VOLWASSENENONDERWIJS Organisatie:
modulaire opleiding
Onderwijsvorm:
Secundair onderwijs
Niveau:
TSO
Graad:
derde graad
Studiegebied:
TOERISME
Opleiding:
TOERISME EN ONTHAAL
Modules:
A Onthaal Aa Public relations Aa1 Etiquette en omgangsvormen 1 (60 lt) Aa2 Relationele vaardigheden (60 lt) Aa3 Verkooptechnieken (60 lt) Aa4 Praktijk en/of stage Public Relations 1 (60 lt) Aa5 Praktijk en/of stage Public Relations 2 (60 lt) Ab Communicatie Ab1 Nederlandse communicatie en onthaal (60 lt) Ab2 Franse communicatie en onthaal (60 lt) Ab3 Engelse communicatie en onthaal (60 lt) Ab4b Spaanse communicatie en onthaal 1 (60 lt) Ab5b Spaanse communicatie en onthaal 2 (60 lt)
B Administratie (120 lt) B1 Labo Computer- & Besturingssystemen (60 lt) B2 Administratieve organisatie en documenten (60 lt)
C Toerisme (240 lt) C1 Toeristische organisatie (60 lt) C2 Aardrijkskunde en Geschiedenis van het toerisme (60 lt) C3 Praktijk en/of stage Baliefunctie (60 lt) C4 Oefenpakket (60 lt)
Nummer GO
2005/017M
Nummer Inspectie:
(vervangt 2004/644M) 04-05/1315/G/V (vervangt 03-04/1127/G)
Inhoudstafel Visie op de opleiding Toerisme en Onthaal..............................................................................................4 Structuurschema ......................................................................................................................................5 Beginsituatie .............................................................................................................................................6 Overzicht sleutelvaardigheden .................................................................................................................7 Modules ....................................................................................................................................................9 MODULE Aa1 ETIQUETTE EN OMGANGSVORMEN............................................................................9 Situering van de module in de opleiding...............................................................................................9 Instapvereisten......................................................................................................................................9 Studieduur.............................................................................................................................................9 Algemene doelstellingen.......................................................................................................................9 Leerplandoelstellingen en leerinhouden module “Etiquette en omgangsvormen” .............................10 MODULE Aa2 RELATIONELE VAARDIGHEDEN .................................................................................15 Situering van de module in de opleiding.............................................................................................15 Instapvereisten....................................................................................................................................15 Studieduur...........................................................................................................................................15 Algemene doelstellingen.....................................................................................................................15 Leerplandoelstellingen en leerinhouden module “Relationele vaardigheden”....................................16 MODULE Aa3 VERKOOPTECHNIEKEN...............................................................................................19 Situering van de module in de opleiding.............................................................................................19 Instapvereisten....................................................................................................................................19 Studieduur...........................................................................................................................................19 Algemene doelstellingen.....................................................................................................................19 Leerplandoelstellingen en leerinhouden module “Verkooptechnieken”..............................................21 MODULES Aa4 en Aa5 PRAKTIJK EN / OF STAGE PUBLIC RELATIONS 1 EN 2.............................26 Situering van de module in de opleiding.............................................................................................26 Instapvereisten....................................................................................................................................26 Studieduur...........................................................................................................................................26 Algemene doelstellingen.....................................................................................................................26 Leerplandoelstellingen en leerinhouden module "Praktijk en/of stage Public Relations" 1 en 2........26 Organisatie van de stage ....................................................................................................................26 Evaluatie van de stage........................................................................................................................27 MODULE Ab1 NEDERLANDSE COMMUNICATIE EN ONTHAAL .......................................................28 Situering van de module in de opleiding.............................................................................................28 Instapvereisten....................................................................................................................................28 Studieduur...........................................................................................................................................28 Algemene doelstellingen.....................................................................................................................28 Leerplandoelstellingen en leerinhouden module “Nederlandse communicatie en onthaal”...............29 MODULE Ab2 FRANSE COMMUNICATIE EN ONTHAAL....................................................................35 Situering van de module in de opleiding.............................................................................................35 1
Instapvereisten....................................................................................................................................35 Studieduur...........................................................................................................................................35 Algemene doelstellingen.....................................................................................................................36 Leerplandoelstellingen en leerinhouden module “Franse communicatie en onthaal” ........................37 MODULE Ab3 ENGELSE COMMUNICATIE EN ONTHAAL .................................................................54 Situering van de module in de opleiding.............................................................................................54 Instapvereisten....................................................................................................................................54 Studieduur...........................................................................................................................................54 Algemene doelstellingen.....................................................................................................................54 Leerplandoelstellingen en leerinhouden module Engelse communicatie en onthaal.........................56 MODULES Ab4b en Ab5b SPAANSE COMMUNICATIE EN ONTHAAL 1 EN 2 ..................................85 Situering in de opleiding......................................................................................................................85 Instapvereisten....................................................................................................................................85 Studieduur...........................................................................................................................................85 Algemene doelstellingen.....................................................................................................................85 Leerplandoelstellingen en leerinhouden modules “Spaanse communicatie en onthaal 1 en 2” ........86 MODULE B1 LABO COMPUTER- & BESTURINGSSYSTEMEN .........................................................98 MODULE B2 ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE EN DOCUMENTEN ..............................................99 Situering van de module in de opleiding.............................................................................................99 Instapvereisten....................................................................................................................................99 Studieduur...........................................................................................................................................99 Algemene doelstellingen.....................................................................................................................99 Leerplandoelstellingen en leerinhouden module "Administratieve organisatie en documenten" .... 100 MODULE C1 TOERISTISCHE ORGANISATIE .................................................................................. 102 Situering van de module in de opleiding.......................................................................................... 102 Instapvereisten................................................................................................................................. 102 Studieduur........................................................................................................................................ 102 Algemene doelstellingen.................................................................................................................. 102 Leerplandoelstellingen en leerinhouden module "Toeristische organisatie" ................................... 103 MODULE C2 AARDRIJKSKUNDE EN GESCHIEDENIS VAN HET TOERISME............................... 105 Situering van de module in de opleiding.......................................................................................... 105 Instapvereisten................................................................................................................................. 105 Studieduur........................................................................................................................................ 105 Algemene doelstellingen.................................................................................................................. 105 Leerplandoelstellingen en leerinhouden module " Aardrijkskunde en Geschiedenis van het toerisme” ......................................................................................................................................................... 106 MODULE C3 PRAKTIJK EN / OF STAGE BALIEFUNCTIE ............................................................... 107 Situering van de module in de opleiding.......................................................................................... 107 Instapvereisten................................................................................................................................. 107 Studieduur........................................................................................................................................ 107 Algemene doelstellingen.................................................................................................................. 107 Leerplandoelstellingen en leerinhouden .......................................................................................... 107 2
Organisatie van de stage ................................................................................................................. 107 Evaluatie van de stage..................................................................................................................... 108 MODULE C4 OEFENPAKKET ............................................................................................................ 109 Situering van de module in de opleiding.......................................................................................... 109 Instapvereisten................................................................................................................................. 109 Studieduur........................................................................................................................................ 109 Algemene doelstellingen.................................................................................................................. 109 Leerplandoelstellingen en leerinhouden module "Oefenpakket " .................................................... 110 Pedagogisch-didactische wenken ....................................................................................................... 111 Minimale materiële vereisten............................................................................................................... 112 Evaluatie .............................................................................................................................................. 113 Bibliografie ........................................................................................................................................... 114
3
VISIE OP DE OPLEIDING TOERISME EN ONTHAAL
Toerisme is een groeisector en de expansie ervan blijft duren. De omzet van deze sector en het aandeel van toerisme in het Bruto Binnenlands Product (BBP) blijven stijgen. Het is evenwel niet gemakkelijk om een zicht te krijgen op de evolutie van de activiteiten binnen de sector, noch om te zien welke nieuwe beroepen en functies er ontstaan. Wil men arbeidskrachten opleiden voor de toeristische sector, dan is dat nochtans onontbeerlijk. Het is immers de bedoeling dat cursisten uitstromen naar de toeristische arbeidsmarkt. Een inventaris van beroepen en taakomschrijvingen wordt meestal gemaakt door een organisatie die kan spreken in naam van de sector. Voor de toeristische sector ontbreekt dit helaas: er bestaat geen apart Paritair Comité dat sectorale akkoorden sluit, noch bestaat er een vormingsinstelling die de gelden beheert die van de brutoloonmassa worden afgehouden voor opleidings- en tewerkstellingsdoeleinden. Wil men tot een beroepen- en kwalificatiestructuur komen in de sector toerisme, dan zullen alle representatieve organisaties binnen de sector dienen samengebracht te worden. Een kwalificatiestructuur die bepaalt tot welke beroepen, functies of taken moet worden opgeleid, moet helderheid brengen. Binnen het toerisme onderscheiden we duidelijk drie subdomeinen: -
‘Incoming’ toerisme met onder meer de provinciale en stedelijke diensten voor Toerisme, het VVV, de carriers, de toeristische medewerker in een hotel, vakantie- of recreatiecentrum, de animator, de reisbegeleider, de gidsen…
-
‘Outgoing’ toerisme met onder meer het reisbureau, de touroperator, de carriers die het vervoer van personen organiseren, de animator, de reisbegeleider, de standplaatshost(ess)…
-
‘Inkeeping’ toerisme met een sterke relatie met de recreatiesector en de vrijetijdsbesteding.
Als finaliteit is deze opleiding gericht op de voorbereiding van de cursisten op het beroepsleven in de profit- en nonprofitsector, in casu de veelomvattende toeristische sector. Meer bepaald op uitvoerende, begeleidende of ondersteunende taken in de verkoop en uitvoering van reizen, het onthaal en de dienstverlening in de recreatieve centra en vormen van sociaal toerisme en het organiseren van activiteiten in het kader van de vrijetijdsbeleving. Hierbij gaat het zowel om loopbanen in binnen- en buitenland als om inkomend toerisme, uitgaand toerisme en het toerisme dat er op gericht is om de vakantieganger in het eigen land van dienst te zijn.
4
STRUCTUURSCHEMA
5
BEGINSITUATIE
Cursisten die de deelopleiding ‘toerisme’ en/of ‘administratie’ aanvatten, hebben doorgaans geen basiskennis daaromtrent. Wegens de economische, sociale en culturele impact van het toerisme op onze samenleving mag men ervan uitgaan dat de cursist die deze opleiding kiest reeds in belangrijke mate contact gehad heeft met een aantal aspecten van de sector, hetzij via eigen ervaringen, hetzij via de media.
6
OVERZICHT SLEUTELVAARDIGHEDEN
Binnen deze opleiding is een aantal sleutelvaardigheden belangrijk. Dit zijn cognitieve, psychomotorische of affectieve vaardigheden die tot de kern van een beroep behoren en die bovendien ruimer inzetbaar zijn dan in het beroep waartoe wordt opgeleid. Elke sleutelvaardigheid werd contextueel omschreven. Door aandacht te besteden aan de sleutelvaardigheden wordt tegemoet gekomen aan maatschappelijke en persoonsvormende doelstellingen. Accuratesse Erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien. Beslissingsvermogen In staat zijn een standpunt in te nemen of tot een handeling over te gaan, en er ook de verantwoordelijkheid voor op te nemen. Commercieel inzicht Blijk geven van inzicht in de wijze waarop goederen en diensten gekocht en verkocht worden. Contactvaardigheid In staat zijn om contact te leggen en eventueel te onderhouden, ook in moeilijke situaties (onder meer met mensen met verschillende opvattingen en achtergrond). Creativiteit In staat zijn om persoonlijke ideeën en oplossingen te bedenken en uit te voeren. Dienstverlenende vaardigheid In staat zijn om op vraag en pro-actief diensten of zorg te verlenen. Doorzettingsvermogen In staat zijn om, ondanks moeilijkheden, op een doel gericht te blijven. Een werkplan kunnen maken In staat zijn om op systematische wijze te beslissen welke stappen men bij de uitvoering van een taak zal zetten. Empathie In staat zijn zich in te leven in iemands situatie, er begrip voor op te brengen en er tactvol mee om te gaan. Flexibiliteit In staat zijn om zich aan te passen aan wijzigende omstandigheden, onder meer middelen, doelen, mensen en procedures. Imagobewustzijn In staat zijn om de impact van eigen gedrag en voorkomen in te schatten. Kunnen omgaan met informatie In staat zijn om informatie te verzamelen, te verwerken en te verstrekken. Kwaliteitsbewustzijn In staat zijn om in te schatten aan welke vereisten een product of dienst moet voldoen en in staat zijn om aan die vereisten tegemoet te komen. Leerbekwaamheid 7
In staat zijn om, via geëigende leerprocessen, zijn competenties te verbreden en te verdiepen. Leergierigheid In staat zijn om actief te zoeken naar situaties om zijn competentie te verbreden en te verdiepen. Productieve taalvaardigheid Nederlands In staat zijn zich op een adequate wijze mondeling en schriftelijk in het Nederlands uit te drukken. Resultaatgerichtheid In staat zijn binnen een bepaalde tijd en budget een vooropgesteld resultaat te bereiken met inachtneming van gedefinieerde kwaliteitsstandaarden. Veiligheidsbewustzijn en milieubewustzijn In staat zijn om actief en pro-actief in te staan voor de veiligheid en om situaties te voorkomen die mens en milieu kunnen schaden. Verantwoordelijkheidszin Aandacht hebben voor de consequenties van een taak en beslissingen nemen op basis van mogelijke consequenties ervan. Zelfstandigheid In staat zijn om zelfstandig zonder hulp of toezicht gedurende lange tijd aan een taak te werken. Zin voor esthetiek en originaliteit In staat zijn unieke en esthetische elementen uit een aanbod op de voorgrond te brengen. Zin voor initiatief In staat zijn om problemen en taken aan te pakken zonder dat het gevraagd wordt of de omstandigheden ertoe dwingen.
8
MODULES MODULE AA1 ETIQUETTE EN OMGANGSVORMEN
SITUERING VAN DE MODULE IN DE OPLEIDING In de hedendaagse maatschappij zijn personen in een baliefunctie of een functie in het toerisme het eerste contact tussen de firma en het bedrijf. Veel van de afgestudeerden zullen in contact komen met personen die een bijzondere behandeling verwachten, bijvoorbeeld bekende personen, ambassadeurs en leden van de koninklijke familie. Op dat moment is het van cruciaal belang dat zij de juiste etiquetteregels en protocolregels toepassen om het vlotte verloop van dat bezoek te garanderen. In de module Etiquette en omgangsvormen ligt de nadruk op het aanleren van een aantal basisbegrippen en vaardigheden die moeten bijdragen tot een vlotte houding. Belangstelling voor waarden en cultuurgebonden elementen van anderen dient centraal te staan. In deze studierichting is een openheid ten aanzien van anderen en de ontwikkeling van een technische bagage van groot belang.
INSTAPVEREISTEN Vermits de cursisten uit sterk uiteenlopende studierichtingen komen, wordt geen intrinsieke ‘technische’ voorkennis van etiquette en omgangsvormen verondersteld. Er mag wel op gerekend worden dat zij zich de nodige communicatieve ontvankelijkheid eigen gemaakt hebben en een bereidheid vertonen om een basisterminologie te verwerven. Vooraleer aan concrete toepassingen kan worden gedacht, moeten de cursisten dus eerst een theoretische kennis verwerven op het domein van etiquette en omgangsvormen. Indien de cursisten reeds voorkennis hebben omtrent het vak, volstaat een doelgerichte herhaling en kan men sneller anticiperen op de specifieke behoeften. De cursisten vertonen belangstelling voor zinvolle vrijetijdsbesteding en sociale contacten. Ze zijn flexibel qua mentaliteit en gedrag. De cursisten beschikken reeds over een elementaire kennis en ervaring in de omgang met andere volwassenen.
STUDIEDUUR 60 lt
ALGEMENE DOELSTELLINGEN -
De cursisten kunnen zich in dagelijkse formele en informele situaties correct gedragen.
-
De cursisten vertonen vlotheid in stijl en voorkomen
-
De cursisten kunnen zich de in acht te nemen principes bij onthaal van mensen eigen maken.
-
De cursisten ontwikkelen een aantal concrete vaardigheden die hen in staat stellen in specifieke situaties onthaal vlot te organiseren en besteden daarbij aandacht aan een verzorgd uiterlijk en voorkomen.
-
De cursisten kunnen een aantal onthaaltechnieken in specifieke situaties toepassen
-
De cursisten behandelen buitenlandse gasten correct. 9
LEERPLANDOELSTELLINGEN EN LEERINHOUDEN MODULE “ETIQUETTE EN OMGANGSVORMEN” BASIS OMGANGSVORMEN LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 1
het belang van omgangsvormen aantonen.
1 1.1
Typologie Belang van omgangsvormen
de verschillende omgangsvormen en relaties illustreren aan de hand van voorbeelden.
1.2
Binding van omgangsvormen met cultuur
de algemene regels en voorschriften van omgangsvormen en etiquette in het dagelijks leven gebruiken.
2 2.1
Introductievormen Kennismaking
op een gepaste manier zichzelf en de anderen voorstellen.
2.2
Begroeting
2.3
Verwelkoming
2.4
Voorstelling
2.5
Aanspreking
3 3.1
Voorkomen Lichaamsverzorging
3.2
Kleding
3.3
Accessoires
4 4.1
Houding en gedrag Tafelmanieren
4.2
Uitgaan
• •
Restaurant Culturele activiteiten
verschillende omgangsvormen in verband brengen met verschillende culturen.
2
3
4
het belang van een goed voorkomen aantonen.
zich in bepaalde situaties op een gepaste manier gedragen.
10
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 5
wijn op een gepaste manier proeven. een wijn uitkiezen bij een gerecht. de eigenschappen van verschillende aperitieven en digestieven opnoemen.
6
een passende ontvangst bij verschillende activiteiten organiseren.
5 5.1
Basis wijn en dranken Wijn
• • • 5.2
Wijnetiquette Wijndegustatie Wijntermen Aperitieven
5.3
Digestieven
6 6.1
Ontvangst Geschenken
6.2
Bloemen
6.3
Tafelschikking
11
OMGANGSVORMEN IN HET BEROEPSLEVEN LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 7
enkele professionele omgangsvormen toepassen. de juiste normen en beleefdheidsvormen hanteren.
7 7.1
Algemene professionele omgangsvormen Uitnodigen
7.2
Bedanken
7.3
Afzeggen
7.4
Verontschuldigen
8
de regels m.b.t. de netetiquette toepassen.
8
Netetiquette
9
klanten ontvangen en zakenbezoeken voorbereiden.
9 9.1
Klantenontvangst en zakenbezoeken Windowdressing
9.2
Organisatie balie
9.3
Kantoorinrichting
9.4
Recepties
9.5
Relatiegeschenken
10
tijdens diverse activiteiten gasten begeleiden.
10
Begeleiden van gasten / gidsen
11
de etiquette en de regels bij het ontvangen van de koninklijke familie aangeven.
11 11.1
Normbesef en regelbesef Hoffelijkheid
11.2
Protocol
• •
Préséance Koninklijke onderscheidingen
12 12.1
Beurzen en salons Inleiding
12.2
De algemene en jaarbeurzen
12.3
Officiële opening van beurzen en salons
12.4
Tips voor de onthaalbediende of hostess bij het uitvoeren van manifestatieopdrachten
de koninklijke onderscheidingen herkennen.
12
organisatorische vaardigheden aanwenden.
12
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 13
congressen en colloquia voorbereiden en uitvoeren.
13 13.1
Congressen en colloquia Definities
13.2
De voorbereiding
13.3
De uitvoering
13
OMGANGSVORMEN IN SPECIFIEKE SITUATIES LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 14
15
omgaan met diverse doelgroepen m.b.t. toerisme.
omgaan met verschillende omstandigheden m.b.t. toerisme.
