blad vier:Layout 1
14-12-2011
11:57
Pagina 2
ZIJLNIEUWS... ‘ We m o e t e n a f va n h e t wo o rd ‘cliënt’’
“ We m o e t e n a f va n h e t wo o rd ‘ c l i ë n t ’ . N o g t e va a k h o o r i k ‘ m i j n ’ o f ‘ o n ze ’ c l i ë n t e n . D a t z i j n we n i e t . W i j z i j n g ewo o n b u rg e r s . N e t a l s i e d e r a n d e r. B i j c l i ë n t e n h o re n begeleiders. Die zijn nog steeds te ve e l g ewe n d o m d i n g e n vo o r e e n a n d e r t e re g e l e n . W i j z i e n l i eve r co a c h e s . D i e m a ke n m e n s e n s t e r ke r e n d a t i s wa t e r m o e t g e b e u re n . ”
Dit is heldere taal van Willem Kwakkel, sinds een kleine tien jaar medewerker van LFB, de landelijke organisatie voor en door mensen met een verstandelijke beperking. Willem is actief op het steunpunt Noordoost in Wolvega. Ooit woonde hij in een zorginstelling. Vandaag de dag woont Willem, met enkele uren begeleiding per maand, zelfstandig. “Ik denk dat meedoen in de samenleving voor veel mensen met een beperking moeilijk is”, zegt hij. “Die mensen moeten allereerst sterker worden gemaakt. Daarvoor heb je goede informatie nodig en die willen wij de mensen geven.” S t e r ke r e n b ew u s t e r Willem doelt op de vele cursussen en projecten die hij samen met de andere medewerkers van
‘Wiebe is hier op z'n plek’
5
LFB Noordoost ontwikkelt en verzorgt. ‘Ik en de samenleving’ is één van de trainingen. Sinds een jaar of zes wordt deze voorlichting gegeven in buurthuizen, voor kerken, gemeenten, in zorginstellingen en bij andere belangstellenden. ‘Die ken ik’ is de titel van een cursus over het werken aan je sociale netwerk. “Mensen sterker en bewuster maken, daar ga ik voor”, zegt Willem. “Mensen met een verstandelijke beperking horen erbij en moeten zo gewoon mogelijk meedoen in de samenleving, net als iedereen. Dat is inclusie.” A cce p t e re n Of de maatschappij ook iets speciaals moet doen om het meedoen van mensen met een verstandelijke beperking te stimuleren? “Niet
‘ K a n m e e d o e n s t ra k s a l l e e n als je geld hebt?’
‘ H e t i s i n 2 0 1 2 e ro p o f e ro n d e r ’
7
9
JAARGANG 6 NUMMER 4 DECEMBER 2011
VOOR VERWANTEN EN RELATIES
echt”, zegt Willem. “Ze moeten mensen met een beperking gewoon accepteren zoals ze zijn. Wel moet er iets veranderen in zorginstellingen. Begeleiders, maar ook ouders, zijn vaak nog te beschermend. Als iemand zegt meer zelfstandigheid te willen, moet je hem of haar die kans ook gunnen. Mensen met een meervoudige beperking kunnen vaak veel meer en ook zij moeten meer meedoen in de samenleving. Zij hebben alleen iets meer coaching of steun nodig om naar het buurthuis of wijkcentrum te kunnen gaan. Begeleiders moeten gelijkwaardig zijn aan de mensen die ze begeleiden. Veel begeleiders willen wel, maar soms mogen ze niet van hun leidinggevende of baas.” Kans Willem en zijn collega Rietje zijn nog steeds blij met de kans die De Zijlen hen gaf om een aantal jaren geleden de cursus ‘Ik en de samenleving’ te verzorgen in Leek en Zuidhorn. “De Zijlen gaf ons de kans om belangenbehartiging te laten groeien in Groningen. Door te praten met mensen en ze informatie te geven worden ze zelfbewuster. Want daar gaat het om: opkomen voor jezelf en meedoen. Op verschillende plekken hebben we Onderling Sterk verenigingen opgezet, die ook invloed hebben op de Wmo-raden. En de bezuinigingen? Die maken ons alleen maar creatiever. Ze zorgen ook voor nieuwe taken voor het LFB. Neem de eventuele verandering van de IQ-grens van 85 naar 70. Als dat doorgaat, komen veel mensen zonder hulp te zitten. Dan ligt er een taak voor ons als LFB om ook deze mensen sterker te maken.” Meer weten? Kijk op www.ikendesamenleving.nl
ZIJLNIEUWS 1
blad vier:Layout 1
14-12-2011
11:57
Pagina 3
Veel leesplezier! Inclusie’ is het thema van dit nummer van Zijlnieuws. Het woord lijkt op ‘inclusief’. Daar staat het ook voor. Inclusie betekent een samenleving waaraan iedereen meedoet: jong en oud, met en zonder beperking. Iedereen wordt geaccepteerd zoals hij of zij is. Vervolgens kijken we
naar elkaars krachten en talenten. Waaraan wil jij meedoen? Waar ben jij goed in en wat wil je leren? Zeg het maar en we gaan aan de slag om dat te realiseren. Ook in de zorg! Wij wensen u veel leesplezier en een heel mooi en gezond 2012!
DOORGESLUISD Feestelijke kerkdienst Op 30 oktober vond een feestelijke kerkdienst plaats in Zuidhorn. De Protestanse Kerk Nederland (PKN) organiseerde de dienst waar cliënten die wonen in Zuidhorn bij aanwezig waren. De dienst werd gehouden vanwege het veertigjarig jubileum van Hornerheem.
De Driemaster en dagopvang in India Op 28 september jl. bezocht bisschop Geevargese Coorilos trainingshuis De Driemaster in Groningen. Coorilos is bisschop van de Syrisch-orthodoxe kerk in India. Hij richtte in zijn land een interreligieuze stichting op, die zich inzet voor de dagopvang van kinderen met een verstandelijke beperking. De bisschop wilde graag zien hoe de opvang in het westen is geregeld. Werkervaringen van De Zijlen en van de Indiase opvang zijn uitgewisseld en afgesloten met een rondleiding. De bisschop heeft een aantal jongeren ontmoet en met ze gesproken. Hij was onder de indruk van wat hij zag, terwijl hij in zijn land moet worstelen om de jongeren dagelijks net voldoende eten te kunnen geven.
