Suid Afrika Reise Dreef SL Wierden tel.:+31(0) Zuid Afrika reis voor Voorbeeld Van 12 december tot en met 15 januari

Suid Afrika Reise Dreef 2 7641 SL Wierden tel.:+31(0)85 4010 816

Zuid Afrika reis voor Voorbeeld Van 12 december tot en met 15 januari

Beste Familie Voorbeeld, Vandaag heeft u de routebeschrijving van de door u gekozen reis in de brievenbus gevonden. Lees deze goed door. Alle reis bescheiden zult u ontvangen van onze vertegenwoordiger in Zuidelijk Afrika na aankomst op het vliegveld in Zuidelijk Afrika. Wij adviseren u deze beschrijving alvast door te nemen en bij eventuele vragen contact met ons op te nemen om onduidelijkheden te voorkomen. De routebeschrijving is niet alleen bedoeld als informatiebron voor uw bestemmingen maar maakt de reis ook gemakkelijker en interessanter. In de routebeschrijving staan allerlei bezienswaardigheden en highlights die onderweg kunnen worden bekeken. Daarnaast krijgt u belangrijke informatie over Zuidelijk Afrika. Doe niet alles wat beschreven staat dit kan namelijk niet. Maak een keuze wat u wilt zien. Wij willen u erop wijzen dat u niet alleen de routebeschrijving moet gebruiken, maar ook zeker gebruik moet maken van de kaarten en beschrijvingen die u ontvangt bij aankomst op het vliegveld. Deze route kan enigszins afwijken van de door ons voorgestelde route, aan u natuurlijk de keus, welke route u wenst te rijden. Suid Afrika Reise doet er alles aan om zich te verbeteren en daarom vinden wij het prettig als u correcties of aanvullingen op deze routebeschrijving naar ons toestuurt. Verder stellen wij het bijzonder op prijs om foto’s die tijdens de reis worden gemaakt, te ontvangen. Wij kunnen die foto’s eventueel gebruiken voor onze nieuwe reisbescheiden en/of voor onze website. Verder bieden wij de mogelijkheid om uw reisverslag op de website te plaatsen Ten slotte wensen wij u een goede reis en aangenaam verblijf in Zuid Afrika. Met vriendelijke groet, Douwe en Marian Baas Suid Afrika Reise

Vliegen Wij adviseren u uiterlijk 3 uur voor vertrek van uw intercontinentale vlucht aanwezig te zijn bij de balie van de luchtvaartmaatschappij. Gaat u via Londen/Frankfurt dan is 2 uur voor vertrek voldoende. Wij dragen geen enkele verantwoordelijkheid voor eventuele vertragingen of schrappen van vluchten door de luchtvaart maatschappij. Houdt u er rekening mee dat men in Zuid Afrika wat minder efficiënt werkt dan in de meeste westerse landen. Met name de douane controles bij binnenkomst in en vertrek uit Zuid Afrika duren iets langer als gebruikelijk. De munt De munt is de Rand (SAR), die in 100 centen is verdeeld. De biljetten worden uitgegeven in biljetten van SAR10.00, SAR20.00, SAR50.00, SAR100.00 en SAR200.00. De munten bestaan uit 5c, 10c 20c, 50c, SAR1.00, SAR2.00 en SAR5.00 Hoewel Swaziland, Lesotho en Namibië hun eigen munt hebben, wordt de Zuid-Afrikaanse Rand als wettelijk betaalmiddel geaccepteerd. In Zuid-Afrika echter is alleen de Zuid-Afrikaanse Rand het wettelijke betaalmiddel en moeten overige valuta worden gewisseld. Reizen met geld De credit cards van de belangrijkste banken worden in Zuid-Afrika geaccepteerd. Het meeste worden de Mastercard en de Visa Card gebruikt. Met de meeste credit cards en betaal passen kan geld worden opgenomen bij geld automaten die veel in Zuid-Afrika aanwezig zijn. U dient uw pinpas in te stellen voor gebruik in Zuid Afrika. Gebruik de zelfde voorzorgsmaatregelen die u thuis gebruiken zou wanneer u deze kaart gebruikt. Houdt credit cards, betaalpassen en contant geld zoveel mogelijk gescheiden wanneer u onderweg bent. Voor onderweg is ongeveer SAR 500.00 contant per persoon voldoende om eventueel te gebruiken. Maak gebruik van uw kamer of hotelkluis, indien verkrijgbaar. Schrijf de nummers van de creditcards en betaalpassen op en bewaar ze op een veilige plaats. Openingstijden van de banken is van maandag tot en met vrijdag van 09.00 – 15.30 uur, zaterdag van 08.30 – 11.00 uur. Reis documenten Bezoekers van Zuid-Afrika hebben een geldig paspoort nodig dat tenminste nog 30 dagen na vertrek uit Zuid-Afrika geldig is. (Voor Swaziland geldt 3 maanden. Lesotho 6 maanden na vertrek). Het moet twee blanco pagina’s bevatten voor de benodigde stempels. Er is geen visum nodig voor het bezoeken van Zuid-Afrika of Swaziland wanneer vanuit de Europese Unie wordt gereisd. Maak een fotokopie van uw

paspoort en eventueel andere waardevolle documenten, en bewaar ze, gescheiden van de originele documenten, op een veilige plaats. Meldt het verlies van uw paspoort zo snel mogelijk bij de Nederlandse Ambassade en laat de Zuid-Afrikaanse politie een proces verbaal opmaken. Gezondheid Er zijn geen verplichte vaccinaties vereist om Zuid-Afrika binnen te gaan. Zuid-Afrika is een betrekkelijk hygiënisch land. Privé medische hulp en privé ziekenhuizen zijn van een heel hoge standaard, maar zijn erg duur. Daarom is het van het grootste belang uw reis- en ziektekostenverzekering te controleren en eventueel aan te passen. Indien u medicatie nodig heeft, neem dan genoeg mee voor de duur van uw reis in uw handbagage. Het is altijd handig om een eigen medisch basispakket mee te nemen. Basis artikelen kunnen bijvoorbeeld zijn: hoofdpijn tabletten, tabletten tegen diarree, zon beschermingsmiddelen, minimaal factor 30, zonnebrandcrème, pleisters, enz. Raadpleeg uw eigen dokter over de volgende vaccinaties en/of ziektes: DTP vereist iedere 10 jaar een vaccinatie en is een goede voorzorgsmaatregel. Vaccinatie tegen Hepatitis A geeft u een bescherming van een jaar, deze kan het beste vier weken voor vertrek gegeven worden. HIV/AIDS is momenteel het grootste sociale en medische probleem in alle Afrikaanse landen, en is dus ook in Zuid-Afrika geen uitzondering. Wees u zich als bezoeker van Zuid-Afrika bewust van de gevaren en neem geen risico met eventuele seksuele omgang. Malaria kan gedurende de zomermaanden in en rond het Kruger Nationaal park, Swaziland en de noordelijke delen van Kwazulu Natal aanwezig zijn. Malaria preventie tabletten zijn dan ook aan te raden, uw huisarts dient deze voor te schrijven. Zorg ervoor dat u geen recept krijgt voor malaria tabletten waardoor u wat minder verdraagzaam bent voor zonlicht. Hierdoor kunt u makkelijker door de hitte worden bevangen. De meeste Zuid-Afrikanen leven in malaria gebieden zonder medicatie door zich aan de volgende gedragsregels te houden: Wanneer u ' s nachts buiten bent niet te veel parfum gebruiken. Wanneer u ' s nachts buiten bent geen witte of andere lichte kleuren kleding dragen, bedek de gevoelige delen van uw lichaam – bv. enkels en polsen. Gebruik na zonsondergang insectenwerend middel (verstuiver/lotion); het beste is om een plaatselijk product te gebruiken of een product uit Nederland.

Laat ‘s nachts uw lichten niet nodeloos aan op uw kamer, dit trekt insecten aan. Indien aanwezig, gebruik dan uw airco of ventilator ’s nachts op uw kamer. Belangrijk: Indien u zich niet goed voelt en symptomen heeft gelijkwaardig aan de griep d.w.z. koud, hoofdpijn of koorts, binnen 7 – 10 dagen nadat u een malaria gebied hebt bezocht, raadpleeg dan onmiddellijk een dokter en meldt deze dat u een malaria gebied hebt bezocht. Plaatselijke Tijd GMT + 2 uur voor Zuid Afrika Voor Nederland betekent dit dat u tijdens onze zomertijdperiode geen tijdsverschil heeft, terwijl na het ingaan van de wintertijd de klok in Zuid Afrika een uur op Nederland voorloopt. Eten en drinken Het kraanwater in de Zuid-Afrikaanse steden wordt als hygiënisch bestempeld maar lekker is het niet overal. Flessenwater is gemakkelijk verkrijgbaar. Drink in minder ontwikkelde gebieden enkel water als u wordt verteld dat het veilig water is. Voedsel is in het algemeen in restaurants en hotels van erg goede kwaliteit. Wees erop voorbereid om na uw bezoek aan Zuid-Afrika op dieet te moeten!! Koop geen voedsel bij kramen aan de weg; Was vers fruit en groenten voordat u het eet. Houdt u er rekening mee dat niet alle accommodaties een (honesty) bar hebben. Het is zinvol om onderweg wat wijn, bier en frisdrank in te slaan zodat u niet zonder zit bij die accommodaties. Kleding/Bagage De meeste luchtvaartmaatschappijen staan 20kg bagage per persoon plus handbagage toe. Wat gewoonlijk genoeg is voor een vakantie van 3 weken. Indien uw vakantie een privécharter in kleine vliegtuigen omvat, wordt u meestal beperkt tot 10kg bagage per persoon, in een zachte tas, voor dat deel van uw reis. Het kan dus noodzakelijk zijn om speciale regeling te treffen voor uw overige bagage, en deze in een bagagekluis achter te laten. In de zomer (van september tot april) heeft ZuidAfrika in het algemeen heerlijk weer, van warm tot heet. Vergeet uw zwemkleding niet. ‘s Avonds en op grotere hoogte kan het in elk gedeelte van het jaar erg veel afkoelen, het is dus wenselijk om altijd enkele warme kleren bij zich te hebben. In de winter (van mei tot augustus) kan het vooral ’s nachts redelijk koud worden. Overdag kan het warm genoeg zijn voor lichtere kleding.

Pak altijd een paar aangename wandelschoenen, hoofdbedekking en een lichte, waterdichte jas in. De meeste restaurants en dergelijke verwachten een licht casual kleding van haar gasten dat inhoudt een lange broek met een open hemd voor de heren en gelijkwaardig niveau kleding voor de dames. In de meeste wildpark lodges wordt informele kleding gedragen. Draag neutrale kleuren, zoals bruin, beige en kaki tijdens een bezoek aan een wildpark. Zuid-Afrika is een enorm land met verschillende weer patronen in het noorden en zuiden. Het hele jaar is er een kans op regen, dus regenkleding is altijd noodzakelijk. In de Westkaap (Kaapstad) heeft men vooral in hun winter regen. In de Oostkaap en de Tuinen route kan het hele jaar door regenen. In de rest van het land valt voornamelijk hun zomerregen. De meeste hotels, lodges en dergelijke hebben een 24 uurs wasserij service. Elektriciteit Het elektriciteitsaanbod is 220 volt. Ronde - twee punt en drie punt stekkers worden gebruikt. Het is wenselijk om een multi stekker in Zuid-Afrika te kopen, aangezien de meeste universele stekker adapters niet in de Zuid-Afrikaanse stekker/contactdoos voorzien. Fotografie/ Filmen en dergelijke Bij digitale fotografie is het verstandig om een opslagmedium of voldoende kaarten bij u te hebben. Hetzelfde geldt voor de video. Opslagmedium is alleen in de grotere plaatsen te koop. Alle batterijen zijn goed verkrijgbaar, neem altijd reserve batterijen in uw handbagage mee waar dan ook. Niets is vervelender als niet kunnen fotograferen of filmen wegens niet werkende batterijen. Per persoon een verrekijker zal het deelnemen aan een safari een stuk prettiger maken. Een kleine zaklamp is erg prettig als u in het donker een weg zoekt in of rond een kamp. Een zoomlens (300mm) is heel handig voor het fotograferen van wild. Voor de enthousiaste fotograaf is een UV/skylight filter wenselijk Vergeet uw diverse oplaadapparaten niet van huis mee te nemen.

Fotografie Tips: Actie Foto’s: • Sluitertijd snel genoeg om het onderwerp te bevriezen bv S 1/1600 • Diafragma een laag nummer bv F 5,6 • ISO u moet misschien uw ISO verhogen afhankelijk van de hoeveelheid licht • Autofocus Mode Al Servo of AF-C • Gebruik een statief o.i.d. als dit mogelijk •

is Bij bewegende onderwerpen, camera meebewegen onderwerp in midden van het beeld houden

en

Wildlife Portretten:

• •

• Diafragma laag nummer bv F5,6 • Sluitertijd bij lens 400, dan minimaal S 1/400 • Autofocus Mode: One Shot of AFS • Ga zo dichtbij als mogelijk • Stel scherp op de ogen (open ogen dan spreekt de foto meer) Vermijdt afleidende elementen Probeer diverse standpunten

Dieren- en Natuurfoto’s:

•

• Diafragma middel of hoog afhankelijk van uw verhaal bv F8-16 • Sluitertijd bij lens 50, dan minimaal S 1/50 • Autofocus Mode: One Shot of AFS • Gebruik groothoek • Zoek de hoofdlijnen Vermijdt afleidende elementen

Zonsopgang en Zonsondergang: • Sluitertijd meten op het helderste deel van de hemel, onderbelicht 2/3 of meer • Sluitertijd bij lens 135, dan minimaal S 1/135 • Autofocus Mode: One Shot of AF-S

Weinig Licht en Kunstlicht: • ISO verhoog deze naar bv ISO 800 • Diafragma een laag nummer bv F 5,6 • Meting, gebruik spotmeting en centraal focus punt • Sluitertijd bij lens 200, dan minimaal S 1/200 • Autofocus Mode Al Servo of AF-C • Gebruik een statief o.i.d. als dit mogelijk is Sterren en Noorderlicht Fotografie: • Diafragma een laag nummer bv F 5,6 • ISO verhoog ISO temminste tot ISO 1000 • Sluitertijd, lang > 10 seconden • Autofocus Mode, handmatig ingesteld op oneindig • Zoek de hoofdlijnen • Vermijdt afleidende elementen • Zoek een prominent onderwerp in het landschap • Gebruik een statief en een afstandsbediening om beweging te voorkomen Vervagende Beelden: • Sluitertijd laag bv S 1/20-1/60 • ISO laag bv ISO 100 • Autofocus Mode Al Servo of AF-C • Houd het onderwerp midden in beeld • Beweeg mee met het onderwerp • Beste resultaten als het onderwerp dichtbij is Fooien Fooien geven wordt normaal geaccepteerd, maar is volledig uw eigen verantwoordelijkheid en initiatief. Geef in elk geval nooit een fooi als u ontevreden bent over de dienst of service of bij enige vorm van onvriendelijkheid. Het volgende kunt u zien als een richtlijn bij het geven van een fooi, afhankelijk van de kwaliteit van de dienst die u ontvangen heeft. In restaurants: 10 – 15%. Dit is enkel gebruikelijk bij A la Carte maaltijd en niet noodzakelijk voor zelfbediening buffetten. Voor groepen van 10 of meer mensen is een 10% fooi al dikwijls meegerekend in de rekening. Kruiers: SAR5 – SAR10 per koffer

Locale gidsen: SAR10 per persoon Tour gidsen: SAR20 per persoon per dag Chauffeurs: SAR10 per persoon per dag Auto bewakers/wassers: SAR5 Lodge personeel: SAR50 –SAR100 per dag. Gewoonlijk wordt dit aan de receptie gegeven die het ontvangen bedrag verdeelt onder het personeel. Winkelen Winkels zijn geopend van maandag tot vrijdag van 08.00 – 17.00 uur, zaterdags van 08.30 – 13.00uur. In de grote belangrijkste winkelcentra zijn de winkels waarschijnlijk langer open en zullen sommige zelfs gedeelten van de zondag open zijn. Terugbetalen belastingen. Zuid-Afrika heeft BTW (VAT) van 14%, maar buitenlandse bezoekers kunnen een volledige terugbetaling van deze BTW ontvangen van in Zuid-Afrika gekochte goederen die het land worden uitgevoerd. De totale waarde van goederen moet meer als SAR250.00 zijn. Terugbetaling wordt gedaan op het moment dat u het land verlaat. De teruggave kantoren zijn duidelijk herkenbaar. U moet diverse formulieren invullen en de gekochte artikelen moeten kunnen tonen. Dit alles kan enige tijd in beslag nemen zodat het verstandig is zeker een uur eerder in te checken voor uw vlucht. Het volgende zult u moeten kunnen laten zien. Een officiële rekening met BTW van elk artikel dat u claimt. Vergewist u ervan, indien u BTW terug wilt vragen, dat de BTW factuur alle volgende informatie bevat: De woorden “Tax Invoice” Het BTW nummer van de verkoper Een beschrijving van de gekochte goederen. De kosten van de goederen en de hoeveelheid BTW of een verklaring dat de totale som van de rekening inclusief BTW is. Een factuurnummer De datum van de transactie Voor artikelen van meer als SAR500.00 moet de factuur ook uw naam en adres bevatten alsook het aantal artikelen dat gekocht is. Alle facturen moeten originelen zijn, beslist geen kopieën of duplicaten. Verder dient u het artikel zelf te kunnen tonen en u te kunnen legitimeren d.m.v. uw paspoort. U dient de artikelen te hebben laten controleren door een beambte voordat u uw bagage incheckt. Als u de douane en immigratiedienst bent gepasseerd kunt u de BTW niet meer terug vorderen. U krijgt de BTW per cheque of contant terug. Indien de teruggave meer als SAR3000.00 is zal er betaling per bank volgen.

Zwemmen/ zonnebaden Laat uw eigendommen nooit onbeheerd achter. Topless baden wordt steeds meer geaccepteerd. Maar toch zijn ZuidAfrikanen over het algemeen heel conservatieve mensen, die naakt of topless baden buiten daarvoor aangemerkte gebieden als erg storend ervaren. Telefoneren Alle hotels hebben telefoons voor de gasten. Er is een overvloed aan openbare telefoons. Telefoon kaarten kunnen in supermarkten, cafés en postkantoren gekocht worden. Het mobiele telefoonnet heeft nationale dekking. Als u uw mobiele telefoon meeneemt, neem dan contact op met uw provider of u via de internationale roaming vanuit Zuid Afrika kunt bellen en gebeld kunt worden. Hebt u twijfels over de mogelijkheden met uw eigen mobiele telefoon, dan kunt u altijd een mobiele telefoon huren bij de auto verhuurmaatschappij, of een telefoonkaart in ZuidAfrika kopen indien uw telefoon simlock vrij is. Huur Auto Het is noodzakelijk om een internationaal rijbewijs mee te nemen. Ook is het praktisch deze bij u te hebben in geval zich er calamiteiten voor doen. Om het in ontvangst nemen van de auto zo vlot mogelijk te laten verlopen, dient u de volgende documenten bij de hand te hebben: Geldige creditcard De hoofdbestuurder dient in het bezit te zijn van een geldige creditcard. Bij aankomst wordt een kopie van uw creditcard gemaakt. Deze kopie dient als borg voor de auto. Er wordt door de verhuurlocatie een autorisatie aangevraagd voor een bepaald bedrag. Dit bedrag berust op een raming van de te verwachten kosten. De verhuurlocatie krijgt van de creditcard maatschappij een autorisatiecode die meestal ook op het verhuurcontract vermeld wordt. Alle extra kosten worden via uw creditcard naderhand afgerekend. Geldig rijbewijs U dient op het moment van het ingaan van de autohuur minstens 2 jaar in het bezit te zijn van een geldig rijbewijs. Indien u een tweede bestuurder opgeeft geldt dit ook voor het rijbewijs van de 2e bestuurder. Een internationaal rijbewijs is verplicht. Huurcontract Op het huurcontract staan belangrijke bepalingen van de autoverhuurder vermeldt die betrekking hebben op eventueel extra af te sluiten verzekeringen, de ter plaatse geldende toeslagen en aansprakelijkheid. Wij adviseren u het huurcontract uitvoerig door te

lezen alvorens u dit ondertekent. De voorwaarden van autohuur staan geprint op de achterkant van het huurcontract. Zie verder voorwaarden autohuur. Als men u extra voor iets laat betalen vraag altijd om betalingsbewijs. Rekening met handtekening van desbetreffende medewerker en naam goed leesbaar. Wat is inbegrepen • BTW, over alle toeslagen en extra verzekeringen wordt BTW geheven. In Zuid Afrika is deze 14%. De genoemde bedragen van alle extra verzekeringen zijn incl. BTW. • Super CDW en TLW. De Super CDW, Collision Damage Waiver (uitgebreid eigen risico) en TLW, Theft Protection (diefstal verzekering) zijn inbegrepen in het tarief. Deze beperken het eigen risico voor schade en diefstal tot een verlaagd blijvend eigen risico. Indien u een ongeluk heeft veroorzaakt door verwijtbaar gedrag, dan kan de verzekering uitkering weigeren. • PAI, Personal Accident Insurance (de inzittendenverzekering) is alleen van toepassing als u passagiers meeneemt die geen reisverzekering hebben afgesloten. Meestal dekt een reisen/of een WA verzekering geen schade ontstaan door of met een huurauto. Om deze reden hebben wij bij de autohuur de PAI mee afgesloten. Wat is niet inbegrepen: • 2e bestuurder. Het is mogelijk om een 2e bestuurder op te geven, alleen opgegeven bestuurders zijn verzekerd. Het is dus van groot belang dat, wanneer u met 2 bestuurders wilt rijden, de naam en het rijbewijs van deze bestuurder wordt opgegeven. Indien u verzuimt een tweede chauffeur op te geven en wel laat rijden, rijdt u op dat moment onverzekerd. Doe dit altijd want de 1ste bestuurder kan ziek worden. • Minimum en maximum leeftijd. De minimum leeftijd om een huurauto te rijden is 21 jaar en u dient minimaal 2 jaar in bezit zijn van geldig rijbewijs. • Tanken, Bij aanvang van de huurperiode heeft de auto een volle tank benzine. U dient de auto ook volgetankt weer terug te brengen. Wanneer u de auto zonder volle tank terugbrengt zullen de kosten voor de brandstof met een toeslag worden doorberekend. Het ophalen van de auto. Nadat u het huurcontract heeft ondertekend ontvangt u de sleutel van de auto. Controle. Controleert u de auto bij het ophalen goed. Indien er schade aan de auto is moet u dit direct aan de verhuurlocatie doorgeven. In dit geval wordt een “vehicle damage report” opgemaakt waar uit blijkt dat de schade niet door u gemaakt is.

Informeert u bij het afhalen van de auto naar de openingstijden van de verhuurlocatie waar u de auto weer inlevert en waar u de sleutels kunt achterlaten. Aan het inleveren buiten kantoortijden zijn extra kosten verbonden. Problemen tijdens de huurperiode. In de auto bevinden zich alle noodzakelijke documenten van de verhuurmaatschappij. Hierin staan nog eens de, belangrijke telefoonnummers en verhuurlocaties vermeld. Daarnaast bevindt zich aan de sleutelhanger het noodnummer van de verhuurmaatschappij dat u te allen tijde kunt bellen. Als er zich ernstige problemen met de auto voordoen tijdens de reis, dient u zo snel mogelijk telefonisch contact op te nemen met de verhuurmaatschappij of de dichtstbijzijnde verhuurlocatie op te zoeken. Het kan bijvoorbeeld gaan om een lekke band, schade aan de auto, of onderdelen die niet naar behoren functioneren. De verhuurmaatschappij is in dat geval de enige aangewezen organisatie die u verder moet helpen. Het is niet de bedoeling dat u zelf naar een garage gaat zonder dat u de verhuurmaatschappij op de hoogte heeft gesteld van het probleem. Als de verhuurmaatschappij het probleem niet afdoende voor u oplost, dient u zo snel mogelijk contact op te nemen met onze vertegenwoordigers in Zuid Afrika, telefoon +27 (0)81 816 2541 of +27 84 677 2093 of met Suid Afrika Reise, telefoonnummer +31 85 4010 816. Buiten kantooruren kunt u ook bellen naar nummer +31(0)6 444 56 157. Maar in eerste instantie altijd uw klacht deponeren bij de plaatselijke vertegenwoordigers. Inleveren van de auto. Wij raden u aan om ruim voor vertrek van uw vlucht de auto weer in te leveren. Dit geeft u de tijd om rustig de auto te controleren, de sleutels in te leveren en de eindafrekening op te vragen. Op de meeste luchthavens wordt aangegeven waar u de auto in kunt leveren. Dit wordt over het algemeen aangeduid met ”car rental return”. Als u op het huurcontract niet getekend heeft voor het aftanken van de auto, dient u dit zelf te verzorgen. Het is voordeliger om het zelf te doen. Voordat u de sleutels van de auto inlevert is het verstandig om de auto nog eens te controleren. Als er medewerkers aanwezig zijn bij de balie, kunt u eventueel vragen om de auto met u te controleren, zodat u zeker weet dat u niet voor onaangename verrassingen komt te staan. Eventuele schade aan de auto dient u te rapporteren via een “vehicle damage report”. Bij schade wordt in eerste instantie de gehele borgstelling ingehouden. Als later blijkt dat de reparatiekosten lager zijn uitgevallen dan het blijvende eigen risico, zal de verhuurmaatschappij het restbedrag terugstorten op uw creditcardrekening. Als de kosten hoger uitvallen dan het blijvende eigen risico, wordt alleen het eigen risico

ingehouden. Het is mogelijk om bij de verhuurmaatschappij een specificatie van de reparatienota op te vragen. Het is raadzaam om een afschrift van de eindafrekening op te vragen, wanneer u na terugkomst de huurauto inlevert. Het maken van dit document neemt ca. 5 – 10 minuten in beslag en het geeft een specificatie van de extra’s die via uw creditcard verrekend worden. Exclusief: • Opmaken contract • Benzine borgsom inleveren met volle tank • Borgsom voor overige risico’s bij credit card betaling. Indien u een contante borg wenst te geven kan het bedrag beduidend hoger zijn. • Extra chauffeur • Drop off kosten afhankelijk van het gebied waar de auto weer naar toe moet Afleverkosten en gelden voor schade die niet direct zichtbaar is. Het wijd vertakte wegennet van Zuid Afrika is uitermate geschikt om zelf te gaan rijden. De brandstof is nog niet zo duur als in Europa en het verkeer is lang niet zo druk als in Nederland. U rijdt net als in Engeland aan de linkerkant maar dat went snel. De meeste doorgaande wegen zijn geasfalteerd als ook de snelwegen. Sommige wegen die niet zo vaak worden gereden en met name in de wildparken zijn er ook nog veel gravelwegen. Op de meeste snelwegen mag u 100-120 rijden. In de dorpen mag u 60km rijden maar door de regel rijdt u wat langzamer omdat er veel mensen lopen en oversteken. Ook op de snelwegen moet u er op verdacht zijn dat er soms zomaar koeien of geiten of mensen oversteken. Iedereen maakt gebruik van dezelfde weg. U hoeft overdag geen lichten aan te doen omdat men dat niet is gewend in Zuid Afrika. U kunt de brandstof bij de meeste benzinestations alleen contant afrekenen. Het personeel wast u meestal alle ramen en rekent ook voor u af. Het is gebruikelijk 2-4 Rand fooi te geven. Ook het parkeergeld is iets anders geregeld als in Nederland. Meestal komt er wel iemand op u af als u aan het parkeren bent. Deze persoon meldt u dat hij wel op uw auto zal passen. Onze ervaring is dat zij dat dan ook werkelijk doen. Hiervoor ontvangen ze graag een bedrag dat meestal ook tussen de 2 en 4 Rand ligt. Voorwaarden autohuur • U beschikt over een internationaal rijbewijs hetgeen ook praktisch is bij aanhouding door politie of bij een ongeval. • U bent minimaal 21/23 jaar en minimaal 2 jaar in het bezit van een rijbewijs. (Bij leeftijd onder 21 jaar geldt een jongerentoeslag van de bestuurder per dag)

• •

• • •

• • • •

• • •

• •

•

Automerk en type zijn onder voorbehoud: u krijgt in ieder geval een gelijkwaardige auto binnen de door u bestelde klasse. De huur is inclusief ongelimiteerde kilometers, verzekeringen (C.D.W. en TLW) en lokale belasting, waaronder luchthaventoeslag, toeristenheffing en BTW. Prijs is inclusief afkoop/verlaagd eigen risico van C.D.W. en T.L.W. Prijs is inclusief een Inzittende Verzekering (Personal Accident Insurance). U blijft verantwoordelijk voor schade ontstaan door gebruik welke niet volgens de voorwaarden van de verhuurmaatschappij is en door nalatigheid en onverantwoord gedrag. Tevens zijn er afwijkende bepalingen in een geval van een eenzijdig ongeval, d.w.z. waarbij geen ander voertuig is betrokken (tenzij buitengewone omstandigheden gelden), ongeval op een onverharde weg, rijden onder invloed etc. De exacte voorwaarden ontvangt u ter plaatse bij het afhalen van uw huurauto. Prijzen gelden per 24 uur. Bij verlenging geldt de publiekshuur ter plaatse. Brandstof dient ter plaatse betaald te worden. Uw auto wordt met volle tank aan u afgeleverd. U dient deze ook met volle tank weer in te leveren. Als dit niet lukt, wordt de auto na inname afgetankt. De kosten hier van worden automatisch van uw creditcard afgeschreven. Voor ieder contract geldt een zogenaamd ‘contract-fee’. Deze kosten worden automatisch van uw creditcard afgeschreven. One-way rentals zijn mogelijk. Voor meerdere trajecten worden afleverkosten in rekening gebracht. Indien u met de huurauto vanuit Zuid Afrika naar Swaziland, Lesotho, Namibië of Botswana reist dient u dit vooraf op te geven in verband met verzekering. Ook dient u dan documenten mee te krijgen waarin een akkoord staat, dat het is toegestaan de auto mee te nemen naar deze landen. Dit zijn ook de verzekeringsdocumenten voor die landen. Voor Swaziland, Lesotho, Namibië of Botswana gelden grensoverschrijdende kosten. Indien u via ons een auto in Zuidelijk Afrika huurt, is de schade aan de auto compleet verzekerd met een verlaagd eigen risico, mits u zich aan de regels van de verhuurmaatschappij en de Zuid-Afrikaanse wet houdt. Een klein eigen risico is ook van toepassing in een aantal gevallen waarin u hulp nodig heeft vanwege eigen nalatigheid (denk bijvoorbeeld aan lege benzinetank ergens onderweg). U dient in het bezit te zijn van een creditcard, welke op naam staat van de huurder, tevens de bestuurder van de huurauto.

•

Bij het ophalen van de auto wordt een borg ingehouden door middel van een afdruk van uw creditcard ter dekking van brandstofkosten, contractfee en eventuele eigen risicokosten.

Een groot verschil met de Nederlandse regels zijn, buiten het links rijden, de stop-streets, herkenbaar aan de stopborden. Op deze kruising dient iedereen te stoppen, alvorens de kruising op te rijden. Diegene die hier als eerste is gestopt mag ook als eerste weer rijden ongeacht of deze auto van links dan wel van rechts komt. Volledig verzekert mits goed gebruik: De huurder heeft de plicht als goed huisvader zorg te dragen voor de auto en bijbehorende accessoires. Dit betekent dat de auto in dezelfde staat moet worden ingeleverd als bij aanvang van verhuur is verkregen. Mutaties aan de auto dienen onmiddellijk gemeld te worden aan de verhuurmaatschappij. Nalatigheid om dit te doen kan leiden tot schadeclaims. Roekeloos of onwettig rijgedrag is niet toegestaan; het is ook niet toegestaan om handelingen uit te voeren die niet overeenkomen met de Zuid-Afrikaanse wet. Zo is het bijvoorbeeld niet toegestaan om aan een race -wedstrijd mee te doen, onder invloed van alcohol de auto te besturen of de auto voor commerciële doeleinden te gebruiken. Door rood licht rijden, niet stoppen bij stop-streets en het rijden op de verkeerde weghelft (rechts in het geval van Zuidelijk Afrika) wordt gezien als onwettig gedrag. De huurder is gedurende de huurperiode te allen tijde aansprakelijk voor boetes en andere maatregelen die voortvloeien uit (verkeers) overtredingen. Het rijden door rivieren, stromen waarin teveel water staat waardoor de auto wegdrijft of onder water komt te staan is niet toegestaan. Hoewel het is toegestaan om op gravelwegen te rijden, kan het zijn dat u een weg tegenkomt die absoluut ongeschikt is ofwel niet door u gereden mag worden( bijvoorbeeld wegen die alleen voor 4x4 toegankelijk zijn). Schade die ontstaat tijdens het rijden op een dergelijke weg is niet gedekt. Het niet naleven van regels en voorwaarden kan leiden tot verlies van de verzekeringsdekking. Op dit moment zijn (vooral in Namibie) al veel auto’s uitgerust met een soort black box. Indien u betrokken bent bij een ongeval en het blijkt dat u te snel heeft gereden dan zal de schade op u worden verhaald en vervalt uw recht op vergoeding.

Niet verzekerd: Achterlaten van persoonlijke bezittingen in de auto, Mogelijke sleepkosten, schade aan voorruit, banden en/of onderstel, Niet goed gebruik volgens de regels van de verhuurmaatschappij(zie boven) Aansprakelijkheid bij (letsel)schade veroorzaakt door, met of via een buitenlands motorvoertuig. De laatste tijd is er onder verzekeraars en de touroperators onrust ontstaan over aansprakelijkheid bij letselschade in het buitenland. Gebeurtenissen die plaatsvinden met een huurauto in het buitenland zijn alleen verzekerd via de verzekeringen die bij de huurauto behoren. Letselschade kunt u ook verzekeren door een extra inzittendenverzekering te nemen (PAI). Daarom is het verstandig om uw reisverzekering goed na te kijken op uitkeringen bij blijvend letsel. Schade bij (blijvend) letsel of overlijden kan namelijk op geen enkele touroperator (en dus ook niet op ons) worden verhaald omdat verzekeringsmaatschappijen geen dekking geven op (letsel)schade veroorzaakt in, met of door buitenlandse voertuigen. Dit type schade is uitgesloten op een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering. Het is evenmin mogelijk deze schade in het betreffende land verder te verzekeren (in dit geval: Zuidelijk Afrika en omringende landen). Dit betekent dat wij als touroperator voor dergelijke schade geen aansprakelijkheid kunnen accepteren. In sommige situaties een klein extra eigen risico Daarnaast is er een aantal situaties waarin de verhuurmaatschappij gemachtigd is om wel een klein eigen risico door te berekenen. Het gaat hier om de volgende typerende gebeurtenissen: Lege accu ontstaan door blijvend stroomgebruik van de auto terwijl motor niet loopt. Meestal ontstaan door laten branden van (binnen)licht of radio. Acute stilstand vanwege tekort aan brandstof. Het is altijd verstandig om op tijd te tanken, omdat nooit met zekerheid te zeggen is wanneer u weer een tankstation tegenkomt. Gestolen radio indien achtergelaten in de auto. Uw autosleutels zijn onbereikbaar omdat ze bijvoorbeeld nog in het stopcontact zitten (en uw deur is vergrendeld) of omdat ze in een vergrendelde kofferbak liggen. Doorrijden met lekke band waardoor band (en velg) compleet vernield wordt. Zelfredzaamheid: Zuid-Afrika is een groot land en minder dicht bevolkt dan Nederland. Dat heeft consequenties voor de diverse voorzieningen. In Nederland

hoeft u relatief nooit ver te reizen of lang te wachten voordat er hulp is. Meestal is er binnen een straal van 10 kilometer wel een garage in de buurt. In Zuidelijk Afrika is dat door de geografische invulling van het land anders. Dat heeft natuurlijk praktische consequenties. Zo hebt u recht op bijstand indien er (technische) mankementen aan het voertuig zijn ontstaan. Maar vanwege de grote afstanden kan het wel enkele uren duren voordat hulp aanwezig is. U doet er daarom ook verstandig aan om zelf naar de dichtstbijzijnde garage te rijden. Eigenlijk vraagt de infrastructurele situatie van het land om een kleine dosis zelfredzaamheid als u voor een fly/drive kiest. Een zeer belangrijk voorbeeld is het wisselen van een lekke band. Door de grondpaden (gravelwegen) komen lekke banden in Zuidelijk Afrika meer voor dan wij in Nederland gewend zijn. De verhuurmaatschappij gaat er echter wel van uit dat u in staat bent om de lekke band zelf te (laten) wisselen. U dient na wisseling ook zorg te dragen voor het opnieuw uitbalanceren van de banden. Veel tankstations verlenen deze service, evenals het opmeten van de bandenspanning, waar het voorkomen van lekke banden vaak al mee begint. Vraag bij de verhuurder naar de benodigde bandenspanning op vooral gravel wegen (dirt roads), als u hier lange tijd gebruik van maakt. De kosten van bandenreparatie worden overigens door de verhuurmaatschappij gewoon vergoed (vraagt u wel om een kwitantie van de reparatie). Meldt de verhuurmaatschappij als u mankementen aan de auto constateert en overleg met hen welke stappen het beste voor u zijn. Vaak is het verstandig om even langs de dichtstbijzijnde garage te rijden; dit kost u overwegend het minste tijd. Indien er reparaties nodig zijn, dient u dit wel eerst te melden bij de verhuurmaatschappij. Dit voorkomt exorbitante reparaties met daarbij behorende rekeningen. Indien u de kosten van de reparatie contant moet afrekenen, kunt u erop rekenen dat de verhuurmaatschappij deze kosten aan u terug betaalt, eventueel met aftrek van het hierboven genoemde eigen risico in de genoemde voorvallen. De bagageruimte: De bagage ruimte in auto’s is beperkt. Dus als u met 4 personen in een auto reist is het niet verstandig om 4 harde koffers mee te nemen maar kunt u beter 1 of 2 zachte (reis)tassen meenemen. Verkeersboete: Indien u tijdens uw huurperiode een verkeersovertreding hebt begaan die resulteert in een boete, is het mogelijk dat de verhuurmaatschappij deze boete later verhaalt op de creditcard van de verhuurder. Daarnaast worden er extra administratiekosten in rekening gebracht. Als het voertuig in buitensporig vieze toestand wordt ingeleverd, worden extra kosten in rekening gebracht.

