Tweede Kamer der Staten-Generaal
2
Vergaderjaar 1994–1995
21 501-02
Algemene Raad
Nr. 140
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal ’s-Gravenhage, 26 januari 1995 Conform de bestaande afspraken heb ik de eer u hierbij aan te bieden het verslag van de Algemene Raad d.d. 23/24 januari 1995. De Staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, M. Patijn
5K0232 ISSN 0921 - 7371 Sdu Uitgeverij Plantijnstraat ’s-Gravenhage 1995
Tweede Kamer, vergaderjaar 1994–1995, 21 501-02, nr. 140
1
Verslag van de Algemene Raad d.d. 23/24 januari 1995 Aan de Raad werd van Nederlandse zijde deelgenomen door minister Van Mierlo en staatssecretaris Patijn. 1. Programma van het Franse voorzitterschap Minister Juppe´ gaf een korte weergave van de reeds door hem in alle EU-hoofdsteden uiteengezette prioriteiten van het Franse voorzitterschap, nl. groei en werkgelegenheid (waaronder grotere aandacht voor de sociale dimensie), in- en externe veiligheid van de EU, culturele diversiteit en identiteit van de EU en de voorbereiding van IGC. Alle lidstaten konden met deze selectie van prioriteiten instemmen, waarvan het bevorderen van economische groei en werkgelegenheid de meest essentie¨le prioriteit werd gevonden. Nederland complimenteerde de voorzitter met het ambitieuze programma. Meer specifiek werden door Nederland de volgende accenten geplaatst: – de noodzaak van een deugdelijke en transparante voorbereiding van de IGC, die mede de basis zal moeten leggen voor verdere uitbreiding van de EU; – voortzetting van het door Duitsland ingezette beleid t.a.v. de landen in Midden en Oost Europa, gecompleteerd met een actief beleid t.a.v. de landen rond de Middellandse Zee; – snelle afronding van de Europol-conventie, t.b.v. vergroting van de interne veiligheid van de EU. 2. Follow-up Europese Raad van Essen Onder dit agendapunt refereerde Minister Juppe´ aan enkele belangrijke opdrachten van de Europese Raad van Essen, zoals de opstelling van het Witboek voor de integratie van de Midden- en Oosteuropese landen in de Interne Markt, de voorbereiding van de Euro-Mediterrane conferentie en het thema «TV zonder grenzen» en verzocht de Commissie om indicaties te geven, wanneer voorstellen terzake verwachtbaar zijn. Commissaris van den Broek deelde t.a.v. het Witboek mede dat de Commissie streeft naar een eerste debat met de Raad rond april, met het oog op een afgerond voorstel tijdens de Algemene Raad van juni a.s. Wat betreft de MZ-conferentie (te houden onder Spaans voorzitterschap) zegde Commissaris Marin toe om medio februari een werkdocument uit te brengen, waarin mogelijke thema’s zijn opgenomen. Inzake audiovisueel tenslotte, zegde de Commissie toe om spoed te betrachten bij het gereedmaken van voorstellen, maar kon daarbij nog geen concrete indicaties geven 3. Voormalig Joegoslavie¨ De Raad besprak de recente ontwikkelingen in Kroatie¨ en Bosnie¨Herzegovina en nam kennis van een verslag van Lord Owen over het vredesproces. De Raad riep de partijen op het vredesproces op basis van het plan van de Contactgroep te vervolgen. Tevens vroeg de Raad de Kroatische autoriteiten de beslissing te herzien om het UNPROFORmandaat na 31 maart a.s. niet te verlengen. De ministers vroegen de Kroatische partijen de overeenkomst betreffende economische samenwerking te impelementeren en het internationale akkoord betreffende een politieke regeling voor de UNPAS (het zogenaamde Zagreb-4 plan) te accepteren. De Raad sprak zijn steun uit voor de EU-administratie van Mostar en nam kennis van de steunbetuiging voor deze administratie van de kant van de Kroatische regering. Een en ander vond zijn weerslag in een verklaring van de Raad. De Raad nodigde voorts de Commissie uit
Tweede Kamer, vergaderjaar 1994–1995, 21 501-02, nr. 140
2
een ontwerpmandaat ten behoeve van de onderhandelingen over een handels- en samenwerkingsakkoord met Kroatie¨ op te stellen ten behoeve van de Algemene Raad van 6/7 februari a.s. De 2e Raad zal zich op basis van de ontwikkelingen nader over de aanvang van de onderhandelingen met Kroatie¨ beraden. Tenslotte nam de Raad ten vervolge op VN resolutie 970 een gemeenschappelijk standpunt aan inzake de verlenging van de opschorting van een aantal sancties tegen Servie¨/Montenegro, alsmede de bijbehorende gemeenschapsverordening. 4. Stabiliteitspact De Algemene Raad nam kennis van de vooruitgang die is geboekt bij de voorbereidingen voor het stabiliteitspact. De Commissie zal, conform de conclusies van de Europese Raad van Essen, medio februari met een voorstel komen voor regionale samenwerking tussen de aan het pact deelnemende landen, alsmede met zogenaamde «flankerende maatregelen». 5. Betrekkingen met de Verenigde Staten Het Voorzitterschap en de Commissie informeerden de Algemene Raad over het voorgenomen bezoek aan Washington op 26 en 27 januari a.s. De agenda bevat politieke onderwerpen als: relaties VS-EU, ex-Joegoslavie¨, Europese Veiligheidsstructuur, vredesproces Midden-Oosten, Afrika, directeur WTO alsmede mogeijke relaties met Latijns-Amerika en Tsjetsjenie¨. Voor wat betreft de relatie EU-VS, vermeldde het Voorzitterschap dat de drie studiegroepen (GBVB, MOE, drugs/criminaliteit) die tijdens de Transatlantische Top te Berlijn waren opgericht en die vooral gericht zijn op het uitwisselen van onderlinge informatie, rapporten zullen uitbrengen voorafgaand aan de volgende Transatlantische Top in juni a.s. De Raad zal die rapporten van tevoren kunnen bezien. De handelspolitieke onderwerpen op de agenda, zoals opgesteld door de Commissie, zijn de Artikel XXIV-6 onderhandelingen, WTO-kwesties en bananen. 6. Azie¨
Vietnam De Algemene Raad heeft v.w.b. het laatste knelpunt bij de onderhandelingen inzake een samenwerkingsovereenkomst met Vietnam een compromis bereikt. Het betrof de formulering van de terugnameverplichting van afgewezen asielzoekers. De Commissie zal de overeengekomen tekst voorleggen aan de Vietnamese autoriteiten met het oog op de formele afronding van de onderhandelingen.