500e vrijwilliger welkom bij De Zijlen! Afgelopen maandag werd Harma Akkerman uit Delfzijl verrast door vrijwilligerscoördinator Hiltsje Dubois-Andringa met een boeket bloe-
men en een keramiek stroopwafelpot. Harma had zich al een aantal weken georiënteerd bij het Trefpunt in Appingedam. Dit beviel zo goed, dat ze zich als vrijwilliger meldde op deze locatie voor dagbesteding. Niet eerder waren bij De Zijlen zo veel vrijwilligers actief!
Duitse collega’s nemen kijkje in onze keuken
Uitkomsten externe HKZ-audit positief! Drie HKZ-auditoren van het Keurmerkinstituut hebben 28 en 31 oktober jl. een bezoek gebracht aan De Zijlen. Zij spraken met diverse medewerkers. Tijdens deze gesprekken checkten zij hoe het ervoor staat met de kwaliteit van diverse processen. De uitkomst is positief. De auditoren gaven aan te merken dat De Zijlen in haar kwaliteitsbeleid een goede ontwikkeling heeft doorgemaakt. De auditoren gaven zes aandachtspunten aan die voor verbetering vatbaar zijn, waaronder het veiligheidsbeleid voor ambulante medewerkers. De HKZ-auditoren komen in 2012 terug voor de jaarlijkse audit.
Wmo gestript Van 31 oktober tot en met 4 november vond een uitwisseling plaats tussen Rotenburge Werke in Duitsland en De Zijlen. Twee collegabegeleiders liepen een week mee binnen onze organisatie. De dames bezochten verschillende locaties, waaronder Sintmaheerdt, Boegbeeld, Twinkel, Van Panhuyslaan, Mensumaweg en Het Koetshuis. Ze informeerden zich rond het Kenniscentrum Controle Fysieke Beheersing, ze draaiden twee diensten mee, begeleidden cliënten naar het zwembad en bezochten de Halloweendisco. Ze waren zeer enthousiast en zijn met een koffer vol ervaringen en informatie teruggekeerd naar Duitsland!
‘t Rinket op Wonen & Co Van 15 tot en met 18 maart 2012 vindt de zevende editie van de Groninger Woonbeurs plaats. Wonen & Co is het grootste woonevenement van het noorden en wordt gehouden n Martiniplaza in Groningen. Dit jaar staat ‘t Rinket
2 ZIJLNIEUWS
met een stand op de beurs. Er zijn allerlei leuke woonaccessoires te zien. Ook geven cliënten demonstraties. Bezoek ’t Rinket op Wonen & Co!
Er is een reeks videostrips gemaakt over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). De filmpjes geven zicht op het veranderende sociale beleid in Nederland en de gevolgen daarvan voor zorg en welzijn. De video's maken duidelijk wat er gaat veranderen. De strips staan op de website www.wmowerkplaatsen.nl.
NL DOET het weer op 16 en 17 maart! Op 16 en 17 maart 2012 is weer het landelijke weekend waarin veel vrijwilligers op pad gaan om klussen te doen. Net als de Koninklijke familie kunt u ook op die dagen klussen. De Zijlen dient elk jaar klusjes in voor vrijwilligers. Wilt u meedoen? Kijk op www.nldoet.nl.
blad vier:Layout 1
14-12-2011
11:57
Pagina 4
Feestelijk moment nieuwbouw Lindehoeve Op donderdag 17 november jl. is bij De Lindehoeve feestelijk stilgestaan bij de nieuwbouw. Voor het nieuwe pand is een gevelsteen gemaakt met een zonnebloem erop. Die dag werd de steen onthuld. Een groot aantal cliënten, medewerkers, familie en betrokkenen waren aanwezig.
De Zijlen schiet Pieten te hulp Zaterdag 19 november jl. kwam Sinterklaas met
zijn Pieten aan in Leek. Sinterklaas - bij Cnossen aan het Leekstermeer - wachtte al een tijdje op zijn Pieten, maar zij waren de weg kwijt. Ze waren bij gymlokaal Oldenoert en wisten niet hoe ze naar Cnossen moesten gaan. Gelukkig bood De Zijlen hulp. Een paar keer heen en weer naar het meer... zo werden de vijftig Pieten vervoerd naar het Leekstermeer. Sinterklaas was blij met de actie, want zo kon de intocht toch plaatsvinden. Met roeibootjes en een grote boot vertrok het hele gezelschap naar de haven in Leek waar duizenden kinderen stonden te wachten.
Prinses Maxima ontmoet cliënten in Zuidhorn Dinsdag 29 november opende prinses Maxima het Zonnehuis in Zuidhorn. Natuurlijk waren ook bewoners van de Capellastraat als goede buur van de partij, evenals als cliënten van 't Rinket. Tijdens haar wandeling door de nieuwe wijk nam Maxima de tijd voor een praatje met hen. Henk Bakker was een van de gelukkigen die de prinses de hand heeft geschud.
Kunstwerken De Dam in UMCG Prinses Margriet opende in september jl. de nieuwe polikliniek van het UMCG Cancer Center. Cliënten die werken op de Dam hebben onder begeleiding van kunstenares en architect Anouk Vermeulen voor deze nieuwe oncologieafdeling
vijftien viltwerken gemaakt. De kunstwerken zijn onlangs opgehangen in het UMCG. De komende maanden worden nog eens vijfentwintig viltwerken geproduceerd. De expositie heeft als thema ‘Bloemen in vilt’ en is nog zeker een jaar te bewonderen in het UMCG.
