Villa Hunderen, Hunderenslaan 7, Twello
kunst & ambacht Open Monumentendag 2015 11, 12 en 13 september
programma vrijdag 11 september n 13:30 uur: Onthulling ‘Door water verbonden’ installatie van kunstenaar Jos Apeldoorn bij het sluisje aan de Kadijk in Terwolde door heemraad Victor Doorn (Waterschap Vallei en Veluwe). n 15:30 uur: Startschot Open Monumentendag in de Dorpskerk van Wilp, de mooiste kerk van Gelderland, Kerkstraat 35. Ingeleid door prof. Dr. J. Rouwendal (VU Amsterdam) over Investeren in Cultureel Erfgoed loont. Jan legt het nog eens uit! (voor genodigden).
monumenten
Dorpskerk Wilp, Kerkstraat 35, Wilp
zaterdag 12 september
architectuur
n Fietstocht langs de grenzen van Voorst Er is een noord- en een zuid-route, elk circa 40 km. Routes zijn verkrijgbaar bij de OKV tijdens het Klompenfeest.
kunst artistieke inspiratie ambachtelijk vernuft
bouw
Het valt allemaal samen op Open Monumentendag 2015. Want er is geen betere plek denkbaar om de grote verscheidenheid aan oude en hedendaagse vormen van kunst en ambacht te laten zien dan in, bij en rond een monument. Kunstenaars en vaklieden tonen hun kunnen, monumenten in restauratie krijgen speciale aandacht en vertellen hun verhalen aan iedere bezoeker die het wil horen, zien, beleven. In de mooie gemeente Voorst.
Nijbroek
Wilp
n Restauratiebeurs in rondom de dorpskerk Wilp Een speciale fietsroute brengt u langs alle monumenten (ook de niet opengestelde) van Nijbroek. Routes zijn Dit jaar viert de kerk zijn 1250-jarig bestaan. Ambachtslieden verkrijgbaar in het dorp Nijbroek, het gemeentehuis en en kunstenaars laten hun werk zien in eigen kraam, van resonline: www.voorst.nl/open-monumentendag-2015 tauratieaannemer tot klokkenmaker en van vioolbouwer tot houtsnijder. U kunt op een van de terrassen genieten van een hapje en een drankje (er is parkeergelegenheid). Van n Dorpskerk Nijbroek (RM) Dorpsplein 8 Nijbroek 10:00-17:00 uur. Dorpskerk waarvan de kern dateert uit 1300-1350. In de kerk bevinden zich onder andere middeleeuwse schilderingen. In n Dorpskerk Wilp (RM) Kerkstraat 35, Wilp 1861 kreeg de kerk een orgel van H. Knipscheer II. Eén van de oudste kerken in Nederland, karakteristiek gelegen vlak achter de IJsseldijk. 11:00 en 12:00 uur: Een n Dorpshuis ‘De Arend’ (GM) Dorpsplein 2, Nijbroek optreden van het koor Cappella Calluna uit Apeldoorn. Woonhuis annex dorpshuis en café, van vóór 1850. Tentoon 12:30-16:30 uur: Muziek door leerlingen van Muziek huis stelling ‘P. Visser in Voorst’ van 11:30-16:00 uur. Experts Deventer. geven uitleg. Kinderen kunnen buiten hun eigen ’Visser’ schilderen. n ‘De Wilpermolen’ (RM) Molenallee 12, Posterenk Ronde stellingmolen, in 1736 gebouwd als pel- en koren n ‘De Blankemate’ (GM) Blankematerweg 2, Nijbroek molen. Bovenin de molen is een gevelsteen te zien met het Representatief voorbeeld van een grote 19e-eeuwse boerderij jaartal 1736 en een gebeeldhouwde wapensteen met de famiuit de IJsselstreek. Er worden korte rondleidingen gegeven om 11:00 en 14:00 uur. Aanmelden bij liewapens van het echtpaar (tevens eigenaar van landgoed de het toegangshek. Lathmer) dat de molen liet bouwen. n Boerderij ‘De Bosmansplaats’ (RM) Knibbelallee 3, Wilp n ‘De Bijvanck’ (RM) Middendijk 63, Nijbroek Hallehuisboerderij uit 1826. De boerderij is nu in gebruik als T-boerderij waarvan het voorhuis in twee bouwpejeugdsoos Pampus. De 18e-eeuwse fundamenten van eerdere rioden tot stand is gekomen. Bijvanck betekent: bebouwing zijn nog zichtbaar naast het gebouw. Vrijwilligers ‘nieuw aangewonnen stuk land’. Rondleidingen van stichting Pampus leiden u graag rond. om 12:00 en 13:00 uur (aanmelden bij het toegangshek). n Theo Schreurs bij boer Lammers Marsstraat 5, Wilp Bezoek de beeldhouwer in zijn atelier, waar hij werkt aan het n ‘De Roode Hoeve’ Middendijk 14, Nijbroek hoge beeld van Lebuïnus. Theo is van 11:00-13:00 uur te Geen monument, maar wel een karakteristieke T-vormige vinden in het voorste deel van de tweede schuur op het erf. IJsselhoeve uit 1907. Mooi aangelegde tuin. Aandacht voor Om 11:00 en 12:00 uur geeft hij uitleg over zijn werk. het ambacht van interieurontwerp en het maken van meubels op maat.
