WETERING DUURZAAM NIEUWSBRIEF #48 -‐ 24 januari 2014 Vorige week heeft Wetering Duurzaam samen met Wetering Verbetering de nieuwjaarsborrel voor de Weteringbuurtbewoners gehouden in het Koetshuis van het gastvrije Museum Van Loon. Veel buurtbewoners kwamen een drankje halen en elkaar een mooi nieuw jaar wensen. Het lijkt wel of iedere buurtbewoner op één of andere manier actief is met het verbeteren van de buurt: van verkeer, tot Weiger de Steiger tot Gijzelgracht tot Wetering Groen tot Zorg; de meeste initiatieven uit onze buurt waren aanwezig. 2014 is het laatste jaar waarin Wetering Duurzaam samenwerkt met Energiesprong aan energieneutrale monumentenpanden in de buurt. Het blijkt wel dat monumenten energieneutraal maken een hele puzzel is, ook als je als bewoner graag wil dan moet het nog wel kunnen en mogen, én financieel haalbaar zijn. De Coalitie van Uitvoerders werkt inmiddels nauw samen met De Groene Grachten om die puzzel uit te werken. Dat betekent ook dat we ons met Wetering Duurzaam meer gaan richten op duurzame energie in bredere zin, voor iedereen. Een klacht van sommige buurbewoners was dat Wetering Duurzaam zich alleen op woningeigenaren richtte. Dat klopte ook wel, in die zin dat Energiesprong ons voor die specifieke vraag -‐ 20 eigenaren vinden die hun (monumenten)panden energieneutraal willen maken-‐ onderdeel hebben gemaakt voor hun innovatieproject Lokaal Alle Lichten Op Groen. Maar als Wetering Duurzaam kijken we ook verder dan 2014, en het is al een heel mooie eerste stap als we minder energie verbruiken in onze buurt – en dat geldt voor iedereen: huurders en eigenaren. Vandaar dat we volgende week, samen met De Groene Grachten, op dinsdag 28 januari de bijeenkomst ‘Besparen zonder Verbouwen’ organiseren. Met praktische tips, oude en nieuwe technieken en goedkope, duurzame en effectieve materialen. Doe ook mee, dan kunnen we over een jaar met elkaar vergelijken welke maatregelen bij wie voor de meeste energiebesparing hebben gezorgd en wie de laagste energierekening heeft. Dus graag tot de 28e januari, het bestuur van Wetering Duurzaam, Maartje Romme, Monica Blok, Evelien Eshuis
JAN, KASTELEIN MET EEN PASSIE VOOR WIJN
Wie Jan de Beer niet kent, is geen échte buurtbewoner. Hetzelfde geldt voor zijn Café De Wetering. Al sinds 1987 is Jan kastelein in de Weteringbuurt. Samen met Fidelkat runt hij café De Wetering. Fidelkat ligt weer opgerold in de vensterbank. Het is ‘m niet aan te zien, maar hij heeft een hachelijk avontuur achter de rug. Jan: “Hij was vier dagen zoek en uiteindelijk gesignaleerd door een buurtbewoner in de binnentuinen achter het café. Het beestje was uitgehongerd. Waarschijnlijk is hij in een onbewaakt moment een pand binnen geglipt en via die woning in een particuliere tuin terechtgekomen. Maar in de winter houden we alles dicht dus hij kon niet terug. Ik heb ‘m overal gezocht, maar aan die binnentuinen had ik niet gedacht.” Jan is geboren in de Jan van Oldebarneveldstraat in Amsterdam en woont sinds 1973 in de Spiegelstraat boven een antiekzaak. “Dankzij een leuke dame. Inmiddels ben ik al weer 37 jaar getrouwd met een ‘nieuwe’ leuke dame, nog steeds in diezelfde Spiegelstraat.” Als student kwam Jan via via bij café De Wetering terecht. “Ik studeerde nog: Lerarenopleiding wis-‐, natuur-‐ en sterrenkunde. Ik werkte achter de bar en op een
gegeven moment heb ik het café overgenomen. Zaterdag 4 januari vierden we ons veertigjarig bestaan. Ik heb uiteindelijk, jaren later, wel m’n studie afgemaakt hoor dus ik ben naast kastelein ook docent Wiskunde, ik heb veel bijles gegeven – zelfs hier in het café. In die periode zijn veel academici in de horeca terechtgekomen. Het was ook crisis dus dan blijf je na je studie doorwerken achter de bar. Ik heb het altijd een heel leuk vak gevonden. Hard werken, veel mensen ontmoeten en leuk om je stempel op zo’n café te drukken. Ik vind sfeer heel belangrijk. Mensen moeten hier rustig kunnen praten, haardvuurtje