1 Docent Natuur en Techniek :Hans van der Grind2 Deelcursus MBO lange versie op basis van regionale samenwerking met Rotterdamse pabo s InHolland, Tho...
Deelcursus MBO‐lange versie op basis van regionale samenwerking met Rotterdamse pabo’s InHolland, Thomas More en HR ) … ieder pabo verzorgt ± 8‐10 bijeenkomsten
•
Lange versie MBO‐ Da Vinci‐college Dordrecht …. ± 25 bijeenkomsten
•
Weekcursus InHolland Natuur en Techniek voor havisten / mbo‐ers in juni/juli 2015 ….. 5 dagen van 9.00 uur – 16.00 uur
•
Masterclasses Natuur en Techniek Haagse Hogeschool Pabo in juni 2015 …… 3 avondbijeenkomsten van 3,5 uur )
Hoe krijg je genoemde onderwerpen vanuit de 10 SLO‐Kernconcepten Natuur & Techniek effectief en uitdagend behandeld in ± 25 bijeenkomsten ?
Biologie: B1. Biologische eenheid B2. Instandhouding B3. Gedrag en interactie B4. Voortplanting B5. Groei en ontwikkeling Natuurkunde en Techniek : B6. Materie en techniek B7. Energie en Techniek B8. Licht, geluid en techniek B9. Kracht, beweging en techniek B10.Ruimte
• Bekijk het studiemateriaal voor natuur en techniek
Les 1: Inleiding ‐ opbouw/ordening organismen – cellen – bacteriën‐schimmels – ordening plantenrijk Les 2: Lucht – geluid Les 3 : Dieren 1 – ordening dierenrijk – voedselgedrag – symbiose Les 4: Planten 1 – voortplanting Les 5: Techniek – constructies‐ overbrengingen Les Finale toets 1 : 1 t/m 5 Les 6 : Dieren 2 – gedrag waaronder o.a. voortplanting Les 7: Drijven/zinken ‐ vloeistoffen ‐ magnetisme Les 8: Planten 2 – bouw plant ‐ stofwisseling plant/dier ‐ aanpassing plant Les 9: Elektriciteit Les 10: Menselijk lichaam 1 – orgaanstelsels‐zenuwstelsel‐zintuigen‐spieren‐geraamte Les : Finale toets 2: 6 t/m 10 Les 11: Licht ‐ kleur Les 12 Menselijk lichaam 2 –ademhaling – bloedsomloop – hormonen Les 13: Ecologie en milieu Les 14: Kracht – beweging Les: Finaletoets 3: 11 t/m 14 Les 15: Menselijk lichaam 4 voortplanting – erfelijkheid – evolutie Les 16: Natuurlijke verschijnselen – het weer Les 17: Het heelal Les 18: Menselijk lichaam 3 – voeding‐ spijsvertering – afweer Les 19: Energie‐ duurzaamheid Les 20: Techniek algemeen Les : Finaletoets 4: 15 t/m 20 Les : Finaletoets totaal 1 t/m 20
Maandag 29 juni 2015 Les 1: Inleiding ‐ opbouw organismen – cellen – bacteriën‐schimmels – ordening plantenrijk Les 2 : Dieren 1 – ordening dierenrijk – voedselgedrag – symbiose Les 3: Planten 1 – voortplanting Les 4: Geluid Dinsdag 30 juni 2015 Les 4: Techniek – algemeen Les 5: Elektriciteit Les 6: Magnetisme –kracht‐ beweging Les 7: Luchtdruk Woensdag 1 juli 2015 Les 8: Menselijk lichaam 1 – orgaanstelsels‐zenuwstelsel‐zintuigen‐spieren‐geraamte Les 9: Licht en kleur Les 10: Planten 2 – bouw plant ‐ stofwisseling plant/dier ‐ aanpassing plant Les 11: Ecologie en milieu Donderdag 2 juli 2015 Les 12: Natuurlijke verschijnselen – het weer Les 13 : Dieren 2 – gedrag waaronder o.a. voortplanting Vrijdag 3 juli 2015 Les 14: Menselijk lichaam 4 voortplanting – erfelijkheid – evolutie Les 15: Het heelal Les 16: Menselijk lichaam 2 –ademhaling – bloedsomloop – hormonen Les 17: Menselijk lichaam 3 – voeding‐ spijsvertering – afweer
Natuuronderwijs inzichtelijk Carla Kersbergen en Amito Haarhuis, uitgeverij Couthino, vierde druk juli 2015…
De pabotoets natuur en techniek haal je zo Hans van der Grind / augustus 2015..
Les 6 Dieren 2 gedrag (waaronder voortplanting ) Pabo Dordrecht 2015-2016 Docent Natuur en Techniek :Hans van der Grind
• !
konijn
haas
Dieren voortplanting dieren 16 Een moederhaas likt haar net geboren jonge haasjes droog. De pasgeboren haasjes zijn ….(I)… en worden (II) door hun moeder …..(II)….. . Vul bij de cijfers de juiste antwoorden in.
