WATERSCHAP ROER EN OVERMAAS SOCIAAL JAARVERSLAG 2013
Inleiding In het Sociaal jaarverslag 2013 van het Waterschap Roer en Overmaas worden de voor het jaar 2013 relevante feiten en cijfers weergegeven. Naast cijfermatige informatie wordt ingegaan op beloning en arbeidsvoorwaarden en het gevoerde personeelsbeleid en arbeidsomstandighedenbeleid.
Achtereenvolgens komen aan bod: 1. Werknemersstatistieken 2. Beloning en arbeidsvoorwaarden 3. Personeelsbeleid 4. Etalagebijeenkomsten 5. Overleg met de Ondernemingsraad 6. Arbeidsomstandigheden
1. Werknemersaantallen WRO Aantallen, geslacht en deeltijd: Op 31 december 2013 waren er 141 medewerkers in dienst. Hiervan zijn 99 medewerkers man (70 %) en 42 medewerkers vrouw (30 %). Van deze 141 medewerkers werken 33 medewerkers (23 %) in deeltijd. Onder deze deeltijders zijn 24 vrouwen en 9 mannen. Leeftijd: In 2013 was de gemiddelde leeftijd van de medewerkers 49 jaar. Bij de mannen was de gemiddelde leeftijd 50,5 jaar en bij de vrouwen 45 jaar. Hiermee liggen we ruim boven de gemiddelde leeftijd van de werkende beroepsbevolking in Nederland, die in 2013 41,7 jaar bedroeg. De gemiddelde leeftijd binnen de sector waterschappen bedroeg in 2012* 46,5 jaar, waarvan de mannen een gemiddelde leeftijd hadden van 47,6 jaar en de vrouwen 43,9 jaar. In tabel 1 en grafiek 1 is de leeftijdsopbouw van de medewerkers WRO per 31 december 2013 weergegeven. In tabel 2 is een overzicht opgenomen van de leeftijdscategorieën in vergelijking met de Sector waterschappen en de Landelijke beroepsbevolking. Voor de vergelijking waren van de Sector Waterschappen slechts de cijfers over 2012* beschikbaar. Tabel 1 Leeftijdsopbouw medewerkers WRO Leeftijdsopbouw WRO per 31 december 2013 M
V
Totaal
< 25
0
0
0
25 - 35
5
6
11
35 - 45
18
14
32
45 - 55
42
16
58
55 - 60
21
4
25
> 60
13
2
15
Totaal
99
42
141
Bron: WRO personeelsinformatiesysteem PIMS
* meest recente informatie
Grafiek 1 Leeftijdsopbouw LEEFTIJDSOPBOUW PER 31 DECEMBER 2013
aantal medewerkers
70 60 50 40 M
30
V
20
Totaal
10 0 < 25
25 - 35
35 - 45
45 - 55
55 - 60
> 60
leeftijdscategorie Bron: WRO personeelsinformatiesysteem PIMS
Tabel 2 Leeftijdscategorie Vergelijking van het aantal medewerkers WRO naar leeftijd in procenten met de sector waterschappen in 2012 en de landelijke beroepsbevolking in 2013. Leeftijdscategorie
WRO
< 25 jaar 25 – 35 jaar 35 – 45 jaar 45 – 55 jaar 55 – 60 jaar >60 jaar
2013 0% 7,8% 22,6% 41% 17,7% 10,6%
Landelijke beroepsbevolking 2013 10,9% 22,1% 24,5% 26,4% 16,2
Sector Waterschappen 2012 0,8% 12,4% 26,9% 35,3% 14,9% 9,5%
Bron: WRO personeelsinformatiesysteem PIMS/ CBS statline/Panteia 2012
Dienstjaren In 2013 was 66,7 % van de medewerkers langer dan 10 jaar in dienst. 28,3 % van de medewerkers was tussen de 3 en 10 jaar in dienst en 7 medewerkers (5 %) waren korter dan 3 jaar in dienst. Stagiairs In 2013 is door 18 studenten gebruik gemaakt van de mogelijkheid om stage te lopen binnen WRO. Uitgedrukt in een percentage van de bezetting komt dit neer op 12 %. Nog nooit is het aantal stagiairs zo hoog geweest. Van deze 18 stagiairs volgden er 12 een opleiding op MBO-niveau, 4 een opleiding op HBO-niveau en 2 een opleiding op WO-niveau. Instroom/uitstroom Er zijn in 2013 3 medewerkers in dienst gekomen en 3 medewerkers uit dienst gegaan.