Column Een eigen huis Er is een lied dat begint met de zin: “een eigen huis, een plek onder de zon”. Daar moest ik aan denken toen ik vorige week bij de opening van het Koetshuis verschillende mensen in hun nieuwe appartementen mocht bezoeken. De Zijlen is al een aantal jaren bezig om voor iedereen een eigen appartement of studio te bouwen of te huren. Veiligheid en welzijn beginnen bij een eigen plek. Een plek die helemaal van jou is. Niet alleen een bed voor jezelf, maar een slaapkamer. Niet alleen een tandenborstel van jezelf, maar een badkamer. Niet alleen een stoel voor jezelf, maar een woonkamer. En tenslotte ook je eigen wc met je eigen wc-rol. Ik heb me nooit gerealiseerd hoe blij iedereen is met zijn of haar eigen huis! Sommige mensen denken dat je eenzaam wordt in een eigen appartement. Zij vergeten, dat mensen eenzaam worden van onverschilligheid. Dat het leven in een groep (van mensen, die je niet zelf hebt uitgekozen) voor velen een te grote opgave is, die eenzaamheid kan veroorzaken. Wij kiezen ervoor dat iedereen een eigen plek heeft om te wonen. Daar kun je mensen ontvangen, die je zelf uitkiest, of die voor jou kiezen. De begeleiders komen je daar ondersteunen en verzorgen. Dat is een veilige en warme plek. Maar mensen worden pas mens samen met anderen. Daarom is er een huiskamer dichtbij je appartement. Of een ontmoetingsruimte. We zien dat mensen ook daar eigen keuzes maken: de een maakt veel gebruik van de huiskamer, een ander juist minder. Mensen leren aan te geven wat ze prettig vinden: veel of juist minder contact met anderen. Sommigen hebben daar hulp bij nodig, anderen geven duidelijk hun mening of laten zien wat ze fijn vinden. Deze contacten bestaan lang niet altijd uit contact met huisgenoten. Contacten met familie zijn heel erg belangrijk voor veel mensen. Of met vrienden, die ergens anders wonen. Maar dat eigen huis, daar begint het mee. Met een eigen huis krijg je een plek onder de zon… Hetty de With, bestuurder Reageren?
[email protected]
ZIJLNIEUWS 3
blad vier:Layout 1
14-12-2011
11:57
Pagina 5
‘Het leven wordt rijker’ Wat bestuurder Hetty de With verstaat onder inclusie? “Eigenlijk praten we over ‘geen uitsluiting’”, zegt ze. “Het gaat om een samenleving met daarin een plek voor iedereen. Een samenleving waar aansluiting plaatsvindt. Sommige mensen hebben de neiging om anderen uit te sluiten. Het niet meer uitsluiten van mensen om wat voor reden dan ook is voor mij de waarde die eronder ligt.” Rijker Hetty plaatst wel een kanttekening. “Inclusie is geen doel op zich en we moeten oppassen dat het geen nieuw dogma wordt”, zegt ze. “Een plek in de samenleving kan voor iedereen anders zijn, net als de aansluiting. Het gaat om een plek die bij jou past. Een
beschermd terrein biedt veiligheid, maar zorgt ook voor beperkingen, terwijl het in alles wat we doen gaat om samen leven. We zien sinds de verhuizing van Maricja naar de Brede school kinderen met en zonder beperking spelenderwijs met elkaar in contact komen. Zo leren ze van elkaar en hebben samen plezier. Breng mensen met elkaar in contact, dan wordt het leven rijker.” Goed leven Voor begeleiders betekent dit volgens Hetty vooral in gesprek blijven met de cliënt en zijn omringende wereld. “Je constant afvragen: draagt wat we doen bij aan de ontwikkeling van een goed leven voor deze mens? Steeds weer gaat het om de vraag: hoe wil jij je leven leiden? Wil jij naar FC Groningen?
‘Inclusie’
volgens wetenschappers
Dan gaan wij kijken of dat te regelen is. We moeten niet te snel zeggen dat iets niet kan, maar samen op zoek gaan. Op die manier kom je tot verrassende dingen. Eerst dachten we dat actief zijn in de samenleving alleen voor een kleine groep mogelijk zou zijn. Nu zien we dat dit voor heel veel mensen goed bereikbaar is. Mensen leven op verschillende manieren naast en met elkaar. Dat willen we: samen leven zoals andere mensen dat ook doen. We zien cliënten die vrijwilliger zijn in een verzorgingshuis of op een school. Anderen werken in bedrijven of gaan collecteren. Weer anderen hebben door hun uitstraling betekenis voor anderen. Allemaal hebben ze een eigen plek die bij hen past en zijn ze waardevol voor anderen.”
Inclusie is gastvrijheid Hoe kom je tot een inclusieve samenleving waarin iedereen meetelt? Dat proces behelst volgens onderzoekers inclusie. Het gaat om gastvrijheid van organisaties. In een inclusieve organisatie hoort iedereen er gewoon bij. De omgeving is letterlijk en figuurlijk toegankelijk, ook voor mensen met een beperking. Inclusie vervangt integratie Volgens wetenschapper Prof. Dr. Ad van Gennep is het begrip integratie vervangen door inclusie. Toch is er een belangrijk verschil. Integratie komt altijd van twee kanten. De persoon moet daarbij veranderen. Dat geldt niet voor inclusie. In een inclusieve samenleving hoort iedereen erbij zoals hij of zij is. Een belangrijke voorwaarde voor inclusie is stoppen met grote woon- en werkgemeenschappen van mensen met een beperking op een afgezonderd terrein. Inclusie zijn waardevolle persoonlijke en sociale netwerken Volgens Douwe van Houten, schrijver van ‘De gevarieerde Samenleving’, is inclusie het leven in de samenleving van iemand met waardevolle persoonlijke en sociale netwerken. Waarbij hij gebruik maakt van voorzieningen die voor iedereen bedoeld zijn. (Bron: www.invoorzorg.nl)
4 ZIJLNIEUWS
blad vier:Layout 1
14-12-2011
11:57
Pagina 6
‘Wiebe is hier op z’n plek’ Wiebe Euwema - zoon van Jappie en Tjitske - werd 33 jaar geleden geboren in Noordwijk. Een gezonde jongen die op anderhalf jarige leeftijd epileptische aanvallen kreeg. Eerst dachten de doktoren dat Wiebe een stofwisselingsziekte had. Later bleek het te gaan om een virus in zijn hersenen. “Wiebe houdt niet van alleen zijn, is altijd vrolijk en op zijn plek hier in Wierde 13b”, aldus zijn vader. “Wij zijn tevreden met de zorg die Wiebe hier krijgt.”