14 14.1
Omgaan met specifieke doelgroepen Kinderen
14.2
Adolescenten
14.3
Volwassenen
14.4
Derde leeftijd
14.5
Partners
14.6
Zieken en gehandicapten
15 15.1
Omgaan met occasionele gelegenheden Rouwsituaties
15.2
Stresssituaties
15.3
Vieringen
14
MODULE AA2 RELATIONELE VAARDIGHEDEN
SITUERING VAN DE MODULE IN DE OPLEIDING Goed waarnemen en gericht observeren zijn vaardigheden die voor elke job belangrijk zijn. Zeker voor functies waarbij men veelvuldig contact heeft met personen en groepen zijn relationele vaardigheden van kapitaal belang. De communicatie tussen personen verloopt niet altijd vlekkeloos. De zender verwoordt zijn / haar boodschap niet goed, er wordt informatie achtergehouden, verbale en non-verbale communicatie spreken mekaar tegen. Als onthaalbediende, gids, receptionist, reisleider, is het belangrijk dat je goed kan waarnemen en observeren zodat je de mensen rondom jou begrijpt, ook al zijn er communicatiestoornissen. Zo kan je aanvoelen wat leeft in de groep, waar de problemen zijn en kan je tijdig ingrijpen. Elke groep heeft zijn eigen karakter. Maar alle groepen vertonen ook gemeenschappelijke kenmerken. Het is gemakkelijker om met groepen mensen te werken als je inzicht hebt in de dynamiek van de groep. Daarom besteden we aandacht aan de groepsvormen en groepskenmerken.
INSTAPVEREISTEN Vermits de cursisten uit sterk uiteenlopende studierichtingen komen, wordt geen intrinsieke ‘technische’ voorkennis van relationele vaardigheden verondersteld. Er mag wel op gerekend worden dat zij zich de nodige communicatieve ontvankelijkheid eigen gemaakt hebben en een bereidheid vertonen om een basisterminologie te verwerven. Vooraleer aan concrete toepassingen kan worden gedacht, moeten de cursisten dus eerst een theoretische kennis verwerven op het domein van relationele vaardigheden. Indien de cursisten reeds voorkennis hebben omtrent het vak, volstaat een doelgerichte herhaling en kan men sneller anticiperen op de specifieke behoeften. De cursisten vertonen belangstelling voor zinvolle vrijetijdsbesteding en sociale contacten. Ze zijn flexibel qua mentaliteit en gedrag. De cursisten beschikken reeds over een elementaire kennis en ervaring in de omgang met andere volwassenen. De cursisten beschikken over een initiële verbale taalvaardigheid en tonen bereidheid deze verder uit te werken.
STUDIEDUUR 60 lt
ALGEMENE DOELSTELLINGEN De cursisten kunnen door middel van interne en externe communicatie in hun eigen omgeving, in het dagelijks leven en in het geheel van onthaalfuncties communicatieve processen toepassen. De cursisten kunnen via een multidisciplinaire benadering een vlotte benadering van problemen in hun eigen omgeving mogelijk maken.
15
LEERPLANDOELSTELLINGEN EN LEERINHOUDEN MODULE “RELATIONELE VAARDIGHEDEN” BASIS PUBLIC RELATIONS LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 1
2
3
aangeven wat PR betekent. de rol van een PR-functionaris omschrijven.
1 1.1
Inleiding Definities
het belang van PR en goede communicatie aantonen.
1.2
Taken
verschillende communicatiemodaliteiten en hun verbanden herkennen.
1.3
Doel
1.4
Geschiedenis
1.5
Plaats in bedrijf
het verschil aangeven tussen PR en reclame.
2 2.1
Vergelijking PR & andere communicatiedisciplines PR en marketing
het verschil aangeven tussen PR en voorlichting.
2.2
PR en reclame
het verschil aangeven tussen PR en lobbying.
2.3
PR en voorlichting
2.4
PR en lobbying
3 3.1
De klant is koning Prioriteiten
3.2
Beperkingen
het verschil aangeven tussen PR en marketing.
de prioriteiten van het klant-is-koning-principe opsommen. de beperkingen van het klant-is-koning-principe opsommen.
16
RELATIONELE VAARDIGHEDEN LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 4
5
aangeven wat waarnemen is.
4
Waarnemen
het waarnemingsproces analyseren.
4.1
Definitie
de factoren opnoemen die de waarneming beïnvloeden.
4.2
Analyse van het waarnemingsproces
4.3
Factoren die de waarneming beïnvloeden
4.4
Factoren uitgaande van de psychologische toestand van de waarnemer
5 5.1
Observeren Definitie
5.2
Het observatieproces
gepast reageren op een klacht.
6 6.1
Omgaan met individuen Klachten
onzekere klanten ontvangen en geruststellen.
6.2
Onzekere klanten
gepast reageren op emotionele en stresssituaties.
6.3
Emotionele en stresssituaties
fundamentele van nepklachten onderscheiden.
6.4
Onderscheid fundamentele en nepklachten
de kenmerken van de groep opnoemen. de dynamiek van de groep beschrijven.
7 7.1
Omgaan met groepen Kenmerken van groepen
de fasen in de groepsontwikkeling opsommen.
7.2
Normen en rollen in de groep
herkennen de verschillende leiderstypes.
7.3
De fasen in de groepsontwikkeling
7.4
Leiderschap van een groep
nagaan of iemand luistert.
8 8.1
Luisteren Inleiding
actief luisteren.
8.2
Het belang van goed luisteren
8.3
Functies en principes van actief luisteren
het belang aangeven van een goede observatie in relaties. een medecursist observeren a.d.h.v. concrete observatieopdrachten.
6
7
8
eigen gedrag in functie van klachten evalueren.
het belang aangeven van goed luisteren.
17
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 9
10
in een gesprek feedbackregels hanteren.
assertiviteit gedrag onderscheiden van agressief en subassertief gedrag.
9 9.1
Feedback Definitie
9.2
Diverse vormen
9.3
Het belang
determinerende factoren van assertief gedrag weergeven.
10 Assertiviteit 10.1 Definitie
op een assertieve wijze reageren.
10.2 Het belang van assertief reageren 10.3 Situaties waarin assertief reageren moeilijk kan zijn.
11
conflictsituaties op een zinvolle manier benaderen. bereidwillige houding tot onderhandelen aannemen.
11 Conflicten 11.1 Karakteristieken van een conflictsituatie 11.2 Verschillende visies op conflicten 11.3 Verschillende stadia in een conflict
12
een gesprek voorbereiden. gegevens overbrengen en registreren.
12 Gesprekken 12.1 Wat is een zakelijk gesprek 12.2 Soorten zakelijke gesprekken 12.3 De fases 12.4 De voorbereiding 12.5 Gespreksvaardigheden en -technieken
18
MODULE AA3 VERKOOPTECHNIEKEN
SITUERING VAN DE MODULE IN DE OPLEIDING Deze studierichting is een voorbereiding op een loopbaan in zowel de profit sector als de nonprofit sector. Met de module ‘Verkooptechnieken’ wordt het commerciële gebied benaderd. Er wordt aandacht besteed aan communicatieve vaardigheden in gesimuleerde verkoopsituaties. De module omvat twee delen: ‘Verkoop’ en ‘Etaleren’. Zoals de overige vakken uit ‘Public Relations’ wordt ook dit vak op een praktische en realistische wijze benaderd.
INSTAPVEREISTEN De meeste cursisten hebben ervaring in de sector of stromen door vanuit een studierichting Handel of Handel - talen. Ze hebben een ruime kennis aan vakterminologie en handelstechnieken. De cursisten die instromen vanuit het ASO zijn meer theoretisch geschoold. Met bijzondere aandacht vanwege de leraar zullen ze echter snel hun achterstand op technisch vlak kunnen inhalen. Anders is het gesteld met leerlingen die geen diploma secundair onderwijs behaald hebben en geen ervaring hebben in de sector. Voor hen moet er een intensief inhaalprogramma opgezet worden. Van hen wordt verwacht dat ze zelf ook een ernstige inspanning leveren om zo snel mogelijk, met de steun van de leraar, op het gemiddelde niveau van de klas te geraken.
STUDIEDUUR 60 lt
ALGEMENE DOELSTELLINGEN Het doel is de cursisten nog meer kennis en inzicht te verschaffen in het economische mechanisme met zijn entiteiten en instellingen. De leerinhouden horen thuis in de wereld van handel en economie. Met deze module wordt beoogd de cursisten de beroepswereld van de verkoop diepgaand te leren verkennen. De cursisten moeten inzien dat een grondige artikelenkennis noodzakelijk is voor een goed verkoper. Het is ook essentieel dat de cursisten een basiskennis verwerven van etaleren. In het geheel van Toegepaste economie dienen de cursisten verder aan de volgende vaardigheden te werken: •
analytisch en kritisch vermogen
•
sociale en communicatieve vaardigheden
•
vaardigheid in het zien van details
•
doorzettingsvermogen
•
bereidheid eigen fouten te verbeteren
•
zelfwerkzaamheid en aanpassingsvermogen bij de toepassingen
•
zin voor afwerking, orde, netheid en nauwkeurigheid
In elk geval moeten zij bijzondere aandacht besteden aan correct taalgebruik. Van de cursisten wordt verwacht dat zij de volgende attitudes verder ontwikkelen en nastreven. 19
•
accuratesse: erop gericht zijn binnen de voorgeschreven tijd een taak nauwkeurig te voltooien
•
leergierigheid: actief zoeken naar situaties om zijn competentie te verbreden en te verdiepen
•
resultaatgerichtheid: gedreven naar einddoel van de activiteit toewerken
•
zelfstandigheid en zin voor initiatief: zelfstandig aan een taak kunnen werken en problemen durven aanpakken
•
zin voor orde, netheid en nauwkeurigheid: erop gericht zijn nauwkeurig, net en met zin voor orde te werken
•
zin voor samenwerking: willen bijdragen tot een leefomgeving en werkomgeving als gemeenschap van mensen
20
LEERPLANDOELSTELLINGEN EN LEERINHOUDEN MODULE “VERKOOPTECHNIEKEN” VERKOOP LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 1
het belang van de vestigingsplaats aantonen, bespreken en illustreren.
1 1.1
De gunstige koopsfeer: het winkelbeeld De vestigingsplaats – belang
het belang van het exterieur aantonen, bespreken en illustreren.
1.2
Het exterieur – belang
het belang van het interieur aantonen, bespreken en illustreren.
1.3
Het interieur
de toegevoegde waarde van kwalitatief personeel, een goede werksfeer en een eigen huisstijl aantonen.
• • 1.4
Belang Toegevoegde waarde van sfeer, personeel en huisstijl Betekenis van corporate image
het doel van de corporate image omschrijven en illustreren. 2
3
de taak van de verkoper omschrijven.
2 de noodzaak van een grondige opleiding naast de vereiste aanleg en 2.1 ervaring aantonen. 2.2 de eisen aangeven en bespreken. • • de recente ontwikkelingen in de verkoop beknopt aangeven en be2.3 spreken. de verschillende doelgroepen opnoemen. het koopgedrag van de verschillende doelgroepen beschrijven.
Verkooppersoneel Verkopen een beroep Eisen aan het verkooppersoneel Fysische eisen Karaktereigenschappen Toekomstmogelijkheden en ontwikkelingen
•
Stijgend belang van service en klantgerichtheid
3 3.1
Doelgroepen Sekse
3.2
Koopkracht
3.3
Leeftijd
21
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 4
het belang aantonen van het beheersen van het verkoopgesprek.
4 4.1
Verkoopgesprekken Fasen
• • • • • • 4.2
De begroeting Het achterhalen van de wensen van de klant, de aangepaste vragen en antwoorden Het aanprijzen via tonen, demonstratie en adviezen Het noemen van de prijs De bijverkoop Het afsluiten en het afscheid nemen van de klant Verkoopargumentatie
• • 4.3
De stille (visuele) argumentatie De gesproken argumentatie Telefonisch verkopen – fasen
• • •
Voorbereiding Het verkoopgesprek Het afsluiten van de verkoop
de oorzaken van het ontstaan van klachten bespreken. de behandeling van klachten bespreken en illustreren.
5 5.1
Klachten Oorzaken van het ontstaan van klachten
het belang van het voorkomen van klachten aantonen.
5.2
Klachtenbehandeling
5.3
Voorkomen van klachten
de verschillende fasen in het verkoopgesprek aangeven en omschrijven. de verschillende vormen van verkoopargumentatie bespreken, illustreren en beoordelen. de fasen in het telefonisch verkopen aanduiden en bespreken van voorbereiding tot afsluiting.
5
22
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 6
6 6.1
Winkeldiefstal Begrip
6.2
Soorten diefstal – winkeldiefstal en inbraak
de aard van winkeldiefstallen verduidelijken.
6.3
Aard van winkeldiefstallen
de oorzaken van een winkeldiefstal duiden.
6.4
Oorzaken van de winkeldiefstal
de mogelijkheden ter voorkoming van winkeldiefstallen illustreren.
6.5
Maatregelen ter bestrijding
het optreden van het personen met een verdachte klant en met een winkeldief omschrijven.
6.6
Optreden van het personeel tegenover de verdachte klanten en winkeldieven
de types van winkeldieven kunnen onderscheiden (klanten, personeel, derden, enz.).
6.7
Types van winkeldieven
6.8
Technieken ter voorkoming van winkeldiefstal
de nieuwe technieken ter voorkoming van winkeldiefstal (sigarettenverdelers, source tagging, enz.) en toelichten.
• • •
Sigarettenverdelers Source tagging Andere vormen
7 7.1
De tussenhandel Groothandel
het begrip winkeldiefstal verklaren. het verschil aangeven tussen een winkeldiefstal en een gewone inbraak.
andere vormen van voorkoming van diefstal illustreren. 7
begrip en doel van de groothandel omschrijven. de kenmerken en de functies van de groothandel verduidelijken.
• de algemene ontwikkelingen en uitdagingen aangeven en bespreken. • • begrip en doel van de kleinhandel omschrijven. 7.2 de kenmerken van de kleinhandel verduidelijken. • • •
Begrip – doel Kenmerken – functies Algemene ontwikkelingen en uitdagingen Kleinhandel
het begrip e-commerce toelichten, typische kenmerken van deze wijze van verkoop verduidelijken en de veiligheid van het systeem evalueren.
7.3
Begrip – doel Kenmerken Bespreking van een aantal kleinhandelsvormen i.f.v. de marketing mix: vestiging, prijsbeleid, assortiment, wijze en omvang van reclame, personeel, klantenprofiel E-commerce
7.4
Tussenpersonen – functionering
het functioneren van volgende tussenpersonen (handelsvertegenwoordiger, handelsagent, makelaar, depothouder en commissionair) toelichten.
• • •
Handelsvertegenwoordiger Handelsagent en makelaar Depothouder en commissionair
de volgende kleinhandelsvormen omschrijven i.f.v. de marketing mix (vestiging, prijsbeleid, assortiment, wijze en omvang van reclame, personeel, klantenprofiel).
23
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 8
de verkoopsbevorderende activiteiten omschrijven en toelichten. de correcte prijsaanduiding herkennen en definiëren. de prijs correct aanduiden.
9
het begrip dienstverlening toelichten. onderzoek naar kwaliteit van dienstverlening duiden. een kleine enquête uitvoeren volgens het stappenplan. de doelgroep(en) van een enquête selecteren. vragen formuleren voor een enquête. de vragen via een proefenquête testen op hun waarde. de antwoorden verwerken, analyseren en interpreteren.
8 8.1
Verkoopsbevorderende activiteiten: reclame, publiciteit, promotie en service Taak – doel – betekenis
8.2
Wijze van beïnvloeding
8.3
Communicatiemiddelen
• • • • • • • • 8.4
Brochure Folder Advertentie Film TV Radio Pers Winkelpubliciteit - wet op de handelspraktijken - prijsaanduidingen Budget
8.5
Controle van het rendement van de acties
9 9.1
Dienstverlening – Enquête Begrip
9.2
Onderzoek naar kwaliteit van dienstverlening
9.3
Enquête - stappenplan
• • • • •
Keuze van de doelgroep(en) Keuze van de vragen Testen van de vragen op hun waarde Verwerken, analyseren en interpreteren van de antwoorden Conclusie
de conclusie(s) van de enquête formuleren.
24
ETALEREN LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 10
de functie en het doel van een etalage aangeven
10
Inleiding
11
de verschillende stijlen opnoemen, herkennen en zelf realiseren.
11
Vormstudie
12
Kleurstudie
13
Compositiestudie
14
Etalagemateriaal
de verschillende vergrotingstechnieken opnoemen en toepassen. 12
de complementaire kleuren opnoemen en gebruiken in een etalage. de pastelkleuren opnoemen en gebruiken in een etalage. de verschillende functies van de kleuren opsommen. de basisprincipes van kleurmenging opsommen en toepassen. een etalagekalender opstellen.
13
het doel van een compositie definiëren. de verschillende soorten composities definiëren en uittekenen.
14
het etalagemateriaal kort bespreken. de veiligheidsaspecten opsommen.
25
MODULES AA4 EN AA5 PRAKTIJK EN / OF STAGE PUBLIC RELATIONS 1 EN 2
SITUERING VAN DE MODULE IN DE OPLEIDING In deze module implementeert de cursist op een systematische wijze eerder verworven basiskennis en -vaardigheden in een praktijkgerichte context.
INSTAPVEREISTEN De cursisten moeten geslaagd zijn voor de modules Aa1, Aa2 en Aa3 voor ze aan Aa4 mogen beginnen, en ze moeten geslaagd zijn voor Aa4 voor ze aan Aa5 mogen beginnen.
STUDIEDUUR 2 x 60 lt
ALGEMENE DOELSTELLINGEN De cursist •
heeft inzicht in de verschillende toeristische producten en brochures
•
kan passende en eigentijdse bronnen raadplegen
•
kan de noodzakelijke toeristische informatiepakketten toepassen
•
kan een passende houding aannemen in groep
•
kan een volledig reisdossier samenstellen
•
kan een aantal theoretische inzichten, sociale en communicatieve vaardigheden en onthaaltechnieken in alle omstandigheden toepassen
•
kan in alle mogelijke situaties (verkoopsgesprek, opvolging, klachtenbehandeling, aankondiging evenement) correct, duidelijk, helder, vlot en gepast communiceren, en dit zowel schriftelijk als mondeling
•
kan een klant de nodige informatie verstrekken en op een correcte manier doorverwijzen
•
kan een verkoopsgesprek voeren
LEERPLANDOELSTELLINGEN EN LEERINHOUDEN MODULE "PRAKTIJK EN/OF STAGE PUBLIC RELATIONS" 1 EN 2 De leerplandoelstellingen concretiseren de algemene doelstellingen met behulp van passende leerinhouden. De leerinhouden bij deze module komen overeen met deze van de modules Aa1, Aa2 en Aa3. Flexibiliteit van de leerinhouden is aangewezen door de dynamiek binnen de sector. De werkmethodiek is afhankelijk van de stageplaats, die zich kan situeren binnen verschillende sectoren en regio’s.
