VOORONTWERP BENNEBROEKSTRAAT 11-13
41
Bennebroekstaat Bestaande situatie 1:200
42
Bennebroekstaat Bestaande situatie 1:200
1 43
Bennebroekstraat
44
Bennebroekstraat ALGEMEEN De school aan de Bennebroekstraat 11-13 is gebouwd rond 1930 in een sobere “Amsterdamse school” stijl. Het ontwerp is tot stand gekomen onder de dienst der Publieke werken. Het is, volgens de ordekaart van stadsdeel zuid, een orde 3 pand: STEDENBOUWKUNDIG Het schoolgebouw is zowel in gevel als in organisatie symmetrisch opgebouwd en is iets asymmetrisch, op de kop van de Groenendaalstraat, gelegen. Het gebouw bestaat uit een hoofdgebouw met twee ondergeschikte volumes op de koppen. Het hoofdgebouw springt terug ten opzichten van de rooilijn en wordt beëindigd door een schildak. De straatgevel (noordgevel) wordt bepaald door een strak ritme van ramen. In de ondergeschikte volumes op de koppen liggen de trappenhuizen en markante directiekamers. Deze zijn afwijkend in vorm en liggen in de rooilijn. Hier bevinden zich de twee entrees van het schoolgebouw. (ooit gebouwd als twee scholen) In het zelfde bouwblok ligt recht tegenover deze school een andere school, beide scholen zijn rond een royaal binnengebied gelegen. Deze tegenover gelegen school ligt aan de Hillegomstraat. Dit schoolgebouw is reeds verbouwd en doet nu dienst als kantoorgebouw.
Bennebroekstraat
Hillegomstraat
HOOFDOPZET Het gebouw heeft een klassieke indeling bestaand uit lokalen aan de zuidzijde(binnengebied) en een gangzone aan de noordzijde (straatzijde). Op de twee koppen van het gebouw bevinden zich de trappenhuizen. De tussen gelegen gang-zone ontsluit op de verdiepingen telkens 5 lokalen. Op de begane grond is in het midden de extra hoge gymzaal gelegen. Deze steekt aan de achterzijde buiten het gebouw. Met het wijzigen van school naar woningen krijgt het gebouw een nieuwe bestemming. Uitgangspunten voor deze transformatie is om zo dicht mogelijk bij de bestaande structuur van het schoolgebouw te blijven. 8 lokalen van de begane grond en 1e verdieping worden samengevoegd tot 4 royale maisonnettes, direct grenzend aan hun tuin (woning 1,2,4 en 5). De gymzaal wordt een afzonderlijk appartement (3) met daarboven een grondgebonden maisonnette (6). Op de 2e verdieping en de kapverdieping komen royale appartementen (7t/m 10) die worden ontsloten door de bestaande trappenhuizen. Deze trappenhuizen worden doorgetrokken naar de kapverdieping. Aangezien het rechtstreeks doortrekken van het trappenhuis tot aan de kapverdieping hier duidelijk zichtbaar zou zijn vanaf de straat “verslepen” we op de bovenste verdieping de trap zodat deze mini-
maal boven het dak uit komt. De lift wordt in de zone van de woningen geplaats waardoor de lift rechtstreeks in de kap uitkomt. Deze lift en de trap komen uit in een dakkapel op de kop van het gebouw. De zes grondgebonden woningen krijgen ieder een eigen voordeur aan de straat. Voorafgaand aan het Voorlopend Ontwerp zijn er studies gedaan naar verschillende ontsluitings varianten. Deze zijn verzameld in het Werkboek ACHTERGEVEL EN BUITENRUIMTES De 5 woningen op maaiveld hebben een tuin. Om deze tuin vanuit de woning bereikbaar te maken zullen er nieuwe puien worden gemaakt met deuren tot aan maaiveld. De woning boven de gymzaal heeft een dakterras op het dak van de gymzaal. De appartementen op de tweede verdieping krijgen een balkon. Ook naar deze buitenruimtes zal een toegang in de vorm van deuren worden gemaakt. De Kapverdieping heeft momenteel geen enkel raam. Hier zullen openingen moeten worden gemaakt in de vorm van dakkapellen en dakramen. Deze dakkapellen bieden ook toegang tot de buitenruimtes in de vorm van een balkon.
3 (benodigde ingrepen achtergevel)
INTERIEUR Het interieur is sober maar nog wel redelijk oorspronkelijk en gaaf. Binnen de woningen is het aan de bewoners om te bepalen in hoeverre zij dit willen behouden . De woningen zullen wel aan minimale eisen van akoestiek, brand en isolatie moeten voldoen. In onze voorbeeldplattegronden wordt de gangwand met raampjes en nissen zoveel mogelijk gehandhaafd.