Ongeval: Indien ter plekke schade aan de auto ontstaat, ook als het een eenzijdig ongeval betreft, dan dient u te allen tijde aangifte te doen bij de lokale politie en een melding te maken bij de verhuurmaatschappij. Ontken bij een ongeval te allen tijde dat u schuldig bent. Wijzigingen voorbehouden: Alle in dit boekje genoemde voorwaarden of door uw reisbureau verstrekte informatie betreffende lokale tarieven, achterlatingkosten, verzekeringspremies en verzekeringsvoorwaarden kunnen zonder voorafgaande kennisgeving door de verhuurder of onder invloed van lokale wetgeving worden gewijzigd. Overige zaken om aan te denken Zorg wel dat u voor zonsondergang bij uw accommodatie bent. Het gebruik van autogordels is verplicht. Neem voldoende rustpauzes Met name in Namibië stop uw voertuig in geval van een zandstorm en stel het beschut op als dit kan. Sluit uw voertuig altijd af en laat geen waardevolle spullen in de auto achter Bij een ongeluk of diefstal dient u onmiddellijk contact op te nemen met de verhuurmaatschappij. Bij diefstal moet binnen 6 uur een politierapport opgemaakt worden. Bij een ongeluk binnen 24 uur. U ontvangt samen met uw auto ook een map met telefoonnummers van onze vertegenwoordigers in Zuidelijk Afrika die u te allen tijde kunt bellen als er zich eventuele calamiteiten voor zouden doen. Dingen om aan te denken voordat u weggaat. • Uw paspoort moet tenminste 30 dagen(Zuid Afrika) en 3/6maanden (Namibië,Botswana,Lesotho,Swaziland) geldig zijn nadat u terugkomt. • Credit card, (Visa card voor Botswana)die gebruikt kan worden voor betalingen, borg voor de autohuur en om eventueel te pinnen. Er zijn voldoende pin automaten in de grotere plaatsen in Zuidelijk Afrika • Contant geld. Voor zaken die u niet kunt betalen met een credit card of pinpas(instellen voor gebruik in Zuid Afrika) (tanken, fooien, wegstalletjes en dergelijk) is SAR 500 contant geld per persoon per dag wel voldoende in coupures van SAR 100. • Reis verzekering die u via Suid Afrika Reise kunt boeken • Neem contact op met uw huisarts/GGD voor eventuele inentingen als HepA, HepB, en malaria en DKTP wacht daar niet te lang mee.

• •

Verzeker u ervan dat uw bagage gemakkelijk te herkennen is en is voorzien van goede labels. Als u uw mobiele telefoon meeneemt, neem dan contact op met uw provider of u via de internationale roaming vanuit Zuidelijk Afrika kunt bellen en gebeld kunt worden. Hebt u twijfels over de mogelijkheden met uw eigen mobiele telefoon, dan kunt u altijd een mobiele telefoon huren bij de auto verhuurmaatschappij, of een telefoonkaart in Zuid-Afrika kopen indien uw telefoon simlock vrij is.

Verstandig om mee te nemen zijn de volgende zaken: Een lichte waterdichte jas voor een eventueel buitje Comfortabele wandelschoenen Hoed/pet/muts Warme jas/fleece trui voor een erg frisse avond en ochtend safari Shirts met lange mouwen voor de avonden Om te wandelen worden donkergekleurde kleren meer aanbevolen dan de wat lichtere kleuren Zonnecrème/milk, zonnebril Spray om de insecten te weren Zaklamp van goede kwaliteit, een hoofdlamp kan vooral erg praktisch zijn Reserve batterij voor de camera/video/foto Reserve medium voor de video/camera Oplaadunits voor de telefoon/camera/video/labtop De meeste stopcontacten in Zuid Afrika zijn anders dan die in Nederland dus als u een verloopstekker wilt hebben kunt u er beter een ter plaatse kopen Persoonlijke medicijnen Men is sinds kort in Zuid Afrika wat alerter is op gele koorts. Sinds kort is men dit nodig als je vanaf Zambia/Zimbabwe komt. Kom je uit ZambiaZimbabwe dan heb je dus een bewijs nodig voor Gele koorts. Misschien kunt u voor de zekerheid bij de GGD nog een inenting of een bewijs mee krijgen.

Dag 1 Kaapstad U vertrekt op 12 decemeber vanaf Schiphol met de SA 7804 en met een tussenlanding in Munchen en Johannesburg komt u aan in Kaapstad op 13 december om 12h15 aan. U wordt ontvangen door een van onze vertegenwoordiger van Camissa Travel en Marketing die u ook de roadmap overhandigd. Hij is herkenbaar door een bord met uw naam erop. • Vouchers en telefoonnummers van elk hotel/lodge of guesthouse zijn al in uw bezit. Zie Routeboekje • Contactnummers en mobiel nummers van het kantoor in Zuid Afrika Onderstaand de telefoonnummers van African Insight die u misschien nodig mocht hebben in geval van nood. Erica Wilde Mobiel: +27 (0)84 677 2093 Lundy Bredberg Mobiel: +27 (0)81 816 2541 Andrew Anderson Mobiel: +27 (0)82 494 0668 Contact adres van meet and Greet Kaapstad Camissa Travel en Marketing Adres: 20 Curlew Street Brooklyn Cape Town 7405 Telnr kantoor: +27 (0)21 510 2646 Khonaye from Camissa Tours mobiel: +27 (0)78 657 7788

13 december Kaapstad - Paternoster 165 km rijtijd 3 uur

• • • •

• • • •

Komend vanaf het vliegveld volgt u eerst de borden richting Kaapstad U neemt de exit 9 naar M5 en naar N1/Milnerton U blijft voor langere tijd op deze weg zonder af te slaan U passeert de N1 en een vrij druk verkeersplein met verschillende afslagen maar u blijft op de M5 richting het noorden en de R27 u krijgt rechts van u een vliegbasis en pas hierna slaat u linksaf de Boundary road in hierna slaat u bij de T-splitsing rechtsaf de Marine drive/R27 in hierna blijft u op de R27

• • •

U kunt naar het West Coast Nat. Park en daarna vervolgt u de weg U slaat linksaf bij de R45 richting Vredenburg en Pasternoster Verder zie bij accommodatie

De Westkaap algemene provinciale info Deze provincie is onder te verdelen in verschillende regio’s. Zo liggen er onder anderen Kaapstad en omgeving, de Wijnlanden, de kust aan de oostkant, en de kust aan de westkant en dan de Garden route. Halve woestijnen, groene bergen, bloemenpracht, blauwe oceanen: de Westkaap heeft het allemaal. Gezegend met een Mediterraan klimaat vormt deze provincie een fantastische vakantiebestemming. Van de wijnranken rondom Stellenbosch tot de walvissen van Hermanus, de stille duinen in De Hoop Nature Reserve, de ruige bergen rondom Oudtshoorn en de rooibos thee in de Cederbergen: de Kaapprovincie biedt een enorme afwisseling aan landschappen en vergezichten. Hart van de Westkaap is natuurlijk Kaapstad, de moederstad - de oudste stad van het land. In Kaapstad kunt u uw reis beginnen in de voetsporen van de geschiedenis. Klimaat: De Westkaap is verdeeld in drie klimaatzones. Rondom Kaapstad, het Kaapse Schiereiland en de streek rondom Stellenbosch kan het in de wintermaanden juli en augustus flink regenen en waterkoud zijn. De zomers zijn overwegend zonnig en droog. De kustlijn bij George, Wilderness & Plettenberg, de Garden Route, heeft een veel milder klimaat. De Tuinroute heeft een gemiddeld klimaat dat door het gehele jaar redelijk stabiel blijft. De wintertemperaturen liggen maar een paar graden lager dan de zomertemperaturen. Natuurlijk zijn dit gemiddelden, want er kunnen koude en natte dagen voorkomen tijdens de winter. Die dagen lijken dan het meest op natte herfst- of voorjaarsdagen bij ons. De zomertemperaturen komen echter niet zo heel vaak boven de 30 of 35 graden en ook in deze periode kan er zomaar een regenfront binnentrekken die zorgt voor sterke afkoeling. Door de hoge regenval van 850 - 1000 mm per jaar voelt de streek vochtiger aan. Landinwaarts treft u altijd weer een bergketen die zorgt voor een overgang in klimaat en vruchtbaarheid. Achter deze bergen liggen de half- woestijngebieden zoals de Kleine Karoo en de streek rondom Clanwilliam. Compleet verschillend qua grondsamenstelling hebben ze de warmte en droogte als gemeenschappelijke factor. De rooibosstreek rondom Clanwilliam en Citrusdal (ten noorden van de Piekenierskloof) is met een gemiddelde regenval van 250 mm nog droger dan de Kleine Karoo waar jaarlijks tot zo'n 400 mm kan vallen.

Afwisseling: De West Kaap is een provincie met enorme afwisseling. Door de kust en de bergen verandert het landschap en bijbehorende klimaatzone telkens weer. Vaste constanten heeft de Kaap natuurlijk ook. De wijn is erg belangrijk natuurlijk. Het hart van het wijngebied is Stellenbosch, maar in de zeer wijde omtrek van Stellenbosch (circa 450 kilometer oost- en westwaarts) wordt wijn geproduceerd. Tweede constante factor in de Kaap wordt gevormd door het fynbos, een type begroeiing die uniek is in de wereld. De Kaap behoort daardoor tot een van de flora rijkdommen in de wereld. De Protea is de belangrijkste soort behorend tot fynbos, andere soorten zijn erica's (meer heideachtig) en restio's. Protea's zijn er overigens ook in allerlei soorten en maten; er zijn meer dan 200 soorten. Ook niet onbekend zijn de struisvogels uit de Kaap. Verenhoofdstad van de wereld is Oudtshoorn in de Kleine Karoo. Helemaal bekend is de Kaap natuurlijk door de Tafelberg in Kaapstad en door Kaap de Goede Hoop, het meest zuidwestelijke puntje van Afrika. De Kaap ronden was voor schepen in vroegere tijden altijd weer een lastige opgave. De samenkomst van de warme Indische Oceaan en koude Atlantische Oceaan kon flinke deining teweeg brengen. Heel wat schepen zijn dan ook vergaan. Zelfs vandaag de dag blijven schepen liever van de Kaap weg. Het charmante van de Kaap is verder dat u zoveel leuke en pittoreske dorpjes tegenkomt waar het prettig toeven is. Misschien voor een uurtje en een kop koffie, misschien voor een langer verblijf. De Kaap is een provincie om vakantie te houden, om te genieten van lekker eten, aardige mensen, goede infrastructuur en zoveel meer dat het leven aangenaam maakt. Economie: De economie van de Westkaap wordt voor het belangrijkste deel gevormd door de dienstensector: onroerend goed, financieringen en toerisme. Sinds 1994 is de dienstensector juist in dit deel van het land enorm gegroeid. De huizenprijzen zijn dan ook enorm gestegen met de komst van het toerisme. Korte geschiedenis: De Nederlandse geschiedenis in de Kaap begint officieel op 6 april 1652, toen Jan van Riebeeck arriveerde om in opdracht van de VOC een verversingspost te stichten. Hij was natuurlijk niet de eerste Europeaan die er voet aan wal zette. Er waren hem al heel wat ontdekkingsreizigers en schepen voorgegaan. Vooral de Portugezen en Spanjaarden waren zeer bedrijvig op deze route, maar hadden hun zinnen gezet op gebieden zoals Mozambique, Tanzania enzovoorts. Al in 1487 (dus ongeveer 150 jaar voor de vestiging van

de verversingspost!) was Bartholomeos Dias vanuit Lissabon in ZuidAfrika aangekomen. Niet voor niets heeft de zuidelijke punt lang een Portugese naam gedragen: Cabo de Boa Esperanca. Vasco da Gama, ook een bekende reiziger, heeft in de jaren tot 1500 zelfs op diverse plaatsen voet aan wal gezet, zoals in Mosselbaai. Van Riebeeck was echter de eerste die een echte nederzetting moest bouwen. Het allereerste gebouw staat er niet meer, want het huidige Kasteel is gebouwd door de tweede gouverneur Zacharias Wagenaar en staat ongeveer 375 m oostelijk van het oude gebouw. De bouw duurde van 1666 tot 1674. In de volksmond heet het Kasteel echter nog naar Jan van Riebeeck, al is de officiële naam Kasteel de Goede Hoop. Niet ver van het Kasteel begon van Riebeeck een tuin aan te leggen met verse groenten. Vanzelfsprekend vormden de VOC leden (een verzameling Hollanders, Duitsers, Fransen en andere nationaliteiten) niet de eerste bewoning aan de Kaap. Al vanaf het moment dat de Portugezen aan wal zijn geweest, werd melding gemaakt van ontmoetingen met San (Bosjesmannen genoemd), Khoi Khoi (Hottentotten genoemd) en Xhosa (Kaffers genoemd). De San waren jagers en verzamelaars, die vooral in meer bergachtige en ruige streken woonden. De Khoi Khoi hielden er een meer boerenleven op na en hoedden hun vee in kleine kralen. De Xhosa, die dieper het land inwoonden en dan ook nog voornamelijk voorbij Mosselbaai, voorzagen in hun voedsel via veeteelt en landbouw. Vanaf het begin waren de relaties tussen de bevolkingsgroepen gespannen. De meeste bushman (zoals de San en Khoi tegenwoordig worden aangeduid) werden als slaven tewerkgesteld, hoewel er in de vroegste periode vooral sprake was van handelscontracten. Tegenwoordig zijn beide groeperingen in Zuid-Afrika vrijwel verdwenen omdat ze zijn opgegaan in de kleurlingengroep. In het noord -westen en de Kalahari leeft nog een aantal Khoi en San. De slavernij kwam echt goed op gang toen de VOC niet meer alleen soldaten binnen haar vesting had, maar burgers en boeren uit Nederland liet overkomen om een nieuw bestaan op te bouwen. Deze mensen waren hard nodig, omdat de VOC de productie van voedsel en bescherming van het hele gebied niet meer alleen aankon. Voor de nieuw aangekomenen werd een nieuwe naam bedacht: vrijburgers. Zij kregen een stuk land aangewezen waarop ze mochten leven, al bleef in eerste instantie het land eigendom van de VOC. Later is dit natuurlijk wel veranderd en werden de vrijburgers zelf bezitter van de grond. Vooral in de beginperiode was er land in overvloed, een boer kon maar kiezen. Van de wetten die in Kaapstad werden gemaakt, hadden ze weinig last.

In deze prille ontginning van het land, ligt ook het begin van de Boerentraditie die tot de dag van vandaag een belangrijke rol speelt binnen Zuid-Afrika. De Boeren maakten vooral gebruik van slaven om hun landerijen te bewerken. Toen in 1795 Engeland de macht aan de Kaap overnam (al is het van 1803 tot 1806 weer even een Hollandse kolonie geweest) werd al snel duidelijk dat de Engelsen een krachtigere wetgevende organisatie vormden en dat slavernij op de lange duur niet vol te houden zou zijn. De Boeren die tot dan met weinig wetten te maken hadden gehad, waren hierover intens ontevreden en besloten weg te trekken van de Kaap om nieuw land te zoeken waar ze hun eigen leven konden leiden. Deze beweging vanaf 1820 heet de Boerentrek. Diverse veldslagen (waaronder die bij Bloedrivier in Natal) zijn uit deze trek voortgekomen. Yzerfontein Dit rustige kustplaatsje, 85 km ten noorden van Kaapstad aan de R 27, is vooral bekend om zijn onbedorven stranden, inclusief het oorspronkelijke strand van 25 km wat zover strekt als Postberg Nature Reserve. (Onderdeel van West Coast National Park) Yzerfontein heeft ook een ambachtelijk haventje. 60% van alle in Zuid Afrika gevangen vis, voornamelijk Snoek en Kreeft, gaat door deze haven en dit is dan ook een belangrijke bron van inkomsten voor veel inwoners. In de lente (september – november) doet de baai bij Yzerfontein ook dienst als kraamkamer voor de walvissen. Voornamelijk de Southern Wright en de Humpback kunnen vanaf een aantal punten in Yzerfontein ongegeneerd bestudeerd worden. Jacobus Blanckenberg werd op 25 augustus 1842 de eerste eigenaar van de boerderij Yzerfontein. De boerderij (of gedeeltes ervan) wisselde regelmatig van eigenaar. In 1937 kreeg Yzerfontijn de status Township en in 1960 is het Local Area verklaard. Pas in 1989 is uit de bevolking een raad van bestuur gekozen en werd de bevolking betrokken in de ontwikkeling van Yzerfontein. Met de ontwikkeling van de R27 werd Yzerfontein beter bereikbaar en ging de ontwikkeling een stuk sneller. Daarvoor was Yzerfontein slechts bereikbaar via Malmesbury en Darling via onverharde wegen. Inmiddels is het uitgegroeid tot een geliefde vakantiebestemming met een variëteit aan accommodatie, restaurants en leuke dingen om te doen. The Fish House is het oudste gebouw in Yzerfontein. Het werd gebruikt voor de opslag van zout dat uit de nabijgelegen zoutpannen

geschraapt werd alsook voor opslag voor gedroogde vis, plaatselijk bekend als Bokkoms. Vandaag de dag zetelt het Toerisme bureau in dit gebouw en kunt u ook een aantal historische foto’s van Yzerfontein hier bezichtigen. The Fish House is gelegen aan 46, Main Openingstijden: Net buiten Yzerfontein ziet u vanaf de R315 twee witte Kilns. Dit zijn de laatste 2 overgebleven Kilns in Zuid Afrika en deze zijn in 1980 tot Nationaal Monument verklaard. Deze kilns werden gebruikt om Lime te maken. Lime is, naast een citrusvrucht, ook een wit poeder wat gebruikt wordt als bestanddeel van cement en witte verf. Dit poeder werd verkregen door onder een laag mosselschelpen een zacht vuurtje aan te steken. De witte neerslag werd vervolgens opgevangen in de put onder de Kiln. Deze Kilns zijn in ca. 1940 gebouwd door Meneer B. Killa, destijds eigenaar van een constructie maatschappij tevens bouwmaterialen winkel! Behalve de watersport- en vis- liefhebbers kunnen ook de wandelaars en natuurliefhebbers hier vinden wat ze zoeken. Yzerfontein wordt maar liefst omgeven door 4 Nationale Parken. Blombos, Buffelsfontein, Rondeberg Nature Reserve , West Coast National Park !Kwa Ttuu is een San opleidings en Cultureel centrum met overnachtingsmogelijkheid. Hier kunnen diverse ervaringen worden opgedaan, zoals een tractor ride en een bezoek aan een traditioneel San dorp. U kunt hier een rondleiding boeken of eventueel koffie drinken. Het restaurant is open van 09.00 tot 15.30 uur voor ontbijt en lunch. Vlakbij ligt The Linen Room Restaurant voor diner. Het ligt aan de R27. West Coast National Park Een aardig uitstapje in de West Coast provincie vormt het West Coast National Park. In het park leven zo’n 360 vogelsoorten waarvan flamingo’s en pelikanen onderdeel uitmaken. De Langebaan-lagune in het park ligt aan de uiterste zuidpunt van de Oost-Atlantische vliegroute, waarlangs buiten het broedseizoen ongeveer 7 miljoen waadvogels naar de moerassen ten zuiden van de poolcirkel trekken. Midden in de zomer worden de lagune en de zandstranden bevolkt door ruim 37.500 waadvogels en andere watervogelsoorten. Velen beschouwen het gebied dan ook als het belangrijkste moeras voor waadvogels in Zuid-Afrika. Op de 4 kleine geïsoleerde eilandjes broeden duizenden zeevogels waaronder de Jan van Gent. Het park beschermt het grootste moerasgebied van de westkust. Op Schaapen Island, in de lagune, leeft de grootste kolonie Kelp meeuwen van Zuid-Afrika.

Bij Kraalbaai zijn "Eve's footprints" ontdekt, die ca. 117.000 jaar oud zijn. De Langebaan Lagune is 15 km lang en heeft een gemiddelde diepte van 1 m. Ieder jaar van april t/m augustus komen maar liefst ongeveer 8000 grote flamingo’s bijeen in de lagune, vooral in het zuidelijk deel. Milieueducatiecentrum Geelbek ligt langs de zuidelijke kusten van de lagune. Vanaf de R27 ingang is Geelbek bereikbaar door de weg nog 6 km te volgen. Ga bij de splitsing naar rechts en rijd nog 4 km door; het centrum ligt links. Volg eenvoudig de weg vanaf de Langebaaningang nog ongeveer 10km tot aan de afslag voor Geelbek. Natuurreservaat Postberg is beroemd om de massa’s voorjaarsbloemen, de schitterende rotsformaties en de adembenemende uitzichten over de mooie lagune aan de ene kant en weidsheid van de oceaan aan de andere kant. Met zijn 1800 ha werd het gebied in 1969 uitgeroepen tot particulier natuurreservaat en vervolgens in 1987 ingelijfd bij het Westcoast National Park als Zuid-Afrika’s eerste 'contractpark'. In het Postberg Nature Reserve leven o.a. gemsbok, bontebok, springbok, wildebeest, kudu en de Cape mountain zebra. Dit stuk land is privé eigendom maar wordt beheerd door het Park. Postberg is alleen geopend in augustus en september. West Coast N.P. ligt ongeveer 122 km ten noorden van Kaapstad. De hoofdingang ligt langs de R27, een paar kilometer voor Langebaan. Langebaan Aan de oostkant van de Langebaan Lagune ligt het plaatsje Langebaan, met prachtige uitzichten over de kristalheldere Langebaan Lagune. Langebaan is tevens de toegangspoort tot het West Coast National Park, dat het ecosysteem van de lagune beschermt. De heldere lagune is geen monding van een rivier, maar wordt gevoed door het koude water van de Atlantische Oceaan. Saldahana Dit schilderijachtige dorp ligt in de noordelijke hoek van de grootste natuurlijke baai van Zuid-Afrika. De ideale ligging maakt Saldanha een paradijs voor watersport liefhebbers. De plaatselijke economie is sterk afhankelijk van de visserij en de

staalnijverheid. In het verleden heeft de natuurlijke diepe haven een belangrijke rol gespeeld in de lange en kleurrijke geschiedenis van deze streek. Tot op de dag vandaag speelt deze nog steeds een centrale rol van de in en uitvoer voor de industrie. Paternoster Paternoster is een klein vissersdorp bij het West Coast National Park. Het leven is hier rustig en gericht op de oceaan. Tijdens het seizoen is er zeker kans op het zien van walvissen. U bent verder dichtbij het West Coast National Park; bloemen en vogelliefhebbers komen hier aan hun trekken. Accommodatie: 13 en 14 december Paternoster Mosselbank B&B http://www.weskus.com/ Bekend als het St. Tropez van Zuid-Afrika blijft Paternoster een charmant oud vissersdorp aan de westkust, op slechts een kleine 1,5 uur rijden ten noorden van Kaapstad, waar heden en verleden elkaar ontmoeten. In het dorp zijn veel gastenverblijven zoals onder andere Mosselbank B&B. Dit is een gezellige B&B, eigendomen gerund door de familie Pieters. Het heeft 5 2 persoonskamers en een familie unit met 2 kamers. U kunt hier van de natuur genieten maar het hoeft niet ten koste te gaan van de luxe. Alle kamers hebben mogelijkheid om thee en koffie te zetten. Ook is er op elke kamer een kleine koelkast. Mosselbank B&B ligt slechts 100 meter van het strand. Verder zijn er in Paternoster nog verschillende restaurantjes waar men kan dineren. Zoals het Voorstrand restaurant en Noisy Oyster. Adres: Mosselbank Street,Paternoster telefoonnr: +27 (0)22 752 2027 Mobiel: +27(0)83 701 6905 Maaltijden: ontbijt GPS Coordinates: S32 48.304 E17 53.914 Komend vanuit Kaapstad: • U neemt de N1 richting Paarl • Daarna neemt u de R27 naar naar de West Kust leidt. • Deze weg volgt u tot de afslag naar Vredenburg • U volgt de R45 • na de kruising met de St. Augustine Road heet de R45 de Mosselbank Street • Volg deze straat tot aan uw B&B aan uw linkerhand

15 december Paternoster - Clan William 215 km. rijtijd 4 uur

• • • • • • • • • • • • • •

U rijdt terug naar Vredenburg waar u linksaf slaat naar de R399 naar Velddrif, gravelweg Bij een splitsing komt u uit op de R27 en hier slaat u linksaf Veldrif in In Veldrif gaat u linksaf richting Laaiplek Na 2 km gaat u rechtsaf en volgt u de borden van Elandsbay, Dwarskersbos Bij een T-splitsing gaat u rechtsaf richting Elandsbay/Lamberts bay Bij een T splitsing slaat u linksaf richting Elands bay Deze weg volgt u tot bij Elands bay U vervolgt uw weg en gaat over de brug en volgt nu de boren Lamberts bay Na de brug slaat u rechtsaf en vrij snel weer linksaf Bij een splitsing komt u uit op de R365 en hier slaat u linksaf Vanaf deze splitsing rijdt u door tot in Lamberts bay. In lamberts bay rijdt u door tot aan de Burrell street Hier slaat u linksaf en gaat u richting de zee. In Lamberts Bay volgt u de R364 naar Clanwilliam.

U kunt ook via de R399 en de N7 rijden.

Van Paternoster langs de kust naar Lamberrt’s Bay Dwarskersbos Dit vissersdorpje en vakantiedorp ontleent haar naam aan Kersenbos wat hier volop voorkomt. Ongeveer 10 kilometer ten noorden van het dorp is de Rocherpan ook wel bekend als Die Vlei. Dit is een zoetwatermeer wat tijdens de regentijd volloopt met water en huist ongeveer 150 verschillende soorten vogels waaronder flamingo's. In het droog seizoen verdampt het meer bijna volledig en is dan een zoutpan, welke nog genoeg planten biedt voor vogels en klein wild. Dit meer vormt het middelpunt van het Rocherpan Nature & Marine Reserve. Elands Bay is een klein stadje aan de westkust van Zuid-Afrika, dat is erin geslaagd om de relaxte levensstijl waarvoor de West Coast is zo bekend te behouden. Slechts 200 km van Kaapstad, Elands Bay is de perfecte plek om te ontspannen met rustige omgeving en een eindeloos strand. Het is ook een geweldige plek om activiteiten zoals roeien, zeilen, surfen, klimmen, mountainbiken, vogels kijken, walvis whatching en vissen om een paar te noemen. Lambert’s Bay Vanuit Clanwilliam kunnen vogelliefhebbers een bezoek brengen aan Lambert’s Bay. De plaats zelf is niet zo'n bijzonder vissersplaatsje, maar er zijn kolonies van Kaapse aalscholvers, Jan-van-Gents, brilpinguïns en zeezwaluwen. De Jan-van-Gents broeden tussen september en november. Verder naar het noorden wordt het landschap droger en droger. Het heuvelachtige gebied wordt hier en daar onderbroken door bergen, akkers en kleine plaatsjes zoals Klawer, Vredendal en Vanrhynsdorp. Een erg leuk en vooral ongedwongen restaurant in Lamberts Bay is Muisbosskerm. Het is heel bekend om zijn kreeft- en vis gerechten. Het ligt aan het strand en ‘s avonds zorgen koperen lantaarns en fakkels voor een romantische sfeer. Lambert’s Bay Vanuit Clanwilliam kunnen vogelliefhebbers een bezoek brengen aan Lambert's Bay. De plaats zelf is niet zo'n bijzonder vissersplaatsje, maar er zijn kolonies van Kaapse aalscholvers, Jan-van-Gents, brilpinguïns en zeezwaluwen. De Jan-van-Gents broeden tussen september en november. Verder naar het noorden wordt het landschap droger en droger. Het heuvelachtige gebied wordt hier en daar onderbroken door bergen, akkers en kleine plaatsjes zoals Klawer, Vredendal en

Vanrhynsdorp. Een erg leuk en vooral ongedwongen restaurant in Lamberts Bay is Isabelle restaurant. Het is heel bekend om zijn kreeft- en vis gerechten. Het ligt aan het strand en 's avonds zorgen koperen lantaarns en fakkels voor een romantische sfeer. Clan William Clan William is het centrum van de rooibos thee met ongeveer 6000 inwoner. Rooibos limited is een winkel waar een video gedraaid wordt hoe de rooibos word gemaakt en geproduceerd. Het is een van de oudste plaatsjes van Zuid Afrika. In 1732 waren er al huizen in deze omgeving. In 1814 is het een volwaardige plaats geworden met een gouverneur. Vanuit Clan William kunt u tochten ondernemen de Cederbergen in. Het dorpje zelf is ook zeer aangenaam en ligt bovendien aan de voet van de Cederbergen: een gebergte van zacht gesteente met veel ijzeroxide waardoor grillige vormen zijn ontstaan die vooral aan het einde van de dag fel rood opkleuren. De belangrijkste bron van inkomsten is waarschijnlijk wel de rooibos thee. In de fabriek krijgt u inzicht in het productieproces en samenstelling van deze thee. Ook in het museum zijn display’s over de thee. Het museum is gevestigd in de oude gevangenis. Aan het einde van het dorp bevindt zich de Clanwilliam-dam, een enorm stuwmeer waarop veel watersport plaatsvindt. Ook kunt u het Sevilla Rock Art Trail lopen, een ongeveer 4 km lange tocht langs bushmen tekeningen. Onderweg op en over de Pakhuispas is ook nog heel wat te beleven. Vanuit Clanwilliam komt u allereerst langs Kliphuisie, bovenop de pas. De accommodatie heeft een klein theehuisje waar u thee of koffie kunt drinken. Na circa 15 kilometer krijgt u Pakhuys Country Winery voor een goed glas Shiraz of andere wijn. Nog eens een paar kilometer verderop, net voorbij de Brandewynrivier, ligt de farm Travellers Rest waar u een permit kunt krijgen om de rotstekeningen van Sevilla Trail te bezichtigen. Deze wandeling kunt u het beste vroeg in de ochtend maken. Elk jaar vanaf augustus tot september verandert het dorp en zijn omgeving in een prachtige bloemenzee. Het gebied heeft een aardige verscheidenheid aan wilde bloemen. Ramskop Wilde bloementuin heeft ongeveer 200 verschillende soorten wilde bloemen.

Vanuit Clan William kunt u ook het plaatsje Wuppertal bezoeken. Het ligt ongeveer 74km ervandaan en is alleen maar te bereiken via een gravelweg die via de Pakhuispas gaat. Laat u overigens vooraf wel informeren of de weg naar Wuppertal begaanbaar is voor een ‘normale’ auto. Onder sommige weersomstandigheden heeft u namelijk een 4x4 nodig. Het is ongeveer in 1830 door de Duitse Rhenish zendelingen gesticht. Vooral Baron Theobold Von Wurmb en Johan Gotlieb een schoenmaker van beroep. Deze Johan van Gotlieb is de opa van de bekende schrijver/dichter Louis Leipoldt. De schoenfabriek opgericht door Leipoldt om werk te scheppen is nog steeds in bedrijf en maakt veldschoenen voor de verkoop. Ook is er een klein rooibos fabriekje die alleen in de zomermaanden(Jan-April) in bedrijf is. Cederbergen http://www.cederberg.co.za/ Cederberg Natuur reservaat ligt op 250 kilometer ten noorden van Kaapstad. Het strekt zich van aan Middelberg Pas in Citrusdal naar het noorden van Clan William aan de Pakhuis Pas en omvat zowat 71.000 hectare ruw, bergachtig terrein. De Cederbergen bestaan voornamelijk uit zandsteen. Het is beroemd voor spectaculaire landschappen en rotsvormingen evenals de alsmaar zeldzamer wordende Clan William Cederboom, waarvan het park haar naam ontleent. U kunt hier prachtig wandelen. Het zuidelijkste gedeelte is populair vanwege de prachtige rotsformaties. Zoals het Maltezer kruis en de Wolfberg boog. De Clan William-ceder waarnaar de bergen zijn genoemd wordt beschermd. Aan de zuidkant van de cederbergen ligt het Kagga Kamma reservaat waar een van de laatste groepjes bosjesmannen(san) nog leven. Tijdens een excursie kunt u zien hoe deze mensen leven. Ze maken vuur en kralenwerk wat u kunt kopen. Een deel van de opbrengst gaat terug naar de gemeenschap. Wuppertal: Oude missie post. Laat u overigens vooraf wel informeren of de weg naar Wuppertal begaanbaar is voor een ‘normale’ auto. Onder sommige weersomstandigheden heeft u namelijk een 4x4 nodig. Geschiedenis: De San en de Khoi woonden al in vroege tijden in Cederberg. De Europese kolonisten begonnen hier met veefokkerijen in de vroeg 18de eeuw en vanaf 1903 tot 1973 was de benutting van natuurlijke producten ongebreideld. Grote hoeveelheden van ceder hout, rooibos thee, buchu en rockwood

schors werden geoogst, waardoor de natuurlijke bronnen met uitsterving bedreigd werden. Verscheidene branden brachten de cederbomen aan de rand van uitsterving. Cederberg werd in 1973 als een natuurreservaat geklasseerd en ontving Wereld Erfgoed status in 2004. In 1995, en mede dank zij het Wereldnatuurfonds kwam daar het 12.000 hectare Matjiesrivier, gelegen aan de drogere oostelijke grens van Cederberg bergen, bij. Klimaat: De winters in Cederberg zijn koud en nat terwijl de zomers warm en droog zijn. De meeste regen valt tussen mei en september en er valt vaak sneeuw op de hogere delen van het gebergte. In de winter kunnen de nachttemperaturen scherp dalen en ontstaat ook vorst, terwijl in de zomer de temperaturen kunnen oplopen tot boven de 40°C. Dieren: Bavianen, dassies, grijze reebok, klipspringers, duiker en grysbok zijn vrij vaak te zien in Cederberg. Stekelvarken, honeybadger, de klauwloze Kaapse otter en het aardvarken bevinden zich hier ook maar worden zelden waargenomen. Het luipaard is het grootste roofdier dat in de Cederberg voorkomt, door zijn schuwheid wordt het dier niet vaak opgemerkt. Kleinere zoogdieren omvat onder andere de Afrikaanse wilde kat, lynx, de vleermuisorige vos, aardwolf en de Kaapse vos. De kleine grijze mongoes en de gestreepte bunzing worden vaak gezien. Diverse interessante knaagdieren komen hier ook voor zoals de gebrilde slaapmuis.Meer dan 100 vogelsoorten kunnen hier worden waargenomen zoals de zwarte adelaar, rotstorenvalk en jakhalsbuizerd. Ongeveer 16 slangensoorten komen hier ook voor zoals de bergadder, de pofadder en de Cape cobra, deze laatste drie behoren tot de gevaarlijkste en meeste dodelijke slangen. De gordeldierhagedis is één van de inheemse reptielen die hier wordt waargenomen. Vegetatie: De vegetatie in Cederberg is hoofdzakelijk bergfynbos. De Clanwilliam Ceder groeit op rotsachtige gebieden op hoogtes van meer dan 1.000 meter boven zeeniveau. In de nattere ravijnen, komen de rode en witte els, geelhout, hard-peer en Kaapse beuk voor, terwijl de wilde olijf, zijdeachtige schors en lepelhout de drogere gebieden verkiest. De Endemische sneeuwprotea verkiest dan weer de veel hoger gelegen toppen van Cederberg. Kenmerkend is dat deze protea lijkt op de Koningsprotea maar met dat verschil dat de buitenbladeren van de bloem wit zijn in plaats van rood. Rooibos is een inheemse plant die alleen wil groeien in de Cederbergen. De gekleurde bevolking maakte er als eerste thee van. Rond het midden van de 19e eeuw werd de thee door veel

mensen gedronken. In 1904 begon Benjamin Ginsberg de plant te verhandelen en vanaf 1930 werd het gewas rond Clanwilliam geteeld. De thee wordt op dezelfde manier bereid en geserveerd als gewone thee en is erg gezond. Het is beroemd voor spectaculaire landschappen en rotsvormingen evenals de alsmaar zeldzamer wordende Clan William Cederboom, waarvan het park haar naam ontleent. Rotsschilderingen: Cederberg wordt gekenmerkt door honderden rotsachtige overhangende rotsen en holen waar zich op verscheidene plaatsen mooie voorbeelden bevinden van rots schilderingen. De meest gekende zijn de olifantsschilderingen bij de Stadsaal grotten bij Matjiesrivier (enkel te zien met toegangsbewijs die u kunt kopen bij de receptie van Cederberg wijndomein). Deze schilderingen variëren in leeftijd tussen de 300 en 6.000 jaar. Er staan strenge straffen op het beschadigen van dergelijke rotsschilderingen. Faciliteiten: In Algeria bevindt zich een kampeerterrein met 48 plaatsen die gesitueerd zijn langs de oevers van de Rondegat rivier. Simpelere kampeerterreinen bevinden zich bij Kliphuis op de Pak huis Pas. Algeria biedt ook zeven chalets aan, met keuken en deze zijn ruim en comfortabel. Er bevindt zich ook een zwembad. Bij het Cederberg wijndomein is er ook gelegenheid om te overnachten. Let wel dat de cottages zeer basis zijn, maar de natuur doet daar ruimschoots aan tegoed. Linnen kan bekomen worden bij de receptie mits je bijbetaald. Wandelen: De Cederberg zijn een uitgelezen plaats om te wandelen. Bezoekers die eendaagse of meerdaagse trektochten ondernemen kunnen zich melden (of inschrijven) bij Cape Nature of op het Cederberg wijndomein. Het is ten sterkste aan te raden goed de weersvoorspellingen in het hoog te houden. Vooral in de zomer kunnen de temperaturen extreem hoog zijn en is het aan te raden van voldoende water bij u te hebben. In de winter kan het dan weer extreem koud zijn. In de maanden augustus tot en met oktober, april en mei, is de beste periode om de Cederberg te bezoeken daar dan het klimaat aangenaam is. Het dragen van goed schoeisel, hoge sokken en bescherming tegen zon en uitdroging zijn zeer belangrijk. Wandelkaarten kunnen bekomen worden via de parkenraad of op het wijndomein.