2. Beloning en arbeidsvoorwaarden Inschaling medewerkers In grafiek 2 is de verdeling weergegeven van de aantallen medewerkers naar salarisschaal. Bijna de helft van de medewerkers zit in de schalen 7 tot en met 10. Een kwart van de medewerkers zit in de schalen 11 tot en met 13 en een vijfde van de medewerkers zit in de schalen 5 en 6. In de schalen 14 tot en met 18 is 4 % ingeschaald. Grafiek 2 Salarisschalen aantallen medewerkers WRO per salarisschaal en naar geslacht 2013
30 25 20 15 10 5 0 1
2
3
4
5
6
7
8
9
vrouwen
10 11 12 13 14 15 16 17 18 mannen
Bron: WRO personeelsinformatiesysteem PIMS
CAO-vergoedingen en -toelagen In 2013 zijn de volgende vergoedingen uitbetaald - wachtdienstvergoeding - overwerkvergoeding - inconveniëntentoelage - persoonlijke toelage - prestatietoeslag. De hieraan verbonden aantallen en bedragen zijn verwerkt in tabel 3. Tabel 3 CAO-vergoedingen en -toelagen CAO-vergoedingen en -toelagen
WRO 2013
Sector waterschappen 2012
Medewerkers In % van de in % loonsom
Medewerkers in %
In % van de loonsom
Wachtdiensten
13,5
0,32
21,5
1,03
Overwerk
42
0,37
30,7
0,85
Inconveniëntentoelage 13,5
0,3
15,4
0,28
Persoonlijke toelage
3,6
0,1
7,1
0,35
Prestatietoeslag
5,6
0,27
6,8
0,2
Bron: WRO Personeelsinformatiesysteem PIMS/Panteia 2012
3. Personeelsbeleid a. Seniorenregeling In 2013 maakten 7 medewerkers (5 %) gebruik van de seniorenregeling. b. Opleiding en ontwikkeling In 2013 is aan opleiding en ontwikkeling een bedrag van € 213.000 uitgegeven; dit is 2,2 % van de loonsom. De meeste opleidingen, trainingen en cursussen waren vakinhoudelijk of functiespecifiek. Daarnaast is geïnvesteerd in coaching of vaardigheden. c. IKB Van de medewerkers heeft in 2013 41 % gekozen voor een maandelijkse uitbetaling van het IKB. 33 % van de medewerkers heeft IKB laten uitbetalen in of omstreeks de maand mei. 30 medewerkers hebben ervoor gekozen om een gedeelte van het IKB te besteden aan het kopen van verlof. In totaal werden in 2013 4.343 verlofuren gekocht. d. Ouderschapsverlof In 2013 maakten 10 medewerkers gebruik van betaald ouderschapverlof binnen de overgangsregeling betaald ouderschapsverlof. 7 medewerkers maakten gebruik van het wettelijk onbetaald ouderschapsverlof. e. Generiek functieboek Per januari 2013 is het generiek functieboek WRO ingevoerd. Gelijksoortige functies zijn over de hele breedte van de organisatie ondergebracht binnen eenzelfde functiefamilie. Binnen de functiefamilies worden op basis van aard en complexiteit functies onderscheiden. De 4 functiefamilies zijn: sturen, ontwikkelen en adviseren, realiseren, faciliteren. f.
Regeling Tijd- en plaatsonafhankelijk werken De regeling is ingevoerd en getest gedurende de periode van 1 juli tot november 2013. In november 2013 heeft een evaluatie plaatsgevonden. Er is maar minimaal gebruik gemaakt van de regeling.
g. Activerend personeelsbeleid De medewerkers zijn in het najaar van 2013 geïnformeerd over het Activerend personeelsbeleid zoals dat per juli 2013 in een apart hoofdstuk is opgenomen in de SAW. In een bijeenkomst is voor de medewerkers inzichtelijk gemaakt wat activerend personeelsbeleid inhoudt en dat de genoemde onderwerpen natuurlijk niet nieuw zijn en er in meer of mindere mate reeds aandacht aan wordt besteed. Per onderwerp is duidelijk gemaakt wat ermee wordt bedoeld, welke instrumenten (kunnen) worden ingezet en welke instrumenten beschikbaar zijn.
4.
