Trainingsprogramma COPD Informatie voor patiënten
F0947-3064 januari 2011 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK Leidschendam 070 357 44 44 MCH Westeinde, Lijnbaan 32, Postbus 432, 2501 CK Den Haag 070 330 20 00
Inleiding Mensen met COPD gaan als gevolg van hun benauwdheid vaak minder bewegen. Door minder te bewegen gaat de conditie en de spierkracht achteruit. Iemand met een slechtere conditie is bij inspanning sneller moe, voelt zich eerder benauwd en kan problemen ervaren bij de dagelijkse werkzaamheden. Ook kan het zijn dat men zich somber of onzeker gaat voelen. Het trainingsprogramma op de afdeling Fysiotherapie is speciaal ontwikkeld voor mensen met COPD. Het doel is u te ondersteunen bij het werken aan een betere conditie, beter leren ademen en leren waar uw grenzen liggen. Het aantal plaatsen voor het programma is beperkt. Het kan daardoor zijn dat u op een wachtlijst geplaatst wordt.
Behandeling COPD is een chronische aandoening van de longen en de luchtwegen. De afkorting staat voor Chronic Obstructive Pulmonary Disease; dit is een verzamelnaam voor longemfyseem en chronische bronchitis. Mensen met COPD kunnen minder makkelijk uitademen en het uitademen gaat vaak met een piepend geluid. De longen en de borstkas komen in een zogenaamde inademingstand te staan waardoor er onvoldoende verse lucht kan worden ingeademd. De volgende klachten treden dan op: • toenemende kortademigheid, vooral bij lichamelijke inspanning • afname van spierkracht • hoesten en slijmvorming COPD is in veel gevallen een gevolg van roken. Nadat de diagnose COPD is gesteld, krijgt u van uw longarts het advies om te stoppen met roken en start u met medicijnen. De COPD-verpleegkundige geeft u voorlichting, advies en instructie over het omgaan met COPD en medicatiegebruik. Indien nodig geeft zij begeleiding bij het stoppen met roken en bij het aanvragen van hulpmiddelen. Het trainingsprogramma van de afdeling Fysiotherapie maakt ook onderdeel uit van uw behandeling.
Trainingsprogramma COPD • F0947-3064 • januari 2011
2
Het trainingsprogramma Het COPD-trainingsprogramma kan uw aandoening niet genezen. Wat u wel kunt bereiken is een betere conditie, beter leren ademen en leren waar uw grenzen liggen. Het trainingsprogramma duurt gemiddeld 12 weken. Voor een goed effect is het belangrijk dat u elke keer komt en twee keer per week traint. We verzoeken u uw agenda hierop af te stemmen. U zult veel tijd en energie in het programma moeten steken. Het is dus belangrijk dat u gemotiveerd bent. De ervaring leert dat de motivatie groeit naarmate u zich door de training beter begint te voelen. Het blijkt ook dat het trainen in groepsverband motiverend werkt. In het trainingsprogramma wordt aandacht besteed aan: • verbetering van uw spierkracht • verbetering van uw lichamelijke conditie • het beter leren ademen in rust en inspanning • het leren waar uw grenzen liggen
Wie kan meedoen? Volwassenen met COPD graad 2 t/m 4 komen in aanmerking voor het COPDtrainingsprogramma. U wordt door uw longarts van het MCH doorverwezen.
Inhoud Bij uw eerste afspraak heeft u een intakegesprek met een fysiotherapeut. Om een goed beeld te krijgen van uw huidige conditie zal de fysiotherapeut u een aantal vragen stellen. Ook wordt uw kracht getest en doet u een fietstest. De fysiotherapeut stelt vervolgens een programma voor u op. U krijg één of meerdere individuele behandelingen van een half uur. Hierbij wordt er aandacht besteed aan uw ademhaling en hoe u het beste kunt hoesten. Zonodig doet u ontspanningsoefeningen en werkt de fysiotherapeut met u aan het soepeler maken van de nek-, romp- en schouderspieren. Om te bepalen of uw conditie verbetert moet u regelmatig een looptest doen en een vragenlijst invullen over uw conditie. Zodra het mogelijk is gaat u meedoen in de groep. De trainingsgroep traint Trainingsprogramma COPD • F0947-3064 • januari 2011
3
twee keer per week 1 uur in de oefenzaal gedurende de 12 weken op vaste dagen en tijden. De groep bestaat uit 6-8 personen. U krijgt een persoonlijk trainingsschema dat gedurende de weken continu aangepast wordt aan uw niveau.
Verhinderd Bent u ziek of bent u verhinderd, geef dit dan zo spoedig mogelijk door aan de afdeling Fysiotherapie. De telefoonnummers vindt u verderop in deze folder. In uw plaats kan dan iemand anders geholpen worden.
Wat neemt u mee • Als u een afspraak heeft verzoeken wij u tien minuten eerder te komen, zodat u zich nog even kunt omkleden en kunt uitrusten voor de training begint. • Zorg dat u tijdens de training niet te warm gekleed bent en draag bij voorkeur kleding waar u zich gemakkelijk in beweegt. Trek gemakkelijke schoenen aan, bijvoorbeeld sport- of wandelschoenen.
Na het trainingsprogramma Om het resultaat van het programma op peil te houden en eventueel nog verder te verbeteren, is het zeer belangrijk de training voort te zetten. Wij raden u aan de training een vervolg te geven bij een gespecialiseerde fysiotherapeut. U ontvangt hierover van ons informatie. Wij adviseren u uw lichamelijke conditie op peil houden door het doen van huiswerkoefeningen, wandelen, fietsen, zwemmen etc. Een sport in groepsverband motiveert meer om lichamelijk actief te blijven dan individueel sporten.
Trainingsprogramma COPD • F0947-3064 • januari 2011
4
Contact en vragen Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen of heeft u op- of aanmerkingen over het programma, dan kunt u contact opnemen met de afdeling Fysiotherapie van maandag tot en met vrijdag van 9.00 – 12.00 uur. Fysiotherapie MCH Antoniushove Telefoonnummer: (070) 357 42 30 Fysiotherapeuten: _________________________________________ Fysiotherapie MCH Westeinde Telefoonnummer: (070) 330 23 23 Fysiotherapeuten: _________________________________________
Trainingsprogramma COPD • F0947-3064 • januari 2011
5