In de Cederbergen en bovenop de Pakhuis-pas (hier vindt u het graf van Leipoldt, een bekende Zuid-Afrikaanse dichter) zijn prachtige wandelingen te maken. Een hele leuke is de Sevilla Trail die leidt langs diverse Bosjesman tekeningen. De wandeling begint bij Traveller’s Rest in het noordelijke deel van de bergen. Rijdt daarvoor over de R364 richting Wuppertal. Op een afstand van zo’n 30 kilometer ligt de farm Traveller’s Rest. Daarna dient u zich te melden bij de receptie op de camping bovenop de Pakhuispas waar u een vergunning krijgt en een kleine bijdrage betaalt. De wandeling beslaat in zijn totaal (heen en retour) zo’n 7-8 kilometer. Zorg voor goede schoenen. U dient zich eerst te melden bij de boer, waarna u vanaf de hoofdweg de wandeling kunt maken. Volg de geschilderde voetstappen tot de laatste tekening. Hier moet u besluiten of u dezelfde route terugneemt, ofwel via het 4x4-pad over de rivier terugloopt. De rivier oversteken is telkens weer een uitdaging; daar is geen route voor aan te geven. Wij raden u daarom aan uw ‘instinct’ te volgen, aan de elektriciteitskabels kunt u wel zien of u enigszins goed loopt. Als u vanaf Travellers Rest de weg blijft volgen, komt u vanzelf in Wuppertal, een voormalige missiepost. Missieposten waren voor de Khoi Khoi en Khoi San bijzonder belangrijk, omdat ze daar een veilige verblijfplaats vonden. In het Zendingsmuseum in Kaapstad wordt uitgebreid over deze geschiedenis verteld. Het komt erop neer dat tijdens de invoering van de pasjeswet (eind 18e eeuw/begin 19e eeuw) de Khoi zo goed als vogelvrij werd verklaard omdat het hen aan een vaste woon- en verblijfplaats ontbrak. Accommodatie: 15 en 16 december Clan William SAINT DU Barry’S www.saintdubarrys.com/ Saint du Barrys is gelegen aan de voet van de Ceder bergen in de historische stad Clan William 220 km van Kaapstad verwijderd. Deze 3 sterren lodge is meer dan een bed en breakfast. Het is een thuis met persoonlijk attentie, vriendelijkheid en comfort. Er zijn 5 ruime kamers; 2 dubbels, 2 twins en 1 familiekamer. Alle kamers komen uit op de tuin en zijn voorzien van alle comfort die u van een 4sterrenaccommodatie mag verwachten, zoals een en-suite badkamer, klimaatbeheersing, kluisje, voortreffelijk linnen, een ruime keuze aan tv-kanalen, eigen koelkast, koffie, thee en andere dranken.

Alle 6 kamers hebben en suite badkamers en gaan open richting de tuin met zijn boom die wel 100 jaar oud is. De accommodatie heeft veilige parkeergelegenheid, een bar, zwembad, internet, wasservice en creditcardfaciliteiten. Restaurants vindt u op ca. 2 minuten lopen. Gasten kunnen ontspannen bij het zwembad of op de schaduwrijke veranda. Er is een lounge in de lodge die zeer oud is. Men kan op aanvraag ook het diner reserveren als men dit wil. Adres: Augsburg Road 13,Clanwilliam 8135 Telefoonnr: +27 (0) 27 482 1537 Mobiel nr: +27 (0)82 936 9004 +27 (0)82 853 0902 Maaltijden: ontbijt

17 december Clan William - Tulbagh 200 km rijtijd 3,5 uur

•

• • •

Van Clanwilliam volgt u de N7 naar Citrusdal. U zou ook een stuk dirtroad kunnen rijden door de Cederbergen naar Citrusdal. U zou bij uw accommodatie moeten vragen hoe deze weg is. Ligt aan het regenseizoen. U neemt de afslag naar Citrusdal en daar volgt u de R303 naar Ceres. Komend van Ceres rijdt u via de R46 Tulbagh binnen. Vanaf hier volgt u de beschrijving van de accommodatie op.

Citrusdal Is de plek waar u naar de Cederbergen kunt en ook de bloemenpracht van Namaqualand kunt bekijken. Het is prachtig gelegen tussen citrus plantages, fynbos heuvels en majestueuze bergen. De levensader van de stad is de Olifants rivier. Gedurende de wintermaanden is er een grote activiteit op de plantages om de vruchten te verwerken en te verpakken. Bij de Goede Hoop een van de grootste verpakkingsfabriek in Zuid Afrika kunt u een kijkje nemen hoe dat in zijn werk gaat. Citrusdal heeft ongeveer 10.000 inwoner Op-die-Berg Op-die-Berg ligt langs de R303 tussen Ceres en Citrusdal aan de noordoostkant van de Cederbergen. Het plaatsje wordt gedomineerd door de Wistenbergen en Skurwebergen. Vanuit het dorp worden ondermeer rotstekeningexcursies georganiseerd. Prince Alfred Hamlet Prince Alfred Hamlet ligt iets ten noorden van Ceres in het warme Bokkeveld. De statige naam dankt het dorpje aan de tweede zoon van koningin Victoria die in 1860 Zuid-Afrika bezocht. In 1961 is Prince Alfred Hamlet gesticht. Aan de noordkant wordt het dorpje begrensd door de Gydo-pas, aangelegd door Andrew Geddes Bain in 1848. Over de bergen ligt het Koude Bokkeveld. De pas ontleent zijn naam aan de samenvoeging van twee Khoi woorden: guib dat verwijst naar een type struik in de bergen en daos dat 'poort' betekent. In de Gydobergen groeien veel protea's. Ceres Ceres draagt de naam van de Romeinse vr uchtbaarheidsgodin. Een passende naam voor Zuid -Afrika’s meest belangrijke fruitcentrum met appels, peren, pruimen, abrikozen en perziken. Het dorp wordt omgeven door fruitteelt en in het dorp staan twee grote coöperatieve fabrieken die ondermeer fruitsappen maken. De vruchtensappen uit Ceres zijn beroemd in het hele land. Het dorp: Nadat de vallei bereikbaar is geworden heeft het dorp al snel een gemeentelijke status gekregen. In 1854 was het dorp Ceres een feit. De spoorlijn heeft de toegang tot het dorp verder

open gelegd. In 1912 werd met de bouw van de lijn Michell-pas bereikt. In 1929 is de lijn verlengd tot aan Prince Alfred Hamlet, ten noorden van Ceres. Interessant is het Transportmuseum met de bijzondere Afrikaanse naam ‘Togryers Museum’ waar u een collectie van wagens kunt zien waarmee in de 17e en 18e eeuw de passen werden gereden. Langs de oevers van de Dwarsrivier die door het dorp stroomt, is een parkje met een aantal verschillende bomen zoals eik, den en populier waarvan het blad in het najaar rood en geel opkleurt. In 1969 is Ceres, net als Tulbagh, geraakt door een aardbeving. Het dorp heeft een informatiecentrum in de locale bibliotheek, Owen Street. Tulbagh Tulbagh ligt in een vruchtbare vallei gevoed door de Breede Rivier en wordt omringd door de Winterhoekbergen, Witsenbergen en Saronsbergen. Willem van der Stel (zoon van Simon) noemde het gebied rondom Tulbagh “Het land van Waveren “, naar een rijke Amsterdamse familie. Het ligt op 800meter hoogte en heeft 16.000 inwoners. In 1969 is het stadje getroffen door een aardbeving van 6.3 op de schaal van Richter waardoor veel historische gebouwen schade hebben opgelopen. De oude herberg uit 1885 is nu een hotel en museum. In de Kerkstraat staan 32 monumenten die het verleden laten herleven. Hier zijn ondermeer het dorpsmuseum en het “Oude Kerk Volksmuseum” gevestigd. Voor Nederlanders is de kerk toch wel heel aardig om te bekijken omdat de overeenkomsten tussen dit gebouw en veel (vooral hervormde) kerkgebouwen in Nederland zich opdringt: de achtkantige kansel, de graven en de kerkbanken wanen u bijna terug in de Lage Landen. De bouwmaterialen voor het kerkje in Tulbagh zijn dan ook ingevoerd uit Nederland, de stenen voor de vloer uit Batavia. Sinds 1940 is het gebouw een monument. In het dorpsmuseum is een display gemaakt over de verwoestende kracht van de aardbeving. Buiten het dorp bevindt zich het oude gouvernementshuis, de Drostdy. Antieke meubelen en een wijnkelder maken er een prettige plek van. Vlakbij is de DrostdyHof gelegen, een belangrijk wijncoöperatie. De totale wijnroute van Tulbagh beslaat vijf wijnlandgoederen, waaronder de Twee Jonge Gezellen en Theuniskraal.

Winelands provincie info Het grootste en meeste belangrijke wijngebied van Zuid-Afrika ligt ten noordoosten van Kaapstad rond de plaatsen Stellenbosch, Franschhoek en Paarl. Het gebied wordt ook wel ‘Boland’ genoemd, dat hoogland betekent refererend aan de dramatische bergketens met vruchtbare hellingen. Maar het internationale succes van de Zuid-Afrikaanse wijnen heeft de laatste jaren meer en meer wijnboerderijen op de kaart gezet die niet binnen de grenzen van de drie dorpen ofwel de streek Boland vielen. Montagu, Robertson, Tulbagh, De Doorns, Wellington en Worcestor bleken ook uitstekende wijnen voort te brengen. Het succes van de wijnfarms in deze regio heeft ertoe geleid dat het Kaapse Wijngebied (Cape Winelands) officieel is uitgebreid. De buitenste grens wordt gevormd door Prince Alfred's Hamlet, ten noorden van Ceres in het westen tot Montagu in het oosten en van De Doorns en Touwsrivier in het noorden tot Somerset West in het zuiden. Elk dorp heeft zijn eigen wijnroute. Kijkt u bij de diverse plaatsen voor informatie en routevoorstellen. Het gebied is prachtig en is als een lappendeken van wijn- en boomgaarden vol fruit en landhuizen in Kaaps - Hollandse stijl. Door de nadrukkelijke blanke geschiedenis doet het gebied Europees aan. De eerste blanke kolonisten kwamen in de jaren ‘60 van de 17e eeuw aan. Hollander Simon van der Stel stichtte in 1679 het wijnstadje Stellenbosch. Al gauw kwamen er meerdere Europeanen op af, waaronder veel Franse Hugenoten die het gebied uitstekend bevonden voor Franse wijnteelt. Het ging de boeren voor de wind en er werden allerlei wijnstadjes gesticht die stuk voor stuk een bezoek waard zijn. Tegenwoordig is Zuid-Afrika een van de belangrijkste wijnproducerende landen ter wereld en kun je ook in Nederland veel soorten overal krijgen. De stadjes Stellenbosch en Paarl zijn qua architectuur erg bijzonder en er staan veel Kaaps-Hollandse, Gregoriaanse en Victoriaanse huizen. Franschhoek is weer interessant door haar mooie ligging en Tulbagh vanwege de historische huizen. De meeste verbouwde witte wijn in de Winelands is de Chenin Blanc, of ‘steen’. De laatste jaren worden er ook steeds vaker soorten als Chardonnay en Sauvignon Blanc verbouwd. Pinotage is een unieke Zuid-Afrikaanse druivensoort en is een kruising van Pinot Noir en Cinsaut. De Pinotage is een vrij robuuste wijn en heeft internationaal vele prijzen ontvangen. Deze wijn heeft de laatste jaren meer concurrentie gekregen van lichtere Bordeauxachtige wijnen als de Cabernet Sauvignon, Merlot en Cabernet Franc. Momenteel wint de Cape Blend sterk aan populariteit.

Er voeren verschillende wijnroutes door de Winelands, zoals de Stellenbosch-wijnroute. Hierin is een groot aantal wijnhuizen opgenomen waar u, meestal tegen een kleine vergoeding, wijn kunt proeven, kunt eten en soms zelfs kunt overnachten. De Paarl-wijnroute is ook een aanrader. Deze voert langs pittoreske wijnboerderijen die liggen verspreid langs de imposante Paarl Mountain. De Winelands liggen ongeveer 50 km ten oosten van Kaapstad. Breede Rivier Vallei & Hex Rivier Vallei: Streken als de Breede Rivier Vallei en de Hex Rivier Vallei zijn nu opgenomen in het grote wijngebied. Beide gebieden zijn vernoemd naar gelijknamige rivieren. De Breede Rivier volgt het spoor van de Route 62 vanaf Tulbagh richting Robertson om hier zuidwaarts te buigen richting de kust bij Malgas. Wijnproces en Klimaat: Interessant aan de wijnprocessen in het gebied is de wisseling van klimaat en grondsoort. Stellenbosch heeft zeker meer zonne-uren dan de meeste bergen in Frankrijk, maar de warmte van Stellenbosch is relatief koel ten opzichte van de warme dagen in Montagu. En toch produceren beide goede wijnen. Natuurlijk: Stellenbosch staat bekend om kwaliteitswijnen in zowel rood, wit als rosé. Montagu moet het vooral hebben van de bekend van de sherryachtige wijnen en dessertwijnen van de muskaatdruif. Warm Bokkeveld De vallei waar Ceres in ligt, wordt ook wel het warme Bokkeveld genoemd - als tegenstelling tot het Koude Bokkeveld dat noordelijk van Prince Alfred Hamlet ligt. De warme vallei ligt ingeklemd tussen vier bergketens die zorgen voor de zeer goede omstandigheden van kou in de winter en voldoende zonne-uren in het voorjaar en zomer waardoor het fruit er zo goed groeit. De kou in de winter zorgt regelmatig voor sneeuw op de bergtoppen. De oorsprong van de naam Bokkeveld is niet echt bekend. Het zou kunnen verwijzen naar de grote troepen springbokken die in vroeger tijden voorkwamen. Het is wel bekend dat San- en Khoi groepjes zich veelvuldig ophielden in de vallei waarvan rotstekeningen getuigen. Bij de noordelijke toegang van de Michellpas ligt het 33 hectare Ceres Natuurreservaat waar een aantal van deze tekeningen is te zien. In het Warme Bokkeveld ligt de oorsprong van de Breede Rivier die zich langs Tulbagh richting Robertson verplaatst en zo de route 62 volgt. De oorsprong van deze rivier is in eerste instantie een wirwar

van kleine stroompjes met namen als Skaap, Waboom, Titus, Dwars & Modder. Toegangspassen Blanke bewoners zijn pas in de 18e eeuw binnengetrokken. De natuurlijke bergpassen hebben hen lang tegengehouden. Ook nu nog kunt u Ceres alleen bereiken via een bergpas. Een auto heeft daar natuurlijk geen problemen mee; voor de toerist levert de route naar Ceres daarom alleen maar pittoreske plaatjes op, zoals de Michellspas aan de zuidkant van Ceres. De oorsprong van deze pas ligt al in 1765 toen boer Jan Mostert vanaf zijn boerderij een pad heeft gegraven waarmee hij met paard en wagen de vallei kon inkomen. Mosterts boerderij bevond zich aan de noordkant van Wolseley. Ook vandaag kunt u op bepaalde stukken op “de pas” nog zien waar deze wagens hebben gereden. De groeven van de wielen zijn duidelijk te zien. Verder heeft het tolhuisje op de pas een gedenksteen gekregen die de naam van Mostert draagt en ook de twee bergpieken aan het begin van de pas (die Mosterthoektweeling) dragen zijn naam. In de jaren rond 1840 groeide de behoefte aan een betere verbinding. Meer en meer mensen reisden richting de Grote Karoo, Namibië en Kimberley. In 1846 is daarom door kolonel Charles Michell aan ingenieur Andrew Geddes Bain opdracht gegeven om een pas te bouwen. Zoals gebruikelijk in die tijd kon Bain gebruik maken van gevangenen, in dit geval 240 mannen, die in 2 jaar tijd de pas aanlegden. Op 1 december 1948 is de pas geopend. Omdat de pas een aantal zeer scherpe bochten had, moest er in het geautomatiseerde tijdperk van de 20e eeuw iets gebeuren. In de jaren 40 is de pas daarom opnieuw aangelegd en heropent op 31 maart 1946. Het tolhuis halverwege de pas is tegenwoordig een nationaal monument en wordt gebruikt als winkeltje en theehuis. Het Togryers restaurant is op maandag gesloten. Fruitroute Met zoveel fruitbedrijven in de regio is het niet verwonderlijk dat een aantal bedrijven de deuren heeft opengesteld voor excursies. Tijdens de oogstmaanden van december tot en met april is het mogelijk om bij bedrijven mee te helpen of korte excursies te krijgen. Hiervoor kunt u het beste contact opnemen met het informatiecentrum. In elk geval kunt u jaarlijks terecht bij Klondyke Cherry Farm, 30 kilometer buiten Ceres waar u kunt picknicken en uw eigen kersen kunt plukken. Net buiten het dorp, richting Prince Alfred Hamlet liggen de fruitcoöperaties Ceres Fruit Growers (CFG) en Ceres Fruit Juices (CFJ).

Dit laatste bedrijf is de producent van Liquifruit, de vruchtensappen die overal in Zuid-Afrika te koop zijn. Accommodatie: 17 en 18 december Tulbagh Cape Dutch Quarters www.capedutchquarter.co.za De Cape Dutch Quarters is een groep van verschillende accommdoaties, van B&B,s to self catering accommodaties. Het Tulbagh Country Guest House is het pronkstuk van de groep. Het is een oud herenehuis in de mooie Church street met 5 vercshillende kamers, allemaal met eigen douche en toilet. our guesthouse and the jewel in The Cape Dutch Quarters's crown. Het huis is gebouwd in 1809 en heeft nog veel originele gedeelt es, dat in 1999 tot guesthouse is verbouwd. Het hoofdhuis is in een traditionele H vorm gebouwd. Het is schitterend gerestaureerd en in oude glorie hersteld. De eigemaren van het huis hebben er alles aan gedaan om de oude uitstraling te bewaren door vloeren van yellowwood, de bewerkte plafonds en een inrichting met veel antieke meubelen. Accommodatie: Tulbagh Cape Dutch Quarters Physical address; 24 in de van de Stel Street Landline +27 (0)23 230 1171 or +27 (0)23 230 0721 Mobile: +27 (0)79 051 2059 Maaltijden: Ontbijt • Routebeschrijving vanaf Kaapstad: • Komend vanaf de N1 neemt u de afslag 47 aangegeven als Franschhoek/Wellington • U slaat linksaf de R44 op voor 20 km • Steek rechtover bij een kruising en 2 km later nadert u Wellington • De R44 buigt linksaf bij het bord Hernon/Ceres • U blijft op de R44 en passeert Hernon/Malmesbury afslag • U passeert de Gouda afslag en gaat door de Nuwekloof Pas • Neem de Tulbagh afslag aan uw linkerkant • 3km naar Main/van der Stel Street hier gaat u links Routebeschrijving vanaf het Noorden • Komend vanaf de N1 neemt u de afslag naar de R44 Porterville • In Portervlle rijdt u rechtdoor • In Gouda rijdt u ook rechtdoor • Bij een t-splitsing slaat u linksaf richting Tulbagh/Ceres de R46

• • • • •

Bij een volgende kruising slaat u linksaf naar Tulbagh U komt Tulbagh binnen via de Voorstraat Bij een kruising slaat u weer linksaf U bent nu op de van der Stelstreet Het kantoor van Cape Dutch Quarters vind u aan deze straat aan uw linkerhand op nr 24

Wijnhuizen rondom Tulbagh

19 december Tulbagh via Paarl Robertson –Montagu 190 km 3,5 uur rijtijd

• • • •

• •

Via de R46 en de R44 rijdt u naar Paarl U blijft op de R44 en gaat zo naar Paarl Daarna gaat u een stukje op de N1 richting Worcester Bij Worcester neemt u de N15/R60 richting Robertson/Montagu/Swellendamu blijft op de R60 richting Ashton Hier slaat u linksaf naar Montagu de R62 Vanaf hier volgt u de aanwijzing van uw accommdatie op

Hermon Hermon ligt tussen Wellington en Riebeek Kasteel in de Riebeek Vallei, die u kunt herkennen aan spectaculaire bergformaties en groene wijngaarden! Hier zijn twee bekende politieke figuren geboren, Generaal Jan Smuts in 1870 op de boerderij Bovenplaas en Dr. D.F. Malan op het inmiddels tot wijnboerderij ontwikkelde Allesverloren. In deze vruchtbare vallei, die zijn naam niet alleen dankt aan, maar ook heeft gekregen van Jan van Riebeek, worden granen, druiven, olijven en perziken verbouwd. U vindt hier ook vele bekende wijnhuizen die bekend staan vanwege hun prijswinnende wijnen. (Swartland Wine Route 022 4871 133) In Hermon ligt ook Bartholomeus Klip wat met een 10.000 acre fijnbos reservaat (1 acre is 4000 m2) deel uitmaakt van het Cape

Floral Kingdom. Het is het kleinste reservaat in zijn soort maar met de grootste verscheidenheid aan bloemen ter wereld. Wellington Een dorp, zo’n vijftien kilometer ten noorden van Paarl, en centrum van wijn en gedroogd fruit. In de nabijgelegen Patatskloof kunnen prachtige wandelingen worden gemaakt. De wandelroutes voeren langs prachtig fynbos. De meeste wijnboerderijen rondom Wellington zijn toegankelijk. De Welvanpaswijn wordt gemaakt door de familie Retief. De boerderij wordt nu geëxploiteerd door de zevende generatie na de legendarische voortrekker Piet Retief, die er ook heeft gewoond. Voor verdere informatie over de wijnroutes van Wellington kunt u het Wellington Information Centre bezoeken aan Main Street. Paarl Het wijnstadje Paarl, 50km van Kaapstad, is in 1687 gesticht door Hollanders die zich hadden vrijgemaakt van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. Niet lang daarna kwamen deze boeren erachter dat de regio, door de vruchtbare grond in combinatie met het mediterrane klimaat, uitstekend geschikt was voor het verbouwen van wijn. Zo gezegd, zo gedaan. Met als resultaat dat Paarl een van de beste wijnregio's ter wereld is. De wijnroute van Paarl telt een flink aantal wijnhuizen waaronder het beroemde Nederburg. In 1687 werd land toegewezen aan vroege Hollandse kolonisten in het mooie dal van de Bergrivier dat aan de noordkant wordt begrensd door Paarl Mountain. Deze stad heeft zijn naam te danken aan de drie kolossale Paarl Rocks. Deze 500 jaar oude afgeronde granieten rotsen liggen boven de stad op een heuvel. Paarl heeft veel fabrieken en financiële instellingen en dus van groot belang voor de West Kaap. Aan weerszijden van Main Street liggen goed onderhouden 18de en 19de eeuwse Kaaps Hollandse huizen. De omliggende omgeving is een natuurreservaat waar vandaan u schitterende vergezichten heeft. Wandelpaden en wegen laten u het prachtige landsschap zien. Ook vindt u hier het Afrikaanse Taalmonument “Het Language Monument” ontworpen door architect Jan van Wyk en in 1975 op de berghelling opgericht ter herinnering aan de officiële erkenning van het Afrikaans 100 jaar eerder. Het ligt net buiten Paarl. Het is een ode aan Paarl omdat het zich vanaf ongeveer 1880 sterk heeft gemaakt voor de vervanging van het Nederlands door het Afrikaans. Het is niet zo moeilijk te vinden. U

volgt de route naar Paarl (gezien vanuit Stellenbosch) en net voordat u het dorp binnen rijdt, ziet u een afslag naar links richting het monument. De weg kruipt langzaam naar boven. Entree is ongeveer 10 rand. Vanaf het monument heeft u een fantastisch uitzicht op de omgeving en kunt u bij een beetje helder weer zelfs de Tafelberg zien. Symbolisch gezien is het monument ook interessant omdat het de samensmelting laat zien van Europese taalinvloeden (waarvan het Nederlands heel belangrijk is geweest) met elementen uit zwarte talen, bruine talen (Khoi San/Khoi Khoi) en Maleisische invloeden. Al deze invloeden komen samen in een punt die naar boven reikt (open aan de bovenkant dus gevoelig voor invloeden van buitenaf) en gevoed wordt door een constante toevoer van water (symbool van doorgaande vernieuwing: het is een levende taal). De taal staat verder in verbinding met een andere punt die de symbolisering is van de Republiek van Zuid-Afrika. Je kunt stellen dat het monument een symbool van Apartheid is, maar de andere kant van de zaak is natuurlijk wel zo dat het Afrikaans als taal een moeilijke tijd doormaakt. Afrikaners worstelen met hun identiteit en weten niet goed of ze hun Afrikaans moeten opgeven voor het Engels, dan wel de strijd voor behoud moeten aangaan. Nog altijd is Afrikaans de derde taal van het land, na (Zulu) (23%), Xhosa (18%) en Afrikaans wordt door 13% als moedertaal gesproken. Het Engels neemt een 5e plaats in (na het Pedi) met 9%. Engels wordt wel veel gebruikt in de onderlinge communicatie. Het bestuur van het Taalmonument zal ook met deze kwestie worstelen, mogen we aannemen. In elk geval is in oktober 2000 het 25-jarig bestaan gevierd met een multiraciaal en multi-linguaal festival. Zuid-Afrika liet zich daar opnieuw zien als de regenboognatie. Het taalmonument is dagelijks open van 08h15 tot 17h00 uur. In de zomermaanden vanaf oktober tot en met maart is het monument vier avonden per week tot 21h00 uur geopend (van dinsdag tot en met vrijdag). De ervaring leert echter ook dat de avondopenstelling zonder nadere aankondiging vervalt als het bezoekersaantal tegenvalt. Al rijdend naar het monument kunt u overigens ook de reden van de naam Paarl ontdekken. U rijdt als het ware naar een glinsterende rots toe, die parel werd genoemd (in het oudhollands: paerl) en zo heet het dorp vandaag nog steeds, met dezelfde uitspraak. De Ikhwezi Centrum is het huis van de Bhabhathane wevers en artiesten van Mbekweni.

Onderaan de berg ligt de wijnfarm Zandwijk. Deze farm wordt door een joodse firma beheerd en maakt als enige koosjere wijnen. Deze worden tegenwoordig verkocht onder de naam “Klein Drakensteijn”. Internationaal gezien was er teveel verwarring tussen de handelsnamen Zandwijk en Zandvliet. Maar er is meer in Paarl. Wat weinig mensen lijken te weten, is dat dit enigszins slome stadje, ook een enorme bron van spanning en actie is. Wie langs de R45, richting Franschhoek, vijf minuten voorbij Paarl rijdt, rijdt langs Le Bonheur Crocfarm. Hier heeft men 1200 kleine en grote krokodillen. De gids Milner doet dagelijks iets persoonlijks met de krokodillen. Want, zo vertelt hij, “krokodillen zijn banger voor mensen dan andersom.” En dat blijkt. Tijdens de half uur-durende rondleiding tussen de krokodillen, loopt hij meerdere malen achter de hekjes van de loopbrug, richting de krokodillen. Hij geeft ze kleine duwtjes met zijn stok, stampt een paar keer met z’n voeten en spettert met het water. En weg zijn de 1200 krokodillen. “Krokodillen die geen honger hebben, hoef je nooit bang voor te zijn,” legt kroko-expert Milner uit. In het wild eten krokodillen slechts vijf keer per jaar. In Le Bonheur worden de beesten overstelpt met eten. Worcester Is de grootste plaats in het dal van de Breede rivier en de belangrijkste producent van consumptiedruiven in Zuid Afrika. Een kwart van de Zuid Afrikaanse wijn komt hier vandaan. Er zijn 24 coöperatieve en 3 privé wijnkelders. Ook zijn er 2 cognac kelders. Andere bezienswaardigheden zijn Het open luchtmuseum Klein Plasie, Karoo Nationale Botanische tuin,de Brandy route en er zijn verschillende wijnroutes. Ook kunt u een bezoek brengen aan de beroemde KWV Brandy kelder. Robertson Aan de rand van de Kleine Karoo, daar waar de R 60 zuidwaarts gaat en de R 62 u naar de Karoo brengt, ligt het dorpje Robertson. Deels zult u hier het Karoo-landschap al zien met haar lage struiken en schaarser begroeid land. Anderzijds groeien de wijnstokken hier nog welig, gevoed door het water van de Breede Rivier, waardoor het een afwisselende streek van groen en oranje is. Bovendien wordt Robertson beschut door de Langebergen die het plaatsje een pittoreske achtergrond geven. Het dorp dateert uit 1853 en is gebouwd omdat Swellendam de bevolkingsgroei niet meer aan kon. Het dorp maakte een snelle groei door, vooral te danken aan de vruchtbare grond. Lange tijd

heeft het dorp een goede reputatie gehad op het gebied van koets- en wagenbouwers. Nu staat het dorp bekend om de verschillende wijnen en rozen. Ligt ook aan de beroemde wijnroute en is bekend om zijn Victoriaanse huizen en lanen met Jacaranda bomen. De wijnroute van Robertson gaat langs 24 wijnhuizen. Rietvallei is een wijngaard met een origineel Kaaps Nederlands wijnboerderij. Het is gedurende 6 generaties in handen van een en dezelfde familie. Het heeft wijnen die een goede prijs/kwaliteit verhouding hebben. U kunt bij Bon Courage stoppen voor enkele memorabele wijnen en hier kunt u een lunch gebruiken onder the “Pepper Tree”. Hun wijnproeverij is bekend als een van de proeverijen waar men de beste wijn kan proeven. Verderop vindt u de proeverij van Viljoensdrift. Hun wijnen hebben in 10 jaar tijd een naam opgebouwd van wereldklasse en zijn een groot succesverhaal voor Robertson valley. De Breede Rivier vormt een belangrijke levensader voor de streek. De kalm stromende rivier zakt vanaf hier zuidwaarts richting de kust. Een leuke belevenis is het maken van een boottochtje op de rivier met Viljoensdrift Wines & Cruises op hun boot Uncle Ben. De boot heeft iets weg van een (veel kleinere) Missisippi-schip, maar met een goed glas wijn bij de hand en een gevulde picknickmand kunt u op Uncle Ben een genoeglijk uurtje beleven. Reserveren vooraf is noodzakelijk (zie excursies). Voor een wandeling of rit per mountain-bike leent zich het Vrolijkheid Reserve goed. Dit park ligt 15 kilometer vanaf Robertson op de weg naar McGregor. Paardrijden kan met Sakisa Safaris. Het gebied Klaas Voogds ligt oostwaarts van Robertson richting Montagu en splitst zich in een Klaas Voogds West en Klaas Voogds Oost. Het gebied is genoemd naar een locale bekendheid uit de 18e eeuw. In Klaas Voogds West ligt ook de toegang tot het Pat Busch Private Nature Reserve en het Klaas Voogds Game Reserve. In het kleine wildpark van 800 hectare leven diverse boksoorten. Van woensdag tot en met zaterdag worden er twee gamedrives per dag georganiseerd en op zondagochtend één, die u per open jeep door het park nemen. Een safari duurt ca. 2 uur. Als u weinig tijd heeft, is het handig om te reserveren: Adres: Klaas Voogds West, Robertson. Volg de borden Robertson/Worcester. Rij door naar Ashton. Als u Ashton bent gepasseerd na 8 km neemt u de afslag Klaas Voogds West(

tweede afslag rechts). Twee kilometer na de afslag neemt u de afslag Klaas Voogd Oost. Bij Olyfberg kunt u kijken naar het proces van olijf aan de boom tot in het potje. Ook kunt u ze hier proeven. Een andere olijfgaard is de Olive Grow and Memorial Garden. Het is op een heuvel gelegen met prachtige uitzichten en omgeven door “fynbos”. The Aids Memorial Garden is de plek waar elke boom is opgedragen aan iemand/groepen die door aids is overleden. Ricky die zelf besmet is door het HIV virus maakt prachtige schalen die verkoopt die ook. Tradouws Quads is de plek waar u met een quad kunt rijden. U kunt een uurtje of meerdere uren gaan onder leiding van gekwalificeerd personeel. Rafting Route 62 biedt een ongeveer 9 km lange trip op de Breede rivier langs verschillende wijngaarden. Aan de R60 tussen Worcestor en Robertson (8 kilometer voor het dorp Robertson) ligt het Dassieshoek Nature Reserve. Het nationale park is geopend van zonsopgang tot zonsondergang. Voordat u het betreedt, dient u een vergunning in te vullen. Er is een maximum aan het aantal bezoekers gesteld (100 per dag), maar dat is buiten de drukke decemberperiode meestal niet zo'n probleem. Door het park ligt een goed netwerk aan wandelpaden waarlangs fynbos groeit. Er is een dam met hier en daar een watervalletje. McGregor McGregor, een van de juwelen van Zuid-Afrika. Het dorp van McGregor is beschreven als "het best bewaarde en meest complete voorbeeld van midden van de negentiende eeuw stadsbeeld in de Kaap provincie." Het milde klimaat maakt het een van de meest prachtige plekken om te verblijven in het zuidelijke halfrond. Het is er voornamelijk droog in de winterperiode. En in de zomer, maakt de constante zonneschijn McGregor tot een geweldige plek om te bezoeken voor een voorproefje van de Afrikaanse warmte. Het is net of je terug keert in de tijd. Bonnievale Bonnievale is gelegen op de oever van de Breede Rivier en omgeven door de Langebergen in het oosten en de Riviersonderend bergen in het Zuidwesten. Bonnievale is een mooi wijngebied tussen Robertson en Montague waar toeristen op weg van Kaapstad naar Oudsthoorn vaak in hun haast voorbij rijden. Jammer voor hen! Het staat bekend

vanwege zijn kaas en wijnen. Er zijn 2 kaasmakerijen en op een tour over een wijn boerderij kunt u hier alles te weten komen over de nieuwe aanplant van Shiraz, Merlot, Pinotage en Ruby Cabernet. Weltevreden is een wijnlandgoed net buiten Bonnievale die u kunt bezoeken. Een andere grote Wijnkelder waar u een kijkje kunt nemen is natuurlijke de Bonnievale Wijnkelder. In Bonnievale is de Wijngarten Boutique 'de' plek om lokale wijn aan te schaffen. Ook vindt u hier de plaatselijk gebrouwen wonderdrank, bekend onder de naam Tim Jan. Het wordt gemaakt van Aloe en druivensap. Naar zeggen geneest het alles, van snurken tot inwendige problemen! De Wijngarten Boutique vindt u in de Hoofstraat van Bonnievale. Accommodatie: 19 en 20 december Kookaroo guest Lodge Montagu www.kookaroo.co.za De Lodge is centraal gelegen in het pittoreske stadje Montagu op de welbekende Route 62. Het bestaat uit een 100 jaar oud Victoriaans huis met ruime comfortabele kamers, een koetshuis wat is omgebouwd tot een self catering cottage, en een extra self catering unit. De Bed and Breakfast accommodatie bestaat uit drie ruime ensuite slaapkamers. Kamer 1 heeft twee eenpersoonsbedden met eigen douche en toilet. Deze kamer heeft ook SABC TV k is uitgerust met thee/koffie faciliteiten, kachels en ventilatoren. Kamer 2 heeft een koningin tweepersoonsbed met ensuite bad, douche en toilet. Deze kamer heeft ook SABC TV Kamer 3 heeft een kingsize tweepersoonsbed met ensuite bad, douche en toilet en uitzicht op de tuin De 3 ruime B & B kamers bieden het volgende: een eigen ingang, koffie/thee faciliteiten, ventilatoren/verwarming in alle kamers, Klok/radio in de kamers, D STV in lounge, SABC TV in sommige kamers, Telefoon/fax/e-mail faciliteiten op aanvraag, Engels/continentaal ontbijt, Wasservice beschikbaar, Diner reserveringen kunnen voor u gemaakt worden, Braai/BBQfaciliteiten beschikbaar, buiten roken. Het ontbijt wordt geserveerd door uw gastheer in de eetzaal of op het terras onder de wijnstok, met uitzicht op de tuin. Granen, yoghurt, vruchtensappen, vers fruit, samen met spek, eieren, toast en jam worden aangeboden om de dag mee te beginnen.

