Verslag “Creatief met sensibilisatie” Basisvorming Sensibilisatie, van mensen ‘raken’ tot ‘activeren’ – 17 maart 2009 Op dinsdag 17 maart 2009 vond de basisvorming “Sensibilisatie, van mensen ‘raken’ tot ‘activeren’” plaats. Na het voormiddaggedeelte, met meer uitleg over het concept ‘Sensibilisatie’ in het kader van gemeentelijke ontwikkelingssamenwerking, werd in de namiddag gezocht naar de criteria van ‘goede voorbeelden van sensibilisatie’ (wat maakt een sensibiliserende activiteit “goed”?) en naar creatieve voorbeelden. In verschillende werkgroepen werd gezocht naar antwoorden… Het namiddaggedeelte ging van start met het van dichtbij bekijken van drie voorbeelden die in de loop van de voormiddag genoemd werden. Die drie voorbeelden waren: vorming van diensthoofden, dag van de ambtenaar, uitbouwen website “pro de mango” nav sensibiliserende activiteit in een school. Waarom zijn dit ‘goede voorbeelden van sensibilisatie’? Hoe kan dit succes herhaald worden? Wat kan er verbeterd worden? Waar moet men aandacht voor hebben? Vier werkgroepen (2x vorming diensthoofden) gingen aan de slag. Werkgroep “Vorming diensthoofden” (1) Algemeen theoretisch: processen wereld Praktische toepassingen: o Sensibiliseren o Technisch (kleren, producten) o Beleggen o Aankopen, (soc) overheidsopdrachten Kaderen in algemenere thema’s Wie? Hoe? Werkgroep interne milieuzorg – Lunchgesprek (biobrandstof, Low impact man, FT,…) Wat is dat? Wie is partner? Stedenband is makkelijk aanknopingspunt Discussie: algemene vorming rond Noord-Zuid voor alle diensthoofden vs uitgaan van persoonlijke interesse van diensthoofden Wie geeft vorming? Hoe wordt vorming gegeven? (goed afwegen) Beeldvorming Duurzaamheidsambtenaar en NZ-ambtenaar => van onderuit Horizontaal Draagvlak o MVO o Duurzaamheidsspiegel Inzichten van deze werkgroep:
Vorming kan mogelijkheid zijn om van start te gaan + veel praktische toepassingen mogelijk (ethisch beleggen, aankopen schone kleren,…). Vrijblijvend of verplicht? Draagvlak (MVO, duurzaamheidsspiegel) – kapstok aan ophangen => meer mogelijkheden – duurzaamheidsambtenaar en NZ-ambtenaar samen, van onderuit. Algemeen en praktisch: wie? Hoe? Stedenband makkelijk aanknopingspunt: tastbaar Leerpunten: Horizontale opdracht Tijd nodig/ proces / insijpelen in verschillende diensten Wat is impact? Meetbaar? Kwantiteit / kwaliteit? Diensthoofden samen = onrealistisch? (alle gemeenten verschillen) Conclusies: Niet evident Onvoldoende draagvlak, niet ‘core-business’ van de gemeente “mis”bruik om in de media te komen Werkgroep “Vorming diensthoofden” (2) Jaarlijks dienstoverschrijdende activiteiten Verdediging en agenda-setting door NZ-ambtenaar Vertrekken vanuit praktijk en ideeën managementteam Oprichting cel duurzaam NZ-beleid als waarborging Kruisbestuiving naar andere diensten – inclusief beleid Doorstroming van info + activering van diensthoofd naar medewerkers Meerwaarde: o Betere dienstverlening o Soc-ethische-… meerwaarde Opvolging van de vorming door NZ-ambtenaar Knelpunten worden blootgelegd tijdens vorming Methodiek = belangrijk Pers Link met praktijk: concrete ideeën Divers publiek (moeilijk) Herhaling => motivatie Als interesse bij diensthoofden afneemt wordt de informatie niet doorgegeven Communiceren over wat al is jaarlijks Top-down benadering naar secretaris en schepenen en bottom-up samen Snelle verspreiding van info Ambtenaren krijgen tijd vrij Zelf infosessie begeleiden of uitbesteden? Boodschap komt niet over of wordt niet opgepikt