Etalagebijeenkomsten In 2013 zijn 3 etalagebijeenkomsten georganiseerd waarin de medewerkers zijn geïnformeerd over onder andere de volgende thema’s: voorgenomen fusie online communicatie interne communicatie calamiteitenbestrijdingsorganisatie ISO-audit Project Corsa van zoeken naar vinden IKB-module YOUPP.
5.
Overleg met de Ondernemingsraad In het overleg met de Ondernemingsraad zijn diverse onderwerpen aan de orde geweest zoals: tijd- en plaatsonafhankelijk werken, organisatieontwikkeling, waterschapsbestel/fusie, activerend personeelsbeleid, systematiek beoordelen en belonen, arbo-aangelegenheden, welbevinden en vitaliteitscan, aanpassing OR-reglement.
6.
Arbeidsomstandigheden a. Agressie en geweld – Veilige Publieke taak Medio 2013 is door het A&O-fonds Waterschappen de herziene Arbocatalogus Publieksagressie gepubliceerd. Binnen het waterschap wordt een Protocol Agressie en geweld gehanteerd. Dit protocol zal in 2014 worden geëvalueerd en geactualiseerd naar de laatste stand van zaken. In 2013 zijn er binnen WRO géén meldingen ontvangen die betrekking hebben op ervaren agressie of geweld. Binnen de sector waterschappen waren er in 2012 in totaal 60 meldingen, waarvan 52 verbaal en 8 fysiek. Onder het motto ‘Handen af van onze helpers’ is door en namens het waterschap deelgenomen aan diverse overleg- en samenwerkingsverbanden op het gebied van de veilige publieke taak (VPT). Regionaal en provinciaal slaan werkgevers de handen ineen om duidelijk te maken dat agressie en geweld jegens de medewerkers onacceptabel is. Het thema staat binnen het waterschap ook in 2014 op de agenda en zal de aandacht krijgen in een bijeenkomst voor het personeel en door het organiseren van trainingen voor de specifieke doelgroepen. b. Meldingen ongewenste voorvallen, situaties en handelingen (OVSH) Er is in 2013 1 keer melding gedaan van een onveilige situatie; de onveilige situatie is opgeheven en de melding is afgehandeld. c. Preventief medisch onderzoek (PMO) Een maal per drie jaar wordt aan de medewerker een preventief medisch onderzoek aangeboden. Het PMO bestaat uit een vragenlijst en voor medewerkers met een leeftijd van > 40 jaar een beeldschermoogonderzoek. In 2013 kwamen 36 medewerkers hiervoor in aanmerking. 24 medewerkers hebben aangegeven de vragenlijst te willen invullen en 15 hiervan hebben een beeldschermoogonderzoek ondergaan. Er zijn 5 oogonderzoeken aangevraagd buiten het PMO om.
d. Bloedonderzoeken Jaarlijks wordt een groot aantal medewerkers onderworpen aan bloedonderzoeken. In 2013 zijn 64 medewerkers onderzocht op het voorkomen van besmetting met de ziekte van Lyme . 45 medewerkers ondergingen een algemeen bloedonderzoek. e. RI&E locatie Rijksweg Noord Voor de nieuwe locatie aan de Rijksweg Noord is een RI&E uitgevoerd. De adviezen zijn nagenoeg allemaal opgevolgd en afgehandeld. f.
RI&E keersluizen Er heeft een RI&E plaatsgevonden van de werkzaamheden aan de keersluizen in de Roer in Roermond. Aan de uitvoering van de adviezen wordt gewerkt. Inmiddels hebben diverse medewerkers ter plekke een instructie valbeveiliging gehad.