To e ko m s t Even overwogen zijn ouders om Wiebe te laten verhuizen naar de nieuwbouw in Grootegast, iets dichter bij hun woonplaats Opende. “Maar het was ons niet helemaal duidelijk welke zorg De Zijlen daar gaat bieden”, aldus Euwema. “Er zijn cliënten die graag tv kijken in hun eigen appartement, maar dat is niks voor Wiebe. Wiebe moet het hebben van de gezelligheid om hem heen. Alleen op een kamer zou hij helemaal verpieteren. We hebben dus bewust gekozen om op Wierde 13b te blijven, al weten we niet wat daar in de toekomst mee gaat gebeuren. Als ouders zijn we bezorgd, omdat we zien dat er steeds meer op de zorg wordt bezuinigd. Wij worden ouder en ik denk wel eens: wat als Wiebe ons overleeft? Wat dan? Aan de wisseling van personeel zijn we gewend. Maar rond de nieuwbouw van Sintmaheerdt is nog veel onduidelijk. Die onzekerheid over de toekomst is niet fijn. Als ouders willen we graag meer informatie
en duidelijkheid. Eigenlijk willen we dat de zorg voor Wiebe, zoals die nu is, blijft. Ik heb wel wat vragen over de uren van de begeleiders van Wierde 13b, maar daarover gaan we in gesprek. Daarnaast hoop ik dat het zwembad op Sintmaheerdt blijft. Het zou vreselijk zijn als dat weg gaat. Wiebe zwemt hier met mij en eenmaal per week met vrijwilliger Leo Geldermans. Als Leo komt, straalt Wiebe van oor tot oor. Dat zwemmen is genieten voor Wiebe. Ik hoop niet dat het wegvalt.” Naar buiten De cliënten die op Wierde 13b wonen hebben een meervoudige beperking en veel lichamelijke verzorging nodig. “Als we het over inclusie hebben, zijn de mogelijkheden voor hen beperkt”, zegt begeleider Jan Luiken. “De mensen zitten bijna allemaal in een rolstoel en we werken per dienst met twee begeleiders. Als we weg willen kunnen er wel vrijwilligers mee,
maar we merken dat het moeilijk is om voor deze mensen vrijwilligers te vinden. Als je een dagje uit wilt met allemaal betaalde begeleiders, dan moeten we eerst een begroting maken. Of je moet de familie mee vragen. We zijn wel met alle collega’s - als ondersteuning en met de familie naar De Belevenis in Groningen geweest. Dat was geweldig. Ook wat de vakantie betreft willen we veel individueler kijken: wat wil en kan iemand? Zo gaat Wiebe – weer of geen weer - ’s ochtends mee boodschappen doen in de winkel op het terrein. Daarnaast heeft hij dagbesteding in het huiskamerproject hier op Wierde 13b. Of Wiebe zijn zus komt langs met de kinderen. Ook geven we Wiebe op voor aangepaste kerkdiensten. Dus daar waar het mogelijk is gaan we naar buiten, maar voor Wiebe betekent ‘buiten’ voornamelijk het terrein van Sintmaheerdt.”
ZIJLNIEUWS 5 1
blad vier:Layout 1
14-12-2011
11:57
Pagina 7
DOORGESLUISD Opening Koetshuis
met sanitair. Ook zijn er zes huiskamers. De bewoners zijn blij met hun nieuwe woonruimte. Het Koetshuis is onderdeel van de herontwikkeling van Sintmaheerdt. Het terrein wordt in fasen gesloopt en weer opnieuw opgebouwd. Het Koetshuis is de eerste stap die leidt tot een nieuwe wijk. Kijk voor het filmpje op www.dezijlen.nl en klik op You Tube of scan de barcode hiernaast met een smartphone.
entree, het programma en enkele versnaperingen zijn gratis. Meer informatie en aanmelden kan via de website www.ikkomschaatsen.nl.
Kinderfeestjes in Boerderijum Kinderen kunnen vanaf nu hun verjaardag vieren in Boerderijum. Ze beleven leuke avonturen met eendje Waggel in het NDE bezoekerscentrum. Een feestelijk gedekte tafel staat klaar in de theeschenkerij. Natuurlijk ontvangt de jarige ook een cadeautje! Neem contact op met Boerderijum telefoon 06 - 227 008 85.
Open dag van de zorg Zaterdag 17 maart 2012 is het weer zo ver: de Open dag van de Zorg. Deze keer doen zes locaties mee: het trainingshuis Sappemeer, Maricja Nuis, dagbesteding Sintmaheerdt, woonvorm Appingedam, Brons Appingedam en ambulant Middelstum. Uiteraard staat de stand van De Zijlen op de banenbeurs in de der Aa-kerk in Groningen. De locaties pakken flink uit met allerlei activiteiten en rondleidingen voor volwassenen en kinderen. Zowel voor familie, buren en potentiële collega’s is dit een unieke gelegenheid om kennis te maken met de zorg en met De Zijlen.