ORGANISATIE VAN DE STAGE Stage moet aansluiten bij het profiel van de studierichting. Daarom moeten stageplaatsen worden gezocht in (vooral toeristische) bedrijven zoals hotels, reisbureaus, diensten voor toerisme, touroperators, luchtvaartmaatschappijen en rederijen, alsmede in gewone commerciële bedrij-
26
ven. De cursist krijgt er de kans om in een concrete werkpraktijk die kennis en vaardigheden te oefenen die hij/zij tijdens zijn/haar opleiding in het CVO verworven heeft. Het is aan het CVO om in overleg met het stagebedrijf, het moment van de stage vast te leggen en de stagevorm te bepalen (alternerend of blokstage). Bij de keuze van de stageplaats dient het CVO erover te waken, dat de organisatie waarborgen biedt betreffende goede communicatie, interne organisatie en een voldoende aantal gevarieerde taken. Bij het toekennen van een stageplaats moet er in de mate van het mogelijke rekening gehouden worden met de persoonlijkheid, bekwaamheid en voorkeur voor type bedrijf van de stagiair. De inzet en bekwaamheid van de stagementor zijn uitermate belangrijk. Aangezien hij/zij de stagiair onthaalt en begeleidt, moet hij/zij een bereidheid tot begeleiding uitstralen, zodat de stagiair zich in een klimaat van vertrouwen kan ontwikkelen. Hij/zij moet de stagiair moreel en vakkundig ondersteunen. Vanuit het CVO wordt een stagebegeleider aangeduid, die in overleg met de stagementor in het bedrijf een stageplan opstelt, waarin de doelstellingen van de stage voor de cursist worden geformuleerd. De cursiststagiair moet de kans krijgen, zoveel mogelijk taken zelfstandig uit te voeren. Het is onontbeerlijk dat de stagementor de stagiair zoveel mogelijk coacht. De stage wordt voorbereid aan de hand van een stagedossier dat bestaat uit een technische fiche, en stagereglement. Het kan een nuttige oefening zijn voor de stagiair dat er een sollicitatiebrief wordt verstuurd eventueel in combinatie met een sollicitatiegesprek, waar stagiair en stagementor met elkaar kunnen kennismaken. Het is uitermate belangrijk de stagereglementering goed op te volgen, aangezien deze regelmatig wijzigt. Raadpleeg daarom voor de organisatie van de stage regelmatig omzendbrief SO/2002/09 (www.ond.vlaanderen.be/edulex).
EVALUATIE VAN DE STAGE Hoewel het tot de autonomie van de Inrichtende Macht behoort, lijkt het aangewezen om een pleidooi te houden voor permanente evaluatie. Voor de stage is er zowel een proces- als een productevaluatie. Procesevaluatie betekent reflecteren over de opdracht (wat houdt de opdracht juist in? Hoe ga ik de opdracht aanpakken: in welke stappen en waar ga ik informatie halen? Hoe heb ik de tussenstap in de feiten uitgevoerd? Klopte die uitvoering met de geplande aanpak? Waarom/waarom niet?) en reflecteren over het eigen aandeel daarin (welke moeilijkheden/mogelijkheden kwam ik onderweg tegen? Hoe heeft de uitvoering mijn verdere aanpak van de opdracht beïnvloed? Hoe zal ik de volgende opdracht aanpakken?) zijn belangrijke elementen in het leerproces, wellicht voor de stagiair nog belangrijker dan het product, het eindresultaat van de opdracht. Om dat leerproces voor de stagiair optimaal te maken is een goede begeleiding en feedback van de stagementor onontbeerlijk. Productevaluatie betekent dat er concrete afspraken gemaakt worden tussen het stagebedrijf en het CVO over de uitvoering van de taken/opdrachten, zoals ze in het stageplan staan vermeld. Tussentijds en op het einde van de stage is er feedback en evaluatie van de stage. De verschillende partijen, cursiststagiair, stagementor en stagebegeleider zijn hierbij, bij voorkeur in samenspraak, betrokken. Het evalueren van attitudes is vaak een bijzondere hachelijke opdracht. Het elektronisch pakket DEAL (Digitale Evaluatie en Administratie van Leerlingenstages) kan hierin bijzondere ondersteuning bieden. Meer informatie op http://deal.vvkso-ict.com/ Het is aangewezen om de cursist op het einde van de stage een stageverslag te laten schrijven, volgens welbepaalde, vooraf vastgelegde criteria. Dit stagerapport kan een onderdeel vormen van de evaluatie.
27
MODULE AB1 NEDERLANDSE COMMUNICATIE EN ONTHAAL
SITUERING VAN DE MODULE IN DE OPLEIDING Tewerkstelling binnen een toeristische setting veronderstelt naast een gedegen kennis van moderne vreemde talen uiteraard ook een goede beheersing van het Standaardnederlands. Een groot aandeel van de toeristen in Vlaanderen is Nederlandstalig.
INSTAPVEREISTEN Indien Nederlands niet de moedertaal is, dient de cursist ten minste over een beheersingsniveau richtgraad 2.1 te beschikken.
STUDIEDUUR 60 lt
ALGEMENE DOELSTELLINGEN 1. Spreekvaardigheid De cursisten: -
verwelkomen bezoekers: begroeten, aanmelden (telefonisch/persoonlijk)
-
doen bezoekers uitgeleide
-
kunnen door de bezoeker verstrekte informatie doorgeven
-
kunnen toeristische informatie verstrekken
-
de telefoon gebruiken
-
standaardformules gebruiken in verband met doorverbinden en in de wacht zetten
-
gepaste reageren op klachten
2. Luistervaardigheid De cursisten: -
begrijpen persoonlijke informatie door de bezoeker verstrekt: namen, contactadressen of nummers, functies, ... (zowel persoonlijk als telefonisch)
-
begrijpen boodschappen zodat ze kunnen doorgegeven worden
3. Leesvaardigheid De cursisten: -
kunnen inkomende en interne correspondentie interpreteren
-
kunnen toeristische bronnen raadplegen
4. Schrijfvaardigheid De cursisten: -
kunnen boodschappen correct noteren
-
kunnen namen en gegevens correct spellen
28
LEERPLANDOELSTELLINGEN EN LEERINHOUDEN MODULE “NEDERLANDSE COMMUNICATIE EN ONTHAAL” LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 1
2
3
4
meer uitgebreide mededelingen en gesprekken binnen mogelijke latere professionele contexten begrijpen en er een correcte houding bij aannemen.
1 1.1
Mogelijke professionele situaties Klachten
1.2
Doorverwijzingen
1.3
Informatie vragen en geven
1.4
…
2 2.1
Luisterstrategieën Voorspellend luisteren
2.2
Gericht luisteren
2.3
Globaal luisteren
het beluisterde toetsen aan eigen vaardigheden en inzichten.
3 3.1
Aspecten van luistervaardigheid Zich openstellen, onbevooroordeeld luisteren
reflecteren op hun eigen luistervaardigheid.
3.2
De andere(n) laten uitspreken
3.3
Actief blijven luisteren
3.4
…
4 4.1
Situaties Mededelingen
4.2
Vragen om informatie
4.3
Telefoongesprekken
4.4
Klantenonthaal
4.5
…
een luisterstrategie kiezen gericht naar het luisterdoel.
een gepaste luisterhouding (en kijkhouding) ontwikkelen.
een boodschap adequaat opvolgen.
29
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 5
6
7
8
deelnemen aan een gesprek en hun ideeën en mening confronteren met die van andere sprekers.
5 5.1
Gesprekssituaties Telefoongesprek
5.2
Werkvergadering
5.3
Uitwisseling van ervaringen
5.4
Klachten en probleemsituaties
5.5
…
6 6.1
Spreekstrategieën Compenserende strategieën
6.2
Sleutelwoorden, memofiches, modelstructuren, …
gespreksconventies hanteren.
7 7.1
Aspecten van spreekvaardigheid Spreekconventies
hun uitspraak verzorgen.
7.2
Lichaamstaal
reflecteren op hun eigen spreekvaardigheid.
7.3
Uitspraak
7.4
• Toon • Tempo • Intonatie • Accent Gebruik van het Standaardnederlands
8 8.1
Diverse tekstsoorten Handleidingen, voorschriften, reglementen
8.2
E-mail
8.3
Internet
8.4
Aankondigingen allerlei
8.5
Brieven, afsprakennota’s
8.6
Memo’s
8.7
…
een spreekstrategie kiezen gericht naar het spreekdoel.
een aan de situatie aangepaste spreekhouding aannemen.
informatieve geschreven teksten lezen, begrijpen en er een standpunt bij innemen.
30
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 9
10
11
12
een leesstrategie kiezen gericht naar het leesdoel.
reflecteren op de eigen leesvaardigheid.
een eenvoudige samenhangende tekst opstellen.
een schrijfstrategie kiezen gericht naar het schrijfdoel.
9 9.1
Leesstrategieën Voorspellend lezen
9.2
Gericht lezen
9.3
Globaal lezen
10 10.1
Aspecten van leesvaardigheid Onbevooroordeelde houding t.a.v. de tekst
10.2
Onderscheid hoofdzaken / bijzaken
10.3
Kwaliteit van analyse en synthese
10.4
…
11 11.1
Tekstsoorten Formulieren invullen
11.2
Een eenvoudige brief opstellen
11.3
Memo
11.4
Verslag
11.5
Uitnodiging
11.6
Presentatie
11.7
Voucher
11.8
…
12 12.1
Schrijfstrategieën Formeel / informeel taalregister
12.2
Notities maken
12.3
…
31
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 13
14
de nodige aandacht besteden aan spelling en lay-out.
reflecteren op de eigen schrijfvaardigheid.
13 13.1
Spelling en lay-out Sjablonen gebruiken
13.2
BIN-normen
13.3
Accenten in tekst via opmaakprofielen
13.4
Gebruik van hulpmiddelen
• •
Stijl- en spellingchecker Woordenboeken
14 14.1
Aspecten van schrijfvaardigheid Kritische beoordeling van schrijfproduct (vorm en inhoud)
14.2
Elementaire foutenanalyse
14.3
Aanpassing van teksten
32
VOORBEELDEN VAN TAALHANDELINGEN 15
luistervaardigheden, spreekvaardigheden, leesvaardigheden en schrijfvaardigheden aanwenden in diverse professionele situaties.
15 15.1
Taalhandelingen Aanspreken
15.2
Afronden
15.3
Afzeggen
15.4
Argumenteren
15.5
Bedanken
15.6
Begroeten en onthaal van reizigers
15.7
Begroetingsvormen
15.8
Een afspraak maken
15.9
Een gesprek afronden
15.10
Een groep ontvangen
15.11
Een oplossing voorstellen
15.12
Feliciteren
15.13
Formuleren van standpunten
15.14
Hulp aanbieden
15.15
Iemand wegwijs maken
15.16
Iets aanprijzen
15.17
Inlichtingen verstrekken
15.18
Omgaan met klachten
15.19
Raad geven
15.20
Reageren op een verzoek
15.21
Rondleiden van gasten
15.22
Samenvatten en besluiten trekken
15.23
Uitleg geven
33
15.24
Uitnodigen
15.25
Voorstellen van anderen
15.26
Vragen naar interesses en voorkeur
15.27
Weerleggen
15.28
Zich aan een groep voorstellen
15.29
Zich verontschuldigen
34
MODULE AB2 FRANSE COMMUNICATIE EN ONTHAAL
SITUERING VAN DE MODULE IN DE OPLEIDING Toerisme is een groeisector en de expansie ervan houdt aan. De omzet en het aandeel van toerisme stijgen jaarlijks. In een richting waar mobiliteit en grensoverschrijdende contacten troef zijn, valt communicatie in een vreemde taal niet te onderschatten. Moderne vreemde talen in deze richting zijn dus duidelijk onontbeerlijk. De communicatievaardigheid in drie tot vier vreemde talen is van groot belang in deze sector. Het gaat niet enkel om spreekdurf en vlotheid; men moet ook weten hoe te reageren op klachten, hoe zijn taalgebruik aan te passen aan bepaalde doelgroepen enz. Het gaat om meer dan louter spreken en luisteren. Ook lezen en schrijven en aspecten van taalbeschouwing zijn nodig om deelgenoot te kunnen worden aan de culturele eigenheid van andere taalgebieden, om zakelijke en communicatieve redenen. De doelstelling van het vak Franse communicatie en onthaal is cursisten voor te bereiden op de arbeidsmarkt. De praktische beheersing van het Frans is bijzonder belangrijk zoniet onontbeerlijk met het oog op de toekomstige carrière. Hoe wordt de cursist “Toerisme en Onthaal” voorbereid op de toeristische sector? In de algemene zin gaat het over de toeristisch medewerker. Meer specifiek richt het vak Frans zich naar een vakoverschrijdende aanpak om te leiden naar een optimale praktische beheersing. Heel wat aandacht gaat onder meer naar een praktische beheersing van de situationele taalkennis: •
inkomend toerisme: baliebediende in toeristische diensten, carriers, toeristisch medewerker in hotels, vakantiecentra en recreatiecentra, animator, reisbegeleider, gidsen, standplaatshostess
•
uitgaand toerisme: baliebediende in het reisbureau, bepaalde aspecten van tour operating,
•
functies bij de carriers, reisbegeleider, vertegenwoordiger van de touroperator...
INSTAPVEREISTEN Concrete beginsituaties verschillen van groep tot groep, van cursist tot cursist. Daarom worden ze het best telkens afgewogen. In de meeste gevallen mag de leraar een heterogene klassengroep verwachten, soms zelfs met volslagen beginners. Voor de cursisten “Toerisme en Onthaal” is een zakelijke beheersing van het Frans een wezenlijk aspect van de specialisatie. De cursisten beheersen het niveau 2e graad/P.K.1 of leggen met vrucht een toelatingsproef af. Dat houdt in dat de cursisten onder meer: •
een basiswoordenschat van ca. 1700 woorden beheersen;
•
elementaire spraakkunstregels kunnen toepassen;
•
communicatieve vaardigheden kunnen aanwenden.
Op het einde van de module moeten de cursisten bekwaam zijn om op voldoende en doeltreffende wijze te communiceren in omstandigheden waarin zij de Franse taal moeten gebruiken. De spreekvaardigheden en luistervaardigheden primeren.
STUDIEDUUR 60 lt
35
ALGEMENE DOELSTELLINGEN 1. Spreekvaardigheid De cursisten: -
verwelkomen bezoekers: begroeten, aanmelden (telefonisch/persoonlijk)
-
doen bezoekers uitgeleide
-
kunnen door de bezoeker verstrekte informatie vertalen en doorgeven
-
kunnen toeristische informatie verstrekken
-
de telefoon gebruiken
-
standaardformules gebruiken in verband met doorverbinden en in de wacht zetten
-
gepaste reageren op klachten
-
leggen voldoende spreekdurf aan de dag
2. Luistervaardigheid De cursisten: -
begrijpen persoonlijke informatie door de bezoeker verstrekt: namen, contactadressen of nummers, functies,... (zowel persoonlijk als telefonisch)
-
begrijpen eenvoudige boodschappen, zodat ze na een correcte vertaling kunnen doorgegeven worden
-
tonen voldoende interesse en luisterbereidheid tegenover Frans gesproken taal
3. Leesvaardigheid De cursisten: -
kunnen inkomende en interne correspondentie interpreteren
-
kunnen toeristische bronnen raadplegen
4. Schrijfvaardigheid De cursisten: -
kunnen eenvoudige boodschappen noteren en eventueel vertalen
-
kunnen namen en gegevens correct spellen
36
LEERPLANDOELSTELLINGEN EN LEERINHOUDEN MODULE “FRANSE COMMUNICATIE EN ONTHAAL” BASISDOELSTELLINGEN De cursisten moeten de Franse taal interactief, receptief en productief, mondeling en schriftelijk, als communicatiemiddel in relevante situaties kunnen gebruiken. LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 1
2
3
meer uitgebreide mededelingen en gesprekken die betrekking heb1 ben op de actualiteit, het dagelijks leven en hun studiegebied volgen, 1.1 begrijpen en er een standpunt bij innemen. 1.2
een luisterstrategie kiezen in functie van het luisterdoel.
de eigen luistervaardigheid beoordelen. een gepaste luisterhouding (en kijkhouding) ontwikkelen.
Tekstsoorten Reclameboodschappen Aankondigingen/brieven
1.3
Telefoongesprekken (klanten/onthaal)
1.4
Verslagen van feiten, gebeurtenissen, belevenissen
1.5
Klachten, offertes, reservaties
2 2.1
Luisterstrategieën Voorspellend luisteren
2.2
Gericht luisteren
2.3
Globaal luisteren
3 3.1
Strategische vaardigheden Een mening formuleren
3.2
Kritische vragen stellen
3.3
Informatie vragen
3.4
Een appreciatie geven
3.5
Beelden interpreteren
37
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 4
5
6
7
een eigen standpunt over een actueel onderwerp formuleren.
deelnemen aan een gesprek en hun ideeën en mening confronteren met die van andere sprekers.
een spreekstrategie kiezen.
het eigen spreekgedrag beoordelen. spreekconventies in acht nemen. hun uitspraak verzorgen.
4 4.1
Tekstsoorten Mededelingen
4.2
Reclameboodschappen
4.3
Krantenberichten
4.4
Telefoongesprekken
4.5
Klantenonthaal
4.6
Rollenspelen
5 5.1
Communicatie Afspraken maken
5.2
Reserveren
5.3
Klachten
6 6.1
Spreekstrategieën Compenserende strategieën
6.2
Sociale competentie
6.3
Lichaamstaal
6.4
Sleutelwoorden
6.5
Memofiches
6.6
Modelstructuren
7 7.1
Strategische vaardigheden Spreekconventies
• 7.2
Kritisch luisteren Uitspraak
• • • •
Toon Tempo Intonatie Accent
38
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 8
9
10
informatieve teksten die betrekking hebben op de actualiteit, op hun dagelijks leven en hun studiegebied lezen, begrijpen en er een standpunt bij innemen.
een leesstrategie kiezen volgens het leesdoel.
andere dan informatieve teksten lezen. hun leeservaring verwoorden.
11
12
de eigen leesvaardigheid beoordelen.
een eenvoudige samenhangende tekst opstellen.
8 8.1
Tekstsoorten Handleidingen, voorschriften, reglementen
8.2
E-mail
8.3
Internet
8.4
Aankondigingen allerlei
8.5
Brieven, afsprakennota’s
8.6
Memo’s
9 9.1
Leesstrategieën Voorspellend lezen
9.2
Gericht lezen
9.3
Globaal lezen
10 10.1
Tekstsoorten Beeldverhaal
10.2
Dialogen
11 11.1
Strategische vaardigheden Opstellen aangepaste leesfiche
11.2
Appreciatie formuleren met sleutelwoorden
11.3
Een verhaal reconstrueren op basis van beeldmateriaal
11.4
Onderdelen van een verhaal in logische volgorde plaatsen
11.5
Een tekst of dialoog opvullen
12 12.1
Tekstsoorten Commerciële formulieren invullen
12.2
Een eenvoudige handelsbrief opstellen
12.3
Beschrijving aan de hand van visuele stimuli
12.4
Verslag
12.5
Uitnodiging 39
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 13
14
15
een schrijfstrategie kiezen in functie van het schrijfdoel.
de nodige aandacht besteden aan spelling en lay-out.
het eigen schrijfgedrag beoordelen.
13 13.1
Schrijfstrategieën Standaardmodellen
• • •
Aanmaning Herinnering Reservaties
14 14.1
Spellingsbewustzijn Zorg voor de lay-out
14.2
BIN-normen
14.3
Accenten in tekst via opmaakprofielen
15 15.1
Strategische vaardigheden Kritische beoordeling van hun schrijfopdracht
15.2
Gebruik van correctiemodellen
15.3
Zinvolle verbetering van teksten
15.4
Elementaire foutenanalyse
40
TAALHANDELINGEN De reeds aangeleerde functies worden voortdurend herhaald en ingeoefend, zodat ze geïntegreerd taalbezit worden. Om in een bepaalde situatie de vreemde taal te gebruiken, moet de cursist taaltaken kunnen omzetten in taalhandelingen. LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 16
sociale contacten leggen.
16 16.1
Etablir des relations sociales S’adresser à quelqu’un
16.2
Saluer, prendre congé
16.3
(Se) présenter, s’identifier
16.4
Prendre et donner des nouvelles
16.5
Remercier
16.6
S’excuser
16.7
Prendre rendez-vous
16.8
Accueillir
16.9
Proposer de l’aide/un service
16.10
Interpeller quelqu’un
16.11
Attirer l’attention
16.12
Prendre des nouvelles
16.13
Donner des nouvelles
41
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 17
informatie uitwisselen.
