Van Natuur en Techniek naar Science & Technology
Rapport van de onafhankelijke Commissie Nulmeting Bèta en Techniek in opdracht van het Platform Bèta Techniek Amsterdam, mei 2006
Van Natuur en Techniek naar Science & Technology Rapport van de onafhankelijke Commissie Nulmeting Bèta en Techniek in opdracht van het Platform Bèta Techniek Amsterdam, mei 2006
Colofon Uitgave Platform Bèta Techniek Lange Voorhout 20, 2514 EE Den Haag Postbus 556, 2501 CN Den Haag (070) 311 97 11
[email protected] www.platformbetatechniek.nl Druk Hoenke, Breda ISBN 90-5861-038-1 Auteursrechten voorbehouden. Gebruik van de inhoud van deze publicatie is toegestaan mits de bron duidelijk wordt vermeld.
Van Natuur en Techniek naar Science & Technology Rapport van de onafhankelijke Commissie Nulmeting Bèta en Techniek in opdracht van het Platform Bèta Techniek
Ten geleide Het Platform Bèta Techniek heeft als regievoerende uitvoeringsorganisatie opdracht verstrekt aan een onafhankelijke commissie onder leiding van Prof. dr. T. Sminia om - gegeven actuele kwalitatieve trends op de arbeids markt en op het gebied van research en development - een inventarisatie te plegen van bètatechnische en aan bètatechniek gerelateerde universitaire en hogere beroepsopleidingen. Doel: een breder en vooral relevanter inzicht te verkrijgen in kwalitatieve en kwantitatieve trends rond bètatechnisch onderwijs. Bijgaand treft u het integrale advies (inclusief bijlagen) aan dat met ondersteuning van het onderzoeksbureau ITS is opgesteld. Het Platform Bèta Techniek neemt dit Science en Technology advies over en zal dit in samenspraak met universiteiten, hbo-instellingen en het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA) implementeren. Met de commissie is het Platform Bèta Techniek van oordeel dat de verbreding naar het domein Science en Technology niet ten koste mag gaan van transparantie voor wat betreft de 15% groei ambitie. In de opdracht die het Platform Bèta Techniek ter implementatie van dit voorliggende advies zal verstrekken aan het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA), wordt om die reden vastgelegd dat de kwantitatieve en kwalitatieve trends afzonderlijk worden weergegeven voor de verschillende door de commissie onderscheiden clusters. Implementatie van het advies laat overigens de bestaande CROHO-systematiek onverlet. Daarmee treden dus geen wijzigingen op in het gebruik van de jaarlijkse bekostigingsgegevens als cijfermatige basis voor de meerjarige kwantitatieve bètatechniek monitor. De universiteiten en hbo-instellingen worden verzocht om
binnen de vigerende monitor en audit afspraken naast de kwantitatieve gegevens van de opleidingen in CROHOsectoren Natuur en Techniek (cluster 1 domein Science en Technology) ook de gegevens van opleidingen in Cluster 2 van het domein Science en Technology (bètatechniek opleidingen in andere CROHO-sectoren) aan te leveren. Binnen de respectievelijke Sprint Programma’s voor wetenschappelijk en hoger beroepsonderwijs zullen hierover werkafspraken worden gemaakt. De eerste kwantitatieve monitor nieuwe stijl Science en Technology zal medio 2006 verschijnen.
Platform Bèta Techniek Drs. A. Kraaijeveld (Voorzitter)
Onafhankelijke Commissie Nulmeting Prof. dr. T. Sminia (Voorzitter)
Inhoudsopgave
Ten geleide
5
Samenvatting
8
1.
Aanleiding: een brede blik
10
2.
Opdracht
11
3.
Classificatie in 4 clusters van opleidingen Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4
12 12 12 13 13
4.
Werkwijze Universitaire opleidingen Hoger Beroepsopleidingen
14 14 14
5.
Science & Technology
15
6.
Gebruikswaarde van het advies Macro/landelijk niveau Instellingen Jaarlijkse bijstelling
17 17 17 17
Bijlage: Classificatie van opleidingen met bètatechniek WO Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4 HBO Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 Cluster 4
18 18 18 28 33 35 39 39 44 46 49
Samenvatting Opdracht De overheid heeft het Platform Bèta Techniek de opdracht gegeven om in het kader van de Lissabon-doelstellingen zorg te dragen voor een groei van 15% in het aantal studenten aan bèta- en/of technische studies. In onze samenleving waarin technologie een steeds belangrijkere plaats inneemt, groeit immers de behoefte aan mensen die een verbinding kunnen leggen tussen bètatechniek en andere terreinen. Deze behoefte van de markt wordt weerspiegeld in onze opleidingen. Er ontstaan in Nederland steeds meer snijvlakopleidingen van bètatechniek met andere sectoren. Deze opleidingen spelen niet alleen in op een groeiende behoefte in de markt, maar ook op de interesses van de huidige generatie studenten. Al hebben deze opleidingen vaak wel een hoog bètatechnische gehalte, ze bevinden zich niet altijd in de CROHO-sectoren die klassiek gerekend worden tot de bètatechniek: Natuur en Techniek. Vanwege het belang voor de samenleving wil het Platform Bèta Techniek de bewegingen in de brede wereld van bèta en techniek kunnen monitoren. Omdat de definitie van de CROHO-sectoren hiervoor niet afdoende is, heeft het Platform Bèta Techniek de onafhankelijk commissie o.l.v. Prof. dr. T. Sminia, Rector Magnificus van de Vrije Universiteit Amsterdam, ingesteld en gevraagd een inventariserend advies uit te brengen over het bètatechnisch gehalte van opleidingen in het hoger onderwijs.
Classificatie van opleidingen De commissie heeft, op basis van deskundigenoordelen, de opleidingen in het hoger onderwijs ingedeeld in vier relevante clusters van opleidingen: 1. De opleidingen in het hoger onderwijs die behoren tot de CROHO-sectoren Natuur en Techniek. 2. De opleidingen van buiten de CROHO-sectoren Natuur en Techniek met meer dan 50% bètatechniek. 3. De lerarenopleidingen die betrekking hebben op bètatechniek. 4. De opleidingen van buiten de CROHO-sectoren Natuur en Techniek met minder dan 50% bètatechniek. Deze classificatie is terug te vinden in de bijlagen van dit rapport. De commissie heeft met haar classificatie niet de intentie gehad om de CROHO-systematiek te wijzigen, maar heeft daarbinnen opleidingen bètatechniek gegroepeerd om recht te doen aan de brede blik waarmee het Platform naar bètatechniek wil kijken en de ontwikkelingen wil volgen.
Science & Technology Uitgaande van de bètatechnische doelstellingen adviseert de commissie het Platform om zich niet enkel te richten op categorie 1, de CROHO-sectoren Natuur en Techniek, maar het bredere domein ‘Science & Technology‘ als reikwijdte te nemen. Tot het domein Science & Technologie rekent de commissie dus de opleidingen die door haar geclassificeerd zijn in de cluster 1 en 2.
Jaarlijkse actualisering De classificatie is gedaan voor alle opleidingen tussen het studiejaar 1999/2000 en 2005/2006. Vanwege de dynamiek van opleidingen zal de commissie jaarlijks het CROHO van de 1 oktober-telling van dat studiejaar vergelijken met het CROHO van het jaar ervoor om te bekijken welke opleidingen nieuw zijn ontstaan en welke opleidingen zijn opgeheven.
Toepassing en gebruik De commissie adviseert van alle opleidingen die binnen het Science & Technologie domein zijn geclassificeerd de kwantitatieve trends en cijfers te volgen.
