Toeristische Gids
BORSELE 2012
NEDERLANDS
Een authentieke reis met een echte stoomtrein door een prachtig landschap. Combineer uw rit met andere leuke attracties langs de lijn! Leuk voor alle leeftijden.
Rijdagen 2012
Meer informatie
● www.destoomtrein.nl ● 0113-270705 ● Folder bij de VVV
Bereikbaarheid
Hoofdingang + parkeren: Albert Plesmanweg 23, Goes April-juni: OV: 250 meter lopen vanaf Alle zondagen + 9/4, 1/5, 2/5, 17-19/5, 28/5, 23/6 NS-station Goes Juli-augustus: Dagelijks behalve 7/7, 14/7, 18/8, 25/8 September-oktober: Alle zondagen + 8/9, 16/10, 17/10 Vertrek uit Goes om 11.00 en 14.00 uur. Op bepaalde rijdagen een uitgebreider programma.
‘De Buffer’, met horeca, modeltreinbanen, speelhoek, Zeeuwse klederdracht en souvenirwinkel, is gelegen in het Spoor- en Landschapspark ‘De Pluimweide’, met Minitrein, speeltoestellen, midgetgolf 2en wandelmogelijkheden.
● Geopend op de rijdagen van de Stoomtrein Goes-Borsele (zie www.destoomtrein.nl). ● De horeca en souvenirwinkel zijn buiten de rijdagen ook geopend op zaterdagen en zondagen van 15.00 tot 20.00 uur. ● De Buffer is ook te reserveren voor uw vergaderingen, feesten en partijen. De Buffer Waardweg 4, 4433 RW Hoedekenskerke Info: 0113-639183 of 06-25094363
[email protected]
Inhoudsopgave Voorwoord.................................................................................................... 5 Bruisend Borsele........................................................................................... 6 Baarland....................................................................................................... 8 Een energiek bezoek!.................................................................................. 10 Stoomtrein Goes-Borsele:........................................................................... 12 Borssele...................................................................................................... 16 Driewegen................................................................................................... 16 Forten, kastelen en de zee.......................................................................... 18 Ellewoutsdijk............................................................................................... 22 ‘s-Heer Abtskerke....................................................................................... 22 Nationaal Landschap.................................................................................. 24 Heerlijke struinen door de Zwaakse Weel................................................... 27 Heinkenszand............................................................................................. 28 Levensbeschouwing, cultuur en vriendschap in Ellewoutsdijk..................... 30 ‘s-Gravenpolder.......................................................................................... 32 Molens op volle toeren................................................................................ 34 Overzichtskaart Gemeente Borsele............................................................. 38 Zwarte Bessendag...................................................................................... 40 Tropische avonturen.................................................................................... 41 ‘s-Heerenhoek............................................................................................ 44 Hoedekenskerke......................................................................................... 46 Droomnachten in Borsele............................................................................ 48 Kwadendamme.......................................................................................... 52 Lewedorp.................................................................................................... 52 Met je kop in de wind.................................................................................. 54 Nieuwdorp.................................................................................................. 58 Ovezande.................................................................................................... 58 De Schaapskooi . ....................................................................................... 60 Nisse........................................................................................................... 62 Oudelande.................................................................................................. 66 Evenementen & activiteiten......................................................................... 68 Wie, wat, waar............................................................................................ 71
Colofon
Verantwoordelijke uitgever: Pieters Grafisch Bedrijf b.v. Voorstraat 5, 4503 BH Groede www.pieterspress.nl Met medewerking van: Regiocoördinator en deelnemers project Energiek Borsele
Foto’s: beeldenbank.laatzeelandzien.nl, fotoarchief Gemeente Borsele Redactie: David Pieters Acquisitie: Marcel van Duyn
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
3
4
Welkom
Voorwoord
Het Land van Borsele wordt gekenmerkt door haar bronnen van energie. Dat heeft het landschap gevormd en bepaalt tot op heden de omgeving. De Westerschelde is een enorme energiestroom die in het grimmige verleden de bewoners noodzaakte om hun land met dijken te beschermen. Tegenwoordig bieden vele kilometers zeedijk een prachtig uitzicht over de drukbevaren scheepsroute. Het water overgaand in lucht en wolkenpartijen creëert een ongeëvenaarde horizon met uniek kleurenschouwspel.
Polderlandschap
Het Borselse polderlandschap ontstond al in de 12e eeuw. Het is ontstaan uit de energie van de mensen die zich verdedigden tegen de kracht van het water. De slingerende dijkjes die de stroom van het water in dat verre verleden volgden, markeren nu de routes van wandelaars en fietsers. Meidoornhagen en wilde bloemen kleden het landschap verder aan. Niet voor niets is een groot deel van de regio aangemerkt als beschermd, nationaal landschap. In de vijftien diverse en karakteristieke dorpskernen wisselen verstilde beelden en nieuw woonelan elkaar af.
Fruit
Borsele is met haar talrijke boomgaarden met onder andere zwarte bessenstruiken, appel- en perenbomen de grootste fruitproducent van Nederland. Ten tijde van de bloesem overweldigend in liefelijkheid. En wat een energie geeft al dat in vruchten opgeslagen zonlicht! Te koop via stalletjes langs de weg en bij boerderijwinkeltjes in de typerende zwarte schuren. De veelal kleine landbouwpercelen omringd door dijken, watergangen en kreken zorgen voor een omgeving die vraagt om onthaasten. Hier kunnen mensen bijkomen van de waan van de dag en hun eigen accu weer opladen.De moderne industrie gevestigd in de zuidwesthoek van de regio zorgt voor veel energieke bedrijvigheid. Het staat in ruig contrast met de rust en ruimte van de cultuurhistorische omgeving. Just de combinatie maakt dat de dynamiek heerst in Borsele. Het verhaal van Borsele is het verhaal van energie. Wij wensen je daarom een energiek verblijf. TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
5
Bruisend Borsele Op cultureel vlak heeft Borsele heel wat verassingen in petto. Een zeer actieve Culturele Raad Borsele staat garant voor diverse voorstellingen in vergader- en congrescentrum ‘De Stenge’ (tijdens theaterseizoen) en organiseert het hele jaar door activiteiten waarin kleinkunst en amateurkunst de hoofdrol spelen. Daarnaast zijn er een aantal grotere muziekfestivals en evenementen. Deze mag je zeker niet missen:
Pastorale au Parvis, Nisse
Een initiatief van enkele dorpsbewoners bracht in 1996 de muziek terug naar het hart van Nisse. De Pastorale au Parvis; letterlijk betekent dat ‘Herderspel op het kerkplein’. De muziekstijlen variëren van folk tot klassiek en van tango tot skiffle, maar ook jazz en akoestische luisterliedjes komen voorbij. De keuze voor “Pastorale” muziek, passend bij het landelijke karakter van Nisse en haar omgeving, versterkt het gevoel van samen iets beleven. Daar moet bij gedanst, gedronken en gegeten kunnen worden en iedereen mag aanschuiven. Verschillen tussen mensen verdwijnen. De muziek is terug en de mensen leven weer even samen. Door de drempel voor het publiek laag te houden (zaterdag is gratis) brengt de organisatie muziek en mensen bij elkaar. De pastorale vindt plaats op de tweede vrijdag en zaterdag van juli. Meer informatie: www. pastorale.nl
Klomppop, Ovezande
Het popfestival Klomppop staat al 32 jaar garant voor geweldige muziek. Het festival is dan ook uitgegroeid tot een muziekfeest van formaat. Hemelvaartsdag, donderdag 17 mei 2012, staan twee flinke festivaltenten op de sportvelden van Ovezande waarin om en om 15 bands spelen. Kenmerkend voor het festival is de laagdrempeligheid en vriendelijke sfeer. Het publiek varieert van tieners tot jonge ouders met kinderen en van oude bluesrockers tot moe6
ders met hun dochters. De entreeprijs is opvallend laag en er is zelfs een vroegkomkorting voor bezoekers die voor 13:00uur binnenkomen. Voor wie na Klomppop niet met de auto naar huis wil zijn er twee keuzes. Met de gratis pendelbus naar Goes NS of blijven slapen op de naastgelegen festivalcamping. Donderdag 17 mei, informatie over het programma: www.klomppop.nl.
Straatfestival Ovezande
Het straatfestival van Ovezande is één van de leukste familiefestivals van Zeeland. Dit straatfestival voor alle leeftijden belooft een en al gezelligheid. De sfeervolle braderie en kindermarkt dienen als decor voor komisch straattheater, acrobaten, zonderlinge loopacts en een heuse poppenkast. Het muzikale programma speelt zich voornamelijk af op het vernieuwde sportcomplex. Zondag 20 mei vanaf 11:00uur: braderie, kindermarkt. Vanaf 13:00 uur tot 17:30: straattheater.
Bluesfestival Kwadendamme
Het tweede weekend van mei wordt Kwadendamme Bluestown. Het Bluesfestival van Kwadendamme (Bluestown) geniet zelfs internationale bekendheid. Niet alleen vanwege de geweldige sfeer en kleinschaligheid, maar voornamelijk doordat het festival artiesten van internationale wereldklasse aantrekt. Inderdaad, Kwadendamme telt mee in het Europese bluescircuit. Enkele duizenden bezoekers uit heel Europa vinden dit weekend hun weg naar het prachtige dorp om samen te genieten van geweldige blues. Dat het festival populair is, blijkt vooral uit de snelheid waarmee de kaarten worden verkocht. Wil je dus toch nog een graantje meepikken van dit bijzondere festival? Ga dan op hoop van zegen last minute naar Kwadendamme.
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
7
dorpskern
Baarland
Kenmerkend voor Baarland is de veertiende-eeuwse Nederlands-Hervormde kerk en de oude woonhuizen uit de zeventiende en achttiende eeuw. Het gezellige dorpspleintje met muziektent ademt waarschijnlijk nog dezelfde rust uit als eeuwen geleden. Het pleintje wordt omringd door prachtige lindebomen die in het voorjaar en zomer het sfeerbeeld bepalen. Aan de westkant van het dorp, aan de weg naar Oudelande, liggen de fundamenten van het voormalige kasteel Hellenburg uit 1400. Het kasteel is waarschijnlijk bij een stormvloed in 1477 verdwenen en was voor die tijd een indrukwekkende verschijning. Met de gevonden stenen zijn de fundamenten opgemetseld. Dit geeft een goed beeld van de afmetingen van een middeleeuws kasteel met donjon (woontoren) en voorburcht. Achter de kerk vind je het ommuurde kasteelterrein van het voormalige slot Baarland. Het slot dateert waarschijnlijk al van voor 1658. Kijk elders in ons magazine voor een complete beschrijving van kastelen en forten in het Land van Borsele. Net buiten het dorp, tegen de zeedijk, ligt camping ‘Scheldeoord’. Deze camping heeft veel voorzieningen, zoals een overdekt zwembad. Boven op de zeedijk staan twee kleine gedenktekens. Deze herinneren aan de landing door de geallieerde troepen in oktober 1944 ter bevrijding van Zuid-Beveland.
8
BURGEMEESTER VOGELAARSTRAAT
NSST
HOEK
RAAT
TORE STRA N AT
SCHA
KOL EW HOEEGEN K
ZUIDHO STRAATEK
SLOT
NOORDELIJKE ACHTERWEG
STRA
AT
BAKENDOR
PSEWEG
EG
EWEG
ZUID ELIJKE ACHTER W
DELISCH
T TRAA
FLORIS
U R GS HELLENB
Dorpshuis / Sportzaal
PR. WILHELMINA STRAAT
NIEUWEWEG
Ruïne Hellenburg
Plattegrond Baarland TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
9
Een energiek bezoek! Wil je weten hoe stroom wordt gemaakt, wat nucleaire straling is en wat er met radioactief afval gebeurt? Neem dan een kijkje bij EPZ (Elektriciteits-Productiemaatschappij Zuid-Nederland). Hier vind je heel wat energiebronnen binnen één complex: een kerncentrale, een windmolenpark én een kolencentrale met een biobrandstofinstallatie.
Bezoekerscentrum
In het interactieve bezoekerscentrum kom je meer te weten over de fascinerende techniek achter het maken van stroom. Je krijgt een informatieve film te zien en krijgt uitleg aan de hand van duidelijke modellen en maquettes. Tijdens je bezoek leer je alles over de voordelen van de verschillende energiebronnen en hoe wordt omgegaan met de nadelen. Geïnteresseerde kinderen, jongeren en volwassenen zijn (op afspraak) van harte welkom in het bezoekerscentrum. De minimale groepsgrootte is tien personen.
10
Afvalopslag
Vlakbij EPZ is COVRA gevestigd. Deze organisatie slaat het Nederlands radioactief afval op, en bewaakt het. Een bezoek aan EPZ kun je combineren met een bezoek aan COVRA. Dit is een interessante excursie waarbij je zonder gevaar bovenop het nucleaire afval kunt staan! Een bezoek aan COVRA is te regelen via EPZ zodat je een bezoek aan EPZ kunt combineren met de afvalopslag. Een gecombineerd bezoek met COVRA wordt alleen op dinsdag, woensdag of vrijdag ingepland.
