Themabijeenkomst ‘Beheerplannen voor Natura 2000 gebieden’ Het opstellen van beheerplannen voor Natura 2000 gebieden ligt maatschappelijk gevoelig. Veel partijen hebben grote belangen bij de beheerplannen. Hun participatie bij het opstellen van de beheerplannen wordt gestimuleerd, ook om draagvlak te krijgen voor het bereiken van de instandhoudingsdoelstellingen. Het InterProvinciaal Overleg (IPO) heeft samen met andere partijen de ‘intentieverklaring’ van 8 september 2008 opgesteld met afspraken over samenwerking om tot goede beheerplannen te komen. De groene adviesbureaus werken in het spanningsveld van alle belangen en daarmee in een complexe omgeving. Voor het bereiken van de Natura 2000 doelen is het essentieel dat de bureaus hun rol goed kunnen vervullen. De themabijeenkomst van het Netwerk Groene Bureaus brengt de omgeving én de consequenties daarvan voor het werk van de bureaus in beeld. Daarbij gaat het om de theorie (de afspraken op papier) en de praktijk (de ervaringen van de partijen en de bureaus). Is er vrijheid van ecologisch onderzoek? Wordt er een politieke opdracht verstrekt? Hoe vullen overheden en belangenorganisaties hun rol in? Kunnen bureaus in die omgeving tot goede advisering over beheerplannen komen? Hoe moeten bureaus zich opstellen? Deelnemers: Datum: Plaats: Aanmelding:
leden Netwerk Groene Bureaus, maatschappelijke organisaties, bedrijfsleven, provincies, diensten van LNV, Rijkswaterstaat en Defensie. 2 december 2008, 9.30 uur tot 17.15 uur. Auditorium, Hogeschool Domstad, Koningsbergerstraat 9, Utrecht, 030-2927700, twaalf minuten lopen vanaf Utrecht CS (www.domstad.nl). via
[email protected]
Aan deze uitnodiging zijn geen kosten verbonden.
1
Programma 9.30 uur
Ontvangst bij auditorium met koffie en thee
9.45 uur
Opening
Hans Waardenburg Netwerk Groene Bureaus
9.55 uur
Nationaal beleid voor Natura 2000 gebieden De actuele politieke discussie, staat het Europees natuurbelang of een Nederlands compromis ter wille van maatschappelijke acceptatie centraal?
Wouter van Sambeek Ministerie van LNV
10.20 uur
Steunpunt Natura 2000 Rol van het Steunpunt bij het opstellen van beheerplannen.
Mariken Tellinger Steunpunt Natura 2000
10.30 uur
Beheerplan Weerribben Gebiedsproblematiek, organisatie, aanpak beheerplan.
Michiel van der Weide Provincie Overijssel
10.55 uur
Ervaringen van adviesbureaus bij de Weerribben Ecologische inhoud van beheerplannen, problemen bij uitvoering van onderzoek en de consequenties voor advisering.
Marc van der Valk Bureau Waardenburg
11.20 uur
Pauze met koffie en thee
11.50 uur
Beheerplan Arkenheem Gebiedsproblematiek, organisatie, aanpak beheerplan.
Albert Fopma Provincie Gelderland
12.15 uur
Ervaringen uit meerdere beheerplannen Ecologische inhoud van beheerplannen, problemen bij uitvoering van onderzoek en de consequenties voor advisering.
Saskia Mulder DHV
12.40 uur
Lunch
14.00 uur
IPO Vertaling van de intentieverklaring naar aanbevelingen voor bureaus.
Jeroen Huneker IPO
14.20 uur
Recron Eigen ervaringen als basis voor aanbevelingen voor bureaus.
Ivo Gelsing Recron
14.40 uur
LTOnoord Eigen ervaringen als basis voor aanbevelingen voor bureaus.
Gerbrand van 't Klooster LTOnoord
15.00 uur
Milieufederatie Noord-Holland Eigen ervaringen als basis voor aanbevelingen voor bureaus.
Pim de Nobel Milieufederatie NoordHolland
15.20 uur
Natuurmonumenten Eigen ervaringen als basis voor aanbevelingen voor bureaus.