1
Aanleiding: een brede blik
Het is het jaar 2000. In Lissabon tekenen vele landen een ambitieplan om van Europa een hoogwaardige kenniseconomie te maken. In het verlengde van deze afspraken geeft de Nederlandse regering aan dat zij op dit gebied bij de top van Europa wil horen. In 2003 blijkt uit analyse dat ruim driekwart van de kenniswerkers die voor een kenniseconomie onontbeerlijk zijn, een bèta- of technische achtergrond heeft (bron: nota ‘Kenniswerkers‘). Op basis hiervan stelt het kabinet het Deltaplan Bèta/techniek op, waarin de doelstelling wordt geformuleerd dat er 15% meer studenten in- en uitstromen uit de bètatechnische opleidingen in het hoger onderwijs. Het Platform Bèta Techniek wordt opgericht om deze ambities waar te maken. Al snel blijkt dat het Platform voor haar doelstellingen verder moet kijken dan alleen naar de opleidingen in de CROHOsectoren Natuur en Techniek. In onze samenleving waarin technologie een steeds belangrijkere plaats inneemt, groeit immers de behoefte aan mensen die een verbinding kunnen leggen tussen bètatechniek en andere terreinen. Zo heeft de medische sector steeds meer mensen nodig die zowel kennis hebben van het medische vakgebied als van bèta en techniek. De creatieve sector, een bloeiend terrein in Nederland, zoekt steeds meer mensen die ook verstand hebben van het bètatechniek (ict). Het ministerie van EZ heeft daarom ook in zijn industriebrief 2004 gekozen voor de omschakeling van het begrip ‘industrie’ naar de bredere engelse term ‘industry’. Niet langer wordt alleen de proces- en maakindustrie beschouwd, maar ook bijvoorbeeld financiële, ICT-, logistieke, en zakelijke dienstverlening. Sectoren die voor ons land van groot belang zijn en aansluiten bij een samenleving die in een rap tempo steeds technologischer wordt. Deze behoefte van de markt wordt weerspiegeld in onze opleidingen. Er ontstaan in Nederland steeds meer snijvlakopleidingen van bètatechniek met andere sectoren. Deze opleidingen spelen niet alleen in op een groeiende behoefte in de markt, maar ook op de interesses van de huidige generatie studenten die zijn opgegroeid met computers, mobiele telefoons, dvd-spelers en andere technische snufjes. Al hebben deze opleidingen vaak wel een hoog bètatechnische gehalte, ze bevinden zich lang niet altijd in de CROHO-sectoren die klassiek gezien worden gerekend tot de bètatechniek: Natuur en Techniek. Vanwege het belang voor de samenleving wil het Platform Bèta Techniek de bewegingen in de brede wereld van bèta en techniek kunnen monitoren.
10
2
Opdracht
Omdat de definitie van de CROHO-sectoren hiervoor niet afdoende is, heeft het Platform Bèta Techniek een onafhankelijke commissie gevraagd een advies uit te brengen over het bètatechnisch gehalte van opleidingen in het hoger onderwijs. De commissie bestaat uit de volgende leden: • Prof. dr. T. Sminia (commissievoorzitter), Rector Magnificus van de Vrije Universiteit Amsterdam. • drs. H. Ankoné, faculteitsdirecteur van de Faculteit Techniek van de Hogeschool Arnhem Nijmegen. • drs. P. Rullmann, vice-voorzitter / lid van het College van Bestuur van de Technische Universiteit Delft. • drs. H. Starren, directeur De Baak, Management Centrum VNO-NCW. • drs. E. Verhoef, lid van het College van Bestuur van de Haagse Hogeschool. De werkzaamheden zijn in opdracht en onder verantwoordelijkheid van de commissie uitgevoerd door het Onderzoeksinstituut ITS (Radbout Universiteit).
11
3
Classificatie in 4 clusters van opleidingen
Aan de hand van het percentage aan bètatechniek heeft de commissie de opleidingen ingedeeld in vier clusters van opleidingen:
2
3 1 4
Cluster 1 De opleidingen in het hoger onderwijs die behoren tot de CROHO-sectoren Natuur en Techniek. Om de herkenbaarheid te waarborgen is ervoor gekozen om de opleidingen in de CROHO-sectoren Natuur en Techniek gezamenlijk in één cluster in te delen. Het betreft immers een duidelijk afgebakende groep van opleidingen die normaal gesproken worden weergegeven als men het heeft over bèta- en technische opleidingen. Het is overigens wel een dynamisch geheel, zo ontstaan de laatste jaren bijvoorbeeld steeds meer multi- en interdisciplinaire opleidingen binnen dit cluster naast de traditionele mono-disciplinaire opleidingen.
Cluster 2 De opleidingen met meer dan 50% bètatechniek. Opleidingen die buiten de CROHO-sectoren Natuur en Techniek vallen, wel degelijk voor het grootste gedeelte uit bèta- en/ of technische vakken bestaand en vaak verweven zijn met andersoortige vakken, classificeert de commissie in cluster 2. Inhoudelijk onderscheiden deze opleidingen zich nauwelijks van die in cluster 1 (Natuur en Techniek), al behoren ze officieel dan niet tot de CROHO-sectoren Natuur en Techniek1. De opleidingen zijn normaal gesproken zo niet herkenbaar omdat ze weggestopt zitten in de overige sectoren. De studenten die binnen deze opleidingen worden opgeleid zijn echter op dezelfde manier van waarde als de studenten van de opleidingen uit cluster 1 vanwege het grote gehalte aan bètatechniek in deze opleidingen.
12
Cluster 3 De lerarenopleidingen bètatechniek. Dit is een cluster met een geheel eigen dynamiek, beleid en marktsector. Ze bevinden zich in de CROHO-sector Onderwijs en hebben ook voor (aankomende) studenten, zeker in het hbo, een onderwijs/docentenprofiel.
Cluster 4 De opleidingen met minder dan 50% bètatechniek. Dit zijn snijvlakopleidingen buiten de CROHO-sectoren Natuur en Techniek waarvan het grootste gedeelte van de opleiding/curriculum bestaat uit niet-bètatechnische vakken in combinatie met bètatechniek gerelateerde modules/ vakken. De opleidingen zijn dus niet bètatechnisch van aard, maar hebben daar wel een raakvlak mee2. Het is overigens een geheel van opleidingen dat moeilijk in kaart is te brengen, omdat studenten tegenwoordig steeds meer vrijheid hebben om zelf hun opleiding samen te stellen uit verschillende componenten. De commissie heeft een eerste inventarisatie gedaan voor dit cluster, maar pretendeert niet hiermee een volledig dekkend overzicht te hebben gegeven.
1. In dit cluster bevinden zich ook opleidingen die in de oude systematiek niet als bètatechnisch werden aangemerkt, maar waarvan de nieuwe bacheloropleidingen wel onder Natuur of Techniek vallen (zoals bewegingstechnologie). Tevens bevat het opleidingen die ook voorkomen in de sector Natuur of Techniek, maar daar niet onder vallen omdat ze aan een landbouwinstelling worden gegeven (milieukunde bijvoorbeeld). 2. Het kijken met een brede blik naar opleidingen met een aspect van bèta en techniek sluit aan bij de boodschap van het STT-advies: “Techniek als menselijk ontwerp”, waarin wordt gepleit voor het betrekken van de niet-technische stromen (alfa’s en gamma’s) bij techniek en de bètastromen bij het sociale waardoor interessante snijvlakken ontstaan. Waar in het eerste en tweede cluster vooral snijvlakopleidingen op de tweede manier zijn ontstaan, zijn de opleidingen in het vierde cluster schoolvoorbeelden van het betrekken van alfa’s en gamma’s bij techniek.
13
4
Werkwijze
In opdracht van de commissie is het onderzoeksbureau ITS gestart met het doorvlooien van het hele CROHO van 20002006 op bekostigde snijvlakopleidingen buiten de sectoren Natuur en Techniek die ook maar iets met bètatechniek te maken zouden kunnen hebben. Met deze basislijst is vervolgens verder gewerkt. Vanwege het competentiegericht leren dat in het hbo verder is ingevoerd dan in het wo, was het niet mogelijk om voor beide domeinen vervolgens op dezelfde manier tot een classificatie te komen.
