COVERSTORY Passie
‘We doen veel te weinig met onze kansen’
Ben Tiggelaar over dromen en daden
Toptrainer, managementgoeroe, bestsellerkanon. ‘Succesvol’ is een voorzichtige omschrijving voor de carrière van Ben Tiggelaar. Toch praat de trainer er zelf heel nuchter over. Gaat het over passie, dan noemt hij allereerst de Afrikaanse studenten die hij als ambassadeur van Compassion ontmoette. ‘Zij hebben een visie waar ik u tegen zeg.
10
CHE overtuigend anders
Was het zijn droom om managementgoeroe te worden?
moest zijn waar je geen lol in hebt. Inmiddels kijk ik daar
Nou nee, niet echt. Ben Tiggelaar zag zichzelf eigenlijk
heel anders tegen aan. Als je de dingen die je écht heel
als journalist. Na een studie communicatiewetenschap
erg leuk vindt, nu eens kunt gebruiken in Gods koninkrijk?
belandde hij ook daadwerkelijk bij de geschreven pers, als
Dat zou toch mooi zijn? Want dán ga je de allerbeste
redacteur voor Adformatie. Maar mensen begonnen hem
bijdrage leveren!’
te vragen of hij ook praatjes kon houden over de onderwerpen waarover hij schreef. Dat ging hem niet slecht af en van het een kwam het ander. Zo groeide de schrijver tot zijn eigen verbazing uit tot een van de bekendste bedrijfsdeskundigen van ons land. Als je ‘goeroe’ wordt genoemd en je nieuwste boek heet Dit wordt jouw jaar!, dan zit je bij sommige mensen al snel in de verdachtenbank. Zeker zo’n blije jongen die beweert dat je al je dromen waar kunt maken, het liefst nog in drie stappen. Maar dat is wel het laatste wat Ben verkondigt. Het najagen van je dromen en passies is hard
‘Mensen dromen van een prachtige carrière. Maar als ze dat doel bereikt hebben, dromen ze van meer vrije tijd.’
werken. En je moet niet gek opkijken als gaandeweg blijkt dat je op het verkeerde paard hebt gewed: ‘Je loopbaan is een leerproces waarin je onderweg je doelen vaak bijstelt en je dromen aanpast. Sommige mensen dromen van
Lachend vertelt hij dat hij een paar jaar geleden nog
een prachtige carrière. De grap is: als ze dat doel eenmaal
dacht dat het op zijn pad lag om zitting te nemen in
bereikt hebben, dromen ze van meer vrije tijd. Bij ieder
allerlei christelijke besturen. Hij moest er niet aan denken,
doel dat mensen zichzelf stellen – en dat hen in beweging
maar kerkelijk werk betekende nu eenmaal afzien. ‘Totdat
zet – komen weer nieuwe doelen om de hoek kijken.’
ik erachter kwam dat dit helemaal niet mijn ding was. Ik werd er ook nooit voor gevraagd, dus andere mensen
Doen wat je leuk vindt
hadden dat allang door.’
Ging het in zijn vorige boek Dromen, Durven, Doen vooral over het omzetten van dromen in daden, in het
Innerlijke overtuiging
pasgedrukte Dit wordt jouw jaar! zet de auteur een stap
Niet voor niets zet Ben zich nu naast zijn drukke baan
terug. ‘In dit boek draait het meer om de vraag hóé je tot
met veel overtuiging in voor het Leadership Development
voornemens, intenties en plannen komt. Want ik ontmoet
Program (LDP) van Compassion. Via dit programma
veel mensen die eigenlijk helemaal niet weten wat ze
krijgen getalenteerde christelijke studenten in derdewe-
willen.’ Ben stimuleert die mensen om goed te onder-
reldlanden de kans om een goede opleiding te volgen. Zo
zoeken waar hun hart nu precies ligt. ‘Uiteindelijk kom je
kunnen ze zich ontwikkelen tot leiders die een verschil
dan uit bij de vraag waar je het allemaal voor doet, bij de
kunnen maken in hun land. ‘Het leek mij mooi om iets
levensovertuiging die je hebt.’
aan leiderschapsontwikkeling in ontwikkelingslanden te
Ook voor Ben lag daar een zoektocht. In zijn gewone werk
doen. Maar ik vroeg me wel af of dat per se christelijk
volgde hij zijn passie voor leiderschap, maar de vraag
leiderschap moest zijn. Veel mensen stellen me die vraag
bleef knagen hoe hij zijn talent kon inzetten voor de kerk.
