VEP Workshop Pensioenen 10 november 2015 Wie, wat en hoe en waar gaan we dan naartoe
• Piet Hein Oyens
• Diverse management functies bij O&vE, Van Lanschot, • EuroCard/MasterCard, Interpay en Equens (1-11990 tot 1-1-2008) • Bestuurslid Pensioenfonds van 1-1-1999 tot 1-12008 • Per 31-12-2007 uit dienst
Activiteiten in de pensioenwereld • • • • • • • • •
1-1-2008 oprichting Oyens Advies B.V. Interim- en consultancyopdrachten Lid Kring van Pensioenspecialisten Lid werkgroep Toezicht Lid werkgroep Pf Governance In 2010 gestart met visitaties 11 fondsen 1 of meerdere keren gevisiteerd Bestuurslid VITP Mede auteur Code Toezicht (normenkader)
De wet • De Pensioen- en Spaarfondsenwet 1954 • De Pensioenwet + Code Pensioenfondsen • FTK • De wet versterking Bestuur • De wet communicatie • De nFTK • De wet Alg. Pensioenfonds Zeer complex geheel
De regeling • Ieder bedrijf dient een pensioenregeling te hebben. Individueel of collectief. • De regeling wordt vastgesteld door de sociale partners in het kader van het arbeidsvoorwaarden overleg. • Probleem: kennis van zaken, geen interessant onderwerp, sluitpost. • Gevolg: uitvoerbaarheid soms moeilijk en kostbaar
De uitvoering van de regeling ONAFHANKELIJK orgaan Uitvoeringsovereenkomst. • Pensioenfonds • Verzekeraar (direct of via pf) • Individueel • Bedrijfstak Pf • Beroeps Pf De vraag is dan kan en wil de uitvoerder de opdracht aannemen?
Schema
Het bestuur • Eigen of externen Stakeholders vertegenwoordigd: actieven, gepensioneerden en werkgever • Deskundig (en geschikt!), onafhankelijk, integer • Deskundigheidseisen (controle DNB) • Verantwoordingsorgaan (wat en waarom wordt er besloten, sluit dit aan bij de doelstellingen) • Intern toezicht (hoe wordt er bestuurd) • Extern toezicht
Missie, visie, doelstellingen • In de missie is beschreven waarvoor het pensioenfonds staat, wat de bestaansgrond is en welke waarden en identiteit het pensioenfonds kenmerken. • In de visie wordt beschreven waarvoor het pensioenfonds gaat, welke zienswijze, welk toekomstbeeld ten grondslag ligt aan het handelen van het pensioenfonds. • Op basis van de missie en de visie heeft het bestuur van het pensioenfonds de doelstellingen voor zowel de korte als lange termijn bepaald.
Alles documenteren • • • • • • • • • •
Statuten Reglementen Uitvoeringsovereenkomst ABTN Uitbestedingsovereenkomsten (+SLA’s) Haalbaarheidstoets Beleggingsbeleid Crisisplan Communicatieplan Etc……
Overige regelingen • • • •
Klachtenregeling Geschillencommissie (onafhankelijk) Klokkenluidersregeling Ombudsman pensioenen
Deskundigheid, onafhankelijkheid en integer handelen • • • • • • •
Eisen deskundigheid vastgelegd in de wet Controle door DNB bij aantreden Integraal verantwoordelijk ‘Zonder last of ruggespraak’ Countervailing power Compliancy = Compliance Officer Gedragscode (o.a. belangenverstrengeling)
Verantwoordingsorgaan • Controleert of het bestuur zich houdt aan de beleidsuitgangspunten • Besluitvorming passend • Orgaan vanuit de eigen (bedrijfs)organisatie • Inhoudelijke check • Stakeholders vertegenwoordigd • Bevoegdheden
Intern toezicht (Visitatie of RvT) • Onafhankelijke derden • De governance = de wijze waarop wordt bestuurd (Bestuur, Commissies + VO) • Hoe komen besluiten tot stand • Komen alle afwegingen en alle stakeholders aan bod = evenwichtige besluitvorming • Hoe worden externen aangestuurd • Vastlegging
IT vervolg • • • •
Visitatie (jaarlijks) RvT (permanent) Code VITP (normenkader) is leidraad Gesprekken met stakeholders en medebeleidsbepaler, adviseurs, etc. • Rapportage in jaarverslag Evaluatie in 2017 waarna wordt bepaald of visitatie blijft voortbestaan.
Extern toezicht • • • •
DNB AFM Actuaris Accountant
De rol van de overheid • • • •
Van oudsher zelfregulering Fusie PvK en DNB Crises (afstempelen) Pensioen wordt voorpaginanieuws en dus een politiek item • Het onderwerp komt dan in handen van mensen die er geen verstand van hebben en zich politiek laten leiden en niet rationeel!
Goed om te onthouden • 1/3 van je leven ben je qua inkomen afhankelijk van pensioen (wordt steeds langer) • Uitgaande van de (oude en achterhaalde 70%) leggen werknemers + werkgevers 1/3 in • De rest wordt opgebouwd uit beleggingswinst en dat kan tegenvallen • Een werknemer werkt 1 dag per week voor zijn pensioen (25% loonsom is inleg)
Toekomst 1 • Toenemende wet- en regelgeving maken het onderwerp steeds complexer • Eisen aan bestuursleden => deskundigheid, geschiktheid en toets DNB worden steeds zwaarder • Tijdsbeslag bestuurder ca. 1 dag per week • Impact op de balans van de sponsor is veelal ongewenst
Toekomst 2 • Aantal fondsen neemt af: vergrijzing, minder bedrijven, minder actieven, tijdsbeslag bestuurders (onbezoldigd)wordt te hoog, sponsors willen er van af • Professionele bestuurders zijn (te) duur voor kleinere en middelgrote fondsen • Schaalvergroting
Toekomst 3 • • • • •
Aansluiten bij Bpf Naar verzekeraar APF PPI Maar trends: Meer ZZP-ers, meer jobhoppers, meer eigen verantwoordelijkheid, geen dwang/individualistische generatie
Toekomst moet anders • • • •
Geen gedwongen winkelnering Geen of minder solidariteit Koppeling met zorg? Meer toegesneden op eigen behoeftes
• Diverse werkgroepen denken hier over na. • Conclusie: het wordt anders.