17 17.1
Echanger des informations Annoncer
17.2
Décrire un objet
17.3
Demander des informations sur quelqu’un, sur quelque chose
17.4
Donner des informations pratiques
17.5
Exprimer la quantité
17.6
Comparer
17.7
Indiquer le prix
17.8
Demander le chemin
17.9
Indiquer le chemin
17.10
Indiquer la possession
17.11
Indiquer l’heure, le jour, la date
17.12
(Se) situer dans le temps
17.13
(Se) localiser dans l’espace
17.14
Exprimer la manière
17.15
Exprimer le moyen
17.16
Exprimer la condition
17.17
Exprimer l’aptitude/l’inaptitude
17.18
Exprimer la possibilité/l’impossibilité
17.19
Exprimer l’intention
17.20
Demander ce qu’on (ne) peut (pas) faire
17.21
Dire ce qu’on (ne) sait (pas) faire
17.22
Dire ce qu’on (ne) veut (pas) faire
17.23
Dire ce qu’on va faire 42
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 18
gevoelens en attitudes omschrijven.
18 18.1
Exprimer des sentiments et des attitudes Exprimer la satisfaction
18.2
Exprimer le plaisir
18.3
Exprimer le mécontentement
18.4
Exprimer la surprise
18.5
Exprimer l’étonnement
18.6
Exprimer la douleur
18.7
Exprimer le chagrin
18.8
Exprimer la sympathie
18.9
Exprimer la peur
18.10
Exprimer l’espoir
18.11
Exprimer la déception
18.12
Exprimer l’admiration
18.13
Exprimer le regret
43
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 19
evalueren en een standpunt innemen.
19 19.1
Evaluer et prendre position Exprimer son accord
19.2
Exprimer le refus
19.3
Exprimer le doute
19.4
Exprimer la certitude/l’incertitude
19.5
Exprimer l’ignorance
19.6
Exprimer la préférence
19.7
Exprimer son intérêt
19.8
Exprimer la nécessité/l’obligation
19.9
Porter un jugement sur quelqu’un
19.10
Porter un jugement sur quelque chose
19.11
Exprimer l’impatience
19.12
Exprimer des reproches
19.13
Exprimer des protestations
19.14
Exprimer le regret
44
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 20
21
acties en reacties uitlokken.
de communicatie verifiëren.
20 20.1
Provoquer des actions et des réactions Promettre ou faire promettre
20.2
Conseiller, déconseiller
20.3
Avertir/prévenir/
20.4
Encourager/mettre en garde
20.5
Demander/donner la permission
20.6
Demander à quelqu’un de faire quelque chose
20.7
Demander à quelqu’un de parler moins fort/de se taire
20.8
Donner des indications, donner des instructions, des ordres
20.9
Dire à quelqu’un de faire quelque chose
20.10
Défendre/interdire
20.11
Faire une commande
20.12
Faire une proposition/suggestion
21
Vérifier et s’assurer de la communication
45
GRAMMATICA De cursisten kunnen hun functionele en grammaticale kennis omzetten in taalhandelingen. LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 22
23
24
hoeveelheden uitdrukken.
kwaliteit uitdrukken.
intensiteit uitdrukken.
22 22.1
L’expression de la quantité L’article
22.2
La mise au pluriel
22.3
La négation
22.4
L’adjectif numéral
22.5
L’adverbe
• • • 22.6
Beaucoup Très Énormément Le substantif
23 23.1
L’expression de la qualité L’adjectif qualificatif
23.2
La position de l’adjectif
23.3
L’adverbe
23.4
La comparaison
24 24.1
L’expression de l’intensité L’adverbe
24.2
La locution adverbiale
24.3
Préfixes
46
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 25
26
vergelijkingen uitdrukken.
de tijd uitdrukken.
25 25.1
L’expression de la comparaison L’adjectif
• 25.2
La même L’adverbe
• • 25.3
Bien Mieux Expressions
25.4
Plus... que...
25.5
Moins... que...
25.6
Aussi... que...
25.7
Le (la, les) plus (moins)
25.8
Rapide(s)
26 26.1
L’expression du temps L’adverbe
• 26.2
Toujours La préposition
• • 26.3
Depuis En Le substantif
• 26.4
Lundi de Pâques Certaines formes du lexique
• • 26.5
Année <-> an Soirée <-> soir Le gérondif
47
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 27
28
29
de plaats uitdrukken.
het doel uitdrukken.
de oorzaak uitdrukken.
27 27.1
L’expression du lieu L’adverbe
• • 27.2
Partout Dehors La préposition
• • 27.3
A Paris En France La locution prépositionnelle
• 27.4
Au milieu de Le pronom
• • 27.5
En Y Le pronom démonstratif
• • 27.6
Celui-ci Celle-là L’adjectif numéral ordinal
28 28.1
L’expression du but La préposition
•
Pour
29 29.1
L’expression de la cause La conjonction
• • 29.2
Parce que Puisque Le gérondif
29.3
La préposition
• •
Par A cause de
48
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 30
31
het gevolg uitdrukken.
de manier, het middel uitdrukken.
32
de restrictie uitdrukken.
33
de voorwaarde uitdrukken.
30 30.1
L’expression de la conséquence La conjonction/la locution conjonctive
• • 30.2
Donc Alors La ponctuation
•
:
31 31.1
L’expression de la manière, du moyen La préposition
• • 31.2
A pied En avion L’adverbe
• 31.3
Doucement Le gérondif
31.4
L’adjectif employé comme adverbe
•
Travailler dur
32 32.1
L’expression de la restriction La conjonction/la locution conjonctive
•
Mais
33 33.1
L’expression de la conjonction La conjonction “si”
33.2
Le gérondif
33.3
La préposition
49
WOORDENSCHAT De cursisten kunnen bij de uitvoering van de taaltaken de functionele kennis inzetten om de vorm, de betekenis en de reële gebruikscontext te beheersen van algemene en specifieke thema’s. LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 34
geschreven en gesproken tekst in verband met het bestaan begrijpen 34 en produceren.
L’existence
35
geschreven en gesproken tekst in verband met tijd begrijpen en produceren.
35
Le temps/la situation dans le temps
36
geschreven en gesproken tekst in verband met plaats begrijpen en produceren.
36
L’espace/la localisation dans l’espace
37
geschreven en gesproken tekst in verband met hoeveelheid begrijpen en produceren.
37
La quantité
38
geschreven en gesproken tekst in verband met kwaliteit begrijpen en produceren.
38
La qualité
39
geschreven en gesproken tekst in verband met relaties begrijpen en produceren.
39
La relation
50
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 40
geschreven en gesproken tekst in verband met transportmiddelen begrijpen en produceren.
40 40.1
Les moyens de transport Les horaires
40.2
Les prix
40.3
Les billets
40.4
Les formulaires
40.5
Les lieux de départ
40.6
La disponibilité de places
40.7
Les conditions particulières de transport
40.8
Les réservations
40.9
Les bagages
40.10
Les formalités
• •
Passeports Douane
51
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 41
geschreven en gesproken tekst in verband met hotels en restaurants begrijpen en produceren.
41 41.1
Hôtels et restaurants Accueil des clients
41.2
Réservations
• • 41.3
Fiche de réservation Planning Informations sur les restaurants
• • 41.4
Menus Recettes Informations sur l’hôtel et son environnement
• • • • 41.5
La présentation La localisation La valorisation L’animation Les conditions de paiement
41.6
L’addition
41.7
La facture
52
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 42
43
44
geschreven en gesproken tekst in verband met reisagentschappen begrijpen en produceren.
geschreven en gesproken tekst in verband met gidsen begrijpen en produceren.
42 42.1
Agence de voyages Les voyages
42.2
Les séjours
42.3
Les itinéraires
42.4
Les circuits
42.5
Les locations
42.6
Les pays et les villes
42.7
Les prix
42.8
Les conditions de vente
42.9
Les programmes
42.10
Les promotions
• • 42.11
Les dépliants Les annonces publicitaires Les réservations
42.12
Les précisions sur le voyage
42.13
L’hôtel
43 43.1
Guides Informations sur les villes
43.2
Les régions
• • •
Sites Monuments Plan de la ville
geschreven en gesproken tekst in verband met verschillende vormen 44 van toerisme begrijpen en produceren. 44.1
Différentes formes de tourisme Le tourisme culturel
44.2
Le tourisme d’affaires
44.3
Le tourisme d’aventure
53
MODULE AB3 ENGELSE COMMUNICATIE EN ONTHAAL
SITUERING VAN DE MODULE IN DE OPLEIDING Door de explosie van communicatiemiddelen en -technieken en een steeds stijgende mobiliteit lijkt de wereld met de dag kleiner te worden. In de informatiemaatschappij en communicatiemaatschappij is meertaligheid een absolute noodzaak. Verder is kennis van vreemde talen van essentieel belang in een multiculturele samenleving. Bovendien is er in diverse beroepssectoren een stijgende vraag naar mensen met een grondige talenkennis. Het onderwijs van moderne vreemde talen neemt dus een prominente plaats in binnen het geheel van de vorming. In het spectrum van de moderne vreemde talen is het Engels toonaangevend geworden als internationaal communicatiemiddel. Als gevolg van de globalisering is er behoefte aan een ‘lingua franca’. Die rol wordt vervuld door het Engels, dat mondiaal is uitgegroeid tot de internationale voertaal in heel wat domeinen. Deze tendens wordt nog versterkt door het toenemend gebruik van het internet voor informatieverzameling en –uitwisseling. Engels leren is bijgevolg een belangrijk onderdeel van de totale persoonlijkheidsontwikkeling van jongeren.
INSTAPVEREISTEN Cursisten worden toegelaten tot het Secundair Onderwijs voor Sociale Promotie als zij voldoen aan één van de volgende voorwaarden: -
ouder zijn dan 18 jaar;
-
aan de voltijdse leerplicht voldaan hebben, dat wil zeggen o
ofwel ouder zijn dan 16 jaar
o
ofwel ouder zijn dan 15 jaar en de eerste twee leerjaren van het voltijds secundair onderwijs gevolgd hebben.
STUDIEDUUR 60 lt
ALGEMENE DOELSTELLINGEN Dit leerplan rust op de algemene doelstellingen van het onderwijs moderne vreemde talen geformuleerd door de Raad van Europa. Op Europees niveau bestaat er een consensus over de visie op het onderwijs van moderne vreemde talen. Dit leerplan wil daarvan de concrete vertaling zijn. De Raad van Europa stelde de volgende algemene doelstellingen voorop: 1. kunnen communiceren met anderstaligen: Naar elkaar luisteren en met elkaar communiceren zijn essentiële vereisten op het brede terrein van de menselijke interactie. Om de verstandhouding tussen volkeren te bevorderen, om economische en sociale redenen, is het belangrijk dat mensen elkaar begrijpen en met elkaar communiceren. 2. moderne vreemde talen kunnen gebruiken voor praktische doeleinden: De prioriteit van het Europese taalonderwijs is wat cursisten met taal kunnen doen en 54
niet wat ze erover weten. Kennis van woordenschat en grammaticale structuren is geen doel op zich, maar slechts een middel tot het verwerven van communicatieve vaardigheden. Realistisch taalgebruik in zinvolle communicatieve situaties moet in ons taalonderwijs dan ook primeren. 3. zich cultureel verrijken door contact met de anderstalige wereld: Kennis van moderne vreemde talen draagt ook bij tot culturele verrijking want daardoor wordt contact met anderstaligen en hun cultuur mogelijk. Wie zich openstelt voor de socio-culturele eigenheid van anderstaligen krijgt ook een beter inzicht in de eigen cultuur. Communicatieve vaardigheden 1. Moderne vreemde talen receptief en productief, mondeling en schriftelijk effectief gebruiken als communicatiemiddel in relevante situaties. 2. In staat zijn het taalgebruik aan te passen aan het doel van de taaltaak. Functionele kennis 3. De functionele kennis beheersen die nodig is voor het uitvoeren van de taaltaak. 4. Via reflectie op de taaltaak de hierboven beschreven functionele kennis uitbreiden om de doeltreffendheid en de accuraatheid van de communicatie te verhogen. Strategieën 5. Leerstrategieën verwerven om de specifieke taaltaken efficiënter te kunnen uitvoeren. 6. Verbale en niet-verbale communicatiestrategieën aanwenden om aan de communicatieve behoeften te kunnen voldoen. Attitudes 7. Het belang inzien van en interesse hebben voor het leren van vreemde talen en gemotiveerd zijn om de taal ook buiten de klascontext te verwerven. 8. De gebruiksmogelijkheden van vreemde talen waarderen door gevoel te ontwikkelen voor effectieve communicatie en door plezier te beleven aan mondelinge en schriftelijke communicatie. 9. Luisterbereidheid en leesbereidheid, spreekdurf en zelfvertrouwen ontwikkelen. 10. Bereid zijn tot intercultureel contact.
55
LEERPLANDOELSTELLINGEN EN LEERINHOUDEN MODULE ENGELSE COMMUNICATIE EN ONTHAAL LUISTEREN LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 1
2
3
4
het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen en relevante informatie selecteren in niet complexe teksten.
het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen, relevante informatie selecteren, een spontane mening/appreciatie vormen en de gedachtegang volgen in niet al te complexe, door beeldmateriaal ondersteunde informatieve teksten, prescriptieve teksten, narratieve teksten.
het globale onderwerp bepalen en een spontane mening/appreciatie vormen bij eenvoudige, door tekstmateriaal of beeldmateriaal ondersteunde artistieke en literaire teksten.
begrijpen wat een gesprekspartner aanbrengt om een niet al te complex gesprek te kunnen voeren.
1 1.1
Tekstsoorten Mededelingen
1.2
Waarschuwingen
1.3
Publieke aankondigingen
1.4
Instructies
2 2.1
Tekstsoorten Een tv-nieuwsitem
2.2
Een gebruiksaanwijzing
2.3
Een reclameboodschap
2.4
Een reportage
2.5
Een filmfragment en feuilletonfragment
3 3.1
Tekstsoorten Een kortverhaal
3.2
Een song
3.3
Een eenvoudig toneelfragment of filmfragment
4 4.1
Tekstsoorten Rechtstreekse gesprekken
4.2
Telefonische gesprekken
56
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 5
6
7
8
de functionele kennis gebruiken die nodig is voor het uitvoeren van de luistertaak.
bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun luistertaak leerstrategieën toepassen die het bereiken van het luisterdoel bevorderen.
reflecteren over de eigenheid van de spreektaal.
communicatiestrategieën aanwenden.
5 5.1
Functionele kennis Vorm, betekenis en reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies
5.2
Uitspraak, spreekritme en intonatiepatronen
5.3
De socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld
6 6.1
Leerstrategieën Relevante voorkennis i.v.m de inhoud inzetten en hun voorkennis tegelijkertijd uitbreiden
6.2
Hun functionele kennis inzetten en deze tegelijkertijd uitbreiden
6.3
Het luisterdoel bepalen
6.4
Zich niet laten afleiden als ze in een klankstroom niet alles begrijpen
7 7.1
Eigenheid van de spreektaal Elementaire omgangsvormen
7.2
Non-verbaal gedrag
7.3
Bedoelingen en emoties van de schrijver
8 8.1
Strategieën Zeggen dat ze iets niet begrijpen en vragen wat iets betekent
8.2
Gebruik maken van beeldmateriaal, context, redundantie
8.3
Vragen om langzamer te spreken, om iets te herhalen, iets aan te wijzen, iets te spellen, iets in andere woorden te zeggen
57
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 9
de nodige luisterbereidheid opbrengen.
9 9.1
Luisterbereidheid Belangstelling voor wat de spreker zegt
9.2
Grondig en onbevooroordeeld luisteren
9.3
Respect voor luisterconventies
9.4
Inleving in de socio-culturele en emotionele wereld van de spreker
9.5
Openheid t.o.v. esthetische beleving
58
LEZEN LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 10
11
het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen, een spontane mening/appreciatie vormen, de gedachtegang volgen, relevante informatie selecteren en de tekststructuur en –samenhang herkennen bij niet al te complexe informatieve teksten; niet al te complexe prescriptieve teksten; niet al te complexe narratieve teksten; eenvoudige argumentatieve teksten.
het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen en een spontane mening vormen bij zeer eenvoudige artistieke literaire teksten.
10 10.1
Tekstsoorten Een nota
10.2
Een krantenbericht
10.3
Een jobadvertentie
10.4
Een brief
10.5
Een e-mail
10.6
Een hypertekst (een niet-lineaire elektronische tekst)
10.7
Een handleiding
10.8
Een gebruiksaanwijzing
10.9
Een veiligheidsvoorschrift
10.10
Een instructie
10.11
Een (reis)verhaal
10.12
Een lezersbrief
10.13
Een recensie uit een tijdschrift
11 11.1
Tekstsoorten Een gedicht
11.2
Een songtekst
11.3
Een kortverhaal
11.4
Een romanfragment of toneelfragment
59
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 12
13
14
de functionele kennis gebruiken die nodig is voor het uitvoeren van de leestaak.
12 12.1
Functionele kennis Vorm, betekenis en reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies
12.2
Spelling en interpunctie
12.3
De socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld
bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun leestaken leerstra- 13 tegieën toepassen die het bereiken van het leesdoel bevorderen. 13.1
reflecteren over de eigenheid van de schrijftaal.
Strategieën Relevante kennis in verband met de inhoud inzetten en uitbreiden
13.2
Functionele kennis inzetten en uitbreiden
13.3
Het leesdoel bepalen
13.4
De tekstsoort herkennen
13.5
De lay-out interpreteren (bvb subtitels)
13.6
Zich niet laten afleiden als ze in een tekst niet alles begrijpen
13.7
Belangrijke informatie aanduiden
13.8
Hypothesen opbouwen over de inhoud of bedoeling van de tekst
14 14.1
Eigenheid van de schrijftaal Het onderscheid tussen verschillende tekstsoorten
14.2
Verschillende taalregisters
• • • 14.3
Formeel Informeel Vertrouwelijk taalgebruik Elementen van tekstopbouw
60
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 15
16
communicatiestrategieën aanwenden.
de nodige leesbereidheid opbrengen.
15 15.1
Strategieën De betekenis van ongekende woorden afleiden uit de context
15.2
Raadpleging van traditionele en elektronische hulpbronnen en gegevensbestanden
15.3
Gebruik van ondersteunend visueel materiaal
• • • •
Foto’s Cartoons Tabellen Schema’s
16 16.1
Leesbereidheid Onbevooroordeeld lezen en concentratie op wat ze willen vernemen
16.2
Inleving in de socio-culturele en emotionele wereld van de schrijver
16.3
Reflectie op eigen leesgedrag
16.4
Openheid t.o.v. esthetische beleving
61
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 17
het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen, een spontane mening/appreciatie vormen, de gedachtegang volgen, relevante informatie selecteren en de tekststructuur en –samenhang herkennen bij niet al te complexe informatieve teksten en niet al te complexe prescriptieve teksten.
17 17.1
Tekstsoorten Reisdocumenten
17.2
Toeristische correspondentie
• • • 17.3
Reservering Klacht Annulering Verzekeringsdocumenten
17.4
Advertenties voor reizen, hotels …
17.5
Artikels met toeristische info over landen, streken, steden …
17.6
Artikels over de rol en het belang van toerisme
17.7
Artikels uit toeristische tijdschriften
17.8
Reisbrochures (van toeristische diensten, touroperators)
17.9
Artikels over de gewoonten in verschillende landen, over vooroordelen in verband hiermee
17.10
Reisgidsen
17.11
Routebeschrijvingen
17.12
Folders van hotels
17.13
Hotelgidsen/restaurantgidsen
17.14
Hotelinformatie op websites
17.15
Offertes (bijv. van reisbureaus, touroperators)
17.16
Dienstregelingen in verband met luchtvaart, spoorwegen, autobus, boot …
• • • 17.17
In boekvorm Cd-rom Internet Hotelvoorschriften
62
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 18
het globale onderwerp bepalen, de hoofdgedachte achterhalen, een 18 spontane mening/appreciatie vormen, de gedachtegang volgen, rele- 18.1 vante informatie selecteren en de tekststructuur en –samenhang 18.2 herkennen bij niet al te complexe informatieve teksten. 18.3
Tekstsoorten Correspondentie Formulieren Een persmededeling
18.4
Een verslag (bijv. van een vergadering)
18.5
Artikels over reclame, organisatie van evenementen, manifestaties, tentoonstellingen, recepties, enz.