EU/Azie¨ topontmoeting Dit onderwerp is als A-punt door de Raad goedgekeurd.
Japan Tijdens de Algemene Raad gaf de Commissie een uiteenzetting over de betrekkingen van de EU met Japan. Zij kondigde aan een strategie m.b.t. Japan uit te gaan werken, zowel wat betreft de politieke als de economische benadering van dit land. Deze zal naar verwachting in april aan de Raad voorgelegd worden.
Tweede Kamer, vergaderjaar 1994–1995, 21 501-02, nr. 140
3
Zuid Korea De Commissie heeft een uiteenzetting gegeven inzake de betrekkingen tussen de EU en Zuid-Korea. Tevens gaf zij een presentatie van de ontwerp-richtsnoeren voor de onderhandelingen over een kaderovereenkomst inzake handel en samenwerking tussen de Unie en Zuid-Korea. 7. Overeenkomst van Lome´ en het 8a EOF De onderhandelingen tussen ACS-landen en de Unie over tussentijdse wijzigingen in het verdrag van Lome´ bevinden zich in de laatste fase. De Algemene Raad kon geen overeenstemming bereiken over markttoegang voor ACS-produkten. De kwestie werd terugverwezen naar Coreper en zal evenals het slechts kort besproken vraagstuk van het 8e EOF aan de orde komen tijdens de Algemene Raad van 6/7 februari. Het Frans Voorzitterschap is voornemens de herziening van het verdrag af te sluiten met een Ministerie¨le Conferentie op 16 en 17 februari waar de laatste knopen zullen moeten worden doorgehakt. 8. Onderhandelingen krachtens artikel SSIV-6 van de GATT De Algemene Raad hoorde een uiteenzetting van de Commissie aan over de uitgangspunten voor de onderhandelingen met de Verenigde Staten over artikel XXIV-6 van de GATT. Deze onderhandelingen betreffen een compensatieregeling voor eventuele nadelige effecten op het handelsverkeer n.a.v. de toetreding van Zweden, Finland en Oostenrijk. De Commissie zal op korte termijn een ontwerp-mandaat voorstellen met het oog op besluitvorming in de Algemene Raad van 6 en 7 februari. 9. Middellandse Zee-beleid (Euro-Mediterrane Conferentie) In het licht van de conclusies van de Europese Raad van Essen keurde de Raad de kalender en de organisatie van de voorbereidende werkzaamheden ten behoeve van de Euro-Mediterrane Conferentie goed, alsmede een aantal thema’s die in dat kader aan de orde zou kunnen komen. 10. Overeenkomst met Marokko, Tunesie¨ en Israe¨l Commissaris Marin gaf een weergave van de stand van zaken in de onderhandelingen over de nieuwe samenwerkingsakkoorden met Israe¨l, Tunesie¨ en Marokko. De Commissaris toonde zich redelijk optimistisch over de vooruitzichten van spoedige afronding van deze onderhandelingen. De overeenkomst met Israe¨l kan waarschijnlijk tijdens de Algemene Raad van 6/7 februari a.s. worden ondertekend. De onderhandelingen met Tunesie¨ zijn inmiddels hervat. Met Marokko echter zal een nieuw begin dienen te worden gemaakt met de onderhandelingen. De Raad bevestigde zijn wens van een snelle afsluiting van deze akkoorden. 11. Vredesproces in het Midden-Oosten De Raad hechtte zijn goedkeuring aan het bezoek van een Ministerie¨le Trojka naar het Midden-Oosten (Libanon, Syrie¨, Israe¨l en Gaza) die in de eerste helft van februari zal plaatsvinden. De Raad gaf tevens een verklaring af waarin in scherpe bewoordingen de aanslag in Netanya werd veroordeeld, en waarin de ondersteuning voor het Midden-Oosten Vredesproces werd uitgesproken.
Tweede Kamer, vergaderjaar 1994–1995, 21 501-02, nr. 140
4
12. Rusland: crisis in Tsjetsjenie¨ De Algemene Raad heeft overeenstemming bereikt over een verklaring waarin bezorgdheid wordt geuit over de situatie in Tsjetsjenie¨ en waarin Moskou opgeroepen wordt tot het respecteren van VN en OVSE principes. Zonder expliciet over sancties te spreken, legt de Raad de nadruk op de consequenties van het Russische optreden en de noodzaak tot voortzetting van het het vormingsproces. In dit verband behoudt de EU zich het recht voor andere opties in overweging te nemen in haar betrekkingen met Rusland.
Tweede Kamer, vergaderjaar 1994–1995, 21 501-02, nr. 140
5