UNIVERSITAS BINA NUSANTARA Jurusan Sistem Komputer Program Studi Ilmu komputer Skripsi Sarjana Komputer Ganjil 2006/2007
Perancangan Sistem Keamanan Pada Pintu Brankas Abstrak Tujuan penelitian ini ialah membuat sebuah sistem keamanan yang diimplementasikan pada brankas. Metode penelitian yang digunakan ialah metode studi kepustakaan, yaitu pencarian bahan-bahan terutama buku umtuk menunjang penyusunan skripsi dan metode laboratorium, yaitu pengujian sistem dengan beberapa kondisi tertentu. Sistem keamanan ini menggunakan mikrokontroller AT89S52 sebagai modul interface dengan RFID untuk membaca data dari tag, selanjutnya data dikirim ke komputer untuk diolah dan menyimpan data dalam database. Implementasi dari sistem ini adalah pada kotak brankas, dan dari hasil pengujian, alat ini bekerja dengan baik walaupun ada beberapa kondisi yang harus diperhatikan seperti tag tidak boleh dihalangin oleh bahan logam. Sistem ini dapat memberikan respon yang tepat ketika user memasuki password yang benar atau salah. Sistem ini dapat juga diimplementasikan pada tempat lain, seperti locker, lemari, laci, pintu. Sistem ini dapat dikembangkan dengan menambahkan sistem alarm apabila ada user yang melakukan kesalahan memasukkan password secara berturut-turut sehingga sistem ini memiliki sistem keamanan yang lebih baik lagi.
Kata kunci : Pintu brankas, Mikrokontroller AT89S52, RFID, Komunikasi serial.
Kata Pengantar
Puji dan syukur kami panjatkan kepada Tuhan Yang Maha Esa karena atas berkat dan anugerah yang telah dilimpahkan-Nya sehingga dapat menyelesaikan skripsi dengan judul “Perancangan Sistem Keamanan pada Pintu Brankas Menggunakan RFID dan Nomor Pin”. Skripsi ini merupakan salah satu syarat kelulusan dalam jenjang pendidikan Strata -1 di Universitas Bina Nusantara. Dalam Skripsi ini dijelaskan tentang latar belakang penelitian ini, serta landasan teori dan perancangan sistem,
baik dari segi perangkat keras dan perangkat lunak.
Kemudian dijelaskan implementasi dan evaluasi yang dilakukan terhadap sistem tersebut. Dan bagian terakhir ditutup dengan kesimpulan dan saran. Bersama ini kami ingin menyampaikan terima kasih atas segala bentuk bantuan dan dukungan moral apapun yang diberikan selama penulisan, baik secara langsung maupun tidak langsung. Ucapan terima kasih ini kami tujukan kepada : 1.
Bapak Prof. Dr. Gerardus Polla, M.App.Sc., selaku Rektor Universitas Bina Nusantara.
2.
Bapak Wiedjaja, S.Kom, M.Kom, selaku Ketua Jurusan Sistem Komputer.
3.
Bapak Robby Saleh, S.Kom, MT, selaku Sekretaris Jurusan Sistem Komputer.
4.
Bapak Suryadiputra Liawatimena, Dr, sebagai dosen pembimbing yang telah memberikan banyak saran dan petunjuk dalam penyusunan skripsi.
5.
Seluruh dosen
dan teman-teman perkuliahan Universitas Bina Nusantara
yang telah memberikan pengajaran selama ini.
6.
Orang tua penulis yang telah membesarkan, mendidik, membentuk, memberikan kesempatan pada kami untuk belajar di perguruan tinggi, memberikan motivasi, dorongan, serta material dalam proses penyusunan skripsi ini.
Akhir kata kami berharap agar skripsi ini dapat berguna dan bermanfaat bagi pihak-pihak yang memerlukannya dalam pengembangan ilmu dan pengetahuan di Universitas Bina Nusantara ini.