2 (gevelschema)
45
De voormalige school aan de andere kant van het bouwblok is reeds getransformeerd tot kantoorgebouw.
46
Bennebroekstraat
Principe uitgangspunten constructie De vloeren van de gangzone zijn telkens uitgevoerd in beton en de vloeren van de klaslokalen als houten balklaag. De lift zal ter plaatse van de houten balklaag naast het trappenhuis komen. Deze lift is op de begane grond vanuit het trappenhuis te bereiken en zal op de 2e verdieping en zolderverdieping in een separate hal aan de woning uitkomen. Hiervoor zal de aangrenzende schacht en kast moeten worden gesloopt.
47
BEGANE GROND De zes grondgebonden woningen krijgen ieder een eigen voordeur aan de straat. De entees en trappenhuizen op de koppen blijven collectief en ontsluiten de bovengelegen appartementen. Tevens bieden zij toegang tot een collectief deel van het binnengebied waar onder andere een fitsenstalling voor alle woningen ligt. De ramen aan de voorgevel beginnen op ca. 1.7 meter boven de vloer en geven dus wel licht maar geen zicht op de straat. Naast 6 voordeuren zullen er ook 2 ramen worden doorgetrokken tot aan de straat. De achterpui wordt vernieuwd en biedt een royale toegang tot de tuin. Bij -de Bennebroekstraat is de gang (met name de tegelvloer) en de scheidingswand tussen gang en lokaal van bijzondere ruimtelijke waarde. Daar waar mogelijk worden deze in de voorbeelduitwerking opgenomen. Eventueel kan de vloer van de gymzaal iets uitgediept worden, zodat er een volwaardige tussenvloer in kan worden gemaakt.
48
BG
(woning 1-2 en 3 zijn getekend)
1ste VERDIEPING De voorgevelramen van de 1ste verdieping beginnen ook hier op ongeveer 1,7 meter boven de vloer. Hierdoor is er genoeg licht, maar ook veel privacy vanaf de straat. Logisch is dan ook om hier vooral bad en slaapruimtes te situeren. De maisonnette die grenst aan het collectieve trappenhuis zal tevens de voormalige directeurskamer toebedeeld krijgen en een extra entree die grenst aan het trappenhuis. Woning 6 krijgt op het gymzaal-dak zijn buitenruimte. Hiervoor zal er een toegang in de achtergevel worden gemaakt. NB Er zijn vrij traditionele woningen getekend op basis van woonverdieping en slaapverdieping met 3 slaapkamers, extremere modellen zijn zeer wel denkbaar!
1ste
(woning 1-2 en 6 zijn getekend)
49
2de VERDIEPING Op de tweede verdieping krijgen de woningen 7 en 8 hun entree aan het collectieve trappenhuis. De lift komt uit in een tussenhal, grenzend aan de woning. Deze appartementen zijn gelijkvloers, over twee beuken. Dit biedt de mogelijkheid om de gang-zone ruimtelijk het meest intact te laten. In deze gangen zijn vooral de kleine stalen raampjes tussen de gang en de lokalen kenmerkend. De woningen hebben een ruim balkon (2.5x8m) op het zuiden. De puien aan de achterzijde zullen hier aangepast worden om toegang te geven tot het balkon. In het trappenhuis wordt de trap doorgetrokken tot de kaperdieping. Woning 6 heeft op deze laag zijn bovenste verdieping.
50
2de
(woning 6 en 7 zijn getekend)
zolder De zolder is in het verleden nooit gebuikt als verblijfsruimte en heeft geen enkele vorm van daglicht. Door deze bestemmingsverandering zal deze ruimte niet alleen bereikbaar gemaakt moeten worden maar zal er ook daglicht en buitenruimte toegevoegd moeten worden. De constructie van de kap is niet ontworpen voor een gebruiksruimte Daar waar nodig en daar waar mogelijk zal de kapconstuctie intern enigzins aangepast worden. Op het zuiden wordt één brede dakkappel toegevoegd met over de volle breedte van de dakkapel een riant balkon van 2x10m. Aan de noordzijde krijgen de slaap-en badkamer(s) licht en lucht middels dakramen.
zolder
(woning 9 is getekend)
51
TRAP ZOLDER Binnen het bestaande trappenhuis wordt een nieuwe trap doorgetrokken tot aan de kapverdieping. Aangezien het rechtstreeks doortrekken van het trappenhuis tot aan de kapverdieping hier duidelijk zichtbaar zou zijn vanaf de straat “verslepen” we op de bovenste verdieping de trap zodat deze minimaal boven het dak uit komt. Deze opbouw komt tot aan de gootlijn. De lift wordt in de zone van de woningen geplaats waardoor de lift rechtstreeks in de kap uitkomt. Deze lift en de trap komen uit in een dakkapel op de kop van het gebouw.