Universitaire opleidingen Alle wetenschappelijke opleidingen uit de basislijst zijn door het Onderzoeksinstituut ITS uitgesplitst in vakken. Deze lijst beslaat in totaal bijna 4000 vakken. Deze lijst is vervolgens ingedikt tot circa 1100 vakken die volgens de titel iets met bèta en/of techniek te maken hebben (bijv. algemene presentatievaardigheden valt af). De afgeslankte vakkenlijst met 1100 unieke vakken is voorgelegd aan een panel van 16 deskundigen uit het wetenschappelijk onderwijs. Dit waren doorgaans betrokkenen bij het WO-Sprint Programma van het Platform: opleidingsdirecteuren en stafmedewerkers uit diverse opleidingen binnen de bètatechniek. De deskundigen hebben per vak aangegeven of dit naar hun mening wel / niet als bètavak kan worden aangeduid dan wel dat zij daar twijfel over hebben. Vervolgens zijn de vakken weer gekoppeld aan opleidingen om te bepalen wat volgens de deskundigen het percentage aan bètavakken per opleiding is. Op basis hiervan heeft de commissie de indeling naar cluster gedaan. Dit geïntegreerde geheel van classificaties in clusters (conceptadvies) is vervolgens voorgelegd aan de instellingen en op basis van reacties hierop waar nodig aangepast.
Hoger Beroepsopleidingen Het advies over de hbo-opleidingen van de basislijst is gebaseerd op de competentieprofielen van de opleidingen. Voor zover aanwezig - de opleidingen waarvan geen competentieprofiel vindbaar was, zijn aan de betrokken instellingen voorgelegd ter beoordeling - heeft het ITS de competentieprofielen van de te bestuderen hbo-opleidingen verzameld. De competentieprofielen zijn voorgelegd aan drie deskundigen uit het hbo. Deze hebben de opleidingen aan de hand van de competentieprofielen beoordeeld op bètatechniekcontent. Op basis van hun advies heeft de commissie haar preadvies opgesteld. Als laatste stap is het conceptadvies (classificatie van opleidingen in clusters) in zijn geheel aan de instellingen voorgelegd om te reageren. Op basis van de reacties van de instellingen is het advies waar nodig bijgesteld.
14
5
Science & Technology
Er zijn grote verschillen tussen de vier gehanteerde clusters van opleidingen. Niet alle clusters zijn even relevant voor de doelstelling van het Platform om meer bèta’s en technici op te leiden voor de Nederlandse kenniseconomie. Het Platform zal daarom deze clusters ook op een verschillende wijze moeten benaderen. De twee clusters die er qua importantie uitspringen zijn clusters 1 en 2, die beide bètatechnische opleidingen bevatten. In analogie met het ministerie van EZ dat in zijn industriebrief het bredere ‘industry’ hanteert, adviseert de commissie dat het Platform zijn blik in elk geval verbreedt naar deze twee clusters die tezamen het domein ‘Science & Technology’ vormen.
Sectoren Natuur en Techniek Overige sectoren Science & Technology
Deze opleidingen liggen immers allemaal in het verlengde van de doelstellingen van het Deltaplan Bèta/techniek. De opleidingen in cluster 3 en 4 zijn op ook interessant, zij het op een andere wijze. De lerarenopleidingen in cluster 3 leveren de docenten van de toekomst. De studenten uit die opleidingen zullen in zekere zin het succes van de bètatechniek-agenda in de toekomst bepalen. De kwantitatieve trends van opleidingen in dit cluster zijn interessant vanwege kwantitatieve aansluiting tussen de vraag naar en aanbod van bètatechnische leerkrachten in het onderwijs. De opleidingen in dit cluster 3 vallen daarmee als zodanig buiten de 15% groei ambitie aan bètatechnisch opgeleiden in het hoger onderwijs. De opleidingen die in cluster 4 zijn geclassificeerd zijn niet bètatechnisch van aard zijn, maar hebben daar wel een raakvlak mee. Het is een groep opleidingen die van groot belang is voor de Nederlandse samenleving omdat ze de verbinding leggen tussen verschillende disciplines (het gaat hier bijvoorbeeld om opleidingen als economie van 15
landbouw en milieu, zorgmanagement en vormgeving). Echter gezien de doelstellingen is het advies aan het Platform om hier niet de prioriteit te leggen. Het Platform zou hier wel over moeten vertellen, omdat het mooie en interessante voorbeelden met zich meebrengt, maar ze niet kwantitatief moeten gaan tellen als onderdeel van de 15% groei ambitie hoger onderwijs.
16
6
Gebruikswaarde van het advies
Macro/landelijk niveau Het advies van de commissie is - om in het kader van de nationale bètatechniek-ambities en doelstellingen - het werkterrein van het Platform te verbreden naar het brede domein van opleidingen Science & Technology. Deze opleidingen moeten dus kwalitatief worden gemonitord, zodat er altijd een actueel beeld is van de stand van zaken rond de bètatechnische opleidingen in Nederland. In de publicaties die het Platform Bèta Techniek presenteert samen met het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt moeten de trends en cijfers van deze opleidingen worden weergegeven. Hierbij is het voor de herkenbaarheid belangrijk om de cijfers en trends van cluster 1 (dat een officieel afgebakende sector is) en die van cluster 2 (een aggregatie van bètatechnische opleidingen uit de overige sectoren), separaat weer te geven.
Instellingen Ook voor de programma’s van het Platform en de daarbij betrokken instellingen heeft dit advies zijn consequenties. De commissie adviseert dat de instellingen in het kader van monitoring en auditing ook hun beleid en kwantitatieve gegevens over de opleidingen in zowel cluster 1 als 2 zichtbaar maken. Hiervoor is in de bijlagen voor elke instelling aangegeven over welke opleidingen het gaat. De commissie denk hiermee voldoende aanknopingspunten te hebben geboden voor nadere invulling van de reeds bestaande afspraken tussen het Platform en de HBO- en WOSprintinstellingen.
Jaarlijkse bijstelling Dit advies heeft betrekking op alle opleidingen die tussen het studiejaar 1999/2000 en het studiejaar 2005/2006 in het CROHO voorkomen. Vanwege de dynamiek van opleidingen zal de commissie jaarlijks het CROHO van de 1 oktober telling van dat studiejaar vergelijken met het CROHO van het jaar ervoor om te bekijken welke opleidingen nieuw zijn ontstaan en welke opleidingen zijn opgeheven. Voor zover nodig zullen dan de nieuwe opleidingen worden beoordeeld en zal het advies worden bijgesteld, wat vanzelfsprekend daarna wordt voorgelegd aan de instellingen. Mochten instellingen constateren dat een of enkele van hun opleidingen zijn veranderd qua inhoud, dan kunnen ze dat op dat moment ook aangeven.
17
Bijlage Classificatie
van opleidingen met bètatechniek
Tabel loopt door naar volgende pagina.
LEGENDA WO
In deze bijlage is de classificatie van de bekostigde opleidingen met bètatechniek in het hoger onderwijs te vinden. Per cluster zijn voor het hbo en wo de opleidingen weergegeven, uitgesplitst naar bachelor-, master- en (oude) doctoraalopleidingen. Tevens is aangegeven op welke instellingen deze opleidingen gegeven worden.
WUR UU RUG RU UvA VU UL
TUD TUe UT UM EUR UvT
Wageningen Universiteit en Researchcentrum Universiteit Utrecht Rijksuniversiteit Groningen Radboud Universiteit Universiteit van Amsterdam Vrije Universiteit Amsterdam Universiteit Leiden
Technische Universiteit Delft Technische Universiteit Eindhoven Universiteit Twente Universiteit Maastricht Erasmus Universiteit Rotterdam Universiteit van Tilburg
Einde tabel.
