Tweede Kamer der Staten-Generaal
2
Vergaderjaar 2007–2008
21 501-32
Landbouw- en Visserijraad
Nr. 246
BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 29 oktober 2007 In deze brief informeer ik u over de uitkomsten van de Landbouw- en Visserijraad die op 22 en 23 oktober jl. in Luxemburg plaatsvond. Na de goedkeuring van de A-punten sprak de raad als eerste over de presentatie van de diergezondheidsstrategie van de commissie welke de naam «Voorkomen is beter dan genezen» heeft meegekregen. Daarna volgde een tafelronde over de herstructurering van de Europese wijnmarkt aan de hand van een drietal vragen. Vervolgens werd de wijziging van de financieringsverordening met gekwalificeerde meerderheid aangenomen. De raad stemde unaniem (geen tegenstemmen, wel onthoudingen) in met het verzoek van Roemenië om staatssteun te mogen verlenen aan de boeren die getroffen zijn door de extreme droogte die het land al geruime tijd teistert. Dinsdag 23 oktober stond in het teken van de visserijonderwerpen, te beginnen met een voorstel voor de vangstmogelijkheden in de Oostzee voor 2008. Vervolgens werden de visserijonderhandelingen tussen de EU en Noorwegen bediscussieerd. Onder het agendapunt «diversen» stonden ditmaal slechts drie onderwerpen geagendeerd. Betere naleving van de transportverordening, waarin de bescherming van dieren tijdens diertransporten is geregeld, was geagendeerd op verzoek van Zweden. Polen deed een verzoek om particuliere opslag en exportrestituties in verband met de nijpende situatie op de varkensvleesmarkt en Spanje agendeerde de vangst van blauwvintonijn. Europese strategie Diergezondheid 2007–2013 EU-Commissaris Kyprianou gaf een presentatie over de diergezondheidsstrategie voor 2007–2013. De commissaris lichtte toe dat de strategie een kader biedt; de uitwerking van de strategie in een actieplan en wetgeving
KST111529 0708tkkst21501-32-246 ISSN 0921 - 7371 Sdu Uitgevers ’s-Gravenhage 2007
Tweede Kamer, vergaderjaar 2007–2008, 21 501-32, nr. 246
1
volgt. De strategie is niet alleen gericht op diergezondheid, maar richt zich op de integrale aanpak bij dierziekten, waarbij ook aandacht wordt besteed aan onderzoek, volksgezondheid, dierenwelzijn en handel. Daarnaast bevat de strategie ook nieuwe aspecten als vergroting van de veterinaire veiligheid bij importen en het verkleinen van de kans op biologische risico’s (dierziekten en door voedsel over gedragen ziektes) voor mensen en illegale handel. Het actieprogramma zal volgend jaar aan de commissie gepresenteerd worden. Op dit moment werkt de commissie door aan de strategie en wordt de raad gevraagd in december verder te spreken over dit onderwerp en mogelijk de eerste conclusies te trekken. De strategie werd over het algemeen positief ontvangen; met name de integrale aanpak sprak veel lidstaten aan. De door decommissie gepresenteerde strategie sluit goed aan bij de onlangs door mij gepresenteerde nationale agenda diergezondheid. Nederland heeft dan ook aangegeven de hoofdlijnen van de strategie te kunnen ondersteunen. Daarbij is ten eerste aandacht gevraagd voor de mogelijkheden van differentiatie van beleid naar houderijtype (hobbydieren, gezelschapsdieren, commercieel gehouden dieren en dieren in de natuur). Daarnaast is de verbreding van vaccinatie voor zowel preventieve- als noodvaccinatie onder de aandacht gebracht, alsmede de wijze van kostentoedeling bij dierziektebestrijding. Commissaris Kyprianou gaf aan de wijze van kostentoedeling nader te zullen bestuderen. Vaccinatie is een belangrijk onderdeel van de strategie; de specifieke omstandigheden zoals beschikbaarheid van entstof en eventuele (handels)beperkingen worden de komende tijd nog nader bezien. Gemeenschappelijke marktordening wijn Doel van de hervorming is het concurrentievermogen van de Europese wijnproducenten te versterken, markten terug