aan, jazz op de achtergrond. Er komt hier een heel trouw en gemêleerd publiek. Buurtbewoners natuurlijk, maar ook mensen uit de kantoren – tegen borreltijd. En we zijn erg in trek vanwege onze open haard. Afgelopen winter hadden we een schoorsteenbrand gehad – kon de haard pas tegen het voorjaar weer aan – nou dat hebben we gemerkt in de omzet hoor, mensen belden echt op: “Is de open haard alweer aan? Nog niet? O, tot ziens.” We hebben hier ook een goede balans tussen mannen en vrouwen, en ik weet zeker dat dit door onze wijnen komt. Ik vind de wijn in de meeste cafés zo vreselijk en had altijd al interesse in wijn. Hier in de 1e Weteringdwarsstraat zit bijvoorbeeld het Nederlands Wijn Antiquariaat. Hartstikke leuk, ze hebben daar ook wijn uit jouw geboortejaar, wedden? Dus op een gegeven moment ben ik een vinologen-‐opleiding gaan doen en nu schenken we hier echte goede open wijnen.” Ik zie dat je ook biologische wijnen hebt, wat leuk? “Ja, de echt goede wijnhuizen zijn van oudsher biologisch want als je je grond verzuurt met kunstmest kun je na een paar oogsten acht jaar niets met de grond doen. Dus die hype komt hen goed uit, koketteren ze ineens met ‘biologisch’ terwijl ze dat daarvoor ook al waren. Wist je dat Bise Leroy, zij maakt een van de mooiste bourgognes ter wereld, op basis van de sterrenconstellaties en maanstanden bepaalt wanneer zij oogst? Ik kan uren over wijn praten, ik waarschuw je maar” lacht Jan. “1945, mijn geboortjeaar, was bijvoorbeeld een fantastisch wijnjaar. De kwaliteit van de wijn wordt voor het grootste deel bepaald door het weer twee weken voor de oogst: warm.” Dus biologische wijn is niet uit het oogpunt van duurzaamheid? “Welnee, wat ik al zei, biologische teelt is gebruikelijk in de wijnen. Maar dit interview is natuurlijk voor Wetering Duurzaam. Kijk, wat echt jammer is, is dat Wetering Duurzaam alleen voor huiseigenaren is. En het leek ook alsof Wetering Duurzaam Wetering Verbetering overnam. Dat heeft wel wrevel veroorzaakt hier in de buurt en dat is jammer. Kijk, niemand is natuurlijk tegen energie besparen, maar als je niet mee kan doen omdat je huurt en geen eigenaar bent, dan sluit je toch mensen buiten. (Inmiddels organiseert Wetering Duurzaam ook bijeenkomsten voor huurders, dus we hebben die kritiek wel ter harte genomen, redactie). Dus die samenwerking met alle buren en meedoen en bijdragen aan buurtactiviteiten is belangrijk, je moet elkaar ook wat gunnen
en helpen zodat iedereen er beter van wordt. Nogmaals, natuurlijk is niemand tegen energie besparen. Kijk, ik heb ook een hoge energierekening, maar dit pand is niet van mij. En ook thuis, ik huur en ben afhankelijk van de verhuurder. Zo hebben wij thuis het hele binnenwerk opnieuw gestuukt, we hadden vochtproblemen, maar zolang de huisbaas het voegwerk van de gevel niet repareert schieten we daar niet echt iets mee op. De open haard hier in het café kost me maandelijks 300 euro. Ik gebruik goede kwaliteit hout, uit duurzaam beheerde bossen en met een schonere verbranding, dus ik ben wel een beetje bewust hoor, maar energieneutraal verbouwen is niet te doen voor mij.” HOE VIND JE ME ROOD? Juke Westendorp, project assistent en energieadviseur, mocht een week de warmtecamera van Huis vol Energie (Energiesprong) lenen. Tijdens de nieuwjaarsborrel werden koude-‐bruggen en warmte-‐lekken in het Koetshuis opgespoord, maar de meeste hilariteit en verwondering leverden toch wel de warmte-‐foto’s van de aanwezigen op: prachtige portretten! Herkent u uzelf? Bekijk de foto’s: http://www.weteringduurzaam.nu/warmtefotos-‐nieuwjaarsreceptie/ BUURTBIJEENKOMST ‘BESPAREN ZONDER VERBOUWEN’ We noemden het al in de inleiding: niet iedereen heeft een eigen huis en/of geld om te kunnen verbouwen. Maar ook zonder verbouwen zijn er veel maatregelen om uw woning comfortabeler en energiezuiniger te maken. 