Jakarta, 22 Januari 2007
Penulis
DAFTAR ISI
Halaman Judul luar..........................................................................................................i Halaman Judul dalam .....................................................................................................ii Halaman Persetujuan Hardcover...................................................................................iii Halaman Pernyataan Dewan Penguji............................................................................iv ABSTRAK...................................................................................................................... vii PRAKATA.................................................................................................................... viii DAFTAR ISI.....................................................................................................................x DAFTAR TABEL..........................................................................................................xiv DAFTAR GAMBAR......................................................................................................xv DAFTAR LAMPIRAN................................................................................................xvii
BAB 1 PENDAHULUAN................................................................................................1 1.1
LATAR BELAKANG..........................................................................................1
1.2
RUANG LINGKUP..............................................................................................2
1.3
TUJUAN DAN MANFAAT.................................................................................3
1.4
METODOLOGI PENELITIAN..........................................................................3
1.5
SISTEMATIKA PENULISAN............................................................................4
BAB 2 LANDASAN TEORI...........................................................................................5 2.1
Radio Frequency Identification (RFID)….……….……………………….......5 2.1.1
Pengenalan…………………………………………………………........5
2.2
2.1.2
Pembaca RFID………………………………………………………….7
2.1.3
Tag RFID…………………………………….………………………....7
2.1.4
Frekuensi Kerja RFID…………………………………………………..9
2.1.5
Arsitektur RFID untuk Keamanan……………………………………..10
Modul Display LCD ………………………………………………………….12 2.2.1
Konfigurasi pin…………………………………………………………12
2.2.2
Register – register………………………………………………………13
2.2.3
Busy Flag……………………………………………………………….14
2.2.4
Membaca busy flag…………………………………………………......15
2.2.5
Memberi instruksi dan data pada LCD ( write to DDRAM )…...……...15
2.2.6
Display Data RAM ( DDRAM )………………………………………..16
2.3
Komunikasi Serial ………………………………………………………….....16
2.4
Motor Stepper......................................................................................................18
2.5
Buffer...................................................................................................................23
2.6
Mikrokontroler AT89S52..................................................................................24 2.6.1
Spesifikasi Mikrokontroler AT89S52......................................................24
2.6.2
Organisasi Memory AT89S52.................................................................25 2.6.2.1 Memory Program.........................................................................25 2.6.2.2 Memory Data...............................................................................25
2.6.3
Mode Operasi MCS51..............................................................................27
2.6.4
Konfigurasi Pin AT89S52.........................................................................29
BAB 3 PERANCANGAN SISTEM..............................................................................33
3.1
3.2
Perancangan Perangkat Keras……………………………………………….33 3.1.1
Blok Diagram Sistem...……..………………………………..........…….33
3.1.2
Perancangan Modul Mikrokontroler AT89S52…………………………35
3.1.3
Perancangan Modul Driver Motor Stepper...........……………………...36
3.1.4
Perancangan Modul RFID Reader...........................................................38
3.1.5
Perancangan Modul Keypad.....................................................................39
3.1.6
Perancangan Modul LCD.........................................................................40
3.1.7
Komunikasi Serial antara Modul Kontroler dan Komputer.....................41
Perancangan Peranti Lunak……………………………………………….42 3.2.1
Perancangan Penranti Lunak pada Komputer..........................................44
3.2.2
Perancangan Database.............................................................................45
3.2.3
Rancang Bangun Sistem...........................................................................47
BAB 4 IMPLEMENTASI DAN EVALUASI..............................................................50 4.1
Spesifikasi Sistem ..............................................................................................50 4.1.1
Perangkat Keras.......................................................................................50
4.1.2
Perangkat Lunak......................................................................................51
4.2
Prosedur Operasional…....................................................................................51
4.3
Implementasi………………………………………………………………......55
4.4
Evaluasi………………………………………………………………………...61
BAB 5 SIMPULAN DAN SARAN…………………………….…………......……….63 5.1
Simpulan…………………………………………………………………......... 63
5.2
Saran ………………………………………………………………………...…63