te winnen, vraag en aanbod in evenwicht te brengen, regels te vereenvoudigen, de sociale structuur op het platteland te versterken en het milieu te beschermen. De raad debatteerde aan de hand van een drietal vragen van de Portugese voorzitter over de herstructurering van de wijnsector. De vragen hadden betrekking op de mogelijkheden van de instelling van een nationale enveloppe, de bestedingsruimte van de nationale enveloppe in de lidstaat in de vorm van ontkoppelde bedrijfstoeslagrechten om effecten van de hervorming te verzachten en de invulling van de rooiregeling. De voorzitter hoopt de hervorming onder het Portugese voorzitterschap af te ronden. Nederland heeft aangegeven dat de maatregelen die genomen worden in het kader van de herstructurering wijn niet handelsverstorend mogen zijn en heeft zich daarbij kritisch uitgesproken over «groen oogsten» en het ontwikkelen van promotieactiviteiten om de consumptie van Europese wijn in landen buiten de Europese Unie te promoten. Daarnaast zal de herstructurering budgetneutraal uitgevoerd moeten worden. Vervolgens heeft Nederland zich uitgesproken tegen een verbod op verrijking van de wijn met suiker en aangegeven geen verband te zien met de voorgestelde compensatie middels de nationale enveloppe. Bij de rooiregeling heeft Nederland haar vraagtekens gezet ten aanzien van de effectiviteit. Tevens heeft Nederland aangegeven dat vruchtenwijnen ook in de toekomst als zodanig geëtiketteerd moeten kunnen worden. De commissie had verwacht na deze tafelronde aanzienlijke voortgang te kunnen boeken, hetgeen niet het geval was. De meeste lidstaten spraken zich namelijk kritisch uit over de gepresenteerde voorstellen.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2007–2008, 21 501-32, nr. 246
2
De commissie en lidstaten zijn het wel eens op het gebied van budgetneutraliteit en het doel van de herstructurering, namelijk meer marktgericht produceren. De commissie zal aangepaste voorstellen presenteren tijdens de komende overleggen. Goedkeuring wijziging financieringsverordening Verordening 1290/2005, de financieringsverordening, is het regelgevend kader voor de financiering van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). De wijzigingen hebben deels betrekking op verbetering van het systeem voor de commissie om financiële correcties op te leggen bij constatering van een niet-naleving van communautaire voorschriften. Deels gaat het om technische aanpassingen die betrekking hebben op verduidelijking en vereenvoudiging van procedures. Met een gekwalificeerde meerderheid is het compromisvoorstel van het voorzitterschap tijdens de raad goedgekeurd. Aan de meeste wensen van Nederland is tegemoet gekomen. Aanname betekent onder andere dat vanaf 2009 alle lidstaten jaarlijks de gegevens van de ontvangers van GLB-steun zullen moeten publiceren. Nederland doet dat al sinds 2005. De verordening zal als A-punt in een van de volgende vergaderingen van de raad geagendeerd worden. Toestaan nationale steunverlening Roemenië als gevolg van de droogte Zowel Roemenië als Bulgarije hebben te kampen gehad met extreme droogte. Om de boeren in deze landen tegemoet te komen in de geleden verliezen hebben beide landen een verzoek tot het verlenen van nationale steun ingediend. Het verzoek van Bulgarije was in de week voor de raadsvergadering door de commissie goedgekeurd. Roemenië hield echter vast aan behandeling in de raad, die een dergelijk verzoek alleen unaniem kan goedkeuren. Nederland staat in beginsel afwijzend tegenover het Roemeense verzoek om financiële steun te geven, omdat ook de koninklijke route van de commissieprocedure gekozen had kunnen worden. Aangezien ik echter wel begrip heb voor de ontstane problemen heeft Nederland een unanieme goedkeuring niet in de weg willen staan en zich onthouden van stemming. Hierdoor kon de raad toch