Sector Natuur 50012 bio-exact • 50013 natuurwetenschappen • • 50014 psychobiologie • 50205 sterrenkunde • • 50206 natuurkunde • • 50207 bio-farmaceutische wetenschappen • 50250 beta-gamma • 50300 informatica/kennistechnologie/ICT • 50800 medische natuurwetenschappen • 56157 farmacie • • 56842 informatiekunde • • • • • 56856 bedrijfswiskunde en informatica • 56857 scheikunde • • • • • • 56860 biologie • • • • • • • 56978 informatica • • • • • •
18
UvT
EUR
UM
UT
TU/e
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 1 bacheloropleidingen (Natuur en Techniek)
•
56980 56981 56982 56984 56986 56988 56989 59304
wiskunde • • • • • • kunstmatige intelligentie • • • • • natuurwetenschappen • • natuur- en sterrenkunde • • • • aardwetenschappen • • • milieu-natuurwetenschappen • • farmaceutische wetenschappen • • moleculaire levenswetenschappen •
UvT
opleiding
EUR
isat
UM
UT
TUe
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
UU
WUR
WO: Science & Technology Cluster 1 bacheloropleidingen (Natuur en Techniek)
•
Sector Techniek 50002 technische wetenschappen • 50340 scheikundige technologie en bioprocestechnologie • 50435 elektro- en informatietechniek • 50440 toegepaste wiskunde • 50441 industrial design • 56066 bedrijfsinformatietechnologie • 56226 biomedische technologie • • 56265 techniek en maatschappij • 56286 life science en technology • • • 56949 telematica • 56951 bouwkunde • • 56952 civiele techniek • • 56953 elektrotechniek • • • 56954 geodesie • 56955 industrieel ontwerpen • • 56956 luchtvaart- en ruimtevaarttechniek • 56957 maritieme techniek • 56959 technische aardwetenschappen • 56960 scheikundige technologie • • • 56962 technische natuurkunde • • • • 56964 technische informatica • • • 56965 technische wiskunde • • • • 56966 werktuigbouwkunde • • • 56994 technische bedrijfskunde • • • 56995 technische bestuurskunde • 59301 installatietechnologie • 59308 sustainable molecular science en technology • •
19
Sector Natuur 60044 geo-environmental sciences • 60055 information management 60106 bioinformatics • • • 60200 astronomy • 60202 physics • • • • 60205 ict in business • 60206 mediatechnology • 60207 bio-pharmaceutical sciences • 60225 life sciences • 60226 logic • 60227 system and network administration • 60228 software engineering • 60229 information studies • 60230 astronomy and astrophysics • 60231 mathematics and science education • 60232 mathematical physics • 60255 information science • 60293 biologische wetenschappen • 60294 farmaceutische wetenschappen • 60299 grid computing • 60300 computer science • • • • • 60322 molecular mechanisms of disease • 60323 cognitive science • 60505 geosciences of basins and lithosphere (rm) • 60506 cognitive neuroscience • 60607 ecology • • 60608 energie en milieuwetenschappen • 60609 mariene biologie • 60610 medische biologie • • 60611 medisch farmaceutische wetenschappen • 60612 moleculaire biologie en biotechnologie • 60613 bedrijfswiskunde • 60615 behavioural and cognitive neurosciences (rm) • 60616 biomolecular sciences • • 60617 medical and pharmaceutical drug innovation • 60619 evolutionary biology •
20
UvT
EUR
UM
UT
TU/e
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 1 masteropleidingen (Natuur en Techniek)
•
UvT
EUR
UM
UT
TU/e
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 1 masteropleidingen (Natuur en Techniek)
60653 mens-machine communicatie • 60703 mathematische wetenschappen • 60705 natuurkunde en meteorologie en fysische oceanografie • 60706 chemische wetenschappen • 60707 biological sciences • • 60708 communicatie en educatie van de natuurwetenschappen • 60709 natuurwetenschappen en bestuur • 60710 natuurwetenschappen en bedrijf • 60711 geschiedenis/wijsbegeerte wiskunde en natuurwetenschappen • 60732 geografie • 60733 scientific computing • 60800 medical natural sciences • 60801 stochastics and financial mathematics • • 60802 parallel en distributed computer systems • 60803 beleid, management, ondernemerschap natuurwetenschappen • 60806 neurosciences • 60807 hydrology • 60809 information science • 66157 farmacie • • 66643 kunstmatige intelligentie • 66842 informatiekunde • • 66856 business mathematics and informatics • 66857 chemistry • • • • • 66860 biology • • • • 66861 biologie • 66872 sterrenkunde • • 66978 informatica • • • 66980 mathematics • • • • • 66981 artificial intelligence • • • • 66982 natuurwetenschappen (rm) • 66984 natuur- en sterrenkunde • 66986 earth sciences • • • 66988 milieu-natuurwetenschappen • 66989 pharmaceutical sciences • • 69304 moleculaire levenswetenschappen •
21
Sector Techniek 60025 business information technology • 60026 civil engineering en management • 60027 mechatronics • 60028 nanotechnology • 60029 industrial engineering en management • 60030 human media interaction • 60031 geo-informatics • 60032 telematics • 60178 offshore engineering • 60179 engineering en policy analysis • 60339 chemical and biochemical engineering • 60344 medical engineering • 60347 industrial and applied mathematics • 60348 applied mathematics • • 60349 architecture • 60350 biochemical engineering • 60351 computer engineering • 60352 civil engineering • 60353 electrical engineering • • • 60354 intergrated product design • 60355 design for interaction • 60356 strategic product design • 60357 media en knowledge engineering • 60358 systems engineering, policy analisys and management • 60359 systems and control • 60360 applied earth sciences • 60361 transport, infrastructure en logistics •
22
UvT
EUR
UM
UT
TU/e
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 1 masteropleidingen (Natuur en Techniek)
innovation management • human-technology interaction • business information systems • architecture, building and planning • electrical engineering and information technology • applied physics • • chemical engineering • • computer science and engineering • mechanical engineering • • industrial design • nanoscience • • • biomedische technologie • bio-medical engineering • • technology and policy • life science en technology • • operations management and logistics • geodetic engineering • industrial design engineering • aerospace engineering • marine technology • materials science en engineering • scheikundige technologie • technische natuurkunde • technical informatics • technische wiskunde • technische bedrijfskunde • management of technology • building services •
UvT
60430 60431 60432 60434 60435 60436 60437 60438 60439 60441 60618 60621 66226 66265 66286 66430 66954 66955 66956 66957 66958 66960 66962 66964 66965 66994 66995 69301
EUR
opleiding
UM
isat
UT
TU/e
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
UU
WUR
WO: Science & Technology Cluster 1 masteropleidingen (Natuur en Techniek)
• • •
•
•
23
Sector Natuur 6146 computational science • 6151 wiskunde • • • • • • 6154 sterrenkunde • • • • 6155 natuurkunde • • • • • • 6156 scheikunde • • • • • • 6157 farmacie • • 6159 geologie • • 6160 geofysica • 6161 biologie • • • • • • • 6162 farmacochemie • 6163 bio-farmaceutische wetenschappen • 6164 wiskunde en informatica • 6165 meteorologie en fysische oceanografie • 6167 bedrijfswiskunde en informatica • 6171 fysische geografie • • • 6176 bedrijfsgerichte informatica • 6177 geochemie • 6178 milieukunde • 6179 wetenschapsdynamica • 6183 natuurwetenschappelijke milieukunde • 6184 milieuwetenschappen-scheikunde • 6185 technisch gerichte informatica • 6189 bedrijfsinformatica • 6193 fundamentele biomedische wetenschappen • 6195 technische informatica • 6196 milieuwetenschappen-natuurkunde • 6197 milieuwetenschappen-aardwetenschappen • 6208 milieuwetenschappen-biologie • 6236 milieubiologie • 6275 bedrijfsinformatiesystemen • 6421 kennistechnologie • 6548 technische farmacie • 6557 medische biologie • • • 6567 natuurwetenschappen • • 6618 cognitieve kunstmatige intelligentie • 6642 statistiek •