Verdere faciliteiten zijn een lounge die comfortabel is ingericht en biedt DSTV waar de gasten kunnen genieten van een gratis glas Montagu Muscadel. Zwembad,ruime parkeergelegenheid,WiFi. Koo Karoo Self Catering: The Cottage die is omgebouwd van zijn vroegere gebruik als koetshuis en beschikt nog steeds beschikt over veel van de originele kenmerken, zoals de deuren, delen van oude geplaveide vloeren en originele stenen muren. Een tweede self catering unit is gecreëerd in de oostelijke vleugel van het hoofdgebouw, en is toegankelijk via twee eigen ingangen. Informatie over de Cottage Het huisje bestaat uit twee aparte slaapkamers (met twee aparte bedden in elke kamer). Er is een tweepersoons slaapbank in de woonkamer, waardoor er maximale 6 personen kunnen slapen. De badkamer heeft een ligbad, aparte douche en toilet. Informatie over de Unit Een ensuite slaapkamer met een tweepersoonsbed en aparte bed, bad, aparte douche en toilet, is ideaal voor koppels of kleinere groepen. Deze unit is geschikt voor maximaal 4 personen met een slaapbank gelegen in de lounge, en de badkamer heeft een aparte ingang onafhankelijk van de slaapkamer. Faciliteiten die worden geboden: • Lakens en handdoeken worden verstrekt • De keukens hebben een fornuis, koelkast/vriezer, waterkoker, magnetron, broodrooster en alle servies wordt geleverd. Thee en koffie wordt geleverd voor het gemak van de gasten. • De ruime lounge heeft SABC TV. • Overdekt braai/bbq faciliteiten zijn beschikbaar in de tuin. • Kinderen zijn van harte welkom • ruime parkeergelegenheid • Buiten roken Activiteiten Hot Mineral Springs Montagu’s Hot Mineral Springs – u betaalt als dagbezoeker telefoon; +27 (0) 23 614 A Tractor Trip naar de Langeberg mountains, alleen op de woensdag en zaterdag wordt dit tripje gemaakt. Men kan boeken via de receptie van het Montagu Tourist office of telefoonnr: +27 (0) 23 614 3012 Wandel trips Bathskloof of ‘Lovers Walk’ – 3 km wandeling naar de Hot Springs Cogmanskloof Trail – 12,1km rondje Bloupunt Trail – 15,6km rondje Montagu Dried Fruit Factory & Wine Boutique Rotsen klimmen, vogels kijken, Natuurpark bessie kop

Adres: 5 Piet Retief Street, Montagu Telnr: ++27 (0)23 614 1364 Mobielnr: 072 502 9190 Maaltijden: ontbijt Routebeschrijving: • Komend vanaf Ashton via de R62 komt u de Long street binnen • U neemt de 2de weg links, Barry street • Neem de 2de straat rechts de Piet Retief street • U vindt de Kookaroo Lodge aan de linkerkant net naast het Gemeentehuis • • •

Komt u vanaf Barrydale via de R62 dan neemt u de 5de weg rechts de Church street Aan het eind van de straat slaat u rechtsaf en daarna onmiddellijk linksaf, de Bloemstreet in. Bij de kruising slaat u linksaf en u vindt de Lodge onmiddellijk aan uw rechterhand.

21 december Montagu – Beaufort West 390 km rijtijd 5 uur

• • • • • • •

U verlaat Montagu via de R62 en de R318 richting de N1 Na ongeveer 80 km komt deze weg uit op de N1 U slaat rechstaf Vanaf hier blijft u op de N1 richting het Noorden naar Touwsrivier/Beaufort West U kunt Matjesfontein bezoeken en het Karro National Park wat vlak voor Beaufort West ligt. U blijft op de N1 tot in Beaufort west U rijdt Beaufort West uit en aan het eind vindt u de afslag naar Lemoenfontein aan uw linkerhand.

Matjiesfontein N1 Rondom Matjiesfontein hangt beslist romantiek. Vraag een ZuidAfrikaan naar dit dorp en u zult het verhaal horen over de spoorlijn, de Victoriaanse huizen maar bovenal het Lord Milner Hotel. Het witte hotel met drie kantelen oogt als een klein kasteel gelardeerd met Victoriaanse omlijsting. In feite draait het leven in Matjiesfontein rondom dit hotel dat zorgt voor toerisme en daarmee werkgelegenheid in de grote vlakke Karoo. De naam dankt het dorp aan het riet rondom het dorp waarvan matten gemaakt konden worden. Hoewel de Karoo droog oogt, is er toch voldoende water in de omgeving waardoor het de kans kreeg een pleisterplaats te worden.

De spoorlijn is cruciaal geweest in de ontwikkeling van dit dorp dat in feite uit niet meer dan een handvol gebouwen bestaat. De spoorlijn bereikte in 1878 Matjiesfontein. Een kleine vier jaar later stichtte James Douglas Logan een station en een dorp waar reizigers verversingen konden krijgen. De trein kende nog geen restauratiecoupé. Vooral de Engelse Aristocratie voelde zich tot Matjiesfontein aangetrokken: na aankomst in Kaapstad met een cruiseschip, trokken ze noordwaarts per trein naar Matjiesfontein, voor de verse en gezonde lucht, om na enkele dagen in het statige Lord Milner Hotel verder noordwaarts te reizen of terug te gaan naar de kust. De reizigers bevonden zich in goed gezelschap; zowel Cecil Rhodes als de vader van Winston Churchill en de Zuid-Afrikaanse schrijfster Oliver Schreiner bezochten Matjiesfontein graag. Ook in onze moderne tijd is Matjiesfontein een geliefde stopplaats voor treinen als Rovos Rail & Blue Train. In 1968 is het gehele plaatsje aangekocht door David Rawdon, een hoteleigenaar van ondermeer Lanzerac uit Stellenbosch. Hij heeft veel kosten en moeite gestoken in de restauratie van de gebouwen. Het Lord Milner Hotel is natuurlijk een bezoekje waard als u naar Matjiesfontein afreist. Het hotel heeft een bar, coffeeshop en restaurant. Aan het begin van het dorp staat de cottage waar Oliver Schreiner haar boek heeft geschreven. Het huis is te bezichtigen. Verder treft u een klein transportmuseum aan met oldtimer auto's en treintoestellen. Het museum is op werkdagen open en vraagt een minimale entree van 5 rand. In het Marie Rawdon Museum (bij het stationsgebouw) is een klein museum ingericht met diverse voorwerpen uit de Victoriaanse tijd. Ook hier is een entree van 5 rand te betalen. Dagelijks rijdt een rode Engelse bus door het dorp waarmee u van de ene bezienswaardigheid naar de andere vervoerd wordt. Vooral op hete dagen kan dit plezierig zijn. De Karoo Duizenden jaren lang vormde de uitgestrekte vlaktes van de Karoo het domein van groepjes jagers -verzamelaars (Khoi & Khoi San). De vlaktes van de Grote Karoo vormden ooit een moeras. Het huidige klimaat is droog en zeer warm; de vlaktes zijn droog en verlaten. Slechts 250 mm regen valt er jaarlijks in het gebied. De rivieren staan daarom het grootste deel van het jaar droog: een zandbedding met hier en daar een doringboom. De San noemden de vlaktes Karusa, een woord dat dorstig en

droog land betekent. Een hard land, maar voor wie weet te overleven, een mooi land. Het is een gebied van uitzichten, vergezichten en helder licht waardoor de bergen bij daglicht in blauwe gloed ondergedompeld raken om tijdens de zonsondergang in vurig rood te kleuren. In droge tijden raakt het land zwart, maar een regenbui laat het land dankbaar opbloeien met groen wuivend gras en kleine bloemen. Ook al lijkt de Karoo op het eerste gezicht verlaten en dor, de werkelijkheid is anders. In het centrale deel zijn meer dan 9000 plantensoorten geïdentificeerd, meer planten dan menig WestEuropees land binnen de grenzen kan rekenen. De grond is rijk aan mineralen en fossielen en de rotstekeningen van San laten een rijke geschiedenis zien. Rijdend door de vlaktes van de Karoo zult u slechts weinig dorpjes zien en hier en daar een boerderij. De boerderijen herkent u duidelijk aan de bomen die het huis en de opstallen omgeven. Vaak wordt geleefd van schapen, vooral de merinosoort, die goed tegen droogte kan. Om het land werkelijk te begrijpen, is het nodig om een aantal dagen ondergedompeld te worden in het land. Ervaar hoe het leven overdag kalm voorbij glijdt, de kleuren van bergen en grond per uur veranderen en de nacht vol sterrenpracht is. Daarna zult u de droogte en soms dorre vlaktes voor altijd anders beleven. Architectuur De Centrale Karoo kent veel kleine dorpjes, soms met een hele eigen architectuur, zoals de zogenaamde korbeelhuisjes rondom Williston en Cararvon. De huisjes zijn in eerste instantie als rondavel gebouwd met een deur en een raam. Vanaf staanshoogte is echter een ander type dak gebouwd dan de traditionele rondavels uit de Oostkaap of Natal. Het dak is trapsgewijs opgebouwd en aan de bovenkant bedekt met een steen. Het huisje heeft enigszins de vorm van een (ietwat hoge) bijenkorf. De hoogte van de meeste huisjes bedroeg zon 7,5 meter. Binnen in het huis werden altijd twee nissen gebouwd: een voor de bijbel en de zangboeken, de ander voor medicijnen. Uitvinders van deze bouwwijze zijn twee kleurlingmannen met de mooie namen Sjieling en Gedaan. Het is bekend dat er pas na 1850 is begonnen met deze bouwwijze, maar vanwege de geheel eigen stijl komen alle korbeelhuisjes voor op de monumentenlijst. Sterrenpracht Liefhebbers van sterren kunnen hun hart ophalen in de Centrale Karoo. Op de meeste avonden in het jaar zult u een flonkerend uitspansel treffen gedurende de nacht. Het is niet vreemd dat in

dit deel van het land het nationale observatorium staat. In Sutherland is de Suid-Afrikaanse Astronomiese Observatorium (SAAO) gevestigd dat ook toegankelijk is voor bezoekers. De ‘ster van Afrika’ komt ook uit de Centrale Karoo, maar verwijst in dit geval niet naar de sterrenhemel. Deze ster is een diamant van 83,5 karaat die gevonden is in 1869 op de boerderij Zandfontein nabij Hopetown aan de Oranjeriver Er volgde een stormloop van diamantzoekers, maar jammer genoeg voor hen, werd er niet veel aan waarde gevonden. Dezelfde Oranjerivier, maar iets noordelijker bij Douglas, had een aantal jaren eerder, in 1866, de eerste diamant opgeleverd. Op de boerderij De Kalk speelde de 15-jarige zoon met een blinkende steen die na onderzoek een 21,25 karaats diamant bleek te zijn. De diamant heeft de naam Eureka meegekregen en ligt nu in het Mijnmuseum in Kimberley. Karoo Nationaal Park Buiten Beaufort West ligt het Karoo National Park, opgericht in 1979 om de flora en fauna in dit deel van het land te beschermen. In het park leven voornamelijk (grote) troepen bokken (waaronder gemsbok, eland, gnoe en springbok), maar ook zwarte neushoorns en zebra's. Dit semiwoestijn park van ongeveer 33.000 ha. omvat een deel van het Nuweveldberggebied. De rotsen bevatten fossiele overblijfselen van meer dan 310 miljoen jaar geleden, van het verschijnen van de eerste vis tot het tijdperk van de dinosauriërs. De vegetatie bestaat voornamelijk uit dwergstruiken, doornenbomen en aan de droge oevers van de rivieren overige woestijn flora. The Karoo is een eindeloos, droog gebied dat zich uitstrekt van de binnenlanden van Eastern Cape naar de Indische Oceaan en neemt bijna een derde van Zuid-Afrika in. Het is een uniek Zuid-Afrikaans landschap met gigantische vlaktes, majestueuze bergen en historische plaatsen. De inheemse bevolking, de Khonia, noemden deze streek The Karoo, oftwel “het land van de grote dorst”. De Hollandse kolonisten waagden zich in eerste instantie niet graag hier. Pas in 1795 omvatte de Kaapkolonie de hele Karoo. De halfwoestijn wordt verdeeld in de Kleine Karoo en de Grote Karoo. De Kleine Karoo ligt meer naar het we sten, tussen de Swartberge en de Langeberg- en Outeniqua-ketens. Dit gebied is wat groener dan de Grote Karoo, dat meer naar het noorden ligt en waar minder regen valt. In september regent het meer in de Grote Karoo en veranderen valleien in grote

bloemenzeeën. In The Karoo bevinden zich verschillende mooie natuurreservaten. The Karoo Nature Reserve is een gebied waar de typische Karoo -landschappen samenkomen en waar veel vogelsoorten, bergzebra’s, hartebeesten, koedoes en blesbokken leven. The Karoo National Park is enorm groot en omvat onder andere de ruige Nuweveld Mountains. Hier kun je veel soorten dieren spotten en mooie wandelingen maken. Er liggen enkele leuke plaatsjes in The Karoo met een typische Karoo, architectuur met zandstenen boerenhuizen met brede veranda’s. De temperaturen liggen in december en januari erg hoog, het kan zo 45°C worden, terwijl het juni en juli kan vriezen en sneeuwen. Beaufort West Beaufort West vormt een oase in het droge en dorre landschap van de Grote Karoo. In de heuvels rondom het dorp zijn verschillende waterbronnen die sinds vroege tijden aantrekkingskracht hadden op rondtrekkende stammen en later (blanke) boeren. Het dorp heeft daardoor al vroeg een goede openbare watervoorziening gehad. Vanaf het ontstaan van het dorp rond 1820 is er een stelsel aan sloten aangelegd die voor watertoevoer zorgde naar de huizen. Voor 1820 werd de streek bewoond door boeren die aan het begin van de 19e eeuw behoefte kregen aan meer verzorgingscentrum met winkels en een kerk. De NG kerk kocht voor het doel een van de boerderijen, Hooivlakte, op en stichtte er het administratieve hart van het dorp. Een kerk en huizen werden gebouwd, een stratenplan ontwikkeld, Beaufort West was een feit. Een grappig feit is dat Beaufort West als eerste gemeenschap in het land een echte municipaliteits status kreeg. In 1937 werd in het Kaapse Parlement een Gemeentelijke Wet aangenomen waardoor Beaufort West de eerste echte gemeente werd van de provincie, eerder dus dan Kaapstad. In 1875 werd het dorp voorzien van telegraaflijnen en in 1880 volgde de spoorlijn. Ook het moderne Beaufort West heeft nog steeds een belangrijke functie voor de omgeving. De schapenboeren uit de streek (die soms boerderijen met 20.000 hectare bezitten) trekken naar het dorp voor inkopen of andere zaken. Door de bouw van de Beaufort-Wesdam in de Gamkarivier blijft de zo kenmerkende watervoorziening ook een belangrijk onderdeel van het dorp.

Hartspecialist Barnard Beaufort West heeft een aantal beroemde namen opgeleverd. De meest bekende is ongetwijfeld Zuid-Afrika's eerste hartchirurg Barnard. Barnard voerde als eerste ter wereld in het Groote Schuur Hospitaal van Kaapstad een hartoperatie uit. Hij is geboren en getogen in BeaufortWest. Zijn vader was predikant in de Nederduitsch Gereformeerde Kerk, een gebouw dat nu als museum dient. Barnard is in 2001 overleden en begraven in de tuin van zijn geboortehuis. Veel mensen zullen Beaufort West echter kennen uit de liedjes van Gert Vlok Nel. Zijn liedjes hebben het dorp een bijna mytische status gegeven, vooral als tegenhanger van het snelle, jachtige en luxe leven in Kaapstad. Het leven van Gert Vlok Nel is verfilmd in 'Beautiful in Beaufort West', een film die door de VPRO in december 2006 is uitgezonden en winnaar is geworden van een Gouden Beeld. Buiten het dorp ligt het Karoo National Park

Accommodatie: 21 december Beaufort West Lemoenfontein http://www.lemoenfontein.co.za/index.php?option=com_frontpage&Itemid =1 In de grote uitgestrektheid van de Zuid-Afrikaanse Grote Karoo, ligt deze mooie lodge, Lemoenfontein, die dateert uit 1850. Hij ligt bij Beaufort West waar ook het Karoo Nat. Park ligt. Het gebouw is volledig aangepast aan de moderne eisen maar is architectonisch ongewijzigd met de kenmerkende hoge plafonds, originele houten vloeren en grote veranda die gasten een fascinerend panoramisch uitzicht over het Karoo landschap biedt. De lodge is een rustgevende plaats voor de vermoeide reiziger en voor diegenen die willen ontsnappen aan het stadsleven. De lodge is ooit in opdracht van een Engelse Gentleman, Alhusen, gebouwd als een jachtverblijf. Eens per jaar nodigde hij vrienden uit Engeland en Schotland uit naar het jachtverblijf te reizen om te jagen, te ontspannen en genieten van goed gezelschap. Dezelfde sfeer is nog steeds merkbaar in het gehele oude gebouw met modern comfort, zoals plafond ventilatoren, verwarmingsradiatoren,

airco's en en-suite badkamers zodat de gasten van een comfortabel verblijf kunnen genieten. Alle accommodaties komen uit op een ruime veranda. De comfortabele en-suite kamers hebben DSTV, thee en koffie faciliteiten, en haardrogers. Verder beschikt de lodge over een honesty bar in de lounge. De lounge is voorzien van een gezellige open haard voor de kille winternachten, tv-lounge met DSTV, zwembad en braai (barbecue) mogelijkheden. Lemoenfontein beschikt niet alleen over uitstekende faciliteiten, maar het biedt ook een echte Zuid-Afrikaanse keuken. Safari’s in de vroege ochtend en late namiddag zijn een absolute must, waar tot 23 verschillende wild-soorten kunnen worden bekeken, zoals giraffe, eland, kudu en zebra. Ook kunt u van veel vogelsoorten genieten tijdens een wandeling door het gebied. Telnr: +27 23 415 2847 GPS: S 32’18’99’ E 022’ 36’ 11’ Maaltijden: ontbijt Lemoenfontein ligt 2 km buiten Beaufort West aan een zijweg van de N1. U gaat de Jager’s Pass road in en u ziet een poort met de naam van de Lodge aan uw linkerhand.

22 december Beaufort West - Graaf Reinet 220 km rijtijd 3,5 uur

• • • • • •

U gaat weer terug naar Beaufort West via de N1 Als u een afslag krijgt naar rechts de R61 volgt u deze richting Aberdeen. U blijft op de R61 tot in Aberdeen In Aberdeeen kruist u de N9 Vanaf hier volgt u de N9 richting Graaff Reinet In Graaff Reinet volgt u de aanwijzing van de accommodatie op

Oost Kaap De Eastern Cape is een zeer gevarieerde provincie, die bij het grote publiek nog relatief onbekend is. De provincie beslaat ongeveer 169.580 km². Om u een idee te geven van de afstanden: de afstand van Johannesburg, de hoofdstad van ZuidAfrika naar Port Elizabeth bedraagt ongeveer 1100 kilometer. De Eastern Cape is gezegend met een enorm lange kust met een diversiteit aan landschappen. In het zuiden liggen de bossen, meer richting het oosten kunt u geweldig surfen bij Cape St Francis en Jeffrey’s Bay en rijdt u voorbij Port Elizabeth dan komt u bij de Sunshine Coast met prachtige stranden. Verder naar het noorden komt u langs de ruige kust van de Wild Coast met beukende golven, diepe kloven en verborgen watervallen. Het binnenland kent ook veel landschappelijke tegenstellingen. Van de bossen in het Tsitsikamma National Park, het heuvelachtige Baviaanskloof Wilderness Area tot de droge Karoo. Er liggen

schitterende nationale parken als Addo Elephant National Park en Mountain Zebra National Park waar u de Big Five kunt spotten. Deze provincie heeft een heftige geschiedenis door de bloedige oorlogen tussen de Boeren en de Xhosa en later gevechten tussen de Boeren en de Engelsen. Hier streden ook veel leiders tegen de apartheid waaronder president Mbeki, Steve Biko en Nelson Mandela. De oorspronkelijke bevolking van de Oost-Kaap bestond uit Hottentotten en Bosjesmannen, die zich in de loop van de eeuwen vermengden met de binnentrekkende Bantoevolken. Hieruit ontstond het Xhosarijk, het rijk van een Bantoevolk, met een taal waarin de klikklanken van de Hottentotten nog duidelijk herkenbaar zijn. Lange tijd leefden de Xhosa een tamelijk vreedzaam bestaan maar met de komst van de Europeanen is de Oost-Kaap de geschiedenis in gegaan als het gebied waar de Europese en de Afrikaanse cultuur elkaar voor het eerst ontmoetten. Een ontmoeting waarop een reeks gewelddadige conflicten volgde, met als inzet de controle over de weidegronden voor het vee. De eerste confrontatie tussen de Boeren en Xhosa vond plaats in 1780. Later volgden ook confrontaties met Britten en Duitsers die naar het gebied waren getrokken en de Xhosa steeds verder naar het oosten drukten, terwijl de oostgrens van het Xhosa rijk juist onder druk was komen te staan door de uitbreiding van het Zulu-rijk tijdens de Mfecane. De Britse immigranten die in 1820 in groten getale naar Zuid-Afrika waren gekomen, moesten het Britse gezag in het grensgebied versterken. Ondanks de beperkte mogelijkheden om akkerbouw te bedrijven en de voortdurende strijd met de Xhosa, wisten zij het hoofd boven water te houden en konden zij uiteindelijk invloed uitoefenen op de ontwikkeling van het gebied. Een uitzondering hierop vormen Ciskei en Transkei, die tijdens de apartheid werden aangewezen als woongebieden voor de Xhosa. Transkei was in 1976 het eerste Zuid-Afrikaanse thuisland dat formeel onafhankelijk werd, Ciskei volgde in 1981. De Xhosa cultuur is hier rijk vertegenwoordigd en tegenwoordig is er veel aandacht voor hun tradities. De Oostkaap heeft enkele aantrekkelijke plaatsen zoals Port Elizabeth, dat bekend staat als “de vriendelijke stad” en East London dat een toegangspoort voor de surfkust is. De Oostkaap heeft een gematigd klimaat aan de kust met temperaturen rond de 21°C in de winter en 26°C in de zomer. Meer naar het binnenland variëren de temperaturen een stuk sterker. Zo kan het 6°C worden tijdens de winters in de Karoo en wordt het daar in de zomer rond de 40°C. In de bergen kan het flink regenen en tussen juni en augustus zelfs sneeuwen.

Strijd in de 20e eeuw Ook de 20e eeuw heeft veel strijd opgeleverd. De bekende advocaat Steve Biko komt uit in het oosten van de streek. Biko was de oprichter van SASO (Suid-Afrikaanse Studente Organisatie) waarmee hij het zwarte bewustzijn vorm wilde geven. Volgens Biko was het doel van de blanke Zuid-Afrikanen om de zwarte bevolking te veranderen in zwarte Europeanen. Biko wilde daar een zwart bewustzijn tegenover stellen waarin zwarte waarden en trots op de eigen cultuur een grote rol speelden. Hij vond tevens dat blanken geen deel konden uitmaken van de vrijheidsstrijd tegen Apartheid. Biko's ideeën werden door veel zwarte jongeren overgenomen en hebben mede geleid tot de Soweto-opstand in 1976. Op dat moment had Biko al drie jaar huisarrest, maar organiseerde nog altijd bijeenkomsten. Op 6 september 1977 heeft hij ernstig hoofdletsel opgelopen in de gevangenis. Zes dagen later is hij dood aangetroffen. Puur natuur In de Amatola & Stormberg streek vindt u op diverse plaatsen nog stukken pure en onaangetaste natuur. Het Double Drift Game Reserve met de dikke rivierbebossing en talloze aloëvera planten is een goed voorbeeld, maar ook het Zebra Mountain National Park bij Cradock en de groene Amatola bergen rondom Hogsback waar volgens verhalen Tolkien (ook) inspiratie heeft opgedaan voor zijn verhalen in de Lord of the Rings reeks. Tolkien zou als kleine jongen een aantal keer in Hogsback op vakantie zijn geweest waar hij betoverd is geraakt door de mystieke heuvels waar de mist soms dagenlang ondoordringbaar kan hangen. Op dagen dat het helder weer is, zult u zich bijna in Engeland wanen met mooi aangelegde tuinen vol bloemen. Aan de noordkant van de provincie stuit u op de zuidelijke Drakensbergen: ruige bergen met hoge toppen en passen. Tussen Rhodes en Maclear ligt zelfs de hoogste pas van het land op 2.623 meter. De winters zijn hier koud en brengen vaak sneeuw. Skiliefhebbers kunnen dan ook in Rhodes en omstreken terecht voor een afdaling. Cultuur en wetenschap Niet onbelangrijk zijn twee andere pijlers binnen de streek: de universiteit Ford Hare in Alice en Grahamstown met haar vele kerken en kunstfestival. Fort Hare is de eerste zwarte universiteit in ZuidAfrika. Gesticht in 1916 door Louis Botha heeft het ondermeer Mandela als afgestudeerde advocaat voortgebracht. Bij de universiteit hoort een kunstmuseum met een onverwachte grote collectie aan kunstwerken.

Aberdeen Aberdeen in hartje Karoo bevat een aantal onverwachte juweeltjes. Het dorp uit 1867 wordt omgeven door de mooie Camdeboo Bergen en bevat nog een groot aantal huizen van voor 1890. Het dorp staat dan ook op de Zuid-Afrikaanse monumentenlijst. De meeste huizen zijn gebouwd in Victoriaanse stijl, rijk gedecoreerd met torentjes en pleisterwerk. De Nederduits Gereformeerde Kerk heeft zelfs de hoogste toren van Zuid-Afrika, ook al staat de toren ietwat uit het lood. Binnen zijn diverse Bijbelse schilderingen te zien. Op afspraak is een bezoek mogelijk. In de tuin van de kerk groeit een olijfboom die oorspronkelijk uit de Hof van Gethsemané komt, net buiten Jeruzalem. Camdeboo National Park http://www.sanparks.org/parks/camdeboo/ Om Graaff Reinet heen ligt het Camdeboo National Park, dat bestaat uit de Valley of Desolation (ofwel de Vallei der Verlatenheid) het Camdeboo National Park is toegankelijk vanaf de R63, als u deze vanuit Graaff Reinet volgt in noordelijke richting, zijn er verschillende ingangen aan uw rechterkant. U kunt ook de N9 in noordelijke richting kiezen, u ziet dan aan uw linkerkant de ingang tot het park. De Valley of Desolation is een vallei met rotskolommen die tot meer dan 120 meter uit het dal oprijzen. De rotskolommen zijn het resultaat van een combinatie van vulkaanactiviteit, versteende magma en erosie van zo’n 160 miljoen jaar. De vallei heeft een eigen ingang, vanuit Graaff Reinet volgt u de R63 in noordelijke richting tot u de ingang aan uw linkerkant ziet. Er is een korte wandelroute die langs verschillende uitzichtpunten leidt. Het is een echte aanrader om (mits het helder weer is) de prachtige zonsondergang te bewonderen. http://www.graaffreinet.co.za./ Graaff-Reinet Graaff-Reinet wordt ook wel de “Parel van de Karoo” genoemd. Ook al heb je niet veel tijd in dit gedeelte van Zuid-Afrika, probeer toch zeker een bezoek te brengen aan dit schilderachtige stadje. Graaff-Reinet is een groot monument met meer dan 220 gerestaureerde gebouwen met een Kaap Hollandse stijl. Hier hangt nog echt de sfeer van een negentiende-eeuws plattelandsstadje. Het is gesticht in 1786 door de Verenigde Oost-

Indische Compagnie en is daarmee een van de oudste plaatsen van Zuid-Afrika. Het is vernoemd naar gouverneur Cornelis Jacob van de Graaff en zijn vrouw Hester Cornelia Reinet. Het stadje ligt in de binnenlanden van de Eastern Cape, in een door de Sundays River uitgesleten vallei. De Hollandse huizen, omringd door tuinen en met bomen omzoomde lanen, vormen een scherp contrast met de kale vlaktes in de omgeving. Graaff-Reinet is in zijn geheel al een grote attractie, maar kent enkele hoogtepunten. Midden in het centrum ligt het oude Drostdy hotel uit 1806 (hoek Kerk- en Pastoriestraat). Deze Drostdy werd ontworpen door Louis Thibault uit Kaapstad. Hij kwam echter niet zelf uit Kaapstad over om toezicht te houden op de bouw en zijn ontwerp werd dan ook niet nauwkeurig uitgevoerd. De Old Residency is een indrukwekkend herenhuis uit 1820 en het Strecht’s Court is een mooi bewaard klein straatje met huisjes uit 1850 die werden gebouwd voor arbeiders en bevrijde slaven. Het hele straatje is nu eigendom van het Drostdy-hotel en elk van de huisjes is ingericht als hotelkamer. Vanaf de Drostdy de Pastoriestraat inlopend ziet u eerst aan de rechterkant het “John Rupert Klein Theater” uit 1847, dit was vroeger een kerkje voor de kleurlingen maar het raakte in verval en leek gedoemd te zijn om z’n dagen in vergetelheid te slijten. Totdat het werd gekocht door de in Graaff-Reinet geboren Zuid-Afrikaanse zakenman Dr. Anton Rupert. Hij liet het restaureren en nu is het een theater. Het Reinet House is een mooi voorbeeld van een typisch Hvormig Kaaps Hollands gebouw uit 1812 met zes puntgevels. Nu is het een museum. De Groot kerk is een Nederlands-hervormde kerk uit 1887 en heeft twee verschillende bouwstijlen. In de voormalige Nederlands-hervormde missiekerk bevindt zich nu de Hester Rupert Art Gallery waar je werk van moderne ZuidAfrikaanse kunstenaars kunt zien.

Accommodatie: 22-24 december Camdeboo Cottages http://camdeboocottages.co.za/ Camdeboo Cottages ligt in het hart van het oude Graaff-Reinet, op de hoek van Bourke en Parliament Street, op loopafstand van de lokale bezienswaardigheden en voorzieningen. Beleef een stukje geschiedenis van Zuid-Afrika door een verblijf in een van deze huisjes die zijn uitgeroepen tot nationaal monument. De unieke en historische huisjes zijn liefdevol gerestaureerd met originele vloeren en rieten plafonds samen met moderne voorzieningen, zoals airconditioning en televisies. Self-Catering Cottages: De 19e eeuwse Karoo stijl huisjes zijn goed uitgerust voor self-catering . Er wordt schoon beddengoed verstrekt en handdoeken. Er is een volledig uitgeruste keuken. Gasten kunnen genieten van de rust van een zwembad en een tuin. Men heeft negen self-catering cottages, die allemaal nationale monumenten zijn. En-suite kamers: Er zijn 5 kamers met eigen badkamer voor de gasten om uit te kiezen. Al deze zijn in overeenstemming met de historische sfeer van Camdeboo Cottages. Faciliteiten en voorzieningen zijn onder andere: Twee en eenpersoonsbedden, airco en ventilator, elektrische dekens op alle bedden in de winter, beperkte satelliet/kabel TV, en-suite badkamer met douche, volledig uitgeruste keuken met een gasfornuis, magnetron en koelkast, lounge/eetkamer, koffie en/of theefaciliteiten, beddengoed en handdoeken, dagelijkse schoonmaak, gemeenschappelijk zwembad met braai/barbecuefaciliteiten, roomservice, restaurant, ontbijt en diner is ook beschikbaar, kinderbedjes op aanvraag beschikbaar, rolstoelvriendelijk, was voorzieningen, internet toegang met ADSL verkrijgbaar bij de receptie en WiFi op de veranda. Adres:16 Parliament Street, 6280 Graaff Reinet TEL: +27 (0)49 892 3180 GPS: -32.252060, 24.534037 Maaltijden: ontbijt DENK 24 DECEMBER AAN UW DINER WAAR U DIT WILT GEBRUIKEN IVM KERSTAVOND. Zal nog navraag doen.

Routebeschrijving: • Komend vanaf het Noorden • bij het binnenkomen van Graaff-Reinet verder naar beneden, U blijft op de N9 richting het Zuiden • U rijdt vanaf de N9 Market Street in • totdat u een T-splitsing bereikt met Uquahart House. • Sla rechtsaf naar Somerset Street, • rechtdoor tot u bij de vier-weg stop. • Sla linksaf bij Church Street. • Sla rechtsaf bij de eerste straat aan de rechterkant, die Parliament Street. • Parliament Street ligt naast het Drostdy Hotel gelegen. • Camdeboo Cottages ligt aan uw rechterhand aan het eind van de straat - 16 Parliament Street. Komend vanuit het Zuiden • bij het binnenkomen van Graaff-Reinet, gaat recht omhoog Church Street in de richting de Nederlandse Hervormde Kerk. • Sla linksaf bij de eerste straat voorbij het Drostdy Hotel, Parliament Street. • Camdeboo Cottages ligt aan uw rechterhand aan het eind van de straat - 16 Parliament Street.

25 december Graaff Reinet – Craddock 145 km rijtijd 2,5 uur

• • •

U rijdt vanaf Graaf Reinet via de R63 naar Pearston Hier rijdt u verder via de R337 naar Craddock. In Craddock kunt u via de R61 naar het Mountain Zebra Park rijden.