met eenparigheid van stemmen de steunverlening van Roemenië goedkeuren. Twee andere lidstaten hebben zich net als Nederland van stemming onthouden. Voorstel voor vangstmogelijkheden in de Oostzee 2008 De raad heeft met slechts één tegenstem een politiek akkoord bereikt over de toegestane vangstmogelijkheden voor 2008 in de Oostzee. Om de verschillen van inzicht tussen Europese commissie en Oostzeelidstaten te overbruggen waren uitvoerige bilaterale consultaties tussen Voorzitterschap, commissie en Oostzeelidstaten nodig. Daarbij moest met name voor het beheer van de kabeljauw in de Oostzee en het tegengaan van illegale visserij een oplossing gevonden worden. In het uiteindelijke akkoord is aan de ene kant een geringere reductie van vangstmogelijkheden voor kabeljauw overeengekomen, maar is aan de andere kant het aantal toegestane zeedagen extra gekort. Reden voor deze verschuiving van beperking in vangsthoeveelheden naar beperking in zeedagen is gelegen in het feit dat toezicht en controle op de naleving van zeedagen gemakkelijker is dan het toezicht op aangelande hoeveelheden. Daarnaast is overeengekomen dat de commissie alles in het werk zal stellen om een herhaling van dit jaar te voorkomen, waarbij bepaalde bestanden ruim boven de quota werden bevist.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2007–2008, 21 501-32, nr. 246
3
Met het oog daarop zal Polen gezamenlijk met de commissie een concreet actieplan opstellen, gericht op verbetering van controle en toezicht, opstellen. De commissie zal voorts een voorstel aan de raad voorleggen met betrekking tot de terugbetaling door Polen van de dit jaar gemaakte quotumoverschrijding. In dit voorstel zal rekening worden gehouden met de voortgang, die gemaakt zal worden met het actieplan en de implementatie daarvan. Visserijonderhandelingen EU-Noorwegen Het oriënterend debat spitste zich toe op de TAC’s (Total Allowable Catches) voor de gezamenlijk met Noorwegen beheerde bestanden, de balans met betrekking tot de uitruil van vangstmogelijkheden, de gezamenlijke beheerplannen en het additioneel onder gezamenlijk beheer brengen van vier bestanden, waaronder het voor de Nederlandse visserij belangrijke horsmakreelbestand. Ten aanzien van de toegestane vangsthoeveelheden voor 2008 heeft Nederland voorgesteld om voor Noordzeeharing het advies van de pelagische Regionale Adviesraad te volgen. Dit advies komt neer op een eenmalige reductie met 35% voor een periode van drie jaar. Voor de vangsthoeveelheid van schol heeft Nederland uitdrukkelijk aangegeven dat met Noorwegen het onlangs in de raad afgesproken communautaire meerjarenplan voor tong en schol één op één gevolgd moet worden. Dit betekent dat met Noorwegen een schol TAC van 49 000 ton voor 2008 moet worden overeengekomen. Tevens mogen de gezamenlijke afspraken over het scholbeheer niet vooruitlopen op de komende interne discussie over teruggooi. In het kader van de uitruil van vangstmogelijkheden tussen de EU en Noorwegen heeft Nederland gepleit voor een zo hoog mogelijke overdracht van Noordzeeschol van Noorwegen naar de EU en een beperking van de transfer van blauwe wijting van de EU naar Noorwegen tot 6.5% van de blauwe wijting TAC. Daarbij is verzocht om met Noorwegen afspraken te maken over internationale quota swaps. Dergelijke quotumoverdrachten in de loop van het jaar leiden tot een beter gebruik van de tussen de EU en Noorwegen afgesproken vangsthoeveelheden. Nederland heeft zich verzet tegen het onder gezamenlijk beheer brengen van het horsmakreelbestand. Dit bestand bevindt zich immers grotendeels in communautaire wateren. Commissaris Borg maakte duidelijk dat hij ook voor 2008 naar een evenwichtig akkoord met Noorwegen streeft. Hij merkte daarbij op dat voor de afspraken met Noorwegen over platvis het schol- en tongmeerjarenplan als uitgangspunt dient. Wel