Bezoek aanvragen
Voor een bezoek aan EPZ en COVRA geldt een strikt toegangsbeleid. Een bezoek of rondleiding moet minstens twee weken van tevoren via de website www.epz. nl worden aangevraagd. Op de site vind je meer informatie over de veiligheidsmaatregelen, openingstijden en voorwaarden.
maakt veilig, verantwoorde elektriciteit
EPZ maakt elektriciteit uit: n
kolen
n
wind biomassa
n
uranium
n
EPZ is grootste elektriciteitsproducent van Zeeland en maakt schone, betrouwbare stroom voor zo’n 1,9 miljoen gezinnen. Een uniek bedrijf in een bijzondere omgeving. Naast de enige kerncentrale van Nederland exploiteert EPZ een kolencentrale met biomassa-meestookinstallatie en een windpark. De kerncentrale behoort tot de wereldtop! Meer weten? Algemene info: www.epz.nl Voor vacatures: www.werkenbijepz.nl EPZ N.V. | Zeedijk 32, 4454 PM Borssele | Tel. 0113 - 356 000
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
11
Stoomtrein Goes-Borsele:
Mis em niet!
De meest originele manier om het Land van Borsele te bezoeken is ongetwijfeld met de Stoomtrein Goes-Borsele. Een ritje in dit rijdende museum staat garant voor een fantastische ervaring. Neem plaats op de houten banken in de 3e klasse of op het pluche van de 1e en 2e klasse en geniet van een ontspannen treinreis. De trein doorkruist het prachtige landschap en brengt je naar de meest pittoreske stationnetjes, waar allerlei leuke attracties voor jong en oud wachten...
Attracties
De trein rijdt van Goes naar Hoedekenskerke en stopt ook op het station van Kwadendamme. Hier kun je desgewenst uitstappen voor een bezoek aan Berkenhof’s Tropical Zoo. Op het eindpunt Hoedekenskerke zijn allerlei leuke attracties: een modelspoor en koffiecorner, maar je kunt ook een rondje meerijden met de echte minitrein. Verder zijn er speeltoestellen, klederdrachten en natuurlijk het authentieke “Wienkeltje van Wullempje”, waar je zeker even moet stoppen om het lekkerste snoep uit grootmoeders tijd te kopen.
12
In Hoedekenskerke neemt de stoomtrein een pauze, voordat de terugrit begint. De locomotief moet omrangeren naar de andere kant van de trein, en bovendien moet de watervoorraad van de locomotief worden aangevuld; per tankbeurt al gauw 2000 liter! Als de stoomloc weer aan de trein is vastgekoppeld hebben de stoker en de machinist even pauze, om ondertussen regelmatig steenkolen op het vuur te scheppen. Natuurlijk moet ook alles netjes worden gesmeerd! Geen wonder dat ze zo zwart worden in de loop van de dag…
Dieseltrein
Naast de stoomtreinen rijdt op bepaalde dagen ook een motorwagen, een compact ouderwets dieseltreintje. Het leuke aan de motorwagen is dat deze ook stopt op de kleine stations die door de stoomtrein worden overgeslagen: ’s-Gravenpolder-’s-Heer Abtskerke, Nisse en Baarland. Hierdoor ontstaan er nog meer mogelijkheden voor een bezoek aan leuke kleinschalige attracties, of voor een fraaie wandeling via het regionale wandelnetwerk.
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
13
Vanaf station ’s-Gravenpolder-’s-Heer Abtskerke kun je bijvoorbeeld via onverharde paadjes en weilandjes wandelen naar de gerestaureerde “Hoeve van Van der Meulen”, waar het landschap grotendeels is ontsnapt aan de ruilverkaveling van de jaren ‘70. Of stap uit in Nisse, voor een bezoek aan het naast het station gelegen Trekkermuseum. Ideeën voor complete dagtrips vind je in de folder en op de website van de stoomtrein. Ook is het mogelijk om een compleet trein- en wandelarrangement met gids te boeken.
Rijdagen
In juli en augustus rijdt de stoomtrein dagelijks (m.u.v. 7/7, 14/7, 18/8 en 25/8). In het voor- en naseizoen geldt een beperkte dienstregeling en wordt er voornamelijk op zondagen gereden. Vertrek van de stoomtrein uit Goes om 11.00 en 14.00 uur. Het volledige programma van de stoomtrein en de motorwagen is te vinden op de website van de stoomtrein: www.destoomtrein.nl.
14
GOLFF SUPERMARKT DE JONGE VOOR AL UW DAGELIJKSE BOODSCHAPPEN MET EEN UITSTEKENDE SERVICE!
Openingstijden maandag t/m vrijdag: 8.00 uur - 20.00 uur zaterdag: 8.00 uur - 17.00 uur
• Gratis parkeren voor de deur • Inpakhulp aan de kassa • Wanneer nodig leggen wij brood voor u apart • Thuisbezorgservice • Mogelijkheid tot geldopname • Kopieerservice • TNT servicepunt ook voor pakketten • Stomerij • Slijterij
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
15
dorpskern
Borssele Opvallend aan het dorp Borssele is de geometrische opzet en het rechthoekige stratenplan. Met dit markante ontwerp van de Goese burgemeester Cornelis Soetwater, was het dorpje begin zeventiende eeuw al erg modern. Tegenwoordig draagt Borssele de titel ‘beschermd dorpsgezicht’. Het dorpsplein is omringd door bomen, perkjes, mooie oude huizen en een kerk. De vaete, een drinkplaats voor het vee, is aangelegd na de herinpoldering van dit gebied in 1616. Ook vind je hier het ‘Viskot’ uit 1832, en aan de andere kant van het plein een muziektent. Een van de bezienswaardigheden in het dorp is de ‘Berg van Troye’. Deze terp is een overblijfsel van het kasteel uit 1234 van de eens zo machtige Heren van Borselen. Ook vind je er de korenmolen ‘De Hoop en Verwachting’ uit circa 1714.
Driewegen
Driewegen is gebouwd op vruchtbare grond. Dit zie je terug in de vele fruitteeltbedrijven in de directe omgeving. Bijhorende monumentale boerderijen getuigen van een rijk en ver verleden en maken een fietstocht of autorit in de omgeving een must bij een bezoek aan het Land van Borsele. Het verleden van Driewegen wordt, net als bij veel dorpen, gekenmerkt door het gevecht tegen de zee, maar ook hier is men strijdlustig en welvarend door vele crisis heen gekomen. Het rijke verenigingsleven waarborgt de leefbaarheid van deze kleine kern. Naast het voormalige gemeentehuis vind je een hervormd kerkje uit 1678, één van de eerste reformatiekerken van Zuid-Beveland. 16
WE ELW EG
Sportterrein
Sportzaal EWEG TROY
NOOR
Berg v.Troye
WEG STER
MON
DSING
Dorpshuis
WEG
LIJNE
WESTS
ZUIDST RAAT
DRAAIW
EITJE
EVERIN GS STRAAT E
EESTR
AAT
T RAA
EST
SZE
BOR
EG
TSW
AAR
OOSTKE R STRAATKE AAT OTSTR KALO
AD ENP
MOL
PH WOL
Plattegrond Borssele RU
IG
EN
DI
ON
RT
HO
EW
EG
JK
DI
JK
KO
SC
SE
DI
JK
Dorpshuis / Sportzaal
PS EW
EG
ITS SM
MA AI
KL IN
KS
TR AA T
W
EG
Sportterrein M W .A. EG SL ST AA RA K AT
OR
VRIJ
LAN
AD DTP
RAAT
PLEIN
BORSZ
CLEEUWEN DAMME
OOSTST
WIELIN G STRAA EN T
DIEPEN EE STRAAT
NGEL
KALOO TSTRA
AT
WESTSIN
GEL
TRAAT
ZUIDSI
CO UD
CATA
OOSTSI NGEL
N OOR
DSTRA
AT
EL
V. T
IL
BU
RG
HS
TR
AA T
Plattegrond Driewegen TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
17
Forten, kastelen en de zee Het Land van Borsele was vroeger een bewogen gebied. Er zijn oorlogen gevoerd, linies verdedigd en helden geboren. Er werd hier niet alleen gevochten tegen het water, maar ook tegen vijandige troepen uit het Zuiden. In het Land van Borsele zijn verschillende bouwwerken terug te vinden die verwijzen naar spannende tijden. Slot Baarland, Fort Ellewoutsdijk en Kasteel Hellenburg bijvoorbeeld.
Fort Ellewoutsdijk
Fort Ellewoutsdijk is gebouwd in 1830 en is nog geheel intact. Het fort is nu in het bezit van Natuurmonumenten en is gratis toegankelijk. In 2011 kreeg het fort een grote opknapbeurt, het fort is nu dagelijks geopend. Er zijn wisselende tentoonstellingen en bijpassende activiteiten. Het fort werd gebouwd in de vorm van een zeshoek en was volledig omgracht. De buitenmuren rezen rechtstreeks uit het water op en zijn tien meter hoog. Fort Ellewoutsdijk werd gebouwd toen Nederland zich afscheidde van België. Het fort moest, samen met Fort Rammekens bij Vlissingen en de stad Terneuzen, de Westerschelde verdedigen tegen vijandige schepen. Nederland was met Vlaanderen overeen gekomen om de vaarweg naar de haven van Antwerpen te garanderen. Om vijandige schepen te slim af te zijn was het fort uitgerust met grote kanonnen. De Westerschelde was nu eenmaal, ook toen al, een drukbevaren route voor scheepvaart. Het fort ligt op een knooppunt voor wandelaars en fietsers en is een mooie tussenstop tijdens een tochtje door het landschap.
18
Slot Baarland
Kasteel Baarland moet in zijn gloriedagen een groot kasteel zijn geweest, afgaande op de prenten, die een groot gebouwencomplex, compleet met grachten, bijgebouwen, tuinen en muren laten zien. In de zeventiende eeuw waren nog een aantal ronde torens te zien, maar op latere prenten zien we, behalve een ommuring, alleen een groot vierkant gebouw en het koetshuis, dat er nu, in gemoderniseerde vorm, nog staat.
Kasteel Hellenburg
Van Kasteel Hellenburg zijn alleen de fundamenten nog overgebleven. Het terrein is goed onderhouden en heeft mede door de gracht die nog zichtbaar is, een unieke uitstraling. Het Kasteel werd waarschijnlijk rond 1325 gebouwd en bestond uit een hoofdburcht met een aantal torens en een omringende gracht. Mogelijk is het slot tijdens een stormramp in 1477 verwoest. In het begin van de 17e eeuw was er nog slechts een ruïne over, die vervolgens werd afgebroken. In 1957 zijn tijdens opgravingen funderingsresten van het kasteel gevonden. Het terrein is vrij toegankelijk voor publiek en wordt onderhouden door stichting het Zeeuwse Landschap. Er is een informatiebord met uitleg.
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
19
Vliedbergen
De meeste vliedbergen dateren uit de 11e en 12e eeuw. Bescherming tegen overstroming was niet de hoofdreden voor het opwerpen van een heuvel. Ze werden gebouwd om er een verdedigingstoren (een mottekasteel) op te plaatsen en andere verdedigingswerken. Hierdoor kon men vanuit ‘de hoogte’ de vijand bestoken. Pijl en boog en slingerwerktuigen waren in die tijd gangbare wapens.
FIKS Fietsroutes
Op basis van het Fietknooppuntensysteem (FIKS) is er een fietsroute langs de vliedbergen uitgezet. De knooppunten die je moet volgen zijn beschreven in het boekje ‘Vliedbergen in het Zeeuwse landschap’. Verkrijgbaar bij www.routebureauzeeland.nl of de VVV-verkooppunten. Meer informatie over fietsroutes vind je verderop in de gids.