2e verdieping 52
kapverdieping
doorsnede trappenhuis met nieuwe trap naar kapappartement
doorsnede trappenhuis met nieuwe trap naar kap-appartement
dwars doorsnede over de woningen
53
VOORGEVEL bestaand Het schoolgebouw is zowel in gevel als in organisatie symmetrisch opgebouwd. Het gebouw ligt iets asymmetrisch, op de kop van de Groenendaalstraat. Het gebouw bestaat uit een hoofdmassa die terug springt ten opzichten van de rooilijn en wordt beëindigd door een schildak. De straatgevel (noordgevel) wordt bepaald door een strak ritme van ramen. Op de koppen van de hoofdbouw liggen de trappenhuizen met markante directiekamers. Deze zijn afwijkend in vorm en liggen in de rooilijn. Hier bevinden zich de twee entrees van de school. LET OP: schaal tekening 1:150
zijgevel voorbouw 54
VOORGEVEL nieuw Op de begane grond worden nieuwe gevelopeningen gemaakt. Enerzijds om toegang te geven tot de achterliggende woningen en anderzijds om meer relatie met de straat te leggen. De sprong in de rooilijn krijgt een betekenis als voorzone van de woningen. Voor de positie van de nieuwe kozijnen is de symmetrische opbouw van de gevel leidend. Doordat er telkens twee ramen naast elkaar gehandhaafd blijven vormen de
nieuwe kozijnen een eigen ritme maar blijven ze ondergeschikt aan het bestaande raam patroon. De nieuwe openingen bestaan uit 4 voor deuren in de voorgeven en 2 voordeuren in de zijgevel van de voorbouw. De andere twee gevelopeningen in de voorgevel zijn “gespiegelde” exemplaren van de voordeur. Het boven raam komt dan aan de onderzijde te zitten en fungeert als een tafeltje voor de woning.
De kozijnen zijn duidelijk herkenbaar als nieuwe toevoeging maar sluiten in afmeting en detail aan bij het utilitaire karakter van het bestaande schoolgebouw. Het detail zal een variant zijn van het voorgevel detail van de Floris Versterstraat 10. Een stalen frame dat de baksteen negge van de (uitgezaagde) gevel afdekt en ter plaatse van de voordeur een stalen u profiel waarin de voordeur gevat is.
LET OP: schaal tekening 1:150
+ 13.25m N.A.P
+ 11.91m N.A.P
+ 8.07m N.A.P
+ 5.64m N.A.P
+ 3.23m N.A.P
+ 0.85m N.A.P
zijgevel voorbouw 55
ACHTERGEVEL De achtergevel wordt bepaald door het ritme van de 14 grote kozijnen van de klaslokalen. De horizontale indeling wordt benadrukt door een stevige goot en bovenliggende markante schildak. Anders dan de andere twee scholen is ook de achtergevel volledig symmetrisch. Dit wordt nog eens extra benadrukt door de centraal gelegen uitbouw van de gymzaal. De trappenhuizen liggen hier terug en zijn ondergeschikt aan het hoofdvolume.
LET OP: schaal tekening is 1:150
+ 13.18m N.A.P
+ 11.92m N.A.P
+ 5.57m N.A.P
+ 3.74m N.A.P
+ 0.59m N.A.P
56
ACHTERGEVEL De wijzigingen in de achtergevel worden voornamelijk bepaald door; de nieuwe balkons, de bijbehorende toegang naar de buitenruimtes en het bewoonbaar maken van de kapverdieping. De kapverdieping wordt voorzien van dakramen en dakkapellen. De maat van de appartementen maakt het mogelijk om slechts twee grote dakkapellen toe te voegen die in hun maat aansluiten bij de schaal van het gebouw. Dit is ook het uitgangspunt voor de nieuwe balkons. De grote maat geeft naast gebruikskwaliteit ook aansluiting bij de
schaal van het gebouw. De balkons zijn zo gepositioneerd dat deze telkens, logischerwijs, boven de onderliggende slaapvertrekken liggen en verspringen ten opzichten van elkaar. De horizontaliteit en symmetrie van het gebouw worden versterkt. De kozijnen op de begane grond worden vergroot zodat er een goede relatie met de tuin ontstaat. De kozijnen op de 1e en 2e verdieping gehandhaafd en slechts in drie gevallen deels voorzien van een deur. Er ontstaat zo een duidelijke scheiding tussen geheel nieuwe kozijnen (onderbouw) en aangepaste kozijnen (middenbouw).
LET OP: schaal tekening is 1:150
57