nog altijd, en dat is niet zo raar. Maar gaandeweg ben ik
‘Ik dacht altijd dat werk voor de kerk per definitie werk
gaan inzien dat júíst die christelijke component in dat
11
w w w. c h e . n l
COVERSTORY Passie
waren: ‘De gedrevenheid van de studenten daar is veel groter dan wat je in Nederland tegenkomt. Je wordt ook niet voor niks LDP-student. Het is een kleine selectie van briljante en vreselijk gemotiveerde jongeren. Ze hebben een visie voor hun leven waar ik u tegen zeg.’ In Nederland adviseren we zulke dromers om toch vooral gewoon te blijven. ‘Maar voor iemand uit een sloppenwijk die de kans krijgt om zich te ontwikkelen, is dat een advies waar hij of zij helemaal niet op zit te wachten. Zij wíllen wat met hun leven, en niet zo’n beetje ook! En eigenlijk denk ik dan bij mezelf: wat zijn we in Nederland soms ook een stelletje horken. We hebben zo veel mogelijkheden, zo veel kansen, zo veel rijkdom. Maar we doen er vaak maar heel weinig mee. Veel te weinig. Terwijl de mensen
Kenia, juli 2010
daar iedere centimeter moeten bevechten. Misschien lijkt hun enthousiasme op het naïeve af, maar er zijn meerdere LPD-studenten die het tot parlementslid hebben geschopt. Dat kan dus echt: van de sloppenleiderschap een heel belangrijke is. Zéker in landen
wijk naar het parlement.’
waar zo veel onrechtvaardigheid heerst. Want als je mensen in ontwikkelingslanden spreekt, kom je erachter dat we in het Westen enorm verwend zijn als het gaat om rechtvaardigheid, goed leiderschap, het opkomen voor zwakken. Natuurlijk, er gaat hier genoeg mis. Maar we leven wel in een rechtsstaat. Er zijn nog heel veel landen waar het recht van de sterkste geldt. Daar wordt helemaal geen rekening gehouden met de zwakkeren.’ Als je het als leider in zo’n maatschappij anders wilt
‘Juist in landen waar onrecht heerst, is een christelijke kijk op leiderschap belangrijk.’
doen, heb je een visie nodig die verder gaat dan het hier en nu, ontdekte Ben. ‘Je hebt een overtuiging nodig die je als leider wapent tegen de verleiding van corruptie en de druk om voor jezelf te kiezen. Je moet
Hij kan zich er boos over maken dat we ons niet rea-
als leider in de derde wereld het gevecht aangaan
liseren hoe bevoorrecht we zijn. ‘Ik kom uit een gezin
vanuit een diepe innerlijke overtuiging. Anders gaat
met een postbode als vader en een huisvrouw als
het je niet lukken.’
moeder. Ik was de eerste die kon studeren, en zelfs promoveren. Wij hebben een heel open samenleving
Van sloppenwijk tot parlement
waar dat kan. En ook een maatschappij waar je voor
Als ambassadeur van Compassion bezocht Ben
het grootste deel beoordeeld wordt op je kwaliteiten
verschillende projecten en hij gaf ook seminars aan
en niet op je afkomst. We zijn misschien uit het oog
studenten. Ontmoetingen die ‘onwijs inspirerend’
verloren hoe waardevol en uniek dat in de wereld is.’ Lees verder op pagina 15
12
CHE overtuigend anders
G TOE RATIS GAN G! UNIEK LEIDERSCHAPSSEMINAR VAN
BEN TIGGELAAR De Christelijke Hogeschool Ede (CHE) en Compassion presenteren op 2 april 2012 een uniek seminar met Ben Tiggelaar:
‘DE KERNVRAGEN VAN LEIDERSCHAP’ Voor CHE-studenten, -alumni, -medewerkers en -relaties
foto: Marcel Bakker / HiRez
W
at mij mateloos boeit is hoe je dromen in daden kan omzetten.”
Op de CHE word je opgeleid om als professional vanuit je hart, met verantwoordelijkheidsbesef en met deskundigheid je beroep uit te oefenen. Je wilt daarmee het goede zoeken voor de samenleving. Je wilt van betekenis zijn binnen jouw ‘circle of influence’. Maar hoe verwezenlijk je jouw idealen nu écht?
Ben Tiggelaar
n? andaa k? v k j i l ij en ap eig elangr leid? h b c o s z r e hip jk ge ist nu t leid i eaders l u L j m n t e o p e h k a g i n r e sch en va • Waa leider leider nen ler n n s e u i k e d t m n rd ro derla an is. • Waa ie of wat wo e in Ne w t a adeur v w s s p a w o b r in m a ar ook • Doo aar hij ek n semin sion, w zijn bo
in zij Van mpas oeroe. van Co ar gaat g ) a t l ‘MBA P n e D e g L ( ig m age am arlijkse r n ja Ben T g a o n r m ij P Z e ek t. pment kopend wste bo erkoch r v u e v n ie t e n s r Develo e n a laar. xempl ands b e hij zij 0.000 e entigge Nederl nceerd 5 b a / l 2 n l r e r .n a a im e a n l u ja gge and r ww.ch christe pa. Dit Ben Ti Nederl an op w laar is in Euro in d e r n g k a e ij ig d in T K r ar? t-sem en’ we Dr. Ben Tiggela gemen ven, Do n a r e n u a B D r , m e n ten ov rootste ‘Drome Locatie: eer we is het g ’ m g a je d il n é W é ’ ! r in De Schuilplaats in Ede jaa rdt jouw ‘Dit wo (Otterloseweg 18-A) Toegang: Gratis Tijden: Zaal open: 19.15 uur Programma: 19.45 - 21.45 uur Aanmelding: uiterlijk 28 maart aanmelden via www.che.nl/bentiggelaar
13
w w w. c h e . n l
Getuigen door te dienen Studeer jij en is alles je al duur genoeg? Profiteer dan nu van 20% korting op alle Kliksafe internet- en telefonieproducten! Veilig internet en voordelig bellen!