20
Eten & Slapen in Borsele
Heerlijk genieten in de “Zak van Zuid-Beveland”; overnachten in een B&B of vakantieverblijf, wandelen, fietsen en onderweg lekker ontspannen uitrusten in een van de Theetuinen. Saartje’s Theetuin en B&B; gezellige Theetuin en overnachten in Luxe B&B. van Hattumstraat 3, 4437 AG Ellewoutsdijk • Tel. 0113-548479
[email protected] • www.benbbijsaartje.nl Mary’s Place; landelijke Theetuin & leuk Brocantewinkeltje. Coudorpseweg 7, 4438 NB Driewegen • Tel. 0113-548313
[email protected] • www.marystheetuin.nl B&B “Halte Baarland”; overnachten in authentieke woonwagen of strandhuisje. Bakendorpseweg 4, 4435 NH Baarland • Tel. 0113-230637 06-29030956
[email protected] • www.haltebaarland.nl Slapen in de 7de hemel; luxe 4-persoons vakantieappartement. Goesestraatweg 7, 4431 CC ’s-Gravenpolder • Tel. 0113-313375
[email protected] • www.slapeninde7dehemel.nl Hoeve van der Meulen; moderne vakantieappartementen in monumentale boerderij. Zuidweg 26-28, 4444ND ’s-Heer Abtskerke • Tel. 0113-569110
[email protected] • www.hetzeeuwselandschap.nl Vakantieboerderij “Het Vleugelhof”; zelfvoorzienende vakantieboerderij voor max.12 pers. Rust, ruimte, luxe, gezellig en authentiek Vleugelhofweg 2a, 4453 VD ’s-Heerenhoek • Tel. 0113-352106
[email protected] • www.vakantieboerderijzeeland.nl Kaasboerderij “Ter Nisse”; ambachtelijke kaasboerderij en boerderijwinkel met kaas, zuivel en streekprodukten. Zuidweg 8, 4443 AB Nisse • Tel. 0113-649797
[email protected] • www.ternisse.nl B&B De Hoogte; overnachten in een oude boerderij Iseweg 2, 4436 NC Oudelande • Tel. 0113-548239
[email protected] • www.boerderijdehoogte.nl Buitenhuis “de Weeltjes”; vrijstaand buitenhuis, gelegen aan een weel. Brilletjesdijk 1, 4443 RH Nisse • Tel. 0113-655626, 06-53753416
[email protected] Bed & Broodje Bonifacius; Eten en slapen in een oude pastorie. Johan Frisostraat 5, 4434 AC Kwadendamme • Tel. 0113-649219/649605
[email protected] • www.kerk-kwadendamme.nl
overnachten, B&B, vakantieverblijf, wandelen, fietsen, ontspannen, uitrusten, theetuinen TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
21
dorpskern
Ellewoutsdijk
Een getijdejachthaventje, een verdedigingsfort en mooie natuurgebieden, Ellewoutsdijk mag dan het kleinste dorp van de gemeente Borsele zijn, het is niet de minste. Ellewoutsdijk ligt aan de Westerschelde, in de meest zuidelijke punt van Zuid-Beveland. Het aanzien wordt bepaald door twee herenhuizen in parkachtige tuinen. Aan de rand van het dorp vind je aan de zeedijk het jachthaventje. Vooral in de zomer trekt het haventje veel watersporters uit het dorp en de omgeving waardoor er een actieve levendige sfeer heerst. Niet ver van de jachthaven bevindt zich, pal achter de zeedijk, Fort Ellewoutsdijk. Dit mooie rijksmonument dateert uit 1837 en werd gebouwd om de Schelde te verdedigen. Elders in ons magazine vind je voor meer informatie over het Fort. Aan de Scheldezijde van de dijk liggen de natuurgebieden Zuidgors en de slikken van Everingen. Ook vind je in de omgeving het natuurgebied ‘de inlaag van 1887’, een prachtig natuurgebied waar watervogels broeden zich tegoed doen aan al het lekkers dat de Westerschelde te bieden heeft.
‘s-Heer Abtskerke
’s Heer Abtskerke is vernoemd naar de abten van de abdij in Middelburg, die in de Middeleeuwen de macht over het dorp hadden. ’s-Heer Abtskerke ligt in het natuurgebied de Poel aan de rand van het zogenaamde ‘Ganzengebied’. In het ganzengebied overwinteren tienduizenden ganzen. De kerk is een rijksmonument. Het staat in het midden van de mooi bewaard gebleven dorpskern. De monumentale bakstenen kruiskerk en de 33 m. hoge toren bepalen al sinds de Middeleeuwen het silhouet van het dorp. Ingepakt tussen het groen van de hoge bomen trekken ze al van ver in de omgeving de aandacht. 22
TR W
GE VI EL E
TE EN
LA N
EG
GEV LAN IELE JE
COM M
AA T
TR RS ME
ZO
AT BREESTRA
AT
Dorpshuis / Gymzaal
E
VAN HATTUM STRAAT
MARKT
DIJKSTRA
JAN SSTR AAT
WEG
TERS
DOK
KAPELL STRAA E T
NIE
UW
FO
RT
EN
DIJ
K
Fort Ellewoutsdijk
W
EG
P.J. ISRAË
EG LW
DIJK
ZEE
OE
EG
KL
W EL
E CH
ST R
JE EG
SELWEG
GS
OE
PL
DIS
G
N
RI
WEG POLDER
S AS PL T DE AA N STR VA
Rk
E CH
SW
KERKRING
DE KE
N VA
Dorpshuis / Sportzaal
LIN
PL
AS
S
Sportterrein
WE G
TI
PO
DE RD IN GE O BO
BO SSE
N
GS
EW
EG
Plattegrond Ellewoutsdijk
T AA
TR
G
E RW
E LD
PO
RB
GE
EG
W
SE
ES
N ER
EG
IDW
ZU
Plattegrond ‘s-Heer Abtskerke TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
23
Nationaal Landschap:
de parels van Borsele
U bevindt zich midden in een van de best bewaarde stukjes vaderlandsgeschiedenis van Nederland. Hier geen monumentale grachtenpanden of middeleeuwse pracht, maar een fantastisch bewaard gebleven landschap, ontstaan door een felle strijd tegen de zee. Luctor et emergo op z’n best! Het Nationaal Landschap de Zak van Zuid-Beveland kenmerkt zich door kilometerslange dijkjes die zich kronkelend door het landschap bewegen. De meeste dijkjes zijn aangelegd in de vroege Middeleeuwen, door hardwerkende Zeeuwen die zich met man en macht moesten beschermen tegen het oprukkende water. De allereerste dijken werden rond 1200 opgeworpen rond de eilanden van Borssele, Baarland en het oude Zuid-Beveland. Deze middeleeuwse dijken zijn smal, laag en kronkelig. Latere dijken werden steeds rechter, hoger en breder.
24
Weelderige bloemdijken
De geur van verse bloemen, aangewakkerd door een zachte wind van zee. Zoemende bijen, geen wolkje aan de lucht... Een fiets- of wandeltocht over de binnendijken brengt je even helemaal terug bij de natuur. Hier heerste echte Zeeuwse Idylle. Het hart van dit bijzondere landschap ligt tussen de dorpen Heinkenszand, Driewegen, en ’s Gravenpolder. Deze oude dijken zijn zeer rijk bedekt met (zeldzame) bloemen en planten. Iedere dijk heeft door de eeuwen heen een geheel eigen karakter opgebouwd, waardoor er grote verschillen zijn in grondsoorten en bloemsoorten. De grote diversiteit maakt een tocht over de dijken een waar avontuur. In het voorjaar de weelderige bloemenzee en in de zomer het donkergroen en warme bries. Het najaar heeft hier een geheel eigen karakter: dijken worden dan gedomineerd door zwammen en paddenstoelen die het goed doen op de vele stobben en dood hout… In het informatiecentrum bij de schapenboerderij aan de Nieuwkamerseweg tussen Nisse en Heinkenszand vind je alle informatie over de Zak van Zuid-Beveland
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
25
Heerlijke struinen door De Zwaakse Weel ten noordoosten van Kwadendamme is een plek om optimaal te genieten van de natuur en alles wat zij ons biedt. Het veelzijdige natuurgebied is ideaal om lekker in rond te struinen of met kinderen op ontdekkingstocht te gaan, maar kan ook uitstekend verkend worden via het uitgebreide wandel-, fiets- en ruiterpaden netwerk. De Zwaakse Weel is het grootste natuurgebied van Zuid-Beveland en onderdeel van het Nationaal Landschap. Ooit was de Zwake een druk bevaren getijdenkreek tussen de Westerschelde en het Veerse Gat. Het water wordt omgeven door rietkragen waarin de machtige bruine kiekendief en kleine karekiet broeden. Steltlopers en vele andere vogelsoorten zijn hier dag en nacht te bewonderen in hun eigen natuurlijke omgeving. Vanaf de Zwaaksedijk en de Lange Mairedijk in Kwadendamme is het natuurgebied prachtig te overzien.
26
de Zwaakse Weel Op pad!
Wie er met de boswachter op uit wil, kan zich inschrijven voor een excursie. Aan de noordwestkant van de Zwaakse Weel is een ouderwetse hoogstamboomgaard. Hier staan onder andere appel-, peer-, noten- en kersenbomen van verschillende rassen. Pluk hier gerust wat fruit. De rasters staan er voor de schapen.
Wandelroute
Er is ook een wandelroute van 7 km. Start bij de werkschuur (Zwaaksedijk 5 in Kwadendamme). Een folder over de wandelroute is verkrijgbaar bij de werkschuur en VVV Goes.
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
27
dorpskern
Heinkenszand
Heinkenszand is de grootste kern van gemeente Borsele en het bestuurlijk centrum. Het is een dorp met ruime nieuwbouwwijken waarvan de inwoners uit alle delen van Nederland komen. Velen van hen werken in het Sloegebied. Heinkenszand vervult, onder andere door het grote winkelaanbod, een regiofunctie.
In het nabij gelegen recreatiegebied ‘Stelleplas’ vindt je een groot buitenzwembad, camping en vakantiebungalowpark. Het ontmoetingscentrum annex sporthal ‘De Stenge’ heeft evenals het winkelbestand een regionale functie. Het biedt legio mogelijkheden voor tentoonstellingen, vergaderingen, sportbeoefening, shows, popfestivals etc. Ook vind je er een bibliotheek. Verder vind je in Heinkenszand het beschermd natuurgebied Landlust en aan de westzijde van de rand van het dorp de molen de Vijf gebroeders en Klompenmakerij Traas.
28
A58
TE
EG
LL
EW
AN
EZ
DR IEW
BOER
END
G DA
RSW
SIN
EG
EG
EG
EG
LSW
LSW
NIË
NIË
DA
LS WEG
DA
SD ER IET TP
NIË
NOORDLANDSEW
H ST
E
W
WE OU SCH
SCHOUWERSWE
FS
O
EG
IJK
aats eland
IJK
ERE BO
DA N WE IËLS GJE
LANDSE
WEG
NOORD
CL
LANDSE
CLA R HOFA'S
D AN
ERF
DL OR
EN EIG
CL AR A’S NA SS PA AU D OD IJK ST VA RA N A S T ST CH OO RA EN A ST T GE ER GU IT ES TR
E ZW AK
G WE AK SLA
AA T TR LS
HA HO VIK F
ZW AN E
DE AN W AR
EV AT E
AT ES T
RA
VIT
Sportterrein
Gemeentewerken
WEG
NDSE
NSZA
HEINKE
KAME OUDE
PAU HOFW
ZW AN VOGELSTRAAT
IJS PATR HOF
NT SMIEAAT STR
7 N66
KIE
EN
LIJ S HO TER F
PU T HO TER F
OF LH RE
GE VO OF RO
SP ER HO WE F R
P RU OE L HOITER F
RA AT R BO U S HOITER F ST
ST
RE HOEUW F E
SP
EU W HO ER M F IK H EZE OF LE
ME
F HO RD
K
IZE
DIJ
BU
EG
SE
AT
IEW
AK
RA
DR
IDZ
ZU
ST
T AA
ER
TR
IG
IJK
ED
ES
AT
IJK
STRA
ED
RS
RE
OT
ED
AT
ME
KA
DE
EEND
OEN
ELH
RO
RA JE
AT
OU
VE ST RLO RA PE AT R
LAAN VOGEL HOENDER
EN
DIJ
EG
AT
LD
ST
E
KJ
'T
W
RA
PAR
AN
AT
E AT
ST
GU
RA
PL
D EE UIK ND
ZA BE AG K
BOOMEEND
N
HOE
KOR
ST
TRA
GELS
DVO
EEN
OE
EL
T AA
F
ZW EE EM ND
PER NLO STEE RAAT ST
T RAA
ST PER
TDIJK WES
LO AND
OG
TR
DV
NS
STR
WA A
OO
AA T
R
GB
EE
W
STENEVATE
UW
HO
KR
Gemeentehuis
DORPSSTRAAT
TR
OF
CH
DH
RS
LS
IA
EN
GE
PS
ZE
JE
EG
W
SE
UIS
T AA
TR
S EE
F
EE
GAN
NGST
TALI
WO
VE ZIL
AR
VO
R KE DO R
AAT
STR
UID KR AT NG A LO STR
Raad- Trouwzaal
R KD
KER
T RAA
ER
OF
FL A ST MIN RA GO AT
AA T
L VA
RO
TR
EL
LS
NK
GE
VE
VO
D T EN A IZ TRA DU DS A BL
NG
L VE KER G NIN R HO AVE KL
ER
AT
RA
K AL NV RE EE TO ST
LK VA OM EE K BO ST AL RV E GIE STE
TDIJK
WES
ZA
ER
KAMILLEPLEIN STENGE PLEIN
VAN DER BILT PLEIN
N
ND
ND
Dorpshuis / Sporthal De Stenge
DR
AT
RA
ST
EM
LO
SB
D OU
G
AN
LA
M
A KLA
MA
RIA
ST
R AT VE RA VIJ RAAT SST ST ER ITT NC VA
GA
ER
F
T AA
ST
HO
De Hoop
EI
KE
STR
KO
SW
WE
VIN
IJN
AT
RA
R.