63
SPREKEN LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 19
20
informatie geven en vragen en een spontane mening geven over onderwerpen die tot hun interessesfeer behoren.
informatie geven en vragen bij documenten.
19 19.1
Informatie Persoonlijke informatie
19.2
Gezinssituatie
19.3
Leefsituatie
19.4
Hobby’s
20 20.1
Documenten Afbeelding
20.2
Formulier
20.3
Gebruiksaanwijzing
20.4
Prijsofferte
64
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 21
een spontane mening/appreciatie geven over beluisterde of gelezen teksten.
21 21.1
Tekstsoorten Tv-nieuwsitem
21.2
Gebruiksaanwijzing
21.3
Reclameboodschap
21.4
Reportage
21.5
Filmfragment en feuilletonfragment
21.6
Kortverhaal
21.7
Eenvoudig toneelfragment
21.8
Nota
21.9
Krantenbericht
21.10
Jobadvertentie
21.11
Brief
21.12
E-mail
21.13
Hypertekst (een niet-lineaire elektronische tekst)
21.14
Handleiding
21.15
Veiligheidsvoorschrift
21.16
Instructie
21.17
(Reis)verhaal
21.18
Lezersbrief
21.19
Recensie uit een jongerentijdschrift
21.20
Gedicht
21.21
Songtekst
21.22
Romanfragment
65
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 22
23
24
25
een korte beschrijving geven.
een niet al te complexe conversatie voeren.
een eenvoudig telefoongesprek voeren.
functionele kennis gebruiken die nodig is voor het uitvoeren van de spreektaak/gesprekstaak.
22 22.1
Beschrijvingen Handeling
22.2
Gebeurtenis
22.3
Ervaring
23 23.1
Conversaties Alledaagse situaties
• • • • 23.2
Winkel Hotel Restaurant Openbaar vervoer Studie, beroep, vrijetijdsbesteding
23.3
Actualiteit
24 24.1
Telefoongesprekken Inwinnen en verstrekken van inlichtingen
24.2
Bestelling
24.3
Reservering
24.4
Klacht
24.5
Afspraak
24.6
Uitnodiging
25 25.1
Functionele kennis Vorm, betekenis, reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies
25.2
Uitspraak, spreekritme en intonatiepatronen
25.3
De socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld
66
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 26
27
28
29
bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun spreektaak / gesprekstaak leerstrategieën toepassen die het bereiken van het spreekdoel bevorderen.
reflecteren over taal en taalgebruik.
communicatiestrategieën aanwenden.
de nodige spreekbereidheid en spreekdurf opbrengen.
26 26.1
Strategieën Inzetten relevante voorkennis in verband met de inhoud
26.2
Inzetten en uitbreiding functionele kennis
26.3
Informatieverwerving en -verwerking, ook via elektronische weg
26.4
Taakverdeling, overleg, hulp, afspraken, samenwerking, presentatie
27 27.1
Taal en taalgebruik Elementaire omgangsvormen
27.2
Non-verbaal gedrag
• •
Tekens Lichaamstaal
28 28.1
Strategieën Non-verbaal gedrag
28.2
Zeggen dat ze iets niet begrijpen, vragen om langzamer te spreken, om iets te verhalen, iets aan te wijzen
28.3
Zelf iets herhalen om te verifiëren of hun formulering correct is
29 29.1
Spreekbereidheid Actief luisteren om tot goed spreken te komen
29.2
Het woord nemen en actief deelnemen aan een gesprek
67
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 30
31
informatie geven bij documenten.
een korte beschrijving geven.
30 30.1
Documenten Stadsplan
30.2
Reisbrochure
30.3
Folder
30.4
Toeristische wegenkaart
30.5
Boekingssysteem
30.6
Menu
31 31.1
Beschrijvingen Land, streek, stad
31.2
Reisroute
31.3
Bezienswaardigheid
31.4
Verblijfsmogelijkheden
31.5
Winkelaanbod
31.6
Uitgaansmogelijkheden
• • • 31.7
Restaurant Theater Discotheek Dienstverlening
• • • 31.8
Openbaar vervoer Bank Dokter Sportfaciliteiten
31.9
Gerechten
68
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 32
33
34
35
een niet al te complexe conversatie voeren.
een eenvoudig telefoongesprek voeren.
informatie geven en vragen en een spontane mening geven over onderwerpen die tot hun interessesfeer behoren.
informatie geven bij documenten.
32 32.1
Conversaties Inlichtingen aan de balie
32.2
Verkoopsgesprek
32.3
Interview
32.4
Gasten ontvangen en begeleiden
32.5
Groepen ontvangen en rondleiden
33 33.1
Telefoongesprekken Confirmatie
33.2
Annulering
33.3
Reactie op een klacht
33.4
Afzeggen van een afspraak
34 34.1
Informatie Mededeling op een vergadering
34.2
Presentatie van een product, van resultaten
35 35.1
Documenten Stadsplan
35.2
Wegenkaart
69
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 36
37
38
een korte beschrijving geven.
een niet al te complexe conversatie voeren.
een eenvoudig telefoongesprek voeren.
36 36.1
Beschrijvingen Verblijfsmogelijkheden
36.2
Winkelaanbod
36.3
Uitgaansmogelijkheden
• 36.4
Restaurants Culturele activiteiten
36.5
Dienstverlening
• • • 36.6
Openbaar vervoer Bank Dokter Sportfaciliteiten
36.7
Product
37 37.1
Conversaties Inlichtingen aan de balie
37.2
Verkoopsgesprek
37.3
Interview
37.4
Gasten ontvangen en begeleiden
38 38.1
Telefoongesprekken Confirmatie
38.2
Annulering
38.3
Reactie op een klacht
38.4
Afzeggen van een afspraak
70
SCHRIJVEN LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 39
40
41
voor hen functionele teksten invullen.
een mededeling schrijven in verband met hun eigen belevingswereld en onderwerpen van meer algemene aard.
een formele en een informele brief en een e-mail schrijven.
39 39.1
Tekstsoorten Formulier
39.2
Vragenlijst
40 40.1
Tekstsoorten Memo
40.2
Kattebelletje
40.3
Verslag
40.4
Commentaar
40.5
Artikel
• • 40.6
Schoolkrant Schoolwebsite Beschrijving
41 41.1
Brieven of e-mails Persoonlijk
• • 41.2
Uitnodiging Afspraak Zakelijk
• • • • •
Reservering Vraag om inlichtingen Inlichting Klacht Sollicitatie
71
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 42
43
44
45
de functionele kennis gebruiken die nodig is voor het uitvoeren van de schrijftaak.
bij de planning, uitvoering en beoordeling van hun schrijftaken leerstrategieën toepassen die het bereiken van het schrijfdoel bevorderen.
reflecteren over de eigenheid van de schrijftaal.
communicatiestrategieën aanwenden.
42 42.1
Functionele kennis Vorm, betekenis en reële gebruikscontext van woorden en grammaticale constructies
42.2
Spelling en interpunctie
42.3
De socio-culturele diversiteit binnen de Engelstalige wereld
43 43.1
Strategieën zoals Inzet relevante voorkennis in verband met de inhoud
43.2
Inzet en uitbreiding functionele kennis
43.3
Informatieverwerving en -verwerking, ook via elektronische weg
43.4
Afstemming op doelpubliek
43.5
Passende lay-out
44 44.1
Eigenheid van schrijftaal Schrijftaal is formeler en meer geordend dan spreektaal
44.2
De betekenis van spelling, interpunctie en lay-out
44.3
De opbouw van een geschreven tekst
45 45.1
Strategieën Raadpleging traditionele en elektronische hulpbronnen
45.2
Mogelijkheden van ICT
45.3
Model
72
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 46
47
48
de nodige schrijfbereidheid en –durf opbrengen.
voor hen functionele teksten invullen.
een mededeling schrijven in verband met hun beroepswereld.
46 46.1
Schrijfbereidheid Nalezen geschreven teksten op vorm en inhoud
46.2
Leren van fouten
46.3
Zorg voor presentatie van geschreven teksten
46.4
Opzoeken schrijfwijze van een woord
46.5
Belangrijke teksten laten nakijken door iemand die de Engelse taal beheerst
47 47.1
Tekstsoorten Hotelrekening
47.2
Boekingsformulier
47.3
Ticket
47.4
Contract
• 47.5
Bij wagenverhuur Verzekeringsdocument
48 48.1
Tekstsoorten Beschrijving van een streek, een route
48.2
Planning
• • • • 48.3
Bezoeken Rondleidingen Vergaderingen Conferenties Telefonische boodschap
73
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 49
50
51
een formele en een informele brief en een e-mail schrijven.
een mededeling schrijven in verband met hun beroepswereld.
een formele en een informele brief en een e-mail schrijven.
49 49.1
Brieven of e-mails van zakelijke aard Prijsaanvraag
49.2
Offerte
49.3
Bestelling
49.4
Bevestiging van reservatie
49.5
Annulering
49.6
Antwoord op een klacht
50 50.1
Tekstsoorten Folder
50.2
Brochure
50.3
Circulaire
50.4
Promotietekst
50.5
Persbericht
50.6
Overeenkomst (contract)
50.7
Agenda van een vergadering
50.8
Notulen van een vergadering
50.9
Artikel in het personeelsblad
50.10
Mededeling voor het prikbord
51 51.1
Brieven of e-mails van zakelijke aard Bevestiging van reservatie
51.2
Annulering
51.3
Antwoord op een klacht
74
FUNCTIONELE KENNIS LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 52
bij het uitvoeren van hun taaltaken hun functionele kennis met betrekking tot enkele noties inzetten.
52 52.1
Notions Spatial
• • • • • 52.2
Location Shape Relative position Motion Direction Temporal
• • • • 52.3
Point of time Period Frequency Other time references Quantitative
• • • • • • 52.4
Quantity Degree Measure Weight Size Volume Qualitative
• • • 52.5
Quality Colours Materials Personal identification
• • • • • •
Name Address Telephone number Date and place of birth Age Sex 75
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen • • • • • • • • • 52.6
Marital status Nationality Origin Occupation Family & relatives Religion Likes and dislikes Character, disposition, temperament Physical appearance House and home, environment
• • • • • • • • • 52.7
Types of accommodation Rooms Parts of a house Furniture, decoration Cost (e.g. rent, mortgage) Services (e.g. electricity, heating) Amenities Region and geographical features (e.g. countryside, forest) Flora & fauna Daily life
• • • • • 52.8
At home (daily routines) At work Income Schooling Prospects Free time & entertainment and pursuits
• • • • • • •
Leisure Hobbies and interests Radio, TV, etc. Cinema, theatre, concert, etc. Exhibitions, museums, etc Photography Intellectual and artistic pursuits (e.g. reading, painting) 76
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen • • 52.9
Sports Press Travel
• • • • • • • • 52.10
Public transport Private transport Traffic Holidays Accommodation Luggage Entering and leaving a country Travel documents Relations with other people
• • • • • • • • 52.11
Relationship Invitations Correspondence Club membership Government and politics Crime and justice War and peace Social affairs Health & body care
• • • • • • 52.12
Parts of the body Personal comfort Hygiene Ailments, accidents Medical services Insurance Education
• • • 52.13
Schooling Subjects Qualifications and examinations Shopping
77
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen • • • • • • 52.14
Shopping facilities Foodstuffs Clothes, fashion Smoking Household articles Prices Food & drink
• • 52.15
Types of food & drink Eating & drinking out Services
• • • • • • 52.16
Post Telephone Telegraph Bank Garage Petrol station Weather
•
Climate and weather
78
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 53
54
bij het uitvoeren van hun taaltaken hun functionele kennis met betrekking tot grammatica inzetten.
bij het uitvoeren van hun taaltaken hun functionele kennis met betrekking tot uitspraak, spreekritme en intonatiepatronen inzetten.
53 53.1
Grammar Adjectives
53.2
Adverbs
53.3
Determiners
• • • • • 53.4
Indefinite article Definite article Some / any / no Much / many / a lot of (a) little / (a) few Nouns
53.5
Numbers
53.6
Pronouns
53.7
Prepositions
53.8
Verbs
53.9
Sentence patterns
• • • • • • • • • • • • •
Declarative sentences Negative sentences Interrogative sentences Imperative sentences Question tags Short answers Additions to remarks (so, neither, nor) Passive voice Reported speech Special finites and their use (may / must / should have) Causative use of have and make Use of the gerund Gerund or infinitive?
54
Uitspraak, spreekritme en intonatiepatronen
79
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 55
bij het uitvoeren van hun taaltaken hun functionele kennis met betrekking tot spelling en interpunctie inzetten.
55
Spelling en interpunctie
56
hun functionele kennis omzetten in taalhandelingen.
56 56.1
Taalhandelingen Raad geven
56.2
Zeggen dat ze iets niet weten
56.3
Iemands mening vragen
56.4
Zijn mening uitdrukken
56.5
Iemand geruststellen
56.6
Iemand de groeten doen
56.7
Zeggen dat ze het eens of oneens zijn over iets
56.8
Vergelijken
57 57.1
Socio-culturele aspecten Elementaire geografische gegevens
57.2
Het dagelijks leven
57.3
De vrijetijdsbesteding
57.4
De levensomstandigheden
57.5
Sociale conventies
57
hun functionele kennis inzetten om inzicht te krijgen in de socioculturele realiteit van de Engelstalige wereld.
80
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 58
bij het uitvoeren van hun taaltaken hun functionele kennis inzetten.
58 58.1
Travel Geographical names
58.2
Nationality words
58.3
Entering and leaving a country
58.4
Travel documents
58.5
Types of holidays
58.6
Foreign currencies
58.7
Methods of payment
58.8
Travel agency
58.9
Tour operator
58.10
Transport by air/sea/rail/road
58.11
Luggage
58.12
Cruises
58.13
Car rental
58.14
Types of accommodation
58.15
Hotel staff
58.16
Hotel facilities
58.17
Hotel services
58.18
Restaurant
58.19
Restaurant services
81
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 59
hun functionele kennis omzetten in taalhandelingen.
59 59.1
Taalhandelingen Zich aan een groep voorstellen
59.2
Begroeten en onthaal van reizigers
59.3
Inlichtingen verstrekken
59.4
Reageren op een verzoek
59.5
Iemand wegwijs maken
59.6
Rondleiden van gasten
59.7
Afrekenen
59.8
Een afspraak maken
59.9
Een oplossing voorstellen
59.10
Hulp aanbieden
59.11
Raad geven
59.12
Uitleg geven
59.13
Vragen naar interesses
59.14
Vragen naar voorkeur
59.15
Iets aanprijzen
59.16
Omgaan met een klacht
59.17
Zich verontschuldigen
59.18
Een gesprek afronden
82
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 60
61
bij het uitvoeren van hun taaltaken hun functionele kennis inzetten.
hun functionele kennis omzetten in taalhandelingen.
60 60.1
Public relations Publicity
60.2
Advertising
60.3
Marketing
60.4
Media
60.5
Etiquette
61 61.1
Taalhandelingen Aanspreken
61.2
Begroetingsvormen
61.3
Een groep ontvangen
61.4
Voorstellen van zichzelf
61.5
Voorstellen van anderen
61.6
Uitnodigen
61.7
Bedanken
61.8
Afzeggen
61.9
Feliciteren
61.10
Argumenteren
• • 61.11
Formuleren van standpunten Weerleggen Samenvatten en besluiten trekken
61.12
Afronden
61.13
Een afspraak maken
61.14
Omgaan met klachten
61.15
Zich verontschuldigen
61.16
Een oplossing voorstellen 83
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 61.17
Iemand wegwijs helpen
61.18
Inlichtingen geven
61.19
Iets aanprijzen
61.20
Reageren op een verzoek
61.21
Raad geven
61.22
hulp aanbieden
61.23
Inlichtingen geven
61.24
Vragen naar interesses
61.25
Vragen naar voorkeur
84
MODULES AB4B EN AB5B SPAANSE COMMUNICATIE EN ONTHAAL 1 EN 2
SITUERING IN DE OPLEIDING Toerisme is een groeisector en de expansie ervan houdt aan. De omzet en het aandeel van toerisme stijgen jaarlijks. In een richting waar mobiliteit en grensoverschrijdende contacten troef zijn, valt communicatie in een vreemde taal niet te onderschatten. Moderne vreemde talen in deze richting zijn dus duidelijk onontbeerlijk. De communicatievaardigheid in drie tot vier vreemde talen is van groot belang in deze sector. Het gaat niet enkel om spreekdurf en vlotheid; men moet ook weten hoe te reageren op klachten, hoe zijn taalgebruik aan te passen aan bepaalde doelgroepen enz. Het gaat om meer dan louter spreken en luisteren. Ook lezen, schrijven en aspecten van taalbeschouwing zijn nodig om deelgenoot te kunnen worden aan de culturele eigenheid van andere taalgebieden, om zakelijke en communicatieve redenen enz. Hoe wordt de cursist “Toerisme en Onthaal” voorbereid op de toeristische sector? In de algemene zin gaat het over de toeristisch medewerker. Meer specifiek richt het vak Spaans zich naar een vakoverschrijdende aanpak. Na het volgen van deze module situeert de cursist zich op het overlevingsniveau. De taalgebruiker kan communiceren in eenvoudige routinetaken over vertrouwde onderwerpen die van persoonlijk/ professioneel belang zijn of betrekking hebben op zijn directe omgeving: -
inkomend toerisme: baliebediende in toeristische diensten, carriers, toeristisch medewerker in hotels, vakantiecentra, recreatiecentra, animator, reisbegeleider, gidsen, standplaatshostess …
-
uitgaand toerisme: baliebediende in het reisbureau, bepaalde aspecten van tour operating, functies bij de carriers, reisbegeleider, vertegenwoordiger van de touroperator...
INSTAPVEREISTEN Cursisten worden toegelaten tot het Secundair Onderwijs voor Sociale Promotie als zij voldoen aan één van de volgende voorwaarden: -
ouder zijn dan 18 jaar;
-
aan de voltijdse leerplicht voldaan hebben, dat wil zeggen o
ofwel ouder zijn dan 16 jaar
o
ofwel ouder zijn dan 15 jaar en de eerste twee leerjaren van het voltijds secundair onderwijs gevolgd hebben.
De cursisten zijn geslaagd voor module 1 of richtgraad 1.1 of leggen een toelatingsproef af.
STUDIEDUUR 2 x 60 lt
ALGEMENE DOELSTELLINGEN Op het einde van deze eenheid moeten de cursisten in staat zijn met elementaire taalmiddelen te communiceren in toerismeomstandigheden en onthaalomstandigheden waarin zij het Spaans moeten gebruiken. De luistervaardigheid, spreekvaardigheid en gespreksvaardigheid primeren.
85
LEERPLANDOELSTELLINGEN EN LEERINHOUDEN MODULES “SPAANSE COMMUNICATIE EN ONTHAAL 1 EN 2” SPREKEN LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 1
een instructie geven aan een bekende taalgebruiker. een uitnodiging, een voorstel en een oproep verwoorden en erop reageren. zijn beleving (zijn wensen, noden en gevoelens) verwoorden en vragen naar de beleving van zijn gesprekspartner. een afspraak maken en afzeggen. een probleem of klacht formuleren.
1 1.1
Beschrijvend niveau Verplichtingen
1.2
Uitnodigingen
1.3
Op restaurant
• • 1.4
Voorkeuren Smaken Spijt / Verontschuldigingen
1.5
Dankbetuigingen
1.6
Afspraken
1.7
Klachten
1.8
Het weer
1.9
Personen
• • • 1.10
Uiterlijk Karakter Kledij Vervoersmiddelen
• • • 1.11
De bus De trein Het vliegtuig Gewoontes
1.12
Culturele evenementen
86
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 2
informatie vragen en geven.