Suzanne Klaassen Natuurmonumenten
15.40 uur
Discussie met de sprekers: op zoek naar de beste praktijk o.l.v. Hans Waardenburg
16.45 uur
Borrel
2
Partijen: de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit de Staatssecretaris van Defensie de staatssecretaris van Verkeer & Waterstaat 0 de voorzitter van de Adviescommissie Landelijk Gebied van het lnterprovinciaal Overleg, in overleg met de portefeuillehouders Landelijk Gebied van de Provincies 0 de directeur van de vereniging Natuurmonumenten de directeur van Vogelbescherming Nederland 0 de voorzitter van het bestuur van De Landschappen de directeur van de Vereniging voor Waterbedrijven in Nederland de directeur van de Stichting Reinwater de voorzitter van de Nederlandse Wind Energie Associatie 0 de voorzitter van de Regiegroep Recreatie & Toerisme in Natura 2000, namens RECRON, HlSWA Vereniging, ANWB, Nederlands Platform voor Waterrecreatie, Koninklijke Sportvisserij Nederland en Koninklijk Horeca Nederland de voorzitter van het Netwerk Groene Bureaus de voorzitter van MKB-Nederland de voorzitter van het VNO-NCW de directeur van de Stichting Beheer en Natuur Landelijk Gebied 0 de voorzitter van LT0 Nederland de directeur van Staatsbosbeheer de directeur van de Federatie Particulier Grondbezit
Overwegende dat:
het een maatschappelijk belang is de natuurwaarden in Natura 2000-gebieden in een gunstige staat van instandhouding te houden of te brengen; het een maatschappelijk belang is in de beheerplannen zoveel mogelijk duidelijkheid te geven over het medegebruik en bestaand gebruik in en nabij de Natura 2000gebieden; het van belang is goede procedurele afspraken te maken over de betrokkenheid bij de totstandkoming van beheerplannen voor Natura 2000-gebieden; de vaststelling van de beheerplannen geschiedt na overleg met de eigenaren, gebruikers, andere belanghebbenden en de besturen van gemeenten en waterschappen; meerdere overheden samen bevoegd kunnen zijn een beheerplan vast te stellen.
1-7 lntentieverklaring Beheerplannen Natura 2000
Spreken de intentie wit om: zich vanuit eigen verantwoordelijkheid in te zetten bij het opstellen van de beheerplannen waarbij de volgende doelen worden gesteld: Het verkrijgen van representatieve participatie bij het opstellen van de Natura-2000 beheerplannen, zodat alle belangen goed kunnen worden afgewogen. Het vergroten van het collectieve draagvlak voor het bereiken van de instandhoudingsdoelstellingen in het kader van de beheerplannen, en aandacht voor sociaal-economische en culturele activiteiten. Het verkrijgen van maximale duidelijkheid op welke termijn, hoe en door wie de instandhoudingsdoelenverwezenlijkt worden. Het verkrijgen van maximale duidelijkheid van de gevolgen van de Natura-2000 gebiedsaanwijzingenvoor (bestaand) gebruik in en nabij de gebieden.
Spreken af te werken aan: 1. een procesarchitectuur op gebiedsniveau, gebaseerd op een transparante werkwijze, die borgt dat alle relevante belangen voldoende worden meegewogen; 2. een open planproces op gebiedsniveau dat alle partijen stimuleert hun bijdrage aan de uitvoering van de Natura 2000 te maximaliseren en dat de samenwerking tussen partijen bevordert; 3. gebiedsgerichte planvorming met de (ontwerp) aanwijzingsbesluiten als uitgangspunt en als resultaat een breed gedragen maatregelenpakket; 4. de tijdige totstandkoming van beheerplannen. Hiertoe maken partijen procesafspraken die in de bijlage I van de intentieverklaring zijn opgenomen. Ondertekening door partijen laat onverlet de wettelijke rechten van ondertekenende partijen en de bij hun aangesloten leden.
lntentieverklaring Beheerplannen Natura 2000
Bijlage I De partijen werken samen aan het opstellen van de beheerplannen. Zij spannen zich in om alle belanghebbenden zo goed mogelijk te betrekken bij het opstellen van de beheerplannen. De wettelijke verantwoordelijkheid voor het opstellen en het vaststellen van de beheerplannen ligt bij het bevoegd gezag, dat onder regie van de voortouwnemer de beheerplannen voorbereidt.
Definities 0
0
0
Partijen: alle ondertekenaars van deze intentieverklaring. Bevoegd gezag: het samenwerkende bevoegd gezag voor het vaststellen van een beheerplan: de ministeries van LNV en V&W, Defensie en de provincies. Voortouwnemer: bevoegd gezag dat procesverantwoordelijk is voor het opstellen van een beheerplan. Belanghebbenden: de afzonderlijke belanghebbenden bij het opstellen van een beheerplan. Belangenorganisaties: vertegenwoordigende organisaties die groepen belanghebbenden en/of eigenaren van Natura 2000 gebieden vertegenwoordigen en grote terreinbeherende organisaties.