IN
AR
T AA
TE
T AA
STR
LAD
HO
ES
.M
ON
SIM
AA T
STR
ES
TR
AD
T AA
SS
IJK
É NJ RO AT RG RA HU ST
LIA
RB
UID KR NE AT BO STRA
EFB
ST
ND TR
VA N
BA
RP
M
AT
ES
AN
DO
OE
IE
RA
AP KR AT EE A M STR
LA
T AA
TR
T UN RM PE AT PE STRA N LIJ JO AT R MASTRA
M OE BL DE AAT AR TR PA S K OO SL AAT IE B STR
CK
ST
L VA
DT
STA TIO NS W EG
S NA
B
AN
E
JU
CO
BR
ZW AK
De Vijf Gebroeders
JA
M
E
BL
GJ
K
AA
DIJ
RE
UL WE
KR
ME
EN
BL
L
TE
EU
AT T
EF
ID RU EK AT UIT RA FL ST
SL
PL
EG
W
IJ
ER
EK
KW
GR
ID RU LK AT GE RA NA ST
ZEM
SL
HO
NO
EM LO LB T TE AA EU STR
WEG
T UN EM T UIZ AA KR STR RO
NOORDLAND
De Brilletjes
AT
RA
ST
AD
BL
EF
HO
IJK
A’S AR
ED OT
D PA
GR
IJK ND
NOORD
ATTENDIJK
AD SSEP
W
D
EG
RSEDIJK
Plattegrond Heinkenszand TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
29
Levensbeschouwing, cultuur en vriendschap in Ellewoutsdijk Houd je van muziek, cultuur en poëzie? En vind je levensbeschouwing belangrijk? Dan is ’t Kerkje van Ellesdiek in Ellewoutsdijk, zeker een bezoek waard. ‘t Kerkje van Ellesdiek wil een centrum zijn voor levensbeschouwing, cultuur en vriendschap en biedt een uitgebreid en gevarieerd kunstzinnig programma. Het Zeeuwse dialect krijgt daarin een prominente plaats. Zeeuws, welk Zeeuws dialect ook, is de voertaal in en van ’t Kerkje, voor zover dat zinvol en van toepassing is natuurlijk. Ook de website van de stichting is grotendeels tweetalig.
Cultuur
Tussen september en juni is er - meestal op zondagmiddag – een of twee keer per maand iets te beleven. De vrijwilligers van de stichting doen er alles aan om een gevarieerd programma aan te bieden. De insteek is dat het Zeeuws moet zijn, maar er zijn ook programma’s waar Nederlandstalige artiesten bij betrokken zijn.
Levensbeschouwing
Op elke derde zondagmiddag van de maand (behalve juli en augustus) is er een oecumenische bijeenkomst, in het Zeeuws. Deze bijeenkomsten worden bezocht door mensen die van Zeeuws houden, en van zingeving en spiritualiteit. De bijeenkomsten worden aangekleed met mooie muziek, zang en voordrachten. Ook voor toeristen zijn deze laagdrempelige bijeenkomsten een echte aanrader.
30
Tentoonstellingen
Iedere twee maanden is er een nieuwe tentoonstelling in ’t Kerkje van Ellesdiek. Het aanbod is uiteraard zeer afwisselend. Werk van professionele kunstenaars wordt afgewisseld met het werk van amateurs. De tentoonstellingen zijn meestal op zaterdag en zondag te bezichtigen. ’t Kerkje organiseert nog veel meer, hiervoor, en voor de actuele openingstijden verwijzen wij naar de uitgebreide website www.ellesdiek.nl Kerkje Ellesdiek Van Hattumstraat 5 4437 AG Ellewoutsdijk
[email protected]
TOERISTENGIDS - GEMEENTE BORSELE - 2012
31
dorpskern
‘s-Gravenpolder
‘s-Gravenpolder ligt centraal in het Zeeuwse landschap en wordt omringd door boomdijken en boomgaarden. Het forensendorp is van redelijk formaat en geliefd vanwege de ligging dicht bij Goes en snelweg A58. Er zijn allerlei voorzieningen zoals een sportcomplex, winkels en een supermarkt. In het centrum van het dorp staat de gotische Nederlands-Hervormde kerk, daterend uit de veertiende eeuw. Typerend is de vierkante onderbouw en de achtkantige bovenbouw. Aan de rand van het dorp staat een prachtige oude korenmolen ‘de Korenhalm’. Op vrijdag en zaterdag (mei tot september) is de molen geopend voor bezoekers. In het winkeltje zijn streek- en bakproducten te koop. Iedere week wordt vers meel gemalen.
32
O
EL PO RDE O VO RAAT ST
PO
SCH
BURGEMEE PRÜMERST STER RAAT
ARE
TH
RS KKE BA RAAT ST DER POL D.A.ANSSTR M
N
NAZ
H
K AAGDIJ
STR
IJK
T AA
WEELD
N MIJ T JAS RAA AAT STR ST OLIA GN A M IA NS RTE T HO TRAA S
STR RE
LIE PU PO
M
Kruisgebouw
AT RA ST EL
K
T AA
IJ RD LDE PO REN KO
HAAGDIJK
LIE KAMPERFOE AT
ETH AZAR
Sportterrein
IER NT ELA AT EG STRA
AAT
Sporthal
LAVEND
E ING SERRAAT ST
RA
OOL SCH AAT STR
GO
EKSTR
LA
E NZ GA KSTR RI
ST
HO KERK
T AA
TR
NS
OM BO ARD GA RAAT ST
VE RA
ESESTRAA TWEG
DE G BOO
T AA
STR
AR
ELA
Z HA
W
GE
LAN
EG
R
RA
A
LD
G
WE ER
Korenmolen
AT
KLIMOPPLEIN
OO
ESD
AT
A STR RN
T AA
STR
Tennisbaan
TE
BO SSE
RA
G
WE
E NG
IA BIN RO HOF
GN
MA
G 'S-
ST AMBACHTS HTS HOFJE BAC AM
T AA
Dorpshuis
STR US
UITW
EG
K MDIJ HAL REN
T AA STR
EN
BU
DD MI
SEN
N KE OE T N H AA VA STR
N . JA RG
AATWEG
GOESESTR
N OR IEPE T A IDO ME HOF STRA
E IEPAAT STR
E NJ STA AT KA TRA S
T AA
STR
US UN PR RE ST RA AT
LIE
PU
PO
S NU
U PR
RN
Gemeentewerken
E RD OO ELV AT PO STRA E L ME WIL OED G T DE TRAA S
N RE LIE T FIO TRAA S
KE BER F HO
T AA
ST
OO
STR
RE
LIE
PU
PO
EG
OO
KO
66 EN UD GO EGENT R RAA ST LIG
U DH
T AA TR ISS IDE WE
PR
ST
O
O
PA
RA RT FO
AT
A STR
BE
OF
EG
BE
D
AR
H
RN
EG W
N6
EH ELZ
EW
L IA NC VI
R
EG
W
GS
LI N
KA VE
ER
UI LV
DW
ESD
AT STRA
AR
T AA
OL IA
STR
AG N
H RN KE AD NP
AT
EI
RA
JK
ST
DI
AAT
AI
WILGESTR
ZA
OL IA
OL SCHOD PA
S LEN IJK KD HOE
Plattegrond ‘s-Gravenpolder
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
33
EN EG
W ER VI
IJK
ZA AI D
Molens op volle toeren Zonder molens zou ons landschap niet compleet zijn. Ze bepalen de sfeer, stralen karakter uit en zijn voor veel dorpen een onmisbaar herkenningspunt. Borsele is erg trots op zijn molens, en op de mensen die het oer-Hollandse molenaarsvak in ere houden door de molens voor publiek open te stellen. Voor een leuk en educatief uitstapje met het hele gezin zijn onze eigen molens dan ook meer dan de moeite waard. Een aantal zijn op vaste tijden en speciale dagen geopend voor publiek.
Heinkenszand:
De Vijf Gebroeders, Molen De Vijf Gebroeders is op zaterdagen tussen 13.00 en 17.00 uur (1 april tot 30 september van 11.00 tot 17.00 uur) open voor publiek, maar ook op alle andere momenten wanneer de molen draait. Stap de wereld van de molenaar binnen en zie van dichtbij hoe het meel wordt gemalen. Enthousiaste vrijwilligers geven graag uitleg over deze molen en hoe hij is gerestaureerd. Boerenmarkt Tijdens de boerenmarkten komt de Oudhollandse sfeer weer eventjes tot leven. Er staan kraampjes met streekproducten, molenproducten en biologische lekkernijen, én er is plaats voor het uitoefening van oude ambachten en kinderactiviteiten. Uiteraard worden er ook heerlijke molenproducten zoals verse pannenkoeken verkocht. Deze zomer wordt er drie maal een boerenmarkt bij De Vijf Gebroeders georganiseerd. Deze gezellige boerenmarkten worden gehouden op de zaterdagen 12 mei, 7 juli, 8 september van 10.00 tot 17.00 uur. meer informatie: www.devijfgebroeders.nl
34
Borssele:
De Hoop en Verwachting Ongeveer een kilometer ten zuidoosten van de dorpskern Borssele staat op een heuvel molen De Hoop en Verwachting: een schitterend beschilderde molen in geel, groen en wit. De molen dateert waarschijnlijk van 1714 en is prachtig gerestaureerd. Het is een van de weinige typisch Zeeuwse achtkantige molens. Uniek bij deze korenmolen zijn de bijzondere lichtgewichten. Originele molenaarsgewichten zijn in de loop der jaren steeds zeldzamer geworden. Deze zijn uniek in molenaarsland. De gewichten zijn onderdeel van het hefmechanisme van een molen. Door dat mechanisme kunnen de molenstenen worden afgesteld. De namen van de molenaars uit 19e eeuw staan erin gegraveerd. Bezoeken kan op zaterdag tussen 13.00 en 17.00 en tussendoor op afspraak.
Hoedekenskerke:
De Koutermolen De Koutermolen uit 1874 is een ronde stenen grondzeiler. Vroeger werd er graan mee gemalen. In de zomerperiode is de molen op woensdagen open. Door het hele jaar heen is de molen ook regelmatig open. Dat geldt zeker voor speciale dagen zoals nationale molendag, maar op zaterdagen zijn de vrijwillige molenaars ook vaak actief. Dus mocht je in de buurt komen en zie je de blauwe wimpel wapperen, ga dan gerust langs voor een bezoek.
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
35
Wandelroute
Er is een leuke wandelroute samengesteld vanaf het station van de stoomtrein via een boomgaard en het dorp naar de molen. Vanaf de molen loop je dan door het dorp, via de kerk en het Wienkeltje van Wullempje, terug naar het station. De route is bewegwijzerd. Meer informatie op www.dekoutermolen.nl Verder zijn er nog molens De Poel in Nisse, de Korenhalm in ’s-Gravenpolder en de Blazekop bij Ovezande. Al deze molens zijn opgenomen in fietsroute Wenkende Wieken.
'$&!")')* $#. !&*0& ... )')*&$ )+!*+0'#&'(0+) -& 2,,) '')*()#& 1
1
)')*0$&&+&$ %'$&!*-'') )'(&'(*()#+0'#&'(!&* '&) &0+) / ()*1!&()* )! )'(*0'# (( ,,) ,,)
36
Nooit meer wachten op de ober.
U zit op een1zonnige dag op een stampvol terras. De ober is druk en ziet u over adv.KS-FC-92x50mm.indd
28-03-12 17:54
het hoofd. Met de apps van Rabobank is dat verleden tijd. U bestelt direct via uw mobiele telefoon, rekent gelijk af en de ober brengt u uw natje en droogje. En als u het tijd vindt om op te stappen hoeft u niet meer te wachten op de rekening. Één van de voordelen van mobiel betalen van Rabobank.
De wereld naar je hand zetten. Dat is het idee. Rabobank. Een bank met ideeën.
www.rabobank.nl/mobiel
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
37
Overzichtskaart Minicamping Veldzicht
Zwembad Stelleplas (pag. 4) Camping Stelleplas Hof van Zeeland
Molen Boonmans Wijnmakerij (pag. 40) De Vijf Gebroeders (pag Vakantieboerderij “Het Vleugelhof” (pag. 21)
Covra
EPZ N.V. (pag. 11)
Kwekerij Sluishoek (pag. 37) Minicamping De Krukel (pag. 50) Mary’s Place (pag. 21)
Saartje’s Theetuin en B&B (pag. 21)
Fort Ellewoutsdijk
Festungen/Schlosser B&B’s/übernachten (Mini)Campings 38
Gemeente Borsele Stoomtrein Goes-Borsele (pag. 2,12-14)
Vergader- en congrescentrum De Stenge (pag. 37)
g. 36)
Winkelcentrum Heinkenszand (pag. 64)
Golff Supermarkt (pag. 15,51)
Hoeve van der Meulen (pag. 21) Bakkerij-Theetuin Jikkemiene (pag. 57)
Slapen in de 7de hemel (pag. 21)
Sporthal de Zwake (pag. 28) Schapenboerderij De Schaapskooi/ Infopunt Nationaal Landschap (pag. 61)
Kaasboerderij “Ter Nisse” (pag. 21)
Buitenhuis “de Weeltjes” (pag. 21) Bed & Broodje Bonifacius (pag. 21)
Berkenhof’s Tropical Zoo & Restaurant (pag. 41-43,65)
Minicamping ‘t Kwedammertje (pag. 50) Minicamping De Ganzepoel (pag. 50) Minicamping De Toffe Peer (pag. 50) Kasteel Hellenburg
Slot Baarland
B&B “Halte Baarland” (pag. 21)
B&B De Hoogte (pag. 21)
Zilveren Maantje (pag. 3)
Minicamping Lambrechtshoeve (pag. 50)
Camping Scheldeoord (achterkant)
Sport/Erholung/Attraktion Industrie/Unternehmungen/Geschäfte
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
39
Zwarte Bessendag Ieder jaar wordt de zaterdag na hemelvaart gedoopt tot Zwartebessendag. Op Zwartebessendag wordt er een fietstocht van ongeveer 35 Km gereden die start en finisht bij wijnmakerij Boonman. De fietsroute voert je over kronkelige dijken, langs welen en kreken, prachtige boomgaarden en schilderachtige boerderijen. Van juni tot augustus is het winkeltje iedere dag (behalve op zondag) geopend van 13.00 tot 17.00. De overig maanden alleen op woensdagmiddag en zaterdag de hele dag. Boonmans Wijnmakerij Stoofweg 10, Nieuwdorp www.boonmanwijnmakerij.nl
wonderbes
Een klein zwart vitaminebommetje, dat is waarschijnlijk de beste omschrijving van de zwarte bes. Het kleine besje zit vol met vitaminen, mineralen en anti-oxidanten. 100 gram zwarte bes bevat bijvoorbeeld drie keer zoveel vitamine C als verse sinaasappelen. Volgens sommige onderzoekers is het een van de meest gezonde fruitsoorten die je kunt eten.