Cradock Ontstaan in 1814 is de stad een belangrijk landbouw centrum vlakbij het Zebra National Park (Openingstijden: 7h00 tot 19h00 uur). Op de oevers van de Greta Fish River hebben de boeren zich gevestigd. In dit prachtige gebied met zijn water en gezonde klimaat. Het is gespecialiseerd in wol,mohair en vee bedrijven. Het is er trots op dat nog veel gebouwen onaangetast zijn door de tand des tijds en door hun eenvoud er schitterend uit zien. Olive Schreiner huis: Dit was het huis van de beroemde Zuid Afrikaanse schrijver, dochter van een Duitse vader en een Britse moeder(1855 - 1920). En een mooi voorbeeld van Karoo architectuur. Openingstijden: maandag t/m vrijdag van 8h45 tot 16h30 uur. Olive Schreiner Grave: Een wandeling van 3-4 uur naar de Buffelskop berg, waar de schrijver is begraven samen met vrouw, kind en hond. Op de top van Buffelskop Hill op de farm Buffelshoek, 24 km ten zuiden van Cradock aan de Mortimer Road. Cradock Spa: Net buiten de stad vlak bij de Great Fish River, wacht

de bezoeker een complete verassing. Een warm water gebeuren met therapeutische werking van de natuurlijke zwavel baden. Met een open lucht zwembad en een verwarmd binnenbad. Mountain Zebra National Park: Hier huist de zeldzame Cape Mountain Zebra. Het park bevat tevens het historische Doornhoek House Museum. Het Great Fish River Museum in High Street heeft een tentoonstelling over het leven van de Boeren in de grensstreek rond 1800. Nederlands Gereformeerde Kerk: Een nationaal monument ontworpen in de stijl gelijk aan de Londense St Martin's-in-the-Field kerk. Ilex Oak Trees: De stad is gezegend met deze bomen aan de Dundas Street. Ze zijn nu een nationaal monument. Oude watermolen: Een oude yellow wood watermolen. Gerestaureerd in zijn oude glorie. Mountain Zebra Nationaal Park http://www.sanparks.org/parks/mountain_zebra/ Dit park, 12 km. ten zuidwesten van Cradock, in een kom van de Bankberk keten werd in 1937 ingesteld om als toevluchtsoord voor de zeldzame bergzebra's te dienen. Het project was erg succesvol, zodat er nu bijna 350 exemplaren grazen op een gebied van ca. 6500 ha. De strepen van dit type zebra staan dichter bij elkaar dan bij de Burchell's Zebra die in de meeste andere parken voorkomt. Verder treft u hier hartebeest, eland en springbok. Het park bestaat uit grasland en de droge Grote Karoo. De vegetatie varieert van dicht struikgewas in de dalen tot zure grassen op het plateau en de hoge berghellingen. Op de achtergrond domineert de Bankberg (2012 m) waar in de winter nog wel eens sneeuw op de toppen valt. Vanaf een 42 km lange rondweg door het park kunt u het wild observeren. Men kan vanuit eigen auto op de gravelwegen wild kijken. Er zijn korte natuur wandelingen. Er zijn dag en nacht game drives die men bij de receptie kan boeken. Ook zijn er nog San rots tekeningen die men met een gids kan boeken. In de zomer is het warm en in de winter is het s’nachts koud. Op de hoger gelegen plateaus kan er soms sneeuw liggen. Ook voor de locale bevolking biedt het park goede faciliteiten, zoals een conferentiecentrum dat vastzit aan het Doornhoek Guesthouse. Deze voormalige boerderij is omgebouwd tot een self-catering

guesthouse en staat op een aantal kilometer afstand van het restcamp. In het restcamp bevinden zich chalets, een receptie, restaurant, zwembad (niet bestemd voor dagjesmensen), een winkel en een tankstation met benzine en diesel. Dagjesmensen kunnen wel gebruik maken van de braaifaciliteiten. Openingstijden: 1 oktober – 31 maart: 07h00 – 19h00 1 april - 30 september: 07h00 – 18h00 Park:Tel +27 (0)48 881 2427 of 3434 De Kaapse Bergzebra Voor het behoud van de Kaapse Bergzebra is de totstandkoming van het park in 1937 van essentieel belang geweest. Rondom Cradock waren nog circa 6 zebra's over van de enorme troepen die in de eeuwen ervoor het land doorkruisten. Toch lukte het in beginjaren nog niet om meer aantallen te krijgen. In 1950 is daarom een troep van 11 zebra's uit een privé -collectie uitgezet in het park. Momenteel leven circa 300 zebra's in het park. De dieren zijn met een maximum hoogte van 1.45 meter aanmerkelijk kleiner dan bijvoorbeeld de Burchell Zebra die wijdverspreid is door Afrika. Accommodatie: 25 december Mountain Zebra Accommodatie http://www.sanparks.org/parks/mountain_zebra/tourism/accommodation. php Het bestaat uit Doornhoek Guesthouse: dit is een gerestaureerd Victoriaans huis. Het kan 6 mensen herbergen en heeft 3 slaapkamers met en suite badkamers en een volledig ingerichte keuken. 4 chalets voor families elk met twee slaapkamers, badkamer en een gedeeltelijke ingerichte keuken. Alle accommodaties worden voorzien van schone handdoeken en zeep en bedlinnen. Er is een restaurant waar men kan eten. Er is een winkel met basis behoeftes en curiosa. Zwembad alleen voor gasten. In het restcamp is petroleum en diesel. Wandelaars moeten voldoende water mee nemen. In de wintermaanden zijn warme kleren wel aan te bevelen. Men kan vanuit eigen auto op de gravelwegen wild kijken. Er zijn korte natuur wandelingen. Er zijn dag en nacht game drives die men bij de receptie kan boeken. Ook zijn er nog San rots tekeningen die men met een gids kan boeken. In de zomer is het warm en in de winter is het s’nachts koud. Op de hoger gelegen plateaus kan er soms sneeuw liggen. Voor dagbezoekers zijn er een paar picknick plaatsen.

Openingstijden: 1 oktober – 31 maart: 07.00 - 19.00 1 april - 30 september: 07.00 - 18.00 Park: Tel +27 (0)48 881 2427 of 3434 Maaltijden: geen(restaurant aanwezig, Open ??) Mountain Zebra National Park ligt ongeveer 12 km vanaf Craddock. U bereikt Craddock via de N10. Het park ligt aan de R61 tussen Craddock en Graaff Reinet. In Craddock staan wegwijzers naar het park.

26 december Craddock – Kirkwood Addo Elephant 260 km. rijtijd 4 uur

• • • • • •

Vanaf Craddock pakt u de N10 naar Cookhouse/Sommerset East. Bij en splitsing met de R400 rijdt u door op de N10 Bij Paterson neemt u de R342 u slaat rechtsaf en vanaf hier volgt u de borden naar het Addo Elephant Park U blijft richting het dorp Addo rijden op de via de R335 In Addo dorp slaat u rechtsaf de R336 op naar Kirkwood. Vanaf hier volgt u de aanwijzing van de accommodatie op

Somerset-East Somerset-East is een klein pittoresk dorpje gelegen in een groene oase in de Karoo aan de voet van de Boschberg. Het telt een aantal historische gebouwen en de beboste Boschberg is uitermate geschikt voor heerlijke wandelingen. Net buiten Somerset-East ligt het Kamala Game Reserve waar giraffes, olifanten, buffels en neushoorns tot de bewoners worden gerekend. Ook hier kan de

liefhebber voor extreme sporten zoals abseilen of “gorge gliding” zijn hart ophalen. Addo Elephant National Park http://www.sanparks.org/parks/addo/ Addo is voornamelijk bekend door het Addo Elephant National Park waar u sinds 2005 “de Big 7 “ kunt bewonderen. In Addo Elephant Park struinen ruim 350 olifanten rond in een gebied van zo’n 120.000 ha. Dit is lang niet altijd zo geweest. In 1919 kreeg de majoor Philip Pretorius de opdracht de laatste olifanten die er toen nog rondliepen neer te schieten. Dat deed hij op 15 verstopte dieren na. In 1931 werd besloten om hier een klein gebied uit te roepen tot nationaal park om de resterende olifanten te redden. Omdat deze dieren het ‘s nachts hadden voorzien op de boerderijen in de omgeving werd er een stevige afrastering neergezet. Jarenlang was Addo een soort dierentuin van 23 km². Dat deed de olifanten goed en in 1998 waren ze al met z’n 265-en en moest het park worden uitgebreid. In Addo lopen niet alleen olifanten rond, maar onder andere ook zebra’s, koedoes, eland-antilopes, neushoorns, bosbokken en hartebeesten. Ook de vogelaars kunnen hun hart ophalen want er vliegen ook 450 verschillende vogelsoorten over dit gebied. Hapoor drinkplaats is bijna een garantie rond 11h00 voor olifanten en 16h00 voor buffels. En met een beetje geluk zie je hier ook hyena’s en leeuwen. Hoewel de grenzen van dit van origine kleine park nog steeds groeien, bestaat het nu uit de kusteilanden van de Nelson Mandela Bay over de Zuurbergen en verder het semiwoestijngebied in van de Nama Karoo, samen vormen ze het 142.000 hectare grote Grote Addo Park dat binnenkort tot 120.000 ha. worden vergroot. Het omvat kustduinen, vetplantbushveld, en gebieden met bos, fijnbos en grasland, waarmee het één van de biologisch meest diverse parken ter wereld is. Heeft u de tijd om de zee op te gaan dan kunt u misschien ook haaien en walvissen (de witte haai en Southern Right walvis) te zien krijgen. Het park heeft onlangs zijn eerste leeuwen verwelkomd. Het park is een van de mooiste gebieden van de Eastern Cape. In de zomer kun je het park het beste halverwege de ochtend bezoeken wanneer olifanten samenkomen bij drinkplaatsen. In de winter is de vroege ochtend hét moment voor een bezoek. Omdat het park veel onverharde wegen heeft, is het onbegaanbaar na en tijdens heftige regenval.

Het weer in deze streek is warm en droog gedurende het hele jaar. Langs het park is een gedeelte met gaas afgezet waar een wandeling gemaakt kan worden. De 6-km lange Spekboomroute leidt naar de top van een heuvel vanwaar goed zicht is op het park. Omdat hier geen malaria heerst, worden steeds meer privé gamereserves in de regio gesticht, al leven in de meeste parken (nog) geen leeuwen. De meest bekende is Shamwari. Addo Elephant National Park ligt 72 km ten noordoosten van Port Elizabeth. Addo U zult het misschien maar moeilijk kunnen geloven als u door het dorp Addo rijdt, maar dit is een van Zuid-Afrika’s beste toeristencentra. Het dorp bent u uit voordat u er erg in heeft. Het telt niet meer dan twee supermarkten, een kerk en een politiebureau. De kracht van de omgeving zit em in wat u niet ziet, namelijk de citrus plantages en de vele wildparken die inmiddels rondom het Addo Elephant National Park zijn ontstaan. Als u tijd heeft, moet u gewoon eens van de weg afgaan - bijvoorbeeld bij Elephant House (van het dorp Addo richting het park ziet u dit aan de linkerkant) en rijdt eens over de gravelwegen. Hier vindt u een wereld vol citrusplantages met mooie farmhouses en lodges. Veel van Zuid-Afrika’s sinaasappels en citroenen komen uit deze streek. Rijdend richting Kirkwood ziet u bij Sunland aan de rechterkant een flinke coöperatie; veel van de vruchten worden via deze coöperatie naar het buitenland geëxporteerd. Achter de citrus plantages ligt de Sunday Valley - eigenlijk een verborgen juweel vanwege de Sondags Rivier die zich een weg baant door het droge landschap waardoor een mooie afwisseling ontstaat tussen semi-woestijn en begroeiing. Behalve een bezoek aan het Addo Elephant National Park kunt u ook een safari rit maken in een privé Game Reserve, het Slangen en Reptielen centrum bezoeken (Darren, gelegen aan de R335 naast Lenmore Padstal en een restaurant, waar het heerlijk lunchen en dineren is!) Ook voor de mensen die zelf catering accommodatie hebben gereserveerd is Lenmore een goede stop. Lenmore bevoorraadt de supermarktketen Pick & Pay in Port Elizabeth met groente en fruit gekweekt in deze omgeving en heeft daarom altijd een ruime voorraad vers, gewassen en gesneden groente en fruit. Ook hun dagelijks vers gebakken brood is niet te versmaden!

Greater Addo Greater Addo is de grote noemer voor de omgeving rondom het Addo Elephant National Park en bestaat uit een aantal kleine dorpjes, elk met haar eigen kenmerken en attracties. De biodiversiteit binnen Greater Addo is enorm, u kunt er 5 van de wereldwijd 7 verschillende biodiversiteiten vinden. Kortom het is een erg afwisselend landschap dat varieert van droge Karoo tot subtropisch en reikt van de bergen tot de zee. Kirkwood Kirkwood is de administratieve hoofdstad van de Sunday’s River Valley. Een typisch Karoo dorp met Kaap -Hollandse gevels in de hoofdstraat en prachtige, paars bloeiende, Jakaranda bomen in november. Wel de moeite waard is het Cheetah Breeding Camp, 15 minuten buiten Kirkwood op de R75 richting Jansenville/Graaff Reinet. Lollie & Richard Daniel doen hun best om het jachtluipaard van uitsterving te redden. U kunt misschien zelfs wel een cheetah aaien. Verder vindt u hier een zogenaamde padstal met cadeautjes, Afrikaanse kunst en lekkere koffie. Entree is circa R20 per persoon; iedereen is welkom, maar kleine kinderen mogen niet mee de broedkampen in. Telefoon nummer: +27 (0)42 232 0539. Net buiten Kirkwood, in Enon (ca. 15 km) ligt een Moravische Kerk. Deze is gesticht door missionarissen in 1816 en gebouwd door de bewoners van Enon in 1821. De kerk is nog in gebruik en elke zondag kunt u hier een dienst bijwonen. De eerste sinaasappels die uit de ‘Sundays River Valley’ uitgevoerd werden kwamen van de 100 bomen die destijds geplant zijn door de bewoners van Enon. Leuk om te doen in de omgeving van Kirkwood: een wandeling in de bergen of door de citrus boomgaarden, abseilen, raften, quadbiking, een township wandeling, bezoek aan een citrus pakhuis en ontdek wat er met een sinaasappel gebeurd voordat deze in Nederland in de winkel ligt. Overigens, eens per jaar verandert het zo rustige Kirkwood in een bedrijvige veiling van wild. Er komen zo’n 24.000 bezoekers per dag om te kijken naar wild en om pogingen te doen om dit aan te kopen.

Accommodatie: 26 en 27 december Lemon 3 lodge http://www.lemon3lodge.co.za/ Lemon 3 Lodge ligt iets buiten Kirkwood, de belangrijkste plaats in de Sundays River Valley. De lodge ligt te midden van citroen- en sinasappel gaarden op slechts 200 meter van de oevers van de Sundays River. Het moderne en trendy ingericht guesthouse straalt rust uit met mooie uitzichten op de bergen. De hoofdingang van Addo Elephant Park ligt slechts op 20 minuten rijden. In Kirkwood ligt de Kabouga Gate van het park. Dit is de ingang voor 4X4 auto’s naar het Darlington meer. Na een dag in het Addo Elephant Park is het heerlijk relaxen bij het zout-water zwembad of op het zonneterras met een lekker drankje. Lemon 3 Lodge biedt 3 types kamers aan, de standaard, de luxe en de superior kamers. Alle kamers hebben koffie en thee faciliteiten, tijdschriften, een haardroger en eventueel handdoeken, te gebruiken bij het zwembad of zonneterras. U kunt uw drankje gebruiken in de comfortabele lounge met honesty bar. Er is satelliet TV aanwezig, alsook enige boeken. Een draagbare DVD speler met een uitgebreide collectie DVD’s is beschikbaar om op uw kamer te bekijken. U kunt ook gebruik maken van draadloos internet. Voor het uitgebreide ontbijtbuffet met vers fruitsap, diverse soorten brood, kaas, muesli, cornflakes, bacon en eieren, wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van lokaal verbouwde producten. Er kan op verzoek voor een diner worden gezorgd. Als u uit eten wenst te gaan, kunnen uw gastheren u uitstekend advies geven. Lemon 3 Lodge heeft en stichting “Nkosi Foundation” die zich inzet voor (wees)kinderen en volwassenen die geestelijke en lichamelijke verzorging nodig hebben. Nkosi betekent in het Xhosa “dank je wel” De stichting richt zich op de townships/locations in Kirkwood in de Oost-Kaap van Zuid-Afrika. Doel van de stichting - Honger en ziekte met name onder kinderen bestrijden. - Medische verzorging met name onder kinderen bevorderen door medicijnen te verstrekken en voorlichting te geven. - Een opvanghuis oprichten voor weeskinderen en volwassenen die geestelijke en lichamelijke verzorging nodig hebben. - Gelden verwerven om deze doelstellingen te realiseren.

Men kan onder anderen een 1,5 uur durende “Townshiptour” maken. Onderweg naar het project hoort u van alles over de citrus plantages. In Aqua park bezoekt u een van de projecten die ondersteund worden door de stichting. De Machaba soupkitchen. Het 2de project, Bersig ontmoet een vrouw die al meer dan 25 wezen heeft opgevoed. En uiteindelijk in het dorpje Moses Mabida ziet u een traditioneel “mudhouses”. Adres: Main Street R336, 6120 Kirkwood Tel: +27 42 230 1653 Mobiel: +27 713249180 Maaltijden: ontbijt Routebeschrijving: Komend van Kaapstad/Knysna • U neemt de afslag Kirkwood R336 • Aan het eind van de weg slaat u linksaf en rijd u naar Kirkwood, • U passeert het spoor • Na 600mtr bij de stop kruising slaat u linksaf de hoofdstraat in • Rij helemaal door Kirkwood en passeer het spoor • U verlaat Kirkwood • Na 1500mtr vind u de lodge aan uw linkerkant. De Big Five De Buffel De buffel is een van de zgn. 5 ‘groten’ en is voornamelijk te zien in kuddes die de dag al grazend op de steppe doorbrengen De buffel drinkt vaak en is daarom altijd in de buurt van water. Vechten er 2 mannetjes om een vrouwtje, dan zal het verliezende mannetje de kudde moeten verlaten De Olifant De Afrikaanse olifant is te onderscheiden van de Aziatische olifant door de vorm van de oren. Indien u goed kijkt ziet u de vorm van het Afrikaanse continent terug in de contouren daarvan. Deze oren worden ook gebruikt als ‘ventilator’. Door het wapperen met de oren koelt het bloed af en gaat de lichaamstemperatuur naar beneden. Bovendien zijn de oren belangrijk om de mens of vijand te horen aankomen. Olifanten kunnen een mens al vanaf 1,5km horen. De olifant eet planten en bomen waardoor een overschot van deze ‘grootvoeten’ een serieus probleem kan worden voor het behoud van bossen en steppen. Ziet u een aantal olifanten in een kudde lopen dan

zijn dat meestal vrouwtjes met jongen. De ‘dames’ blijven over het algemeen bij de kudde, terwijl de mannetjes na 14 jaar vaak afdwalen van de kudde en alleen op pad gaan. Het Luipaard Luipaarden zijn het meest actief na zonsondergang. Overdag zit een luipaard het liefst in een boom. Ook bij het eten van een grotere prooi beschermt het luipaard zijn ‘maaltijd’ tegen andere roofdieren door de prooi in een boom te slepen en daar op te eten. De favoriete prooi van een luipaard is klein wild en antilopen vooral impala’s. Voordat het luipaard aan zijn maaltijd begint verwijdert hij eerst de vacht of veren. Het luipaard heeft weinig water nodig Het meeste vocht wordt verkregen uit het bloed van de prooi. De Neushoorn De neushoorn is na de olifant ‘s werelds grootste zoogdier dat op het land leeft. De neushoorn eet erg selectief en beperkt zich voornamelijk tot sappig en kort gras. Het leef- en eetgebied wordt nauwkeurig afgezet met grote stapels uitwerpselen. De vijanden van de neushoorn zijn de mens, de leeuw en de olifant. Doordat de hoorn van de neushoorn mythische en medicinale eigenschappen worden toegedragen, wordt er nog steeds illegaal jacht gemaakt op de neushoorn. Het verschil tussen de zwarte en de witte neushoorn is niet de huidskleur. De witte neushoorn heeft een ‘wide’ mond – een brede mond. De zwarte neushoorn echter heeft een meer puntige mond. De Leeuw De koning van het dierenrijk is geen kieskeurige eter. De leeuw eet giraffe, buffel, wilde beest en zebra en indien een ander roofdier een maaltijd heeft gevangen, schroomt de leeuw niet om deze prooi van hem af te pakken. Het is een ‘sociaal’ dier dat leeft in troepen en jaagt in teamverband. Het zijn voornamelijk de vrouwtjes die jagen om vervolgens de eerste happen af te staan aan de mannetjes leeuwen. Een leeuw kan tot 20 uur per dag slapend doorbrengen. De leeuw probeert de mens te ontwijken, maar heeft hij honger of voelt hij zich bedreigd dan zal hij ook de mens aanvallen Nijlpaard/Hippopotamus Een hippopotamus (nijlpaard) is reusachtig groot en brengt het merendeel van zijn leven in het water door. Slechts honderd jaar

geleden leefden er nog hippo’s langs de Nijl, maar vandaag zijn er nog slechts 150 000 hippo’s over in het wild bij meren en rivieren ten zuiden van de Sahara. Een hippo kan 4 tot 5 meter lang worden met een staart van een halve meter. Hippo's lopen over de bodem van de waterplas en kunnen 5 minuten onder water blijven. Ze zijn erg territoriaal en zijn sterke, snelle vechters waarbij de bek, met daarin tanden van tot 60cm lang, meer dan een meter wijd open gesperd kan worden. Het nachtleven van de hippo begint een paar uur na zonsondergang wanneer de hele groep het water verlaat om te grazen. Ze hebben een blauwgrijz e huid, een roze buik, een enorme kop en stevige poten. Er werd vroeger gedacht dat hippo’s bloed zweetten, maar het is een roze olieachtige afscheiding die hun huid bescherming geeft tegen de hete Afrikaanse zon. Ze kunnen tot 40 jaar oud worden en wegen tussen de 1800 en 3600kg. De draagtijd van de vrouwtjes is 8 maanden en de baby’s worden onderwater geboren en moeten dus meteen zwemmen. De hippo is verwant aan kamelen, varkens en herten. Enig ander wild Wrattenzwijn Hoewel het wrattenzwijn noch mooi noch elegant is, is hij toch wel opmerkelijk. Deze varkensachtige dieren hebben een licht behaard grijsachtig vel en een opvallende kop met drie paar kraakbeenachtige 'wratten', waarvan één paar op de onderkaak. Deze knobbels zijn bij het mannetje het meest uitgesproken, net als de grote slagtanden. Deze zijn doorgaans langer dan 30 cm maar het record staat op 68 cm! Wrattenzwijnen worden vrijwel overal in Afrika, ten zuiden van de Sahara, gevonden. Ze zijn vooral te vinden in open terrein en voornamelijk overdag actief. Ze eten vaak geknield op de voorpoten om de kleine stukjes gras, die door grotere graseters zijn over gelaten, te kunnen bereiken. Wrattenzwijnen houden erg van modderbaden, maar hun nest is altijd zeer schoon. Ze slapen meestal in holen, waar ze achterwaarts naar binnen gaan. Op deze manier kunnen ze een potentiële aanvaller direct te lijf gaan met hun slagtanden. Het dier staat bekend om z’n kracht en uithoudingsvermogen en geeft niet gauw op in een meedogenloos gevecht. Honden leggen nogal eens het loodje in een gevecht met een wrattenzwijn en zelfs een luipaard kan hetzelfde lot overkomen wanneer ze worden opengereten door de slagtanden van dit dier. Het is een leuk gezicht om de dieren te zien

hollen, allemaal met hun harige staart recht omhoog. Er wordt aangenomen dat dit bedoeld is als een baken om elkaar niet kwijt te raken. Kudu Een grote antiloop met bij het mannetje prachtige gedraaide horens. Hun vacht is gelig bruin met strepen over de flanken. Ze leven in kleine groepen in gebieden met laag geboomte en struikgewas. Ze eten voornamelijk bladeren. Hun oren kunnen naar alle richtingen draaien. De onderkant van hun staart is wit. Vaak worden ze verward met de nyala die bruiner van kleur en kleiner is De Vleugelloze Mestkever De mestkever Circellium bachhus (die niet kan vliegen) is vrijwel totaal afhankelijk van de aanwezigheid van olifanten. Ze komen nog in Addo en enkele kleine verspreide gebieden voor. Mestkever is de algemene naam voor een groep kevers die mest eten als larve of imago, er bestaan ongeveer 5000 soorten. Mestkevers komen over de hele wereld voor behalve op Antarctica. Mestkevers werden in het oude Egypte aanbeden omdat gedacht werd dat ze zichzelf konden creëren (scarabee). Typische mestkevers zijn over het algemeen krachtig gebouwd met stevige poten en een dikke chitine laag die het achterlijf, het borststuk en de kop beschermt. Deze extra spieren en de bepantsering hebben tot gevolg dat de mestkever zwaar en niet erg snel is en vaak ook niet kan vliegen. De kleur is zwart tot groenof blauwachtig, tropische soorten kennen bontere kleuren. Mestkevers, en vooral de larven, zijn in de regel planteneters die de mest eten van voornamelijk grotere zoogdieren zoals koeien en paarden. Sommige soorten hebben zich gespecialiseerd en leven uitsluitend van de uitwerpselen van bijvoorbeeld grote slakken. Geen enkele mestkever leeft van de mest van carnivoren, de 'donateur' van de mest is altijd herbivoor. Mestkevers zijn dus eigenlijk planteneters die andere dieren laten 'voorverteren' en leven van de mest. Mestkevers maken mestballetjes door porties mest met de achterpoten al achteruit lopend op te rollen. Zij gebruiken deze als nestkamers voor de larven. Meerkat / Suricate Meerkatten leven in groepen van maximaal 40 leden. Een groep wordt geleid door een dominant vrouwtje en een dominant mannetje die, indien niet verwant, het belangrijkste paar uit de groep vormen. Ze leven op vrij droge zandvlakten onder de grond in holen en tunnels.

De kenmerkende houding van de meerkat is rechtop waarbij de staart als steun functioneert. Soms worden ze wel de 'zonnepanelen van het dierenrijk' genoemd omdat ze hun buiken met donkere huid en weinig vacht gebruiken om in de zon op te warmen. Drinken doen ze nauwelijks; al het vocht dat ze nodig hebben halen ze uit hun voedsel. De donkere oogmarkering werkt als een ingebouwde zonnebril. Meerkatten zijn zeer spraakzaam en b eschikken over een groot vocabulair vermogen in de vorm van fluiten en blaffen. Ze zijn zeer sociaal en de meeste leden van de groep helpen met het grootbrengen van de jonge dieren. Hun voedsel bestaat uit: insecten, spinnen, duizendpoten, hagedissen, ratten, muizen, vogels en eieren. Het dier vertrouwt op een zeer goed ontwikkeld reukvermogen, niet alleen bij het vinden van voedsel, maar ook om het te onderzoeken voor het besluit het op te eten. Burchell’s Zebra Kuddes Burchell’s zebra’s kunt u vaak over de vlakte zien galopperen. Met hun gestreepte vacht en hun stevige lichamen bieden zij inderdaad een schitterend schouwspel Als zebra zijn zij gemakkelijk te herkennen, maar ze wijken af van andere zebrasoorten door de gele/grijze schaduwstrepen in het wit, het ontbreken van de huidplooi onder de keel en het doorlopen van de strepen onder de buik. Desondanks zijn er geen twee precies gelijk. De functie van de strepen is niet helemaal duidelijk. Misschien dient het als camouflage onder speciale condities van het licht of ze dienen om een roofdier te verwarren met plotselinge bewegingen. Burchell's Zebra’s zijn voornamelijk graseters maar eten zo nu en dan ook kruiden Gewoonlijk ziet men deze zebra’s samen met kuddes wildebeest en dat is misschien niet helemaal toevallig. Omdat het vlees van een wildebeest smakelijker is voor een roofdier neemt de kans om te overleven voor een zebra onder dergelijke omstandigheden toe. Vaak ziet men ook antilopen of struisvogels in hun nabijheid. Zwarte Neushoorn De aantallen van de zwarte neushoorn (Diceros bicornis) nemen steeds af. Van een totaal van minstens 160 000 dieren in 1960, in landen ten zuiden van de Sahara, zijn er nu nog slechts 3500 over, voornamelijk in Zuid Afrika, Namibië en Zimbabwe waar ze beschermd worden. Helaas slagen stropers er toch nog steeds in deze dieren te doden. Ze doden deze dieren niet voor hun vlees maar voor hun horens. In sommige landen worden hieraan medische en culturele

kwaliteiten toegedicht. Een hoorn groeit op de snuit en bestaat uit vezels net als nagels. Een zwarte neushoorn kan 1,5 ton wegen en staat ongeveer 160 cm hoog. Met hun spitse bovenlip eten ze bladeren twijgen, kruiden en wortels. Ze leven solitair in een dicht begroeid gebied. Hun huid is donker grijs, vaak bedekt met modder waarin ze na een zwempartij rond rollen. Ondanks zijn gewicht kan een neushoorn rennen met een topsnelheid van ongeveer 50km.

28 december Kirkwood – Oyster Bay 165 km rijtijd 2,5 uur

• • • • • • •

• • • U zou

U verlaat Kirkwood via de R336 richting de R75 linksaf dus Bij de 1ste splitsing slaat u linksaf de R75 richting Port Elisabeth Als u bij Uitenhage aankomt, verlaat u de R75 U slaat rechtsaf de Graaf Reinet road in. Deze weg volgt voor ongeveer 5,3 km u tot u aankomt bij een splitsing met de R367 Hier slaat u rechtsaf en onmiddellijk hierna 05, km weer linksaf de R334 de Cuyler street in Deze R334 volgt u voor 20km tot deze uitkomt op een splitsing met de R102 en hier slaat u rechtsaf naar de N2 richting Kaapstad/Knysna Aankomend bij de N2 volgt u deze richting Kaapstad/Knysna Voor Humansdorp verlaat u de N2 en volgt u de R102 Vanaf hier volgt u de aanwijzing bij de accommodatie op via Port Elisabeth kunnen rijden indien u dit wenst.

Nelson Mandela Bay De naam van Nelson Mandela, 's werelds grootste president, wordt door veel streken en bedrijven gebruikt/misbruikt, maar de streek rondom de stad Port Elizabeth heeft als enige streek persoonlijk toestemming gekregen van Mandela zijn naam te dragen. Tot de Nelson Mandela Bay behoren de zonnige (haven) stad Port Elizabeth uitkijkend over de Algoa Bay, het automobielmekka Uitenhage en

Despatch. Wij rekenen voor het gemak ook de plaatsen Jeffreys Bay en St. Francis Bay tot de streek, de plaatsen die in de naburige St. Francis Bay liggen. In deze baai draait het leven vooral om de strandactiviteiten zoals surfen. Billabong organiseert hier jaarlijks een grote wedstrijd. Port Elizabeth Port Elizabeth (vaak afgekort met PE) is een badplaats aan de Eastern Cape met de bijnaam “The Friendly City”. Het is inderdaad een vriendelijke, mooie stad waar veel toeristen, vooral families, op afkomen. Maar “de perfecte badplaats”, zoals ze daar zelf zeggen, is het niet. Daarvoor mist het industriële Port Elizabeth wat charme. De stad ligt aan Algoa Bay, waar meer uren zonneschijn worden gemeten dan in welke andere kuststad. De omgeving is prachtig en er leven vele soorten vogels. Het klimaat is er bijna alle maanden heerlijk en de stranden mooi. Algoa Bay is een prachtige baai met 40 km aan mooie stranden. Het warme water, de rustige golfstroming en het koele briesje zorgen voor een ideale dag aan het strand. De Portugezen noemde deze baai “bahia de lagoa” naar de smalle lagune die hier in zee uitmondt. Later is dit verbasterd naar Algoa Bay. De naamgeving van de stad levert overigens een aardig verhaal op. Elizabeth Donkin is de dame waar de stad naar is vernoemd. Maar zij heeft de stad in haar leven nooit gezien. Na een kort huwelijk is ze in India gestorven in het kraambed. Haar man, Sir Rufane Donkin, keerde naar Engeland terug met hun zoontje. In 1820 werd hij uitgezonden naar Zuid-Afrika en kwam in de Algoa Bay terecht waar hij een stad stichtte die de naam kreeg van zijn overleden vrouw. Tegenwoordig heeft de baai de naam van Madiba, vader des vaderlands - de Nelson Mandela Bay. Even ten zuiden van het centrum van Port Elizabeth bevindt zich de Marine Drive met talloze hotels, appartementencomplexen en allerlei horeca. De Boardwalk is hier het entertainmentcomplex waar je kunt winkelen, naar de bioscoop, het theater of het casino kunt gaan. Het populairste strand is Humewood Beach. Hier zorgt een overdekte promenade voor wat beschutting tegen de zon en er zijn zwembaden. Maar Algoa kent nog vele andere, vaak meer rustige, stranden als King’s Beach, Hobie Beach, Pollok Beach, Brighton Beach, Bluewater Bay, St George’s Strand and Wells Estate. Bij de meeste stranden kun je zwemmen, snorkelen, surfen, zeilen, jetskiën en vissen. Op de grote stranden zijn strandwachten aanwezig.