Proces 1. Het bevoegd gezag stelt een planning op voor alle beheerplannen en maakt deze openbaar. 2. Voor elk beheerplan heeft een bevoegd gezag het voortouw. Onder leiding van deze voortouwnemer, die het frontofficie vormt, stelt het bevoegd gezag het beheerplan op. De voortouwnemer is procesverantwoordelijk en organiseert de communicatie met belanghebbenden. Deze voortouwnemer is het aanspreekpunt voor alle belanghebbenden. Elk beheerplanproces doorloopt de volgende stappen: 1). Bevoegd gezag werkt de instandhoudingdoelstellingen uit het (ontwerp) aanwijzingsbesluit in omvang, ruimte en tijd verder uit. 2). Bevoegd gezag beschrijft vervolgens de maatregelen. 3). Daarna toetsen zij dit maatregelenpakket op ecologisch doelbereik en sociaal economische gevolgen. Bij elk van deze drie stappen betrekken zij de belangenorganisaties voor advies. 4). Bevoegd gezag stelt vast of het maatregelenpakket voldoende effectief (haalbaar) en efficient (betaalbaar) is en besluit, wanneer dit niet het geval blijkt of een heroverweging noodzakelijk is.
Betrokkenheid e n samenwerking 1. De voortouwnemers dragen er zorg voor dat belanghebbenden, direct of via belangenorganisaties, inhoudelijk inbreng en advies kunnen leveren. Meestal zal hiertoe een overlegorgaan opgezet worden; de vorm daarvan wordt per gebied door de bevoegde gezagen bepaald. Waar mogelijk wordt aangesloten bij bestaande structuren, bijvoorbeeld een klankbordgroep voor de Kaderrichtlijn Water, een landinrichtingscommissieof een gebiedscommissie. 2. De voortouwnemers dragen er zorg voor dat alle belangenorganisaties op een zelfde niveau vertegenwoordigd zijn.
lntentieverklaring Beheerplannen Natura 2000
Partijen zorgen voor een structuur van vertegenwoordiging waardoor in een overlegorgaan een zo breed mogelijke maatschappelijk inbreng wordt gerealiseerd. Belangenorganisaties geven vooraf duidelijk aan hoe en door welke achterban zij zijn gemandateerd en hoe zij met de individuele belanghebbenden in de achterban communiceren.
De voortouwnemer draagt er zorg voor dat belanghebbenden tijdig de gelegenheid krijgen om inhoudelijke inbreng of advies te leveren. Partijen inventariseren per gebied gezamenlijk de noodzakelijke kennisinbreng over ecologie, gebiedskenmerken, beheer en sociaal- economische activiteiten in en nabij de afzonderlijke Natura-2000 gebieden en maken hierover concrete werkafspraken. Partijen kunnen door de voortouwnemer gevraagd worden om kennislinformatie ter beschikking te stellen voor het opstellen van het beheerplan. Het bevoegd gezag draagt zorg voor een transparant proces door gebruikte informatie zo mogelijk op aanvraag aan partijen beschikbaar te stellen.
lntentieverklaring Beheerplannen Natura 2000
G. Verburg
datum
Minister van Landbouw, Natuur e n Voedselkwaliteit
Drs. J. d e Vries Staatssecretaris van Defensie
J .C. Huizinga-Heringa Staatssecretaris van Verkeer & Waterstaat
Drs. P.L.A. Rupp Voorzitter Adviescommissie Landelijke Gebied van het lnterprovinciaal Overleg
Drs. T.J. Wams Directeur Natuurbeheer Vereniging Natuurmonumenten
Ir. A.J.M. Wouters Directeur Vogelbescherming Nederland
5-7 lntentieverklaring Beheerplannen Natura 2000
Ing. B. Fokkens Voorzitter van het Bestuur van De Landschappen
Drs. Th.J.J Schmitz Directeur Vereniging voor Waterbedrijven in Nederland
Drs. J. van Dijk Directeur Stichting Reinwater
Mr. J. Warners Voorzitter Nederlandse Wind Energie Associatie
Drs. J.J.P.M. Thonissen Voorzitter Regiegroep Recreatie & Toerisme in Natura 2000 Namens: RECRON, HlSWA vereniging, ANWB, Nederlands Platform voor Waterrecreatie, Koninklijke Sportvisserij Nederland en Koninklijk Horeca Nederland
Drs. H.W. Waardenburg Voorzitter Netwerk Groene Bureaus
lntentieverklaring Beheerplannen Natura 2000
Drs. L.M.L.H.A. Hermans Voorzitter MKB-Nederland
Mr. B.E.M. Wientjes Voorzitter VNO-NCW
Ir. W.G. de Raad Directeur Stichting Beheer en Natuur Landelijk Gebied
A.J. Maat Voorzitter LT0 Nederland
P.M. Sangers Plv. directeur Staatsbosbeheer
Ing. G.R. van Woudenberg Directeur Federatie Particulier Grondbezit
lntentieverklaring Beheerplannen Natura 2000