40
Tropische avonturen
Midden in het Land van Borsele vind je Berkenhof ’s Tropical Zoo, een overdekte tropische oase waar een spannend avontuur op je wacht. In de Tropical Zoo van de familie Antes stap je even in een andere wereld, een wereld waar oerwoudgeluiden en junglegeuren je letterlijk tegemoet komen... Een groene leguaan ritselt door de groene boomkruinen, dwergkaaimannen beloeren je vanachter de struiken en een vogelspin kan hier zo maar op je hand belanden…. wauw, dat moet wel spannend zijn! Of wat dacht je van een slang om je nek?
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
41
Is dit allemaal een beetje te griezelig? Uiteraard zijn de dieren ook gewoon van een afstandje te bewonderen. Van kleurige kameleons tot wandelende takken. Van toekans tot gifkikkers in de meest spectaculaire kleuren. De dierenvrienden van Berkenhof’s Tropical Zoo zijn met recht een bont gezelschap te noemen. Een middag in deze tropische tuinen van Kwadendamme staat garant voor een echte ontdekkingstocht. Tussen het bladgroen kun je de complete vlindercyclus van dichtbij meemaken. Je ziet minuscule eitjes, en rupsen die zich tegoed doen aan de grote groene bladeren. Beleef van heel dichtbij hoe de rups een metamorfose meemaakt en een vlinder wordt. Goed kijken dus, en vooral je camera meenemen om zo’n vlindergeboorte vast te leggen.
Planten
Niet alleen de dieren zullen je verbazen. Ook de tropische omgeving is adembenemend. Metershoog groeien de jungleplanten boven je hoofd. Dikke bladeren en kleurrijke bloemen zijn overal om je heen. Waterpartijen met stroompjes, watervallen en vijvers maken de beleving van een echte jungle compleet.
Leukste uitje van Zeeland
In 2011 won Berkenhof’s Tropical Zoo de ANWB verkiezing voor het leukste uitje van Zeeland. Een mooie erkenning voor wat ooit begon als hobby van eigenaar Johan Antes. In Kwadendamme kon hij ongeveer dertig jaar 42
geleden zijn droom werkelijkheid maken. Hier begon hij achter zijn boerderij met de aanleg van een schitterende siertuin met prachtige borders, Oosterse ornamenten en vele waterpartijen. In de loop van de jaren werd de hobby professie, maar de passie is nog altijd even levend aanwezig als toen. Die passie vind je bijvoorbeeld terug in de manier van vertellen en educatie. Er is altijd wel iemand van de familie Antes aanwezig die uitleg kan geven over de dieren en hun leefomgeving. Johan Antes zelf kan in geuren en kleuren vertellen over de dieren, planten en vlinders. Even enthousiast als altijd. Als je geluk hebt, zet hij zelfs een hagedis of vlinder op je hoofd.
Restaurant
Na een bezoek aan de Tropical Zoo kun je lekker nagenieten in Berkenhof’s sfeervolle restaurant. Voor een heerlijke lunch of verfrissend drankje op het grote tuinterras, maar ook voor een borreltje en een hapje na een heerlijke zondagmiddagwandeling of voor het vieren van uw bruiloft of verjaardag, Nieuw vanaf 2012: Berkenhof opent in 2012 nog eens 1850 m2 extra tropisch vertier….kijk gerust eens op de website voor meer informatie. Berkenhof’s Tropical Zoo & Restaurant Langeweegje 10A 4434 NE Kwadendamme 0113-649729 www.tropicalzoo.nl
TOERISTENGIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
43
dorpskern
‘s-Heerenhoek
‘s-Heerenhoek is één van de grotere kernen van de gemeente Borsele. Het dorp is, vooral bij de jongeren, bekend om zijn uitgaansmogelijkheden en is qua horecagelegenheden goed voorzien. Naast de drie cafés, is er in het dorp ook een discotheek/partycentrum gevestigd. Tevens kan men op het dorp een restaurant/cateringbedrijf/feestzaal, een chinees restaurant, een shoarma/ pizzeria, een friettent, een pannenkoekenrestaurant en een Bed and Breakfast vinden. Ook is er een supermarkt en diverse winkels.’s Heerenhoek is een van de weinige plaatsen in het grotendeels hervormde Zuid-Beveland waar het goed carnaval vieren is. Vooral de grootste optocht op zondagmiddag trekt steeds meer belangstellenden naar Paerehat, de dorpsnaam tijdens carnaval. ’s- Heerenhoek is ontstaan na de inpoldering van de Borsselepolder in 1616. De vroegere naam van dit dorp was Calishoek. In het centrum van het dorp staat de uit 1870 daterende neogotische Rooms-Katholieke kerk.
44
BLIKHOEK
RAASSTRAAT
PRIEMSTRAAT
BOONMANSTR
AAT K
VERMUESTRAAT DE WINTER STRAAT
JK
R PASTOO WENNEN HOF
KAP
BLIKHOEK
MOLENDI
PASTOOR KROONSTR
ELA
VAN 'T WESTE INDESTRAAT
AN
BLIK
AT
NASSAUWEG
DE JONGESTRA
HOE
LB
DE
MID
UR
KO STRNING AAT
AT
RA
ST GSE
W
EL
PE
Sportterrein PAST. FRONHOFF STRAAT
Sportzaal
DEKEN P M HOLTKAAT STRA
BURG V HORSIGHSTRAAT
TESTR
LAUSTRAAT
DEKEN DE ZWAGERPAD
DEKEN TOMASLAAN
VAN ZIJLSTRAAT
DREGMANS STRAAT
EREN 'S-HE
EG
HOEK S
WERRILAAN
WEST LANGEW
BENE DENS TR EDIJK
RIE
JACOBA VAN BEIEREN PAD VAN STEE STRAAT
RIJK STR
ME
RAAT
MARKTST
PAKHUISSTRAAT
KUIJPERSDIJK HEERENSTRAAT
PRINS HENDRIKSTRAAT
STRAAT
THERESIA PLEIN R WILLIBRO AAT DUSSTR
BURG. TIM ANSWEG CINGEL DIJK
EMMA
EG
OFW
STO
Dorpshuis / Kruisgebouw
NP AD
Plattegrond ‘s-Heerenhoek TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
45
dorpskern
Hoedekenskerke
Hoedekenskerke is vooral bekend als eindhalte van de Stoomtrein Goes-Borsele. Het station van Hoedekenskerke ligt aan de voet van de Westerscheldedijk. Bezoekers kunnen vanaf de dijk en het havenplateau ZeeuwsVlaanderen zien liggen en een blik werpen op het drukke scheepvaartverkeer van en naar Antwerpen. Een echte aanrader is ‘t Wienkeltje van Wullempje, een oud marskramerswinkeltje waar je kunt zien hoe mensen begin vorige eeuw woonden en werkten. Natuurlijk kunt je hier ook terecht voor ouderwets lekker Hollands snoepgoed! In het park De Pluimweide, naast het station, is een midgetgolfbaan en diverse speeltoestellen en rijdt een heuse minitrein op een spoor van 800 meter. Kinderen kunnen zich hier lekker uitleven. Op het eind van de Kerkstraat staat een vijftiende-eeuwse kerk waarvan alleen het koorgedeelte over is. In 1782 zijn de toren en het schip van de kerk ingestort als gevolg van een dijkval en nooit meer herbouwd. Door de dijkval vormde zich een natuurlijke haven, die tot 1979 in gebruik was als veerhaven en nu vooral gebruikt wordt als jachthaven. Aan de westzijde van het dorp vind je aan de Molenstraat de molen de Kouter.
46
TR KS
DE OL
IJK
ES TR
ZEED
RS
KASTEELHOEK STRAAT
OOSTENDE STRAAT
ENS
SPOO
TWEG
VEERWEG
BOEIER
WAARDWEG
EG LW GAN ZE PO E
EG
EERW
WE V
NIEU
G
WE
VINNINGESTRAAT
EG
AT
STRA
ACHTERW
E
ZUIDDE
KERK
WEG
Dorpshuis / Sportzaal
HAVENSTRAAT SMIDS WEG
DEE
PAPEGAAI STRAAT
ZUID
TRAA T
EKSEPAD
MOL
RDIJK
NOOR DEEW D EG
RAAT
KAPUINHO
ENST
KON .J STR ULIAN AAT A
T AA
Klompenmuseum
STEIGER WEG
W AA
RD
EV W
W EG
EE
RW
EG
SGB Station Hoedekenskerke
NI EU
MOL
INLAAGDIJK VAN HOEDEKENSKERKE
E HO
WAA N
S DONKER
WEG
MOOL HOEK T STRAA
P EN RAV
‘S G
De Koutermolen
Plattegrond Hoedekenskerke TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
47
Droomnachten in Borsele In het Land van Borsele kun je even helemaal tot jezelf komen, in alle rust een krantje of roman lezen voor de tent of caravan en wegdromen bij de ondergaande zon, genietend van een glaasje wijn en boerenkaasje. Mogelijkheden om de nacht door te brengen zijn er genoeg, en allemaal zijn ze gericht op een prettige ervaring in een natuurlijke omgeving.
Overnachten
Het Land van Borsele is vooral een groen gebied, ideaal om eens lekker te kamperen op een van de grotere of kleinere campings, maar natuurlijk kun je ook terecht op een vakantiepark of een gezellige bed&breakfast. Kijk voor een complete lijst van alle overnachtingsmogelijkheden achterin deze gids.
Vakantiepark Hof van Zeeland
Buitenplaats Hof van Zeeland ligt verscholen tussen het groen, dichtbij Heinkenszand. Bij het park ligt het, voor de parkgasten gratis toegankelijk, verwarmd openluchtzwembad Stelleplas, met drie zwembassins, een 40 meter lange glijbaan en een apart peuterbad (geopend van half mei tot half september). Als parkgast heb je ook gratis toegang tot het subtropische zwembad in Goes. Op het park zelf zijn enorm veel speelfaciliteiten, waaronder een heuse outdoor bowlingbaan!
Campings
In het Land van Borsele vind je rustieke campings. Gezinscampings zoals Scheldenoord, en Stelleplas, maar ook idyllisch gelegen mini-campings zoals de Toffe Peer, de Krukel, Veldzicht en ‘t Kwedammertje. 48
Camping Scheldeoord ligt in het zuidelijkste puntje van Zuid-Beveland bij Baarland. De camping beschikt over een overdekt zwembad, restaurant en een leuk strand aan de Westerschelde. Heel apart op deze camping zijn de bronzen beelden van bekende kunstenaars, die kinderen tijdens hun dagelijkse bezigheden voorstellen. Camping Stelleplas, bevindt zich in het gelijknamige recreatiegebied, waar zich ook Buitenplaats Hof van Zeeland, Brasserie Stelleplas, en het zwembad Stelleplas bevinden. Beide campings beschikken over alle moderne voorzieningen die het kamperen van nu tot een comfortabele ervaring maken.
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
49
Mini-campings
Kies je voor een mini-camping, dan ga je voor kleinschaligheid, een natuurlijke omgeving een persoonlijk tintje. De mini-campings van Borsele zijn heerlijk om te ontstressen en de natuur te ontdekken. Je wordt wakker door het geluid van de vogels, krekels en kabbelend water. Misschien hoor je, ergens in de verte, een kerkklok van een dorpje in de buurt. Een complete lijst campings vind je achterin deze gids.
Bed & Breakfast
Het land van Borsele is een echt Bed & Breakfast land. In deze B&B’s word je gastvrij onthaald en slaap je in oude boerderijen, prachtige landhuizen of knusse bakhuisjes. Iedere Bed & Breakfast heeft een uniek eigen karakter en laat je kennis maken met een ander aspect van het veelzijdige Borsele. Vaak krijg je een fantastisch ontbijt voorgeschoteld, rijkelijk aangevuld met verse (streek) producten.
!
Minicampings in het land van Borsele - de Krukel www.krukel.nl - de Toffe Peer www.detoffepeer.com - De Ganzepoel www.ganzepoel.nl - ‘t Kwedammertje www.kwedammertje.nl - Lambrechtshoeve www.minicampinglambrechtshoeve.nl
50
GOLFF SUPERMARKT DE JONGE VOOR AL UW DAGELIJKSE BOODSCHAPPEN MET EEN UITSTEKENDE SERVICE!