tekende hij aan dat in het scholbeheerplan ook aandacht geschonken moet worden aan het probleem van de teruggooi. Diversen Bescherming van dieren tijdens transport Zweden heeft de commissie en lidstaten gevraagd de regels na te leven die voortvloeien uit de transportverordening voor dieren die 1 januari 2007 ingegaan zijn. Nederland heeft ten aanzien van de diertransporten haar steun uitgesproken voor het Zweedse initiatief en de commissie gevraagd om een vervroegde evaluatie van de transportverordening. Een striktere naleving van de geldende regelgeving door alle lidstaten is van belang. De commissie geeft aan dat het een belangrijk punt is en dat er dit jaar en in 2008 controles bij de lidstaten uitgevoerd worden. De commissie zal eind 2008 met nieuwe voorstellen komen ten aanzien van maximale reis-
Tweede Kamer, vergaderjaar 2007–2008, 21 501-32, nr. 246
4
tijden en oppervlaktenormen voor de dieren. Daarbij wijst de commissie op de verantwoordelijkheid van de lidstaten om de bestaande regels toe te passen en te controleren. Situatie op de varkensvleesmarkt Polen agendeerde de situatie op de varkensvleesmarkt. De dalende prijzen voor varkensvlees in combinatie met de gestegen voederprijzen zijn voor Polen de aanleiding om de commissie te vragen particuliere opslag en exportrestituties voor varkensvlees in te stellen. Nederland heeft aangegeven begrip te hebben voor de moeilijke situatie in de varkensvleessector en particuliere opslag te kunnen ondersteunen. Ten aanzien van het instellen van exportrestituties gaf een grote meerderheid aan Polen te steunen. Nederland en een enkele andere lidstaat stelde het eerst maar eens bij de opslag te willen laten. De commissie is bereid om particuliere opslag toe te staan om de moeilijkheden die nu ontstaan zijn weg te nemen. Voor het instellen van exportrestituties voelt de commissie echter niets. Vangst van blauwvintonijn De Spaanse delegatie is ingegaan op de gevolgen van de vroegtijdige sluiting van de visserij op blauwvintonijn. Spanje is de dupe van het feit dat andere lidstaten hun quotum hebben overschreden, terwijl Spanje haar quotum nog niet heeft opgevist. De commissie werd dan ook verzocht de overschrijding in het komend jaar te verhalen op de betrokken lidstaten en de lidstaten die schade hebben geleden volgend jaar te compenseren. Commissaris Borg zegde toe dat hij door middel van het pay back mechanisme over zal gaan tot compensatie. De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, G. Verburg
Tweede Kamer, vergaderjaar 2007–2008, 21 501-32, nr. 246
5
Bijlage
De volgende punten zijn door de raad als A-punt aangenomen (zonder nadere bespreking in de raad). 1. Voorstel voor een besluit van de raad betreffende de sluiting van het Protocol tot wijziging van de Samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Economische Gemeenschap en het Koninkrijk Thailand inzake de productie en de commercialisatie van, en het handelsverkeer in maniok. 2. Aanneming van een verordening van de raad tot vaststelling van een gemeenschappelijke ordening van de landbouwmarkten en houdende specifieke bepalingen voor bepaalde landbouwproducten (één GMOverordening). 3. Aanneming van een verordening van de raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1947/2005 betreffende door Finland verleende nationale steun voor zaaizaad en zaaigraan. 4. Voorstel voor een verordening van de raad tot vaststelling van instandhoudings- en handhavingsmaatregelen in het gereglementeerde gebied van de Visserijorganisatie voor het noordwestelijk deel van de Atlantische Oceaan. 5. Verordening van de raad tot intrekking van Verordening (EG) nr. 2040/ 2000 van de raad betreffende de begrotingsdiscipline. 6. Speciaal verslag nr. 2/2007 over de uitgaven van de instellingen voor gebouwen. 