24
UvT
EUR
UM
UT
TU/e
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 1 doctoraalopleidingen (Natuur en Techniek)
isat
opleiding
6643 6647 6840 6842 6843 6844 6846 6856 6857 6858 6859 6860 6861 6862 6863 6864 6865 6866 6867 6870 6871 6872 6873 6874 6876 6877 6878 6879 6880 6881 6882 6883 6978 6980 6981 6982 6984
kunstmatige intelligentie • • • • • • bedrijfs-en industriele statistiek • wiskunde • • • • • • informatiekunde • • • • • natuurwetenschappen • natuurkunde • • • • • • milieu-natuurwetenschappen • bedrijfswiskunde en informatica • scheikunde • • • • • • fysische geografie • • • geologie • • biologie • ! • • • • • • milieuwetenschappen-aardwetenschappen • milieuwetenschappen-biologie • milieuwetenschappen-scheikunde • farmacochemie • medische biologie • • • wiskunde en informatica • technische gerichte informatica • natuurwetenschappen • natuurwetenschappelijke milieukunde • sterrenkunde • • • • bio-farmaceutische wetenschappen • statistiek • technische farmacie • computational science • meteorologie en fysische oceanografie • geochemie • geofysica • milieubiologie • fundamentele biomedische wetenschappen • bedrijfs- en industriële statistiek • informatica • • • • • • wiskunde • • • • • • kunstmatige intelligentie • • • • natuurwetenschappen • • natuur- en sterrenkunde • • • • • •
UvT
EUR
UM
UT
TU/e
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
UU
WUR
WO: Science & Technology Cluster 1 doctoraalopleidingen (Natuur en Techniek)
•
25
6986 aardwetenschappen • • • 6988 milieu-natuurwetenschappen • • • 6989 farmaceutische wetenschappen • • • 9304 moleculaire levenswetenschappen • 9305 informatiekunde • Sector Techniek 6066 bedrijfsinformatietechnologie • 6152 technische wiskunde • • • 6153 technische mechanica • 6181 informatica • • • • • • 6226 biomedische technologie • • 6235 technische bestuurskunde • 6248 chemische en technologische studierichtingen • 6252 civiele techniek • 6253 geodesie • 6254 bouwkunde • • 6255 werktuigbouwkunde • • • 6256 elektrotechniek • • • 6257 scheikundige technologie • • • 6258 mijnbouwkunde en petroleumwinning • 6260 luchtvaart- en ruimtevaarttechniek • 6262 industrieel ontwerpen • 6263 technische natuurkunde • • • • 6264 materiaalkunde • 6265 techniek en maatschappij • 6268 informatietechniek • 6269 werktuigkundige medische technologie • 6271 technische scheikunde • 6272 milieutechnologie •
26
UvT
EUR
UM
UT
TU/e
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 1 doctoraalopleidingen (Natuur en Techniek)
maritieme techniek • installatietechniek • wijsbegeerte wetenschap, technologie en samenleving technische informatica • • life science en technology • • civiele technologie en management technische bedrijfskunde • milieu-technische wetenschappen telematica bouwkunde • • civiele techniek • elektrotechniek • • geodesie • industrieel ontwerpen • • luchtvaart- en ruimtevaarttechniek • maritieme techniek • technische materiaalwetenschappen • technische aardwetenschappen • scheikundige technologie • • • technische mechanica • technische natuurkunde • • • technische scheikunde • technische informatica • • • technische wiskunde • • • werktuigbouwkunde • • techniek en maatschappij • civiele techniek technische bedrijfskunde • technische bestuurskunde • installatietechnologie •
UvT
6274 6276 6280 6281 6286 6423 6430 6850 6949 6951 6952 6953 6954 6955 6956 6957 6958 6959 6960 6961 6962 6963 6964 6965 6966 6992 6993 6994 6995 9301
EUR
opleiding
UM
isat
UT
TU/e
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
UU
WUR
WO: Science & Technology Cluster 1 doctoraalopleidingen (Natuur en Techniek)
• • • • • •
• •
• • • • • • •
27
Science & Technology: vanuit sector Landbouw 50100 internationaal land- en waterbeheer • 56219 bos- en natuurbeheer • 56283 milieukunde • 56831 agrotechnologie • 56835 plantenwetenschappen • 56841 biotechnologie • 56848 landschap, planning en ontwerp • 56849 dierwetenschappen • 56868 voeding en gezondheid • 56968 bodem, water en atmosfeer • 56973 levensmiddelentechnologie • 56991 moleculaire wetenschappen • 59300 biologische productiewetenschappen • Science & Technology: vanuit sector Gezondheid 50033 klinische technologie • 56573 medische informatiekunde • 56950 bewegingswetenschappen • • 56990 biomedische wetenschappen • • • • • Science & Technology: vanuit sector Economie 50006 econometrics • 50646 econometrie en besliskunde • • 50951 informatica en economie • 56277 technologie management • 56411 actuariële wetenschappen • 56650 econometrics • 56833 econometrie en operationele research • • Science & Technology: vanuit sector Gedrag & Maatschappij 56194 technische planologie •
28
UvT
EUR
UM
UT
TUe
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 2 bacheloropleidingen (bestaan uit meer dan 50% bèta-techniek vakken)
•
UvT
EUR
UM
UT
TUe
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 2 masteropleidingen (bestaan uit meer dan 50% bèta-techniek vakken)
Science & Technology: vanuit sector Landbouw 60100 soil science • 60101 hydrology and water quality • 60102 meteorology and air quality • 60104 international land and water management • 60105 plant biotechnology • 60107 earth system science • 60108 geo-information science • 60112 food safety • 60249 geographical information management and applications • 60804 aquaculture and fisheries • 60810 environmental sciences • • 66219 forest and nature conservation • 66831 agricultural and bioresource engineering • 66835 plant sciences • 66841 biotechnology • 66848 landschap, planning and design • 66849 animal sciences and aquaculture • 66868 nutrition and health • 66973 food technology • 66991 molecular sciences • 69300 organic agriculture • Science & Technology: vanuit sector Gezondheid 60011 epidemiology • 60054 bewegingswetenschappen • 60277 clinical epidemiology (rm) • 60278 neuroscience (rm) • 60279 molecular medicine (rm) • 60291 advanced human movement sciences (rm) • 60314 cardiovascular biology and medicine (rm) • 60704 neurowetenschappen en cognitie • 66573 medische informatiekunde • 66862 biomedische wetenschappen • 66950 bewegingswetenschappen • 66990 biomedical sciences • • • •
29
Science & Technology: vanuit sector Economie 60056 econometrics and mathematical economics 60079 econometrics en management science • 60177 econometrics • • 60307 econometrics and operations research • 60646 econometrics, operations research, actuarial studies • 60951 informatics en economics • 66277 technology management • 66411 actuariële wetenschappen • 66833 econometrics and operations research • Science & Technology: vanuit sector Gedrag & Maatschappij 66194 technische planologie •
30
UvT
EUR
UM
UT
TUe
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 2 masteropleidingen (bestaan uit meer dan 50% bèta-techniek vakken)
•
UvT
EUR
UM
UT
TUe
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 2 doctoraalopleidingen (bestaan uit meer dan 50% bèta-techniek vakken)
