Vrijuit 8SOCIALE VERKIEZINGEN SLECHT VERDEELDE INSPANNINGEN 2012! De redactie van VRIJUIT wenst u een schitterend

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X . P608646

Vr ijuit

MAANDBLAD VAN DE LIBERALE VAKBOND

8 2 ste j a a r g a n g

december 2011

7

DURE ENERGIE

De gas- en elektriciteitsprijzen stijgen sneller dan de lonen. Dat blijkt uit een studie die het OIVO uitvoerde op vraag van de ACLVB.

8

SOCIALE VERKIEZINGEN Welke werknemers, in welke bedrijven, volgens welke kalender ? Alle vragen die u zich stelt omtrent de reglementering van de sociale verkiezingen komen vanaf nu aan bod.

15

EINDEJAARSPREMIE Niet alle werknemers uit de privésector hebben recht op een eindejaarspremie. De toekenning en het bedrag ervan kunnen door meerdere rechtsbronnen bepaald worden.

24

VLAAMSE REGIONALE

SLECHT VERDEELDE INSPANNINGEN Andermaal kiest de regering ervoor om de zwaksten te straffen, in plaats van haar pijlen te richten op de rijksten. Technisch is het gemakkelijker om de loonstijgingen te beperken, iemand uit de werkloosheid te weren of een bedrijfswagen te belasten, dan breedschalige fiscale en sociale fraude achterna te zitten en de grote vermogens te belasten. Tegelijkertijd beweert diezelfde regering de armoede in België met 380.000 eenheden te willen terugdringen, terwijl ze de uitsluiting van het recht op uitkeringen voor de jongeren en de langdurig werklozen organiseert. Als we op 2 december zo massaal op straat gekomen zijn – met zo’n 75.000 à 80.000 personen – dan was dat niet om te betwisten dat ons land zijn schuld moet afbouwen. Wel was het om duidelijk te maken dat de kleintjes zich niet zullen laten doen. En om te zeggen dat we de werknemers en de sociaal verzekerden zullen verdedigen tegen de onrechtvaardige maatregelen. Bovendien zullen we waken over de toepassing van de maatregelen die – slechts in lichte mate – de vermogenden treffen (zie blz. 3).

Op 17 november werd het jaarlijks Vlaams Regionaal Comité gehouden. Rode draad was de start van de komende sociale verkiezingen. Ook dienden een aantal sleutelposities binnen de regionale herbevestigd te worden.

30

ONTSLAGUITKERING Arbeiders die werden ontslagen, hadden tot nu toe recht op een crisispremie. Vanaf 1 januari wordt die premie vervangen door de ontslaguitkering.

De redactie van VRIJUIT wenst u een schitterend

2012 !

2aclvb-voordeelkaart www.wonen.eu

Bouw- & Interieurbeurs Nekkerhal - Mechelen

28 jan

tot en met

zat. en zon. van 11 tot 18 u. werkdagen van 13 tot 18 u.

5 feb 2012

Deze bon geeft u gratis toegang* aan de kassa!

nocturne op vrijd. tot 22 u. dinsdag gratis toegang voor alle dames

1 persoon * toegang voor - niet in waarde 5 euro r geld omwisselbaa

Unieke tentoonstelling: het toilet door de eeuwen heen !

34STE EDITIE VAN HET INTERNATIONAAL VAKANTIESALON VLAANDEREN

Zo’n 400 exposanten helpen je graag verder bij je zoektocht. Op het programma: 3 4 hallen met een totale oppervlakte van 20.000 m², volledig gewijd aan ‘vakantie’ 3 Twee gastlanden: Nederland en Maleisië 3 Nieuwe exposanten en bestemmingen 3 Infosessies door professionelen uit de toeristische sector

25 DUOTICKETS TE WINNEN VOOR WINCARD-HOUDERS ! Wanneer ? Donderdag 26 januari t/m maandag 30 januari 2012 Elke dag van 10 u. tot 18 u. Waar ? Antwerp Expo Jan Van Rijswijcklaan 191 2020 Antwerpen Prijs ? Normaal tarief : € 10/persoon Meer info : www.vakantiesalon-vlaanderen.be

AUTO & MOTOR SALON

Ben je niet bij de winnaars ? Dan kan je toch nog genieten van een korting van € 5 op de ingangsprijs, op vertoon van de kortingsbon* (* niet cumuleerbaar met andere kortingen)

✁

Het Vakantiesalon Vlaanderen is een must voor iedereen die op zoek is naar de ideale vakantiebestemmingen of vakantieformules.

Van donderdag 12 tot en met zondag 22 januari 2012

13 duotickets* te winnen voor WINCARD-houders ! Na 90 edities en 110 jaar blijft het Auto & Motor Salon het grootste evenement van het land. Het Salon staat immers voor 100.000 m² auto’s, motoren en accessoires. Het biedt u Belgische, Europese en wereldpremières, niet te missen prototypes en conceptcars, de allernieuwste modellen op de Belgische markt en diverse animatie voor jong en oud. Van gewone gebruiker tot absolute auto- of motorfreak, iedereen vindt er zeker zijn gading.

Ja, ik waag mijn kans en stuur deze antwoordkaart op een briefkaart naar Countdown WINCARD, Rivium Business Center, Antwerpsesteenweg 45, 2830 Willebroek of ik mail mijn gegevens naar : [email protected] Vermeld uw keuze in de onderwerpregel van uw mail. NAAM:............................................................... VOORNAAM:................................................. ADRES: .................................................................................................................................. WOONPLAATS: ....................................................................................................................... ACLVB-lidnummer: ...................................

OOK VIA E-MAIL

✁

WINCARD DEELNAMECOUPON

Wanneer ? Van donderdag 12 tot en met zondag 22 januari 2012 : van 10 tot 19 u. Nocturnes : vrijdag 13, maandag 16 en vrijdag 20 januari 2012 : tot 22 u. Nacht van de Moto* : zaterdag 14 januari 2012 van 20 tot 22 u.

Meer voordelen : ga naar

www.countdown.be

MIJN KEUZE : ❑ VAKANTIESALON VLAANDEREN ❑ AUTO & MOTOR SALON V R I J U I T / D E C E M B E R

of schrijf je in op de nieuwsbrief 2 0 1 1

* Tijdens de nacht van de moto zijn enkel de motopaleizen open. De autopaleizen zullen gesloten zijn.

Waar ? Brussels Expo, Brussel Prijs ? 3 Volwassenen (aan de kassa) 3 Kinderen van 6 tot 12 jaar 3 Kinderen onder de 6 jaar : 3 Groepskaart 10 toegangen :

€12,50 € 6,50 gratis € 65

3 "B-dagtrip"-ticket : prijs afhankelijk van het station van vertrek * Geldig vanaf 11 januari (de professionele dag/VIP) tot het einde van het salon.

Meer info : www.autosalon.be

3 EEN BEGROTING DIE DE PORTEFEUILLE VAN DE BURGER PIJN ZAL DOEN actualiteit

Zes politieke partijen zijn erin geslaagd om tot een begroting van de Belgische federale staat voor 2012 te komen met als belangrijkste doelstelling de vermindering van het overheidstekort tot 2,8 % van het bruto binnenlands product (BBP) vanaf volgend jaar en het bereiken van een sluitende begroting in 2015. Besparingen en nieuwe belastingen zullen zwaar de koopkracht van de bevolking raken. In vergelijking daarmee lijkt de bijdrage van het bedrijfsleven en de rijken aan de algemene inspanningen erg bescheiden. Tussen het zien stijgen van de belastingen op stockopties van 15 tot 18 % en het uitgesloten worden van werkloosheidsuitkeringen, is het verschil van impact op de levensstijl wel heel verschillend.

W

We betwisten de noodzaak niet om de openbare financiën te saneren. Ieder weldenkend mens begrijpt dat men niet onbeperkt boven zijn stand kan leven. We zijn gechoqueerd door de keuzes die werden gemaakt om de zwaksten te raken. Daarnaast zien we een kloof tussen de getoonde ambities om de armoede te verminderen, terwijl alles lijkt bij te dragen tot het verarmen van de bevolking, en het verhogen van de arbeidsparticipatie tot 73,2 % in 2020, terwijl daarnaast aan de bedrijven geen doelstellingen worden opgelegd in ruil voor de geschenken die aan hen worden toegekend.

Pensioenen

De wettelijke pensioenleeftijd blijft vastgesteld op 65 jaar, maar de voorwaarden voor vervroegd pensioen worden strenger. De minimumleeftijd zal geleidelijk worden verhoogd net als de duur van de loopbaan. Jaar 2013 2014 2015 2016

minimumleeftijd 60,5 jaar 61 jaar 61,5 jaar 62 jaar

Mits loopbaan van 38 jaar 39 jaar 40 jaar 40 jaar

Behalve voor een lange loopbaan 60 jaar mits loopbaan van 40 jaar 60 jaar mits loopbaan van 40 jaar 60 jaar mits loopbaan van 41 jaar 60 jaar mits loopbaan van 41 jaar 60 jaar mits loopbaan van 42 jaar

De regering zal het systeem van de pensioenbonus evalueren die extra pensioenrechten verleent aan werknemers die blijven werken na de leeftijd van 62 jaar of na een loopbaan van minstens 44 kalenderjaren met het oog op het versterken van het aanmoedigend karakter ervan.

In de privésector zullen de laatste maanden van de carrière geleidelijk in rekening genomen worden bij de berekening van het pensioen. Het principe van de eenheid van loopbaan zal progressief worden afgebouwd in alle pensioenstelsels. De jaren boven de loopbaan van 45 jaar zullen recht geven op een verhoogd pensioen op voorwaarde dat er niet meer dan 30 dagen gelijkstelling zijn. Er zal een verlaagde gelijkstelling of zelfs afschaffing van gelijkstelling voor de berekening van het pensioen zijn, voor bepaalde periodes van brugpensioen en tijdskrediet zonder motieven, en voor thematische verloven. Het systeem van het overlevingspensioen (betaald aan mensen die hun echtgenoot verliezen) zal overgaan naar een stelsel "overgangsuitkering die leidt tot een recht op werkloosheidsuitkeringen" waarvan de duur afhankelijk is van leeftijd, aantal kinderen en het aantal jaar van wettelijke samenwoning of huwelijk. De cumulregels voor een overlevingspensioen en de inkomsten uit arbeid zullen versoepeld worden om werkloosheidsvallen te vermijden. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

4actualiteit Pensioenen : 1ste, 2de en 3de pijler De regering vertrouwt de sociale partners de moeilijke taak toe om de eerste pijler te consolideren en een veralgemening van de tweede pijler of een eerste pijler bis te overwegen, vooral voor degenen die geen toegang hebben tot de tweede pijler.

loopbaan hebben van 42 jaar in 2013. Voor diegenen die niet voldoen aan de loopbaanvoorwaarde, zal het huidige loonplafond (nu geïndexeerd) worden gehandhaafd, maar de sanctie zal in verhouding zijn. Dit werk opent geen nieuw recht op een pensioen.

Brugpensioen

Het belastingtarief van de 2de pijler op basis van de werkgeversbijdragen zal herbekeken worden : 20 % op 60 jaar, 18 % op 61 jaar, 16,5 % van 62 tot 64 jaar en 10 % op de leeftijd van 65 jaar (in plaats van 16,5 % van 60 tot 64 jaar en 10 % op 65 jaar momenteel).

Er volgt een kleine taalkundige aanpassing : het brugpensioen wordt "werkloosheid met een aanvulling van de onderneming". Minder triviaal is dat de toegangsleeftijd en de loopbaanvoorwaarden opgetrokken worden zoals u in onderstaande tabel kan zien.

Langer werken

De maatregelen zullen gelden voor nieuwe aanvragen of aanvragen tot verlenging na 20 november 2011. Tijdskrediet zonder motieven en met uitkeringen zal beperkt worden tot een jaar fulltime equivalent over de gehele beroepsloopbaan (volledige onderbreking, halftijds, 4/5-tijds) - geen mogelijkheid om tijdskrediet zonder motief uit te breiden (aan de sociale partners wordt gevraagd het stelsel af te schaffen). De anciënniteit voor tijdskrediet zonder motieven wordt 5 jaar en 2 jaar anciënniteit in de onderneming.

Er is geen behoefte om aan de pensioenleeftijd te raken omdat de arbeidsparticipatie van werknemers tussen de 58 en 65 jaar zo laag is dat er ruimte is vooraleer een dergelijke symbolische en onpopulaire beslissing te nemen. De regering heeft besloten om bedrijven aan te moedigen om op zijn minst oudere werknemers te behouden of zelfs aan te werven. De sociale partners worden gevraagd om binnen de bedrijven ouderenbanenplannen af te sluiten. Bij collectief ontslag moet het sociaal plan de leeftijdspiramide respecteren, anders gezegd er mag geen voorkeur gegeven worden aan het vertrek van ouderen ten opzichte van de jongeren. Het Activa-systeem wordt uitgebreid tot bruggepensioneerden. Momenteel blijft werken boven de leeftijd van 65 een individuele stap op vrijwillige basis. Voor de gepensioneerden die willen blijven werken, zal de loongrens voor toegelaten beroepsinkomsten afgeschaft worden voor personen die een

Huidige voorwaarden

Tijdskrediet

Het huidige algemene 4/5de-stelsel wordt simpelweg afgeschaft. De mogelijkheid tot uitbreiding van het tijdskrediet met motief zal beperkt worden tot maximum drie jaar over de gehele loopbaan, de lijst met motieven zal worden herbekeken, met een eventuele variatie in duur afhankelijk van de reden.

Leeftijdsvoorwaarden 3 Vanaf 1.1.2012 voor cao’s gesloten na deze datum 3 Vanaf 1.1.2015 voor lopende of verlengde cao’s

Anciënniteitsvoorwaarden 3 Vanaf 1.1.2012 voor cao’s gesloten na deze datum 3 Vanaf 1.1.2015 voor lopende of verlengde cao’s

Brugpensioen cao nr.17

Leeftijd: 60 jaar Loopbaan: 3 M: 35 jaar 3 V: 28 jaar (35 in 2028)

60 jaar In 2014, evaluatie tewerkstellingsgraad. Indien negatief, 62 jaar in 2020

M: 40 jaar V: overgangsperiode voorzien om dit op 40 j. te brengen

Brugpensioenen langdurige loopbaan

Sector- of bedrijfscao Leeftijd: 58 jaar Loopbaan: 3 M: 38 jaar 3 V: 35 jaar (38 in 2014)



Brugpensioenen extra lange loopbanen (NAR)

56 jaar 40 jarige loopbaan Beginnen werken voor 17 jaar

Stelsel onveranderd behouden (te bevestigen)

Brugpensioen « zware beroepen »

Leeftijd: 58 jaar Loopbaan: 35 jaar waarvan 5 als ‘zwaar beroep’ gedurende 10 laatste jaren of waarvan 7 over 15 laatste jaren Zwaar beroep = opeenvolgende shiften, nachtwerk, onderbroken diensten…


Brugpensioen sectoren – Nachtarbeid en Bouw

56 jaar 33 jarige beroepsloopbaan 20 jaar nacht of in bouw, attest arts arbeidsongeschiktheid Geactiveerd door IPA of door Regering

Stelsel onveranderd behouden

Huidige situatie


Situatie in de toekomst

Brugpensioen ondernemingen in moeilijkheden

52 jaar, of zelfs 50 jaar in uitzonderlijke omstandigheden

52 jaar in 2012 + 6 maanden per jaar om dit op 55 jaar te brengen in 2018

Brugpensioen ondernemingen in herstructurering

55 jaar, of zelfs 50 jaar, in functie van het % van collectief ontslag

55 jaar in 2013 - Indien collectief ontslag = 20 % + alle werknemers van een TBE viseertpregels voor ondernemingen in moeilijkheden.

V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

actualiteit De toegang tot tijdskrediet bij eindeloopbaan (halftijds of 4/5tijds) zal op 55 jaar gebracht worden (met uitzonderingen) mits een loopbaan van 25 jaar.

Werkloosheid Mensen zonder baan betalen een hoge prijs in dit bezuinigingsplan. Het idee dat de werklozen verantwoordelijk zijn voor hun toestand is onmogelijk uit te roeien uit de gedachten van sommigen. Zij doen alsof ze niet begrijpen dat wanneer er geen werk is, het onmogelijk is om een job te vinden en dat geen enkele maatregel om het recht op uitkeringen af te schaffen ooit een bedrijf heeft aangezet om een werkzoekende een job aan te bieden.

Wachtuitkeringen De wachttijd wordt een beroepsinstapstage van 310 dagen voor alle nieuwe aanvragers, met andere woorden 12 maanden in plaats van 9 maanden, en dus zullen de wachtuitkeringen worden omgezet in instapuitkeringen waarop jongeren slechts recht hebben indien zij een actieve benadering voor het vinden van een baan of een actieve deelname aan een individueel traject kunnen aantonen. Binnen de maand van inschrijving als werkzoekende zal de jongere opgeroepen worden door de gewestelijke dienst voor arbeidsbemiddeling voor een gesprek en daarna om de vier maanden voor een evaluatie. Aan het einde van de instapstage zal een uitkering worden toegewezen aan diegenen van wie de laatste drie evaluaties positief waren. Het recht op een uitkering kan voor zes maanden worden geschorst in geval van een negatieve evaluatie en opnieuw toegekend worden als de jongere in staat is om zijn individuele inspanningen om een baan te vinden, kan bewijzen. De wachtuitkeringen worden beperkt tot drie jaar voor samenwonenden (alle leeftijden) en voor alle categorieën ouder dan 30 jaar. Er is een uitzondering voorzien voor mensen die 156 dagen gewerkt hebben in de 4 laatste semesters.

Degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen Dit bijzonder pijnlijke moment in het leven van een werknemer is opgedeeld in drie fasen. In eerste instantie is zijn situatie gunstiger dan het huidige systeem, dan verslechtert die geleidelijk om uit te monden in een forfait. Eerste periode De werkloze krijgt 65 % van het verloren loon begrensd tot 2.324 euro voor 3 maanden (de verhoging gaat in vanaf 2013). Vervolgens krijgt hij 60 % van het verloren loon begrensd tot nog steeds 2.324 euro voor 3 maanden. Vervolgens zal hij gedurende 6 maanden 60 % van het verloren loon begrensd tot 2.166 euro ontvangen. Tweede periode Deze duurt 2 maanden + 2 maanden per gewerkt jaar en zal verder worden onderverdeeld in twee. 3 Periode 2A : maximum 12 maanden (huidig systeem) 3 Periode 2B : maximum 24 maanden (nieuw systeem van geleidelijke vermindering die elke 3 maand toegepast wordt) Derde periode De werkloze krijgt een forfait : - gezinshoofd : € 1.069 - alleenstaande : € 898 - samenwonende : € 474 Vanaf 2013 zullen de voorwaarden voor toegang tot werkloosheidsuitkeringen en om terug te keren naar de eerste of tweede periode worden versoepeld en vereenvoudigd om beter rekening te kunnen

5

houden met deeltijds werk, uitzendarbeid, werk van korte duur en contracten van bepaalde duur. Vallen niet onder dit nieuwe systeem van geleidelijke vermindering : k Diegenen met een beroepsloopbaan van minstens 20 jaar (25 jaar in 2017) k Gezinshoofden en alleenstaanden ouder dan 55 jaar

Beschikbaarheid van werkzoekenden De overheid wil duidelijk geen rekening houden met de realiteit op de arbeidsmarkt, namelijk dat de werkgevers oudere werknemers aan de kant schuiven en weigeren om ze aan te werven. Een werkloze zal vanaf 2013 worden beschouwd als zijnde beschikbaar op de arbeidsmarkt tot de leeftijd van 60 jaar en zelfs 65 jaar in een tewerkstellingspoel met lage werkloosheidsgraad. De controle op de actieve beschikbaarheid zal door de regering in afwachting van de overdracht van die bevoegdheid aan de regio's, worden gebracht op 55 jaar in 2013 en 58 jaar in ten laatste 2016. De controle op de actieve beschikbaarheid zal worden uitgebreid tot bruggepensioneerden (behalve bij zware beroepen of een lange loopbaan), de pseudo-bruggepensioneerden en oudere werklozen. Passend werk De afstand die als redelijk beschouwd wordt om een baan te weigeren wordt op 60 kilometer gebracht, ongeacht de reistijd. De termijn van 6 maanden waarin werk beschouwd wordt als niet passend, wordt verkort.

