RBS Markets
Nummer 408, 18 maart 2014
Turbo’s & Trading
Technische Analyse RDX index - “Krim biedt koopkans…”
P2
Overzichten Overzicht markten
P4
Inhaalbeweging voor zilver? Wanneer men spreekt over de slechte prestatie van de edelmetalen in 2013, dan wordt in de eerste plaats gekeken naar goud. Het was dan ook een heel uitzonderlijk evenement dat het gele metaal een jaar met verlies afsloot. Dit was niet alleen voor het eerst sinds het jaar 2000 maar de daling was met 28,3 procent ook nog eens de grootste sinds 1981. Zilver loopt veel minder in de kijker maar is wel een stuk volatieler dan goud. Zo is een verliesjaar bij zilver veel minder uitzonderlijk. Zowel 2008 als 2011 werden met een negatief rendement afgesloten maar daar staat tegenover dat ook in goede jaren de prestatie beter is. Of wat dacht u van een klim met 47,6 procent in 2009 en 77,2 procent in 2010? In 2013 deed het ‘goud voor de arme man’ het nog slechter met een verlies van 35,9 procent. De prijscorrelatie tussen beide metalen is traditioneel erg hoog, hoewel daar eigenlijk geen objectieve redenen meer voor zijn. Goud en zilver delen een rijke monetaire geschiedenis maar in het geval van zilver is die monetaire functie er sinds de 19de eeuw niet meer. Goud speelt wel nog een belangrijke monetaire rol want het metaal maakt samen met vreemde valuta deel uit van de reserves van de centrale banken. Het voorbije decennium is het aandeel van goud zelfs substantieel toegenomen. Niet alleen op het vlak van absoluut gewicht maar ook relatief in verhouding tot de andere reservecomponenten. Dit is met name het geval in Turkije, het Midden-Oosten,
1
Rusland en talrijke Aziatische landen. Bij zilver is deze monetaire component er helemaal niet. Geen enkele centrale bank houdt grote hoeveelheden zilver aan als reservecomponent. De mijnproductie (primair en secundair) ligt al geruime tijd hoger dan de industriële vraag. Klassieke toepassingen als fotografie en medische beeldvorming gebruiken, steeds minder zilver door de toegenomen digitalisering. Wat elektrische en elektronische toepassingen betreft, laat de zonnepanelenindustrie het afweten. Dit heeft twee redenen: vooreerst is er als gevolg van technologische vernieuwingen minder zilver nodig om foto-voltaïsche panelen te produceren. Daarnaast zorgt de afbouw van de overheidssubsidies ervoor dat deze industrie tijdelijk over haar hoogtepunt heen is. Aan de aanbodzijde leidt de stijgende output van basismetalen als koper, lood en zink ook tot meer zilver als bijproduct. Het gat wordt dichtgereden door de investeringsvraag, waar zilver opnieuw profiteert van de link met goud. Het aandeel van de investeringsvraag is vorig
jaar opgelopen naar 25 procent tegenover een historisch gemiddelde van slechts 8 procent. Dit is zowel goed als slecht nieuws voor zilverbeleggers. Enerzijds helpen de investeringen om het fysieke vraag- en aanbodevenwicht te herstellen dat door de lagere industriële vraag in onbalans was geraakt. Anderzijds maakt dit zilver wel kwetsbaar voor een uitstroom van investeringsgeld zoals vorig jaar bij goud het geval was. In 2013 daalde de hoeveelheid fysiek goud onder beheer van de ETF’s met bijna een derde. Alle zilvertrackers samen hebben meer dan 19300 ton zilver onder beheer, het equivalent van 80 procent van de jaarlijkse mijnproductie. Dit is nauwelijks minder dan het record van iets boven de 20000 ton dat vorig najaar werd bereikt. Indien de investeerders in zilver hetzelfde parcours volgen als bij goud, zou de markt met bijna 7000 ton zilver worden overspoeld.
Lees verder op pagina 3
Turbo’s & Trading 408, 18 maart 2014
Technische Analyse • RDX index - “Krim biedt koopkans…”
De wekelijkse TA van Nico Bakker Nico Bakker is hofleverancier van technische analyse binnen RBS Markets. Hij publiceert regelmatig artikelen in allerlei media. Ook verzorgt hij diverse trainingen en workshops en is hij een graag geziene spreker tijdens beleggingsevenementen. Voor de uitleg van technische analyse termen verwijzen wij u naar www.rbs.nl/markets.