2 2.1
Structurerend niveau Zichzelf voorstellen
• • • • • • • 2.2
Naam Beroep Nationaliteit Leeftijd Burgerlijke staat Hobby’s Vrije tijd Mensen aan elkaar voorstellen
2.3
Plannen / intenties
2.4
Openingstijden
• • • 2.5
Uren Dagen Data Nummers
2.6
Hoeveelheden
2.7
Adressen met de afkortingen
2.8
Afstanden
2.9
Routebeschrijvingen
2.10
Telefoongesprekken
2.11
Reservaties
2.12
Toeristische dienst
2.13
Reisbureau
2.14
Station
87
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 3
4
de ondersteunende kennis gebruiken die nodig is om de spreektaak uit te voeren.
3 3.1
Ondersteunende kennis Woordenschat en grammatica/noties en functies
• 3.2
Europa: landen, inwoners, taal en afgeleide adjectieven Uitspraak en intonatie
3.3
Taalregister
• • 3.4
Formeel Informeel De socioculturele aspecten
• • • •
Spanje: geografie en talen Latijns-Amerika: landen met hoofdsteden Sociale conventies bvb begroetingsformules Gebruiken
bij de voorbereiding en de uitvoering van de spreektaak informatie verzamelen.
4 4.1
Strategieën Leerstrategieën
bij de voorbereiding en de uitvoering van de spreektaak een beroep doen op eerdere leerervaringen.
• • 4.2
Cognitieve leerstrategieën Metacognitieve leerstrategieën Communicatiestrategieën
5
Attitudes
bij de voorbereiding en de uitvoering van de spreektaak gebruik maken van niet-verbaal gedrag. vragen om iets te herhalen. vragen om trager te spreken. vragen om uitleg. bij de voorbereiding, uitvoering en evaluatie reflecteren over taal en taalgebruik. 5
bij de uitvoering van de spreektaak blijk geven van spreekdurf. bij de uitvoering van de spreektaak blijk geven van communicatiebereidheid. bij de uitvoering van de spreektaak blijk geven van bereidheid om de standaardtaal te benaderen.
88
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 6
teksten produceren die:
6
Tekstkenmerken
- betrekking hebben op concrete, eenvoudige, voorspelbare en vertrouwde inhouden; - zeer kort en eenvoudig gestructureerd zijn; - stereotiepe formuleringen en standaarduitdrukkingen bevatten; - aan een laag spreektempo uitgesproken worden; - met de medewerking van een gesprekspartner kunnen worden geproduceerd; - uitspraakfouten kunnen bevatten; - een zekere mate van foutief taalgebruik kunnen bevatten.
89
SCHRIJVEN LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 7
8
een formulier en een document met betrekking tot personalia invullen.
7 7.1
Beschrijvend niveau Zichzelf voorstellen
een korte informatieve tekst zoals een berichtje schrijven.
• • • • • • • 7.2
Naam Beroep Nationaliteit Leeftijd Burgerlijke staat Hobby’s Vrije tijd Andere personen
• • • 7.3
Uiterlijk Karakter Kledij Plannen / intenties
7.4
Dankbetuigingen
8 8.1
Structurerend niveau Openingstijden
• • • 8.2
Uren Dagen Data Nummers
8.3
Hoeveelheden
8.4
Adressen met de afkortingen
8.5
Afstanden
8.6
Routebeschrijvingen
8.7
Brieven
uit mondelinge en schriftelijke informatie eenvoudige, concrete gegevens noteren.
90
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 9
teksten schrijven die:
9
Tekstkenmerken
10 10.1
Ondersteunende kennis Woordenschat en grammatica/noties en functies
• 10.2
Europa: landen, inwoners, taal en afgeleide adjectieven Taalregister
• • 10.3
Formeel Informeel De socioculturele aspecten
• • • •
Spanje: geografie en talen Latijns-Amerika: landen met hoofdsteden Sociale conventies bvb begroetingsformules Gebruiken
bij de voorbereiding en de uitvoering van de schrijftaak relevante voorkennis oproepen en gebruiken.
11 11.1
Strategieën Leerstrategieën
bij de voorbereiding en de uitvoering van de schrijftaak een beroep doen op eerdere leerervaringen.
11.2
Compenserende strategieën
- onderwerpen behandelen die vertrouwd of van persoonlijk/ professioneel belang zijn; - qua taalgebruik zeer eenvoudig zijn en vooral bestaan uit korte zinnen met stereotiepe formuleringen en standaarduitdrukkingen; - fouten kunnen bevatten; - in een laag schrijftempo geproduceerd worden. 10
11
de ondersteunende kennis gebruiken die nodig is om de schrijftaak uit te voeren.
bij de uitvoering van de schrijftaak compenserende strategieën gebruiken om zich in zeer eenvoudige taal uit de slag te trekken. 12
bij de uitvoering van de schrijftaak enige correctheid in de formulering 12 nastreven.
Attitudes
bij de uitvoering van de schrijftaak blijk geven van schrijfdurf.
91
LEZEN LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 13
14
de informatie herkennen in teksten. relevante gegevens selecteren uit informatieve teksten.
13 13.1
Beschrijvend niveau Adressen met de afkortingen
alle gegevens in een eenvoudige instructie begrijpen.
13.2
Afstanden
13.3
Plannetjes
13.4
Belangrijke formulieren
13.5
Documenten
de informatie overzichtelijk ordenen in persuasieve teksten.
13.6
Alledaagse papieren
• • 13.7
Rijbewijs Identiteitskaart Tabellen
13.8
Advertenties
13.9
Brochures
13.10
Garantiebewijzen
13.11
Schema’s die ten dienste van de bevolking geschreven zijn
14 14.1
Structurerend niveau Uitnodiging
14.2
Voorstel
14.3
Oproep
92
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 15
teksten lezen die:
15
Tekstkenmerken
16 16.1
Ondersteunende kennis Woordenschat en grammatica/noties en functies
• 16.2
Europa: landen, inwoners, taal en afgeleide adjectieven Spelling/interpunctie
16.3
Taalregister
• • 16.4
Formeel Informeel De socioculturele aspecten
• • • •
Spanje: geografie en talen Latijns-Amerika: landen met hoofdsteden Sociale conventies bvb begroetingsformules Gebruiken
- waar mogelijk authentiek of semi-authentiek zijn; - meestal betrekking hebben op de directe leefsituatie van de cursist; - meestal concreet, eenvoudig, voorspelbaar en vertrouwd zijn; - zeer kort en eenvoudig gestructureerd zijn; - visueel ondersteund kunnen zijn; - stereotiepe formuleringen en standaarduitdrukkingen bevatten; - in een traag tempo gelezen worden. 16
de ondersteunende kennis gebruiken die nodig is om de leestaak uit te voeren.
93
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 17
bij de voorbereiding en de uitvoering van de leestaak relevante voorkennis oproepen en gebruiken.
17 17.1
Strategieën Leerstrategieën
bij de voorbereiding en de uitvoering van de leestaak de tekstsoort herkennen.
• • 17.2
Cognitieve leerstrategieën Metacognitieve leerstrategieën Communicatiestrategieën
•
Compenserende strategieën
bij de voorbereiding en de uitvoering van de leestaak het leesgedrag afstemmen op het leesdoel. bij de voorbereiding en de uitvoering van de leestaak gebruik maken van ondersteunend visueel materiaal. bij de voorbereiding en de uitvoering van de leestaak om hulp en verduidelijking vragen. 18
bij de uitvoering van de leestaak is zich concentreren op de leestaak. 18 18.1 bij de uitvoering van de leestaak zich inleven in de socioculturele wereld van de tekst.
Attitudes Weerbaarheid
bij de uitvoering van de leestaak zich niet laten afleiden als hij in een tekst niet alles begrijpt.
94
LUISTEREN LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 19
20
21
het globale onderwerp bepalen in informatieve teksten. het globale onderwerp bepalen in de beleving van een spreker.
19 19.1
Beschrijvend niveau Mededeling
het globale onderwerp bepalen in een klacht.
19.2
Gesprek
alle gegevens in een eenvoudige instructie begrijpen.
19.3
Advies
19.4
Wensen
19.5
Noden
19.6
Gevoelens
19.7
Op restaurant
• •
Voorkeuren Smaken
20 20.1
Structurerend niveau Adressen met de afkortingen
20.2
Afstanden
20.3
Reservaties
20.4
Telefoneren
21
Tekstkenmerken
de informatie op overzichtelijke en persoonlijke wijze ordenen in een uitnodiging en een afspraak.
teksten beluisteren die: - waar mogelijk authentiek of semi-authentiek zijn; - betrekking hebben op concrete, eenvoudige, voorspelbare en vertrouwde inhouden; - zeer kort en eenvoudig gestructureerd zijn; - duidelijk geïntoneerd en gearticuleerd worden; - aan een laag tempo en in standaardtaal uitgesproken worden.
95
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 22
23
de ondersteunende kennis gebruiken die nodig is om de luistertaak uit te voeren.
22 22.1
Ondersteunende kennis Woordenschat en grammatica/noties en functies
• 22.2
Europa: landen, inwoners, taal en afgeleide adjectieven Uitspraak en intonatie
22.3
Taalregister
• • 22.4
Formeel Informeel De socioculturele aspecten
• • • •
Spanje: geografie en talen Latijns-Amerika: landen met hoofdsteden Sociale conventies bvb begroetingsformules Gebruiken
bij de voorbereiding en de uitvoering van de luistertaak het luisterdoel bepalen.
23 23.1
Strategieën Leerstrategieën
bij de voorbereiding en de uitvoering van de luistertaak relevante voorkennis oproepen en gebruiken.
• • 23.2
Cognitieve leerstrategieën Metacognitieve leerstrategieën Communicatiestrategieën
•
Compenserende strategieën
bij de voorbereiding en de uitvoering van de luistertaak hun luistergedrag afstemmen op het luisterdoel (skimmen en scannen). bij de voorbereiding en de uitvoering van de luistertaak gebruik maken van ondersteunend visueel materiaal en aandacht hebben voor nietverbaal gedrag. bij de voorbereiding en de uitvoering van de luistertaak in een gesprekssituatie om uitleg vragen, vragen om te herhalen en trager te spreken.
96
LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursisten kunnen 24
bij de uitvoering van de luistertaak grondig en onbevooroordeeld luisteren 24 24.1 naar wat de gesprekspartner zegt.
Attitudes Weerbaarheid
bij de uitvoering van de luistertaak zich inleven in de socioculturele wereld van de gesprekspartner. bij de uitvoering van de luistertaak zich niet laten afleiden als hij in een tekst niet alles begrijpt.
97
MODULE B1 LABO COMPUTER- & BESTURINGSSYSTEMEN
Deze module (B1) kan geconcordeerd worden met de module “Initiatie in de Informatica” (MHAG100) uit het leerplan Toepassingssoftware. Ter zake dient ook dit leerplan te worden gevolgd.
98
MODULE B2 ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE EN DOCUMENTEN
SITUERING VAN DE MODULE IN DE OPLEIDING In deze module leert de cursist algemene begrippen inzake de administratieve afhandeling van toeristische producten. Hij verwerft tevens inzicht en vaardigheden in de specifieke problematiek van de reisorganisatie en dossierbeheer.
INSTAPVEREISTEN Inhoudelijke vereisten: Geen Verplichte voorafgaande modules: Geen
STUDIEDUUR 60 lt
ALGEMENE DOELSTELLINGEN De cursist kan: •
kan zelfstandig de verschillende taken eigen aan een organisatie binnen de toeristische sector uitvoeren.
•
heeft inzicht in de verschillende juridische aspecten eigen aan de toeristische sector.
99
LEERPLANDOELSTELLINGEN EN LEERINHOUDEN MODULE "ADMINISTRATIEVE ORGANISATIE EN DOCUMENTEN" LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursist •
kan zelfstandig de post in een toeristische organisatie behandelen en het daarbij horende bureauticamateriaal functioneel gebruiken
Postbehandeling in een toeristische organisatie: •
Ingaande post
•
Uitgaande post
•
Posttarieven
•
Opstellen van een standaardbrief
•
Koerierdiensten
•
Bestellen van brochures
Bureauticamateriaal, onder meer:
•
•
Personal computer en randapparatuur
•
Kopieerapparaat
•
Telefoon (-centrale), Fax
kan zelfstandig een klassement en een archief opmaken en beheren Klassement en archief •
Doel van het klassement
•
Methoden van klasseren
•
Vereisten van een goed klassement
100
•
•
•
kent het gebruik van de toeristische documenten
kan de boeking van een reis administratief verwerken
Toeristische documenten, onder meer: •
Identiteitskaart
•
Visum
•
Internationale reispas
•
Vervoersdocumenten
•
Rijbewijs
•
Gezondheidsattest
•
Krediet- en betaalkaarten
•
Vreemde munten
•
Verzekeringsdocumenten
Klantendossier, met onder meer: •
Bestelbon
•
Bevestiging
•
Factuur
•
Reisdocumenten
heeft inzicht in de eigen verantwoordelijkheid en de verschillende ju- Dienstverlening en Klachtenbehandeling: ridische aspecten eigen aan de toeristische sector • Rechten en plichten van de klant •
Rechten en plichten van de reisagent en het agentschap
•
Rechten en plichten van de reisorganisator
•
Geschillencommissie
•
Garantiefonds
101
MODULE C1 TOERISTISCHE ORGANISATIE
SITUERING VAN DE MODULE IN DE OPLEIDING In deze module krijgt de cursist de nodige kennis en vaardigheden aangereikt om een toeristisch product samen te stellen, aangepast aan de verwachtingen en de eisen van de klant.
INSTAPVEREISTEN Inhoudelijke vereisten: Geen Verplichte voorafgaande modules: Geen
STUDIEDUUR 60 lt
ALGEMENE DOELSTELLINGEN De cursist •
heeft inzicht in de verschillende transportmogelijkheden eigen aan de diverse toeristische componenten (openbaar vervoer, autocar, luchtvaart, spoor).
•
kent de verschillende verblijfsvormen en -mogelijkheden binnen de toeristische sector.
•
heeft theoretisch inzicht in de gangbare toeristische informaticapakketten.
•
kan de belangrijkste commerciële brochures en -folders gebruiken.
•
kan verschillende toeristische bronnen (reisgidsen, vaktijdschriften, internet) raadplegen en verwerken.
•
kent en heeft inzicht in de nationale en internationale instellingen/organisaties binnen de toeristische sector.
•
heeft inzicht in de opbouw van een ticket en tarief.
102
LEERPLANDOELSTELLINGEN EN LEERINHOUDEN MODULE "TOERISTISCHE ORGANISATIE" LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursist: •
kent de economische betekenis van de reisindustrie, toerisme en recreatie
Het economisch belang van de toeristische sector: •
• •
kent en heeft inzicht in de nationale en internationale instellingen/organisaties binnen de toeristische sector.
tewerkstelling o
direct
o
indirect
aandeel in Bruto Binnenlands Product
Nationaal, onder meer: •
Commerciële diensten: ABTO, VVR, FBAA, …
•
Overheidsdiensten: Toerisme Vlaanderen, OPT, Provinciale, regionale en gemeentelijke diensten voor toerisme, …
Internationaal, onder meer:
•
kan informatie verschaffen over de verschillende transportmiddelen
•
kan reservaties uitvoeren in verband met de verschillende transportmogelijkheden
•
IATA
•
WTO
Transportmogelijkheden/reservaties: •
Luchtvaart
•
Scheepvaart
•
Spoorwegen
•
Autocar
•
Eigen wagen/huurwagen
103
•
kan adequaat advies geven over de verschillende verblijfsvormen en - Transportmiddelen/reservaties, onder meer: mogelijkheden binnen de toeristische sector • hotel
•
kan een gekozen verblijfsvorm boeken
•
heeft theoretisch inzicht in de gangbare toeristische informaticapakketten
Verkenning van geactualiseerde versies van elektronische reservatiesystemen
•
kan verschillende toeristische bronnen raadplegen en verwerken
Diverse informatiebronnen, o.m
•
•
kan de belangrijkste commerciële brochures en -folders gebruiken
heeft inzicht in de opbouw van een ticket en tarief
•
huurwoningen
•
camping
•
reisgidsen
•
vaktijdschriften
•
catalogi
•
internet
Reisbrochures en folders •
van een touroperator
•
van een regio/stad
Ticket •
Lezen
•
Verklaren
•
Opzoeken juiste tarief
104
MODULE C2 AARDRIJKSKUNDE EN GESCHIEDENIS VAN HET TOERISME
SITUERING VAN DE MODULE IN DE OPLEIDING In deze module krijgt de cursist inzicht in de ruimtelijke en cultuurhistorische componenten van het landschappelijk aanbod van een diversiteit aan toeristische producten.
INSTAPVEREISTEN Inhoudelijke vereisten: Geen Verplichte voorafgaande modules: Geen
STUDIEDUUR 60 Lt
ALGEMENE DOELSTELLINGEN De cursist •
kan toeristische en recreatieve bestemmingen situeren op een kaart
•
kan de bereikbaarheid, de ligging, het klimaat, het landschap, … van toeristische bestemmingen toelichten aan een klant.
•
kan de verschillende aantrekkingsfactoren van een toeristische bestemming omschrijven.
•
heeft inzicht in de verschillende aspecten van het toerisme naar andere cultuurgebieden (respect voor andere culturen, invloed van het toerisme op het milieu, overbezochte derde wereldlanden, elementaire omgangsvormen van een bepaalde cultuur).
•
kan vlot werken met verschillende informatievormen en de relevante informatie doorgeven aan een klant.
105
LEERPLANDOELSTELLINGEN EN LEERINHOUDEN MODULE " AARDRIJKSKUNDE EN GESCHIEDENIS VAN HET TOERISME” LEERINHOUDEN
LEERPLANDOELSTELLINGEN De cursist •
kan toeristische en recreatieve bestemmingen situeren op een kaart
•
kan de bereikbaarheid, de ligging, het klimaat, het landschap van toeristische bestemmingen toelichten aan een klant.
•
binnenlandse regio (minimaal Vlaanderen, Ardennen)
•
enkele belangrijke Europese/mediterrane bestemmingslanden
kan de verschillende aantrekkingsfactoren van een toeristische bestemming omschrijven
•
de belangrijkste Europese cultuurhistorische steden
•
enkele toeristisch belangrijke wereldregio’s
•
Topografische, geografische en cultuurhistorische basiskennis omtrent
Tijdelijke en permanente aantrekkingsfactoren van een regio/land •
heeft inzicht in de verschillende aspecten van het toerisme naar ande- Invloed van het toerisme op de bestemmingslanden: re cultuurgebieden • op de plaatselijke cultuur
•
respect opbrengen voor multiculturele aspecten van een samenleving
•
kan vlot werken met verschillende informatievormen en de relevante informatie doorgeven aan een klant.
•
op het milieu
•
op de plaatselijke economie
Informatievormen: •
kaartmateriaal
•
reisgids
•
internet
Actuele informatie in verband met: •
weer en klimaat
•
geopolitieke en sociale situatie
•
bereikbaarheid en infrastructuur
106
MODULE C3 PRAKTIJK EN / OF STAGE BALIEFUNCTIE
SITUERING VAN DE MODULE IN DE OPLEIDING In deze module implementeert de cursist op een systematische wijze eerder verworven basiskennis en -vaardigheden in een praktijkgerichte context.