Wandeling door het centrum In 1820 vestigden zich kolonisten in Port Elizabeth en hierdoor bezit de stad een groot aantal historische gebouwen, musea, gedenktekens en standbeelden. Vooral de Victoriaanse gebouwen zijn prachtig. Maak een wandeling door het historische stadscentrum om een aantal van de attracties te bezichtigen. Begin bij Fort Frederick aan de Belmont Terrace. Dit kleine, vierkante fort werd in 1799 door de Britten als grensversterking gebouwd om een invasie van de Fransen te voorkomen en om de opstandige Boeren in het achterland te controleren. Loop verder over de Belmont Terrace en sla rechtsaf de Prospect Road in. Hier ziet u de Drill Hall een vrijwilligersregiment uit 1856. Even rechtdoor zit op Castle Hill nr 7 een van de oudste huizen van de stad. Hier is nu een museum gevestigd. Aan het einde van de straat bevindt zich een van de hoogtepunten van het historische centrum van Port Elizabeth: de City Hall. Dit stadhuis is gebouwd tussen 1858 en 1862 en staat aan de rand van een mooi plein. Er is een replica van het kruis van Bartolomeu Dias uit 1488 te zien. Deze Portugese ontdekkingsreiziger zette in dat jaar voor het eerst voet aan wal in Zuid-Afrika en plaatste een stenen kruis. Achter het stadhuis staat de Campanile, een 52 m hoge toren ter herinnering aan de Britse kolonisten en het heeft een carillon met 23 klokken. Op dit plein is elke zaterdag een vlooienmarkt. Terug op het plein loop je naar de Chapel Street richting een ander hoogtepunt: Donkin Street. De schilderachtige Victoriaanse huizen zijn gebouwd tussen 1860 en 1880. Deze straat is in 1967 tot nationaal monument uitgeroepen. Tegenover ligt het Donkin Reserve vanwaar je mooi uitzicht over de stad hebt. De piramide is een herinnering aan Elizabeth Donkin, de vrouw van Sir Rufane Donkin, de voormalige gouverneur van de Kaap Provincie. Op het plakkaat staat: One of the most perfect human beings, who has given her name to the town below. Loop je weer naar de Belmont Terrace kom je langs het Edward Hotel. Dit is een schitterend, goed bewaard hotel met een Edwardiaanse bouwstijl. In St George’s Park ligt het oudste cricketveld van het land. Bayworld Bayworld is een van de beste en grootste museumcomplexen van Zuid-Afrika. Het bevat het Port Elizabeth Museum, het Oceanarium, Snake Park en No 7 Castle Hill. Het Port Elizabeth Museum is een van de oudste musea van het land en toont zowel wat van de natuurlijke als van de historische geschiedenis van Zuid-Afrika. Je ziet er skeletten van walvissen, haaien en dinosaurussen en oude

kostuums, een bibliotheek en is er een mooie kralencollectie van de Xhosa. Het Oceanarium is een spectaculair waterparadijs met een gigantische watertank waarin dolfijnen hun kunsten vertonen. Hier leven ook kolonies zeehonden en pinguïns. Naast verschillende dolfijnenshows wordt er in Bayworld ook aan onderzoek en educatie gedaan. Er wordt duidelijk de boodschap voor een beter milieu en respect voor de natuur naar buiten gebracht. Snake Park is leuk voor slangenfans en het No 7 Castle Hill museum is interessant vanwege de historie. Dit pittoreske Victoriaanse huis uit 1827 is een van de oudste bewoonde panden van Port Elizabeth en toont hoe de eerste kolonisten vlak na aankomst leefden. Bayworld ligt vlak ten zuiden van het centrum van Port Elizabeth vlak aan de Beach Road in Humewood. Nog een laatste handig weetje: de luchthaven van Port Elizabeth heet Walmer en staat vaak als zodanig aangegeven. Het Nelson Mandela Metropolitan Art Museum, eerder bekend als de King George IV Art Gallery, bestaat sinds 1956 maar veranderde in 2002 van naam uit respect voor de beroemde leider van het ANC. Het museum is gehuisvest in twee mooie gebouwen aan de ingang van St Georges park. Binnen is er kunst te zien van hedendaagse Zuid-Afrikaanse artiesten evenals Britse en Oriëntaalse kunst. Er zijn regelmatig tentoonstellingen van jonge, veelbelovende ZuidAfrikaanse kunstenaars te zien. Het Nelson Mandela Metropolitan Art Museum zit aan de Park Drive in het centrum van Port Elizabeth. Humansdorp Humansdorp ligt centraal tussen de kustplaatsen Jeffrey’s Bay, St. Francis Bay en Oyster Bay in het Zuiden en de Baviaanskloof streek in het Noorden. In 1948 doneerde M.G. Human een deel van de gronden van zijn boerderij, Rhebokfontein, aan de kerk voor de ontwikkeling van een dorp. In eerste instantie was de naam van dit dorp Alexander, vernoemd naar Dominee Alexander Smit uit Uitenhage. Pas in 1859 is het veranderd naar Humansdorp. In Humansdorp kunt u een bezoek brengen aan een watermolen die gebouwd is in 1874 - en als u van wandelen houdt is er de Boskloof wandelroute, een 3 km lange boswandeling die u leidt door Fynbos vegetatie met veel inheemse boomsoorten. Het is niet onmogelijk dat kleine antilopen en aapjes u even gedag komen zeggen tijdens uw wandeling. Hankey, het administratieve centrum van de Vallei, is in 1825 gesticht als missionarispost door William Hankey. Hier vindt u onder

andere de grootste zonnewijzer van Afrika (Diameter 36.4 m). Bekend uit Hankey is ook Sarah Baartman, zij was een Khoi-san vrouw die tijdens de 18e en 19e eeuw als een soort circusattractie in Europa tentoongesteld is vanwege haar (voor blanken) afwijkende lichaamsbouw. Na haar dood is zij nog tentoongesteld in een Parijs museum maar uiteindelijk, in 2002 ‘thuis’ te ruste gelegd in Hankey. Voorbij Hankey is Patensie het laatste dorpje wat u tegenkomt voor dat u het Baviaans Mega Reserve project binnenrijdt. Het verdiend de aanbeveling om uw hier uw auto vol te tanken en proviand in te slaan daar u onderweg weinig tankstations zult passeren en de meeste accommodatie op basis van zelf catering is. Jeffrey’s bay Jeffreys Bay is ruim aangelegd, maar met een ander karakter dan St. Francis Bay. Jeffrey’s Bay is vooral langgerekt en blijft daardoor continue de verbinding houden met het langgerekte strand. In het dorp - er is een compacte dorpskern - vindt u behoorlijk veel winkels en restaurants. Leuk om te zien is het pinguïn -rehabilitatiecentrum dat u op afspraak kunt bezoeken. Ook het schelpenmuseum is een bezoekje waard. Openingstijden: maandag tot en met zaterdag van 09h00 tot 16h00 uur en op zondag tot 13h00 uur. Op de rivier kunnen kleine boten varen tot aan de kloof. Over de kloof is een 350mtr lange brug. Automobilisten kijken 125mtr naar beneden naar de rivier. St. Francis Baai Tussen Tsitsikamma en Port Elizabeth loopt de N2 door een meest vlak landschap. Net voor Humansdorp ziet u aan de zuidkant van de N2 een grote baai opkomen - de 70 kilometer lange St. Francis Bay. De baai strekt zich uit vanaf Cape St. Francis tot Sea View, 20 kilometer voor Port Elizabeth. U vindt hier plaatsjes als Jeffreys Bay en St. Francis Bay. De baai is bekend om haar hoge golven. Vooral Jeffrey’s Bay staat te boek als een paradijs voor surfers. Jaarlijks worden hier grote wereldwedstrijden gehouden. Het Australische surfbedrijf Billabong is een goede bekende in dit dorp. Cape St. Francis De benamingen in St. Francis Bay kunnen gemakkelijk verwarring oproepen. Cape St. Francis bestaat uit een kleine gemeenschap omringd door 5 kilometer strand en twee klifrotsen: Shark Point en Seal Point. U vindt hier ondermeer een vakantie-oord en een aantal

guesthouses. Verder heeft Cape St. Francis een vuurtoren uit 1878 met de status van nationaal monument. Het dorp St. Francis Bay bestaat uit kanalen en bebouwing met Port St. Francis als marine. De architectuur van het dorp is eigenlijk heel uniek binnen Zuid-Afrika. Voor een deel bestaat het dorp uit zwart en witte huizen die aan elkaar verbonden zijn via kanalen en omringd door de oceaan. In een ander deel heeft het Mediterranese karakter de overhand met ruime opgezette woonwijken in terra kleuren. In de haven van Port St. Francis vindt uw winkeltjes en restaurants. Accommodatie: 28 en 29 december Oyster Bay Lodge www.oysterbaylodge.com Waar in de wereld kun je tijdens je vakantie genieten van een accommodatie met een privé zandstrand dat maar liefst 3,5 kilometer lang is? Oyster Bay Lodge is zonder twijfel een ultieme strandbestemming. Het prachtige 235 hectare kustreservaat bestaat uit duinen, strand, lagunes, moeras, rivierdelta en bos. Oyster Bay Lodge biedt een prettige "ecotoeristische" ervaring, een ervaring die rust biedt aan de ziel. Op het Oyster Bay Coastal Reserve vullen de dagen zich met activiteiten als paardrijden, vogels en mooie zonsondergangen. Ontwaak in één van de vier licht en goed ingerichte chalet, één van de zes kamers of de familiesuite en hoor de golven van de Indische Oceaan vanuit uw bed. Oyster Bay Lodge ligt in het puntje van de baai bij St. Francis direct aan een 3,5 kilometer lang privéstrand met goudgeel zand, duinen, rivierdelta's, vogels en fynbos. Oyster Bay ligt tussen Knysna en Port Elizabeth en is makkelijk bereikbaar vanaf de N2. Oyster Bay Lodge heeft een groot zwembad met houten dek en strandstoelen beschikbaar voor alle gasten. In de centrale lounge is internetaansluiting, een satelliettelevisie en gsm-bereik. Op het strand kunt u paardrijden, zwemmen, vissen, wandeltochten maken of mountainbiken. Paardrijden is mogelijk voor zowel ervaren als niet ervaren rijders. In het gezellig ingerichte restaurant is een open haard voor de koudere avonden; er wordt zowel ontbijt, lunch als diner verzorgd. Ook picknickmanden zijn op aanvraag verkrijgbaar die gebracht kunnen worden tijdens uw wandeling door het reservaat of over het strand. Op het reservaat zijn diverse bijzonder leuke picknickplekjes gemaakt zoals de boma die via een lange hangbrug bereikbaar is. Massages kunnen op verzoek geregeld worden, evenals

townshipbezoeken. Op verzoek is het mogelijk om transfers van en naar de luchthaven te regelen. De lodge beschikt over vier luxe chalets, acht luxe kamers en twee familiesuites. De chalets zijn ingericht met een moderne badkamer met aparte douche en apart toilet,, een veranda met zeezicht, klein keukentje, vloerverwarming en een lounge met open haard. De chalets zijn ingericht met frisse kleuren en mooi linnen. De kamers beschikken over een badkamer en-suite met inloopdouche, bad en apart toilet. Verder is er een koelkastje, kluis, haardroger, t.v., verwarming, plafondwaaier en een terrasje aan de voorzijde. Bij enkele kamers is er vanaf dit terrasje direct uitzicht op het reservaat . Sommige kamers hebben bovendien een uitgang naar de tuin aan de achterzijde. De kamers hebben thee- en koffiefaciliteiten. Bovendien zijn de meeste kamers rolstoeltoegankelijk. De familiesuite bestaat uit een zelfcatering huisje met één huiskamer met slaapbanken, een grote slaapkamer en een badkamer met bad, douche en toilet. Verder is er een kitchenette, een safe en een privé veranda met zeezicht. Alle kamers worden dagelijks schoongemaakt. Bovendien hebben de meeste kamers ruimte voor een 3e bed voor een kind of 3e volwassene. Adres: 1 Oyster Bay Road, Oyster Bay Coastal Reserve, Oyster Bay Telnr: +27 (0)42 297 0150 Mobielnr: +27(0)82 700 0553 GPS Coordinaten: S34, 08354 - E 24.58329 Maaltijden: ontbijt Vanaf Port Elizabeth • Neem de N2 richting George. • Neem de afslag Humansdorp (R 330). • Bij het eerste stopbord gaat u rechtdoor de hoofdstraat van Humansdorp in. • Blijf deze volgen tot het einde. • Ga nu bij de T splitsing rechts. • Volg nu de borden naar Oyster Bay Lodge. • De weg gaat vrij snel over van asfalt naar gravel. • Na circa 23 kilometer krijgt u links de toegang tot Oyster Bay Lodge. Volg het pad naar de lodge.

30 december Oyster Bay – Knysna 170 km rijtijd 2,5 uur

• • •

U gaat weer terug naar de N2 richting Knysna U blijft de N2 volgen tot in knysna Verder volgt u de aanwijzing op van de accommodatie

Tsitsikamma Nationaal Park http://www.sanparks.org/parks/tsitsikamma/ Het Tsitsikamma National Park ligt schitterend aan de kust van de Indische oceaan. De naam komt van de Khoi-stam en betekent “plek met veel water”. Het park is in 1964 gesticht. Het heeft een 80 km lange prachtige woeste kustlijn die hier en daar wordt onderbroken door een strand. Hier heeft de Storms River zich een weg gebaand door de Tsitsikamma Range en duikt dan de zee in waar het National Park is gesticht. Bij de monding van de Stormrivier is een hangbrug over de kolkende golven gespannen. Door de hoge regenval is het park dicht begroeid met bomen. De steile rotswanden geven het een ruig karakter. Veel bezoekers doen dit park aan tijdens de Garden Route die hier begint of eindigt. In het Tsitsikamma National Park kun je twee populaire wandelingen maken: de Tsitsikamma Trail en Otter Trail. Je wandelt door ruige berglandschappen, oerbos, fynbos, langs wilde rivieren en beken en overal heb je een panoramisch uitzicht. De Otter Trail is 42 km en gaat van de Storms River naar Nature’s Valley. De wandeling duurt vijf dagen, vier nachten en vraagt wel enige conditie. De Tsitsikamma Trail volgt grotendeels dezelfde route maar trekt dieper de bossen in maar is toch minder zwaar. Onderweg logeer je in hutten die je van tevoren moet boeken bij de Tsitsikamma National Park office. Een andere aan te raden wandeling is de Dolphin Trail. Deze wandeling is fysiek minder

zwaar en je overnacht in meer comfortabele accommodatie. Vanuit het bezoekerscentrum zijn een aantal korte en langere wandelingen te maken zoals de 1-kilometer lange Lourie route, de 3-km lange Otterroute en de 3,7 km lange watervalroute. Een korte wandeling leidt verder via een hangbrug over de kloof van Storms River. Het park kent hoge bergen, kliffen en dichtbegroeide bossen en fynbos die zo de zee in lijken te rollen. Er leven meer dan 200 vogelsoorten en tussen de zwarte rotsen zitten veel mosselen en jaagt de zeldzame klauwloze otter. Net achter het restaurant in het park is het ook mogelijk een onderwater route te maken met duikuitrusting. Vooral in de zomer is dit een leuke bezigheid, in andere jaargetijden is het water vaak behoorlijk ruw. De kust van het Tsitsikamma National Park biedt geoefende duikers een geweldig mooie onderwaterwereld en als wandelaar heb je grote kans dolfijnen boven het water uit te zien springen. Kanovaren, snorkelen, scubaduiken, blackwater tubing, bungeejumping kan men hier allemaal doen. Dieren: de meeste dieren leven diep verscholen in de bossen, en worden dus niet vaak gezien, op de Kaapse klauwloze otter na die dikwijls wordt waargenomen. Het zeeleven is rijk; walvissen komen nu en dan dichtbij de kust, terwijl scholen dolfijnen en bruinvissen dikwijls worden gezien. Ook Kaapse pelsrobben kunnen worden geobserveerd. Vogels om naar uit te kijken zijn o.a. de verbluffend mooi Knysna Loerie en de kleurrijke, extreem schuwe maar prachtig Narina-Trogon, terwijl vogels zoals de bedreigde zwarte scholekster, aalscholvers, Jan-van-Genten en meeuwen kunnen worden gezien langs de rotsige kust. Het is malariavrij. Activiteiten die men kan ondernemen. Stormsriver Canopy Tour www.stormsriver.co.za Monkeyland Primate Sanctuary www.monkeyland.co.za openingstijden van het Park: 07:00-19:00 Het Tsitsikamma National Park ligt aan de zuidkust van Eastern Cape aan de N2. Stormsriver Adventures Co. http://www.stormsriver.com/ telnr: 042 - 281 1836 / 280 3561 Stormsriver Adventures is een bedrijf gebaseerd op het eco avontuur dat in het hart van het landelijke Tsitsikamma Park in de Oostelijke Kaap ligt. De avonturen zijn er voor alle leeftijden, matig tot heftig, en omvatten onder andere een 35 meter abseil onderaan de kloof van Stormsriver. De gasten kunnen verder van

spectaculaire riviercruises genieten onder in de anders ontoegankelijke Kloof van Stormsriver, en de eerste, voor Afrika, reis langs de toppen van de bomen van het oerbos van Tsitsikamma, De Tsitsikamma Canopy Tour. Het bedrijf ontwikkelde zich van een bescheiden begin in 1998 toen het personeel bestond uit slechts drie personen tot een bedrijf van 80 personeelsleden. Stormsriver Adventures heeft een bedrijfs ‘Ethos Statement’ opgesteld, waardoor het zich verplicht heeft dat personeel voor het grootste gedeelte uit de omringende gemeenschappen dient te komen, wat nu voor 84 % realiteit is. De opleiding en de ontwikkeling van lokaal personeel zijn een basis van de bedrijfsfilosofie geweest. Deze heeft ervoor gezorgd dat de opleiding en de financiering van de gidsen (SAR 750.000 ) de laatste 4 jaar uit eigen middelen betaald kon worden. Sinds januari 2000 is men in staat geweest om 100 gidsen, personeel in de bediening en van de receptie op te leiden. Allen zijn gekwalificeerd. De gelijke kans voor allen heeft geleid tot de totstandkoming van een cateringsbedrijf waar het personeel 80% eigenaar van is. De betrokkenheid van Stormsriver in de ontwikkeling van de gemeenschap omvat milieuonderwijs voor lokale scholen, voedselprogramma's in scholen, ontwikkelen van lokale houtbewerking, distributie van kleding aan de armen, onderwijs in welzijn van dieren, en ondersteuning aan kleine geneeskundige posten in de omringende gemeenschappen. Een recyclinginitiatief wordt voortdurend geleid door Stormsriver Adventures als onderdeel van de duurzame ontwikkelings filosofie van het bedrijf. Een toegewijd milieubeleid wordt strikt toegepast, ter bescherming van het omringende gevoelige milieu. Zestien gevarieerde avontuurlijke activiteiten worden aan toeristen aangeboden en verdere zijn er vier nieuwe activiteiten gepland die in de loop van de volgende 18 maanden worden ontwikkeld. Deze activiteiten zullen de duurzaamheid van gecreëerde banen verzekeren en zo kan het bedrijf verdere steun aan lokale gemeenschappen en kleine beginnende ondernemingen bieden. Elephant Sanctuary http://www.elephantsanctuary.co.za/cragshome.htm De Elephant Sanctuary is gelegen in een prachtig deel van The Crags, in de schilderachtige en beroemde Garden Route van ZuidAfrika. Het grenst aan Monkeyland en Birds of Eden. The Elephant Sanctuary groep heeft drie plekken waar men zit. Namelijk Hartbeespoort Dam,Plettenberg Bay en Hazyview.

De Elephant Sanctuary biedt een tehuis voor jonge Afrikaanse olifanten die behoefte hebben aan tijdelijk onderdak. Het is de enige organisatie in Zuid-Afrika die dat op deze manier verzorgd. Het is hun visie om alle olifanten in een omgeving terug te plaatsen waar ze ouder kunnen worden en minder afhankelijk zijn van de ouders. olifantenzorg / hun benadering De Elephant Sanctuary erkent het feit dat het hebben van dieren in gevangenschap een enorme verantwoordelijkheid is die een verplichting om hun welzijn en het dierenwelzijn te waarborgen draagt. Wij geloven dat elk dier in gevangenschap vrij moet zijn van pijn, verwondingen en ziekte. Ze moeten in staat zijn om normaal gedrag te vertonen, met ander woorden gedragspatronen die vergelijkbaar zijn met wat ze zouden uiten door middel van hun sociale structuren in het wild. Zij moeten zonder stress zijn, voor hun voeding en geestelijke behoeften moet worden gezorgd en cognitieve stimulatie moet worden verstrekt. Natuurlijk, als gevolg van hun grootte en kracht, is het beheer van olifanten in een omgeving van gevangenschap uitdagend. Om alle bovengenoemde redenen, hanteren we een aantal van de meest ervaren, deskundige en toegewijde medewerkers om te werken met onze vaste Afrikaanse olifanten. Men heeft 6 olifanten in Plettenburg bay opvang. Mopane, vrouwelijk olifant geboren 1991 Marula vrouwelijk olifant geboren 1992 Jabu – vrouwelijk olifant geboren 1993 Thandi vrouwelijk olifant geboren 1994 Tlamelo vrouwelijk olifant geboren 2001 Haba mannelijk olifant geboren 2000 De Plettenberg Bay kudde olifanten bestaat uit vijf vrouwelijke olifanten en een jonge mannelijke. Dit is een zeer goed uitgebalanceerde familie structuur en dat is een van de reden waarom de olifanten gelukkig en ontspannen zijn. De olifanten worden geoefend en dagelijks gestimuleerd, dit vormt een stevige basis voor vertrouwen en hechting tussen de olifanten en hun verzorgers. De Elephant Sanctuary biedt een uniek en volledig begeleid educatief programma aan dat zich onderscheidt van al het andere dat Zuid-Afrika te bieden heeft op het gebied van olifanten interactie en het aanraken van olifanten. Het aantal gasten is beperkt zodat er persoonlijke aandacht is voor de gast is en een maximale interactie met de olifant, waardoor dit een

onvergetelijke ervaring is. Bezoekers komen meer te weten over olifanten hun gewoonten, gedrag, verschillende persoonlijkheden en anatomie door middel van close-up en persoonlijke interactie. Je krijgt een kans om ze aan te raken, zelfs te voeden en wandel “trunk-in-hand” met deze prachtige dieren. Elephant Sanctuary's Elephant Walk is uniek omdat je niet zomaar met of langs een dier loopt, maar eigenlijk” trunk-in-hand” wandelt met hen. Het belangrijkste van The Elephant Sanctuary is om mensen voor te lichten over alle aspecten van de olifanten. Als we praten over het olifantnoor, bijvoorbeeld, krijg je de kans om daadwerkelijk het oor aan te raken. Wij bieden ook een korte olifant-back ride, vroeger een privilege voor alleen koningen. Dit programma op de rug rijden van een olifant wordt in een gecontroleerde omgeving gedaan. Het blijft wel spannend maar is veilig. Olifant ritten worden uitgevoerd op de blote rug om uw contact te verbeteren met het dier en het duurt tien tot vijftien minuten. Onze ervaring toont aan dat een 10 tot 15 minuten op de rug zitten van een olifant lang genoeg is om volledig te kunnen ervaren hoe deze unieke beweging en ditgevoel dat je krijgt tijdens het rijden op de rug van een olifant. De veiligheid van onze gasten is van het grootste belang. We willen dat onze gasten een educatieve ervaring krijgen, uit de eerste hand om te leren door middel van aanraken, zien, ruiken en om gewoon dicht bij de olifanten te zijn. Het programma leert onze gasten een bredere en beter begrip van de olifanten en hun behoud. Elephant Sanctuary, The Crags, Plettenberg Bay: Tel: +27 (44) 534 8145 Routebeschrijving: De Elephant Sanctuary bij The Crags ligt in de buurt van Plettenberg Bay aan de Garden Route en is twee minuten van de N2. Wij zijn gelegen 19 km ten oosten van Plettenberg Bay. Reizend naar PE op de N2, neemt u de Kurland Village afslag naar rechts. Komend vanaf Port Elisabeth vologt u de borden richting The Elephant Sanctuary, Monkeyland, Teniqua en Birds of Eden. U slaat linksaf. Programma en prijzen (zie web site):

The Crags Tony Blignaut heeft het initiatief genomen om apen die voorheen in een kooi leefden, vrij te laten rondlopen. Zo ontstond Monkeyland. Het bos van Monkeyland was helaas niet geschikt voor de hele kleine aapjes waardoor het idee ontstond om nog een reservaat te bouwen waar ze, samen met diverse vogels, konden leven. Monkeyland Primate Sanctuary Monkeyland is een reservaat in een stuk bos van 12 ha waar 12 diverse soorten apen vrij, en samen met elkaar, kunnen leven. Elke aap heeft wel een voorgeschiedenis die altijd te maken heeft met gevangenschap. Zodra ze hier aankomen worden ze eerst gerehabiliteerd en daarna in het bos vrijgelaten. Voor de twee langarmige Gibbons apen is Monkeyland een paradijs. Niet alleen omdat ze in een prachtige vallei met inheemse bomen wonen en ze een grote verscheidenheid aan eten krijgen voorgezet, maar meer nog omdat ze in deze mooie plek vrij zijn. En de vrijheid betekent dat ze zonder enige vorm van bedreiging kunnen leven in een 26 hectare natuurlijk bosgebied. De droom van apen over vrijheid wordt hier werkelijkheid. Deze plek inspireert tot het nadenken over natuur en natuurbewaring. Hoewel de aapjes grappig, slim, en menselijk voorkomen (er zijn nu 15 verschillende soorten apen aanwezig) liggen er trieste verhalen achter hun verblijf in het reservaat. Een les ook voor de mens om te zien hoe mishandelde dieren zich weer aan de natuur kunnen aanpassen en elkaar leren. Monkeyland is financieel onafhankelijk door de opbrengsten die ze krijgt uit het toerisme. Deze opbrengsten worden binnengebracht door enthousiaste rangers die de bezoekers meenemen op safari. De safari’s die niet alleen erg leuk en spannend zijn, zijn ook nog eens erg educatief en zorgen er vaak voor dat de bezoeker vertrekt met een geheel nieuwe kijk op primaten en de problemen die ze moeten overwinnen. Birds of Eden Birds of Eden is een prachtig, vrij nieuw reservaat in 2 ha inheems bos waar tropische en Afrikaanse vogels vrij rond kunnen vliegen. Het is daarmee de grootste volière in de wereld. Net als in Monkeyland leven hier vogels die voorheen in kooien hebben geleefd, de meeste zijn daardoor vrij tam. Er zijn ca. 2.000 vogels verdeeld in 180 soorten en in de tuin zijn ook nog veel vogels te vinden. Je kunt hier heerlijk rustig over een

wandelpad lopen met alleen maar de geluiden van de vogels die vrij over of rond je heen vliegen. Er zijn 2 restaurants en een souvenirshop. Plettenberg Bay Plettenberg Bay is een mondaine kustplaats met zijn 12 kilometer lange zandstrand. Voor de Zuid-Afrikaanse bevolking heeft Plettenberg Bay een enorme aantrekkingskracht. Veel gepensioneerden vinden hier een nieuw thuis en tijdens de zomervakantie loopt het dorp vol met toeristen. In de overige maanden van het jaar heerst er een leuke sfeer en is het er niet te druk. In de baai van Plettenberg Bay heeft u ook goede kans op het spotten van walvissen - er komen jaarlijks ongeveer 1600 walvissen in de baai. Toch zult u de dieren in Hermanus van naderbij kunnen bekijken. U kunt echter ook een boottocht maken die u dichterbij de dieren brengt. Plettenburg heeft 6000 inwoners gedurende het jaar, maar het tienvoudige tijdens de zomervakantie in december. Het is omgeven door de Outeniqua Bergen en het Tsitsikamma gebied. Voor de natuur liefhebber is er voldoende. Daar zijn de bergen en ook het Tsitsikamma natuur park is een waar paradijs. De mooie stranden in Nature’s valley zijn ook prachtig en wat rustiger dan bij Plettenburg bay zelf. Het heeft door de regel meer dan 20 dagen zon in de maand. U kunt er golfen, kano varen, duiken en zeilen en nog veel meer. Ongeveer 10 kilometer buiten het dorp ligt het Robberg Nature Reserve: een bijzonder mooi nationaal park waar een drietal wandelingen hoog boven de kust leiden. Let wel: er zijn een 3-tal wandelingen om te ondernemen die variëren van 2 kilometer, 5,5 kilometer en de 9,2 kilometer naar “de Point”. De route van 9,2 kilometer is alleen aan te raden voor de zeer ervaren wandelaars/klimmers. Het Keurbooms River Nature Reserve ligt ongeveer 8 km buiten Plettenberg Bay aan de N2 richting Port Elizabeth. Een deel van de monding en de rivier zelf liggen in het natuurreservaat. De riviermonding onder de brug van de N2 ligt niet binnen het reservaat. De Keurboomsrivier monding is een goed voorbeeld van een monding langs de Tuinroute. Hij is gemakkelijk te bereiken zowel vanaf het land als via de kust. De Keurboomsrivier deelt het kleine reservaat van 740 ha in tweeën. Het water van de rivier komt van de Langkloof, ten noorden van de centrale Tsitsikamma bergketen. De rivier bestond al toen de zeespiegel 300m hoger lag dan nu. Het kalme water van de monding verhult de kronkelende reis die de rivier door de

landinwaarts gelegen vallei heeft gemaakt. Het ravijn is spectaculair en het is zeer de moeite waard om een boottocht stroomopwaarts te maken om van het mooie landschap te genieten. Knysna Knysna ligt in het hart van de Tuinroute, ruwweg 260 kilometer ten westen van Port Elizabeth en ongeveer 500 kilometer oostelijk van Kaapstad aan de N2, die door het stadje loopt. De N2 richting George steekt de lagune af naar Belvidere, een klein vakantieoord(als je Knysna al uit bent) met een kerkje in de Noormannenstijl, op de westoever van de lagune. Brenton-onSea ligt wat verder aan dezelfde weg. De Knysna-lagune noemt men ook wel een van de juwelen van de Tuinroute. Deze lagune ontvangt tweemaal per dag voedselrijk water uit de Indische Oceaan en wordt gevoed met zoetwater van de Outeniqua-bergen. De wacht over de smalle ingang van de lagune wordt gehouden door de beroemde, spectaculaire Knysna Koppen ofwel de Knysna Heads. Het mooiste uitzicht over dit voorgebergte heb je vanaf het eind van de weg dicht langs de oostelijke oever van de lagune (sla de George Rex Drive in), vanaf de parkeerplaats loopt een leuk wandelpad (Teason Harbor Town). Knysna is de toeristenplaats bij uitstek. Er zijn volop restaurants, winkeltjes en kroegjes te vinden. Interessant is het Millwood House waar een tentoonstelling is ingericht over de lokale geschiedenis van het dorp en de goudkoorts. Knysna is gesticht door George Rex en ligt aan de Knysna Lagune, waarvan de monding bewaakt wordt door twee kapen”the Heads”. Zij vormen de poort naar de oude haven (Thesens Jetty) waar vandaan de schepen hun timber(hout) vervoerden naar alle hoeken van de wereld. Knysna is omgeven door de Outeniqua Bergen, en inheems bos en een beschermd gebied van 21km2. De baai is een uitstekende plaats voor watersporters en men kan er cruises maken, scuba duiken, snorkelen, kano varen en kajakken. In de omgeving zijn voldoende bezienswaardigheden. Zo kunt u o.a. een boottocht maken over de lagune en aansluitend een bezoek brengen aan het Featherbed Natuurreservaat (een beschermd gebied). Misschien ziet u de beroemde Knysna lourie nog. U gaat per trailer de heuvels op waarvan u onderweg, bij helder weer, een prachtig uitzicht heeft op Knysna en de oostelijke en westelijke Heads (twee rotspunten aan weerszijde

van de lagune). De terugweg naar het restaurant kunt u per trailer of te voet afleggen (dit laatste adviseren wij u alleen te doen als u goed ter been bent). Een andere mogelijkheid is om de oesterfabriek te bezoeken. Vanaf de Knysna Oyster Company loopt u een korte afstand rond de lagune waar u de Oystercatcher Oyster Bar vindt, gelegen aan een drukke steiger die deel uitmaakt van de populaire Knysna Quays. Deze bar maakt deel uit van de Knysna Oyster Company’s die u hier op een innovatieve manier laat meedelen in de oester cultuur. Terwijl de boten de vangst van die dag lossen geniet u van de verse aanvoer. Gelegen aan het water met schitterende zonsondergangen en vergezichten biedt de Oystercatcher u een plek waar u helemaal kunt ontspannen. Zowel locale bezoekers als toeristen komen hier genieten van de sfeer nog verhoogd door achtergrond muziek en uitgelezen wijnen. Het menu legt natuurlijk de nadruk op oesters maar er zijn ook niet te dure lichte maaltijden zoals tapas en salades. Ook aan vegetariërs wordt gedacht en voor diegenen die een goede eetlust hebben is er een Tuna Steak of een Seafood schotel. Straatverkoop vindt u iets buiten Knysna aan de lagune. Knysna staat ook bekend als het Mekka van de inheemse houten meubels. De meubelmakers gebruiken het beste timber wat ze kunnen krijgen en maken de mooiste meubels. Door de jaren heen hebben verschillende kunstenaars Knysna ontdekt. Onder anderen schrijvers, pottenbakkers, schilders, edelsmeden en beeld houwers. Er zijn genoeg ateliers en galerieën. Er zijn dagelijks excursies naar de oude stoomtrein, the Outeniqua Choo-Tjoe, die tussen Knysna en George rijdt via het meren gebied. Het heeft niet echt een strand cultuur. Knysna National Lake Area Tussen de Knysna Heads (kliffen) ligt een prachtige lagune. Met de ferry kun je naar het Featherbed Nature Reserve waar je met een gids kunt wandelen. In het Reservaat zijn de zeldzame Knysna Loerie (vogel) en Blue Duiker (de kleinste antilope van Afrika) te vinden. Het Knysna National Lake Area is het 2e nationale merengebied van het land (Wilderness National Park is de 1e). De lagune is nationaal beschermd gebied. Je vindt hier veel zandbanken, zoutmoerassen en rietvelden waar het wemelt van het zeeleven en organismen. De lagune en de Knysna River Estuary zijn perfecte locaties om vogels te observeren en schitterende foto's te maken. In Langvlei en Rondevlei zijn vogelschuilplaatsen. Zomers zie je o.a. de zilverplevier, de groenpootruiter en oeverlopers en in het winterseizoen reigers, aalscholvers, ibissen en meeuwen die overwinteren in de lagune. Verder zijn er nog de

Cape Shoveller (eend), zwartgevleugelde stelt, kluut en de bedreigde Afrikaanse Zwarte Oestervanger. In het merengebied leeft de bedreigde Knysna Seahorse, het meest bedreigde zeepaardje ter wereld. Het zeepaardje komt maar in 3 riviermonden voor nl.: The Knysna, Swartvlei en Keurbooms Estuary. Als met deze riviermonden niet zorgvuldig wordt omgegaan, bestaat de kans dat Zuid Afrika's enige zeepaardsoort misschien wel voorgoed verdwijnt. In het reservaat kun je nog picnicken op stille en verlaten plekken, uren wandelen of per mountainbike de bospaden in de omgeving verkennen. Waterskiën is alleen toegestaan in Swartvlei en op het Island Lake. Activiteiten: Vissen, waterskiën, zeilen, windsurfen, zwemmen, kanoën, snorkelen, board sailing, varen met een motorboot (alleen in speciale gebieden). Tussen George en Plettenberg aan de N2. Accommodatie: 30 en 31 december en 1 januari Knysna KNYSNA HOLLOW http://www.knysnahollow.co.za/ Het Knysna Hotel is prachtig gelegen vlakbij het Knysna meer tussen oude eiken. Het hotel heeft 15 luxe tuin chalets en 49 tuinkamers. In alle chalets en kamers is er een badkamer met bad/douche en toilet, tv en mogelijkheden om koffie/thee te zetten. De luxe chalets hebben telefoon, ventilatoren en een vuurplaats voor de romantische avonden. Verder heeft het hotel een restaurant waar u lekker kunt dineren. Knysna, uit te spreken als ‘nais-nah’, ligt in het centrum van de Tuinroute, beroemd om zijn schilderachtige landschappen en zijn milde klimaat in zomer en winter. Oorspronkelijk, in het begin van de 19de eeuw, is Knysna ontstaan uit de samenvoeging van twee verschillende gehuchten, Melville en New Haven. Nu is Knysna geworden tot een stadje dat tot de favorieten behoord bij zowel lokale bezoekers als buitenlandse toeristen. Gelegen aan de oevers van de Knysna Lagune, gevoed door verschillende getijde rivieren en de beroemde Knysna Heads die de Indische Oceaan van de lagune scheidt, is het makkelijk te zien waarom Knysna zo populair is. De Knysna Heads biedt geweldige uitzichten over de lagune, zowel van de ene (oost)kant als van het Featherbed Natuurreservaat, die alleen per boot te bereiken is. De geweldige omgeving, de inheemse bossen en het Outeniqua Gebergte, bieden veel mogelijkheden voor actieve buitenactiviteiten: boswandelingen, een bezoek aan de oude

goudmijnen of een bezoek aan het oude landhuis van Knysna’s eerste notabelen.Het bos geeft ook de mogelijkheid voor talloze mooie mountain bike ritten, inclusief die tijdens het Oyster Festival, of de drie verschillende routes bij Harkerville, een van de meest spectaculaire fietsroutes die Zuid Afrika te bieden heeft. In Harkerville bevindt zich ook de ‘Garden of Eden’, een korte wandelroute door een gedeelte van het inheemse bos op een houten platform, het geen het ook geschikt maakt voor mensen die aan een rolstoel gebonden zijn en ouders met kinderen in de kinderwagen.De stranden van Knysna omhelzen die op Leisure Island in de Lagune, uitstekend geschikt voor de kinderen en voor mensen die zich niet willen overgeven aan de golfen en de surfers bij Buffalo Bay en Brenton on Sea. De spectaculaire kastelen op het Noetzie strand of de rotsachtige kust onderaan de Knysna Heads zijn een goed alternatief voor diegenen die meer willen zien dan alleen zandstranden. Ook het township leven van de locale bevolking is erg interessant. Knysna heeft een van de meest vriendelijke gemeenschappen van Zuid Afrika en dat is inclusief een grote Rasta gemeenschap. De culturele en erg populaire tours zijn voor velen een openbaring. Recentelijk is Knysna ook erg populair geworden bij golfers van verschillend niveau en handicaps. Het stadje heeft drie banen, waaronder de erg mooie Pezula en Simola golfbanen en de oudere Knysna Golf Baan, gelegen aan de Knysna Lagune. Voor meer informatie over andere banen in de omgeving en kortingen op green fees voor onze gasten kijk dan ook op onze golf pagina’s of stuur ons een email. Adres: 5 Welbedacht Lane, Knysna Telnr: +27 (0)44 382 5401 Maaltijden: ontbijt

2 januari Knysna Oudsthoorn 125 km rijtijd 2,5 uur

• • • • • • • • •

U gaat via de N2 U passeert het stadje Wilderness Vlak voor George krijgt u een afslag met de N9 richting Oudsthoorn Deze afslag neemt u en u gaat op de N9 richting Oudsthoorn U gaat helemaal door George heen en passeert uiteindelijk de Outeniqua Pass Na de pas gaat de N9 rechtsaf en u vervolgt door links aan te houden de N12 richting Oudsthoorn In Oudsthoorn rijdt u door tot een groot kruispunt met een afslag naar links de R328 richting Mosselbay. De N12 gaat hier rechtsaf Beaufort West/De Rust Verder zie accommodatie

Wilderness Het dorpje Wilderness ligt tussen de Kaaimans Rivier & het Goukamma natuurreservaat, en wordt omgeven door de Outeniqua bergketen. De kust is over het algemeen ruig, maar wordt afgewisseld met liefelijke baaien en parelwitte stranden. Een van de hoogtepunten in Wilderness is het uitkijkpunt Map of Africa, vanwaar je een ongekend uitzicht hebt over de omgeving. Je moet Wilderness in, de weg volgen, bij een T- splitsing links en

na ongeveer 8 km ben je bij het uitkijkpunt. Bij Dolphins Point is een parkeerplaats vanwaar u een mooi uitzicht over het water heeft en rechts van u, aan de overkant van de riviermond, een dolfijn in de rotsen zou kunnen herkennen. Over de riviermond ziet u ook een spoor liggen: hier komt de Outeniqua Choo Tjoe vier maal per dag overheen. De mooiste route van de Outeniqua Choo Tjoe trein loopt tussen George en Wilderness. Last but certainly not least: De Kaaimans River Bridge is een van de meest gefotografeerde bruggen in Zuid-Afrika. Vooral wanneer de stoomtrein Outeniqua Choo-Choo erover heen rijdt, is de aanblik van de brug schitterend. Wilderness is vooral bekend vanwege zijn Wilderness Natuur Park. Dit zijn een reeks zoet en zoutwater meren aan de voet van de beboste berghellingen. Het omvat ook ongeveer 30km ongerepte kust. Het gebied is 2612 ha groot en omvat 5 rivieren, 4 meren, 2 riviermondingen en ligt niet ver van de Indische oceaan 3 van de 4 meren worden met elkaar verbonden door de Touwsrivier. Swartvlei is het grootste en diepste meer en word met de zee verbonden door een estuarium. Groenvlei is het enige meer dat niet met de zee verbonden is en ook niet door een rivier gevoed wordt. Het krijgt zijn water via bronnen en regen en maakt ook geen onderdeel uit van het park. Er zijn zeer veel vogels in het park. De meren geven alle gelegenheid tot watersporten als zwemmen of kanovaren. Natuurlijk zijn er ook een aantal wandelingen uitgezet: Als u komt via de Kaaimans Pas hebt u een prachtig uitzicht bij het Dolphin Point. Van mei tot november kunt u de Southern Right walvissen misschien zien langs de kust maar de dolfijnen zwemmen er het hele jaar. Wilderness National Park wandelroutes http://www.sanparks.org/parks/garden_route/tourism/activities/defa ult.php Wilderness National Park ligt in het hart van de alom bekende Tuinroute. Het is schitterend gelegen aan de Touw River en bestaat uit bossen, een aantal meren (zout- en zoetwater), rivieren, ongerepte kust en witte stranden, waardoor het veel te bieden heeft. Wilderness National Park is ook voor vogelliefhebbers een waar paradijs. Al wandelend over de verschillende routes kun je diverse (waad)vogels observeren. De Knysna Loerie en diverse ijsvogeltjes komen hier ook voor maar je moet wel heel veel geluk hebben wil je ze daadwerkelijk zien.