FISCALITEIT Een slecht teken midden de Conferentie in Durban over het klimaat, is de afschaffing door de federale overheid van de belastingvoordelen voor besparingen op het energieverbruik. Er wordt geen korting meer toegestaan voor milieuvriendelijke wagens. Er komt een einde aan de belastingvermindering voor energiebesparende uitgaven (verwarmingsinstallatie, dubbele beglazing, thermostatische kranen, energie-audit, waterpomp, zonnepanelen, waterverwarmingsketel op zonne-energie), behalve voor contracten gesloten voor 28 november en werken uitgevoerd in 2012. De belastingvermindering voor wat betreft de dakisolatie wordt verlaagd. Hervormingen van de fiscale aftrek Alle aftrekbare kosten zullen worden omgezet in belastingverlagingen. Twee tarieven zullen worden toegepast : k 45 % voor woonsparen, woonbonus, kinderopvang en giften k 30 % voor al het overige (pensioensparen, langetermijnsparen) Btw-heffing op bepaalde prestaties juridische beroepen (21 %) (deurwaarders, notarissen – advocaten ontsnappen voorlopig nog aan de maatregel). Enige nuance : verhoging vrijgestelde quotiteit voor de lage en middelmatige inkomens : + 200 EUR in 2013. Roerende voorheffing 3 Interesten : 15 à 21 % behalve de inkomsten van spaarboekjes die 15 % blijven voor gedeelte hoger dan vrijgesteld bedrag 3 Roerende inkomsten hoger dan 20.000 euro/jaar : + 4 % op gedeelte hoger dan 20.000 euro Notionele interestaftrek 3 Verlaagde interestvoet: 3 % in plaats van 3,5 % voor 2012, 2013, 2014 3 Voordeel van extra 0,5 % behouden voor kmo’s 3 Einde overdraagbaarheid over meerdere boekjaren Aanpassing taksen op stockoptions (van 15 naar 18 %) Verhoging van de taks op de beursverrichtingen : verhoging met 30 % van de taksen en plafonds van toepassing per transactie. Belasting van meerwaarden op aandelen in de vennootschapsbelasting. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

6actualiteit 3 2014 : 3 % op basis van globale jaarlijkse begrotingsdoelstelling 2013 In het bedrag van 2,3 miljard zitten 424 miljoen structurele besparingen (medische honoraria, farmaceutische specialiteiten, verpleegkundige zorgen, implantaten, ziekenhuizen).

Modernisering van het arbeidsrecht

In 2013 zal een bedrag van 40 miljoen euro toegevoegd worden aan de groeinorm voor de creatie van banen in de federale non-profit sector.

Er zullen maatregelen worden genomen om de arbeidsvormen die de verzoening privé-leven/ beroepsleven vereenvoudigen (thuiswerk, telewerk, deeltijds werk, opvolging schoolritme) aan te moedigen en te vereenvoudigen.

Koppeling aan de welvaart De fondsen voor de koppeling van de sociale uitkeringen aan de welvaart in 2013 en 2014 gaat van 100 % (400 tot 500 miljoen) naar 60 %.

CRISISMAATREGELEN Bedrijfsvoertuigen : wijziging berekening voordelen in natura. Berekeningswijze : cataloguswaarde btw * vervuilingcoëfficiënt (tussen 5,5 % en 18 %). Wordt verdeeld tussen werknemer en werkgever.

SOCIALE ZEKERHEID

De regering stelt zich tot doel de tewerkstellingsgraad met meer dan 5 % te doen stijgen. Om dit te doen, volgt er een structurele hervorming van de arbeidsmarkt door de sociale partners er bij te betrekken. Ze begint met het versterken van de aantrekkelijkheid van het werk door het verhogen van het verschil tussen de werkloosheidsuitkeringen en nettoloon.

Gezondheidszorg De overheid verlaagt de groeinorm : 3 2012 : op basis van globale jaarlijkse begrotingsdoelstelling 25,620 miljard euro 3 2013 : 2 % op basis van globale jaarlijkse begrotingsdoelstelling 2012

Er is een verhoging van de vrijgestelde quotiteit op lage en middelmatige inkomens : + 200 euro in 2013. De sociale partners zullen de verhoging van het interprofessionneel minimum brutosalaris onderzoeken, onder andere voor jongeren.

De regering hoopt de harmonisatie arbeiders/ bedienden voor 8 juli 2013 af te ronden "door de kosten voor de sociale zekerheid en voor de fiscus te neutraliseren". Ze wil een harmonisatie en vereenvoudiging van de paritaire comités.

De regering zal de flexibiliteit verhogen door de vereenvoudiging van de regels inzake tijdelijk werk, deeltijds werk en overwerk. Ze voorziet overleg tussen regering en sociale partners om de 38-urenweek te versoepelen, maar zonder verhoging van de globale arbeidsduur. De wet-Renault op de herstructureringen zal geëvalueerd worden. Als onderdeel van de bevordering van de gelijkheid op de arbeidsmarkt, is de regering ook van plan om de strijd tegen discriminatie bij de aanwerving op te voeren en de diversiteitsplannen in de bedrijven aan te moedigen. Omdat we weten dat dit nog geen realiteit is op het terrein, zal de regering een specifieke wet uitwerken over de loongelijkheid tussen vrouwen en mannen en de bedrijven zullen jaarlijks verslag moeten uitbrengen over hun genderneutraal verloningsbeleid.

VERLENGING VAN DE PENSIOENBONUS De verlenging van de pensioenbonus is een feit. De maatregel, die een stimulans is om mensen langer aan het werk te houden, liep af eind 2012. De bedoeling was om de maatregel te evalueren en, indien de pensioenbonus gunstig werd geëvalueerd, hem te verlengen. Door de val van de regering is de evaluatie er nooit gekomen en ontstond er onzekerheid omdat de maatregel afliep zonder dat er een vervolg voorzien was. Men vreesde dat mensen hun vervroegd pensioen zouden aanvragen om nog van de pensioenbonus te kunnen genieten, terwijl de maatregel eigenlijk bedoeld was om mensen langer aan het werk te houden. Om de rechtsonzekerheid tegen te gaan, besliste de regering in lopende zaken om de pensioenbonus met 1 jaar te verlengen. Daardoor kan wie ten laatste op 1 december 2013 met pensioen gaat en voldoet aan de voorwaarden, nog genieten van de pensioenbonus. Aan de voorwaarden om recht te hebben op de pensioenbonus, werd niks gewijzigd. Blijf je verder werken vanaf 1 januari van het jaar waarin je aan je 44ste loopbaanjaar begint of vanaf 1 januari van het jaar waarin je 62 jaar wordt, dan maak je aanspraak op de pensioenbonus. De pensioenbonus wordt niet toegekend voor de prestaties na de leeftijd van 65 jaar. Er is echter één uitzondering. Heb je op de leeftijd van 65 jaar nog geen 45 jaar beroepscarrière, dan wordt de periode waarin je aanspraak maakt op de pensioenbonus verlengd tot en met 31 december van het jaar waarin je 45 jaar tewerkstelling bereikt. De pensioenbonus bedraagt € 2,2082 per effectief gepresteerde dag. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen een rustpensioen (gezin of alleenV R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

staande) of een overlevingspensioen. Per kalenderjaar kunnen er maximum 30 dagen worden gelijkgesteld waarvoor je ook de pensioenbonus ontvangt. Voorbeeld Stel dat je op de leeftijd van 62 jaar beslist om nog 1 jaar voltijds verder te werken. 312 dagen maal € 2,2082 is € 688,94 pensioenbonus per jaar ofwel € 57,41 per maand dat je een extra pensioen ontvangt. Stel : in december 2012 word je 65 jaar. Je wil met pensioen gaan vanaf 1 januari 2013. Aangezien je na je 62 jaar nog verder hebt gewerkt, kom je in aanmerking voor de pensioenbonus. Je hebt recht op de pensioenbonus vanaf 1 januari van het jaar waarin je 62 jaar werd (vanaf 1 januari 2009) tot en met de laatste dag van de maand waarin je 65 jaar werd (31 december 2012). Ben je al die tijd voltijds blijven werken, dan leveren 2009, 2010, 2011 en 2012 elk 312 “bonusdagen” op. In totaal heb je dus 1.248 “bonusdagen”. De pensioenbonus bedraagt € 2,2082 per effectief gepresteerde dag. € 2,2082 maal 1.248 “bonusdagen” geeft een bonus van € 2.755,83 per jaar ofwel € 229,65 extra per maand. Werk je vanaf je 62 jaar halftijds, dan leveren 2009, 2010, 2011 en 2012 elk 156 “bonusdagen” op. Dit komt neer op een jaarlijkse bonus van € 1.377,92 ofwel € 114,83 per maand. De nieuwe regering Di Rupo I heeft beslist om de pensioenbonus te evalueren. De evaluatie moet vóór 1 december 2012 rond zijn en heeft als opzet het doel van de maatregel, aansporen tot langer werken, te versterken. Bij het ter perse gaan waren er nog niet meer details bekend. Wij houden je alvast op de hoogte. Evelien BLOEM

actualiteit

7

De liberalisering van de energiemarkt

MISLUKKING VOOR DE CONSUMENT De ACLVB vroeg aan het Onderzoeks- en Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties (OIVO) een studie te voeren over de evolutie van de energieprijzen in België. Het bevestigt wat we reeds vaststelden : de gas- en elektriciteitsprijzen zijn sneller gestegen dan de lonen.

W

We zeggen het reeds geruime tijd : de prijzen die consumenten betalen voor hun elektriciteit en gas zijn niet alleen abnormaal hoog, maar ze wegen steeds zwaarder door op het huishoudbudget. Van onze kant zou dit beschouwd kunnen worden als vakbondspropaganda, dus vertrouwden we het OIVO de missie toe om deze bewering aan te tonen.

Beter en goedkoper Voor de liberalisering van de markt werden de prijzen van gas en elektriciteit vastgelegd door de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (CREG) op basis van de evolutie van de productiekosten. Sinds de liberalisering zijn de verkoopprijzen die aan de consument aangerekend worden vrij. De liberalisering opgelegd door de Europese Commissie moest een betere toegang tot energie, een betere service evenals lagere prijzen voor de gebruikers bewerkstelligen als gevolg van de concurrentie die er zou komen doordat de ondernemingen de markt onder zichzelf gingen verdelen. Nu zijn de prijzen echter hoger.

sinds maart 2008 sneller gestegen dan de lonen. De gasprijs is op zijn beurt verdrievoudigd sedert 2007. In Wallonië zijn de prijzen die door de verschillende leveranciers sinds 2007 aangerekend worden hoger dan de gereguleerde prijzen. Sinds 2007 zijn de elektriciteitsprijzen meer dan twee keer sneller gestegen dan de lonen, volgens de verbruikte hoeveelheden. De gasprijzen zijn op hun beurt drie keer sneller gestegen dan de lonen. De liberalisering van de elektriciteitsmarkt was ongunstig voor de inwoners van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De elektriciteitsprijzen zijn over het algemeen twee keer sneller gestegen dan de lonen, terwijl de gasprijzen drie keer sneller stegen.

Goedkoper in het buitenland De gemiddelde prijs van elektriciteit in de buurlanden is veel goedkoper. Voor een gemiddeld gezin zijn de elektriciteitsprijzen tussen de 21 % en 57 % hoger in Vlaanderen tussen 26 % en 59 % hoger in Wallonië en tussen 22 % tot 57 % hoger in Brussel.

De redenen voor de mislukking Sneller dan de lonen Tussen juni 2006 en juni 2011 zijn de elektriciteitsprijzen bijna vier keer sneller gestegen dan de lonen over dezelfde periode. De gasprijzen zijn meer dan drie keer sneller gestegen dan de lonen over dezelfde periode. In Vlaanderen zijn de elektriciteitsprijzen

De liberalisering van deze sector was slecht voorbereid en aan geen van de voorwaarden die nodig waren voor succes was voldaan. Het nagenoeg ontbreken van echte concurrentie, er is alles aan gedaan zodat de consument niet in staat was om van leverancier te veranderen en er is een gebrek aan macht

bij de regulator. Bovendien zijn door de scheiding van producenten, transporteur (hoogspanningsleidingen) en distributeur de kosten van elke schakel in de keten gestegen en zijn er ook kosten voor het overbrengen van informatie. Vaak beschikken leveranciers die nieuw zijn op de Belgische markt over onvoldoende eigen productiecapaciteit en aangezien grensoverschrijdend transport beperkt is, zijn ze dan ook veroordeeld tot het inkopen van hun elektriciteit bij de oude bestaande leverancier. Zelfs op de elektriciteitsbeurs (Belpex). De complexiteit van de productie en de opstarttijd van centrales heeft geleid tot deelmarkten die tot kosten leiden die gerecupereerd worden bij de consument. Voor OIVO dienen de controlerende bevoegdheden van de toezichthouders versterkt te worden, zoniet ziet men de prijzen op een onrechtvaardige manier stijgen.

De volledige studie is te lezen op www.oivo-crioc.org/files/nl/6303nl.pdf

Vakantiegeld 2009 niet ontvangen ?

PERIODE OM KLACHT IN TE DIENEN BIJNA VERSTREKEN Uiterste datum voor het indienen van klachten in verband met het niet ontvangen vakantiegeld voor het vakantiejaar 2009. De Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie meldt dat op 1 januari 2012 geen klachten meer zullen aanvaard worden die betrekking hebben op het vakantiedienstjaar 2008 (vakantiejaar 2009). Het recht op vakantiegeld voor de betreffende periode is dan immers verjaard. Bent u arbeider en heeft u voor het vakantiedienstjaar 2008 nog geen vakantiegeld ontvangen, dan kan u voor 1 januari 2012 de verjaring stuiten door :

- een aangetekend schrijven te sturen naar de Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie, Elyzeese Veldenstraat 12, 1050 Brussel of naar het betrokken bijzonder vakantiefonds; - of door een betwisting in te dienen voor de hoven en rechtbanken tegen het betrokken vakantiefonds In de aangetekende zending moet u volgende gegevens zeker vermelden : - uw volledige identiteit, uw rijksregisternummer, of desnoods uw geboortedatum; - de naam, het adres en het RSZ-nummer van iedere werkgever bij wie u in 2008 arbeid heeft

verricht en waarvoor u nog geen vakantiegeld werd toegekend; - de begin- en einddatum van de tewerkstelling en van de gelijkstelbare inactiviteitsperiodes gedurende het jaar 2008. De gelijkstelbare periodes moeten worden gestaafd door een bijgevoegd bewijs of attest van het bevoegd organisme. Iedere tijdig ingediende stuiting van de verjaring zal worden onderzocht en het resultaat zal meegedeeld worden aan de betrokken werknemer.


2 0 1 1

8sociale

verkiezingen

WAAR, VOOR WIE EN WANNEER ? U zal het onder meer in Vrijuit al gemerkt hebben : de sociale verkiezingen naderen met rasse schreden. De komende maanden belichten we in deze rubriek stapsgewijs het verloop van de verkiezingsprocedure, de nieuwigheden en enkele bijzonderheden uit de rechtspraak. Deze verkiezingen betreffen de oprichting of vernieuwing van ongeveer 6.600 Comités voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) en 3.400 Ondernemingsraden (OR). De procedure van de sociale verkiezingen leidt doorgaans ook tot een brede waaier van betwistingen en gerechtelijke procedures voor de arbeidsrechtbanken over het ganse land : betwisting van de afbakening van de “technische bedrijfseenheid”, “leidinggevend personeel”, “kaderpersoneel”, geldigheid van kandidaturen, verbetering van de uitslag van de stemming, tot nietigheid van de kiesverrichting. Zo gaven de verkiezingen van 2008 aanleiding tot 510 rechtszaken in alle hoeken van het land.

Wie moet ze organiseren ? Ondernemingen die “gewoonlijk gemiddeld” ten minste honderd werknemers tewerkstellen, moeten een Ondernemingsraad oprichten of hernieuwen. Dat is ook zo voor de ondernemingen waar bij de sociale verkiezingen van 2008 een Raad werd opgericht of had moeten opgericht worden, voor zover zij nog steeds gewoonlijk gemiddeld ten minste vijftig werknemers tewerkstellen. Zij moeten dan wel geen afzonderlijke verkiezingen meer houden. Het mandaat in de Ondernemingsraad wordt uitgeoefend door de personeelsafgevaardigden die in het Comité werden verkozen. Ondernemingen die “gewoonlijk gemiddeld” ten minste vijftig werknemers tewerkstellen moeten een Comité oprichten. Het begrip “gewoonlijk gemiddeld” betekent dat eerst de gemiddelde tewerkstelling moet worden berekend. Pas als de drempel is overschreden, kan bijkomend nagekeken worden of deze “gemiddelde tewerkstelling” ook “gewoonlijk” is (Arb. Dendermonde 01/02/2008, AR 08/191/A en Arb. Antwerpen, 12/02/01, AR 363.813, doch anders : Arb. Bergen 03/03/2008, AR 08/276/A). Zowel de ondernemingen uit de private sector met handels- of industriële finaliteit als ondernemingen zonder winstoogmerk, zoals sociale diensten en gezondheidsdiensten, organiseren verkiezingen. Daarentegen worden geen sociale verkiezingen georganiseerd in overheidsinstellingen en in sommige economische overheidsbedrijven, zoals de NMBS, Belgacom en Bpost. En ja, ook in de vakbond zelf kiest het personeel zijn werknemersafgevaardigden in de Ondernemingsraad en het Comité. Wat als de werkgever de verkiezingsprocedure opstart en nadien, op dag X, tot de vaststelling komt dat dit niet hoefde, aangezien hij toch niet voldoet aan de minimale personeelssterkte ? Het Arbeidshof te Brussel besliste dat de werkgever gebonden blijft door zijn initiële beslissing en daarop niet eenzijdig kan terugkomen (Arbeidshof Brussel 26/09/2008, AR 50.814).