“Zijn er fundamentele branden, dan is er de TA als brandblusser…”. Deze nieuwe one-liner wil ik u niet onthouden, is ook van toepassing op de weekgrafiek van de RDX index, de Russische beursbarometer. Door alle perikelen omtrent het Krim eiland werd er onlangs op de Europese aandelenmarkten nerveus gereageerd. Logisch, want een oorlogsdreiging is nooit leuk. Maar veelal wordt er voorgesorteerd op iets wat niet gaat gebeuren met als gevolg dat afgestrafte koersen weer rap
herstellen. Dit laatste zien we gebeuren op vele indices. Thans is het zo ver dat ook de Russische index voldoende is afgestraft, althans dat indiceert mijn marktlens. Anders gezegd, Krim biedt koopkans, waarop u kunt inspelen met RBS Turbo’s Long. Sta mij toe de weekgrafiek nader voor u te duiden. Dat er sprake is van een dalende trendfase moge duidelijk zijn. De index beweegt immers onder een licht neerwaarts krullende gemiddelde lijn. Deze dalende trend is in november 2013
Weekgrafiek RDX index
reeds gestart, waren er toen al Krim perikelen? Krim heeft wel voor een versnelling in de daling gezorgd, dat blijkt uit het relatief grote gat tussen koers en lijn. Vorige week is met een zwarte candle de downswing officieel afgerond, getuige de -9 stand op de swingteller. Deze week is van start gegaan met een witte candle als eerste indicatie van bodemvorming na een downswing. Althans, zo signaleert mijn marktlens dit. De RSI als spanningsmeter doet ook een duit in het zakje. Deze week wordt namelijk geprobeerd de OS-lijn opwaarts te kruisen om daarmee het ‘oversold’ gebied te verlaten. Kortom, voldoende indicaties die aansturen op bodemvorming en vervolgens een herstelbeweging die kan aanhouden tot krap 1200 of zelfs 1300, gelijk aan de Fibonacci retracementzone. Toch een herstel van 15 tot 20%. Overigens grappig om te zien dat het dieptepunt van de koersval bij 1000 ophield. Houden ze in Rusland ook rekening met ronde getallen? Voor swingtraders biedt de grafiek kansen om te profiteren van een herstel in de downtrend. Trendvolgende beleggers kijken toe.
Figuur 1. Weekgrafiek RDX index Bron: BTAC Visuele Analyse, 18 maart 2014
Selectie aanbod RDX index Turbo's Met Turbo's kunt u inspelen op een stijging en/of daling van de RDX index. Voor een compleet overzicht van het aanbod kijkt u op www.rbs.nl/markets. Selecteer in het Turbo/Booster pull down menu linksboven ‘RDX index’.
2
Naam RDX Turbo Long 822 RDX Turbo Long 710
ISIN code NL0009257641 NL0009072222
Hefboom 3,8 2,5
RDX Turbo Short 1326 RDX Turbo Short 1416
NL0010608550 NL0010607883
2,8 2,2
Figuur 2. Een selectie van het aanbod RDX index Turbo's. Bron: RBS, 11 maart 2014.
De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
Turbo’s & Trading 408, 18 maart 2014
Vervolg van pagina 1 • Inhaalbeweging voor zilver?
Er is echter niets dat in die richting wijst. De monetaire functie van goud maakt dat de prijs van het metaal veel minder dan andere grondstoffen beweegt op wijzigingen in het fysieke vraag- en aanbodevenwicht. Zilver hoort in de praktijk meer tot de familie van de basismetalen want de meeste toepassingen zijn van industriële aard. Niettemin bedroeg de correlatie met goud tijdens het voorbije anderhalf jaar +0,8 (waarbij -1 een volledig negatieve correlatie is en +1 een volledig positieve correlatie). Deze trend zet zich ook in 2014 door. Tijdens de eerste weken van 2014 speelde de hoge correlatie met goud in het voordeel van zilver. Tot eind februari presteerde zilver beter dan goud maar de jongste weken moet zilver de rol lossen. Goud zette het jaar in met een klim van bijna 15 procent na 2,5 maanden. Zilver blijft voorlopig iets achter en noteert 10,4 procent hoger. Indien de logica wordt gerespecteerd, heeft zilver dus nog een inhaalbeweging te goed. Wie wil inspelen op een verdere klim van de zilverprijs kan dit doen met 1 of meerdere van de 15 Turbo Long die op Euronext Amsterdam noteren met een hefboom die schommelt tussen 1,44 en 10,81. Merk op dat bij Turbo’s op edelmetalen de spotprijs (prijs voor onmiddellijke levering) als referentie geldt en niet de prijzen van termijncontracten (futures).