Bij Langvlei en Rondevlei zijn bird hides. Voor een rustige ochtendwandeling is de Half-collared Kingfisher Trail: (met waterval) een aanrader. Deze loopt voor een groot gedeelte langs de rivier. Het is een mooie schaduwrijke wandeling door het bos, u kunt waarschijnlijk de meeste van onze vogels zien , bijvoorbeeld de Knysna Loerie, Giant Kingfisher en de Fish Eagle. U ziet ook de Yellow Wood Bomen. Lengte: 2 km,tijd: 1-2 uur Giant Kingfisher Trail: Het is een beetje zwaar in het begin van het parcours maar wel makkelijker. Het is het enige pad dat leidt naar een waterval. U mag zwemmen en picknicken bij de waterval. Dit parcours is aan de andere kant van de Halve Collard. Lengte: 3,5 km,tijd: 3-4 uur Pied Kingfisher Trail: Deze route wordt vooral gebruikt om vogels te spotten. Het is een route die u door de Serpentine dat hoofdzakelijk bestaat uit Fynbos. Het is een open parcours zonder schaduw. Er is een gedeelte van het parcours dat samenloopt met het strand. Je zult langs het strand lopen naar Wilderness Village en weer terug kamp. Lengte: 10 km,tijd: 3-4 uur Brown Hooded Kingfisher Trail: Dit is ook door het bos en leidt tot de rivier. Deze route is ook populair om vogels te spotten. Lengte: 5 km,tijd: 2-3 uur Cape Dune Molerat Trail: Dit is een zeer zanderige parcours, waar je het Fynbos en mooie Proteas kunt zien. Het is een rondje zonder schaduw. Lengte: 3 km,tijd: 2-3 uur Contact details: Receptie:+27 (0)44 877 0046 Fairlight Forest:+27(0)44 356 9021 Het Wilderness park is in de buurt van de N2 snelweg, 15 km van George, op 2 km van Wilderness dorp De gasten die Wilderness Ebb & Flow kamp bezoeken, let dan op het verkeersbord op de N2 die naar het Park liedt "Wilderness National Park" (maar is op dit moment bekend als de Wilderness Sectie) en niet Ebb & Flow. U kunt de westelijke toegang door de stad van de wildernis ook gebruik maken van over de spoor weg brug en sla rechtsaf voor de receptie. Zuid-Camp: 07:00 tot 18:00 uur. Gasten die te laat komen kunnen naar het park gaan via een intercom, veiligheid en open de poort (Zuid-Camp Gates alleen) voor hen. Noord-Camp: 07:30 tot 15:30 uur gate wordt bemand, na 15:30 gasten die in het kamp verblijven hebben toegang met de

elektronische tags aan hen gegeven bij hun aankomst. Alle overnachtende gasten moeten eerst melden bij de receptie om een elektronische tag te krijgen. • Alle andere ingang: 07:30 tot 18:00 uur buiten het seizoen en van 07.00 tot 18.00 uur in het seizoen. George Is de grootste plaats langs de tuinroute. Het is het centrum van het agrarisch gebied dat zich toelegt op hop, groente, tarwe, melkvee en schapen. Verder heeft het de beschikking over een vliegveld. Het Outeniqua Railway museum is interessant voor de treinliefhebbers. Het heeft namelijk een grote collectie stoomtreinen en ook is bij het museum het begin van de Outiniqua Choo-Tjoe smalspoorbaan. George, genoemd naar koning George III, werd in 1811 oorspronkelijk gesticht als uitvalsbasis voor de houtindustrie, die haar materiaal uit de omringende bossen haalde. Het is de zesde oudste stad van Zuid Afrika, centraal gelegen in de prachtige West Kaap tussen Kaapstad en Port Elizabeth en in het hart van de Tuin Route. Verder is er ook nog het Outiniqua Natuur Park met veel inheems bos van de Outiniqua bergen en wel 125 soorten bomen die hier groeien. Er zijn hier dagwandelingen uit gezet. Voor de mensen die van strand houden is er Herold’s Bay. Deze baai wordt voornamelijk gebruikt om te relaxen en te vissen. Verder is er nog Victoria Bay waar de surfers voornamelijk gebruik van maken. De plaats heeft veel interessante objecten om te bezoeken waaronder de 'Slaven Boom'. Een oude Engelse eikenboom, die werd geplant door de Landdrost Kervel en bekend staat als de 'Slaven Boom', omdat er een zware ketting met hangslot in is vergroeid. De King Edward ll bibliotheek is een van de mooiste voorbeelden van Edwardiaanse bouwstijl in George. De St Peter en St Paul kerk, de oudste Katholieke kerk die nog bestaat in Zuid Afrika.. St Mark's Cathedral een van de smalste kathedralen van Zuid Afrika. Het is een prettige stad aan de voet van het Outeniqua gebergte, met veel parken en tuinen. Oudsthoorn Is het commerciële centrum van de Klein Karoo. Oudsthoorn werd in 1847 gesticht om te voorzien in behoefte van de boeren van de Klein Karoo. In 1870 kwam de welvaart toen struisvogelveren in het modebeeld te zien waren. Het landschap leent zich uitstekend om struisvogels te houden. Dit hield zo ongeveer 40 jaar stand en

de rijke fokkers lieten prachtige zandstenen huizen bouwen. Tegenwoordige struisvogelproducten zijn: vlees, eieren, leer en beenderenmeel. Er zijn verschillende struisvogel fokkerijen in en rondom Oudsthoorn die u kunt bezoeken. Informatie kunt u bij de plaatselijke VVV inwinnen. Verder produceert Oudsthoorn ook tabak, druiven en tarwe. Er is ook het CP Nel museum. Natuurlijk zijn er ook de Cango grotten. Een van de meest populaire attracties in Oudsthoorn. Ze zijn een nationaal monument. En daarom wordt u vriendelijk verzocht geen formaties aan te raken, te beklimmen of te schenden. Ook mag u niet eten, drinken, roken of rommel achter laten in de grotten. De temperatuur is 18 graden met een hoge luchtvochtigheid. De grotten zijn onderverdeeld in 3 ruimtes Cango 1 is ongeveer 760 meter lang, Cango 2 de “wondergrot” is ongeveer 260 meter lang en Cango 3 die het laatst is ontdekt is 1600meter lang. Alleen Cango 1 is opengesteld voor het publiek. Voor de Swartberg pas neemt u vanaf de grotten direct de eerste weg rechts richting Prince Albert en blijf de weg volgen. U gaat via de Swartbergpas (deze pas is 10km lang en in 1862 aangelegd. In 1869 is hij weggespoeld en men deed er 11 jaar over om hem te herbouwen) naar Prince Albert. De 27 km lange Swartberg Pass is een van de mooiste bergpassen van de hele wereld! Deze grindweg leid je via steile haarspeldbochten naar ‘Die Top’ op een hoogte van 1583 m. Hier heb je adembenemend uitzicht over the Karoo. Niet alleen vanaf het hoogste punt is het zicht adembenemend maar ook de weg er naartoe is geweldig. Na elke bocht verbaas je je over de schoonheid van het landschap. Je ziet onder andere de indrukwekkende geologische vormen van de Swartberg. Er leven vele soorten vogels en onderweg kom je langs interessante historische plekken. In de winter ligt er vaak sneeuw en in de lente verandert de omgeving in een bloemenzee. De beste picknickspots vind je aan de noordkant waar je rustige plekjes hebt en kunt zonnen en in de zomer soms zelfs zwemmen. De pas is gebouwd door Thomas Bain en uitgeroepen tot een nationaal monument. U kunt vanaf hier prachtige dagtochten maken naar de Gamkaskloof (De passen kunnen in de winter gesloten zijn juni-aug). Net voorbij de top (3 km) wijst een bordje de weg naar De Hel. Alleen met een gids en een auto met 4x4 aan te raden. Een rit over 58 km grindpad leidt naar de Gamkaskloof; een 16 km lange vallei. Pas sinds 1963 loopt een weg naar deze verlaten vallei. Meer dan vijftig jaar heeft hier een aantal boerenfamilies gewoond, compleet afgesloten van de buitenwereld. Ze worden niet voor niets de vergeten mensen

genoemd. Ze voorzagen geheel in hun eigen onderhoud. De rit is zeer interessant, maar u heeft wel een hele dag nodig als u dit wilt gaan doen. Zowel heen- als terugrit nemen zo”n 2,5 tot 3 uur in beslag. Prince Albert is een ideale omgeving voor artiesten en schrijvers. U kunt hier heerlijk wandelen en fietsen, vogels kijken,de goed onderhouden architectuur ontdekken of galeries bezoeken. Prince Albert is een dorp waar de sfeer van de Centrale Karoo goed geproefd kan worden. Hoe dor het landschap ook lijkt, onderhuids ligt het vol met schatten. In het museum wordt de collectie mineralen en fossielen van Fransie Pienaar tentoongesteld, een van de rijkste verzamelingen ter wereld. In Sampie se Plaasstal zijn boerenproducten te koop. Kun je ook heerlijk koffie drinken. Prince Albert heeft vele jaarlijkse festivals maar de bekendste is het olijf,eet en wijn festival. Meestal wordt deze in april/mei gehouden. Via de Oukloofdam en de R407 gaat u verder naar de N12. Hier slaat u rechtsaf naar de Meiringspoort en de plaats De Rust. De Meiringspoort is een 23km lange geasfalteerde weg door de Grootrivierkloof, waar u de geschiedenis van de struisvogelfokkerij kunt bekijken. Ook de levensstijl komt in dit museum aan bod. Interessante toeristische projecten zijn de Bongolethu Township Postbox Route, waar in eerste instantie vrouwen woonden die geen werk hadden maar die nu Postbussen verkopen als kunstnijverheid. Hazel Homestays geeft u de gelegenheid om te overnachten in de township als ook de mogelijkheid om “Ma bettie’s Traditionele Xhosa Kraal” te bezoeken. Deze laat u nieuwe culturen zien en u kunt ook meedoen met een traditionele dans en een Shangoma ontmoeten. Een voorbeeld van eco toerisme is het fok programma van de cheeta. Het zorgt voor het behoud en in stand houden van de cheeta. De cheeta is het snelste dier over land. Struisvogels Struisvogels zijn 's werelds grootste vogels. Doordat de ‘vluchtlading’ te groot was om te vliegen hebben de vleugels de functie tot vliegen verloren en zijn nu slechts voor de show. Het is de snelste loopvogel ter wereld. Het lijf van een struisvogel is bedekt met veren (geen dons). Het mannetje is voor het grootste deel zwart, maar heeft witte vleugels en een witte staart. Het vrouwtje is hoofdzakelijk bruin. Struisvogels hebben een relatief kleine kop, maar erg grote ogen. De lange nek vertegenwoordigt bijna de helft van de lichaamslengte. Volwassen mannetjes kunnen meer dan 2,5 meter lang en 155 kilogram zwaar worden; vrouwtjes zijn iets korter en lichter. Struisvogels hebben

krachtige, lange en onbevederde poten. Er zijn twee tenen, waarvan een met nagel en een zonder. Een struisvogel kan snelheden tot 65 kilometer per uur behalen en kan gevaarlijk trappen als het dier in gevaar is. In het paarseizoen vechten de mannetjes met hun sterke poten om de vrouwtjes. De mannetjes hebben een harem van drie tot vijf vrouwtjes. Een van deze vrouwtjes is het alfavrouwtje, dat samen met het mannetje de broedzorg op zich neemt. De lager geplaatste vrouwtjes broeden niet. De vrouwtjes leggen elk ongeveer 10-15 witte eieren in een eenvoudig grondnest. Een struisvogelnest bevat soms 40 of meer eieren die worden uitgebroed gedurende ongeveer 40 dagen. De eieren van de struisvogel zijn groter dan die van ieder ander dier: ze hebben een grootte van 15 bij 12 centimeter en een gewicht van 1,3 kg. Hierdoor is de dooier van het struisvogelei ook de grootste cel van het hele dierenrijk (als het net bevrucht is). Struisvogels leven in groepen van vijf tot vijftig dieren, samen met andere savannedieren. Ze eten voornamelijk plantaardig voedsel. Als vijanden nabij komen kan een struisvogel opmerkelijk gedrag vertonen, namelijk met de nek languit op de grond liggen om zo minder op te vallen. Het is echter niet zo dat struisvogels hun kop in het zand steken. De Garden Route De route vanaf Kaapstad tot aan Port Elisabeth wordt de Tuinroute genoemd. Deze prachtige route slingert door landbouwstadjes zoals Calitzdorp, Ladismith, historisch Amalienstein, Zoar en de fruit- en wijnproducerende stadjes als Barrydale, Montagu, Ashton, Bonnievale, Robertson, McGregor, Worcester, Ceres, Wolseley en Tulbagh. In tegenstelling tot de kleine Karoo, achter de bergketens net ten noorden van dit gebied, is het hier weelderig groen. Vroeger was de hele kuststrook bedekt met regenwoud. Jammer genoeg is het grootste deel van het regenwoud gekapt, maar delen kunt u nog steeds zien. Bijvoorbeeld bij het Tsitsikamma National Park waar de oceaan en het regenwoud elkaar aanraken. Maar ook rondom de zevenpassenweg tussen George en Knysna kunt u op diverse plaatsen het originele woud nog zien en bezoeken. De naam Tuinroute is eigenlijk een wat misleidende naam: het verwijst niet naar landhuizen met grote aangelegde tuinen vol bloeiende bloemen, maar naar een streek waar het groen van het regenwoud een lusthof (Tuin van Eden) lijkt ten opzichte van de droge Karoo en Kalahari in het centrale deel van het land.

Het uitzicht wisselt steeds van weelderige vegetatie met inheemse bossen waar gigantische Yellowwood Trees groeien, naar semi-aride gebieden en van de bergen van de Outeniqua regio naar laaggelegen stranden. Vooral tussen juli en december is het hier schitterend door de vele soorten bloemen die dan in bloei staan. Enkele natuurlijke hoogtepunten zijn prachtige baaien als Herold’s Bay, Victoria Bay en Buffalo Bay. Ook zijn de bergen langs de Garden Route prachtig met inheemse wouden en ‘fynbos’. Bezoek ook zeker plekken als het Wilderness National Park, de Cango Caves en het Knysna Forest. Het Wilderness National Park ligt bij Wilderness en omvat 30 km ongerepte kust. Er liggen prachtige stranden en verschillende meren die via rivieren met elkaar zijn verbonden. Hier leven bijna 80 soorten watervogels en is een geweldige omgeving om te wandelen en te vissen. De Cango Caves liggen 30 km van Oudtshoorn en zijn een serie van kalkstenen grotten, die hoewel nogal commercieel, toch indrukwekkend zijn. Het Knysna Forest is een mooi inheems bos waar je goed kunt fietsen, picknicken, wandelen en hiken. De Outeniqua Hiking Trail is een beroemde tocht van 105 km. In het bos groeien bijzondere bomen als ijzer-, geelhout- en Outeniquebomen. De geelhoutbomen zijn behangen met een vegetatie en worden daarom vaak ‘oudemannenbaard’ genoemd. Samen met weelderige varens zorgen ze voor een sprookjesachtige sfeer. Je kunt de route op verschillende manieren afleggen: met de auto, per bus vanuit Kaapstad of Port Elizabeth of je neemt de Outeniqua Choo-Tjoe stoomtrein tussen George en Knysna. Niet alleen de Garden Route zelf is de moeite waard maar langs de kust liggen een aantal prachtige attracties waar je zeker voor moet stoppen. Zo liggen hier enkele van de mooiste stranden van Zuid-Afrika, zoals bij Wilderness, Brenton-on-Sea, Keurbooms, Nature’s Valley, Robberg Beach en Lookout Beach bij Plettenberg Bay. Surfers vinden perfecte golven bij Mossel Bay Peninsula, Groot Jongensfontein en Victoria Bay. Andere activiteiten die je op verschillende plekken langs de Garden Route kunt ondernemen zijn trektochten, golfen, paardrijden, duiken, snorkelen, abseilen, bungee jumpen, kajakken, vissen en waterskiën. Klimaat: De Tuinroute heeft het een gemiddeld klimaat dat door het gehele jaar redelijk stabiel blijft. De wintertemperaturen liggen maar een paar graden lager dan de zomertemperaturen. Natuurlijk zijn dit gemiddelden, want er kunnen koude en natte dagen voorkomen tijdens de winter. Die dagen lijken dan het meest op natte herfst- of

voorjaarsdagen bij ons. De zomertemperaturen raken echter niet zo heel vaak boven de 30 of 35 graden en ook in deze periode kan er zomaar een regenfront binnentrekken die zorgt voor sterke afkoeling. Door de hoge regenval van 850 - 1000 mm per jaar voelt de streek vochtiger aan dan de droge Kleine Karoo die aan de noordkant van de streek ligt. De Kleine Karoo ligt tussen machtige bergketens in het zuiden en het noorden. Bezoekers prijzen de regio om de uitmuntende gastronomie, de vriendelijkheid van de mensen en de mystiek van het Kleine Karoo landschap Het is een gebied met indrukwekkende landschappen en torenhoge rotswanden, kristalheldere rivieren en een overvloed aan bomen en inheemse flora. Alles draagt eraan bij om de Kleine Karoo tot een van de meest diverse regio's van de Westkaap te maken. De Kleine Karoo is een van de meest gevarieerde wijnregio’s van Zuid-Afrika. Het klimaat is over het algemeen droog en de wijngaarden groeien in vruchtbare grond langs rivieroevers. De verscheidenheid van microklimaten maakt het voor de wijnmakers mogelijk om een variëteit aan klasse wijnen, inclusief port, versterkte wijnen en brandewijnen te produceren. Port van wereldklasse en Zuid-Afrika’s kampioen witte muskadel worden hier geproduceerd, als ook een uitgebreide reeks van dessertwijnen. De hoogtepunten van dit gebied zijn de Cango Caves, de struisvogelboerderijen en de Swartbergpas bij Oudtshoorn, evenals het Meiringspoort Ravijn bij De Rust en de wijnroute. In dit gebied bevinden zich ook de volgende natuurreservaten: het Doringrivier Wildgebied bij Oudtshoorn, het Gamkaskloof Natuurreservaat bij Calitzdorp, het Anysberg Natuurreservaat bij Ladismith en het Swartberggebied dat de Kleine Karoo met de Grote Karoo verbindt. Barrydale De Garden Route De ‘Garden Route’ is een van de mooiste en meest gewilde reisbestemmingen in Zuid-Afrika. Deze weg ligt tussen Humansdorp net buiten Port Elizabeth in het oosten en Albertinia in het westen. De meest interessante stukken strekken zich uit van de mond van de Stormsrivier in het Tsitsikamma National Park tot aan Mossel Bay. Deze adembenemende kustroute bestaat uit steile rotswanden afgewisseld door witte zandstranden en dichte altijd groene, regenwouden. De bronnen van veel van de rivieren liggen in de aangrenzende bergketens, die deel uitmaken van de Great Escarpment. Rivieren kronkelen door groene kustvlaktes en stromen vervolgens naar de Indische Oceaan. Historische gebeurtenissen lieten ook hun sporen in deze regio achter. Een van de eerste

kolonistenbewegingen van Zuid-Afrika was die van boeren die uit de Kaap langs de Tuinroute naar het oosten trokken. Dit vruchtbare land kwam overeen met het Voortrekker’s idee van de Hof van Eden. De kust tussen de Stormsriviermond en Keiriviermond in de Oost Kaap wordt de Sunshine Coast genoemd omdat het een aangenaam subtropisch klimaat heeft. In de maanden november en december zijn er naast de dolfijnen ook walvissen te zien die langs deze kust komen om te kalven en te paren. Accommodatie: 2 januari Oudtshoorn, Yamkela http://www.yamkela.co.za/ Yamkela Guesthouse is een comfortabele, luxe Guesthouse in het hart van de Klein Karoo. Dit 4 sterren guesthouse ligt ideaal, op loopsafstand van het centrum van Oudtshoorn waar diverse uitstekende, gezellige restaurants zijn gevestigd. Alle 10 kamers hebben een eigen ingang met veilige privé parkeerplaatsen. Op warme, zonnige dagen kunt u gebruik maken van het zwembad met terras. De kamers hebben allemaal een eigen badkamer met eigen buitendeur, airconditioning, TV, internet, koelkast, haardroger en mogelijkheid om koffie/thee te zetten. Adres:Yamkela, Charl and Una Blignaut 95 Baron van Reede Street, Oudtshoorn Telelfoon : +27 44 272 7716 Mobiel Charl : +27 83 359 2424 Mobiel Una : +27 84 585 2191 Maaltijden: ontbijt GPS Longitude: 22.20421 Latitude: -33.58353 Route naar Yamkela: Op de grote kruising in het centrum van Oudtshoorn van de N12 vanaf de Rust en George, de R62 vanaf Calitzdorp en de R328 naar de Cangoo grotten slaat u af naar de R328 richting de Cangoo Caves. Dit is de Baron van Reede Street Na ongeveer 1 kilometer ziet u Yamkela aan uw linkerhand, tegenover het African Sky Oudtshoorn Hotel en naast het Kalinka restaurant.

3 janauri Oudsthoorn - Swellendam 235 km rijtijd 3,5 uur

• • •

U gaat via de R62 naar Calitzdorp, Ladismith en Barrydale Hier gaat u via de Tradouwpass en de N2 naar Swellendam. Vanaf hier volgt u de aanwijzing van de accommodatie op

De Karoo Duizenden jaren lang vormde de uitgestrekte vlaktes van de Karoo het domein van groepjes jagers -verzamelaars (Khoi & Khoi San). De vlaktes van de Grote Karoo vormden ooit een moeras. Het huidige klimaat is droog en zeer warm; de vlaktes zijn droog en verlaten. Slechts 250 mm regen valt er jaarlijks in het gebied. De rivieren staan daarom het grootste deel van het jaar droog: een zandbedding met hier en daar een doringboom. De San noemden de vlaktes Karusa, een woord dat dorstig en droog land betekent. Een hard land, maar voor wie weet te overleven, een mooi land. Het is een gebied van uitzichten, vergezichten en helder licht waardoor de bergen bij daglicht in blauwe gloed ondergedompeld raken om tijdens de zonsondergang in vurig rood te kleuren. In droge tijden raakt het land zwart, maar een regenbui laat het land dankbaar opbloeien met groen wuivend gras en kleine bloemen.

Ook al lijkt de Karoo op het eerste gezicht verlaten en dor, de werkelijkheid is anders. In het centrale deel zijn meer dan 9000 plantensoorten geïdentificeerd, meer planten dan menig WestEuropees land binnen de grenzen kan rekenen. De grond is rijk aan mineralen en fossielen en de rotstekeningen van San laten een rijke geschiedenis zien. Rijdend door de vlaktes van de Karoo zult u slechts weinig dorpjes zien en hier en daar een boerderij. De boerderijen herkent u duidelijk aan de bomen die het huis en de opstallen omgeven. Vaak wordt geleefd van schapen, vooral de merinosoort, die goed tegen droogte kan. Om het land werkelijk te begrijpen, is het nodig om een aantal dagen ondergedompeld te worden in het land. Ervaar hoe het leven overdag kalm voorbij glijdt, de kleuren van bergen en grond per uur veranderen en de nacht vol sterrenpracht is. Daarna zult u de droogte en soms dorre vlaktes voor altijd anders beleven. Architectuur De Centrale Karoo kent veel kleine dorpjes, soms met een hele eigen architectuur, zoals de zogenaamde korbeelhuisjes rondom Williston en Cararvon. De huisjes zijn in eerste instantie als rondavel gebouwd met een deur en een raam. Vanaf staanshoogte is echter een ander type dak gebouwd dan de traditionele rondavels uit de Oostkaap of Natal. Het dak is trapsgewijs opgebouwd en aan de bovenkant bedekt met een steen. Het huisje heeft enigszins de vorm van een (ietwat hoge) bijenkorf. De hoogte van de meeste huisjes bedroeg zon 7,5 meter. Binnen in het huis werden altijd twee nissen gebouwd: een voor de bijbel en de zangboeken, de ander voor medicijnen. Uitvinders van deze bouwwijze zijn twee kleurlingmannen met de mooie namen Sjieling en Gedaan. Het is bekend dat er pas na 1850 is begonnen met deze bouwwijze, maar vanwege de geheel eigen stijl komen alle korbeelhuisjes voor op de monumentenlijst. Sterrenpracht Liefhebbers van sterren kunnen hun hart ophalen in de Centrale Karoo. Op de meeste avonden in het jaar zult u een flonkerend uitspansel treffen gedurende de nacht. Het is niet vreemd dat in dit deel van het land het nationale observatorium staat. In Sutherland is de Suid-Afrikaanse Astronomiese Observatorium (SAAO) gevestigd dat ook toegankelijk is voor bezoekers. De ‘ster van Afrika’ komt ook uit de Centrale Karoo, maar verwijst in dit geval niet naar de sterrenhemel. Deze ster is een diamant van 83,5 karaat die gevonden is in 1869 op de boerderij Zandfontein nabij Hopetown aan de Oranjeriver Er volgde een

stormloop van diamantzoekers, maar jammer genoeg voor hen, werd er niet veel aan waarde gevonden. Dezelfde Oranjerivier, maar iets noordelijker bij Douglas, had een aantal jaren eerder, in 1866, de eerste diamant opgeleverd. Op de boerderij De Kalk speelde de 15-jarige zoon met een blinkende steen die na onderzoek een 21,25 karaats diamant bleek te zijn. De diamant heeft de naam Eureka meegekregen en ligt nu in het Mijnmuseum in Kimberley. Calitzdorp Calitzdorp heeft een mild klimaat en de mineraal rijke bronnen zijn een grote attractie. In Queen Street, de oudste straat in de stad, zijn mooie voorbeelden van Edwardiaanse en Victoriaanse architectuur. In de kerkzaal naast de stenen kerk hebben lokale handwerksters een unieke erfenis nagelaten in de vorm van 27 wandkleden die het Bijbelverhaal volgens Mattheus uitbeelden. De Port hoofdstad van Zuid-Afrika is Calitzdorp. Het zonovergoten dorpje aan de Route 62 in de kleine Karoo produceert volgens kenners de beste port. Elk jaar, in juli, wordt een portfestival gehouden. Het heeft verschillende attracties, waaronder struisvogelboerderijen, architectuur en Bushmen beschilderingen. Ook kunt u heerlijk in de bronnen van Calitzdorp tot ontspanning komen. U kunt ook de vreemde rode heuvels bezoeken. De oceaan heeft rood getinte sedimenten achtergelaten bij deze Klein Karoo heuvels zo ongeveer 125 miljoen jaar geleden. Ladismith In het midden van de Kleine Karoo met de Swartbergen op de achtergrond ligt het dorpje Ladismith. Het dorp is klein, maar heeft een vriendelijke uitstraling. Ladismith en Ladysmit in KwaZulu-Natal worden nogal eens door elkaar gehaald. Niet ten onrechte, want beide plaatsen zijn vernoemd naar Lady Juana Maria de los Dolores de Leon Smith, de Spaanse vrouw van Kaapse gouverneur Harry Smith. Om verwarring te voorkomen is de spelling van de naam van het Kaapse dorp in 1879 veranderd in Ladismith. De eerste farms in de regio dateren van rond 1750. Een kleine eeuw later heeft de Nederduitsch Gereformeerde Kerk er een kerk gebouwd en het dorp gesticht. De kerk uit 1873 vormt een herkenbaar middelpunt van het dorp. Verder beschikt het dorp

over een synagoge in de Van Riebeeckstraat voor de Joodse gemeenschap die tot in het begin van de 20e eeuw hier aanwezig was. De gemeenschap werd vooral aangetrokken door de struisvogelindustrie die in Ladismith, net als in Oudtshoorn, aan het begin van de 20e eeuw zeer floreerde. In 1914 is de industrie geheel ingestort, grotendeels door het uitbreken van de WO I in het Europese afzetgebied. De huidige farms houden zich tegenwoordig meestal staande met gemengde producten zoals uienzaad, wijn, aardappels, veeteelt en diverse vruchten. Omdat Ladismith een redelijk oud dorpje is, treft u hier veel verschillende bouwstijlen aan: van Gregoriaans tot Karoo stijl en Victoriaans. Ook een overblijfsel uit het verleden is de spoorlijn die nu niet meer in gebruik is, maar voorheen het afvoerkanaal was voor de landbouwproducten richting Kaapstad. In 1981 werd de streek getroffen door een ernstige overstroming; sindsdien is de spoorlijn niet meer in gebruik. Onderweg naar Calitzdorp kunt u afslaan en naar de magnifieke Seweweekspoort met zijn ongelofelijke rots formaties gaan. Verder komt u onderweg nog de historische missie stations tegen van Amalienstein en Zoar. Deze zijn gerestaureerd en het leven gaat op traditionele wijze verder. Barrydale Tussen de Tradouwspas en de Langebergen ligt het pittoreske dorpje Barrydale. Het dorp is erg aantrekkelijk voor kunstenaars, gepensioneerde Zuid-Afrikanen en Kapenaars die op een rustige plaats een tweede huis willen. Barrydale maakt deel uit van de Route 62 en wordt meestal tot de Kleine Karoo gerekend. Het dorp ligt immers tussen Montagu aan het begin van de Kleine Karoo en Oudtshoorn, de hoofdstad van deze regio. Klimatologisch gezien is Barrydale echter geen zuiver Karoo dorp. De regenval is jaarlijks wat hoger dan in de omliggende dorpen waadoor de vallei vruchtbaarder is. Aan de noordkant van het dorp liggen de Langebergen waar Tradouwspas zich naar Swellendam slingert. De Khoi en San gebruikten de route als voetpad over de bergen en noemde de route 'het pad van de vrouwen'. Er zijn meerdere verhalen rondom deze naam, maar het verhaal dat wij het vaakst gehoord hebben, geeft als uitleg dat die pad vooral door vrouwen werd gebruikt en dan vooral door vrouwen die na de geboorte hun kinderen moesten aangeven bij het magistraat dat in Swellendam gevestigd was. Met baby en al trokken zij de bergen over om deze formaliteit af

te handelen. Zeker in de 18e en 19e eeuw was het belangrijk de kinderen te laten registeren omdat niet geregistreerde mensen niet als burgers met rechten werden gezien. Veel Khoi en San mensen zijn hierdoor tot een slavenbestaan gedoemd geraakt. De pas is tussen 1868 en 1873 door de befaamde Thomas Bains ontworpen en gebouwd door krijgsgevangenen die halverwege de pas een onderkomen hadden. Rond die tijd is ook Barrydale als dorp ontstaan. Voor die periode woonden voornamelijk boeren in de regio zonder dorpse voorzieningen. Zoals met veel dorpen heeft de Nederduits Gereformeerde Kerk het voortouw genomen en in 1878 grond gekocht om een kerk te bouwen. In 1880 werd Barrydale als gemeenschap in gebruik genomen. In 1921 is het een burgerlijke gemeente geworden. Een wandeling door het dorp neemt u mee naar een tijd uit het liedje van “Ons dorp” van Wim Sonnevel d. Stille straten, een kerkgebouw dat domineert en vriendelijke mensen zorgen voor de wat slaperige sfeer in dit kleine dorp. Huizen uit de begintijd van het dorp kunnen nog gezien worden in de Van Riebeeckstraat, zoals het Langhuis en en Tradouw Guesthouse. Rondom het dorp loopt een laag muurtje van stenen dat de afbakening betekende tussen boerenland en dorpsgebied. Rondom Barrydale liggen een aantal kleinere wijnfarms, zoals de Joubert-Tradouw Kelder (circa 12 kilometer voorbij Barrydale richting Montagu) en de coöperatieve kelder Barrydale Wine Celler. Richting Ladismith is in de zogenaamde Limoenshoek de farm The Manger gevestigd: een spirituele farm met labyrinth en 7 meter hoge pagode, opvangcentrum voor gewonde en getraumatiseerde wilde dieren. De farm is toegankelijk maar wel op basis van een afspraak. Swellendam Is een van de oudste plaatsjes in het district Kaapstad. Het is een schilderachtige, historische plaats. Vroeger leefden hier zowel de San als de Khoi. Later kwamen hier de Europese bewoners naar toe. Het is gesticht in 1745. U vindt er een verzameling mooie KaapsHollandse huizen en een prettige en gemakkelijke sfeer die teweeg wordt gebracht door de grote hoeveelheid toeristen die hun weg vinden naar Swellendam. In de hoofdstraat bevinden zich heel wat restaurantjes en tea-rooms. Voor een lekkere lunch bent u hier dus aan het goede adres. Het Drostdy-museum geeft

een goed beeld van het leven in de 18e eeuw. Een drostdy was een bestuurscentrum en woonhuis van de landdrost. Het museum kunt u niet missen als u de Voortrekkersstraat doorrijdt (de lange straat die de hoofdstraat vormt van Swellendam en de uitgang naar de N2 met Kaapstad verbindt met de uitgang naar de N2 richting George). Het is gelegen nabij de uitgang richting George. Openingstijden: maandag t/m vrijdag 09h00 tot 16h45 uur. Zaterdag en zondag van 10h00 tot 16h00 uur. In Swellendam is aan het eind van de hoofdstraat “DE OLD GOAL” en winkel met snuisterijen en je kunt er koffie krijgen en alles komt ten goede aan de zwarte bevolking. Het is een onderdeel van het musuem Bijzonder is ook de zogenaamde Continent of Lukina, een kunstenaarsplek. Ian en Minkin Sulin hebben 4 kamers en een tuin vol met dierensculpturen. Adres: Buitekant Straat. Op de (wilde) braamstokerij Hermitage Liqueur Farm kunt u braamlikeur proeven. De farm ligt ca. 3 km buiten het dorp. Vanaf de N2 is de braamstokerij te bereiken via de R60 richting Montagu. Tradaouwpas: Het ongebruikelijke woord 'tradau' betekent de manieren van de vrouwen. Men denkt dat het van de Koi woorden 'tra' en 'dau' komt. Tra is vrouwen en dau betekent de 'weg er doorheen’. De Tradouwpas is een van de 13 passen die gebouwd zijn door meester ontwerper Sir Thomas Bain in de zuidelijke Kaap gedurende de 1800. Er werd voor het eerst in 1858 voorgesteld om een pas te bouwen. De boeren wilden dat Port Beaufort, dat aan de monding van de Breederivier bij Witsands ligt, meer toegankelijk werd voor hun producten. De regering in Kaapstad gaf toestemming om de pas met hulp van 'gevangenen' te bouwen zodra deze beschikbaar kwamen. Dat was in 1867. Thomas Bain werd toen aangewezen voor het ontwerp en de begroting. Twee jaar later begon het werk en in het eerste jaar werden er maar 4 kilometer van de moeizaam begaanbare weg voltooid. Het aantal gevangenen werd het jaar daarop verminderd, waardoor het werk nog langzamer ging. Uiteindelijk werd de pas in 1873 geopend. Vrij snel daarna bouwde de boerengemeenschap aan de noordelijke ingang van de pas een kerk, waarna er zich een stadje om dit gebouw ontwikkelde. Het stadje werd vernoemd naar de Barry familie, die een belangrijke rol speelde in dit gebied. De pas werd in 1974, na jaren van plannen, opnieuw aangelegd met een bredere weg, verschillende

haarspeld bochten werden verwijderd en hij werd helemaal geasfalteerd. Langs de pas werden in totaal 4000 aloë’s en 2500 inheemse bomen geplant. De pas werd in 1980 heropend. De Tradouw pas staat bekend om de wilde bloemen in de lente en de schitterende rode aloë’s in de late herfst, adembenemende watervallen in de winter en prachtige zwempoelen in de zomer. Geniet van deze prachtige pas en terwijl je over de pas rijdt, bewonder Sir Thomas Bain's talent om deze pas door zulk ruig terrein te kunnen bouwen zonder de hulp van moderne technologie. Accommodatie: 3-5 januari Roosje van de Kaap http://www.roosjevandekaap.com/ Op de top van de belangrijkste straat, Voortrekker Street, van Swellendam vindt u een prachtig gebouw. Als u verder gaat komt u langs het Drostdy complex. Dit was eens het huis van een onafhankelijke republiek. Net na het Drostdy complex vindt u Roosje van de Kaap gerund door Ilzebet Oosthuizen. Het hoofdgebouw was vroeger een onderdeel van het Drostdy complex. Het terras van het hoofdgebouw kijkt uit op het Drostdy huis. Ook vanuit de “The Stable”heeft u hetzelfde uitzicht. 3 kamers zijn gelegen rondom het zwembad. Het gedeelte van het zwembad loopt over in de tuin waar nog eens 4 kamers aan zijn gelegen. Men heeft 4 cottages(Maroon, The office, The Gold room en Drama) die allemaal vrij liggen met uitzicht op de Langebergen of de tuin. Contact: Ilzebet Oosthuizen or Francois Antonie Adres: 5 Drostdy Street,Swellendam 6740 Telnr:+27(0)28 514 3001 Mobielnr: +27(0)71 4935 733 Maaltijden: ontbijt U neemt de 2de afslag van de N2 naar Swellendam East • Na het Museum rechts van de weg slaat u de Drostdy street in. • U vindt de accommodatie aan het eind van de straat op nr 5 Neemt u de 1ste afslag naar Swellendam • dan slaat u bij de Voortrekkerstraat rechtsaf • Deze weg volgt u helemaal met een bocht mee naar rechts de weg wordt nu Swellengrebelstreet • Vlak voor het Dorstdy museum slaat u rechtsaf de Drostdy street in