De Zijlen best practice op website Vilans over vrijheidsbeperking
Het Koetshuis is de eerste nieuwe woonlocatie van Sintmaheerdt. Een bijzonder gebouw waar de nieuwe bewoners trots op zijn. Op vrijdag 25 november jl. werd de officiële opening van het Koetshuis gevierd. Het adres is omgedoopt tot Koetshuis 1. De openingshandeling bestond uit het onthullen van het naambord van Het Koetshuis door bewoner André. Maar toen het doek viel, bleek het bord verdwenen te zijn. Na enige verwarring verscheen vervolgens een prachtige koets met daarin een medewerker met het naambord. Na montage van het bord was het Koetshuis officieel geopend. In het Koetshuis wonen 24 mensen met een verstandelijke beperking. Elke bewoner heeft zijn eigen studio 6 ZIJLNIEUWS
Schaatsvriendendag voor mensen met een beperking Zondag 29 januari 2012 is het weer zo ver! Die dag organiseert het Fonds Gehandicaptensport de derde editie van de KPN Schaatsvriendendag! Het belooft een sportieve en gezellige dag te worden op de ijsbaan van FlevOnice in Biddinghuizen, de langste schaatsbaan ter wereld. Er is van alles te beleven. Zo kun je kennis maken met curling, ijssurfen, sledgehockey, priksleeën of een schaatsclinic volgen bij een bekende (oud)topschaatsers, zoals Carl Verheijen en Barbara de Loor. Iedereen met een beperking is samen met vier schaatsvrienden welkom op deze sportieve winterse dag. De
Vilans heeft op hun website een themapagina over vrijheidsbeperking. Ze legt daarop een lijst aan van organisaties die ‘bandenloos’ zijn. De Zijlen heeft op de site een prominente plek gekregen. Met de site wil Vilans niet alleen de bandenloze organisaties noemen, maar ook een korte toelichting geven hoe dit is bereikt, vooral ter inspiratie en als voorbeeld voor andere organisaties. Verpleegkundig Specialist Sandra de Wit is namens De Zijlen geïnterviewd. Kijk op www.vilans.nl
NL-Doet dag Hornerheem NL DOET het weer op 16 en 17 maart! In dat weekend gaan veel vrijwilligers op pad om klussen te doen. Ook Hornerheem heeft zich ook aangemeld. U kunt daar als vrijwilliger aan het werk op 16 maart van 13.00 tot 17.00 uur. De werkzaamheden bestaan uit tuinonderhoud en het opknappen van de fietsenschuur. Meedoen? Kijk op www.nldoet.nl
blad vier:Layout 1
14-12-2011
11:57
Pagina 8
‘Kan meedoen s t ra k s alleen als je geld hebt?’ Tr u d y Ro f f e l p ra a t l i eve r ove r i n c l u s i eve zo rg i n p l a a t s va n ove r i n c l u s i e . “ B i j i n c l u s i eve zo rg h o o r t o o k p a r t i c i p a t i e ” , ze g t ze, “ m e e doen in de maatschappij. Daar hebb e n we b i n n e n d e Ce n t ra l e M e d eze g g e n s c h a p s ra a d ( C M R ) ove r g e s p ro ke n e n i k m a a k m e zo rg e n . D e b a s i s zo rg wo rd t s t e e d s ve rd e r u i t g e k l e e d . Vo o r d i n g e n d i e h e t l eve n n e t wa t a a n g e n a m e r m a ke n i s g e e n g e l d m e e r. ”
Trudy is sinds 2008 lid van de CMR. Zij werd, na het overlijden van haar oom, curator van haar 66-jarige tante die, begeleid door De Zijlen, aan de Kerkweg woont. “Mijn tante krijgt zo’n € 900,- AOW, waarvan ze € 600,- betaalt aan de eigen bijdrage. Van de driehonderd euro die overblijft moeten de ziektekosten-, WA- en inboedelverzekering worden betaald en de aanvullende dienstverlening. Dan houdt ze € 140,over. Ze rookt, een dure hobby, en gaat regelmatig op stap met deeltaxi of Valys. Eigenlijk komt mijn tante elke maand geld tekort. We moeten het hebben van toeslagen. Ze heeft een vrij groot netwerk binnen de familie en de kerk. Zij geven haar wel eens wat extra’s. Dat is fijn, maar zo krijg je wel een scheiding tussen mensen met en zonder geld.” Ko s t e n b e s p a r i n g Op de vraag of de medewerkers van De Zijlen toch maar eens met z’n allen naar Den Haag moeten om te protesteren, antwoordt Trudy: “Ja, misschien wel, want het zijn landelijke bezuinigingen. Of je zoekt alternatieven. Je kunt je bij-
voorbeeld sterk maken bij lokale voorzieningen. Wat kunnen kerken, welzijn- of ouderenorganisaties doen? Waarom organiseren we alles apart voor elke groep? Hoe ga je om met een autistisch iemand op de Bingo? We zijn het niet meer gewend dat mensen anders zijn. Dat hebben we wel met elkaar gedaan. Vroeger had elk dorp zijn eigen opvallende persoon, die door iedereen werd geaccepteerd zoals hij was. Nu krijgt iedereen een ander etiketje en specialistische zorg. Daarnaast moeten we ook meer kijken naar de eigen kracht van mensen. Wat kunnen ze zelf, met elkaar en voor elkaar doen. Ik denk dat meer samenwerking tussen zorgsectoren een kostenbesparing kan opleveren.” Volgens Trudy betekent dit wel een omschakeling voor de begeleiders. “Misschien zijn we het wel veel te veel gewend om iets ‘voor de cliënt’ te regelen. Ik denk ook dat het goed is om af en toe eens af te wijken van een bestaande structuur. Dan denk ik aan een cliënt die wil uitslapen of een ochtend in de pyjama wil rondlopen. Hoe ga je daar mee om? Denk ook eens: hoe
zou ik zelf willen dat ze met me zouden omgaan? Soms gaat zelf iets regelen inderdaad sneller, maar ‘druk, druk’ mag nooit een excuus zijn.” We n s e n Of Trudy tot slot een wens heeft voor haar tante Jantje Sietsema? “Mijn tante heeft een goed sociaal leven. Toen ze acht weken in het ziekenhuis lag, heeft de kerk het zo geregeld dat ze elke dag bezoek kreeg. Ook heeft ze een vrijwilliger en leuke dagbesteding. Ze mag stoppen met dagbesteding, maar dat wil ze niet. Het enige dat ik haar wens is iets meer geld. Vanuit de CMR wensen we voor het nieuwe jaar dat de aandacht voor de cliënt hoog op de agenda komt. Wat de medezeggenschap betreft blijft het lastig om dit goed te regelen. Toch zou ik bij deze mensen willen oproepen om mee te denken en mee te praten. De komende periode zoeken we samen naar een antwoord op de vraag: wat vinden wij belangrijk voor onze familieleden?”