Onderneming als technische bedrijfseenheid (TBE) Op vandaag bestaan ondernemingen steeds meer uit netwerken van afzonderlijke juridische entiteiten die elk hun eigen activiteit hebben. Deze aparte entiteiten behalen veelal niet de tewerkstellingsdrempels, waardoor er – al dan niet zo bedoeld – geen sociale verkiezingen moeten worden georganiseerd. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

Om te vermijden dat zulke constructies worden opgezet met de bedoeling de verplichting tot het houden van verkiezingen te omzeilen, is het begrip “technische bedrijfseenheid” geïntroduceerd. Sociale verkiezingen moeten worden gehouden op het niveau van de technische bedrijfseenheid. In de meeste gevallen zal de definiëring van de TBE dezelfde zijn voor de Raad en het Comité, maar het is ook mogelijk dat ze verschillend is ten gevolge van de verschillende taken die aan de beide organen zijn toevertrouwd, bv. specifieke risico’s inzake veiligheid om tot opsplitsing van twee TBE’s te komen voor het preventiecomité (Arb. Gent, 01/02/2008, AR 08/72). De “TBE” komt niet noodzakelijk overeen met de juridische entiteit (nv, bvba, vzw,…). Sommige verschillende juridische entiteiten kunnen samengevoegd worden tot één onderneming. Of één juridische entiteit kan worden gesplitst in meerdere technische bedrijfseenheden, bv. de aparte vestigingen. Er is sprake van afzonderlijke technische bedrijfseenheden als er een economische en sociale autonomie kan worden aangetoond. Economische criteria die kunnen wijzen op zelfstandigheid zijn o.m. een eigen directie, een eigen raad van bestuur, een eigen boekhouding, verschillend logo, al dan niet op elkaar afgestemde activiteiten … Aparte gebouwen, verschillende uurregelingen, afwezigheid van gemeenschappelijke voorzieningen (bv. refter), verschil in taal, … wijzen dan weer op een sociale autonomie. Met een knipoog stelde de Arbeidsrechtbank Antwerpen dat het West-Vlaams en het Antwerps géén verschillende talen zijn … (Arb. Antwerpen, 02/02/2004, AR 363.608). Ook hier hebben de arbeidsrechtbanken, in geval van discussie, het laatste woord. De sociale criteria zijn in elk geval doorslaggevend, los van het bestaan van economische zelfstandigheid (Cass. 19/12/1983; Arb. Gent, 01/02/2008, AR 08/72). Meestal zal de juridische entiteit samenvallen met de technische bedrijfseenheid, maar er zijn nog andere scenario’s : k de verkiezingen worden gehouden op het niveau van de juridische entiteit. Dit slaat vooral op ondernemingen waarvan de verschillende technische bedrijfseenheden afzonderlijk niet, maar samen wel de vereiste personeelssterkte bereiken. k Samenvoeging van verschillende juridische entiteiten tot één TBE : als er aan de hand van de economische en sociale criteria kan worden aangetoond dat deze in werkelijkheid slechts één TBE vormen, zullen de verkiezingen enkel op dit niveau van de TBE doorgaan. De werknemers en de vakbonden kunnen onder bepaalde voorwaarden gebruikmaken van een “wettelijk vermoeden”. Het is dan aan de werkgever om het tegenbewijs te leveren. k Samenvoeging van verschillende TBE’s : wanneer een juridische entiteit uit verschillende TBE’s bestaat, die elk apart de tewerkstellingsdrempels niet bereiken, moeten die worden samengevoegd. Een andere mogelijkheid is dat die TBE’s worden samengevoegd bij een andere TBE die de drempel wèl heeft bereikt.

sociale verkiezingen

9

Wie is werknemer ? Elke persoon die is verbonden met een arbeids- of leerovereenkomst (arbeiders, bedienden, handelsvertegenwoordigers, telewerk, studenten, dienstencheques,…), is een werknemer. Onder meer ook de werklozen in opleiding, geplaatst bij de onderneming door de VDAB, FOREM of ACTIRIS, worden gelijkgesteld met werknemers. Ook de uitzendkrachten die geen vaste werknemer vervangen, tellen mee bij de gebruiker, dit is de onderneming die hen tewerkstelt, en niet bij het uitzendbureau. Uitzendkrachten die ingeschakeld werden om werknemers te vervangen die inhaalrust voor overuren opnamen of opleiding genoten, tellen mee, volgens de Arbeidsrechtbank te Brussel. Het ging immers niet om een schorsing van de uitvoering van de arbeidsovereenkomst (Arb. Brussel, 11/02/2008, AR 992/08).

Tewerkstellingsdrempel Die wordt berekend aan de hand van het aantal dagen waarop alle werknemers werden tewerkgesteld, volgens de aangifte in het Dimona-systeem gedurende de vier trimesters in het jaar 2011. Het aantal kalenderdagen tussen elke aangifte van indiensttreding en van uitdiensttreding in het Dimona-systeem wordt gedeeld door 365. Een werknemer die werd tewerkgesteld van 1 januari tot 31 december 2011 telt dus voor een breuk 365/365, dus een geheel. Een werknemer die, bijvoorbeeld, in dienst trad op 1 april 2011 en uit dienst trad op 25 april, telt voor een breuk van 25/365. De werknemers die met een vervangingsovereenkomst zijn tewerkgesteld worden niet in rekening gebracht. De vervangen persoon zelf wordt wel meegerekend, ondanks de schorsing van zijn arbeidsovereenkomst. Het gemiddelde van de uitzendkrachten (in zoverre die geen vaste werknemers vervangen waarvan de arbeidsovereenkomst is geschorst) wordt berekend door het aantal kalenderdagen van inschrijving in het bijzonder personeelsregister in het vierde trimester van 2011, te delen door 92. Bij de berekening van de drempel worden deeltijdse werknemers met een uurrooster van minder dan ¾ van een voltijdse tewerkstelling, slechts voor de helft meegeteld. De gewoonlijke gepresteerde arbeidsduur is bepalend en niet de in de arbeidsovereenkomst vastgestelde arbeidsduur.

Procedure Ten laatste 90 dagen voor de verkiezingen plaatsvinden, moet de werkgever een bericht uithangen (de wet spreekt van “aanplakken”) met de aankondiging van onder meer de datum (“dag Y”) en het tijdstip van de verkiezingen. Die dag van aanplakking wordt “dag X” genoemd. Hier komt de belangrijkste verandering voor naar aanleiding van de verkiezingen van 2012. De mogelijkheid werd gecreëerd om gegevens via elektronische weg door te geven en standaardformulieren worden in elektronische vorm ter beschikking gesteld op de website van de FOD-WASO (www.werk.belgie.be). Ook de zgn. “aanplakking” mag vervangen worden door het ter beschikking stellen van een elektronisch document, voor zover alle werknemers hiertoe tijdens hun normale werkuren toegang hebben. Ten laatste 60 dagen voor dag X moet de werkgever de Ondernemingsraad, het Comité (CPBW), of bij ontstentenis de Vakbondsafvaardiging, informeren in verband met de technische bedrijfseenheden of de wijzigingen ervan. Deze informatie betreft eveneens het aantal werknemers per categorie, de functies van het leidinggevend personeel en van de kaderleden. Als de ondernemingsorganen (nog) niet bestaan, worden de werknemers geïnformeerd door aanplakking.

De werkgever moet de werknemersvertegenwoordigers raadplegen over deze drie punten. Indien zij tussen de periode X-60 (lees : X min 60) en X-35 geen akkoord bereiken, beslist de werkgever autonoom uiterlijk op datum X-35. In geval van betwisting heeft finaal de arbeidsrechtbank het laatste woord.

Voorbeeld In een onderneming zijn de verkiezingen gepland op maandag 7 mei 2012. De dag van aanplakking, dag X, is dan dinsdag 7 februari. Indien er tussen de periode van vrijdag 9 december 2011 (= X-60) en dinsdag 3 januari 2012 (= X-35) geen akkoord kan bereikt worden over de omschrijving van de technische bedrijfseenheid, deelt de werkgever uiterlijk op 3 januari zijn beslissing mee. De werknemersorganisaties en de werknemers beschikken over de mogelijkheid beroep in te stellen bij de arbeidsrechtbank tegen deze beslissingen van de werkgever, uiterlijk op dinsdag 10 januari 2012 (X-28). Tijdstip van de sociale verkiezingen In normale omstandigheden zullen de sociale verkiezingen plaatsvinden in de periode van 7 tot en met 20 mei 2012. Toch kunnen ze uitzonderlijk ook buiten die periode plaatshebben : 3 als de verkiezingen door de rechtbank nietig worden verklaard; 3 zodra het aantal werknemersafgevaardigden kleiner is dan twee en er geen plaatsvervangers of niet verkozen kandidaten meer zijn om de vacante zetel in te vullen; 3 indien de procedure te laat werd ingezet door de werkgever; 3 wanneer betwistingen voor de arbeidsrechtbank een vertraging hebben veroorzaakt in de verkiezingsprocedure; 3 op verzoek van een werknemersorganisatie, wanneer de kiesverrichtingen werden onderbroken door staking van een meerderheid van de betrokken categorie arbeiders of bedienden of als 25 % van de betrokken categorie arbeiders of bedienden tijdelijk werkloos is. Erik MASSÉ V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

10 s o c i a l e

verkiezingen

LEIDINGGEVEND PERSONEEL EN KADERPERSONEEL In het kader van de sociale verkiezingen zijn de raadplegingen aan de gang over onder meer de functies van leidinggevend personeel en kaderpersoneel. Van 3 tot 16 januari 2012, afhankelijk van de datum van de verkiezingen, neemt de werkgever de vereiste beslissingen. De Ondernemingsraden en Comités voor Preventie en Bescherming op het Werk die zullen worden verkozen, zijn paritaire organen, samengesteld uit enerzijds het ondernemingshoofd en zijn vertegenwoordigers en anderzijds de werknemersvertegenwoordigers. Het ondernemingshoofd wijst de leden van zijn afvaardiging aan onder het leidinggevend personeel, terwijl de leden van de werknemersafvaardiging worden verkozen door de werknemers, na voordracht door de representatieve werknemersorganisaties en organisaties van kaderleden.

Kandidatenlijsten De kandidaten worden voorgedragen op verschillende lijsten die variëren naargelang het betrokken orgaan. Voor het Comité gaat het om drie lijsten : k de arbeiders; k de bedienden; k de jeugdige werknemers : voor zover de onderneming op de dag van de verkiezingen ten minste 25 werknemers tewerkstelt die jonger dan 25 jaar zullen zijn op de dag van de verkiezingen. Voor de Ondernemingsraad wordt daar een categorie aan toegevoegd : k de kaderleden, voor zover de onderneming ten minste 15 kaderleden tewerkstelt. Het is dus van belang af te bakenen wie bij het leidinggevend personeel behoort en wie zich kaderlid mag noemen. Immers, leidinggevenden kunnen zich niet kandidaat stellen en evenmin kunnen zij een stem uitbrengen op hun favoriete werknemers-kandidaten. Kaderleden kunnen zich, in die hoedanigheid, slechts kandidaat stellen onder bepaalde voorwaarden en enkel voor de Ondernemingsraad. Zij kunnen wèl kiezen.

Leidinggevend personeel : wie ? Behoren tot het “leidinggevend personeel” : k personen die belast zijn met het dagelijks beheer van de onderneming en die gemachtigd zijn om de werkgever te vertegenwoordigen en te verbinden (= niveau 1); k alsook de personeelsleden die onmiddellijk ondergeschikt zijn aan deze eerste categorie, voor zover zij eveneens opdrachten van dagelijks beheer vervullen (= niveau 2). Deze omschrijving geldt zowel voor de Ondernemingsraad als voor het Comité. De aanduiding van de functies mag dus niet verschillend zijn naargelang het om het ene of het andere orgaan gaat (Arb. Brussel, 05/02/2008). Onder “dagelijks beheer” verstaat men : de gehele of gedeeltelijke uitoefening van de beslissingsmacht van de werkgever (Hof van Cassatie 30/04/1984), het daadwerkelijk en voortdurend beheer van de onderneming. Bij het niveau 1 kan het gaan om één enkele V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

persoon, maar evengoed om een collectief orgaan dat op collegiale wijze de functie van werkgever uitoefent (Arb. Brussel 11/02/2008). Eventueel kunnen dat dus de leden van de raad van bestuur zijn (Cass. 17/10/1983), de leden van het directiecomité of leden van een coördinatiecomité (Cass. 24/04/1980), doch wel op voorwaarde dat de besluitvorming collegiaal (één persoon, één stem) gebeurt. Dit is van belang om te weten of dit orgaan wel degelijk één hiërarchisch niveau uitmaakt, dan wel of het bestaat uit verschillende niveaus (Arb. Brussel, 11/02/2008). Het is niet vereist dat de personen van het niveau 1 deel uitmaken van het personeelsbestand (Arb. Bergen 24/02/2000). Het niveau 2 bestaat uit de personeelsleden die onmiddellijk ondergeschikt zijn aan “niveau 1”. Ook deze personen moeten opdrachten uitvoeren die behoren tot het dagelijks bestuur. De term “onmiddellijk” impliceert het ontbreken van elke tussenschakel tussen het personeelslid en de personen van niveau 1. Daaruit volgt dat de verdeling van de taken van het dagelijks beheer niet tot gevolg mag hebben dat meer dan twee niveaus van de personeelsstructuur van de onderneming in aanmerking komen (Cass. 17/10/1983). Zo moeten, als de functies van algemeen directeur enerzijds en van financieel, productie- en commercieel directeur anderzijds, de twee functieniveaus uitmaken, de functies die een derde niveau vormen (hoofdboekhouder, personeelsverantwoordelijke), uit de groep van het leidinggevend personeel worden gehaald. Zij werden gevoegd bij het kaderpersoneel (Arb. Brussel, 09/02/2000). De bepaling van het leidinggevend personeel kan slechts gebeuren door rekening te houden met de werkelijk uitgeoefende functies. De rechtspraak beschouwt onder meer de toegekende titel, het bezit van een bepaald diploma of de hoogte van het loon niet als doorslaggevend (Arb. Brussel, 14/02/2000). Ook het organigram is niet bepalend, omdat het eenzijdig van de werkgever uitgaat, maar het kan wel een aanwijzing zijn van het belang en de rang van de functie (Arb. Charleroi 08/02/2008). En hoeft het gezegd dat ook het gevoel van sommige werknemers dat zij tot het leidinggevend personeel behoren, of de perceptie van anderen ten opzichte van die personen, van geen belang zijn ?

Leidinggevend personeel : belang De leidinggevende personeelsleden worden in aanmerking genomen voor de berekening van de personeelssterkte om te bepalen of de verkiezingsdrempel van 100 of 50 personeelsleden werd bereikt, vereist voor de oprichting van een Ondernemingsraad of Comité. Dit is ook het geval voor de toekenning en verdeling van bijkomende mandaten ingeval van een afzonderlijke vertegenwoordiging van het kaderpersoneel. De leidinggevende personeelsleden kunnen zetelen in de Ondernemingsraad of het Comité als werkgeversafgevaardigde, als ze daartoe door hun werkgever worden aangeduid.

sociale verkiezingen

Kaderleden : wie ? Kaderleden zijn noodzakelijk bedienden; arbeiders komen dus niet in aanmerking. Zij mogen geen deel uitmaken van het leidinggevend personeel. Ze moeten een hogere functie uitoefenen en hun functie moet voorbehouden zijn aan de houder van een diploma van het hoger onderwijs of een evenwaardige beroepservaring. Het gaat dus om personeelsleden die beschikken over een zekere machtsdelegatie van de werkgever, met initiatiefrecht en gezag over personeel of die prestaties leveren met een zekere zelfstandigheid met initiatiefrecht (Arb. Brussel 01/02/2008). Kaderleden krijgen een afzonderlijke vertegenwoordiging in de Ondernemingsraad voor zover er minstens 15 kaderleden in de Ondernemingsraad zijn tewerkgesteld. Het leidinggevend personeel wordt niet in aanmerking genomen bij de bepaling van deze drempel (wel in een latere fase bij de bepaling van het aantal mandaten). In het Comité is geen aparte vertegenwoordiging mogelijk. Ondernemingen die enkel verplicht zijn om een Comité voor Preventie en Bescherming op te richten, hoeven dus geen rekening te houden met deze categorie.

Kaderleden : criteria In praktijk zal worden rekening gehouden met verscheidenheid van elke onderneming en de werkelijke taken die door de werknemer worden uitgeoefend. Elk ander criterium wordt door de rechtspraak als niet relevant beschouwd : 3 de functieclassificatie en het barema (Arb. Charleroi 08/02/2008) ; 3 de toegekende titel (Arb. Kortrijk 11/02/2004) ; het enkele feit houder te zijn van een bepaald diploma en lid te zijn van een beroepsvereniging voor kaderleden (Arb. Turnhout 10/05/1995) ; 3 de anciënniteit in de functie (Arb. Nijvel 06/02/04) ;

11

3 de toekenning van een bedrijfswagen, een hoog loon, een productiviteitsbonus en de medewerking van een secretaresse (Arb. Brussel 08/02/04).

Niet akkoord ? Uiterlijk op dag X-60 moet de werkgever aan alle werknemers, maar daarnaast ook aan de Ondernemingsraad, het Comité, of bij ontstentenis daarvan aan de Vakbondsafvaardiging, de eerste schriftelijke informatie verstrekken over de leidinggevende personeelsleden en de kaderleden, als volgt : 3 de lijst met deze functies : hierin worden de benaming en de inhoud van deze functies verduidelijkt; 3 de indicatieve lijsten : dit is de lijst met de namen van de personeelsleden die deze functies binnen het bedrijf uitoefenen. Tegen deze informatieverstrekking op zich is geen beroep mogelijk (Arb. Namen, 11/02/2000). Tussen dag X-60 en dag X-35 raadpleegt de werkgever dan de Raad, het Comité of, bij gebrek daaraan, de Vakbondsafvaardiging, over deze lijsten. Het resultaat van deze raadpleging is niet bindend voor de werkgever. Op dag X-35 moet de werkgever dan zijn definitieve standpunt schriftelijk bekendmaken. De mogelijkheid bestaat om tegen deze beslissing over de functies (niet de indicatieve lijst van namen) beroep in te stellen bij de arbeidsrechtbank, doch de termijn daarvoor is zeer kort, namelijk zeven dagen, tot X-28. De bewijslast ligt bij de eisende partijen, dus de betrokken werknemers of vakbonden. Wordt er geen of laattijdig beroep ingesteld, dan kan geen discussie meer gevoerd worden over de functies van het leidinggevend personeel en kaderpersoneel (Arb. Brussel, 06/03/2008). Erik MASSÉ


2 0 1 1

12 b e d r i j v i g

BNP Paribas Fortis

DE DIRECTIE WIL HET JAARLIJKS BASISSALARIS VERLAGEN De directie van BNP Paribas Fortis is van mening dat de operationele kosten te hoog zijn. Ze probeert een plan op te leggen dat tientallen miljoenen euro's aan het personeel zal kosten. De ACLVB-afgevaardigden bij BNP Paribas hebben besloten om het plan dat de naam Initiatief 2014 meekreeg, unaniem te verwerpen. Dat plan voorziet dat het personeel 3 % van zijn vast loon zou afstaan in ruil voor een ‘relatieve’ werkzekerheid tot in 2016. Met het plan zou de directie jaarlijks 50 miljoen euro kunnen besparen door gebruik te maken van alle zijpoortjes uit het fiscaal en sociaal recht, om zo het koopkrachtverlies van haar bedienden te beperken.

D

De ACLVB is niet te spreken over het feit dat BNP Paribas Fortis de besparingen die ze zelf moet uitvoeren op het vlak van haar werking, wil laten dragen door de belastingbetaler, temeer daar het om een financieel gezonde bank gaat. Aanvankelijk zou ieder personeelslid ongeveer 40 % (3% van het jaarinkomen) van zijn 13de maand moeten inleveren. Nochtans voorziet de sectorale cao in de betaling van een volledige 13de maand aan alle werknemers van de banken. De directie is dan ook gedwongen om goocheltrucjes uit te voeren om haar doel te bereiken : ze zullen geen 3 % afhouden van de 13de maand, maar men zal het maandelijkse basissalaris met 3 % verminderen ... De 3 % van de 13de maand zullen maandelijks aan iedereen betaald worden, zodat het maandelijkse netto min of meer hetzelfde blijft! Dat betekent dat het loon van de werknemers verminderd wordt met 3 % en dat dat aan BNP Paribas Fortis wordt "geschonken" en dat het eind december 2011 de laatste keer zal zijn dat de 13de maand zal betaald worden zoals de werknemers het altijd gekend hebben.

Compensaties De directie belooft dat de nettostijging van het variabel loon het verlies van 3 % van het vast loon zal compenseren. Hier moet toch een nuance aangebracht worden. De HR-afdeling heeft een programma ontwikkeld om de nieuwe salarissen te berekenen. In de ramingen neemt het een verhoging van de V R I J U I T / D E C E M B E R

maaltijdcheques met 1 euro op. Dit is de omzetting van een sectorale netto premie van 200 euro die sowieso had moeten betaald worden ! Daarnaast kan het verlies van het vast loon enkel gecompenseerd worden als elke component van de variabele vergoeding daadwerkelijk uitbetaald wordt, dat wil zeggen indien aan de voorwaarden van cao nr. 90 wordt voldaan en er winst is en indien de mogelijkheden om loon dat niet belast wordt nog steeds van toepassing zijn.

Geen garantie "De werkgelegenheid kan op termijn enkel gegarandeerd worden door middel van een vermindering van de lonen van alle werknemers". De afgevaardigden van de Liberale Vakbond zullen nooit hun handtekeningen zetten onder een cao met dergelijke zinsnede in een van de meest succesvolle bedrijven in Europa ! De directie doet ook de toezegging dat voor 2014 geen nieuwe loonsvermindering zal worden doorgevoerd. Over welke werkzekerheid spreken we ? Het behoud van het aantal werkplaatsen ? Neen. Om het aantal werknemers te behouden ? Neen. De zekerheid om niet ontslagen te worden ? Ook niet neen ! Het gaat slechts over de belofte om een toeslag van 25 % te betalen op de opzeggingsvergoeding bij ontslag.