Monumentale Naber-orgel van de Dorpskerk Wilp, Kerkstraat 35, Wilp
n ‘Katerstede’ (GM) Veluwsedijk 49, Nijbroek 18e-eeuwse potstalboerderij met rietgedekt wolfsdak. Kleine, lage boerderijen waren veelvuldig te vinden in de oude Nijbroekse polder. Te zien is de hoogstamboomgaard en de keuken met opkamertje. Mooi voorbeeld van comfortabel wonen in een fraai monument.
(RM = Rijksmonument GM= gemeentelijk monument)
Twello n Dorpskerk Twello (RM) Dorpsstraat 10, Twello In 1298 werd de hier aanwezige kapel tot parochiekerk verheven en rond 1450 en 1500 vernieuwd in gotische stijl. De gewelfschilderingen van Ewolt van Delft zijn uit 1542. Het doopvont is middeleeuws. Mogelijkheid tot het beklimmen van de toren. n Landgoed Hunderen (RM) Hunderenslaan 7, Twello Al in 960 stond hier vermoedelijk een grote omgrachte boerderij. Het huidige huis met neoclassicistische uitstraling is bekend van de roman ‘Heren van de Thee’ van Hella S. Haasse. Hunderen start vanaf oktober als een particuliere woon- en zorgvoorziening voor ouderen. Het volledig gerestaureerde landhuis is opengesteld van 10:00-16:00 uur.
‘De Ruiterkolk’ met 19e-eeuwse houten veranda, Terwolde
n ’t Holthuis’ (RM) Burgemeester van der Feltzweg 1, Twello Voor het eerst in 1374 vermeld in historische geschriften als boerderij. In het koetshuis is het atelier van hoedenontwerpster Gerrie Bos opengesteld. U ziet een keur aan bijzondere hoeden en u krijgt inzicht in het creatieproces.
n Molukse kerk met jeugdcentrum (GM) H.W. Iordensweg 70, Twello De Bethelkerk uit 1971 is het jongste gemeentelijke monument. De Evangelische kerk is gebouwd voor de Molukse gemeenschap in Twello. Het monument bestaat uit de kerk, de consistorie en een zaal. Het ontwerp is van architect A.D. Hutjes uit Arnhem.
n ‘Sterrebosch’ Landbouwschuur (GM) en buiten n ‘Havekes Mölle’ (RM) Havekespad 13, Twello plaats, Dijkhofstraat 12a en 12b, Twello Achtkantige stellingmolen, in 1898 gebouwd als korenmolen. Op deze locatie stond al sinds de 14e- eeuw een molen. Deze Met een eigentijds programma en totaal nieuwe invulling opent Festival Studio haar deuren. Iedereen die houdt van eerste standerdmolen hoorde bij het landgoed Duistervoorde, fotografie, kunst, video, art, vintage, antiek, muziek, eten en totdat Jan Havekes het object in 1830 kocht. drinken is welkom. Schuif aan! Zie ook: facebook.com/festivalstudio. n Boerderij ‘De Heurne’ (GM) Veenhuisweg 45, Twello Een hallehuisboerderij op een eeuwenoud boerenerf met bijgebouwen. Het achterhuis heeft een voor deze streek zeldzaam geworden onderschoer. Het voorhuis is aan de linkerzijde wat uitgebouwd. De herbouwde monumentale schuur is ingericht als recreatiewoning. (RM = Rijksmonument GM= gemeentelijk monument)