Openingstijden maandag t/m vrijdag: 8.00 uur - 20.00 uur zaterdag: 8.00 uur - 17.00 uur
• Gratis parkeren voor de deur • Inpakhulp aan de kassa • Wanneer nodig leggen wij brood voor u apart • Thuisbezorgservice • Mogelijkheid tot geldopname • Kopieerservice • TNT servicepunt ook voor pakketten • Stomerij • Slijterij
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
51
dorpskern
Kwadendamme
Kwadendamme ligt in een aantrekkelijk landschappelijk gebied. Het is omgeven door vele polders met mooie beboomde dijken, welen en plassen. Vooral natuurgebied de Zwaakse Weel is schilderachtig gelegen net buiten het dorp. Deze weel is het overblijfsel van de vroegere zeearm ‘de Zwake’, waar je verderop in onze gids meer over kunt lezen. In de Frisostraat ligt de neogotische rooms-katholieke kerk uit 1902. Deze kerk heeft een bijzonder fraai interieur. De kerktoren heeft sinds de bouw maar liefst vier gedaantewisselingen ondergaan. Ook stoomtrein GoesBorsele heeft in Kwadendamme een halte aan het buurtschap Langeweegje. De omgeving nodigt uit tot het maken van wandelingen. De meeste mensen zullen Kwadendamme verkennen via een bezoek aan Berkenhof’s Tropical Zoo & Vlindertuin.
Lewedorp
Wanneer je Leeuwendorp binnenrijdt zie je op een sokkel een bronzen beeld van een schaap. Wie goed kijkt ziet iets ongewoons is aan het schaap. Wil je weten wat dat is? Ga dan zeker even kijken. In ieder dorp van de gemeente Borsele staat overigens een kenmerkend beeld. Hoewel Lewedorp het jongste dorp van Borsele is, behoort het met ruim 1760 inwoners tot de grotere kernen. Het dorp kwam tot ontwikkeling aan het begin van de vorige eeuw. In de nabijheid van Lewedorp, op het grondgebied van Goes en Arnemuiden, bevinden zich het recreatiegebied ‘De Piet’ aan het Veerse Meer en het vliegveld ‘MiddenZeeland’. 52
IJK
ED
KS
AA ZW
Langeweegje
D OU
IJK
ERD
JK DI
LA NG EW
EE
SE ND LA
GJ E
EE VR
OLD
ELP
E KAN
EP AD LL HE SC
SIG UIT SE DIJ K
IJK ED DS LA N VR EE
TE
K IJ ED
M
WEEGJE
DA
DE
AM
AT
IJK
ED
EG
ON
EW ITS
T
RA
T NS ZE
EK
ND LA T EE AA VR STR
U SIG
O RO MB SE AT CASTRA
RO
F AN
H JO
ER E NK DO
IT
W
ED
TT
WI
A. D
US CI FA T NI RAA BO ST
KE
HOF UIT AAT STR
AT
E RK
S IT GU SI
SC HOHU FS TTE TR RS
IA TOR VICTRAAT S
AT TRA OFS
A STR
ING
DE ON O KR AT RA ST O S RI
O BO
AAT
STR
AN
STIA
A SEB
ERH
ON EK
S
RD
AA
MG
D RID
A. D
AT
A TR
AAT
STR
OF
ERH
D RID
ING
TS
I GU
AAT
STR
SI
Sportterrein SP
EG
EW
S SJE AN FR WEG
OR
TW
DS
EG
AN
L EE
VR
Plattegrond Kwadendamme WEST KRAA
IJERTPOLD
TER
EES
GEM
BUR
TRAA T BURG
T RAA
PA R
AL
LE
LW E
G
ST
WE
G
65
KORENWEG
Plattegrond Lewedorp
PO
N6
H
EST
. VER
AT
RA
KST T RAA
EST
LEW
METS
REE
STRAAT
DK
ZWARTE BESSEN
ZAN
AAT
STR
VER KLA
N KRAAIJIEUWE ERTSED IJK
VLIETSTR ING AR
EK RE DK T ZANSTRAA
B
AT
RA
RD AA
NJ BA
E
T RAA
EST
R AVE PAPRAAT ST
ER EST
SCHELDE STRAAT
RA EST
SLO
R EST
G UR
DAM
ELD
G
W TAR
Dorpshuis / Sportzaal
AT
A STR
SCH
STRAAT
WE
LEW
AAT
AT
De Kraaijert
AAT
ME
ST LTA
AAT
Kruisgebouw
TEN KEERAAT ST
STR
EER
R VEE
DE
STR
AT ST
T TGA OOSRAAT ST DEL MID GAT AT A STR AT STG WE RAAT ST
D
AR
STRA PO
N MA RTS T DO TRAA S
SEM
AT TRA OTS
NJA
EEN T H DRAC
RD JAA BANPAD
T RAA
TST
PO
OM
RO
MP ROO
GEN LIN VE STR
BA
E GR
NIEUWE KRAAIJERTSEDIJK
TOL
DIJ
K
ERWEG
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
53
Met je kop in de wind
Over sporen uit een ver verleden In het Land van Borsele kun je schitterend wandelen en fietsen, over kronkelende dijken en door waterrijke natuurgebieden, maar ook over nieuw aangelegde fietspaden of over onverharde landweggetjes. Houd je van natuur en bewegen? Dan kun je hier je hart ophalen. Fietsend of wandelend laat de natuur zich van zijn mooiste kant zien en kom je oog in oog met de vele verschillende landschapstypen die Borsele kent. Misschien voel je hier de aanwezigheid van de eerste Zeeuwen nog wel, die hier, door de strijd aan te gaan met het water, voor eeuwig hun sporen in het landschap hebben achtergelaten. De oude boerderijtjes die je onderweg tegenkomt, de pittoreske dorpjes waar je doorheen fietst, en de vele winkeltjes met streekproducten en theetuinen geven het Land van Borsele een uniek eigen karakter.
Wandelen Sporen in de zak Met de wandelkaart ‘Sporen in de Zak’ beleef je het Borselse platteland van dichtbij. Dit netwerk verbindt ruim 180 kilometer aan wandelpaden die kriskras door het landschap lopen. Er wordt niet alleen gebruik gemaakt van bestaande wegen, maar ook van nieuw aangelegde paden die grotendeels onverhard zijn. Je wandelt over dijken, langs akkerranden en wuivende rietkragen. Stippel je route uit langs sporen uit een ver verleden. De afstand bepaal je zelf. Van korte ommetjes tot een meerdaagse tocht, met het wandelroutenetwerk kan iedereen uit de voeten! Overnachten doe je in een B&B of op een (mini-) camping.
54
Het Zakboekje Aan de hand van het wandelroutenetwerk zijn 10 themaroutes ontwikkeld die beschreven staan in het Zakboekje. Wat dacht je van een route over schrijver Hans Warren? Of een boerderijenroute, een route over de bevrijding of over de prachtige bloemdijken. Sporen in de Zak is een veelzijdige wandelgids met uitgebreide achtergrondinformatie over de streek. Dorpsommetjes Bijna ieder dorp beschreven in deze gids heeft een uniek dorpsommetje. Deze ommetjes maken bijna altijd gebruik van het bestaande wandelnetwerk. Zo zien we in Ovezande een interessante route over de geschiedenis van het voormalige eiland Ovezande. Ellewoutsdijk heeft weer een ander thema; hier vinden we de ‘Riempjes Route’. Deze poëtische wandeling van ca. 2,5km voert je langs 13 Zeeuwse gedichten: een ‘riempje’. Bij Hoedekenskerke is een leuke route met doe-opdrachten voor kinderen uitgezet, maar deze is natuurlijk ook leuk voor volwassenen.
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
55
Fietsen Zuid-Beveland is bij uitstek geschikt voor actieve fietsers. Dijken, welen, rustieke dorpen, heggengebieden en fruitboomgaarden vormen het decor voor urenlang fietsplezier. Geniet van de bloeiende bloesem in het voorjaar, van het groen in de zomer of de oogst in de nazomer of herfst. Er zijn veel leuke fietsroutes uitgestippeld, waarvan we er hieronder een aantal opsommen. Kijk voor alle fietsroutes op www.routebureauzeeland.nl of ga langs bij een van de VVV-kantoren. Bergen en kastelen Bij bergen en kastelen denk je niet aan de Zak van ZuidBeveland, maar eerder aan Oostenrijk of Tsjechië. Toch zijn er bergen in de Zak van Zuid-Beveland, al zijn ze door mensen gemaakt en maar enkele meters hoog. Dit zijn de zogenaamde vliedbergen. Kastelen zijn er vroeger ook geweest en op sommige plaatsen zijn de restanten hiervan nog te zien. Een fietstocht hierlangs neemt je mee naar het middeleeuwse Zuid-Beveland. De route is 58 kilometer lang, maar is in te korten tot 23 kilometer. ‘t Wienkeltjespad Temidden van het prachtige landschap zijn talrijke, sfeervolle, leuk ingerichte, kleine winkeltjes. De ondernemers die deze winkeltjes exploiteren hebben gezamenlijk een route uitgezet die met de fiets of de auto gevolgd kan worden. Deze tocht is ongeveer 45 kilometer lang. Het is mogelijk om de hele dag van deze tocht te genieten omdat deze langs verschillende winkeltjes gaat waar allerlei versnaperingen te krijgen zijn. Meer informatie op www.wienkeltjespad.nl
56
De Bloesem & Fruitroute De Bloesem&Fruitroute is een prachtige route langs rustieke dorpjes en boomgaarden. Op deze tocht kun je genieten van de bloeiende bloesem in het voorjaar en van heerlijk vers fruit en andere streekproducten die je koopt bij een van de boerderijen onderweg. Oplaadpunten elektrische fiets Er zijn verschillende oplaadpunten in het Land van Borsele. Onder andere bij de theetuinen en fietscafés, maar ook bij de werkschuur van Natuurmonumenten aan de Zwaaksedijk te Kwadendamme en bij Fort Ellewoutsdijk. Oplaadsleutels (NUON) zijn te verkrijgen bij het VVV.
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
57
dorpskern
Nieuwdorp
Nieuwdorp bestaat uit een schilderachtige zeventiendeeeuwse dorpsring, met de Gereformeerde kerk uit 1841 in het midden. Het verenigingsleven is zeer actief. Dit komt onder meer tot uitdrukking op nationale feestdagen, waarvoor uitbundig wordt uitgepakt. In Nieuwdorp is het Bevrijdingsmuseum Zeeland te vinden. In het museum staat de relatief onbekende Slag om de Schelde centraal. De geallieerden probeerden destijds via de Schelde bij Antwerpen te komen. Dat ging echter niet zonder slag of stoot. Bevrijdingsmuseum Zeeland besteedt ook aandacht aan het bombardement op Middelburg in mei 1940.
Ovezande
Ovezande is een typisch dijkdorp met huizen onder en boven aan de dijken. Aan het kerkplein staat een Nederlands-Hervormde kerk uit de vijftiende eeuw. Daartegenover vind je de vroegere herberg uit 1645. Jaarlijks vindt op Hemelvaartdag Klomppop plaats, een groot popfestijn. Klomppop is vernoemd naar de jeugdsoos ‘De Klomp’. In het weekend na Klomppop is er het drukbezochte straatfestival met een keur van artiesten. Zij laten zowel binnen als buiten hun kunnen zien. Noordwestelijk van het dorp staat de molen de Blazekop, die is uitgerust met het tamelijk zeldzame Bilau-wieksysteem.
58
LEWEDIJK
RING
RI NG
CO
UD OR P ORANJEPLEIN
PRINSES IRENESTRAAT
ST
IN
CL PRINS ST AUS R
TR
MARGRIETSTRAAT
AS
PRINSES
PR. BEATRIXSTRAAT
Dorpshuis / Sportzaal
CITADEL
STEKET EE
PAD
HERTENWEG HAVENWEG
HAVENWEG
UD
OR
P
CH
RI
Sportterrein
CO
PRINSES
HERTENWEG
PRINS BERNHARD STRAAT
H RN BE
Bevrijdingsmuseum
T ES
W EG
DW AR
54
N2
ED
IJ
K
Plattegrond Nieuwdorp
O
EN
KO LA
IJK
ED
SEWEG
O GR
Kruisgebouw
M M R. ES D ST R. R
O
O
H
. PAST STR SE FRAN
Sportzaal
W. TELL PAD
ST
FD
NW
MAURITS STRAAT
TIJN CONSTAN STRAAT
ILLEM PR. WERSTRAAT ND ALEXA
Dorpshuis
PL
AT AA
EN DRIESS BURG. AN STRAAT
STRAAT
EG
AT RA
T U R H ST SC RS TE
AN MOOYM
OUD OVEZAND
N6
EN
66
GR
AR DS W EG
AT
ST
RA
ST
AT
EK ST
ZAN
DSE
WEG
LAND
G WE
N TAA PLA
BL
E
T AT
PL
OVE
OE
M EN
G WE
Sportterrein
AT
EN
RA
M
W EU AT NI RA ST
OE
HO
KERK PLEIN STROBEL BL
R
DR E
EF
HOOFDSTRA
WEG
Plattegrond Ovezande TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
59
De Schaapskooi:
voor jong en oud
Wist je dat een ijsje van schapenmelk heel erg lekker en zelfs gezond is? Op schapenboerderij De Schaapskooi in Heinkenszand kom je alles te weten over Zeeuwse melkschapen, en wat er allemaal van hun verse melk gemaakt wordt. Grazende schapen typeren het Land van Borsele. Ze grazen midden in natuurgebieden de Zwaakse Weel, Het Heggengebied en op de vele bloemendijken, waar ze zich tegoed doen aan sappige bloemen en vers gras. De melk die de schapen geven is puur biologisch en zuiver van smaak. Dat proef je niet alleen, ook je lichaam vaart er wel bij: wie allergisch is voor koemelk verdraagt over het algemeen schapenmelk wel. De schapenboerderij in Heinkenszand is voor jong en oud leuk om te bezoeken. Tijdens een rondleiding zie je hoe de schapen gemolken worden, hoe de kaas gemaakt wordt en zijn natuurlijk ook de lammetjes te bewonderen. Deze zijn er bijna het hele jaar! Bij mooi weer is het boerderijterras heerlijk toeven. Een eigengemaakt kaasplankje of een romig schapenijsje maakt de ervaring compleet. Natuurlijk is De Schaapskooi ook voor kinderen een belevenis. Er is een speeltuintje en er zijn dieren die geaaid en geknuffeld mogen worden. In het bezoekerscentrum (vrije toegang) is ook een expositie over het Nationaal Landschap. Hier kom je alles te weten over de prachtige natuur van het Land van Borsele.