Science & Technology: vanuit sector Landbouw 6192 bioprocestechnologie • 6198 landgebruikrichtingen • 6202 landbouwplantenteelt • 6204 tuinbouw • 6207 bosbouw • 6209 agrosysteemkunde • 6210 zoötechniek • 6211 tropisch landgebruik • 6212 landinrichtingswetenschappen • 6213 plantenveredeling en gewasbescherming • 6218 plantenteeltwetenschappen • 6219 bos- en natuurbeheer • 6223 landbouwtechniek • 6224 bodem, water en atmosfeer • 6231 levensmiddelentechnologie • 6232 voeding en gezondheid • 6233 milieuhygiëne • 6234 moleculaire wetenschappen • 6246 teeltkundige en technologische opleidingen • 6247 plantenteeltkundige studierichting • 6283 milieukunde • 6831 technologie en milieumanagement • 6835 plant- en gewaswetenschappen • 6841 biotechnologie • 6848 landinrichting • 6849 dierwetenschappen • 6868 voeding en gezondheid • 6967 bioprocestechnologie • 6968 bodem, water en atmosfeer • 6969 bosbouw • 6970 landbouwplantenteelt • 6971 landbouwtechnische wetenschappen • 6972 landinrichtingswetenschappen • 6973 levensmiddelentechnologie • 6974 milieuhygiene • 6975 tropisch landgebruik •
31
UvT
EUR
UM
UT
TUe
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 2 doctoraalopleidingen (bestaan uit meer dan 50% bèta-techniek vakken)
6976 tuinbouw • 6977 zoötechniek • 6991 moleculaire wetenschappen • Science & Technology: vanuit sector Gezondheid 6149 medische wetenschappen • 6166 biomedische wetenschappen • • 6549 milieugezondheidkunde • 6555 biomedische gezondheidswetenschappen • 6573 medische informatiekunde • 6854 milieu-gezondheidswetenschappen • 6950 bewegingswetenschappen • 6990 biomedische wetenschappen • • • • • Science & Technology: vanuit sector Economie 6188 bedrijfseconometrie • 6277 technische bedrijfswetenschappen • 6403 econometrie • • • • • 6406 bestuurlijke informatiekunde 6411 actuariële wetenschappen • 6822 informatica en economie • 6833 econometrie en operationele research • • • • • Science & Technology: vanuit sector Gedrag & Maatschappij 6194 technische planologie • 6617 cognitiewetenschap • 6646 technische cognitiewetenschap •
32
• •
•
UvT
EUR
UM
UT
TU/e
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 3 masteropleidingen (Lerarenopleidingen Bèta Techniek)
60034 1e gr. science education • 60204 1e gr. aardrijkskunde • • 60235 1e gr. biologie • 60245 1e gr. natuurkunde • 60246 1e gr. scheikunde • 60248 1e gr. wiskunde • 60316 1e gr. biology and education • 60317 1e gr. chemistry and education • 60318 1e gr. mathematics and education • 60319 1e gr. physics education • 60343 1e gr. mathematics education • • 60345 1e gr. chemistry education • • 60346 1e gr. physics education • • 60614 1e gr. educatie-communicatie wiskunde en natuurwetenschappen • 68151 1e gr. wiskunde • • • 68155 1e gr. natuurkunde • • • 68156 1e gr. scheikunde • • • 68161 1e gr. biologie • • 68176 1e gr. aardrijkskunde • •
33
34
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
UvT
EUR
UM
UT
TU/e
TUD
UL
VU
1e gr. wiskunde 1e gr. sterrenkunde 1e gr. natuurkunde 1e gr. scheikunde 1e gr. biologie 1e gr. aardrijkskunde
UvA
8151 8154 8155 8156 8161 8176
RU
opleiding
RUG
isat
UU
WUR
WO: Science & Technology Cluster 3 doctoraalopleidingen (Lerarenopleidingen Bèta Techniek)
UvT
EUR
UM
UT
TUe
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 4 bacheloropleidingen (bestaan uit minder dan 50% bèta-techniek vakken)
Science & Technology: vanuit sector Landbouw 50018 gezondheid en maatschappij • 50101 economie en beleid • 56836 bedrijfs- en consumentenwetenschappen • 56837 internationale ontwikkelingsstudies • Science & Technology: vanuit sector Gezondheid 56551 geneeskunde • • • 56553 gezondheidswetenschappen • 56560 tandheelkunde • • • • 56851 algemene gezondheidswetenschappen • • • • Science & Technology: vanuit sector Recht 50620 recht en ICT • Science & Technology: vanuit sector Taal & Cultuur 50010 documentaire informatiewetenschap • 56826 communicatie- en informatiewetenschappen • • • •
•
35
Science & Technology: vanuit sector Landbouw 60103 management agro-ecological knowledge en social change • 60109 food quality management • 60110 urban environmental management • 60111 leisure, tourism and environment • 66836 management, economics and consumer studies • 66837 international development studies • Science & Technology: vanuit sector Gezondheid 60006 mental health • 60007 work and health • 60008 health promotion and education • 60009 health care studies • 60010 health policy and management • 60022 healthcare-management • 60081 zorgmanagement • 60082 health economics, policy and law • 60083 health services research • 60117 physical activity and health • 60120 health sciences (rm) • 60121 biopsychology and psychopathology (rm) • 60296 public health • 60312 clinical research (rm) • 60811 oncology (rm) • 66551 geneeskunde • • • 66560 tandheelkunde • • • • 66563 verplegingswetenschap •
36
UvT
EUR
UM
UT
TU/e
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 4 bacheloropleidingen (bestaan uit minder dan 50% bèta-techniek vakken)
UvT
EUR
UM
UT
TU/e
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 4 bacheloropleidingen (bestaan uit minder dan 50% bèta-techniek vakken)
66576 fysiotherapiewetenschap • 66577 logopediewetenschap • 66851 gezondheidswetenschappen • Science & Technology: vanuit sector Economie 60018 infonomics • Science & Technology: vanuit sector Recht 60069 ICT en recht 60620 recht en ICT • Science & Technology: vanuit sector Gedrag & Maatschappij 60199 science and technology studies • 60659 vastgoedkunde • Science & Technology: vanuit sector Taal & Cultuur 60002 European studies on society, science and technology • 60024 philosophy of science, technology and society • 60040 ict en vertalen • 60138 boek en digitale media • 60140 photographic studies • 60180 documentaire informatiewetenschap • 60258 taal- en spraakpathologie • 60341 cultures of arts, science and technology • 60503 taal- en spraaktechnologie • 60718 nieuwe media en digitale cultuur • 66826 communicatie- en informatiewetenschappen • •
•
•
37
Science & Technology: vanuit sector Landbouw 6225 ontwikkelings-en tropische opleidingen • 6446 huishoud- en consumentenwetenschappen • 6448 economie van landbouw en milieu • 6449 maatschappijwetenschappelijke opleidingen • 6641 rurale ontwikkelingsstudies • 6836 bedrijfs- en consumentenwetenschappen • 6837 internationale ontwikkelingsstudies • 9300 bioprodukt management • Science & Technology: vanuit sector Gezondheid 6551 geneeskunde • • • • • • • • 6553 gezondheidswetenschappen • 6554 beleid en management gezondheidszorg • 6560 tandheelkunde • • • • 6570 diergeneeskunde • 6851 gezondheidswetenschappen • •
UvT
EUR
UM
UT
TU/e
TUD
UL
VU
UvA
RU
RUG
opleiding
UU
isat
WUR
WO: Science & Technology Cluster 4 bacheloropleidingen (bestaan uit minder dan 50% bèta-techniek vakken)
•
Science & Technology: vanuit sector Gedrag & Maatschappij 6636 demografie • Science & Technology: vanuit sector Taal & Cultuur 6638 boek- en informatiewetenschap • 6718 taal, spraak en informatica • 6720 alpha-informatica • • 6826 communicatie- en informatiewetenschappen • • • • •
38
•
LEGENDA HBO
AHK Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten Art ArteZ Ava Avans Hogescholen CAH Christelijke Agrarische Hogeschool CHD Christelijke Hogeschool De Driestar CHE Christelijke Hogeschool Ede Win Christelijke Hogeschool Windesheim Rie Dr Gerrit Th.Rietveld Academie Fon Fontys Hogescholen GHs Gereformeerde Hogeschool HHs Haagse Hogeschool Hnz Hanzehogeschool Groningen HAS HAS Den Bosch HD Hogeschool Drenthe Inh Hogeschool INHOLLAND HM Hogeschool Maastricht HR Hogeschool Rotterdam HU Hogeschool Utrecht
HvA Hogeschool van Amsterdam HAN Hogeschool van Arnhem en Nijmegen BKM Hogeschool van Beeldende Kunsten, Muziek en Dans HKU Hogeschool voor de Kunsten Utrecht HES Hogeschool voor Economische Studies Rotterdam HZ Hogeschool Zeeland Zuy Hogeschool Zuyd Lar Internationale Agrarische Hogeschool Larenstein NHTV NHTV internationale hogeschool Breda NHL Noordelijke Hogeschool Leeuwarden Sax Saxion Hogescholen SHL Stichting Hogeschool Leiden Sto Stoas Hogeschool TDA The Design Academy Hall Van Hall Instituut
Tabel loopt door naar volgende pagina.