Bij deze Turbo Long ligt de nadruk meer op de beperking van het risico in plaats van een maximalisatie van het rendement. Met een verschil van meer dan 46 procent tussen de stop-loss en de referentieprijs is dit een eerder defensieve keuze. Zilver Turbo Long* Isin-code Munt Financieringsniveau Referentieprijs Stop-loss Hefboom Koers
: NL0010441929 : EUR : 17,88 : 21,05 : 18,8 : 6,56 : 2,27/2,31
Het potentieel rendement is bij deze Turbo long een stuk groter, maar dit geldt ook voor het risico. De actuele zilverprijs bevindt zich in dit geval nog maar 12 procent boven de stop-loss. Net als bij alle Turbo’s waar de onderliggende waarde in Amerikaanse dollar noteert, kan het valutarisico worden afgedekt met een EUR/USD Turbo Long. *(cijfers 18 maart) Bronnen: Silver Institute, Mineweb(10/3-14/3)
Zilver Turbo Long* Isin-code Munt Financieringsniveau Referentieprijs Stop-loss Hefboom Koers
3
: NL0009176494 : EUR : 13,66 : 21,05 : 14,4 : 2,79 : 5,31/5,33
Meer informatie over Turbo’s en het prospectus kunt u vinden op onze website, www.rbs.nl/markets. Ten tijde van het schrijven van dit artikel heeft Koen Lauwers noch prive, noch zakelijk een positie in het financieel instrument met de onderliggende waarde zoals beschreven in dit artikel en zijn er geen andere belangenconflicten bekend.
De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
Turbo’s & Trading 408, 18 maart 2014
Overzichten
Overzicht markten
Top 5 Stijgers Turbo’s en Boosters
ISIN code
Rendement
Rendement sinds introductie
AEX Turbo Short
NL0010608097
95,05%
11,79% 24 jan 2014
AEX® -3,4% 382,65
AEX Turbo Short
NL0010605812
83,33%
83,03% 30 dec 2013
398
AEX Booster Short
NL0010608279
62,80%
24,46% 27 jan 2014
396
Zilver Booster Long
NL0010610036
57,14%
-59,29% 14 feb 2014
394
CAC 40 Turbo Short
NL0010383055
54,21%
-59,41% 23 mei 2013
392 390
Certificaten
ISIN code
Rendement
Rendement sinds introductie
Indonesië Certificaat
NL0000290542
5,59%
91,62% 18 jun 2007
Vietnam II Certificaat
NL0006303281
3,30%
16,40% 2 jun 2008
Vietnam Certificaat
NL0000691046
3,09%
-63,59% 18 jun 2007
Thailand Certificaat
NL0000696532
2,86%
76,53% 10 sep 2007
NYSE Arca Gold Bugs Certificaat
DE0006874803
2,84%
127,00% 20 sep 2001
388 386 384 382
Figuur 3. Top 5 stijgers periode periode 10 maart t/m 17 maart 2014. Deze tabel is gebaseerd op het gemiddelde van de bied- en laatkoers van RBS. Een actueel overzicht vindt u op de website: www.rbs.nl/markets. Bron: RBS, 18 maart 2014.
7 maart
14 maart
Bund Future 0,9% 143,46 144,0 143,5 143,0
Overzicht Volume/Omzet
Long/Short-Ratio
Onderliggende waarde
Long
Short
Omzet(EUR)
Turbo® Ratio
AEX
31.507.301 18.738.458 57.602.804
AEX 5,6
Brent Crude Oil Future
18.953
37.223
383.570
Brent Crude Oil Future
Bund Future
0
7.318
48.338
Bund Future
EUR/USD Goud
142,5 142,0
3,61
141,5
-32,98
141,0
83.380 120.055 674.470
EUR/USD -10,84
140,5
515.042 364.345 4.692.732
Goud 9,99
Figuur 4. Overzicht Volume/Omzet, periode 10 maart t/m 17 maart 2014. Bron: RBS, 18 maart 2014.