60
Schapenboerderij De Schaapskooi, Nieuwkamerseweg 3 in Heinkenszand. In het hoogseizoen (juli en augustus) dinsdag t/m zondag geopend van 11.00 tot 16.30 uur. April t/m oktober van dinsdag t/m zondag van 13.00 16.00 uur en van november t/m maart woensdag, zaterdag en zondag van 13.00 - 16.00 uur. Meer informatie op www.schapenboerderij.nl
In het winkeltje
In de uitgebreide winkel zijn veel lekkere streekproducten te koop zoals lamsvlees, schapenkaas en appelsap. Ook zijn er allerlei andere producten zoals schapenwol en schapenwolcrème. Deze crèmes zijn gemaakt op basis van wolvet en zijn extra verzachtend en helend voor de huid. Een must voor ieder huishouden.
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
61
dorpskern
Nisse
Nisse is één van de kleinste, maar ook één van de mooiste kernen van de gemeente. Het wordt wel omschreven als ‘een parel in het nationaal landschap’. Het dorp heeft een prachtig centrum. De eerste vermelding van het dorp dateert uit 1205. Het oudste deel van het dorp is het voormalig kasteelterrein. De kasteeltuin geniet nationale bekendheid. Het hierbij behorende pand Dorpsplein 25 is de voormalige kasteelhoeve. De gotische kerk dateert uit de vijftiende en de toren uit de veertiende eeuw. De kerk heeft een bijzonder mooi interieur.
Nisse heeft een prachtig dorsplein omgeven door fraai gerestaureerde woningen. Op dit plein staat een vaete, een muziektent en een dorpspomp uit 1750. De bij het voormalig slot Ter Nisse behorende achttiende-eeuwse poort staat aan de Zuidweg. De prachtig aangelegde tuinen van het kasteel zijn al lang verdwenen, maar de resten van de grachten en waterpartijen zijn nog steeds zichtbaar in het landschap. Nisse ligt in het midden van een groot weidegebied met gevarieerde landbouw en fruitteelt, met aan de zuidzijde een hollebollig weidegebied, omzoomd door meidoornheggen. Dit gebied, ‘De Poel’, is één van de mooiste delen van Zeeland. Als wandelgebied is het dan ook zeker aan te bevelen. Het jaarlijkse muziekevenement Pastorale au Parvis in het tweede weekend van juli is een evenement van groots formaat. Breng ook eens een bezoek aan de kaasboerderij, het trekkermuseum en aan bakkerij/theetuin Jikkemiene en molen de Poel.
62
GE RB ER NE SS EW EG
DR
IEW
EG
PA U
GE
RS
TR
EG
W
IE
DR
DORP SPL EIN
AA T
SPL EIN
RÜ
DORP
LK
EN
Vliedberg
EM CL
WE
ER W
65
N6
DE
ZUID
VA N
ON
AC
DI
G
KW
AA ZW
WE
AT
RA
ST
IE DR
AN
LA IE
EN
OV
RN
EG
HO
EK
N
ON
A LA
AC
IE
DI
VE
Tennisbaan
G
WE
R
PO
ES
T
G
EG
ID
AK
ZU
TS
TR
AA T
Dorpshuis / Sportzaal
Plattegrond Nisse TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
63
Heinkenszand…,
over Energiek gesproken…
Door het gevarieerde winkelaanbod staat Heinkenszand van oudsher bekend als hét koopcentrum van de gemeente Borsele. De zeer energieke winkelvereniging (ruim 80 jaar) organiseert tal van activiteiten die jaarlijks stuk voor stuk garant staan voor regelrechte publiektrekkers. Natuurlijk is er in de loop van de jaren heel wat veranderd. Maar de winkeliers blijven inhaken op de wensen van “het moderne” publiek. Wat uiteraard nóóit zal veranderen is de ouderwetse gezelligheid van winkelcentrum Heinkenszand. Tel hierbij op het persoonlijke advies, service, het ruime aanbod, acties, vrijdag koopavond, altijd voldoende parkeergelegenheid, etc. en het is duidelijk… Heinkenszand staat altijd bol van energie en gezelligheid en…, daar koop je meer voor. Voor nóg meer leuke informatie zie ook: www.winkelcentrumheinkenszand.nl
64
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
65
dorpskern
Oudelande
Oudelande wordt omringd door boomgaarden, akkers en begroeide dijken. Karakteristiek voor het dorp zijn de leilinden langs de straten. Bij de vijftiende-eeuwse kerk met een toren uit ongeveer 1400 staat een oude kastanjeboom. Eromheen vind je een zogenaamde ‘klapbanke’. Hier werden (en worden) de dorpsroddels uitgewisseld. In het dorp zijn geen verkeersborden te vinden, op het maximum snelheidbord onder de plaatsnaam na: andere verkeersborden zijn weggehaald, net als de aanduidingen van doodlopende straten. Dit is bewust gedaan om het aanzicht van het dorp te verfraaien, naar een idee van de dorpsraad dat door de gemeente is overgenomen.
66
RA AT
AND
SEWE
G
ST NS
IO AT ST
HUG KOST O HOEK EN STR
OVEZ
WILDE
MANSH
DOELSTRAAT
INW
BI ER ND VA L EVEEEN EV R ER IN STRA TSE GS AT
AR KSTR AAT
Dorpshuis / Sportzaal
P JL
EV BIN ERIN NE GS ND E IJK
‘T Z
WIN
T
AAT ST R
AT
TRA
DES
LIN
AAT
EG EW
INA ELM WILH
EG
WEG
TR GS BUR LEN HEL BURG. VAN LIERE STRAAT
SLAGTWEI STRAAT
ZW
OEKSE
VIJF
ZOO
WEG
IJK DERD POL ZUID
Plattegrond Oudelande TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
67
Evenementen & activiteiten APRIL 14-04 en 15-05 Rommelmarkt Ovezande. Muziek van dialectrockband ‘Surrender’. 16-04 t/m 20-04 Walk for the roses Heinkenszand 20-04 Movietour Jongerenraad Borsele 20-04 Hengstenshow Nisse 21-04 Voorjaarsmarkt Theresiahof ’s-Heerenhoek 28-04 en 29-04 Open atelierroute Borsele: Kunstenaars stellen hun ateliers open voor publiek onder de naam Kunstspeuren in de Zak. 28-04 Opening expositie schilderijen van Adri Geelhoed in ‘t Kerkje van Ellewoutsdijk
MEI 11-05 Amsterdamse Avond met optredens van Maffooos en Liz Richards, entree gratis. Locatie: Eetcafé “de Meiden” ‘s-Heerenhoek 12-05 Movietour jongerenraad Borsele. Meer info: www.jongerenraadborsele.nl 12-05 nationale molendag en uitgebreide boerenmarkt bij molen in Heinkenszand. 17-05 Klomppop muziekfestival Ovezande. 17-05 Puzzel-gezelligheidsrit voor het hele gezin, met de auto. Inschrijven van 18.30 tot 19.00 uur in het dorpshuis aan de Poelvoordestraat 3 te ’s-Gravenpolder. 19-05 Green fair, Nisse. Met o.a paarden concours, honden wedstrijden, kamelen , circusacts, muziek dans en een echte kinderboerderij op het dorpsplein. De green fair is van 10.00 t/m 19.00 daarna disco. 19-05 Zwartebessenfietsdag. De start (tussen 9.00 en 13.00) en finish van de Zwarte Bessendag zijn bij Boonman’s Wijnmakerij, Stoofweg 10 te Nieuwdorp. 19-05 Kerkje van Ellesdiek: optredens van vocaal ensemble Sonore 20-05 Straatfestival en Braderie Ovezande. vanaf 11:00uur: braderie en kindermarkt. Vanaf 13.00 uur tot 17.30: straattheater. Elke zaterdagmiddag van 13.30 - 16.00 Tentoonstelling ‘Zeeuwse kleuren en vergezichten’, schilderijen van Adri Geelhoed. ’t Kerkje van Ellesdiek.
68
JUNI 02-06 Braderie en vrijmarkt ’s Gravenpolder. 02-06 en 03-06 Wandel- fiets- of puzzeltocht door het Land van Borsele. Opstapplaatsen: Nisse, Driewegen en Ellewoutsdijk. Elke zaterdagmiddag van uur 13.30 - 16.00 Tentoonstelling ‘Zeeuwse kleuren en vergezichten’, schilderijen van Adri Geelhoed in ’t Kerkje van Ellesdiek.
JULI 07-07 Braderie en boerenmarkt in Heinkenszand van 10.00 tot 17.00. Op de boerenmarkt worden streekproducten, molenproducten en biologische producten verkocht. 07-07 Rommelmarkt in Nisse vanaf 13.00. 13-07 Pastorale au Parvis, Nisse. Concerten vanaf 19.00 uur in de statige Middeleeuwse Mariakerk op het Dorpsplein. 14-07 Pastorale au Parvis, Nisse. vanaf 14.00 uur luistermuziek op 7 verschillende locaties op het Dorpsplein. 14-07 van 13.30 t/m 16.30 openstelling kerk van Nisse. 21-07 Grote braderie met diverse activiteiten in Lewedorp. Elke woensdag in juli en augustus van 10.00 tot 16.00 in Baarland. Workshops Tekenen en Schilderen bij Quast. Kijk voor alle mogelijkheden en combinaties op de site; www.quastnl.nl
AUGUSTUS 18-08 Oogstfeest Oudelande, Een sfeervol evenement te midden van natuur en boomgaarden. Iedere zaterdag openstelling van de kerk van Nisse van 13.30 t/m 16.30. Elke woensdag in juli en augustus van 10.00 tot 16.00 in Baarland. Workshops Tekenen en Schilderen bij Quast. Kijk voor alle mogelijkheden en combinaties op de site; www.quastnl.nl
SEPTEMBER 01-09 Opening tentoonstelling van kunstwerken van Wout Koole. Muziek. ’t Kerkje van Ellesdiek 01-09 watersportfeest Ellewoutsdijk. Zaterdagmiddag: Rondvaart, Palingroken en paling verkoop, springkussens. Zaterdagavond: Live muziek van af 21.00 uur met Jen J band 02-09 watersportfeest Ellewoutsdijk Zondagmiddag: Live muziek van af 14.00 uur met de Blue Boys 08-09 Open monumentendag, boerenmarkt en oogstdemonstraties bij de molen in Heinkenszand. 08-09 Open monumentendag. Van 13.30 t/m 16.30 openstelling kerk van Nisse.
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
69
08-09 Open tentoonstelling van werken van Wout Koole. 13.00- 16.30 Muziek: Zeeuwse muzikanten. Verkoop van tweedehands spullen, antiek en curiosa. ’t Kerkje van Ellesdiek 09-09 Zie zaterdag 8 september. Muziek: Duo Sense 13.30 – 16.30. ’t Kerkje van Ellesdiek. 29-09 Open atelier route Borsele. Kunstenaars stellen hun ateliers open voor publiek onder de naam Kunstspeuren in de Zak.
OKTOBER 27-10 3e Mallard Mars vanaf het Bevrijdingsmuseum Zeeland. Ter herinnering aan de bevrijding van Zuid-Beveland zal een wandeltocht worden georganiseerd. Een tocht die voor verschillende doelgroepen geschikt is.
NOVEMBER 04-11 De ‘s-Heerenhoekse Comedie verzurgt een komisch toneelspel en de Vertelkring komt met verhalen. 14.30. Entree 4,- Euro. ’t Kerkje van Ellesdiek 11-11 Ambras / Engel Reinhoudt. 14.30 ’t Kerkje van Ellesdiek 23-24-25 november. Winterfair in Heinkenszand (Zwake 7) Info: www.winkelcentrumheinkenszand.nl 25-11 Willem Vermandere in ’t Kerkje van Ellesdiek. 14.30
DECEMBER 08-12 Kerstmarkt Ellewoutsdijk met verkoop van o.a. kerstbomen, kerstcadeautjes, kerststukjes. 26-12 Tweede kerstdag in ’t Kerkje van Ellesdiek. Een sfeervol programma met het koor Vox Maris uit Yerseke, verhalen, verloting voor goed doel, snoeperij. 28-12 Open oudejaarsmiddag met Zeeuwse muziek, oliebollen en zwirtjes. Verloting en verkoping van curiosa enz. Laatste middag tentoonstelling. Vanaf 13.30 – 16.00
Bezoek COVRA en wordt wijzer over radioactief afval Iedere woensdagmiddag van 13.30 - 16.00 (minimaal 5 dagen van te voren aanmelden via
[email protected]) Toegang gratis. Locatie Spanjeweg 1, Nieuwdorp. Neem geldig legitimatiebewijs mee. Straling is overal aanwezig en we gebruiken op veel plaatsen radioactieve stoffen: bij de productie van elektriciteit, de diagnose en behandeling van allerlei ziektes of het doen van onderzoek. Maar wat is eigenlijk straling of radioactiviteit? En wat gebeurt er met ons radioactieve afval? Kom naar COVRA en ontdek het.