Demotivatie van de “boodschapper” Moeilijk bereikbaar hoger niveau Interessant voor alle beleidsdomeinen? Activeren is doel! – Vooral informeren en sensibiliseren! Inzichten van deze werkgroep: Voorbereiding: o Overleg managementteam (meteen eerste info-input) o Vragen naar verwachtingen / noden managementteam? o Moeilijk: divers publiek o Stand van zaken Waarom vorming aanbieden / volgen? o Hoe communiceren, wat is meerwaarde, hen overtuigen o Leidt tot betere dienstverlening o Soc-ec meerwaarde o Voorbeeldfunctie van de gemeente o Competitie met andere gemeentes Waarom deze doelgroep? o Top Down (ambtenaren – secretaris – schepenen) o Snelle verspreiding info o Ambtenaar krijgt tijd vrijdag o Schrijft eigen beleid uit o Zijn leidersfiguren met verantwoordelijkheid Vorming zelf: waar op letten? o Werken vanuit praktijkvoorbeelden o Methodiek => professionalisatie (of zelf de vorming geven) Na de vorming? o Opvolging door NZ-ambtenaar o Jaarlijkse activiteit o Hoe communiceren wat er nu al gebeurt Werkgroep “pro de mango” Concreet verhaal Resultaat: jongeren denkproces – school gesensibiliseerd, klas geactiveerd Duurzaam? Wat na afstuderen? Idee vanuit jongeren Voortraject? Mango => andere producten? Website => jongeren Combinatie verschillende factoren: (lokaal bestuur kan omstandigheden creëren bij enkele factoren) o Goede spreker
o Geëngageerde leerkracht o Enthousiaste jongeren o Leuk product Betrokkenen: o NGO o Partner uit het Zuiden o School o Leerkracht o Jongeren Rol lokaal bestuur voor of achteraf: “tussenpersoon” => kanaal voor persaandacht => incentive! Beloning! Resultaat is nooit gewaarborgd => lang proces Leerpunten van deze werkgroep: Rol lokaal bestuur: voelsprieten Te veel toevalstreffer Resultaat niet gewaarborgd Opportuniteiten: Vervolgverhaal? Mango = link naar groter verhaal Methodiek (website) moet aansluiten bij doelgroep (jongeren) Dit verhaal kan voor verschillende doelgroepen Conclusies: Goed maar broos verhaal Product moet gerelateerd zijn aan doelgroep Motivatie = basis Vakoverschrijdende medewerking Concreet verhaal = essentieel Werkgroep “dag van de ambtenaar (vorming)” Stickers in gemeentehuis Wijnproeven Pers + eten Oxfam geeft vorming Producten vergelijken Zuiderse maaltijd Verschillende FT-leveranciers – hoeft niet via WW Gestolen fietsen inzetten = duurzaam Brainstorm => adviezen Duurzame bouwmaterialen Proevertjesaanbod (FairTrade + prijs) Technische dienst / ontvanger / politici moeilijker te bereiken (zachte sectoren wel)
Dag opgenomen in de convenant Voorbeeldfuncties Intern informeren Doelgroepgericht Aantrekken politici Hot!! OCMW is niet hetzelfde als gemeente/stad Opvolging en waarborging Nadruk op evolutie Vooroordelen Jaarlijks Hoe warmhouden? (waarborging?) => door eerst misschien met evaluatie jaar tevoren te starten? Vormingsuren beschikbaar is sterk! Verschillende diensten en diensthoofden nemen deel – goeie mix Inzichten van deze werkgroep: NZ onder aandacht brengen bij collega’s, politici Verantwoordelijkheden leggen bij collega’s, politici Regelmaat (jaarlijks) + opvolging (via stickers, affiches,…) Niet evident om aansluiting te vinden bij alle diensten Samen voorbereiden (met andere diensten) => niet altijd makkelijk (tijd) Leerpunten: Terugblik / stand van zaken vooraleer verder te gaan (wat gerealiseerd? => via werkgroep) Simpel houden (lage drempel) o Eten / drinken o Concrete verhalen / toepassingen (bv stedenband, FairTrade,…) Opportuniteiten: Gestolen fietsen als vervoermiddel voor ambtenaren Duurzaam is ‘in’! Vorming voor mensen aan de basis (niet enkel diensthoofd) => wordt gewaardeerd Op basis van voorgaande oefening was het mogelijk om de criteria van ‘goede voorbeelden van sensibilisatie’ te bepalen. Welke criteria komen bij iedere activiteit naar voren? Welke bepalen het succes of het falen van een activiteit? Criteria van ‘goede voorbeelden van sensibilisatie’ (verzameling van alle criteria die opgenoemd werden in de werkgroepen, gegroepeerd waar mogelijk (scheiding door “+”))