DAFTAR PUSTAKA ....................................................................................................65 RIWAYAT HIDUP .......................................................................................................66 LAMPIRAN-LAMPIRAN............................................................................................L1
DAFTAR TABEL
Tabel 2.1
Perbandingan Teknologi Barcode dengan RFID.......................................8
Tabel 2.2
Konfigurasi Pin LCD ...............................................................................12
Tabel 2.3
Mode Operasi Register LCD ...................................................................14
Tabel 2.4
Alamat Posisi Display LCD.....................................................................16
Tabel 2.5
Konfigurasi Pin DB-9...............................................................................18
Tabel 2.6
Contoh Pergerakan Full Step....................................................................20
Tabel 2.7
Contoh Pergerakan Half Step...................................................................21
Tabel 2.8
Tabel Kebenaran IC 74HC541.................................................................24
Tabel 2.9
Fungsi Alternatif Port 3............................................................................31
Tabel 3.1
Tabel Datauser..........................................................................................45
Tabel 3.2
Tabel Logging..........................................................................................46
Tabel 3.3
Tabel absen ..............................................................................................47
Tabel 4.1
Tabel Pengujian Akses Benar...................................................................57
Tabel 4.2
Tabel Pengujian Akses Benar...................................................................58
Tabel 4.3
Tabel Pengujian untuk menutup grendel pintu.........................................59
Tabel 4.4
Tabel pengujian reader RFID disertai media lain....................................60
DAFTAR GAMBAR
Gambar 2.1
Sistem RFID... ...........................................................................................6
Gambar 2.2
Pin DB-9....................... ...........................................................................18
Gambar 2.3
Sinyal Pergerakan Full Step.....................................................................21
Gambar 2.4
IC 74HC541..............................................................................................23
Gambar 2.5
Diagram Logika 74HC541.......................................................................23
Gambar 2.6
Blok pada internal RAM..........................................................................26
Gambar 3.1
Blok Diagram Sistem...............................................................................33
Gambar 3.2
Sekma Rangkaian Mikrokontroler...........................................................35
Gambar 3.3
Skema Rangkaian Driver Motor Stepper ................................................37
Gambar 3.4
Skema Rangkaian RFID Reader..............................................................38
Gambar 3.5
Modul Keypad 74HC922.........................................................................39
Gambar 3.6
Pin pada modul LCD ......... .....................................................................40
Gambar 3.7
RS 232......................................................................................................41
Gambar 3.8
Diagram Alir Sistem.................................................................................43
Gambar 3.9
Tampilan Awal program Visual Basic.....................................................44
Gambar 3.10 Tampilan Log Program VB .....................................................................45 Gambar 3.11 Diaram Alir Database pada Komputer.....................................................47 Gambar 3.12 Ukuran Perancangan Sistem.....................................................................48 Gambar 3.13 Perancangan Sistem Tampak Sisi Kiri.....................................................48
Gambar 3.14 Perancangan Sistem Tampak Sisi Depan.................................................49 Gambar 4.1
Tampilan awal LCD.................................................................................52
Gambar 4.2
Tampilan Awal program VB....................................................................52
Gambar 4.3
Tampilan LCD ketika meminta password................................................53
Gambar 4.4
Tampilan LCD ketika kode dan password benar....... .............................53
Gambar 4.5
Tampilan LCD ketika menunggu penekanan tombol merah....................53
Gambar 4.6
Tampilan LCd ketika salah memasukkan password................................54
Gambar 4.7
Tampilan Log pada program....................................................................54
DAFTAR LAMPIRAN Lampiran 1
List Program............................................................................................L1 1.1 Interface Serial...................................................................................L1 1.2 Interface LCD....................................................................................L2 1.3 Interaface Keypad..............................................................................L4 1.4 Interface Motor..................................................................................L6 1.5 Interface Mikrokontroler....................................................................L6 1.6 Program Visual Basic.......................................................................L10
Lampiran 2
Datasheet...............................................................................................