Tegenvoorstellen Ten overstaan van de weigering van de Liberale

2 0 1 1

Vakbond om de overeenkomsten van het plan Initiatief 2014 te ondertekenen, heeft de directie de ACLVB-afgevaardigden uitgesloten uit elke discussie en van informatie over dit onderwerp. Ze blijft dit plan dus verder uitwerken met de twee andere vakbonden. Sedert maart 2011 had de ACLVB drie voorwaarden gesteld voor haar deelname aan het "Initiatief 2014" : geen inbreuk op het vaste salaris, de bevestiging van de conformiteit van alle cao's (opgevat als een geheel en niet elk afzonderlijk) van dit plan door de verschillende fiscale en sociale overheden en de garantie om hetzelfde nettoloon te hebben in geval van niet-betaling van cao nr. 90 en/of de winstverdeling. De Liberale Vakbond heeft tegenvoorstellen gedaan. Is het aanvaardbaar om inspanningen van het personeel te eisen, terwijl BNP Paribas honderden externe werknemers telt van 800 euro per dag ? Het is niet aan het personeel om allerlei vormen van verspilling te financieren die de directie niet afschaft omwille van allerlei goede en slechte redenen ! Ten slotte is de Liberale Vakbond van mening dat het volstrekt ontoereikend en weinig moreel is dat een bank in goede financiële gezondheid haar belangrijkste aandeelhouder, de Staat, belast met een paar miljoen aan jaarlijkse besparingen, waarbij gebruik gemaakt wordt van alle trucs van het sociaal en fiscaal recht. Is de zin voor bepaalde waarden definitief verloren ?

bedrijvig

13

L’Oréal

CAO-ONDERHANDELINGEN BLIJVEN GEBLOKKEERD Zoals elke twee jaar zijn de vakbondsvertegenwoordigers onderhandelingen gestart omtrent de gevolgen van het interprofessioneel akkoord en de toepassing ervan op bedrijfsvlak. U weet dat de regering ervoor heeft gezorgd dat er een nationale loonnorm van 0,3 % voor de jaren 2011 en 2012 werd vastgelegd. Dit betekent dat in bijna alle sectoren en alle bedrijven de lonen zullen toenemen met 0,3 % benevens de index.

C

Concreet dienen de sectoren en bedrijven deze wetgeving in praktijk om te zetten en eventueel te amenderen/verbeteren. Als vakbonden hebben wij aldus een eisenbundel bij L’Oréal neergelegd en verdedigd. De onderhandelingen zijn echter vastgelopen op volgende punten : 3 L’Oréal weigert de 0,3 % toe te passen op alle personeelsleden en wil dit enkel toekennen aan de 80 gebaremiseerde bedienden. Dit door zich te schuilen achter het feit dat de sector de kaderleden en vertegenwoordigers niet heeft opgenomen in de sectorale onderhandelingen. Wij vinden het onaanvaardbaar dat in een bedrijf waar 80 % van het personeel vertegenwoordigers en kaders zijn, er geen collectief minimumkader wordt besproken en overeengekomen. Op deze wijze kan L’Oréal bepaalde individuen blijven bevoordelen en anderen laten stagneren en dus afstraffen ten opzichte van de algehele Belgische werknemerspopulatie. 3 L’Oréal wil voor alle bedienden de DKV-verzekering volledig gratis maken. Het spreekt voor zich dat ook dit punt niet van toepassing is voor de kaderleden en vertegenwoordigers. L’Oréal eist daarenboven dat zij volledig instaat voor de DKV-verzekering en dit zonder enige tussenkomst van het personeel ! De vakorganisaties vinden het goed dat de DKV-verzekering voor het grootste deel wordt gedragen door L’Oréal, maar eist dat er ten minste 1 euro per maand wordt tussengekomen door elk individueel personeelslid. Dat is de enige wettelijke garantie die ervoor zorgt dat de werkgever niet eigenhandig kan veranderen van ver-

zekeringsmaatschappij (hier DKV) en opgenomen voordelen (hier de meest volledige hospitalisatieverzekering). Wij vinden het unfair dat de werkgever daarbij duidelijk stelt dat die inderdaad van plan is om veranderingen door te voeren op vlak van deze hospitalisatieverzekering waar daarenboven vrijwillig door 2/3 van het personeel is op ingeschreven ! 3 Verbetering van de brugpensioenregeling. L’Oréal wil hier een bijpassing voor toekennen van 9 euro bruto per maand … 3 Een minimale premiegarantie door L’Oréal indien de winstparticipatie niet op groepsniveau wordt beslist, is een onbespreekbaar gegeven … 3 Wij, werknemersvertegenwoordigers, vinden dat de werkgever op een afdoende wijze tegemoet moet komen aan de terechte eisen van het personeel. Verder willen wij weten in welke richting de werknemers willen dat wij verdergaan. Het minimaal kader dat wij hierboven hebben uiteengezet is een bewijs dat wij verantwoordelijke sociale partners zijn en rekening houden met de moeilijke tijden. Wij vragen alle personeelsleden, ongeacht hun functie in het bedrijf, ons de nodige input te geven zodat L’Oréal overtuigd wordt van een minimaal respect voor al haar werknemers. Frédéric DE CLERCK V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

14 b e d r i j v i g SMALS

VOORUITGAAN OM ZWAARDER DOOR TE WEGEN IN DE SOCIALE DIALOOG

ze intussen ook al een duidelijker standpunt durven innemen. De ACLVB-afgevaardigden hebben bijvoorbeeld de herziening van het pensioenplan moeten weigeren omdat er geen voordelen inzaten voor het personeel. Ze hebben ook begrepen dat hetgeen de kracht van een vakbondsactie bepaalt, de solidariteit tussen de personeelsleden is.

Samen de schouders eronder Het is door er samen de schouders onder te zetten en hun eisen toe te vertrouwen aan een gemotiveerde ploeg, dat de bedienden die de wacht verzekeren een verbetering van hun arbeidsvoorwaarden hebben bereikt. Voorbeeld van een toepassing : Orgadon is de gegevensbank van orgaandonoren die de transplantatiecoördinatoren van diverse Belgische ziekenhuizen kunnen consulteren op gelijk welk ogenblik. Bij SMALS staan informatici klaar om 24 uur op 24 tussen te komen en eventuele gebreken aan het systeem te verhelpen. Het zijn allen vrijwilligers die sinds talrijke jaren financiële compensaties en recup vroegen voor die oncomfortabele arbeidsomstandigheden, wat ze dus uiteindelijk verkregen hebben.

Steun van de basis ”Vooraleer een belangrijke beslissing wordt genomen, vergaderen we met onze leden”, verduidelijkt Fabrice Lejeune. “Beter dan een raadpleging per email laat die werkwijze ons toe om een dossier in detail uit te leggen en de vragen te beantwoorden; het is een oefening in democratie die veel energie vergt, maar eens het personeel achter ons staat, zijn we sterker om te gaan onderhandelen.” De ACLVB-ploeg streeft naar uitbreiding, maar met behoud van dezelfde harmonie. Hij heeft zijn eigen intern tuchtreglement bedacht opdat elke nieuwe kandidaat de spelregels zou kennen en in dezelfde geest zou deelnemen aan de debatten en toch zijn ideeën zou aandragen. Fabrice Lejeune, Patrick Bodart, Emmanuel Fivet en Bestendig Secretaris Michaël Dufrane. De ploeg hangt hecht aan elkaar door eenzelfde ingesteldheid : echt onderhandelen met een duidelijk mandaat van de leden. Yves Olemans en Arnold Coppieters ontbreken op de foto.

Om je eisen ingang te laten vinden, moet je een goed resultaat neerzetten bij de sociale verkiezingen, veel leden hebben en het lot van het personeel willen verbeteren, in plaats van passief aan te nemen wat de directie voorstelt. Dat is het succesrecept van de ACLVB-afgevaardigden bij SMALS. Om meer door te wegen in het overleg, willen ze hun score bij de sociale verkiezingen nog verbeteren. ”Vergeet niet dat u slechts 22 % van het personeel vertegenwoordigt”. Die opmerking had de directie niet moeten maken aan het adres van Fabrice Lejeune. Ze scherpte nog meer zijn wil aan om de score van ACLVB bij de volgende sociale verkiezingen te verbeteren. “22 % behalen, dat was al een zeer goed resultaat in 2008”, zo analyseert hij. “Voor een eerste deelname moesten we nog alles bewijzen. Onze collega’s hebben vertrouwen in ons gesteld door ons twee zetels toe te kennen in de OR en het CPBW”. Dankzij hun mandaten in de OR, het CPBW en de SD hebben Fabrice Lejeune, Patrick Bodart, Emmanuel Fivet, Arnold Coppieters en Yves Olemans hun stem kunnen laten horen in de sociale dialoog bij SMALS. V R I J U I T / D E C E M B E R

Echt onderhandelen ”Wat ons syndicaal engagement pas echt heeft aangewakkerd was de cao 2006”, herinnert Patrick Bodart zich. “Die stak slecht in mekaar, want was slecht bedongen en op schandalige wijze bij het personeel verdedigd door de afgevaardigden van de twee andere vakbonden; we waren in alle staten. Er zijn mensen die roepen en niets doen, maar wij hebben beslist om te handelen.” Meer was niet nodig opdat 6 kandidaten een ACLVB-lijst zouden vormen met een gemeenschappelijk doel : echt onderhandelen in plaats van alles te accepteren wat de directie voorstelt. Aanvankelijk was het samenwerken met de afgevaardigden van de andere twee vakbonden niet vanzelfsprekend, daar waar

2 0 1 1

IT MANAGEMENT SMALS is een vzw die de organismen van de sociale sector en de sector van de gezondheidszorgen (RSZ, RIZIV, HZIV, …) en diverse openbare diensten (Financiën, Mobiliteit, Buitenlandse Zaken, …) ondersteunt in hun informaticabeheer. Die structuur werd gecreeerd om aan de IT-specialisten meer aantrekkelijke loonsvoorwaarden te kunnen voorstellen dan in het openbaar ambt. Op de 1.700 personeelsleden werken er 1.200 in de IT en 500 in de administratieve diensten. “Die laatsten worden enigszins verwaarloosd”, stelt Fabrice Lejeune vast. “Ik vergeet niet dat ik zelf een administratief medewerker was vooraleer ik in avondles het diploma van informaticus heb behaald en ik zal me blijven inzetten om de loonkloof waarvan ze het slachtoffer zijn te verkleinen. Want ze zijn evenzeer onmisbaar voor een goede werking van het bedrijf”.

dossier

15

EINDEJAARSPREMIE EEN WELKOM EXTRAATJE

N

Of het nu is om de eindejaarsgeschenken mee te betalen of om het spaarvarken wat te spijzen, de eindejaarspremie betekent voor velen een welkom extraatje. Maar niet iedereen valt in de prijzen. Bovendien vloeit een deel van de eindejaarspremie naar de RSZ en de fiscus.

iet alle werknemers uit de privésector hebben recht op een eindejaarspremie. Het toekennen van de eindejaarspremie en het bedrag ervan kunnen door meerdere rechtsbronnen bepaald worden : een cao afgesloten in een paritair (sub)comité, een ondernemings-cao, het arbeidsreglement of een clausule in de individuele arbeidsovereenkomst.

Gebruik Aan deze lijst kan ook de eindejaarspremie die voortvloeit uit een gebruik worden toegevoegd. In een onderneming die gewoonlijk een som geld betaalt aan zijn werknemers bij het einde van het jaar wordt de eindejaarspremie een soort van verworven recht. Er dient dan wel aan 3 voorwaarden voldaan te zijn. Het voordeel moet algemeen zijn in die zin dat het wordt toegekend aan alle werknemers die zich in dezelfde situatie bevinden. Indien het voordeel slechts wordt toegekend aan de meerderheid van het personeel kan er geen sprake zijn zich hierop te baseren om de betaling van een eindejaarspremie te kunnen eisen. Daarnaast moeten de berekeningsmodaliteiten jaar na jaar dezelfde zijn. Tot slot moet het toegekende voordeel ook een permanent karakter hebben. Dat wil zeggen dat het gedurende een voldoende lange tijd wordt toegekend.

Verschillen per sector Indien de betaling van de eindejaarspremie gebeurt op basis van een collectieve arbeidsovereenkomst die op gelijk welk niveau is afgesloten, ingeschreven is in het arbeidsreglement of in de individuele arbeidsovereenkomst, dan bepaalt de tekst in kwestie ook de berekenings- en betalingsmodaliteiten. Meestal gaat het initiatief uit van onderhandelaars op het sectorale niveau (chemie, metaal, bouw, …). De verscheidenheid aan sectoren zorgt ervoor dat het bedrag en de toekenningsmodaliteiten sterk verschillen naargelang de bedrijfstak waarin de werknemer actief is. Uw plaatselijk secretariaat kan u de nodige inlichtingen geven over de voorwaarden die in uw sector van toepassing zijn.

Op het einde van het jaar Over het algemeen ontvangt de werknemer zijn eindejaarspremie op hetzelfde ogenblik als van zijn loon van december, dat is evenwel niet verplicht. In de meeste gevallen is het bedrag ervan gelijk aan een percentage van het jaarloon of gelijkwaardig aan een aantal werkuren. Wat gebeurt er dan als de werknemer in de loop van het jaar vertrekt of als hij in dienst treedt na 1 januari ? Tenzij anders bepaald, komt de uitgekeerde eindejaarspremie overeen met de duur van de prestaties die in de loop van dat jaar geleverd werden. Zo kunnen afwezigheidperiodes ook leiden tot een vermindering van het premiebedrag. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

16 d o s s i e r Proportioneel De juristen hebben zich lange tijd de vraag gesteld of iemand die een onderneming heeft verlaten op het moment van de uitbetaling ook recht zou hebben op een deel van zijn eindejaarspremie. Omdat de eindejaarspremie deel uitmaakt van de verloning, is die proportioneel verworven met de door de werknemer geleverde prestaties tijdens dat jaar. De werknemer die de onderneming verlaat eind juni, zal dus de helft van zijn dertiende maand moeten ontvangen bij de afrekening aan het einde van het contract. We moeten vaststellen dat de cao’s slechts een pro rata toekenning van de premie voorzien indien de werknemer ontslagen is met inachtneming van een opzeggingstermijn of met betaling van een verbrekingsvergoeding. In het algemeen verliest de werknemer dus het recht op een eindejaarspremie indien hij ontslagen werd voor een zware fout, indien hij zelf een einde stelde aan de overeenkomst of indien het contract ten einde kwam in onderling overleg of door overmacht.

RSZ-bijdrage en bedrijfsvoorheffing De eindejaarspremie maakt deel uit van het loon en wordt dus verminderd met de klassieke socialezekerheidsbijdragen (13,07 %). Ze speelt ook een rol in de berekening van de verbrekingsvergoeding en in het bepalen van de opzeggingstermijn omdat ermee rekening gehouden wordt om het jaarloon van de werknemer te berekenen. De fiscus laat deze kans evenmin onbenut om de staatskist te spijzen. Dat betekent dat na die eerste afhouding van 13,07 % op uw eindejaarspremie, de werkgever ook nog bedrijfsvoorheffing zal moeten afnemen van het resterende bedrag. Het percentage voorheffing hangt af van de belastbare jaarbezoldiging, met andere woorden de som van alle lonen die u in de loop van het jaar verdiend hebt, na aftrek van de RSZ-bijdragen. (Zie tabel 1) TABEL 1 : TARIEVEN BEDRIJFSVOORHEFFING BRUTOJAARBEZOLDIGING EINDEJAARSPREMIE tot € 6.805,00 0,00 % € 6.805,01 - € 8.395,00 23,22 % € 8.395,01 - € 10.380,00 25,23 % € 10.380,01 - € 12.275,00 30,28 % € 12.275,01 - € 14.255,00 35,33 % € 14.255,01 - € 16.240,00 38,36 % € 16.240,01 - € 20.165,00 40,38 % € 20.165,01 - € 22.145,00 43,41 % € 22.145,01 - € 30.095,00 46,44 % € 30.095,01 - € 40.030,00 51,48 % Meer dan € 40.030,00 53,50 %

Vrijstelling en vermindering Voor werknemers met kinderen ten laste is er geen enkele bedrijfsvoorheffing verV R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

schuldigd op de eindejaarspremie als het belastbaar jaarinkomen niet hoger ligt dan de bedragen in tabel 2. Deze belastingvrijstelling geldt tot beloop van het verschil tussen het grensbedrag in kwestie en het verdiende belastbaar jaarloon. TABEL 2 : VRIJSTELLING WEGENS KINDERLAST AANTAL KINDEREN TEN LASTE (1) GRENSBEDRAG 1 € 8.846 2 € 11.251 3 € 15.945 4 € 21.102 5 € 26.225 6 € 31.349 7 € 36.473 8 € 41.597 9 € 46.720 10 € 51.844 11 € 56.968 12 € 62.020 (1) Het gehandicapte kind ten laste telt voor twee.

Buiten deze vrijstelling kan u genieten van een vermindering van uw bedrijfsvoorheffing als u tot 5 kinderen ten laste hebt. In tabel 3 staat het maximumloon dat u mag verdienen (volgens het aantal kinderen ten laste) om van die vermindering te kunnen genieten en het overeenstemmende verminderingspercentage. TABEL 3 : VERMINDERING WEGENS KINDERLAST AANTAL PERCENTAGE GRENSBEDRAG KINDEREN VERMINDERING BRUTOJAARTEN LASTE(1) LOON 1 7,5 % € 19.870 2 20 % € 19.870 3 35 % € 21.860 4 55 % € 25.835 5 75 % € 27.825 (1) Het gehandicapte kind ten laste telt voor twee.

De eindejaarspremies die in één keer betaald worden en die afhangen van prestaties die betaalbaar zijn per stuk of per taak, worden steeds verminderd met 16,15 % bedrijfsvoorheffing. Hierop gelden geen verminderingen.

2° rekening houdend met dit jaarbelastbaar bedrag, kan men het percentage bepalen van de eerste tabel van de schijf waaronder het jaarbedrag valt. Concreet komt 2.173,25 euro x 12 = 26.079 overeen met de loonschijf waarop de afhouding van 46,44 % van toepassing is. 3° In bepaalde gevallen bij lagere lonen en bij kinderen ten laste is een eventuele vrijstelling wegens kinderlast mogelijk. Men gaat dan als volgt tewerk. Voor de vrijstelling moet men teruggrijpen naar tabel nr. 2. Aangezien het belastbaar jaarinkomen (€ 26.079) lager ligt dan het grensbedrag voor iemand met 5 kinderen ten laste (tabel 2 : € 26.225), kan de begunstigde genieten van een vrijstelling van de bedrijfsvoorheffing en dit voor een bedrag gelijk aan het verschil tussen beide cijfers : € 26.225 – € 26.079 = € 146. De belastbare premie bedraagt dus : € 2.173,25 – € 146 = € 2.027,25. Het belastbare jaarloon (€ 26.079) situeert zich tussen € 22.145,01 en € 30.095. Dat komt overeen met een bedrijfsvoorheffing van 46,44 % (tabel 1). De afhouding bedraagt dan ook € 2.027,25 x 46,44 % = € 941,45. Het belastbaar jaarloon (€ 26.079) ligt bovendien onder het plafond dat overeenkomt met 5 kinderen ten laste om in aanmerking te komen voor een vermindering van de bedrijfsvoorheffing (tabel 3 : € 27.825). Het bedrag van de bedrijfsvoorheffing wordt dan ook verminderd met 75 % of € 706,08 (of 75 % x € 941,45) De definitieve afhouding bedraagt dan ook € 235,37 (of € 941,45 – € 706,08). In dit voorbeeld bedraagt de netto-eindejaarspremie dan ook : € 2.173,25 - € 235,37 = € 1.937,88

Voorbeelden

2.Zelfde voorbeeld maar zonder kinderlast - belastbare premie € 2.173,25 - geen vrijstelling - bedrijfsvoorheffing € 2.173,25 x 46,44 % = € 1.009,25 - geen vermindering want geen kinderlast - netto eindejaarspremie €1.164

1. Voor de berekening van de in te houden bedrijfsvoorheffing moet men als volgt tewerk gaan : 1° men moet eerst het jaarbedrag van de normale bruto belastbare bezoldiging bepalen. Dit is het brutojaarloon zonder rekening te houden met de eindejaarspremie of het dubbel vakantiegeld onder aftrek van de RSZ-bijdragen van 13,07 % op het brutoloon voor een bediende en op een verhoogd brutoloon van 108 % voor een arbeider. Voor een eindejaarspremie van een bediende ten bedrage van 2.500 euro is het belastbaar bedrag gelijk aan 2.173,25 euro.