28 januari houden we daarom samen met De Groene Grachten de bijeenkomst ‘Besparen zonder Verbouwen’. Kom ook en doe inspiratie op voor een warme en comfortabele winter. dinsdag 28 januari 20.00 uur, inloop 19:30. Mercurehotel, Noorderstraat 46. Lekker warm met infrarood, dit bankje kunt u dinsdag 28 januari zelf uitproberen tijdens de bijeenkomst ‘Besparen zonder Verbouwen’. WONING ISOLEREN? DIT IS HET MOMENT! De gemeente Amsterdam biedt woningeigenaren ondersteuning bij het verbeteren en verduurzamen van hun woning met subsidie voor woningisolatie, een voordelige lage rente (2,05%) voor een energielening en VvE-‐advies. Isolatie zorgt voor meer wooncomfort en levert direct een besparing op in geld en CO2-‐uitstoot. Dus ook als
huurder wellicht interessant om uw huisbaas op deze mogelijkheid te wijzen. Kijk op www.amsterdam.nl/woningisolatie voor meer informatie. GROEN, GROENER, GROENST Kruiden plukken in Centrum Amsterdam? Appels oogsten voor de deur? Binnenkort kan dat: in samenwerking met het stadsdeel gaat Wetering Groen een gemeenschappelijke kruidenpluktuin aanleggen in het Eerste Weteringplantsoen. De kruidenpluktuin is ontworpen door landschapsarchitect Mathieu Derckx en plantdeskundige Ton Hilhorst. De eerste schop gaat in de grond op 22 maart. Uw hulp daarbij is hard nodig! Het stadsdeel ondersteunt ook het initiatief “Adopteer een Boombak’. De twintig boombakken in de buurt mogen nu zelf door de bewoners beheerd worden. Voor een ‘eetbare’ bak, kan schone biologische grond worden geleverd. Er zijn nog boombakken beschikbaar, dus meldt u zich nu aan bij
[email protected] . Verdeling gaat volgens het principe ‘Wie heet eerst komt, wie het eerst zaait’. In afwachting van de website www.weteringverbetering.nl plaatsen wij nieuws op onze Facebookpagina Wetering Groen. LOKAAL ALLE LICHTEN OP GROEN Donderdag 23 januari was er een bijeenkomst van alle steden die meedoen aan het ‘Lokaal Alle Lichten Op Groen-‐ project’ [http://www.lokaalallelichten opgroen.nl/] van Energiesprong/Platform 31. Initiatieven uit Amersfoort, Apeldoorn, ’s Hertogenbosch, Zwaag en Amsterdam kwamen bij elkaar om te horen hoe ver iedereen is en wat leer-‐ en
knelpunten zijn. Voor alle projecten geldt dat het puzzelen is om de wensen van bewoners goed te formuleren zodat een aannemer goede oplossingen kan bedenken. Ook geldt bij iedereen dat het lastig is om specialisten uit hun ‘wat de boer niet kent, dat eet ‘ie niet’ houding te krijgen en bij elkaar aan tafel om samen te werken aan nieuwe, duurzame, oplossingen voor wensen van bewoners. Vrijwel ieder project heeft nu, net als Wetering Duurzaam, een ‘coalitie van uitvoerders’ met daarin specialisten die met elkaar mee denken en kennis uitwisselen. Waar de andere projecten gefaciliteerd worden door de gemeente, is Wetering Duurzaam het enige buurtproject. En een buurt heeft een andere dynamiek dan een stad, immers: twintig mensen vinden die mee kunnen en willen doen op een bevolking van 100.000 is heel wat anders dan twintig mensen op een bevolking van 900. Dat ‘onze’ Coalitie van Uitvoerders inmiddels nauwer samenwerkt met De Groene Grachten en zich nu richt op de monumenten in de binnenstad blijkt dus een verstandige zet. Want zo doen zij sneller ervaring en kennis op, waar wij en u weer profijt van hebben. Het fijne van het LALOG-‐project is dat alle deelnemende partijen de kennis vrijelijk met elkaar delen. Wat heel prettig is, is dat bijvoorbeeld Apeldoorn de vragen en wensen van bewoners heeft geïnventariseerd zodat bouwers een betere indruk krijgen wat er speelt en leeft. Zodra wij deze vragen tot onze beschikking hebben, kunnen wij deze weer met u delen. AGENDA 28 januari 2014 – Bewonersbijeenkomst ‘Besparen zonder Verbouwen’ – 20:00 – 22:00, inloop vanaf 19:30. Mercurehotel, Noorderstraat 46. 6 februari 2014 – Energie-‐ontbijt Wij krijgen Kippen, Gaasterlandstraat 5 – 09:15 – 11:00. 11 februari 2014 – Presentatie uitkomsten energieonderzoek voor Weteringbuurt door de studenten van TU-‐Eindhoven. 20:00 – 22:00 Ouderensociëteit De Tweede Uitleg, Nieuwe Looierstraat 29.