INSTAPVEREISTEN Inhoudelijke vereisten: Geen Verplichte voorafgaande modules: Geen
STUDIEDUUR 60 lt
ALGEMENE DOELSTELLINGEN Stage heeft tot doel de cursist de kans te bieden om vaardigheden en kenniselementen uit de modules administratie (labo computer- en besturingstechnieken) en toerisme (toeristische organisatie, aardrijkskunde en geschiedenis van het toerisme) in te oefenen in een specifieke realistische context, nl. die van de toeristische organisatie (reisbureau, dienst voor toerisme, touroperator, incoming agent…)
LEERPLANDOELSTELLINGEN EN LEERINHOUDEN Op de stageplaats gaat het om de praktische toepassing van wat in de studierichting geleerd wordt. Er bestaat dus een duidelijke wisselwerking tussen de verschillende eenheden (zoals hierboven opgesomd) en de stage. De doelstelling en inhouden worden gehaald uit de verschillende toeristische eenheden van de modules administratie en toerisme. Naast de doelstellingen geformuleerd in deze eenheden realiseert men via de stage nog volgende doelstellingen: •
de cursist wordt via de stage geconfronteerd met het toekomstige werkmilieu en met de realiteit van het beroep
•
de cursist toetst de verworven competenties in een concrete werksituatie
•
de cursist leert om te gaan met factoren zoals tempo, efficiëntie, beschikbare tijd, productiviteit en kwaliteitszorg
•
de cursist krijgt de kans zijn tewerkstellingskansen te verhogen
Het spreekt voor zich, dat de specifieke stagedoelstellingen afhankelijk zijn van de bedrijfscontext. Zoals al gemeld is overleg tussen de stagementor en stagebegeleider onontbeerlijk.
ORGANISATIE VAN DE STAGE Stage moet aansluiten bij het profiel van de studierichting. Daarom moeten stageplaatsen worden gezocht in toeristische bedrijven zoals reisbureaus, diensten voor toerisme, touroperators, incoming agents, luchtvaartmaatschappijen en rederijen. De cursist krijgt er de kans om in een
107
concrete werkpraktijk die kennis en vaardigheden te oefenen die hij/zij tijdens zijn/haar opleiding in het CVO verworven heeft. Het is aan het CVO om in overleg met het stagebedrijf, het moment van de stage vast te leggen en de stagevorm te bepalen (alternerend of blokstage). Bij de keuze van de stageplaats dient het CVO erover te waken, dat de toeristische organisatie waarborgen biedt betreffende goede communicatie, interne organisatie en een voldoende aantal gevarieerde taken. Bij het toekennen van een stageplaats moet er in de mate van het mogelijke rekening gehouden worden met de persoonlijkheid, bekwaamheid en voorkeur voor type bedrijf van de stagiair. De inzet en bekwaamheid van de stagementor zijn uitermate belangrijk. Aangezien hij/zij de stagiair onthaalt en begeleidt, moet hij/zij een bereidheid tot begeleiding uitstralen, zodat de stagiair zich in een klimaat van vertrouwen kan ontwikkelen. Hij/zij moet de stagiair moreel en vakkundig ondersteunen. Vanuit het CVO wordt een stagebegeleider aangeduid, die in overleg met de stagementor in het bedrijf een stageplan opstelt, waarin de doelstellingen van de stage voor de cursist worden geformuleerd. De cursiststagiair moet de kans krijgen, zoveel mogelijk taken zelfstandig uit te voeren. Het is onontbeerlijk dat de stagementor de stagiair zoveel mogelijk coacht. De stage wordt voorbereid aan de hand van een stagedossier dat bestaat uit een technische fiche, en stagereglement. Het kan een nuttige oefening zijn voor de stagiair dat er een sollicitatiebrief wordt verstuurd eventueel in combinatie met een sollicitatiegesprek, waar stagiair en stagementor met elkaar kunnen kennismaken. Het is uitermate belangrijk de stagereglementering goed op te volgen, aangezien deze regelmatig wijzigt. Raadpleeg daarom voor de organisatie van de stage regelmatig omzendbrief SO/2002/09 (www.ond.vlaanderen.be/edulex).
EVALUATIE VAN DE STAGE Hoewel het tot de autonomie van de Inrichtende Macht behoort, lijkt het aangewezen om een pleidooi te houden voor permanente evaluatie. Voor de stage is er zowel een proces- als een productevaluatie. Procesevaluatie betekent reflecteren over de opdracht (wat houdt de opdracht juist in? Hoe ga ik de opdracht aanpakken: in welke stappen en waar ga ik informatie halen? Hoe heb ik de tussenstap in de feiten uitgevoerd? Klopte die uitvoering met de geplande aanpak? Waarom/waarom niet?) en reflecteren over het eigen aandeel daarin (welke moeilijkheden/mogelijkheden kwam ik onderweg tegen? Hoe heeft de uitvoering mijn verdere aanpak van de opdracht beïnvloed? Hoe zal ik de volgende opdracht aanpakken?) zijn belangrijke elementen in het leerproces, wellicht voor de stagiair nog belangrijker dan het product, het eindresultaat van de opdracht. Om dat leerproces voor de stagiair optimaal te maken is een goede begeleiding en feedback van de stagementor onontbeerlijk. Productevaluatie betekent dat er concrete afspraken gemaakt worden tussen het stagebedrijf en het CVO over de uitvoering van de taken/opdrachten, zoals ze in het stageplan staan vermeld. Tussentijds en op het einde van de stage is er feedback en evaluatie van de stage. De verschillende partijen, cursiststagiair, stagementor en stagebegeleider zijn hierbij, bij voorkeur in samenspraak, betrokken. Het evalueren van attitudes is vaak een bijzondere hachelijke opdracht. Het elektronisch pakket DEAL (Digitale Evaluatie en Administratie van Leerlingenstages) kan hierin bijzondere ondersteuning bieden. Meer informatie op http://deal.vvkso-ict.com/ Het is aangewezen om de cursist op het einde van de stage een stageverslag te laten schrijven, volgens welbepaalde, vooraf vastgelegde criteria. Dit stagerapport kan een onderdeel vormen van de evaluatie.
108
MODULE C4 OEFENPAKKET
SITUERING VAN DE MODULE IN DE OPLEIDING Na deze module is de cursist in staat om met behulp van diverse elektronische informatiebronnen en reservatiesystemen zelfstandig of coöperatief de verworven kennis in te oefenen.
INSTAPVEREISTEN Inhoudelijke vereisten: Geen Verplichte voorafgaande modules: Geen
STUDIEDUUR 60 Lt
ALGEMENE DOELSTELLINGEN In het oefenpakket komen de verschillende praktische aspecten aan bod in functie van het boeken van een reis, dit in relatie tot de algemene doelstellingen van de modules Ba1, Bb1, C1 en C2.
109
LEERPLANDOELSTELLINGEN EN LEERINHOUDEN MODULE "OEFENPAKKET " In het oefenpakket komen de verschillende praktische aspecten aan bod in functie van het boeken van een reis, dit in relatie tot de algemene doelstellingen van de modules Ba1, Bb1, C1 en C2. LEERPLANDOELSTELLINGEN
LEERINHOUDEN
De cursist: •
kent de voordelen en noodwendigheden van een boekingssysteem
Reservatie- en informatiesystemen
•
kan na demonstratie en inoefenen met een boekingssysteem gegevens opzoeken en verwerken
Boekingssysteem
•
kan na demonstratie en inoefenen met een reisdatabank gegevens opzoeken en verwerken
•
kan via internet specifieke opdrachten uitvoeren en kritisch verwerken
•
kan specifieke kenmerken en belang van enkele CRS-systemen
•
kan de basisvaardigheden van een CRS-systeem op eigen tempo inoefenen onder begeleiding in een reisbureausituatie
•
kan aantal bijkomende competenties realiseren onder begeleiding in een reisbureausituatie
•
Voordelen en noodwendigheden van boekingssystemen
•
Een boekingssysteem in de praktijk (bijvoorbeeld: Belgian Travel Network)
Informatiesystemen •
Reisdatabanken: voor luchtvaartmaatschappijen (bijvoorbeeld: Megatop), voor touroperators (bijvoorbeeld: Megatours)
•
Internet: kenmerken, basisvaardigheden, websites toerisme (bijvoorbeeld: touroperators, vervoermaatschappijen, organisaties en plaatselijke instanties)
CRS-systemen •
Algemene kenmerken en types (bijvoorbeeld: Amadeus, Galileo)
•
Uitwerking van een voorbeeld o
Basisvaardigheden: encoding en decoding, timetables en availability, selling air segments, booking files and supplemental data, fare displays, fare quotations
o
Uitbreidingsprocedures: ticket production, advance seat reservation, client files, queues, hotel reservation, car rentals, travel screen, timatic
110
PEDAGOGISCH-DIDACTISCHE WENKEN
Binnen de modulaire structuur toerisme en onthaal is men sterk beroepsgericht bezig. Cursisten die deze opleiding volgen hebben duidelijk de intentie om in de reissector aan de slag te gaan. De vooropleiding is sterk uiteenlopend. Er wordt noodzakelijke ondersteunende kennis aangereikt; zo wordt er gestreefd naar bepaalde beroepshoudingen of -attitudes zoals alert zijn, dienstvaardig, gastvrij en klantvriendelijk, een persoonlijke stijl verwerven (passend bij die van de organisatie), het imago van Vlaanderen en België uitdragen. Waar cursisten zeker geen behoefte aan hebben is aan encyclopedische kennis. Wel hebben ze een historisch en ruimtelijk referentiekader nodig, waarbinnen zij alles kunnen situeren. Wij moeten cursisten systematisch leren denken en hen structuren bijbrengen, bijvoorbeeld: •
waarom zijn welke gebieden geprivilegieerd als kusttoeristisch gebied?
•
welke elementen zijn historisch relevant om in toerisme te gedijen?
De cursisten moeten inzicht krijgen in de systemen van de verschillende toeristische vakken, ze structureren en ze gaandeweg op elkaar proberen te betrekken. Cursisten moeten leren economisch denken, uitgaande van vraag en aanbod en het streven naar rendement. Cursisten benaderen het toeristisch product vanuit de visie van de reisindustrie waarbij zowel inkomend als uitgaand als inkeeping toerisme aan bod komen. Pedagogisch-didactisch zal de werkvorm sterk systematisch zijn uitgaande van vragen zoals: •
de vraag en de behoeften van de consument
•
populaire toeristische bestemmingen in België, Europa en de wereld
•
het aanbod dat deze bestemmingen te bieden hebben: natuurlijk versus man made
•
bereikbaarheid
•
aanwezige infrastructuur: logiesvormen, recreatieve mogelijkheden, initiatieven, toegankelijkheid…
•
gevolgen van de toeristische activiteit: economisch, socio-cultureel en gevolgen voor het natuurlijk milieu
In deze boeiende opleiding wordt praktisch gericht gewerkt. Het is noodzakelijk dat het centrum voor de toeristische component beschikt over heel wat up-to-date reisbrochures, regionale folders, reisgidsen, kaartmateriaal… De informatica is uit deze opleiding niet meer weg te denken. Binnen afzienbare tijd halen de cursisten alle informatie van het scherm via het web of via cd-rom. Daarnaast is het aan te raden dat het centrum beschikt over toeristische pakketten zoals een CRS-systeem, een backoffice systeem, Megatop en Megatour, BTN tot de basiskennis van de opleiding. Ook het gebruik van internet is must in de lessen. Een belangrijke werkvorm is het organiseren van seminaries met gastsprekers uit de toeristische sector: verzekeringen, cruises, autovakanties, brochureproductie… zijn maar een paar aspecten van het mogelijke aanbod die door gastsprekers kunnen belicht worden. Andere belangrijke werkvormen zijn rollenspelen, groepswerk, werken aan opdrachten, … waarbij het de bedoeling is om op een activerende manier de leerinhouden te verwerven binnen authentieke en realistische contexten.
111
MINIMALE MATERIËLE VEREISTEN
In deze opleiding wordt praktisch gericht gewerkt. Het is noodzakelijk dat in het leslokaal heel wat up-to-date reisbrochures, regionale folders, reisgidsen, kaartmateriaal, eventueel videoapparatuur, … aanwezig zijn. Omdat de informatica uit deze opleiding niet meer weg te denken is moet een pc met internetverbinding en eventueel bijhorend projectiesysteem ter beschikking staan. Daarnaast is het aan te raden dat elektronische reservatiesystemen toegankelijk zijn.
112
EVALUATIE
•
De evaluatie binnen dit opleidingsdeel dient in overeenstemming te zijn met het evaluatiebeleid van het centrum.
•
De leerstof kan geëvalueerd worden via zowel proces- als productevaluatie.
•
Permanente evaluatie spreidt de prestatiedruk en biedt mogelijkheden tot bijsturing indien nodig.
•
Het is evident dat er duidelijke afspraken met de cursist dienen gemaakt te worden met betrekking tot de vorm en het tijdstip van de proeven. Hierbij is het examenreglement van het centrum een belangrijk instrument in de openheid naar de cursisten toe. Om de zelfevaluatie van de volwassene te vergroten is het belangrijk dat de cursist weet op welke aspecten van de opdrachten de nadruk ligt.
•
In het geval vooral vaardigheden getest worden, moeten bij voorkeur de kennisinhouden beschikbaar gesteld worden (bijv. met gebruik van de cursus of de handleiding).
•
Elke opgave moet communicatief eenduidig zijn (slechts voor één interpretatie vatbaar, goed afgebakend en met zo weinig mogelijk kettingopdrachten). Indien de cursist bij een complexe oefening plots niet verder kan, moet de leraar hulp bieden.
•
Het spreekt vanzelf dat de cursisten op toetsen en examens enkel te maken krijgen met opgaven waaraan ze zich min of meer verwachten. De probleemstellingen moeten betrekking hebben op de kennis en vaardigheden die voor de leerstofvooruitgang onmisbaar zijn, die voor het opleidingsprofiel normaal functioneel zijn en die een normale instroomgroep haalbaar is.
•
De analyse van de antwoorden geven aanleiding tot bijsturingen en tot leeradviezen. De geëvalueerde werkstukken zijn ter inzage van de cursisten. Knelpunten worden klassikaal besproken.
113
BIBLIOGRAFIE
BOEKEN EN BROCHURES AALBERSBERG, P. (e.a.), 1992, Verre reizen en gezondheid: de functie van de reisgids, Almere: Primmed 19 p. AALBERSBERG, P. (e.a.), 1992, Verre reizen en gezondheid: de voorzorgsmaatregelen van reizigers naar de (sub)tropen. Almere: Primmed, 24 p. BAUDE, A., INGLESIAS, A. & INIESTA M., 2002, Ready to order, Pearson ESL BECKERS, T., VAN DER POEL, H., 1990, Vrije tijd tussen vorming en vermaak, Stenfert Kroese, Leiden, 249 p. BEVERS, L., 1998, Handelswijs , Standard –MIM, Antwerpen BIRKENBIHL., V., 1995, Communicatietraining, intermenselijke relaties succesvol vormgeven, Baarn, NTTO BLAKE, R. R., MOUTON, J. S., ALLEN, R. L., 1987, Teamwork, het ontwikkelen van vaardigheden om succesvol in teams te werken, Utrecht, Marka BOOSMA, S., 1991, Interne marketing, hoe marketing effectief werkt in de eigen organisatie, Kluwer BOUWMAN, H. DE ROOI, A., 1992, Maak dat je wegkomt!: avontuurlijk reizen rond de wereld. Rainy Day Productions, Amsterdam, 159 p. BUELENS, M., MUSSCHOOT, W., 1983, Samen werken: sociale vaardigheden, Brussel, CedSamsom CASANOVA L., 1998, Internet para profesores, Madrid, Edelsa CHANTELAUVE CHIARI ODILE, CORBEAU SOPHIE, DUBOIS CHANTAL, 1991, Les métiers du tourisme, Cours de français, Hachette, Paris CLAEYS, U. (ed.) 1993, Toerisme Vlaanderen, Acco, Leuven, 160 p. CLAEYS, U., 1992, Toerisme in Vlaanderen: beleidsnota, Toerisme Vlaanderen, Grasmarkt 61 Brussel, 48 p COOPS, R., VAN EMPELEN, P., VAN HEUGTEN, M., MIDDEL R., 1990, Communicatie werkt, Houten, Stenfert Kroese DAELMANS, R, 1997, Spreekuur: wegwijs in mondelinge vaardigheden, Wolters DE BOER, J., 1990, Bestrijding zwerfafval en toerisme, Den Haag, A.N.W.B., 67 p. DE BRABANDER, G., 1992, Toerisme en economie, Garant, Leuven-Apeldoorn, 252 p. DE GROOT, H., , 2000, Protocol, vormgeven van bijeenkomsten, Amsterdam, L. J. V. Veen DE GROOTE P., MOLDEREZ, I., 1993, Ronde van België: toeristisch-geografische verkenning; deel 2: Kust en achterland, Garant, Leuven, 231 p. DE GROOTE, P., 2000, Tratlas, Toeristisch-recreatieve atlas van België, Ravels, 107 p. DE GROOTE, P., MOLDEREZ, I., 1993, Ronde van België: toeristisch-geografische verkenning; deel 1: Kempen en Ardennen, Garant, Leuven, 231 p. DE KOK, H., HAEST, R., 1993, Gids van de Kempen, Brepols, Turnhout, 272 p. DE ROODE, H, 1991, Public relations, interne en externe communicatie voor organisatie en beleid, Kluwer
114