Een ander voorbeeld waarbij een bediende 3 kinderen ten laste heeft met een eindejaarspremie van 2.000 euro bruto (gelijk aan een maandloon) geeft de volgende nettoberekening. 2.000 euro – 261,13 euro RSZ-bijdragen = 1.738,60 euro belastbaar bedrag. Het jaarbelastbaar bedraagt : 20.863,20 euro. Het percentage van de exceptionele voorheffing bedraagt 43,41 %, overeenstemmend met de schijf van 20.165,01 tot 22.145,00 euro (tabel 1).

dossier Een vergelijking van zijn jaarbedrag met het grensbedrag van tabel 2 voor 3 kinderen ten laste, maakt dat hij geen vrijstelling op de bedrijfsvoorheffing krijgt, vermits zijn jaarbedrag van 20.863,20 euro hoger ligt dan het grensbedrag van 15.945 euro. Hij krijgt wel een vermindering op de bedrijfsvoorheffing van 35 % (zie tabel 3) aangezien hij onder het grensbedrag voor 3 kinderen valt van 21.860 euro. Dit geeft 35 % van 754,72 euro = 264,15 euro. De bedrijfsvoorheffing bedraagt dan : € 754,72 – € 264,15 = € 490,57. In dit geval bedraagt de netto eindejaarspremie : € 1.738,6 – € 490,57 = € 1.248,03.

Premie en beslag Is er beslag op het loon, dan geldt dat ook voor de eindejaarspremie. Dezelfde regels als voor de gewone bezoldiging worden toegepast (bedragen geldig sinds 1-01-2011). NETTOMAANDINKOMEN € 0 > € 1.003 € 1.003,01 > € 1.077 € 1.077,01 > € 1.188 € 1.188,01 > € 1.300 + € 1.300

GEDEELTE MAXIMUM BESLAG BESLAG 0 €0 20 % € 14,80 30 % € 33,30 40 % € 44,80 Nettobedrag boven € 1.300

Indien de eindejaarspremie begin 2012 betaald wordt, dient er rekening gehouden te worden met nieuwe grensbedragen voor het loonbeslag. De grensbedragen vindt u in de volgende editie van Vrijuit. Voor het toepassen van deze grenzen moet men rekening houden met alle inkomsten die de werknemer in een bepaalde maand geniet. Dit heeft tot gevolg dat de eindejaarspremie integraal of grotendeels vatbaar is voor beslag.

Vrijgevigheid of gebruik Zoals elders uiteengezet, heeft een werknemer recht op een eindejaarspremie voor zover hij zich kan beroepen op een collectieve of individuele arbeidsovereenkomst, het arbeidsreglement of het gebruik. Het gebeurt dat de werkgever op vrijwillige basis een eindejaarspremie uitbetaalt, bij wijze van vrijgevigheid. Om te vermijden dat dit geschenk na herhaalde toepassing een verworven recht wordt ten voordele van de werknemers, kan hij een voorbehoud uiten met betrekking tot de toekenning van dit voordeel in de toekomst. In de praktijk durft een werkgever dergelijke toegeving wel eens in de verf zetten aan de hand van interne dienstnota's. In het verlengde hiervan erkent de rechtspraak het recht van de werkgever om het bedrag van deze vrijwillig toegekende eindejaarspremie eenzijdig te verminderen.

Bijzondere bijdrage Evenals op de gewone bezoldiging moet op de eindejaarspremie ook de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid berekend worden. Deze inhouding gebeurt in twee stappen. In de eerste plaats int de RSZ (Rijksdienst voor Sociale Zekerheid) een voorlopige bijdrage op basis van het kwartaalloon. De definitieve afrekening volgt later met de belastingen en aan de hand van het gezinsinkomen. Tegenwoordig wordt de bijdrage proportioneel berekend en stijgt ze naarmate uw inkomen stijgt. Inderdaad, een deel van het bedrag komt overeen met een percentage van het loon dat een bepaald niveau bereikt. De volgende kwartaalafrekening vindt plaats in december. Aangezien de eindejaarspremie als loon wordt beschouwd, volgt er een belangrijke verhoging van uw kwartaalloon uit. Het is dan ook waarschijnlijk dat die bijdrage nog een beetje zwaarder doorweegt op uw eindejaarspremie. De kans is groot dat uw inkomsten voor het lopende kwartaal de forfaitgrens overschrijden, zodat u een zwaardere proportionele bijdrage verschuldigd bent. Indien u gewoonlijk al over dat bedrag zat, zorgt de berekeningswijze ervoor dat het ingehouden bedrag nog hoger uitvalt.

UITZENDKRACHTEN Eindejaarspremie en syndicale premie De uitzendkrachten hebben recht op een eindejaarspremie. Wanneer u deze eindejaarspremie door de ACLVB laat uitbetalen, ontvangt u hierbovenop ook nog een syndicale premie van € 90. Deel dit gerust mee aan andere uitzendkrachten. Als uitzendkracht heeft u recht op een eindejaarspremie. Omdat de eindejaarspremie pas gestort wordt in de loop van de maand december, is de periode tussen het einde van de referteperiode en het moment van betaling te lang. Om die tussenperiode te verkorten, hebben de sociale partners besloten een nieuw systeem toe te passen voor de toekenning van de eindejaarspremie. Het is helemaal operationeel sinds 2011. Het jaar 2010 was dus het overgangsjaar. Voorheen strekte de referteperiode - dus de periode waarin u een zeker aantal dagen moest gewerkt hebben (of gelijkgestelde dagen kon bewijzen) om recht te hebben op de eindejaarspremie - zich uit over een andere periode. De referteperiode voor de berekening van de eindejaarspremie van 2011 begint op 1 juli 2010 en eindigt op 30 juni 2011. Om de eindejaarspremie 2011 te kunnen genieten, zal de uitzendkracht dus moeten bewijzen

17

in de loop van de referteperiode minstens 65 dagen te hebben gewerkt als uitzendkracht. Worden gelijkgesteld met gewerkte dagen : de dagen van ziekte en ongeval gedekt door het gewaarborgd loon, de dagen van recuperatie en/of inhaalrust gedurende de hierboven vermelde periodes. De eerste 30 dagen afwezigheid omwille van een arbeidsongeval worden eveneens in aanmerking genomen. Tellen ook mee voor maximum 5 dagen : de niet-gepresteerde arbeidsdagen omwille van economische of technische werkloosheid, of door crisiswerkloosheid voor bedienden. De eindejaarspremie 2011 bedraagt 8,22 % van het brutoloon verdiend in de loop van de periode van 1 juli 2010 tot en met 30 juni 2011. De aangifte voor de belastingen moet voor de eindejaarspremie gebeuren met de inkomsten van het jaar dat volgt op het ogenblik van de toekenning van de premie. Concreet voor de premie van 2011, moet u die aangeven met de inkomsten van het jaar 2012. Hiertoe ontvangt u de fiscale fiche 281.10.

Goed om weten Ontvang ook de syndicale premie van 90 euro Als u zich de eindejaarspremie laat uitbetalen door ACLVB, ontvangt u bovendien een syndicale premie. Om recht te hebben op de syndicale premie, volstaat het dat u op het ogenblik van de uitbetaling van de eindejaarspremie lid bent van de ACLVB en in orde bent met uw vakbondsbijdrage. De syndicale premie bedraagt dit jaar 90 euro.

Wat moet u doen om de eindejaarspremie en de syndicale premie te verkrijgen ? In de loop van de maand december stuurt het Sociaal Fonds aan alle uitzendkrachten een premiedocument. Luik B van dat formulier dient u zo snel mogelijk aan de ACLVB te bezorgen (aan de ACLVB-afgevaardigde(n) of Bestendig Secretaris voor uw onderneming of in een plaatselijk ACLVB-secretariaat). Indien u meent recht te hebben op een eindejaarspremie, maar toch geen premiedocument hebt ontvangen van het Sociaal Fonds, contacteert u best een van de plaatselijke ACLVB-secretariaten. Wij zullen dan het nodige doen om na te kijken wat de reden hiervoor is. Zorg ervoor dat u het document voor de eindejaarspremie niet rechtstreeks aan het Sociaal Fonds terugzendt, maar bezorg het aan de ACLVB. Sylvia LOGIST


2 0 1 1

18 i n t e r n a t i o n a a l

Burkina Faso

FORMELE ONDERHANDELINGEN VOOR DE WERKNEMERS VAN DE INFORMELE SECTOR Na een periode van sociale onrust in Burkina Faso hebben de vakbonden aan de regering de intersectorale eisen overgemaakt voor de werknemers van de informele economie in het kader van de nationale onderhandelingen.

I

In het kader van ons partnership met ACLVB-BIS en als gevolg van de oprichting sinds 2010 van een nationaal intersyndicaal platform voor de werknemers van de informele economie heeft de CSB (Confédération syndicale Burkinabé) een pleidooi gehouden om rekening te houden met de specifieke eisen van de informele sector in de nationale eisenbundel van de vakbondscentrales. Vier specifieke eisen voor de werkneemsters en werknemers van de informele economie werden dan opgenomen in de nationale eisenbundel die werd voorgesteld ter gelegenheid van 1 mei 2011. 3 Het gratis doktersbezoek voor de SEI-werknemers; 3 De neerwaartse herziening van de belastingen en taksen van toepassing op de werknemers van de informele economie, evenals de kosten voor het huren van hangars op de markten; 3 De versoepeling van de leenvoorwaarden ten gunste van de werknemers van de informele economie voor de ontwikkeling van hun professionele activiteiten;


2 0 1 1

3 De oprichting van een specifieke gecentraliseerde structuur voor het beheer van de sector van de informele economie (loket).

Moeilijke context Het zijn die vier eisen waarvan de regering kennis heeft genomen in een nog moeilijke context. De onderhandelingen tussen de vakbonden en de regering werden namelijk aangevat begin november, daar waar het land nog onder de invloed is van de recente sociale onrust die Burkina Faso dooreenschudde in de maanden februari en mei 2011. Die bijzondere context heeft de regering overigens geïnspireerd tot een voorstel van driejaarlijks kaderakkoord, dat een nieuwe benadering van de sociale dialoog wil zijn, toegespitst op het onderzoek en de versterking van een bedaard sociaal klimaat. Waar in principe de syndicale beweging voorstander is van het ontwerp van kaderakkoord, vraagt ze in ieder geval, in de vorm, een uitstel van een dergelijke stap. Die komt in concreto het recht van de vakbonden beperken om te manifesteren teneinde druk op de regering uit te oefenen.

internationaal

19

Participatie van de basis Wat zijn de resultaten die de CSB verkrijgt omtrent de informele sector ? Eerst en vooral valt te vermelden dat die onderhandelingen de directe deelname gekend hebben van een werknemer uit de vakbondsrangen van de informele economie, in de persoon van kameraad Alphonse Balima, algemeen secretaris van de provinciale unie van de CSB in Ouagadougou. Dat getuigt van de directe impact van de vormingen op het terrein voor de verantwoordelijken, coördinatoren van de werkneemsters en werknemers van de informele economie. Vervolgens hebben de vakbonden net de voorstellen van de regering geanalyseerd. De vier eisen zijn allemaal aangekomen. Gratis doktersbezoek De regering erkent de verplichte aard van het jaarlijks doktersbezoek, maar stelt voor dat de werkgevers en werknemers van de informele sector zich organiseren om die last te verzekeren. De vakbonden menen dat in het licht van de moeilijke levensomstandigheden van de werknemers in de informele sector, de regering de kosteloosheid ervan moet overwegen in afwachting van de invoering van de ziekteverzekering, voorzien voor binnen 3 jaar. Neerwaartse herziening van belastingen en taksen De regering stelt een verlaagde tarifering voor van ongeveer 30 %. De vakbonden verwelkomen de inspanning, maar betreuren dat die zich slechts concentreert op het niveau van de hoofdstad. Ze vragen een regionale dekking. Versoepeling van de voorwaarden voor leningen en toegang tot fondsen De regering toont bereidheid om in een bipartiet kader na te denken over versoepelingsvoorwaarden voor de toegang tot het geheel van beschikbare nationale fondsen voor de werknemers van de informele sector. De vakbonden hebben zich onmiddellijk bereid verklaard tot deelname aan het onderhandelingskader voor een toegang in heel het land.

De werknemers van de informele economie waren een van de eerste slachtoffers van de stakingsgolf die Burundi trof van februari tot mei 2011. De CSB heeft van de gelegenheid gebruikgemaakt om hun specifieke eisen te verdedigen.

Oprichting van een specifieke structuur voor het beheer van de sector van de informele economie De regering betuigt haar akkoord en wacht op de vakbondsvoorstellen. De vakbondsbeweging heeft de oprichting van een bipartiet comité gesuggereerd dat de vorm zal voorstellen en voor de structuur zal zorgen. Tot slot onthouden we vooral het groeiend belang van de vragen tot decentralisatie en regionalisering van de sociale dialoog voor de werknemers van de informele economie. Op termijn is het strategisch die werknemers te betrekken die het nodig hebben het sociaal overleg op hun werkplaatsen te doen leven om waardige arbeidsvoorwaarden te creëren in heel Burkina Faso. Pascal KERE Secretaris vorming Nationaal projectleider CSB-BIS

BURUNDEES VAKBONDSMAN GEFOLTERD Onze collega Magnus Hakizimana is de gemeentelijke leider van de vakbond voor fietstaxi-bestuurders (SOTAVEBU) in de Burundese gemeente Rugazi (provincie Bubanza). De fietstaxi’s zijn aangesloten bij de Nationale Federatie van Transportwerknemers, onze vakbondspartner in het zuiden. Vermits onze collega Hakizimana een rechtschapen, vrij en integer syndicalist is, stort hij geen deel van de ledenbijdragen door aan de gemeentelijke autoriteit. Als gevolg daarvan zou hij volgens onze informatie zwaar geslagen en gefolterd zijn door lui die werden uitgestuurd door de gemeentelijke beheerder. Momenteel wordt hij verpleegd in het medisch chirurgisch centrum van Rohero. De bedreigingen aan zijn adres duren voort en de nationale vertegenwoordigers van de vakbond voor fietstaxi’s zijn het slachtoffer van intimidatie; ze worden vervolgd omwille van “leugens”. Niet alleen druist een dergelijke repressie in tegen de bepalingen in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en het Internationaal Pact van de burgerlijke en politieke rechten, maar ze schaadt evenzeer de conventie nr. 87 van de IAO, met betrekking tot de syndicale vrijheid van vereniging en het verbod op elke belemmering door de openbare autoriteiten. Met BIS hebben we ons schriftelijk gericht tot de Minister van Buitenlandse Zaken, tot de Belgische ambassade in Burundi en tot de President van de Republiek Burundi, opdat dat geweld en die bedreigingen zouden ophouden.

Syndicalisme betekent niets zonder solidariteit. Onze solidariteit bij ACLVB is geen hol engagement.


2 0 1 1

20 u i t

de sector

SYNDICALE PREMIES Automobielinspectie (PC 218) Jaar : 2011 Referteperiode/Aansluiting : 2011 Bedrag : € 135 Bijzondere voorwaarde : in dienst op 31/12/2010

Bewakingsondernemingen arbeiders (PC 317) Jaar : 2011 Referteperiode/Aansluiting : 1/10/2010 – 30/9/2011 Bedrag : € 135 of € 11,25 per twaalfde Een prestatie van 10 dagen arbeid of gelijkgestelde dagen per maand geeft recht op 1/12 van de premie. Vb. RSZ-dagen : 50 Aansluiting : 9/98 = 5 x € 11,25 = € 56,25 RSZ-dagen : 120 Aansluiting : 10/97 = totale premie € 135 RSZ-dagen : 240 Aansluiting : 8/11 = 2 x € 11,25 = € 22,50 RSZ-dagen : 60 Aansluiting : 5/11 = 5 x € 11,25 = € 56,25 De betaling van deze premie gebeurt samen met de betaling van de buitengewone vakantietoelage 2011. Eindejaarspremie Buitengewone vakantietoelage Jaar : 2011 Referteperiode : 1/10/2010 – 30/9/2011 Bedrag : zie netto toelage.

Dienstencheques (PC 322.01) Jaar : 2011 Referteperiode : 1/7/10 – 30/6/11 Bedrag : € 80 Bijzondere voorwaarden : Aangesloten zijn op het ogenblik van de betaling. Om recht te hebben moet men 65 dagen gepresteerd hebben tijdens de referteperiode. Eindejaarspremie Jaar : 2011 Referteperiode : 1/7/10 – 30/6/11 Bedrag : nettopremie Betaling : de eindejaarspremie wordt enkel door het sociaal fonds betaald; het heeft een formulier naar de werknemers gestuurd. De werknemers kunnen hierop reageren en vermelden hun eventuele adreswijziging en hun correct bankrekeningnummer. Ook diegenen die geen bankrekeningnummer hebben, dienen dat te laten weten. Het Fonds betaalt de eindejaarspremies op 15 december 2011. V R I J U I T / D E C E M B E R

Bijzondere voorwaarde : 65 dagen prestaties in de sector met inbegrip van maximum 26 dagen economische werkloosheid. De gelijkstelling voor 15 weken moederschapsverlof dient aangevraagd te worden bij het Sociaal Fonds via een formulier. De premie bedraagt 4,15 % van het tijdens de referteperiode verdiende brutoloon. RSZ = 13,07 % en bedrijfsvoorheffing = 23,22 %

Opmerking : De eindejaarspremie 2011 wordt bij de belastbare inkomsten van het jaar 2011 gevoegd, indien de premie vóór 31/12/2011 werd toegekend.

Gas en elektriciteit (PC 326) Jaar : 2011 Referteperiode/Aansluiting : 01/07/2010 – 30/06/2011 Bedrag : € 135 Bijzondere voorwaarden : Tijdens de referentieperiode (01/07/2010 – 30/06/2011) gedurende 3 maanden in dienst zijn. De werknemers in tijdskrediet of loopbaanonderbreking einde loopbaan, de werknemers met vervroegde opruststelling op 59 jaar en diegenen met ziekte of arbeidsongeval, hebben recht op de syndicale premie totdat ze de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt. In orde zijn met het lidgeld tijdens de referteperiode. Jobstudenten, schoolstages en uitzendkrachten hebben geen recht op de syndicale premie. Worden als rechthebbende gelijkgesteld : Deeltijdse werknemers hebben eveneens recht op de premie. De langstlevende echtgenoot of het kind (de kinderen) van de voornoemde werknemer die in de loop van de referentieperiode overleden is.

Goederenvervoer (PC 140.03.1 en 140.03.2) Jaar : 2011 Referteperiode : 1/7/2010 – 30/06/2011 Bedrag : € 130 Bijzondere voorwaarde : het R.S.Z.-kencijfer van de werkgever dient te beginnen met 083 om recht te hebben op deze premie.

Hout en Stoffering (PC 126) Getrouwheidspremie Eindejaarspremie Jaar : 2011 Referteperiode : 1/7/2010 – 30/6/2011 Bedrag : vermeld op attest (totaal €) Bijzondere voorwaarde : aangesloten zijn op het ogenblik van de betaling

Makro/Metro (PC 218) Jaar : 2011 Referteperiode : 2011 Aansluiting : uiterlijk sinds 1/07/2011 Bedrag : € 135 (voltijds) en € 67,50 (deeltijds) Hebben geen recht : de bruggepensioneerden van wie de opzegperiode ten einde is voor 2 0 1 1

december 2011 en de personen met voltijds tijdskrediet.

