlingen NG/NT

Verplicht voor leerlingen met natuurkunde


opbrengsten vormen een aanzienlijk deel van het vraagstuk, maar er zijn ook verschillende belanghebbers. Deze case is gebaseerd op een eerstejaarsproject van de opleiding Technische Bestuurskunde.


23

Workshop: Een Perfecte Date via Internet? Al 20% van alle stellen heeft zijn ideale partner gevonden via Internet. Computers helpen niet alleen bij het zoeken, maar voorspellen ook of het wat gaat worden. Passen de partners bij elkaar? Wordt het een leuke avond? Achter succesvolle Datingsites en Apps zitten technieken voor zoeken en matchen. Deze technieken worden steeds slimmer en beter. Ze helpen mensen keuzes te maken in een wereld vol alternatieven. Ze worden niet alleen gebruikt bij daten tussen mensen, maar ook tussen bedrijven. Hoe vindt een bedrijf een goede partner om zaken mee te doen? Welke alternatieven zijn er en hoe maak je een keuze? Kan de computer ook helpen bij het winnen van vertrouwen? Is de persoon wel echt zo leuk als hij/zij zich voordoet? Deze vragen spelen niet alleen bij een eerste afspraak, maar ook in het bedrijfsleven. Met welk bedrijf moeten we zaken doen? Hoe kan fraude worden voorkomen voordat het te laat is?

24

In de workshop maak je kennis met de belangrijkste technieken voor zoeken, matchen en kiezen. Hoe goed vind je ze werken en wat kan er nog beter? We denken na over toepassingen van dit soort Apps in de maatschappij en het bedrijfsleven. Je ontwerpt de ideale “dating” App voor een bedrijf waar nu nog veel tijd besteed wordt aan het maken van verkeerde keuzes. We denken na over de vraag wat mensen en bedrijven nog meer kunnen met dit soort technieken? Gaan ze de wereld veranderen?

Recht op een tropisch eiland? Het proefcollege zal beginnen met een korte inleiding in het volkenrecht. Wat is recht? Wat is volkenrecht? Hoe ontstaat volkenrecht? Wie zijn er onderworpen aan het volkenrecht? Op deze vragen zal kort een antwoord worden gegeven zodat de scholieren in het tweede deel van het proefcollege zelf aan het werk kunnen gaan. Tijdens het tweede deel van het proefcollege neem ik jullie mee terug in de tijd: zo’n honderd jaar geleden bestond er een juridische twist tussen de Verenigde Staten van Amerika en het Koninkrijk der Nederlanden over een eiland in de Grote Oceaan. De twee landen claimen de heerschappij over hetzelfde eiland en leggen hun zaak voor aan het Hof van Arbitrage in Den Haag. Met een groep scholieren zullen we deze waargebeurde rechtszaak naspelen. De scholieren krijgen de gelegenheid om zelf te pleiten of om uitspraak te doen. Uiteindelijk zal een gedeelte van de echte uitspraak voorgelezen worden. Op deze manier kunnen scholieren op een interactieve wijze kennis maken met het volkenrecht.

Management & ICT

Internationaal recht

Prof. dr. J. van Hillegersberg Business & IT / Bedrijfsinformatietechnologie Universiteit Twente

Dhr. N.J.P. Honkoop Student Faculteit der Rechtsgeleerdheid Radboud Universiteit Nijmegen

Vrije inschrijving

Vrije inschrijving



25

Feit of fictie? Islamisering van Europa Bij sommige mensen in Nederland is de angst voor de Islam groot. Met name na 9/11 is deze angst toegenomen. In het nieuws hoor je weinig opbeurende geluiden: Aanslagen die worden gepleegd, mensen die worden omgebracht, westerlingen die in Pakistan worden gedood of extremistische moslims die van Mali een islamitische staat proberen te maken.

Met die standpunten vindt hij in Nederland veel aanhangers. Maar wat bedoelt Wilders nu eigenlijk met die uitdrukking ‘oprukkende Islam’? En klopt dat beeld eigenlijk wel met de realiteit? Moeten we echt bang voor zijn voor ‘de Islam’ of valt het allemaal wel mee? In dit college hopen we hier meer zicht op te krijgen.

Iemand als Geert Wilders speelt op deze angst in en met succes. Hij zegt dat we in Europa moeten oppassen voor de oprukkende Islam en wijst voortdurend op het groeiende aantal moslims in Europa en op de onverenigbaarheid van Islam met de Westerse cultuur.

26

Zijn wij ons brein? Recente ontwikkelingen in de neurowetenschappen hebben ertoe geleid dat er steeds meer vraagtekens worden gezet bij alledaagse opvattingen over de menselijke natuur. Sommige neurowetenschappers beweren bijvoorbeeld dat ons brein beslist over onze toekomstige handelingen, en dat de ervaring van vrije wil is gebaseerd op een illusie. Daarbij wordt tevens flink gespeculeerd over de mogelijke gevolgen die deze bevindingen zouden moeten hebben voor ons begrip van morele verantwoordelijkheid en ons huidige rechtssysteem.

In het eerste deel van mijn lezing zal ik een overzicht geven van neurowetenschappelijk onderzoek naar de vrije wil, en uitgebreid ingaan op het beruchte experiment van Benjamin Libet. In het tweede deel van mijn lezing zal ik een aantal kritische kanttekeningen plaatsen bij dit onderzoek, en nagaan in hoeverre het de conclusie rechtvaardigt dat de vrije wil niet bestaat. Tevens zal ik iets zeggen over de relatie tussen wetenschap en filosofie.