Einde tabel.
isat
opleiding
34060 34089 34092 34106 34112 34190 34199 34254 34255 34261 34262 34263 34267 34268 34269 34270
grafimediatechnologie • human technology • • • communication & multimedia design • • • • • • bedrijfsmanagement mkb • forensisch onderzoek • hydrografie • • medisch ingenieur • technische commerciële confectiekunde • technische commerciële textielkunde • bouwtechnische bedrijfskunde • • • • • autotechniek • • bouwkunde • • • • • • • • • • • • • elektrotechniek • • • • • • • • • • • • • • • technische natuurkunde • • • • • hogere informatica • • • • • • • • • • • • • • computertechniek • • • • • • • •
Hall
SHL
Sax
NHL
NHTV
Zuy
HZ
HKU
HU
HAN
HvA
HR
Inh
HD
HAS
Hnz
HHs
Fon
Win
Ava
HBO: Science & Technology Cluster 1 bacheloropleidingen (Techniek)
39
40
isat
opleiding
34272 34275 34276 34278 34279 34280 34282 34284 34287 34288 34289 34332 34335 34371 34379 34384 34386 34389 34390 34391
geodesie • chemische technologie • • • • • • • • • • scheepsbouwkunde • • luchtvaarttechnologie • civiele techniek • • • • • • • • • • • • • werktuigbouwkunde • • • • • • • • • • • • • • • ruimtelijke ordening en planologie • • • • • milieukunde • • • • • bedrijfskader • • materiaalkunde • informatica en informatiekunde • • • • • aquatische ecotechnologie • milieutechnologie • • • verkeerskunde • • • petroleum- en gastechnologie • maritiem officier • • • • aot-techniek • • • • • industrieel produkt ontwerpen • • • • • • logistiek en technische vervoerskunde • • • • • • • milieugerichte materiaaltechnologie • •
Hall
SHL
Sax
NHL
NHTV
Zuy
HZ
HKU
HU
HAN
HvA
HR
Inh
HD
HAS
Hnz
HHs
Fon
Win
Ava
HBO: Science & Technology Cluster 1 bacheloropleidingen (Techniek)
•
Hall
SHL
Zuy
HZ
HU
HR
• •
Inh
chemie • • • • • • • • • • • • biologie en medisch laboratoriumonderzoek • • • • • • • • • • • • technische bedrijfskunde • • • • • • • • • • • • • technische informatica • • • • • • • • • • • • • informatica • • • • • • • • • • • • • • • bewegingstechnologie • kunst en techniek • • orthopedische technologie • wiskunde • • • • • • • bio-informatica • • industriële automatisering • biometrie • gezondheidszorg technologie • • aviation • bouwmanagement en vastgoed • business engineering • commercieel ingenieur • engineering, design and innovation • netwerk infrastructuur design •
HD
34396 34397 34421 34475 34479 34584 34713 34953 35168 39215 39216 39217 39219 39225 39232 39233 39234 39240 39250
Hnz
opleiding
Fon
isat
Sax
NHL
NHTV
HKU
HAN
HvA
HAS
HHs
Win
Ava
HBO: Science & Technology Cluster 1 bacheloropleidingen (Techniek)
•
•
41
42
isat
opleiding
4060 4089 4092 4182 4184 4186 4190 4254 4255 4261 4262 4263 4267 4268 4269 4270 4272 4275 4276 4278 4279 4280 4282 4284
grafimediatechnologie • human technology • communication en multimedia design • biologische laboratoriumopleiding • • • • analytische proces- en laboratoriuminstrumentatie • • chemische laboratoriumopleiding • • • • • • • • • • • • • • hydrografie • technische commerciële confectiekunde • technische commerciële textielkunde • bouwtechnische bedrijfskunde • • autotechniek • bouwkunde • • • • • • • • • • • • • elektrotechniek • • • • • • • • • • • • • • • technische natuurkunde • • • • • hogere informatica • • • • • • • • • • • • • computertechniek • • • • geodesie • chemische technologie • • • • • • • • • • scheepsbouwkunde • • luchtvaarttechnologie • civiele techniek • • • • • • • • • • • • • werktuigbouwkunde • • • • • • • • • • • • • • • ruimtelijke ordening en planologie • • • milieukunde • • • •
Hall
SHL
Sax
NHL
NHTV
Zuy
HZ
HKU
HU
HAN
HvA
HR
Inh
HD
HAS
Hnz
HHs
Fon
Win
Ava
HBO: Science & Technology Cluster 1 doctoraalopleidingen (Techniek)
Hall
Sax
Zuy
HZ
HU
HR
•
Inh
bedrijfskader • • materiaalkunde • informatica en informatiekunde • • • • • kort hbo informatica • kort hbo logistiek • aquatische ecotechnologie • milieutechnologie • • • verkeerskunde • • petroleum- en gastechnologie • maritiem officier • • • • aot-techniek • • • • industrieel produkt ontwerpen • • logistiek en technische vervoerskunde • • • • • • milieugerichte materiaaltechnologie • • chemie • • • • • • • • • • • • • • biologie en medisch laboratoriumonderzoek • • • • • • • • • • • • • • technische bedrijfskunde • • • • • • • • • • • • medische laboratoriumopleiding • • • • • • • • • • • • • • laboratoriuminformatica en automatisering • • kunst en techniek • • orthopedische technologie • wiskunde • • • • • • milieukunde
HD
4287 4288 4289 4292 4293 4332 4335 4371 4379 4384 4386 4389 4390 4391 4396 4397 4421 4552 4553 4713 4953 5168 9021
Hnz
opleiding
Fon
isat
SHL
NHL
NHTV
HKU
HAN
HvA
HAS
HHs
Win
Ava
HBO: Science & Technology Cluster 1 doctoraalopleidingen (Techniek)
43
Science & Technology: vanuit sector Landbouw 34192 laboratoriumtechniek • 34202 landbouw • • • • 34203 tropische landbouw • 34205 biologische landbouw • 34221 bos- en natuurbeheer • • 34222 tuinbouw • • 34224 levensmiddelentechnologie • • 34226 land- en watermanagement • 34327 agroproduktkunde • 34329 plantenteelt • • • 34331 biotechnologie • • 34856 voedingsmiddelentechnologie • • • 34859 plattelandsvernieuwing • • • • 34868 tuinbouw en akkerbouw • • • • 39204 kust- en zeestudies Science & Technology: vanuit sector Gezondheid 34090 farmakunde • 34549 optometrie • 34561 medisch beeldvormende en radiotherapeutische technieken • • • 39224 audiologie •
44
Hall
NHL
Lar
HU
Inh
HAS
Hnz
opleiding
Fon
isat
CAH
HBO: Science & Technology Cluster 2 bacheloropleidingen (bestaan uit meer dan 50% bèta-techniek vakken)
•
•
• • • • • •
Science & Technology: vanuit sector Landbouw 4192 laboratoriumtechniek • 4202 landbouw • • • • 4203 tropische landbouw • 4205 biologische landbouw • 4221 bos- en natuurbeheer • 4222 tuinbouw • • 4224 levensmiddelentechnologie • • 4226 land-, water- en milieubeheer • 4227 milieukunde • 4327 agroproduktkunde • 4329 plantenteelt • • • 4331 biotechnologie • • 4856 voedingsmiddelentechnologie • • • 4859 plattelandsvernieuwing • • • • 4868 tuinbouw en akkerbouw • • • •
Hall
NHL
Lar
HU
Inh
HAS
Hnz
HHs
opleiding
Fon
isat
CAH
HBO: Science & Technology Cluster 2 doctoraalopleidingen (bestaan uit meer dan 50% bèta-techniek vakken)
•
• • • • • • •
Science & Technology: vanuit sector Gezondheid 4090 farmakunde • 4549 optometrie • 4561 medisch beeldvormende en radiotherapeutische technieken • • • 4584 bewegingstechnologie •
45
46
isat
opleiding
34908 34909 34910 34915 34916 34917 34918 35199 35201 35221 35254 35261 35301 35382 35383 35384 35385 35386 35387 35423 35442 35484 45106