Schoonmaak- & ontsmettingsondernemingen (PC 121) Jaar : 2011 Referteperiode/Aansluiting : 1/7/2010 – 30/6/2011 Bedrag : syndicale premie = maximum € 135 of € 11,25 per schijf van 15 RSZ-dagen en per maand aansluiting tussen 1/7/2010 en 30/06/2011 vb. : 3 230 RSZ-dagen en aansluiting op 1/10/2009 = 9/12 = € 101,25 3 80 RSZ-dagen en aansluiting op 1/6/1999 = 5/12 = € 56,25 De betaling van deze premie gebeurt samen met de betaling van de eindejaarspremie 2011. Voor bedienden is er niets voorzien (PC 218). Oudere werklozen en bruggepensioneerden hebben recht op de volledige premie tot aan hun pensioen. Eindejaarspremie Jaar : 2011 Referteperiode : 1/7/2010 - 30/6/2011 Bedrag : nettopremie op attest De eindejaarspremie wordt toegekend indien de werknemer minstens 60 RSZ-dagen heeft in de sector of indien zijn brutoloon van de referteperiode minstens gelijk is aan € 2.070 behalve voor : - diegenen die op pensioen gaan in de loop van het refertejaar - bruggepensioneerden of oudere werklozen - werknemers ontslagen om economische reden De bruto-eindejaarspremie bedraagt 9 % op het brutoloon van de referteperiode. Voor bedienden is er niets voorzien (PC 218). Een arbeidsongeval wordt niet gelijkgesteld. Het recht op de eindejaarspremie verjaart na 42 maanden, te rekenen vanaf het einde van de referteperiode. Er wordt geen eindejaarspremie uitbetaald indien het nettobedrag geen € 5 bedraagt.

Staalnijverheid bedienden (PC 210) Jaar : 2011 Aansluiting : aangesloten zijn uiterlijk 1/5/2011 Bedrag : € 110 voor actieven met een bediendecontract op 1/9/2011. Bijzondere voorwaarden : sinds 1/5/2011 aangesloten zijn en in orde met de bijdragen op het ogenblik van betaling. Uitzendkrachten hebben geen recht op de premie.

Taxi’s – taxicamionetten (PC 140.02) Jaar : 2011 Referteperiode : 1/01/2011 - 31/12/2011 Bedrag : € 125 Bijzondere voorwaarden : - Het RSZ-kencijfer van de werkgever dient te beginnen met 068/ om recht te hebben op de premie. - Op 30/9/2011 in dienst zijn van een taximaatschappij.

uit de sector Technische landen tuinbouwwerken (PC 132) Eindejaarspremies Jaar : 2011 Referteperiode : 1/7/2010 – 30/6/2011 Aansluiting : vanaf het ogenblik van betaling Bedrag : is reeds vermeld op het formulier in het vak ‘te betalen’ Het formulier wordt aan de werknemers bezorgd door de Kruispuntbank, die het eveneens invult en de berekening maakt. Luik 1 en 2 is bestemd voor de vakbond; luik 3 is voor de werknemer als formulier 281.10 voor de belastingaangifte.

Uitzendarbeid (PC 322) Jaar : 2011 Referteperiode : 1/7/10 – 30/06/11 Bedrag : € 90 De syndicale premie wordt samen met de eindejaarspremie uitbetaald.

Bijzondere voorwaarden : 65 dagen gepresteerd hebben tijdens de referteperiode. Aangesloten zijn op het ogenblik van de betaling (december 2011). Opmerking : De leden die per vergissing hun attest naar het sociaal fonds stuurden en van wie de eindejaarspremie door het fonds uitbetaald werden, kunnen hun syndicale premie aanvragen bij ACLVB. De premie wordt dan door ACLVB betaald. Eindejaarspremie Jaar : 2011 Referteperiode : 1/7/10 – 30/6/11 Bedrag : 8,22 % van het brutoloon tijdens het refertejaar

21

Van de brutopremie worden afgetrokken: - Socialezekerheidsbijdragen : 13,07 % van de brutopremie - Bedrijfsvoorheffing (belasting) : 23,22 % Bijzondere voorwaarden : Aangesloten zijn op het ogenblik van de betaling. 65 dagen prestaties in de sector tijdens de referteperiode. Opmerkingen : De leden die in het buitenland wonen, hebben recht op de bedrijfsvoorheffing, op voorwaarde dat er een formulier F276 bij het attest gevoegd wordt. De eindejaarspremie 2011 wordt bij de belastbare inkomsten van het jaar 2012 gevoegd indien de premie voor 31/12/2012 werd toegekend.

LOONAANPASSINGEN OP 01.12.2011 P.C. 102.08 106.01 114 117 120.02 303 317 326

ACTIVITEIT Marmergroeven & -zagerijen Cementfabrieken Steenbakkerijen Petroleumnijverheid & -handel Vlasbereiding (sinds 05.12.’11) Technische filmbedrijvigheid (voorheen 303.04) Bewakings- en/of toezichtsdiensten (enkel waardenvervoer) Gas- & elektriciteitsbedrijf

AANPASSING + 1 % (index) + 0,1714 % op de minimumlonen (index) + 0,50 % (index) + 0,1714 % op de minimumlonen (index) + 0,0372 EUR (index) + 2 % (index) + 0,30 EUR (cao 11.10.’11) + 0,1714 % op de minimumlonen (index)

HOTELDEAL *** PARTNERS PROMOTIONS Dankzij de ACLVB

Aan een supervoordeelprijs van € 29 per persoon inclusief ontbijt

Ontspannen, genieten, tijd voor elkaar in MOSELHOTEL NITTELERHOF Op slechts 2,5 uur rijden vanuit Brussel ben je aan de grens met Duitsland. Goede wijn behoeft geen krans en vele gasten gingen je voor naar het pittoreske hotel in het wijndorp Nittel op 5 km van de Luxemburgse grens. Geliefd hotel met 33 kamers en familiale sfeer. De kerstmarkt in Trier, op slechts 10 km, is meer dan een bezoekje waard, maar ook tijdens de koopjes van januari is Trier een geliefd winkelparadijs ! Marco, de Nederlandse eigenaar, heeft voor jou een fantastisch aanbod gemaakt ! Boekingsperiode : vanaf heden tot en met maart, met uitzondering van de week tussen kerst en 31 december Bij aankomst op zondag, maandag of dinsdag en een verblijf van drie nachten wordt de vierde nacht gratis aangeboden.

Steeds op basis van beschikbaarheid en op basis van 2 personen logerend in een tweepersoonskamer.

Je overnacht voor slechts € 29 per persoon inclusief ontbijt in een comfortabele tweepersoonskamer en indien je reserveert voor min. 2 nachten staat bij aankomst een heerlijk glaasje Elbling Sekt op jou te wachten, gratis bubbels !

Hoe reserveren ?

Vul het reserveringsformulier in dat je terugvindt op www.aclvb.be. Heb je geen toegang tot internet, dan kan je het reserveringsformulier ook laten invullen in je plaatselijk ACLVB-secretariaat. Partners Promotions reserveert jouw verblijf en stuurt je per kerende je bevestigingsbrief. Je hoeft dan enkel nog je koffers te pakken en te genieten van een zorgeloos hotelv erblijf !

Hotel Nitteler Hof **** - Weinstrasse 42 - 54453 Nittel - Lic A1095


2 0 1 1

22 u i t

de sector

Energie

SECTORALE DAG FOCUST OP AARDGAS In 2009 stond onze sectorale dag in het teken van nucleaire energie en namen we een kijkje bij Belgoprocess, in 2010 hadden we duurzame energie als thema en mochten we het opleidingscentrum en dispatchcentrum van Elia betreden. Dit jaar bezochten we op 27 oktober Fluxys, beheerder van het Belgische gasvervoersnet.

F

Fluxys zorgt in België voor de bouw en de exploitatie van infrastructuur voor het vervoer en de opslag van aardgas en de terminalling van vloeibaar aardgas. Deze infrastructuur vormt de schakel in aardgasvoorziening van de huishoudens, de industrie en de elektriciteitscentrales op aardgas.

Aardgasopslag Afgevaardigden uit de sector, o.a. van SPE (nu EDF Luminus), GDF Suez, Fabricom, BNO …, de Nationaal Sectoraal Verantwoordelijke, een medewerker van Arbeid & Milieu en nog enkele medewerkers van ACLVB vonden elkaar terug in ’t Schaliënhuis te Loenhout. Na de koffie ging het met een bus naar de opslagsite, waar we werden verwacht voor een rondleiding. Een gids verschafte ons eerst via een presentatie een heldere kijk op de huidige en toekomstige activiteiten van Fluxys, de reden waarom aardgas wordt opgeslagen (en waarom in Loenhout) en gaf een meer praktische uitleg over de herkomst, samenstelling en het verwerkingsproces voor de opslag van aardgas. Nadien konden we de site bezoeken en kregen we een concreter beeld. Waarom aardgas opslaan ? Leveranciers en producenten gebruiken de opslag als buffer om hun verbruikers in België en elders in Noordwest-Europa continu aardgas te kunnen leveren. Gedurende het jaar zijn er grote verschillen in het aardgasverbruik (zomer en winter). Om een evenwicht te kunnen behouden in de ingevoerde volumes en de door de klanten verbruikte volumes, doen de leveranciers beroep op de opslaginfrastructuur van Fluxys. Waarom in Loenhout ? De reden daarvoor schuilt diep onder de grond, waar zich een water- en gasdichte rotslaag heeft gevormd waaronder zich een gesteente bevindt.


2 0 1 1

Hiertussen wordt het aardgas in de zomer geïnjecteerd om er in de winter terug uitgehaald te worden. Dit proces bestaat uit filteren, comprimeren en dus injecteren in de zomer en in de winter ontzwavelen, drogen en druk reduceren om terug in het net te sturen voor verbruik. Veiligheid Uiteraard is de veiligheid voor het personeel en de omgeving primordiaal. Alle installaties zijn voorzien van gas- en branddetectie en brandbeveiliging en zowel de boven- als ondergrondse procesinstallaties worden voortdurend gestuurd en bewaakt door de operators in de controlezaal. Via talrijke controleputten, verspreid langs alle exploitatieputten op het terrein, wordt toegezien op de toestand van de ondergrond en worden regelmatig metingen verricht. Zeker voor de inwoners van Loenhout en de omliggende gemeenten is dat belangrijk om te weten, aangezien zij immers wonen op een enorme “gasbel”, die zich bevindt in de natuurlijke koepelrots, die weliswaar hermetisch dicht is.

Aardgasvervoer Verder kregen we nog wat meer uitleg over de structuur van het vervoersnet in België, maar ook buiten de landsgrenzen. Met 18 interconnectiepunten naar buurnetten staat het Fluxys-net open voor de aanvoer vanuit het Verenigd Koninkrijk, Noorwegen, Nederland, Rusland en de landen die vloeibaar aardgas produceren. Tegelijk is het net een draaischijf voor het vervoer van aardgas naar Nederland, Duitsland, Luxemburg, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Zuid-Europa. De LNG-terminal in Zeebrugge speelt hierin de belangrijkste rol aangezien hij fungeert als het hart van zijn

uit de sector aardgasvervoersnet én van het West-Europese aardgassysteem. Vloeibaar aardgas komt hierin aan per schip én twee cruciale vervoersassen kruisen elkaar : de oost-west-as van Rusland naar het Verenigd Koninkrijk en de noord-zuid-as van Noorwegen naar ZuidEuropa. Een bezoek aan deze terminal kan misschien in de toekomst nog georganiseerd worden !

Bond Beter Leefmilieu. De rode draad en boodschap van deze presentatie is dat een omzetting naar duurzame (lees : hernieuwbare, groene) energie moet gepaard gaan met het creëren van nieuwe (groene) jobs, omscholing naar nieuwe competenties en waardig werk en dat hierin de vakbonden via de sociale dialoog in de ondernemingen uiteraard een belangrijke rol spelen.

Aardgas als alternatief ?

De mosterd hiervoor komt o.m. vanuit het wereldcongres van het Internationaal Vakverbond, dat de strijd tegen de klimaatverandering invult via duurzame ontwikkeling en een rechtvaardige transitie. De vertegenwoordiger van A & M vermeldde verder nog dat de organisatie zich ten dienste stelt van de afgevaardigden van de vakbonden om hierover in de bedrijven zelf toelichting te geven en dit, meer individueel op het bedrijf toegespitst.

Tijdens de presentatie werd de onvermijdelijke vraag gesteld of aardgas wel een (verre) toekomst heeft en eventueel een duurzaam alternatief biedt voor andere fossiele brandstoffen. Aardgas kan hierin een aanvullende rol spelen in de overgang naar andere en hernieuwbare vormen van energie, omwille van de opslagcapaciteit en dus als back-up dienen tijdens zonne- en of windloze momenten. De technologie helpt natuurlijk ook een handje met steeds zuiniger aardgasinstallaties en gasgestookte energiecentrales om nog voor enkele decennia te voldoen aan de immer groter wordende energievraag.

Rechtvaardige transitie : Arbeid & Milieu Na de lunch werd een uiteenzetting gegeven door Jorre Van Damme van A & M (Arbeid & Milieu). Deze organisatie is een samenwerkingsverband tussen de drie vakbonden en de

Kortom, dankzij al deze informatie werd onze horizon opnieuw een beetje verruimd en hebben onze afgevaardigden weer een beter beeld gekregen van deze energiebranche en het immer wijzigend profiel dat de sector eigen is, mee onder mondiale (ecologische) druk. Afspraak volgend jaar ? Bart DE CROCK

De werknemers van de non-profit staan dag na dag in voor verzorging van zieken en ouderen, maar wie draagt zorg voor hen ? Op 25 november, in de onderhandelingsperiode voor de begroting en de regeringsvorming, verzamelden ze aan het Brusselse Barricadenplein om vandaaruit te demonstreren. Ze eisten middelen voor de gezondheidssector. “Politici moeten niet denken dat we zonder investeringen in de non-profitsectoren, de maatschappelijke uitdagingen van morgen zullen aankunnen.”

VLAAMSE ARDENNEN

Samen met een groot aantal militanten en afgevaardigden werd de schitterende nieuwe locatie in gebruik genomen. Zonesecretaris Dirk Baeckelandt dankte in zijn toespraak namens de collega's en leden uit de zone, directie en collega's van de technische dienst

NON-PROFIT OP DE BARRICADES !

Geslaagde dag

Nieuws uit de zones Secretariaat Oudenaarde op nieuwe locatie Op 8 november werd het nieuw secretariaat van de zone Vlaamse Ardennen in de Kasteelstraat 3 in Oudenaarde geopend; ook werd lokaal het startschot van de campagne voor de komende sociale verkiezingen gegeven. Nadat eerder op de dag onze Nationaal Voorzitter reeds een bezoek had gebracht en zich door professionele verplichtingen 's avonds op de openingsreceptie diende te verontschuldigen, waren Nationaal Secretaris Sabine Slegers, Vlaams Gewestsecretaris Hugo Engelen en adjunct Gert Truyens aanwezig, evenals HR-directeur Mario Coppens.

23

voor de verwezenlijking. Verder riep hij elkeen op om met de grootste inzet naar kandidaten te zoeken, zodat in mei volgend jaar een succes kan worden bereikt. Bestendig Secretaris Annelies De Croo gaf met een powerpoint-presentatie uitgebreid uitleg over de komende campagne voor de sociale verkiezingen. De openingsuren (van maandag tot vrijdag van 8.30 u. tot 11.45 u. en maandag ook van 14 u. tot 16 u. en donderdag van 14 u. tot 17.30 u.), fax (055-33.47.02) en telefoonnummer (05533.47.01), en e-mailadres ([email protected]) van het secretariaat in de Kasteelstraat 3 blijven ongewijzigd. DB

De Liberale Vakbond stelt dat het hoog tijd is om rond tafel te zitten en te bepalen wat het toekomstperspectief is voor de gezondheidszorg. Op Vlaams niveau is er al een akkoord voor de nonprofit voor de periode 2011-2015. Voor de federale non-profit is er slechts een miniakkoord voor 2011, maar wat met de volgende jaren ? Wat met de te regionaliseren sectoren ? Welke toekomst kunnen we de werknemers van de gezondheidszorg en onze burgers bieden ? Een miniakkoord is niet meer aan de orde ! De werknemers van de federale gezondheidszorg waarschuwden de formateur op 25 november dat als er geen nieuw meerjarenakkoord kan komen en middelen die de loon- en arbeidsvoorwaarden verbeteren, hij zelf de non-profit draaiende mag houden. Ze eisen middelen voor: 3 aanvaardbare werkomstandigheden die de combinatie arbeid en gezin mogelijk maken; 3 een eerlijk inkomen dat in de lijn ligt met de vraag naar professionalisering en opleiding van de werknemers; 3 een grotere aantrekkingskracht van de sector; 3 de kwaliteit van de dienstverlening (en vooral de kwaliteit kunnen blijven garanderen voor alle burgers). ED V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

24 r e g i o n a a l

De nieuwe samenstelling van de groep vertegenwoordigers van de Vlaamse Regionale in het Nationaal Bureau van de ACLVB. 1. Hugo Engelen 2. Gert Truyens 3. Erik Quisthoudt 4. Dirk Baeckelandt 5. Jean-Pierre Vanconingsloo 6.Geert De Rous

VLAAMS REGIONAAL COMITÉ :

3

OVERTUIGEND ÉN VERRASSEND ! 2

1 4

5

Op 17 november zakten 300 militanten uit de Vlaamse zones af naar de Expo te Kortrijk voor het jaarlijks Vlaams Regionaal Comité. Het zou een speciale editie moeten worden : de herbevestiging van een aantal sleutelposities binnen de Vlaamse Regionale én de sociale verkiezingen van 2012 stonden immers op het programma.

6 Na 4 jaar moet statutair de Vlaamse Gewestsecretaris, Hugo Engelen, herbevestigd worden in zijn mandaat. Het activiteitenverslag werd kort toegelicht voor de verschillende domeinen waarvoor de Vlaamse Regionale bevoegd is : - de syndicale werking - de vorming - de werknemers-werzoekendenwerking - de interprofessionele werking - de seniorenwerking - de jongerenwerking Hugo Engelen werd quasi unaniem (met 98,5 % van de stemmen) herbevestigd in zijn mandaat als Vlaams Gewestsecretaris. Hiermee kreeg hij het volste vertrouwen om de Vlaamse Regionale de komende 4 jaar opnieuw te leiden. Maar er was ook ruimte voor constructieve zelfkritiek en op basis van feedback uit de zones, zowel vanwege de militanten als de personeelsleden, werd een ambitieus actieplan voor de volgende 4 jaar voorgesteld. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

Een toekomstvisie waarin de leden centraal staan en de tendensen werden vastgelegd om de interne werking nog verder te professionaliseren. Erik Quisthoudt werd met even grote unanimiteit herbevestigd in zijn mandaat als Voorzitter van het Vlaams Regionaal Comité en als lid van het Nationaal Bureau. Gert Truyens, Dirk Baeckelandt en Jean-Pierre Vanconingsloo werden eveneens herbevestigd als vertegenwoordigers uit de Vlaamse Regionale in het Nationaal Bureau. Geert De Rous, Bestendig Secretaris uit West-Vlaanderen, neemt hier als nieuwkomer de

regionaal In de bloemetjes Tot slot was het tijd voor een aantal huldigingen. Een nieuw initiatief dat vanaf nu een vast item zal worden op het Vlaams Regionaal Comité. De senioren en (brug)gepensioneerden die zich jarenlang hebben ingezet voor de ACLVB, en dit soms nog blijven doen, én die deel uitmaakten van de delegatie in het Vlaams Regionaal Comité, werden in de bloemen (lees : wijn) gezet (zie foto onderaan deze bladzijde). Zij werden uitgebreid bedankt voor hun inzet en engagement. Uiteraard mocht de jongerenwerking niet achterblijven. Drie jongeren die, ondanks hun jonge leeftijd, toch hun tanden willen zetten in syndicaal werk voor ACLVB, werden verkozen tot “de gouden jongerendelegees” van ACLVB (zie kader).

fakkel over van Jean-Claude Hollebeke. Vlaams Gewestsecretaris, Hugo Engelen, bedankte JeanClaude Hollebeke voor zijn jarenlange inzet voor het Nationaal Bureau. Sociale verkiezingen 2012 De rode draad van dit comité was natuurlijk de start van de sociale verkiezingen die van 7 tot en met 20 mei 2012 zullen doorgaan. Om het belang hiervan nog eens duidelijk in de verf te zetten werden er getuigenissen afgenomen. Bestendig Secretaris, Geert Debevere, stak op zijn WestVlaamse manier, de micro onder de neus van enkele kandidaten voor de sociale verkiezingen 2012. Adjunct Gewestsecretaris, Gert Truyens, gaf een geanimeerd overzicht van de doelstellingen en de campagne voor de sociale verkiezingen. Zijn besluit : “Vlaanderen is gek van kookprogramma’s. Voor het ‘menu sociale verkiezingen’ zijn alle ingrediënten aanwezig om er het beste van te maken. En er zijn hier in de zaal genoeg hobbykoks en masterchefs om zichzelf opnieuw te overstijgen en van de sociale verkiezingen een feestmaal te maken”.