Figuur 5. Long/Short-Ratio van uitstaande posities per 17 maart 2014. Bron: RBS, 18 maart 2014.
7 maart
14 maart
EUR/USD 0,3% 1,3915 1,400 1,395 1,390 1,385 1,380 1,375 1,370 1,365 1,360 1,355
Webinars Datum Aanvang Titel
7 maart
Brent Crude Olie Future
14 maart
0,7% 109,85
109,5
Sprekers
109,0 108,5
20 maart 20:00 uur Kwantitatieve Analyse meets Technische Analyse Michael Groenewoud, Nico Bakker, Rogier San Giorgi 7 april 20:00 uur Beleggen met Turbo's & Boosters Erik Mauritz 28 april 20:00 uur Bakkers Bull / Bear Webinar van de maand april Nico Bakker
108,0 107,5 107,0 106,5 106,0 105,5
Inschrijven? Ga naar www.webinar.nl/rbs
7 maart
14 maart
Figuur 6. De prestaties van belangrijke markten van 7 maart t/m 14 maart 2014. Bron: Bloomberg, 18 maart 2014.
4
De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
Turbo’s & Trading 408, 18 maart 2014
Risico’s De aanschaf van Turbo’s en Certificaten brengen bepaalde risico’s met zich mee, zoals prijsrisico, kredietrisico en liquiditeitsrisico. Turbo’s en Certificaten zijn daarom niet geschikt voor iedere belegger. Het is van belang dat u de kenmerken en risico’s van deze producten begrijpt voordat u een beleggingsbeslissing neemt. Tevens dient u zorgvuldig af te wegen of de Turbo’s en Certificaten geschikt zijn voor u gezien uw ervaring, beleggingshorizon, overige beleggingen, financiële positie, risico-bereidheid en andere relevante omstandigheden. In geval van twijfel, dient u professioneel advies in te winnen. Deze nieuwsbrief dient slechts ter informatie en is geen aanbieding of een uitnodiging tot het doen van een aanbieding van Turbo’s of Certificaten. Het aanbod van Turbo’s en Certificaten vindt uitsluitend plaats op basis van het respectievelijke basisprospectus, eventuele bijbehorende supplementen en de definitieve voorwaarden. De beslissing om Turbo’s en Certificaten te kopen moet dan ook op basis van deze documenten worden gemaakt. Deze documenten zijn kosteloos verkrijgbaar via www.rbs.nl/ markets. Deze paragraaf bevat slechts een overzicht van de belangrijkste risico’s. Lees voor een volledig overzicht het respectievelijke basisprospectus. Turbo’s en Warrants zijn beleggingsinstrumenten voor actieve en ervaren beleggers. Door de hefboom is een belegging in Turbo’s en Warrants risicovoller dan een directe belegging in de onderliggende waarde. Hoe hoger de hefboom die men kiest, hoe sneller een beweging van de onderliggende waarde doorwerkt in de waarde van de Turbo en de Warrant. Het stop loss-niveau van een Turbo kan wijzigen, waardoor bij een wijziging het stop loss-niveau dichter bij de koers van de onderliggende waarde kan komen. Bij indices zullen deze wijzigingen in periodes waarin veel dividend wordt uitgekeerd, groter zijn. De koers van een Certificaat volgt in principe één-op-één de prestaties van de onderliggende waarde, maar kan hiervan afwijken doordat de beheerkosten (jaarlijks) in rekening worden gebracht en door de marktbeweging van vraag en aanbod. Bij alle beleggingsinstrumenten kan gedurende zowel de looptijd als op de afloopdatum de volledige inleg verloren gaan. Veranderingen van de wisselkoersen van onderliggende waarden die niet in euro zijn genoteerd, beïnvloeden de waarde van de in euro genoteerde producten. Een stijging van de lokale valuta ten opzichte van de euro zal een positief effect hebben, een daling een negatief effect. Beleggen in aandelenmarkten van opkomende markten gaan gepaard met extra risico’s op politiek, economisch, de sociaal en juridisch gebied. Daarnaast ontbreekt door gebrekkige beschikbaarheid van financiële verslaggeving en andere data in sommige markten transparantie. Ongunstige ontwikkelingen hebben hierdoor vaak een sterk negatieve invloed hebben op de waarde van beleggingen in opkomende markten. Beleggen in grondstoffen gebeurt meestal door