A I nestvlieders; II gezoogd B I nestblijvers; II gevoed met opgebraakt, voorverteerd plantaardig materiaal C I nestblijvers; II gezoogd D I nestvlieders; II gevoed met opgebraakt, voorverteerd plantaardig materiaal
Draagtijd haas 42 dagen ( 2‐3 jongen )
Draagtijd konijn 30 dagen ( 4‐10 jongen )
Nestvlieder op de savanne weinig tijd..kudde trekt verder …..dus relatief een lange draagtijd
Thomson gazelle: draagtijd 6 maanden ( 1 jong )
Nestblijvers…alle tijd ! …eerst aantal weken in veilig warm hol ..dus relatief een korte draagtijd Rat draagtijd 18-24 dagen ( 4- 16 jongen )
Reuzenpanda draagtijd 8 mnd ( 1-3 jongen )
Dieren voortplanting dieren 17 Dieren kunnen in hun nest blijven na de geboorte of er direct uit vertrekken. Welke van de onderstaande dierenreeksen bestaat alléén uit nestvlieders?
A damherten, ijsberen, konijnen en wilde eenden B muizen, katten, huismussen en wilde paarden C wilde eenden, edelherten, zebra’s en hazen D wilde paarden, buffels, bruine beren en spreeuwen
C
Dieren voortplanting 18 Vogels worden op verschillende manieren ingedeeld. Een van de gebruikelijke indelingen is gebaseerd op de wijze waarop de jongen verzorgd worden. Hierbij maken wij onderscheid tussen nestvlieders en nestblijvers.
1.eend
2.pimpelmees
3.fazant
4.steenuil
5.merel
Welke van de onderstaande reeksen bevat alléén nestvlieders? a. 1 en 4
b.2-4-5
c.1-3-4
d.1-3
1.eendenkuikens
2.pimpelmeesjongen
5.mereljongen
3.fazantkuiken
1.eend
2.pimpelmees
4.steenuiljongen
3.fazant
5.merel
4.steenuil
Dieren voortplanting 18 Vogels worden op verschillende manieren ingedeeld. Een van de gebruikelijke indelingen is gebaseerd op de wijze waarop de jongen verzorgd worden. Hierbij maken wij onderscheid tussen nestvlieders en nestblijvers.
1.eend
2.pimpelmees
3.fazant
4.steenuil
5.merel
Welke van de onderstaande reeksen bevat alléén nestvlieders? D a. 1 en 4 b.2-4-5 c.1-3-4 d.1-3
Dieren voortplanting 19 In een oude kastanjeboom bevindt zich een nestje. Twee weken geleden zijn de eieren uitgekomen. De pasgeboren vogeltjes houden hun kopjes omhoog en sperren de snaveltjes bij elke trilling van het nest. De pasgeboren vogeltjes zijn (I) die wat (II) betreft de eerste weken afhankelijk zijn van het moederdier. A I nestblijver; II voedsel B I nestvlieder; II warmte en bescherming D C I nestvlieder; II voedsel, warmte en bescherming D I nestblijver; II voedsel, warmte en bescherming
Dieren voortplanting 20 Op de afbeelding verlaat een kuiken een ei. Wat kunnen we met betrekking tot dit jonge vogeltje constateren? Dit pasgeboren vogeltje is een (…I…) die wat (…II..) betreft de eerste weken afhankelijk is van het moederdier. A I nestvlieder; II voedsel B I nestblijver; II warmte/bescherming C I nestvlieder; II warmte/bescherming D I nestblijver; II voedsel
C
Dieren voortplanting 21
Kuikens van de kip zoeken al snel na de geboorte zelf naar voedsel. Voor welke van de onderstaande diersoorten geldt dat ook? A voor walvissen B voor kikkers C voor edelherten B D voor leeuwen
Ontwikkeling nestblijver
± 3 weken …….all inclusive !!!!
Ontwikkeling nestvlieders
Helaas alleen …logies zonder ontbijt
Dieren voortplanting 24
Hoezo,………zwanger??
Mens: 280 dagen draagtijd ( 9mnd)
Zebra:95 dagen draagtijd ( 1 jong )
Voortplantingssystemen 3 typen zoogdieren
Licht en kleur Pabo Dordrecht Docent Natuur en Techniek :Hans van der Grind
Licht 29 Janneke schijnt met haar zaklamp op een ondoorzichtige groene wijnfles. De ontstane schaduw van de fles blijkt het kleinst te zijn wanneer de fles en de zaklamp A. 1 meter uit elkaar staan. B. 5 centimeter uit elkaar staan. C. tegen elkaar staan . D. 50 centimeter uit elkaar staan.
Uitleg Licht 29 Schaduw wordt kleiner …naarmate de lamp weder weg staat .
• Trek vanuit de lamp de lichtstralen die langs de zijden van de fles gaan. Je ziet de stralen dan meer uiteen gaan naarmate de lamp dichter bij de fles is.