25

DE GOUDEN JONGERENDELEGEES 2011 Dat Jongerendelegees belangrijk zijn voor de toekomst van de ACLVB, weten we allemaal.

En ja, we hebben dit comité wat opgesmukt met filmfragmenten en verrassingseffecten, maar dit was niet enkel en alleen voor de show ! We wilden hiermee vooral aangeven dat de ploeg van de Vlaamse Regionale en de Vlaamse zones samen met de leden en militanten hard zullen werken om van de sociale verkiezingen van 2012 een succes te maken. We wilden vooral alle deelnemers hiervoor enthousiast maken en hen met een goed gevoel naar huis sturen. Hopelijk zijn we daar alvast in geslaagd. Ellen VAN HERTBRUGGEN

Daarom dat het hoog tijd werd om jongeren die een syndicaal engagement opnemen, eens in de bloemetjes te zetten. Het Vlaams Regionaal Comité bleek het ideale moment om een nieuwe jaarlijkse prijs te lanceren : “De Gouden Jongerendelegee”. Hiervoor trok FreeZbe doorheen heel Vlaanderen op zoek naar die ene jongerendelegee die deze nieuwe titel verdiende. Zaken zoals syndicaal engagement, hulpvaardigheid, het opkomen voor de collega’s, sociale en communicatieve vaardigheden waren belangrijke factoren bij de beoordeling voor de deskundige jury. En wat bleek ? Er zit enorm veel talent in onze jonge regionen : 3 jongerendelegees bleken perfect in aanmerking te komen. De jury kon moeilijk kiezen tussen deze sterke kandidaten en besloot om zowel Jonas Wauters, Kevin Van Cutsem en Maarten Dessomviele te belonen met de titel Gouden Jongerendelegee 2011. Aan de hand van een kort filmpje werden ze op het congres voorgesteld, en als top of the bill mochten ze naar huis gaan met een mooie Ipod Nano. In een blauwe kleur, zoals het hoort ! Nogmaals een dikke proficiat. Heb je een jongerendelegee in je bedrijf rondlopen die het wel verdient om in de bloemetjes gezet te worden ? Laat het ons weten, en wie weet wordt hij/zij genomineerd voor de verkiezing van de Gouden Jongerendelegee anno 2012. [email protected] is het welgekende adres. Bekijk het filmpje op onze facebookpagina : http://www.facebook.com/Ilikefreezbe EVH


2 0 1 1

26 r e g i o n a a l BRISE

HET LABEL “ECODYNAMISCHE ONDERNEMING” De derde rondetafel van BRISE, het Brussels intersyndicaal netwerk voor sensibilisering rond milieu, vond plaats op 27 oktober in de zetel van Leefmilieu Brussel en zoomde in op het thema van de ecolabels voor bedrijven. Bedoeling was het Brussels proces van ecodynamisch labelen voor te stellen en na te gaan in welke mate de vakbondsvertegenwoordigers daarbij betrokken zijn.

T

Tijdens de voormiddag van analyse en gedachtewisseling kwamen getuigenissen aan bod en goede (en mindere goede) praktijkervaringen van bepaalde ondernemingen die nu al het label dragen : de Cliniques Universitaires Saint-Luc, de Nationale Bank van België, Tractebel Engineering en de gemeentelijke administratie van Watermaal-Bosvoorde.

Veelzijdige dynamieken Na een technische en theoretische uiteenzetting (zie kader) werden de vertegenwoordigers van de betrokken bedrijven dus uitgenodigd om hun eigen ervaringen te delen. Daaruit kwam naar voren dat de dynamieken voor de uitvoering van een milieubeleid in de arbeidswereld aangedragen worden door zeer diverse actoren. Waar het in de meeste gevallen moeilijk was om kwesties die verband hielden met het milieu op de agenda van het CPBW te zetten en het vaak financiële belangen waren die de werkgevers aangezet hebben tot actie, zijn de initiatiefnemers van de milieu-actieplannen zeer gevarieerd : in sommige gevallen de vakbondsafgevaardigden, in andere gevallen de werknemers zelf of nog de bestuurders op eenzijdige basis. En het is effectief belangrijk het feit dat de kwestie weinig wordt behandeld in het kader van de overlegstructuren te confronteren met de motivatie uit de mond van de werkgevers om redenen van marketing en “greenwashing”, zoals men vandaag zegt. Vandaar een belangrijke en weerkerende vraag omtrent het niet betrokken zijn van enerzijds de vakbondsafgevaardigden en anderzijds de werknemers in de vormgeving, uitvoering en evaluatie van die plannen.

En de vakbonden ? En als de werknemers nog te weinig effectief gesensibiliseerd zijn, dan is het omdat hun vakbondsafgevaardigden er nog onvoldoende bij betrokken zijn. Het is zo dat het merendeel van de deelnemers en de sprekers de noodzaak erkennen van een grotere rol van de vakbonden bij de milieusensibilisering in het bedrijf; ze hoopten dat het voortaan een van de reglementaire eisen gekoppeld aan het behalen van het ecodynamisch label zou zijn ! Inderdaad, de vakbondseis voor een grotere samenwerking met de werknemers vloeit niet voort uit een modetrend, maar wel uit de diepe overtuiging dat de milieuproblematiek wel degelijk thuishoort in het overleg en bij de onderhandelingen. Voorbij het gebaar voor de planeet gaat het om de arbeidsvoorwaarden van de arbeiders en de bedienden : veiligheid, hygiëne, comfort, enz. Bovendien en meer algemeen hebben we hier te maken met een sector die zorgt voor duurzaamheid van de ondernemingen … en jobs.

Dagelijkse handelingen De gevoerde acties zijn ook van zeer diverse aard maar allemaal gericht op de milieu- en ecologieperformanties van de arbeidsinfrastructuren. Tot de klassieke oplossingen, in de orde van goede dagelijkse handelingen, behoren de veralgemening van de recyclage, de verscherpte aandacht voor het gebruik van kantoortoestellen, het bevorderen van het gebruik van het openbaar vervoer of de fiets, maar eveneens, algemeen, een betere isolatie van de gebouwen. Originelere initiatieven beginnen ook op te duiken : men hoort sommige “ecoadviseurs” praten over het installeren van bijenkorven op de daken, abonnementen op biomanden, zelfs rollenspelen, thematische dagen, “eco-coaches”. Algemeen stelt men een groot enthousiasme vast voor dit labelingsinitiatief, dat – spontaan of niet – als gevolg heeft dat ondernemingen gemotiveerd worden om “groener” te worden. De eco-begeleiders, eco-adviseurs, coördinatoren voor duurzame ontwikkeling en andere Misters Energie, worden talrijker en we zien dat V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

er voltijdse banen gecreëerd worden die volledig gericht zijn op de ecologisering van de bedrijven. Meer dan 175 bedrijven zijn al gelabeld in Brussel. En als de vakbonden zich nog meer zouden kunnen toeleggen op die trend en er een stevige expertise in ontwikkelen, zouden er ongetwijfeld nog meer zijn …

HET PROCES VAN ECO-LABELING Het label “Ecodynamische onderneming” is een officiële erkenning van ecobeheer dat in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt uitgereikt. Initiatief en organisatie berusten bij Leefmilieu Brussel. Het label is gratis, bestaat in drie gradaties (sterren), kan om de 3 jaar vernieuwd worden en wordt per vestiging toegekend. Een ecodynamische onderneming houdt bij haar dagelijkse bedrijfsvoering rekening met het leefmilieu. Door zich te laten labelen, verbindt het bedrijf zich ertoe voortdurend verbetering na te streven. De belangrijkste punten van verbetering die in aanmerking worden genomen voor het toekennen van het label zijn : - energie; - mobiliteit; - afvalpreventie en –beheer; - aankoop van materiaal en diensten. Alle andere thema’s en acties, zoals de kwaliteit van de binnenlucht, zijn een pluspunt, maar volstaan niet om het label te verkrijgen. Stappen : 1. Alles begint met het charter dat de directie van het kandidaat-bedrijf bij inschrijving ondertekent. 2. Nadat Leefmilieu Brussel de deelname van het bedrijf heeft aanvaard, start de kandidaat met de fase van milieu-analyse en het uitwerken van een actieplan voor de komende 3 jaar. 3. Het volledige kandidaatsdossier dat moet ingediend worden, bevat de milieu-analyse en het actieplan. De milieu-analyse is toegespitst op de punten die verbeterd moeten worden en ook gericht op het verder toepassen van de goede praktijken die in de structuur reeds bestaan. De kandidaat heeft 2 jaar om zijn dossier in te dienen.

Meer informatie op de website van Leefmilieu Brussel : www.leefmilieubrussel.be.

regionaal

27

Brussel

WAT DEDEN ZE MET HUN MANDAAT ?

Dominique Calistri AXA CPBW, SD, OR Aanvankelijk word je het meest aangesproken door een collega. Of - zoals in mijn geval – je stelt je spontaan kandidaat uit reactie, omdat je niet langer de onrechtvaardigheid of het dictaat van de rechtstreekse leidinggevende aanvaardt. Amper 30 jaar, gehuwd en met 2 kinderen, moest ik de rol van woordvoerder van mijn collega’s waarnemen. Dadelijk verkozen bestond mijn eerste groot dossier erin onze groepsverzekering te verdedigen die Royale Belge, de toenmalige werkgever, wou terugschroeven, en voor het voltallige personeel garanties te voorzien voor het behoud van de minima in termen van kapitaal leven/overlijden en premies. Aan de vooravond van de sociale verkiezingen ben ik uiterst fier om binnen de AXA-groep een van de woordvoerders te zijn van een sterke liberale ploeg van 45 afgevaardigden, die allen kandidaat zijn in 2012.

Rony Vanderhagen Gunnebo OR, CPBW Ik ben al jaren afgevaardigde in de onderneming Gunnebo, het toenmalige Fichet. Ik zetel in de

Ondernemingsraad en het Comité voor Preventie en Bescherming op het werk. Het is een heel goede ervaring wat communicatie betreft, meer bepaald om te leren hoe je een directie benadert om een bepaalde eis van het personeel ingang te laten vinden. Alle dagen leer ik iets bij, het is een zeer levendig proces dat veel voldoening geeft, ook al stuit men soms op een negatief antwoord van de directie. Ik richt mij tot de mensen die nog twijfelen om zich kandidaat te stellen; spring zo vlug mogelijk op onze boot, je zal je alleen maar verbeteren. Het is een boeiend engagement dat een job binnen je job wordt. En wie het correct doet, zal gewaardeerd worden door de directie.

Bernadette Van Kerckhoven Europa Ziekenhuizen OR, CPBW

Als ik vakbondsafgevaardigde ben geworden, dan is dat vooral om de anderen te kunnen helpen door hun te tonen wat de familie van de Liberale Vakbond hun zou kunnen bijbrengen bij de dagelijkse uitoefening van hun job … die vaak zowel op professioneel als op persoonlijk vlak zwaar kan zijn. Mijn lange beroepservaring bij Europa Ziekenhuizen heeft mij geleerd dat het echt nodig is zich bewust te zijn van de noden van de ander; vaak weerspiegelen ze de moeilijkheden die ervaren worden bij de uitoefening van een job die voortdurend in verandering is. Men kan maar sommige problemen begrijpen en aankaarten als men ze zelf aan den lijve heeft ondervonden. Daarom heb ik besloten de rangen van de

Liberale Vakbond te vervoegen en stel ik me kandidaat voor de sociale verkiezingen van 2012. Niet om voor een of andere holle revolutie te zorgen, maar wel om het professioneel en privéleven van mijn collega’s te verbeteren.

Ingrid Floreal Goethe-Institut SD

Als vakbondsafgevaardigde heb ik het gevoel een zinvolle bijdrage te leveren voor de arbeidsomstandigheden in ons instituut. We hebben via de Syndicale Delegatie het arbeidsreglement erdoor gekregen en over de loonschalen kunnen onderhandelen. Momenteel zijn we het huishoudelijk reglement aan het opstellen. Er is nog niet zo lang een vakbondswerking bij ons op het werk. Maar je merkt alvast dat de werkgever nu voorzichtiger is dan in de periode voordien. Ook het personeel ziet de noodzaak van de vakbondsaanwezigheid in. Als culturele instelling van de Duitse Bondsrepubliek vallen we immers een beetje tussen de Duitse en de Belgische wetgeving. Bij het opstellen van het arbeidsreglement wou de werkgever alle Duitse voordelen schrappen, maar daar hebben we met de vakbonden toch een stokje kunnen voor steken. Ik wil me zeker nog een tijd syndicaal inzetten, minstens tot de volgende generatie is opgeleid en we met een gerust hart de fakkel kunnen doorgeven. Zelf werk ik al sinds 1993 bij het GoetheInstitut. Ik heb dus een goed zicht op wat er door de jaren heen is veranderd aan arbeidsomstandigheden en waar er werd afgebouwd.

Grensarbeid Nederland

GRATIS VERVOLGCURSUS In België wonen en in Nederland werken (of omgekeerd), blijkt niet altijd evident. De arbeidswetgeving en de reglementering van de sociale zekerheid zijn immers zeer verschillend, wat vaak leidt tot verwarring. De Interregionale Vakbondsraad Schelde Kempen organiseert daarom een vervolgcursus grensarbeid voor Belgische grensarbeiders die in Nederland werken. Tegelijkertijd wordt een vervolgcursus grensarbeid aangeboden voor Nederlandse grensarbeiders die in België werken. Het feit dat beide cursussen samen plaatsvinden, maakt grensoverschrijdende ontmoetingen mogelijk. Voor de Belgische grensarbeiders die in Nederland werken, staan volgende thema’s op de agenda : ontslagregelingen in Nederland, stamrecht, arbeidsongeschiktheid in Nederland, de wetPoortwachter, pensioenafbouw in Nederland, Nederlandse en Belgische belastingaangifte. Onderwerpen als tijdskrediet, ontslag in België, brugpensioen, arbeidsongeschiktheid in België, tijdelijke werkloosheid, pensioenen, de Belgische belastingaangifte en compensatiemogelijkheden in Nederland vormen dan weer de onderwerpen van de vervolgcursus voor de Nederlandse grensarbeiders die in België werken. Praktisch De cursussen vinden plaats op 4 zaterdagvoormiddagen van januari tot april 2012 in Motel Dennenhof te Brasschaat. Deelnemen is gratis maar iedere deelnemer betaalt een waarborg (€ 10 voor ACLVB-leden). Alle leden die als grensarbeid(st)er BelgiëNederland gekend zijn bij ACLVB, ontvangen informatie over deze cursus in hun brievenbus. Info is ook verkrijgbaar bij Dominique Vandriessche, secretariaat IVR ScheldeKempen, Nationalestraat 111, 2000 Antwerpen, tel. 03-222.71.44. De Interregionale Vakbondsraad ScheldeKempen (IVR Schelde-Kempen) is een samenwerkingsverband tussen de Belgische vakbonden in de regio Turnhout, Antwerpen, Waasland, Gent-Eeklo en Brugge en de Nederlandse vakbonden FNV, CNV, UNIE in de regio Noord-Brabant en Zeeland.


2 0 1 1

28 u i t

de sector

Steun aan project van ngo PROTOS

ACLVB VOEDINGSNIJVERHEID DRAAGT BIJ TOT VOEDSELZEKERHEID IN BURUNDI Sinds 2001 besteedt het Sociaal Fonds van de Voedingsnijverheid een bijdrage van 0,05 % van de loonmassa aan projecten rond internationale solidariteit. De niet-gouvernementele organisaties (ngo's) konden projecten voorstellen en de raad van bestuur van het Fonds waakte erover dat de omschreven criteria goed nageleefd werden. Recent werden de werkingsregels gewijzigd en beslisten de vakbonden de controle over de projecten over te nemen. Voortaan kan elke vakbond de ngo's kiezen waarmee hij wenst samen te werken om projecten die betrekking hebben op de voedselzekerheid, te ontwikkelen. Er werd geopteerd om uitsluitend te werken met programma-ngo’s; dit zijn ngo’s erkend door de minister van Ontwikkelingssamenwerking die een programma voor lange duur mogen voorleggen ter goedkeuring. Deze programma-ngo’s werden immers in opdracht van DGD, de administratie van Ontwikkelingssamenwerking, eerst grondig doorgelicht door het bureau PricewaterhouseCoopers, op basis van 25 criteria die de volgende domeinen bestrijken : 3 de financiële autonomie; 3 de transparantie van het financiële beheer en het voeren van een analytische boekhouding; 3 de capaciteit om de voorbereiding, de uitvoering en de follow-up van een geheel van samenwerkingsprojecten te verzekeren; 3 de doeltreffendheid van de acties op het terrein.