70
Wie, wat, waar Toerisme / informatieverstrekking
Regio VVV Zuid-Beveland en Tholen Singelstraat 13, 4461 HZ Goes 0113 235990 Routebureau / Promotie Zeeland Delta Schuitvlotstraat 32, 4357 ZG Domburg 0118-587707 Recreatiecentrum Scheldeoord Landingsweg 1, 4435 NR Baarland 0113-639900 Bakkerij/ Theetuin Jikkemiene Dorpsplein 46, 4443 AG Nisse 0113-231772 Tropical Zoo de Berkenhof (informatiezuil) Langeweegje 10A, 4434 NE Kwadendamme, 0113-649729
De Ganzepoel Waardweg 1, 4433 RW Hoedekenskerke, 0113-634233 Veldzicht Veldzichtweg 1, 4456 RN Lewedorp 0113-612286
Vakantiewoningen
de Witte Hoeve Bloemenstraat 37, 4441 AJ Ovezande 0113-655772 06-22301704 Vakantiehuis ‘t Zilveren Maantje Landingsweg 86, 4435 NR Baarland 0113-342083
B&B
Buitenhuis de Weeltjes Brilletjesdijk 1, 4443 RH Nisse 0113-655626 06-53753416 Floris B&B Burg. Timansweg 3, 4453 CK ‘s-Heerenhoek Campings 0113-214766 Scheldeoord Landingsweg 1, 4435 NR Baarland Het oude Gemeentehuis Burg. Van Lierestraat 1, 4436 AL 0113-639900 Oudelande, 0113-269747 Camping Stelleplas Stelleweg 1, 4451 RL Heinkenszand Vakantiebung.a.d. Zeeuwse Kust Burg. Vogelaarstraat 15, 4435 AR 0113-563956 Baarland, 0113-639995 Hof van Zeeland 06-44182826 Stelleweg 175, 4451 RS Appartem. Slapen in de 7e hemel Heinkenszand, 0113-562260 Goesestraatweg 7, 4431 CC NCC Clubterrein Zuudschorre ‘s-Gravenpolder, 0113-313375 P.J. Israelweg 3, 4437 NE B&B de Jonge Ellewoutsdijk, 0113-548598 In de Boogerd 5, 4444 AK ‘s-Heer Abtskerke, 0113-311031 Mini-campings Boerderij de Hoogte De Toffe Peer Iseweg 2, 4436 NC Oudelande Weltevredendijk 1, 4438 NJ 0113-548239 06-10683652 Driewegen, 0113-653077 en De Bloemdijken 06-38934868 Meerkotsedijk 3, 4451 NR Buitenhof Heinkenszand, 0113-561246 Dekkersweg 3, 4456 NT Lewedorp 06-40886936 0113-612305 B&B de Blazekop Lambrechtshoeve Molenweg 3a, Ovezande Iseweg 4, 4436 NC Oudelande 0113-656404 06-21463495 0113-352441 en 06-12207166 Bed and Breakfast bij KA De Krukel Oud Ovezandseweg 30, 4441 SH Zeedijk 16, 4454 PW Borssele Ovezande, 0113-656853 0113-352469 06-46070523 Het Kwedammertje M’n Gedoetje Siguitsedijk 33, 4434 PM Oude Zanddijk 5, 4451 NV Kwadendamme, 0113-649700 Heinkenszand, 0113-656049 en 06-20536864 06-51112806
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
71
Paula’s B&B Scheldestraat 47, 4456 AR Lewedorp 0113-403587 06-24295806 En Passant Smitsweg 28, 4438 AH Driewegen 0113-656312 Pension Eetcafe de Tol Toldijk 5, 4456 NR Lewedorp 0113-612442 Saartjes B&B van Hattumstraat 3, 4437 AG Ellewoutsdijk 0113-548479 06-29484869 Boerenwoning Het Vleugelhof Vleugelhofweg 2a, 4453 VD ‘s-Heerenhoek 0113-352106 Hoeve van der Meulen Zuidweg 26-28, 4444 ND ‘s-Heer Abtskerke 0113-569110 Vakantiebung. ‘t Schuurke Landingsweg 89, 4435 NR Baarland 076-5651375 B&B Bonifacius Johan Frisostraat 5, 4434 AC Kwadendamme 0113-649219
Theetuinen
Mary’s Place Coudorpseweg 7, 4438 NB Driewegen 0113-548313 Saartje’s Theetuin en B&B van Hattumstraat 3, 4437 AG Ellewoutsdijk 0113-548479 06-29484869 De Koffietuin Wilhelminastraat 23, 4436 AE Oudelande 0113-548380 De Ninohoeve Everingseweg 9, 4436 AA Oudelande 0113-548164 Theetuin knooppunt 80 Smitsweg 28, 4438 AH Driewegen 06-17917142
72
Boerderijterras De Witte Hoeve Bloemenstraat 37, 4441 AJ Ovezande 0113-655772 06-22301704 Fleuria Slotstraat 50, 4435 AP Baarland 0113-639715 06-39145337 Boerderijterras Kaasboerderij Zuidweg 8, 4434 AB Nisse 0113-649797 Bakkerij-Theetuin Jikkemiene Dorpsplein 46, 4443 AG Nisse 0113-231772 Terras de Akkerwinde Lageweg 6, 4443 RE Nisse 0113-351144 Theetuin Oudelande Vijfzoodijk 1, 4436 RR Oudelande 06-38632209 06-16108718 Tearoom de Blazekop Molenweg 3, Ovezande 0113-656404 06-21463495 Boerderijterras Kaasboerderij Ter Nisse Zuidweg 8, 4434 AB Nisse 0113-649797
Vlindertuin
Tropical Zoo Berkenhof Langeweegje 10A, 4434 NE Kwadendamme 0113-649729
Stoomtrein (Stations te Goes, Kwadendamme en Hoedekenskerke)
Stoomtrein Goes-Borsele Postbus 250, 4460 AR Goes 0113-270705
Schaapskooi
Stichting Zeeuwse Schaapskudde Nieuwkamerseweg 3, 4451 NE Heinkenszand 0113-655268 en 0113-655311
Klompen
Klompenmakerij Traas Westdijk 3, 4451 RD Heinkenszand 0113-561438
Musea
Trekkermuseum Palmboomseweg 3, Nisse 0113-312990 en 06-53938564 Bevrijdingsmuseum Zeeland Coudorp 41, 4455 AH Nieuwdorp 0113-671475 ‘t Winkeltje van Wullempje Kerkstraat 32A, 4433 AT Hoedekenskerke Museum Horletoet Kerkenboomgaard 43, Kwadendamme 0113-649503
Fruitteeltbedrijf M.C. van Hekken Wilhelminastraat 27, 4436 AE Oudelande 0113-548520 06-51836758
Wandelen/fietsen
St Landschapsbeheer Zeeland Postbus 286, 4460 AR Goes 0113-230936
Oplaadpunten
• Werkplaats Natuurmonumenten, Zwaaksedijk te Kwadendamme • Fort Ellewoutsdijk (idem als Natuurmonumenten) • Restaurant de Kleine Toren van Kunst Baarland Kunst en Atelier route • Saartjes Theetuin (met ION-opladers) Kerkje in Ellesdiek • Schaapskooi Heinkenszand Van Hattumstraat 5 • Vergader- en congrescentrum De p/a Hellewoudstraat 1, 4437 AL Stenge Heinkenszand (met IONEllewoutsdijk), 4437 AG Ellewoutsdijk lader) 0113-548257 • Eethuis ‘t Hoekje Heinkenszand Culturele Raad Borsele Service en reparaties: Jacobusse, Postbus 1, 4450 AA Heinkenszand Heinkenszand
Boerderijwinkels
Wijnmakerij Boonman Stoofweg 10, 4455 VR Nieuwdorp 0113-612576 Kaasmakerij Ter Nisse Zuidweg 8, 4443 AB Nisse 0113-649797 Jammakerij ‘t Siepje Beeldhoeveweg 2, 4453 VK ‘s-Heerenhoek 0113-352340 Fruitsappen: Marc Steijn-Vermue Schoorkenszandseweg 27, 4431 PH ‘s-Gravenpolder 0113-313011 ‘t Wienkeltje van Ellesdiek van Hattumstraat 3, 4437 AG Ellewoutsdijk 0113-548479 06-52287700
Fruitteelt/-verkoop
Fruitteeltbedrijf/ fruitverkoop de Reijger Wildemanshoekseweg 10, 4436 RT Oudelande 0113-548492 06-20169773
Tuinen/Natuurgebieden
Heuvelhof Tuinen Oude Hoeveweg 8, 4444 SR ‘s-Heer Abtskerke 0113-567789 Slot Baarland Zwaakse Weel (wandel- en fietsroutes, vissteigers 100 hectare tussen Nisse, Kwadendamme en ‘s-Gravenpolder,
Monumenten
Koutermolen Hoedekenskerke Molenstraat 46, 4433 AB Hoedekenskerke Molen De Korenhalm Korenhalmdijk 11, 4431 NE ‘s-Gravenpolder 0113-312568 Stichting Molen De Blazekop Molenstraat 3, 4441 TL Ovezande R.K. Kerk van de Parochie H. Blasius Kerkdreef 4, 4451 AD Heinkenszand 0113 655903
TOERISTISCHE GIDS - LAND VAN BORSELE - 2012
73
Dorpskerk Dorpsstraat 71, 4451 AC Heinkenszand 0113 562424 Travalje Dorpsstraat 36, 4451 BC Heinkenszand 0113 561471 Molen De Vijf Gebroeders Slaakweg 1 4451 RB Heinkenszand 0113 562474 H. Willibrordus Deken Holtkampstraat 7, 4453 AH ‘s-Heerenhoek 0113 351264 / 06 22815618 ‘t Hof Acht is meer dan Duizend s-Heerenhoeksedijk 27, 4441 RE Ovezande 0113 354555 / 06 5159 7025 ‘t Hof Reijgersberg Kaaiweg 28, 4454 PN Borssele 0113 351962 Molen De Hoop en Verwachting Kaaiweg 28, 4454 PN Borssele 0113 354040 ‘t Hof Monster Kaaiweg 16, 4454 PN Borssele 0113 350128 / 06 40656323 Hoeve “de Witte Pauw” Korte Zuidweg 4, 4454 PV Borssele 0113 351377 Kerk Onze Lieve Vrouw Hemelvaart Hoofdstraat 60, 4441 AE Ovezande 0113 655997 t Kerkje van Ellesdiek (geen off.mon.) van Hattumstraat 5, 4437 AG Ellewoutsdijk 0113 351317 Fort Ellewoutsdijk Fortweg 2, 44347 AP Ellewoutsdijk 0113 644044 Hof Tien Gemeten Tolhoekweg 1, 4436 RL Oudelande 0113 548562
74
Hervormde Kerk Burg. Van Lierestraat 5, 4436 AJ Oudelande 0113 548223 De Kleine Toren van Baarland Nieuweweg 3, 4435 AB Baarland 0113 634187 / 06 22 700 343 N.H. kerk Baarland Slotstraat 3, 4435 AM Baarland 0113 639416 Slot Baarland Slotstraat 7, 4435 AM Baarland 0113 634198 d’ Awe Polder Oude Polderdijk 2, 4435 RG Baarland 0113 639209 “de Ark” Kerkstraat, 4433 AS Hoedekenskerke Bonifaciuskerk Johan Frisostraat 7, 4434 NK Kwadendamme 0113 649219 PKN Kerk Bosseweide 1, 4431 BV ‘s-Gravenpolder 0113 311048 Prot. Gem. ‘s-Heer Abtskerke Kerkring 1 4444 AB ‘s- Heer Abtskerke 0113 312 822 Molen De Poel Gerbenesseweg 21, 4443 AH ‘s-Heer Abtskerke 0113 563369 Zorgboerderij De Weitjes Blazekop 5, 4441 TN Ovezande 06 13055904 Voormalig kasteel Hellenburg Hellenburgstraat, 4435 AA Baarland
DRUKKERS met de dynamiek
van de zee vormgeving drukken en printen personaliseren websites en apps ALS HET OM MEDIA GAAT.
0117-377170 www.pieterspress.nl
75
comfortcamping
scheldeoord
Comfortcamping Scheldeoord
Landingsweg 1 4435 NR Baarland (Z) +31(113) 639 900
[email protected] +31(113) 639 226
[email protected]
GOUD
www.scheldeoord.nl www.scheldeoord-horeca.nl