g. Bedrijfsongevallen en bijna-ongevallen In 2013 is binnen WRO géén melding gedaan van een bedrijfsongeval of bijna-ongeval. Binnen de sector waterschappen zijn in 2012 186 bedrijfsongevallen gemeld. Ten opzichte van 2011 is hier sprake van een daling van bijna 50%, toen werden nog 358 bedrijfsongevallen gemeld. De meldingen van bijnaongevallen binnen de sector waterschappen zijn in 2012 fors gestegen ten opzichte van 2011 van 319 naar 448. h. Ziekteverzuim Een compleet overzicht van de ziekteverzuimcijfers van 2009 tot en met 2013 is opgenomen in tabel 4. Het percentage ziekteverzuim (exclusief zwangerschapsverlof) bedroeg in 2013 2,8 met een gemiddelde verzuimduur van 8,6 dagen. Binnen de sector waterschappen lag het verzuimpercentage in 2012 op 4,2 met een gemiddelde verzuimduur van 12 dagen. Binnen de sector is het percentage ziekteverzuim dus aanzienlijk hoger. De meldingsfrequentie bij de mannen en de vrouwen is nagenoeg gelijk (1,04 respectievelijk 1,3). De gemiddelde verzuimduur is bij de mannen flink gedaald, maar bij de vrouwen verdubbeld. Het verzuim uitgesplitst naar periodes van verzuimduur laat een lichte stijging zien bij de duur van 1 t/m 7 dagen en 8 t/m 42 dagen. 51 medewerkers, waarvan 14 vrouwen en 37 mannen, hebben zich in 2013 geen enkele keer ziek gemeld. Dat betekent dat 90 medewerkers zich een of meer keer hebben ziek gemeld, waarvan 16 medewerkers zich vaker dan 2 keer hebben ziek gemeld. Dit is een groot aantal en verdient nog de aandacht. i.
Samenwerking en overleg Binnen het waterschap vormen arbeidsomstandigheden een vast agendapunt in diverse overlegvormen, zoals werkoverleg, afdelingsoverleg en overlegvergaderingen met de Ondernemingsraad.
j.
Bedrijfszorgpakket IZA Het Bedrijfszorgpakket IZA (BZP) biedt een breed scala zorgproducten en wordt afgenomen in de vorm van een verzekering waarvoor het waterschap een vaste premie per medewerker per jaar betaald. De kern van dit pakket is om op advies van de bedrijfsarts snelle interventies te bieden die erop zijn gericht verzuim zoveel mogelijk te voorkomen en te beperken. In 2013 is door 6 medewerkers gebruik gemaakt van producten in het bedrijfszorgpakket.
k. Voorlichting en onderricht De werkgever zorgt voor voorlichting en onderricht over de aard van het werk, de daaraan verbonden gevaren en de maatregelen die zijn genomen om de gevaren te verwijderen of te beperken. Werkplekonderzoeken en -adviezen zijn ook in 2013 gevraagd en ongevraagd uitgevoerd respectievelijk gegeven.
Tabel 4 Vergelijkend overzicht ziekteverzuim 2009 t/m 2013
2009
2010
2011
2012
2013
140
141
143
141
141
* mannen
98
99
102
99
99
* vrouwen
42
42
41
42
42
Totaal excl. zwangerschapsverlof
1,75
2,45
5,02
2,8
2,8
* mannen
1,81
1,94
5,1
3,07
2,09
* vrouwen
1,57
3,95
4,78
2,07
4,98
* exclusief verzuim > 42 dagen
1,37
1,31
1,33
1,4
1,6
* zwangerschapsverlof
1,13
1,9
4,43
3,23
0,4
5
3
6
4
4
Totaal excl. zwangerschapsverlof
825
1165
2433
1345
1363
* mannen
635
690
1841
1088
740
* vrouwen
190
475
592
257
623
Totaal
152
137
164
147
159
* mannen
109
87
119
101
103
* vrouwen
43
50
45
46
56
Totaal gemiddelde verzuimduur
5,29
8,32
14,23
8,9
8,6
Totaal meldingsfrequentie
1,09
0,97
1,15
1
1,1
Gemiddelde verzuimduur mannen
5,67
7,75
14,73
10,46
7,2
Gemiddelde verzuimduur vrouwen
4,33
9,31
12,86
5,47
11
Meldingsfrequentie mannen
1,1
0,87
1,18
1
1,04
Meldingsfrequentie vrouwen
1,04
1,2
1,07
1,1
1,3
Gemiddelde personeelssterkte Totaal
Verzuimpercentages
* medewerksters zwangerschapsverlof Verzuimdagen (kalenderdagen)
Aantal meldingen
Verzuimpatroon
2009
2010
2011
2012
2013
Verzuimpercentage
0,73
0,59
0,74
0,72
0,77
aantal meldingen
124
101
122
118
130
aantal personen
76
70
75
75
70
0,63
0,7
0,59
0,69
0,89
aantal meldingen
16
21
20
22
25
aantal personen
16
20
18
19
21
0,38
1,14
3,67
1,4
1,2
aantal meldingen
5
4
11
7
4
aantal personen
5
4
15
10
4
1-7 kalenderdagen
8-42 kalenderdagen Verzuimpercentage
43-365 kalenderdagen Verzuimpercentage