middel van termijncontracten Door te beleggen in termijncontracten en deze op tijd te verkopen kan fysieke levering van een grondstof worden voorkomen. Wanneer een belegger voor lange termijn in een bepaalde grondstof belegt, dient hij/zij het termijncontract voor het aflopen door te rollen naar een termijncontract met een langere looptijd. Het doorrollen van termijncontracten kan rendement opleveren of juist rendement kosten. Dit is afhankelijk van de termijnmarkt en staat los van veranderingen van de spotprijs van de desbetreffende grondstof. Wanneer een termijncontract afloopt, zal de prijs daarvan de actuele spotprijs benaderen. Bij het doorrollen wordt het aflopende contract verkocht en het volgende contract gekocht. Het verschil tussen opeenvolgende termijnprijzen kan een negatief rendement opleveren voor de belegger. Turbo’s en Certificaten worden uitgegeven door The Royal Bank of Scotland [plc. Beleggers lopen kredietrisico op deze bank. Dit betekent dat in geval van insolventie van de uitgevende instelling beleggers in Turbo’s en Certificaten mogelijk minder terugkrijgen dan hun initiële belegging en in het slechtste geval zelfs hun gehele belegging verliezen. Turbo’s en Certificaten worden gehouden via het bewaringssysteem van Euroclear Nederland en zijn daardoor afgescheiden van het vermogen van de uitgevende instelling. Het Nederlandse depositiogarantiestelsel is niet op Turbo’s en Certificaten van toepassing. Beleggers krijgen met een belegging in Turbo’s en Certificaten geen eigendom in onderliggende waarde daarvan. Turbo’s en Certificaten worden genoteerd op Euronext Amsterdam met RBS als market maker. Dat wil zeggen dat RBS onder normale marktomstandigheden tijdens beursuren van Euronext Amsterdam, van 9:05 uur tot 17:30 uur bereid is om Turbo’s en Certificaten te kopen en te verkopen. Hierdoor is het mogelijk om onder normale marktomstandigheden tijdens genoemde beursuren de Turbo’s en Certificaten te kopen of verkopen. De prijs waarvoor RBS bereid is een Turbo of een Certificaat te kopen wordt de ‘biedprijs’ genoemd en de prijs waarvoor RBS bereid is een Turbo of een Certificaat te verkopen wordt de ‘laatprijs’ genoemd. Het verschil tussen de bied- en laatprijzen wordt de spread genoemd. Gedurende de looptijd van een Turbo of een Certificaat kan de spread aan
rbs.nl/markets 5
wijziging onderhevig zijn. Bijvoorbeeld, indien er belangrijke cijfers worden gepubliceerd zoals jaarcijfers of macroeconomische cijfers kan de spread (tijdelijk) wordt vergroot. Actuele informatie over de bied- en laatprijzen gehanteerd durende de looptijd van Turbo’s en Certificaten treft u aan op de relevante product pagina van de website www.rbs.markets. nl. Door bijzondere omstandigheden kan het voorkomen dat RBS geen prijzen afgeeft. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren indien de handel in de onderliggende waarde wordt stilgelegd, een Turbo of een Certificaat is uitverkocht, indien in korte tijd een groot aantal orders wordt geplaatst, er een storing in het handelssysteem van RBS is opgetreden, er een storing is opgetreden in het handelssysteem van Euronext Amsterdam of de beurs waarop de onderliggende waarde wordt verhandeld of indien er extreme marktomstandigheden zijn. Indien RBS geen prijzen afgeeft kan het zijn dat het niet mogelijk is om een Turbo of een Certificaat te kopen of te verkopen of niet tegen de door u gewenste prijs. Dit laatste kan zich voordoen omdat u in dergelijke situaties voor koop en verkoop afhankelijk bent van andere beleggers die willen kopen of verkopen. Disclaimer RBS Dit document is opgesteld door The Royal Bank of Scotland plc of haar dochtervennootschappen of groepsondernemingen (‘’RBS’’). Alle informatie in dit document is gebaseerd op informatie afkomstig van RBS en van andere instellingen die als