Al 40 jaar zendt Interserve christenen uit naar Azië en de Arabische wereld om daar te getuigen van hun geloof en te dienen in hun beroep. Uitzending is al mogelijk vanaf één maand. Interesse of wilt u ons steunen? Kijk op www.interserve.nl of bel 033 463 4771.
Direct bestellen of meer weten? Check www.kliksafe.nl of bel (0341) 274 999.
R
JAA
Adverteren in Scherp? t 0318-696300 e
[email protected] i che.nl/scherp 14
COVERSTORY Passie
Vervolg van pagina 12
den. ‘Managers zouden zich veel meer moeten zien als coach en begeleider dan als uitdeler van bevelen. Hoe je dat concreet doet? Vraag je werknemers om na te denken over de zaken die belangrijk zijn in hun werk. Dan kom je uit bij hun drijfveren, talenten en mogelijkheden. Als je helder kunt krijgen wat hen echt motiveert en drijft, kun je samen met hen ook individuele doelen stellen. En die doelen kunnen weer bijdragen aan de organisatiedoelen.’ Dat is geen gemakkelijke weg, maar wel de meest zinvolle: ‘Want als mensen vanuit hun eigen motivatie werken, dan doen ze de dingen die moeten gebeuren, ook als jij er als baas níét bij bent. En dat scheelt een hele hoop.’ Meer ruimte Wat is uiteindelijk de drive, de passie, die onder het
‘In ons land word je beoordeeld op je kwaliteiten en niet op je
over de formulering. ‘Ik vind het de moeite waard als ik kan bereiken dat er binnen organisaties en bedrijven ruimte komt voor vriendelijkheid. Ruimte voor mensen om zélf na te denken over hun werk, en zélf beslissingen te nemen. En als ik breder kijk, dan hoop ik – ook via het LDP – dat ik iets kan bijdragen aan het streven naar meer rechtvaardigheid.’
▼
afkomst. We beseffen
werk van Ben schuilgaat? Hij moet even nadenken
niet hoe uniek dat is.’ Zelfleiderschap Ben zal dan ook de laatste zijn om jongeren te ontmoedigen in het najagen van hun dromen. Maar hij is de eerste om erop te wijzen dat je loopbaan één lange leerschool is: ‘Wij denken vaak dat mensen meteen aan het begin van hun carrière al zelfsturende professionals zijn. Maar dat is helemaal niet zo. Als ik mijn manier van werken vergelijk met vijf of vijftien jaar geleden, dan heb ik gelukkig een heleboel geleerd. Ik denk dat ik nu redelijk zelfsturend ben. Maar tien jaar geleden moest ik nog heel veel ontdekken.’ En dan komt het aan op goede leiders, die beginners verder kunnen helpen. Een van de trends in het leiderschapsdenken is volgens Ben het versterken van hun werknemers vooral leren om zichzelf te leiden.
Gertine Barneveld (20): ‘Met vijftig jaargenoten van de opleidingen Leraar Godsdienst / Levensbeschouwing en Godsdienst Pastoraal Werk, sponsoren wij een student in Thailand: Wasan. Voor 250 Euro per maand kan Wasan een vierjarige theologieopleiding volgen. Hij neemt ook deel aan het Leadership Development Program in Thailand. Wij dragen per persoon 5 euro per maand bij en we sturen iets extra’s met kerst of zijn verjaardag. Namens onze groep schrijf ik met hem. We wisselen informatie uit over onze opleidingen en Wasan schrijft over zijn passies: muziek en gitaarspelen. Ik vind het bijzonder dat wij als studenten zo invloed hebben op het leven van een ander. Het Leiderschaps Development Programma van Compassion helpt Wasan op zijn beurt om invloed te hebben in zijn omgeving. Het is leuk om in zijn brieven te lezen dat hij met onze hulp zijn droom, pastor worden, waar kan maken.’
▼
zélfleiderschap. In simpeler woorden: leiders moeten
Student aan het woord
Dat betekent een heel andere rol voor leidinggeven-
15
w w w. c h e . n l