Religiestudies

(Neuro)psychologie en filosofie

Prof. dr. M.T. Frederiks Hoogleraar Wereldchristendom & Interreligieuze relaties Departement Religiestudies, Faculteit Geesteswetenschappen Universiteit Utrecht

Dr. L. de Bruin Universitair docent Filosofie van Cognitie en Taal Radboud Universiteit Nijmegen Onderzoeker aan de Vrije Universiteit van Amsterdam

Vrije inschrijving

Vrije inschrijving



27

Van Humpelstilzchen en de Goldfasan Lachen is het beste verzet!

Iedereen een Talenknobbel? Architectuur en Acquisitie van de Moedertaal

Duitsers en humor? Voor veel Nederlanders zijn dat twee dingen die elkaar uitsluiten. En toch werd en wordt er heel wat gelachen in Duitsland, zelfs over een onderwerp dat jarenlang taboe was: Hitler en de Tweede Wereldoorlog. De machthebbers van het Derde Rijk uit te lachen kon een vorm van verzet zijn, en in het heden is het lachen over Hitler een geliefde vorm van verwerking geworden.

Veel taalwetenschappers zijn gefascineerd door de zogenaamde leerbaarheidspuzzel: iedereen is in staat om zoiets ingewikkelds als zijn moedertaal te leren, zelfs zónder dat zijn ouders daarvoor genoeg input aanleveren. Intuïtief blijken we veel meer te weten over die taal dan we geleerd hebben. Dit alles moet wel wijzen op het bestaan van een menseigen taalvermogen, een “taalinstinct”, dat verantwoordelijk is voor de groei van de kennis van onze moedertaal en de manier waarop we deze kennis gebruiken.

In deze masterclass zullen we de lijn trekken vanaf 1933 tot heden. We gaan na op welke manier moppen toen werden ingezet om de overheersing door de nazi’s te ontkomen, en aan de hand van moderne voorbeelden zal blijken hoe Duitsers tegenwoordig gebruik maken van humor om vanuit een afstand kritisch naar het verleden te kijken.

28

„Wann ist der Krieg zu Ende? Wenn Göring in die Hosen von Goebbels passt.“

Deze wisselwerking tussen architectuur en verwerving kun je mooi zien wanneer kinderen zinnen proberen te begrijpen als ‘Jan zei dat Piet hem had gewassen’, of ‘De olifant naast de beer hield een paraplu boven zichzelf’. Vergelijkend taalverwervingsonderzoek van het Nederlands, Engels, Spaans etc. stelt ons nu ook in staat nauwkeurig te voorspellen waar kinderen (tijdelijk) de mist ingaan, en waar niet.

Sommige taalwetenschappers doen onderzoek naar de ‘architectuur’ (de opbouw) van een taal. Anderen onderzoeken hoe die taal wordt ‘verworven’. Dit doen zij door te bekijken hoe jonge kinderen hun moedertaal leren. Het onderzoek naar de architectuur van taal levert inzicht in de verwerving van taal en verwervingsonderzoek op zijn beurt levert inzicht in de architectuur.

Duitse Taal en Cultuur

Taalwetenschap en Geesteswetenschappen

Dr. J. Kessler Universitair docent Faculteit der Letteren Afdeling Duitse Taal en Cultuur Radboud Universiteit Nijmegen

Prof. dr. P.A.H. Coopmans Hoogleraar Departement Moderne Talen Universiteit Utrecht

Bij voorkeur leerlingen met duits

Vrije inschrijving



29

Het explosieve leven van een ster

Workshop klassieke zang

Als je op een onbewolkte avond omhoog kijkt, dan zie je enorm veel sterren. De ene ster is duidelijker zichtbaar dan de ander, maar ze lijken allemaal op elkaar. Toch zijn er veel verschillen en zijn er ook veel dingen in het heelal die wij niet direct zien.

Margreet Rietveld, in 2011 afgestudeerd als klassiek zangeres aan het ArtEZ-conservatorium, leert je op een gezonde en goede manier zingen. Je gaat praktisch aan de slag met ademhaling, houding, resonans, ensemblezingen, articulatie, zingend ontspannen en

nog veel meer. Ontdek tijdens deze workshop dat zingen eigenlijk gewoon tussen je oren zit, veel leuker is dan je denkt en je eigen mogelijkheden onbegrensd zijn!

We gaan eens een kijkje nemen in het leven van een ster. Van de geboorte van een ster tot het explosieve einde. We praten over ruimtenevels, supernova’s en mysterieuze zwarte gaten. En houden ons bezig met de vraag of er ergens anders in het heelal leven mogelijk is. Een korte inleiding in de wondere wereld van de sterrenkunde.

30

Sterrenkunde

Klassieke muziek

Dhr. P.A. de Wilde B. ed. Docent Natuurkunde Johannes Fontanus College Barneveld

Mw. H.M. Rietveld

Vrije inschrijving

Verplicht voor leerlingen met muziek



31

Johannes Fontanus College Wethouder Rebellaan 135 3771 KA Barneveld Postbus 108 3770 AC Barneveld T 0342 49 14 69 F 0342 41 55 90 E [email protected] U www.jfc.nl

Christelijke Scholengemeenschap voor Mavo › Havo › Atheneum › Gymnasium › Technasium c a ddee m i s c h e voor W e eP.C.V.O. k 2 3 - 2voor 5 a pder iGemeente l 2 0 1 3 Barneveld e.o. Uitgaande Avan Stichting

Workshops en colleges. Academische Week

Recommend Documents