Toegankelijkheid van ziekenhuizen voor dove personen Filip Verstraete vzw Federatie van Vlaamse DovenOrganisaties
De dovengemeenschap: heel verschillend
De dovengemeenschap bestaat uit verschillende groepen: - Vroeg- en prelinguale doven (doofgeboren personen) - Laat- en postlinguale doven (doofgeworden personen) - Slechthorenden Doven en slechthorenden onderscheiden zich ook individueel van elkaar door verschillen in: gehoorverlies – communicatie – taal – maatschappelijke en culturele achtergrond
Knelpunten voor doven in ziekenhuizen: 1. communicatie barrière met behandelende artsen en ander medisch personeel 2. onwetendheid over omgang met dove mensen 3. medici en paramedici vaak niet doofbewust – niet van bewust dat er vaak een informatietekort is voor dove personen 4. auditieve en geschreven informatie is niet toegankelijk 5. discriminatie
Visie toegankelijkheid van diensten voor dove personen Gelijke toegang tot dienstverlening voor dove mensen is een heel belangrijk mensenrecht en een gelijkheidskwestie. Beperkt bewustzijn bij de diensten en gebrek aan planning op beleidsniveau leiden tot slechte communicatie tussen de dove personen en hun omgeving en hebben nog steeds de dagelijkse uitsluiting en discriminatie van dove mensen als resultaat.
Bestaande wetgeving op verschillende niveaus die erop gericht is deze discriminatie tegen te gaan, onder andere:
· De federale anti-discriminatiewet (art.4, 12° en art.21) · Het Vlaams gelijke kansen- en gelijke behandelingsdecreet (art.15, 6° en art. 19). · Het VN Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap Volgens deze wetteksten is het ontbreken van ‘redelijke aanpassingen’ voor een persoon met een handicap een vorm van discriminatie en dus verboden.
Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding verspreidde in het najaar van 2011 een aanbeveling met betrekking tot het aanbieden van tolkdiensten VGT en LSFB in ziekenhuizen. (zie www.diversiteit.be/gebarentaal-ziekenhuizen)
Resultaten?
Dienstverlening van een ziekenhuis moet dus alles in het werk stellen voor het toegankelijk maken van hun informatie en communicatie
Informatie Website : • • •
auditieve informatie geschreven taal vertaling naar Vlaamse Gebarentaal
Telefonische informatie : • teletolk • afstandstolkdienst • mailen / chatten
Communicatie •
Omgaan met dove personen (opleiding noodzakelijk)
• •
Basiskennis Vlaamse Gebarentaal
(opleiding noodzakelijk)
Tolken Vlaamse Gebarentaal •
• •
een tolk in dienst nemen (mogelijk i.s.m. met een paar ziekenhuizen) afstandstolk freelance tolken
(Afstands)tolken Wanneer een tolk gebruiken ? Overal in het ziekenhuis: dit voor dove patiënten (verblijf of niet verblijf) en dove bezoekers. Gesprekken met een dokter, verpleegster, sociale dienst, infobalie, kinesist, … FOD heeft een project afstandstolken en CAB heeft ook afstandstolkendienst. Duidelijke afspraken nodig waarvoor doven en het personeel van ziekenhuizen de afstandstolk kunnen gebruiken
Méér info : www.vgtvideogezondheid.be
Faciliteiten: belangrijke aandachtspunten: - Ingang - Centrale hal - Infobalie - Lift - Visuele alarmsystemen
Aandachtspunten rond kamer •
TV beschikt over teletekstfunctie (teletekstnieuws + ondertiteling via 888)
•
de informatie op het eigen tv-kanaal moet ook ondertiteld worden en vertaald naar Vlaamse Gebarentaal
•
aanwezigheid van het internet: voor communicatie op afstand + nieuws lezen.
• •
auditieve signalen ook in de kamer visueel maken!
•
omroepsysteem vertaald naar tekst via display of klein scherm?
•
plaatsen van spiegel zodat men bezoek kan zien binnenkomen (vermijden dat men hiervan schrikt)
Belangrijk: Draadloze Internetverbinding: overal in het gebouw bereikbaar Gebruik ook geen te moeilijk wachtwoord aub
Het is nodig dat elke dienst een beleid, praktijk of procedure uitwerkt zodat dove personen op een toegankelijke manier gebruik kunnen maken van de dienstverlening .
Vragen voor advisering, begeleiding, screening en meer info bij :
[email protected]