betrouwbaar gelden. RBS geeft in dit document een getrouwe reproductie van dergelijke informatie, echter RBS biedt geen garantie voor de juistheid van de getoonde gegevens verkregen van derden. Geen garantie of zekerheid in welke vorm ook, expliciet of impliciet, wordt gegeven met betrekking tot de volledigheid en juistheid van de informatie opgenomen in dit document. RBS accepteert geen enkele verplichting om enige informatie opgenomen in dit document te herzien of te corrigeren. Geen handelen of nalaten van RBS of haar directeuren, werknemers, agenten of andere vertegenwoordigers met betrekking tot de informatie opgenomen in dit document vormt, of wordt geacht te vormen, een verplichting of garantie van RBS of enig ander persoon. Indicatieve prijzen of analyses in dit document zijn ter goede trouw opgesteld, uitgekozen en beoordeeld en derhalve wordt geen garantie gegeven ten aanzien van de juistheid, volledigheid en redelijkheid van deze prijsopgaven of analyses. Onverminderd de juridische verantwoordelijkheid voor informatievoorziening, accepteert RBS geen enkele vorm van aansprakelijkheid voor kosten, schade en claims ontstaan uit, of in verband met, een belegging in effecten beschreven in dit document. RBS en/of haar dochtervennootschappen of groepsvennootschappen, verbonden vennootschappen, werknemers of klanten kunnen een belang in financiële instrumenten hebben zoals de effecten beschreven in dit document of daaraan gerelateerde financiële instrumenten. Een dergelijk belang kan omvatten het handelen, aanhouden, onderhouden van een markt in zulke instrumenten als ook het verschaffen van bank-, krediet- en andere financiële diensten aan een vennootschap of de uitgevende instelling van de effecten en financiële instrumenten beschreven in dit document. RBS treedt met betrekking tot een transactie, de effecten of andere verplichtingen beschreven in dit document, niet op als financiële adviseur of in een fiduciaire rol. RBS geeft met betrekking tot geen enkele jurisdictie een garantie of advies over fiscale, juridische en boekhoudkundige zaken. Dit document is niet bedoeld voor de distributie of het gebruik door enig persoon of enititeit in een jurisidictie of land waarin een dergelijke distributie of gebruik in strijd is met locale wet- en regelgeving. De informatie opgenomen in dit document is eigendom van RBS en is verstrekt op verzoek van een geselecteerd aantal ontvangers en mag niet (geheel of gedeeltelijk) worden verstrekt of anderszins gedistributeerd aan een andere derde partij zonder de schriftelijke toestemming van RBS. Verenigde Staten van Amerika: Dit document is uitsluitend bestemd voor verstrekking aan “major institutional investors” zoals gedefinieerd in “Rule 15a-6” van de Amerikaanse Exchange Act van 1934, zoals van tijd tot tijd gewijzigd (de “Exchange Act”) en mag niet worden verstrekt aan andere Amerikaanse ingezetenen. Elke Amerikaanse “major institutional investor” die deze informatie ontvangt en komt door het ontvangst ervan overeen dat hij de informatie in dit document niet zal verstrekken of anderszins distributeren aan anderen. De effecten zoals hierin beschreven zijn en zullen niet worden geregistreerd zoals bedoeld in de de Amerikaanse Securities Act van 1933, zoals van tijd tot tijd gewijzigd (de “Securities Act”) en mogen niet worden aangeboden of verkocht in de Verenigde Staten van Amerika, tenzij aan “qualified institutional buyers” (gekwalificeerde institutionele beleggers) in lijn met “Rule 144A” of op grond van een andere vrijstelling van of het niet van toepassing zijn van de registratieverplichting van de Securities Act. De aanbieding of verkoop van de effecten of transacties in de effecten kunnen verder beperkt worden door toepasselijke wet- en regelgeving van de Verenigde Staten of van haar afzonderlijke staten.