ZIJLNIEUWS 7
blad vier:Layout 1
14-12-2011
11:57
Pagina 9
‘Je moet gewoon normaal doen’ Of in de samenleving iets speciaals nodig is voor de omgang met mensen met een verstandelijke beperking? “Nee, onzin. Je moet gewoon normaal doen”, zegt Jettie Hagenauw gedecideerd. “Het zijn normale mensen, die recht hebben op een normaal leven.” Voor deze eigenaresse van het knusse winkeltje Easy Entertainment in Leek, is het heel simpel. “Deze mensen zijn wie ze zijn. Mooie mensen. Ik erger mij er al heel snel aan als ze kinderachtig gaan praten, zodra iemand in een rolstoel zit. Vreselijk. Daar moeten ze mij niet mee aankomen. Doe maar gewoon. Dat doe ik ook tegen Frans. Met af en toe een geintje, een beetje plagen, veel koffiedrinken en gezelligheid.” Elf jaar Ruim elf jaar geleden klopten de begeleiders van Frans Hoekstra aan bij Jettie met de vraag of Frans haar misschien een dagdeel mocht helpen in de winkel. De fanartikelen, cadeauartikelen, cd’s en dvd’s pasten immers bij muziekliefhebber en dj Frans. Hij kende Jettie al langer, want Frans kwam wekelijks langs om de Top 40 op te halen. “Ze wilden graag dat Frans en de 8 ZIJLNIEUWS
anderen meer contacten kregen in de maatschappij”, vertelt Jettie. “Op zich een goede zaak, al twijfelde ik even, omdat de winkel heel klein is. Frans is minder mobiel, heeft een rollator en het moet allemaal wel passen. Frans zit altijd op een kruk achter de toonbank. Eerst kwam hij op proef”, zegt ze lachend, “en sindsdien wil hij niet meer weg!” D i s co Frans geniet zichtbaar van de plaagstootjes van Jettie. “Ik loop hier stage”, zegt hij. “Dat is heel leuk. Daarnaast werk ik op ‘t Zijlhuis als telefonist en postbezorger. Op woensdagavond draaien we met Eddie, Lammert en Remmelt de disco op Sintmaheerdt”, aldus de man die helemaal gek is van Nederlandstalige muziek. Een echte favoriet heeft hij niet. “Ik heb een brede smaak. Ik hou van de muziek van Jannes, van Nick & Simon, Frans Duijts en Frans Bauer. We
draaien ook wel eens disco als er nieuwe huizen worden geopend. Ja, als ze ons vragen, komen we.” G ewe l d i g Frans komt elke vrijdagmiddag naar Easy Entertainment. Hij begon zijn werk ooit met het zetten van stempels op de Hitkrant. Sinds die krantjes er niet meer zijn, stopt Frans folders in tasjes en cd’s in hoesjes. “Of hij scheurt de kassabon af en geeft die aan de klant”, zegt Jettie. “En natuurlijk heel veel koffie drinken. Dit is echt geweldig zo met Frans. Ik zie hem genieten. Over een tijdje komt hij hier vlakbij wonen in een nieuw appartement. ‘k Heb al gezegd: dichterbij mag Frans niet komen wonen”, voegt ze er lachend aan toe. Frans geniet, terwijl hij met alle plezier een demonstratie geeft van de folders die hij in de cd-tasjes doet.
blad vier:Layout 1
14-12-2011
11:58
Pagina 10
‘Het is in 2012 erop of eronder’ Zijlnieuws legde Eerste Kamerlid Prof. dr. Kim Putters (PvdA) zeven vragen voor. Putters (1973) is hoogleraar Management van Instellingen in de Gezondheidszorg bij het Instituut Beleid en Management Gezondheidszorg van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Ook is hij fractievoorzitter van de PvdA-fractie van de gemeenteraad in Hardinxveld-Giessendam.
Wat is voor u de definitie van inclusie? ‘Voor mij is inclusie, of een inclusieve benadering, dat patiënten en cliënten met een handicap of chronische ziekte er echt bij horen. Hun ziekte of aandoening moet zo weinig mogelijk een belemmering zijn om mee te doen in de samenleving bij wonen, op de arbeidsmarkt of in het onderwijs.’ De PvdA staat voor: 'Jij telt mee' en 'eerlijke kansen voor iedereen'. Wat betekent dit volgens u voor mensen met een verstandelijke beperking? ‘Dit betekent dat passend onderwijs, passend werk, wonen en passende zorg cruciaal zijn. Mensen met een verstandelijke beperking horen er helemaal bij in onze samenleving en kunnen vaak met een beetje hulp en ondersteuning zo volwaardig mogelijk meedoen.’ Moet de zorg ook veranderen, zodat deze mensen echt kunnen meedoen? ‘De zorg moet erop gericht zijn om mensen met een verstandelijke beperking te ondersteunen in het voeren van een huishouding, in het vinden van werk of in het begeleiden bij dagelijkse bezigheden. Ieder mens verdient het om in zijn of haar kracht te worden gezet. Veel meer dan nu moeten mensen met een verstandelijke beperking als medeburgers worden gezien. Er is meer begeleiding en ondersteuning nodig om passende woningen te vinden en passend werk te creëren. Het kabinetsbeleid breekt dit stap voor stap af en dat is een moderne samenleving onwaardig.’
Moet de samenleving zelf ook iets doen om meer deelname mogelijk te maken? ‘We doen een beroep op de samenleving om voor elkaar te zorgen en ondersteuning te bieden waar dat kan. Niet alle zorg moet in instellingen plaatsvinden of hoeft door zorgprofessionals te worden geleverd. Ook mantelzorgers en vrijwilligers kunnen mensen met een handicap vaak heel goed en waardig ondersteunen. Iets voor elkaar over hebben en zorgzaamheid dragen bij aan een waardig bestaan voor mensen met een beperking.’ De huidige ontwikkelingen in de zorg bestaan onder andere uit bezuinigingen. Sommige ouders zeggen: er ontstaat een tweedeling. Wie geld heeft kan blijven meedoen. Wie geen geld heeft, niet. Wat kunt u daaraan doen als Eerste Kamer? ‘In de Eerste Kamer toetsen wij de wetten in dit land ook aan sociaaldemocratische principes, zoals een rechtvaardig en waardig bestaan voor iedereen. Wetgeving die mensen met beperkingen onrechtvaardig behandelt en een waardig bestaan tegengaat, proberen wij tegen te houden. De politieke meerderheden in de Eerste Kamer zijn tegenwoordig smal. Het komt vaak aan op één of twee stemmen. Wij doen ons uiterste best om op te komen voor mensen met beperkingen en zullen tot aan de eindstreep de stemmen naar ons toe proberen te trekken.’