Duistervoorde n St. Martinuskerk (GM) Kerklaan 16, Duistervoorde De kerk uit 1887 is nauw verbonden met het buurtschap Duistervoorde en maakt met de omliggende panden en de Kerklaan deel uit van een gemeentelijk beschermd dorps gezicht. De kerk is open van 10:00-14:00 uur. n ‘Huis Duistervoorde’ (RM) Kerklaan 14, Duistervoorde Houten plafond met ornament Huize Zorgvliet, Bandijk 27, Terwolde In 1864 na gedeeltelijke afbraak herbouwd in een mix van stijlen met behoud van resten van het oorspronkelijke middeleeuwse kasteel. Het huis dat in 1890 bewoond werd door een kloosterorde is vanaf 1974 in particuliere handen met een bed & breakfast-functie. Open van 10:00-14:00 uur. n ‘De Aze’ (GM) Quabbenburgerweg 11a, Terwolde Diverse oude elementen, zoals een oude schouw in de hal. n ‘Havekeshofstede’ of ‘Keukenkamp’ (GM) De hal en woonkamer -waar de indeling nog te zien is van de schuur zoals die bij de bouw in 1914 was- zijn opengesteld. Kerklaan 8, Duistervoorde Een hallehuisboerderij uit 1850-1865. Dankt de naam ‘Keukenkamp’ aan het perceel grond waarop de gewassen voor n ‘Het Grote Blokhuis’ (RM) Bandijk 31, Terwolde kasteel Duistervoorde groeiden. De naam ‘Havekeshofstede’ T-boerderij met bewoningsgeschiedenis sinds de 80-jarige herinnert aan ruim 120 jaar Havekes-dynastie, tot 1986. oorlog. De atelierschuur, waar kunstenaars bezig zijn, en het erf met schuren en hooiberg zijn te bezichtigen. Open van 11:00-16:00 uur. Koffie, thee en biologisch appelsap ver Terwolde krijgbaar. n ‘Huize Zorgvliet’ (GM) Bandijk 27, Terwolde n Dorpskerk Terwolde (RM) Molenweg 2, Terwolde Aanvankelijk een kerkje uit circa 1275-1295, maar rond De buitenplaats bestond al in 1826. Aan de achtergevel ligt 1400 en 1540 vernieuwd tot het huidige, deels gotische het voormalig koetshuis met decoratief gesneden windveren gebouw. 14e-eeuwse toren met zadeldak, een dakvorm die en een gevelteken. In het huis is een fraai houten plafond met ornament. De tuinmuur is ambachtelijk gemetseld. niet veel voorkomt bij kerken in deze streken. De kerkklok is 17e-eeuws. n ‘De Wolterkamp’ (GM) Vaassenseweg 9, Terwolde n Molen ‘De Ooievaar’ (GM) Wijkseweg 3, Terwolde Buitenplaats, in 1854 gesticht op de fundamenten van een oude boerderij. Boerderij- en ambachtsmuseum in het bak Achtkantige stellingmolen die twee voorgangers heeft gehad. Het gebintwerk stamt uit 1740 en 1751. Molenaar Bastiaan huis met annex stal- en koetshuis uit circa 1900. In één van Bökkers stamt uit een familie die al sinds 1789 in het vak zit. de kamers is een galerie met werk van mevrouw Troost te Molen open van 09:00-14:00 uur. bezichtigen. Rond de boerderij ligt een eeuwenoude ‘slingertuin’. n ‘De Ruiterkolk’ (GM) Quabbenburgerweg 23, Terwolde Een hallehuisboerderij met een lanterskamer aan de n ‘De Middenhof’ (RM) Molenweg 31, Terwolde. linkerzijde van het voorhuis. Topgevel met stucwerk en een T-boerderij uit 1868, gelegen tussen ‘Hof te Rijssen’ en ‘Hof 19e-eeuwse houten veranda. Muurankers vormen het jaartal ter Waarde’, vandaar de naam ‘De Middenhof’. Represen1699. tatief voorbeeld van een grote statusvolle boerderij in de IJsselstreek. Alleen de tuinen, erf en dagbestedingsruimte in de schuur zijn opengesteld van 11:00-15:00 uur.
Voorst n Dorpskerk Voorst (RM) Schoolstraat 16, Voorst Van een (vermoedelijk houten) kerk in Voorst is al sprake in 893. De tufstenen toren is 12e-eeuws en heeft een grote en een kleine klok, gemaakt door Gerrit Schimmel in de 17e eeuw. De 15e-eeuwse gotische kerk is opgetrokken uit baksteen en bekleed met tufsteen. In de kerk is een fresco uit 1566 te zien en er zijn drie grafkelders en een Naberorgel uit 1843.