Potentiële beleggers dienen zichzelf daarom op de hoogte te stellen van en juridische beperkingen bij het aangaan van transacties na te leven. Potentiële beleggers dienen zich te realiseren dat de effecten mogelijk niet geschikt zijn voor alle beleggers. The Royal Bank of Scotland plc staat in het Verenigd Koninkrijk onder toezicht van de Prudential Regulation Authority en de Financial Conduct Authority en haar activiteiten in Nederland vallen onder het gedragstoezicht van de Autoriteit Financiële Markten. Behalve in landen waarin dit wettelijk is vereist is de inhoud van dit document is niet beoordeeld door toezichthouders in de landen waarin dit document wordt verstrekt. In geval van twijfel over de inhoud van dit document dient onafhankelijk professioneel advies te worden ingewonnen. © The Royal Bank of Scotland plc. Alle rechten, behalve indien expliciet toegekend, worden voorbehouden. Reproductie in welke vorm ook van de inhoud van deze nieuwsbrief is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming verboden tenzij voor persoonlijk gebruik. De nieuwsletter bevat merken van The Royal Bank of Scotland Group plc en andere vennootschappen binnen de RBS groep. De merken omvatten onder andere het logo van The Royal Bank of Scotland en de merknamen The Royal Bank of Scotland en RBS. Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot de indices genoemd in dit document behoren toe aan de relevante Index sponsoren (de “Index Sponsoren”). De relevante Index Sponsoren zijn op generlei wijze betrokken bij de totstandkoming of verkoop van de producten genoemd in dit document, noch wordt door hen enig advies tot aankoop van deze producten gegeven. TURBO en BOOSTER zijn merknamen van The Royal Bank of Scotland Group plc. Disclaimer Technische Analyse & Turbo Tip / Grondstoffen Weekoverzicht / Marktfocus Het onderdeel technische analyse wordt verzorgd door Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. ("BTAC") en uitgebracht door RBS. Nico Bakker is bestuurder van BTAC en is een onafhankelijk analist. RBS en BTAC zijn een samenwerkingsverband aangegaan waarin Bakker TAC in ruil voor een financiële vergoeding technische analyse verzorgd en bepaalde promotionele activiteiten verricht. De technische analyses van BTAC zijn niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Het onderdeel Grondstoffenweekoverzicht wordt verzorgd door Falesia bvba ("Falesia") en uitgebracht door RBS. Koen Lauwers is bestuurder van Falesia en is een onafhankelijk analist. RBS en Falesia zijn een samenwerkingsverband aangegaan waarin Falesia in ruil voor een financiële vergoeding de grondstoffen weekoverzichten verzorgd. De grondstoffen weekoverzichten van Falesia zijn niet bedoeld als individueel beleggingsadvies (de grondstoffen weekoverzichten en de technische analyses worden hierna gezamelijk de "artikelen" genoemd). Het onderdeel Marktfocus wordt verzorgd door Active Hedge Group B.V. en uitgebracht door RBS. De in dit document opgenomen standpunten en vooruitzichten zijn door Active Hedge Group B.V. gegeven in haar hoedanigheid van onafhankelijk analist. RBS en Active Hedge Group B.V. zijn een samenwerkingsverband aangegaan waarin Active Hedge Group B.V. in ruil voor een financiële vergoeding analyses verzorgd en bepaalde promotionele activiteiten verricht. De analyses van Active Hedge Group B.V. zijn niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Iedere (potentiële) investering dienen beleggers te toetsen aan hun persoonlijke beleggersprofiel en te bespreken met hun adviseur. De in de artikelen genoemde standpunten en vooruitzichten zijn door respectievelijk BTAC gegeven in zijn hoedanigheid als technisch analist, door Koen Lauwers gegeven in zijn hoedanigheid als intermarket analist en door Active Hedge in hun hoedanigheid als onafhankelijk analist. RBS kan van tijd tot tijd producten uitgeven die dezelfde onderliggende waarden kunnen hebben als de financiële instrumenten besproken in de artikelen. RBS heeft echter geen enkele betrokkenheid bij, op welke manier dan ook, invloed op, zeggenschap over of inspraak in van de totstandkoming van de artikelen van of namens respectievelijk BTAC, Falesia of Active Hedge of een aan BTAC, Falesia of Active Hedge gelieerde onderneming of persoon. RBS is niet verantwoordelijk voor de volledigheid, juistheid en geschiktheid voor welke doeleinden dan ook en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid in verband met de artikelen van BTAC, Falesia of Active Hedge of een aan BTAC, Falesia of Active Hedge gelieerde onderneming of persoon.".