dat ook in de Eerste Kamer met kracht uit. Wij sluiten coalities met onze collega's. Vooral met de SP, GroenLinks, ChristenUnie en D66 bestaat veel samenwerking. In de Eerste Kamer zijn de onderlinge verhoudingen goed en dat biedt de PvdA-fractie een goede basis om naar meerderheden te zoeken.’ Kunt u drie dingen noemen die u in 2012 wenst wat betreft het stimuleren van deelname aan de maatschappij van mensen met een verstandelijke beperking? ‘Mijn eerste wens voor 2012 is dat mensen met beperkingen hun Persoonsgebonden budget (Pgb) niet kwijt raken, maar zelf hun zorg en leven kunnen blijven sturen waar dat mogelijk is. Mijn tweede wens is ook dat het personeel in de gehandicaptenzorg de tijd en ruimte heeft om echt aandacht aan cliënten te besteden en niet steeds meer tijd kwijt is aan registraties en administratie. Mijn derde wens is dat gemeenten voldoende werk voor mensen met beperkingen blijven aanbieden. Het is in 2012 erop of eronder. Staan wij voor een Nederlandse samenleving waarin iedereen er echt bij hoort en mee kan doen in werk, wonen, onderwijs en zorg, of worden wij een samenleving waarin de een meer telt dan de ander? En dat vanwege een lichamelijke of geestelijke beperking. Het moge duidelijk zijn waar ik voor kies: een samenleving waarin iedereen echt meetelt, ook iedereen met een beperking.’
Wat kunt u hieraan doen als PvdA? ‘De PvdA staat voor het bestrijden van onrechtvaardigheden en het stimuleren van de emancipatie van mensen met een handicap. Wij dragen
ZIJLNIEUWS 9
blad vier:Layout 1
14-12-2011
11:58
Pagina 11
‘Meedoen aan de 4 Mijl is meedoen in de maatschappij’ E i g e n wa a rd e In 2011 liepen zes cliënten mee en voor 2012 hebben zich nog eens vier extra aangemeld. De training bestaat voor een enkeling uit de individuele training in het fitnesscentrum. Daarnaast uit de gezamenlijke looptraining, elke donderdagavond vanaf juni in Zuidhorn. “We bouwen dan per persoon de kilometers op”, vertelt Wim. “We eindigen de week voor de 4 Mijl met een etentje om het trainingseizoen af te sluiten en afspraken te maken over de grote dag. Ik merk dat meedoen belangrijk is voor de cliënten. Ze ervaren hun eerste overwinning en genieten van het hele gebeuren rond de 4 Mijl. Andere cliënten ervaren dat meedoen veel gezelligheid en positiefs oplevert. Het doet iemand goed om na een prestatie in het zonnetje te worden gezet. Je mag er zijn na zo`n prestatie! Het levert de cliënten een enorm gevoel van eigenwaarde op. Een bewijs dat ze, net als ieder ander, kunnen meedoen in de maatschappij.” O p s t e ke r Volgens Wim motiveert sport en zorgt het voor integratie. “Met een beetje inzet kan een cliënt die wordt begeleid door De Zijlen meedoen bij 10 ZIJLNIEUWS
een gewone sportclub”, zegt hij. “Lukt dit niet, dan is er altijd de mogelijkheid om via stichting De Brug deel te nemen aan sport. Ik ben voor het meedoen met gewone sportclubs als dit mogelijk is. Al is het wel belangrijk om als begeleider of ouder/verwant samen met de cliënt goed contact te houden met de sportclub en trainer. Zo houd je controle en zie je wanneer de eisen bijvoorbeeld te hoog worden bij overschatting en dergelijke. Dit kan namelijk wel een valkuil zijn. Controle op een succeservaring is belangrijk. Dit geldt met name voor teamsporten. Bij individuele sporten is dit gevaar wat minder, omdat er vaak een directe contactpersoon of trainer aanwezig is, zoals bij een loopgroep of fitnesscentrum. Het zou mooi zijn als sportclubs meer interesse tonen in mensen met een licht verstandelijke beperking. Het vooroordeel moet er af. Ik stond laatst te kijken bij een G-voetbalwedstrijd van stichting De Brug. Het niveau is erg goed. Ik hoorde naast mij twee toekijkende jongeren zonder verstandelijk beperking zeggen: Jeetje je kan niet echt zien dat ze een beperking hebben! Er waren twee cliënten bij die invallen bij de reguliere voetbalteams, gezien hun enthousiasme en niveau. Er
zouden veel meer mensen met een beperking moeten meedoen met een wedstrijd zoals de 4 Mijl. Een echte opsteker voor hen en voor hun begeleiders!”
DE TIJDEN VAN DE 4 MIJL 2011 Sieberen Wim Rodney Ramon Henk Eppo Esther Michel. K Martijn Pascalle
30.54 33.40 (begeleider) 37.02 (begeleider) 40.80 41.36 43.01 (begeleider) 44.05 44.53 47.53
blad vier:Layout 1
14-12-2011
11:58
Pagina 12
De dag van. . . Deze keer een dag uit het leven van Rinze de Hey. Hij is geboren op Sinterklaas zijn verjaardag, namelijk op 5 december 1953. Rinze woont sinds vorig jaar aan de Capellastraat in Zuidhorn. Onlangs werd een gezellige schoonmaakdag georganiseerd met familieleden. Ook een zus en zwager van Rinze deden mee.