PROTOS, want water maakt vrij Na beraad en het aanhoren van verschillende mogelijke partners, viel de keuze van ACLVB op PROTOS, en meer bepaald het project AMiAsZI in Burundi. PROTOS is een programma-ngo die zich inzet voor een beter waterbeheer. PROTOS ondersteunt processen en projecten die bijdragen tot een participatief, rechtvaardig en duurzaam waterbeheer. Water is immers dé hefboom tot economische en sociale ontwikkeling voor kansarme groepen in het zuiden. Een eerlijke toegang tot voldoende water is een fundamenteel mensenrecht. Vanuit haar ervaring met water komt PROTOS ook op voor meer rechtvaardige Noord-Zuidrelaties. Dat gebeurt via vorming, bewustmaking, netwerking en beleidsbeïnvloeding. De vereniging is niet gebonden aan politieke, sociale of filosofisch geïnspireerde organisaties of bewegingen. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

Voedselzekerheid door goed waterbeheer in Isale Het AMiAsZI-project dat ACLVB via PROTOS zal ondersteunen, ging recent van start en werkt aan voedselzekerheid in de Burundese gemeente Isale (provincie Bujumbura Rural). In de bergachtige omgeving van Isale - tussen 1.200 en 2.200 meter hoogte - zijn de 2.500 betrokken families volledig afhankelijk van de landbouwopbrengsten op hun lapjes grond. Maar door de plunderingen tijdens de burgeroorlog worden de landbouwers geconfronteerd met grote bodemerosie, een slechte bodemvruchtbaarheid en een laag rendement. Daarbij kent de zone een sterke demografische groei en zeer onregelmatige klimatologische omstandigheden, waardoor de voedselveiligheid van de bewoners in gevaar is. De projectnaam AMiAsZI is de afkorting van “Aménagement des Marais et intégration agro-sylvo-zootechnique à Isale”. Het is ook een woordspeling, want AMAZI betekent ‘water’ in het Kinyarwanda. Goed waterbeheer is een sleutelelement voor de verbetering van landbouw met integratie van bosbouw en veeteelt. Gehoopt wordt op verrassende (“amazing”) resultaten : de voedselproductie op een duurzame manier verhogen en dit door het beschermen van hellingen rond de valleien tegen erosie, het opzetten van boomkwekerijen, het beschermen van drinkwaterbronnen, de vorming van technici op het vlak van de integratie van bosbouw en veeteelt, het leren composteren, het integreren van moestuinen, het verspreiden van verbeterd zaaigoed, de installatie van regenwateropvangsystemen, maar ook vormingen voor vrouwengroepen, het ondersteunen van lokale waterbeheercomités en het organiseren van uitwisselingsmomenten met andere gemeenten ter plaatse. Via Vrijuit zal u halfjaarlijks op de hoogte worden gehouden over de stand van zaken van het project. Ontdek PROTOS en ons project ook op de website www.protosh2o.org. Koen DEWINTER

regionaal Hernieuwbare energie in Vlaanderen

29

SERV EN MINARAAD FORMULEREN AANBEVELINGEN Heel wat daken liggen vol met zonnepanelen, overal in het landschap staan er windmolens en steeds meer bedrijven plaatsten een warmtekrachtkoppelingsinstallatie (WKK) om aan hun warmtebehoefte te voldoen. Kortom hernieuwbare energie is alomtegenwoordig. Het thema kon de voorbije maanden rekenen op heel wat aandacht. De SERV en de MiNaraad formuleerden nu een aantal beleidsaanbevelingen. Hernieuwbare energie maakt een belangrijk maar momenteel nog klein deel uit van onze energiebehoefte. En toch is het broodnodig ! Omdat we drastisch onze CO2-uitstoot moeten laten dalen om ons klimaat te redden en onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen willen beperken. Daarnaast is in 2015 een geleidelijke sluiting van onze kerncentrales gepland. We moeten zorgen dat we de tekorten als gevolg daarvan kunnen opvangen. Dat kan door nu volop in te zetten op hernieuwbare energie. De afgelopen maanden is veel geschreven over het hernieuwbaar-energiesysteem in Vlaanderen en de subsidies die voor ondersteuning moeten zorgen. Zo zijn onder andere de toegekende subsidies voor zonnepanelen te hoog, waardoor de Vlaamse gezinnen de rekening krijgen gepresenteerd. Het zijn zij die betalen voor de toegekende groenestroomcertificaten en voor de steunmaatregelen van de distributienetbeheerders. De SERV heeft in april 2011 een rapport gepubliceerd over hernieuwbare energie : “Energie voor een groene economie”. Het rapport is de aanleiding geweest van een aantal debat- en feedbackmomenten met verschillende experts en belangengroepen. Hieruit is in november een advies voortgevloeid in samenwerking met de MiNaraad. In het advies kaarten de SERV en de MiNaraad enkele problemen aan :

Ons energiebeleid moet worden vernieuwd Om een transitie te kunnen bereiken, is meer hernieuwbare energie noodzakelijk. Daarnaast moet er ook voldoende aandacht gaan naar energiebesparing. Het is echter niet de bedoeling om in te zetten op alle vormen van hernieuwbare energie. Er moeten slimme keuzes worden gemaakt. De vraag die gesteld moet worden is : “wat gaan we waar en wanneer ondersteunen ?”. Het antwoord op die vragen kan gegeven worden door middel van scenarioanalyses. Die maken een kosten-batenanalyse op basis waarvan de gewenste mix aan hernieuwbare energie gekozen kan worden. Wanneer de juiste mix is gekozen, moet worden bepaald hoe de toepassing ondersteund moet worden en vooral hoeveel en hoelang. Hierbij moet rekening worden gehouden met financiële en niet-financiële barrières en de verscheidenheid van de verschillende toepassingen, projecten en investeerders. In het debat over de financiering moeten verdelingseffecten worden meegenomen. Daarnaast moet er worden

gezocht naar alternatieve financieringsmogelijkheden. Een voorbeeld hiervan kan zijn het aanwenden van de opbrengsten van de veiling van emissierechten.

Aanbeveling voor het certificatiesysteem Momenteel is er een quotumplicht voor elektriciteitsleveranciers. Dat betekent dat ze een bepaalde hoeveelheid groenestroomcertificaten of WKKcertificaten moeten opkopen van producten en bij de VREG moeten inleveren. Wanneer de leveranciers over onvoldoende certificaten beschikken, betalen ze daarvoor een boete. De vraag is of dit systeem van het opleggen van een quotum werkt. Zo kost het systeem meer dan nodig is, de kosten en baten zijn onrechtvaardig verdeeld en de maatschappelijke kosten en baten voor milieu, economie en werkgelegenheid worden niet geoptimaliseerd. Er moet beslist worden of de quotumplicht voor leveranciers behouden blijft of niet. Dat is echter geen gemakkelijke keuze, omdat er aan beide systemen voor- en nadelen verbonden zijn. Zo zorgt een quotumsysteem voor het verminderen van windfallprofits en worden technieken die meer steun nodig hebben via een marktsysteem ondersteund. Daarnaast moet het de werking van de certificatenmarkt ondersteunen en de transparantie van het systeem vergroten. Wanneer er wordt gekozen om de quotumverplichting af te schaffen, moet ook de markt van de certificaten worden afgeschaft. Alleen de steun verkregen via certificaten blijft behouden, net zoals de verkoop van de opgewekte stroom via de elektriciteitsmarkt. Door de afschaffing van de certificatenmarkt kan de prijs niet bepaald worden via marktwerking. Om dat op te vangen, is een gegarandeerde verkoopsprijs of minimumsteun nodig. In een systeem zonder quotum kan de gegeven steun op regelmatige basis worden bijgestuurd.

Minister moet knopen doorhakken Omdat het debat over hernieuwbare energie niet gemakkelijk is, hebben de raden geen keuze gemaakt tussen beide systemen. Aan elk systeem zijn specifieke voor- en nadelen verbonden. Het rapport en het bijhorende advies zijn overgemaakt aan de bevoegde minister. Het is nu aan haar om de juiste keuzes te maken. De tijd dringt, want met de stijgende energieprijzen sluipt energiearmoede langzaamaan meer en meer Vlaamse gezinnen binnen.

Tienen

IN MEMORIAM STEFAAN LAMBERT De ACLVB-kern van de firma Sesvanderhave meldt met droefheid het overlijden van een van hun collega’s. Stefaan Lambert is in de nacht van 18 op 19 november omgekomen bij een auto-ongeval. Hij was reeds jarenlang lid van ACLVB en zetelde in de Ondernemingraad en de Syndicale Delegatie. Wij herinneren ons Stefaan als een joviale en nuchtere kerel. Ons oprecht medeleven aan zijn vrouw Kirsten, zoontje Milo en familie en vrienden. SV

IN MEMORIAM ALAIN DE PRIJCKER Op 4 oktober ontvingen we het droevige nieuws dat Alain was overleden ten gevolge van een tragisch verkeersongeval daags ervoor. Alain was werkzaam als operator binnen 3M in Zwijndrecht. Voor onze organisatie was Alain afgevaardigde in het veiligheidscomité. Alain kon niet tegen onrecht en hij nam zijn taak als afgevaardigde ter harte. Hij verdedigde zijn standpunten met vuur, en zocht steeds naar oplossingen om de werkomstandigheden zo veilig mogelijk te maken voor al zijn collega's. Dat deed hij altijd in het gezelschap van zijn onafscheidelijke fles cola. Dat was Alain ten voeten uit, en ik zal hem altijd zo in mijn herinneringen blijven bewaren. Wij wensen zijn partner Mirella, zijn kinderen Quirina en Yarick heel veel sterkte toe. EH

Suzanne KWANTEN V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

30 w e r k l o o s h e i d

DE CRISISPREMIE WORDT : “DE ONTSLAGUITKERING” Arbeiders die werden ontslagen, hadden sinds 1 januari 2010 recht op een crisispremie van maximaal 1.666 euro. Tot en met 31 december 2011 blijft dit systeem behouden. Vanaf 1 januari 2012 wordt deze crisispremie vervangen door de ontslaguitkering. In deze tekst geven we een overzicht van de voorwaarden en modaliteiten. Wanneer is de nieuwe regeling inzake de ontslaguitkering van toepassing ? Deze regeling geldt zowel voor de privésector als voor de contractuele werknemers uit de publieke sector, van zodra het ontslag ter kennis wordt gebracht van 1 januari 2012. Wie heeft recht op de ontslaguitkering ? Je hebt recht op de ontslaguitkering indien je tewerkgesteld was met : 3 een arbeidsovereenkomst voor arbeiders; 3 een arbeidsovereenkomst voor dienstencheques; 3 een arbeidsovereenkomst voor dienstboden. Je hebt slechts recht op de ontslaguitkering indien het ontslag van je werkgever uitgaat, dus indien er een opzegtermijn wordt betekend of indien een verbrekingsvergoeding wordt uitbetaald. Neem je zelf ontslag, dan heb je geen recht op de ontslaguitkering. Wie heeft GEEN recht op de ontslaguitkering ? 3 je wordt ontslagen tijdens je proefperiode; 3 je wordt ontslagen om een dringende reden; 3 je wordt ontslagen met het oog op pensioen of brugpensioen; 3 je minder dan 6 maanden anciënniteit hebt op het tijdstip van het ontslag; 3 je in hetzelfde jaar al een ontslaguitkering ontvangen hebt als gevolg van een ontslag bij dezelfde werkgever; V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

3 je werkgever recht heeft op terugbetaling van een deel van de inschakelingsvergoeding. In dit geval heb je immers recht op een hogere vergoeding. Hoeveel bedraagt de ontslaguitkering ? Het bedrag van de uitkering hangt af van : 3 de aanvangsdatum van je arbeidsovereenkomst (voor of vanaf 1 januari 2012); 3 je anciënniteit in de onderneming; 3 je arbeidsprestaties (voltijds of deeltijds).

1. Aanvangsdatum arbeidsovereenkomst vanaf 1 januari 2012 Werd je in dienst genomen na 1 januari 2012, en heb je minstens 6 maanden anciënniteit, dan bedraagt de ontslaguitkering 1.250 euro.

werkloosheid 2. Aanvangsdatum arbeidsovereenkomst voor 1 januari 2012 Indien je reeds in dienst was voor 1 januari 2012, dan hangt het bedrag van de ontslaguitkering af van je anciënniteit in de onderneming : 3 1.250 euro als je anciënniteit in de onderneming minder dan 5 jaar bedraagt; 3 2.500 euro als je anciënniteit in de onderneming ten minste 5 jaar, maar minder dan 10 jaar bedraagt; 3 3.750 euro als je anciënniteit in de onderneming ten minste 10 jaar bedraagt. Opgelet ! Deze laatste regeling wordt ook in volgend geval toegepast : 3 je arbeidsovereenkomst is gestart na 1 januari 2012 3 en je was voor deze datum al tewerkgesteld voor dezelfde werkgever 3 en de onderbreking tussen beide contracten bedraagt niet meer dan 7 dagen.

Voorbeeld - Marc werd op 1 januari 2003 deeltijds in dienst genomen. Zijn contract wordt beëindigd op 31 december 2011; op 5 januari 2012 sluit hij bij dezelfde werkgever een nieuwe, voltijdse arbeidsovereenkomst af. Indien Marc zou worden ontslagen op 5 juli 2012, heeft hij recht op een ontslaguitkering van 2.500 euro. (De onderbreking tussen de contracten bedraagt geen 7 dagen en hij heeft 9,5 jaar anciënniteit).

31

- Anita werkt 4/5 (30,4 uur per week). Indien zij wordt ontslagen, dan zal zij een ontslaguitkering van 3.000 euro ontvangen (p3.750 euro x 30,4/38). Op het bedrag van de uitkering wordt geen RSZ noch bedrijfsvoorheffing ingehouden. Wie betaalt de ontslaguitkering ? In tegenstelling tot de crisispremie is de ontslaguitkering steeds volledig door de RVA betaald. De ex-werkgever hoeft er niet meer in tussen te komen. Hoe vraag je de ontslaguitkering aan ? Je vraagt de ontslaguitkering aan via je ACLVB-secretariaat aan de hand van het formulier dat je ontvangen hebt van je werkgever.

Op het moment van het schrijven van dit artikel was de definitieve tekst van het Koninklijk Besluit nog niet gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. Het is dus mogelijk dat hier en daar nog kleine wijzigingen gebeuren.

Voor deeltijdse werknemers wordt het bedrag verrekend in functie van de arbeidsprestaties. Werk je 4/5, dan zal je slechts 4/5 van de uitkering ontvangen.

Voorbeeld - Jan en Anita werken sedert de jaren ‘90 in onderneming X. - Jan werkt voltijds (38 uur per week) en wordt ontslagen. Hij zal een ontslaguitkering ontvangen van 3.750 euro.

Kim DE SCHAMPHELEIRE

WERKLOOSHEIDSUITKERING DECEMBER Is je uitkering van december wat lager uitgevallen dan verwacht ? Ga dan na of je nog recht had op betaalde vakantiedagen ten laste van je vorige werkgever. Als je deze “betaalde vakantie” niet hebt gespreid over verschillende maanden, dan werden ze in mindering gebracht van je uitkeringen van de maand december. Voor deze dagen had je immers recht op loon (vakantiegeld) en niet op een werkloosheidsuitkering. KDS

De Liberale Vakbond wordt 120 jaar in 2012

TIJD VOOR FEEST ! Het zijn niet enkel de sociale verkiezingen die van 2012 een bijzonder jaar beloven te maken. De ACLVB viert volgend jaar namelijk ook de 120ste verjaardag van haar oprichting, 120 jaar van liberaal syndicalisme. Onze kandidaten voor de sociale verkiezingen en hun partner worden op 24 maart 2012 in een Brusselse concertzaal verwacht voor een heus evenement ... Syndicalist zijn en liberaal, het is een origineel idee, dat nergens anders ter wereld bestaat, een idee dat steeds meer werknemers en sociaal verzekerden in België overtuigt sinds 120 jaar. Een idee dat herbevestigd werd tijdens het congres van 2008, waar de afgevaardigden hun idee van het sociaal liberalisme herbepaald hebben, een idee dat altijd trouw gebleven is aan de basisidealen.

Onduidelijke datum De eerste sporen van de oprichting van een liberale vakbond gaan terug naar het einde van de XIXe eeuw, wanneer een handvol militanten die zichzelf niet helemaal terugvinden in het katholieke dogma van liefdadigheid, noch in de socialistische ideologie, besluiten om in 1891 de “Liberale Werkersverdediging” op te richten. Aandachtige lezers zullen snel de berekening maken : 2012 min 120 is 1892. Het is het jaar dat arbi-

trair werd weerhouden door de specialisten van de Belgische sociale wetgeving, want het is moeilijk om de precieze stichtingsdatum te bepalen van een beweging die zich al in de jaren 1870 profileerde. De echte doorbraak van de gestructureerde liberale vakbeweging dateert van de jaren 1920, met de oprichting van de Nationale Centrale der Liberale Vakbonden; de grote economische crisis van 1929 zwengelt de trend aan. Verschillende acties worden tezelfdertijd ondernomen met de oprichting van een werkloosheidskas, een stakerskas en een vakbond.

Nog steeds modern In 1938 wijzigt de naam in Algemene Centrale der Liberale Vakbonden van België (ACLVB). Vandaag spreken we veeleer van de “liberale vakbond”, omdat dat duidelijker is en gemakkelijker uit te spreken. De enquête die we in 2010 onder onze leden hielden, heeft nog aangetoond dat onze leden fier zijn syndicalist te zijn en liberaal, echte syndicalisten en echte liberalen. Het is een bewuste keuze, omdat ze geloven in de waarden van vrijheid, verantwoordelijkheid, solidariteit en verdraagzaamheid die ons kenmerken. Op 24 maart vieren we ons 120-jarig bestaan met een concert, degustaties van typisch Belgische producten, vruchten van lange ervaring en veel liefde. Nog even geduld en we onthullen u de verrassing … V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 1 1

32 e d i t o r i a a l

VERGIFTIGD GESCHENK

M

Met zijn begrotingsontwerp heeft Sinterklaas Di Rupo I ons een geschenk gebracht : een vergiftigd geschenk. Onder druk van de markten, de economische crisis en de tijd die onverbiddelijk verderloopt, hebben de zes regeringspartijen uiteindelijk een regeringsakkoord afgesloten. Hoe meer we het in detail bestuderen, hoe onrechtvaardiger het ons lijkt. Wij, de werknemers, zijn braaf geweest, we hebben goed gewerkt, wij zullen de marge voor loonsverhoging moeten respecteren. En nochtans is de roe het enige dat we krijgen. Er waren niet minder dan 531 dagen nodig om een begroting op te stellen. En wat voor een begroting ! Ze ontneemt ons alle hoop voor de toekomst. Het is een begroting op de rug van de werknemers, ze gaat graaien in de zakken van de zwaksten. Een begroting die het grootkapitaal, de welvarenden en de verantwoordelijken van de huidige crisis netjes ongemoeid laat. Kortom, een begroting die een aanslag is op onze toekomst en – wat erger is – een aanslag op de toekomst van onze kinderen. De regering stelt de wachtuitkeringen van de jongeren in vraag. Om het op de arbeidsmarkt te beginnen waarmaken, moeten ze tevreden zijn met nepcontracten, uitzendcontracten en contracten van bepaalde duur … Hoe kunnen ze in die omstandigheden een toekomst opbouwen ? Hoe kan een jongere vandaag een huis kopen en

een gezin stichten ? Met hoe veel zijn ze niet, de jongeren die opnieuw bij hun ouders intrekken, omdat ze het financieel anders niet redden ? Deze begroting is onevenwichtig omdat we de banken gered hebben. We hebben ze twee keer gered. De banken betalen maar 100 miljoen euro extra … aan ons om de rest van de rekening op te hoesten. Deze begroting is onevenwichtig omdat wij 6 % meer belastingen betalen op onze zuurverdiende spaarcenten, terwijl de vennootschappen 3 % korting krijgen. Deze begroting is onrechtvaardig omdat we onevenredige lasten betalen op onze arbeid. Wij werken hard, terwijl de grote vermogens de vruchten plukken van onze inspanningen. Fiscale fraude van de grote vermogens wordt ongemoeid gelaten. De ongelijkheid tussen arm en rijk groeit met de dag. Wie betaalt de crisis ? Wie betaalt te hoge prijzen voor zijn energie ? Wie betaalt de fraude in de ondernemingen ? De Regering Di Rupo I speelt Sinterklaas voor de bedrijven. En Di Rupo schuift de zwartepiet door naar de kleine man. Het zijn de werknemers, de gepensioneerden, de jongeren, de uitkeringsgerechtigden … die zullen moeten opdraaien voor de fouten uit het verleden. Wij draaien op voor de fraude in de bedrijven, voor de tekorten in de sociale zekerheid. Er zijn dus niet minder, maar meer ambtenaren nodig om de fiscale en sociale fraude aan te pakken. Want bankiers en speculanten blijven buiten schot. De winsten van de bedrijven blijven onaangeroerd. Daarom moet de automatische indexering behouden blijven. Pak liever de energieprijzen aan. Waar is de tijd dat Sint-Nicolaas de zwakken en armen in de samenleving hielp en beschermde ?

Vr ijuit

Maandblad van de Liberale Vakbond

ACLVB Koning Albertlaan 95 9000 GENT Tel. : 09-222.57.51 E-mail : [email protected] http://www.aclvb.be


Verantwoordelijke Uitgever Jan VERCAMST Koning Albertlaan 95 9000 GENT Coördinatie Sabine SLEGERS

2 0 1 1

Redactie Annick COLPAERT Didier SEGHIN Hugo VAN LANCKER Dimitri VERSTRAETEN E-mail : [email protected]

Verschijnt niet in augustus. Prepress & druk Creative Plus Production & Nevada-Nimifi ISSN 0778-8517

De polyethyleen wikkel van dit magazine is biologisch afbreekbaar en 100 % recycleerbaar.

Jan VERCAMST, Nationaal Voorzitter

Vrijuit 8SOCIALE VERKIEZINGEN SLECHT VERDEELDE INSPANNINGEN 2012! De redactie van VRIJUIT wenst u een schitterend

Recommend Documents