Direct aanspreekbaar / herkenbaar + Aansluiten bij leefwereld + Specifieke doelgroep + Brede doelgroep + Vernieuwend: doelgroep / idee /… + Hoeveelheid mensen + Werken met allochtonen / asielzoekers / mensen zonder papieren + Nieuwe
doelgroep (villamensen, laaggeschoolden, cafégangers,…) + Interne organisatie door ‘nieuwe groep’ (laaggeschoolden) + Doelgroep (bedrijven, Rotary,…) + Band met eigen leefwereld: versterkt je actie => “Lokaal Globaal” + Eigen leefwereld Goedkoop: financieel en personeel + Prijs + Geen middelen + Heel duur + Financieel aspect Tijdstip + Nocturne + Tijdstip + Onverwachte plaats / moment Niet over FairTrade + Niet enkel FairTrade BV: publiekstrekker + Tastbaar lokmiddel Nieuwe regio + “Nieuwe” locatie: buiten de gemeente, niet voor de hand liggende plaats Verschillende beleidsdomeinen + Samenwerking + Verantwoordelijkheid doorgeven + Specialisatie: werkgroepen Opvallend volume Effectmeting mogelijk Communicatief goede naam + Visueel: pers Intern + extern Impact van een idee o Betrokkenheid andere partners o Interreligieuze aspect + Link met religie o Nieuwe methodieken WK 2010 Wat / Wanneer / Voor wie Taboes (doorbreken?) Individueel werken Zonder eten en drinken Politiek ‘gevoelig’ onderwerp Activiteiten die activering tot stand brengt Creativiteit Plaatsen in breder kader + Breder kader + Inhoudelijk verbreden Sensibiliserende activiteiten: meer dan “aanbieden” Verbazen Ethisch imago
Bovengenoemde criteria maakten het vervolgens mogelijk om met een ‘nieuwe bril’ naar sensibiliserende activiteiten te kijken. Met de criteria in het achterhoofd werden volgende creatieve voorbeelden gevonden. Creatieve voorbeelden voor sensibiliserende activiteiten (verzameling van alle voorbeelden die opgenoemd werden in de werkgroepen)
Link met religie: in kaart brengen van “schenkingen” rond de periode van het islamitisch offerfeest bij de moslimgemeenschap. Link giften offerfeest.
Werken met poetsvrouwen (ea laaggeschoolden) Bierviltjes in café Modeshow door asielzoekers in traditionele kledij => introductie schone kleren campagne Politiek gevoelig thema: meedoen aan de verkiezingen met lijst met enkel thema NZ Kettingbelactie: individueel actie voeren Postkaartenmethode Rond nieuw thema: economie in NZ Nieuwe locatie (buiten de gemeente – niet voor de hand liggende plaats (bv bovenop de watertoren of in de toiletten van stedelijke gebouwen)) Inleefdag: inwoners linken met burgers in het Zuiden Bom geld om shockeffect te creëren => in kasteel, campagne voeren in sjieke wijk Politici maandloon afstaan “Geld” uitstrooiien met info Bizar, onverwacht logo, voorwerp, slogan, foto,… teaser op verschillende locaties en verschillende tijdstippen in straatbeeld. Achteraf: onthulling mysterie Stedenbanddag op Vlaams niveau Fata Morgana en Noord-Zuid Voetbalmatchen van WK in Zuid-Afrika op groots scherm in voetbalstadion in Maasmechelen + publiciteit rond stedenband GROS-vergadering met spelvorm ipv “klassieke vergadering” Solidariteit in diverse religies linken met NZ Andere partners (bv sportclubs – 4e wereld) Evenementmatig werken Nocturen – kampvuur – NZ Competitie – prijsuitreiking Zuiderse bruiloft Olifant op dorpsplein Ballonnenactie Groot (duur) kunstwerk (internationaal) => blikvanger Stedenband naspelen (water halen, geen elektriciteit, jeugdbeweging op kamp, lokaal bestuur) Doelpubliek: voetbal (supporters) => Sponsoring, voetballes (BV’s),… (pauze: animatie) Koffie-alarm (sirene – waar je ook bent, je krijgt koffie – bedrijven, scholen,… - elke week, elke maand,…? => nationaal koffie-alarm) Kraam op markt / Modeshow met schone kleren campagne + aanbesteding werkkledij (interne sensibilisatie) (ism kunstacademie, garagisten,…)