We spreken Rinze in zijn gezellige woonkamer. Hoe ziet zijn dag eruit? “Elke dag sta ik vroeg op”, zegt hij . “Ik kleed me eerst aan en eet een broodje. Daarna ga ik met de bus naar het Zijlhuis in Tolbert. Ik werk op maandag, woensdag en donderdag op de drukkerij. Ik ben dan bezig met het verzamelen en verwerken van oud papier. Ik vind het leuk werk. Tussen de middag eet ik altijd een kop soep met een broodje. Rond 16 uur gaan Jacob en ik weer met
de bus naar huis. Op dinsdagochtend ga ik zwemmen en daarna doe ik thuis een dutje. Op dinsdag 29 november ga ik niet zwemmen – als we dit schrijven is het begin november - want dan komt Maxima naar het Zonnehuis. Ik hoop dat ik haar een hand mag geven.” Rinze is heel blij met zijn nieuwe appartement. “Het was voor mij helemaal niet wennen hoor. Ik voelde me direct thuis. ’s Avonds houd ik van
tv kijken en zo nu en als er een feestje is dan lust ik wel een drankje. Om elf uur ga ik douchen en daarna naar bed.” Hoe was trouwens de schoonmaakdag? “Leuk!”, meldt Rinze tot slot. “Mijn zus Tineke en zwager Benny hebben meegedaan en van alles schoongemaakt. Het was heel gezellig. We zijn daarna gezellig gaan eten met natuurlijk een drankje erbij!”
ZIJLNIEUWS 11
blad vier:Layout 1
14-12-2011
11:57
Pagina 1
Kerstmarkten bij De Zijlen De decembermaand staat garant voor gezelligheid en kerstmarkten. Op verschillende locaties van De Zijlen worden kerstmarkten georganiseerd. U kunt terecht voor zelf gemaakte kerstaccessoires, workshops, hapjes en drankjes bij De Gilde in Muntendam op 14 december, bij woonvorm Appingedam op 15 december, bij Brons Appingedam op 16 december en de Fraamborg in Middelstum op 17 december. Iedereen is welkom!
Kerstdisco Muziek met Monique
WinterWelVaart
Op woensdag 21 december organiseert het Vrijetijdsteam een kerstdisco in de sporthal van Sintmaheerdt. De disco begint om 19.00 uur en duurt tot 20.30 uur. Speciale gast is Monique die vele kerstnummers zal zingen!
Dit jaar is er voor de vijfde keer WinterWelVaart in de binnenstad van Groningen. Prachtige oude charterschepen liggen afgemeerd aan de Hoge
KinderWinterFestival Het Grand Theatre aan de Grote Markt is van 27 tot en met 29 december en van 2 tot en met 5 januari het podium van het jaarlijkse KinderWinterFestival. Hier kunnen kinderen vier en twaalf jaar genieten van onder andere een poppenmusical over Vos en Haas en een kerstkomedie die zich afspeelt op een politiebureau.
Vuurwerk! Oudejaarsdag van 19.00 tot 19.30 uur vuurwerk op Sintmaheerdt bij het Koetshuis. Kom kijken! Ouders, verwanten, vrienden, vriendinnen,
buren, neefjes, nichtjes: iedereen is welkom! Kom genieten van warme chocolademelk en oliebollen.
Kerstrommelmarkt in Boerderijum Bent u uitgekeken op uw oude kerstspullen en wilt u graag wat anders vlak voor de kerst? Dan is dit uw kans! Kom op 21 december tussen 12.30 en 16.30 uur naar de Boerderijum, Beijumerweg 19a in Groningen. Hier kunt u in de Theeschenkerij uw kerstspulletjes verkopen. Bij Boerderijum, bij scholen en bij de bibliotheek liggen inschrijfformulieren. Vol = Vol. Wilt u buiten zitten? Dan kan dat ook. Die middag willen we even terug naar de ‘goede oude tijd’, dus verkopen we koffie, thee, chocolademelk en fris voor € 1,-.
Kerstmarkten in Groningen In de stad en provincie Groningen zijn talloze kerstmarkten. Kijk in de regionale krant of op www.kerstmarkten.nl.
12 ZIJLNIEUWS
verd tot een sfeervol kerstdorp. Hier vind je de Kerstman, een levende kerststal, ijsbaan, kraampjes met koek en zopie en vooral veel muziek.
en Lage der A. U kunt de schepen en het Scheepvaartmuseum gratis in om te luisteren en kijken naar muziek, theater en kunst of meedoen aan spelletjes, culinaire of kinderactiviteiten. Op de kade staan talloze stalletjes met kerst- en andere decoraties, glühwein en warme chocolademelk. Open: vrijdag 16 december van 18.00 tot 22.00 uur, zaterdag 17 december van 12.00 tot 22.00 uur en zondag 18 december van 12.00 tot 18.00 uur.
Kerst en moonlightshopping in Stadskanaal Op 23 december is het centrum van Stadskanaal aangekleed als één grote kerstmarkt en zijn ook de winkeliers en hun winkels in kerststemming.
Kerstmarkt Winschoten Langs de Langesstraat en Torenstraat in Winschoten wordt op 22 en 23 december van 13.00 tot 21.00 uur een sfeervolle kerstmarkt georganiseerd.
Hortus in Kerstsfeer Tot 29 januari 2012 is in de Hortus in Haren het Confucius China Light Festival te bewonderen. Veertig Chinese artiesten hebben 31 kleurrijke objecten gebouwd in de tuinen van de Hortus. Het gaat om de meest uiteenlopende creaties van bewegende beelden, sprookjesfiguren, bloemen tot prachtige bouwwerken, waarvan sommige tien meter hoog en vijftig meter lang zijn. Open: dagelijks van 17.00 tot 22.00 uur.
Kerstplaza Er is weer tienduizend vierkante meter overdekte kermis, shows en kerstmarkt in Martiniplaza in Groningen van 25 december 2011 t/m 4 januari 2012.
[email protected]
Kerstdorp: winterrijk Groningen Het Waagplein in de binnenstad van Groningen is tot de eerste week van januari 2012 omgeto-
Colofon
Dit is een uitgave van De Zijlen en verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 4.500 exemplaren. Tekst en fotografie De Zijlen en Tineke Hamming Zuidlaren Vormgeving Wecke Design Groningen Druk Zalsman Groningen Redactie Ida van Emmerik, Janet Jonker, Margreet Rietdijk, Martha Koster en Sita Mik. De Zijlen Postbus 25 9356 ZG Tolbert 0594 - 85 04 39
[email protected] www.dezijlen.nl