DE SMET, R., DE ROUS, R., KELLENS, M., LAVRIC, A., MULKENS, S., STRICKAERT, K., WATERSCHOOT, D., CHRISTIAEN, H. (red.), Economie vandaag, Bedrijfsbeleid en recht I en II, De Sikkel (+ handleiding) DE VRIES, L. GEERVLIET, 1999, Samen werken: effectief en functioneel leren samenwerken in organisaties, Baarn, Nelissen DE WAUTERS, M. DE PRELE, P. REMY, R. A., , 1999, De regels van het spel. Etiquette, hoffelijkheid en omgangsvormen, Tielt, Lannoo DEBBAUT, D., DE TROYER, W. EN VAN HAUWERMEIREN, D., Bedrijfsbeheer, Novum DESCOTES-GENON CHRISTIANE, EURIN SIMONE, ROLLE-HAROLD ROSALBA, SZILAGYI ELISABETH, 1992, La voyagerie, Pratique du français du tourisme, Presses Universitaires de Grenoble DESCOTES-GENON CHRISTIANE, EURIN SIMONE, ROLLE-HAROLD ROSALBA, SZILAGYI ELISABETH, 1993, Pratique du français de l’hôtellerie et de la restauration, Presses Universitaires de Grenoble DIETVORST, A., JANSEN-VERBEKE, M.,1992, Toerisme, stad en milieu in: Vrije tijd en samenleving, Jg. 10 nr. 2-3, 112 p. DOORENBOS, C., 1993, Cultureel toerisme, 's-Gravenhage, Stichting Recreatie, 26 p. DRIES, L., GOOSSENS, L. en SMISMANS, L., 1993, Verkopen… je beroep 1 en 2 , Standaard, Antwerpen DUHAMEL, P., SACARAU, 1998, Le Tourisme dans le Monde, Coll. Prepas, serie A. Colin, Paris, 224 p. EPSKAMP, K., THOOLEN, R., 1991, Verre podia naderbij: educatief reizen of cultureel toerisme, Den Haag, Centrum voor de Studie van het Onderwijs in Ontwikkelingslanden, (C.S.0.O. paperback nr. 14), 159 p. GARSIDE, TONY & GARSIDE, BARBARA, 2002, Essential Telephoning in English, Klett GERRITSE JAAP J., Omgaan met elkaar naar een filosofische sociologie van de menselijke omgang, Den Haag, s.a. GOOSSENS, L., HAERS, C., en VAN DAELE, D., 2001, Topseller on line , Commerciële vorming 1, Standaard, Antwerpen GRANT, DAVID, MCLARTY, ROBERT, HUGHES, JOHN, HOLLETT VICKY, DUCKWORTH, MICHAEL & LANG, TIM, 2002, Quick work, Cornelsen HAERS, CH., VAN DAELE, D., 1993, Verkoopkunde , Standaard-MIM, Antwerpen HARRISON, D. (ed.), 1992, Tourism and the Less Developed Countries, Belhaven Press, London, HERLI, M. , 1999, Te kijk staan: beurzen, congressen, evenementen en informatiecentra in bedrijfscommunicatie, Alphen aan den Rijn, Samsom HOFSTEDE, G., 1991, Allemaal andersdenkenden: omgaan met cultuurverschillen, Amsterdam, Contact HOLLETT, VICKY, 1996, Business Objectives, Oxford University Press HOLZHAUER, F., 1988, Omgaan met mensen (+ docentenhandleiding), Houten, Stenfert Kroese HUSTINGS, A-L., 2000, Assertief gedrag.’n kunst om te leren. Een handleiding voor trainers en opleidingsadviseurs, Utrecht, Schouten en Nelissen IRVINE, MARK & CADMAN, MARION, 1999, Commercially Speaking, Oxford University Press JACOB, MIRIAM, & STRUTT, PETER, 2002, English for International Tourism, Pearson ESL 115
JANSEN-VERBEKE, 1990, Toerisme in de binnenstad van Brugge: een planologisch visie in: Nijmeegse Planologische cahiers nr. 35, Nijmegen, 115 + 19 p. JANSSEN, D.T.C, WIJERS, G.F., 1991, Verkooppraktijk Leer- en werkboek , deel 1, 2 en 3, B.V. Nijgh & Van Ditmar, Rijswijk, Nederland JONES, LEO, 1998, Welcome, Cambridge University Press JONES-MACZIOLA, SARAH & WHITE, GREG, 2000, Getting Ahead, Cambridge University Press KLANKER, D. J., DE VRIES, S, 1999, Het blauwe boekje: over manieren, eten, drinken, drinken en kleding, Utrecht, Bluebeard KLEYN, V., Reiskunde: algemene reiskennis, vervoer en verblijf, Wolters-Noordhoff, 501 p. KLEYN, V., Toeristisch Lexicon, Wolters- Noordhoff, 297 p. KNIGHT, GARETH & O’NEIL, MARK, 2002, Business Explorer, Klett KNOPS, G., 1992, Wegwijs in de openbare ruimte: Een taak voor de gemeente. Kon. Boudewijnstichting, Brussel 24 p. KNOPS, G., 1992, Wegwijs in de openbare ruimte: Het straatnaambord, Kon. Boudewijnstichting, Brussel 24 p. KNOPS, G., 1992, Wegwijs in de openbare ruimte: informatiepunten en plattegronden, Kon. Boudewijnstichting, Brussel 20 p. KNOPS, G., 1992, Wegwijs in de openbare ruimte: toeristische informatie, Kon. Boudewijnstichting, Brussel 26 p. KONING, H, VAN MEURS, R., ROEST, H., 2002, Agressiemanagement: hoe organisaties omgaan met agressie van klanten, Schoonhoven, Academic Service KOSTER, A., KOOGER, J, 1979, Relatietraining in het bedrijf of wat denk je er zelf van?, Deventer, Kluwer KOSTERS, M.J., 1985, Focus op toerisme : inleiding op het toeristisch gebeuren, VUGA, 'sGravenhage, 608 p. KRIPPENDORF, J., 1990, The Holidaymakers, Heinemann Professional Publishing, Oxford, 160 p. KUIPERS CARLA EN VERDAASDONK DIANE, 1992, Le français du tourisme, Intertaal, Amsterdam / Antwerpen KUIPERS-BOS, A., 2001, Onderhandelen en conflicthantering. 50 Tips, Alphen aan den Rijn, Samsom LAWS, E., 1995, Tourist Destination Management, Routledge, London/ New York, 208 p. LITTLEJOHN, ANDREW, 2000, Company to company, Cambridge University Press LÓPEZ LLEBOT, MARÍA ROSA, 1999, Hablemos en clase, Madrid, Edinumen LOZATO-GIOTART, 1990, Méditerranée et tourisme, Masson, Coll. Géographie, Paris, 215 p. MAST, H. (e.a.), 1992, Handboek recreatie en toerisme, Bohn Staflen Van Loghum. MASTENBROEK, W., 1982, Leren leven met groepen, Brussel, Samson METELKA, C.J., 1990, Dictionary of hospitality, travel and tourism, Merton House Publishing Company, Wheaton, 116 p. MIGUEL, L., SANS, N, 1992, De dos en dos. ejercicios interactivos de producción oral, Madrid, Difusión MORENO, C, GARCÍA NARANJO, J. Y OTROS, 1999, Actividades lúdicas para la clase de español, Madrid, SGEL 116
OOSTHOORN, R., 1993, Toerisme, milieu en duurzame ontwikkeling, Stichting Recreatie, 31 p. PANNEELS, Y, JEHAES, B., 2002, Protocol Praktisch, The house of books PARKINSON, C. N, 1984, Beter met mensen omgaan: hoe meer mensenkennis we hebben, hoe beter we met elkaar kunnen functioneren, Amsterdam, Omega PIERCE, D., 1993, Tourism Today, Longman Scientific & Technical. REBEL, G., Lichaamstaal, de sleutel tot meer succes in uw leven, Aartselaar, Zuidnederlandse Uitgeverij N.V., s.a. REMMERSWAAL, J, 1988, Groepsdynamica, 02, communicatie, Baarn, Nelissen REUVERS, P., RONHAAR, A., Reiskunde: toeristische geografie buitenland, Wolters Noordhoff, 276 p. ROBSON, M., 1994, Probleemoplossen in groepen, Utrecht, Het Spectrum/Marka RUITENBURG, A. J., 1989, Public Relations, Utrecht, Marka RYAN, C.,1993, Recreational Tourism, Routledge, London and New York, 227 p. SCHUTTER, J., 1993, Met elkaar; omgangskunde voor het middelbaar beroepsonderwijs, Zuphen, Thieme SEPP, J.C., 1992, Nieuwe geographische Nederlandsche Reise- en zak-atlas, Roba BV, Weesp. SMEKENS, K. EN VAN CAER, F., Bedrijfsbeheer, Standaard Wetenschappelijke Uitgeverij (Uitg. De Boeck) SNIJDER, H., 1997, Verkopen : Wat? Hoe? , Versluys uitgeversmaatschappij, Amsterdam SNYERS, H. EN VERBERCKT, F., Bedrijfsbeheer, De Sikkel (Uitgeverij De Boeck) SNYERS, H., Het HORECA-bedrijf, De Sikkel (Uitgeverij De Boeck) SOBCZAK, M., 1990, Toerisme en ondernemerschap, (+ werkboek), Educaboek, Culemborg, SOBCZAK, M., 1990, Vergader- en congresmarkt, Educaboek, Culemborg, 124 p. SPOLER, R. H. M., VAN DEN HOMBERGH, 1994, Traject, sociaal-agogische vaardigheden, Nijgh en Van Ditmar Educatief STEFFEN, R., (e.a.), 1992, Verre reizen gezondheid: de impact van voorlichting, Almere: Primmed, 28 p. STOTT, TRISH & REVELL, ROD, 1995, Highly recommended, Oxford University Press TAYLOR, LIZ, MACFARLANE, MIKE & WALLWORK, ADRIAN, 1995, International Express, Oxford University Press TER HAAR, W., VAN SCHALKWIJK,L., 1985-1992, Verkopen, ja … maar hoe?, deel 1 en 2 , Thieme, Zutphen, NL. VAN CRAEN, W., 1990, Omgaan met anderen, een communicatiekunst, Leuven, Acco VAN DEN BOER, J, 1996, Etiquette: stijlvol door het leven, ’s-Gravenhage VAN DITZHUYZEN, 1999, Hoe hoort het eigenlijk? Becht/Haarlem, J. H. Gottmer VAN EECKHOUT, A., 1992, Structuur van de reisindustrie, V.V.R., Zedelgem-Loppem, VAN EIJK , I. V., 2000, Etiquette over moderne omgangsvormen, Amsterdam, Contact VAN ELSEN, W., Bedrijfsbeheer – Dossier 54, Uitgeverij Den Arend VAN ROSSEM, H., 1990, Leren verkopen , De Sikkel VAN ROSSEM, H., 1974, Verkooppsychologie , De Sikkel
117
VAN ROSSEM, H., 1998, Winkelinrichting en distributieleer , De Sikkel VAN STRYDONCK, CH., 1988, Van verkoper naar topverkoper , Standaard – MIM, Antwerpen VDV, Vademecum voor de voedingsdistributie , Brussel, Spastraat 8 VENEMA, M., 1990, Reisbureau-praktijk (+ uitwerkingen), Educaboek, Culemborg, VENEMA, M., 1990, Toerisme voor receptionistes en informatrices (+ handleiding), Educaboek, Culemborg, VENEMA, M., 1990, Toeristisch woordenboek, Educaboek, Culemborg, VENEMA, M., 1990, Toeristische geografie Buitenland, Educaboek, Culemborg, VENEMA, M., 1991, Luchtvaart, een inleiding tot dienstregelingen, tarieven en ticketing (+ handleiding), Educaboek, Culemborg, 160 p. VENEMA, M., 1991, Syllabus Toerisme deel 1 (+ handleiding), Educaboek, Culemborg, 240 p. VENEMA, M., 1991, Syllabus Toerisme deel 2 (+ handleiding), Educaboek, Culemborg, 208 p. VENEMA, M., 1993, SEPR oefenboek, Stenfert Kroese, Leiden VERBRUGGEN, L., e.a., 1997, Verkopen anders bekeken , Garant, Leuven VOS, M., 1994, Van plan tot uitvoering. Inleiding in voorlichting en public relations, Utrecht, Lemma WILLEMSEN, F. , 1995, Doelgericht communiceren, schrijven, gesprekken voeren, vergaderen, presenteren, telefoneren, Utrecht, Het spectrum WITT, S., BROOKE, M., BUCKLEY, P., 1991, The management of international tourism, Unwin Hyman, London, 209 p. WYCHERS, L. TH, R, 2002, Management Testboek, de manager getoetst en getipt, Heemstede, Holland Business Publications X, Informatiebrochure voor de logiesverstrekkende sector X, 1991, Signalisatie van de plaatsen en instellingen van algemeen belang of van toeristische aard. Belgisch instituut voor de verkeersveiligheid v.z.w., Ministerie van Verkeer en Infrastructuur, 30 p. YZEWIJN, D., DE BRABANDER, 1992, Toerisme, recreatie en economie: De provincie Antwerpen als voorbeeld, Garant, Leuven-Apeldoorn.
GIDSEN Nederlandstalige gidsen Agon Cultuurreisgidsen; Amsterdam Allert Delange reisgidsen: Info, Voordelig American Express reisgidsen; uitg. Het Spectrum, Utrecht ANWB-gidsen: Grote gidsen, Autotours, Keine reisgidsen; distributie: uitg. Lannoo, 8700 Tielt Artemis reis- en cultuurgidsen, uitg. Brepols, Turnhout Berlitz reisgidsen, Ed. Berlitz Cantecleer reisgidsen: Kunst-, Natuur-, Steden-, uitg. De Bilt, Utrecht (distrib. België: uitg. Westland, Schoten) Capitool Reisgidsen, Van Reemst Uitgeverij, Houten De leukste hotelletjes: De keuze van kenners, uitg. Mignus, Baarn 118
Elmar: Reisgidsen, Reishandboek, Stedengidsen Elseviers reisgidsen: Cultuurreisgidsen, FTS-gidsen Geogids: Diriken, P., uitg. Georeto, Rozenstraat 1 3723 Kortesem Gottmer reisgidsen: Dominicus reeks, Amerika/Canada, Compact- Reisgidsen, Stedenwijzers, Reisatlassen; uitg. Gottmer, Becht, NL 2060 AD Bloemendaal Kosmos: Basisreisgidsen, Grote gidsen; Veen uitgeversgroep, Utrecht. Lannoo: Reisgidsen, Streekgidsen, Autoboeken, Dicht-bij-huisgidsen, Trotter-gidsen voor de wereldreiziger), Tielt Michelin: Logiesgidsen: rode gids voor hotels en restaurants, groene Camping-Caravan-gids voor Frankrijk Michelin: Toeristische groene gidsen "Neem nou...": uitgeverij Bruna, Utrecht Nelles: Nelles Verlag, distr. Het Spectrum, Antwerpen Odyssee, uitg. Odysee, Amsterdam Standaard Gidsen: Een stad komt tot leven in een boek; uitg. Standaard, Antwerpen Groene-wegen-gids, Test-aankoop, Hollandstraat 13, 1060 Brussel Thomas Cook reisgidsen, Veen uitgeversgroep Franstalige, Duitstalige en Engelstalige gidsen Guide Arthaud; Parijs Guide du Routard; uitg. Hachette, Parijs Guides Bleus, uitg. Hachette, Parijs Baedeker (Allianz Reiseführer, Allianz Taschenbücher) Bild Atlas HB Du Mont Reise-Taschenbücher, DuMont Buchverlag, Köln HB Kunstführer Merian Polyglott (Der große Polyglott, Polyglott Reiseführer, Richtig Reisen Blue Guides Fodor reisgidsen Footprint handbooks, Bath, UK Insight (Guides, Cityguides, Pockets) uitg. Van Cambium, Contact N.V. Antwerpen Let's go Lonely Planet Nicholson's Guides Penguin Rough Guide
TIJDSCHRIFTEN EN REEKSEN
119
Annals of Tourism Research, Pergamon journals, pergamon press LTD, Headington Hillhall, Oxford OX 3 OBW, Engeland Bizz, Roularta Media Group NV Communicatie, Tijdschrift voor massamedia en cultuur, Departement communicatiewetenschap K.U.Leuven Convention, Meeting and Seminar Guide to Belgium, 1992, BECIB, Grasmarkt 61, 1000 Brussel De Hoogvlieger, Mededelingsblad van de V.V.R.,postbus 35, 8000 Brugge Distributie vandaag, Belgisch Comité voor de Distributie Info Travel, Professioneel Magazine voor de Belgische reiswereld, maandelijks. Evolution Media Group, Vlassstraat 17, 8710 Wielsbeke Informatieblad van Toerisme Vlaanderen., Grasmarkt 61, 1000 Brussel KREO, uitg. vakantiegenoegens v.z.w., Wetstraat 121, 1040 Brussel Management Assistant, Antwerpen, Kluwer Management Support, Kluwer.Deventer Monumenten en landschappen (tweemaandelijks), Ministerie van de Vlaamse gemeenschap, administratie van RO en leefmilieu, Belliardstraat 14-18, 1040 Brussel National Geographic, National Geographic Society, post office, box 16480 NL-2500 AV Den Haag Natuurpunt, Natuurreservaten/De Wielewaal, v.z.w. Kon. St. Mariastraat 105, 1030 Brussel Recreatie en Toerisme: vaktijdschrift voor recreatie, toerisme, natuur en milieu, Uitg. ARKO, Newtonbaan 1, NL-3430 VB Nieuwegein Reiskrant, Wegwijzer v.z.w., Brugge (tweemaandelijks) Test-Aankoop Toerisme 1991, Jaarverslagen, Toerisme Vlaanderen, Grasmarkt 61, 1000 Brussel Toerisme in cijfers, N.B.T. (Nederlands Bureau voor Toerisme), 1993, Leidschendam, 200 p. (jaarlijks uitgave) Transport en Toerisme, Federatie van de Belgische Autobus en Autocarondernemers, Motestraat 41, 8800 Roeselare Travel express - Benelux, uitg. Traviscan bvba, Tervuursesteenweg 101, B-1820 Perk Travel Trade Gazette, (TTG-Europe), Morgan Grampian House, Calderwood Street, U.K. Londen SE 18 69H Engeland Trekker, Vlaamse jeugdherbergen, Van Stralenstraat 40, Antwerpen Trendrapport Toerisme..., jaarlijkse uitgaven, N.R.I.T., Breda Uit-magazine, VTB-VAB, St. Jacobsmarkt 45-47, 2000 Antwerpen ZO Magazine, het KMO-tijdschrift van de Unie van Zelfstandige Ondernemers
STATISTIEKEN -
Toerisme Vlaanderen, Grasmarkt 61, 1000 Brussel
-
Westvlaams Economisch Studiebureau, Baron Rozettelaan 33, 8320 Brugge
-
Nationaal Instituut voor de Statistiek, Brussel/Antwerpen
120
-
Commissie van de Europese Gemeenschap, Voorlichtingsbureau, Archimedestraat 73, 1040 Brussel
-
Belsud uitgave OPT (Office de Promotion du Tourisme de la Communauté Française de Belgique), Joseph Stevensstraat 7, 1000 Brussel
-
World Tourism Organisation (WTO), Capitan Haya 42, E-28020 Madrid
WEBSITES Sectorale fiche Toerisme: http://www.rago.be/ond/csb/ondarb/toerisme/algtoer.htm Zoekmachines met toeristische pagina’s:
advalvas toerisme: http://www.advalvas.be/tourisme/ Altavista: http://be-nl.altavista.com/ Google: http://be-nl.altavista.com/ HotRate: http://hotrate.com/ Ilse. be: http://be.ilse.nl/ Lycos.be: http://www.lycos.be/ Microsoft: http://www.MSN.be Zoek.be: http://www.zoek.be/ ping.be: http://www.shoppingplanet.be/nl/reizen.html Belgisch:
Bedrijvengids: http://www.in.be/ Belgische toeristische sites: http://toerisme.start.be/ Oost België: http://www.euregio.net/nindex.html toeristische onderwerpen: http://toerismebureaus.go2.be/ Freesun, toerisme-industrie: http://www.freesun.be/ Toerisme Wegwijzer: http://www.wegwijzer.be/ Federale regering, Toerisme: http://belgium.fgov.be/abtb/nl_tourism.htm Office de Promotion du Tourisme (Brussel - Ardennen - Wallonië) : http://www.opt.be Toerisme Provincie Antwerpen : http://www.tourprovantwerp.be Toerisme Provincie Limburg : http://www.limburg.be/toerismelimburg Toerisme Oost-Vlaanderen : http://www.oost-vlaanderen.be/toerisme Toeristische Federatie van de Provincie West-Vlaanderen: http://www.westtoerisme.be Fédération touristique de la Province du Brabant wallon: http://www.brabantwallon.be/tourisme/ Fédération du Tourisme de la Province de Liège : http://www.ftpl.be Fédération touristique du Luxembourg belge: http://www.ftlb.be/ Fédération du Tourisme de la Province de Namur: http://www.ftpn.be/ Toerisme in de Oostkantons : http://www.dglive.be Belgische steden en gemeenten Ping, Toerisme en Steden: http://www.ping.be/~krigon/digitheek/ltoe.htm Belgian Travel Netwerk: http://www.trabel.com/ 121
Taxistop: http://www.taxistop.be/ Thalys: http://www.thalys.com/ Varia:
learn2.com: travel: http://www.learn2.com/browse/channel.asp?ch_id=11 mediatheek NHTV Breda: http://www.nhtv.nl/nhtv/mediatheek/index.htm Expedia.com, USA: http://www.expedia.com Excite: http://travel.excite.com/ European Travel Network: http://www.etn.nl/ Travel Now: http://www.travelnow.com/ Reisbestemmingen: http://www.op-reis.com/ Hotelgidsen: http://all)hotels.com en http://www.hotelguide.com Vervoer:
De Lijn: http://www.delijn.be/ Federatie Belgische autobus- en autocarondernemers: http://www.fbaa.be/ Instituut voor autocar en autobus(ICB) : http://www.icb-transport.be Koninklijke Federatie Belgische Transporteurs: http://www.febetra.be/ Luchthaven Antwerpen: http://www.antwerpairport.be/index(nl).htm Luchthaven Brussel: http://www.brusselsairport.be/ Luchthaven Charleroi: http://www.charleroi-airport.com/ Luchthaven Liège: http://www.liegeairport.com/ Luchthaven Oostende: http://www.ostendairport.be/air/default.htm Ministerie van Verkeer: http://vici.fgov.be/ NMBS: http://www.b-rail.be/N/ Vliegtuigticketten: http://flyaow.com Last-minute airtickets: http://www.airstop.be
122