De Vecht
n ‘De Keizershof’ (RM) Keizershofweg 3-5, Voorst Een 18e-eeuwse hallehuisboerderij met markante hoge puntgevel en uitzicht over de Voorsterklei. Het pand dat voor een grootschalige restauratie staat is nu nog met een rondleiding te bezichtigen. (GM) Kerkstraat 30-32
n Kerk ‘St. Antonius van Padua’ De Vecht Kerk in neogotische stijl van architect Herman Kroes. De kerk n Molen ‘De Zwaan’ (RM) Enkweg 44, Voorst is van cultuurhistorisch belang voor de vanouds katholieke Achtkantige stellingmolen, oorspronkelijk in 1740 gebouwd buurtschap De Vecht. als pelmolen in Uithuizen. De molen is in 1904 in onderdelen per schip naar Voorst getransporteerd. In 1967 vernoemd naar molenaarsdochter Zwaantje. Open van 10:00-15:00 uur. Landgoed Krepel, Klarenbeek
n Rijksstraatweg 90 (GM) Voorst Een T-boerderij, gebouwd door eigenaar/bewoner en metselaar Johan Carmighelt in 1889. Het voorhuis is opengesteld. Hier is een werk- tentoonstellingsruimte ingericht met ambachtelijk en figuratief werk (schilder-tekenwerk, keramiek). n Doorrijschuur (RM) Deventerweg 17a, Voorst De schuur maakt deel uit van Landgoed De Pol en is onlangs ingrijpend gerestaureerd. Van 9:30-16:30 uur houdt de OKV een genealogische dag die aansluit bij het thema ‘Herbergen langs de straatweg’ en “Voorst schrijft geschiedenis”.
zondag 13 september n Theater Terwolde: zondagmiddag van 13:00-17:00 uur Locatietheater in huiskamers, tuinen en op straat, in en nabij de monumentale kerk van Terwolde. Komt dat zien en horen! Voor het volledige programma: www.theaterterwolde.nl n Landgoed Hunderen (RM) Hunderenslaan 7, Twello Zie programma van zaterdag 12 september. Openstelling van 10:00-16:00 uur. n ‘Sterrebosch’ Landbouwschuur (GM) en buitenplaats, Dijkhofstraat 12a en 12b, Twello Zie programma van zaterdag 12 september
Wegwijzer, Twello
Klarenbeek n Kerk ‘Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopneming’ (GM) Kerkweg 2, Klarenbeek Katholieke kerk uit 1929/30 met expressionistische stijl invloeden naar ontwerp van de architect Clemens Hardeman. Bezoekers kunnen informatie krijgen over het gebouw en de toekomstplannen.
n ‘Krepel Klarenbeek’ (RM) ingang t.o. Kopermolenweg 9, Klarenbeek Voor het programma: www.landgoedklarenbeek.nl n Fietstocht langs de grenzen van Voorst Ook op zondag kunt u de nieuwe fietsroutes, noord- en zuid route elk circa 40 km, van de OKV langs de ‘Grenzen van Voorst’ fietsen.
n Molen ‘De Hoop’ (RM) Molenweg 4a, Klarenbeek Achtkantige stellingmolen met een houten, rietgedekte romp op een gemetselde voet. Gebouwd als korenmolen in 1905. Molen en kadoshop zijn open van 09:00-16.00 uur. n ‘Krepel Klarenbeek’ (RM) ingang t.o. Kopermolenweg 9, Klarenbeek Sinds 1732 wordt deze plek, een industrieel erfgoedcomplex, bewoond door de familie Krepel. Men stichtte er een koperslagerij en later een sigarenkistjesfabriek. Er zijn korte rondleidingen door het park en de industriële panden. Het Restauratie Center wordt om 11:00 uur officieel geopend, u kunt hier ambachtslieden en kunstenaars aan het werk zien. Zie ook www.landgoedklarenbeek.nl
rganisatie Open Monumentendag Voorst O Gemeente Voorst. Evenement in en rondom de dorpskerk van Wilp i.s.m. Stichting Behoud Dorpskerk Wilp. (RM = Rijksmonument GM= gemeentelijk monument)
Driekapper van Het Grote Blokhuis, Bandijk 31, Terwolde
Gemeente Voorst Cultuurhistorie, Archeologie en Monumenten H.W. Iordensweg 17, 7391 KA, Twello T (0571) 279 911 - E
[email protected] www.voorst.nl/open-monumentendag-2015