2e gr. levensmiddelentechnologie 2e gr. dierenhouderij en verwerking 2e gr. tuinbouw en plantenteelt en verwerking I/II 2e gr. plantenteelt en verwerking 2e gr. veehouderij en verwerking I/II 2e gr. agrarische techniek 2e gr. agrarische economie 2e gr. scheikunde • • • • • • • 2e gr. aardrijkskunde • • • • • • • • 2e gr. wiskunde • • • • • • • • • 2e gr. techniek • • • • • • 2e gr. natuurkunde • • • • • • • • 2e gr. biologie • • • • • • • • 2e gr. bouwkunde • • • 2e gr. bouwtechniek • • • 2e gr. electrotechniek • • • 2e gr. mechanische techniek • • • 2e gr. motorvoertuigentechniek • • • 2e gr. werktuigbouwkunde • • • 2e gr. consumptieve techniek • • • 2e gr. installatietechniek • • 2e gr. grafische techniek • • 1e gr. wiskunde •
Sto
NHL
HU
HAN
HvA
HR
Inh
Fon
Win
CHD
HBO: Science & Technology Cluster 3 bacheloropleidingen (Lerarenopleidingen Bèta Techniek)
• • • • • • •
isat
opleiding
4908 4909 4910 4915 4916 4917 4918 4943 5099 5106 5109 5118 5122 5125 5126 5129 5150 5154 5161 5170 5189 5199 5201 5221 5254 5261 5301 5342 5382 5383 5384 5385
2e gr. levensmiddelentechnologie 2e gr. dierenhouderij en verwerking 2e gr. tuinbouw en plantenteelt en verwerking I/II 2e gr. plantenteelt en verwerking 2e gr. veehouderij en verwerking I/II 2e gr. agrarische techniek 2e gr. agrarische economie handvaardigheid B • 1e gr. biologie • • 1e gr. wiskunde • • • • • • 1e gr. aardrijkskunde • • • 1e gr. natuurkunde • • • 1e gr. scheikunde • 1e gr. wiskunde • • • • • 2e gr. aardrijkskunde • • • • • • • • 2e gr. biologie • • • • • • • • 2e gr. handvaardigheid • • • • • 2e gr. natuurkunde • • • • • • • • 2e gr. scheikunde • • • • • • • 2e gr. wiskunde • • • • • • • • 2e gr. techniek • • • • • 2e gr. scheikunde • • • • • • • 2e gr. aardrijkskunde • • • • • • • • 2e gr. wiskunde • • • • • • • • 2e gr. techniek • • • • • 2e gr. natuurkunde • • • • • • • • 2e gr. biologie • • • • • • • • 2e gr. handvaardigheid • • • • • • 2e gr. bouwkunde • 2e gr. bouwtechniek • 2e gr. electrotechniek • 2e gr. mechanische techniek •
Sto
NHL
HU
HAN
HvA
HR
Inh
Fon
Win
HBO: Science & Technology Cluster 3 bacheloropleidingen (Lerarenopleidingen Bèta Techniek)
• • • • • • •
47
48
NHL
• • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
• •
Sto
HU
HAN
2e gr. motorvoertuigentechniek 2e gr. werktuigbouwkunde 2e gr. bouwkunde 2e gr. consumptieve techniek 2e gr. bouwtechniek 2e gr. electrotechniek 2e gr. mechanische techniek 2e gr. motorvoertuigentechniek 2e gr. werktuigbouwkunde 2e gr. installatietechniek 2e gr. bouwtechniek 2e gr. consumptieve techniek 2e gr. electrotechniek 2e gr. grafische techniek 2e gr. mechanische techniek v.b.o. 2e gr. installatietechniek 2e gr. bouwkunde 2e gr. bouwtechniek 2e gr. electrotechniek 2e gr. grafische techniek 2e gr. bankwerken en machinaal verspanen 2e gr. constructie en apparatenbouw 2e gr. energietechniek 2e gr. installatietechniek 2e gr. motorvoertuigen herstellen 2e gr. metselen/stucadoren/tegelzetten 2e gr. mechanische techniek 2e gr. motorvoertuigentechniek 2e gr. werktuigbouwkunde 2e gr. consumptieve techniek 1e gr. natuurkunde 1e gr. scheikunde
HvA
5386 5387 5422 5423 5424 5426 5428 5430 5434 5442 5450 5451 5452 5453 5454 5465 5473 5474 5482 5484 5491 5492 5496 5498 5500 5501 5508 5509 5510 5511 5518 5519
HR
opleiding
Inh
isat
Fon
Win
HBO: Science & Technology Cluster 3 bacheloropleidingen (Lerarenopleidingen Bèta Techniek)
isat
opleiding
AHK Art Ava CAH CHE Win Rie Fon GHs HHs Hnz HAS Inh HR HvA HAN BKM HU HES HKU HZ Zuy Lar NHL Sax SHL Sto TDA Hall
HBO: Science & Technology Cluster 4 bachelor en masteropleidingen (bestaan uit minder dan 50% bèta-techniek vakken)
Science & Technology: vanuit sector Landbouw 34214 internationale agrarische handel • 34220 tuin- en landschapsinrichting • 34228 agrarische bedrijfskunde • • • 34326 agrologistiek 34330 veehouderij • • • • 34333 diermanagement 34334 agrarische accountancy • 34866 bedrijfskunde en agribusiness • • • • 34867 accountancy en agribusiness • 34869 dier- en veehouderij • • • • 34899 educatie en kennismanagement groene sector • Science & Technology: vanuit sector Gezondheid 34560 verpleegkundige • • • • • • • • • • • • • • • • • 34565 verpleegkundige maatschappelijke gezondheidszorg • • • • • • 34570 fysiotherapeut • • • • • • • • • • 34571 oefentherapie cesar • 34572 oefentherapeut-mensendieck • 34574 ergotherapie • • • • 34576 mondhygiëne • • • • 34577 orthoptie • 34578 logopedie • • • • • • • 34579 voeding en diëtetiek • • • • 34581 podotherapie • • 34585 bewegingsagogie/psychomotorische therapie • Science & Technology: vanuit sector Economie 34404 bedrijfskundige informatica • • • • • • • • • • • • • • • 34430 communicatiesystemen • • • • 34649 informatiedienstverlening en -management • • • • • • • Science & Technology: vanuit sector Taal en Cultuur 34733 film en televisie • 39111 vormgeving • • • • • • • • • 44336 architectuur (master) • • • • • •
• • • • • •
49
isat
opleiding
AHK Ava CAH CHE Win Rie Fon GHs HHs Hnz HAS Inh HM HR HvA HAN HU HZ Zuy Lar NHL Sax SHL Sto TDA Hall
HBO: Science & Technology Cluster 4 doctoraal- en voortgezette opleidingen (bestaan uit minder dan 50% bèta-techniek vakken)
Science & Technology: vanuit sector Landbouw 4214 internationale agrarische handel • 4220 tuin- en landschapsinrichting • 4228 agrarische bedrijfskunde • • • 4326 agrologistiek 4330 veehouderij • • • • 4333 diermanagement 4334 agrarische accountancy • 4866 bedrijfskunde en agribusiness • • • • 4867 accountancy en agribusiness • 4869 dier- en veehouderij • • • • 4899 educatie en kennismanagement groene sector • Science & Technology: vanuit sector Gezondheid 4506 antroposofische gezondheidszorg • 4560 verpleegkundige • • • • • • • • • • • • • • • • • 4565 verpleegkundige maatschappelijke gezondheidszorg • • • • • • • • 4570 fysiotherapeut • • • • • • • • • • 4571 oefentherapie cesar • 4572 oefentherapeut-mensendieck • 4574 ergotherapie • • • 4576 mondhygiene • • • • 4577 orthoptie • 4578 logopedie • • • • • • • 4579 voeding en diëtetiek • • • • 4581 podotherapie • 4585 bewegingsagogie/psychomotorische therapie • Science & Technology: vanuit sector Economie 4425 kort hbo bedrijfskundige informatica • • 4649 informatiedienstverlening en -management • • • • • • • Science & Technology: vanuit sector Taal en Cultuur 4733 film en televisie • 4734 film en televisie (voortgezet) • 4756 fotografische vormgeving (voortgezet) • 4758 grafische vormgeving (voortgezet) • • 4759 industriele vormgeving (voortgezet) •
50
• • • • • •
Lange Voorhout 20 Postbus 556 2501 CN Den Haag T (070) 311 97 11 F (070) 311 97 10
[email protected] www.platformbetatechniek.nl