7. Ontwerpbesluit van het Gemengd Comité van de EER tot wijziging van Protocol 23 bij de EER-Overeenkomst betreffende de samenwerking tussen de toezichthoudede instanties (artikel 58). 8. Ontwerpbesluit van het Gemengd Comité van de EER tot wijziging van bijlage I (Veterinaire en fytosanitaire aangelegenheden) en bijlage II (Technische voorschriften, normen, keuring en certificatie) bij de EER-Overeenkomst. 9. Ontwerpbesluit van het Gemengd Comité van de EER tot wijziging van bijlage I (veterinaire en fytosanitaire aangelegenheden) bij de EER-Overeenkomst. 10. Ontwerp van operationeel concept (CONOPS) voor de follow-upmissie van de Politiemissie van de Europese Unie (EUPM) in Bosnië en Herzegovina (BiH). 11. Besluit van de raad tot uitvoering van Gemeenschappelijk Optreden 2005/557/GBVB inzake het civiel-militaire optreden van de Europese Unie ter ondersteuning van de missies van de Afrikaanse Unie in de regio Darfur in Sudan en in Somalië. 12. Betrekkingen met Rusland – Ontwerpagenda en ontwerp van geannoteerde agenda voor de eerste zitting van de Permanente Partnerschapsraad EU-Rusland (Cultuur) (Lissabon, 25 oktober 2007). 13. Voorstel voor een besluit van de raad inzake de sluiting van een overeenkomst tussen de Europese Gemeenschap en de Russische Federatie betreffende de handel in bepaalde ijzer- en staalproducten. 14. Voorstel voor een verordening van de raad betreffende het beheer van bepaalde beperkingen op de invoer van bepaalde ijzer- en staalproducten uit de Russische Federatie. 15. Betrekkingen met Israël – Besluit van de raad betreffende de ondertekening en de voorlopige toepassing van een protocol bij de Euromediterrane overeenkomst waarbij een associatie tot stand wordt gebracht tussen de Europese Gemeenschappen en hun lidstaten, enerzijds, en de Staat Israël, anderzijds, in verband met de toetreding van de Republiek Bulgarije en Roemenië tot de Europese Unie. 16. Betrekkingen met Egypte – Memorandum van overeenstemming over het strategisch partnerschap EU-Egypte inzake energie.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2007–2008, 21 501-32, nr. 246
6
17. Betrekkingen met Egypte a) Ontwerpbesluit van de raad betreffende de ondertekening en de voorlopige toepassing van een protocol bij de Europees-mediterrane overeenkomst waarbij een associatie tot stand wordt gebracht tussen de Europese Gemeenschappen en hun lidstaten enerzijds, en de Arabische Republiek Egypte anderzijds, teneinde rekening te houden met de toetreding van de Republiek Bulgarije en Roemenië tot de Europese Unie. b) Ontwerpbesluit van de raad betreffende de sluiting van een protocol bij de Europees-mediterrane overeenkomst waarbij een associatie tot stand wordt gebracht tussen de Europese Gemeenschappen en hun lidstaten enerzijds, en de Arabische Republiek Egypte anderzijds, teneinde rekening te houden met de toetreding van de Republiek Bulgarije en Roemenië tot de Europese Unie. – Verzoek van de raad om goedkeuring van het Europees Parlement 18. Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de raad tot wijziging van richtlijn 78/855/EEG van de raad betreffende fusies van naamloze vennootschappen en richtlijn 82/891/EEG van de raad betreffende splitsingen van naamloze vennootschappen, wat betreft de verplichte opstelling van een verslag van een onafhankelijke deskundige bij fusies of splitsingen. – Aanneming van het wetgevingsbesluit 19. Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de raad betreffende de geneesmiddelen voor geavanceerde therapie en tot wijziging van richtlijn 2001/83/EG en Verordening (EG) nr. 726/2004. – Aanneming van het wetgevingsbesluit 20. Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de raad tot wijziging van Verordening (EEG) nr. 2223/96 van de raad, wat de indiening van gegevens van de nationale rekeningen betreft.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2007–2008, 21 501-32, nr. 246
7