Voor info van Bonnievale, Robertson, Montagu en Ahston zie dag reizen van Tulbagh naar Montagu. De Hoop Natuur Park: De Hoop Nature Reserve bestaat sinds 1957 en werd opgericht om de Bontebok en Cape Mountain zebra te beschermen. In het begin was het een klein park maar door het opkopen van omliggend land is het daarna steeds verder uitgebreid en omvat het nu 34.000 ha. De Hoop ligt direct aan zee en is een van de mooiste en meest afwisselende reservaten in de West-Kaap. In de Hoop Nature Reserve is het vooral voor de echte natuurliefhebber goed toeven. De Hoop Marine Reserve omvat de hele kustlengte van het park en is sinds 1986 beschermd gebied. Hier komen tussen juni en december het grootste aantal Southern Right Whales om te paren en hun jongen te baren. Vanaf de kliffen en bovenop de hoge zandduinen bij Koppie Alleen, heb je schitterend uitzicht op zee. Dit zijn absoluut de beste plekken langs de kust om de walvissen te zien en vaak ook nog dolfijnen en zeeleeuwen. Daarachter ligt een uitgestrekt duinengebied, terwijl verder landinwaarts een groot vers watermeer met rietkragen het beeld bepaalt. De kraanvogel komt overigens veelvuldig voor in dit gebied. Oostwaarts rijdt u richting Cupidoskraal, een verbouwde boerderij die nu dienst doet als overnachtingplaats. In dit gedeelte is een aantal mountainbikeroutes uitgezet. Vanaf de ingang van het park is het in beide gevallen 20 - 30 kilometer over gravel voordat u bij de kust bent. Het natuurreservaat De Hoop ligt ten noorden van Arniston en bereikt u via een ongeasfalteerde weg vanaf Bredasdorp. Het wordt gekenmerkt door een rijke verscheidenheid aan habitats, variërend van vlei en kalksteenvlakten tot zandduinen en zandstranden afgewisseld door rotsige inhammen. Het is de veilige omgeving voor meer dan 50 inheemse plantensoorten en verschillende zeldzame en bedreigde vogelsoorten. Het reservaat bestaat grotendeels uit Fynbos met Erica en Protea's. Er zijn meer dan 1.500 plantensoorten waarvan een groot deel inheems. Met zoveel bloemen staat er altijd wel wat in bloei maar met name de Protea's bloeien uitbundig tussen juni en september. In dit gebied is ook de 14 km lange “De Hoop vlei” een moeras van internationaal belang waar 12 van de 16 Zuid-Afrikaanse watervogelsoorten leven. Langs de kust zijn het hele jaar de zeldzame African Black Oystercatcher (scholekster) en de Whitebreasted Cormorant (aalscholver) te vinden. Wild is ook goed vertegenwoordigd. Naast de zeldzame Bontebok en de Cape

Mountain zebra waar het allemaal mee begon, zijn er inmiddels ook andere dieren zoals antilope, kudu, klipspringer, eland, grijze reebok, struisvogel, mongoose, caracal, bavianen, dassies en schildpadden. Er zijn zelfs 50 soorten reptielen; diverse kameleons, hagedissen en zelfs diverse slangen (opletten dus). Wandelroutes: Whale Trail (zie onder), De Hoop Vlei Trail (15 km), Potberg Trail (10 km), De Hoop Klipspringer Trail (6 km), De Hoop Coastal Trail (strandwandeling). De Hoop Nature Reserve is geopend van 7.00 tot 18.00 uur. Via de N2 afslag Bredasdorp (R316) of Swellendam (R319). De laatste kilometers (ca. 50) gaan over een gravelweg. De Whale Trail De grootste trekpleister van De Hoop Nature Reserve is de nieuwe 5-daagse Whale Hiking Trail. Deze trail loopt van Potberg naar Koppie Alleen, is 55 km lang en er wordt 5 keer overnacht. Het is een prachtige route die zowel door het park als langs de kust loopt. Tussen juni en december zijn de walvissen vlak voor de kust te zien. In die maanden is de trail helemaal ontzettend populair en omdat er maximaal 12 personen mee kunnen, is vroeg boeken noodzakelijk. Bredasdorp Komend vanaf Caledon en rijdend tussen heuvels vol graan en schapen lijkt Bredasdorp in eerste instantie een saai provinciedorp. Maar het dorp heeft een aantal leuke winkeltjes en galerieën waar u een prettig uurtje kunt doorbrengen. Meer informatie kunt u krijgen bij het regionale toeristenbureau Suidpunt Tourism Bureau in Dr. Jansen Street. Geschiedenis Bredasdorp is in 1837 gesticht door Michiel van Breda die vanaf zijn farm Zoetendalsvlei een actieve rol heeft gespeeld in het ontwikkelen van de Merinosschaap industrie door heel Zuid-Afrika. In 1840 is hij de eerste burgemeester van Kaapstad geworden. Voor de BNK Landbouw in de Swellendamstraat kunt u een beeld van een merinosschaap zien, ter gedachtenis aan het werk van Michiel van Breda. Rondom Bredasdorp is het overigens mogelijk om een rondleiding op een farm te krijgen - waaronder Nacht Wacht. U dient een tour vooraf te bespreken. Scheepvaartmuseum Het Scheepvaartmuseum in Bredasdorp biedt een complete collectie. Het museum bestaat uit drie secties. In de voormalige Onafhankelijkheidskerk zijn ondermeer kanonnen, munten, en scheepsklokken te zien. In het bijbehorende Old Parsonage zijn allerlei voorwerpen gehuisvest die langs de kust zijn gevonden. Het Old Parsonage is een zogenaamd Strandveldhuis, een voorbeeld van Overberg,

architectuur. In het Old Coach House vindt u antieke gereedschappen en machines. Agulhas Nationaal Park Rondom Kaap Agulhas is een nationaal park geformeerd waar meer dan 2000 soorten inheemse planten voorkomen. Het grootste deel van het park bestaat uit moerasgronden waar migrerende vogels jaarlijks een warm thuis vinden. Het park loopt door tot zo’n 5 kilometer in de oceaan. Hierdoor beschermt het ook enkele kleine eilanden en rotsen waar zeehonden en pinguïns leven. Ook de Southern Right whale die jaarlijks naar de Kaapse kusten komt om te paren wordt hierdoor beschermd. In het park zijn enkele toiletten aanwezig, maar verder treft u er (nog) geen voorzieningen. Op diverse plaatsen kunt u zogenaamde “fishtraps” zien: met stenen omzoomde bassins waarin vis wordt gevangen. Bij laag tij blijft vis achter die door vissers wordt opgeraapt Cape Agulhas Is het punt waar de Atlantische Oceaan en de Indische Oceaan bij elkaar komen. Er staat een eenvoudig monument op de kaap wat duidelijk maakt waar de oceanen bij elkaar komen. Dit is ook het punt waar de kompasnaald goed staat. Hij heeft hier geen magnetische afwijking meer maar wijst zuiver naar het noorden en daarom noemt men dit punt “Naaldenkaap. De oorsprong van de naam (Naaldkaap) is waarschijnlijk te vinden in de ruige en puntige rotsen aan de kust. Cape Agulhas, als de meest zuidelijke punt van Afrika, is ook de plek waar de Atlantische en Indische Oceaan elkaar officieel ontmoeten. De wateren hier zijn zeer ondiep en staan bekend als de beste visgronden in Zuid Afrika. Ze worden de ‘Agulhas Bank’ genoemd en zijn maar 100m diep. Pas 250km uit de kust gaat de bodem steil naar beneden. Deze Kaap is zeer stormachtig en vele scheepwrakken getuigen van de machtige orkanen die in deze regio woedden. Bij laagtij kan men het wrak van de Meisho Maru boven het water zien. De grote vuurtoren is zeker een bezoek waard. Hoewel de meeste moderne schepen satelliet navigatie systemen hebben, wordt deze vuurtoren nog elke dag gebruikt. De sterke lampen zijn tot 60km uit de kust te zien. Er is ook het Agulhas Lighthouse Museum met een collectie lenzen, lampen en foto’s van vuurtorens. Overblijfselen van oude stenen visfuiken, vroeger gebruikt door de Khoisan, zijn ten oosten van de vuurtoren nog te vinden. De vuurtoren kunt u beklimmen.

Tot het gebied van Cape Agulhas behoort natuurlijk de meest zuidelijke kaap van Zuid-Afrika: Cape Agulhas met de dorpjes l'Agulhas en Struisbaai. Het kleine vissersdorpje Struisbaai is gezegend met een 14 kilometer lang zandstrand, nabij Agulhas, het meest zuidelijke punt van Zuid-Afrika. Witgewassen huisjes vormen de sfeer van het dorp. U treft hier de accommodaties die zich richten op Cape Agulhas. Daarnaast worden Bredasdorp, Elim, De Hoop Nature Reserve, Malgas en Witsand ook tot dit gebied gerekend. Arniston De naam Arniston komt van het Britste schip “Arniston”, dat in mei 1815 ten oosten van het plaatsje verging. Van de 378 opvarenden, soldaten op weg naar huis vanuit Ceylon, overleefden er slechts zes de ramp. Het kleine vissersdorp ligt 24 km ten zuidoosten van Bredasdorp en heeft een speels karakter. Zo loopt er een smal straatje door het dorp (nogal ongewoon voor Zuid-Afrikaanse dorpen) en staan er oorspronkelijke vissershuizen. Het ligt niet ver van de R316. De bewoners noemen hun plaats naar een grot 2 km ten zuiden van het Arniston hotel nl “Waenhuiskrans”. Dit betekent Wagenhuisrots en die grot is groot genoeg om een bespannen ossenwagens te herbergen en te laten draaien. De grot is alleen toegankelijk bij eb. Kassiebaai is een verzameling vissershuisjes met rieten daken en hele kleine raampjes tegen de warmte. Het is nu een nationaal monument. Er wonen ongeveer 110 mensen die u hartelijk welkom heten. U kunt naar de haven wandelen en kijken wat men zoal gevangen heeft en zo vers van de boot kopen.

6 januari Swellendam – Franschoek 170 km rijtijd 3 uur

• • • • • •

U vervolgt uw weg via de N2 richting Caledon en Kaapstad. U passeert Caledon en Botrivier Bij Grabouw neemt u de afslag naar de R321 U gaat zo langs het Hottentot Nature reserve Als u het water bent gepasseerd slaat u linksaf richting Franschoek U gaat over de Franschoek Pass met prachtig uitzicht over Franschoek.

Caledon Het stadje is gelegen in de glooiende heuvels van de Overberg regio en is omgeven door een boerenlandschap. Het staat bekend om zijn fynbos, wilde bloemen, Blauwe Kraanvogels en heetwaterbronnen. Deze bronnen zijn de reden dat Caledon rond 1808 gesticht is. De toenmalige burgers van het stadje waren niet de eerste gebruikers van de bronnen, de KhoiKhoi benutte ze namelijk al veel eerder. In september staat Caledon in het teken van een prachtige Wilde Bloemen Show en in december van een Kerst Lichten Festival. Er is een heerlijke spa in de stijl van een Victoriaans badhuis welke ook een gezondheids- en fitness centrum heeft van een internationale standaard. Dus als u verwend wilt worden dan weet u waar heen te gaan. Als u een goede relatie hebt met Vrouwe Fortuna dan kunt u ook een gokje gaan wagen in het Caledon Casino. Caledon heeft een rijk cultureel verleden. Er zijn namelijk plekken waar men sporen heeft teruggevonden die bewijzen dat er 40.000 jaren geleden al mensen woonden.

Botrivier Botrivier is een klein dorp aan de voet van de Houwhoekpas in een rijk weidegebied. De naam 'bot' heeft een aardige oorsprong. Het is een afkorting van botter (boter). De weidegronden zijn zo goed in deze regio dat het vee van de Khoikhoi zo vet als boter werd. De vallei werd door hen aangeduid als Gouga dat 'veel boter' betekend. Later is er in de regio inderdaad veel boter geproduceerd en is de naam botter tot bot verkort. De historische boerderij Compagnes Drift in Bot River is een door een familie geleidt wijnfarm met een klein assortiment kwaliteits wijnen welke erg geschikt zijn om te proeven. En anders kunt u een wandeling maken door de mooie landelijke omgeving of ga op een paardrij safari. Elgin Na circa 12 kilometer voorbij de Sir Lowry Pass liggen de tweelingdorpen Grabouw & Elgin. Dit laatste plaatsje is in feite meer een zogenaamd ‘uitspanningplaats’ een stopplaats voor reizigers. In 1902 is namelijk de spoorlijn vanaf Sir Lowry Pass doorgetrokken naar Caledon en daarbij is een nieuw station gebouwd, even voorbij Grabouw. Elgin, dat u goed kunt zien vanaf de N2, is tegenwoordig eigenlijk niet meer dan een goederenstation en een verzameling opslagplaatsen (voornamelijk koelhallen) voor het fruit uit de omgeving. Helemaal verloren is de uitspanningsfunctie van Elgin nog niet. In de omgeving ligt een aantal padstals. Grabouw Grabouw, het commerciële centrum van de Elgin Vallei, is een rustig dorpje gesticht in 1856 met als meest belangrijke bezienswaardigheid het Elgin Appel museum, midden in het dorp, Mainroad 684. Het Elgin Valley informatiecentrum vindt u aan de Main Road in Grabouw. De streek rondom Grabouw wordt overigens vaak aangeduid als Elgin-vallei. De Elgin Vallei is de tweede belangrijke appelproducent en levert 65% van de exportappels. Het meest bekende bedrijf in de Elgin-vallei is Appletiser, Zuid-Afrika’s bekendste appelsap. Naast Appletiser is trouwens ook Peartiser en Grapetiser verkrijgbaar; deze laatste drank zowel in rood of wit - een frisdrank op basis van vers fruit zonder toevoegingen of conserveringsmiddelen. Appletiser en Grapetiser zijn overal te koop. De oprichter, Edmond Lombardi, is de formule in 1966 begonnen vanaf zijn farm Applethwaite Farm

& Church. Op verzoek is de kerk te bezichtigen. U kunt een afspraak maken. Hottentotsholland NR Het Hottentots Holland Nature Reserve is 42.000 hectare groot, ruig en vol bergtoppen. De wind kan flink waaien in dit gebied en ook regen is geen onverwachte bezoeker. Er zijn metingen gedaan van 3300 mm per jaar. Ter vergelijking: Kaapstad krijgt gemiddeld 600 mm per jaar, de Kalahari ongeveer 125 mm. Flora en fauna doen het goed in dit gebied waar naar schatting 1300 soorten fynbos groeien. Bovenop de Viljoenspas ligt de toegang tot het Hottentos Holland Nature Reserve. Op de pas zelf treft u een parkeermogelijkheid vanwaar u een mooi uitzicht heeft over de vallei richting de Theewaterskloofdam. Komend vanaf de Theewaterskloofdam vindt u de toegang, Nuweberg, net over pas. Vanaf Nuweberg begint een aantal kortere en meerdaagse wandelroutes. De volgende wandeltochten zijn mogelijk: 1. De Groenlandberg Trail is een matig moeilijke dagtocht van 22 kilometer. In circa 7 - 9 uur is de rondwandeling te maken die begint bij het Nuweberg Forest Station en ook hier eindigt. Het terrein is ruig en met aantal flinke klimmen, maar biedt mooie uitzichten. Houdt u er rekening mee dat het weer in dit gebied plotseling kan omslaan. Voor dagtochten is het niet strikt noodzakelijk om te reserveren, maar aangeraden wordt het wel. 2. De Palmiet Trail biedt een wandeltocht van 6 kilometer die u in circa 2 uur kunt lopen. De wandeltocht is speciaal ontwikkeld voor blinde mensen of met een handicap. Voor rolstoelen is het pad echter niet toegankelijk. 3. De Boland Hiking Trail en Nuweberg Route zijn beide 3-daagse wandeltochten met 2 overnachtingen in Landdroskop Hut en Boesmanskloof Hut (of andersom) Beide hutten bieden onderdak aan 24 mensen. Bedden met matras en water is aanwezig. De eerste dag is de afstand 12 tot 14 kilometer, de tweede dag circa 18 kilometer en de derde dag 12 tot 14 kilometer. De route kan alleen gelopen worden door zeer fitte wandelaars. 4. De Stokoe’s Pass Route (25 kilometer) & Sphinx Route (20 kilometer) maken 1 overnachting noodzakelijk in Landdroskop. De routes volgen elk een ander pad. De Sphinx Route is een wat makkelijkere wandeltocht. Franschhoek Gesticht in 1690 valt gelijk op door zijn Franse namen van de straten. Het heeft een voortreffelijke keuken en heerlijke wijnen.

Het is vernoemd naar de Franse hugenoten die hier in de 17de eeuw naar toe zijn gekomen. In de 17de eeuw werden protestanten in het katholieke Frankrijk vervolgd. Een groot aantal van deze Hugenoten belandde in Nederland. Halverwege de 17e eeuw bood het Rijk de Hugenoten een nieuw leven aan in Zuid-Afrika. Zo gezegd, zo gedaan. De Fransen kregen Oliphantshoek aangeboden, genoemd naar de grote kuddes olifanten die er toen nog ronddwaalden. Niet veel later doopten zij de vallei om tot Coin Francais, wat de Hollanders vertaalden als Franschhoek. Het Hugenoten monument aangelegd in 1943 en het museum in het centrum van het dorpje Franschhoek doen stilstaan bij het verleden van de Hugenoten. Vandaag de dag bestaat de wijnroute van Franschhoek uit 30 wijnhuizen, waarvan een groot aantal in de loop van de jaren internationale prijzen in de wacht hebben g esleept. Beroemde wijnhuizen rond Franschhoek zijn Boschendal, L`Ormarins, La Motte en Haute Cabriere. Verder stralen de restaurants dat typische franse sfeertje uit. De Jan Joubert's gat brug is een van de oudste bruggen in Zuid Afrika en nog steeds in gebruik in de Franschoek pass. Dit plaatsje is te bereiken via een gedeelte van de prachtige Vier -passenweg. Rij vanaf de N2 de afslag R321 richting Grabouw. Vandaar via de Viljoenspas naar de Theewaterskloofdam en via Franschhoek Pass naar het dorp. De weg over deze pas is gebouwd langs de sporen die migrerende kuddes wild hebben getrokken in vroegere tijden. Vroeger bestond het pad bekend als Olifantspad. Vooral de verandering in vegetatie is opvallend. In Franschhoek hoeft u van de honger niet om te komen. Het hele dorp is vol met restaurants, winkeltjes en cafés. Route die men zou kunnen rijden. De vierpassenweg bestaat uit de Franschoekpas, Viljoenspas, Sir Lowry pas en Helshoogtepas. Accommodatie: 6 en 7 januari Fransschoek The Cornerhouse http://www.thecornerhouse.co.za/

De Cornerhouse is een guesthouse met 6 kamers met allemaal een eigen badkamer. The Cornerhouse is omgeven door een mooie tuin waar ook het zwembad is gelegen. Vanaf de veranda heeft u een mooi uitzicht op de tuin en het zwembad. Geniet hier van de mooie zonsondergangen onder het genot van een wijntje uit Franschhoek. U kunt gebruik maken van Wifi. The Cornerhouse ligt op loopafstand van vele restaurants en leuke winkeltjes met antiek, kleding en Afrikaanse kunst. Er zijn veel dingen te ondernemen in Franschhoek, van wandelen en paardrijden tot parasailen vanaf de bergen rond Franschhoek. Maar u kunt natuurlijk ook heerlijk relaxen aan het zwembad en genieten van de zon. Adres: Uniestraat 5, Franschoek,Cape winelands Telefoonnr: +27(0)21 876 4729 Maaltijden: ontbijt Komend vanaf de Garden Route N2 • Volg de borden naar Villiersdorp en Franschhoek(R45) • De R45 wordt in Franschhoek de Lambrecht Straat • 2,5 kilometer na de laatste haarspeldbocht, (nadat u Franschhoek bent binnengereden de tweede straat) slaat u rechtsaf, de Uniestraat • The Cornerhouse is op nummer 5 Winelands provincie info Het grootste en meeste belangrijke wijngebied van Zuid-Afrika ligt ten noordoosten van Kaapstad rond de plaatsen Stellenbosch, Franschhoek en Paarl. Het gebied wordt ook wel ‘Boland’ genoemd, dat hoogland betekent refererend aan de dramatische bergketens met vruchtbare hellingen. Maar het internationale succes van de Zuid-Afrikaanse wijnen heeft de laatste jaren meer en meer wijnboerderijen op de kaart gezet die niet binnen de grenzen van de drie dorpen ofwel de streek Boland vielen. Montagu, Robertson, Tulbagh, De Doorns, Wellington en Worcestor bleken ook uitstekende wijnen voort te brengen. Het succes van de wijnfarms in deze regio heeft ertoe geleid dat het Kaapse Wijngebied (Cape Winelands) officieel is uitgebreid. De buitenste grens wordt gevormd door Prince Alfred's Hamlet, ten noorden van Ceres in het westen tot Montagu in het oosten en van De Doorns

en Touwsrivier in het noorden tot Somerset West in het zuiden. Elk dorp heeft zijn eigen wijnroute. Kijkt u bij de diverse plaatsen voor informatie en routevoorstellen. Het gebied is prachtig en is als een lappendeken van wijn- en boomgaarden vol fruit en landhuizen in Kaaps - Hollandse stijl. Door de nadrukkelijke blanke geschiedenis doet het gebied Europees aan. De eerste blanke kolonisten kwamen in de jaren ‘60 van de 17e eeuw aan. Hollander Simon van der Stel stichtte in 1679 het wijnstadje Stellenbosch. Al gauw kwamen er meerdere Europeanen op af, waaronder veel Franse Hugenoten die het gebied uitstekend bevonden voor Franse wijnteelt. Het ging de boeren voor de wind en er werden allerlei wijnstadjes gesticht die stuk voor stuk een bezoek waard zijn. Tegenwoordig is Zuid-Afrika een van de belangrijkste wijnproducerende landen ter wereld en kun je ook in Nederland veel soorten overal krijgen. De stadjes Stellenbosch en Paarl zijn qua architectuur erg bijzonder en er staan veel Kaaps-Hollandse, Gregoriaanse en Victoriaanse huizen. Franschhoek is weer interessant door haar mooie ligging en Tulbagh vanwege de historische huizen. De meeste verbouwde witte wijn in de Winelands is de Chenin Blanc, of ‘steen’. De laatste jaren worden er ook steeds vaker soorten als Chardonnay en Sauvignon Blanc verbouwd. Pinotage is een unieke Zuid-Afrikaanse druivensoort en is een kruising van Pinot Noir en Cinsaut. De Pinotage is een vrij robuuste wijn en heeft internationaal vele prijzen ontvangen. Deze wijn heeft de laatste jaren meer concurrentie gekregen van lichtere Bordeauxachtige wijnen als de Cabernet Sauvignon, Merlot en Cabernet Franc. Momenteel wint de Cape Blend sterk aan populariteit. Er voeren verschillende wijnroutes door de Winelands, zoals de Stellenboschwijnroute. Hierin is een groot aantal wijnhuizen opgenomen waar u, meestal tegen een kleine vergoeding, wijn kunt proeven, kunt eten en soms zelfs kunt overnachten. De Paarl-wijnroute is ook een aanrader. Deze voert langs pittoreske wijnboerderijen die liggen verspreid langs de imposante Paarl Mountain. De Winelands liggen ongeveer 50 km ten oosten van Kaapstad. Breede Rivier Vallei & Hex Rivier Vallei: Streken als de Breede Rivier Vallei en de Hex Rivier Vallei zijn nu opgenomen in het grote wijngebied. Beide gebieden zijn vernoemd naar gelijknamige rivieren. De Breede Rivier volgt het spoor van de Route 62 vanaf Tulbagh richting Robertson om hier zuidwaarts te buigen richting de kust bij Malgas.

Wijnproces en Klimaat: Interessant aan de wijnprocessen in het gebied is de wisseling van klimaat en grondsoort. Stellenbosch heeft zeker meer zonne-uren dan de meeste bergen in Frankrijk, maar de warmte van Stellenbosch is relatief koel ten opzichte van de warme dagen in Montagu. En toch produceren beide goede wijnen. Natuurlijk: Stellenbosch staat bekend om kwaliteitswijnen in zowel rood, wit als rosé. Montagu moet het vooral hebben van de bekend van de sherryachtige wijnen en dessertwijnen van de muskaatdruif. Warm Bokkeveld De vallei waar Ceres in ligt, wordt ook wel het warme Bokkeveld genoemd - als tegenstelling tot het Koude Bokkeveld dat noordelijk van Prince Alfred Hamlet ligt. De warme vallei ligt ingeklemd tussen vier bergketens die zorgen voor de zeer goede omstandigheden van kou in de winter en voldoende zonne-uren in het voorjaar en zomer waardoor het fruit er zo goed groeit. De kou in de winter zorgt regelmatig voor sneeuw op de bergtoppen. De oorsprong van de naam Bokkeveld is niet echt bekend. Het zou kunnen verwijzen naar de grote troepen springbokken die in vroeger tijden voorkwamen. Het is wel bekend dat San- en Khoi groepjes zich veelvuldig ophielden in de vallei waarvan rotstekeningen getuigen. Bij de noordelijke toegang van de Michellpas ligt het 33 hectare Ceres Natuurreservaat waar een aantal van deze tekeningen is te zien. In het Warme Bokkeveld ligt de oorsprong van de Breede Rivier die zich langs Tulbagh richting Robertson verplaatst en zo de route 62 volgt. De oorsprong van deze rivier is in eerste instantie een wirwar van kleine stroompjes met namen als Skaap, Waboom, Titus, Dwars & Modder. Toegangspassen Blanke bewoners zijn pas in de 18e eeuw binnengetrokken. De natuurlijke bergpassen hebben hen lang tegengehouden. Ook nu nog kunt u Ceres alleen bereiken via een bergpas. Een auto heeft daar natuurlijk geen problemen mee; vo or de toerist levert de route naar Ceres daarom alleen maar pittoreske plaatjes op, zoals de Michellspas aan de zuidkant van Ceres. De oorsprong van deze pas ligt al in 1765 toen boer Jan Mostert vanaf zijn boerderij een pad heeft gegraven waarmee hij met paard en wagen de vallei kon inkomen. Mosterts boerderij bevond zich aan de noordkant van Wolseley. Ook vandaag kunt u op bepaalde stukken op “de pas” nog zien waar deze wagens hebben gereden. De groeven van de wielen zijn duidelijk te zien. Verder heeft het tolhuisje op de pas een gedenksteen gekregen die de

naam van Mostert draagt en ook de twee bergpieken aan het begin van de pas (die Mosterthoektweeling) dragen zijn naam. In de jaren rond 1840 groeide de behoefte aan een betere verbinding. Meer en meer mensen reisden richting de Grote Karoo, Namibië en Kimberley. In 1846 is daarom door kolonel Charles Michell aan ingenieur Andrew Geddes Bain opdracht gegeven om een pas te bouwen. Zoals gebruikelijk in die tijd kon Bain gebruik maken van gevangenen, in dit geval 240 mannen, die in 2 jaar tijd de pas aanlegden. Op 1 december 1948 is de pas geopend. Omdat de pas een aantal zeer scherpe bochten had, moest er in het geautomatiseerde tijdperk van de 20e eeuw iets gebeuren. In de jaren 40 is de pas daarom opnieuw aangelegd en heropent op 31 maart 1946. Het tolhuis halverwege de pas is tegenwoordig een nationaal monument en wordt gebruikt als winkeltje en theehuis. Het Togryers restaurant is op maandag gesloten. Fruitroute Met zoveel fruitbedrijven in de regio is het niet verwonderlijk dat een aantal bedrijven de deuren heeft opengesteld voor excursies. Tijdens de oogstmaanden van december tot en met april is het mogelijk om bij bedrijven mee te helpen of korte excursies te krijgen. Hiervoor kunt u het beste contact opnemen met het informatiecentrum. In elk geval kunt u jaarlijks terecht bij Klondyke Cherry Farm, 30 kilometer buiten Ceres waar u kunt picknicken en uw eigen kersen kunt plukken. Net buiten het dorp, richting Prince Alfred Hamlet liggen de fruitcoöperaties Ceres Fruit Growers (CFG) en Ceres Fruit Juices (CFJ). Dit laatste bedrijf is de producent van Liquifruit, de vruchtensappen die overal in Zuid-Afrika te koop zijn. Wijnhuizen: Moyo at Spier Moyo at Spier is een onvergetelijke ervaring. Het diner is buiten in een ambiance die de essentie van de unieke Kaaps Afrikaanse cultuur weergeeft. Het moderne decor en de smaakvolle Afrikaanse gerechten scheppen een dusdanige sfeer dat een absoluut unieke culinaire ervaring wordt gecreëerd. De tuinen, zijn gevuld met Bedoeïen tenten en gazebo’s die van smeedijzer zijn gemaakt. Boomhutten, bedekt met prachtige handgemaakte koperen waterpartijen, geven een extra dimensie aan het geheel. Vanaf het middaguur tot laat in de avond worden de gasten door verschillende artiesten vermaakt met inheems toneel, dans, opera en traditionele Afrikaanse verhalen. Kortom, Moyo at Spier is een ervaring die men niet mag missen. Neethlingshof

De geschiedenis van Neethlingshof begint meer dan 300 jaar geleden toen Willem Barend Lubbe, een Duitse kolonist, in 1692 de grond die hem toegewezen was door Simon van der Stel begon te ontwikkelen. De boerderij lag op een heuvel met uitzicht op de vallei. Hij noemde de boerderij 'Wolvendans', omdat hij een troep van hyena's, die in die tijd rond dwaalden in dat gebied, voor wolven aanzag. Lubbe verkocht de boerderij aan de familie Marais, die in 1802 de wijnkelders bouwde en in 1814 het landhuis. Hun schoonzoon, Marthinus Neethling, kreeg de bijnaam 'Lord Neethling', omdat hij zich zelf heel belangrijk voordeed en 'Lord’ speelde. Het was in deze tijd dat de boerderij werd omgedoopt tot Neethlingshof. In die tijd stond de boerderij al bekend als een van de beste wijnstates van het gebied. De dochter van Marthinus Neethling trouwde Jacobus Louw en de boerderij bleef in handen van de Louw familie gedurende 100 jaar. In 1963 werd de wijnstate gekocht door de bekende politicus Jannie Momberg en Gys van der Westhuizen, die de boerderij sinds 1950 voor de Louw familie had beheerd. Van der Westhuizen bleef als beheerder aan. In 1973 nam Schalk van der Westhuizen het beheer van zijn vader over. Vanaf dit moment nam de jonge De W et Viljoen de leiding in de wijnkelder over. U bereikt de wijnboerderij via een indrukwekkende 1km lange oprijlaan van dennenbomen. Deze laan staat op het etiket van alle wijnflessen van Neethlingshof. De lijst van prijswinnende wijnen is aanzienlijk. Boschendal Gouverneur Simon van der Stel was uiterst gul met het uitdelen van land aan Kaapse kolonisten, die daar om vroegen. In 1685 schonk hij de farm 'Bossendaal' aan één van de vele, om hun geloof vervolgde, kolonisten, Jean le Long. De boerderij lag in de Groot Drakenstein vallei halverwege Stellenbosch en Franschhoek. In 1715 werd het stuk grond gekocht door De Villiers broers, Pierre, Abraham en Jacques, Franse Hugenoten en wijnmakers. Onder hun leiding groeide Boschendal. Het landhuis werd in 1812 door een van de kleinzonen gebouwd. Het is een uitstekend voorbeeld van de Kaaps-Hollandse architectuur. Het is prachtig gerestaureerd tot zijn voormalige glorie door de Rhodes Trust. Glanzende geelhouten vloeren, hoog gepolijste meubelen (typisch voor deze periode) en met de hand gemaakte koperen potten roepen de sfeer van een vervlogen tijd op. Cecil John Rhodes verscheen op het toneel toen de wijngaarden van de Groot Drakenstein vallei werden getroffen

door de phylloxera ziekte. Hij kocht meer dan een dozijn boerderijen op, vernietigde de wijngaarden, plantte fruit bomen in hun plaats en redde daarmee de landbouw vooruitzichten van het gebied. Toen Rhodes overleed in 1902 werd de farm gekocht door de De Beers groep. Van 1936 tot 1969 was het een privé bezit tot het werd terug gekocht door De Beers en Anglo. Eind 1990 nam Anglo de aandelen van De Beers over. Het koele klimaat in de Boschendal wijngaarden levert uitstekende wijnen op met een relatief laag suikergehalte. Toch blijft de smaak van volle vruchten herkenbaar. Elke wijn verschilt van de andere maar heeft toch de karakteristieken van de wijngaarden van Boschendal.

8 januari Franschoek - Stellenbosch 30 km rijtijd 45 min.

• • •

U blijft de R45 volgen richting Stellenbosch/N1 Bij Groot Drakenstein slaat u linksaf de R310 op naar Stellenbosch Als u Stellenbosch binnen rijdt volgt u de aanwijzing van de accommodatie op

Vier Passen Tocht Vanuit het centrum van Stellenbosch gaat de weg via de R310 richting Franschhoek. De eerste pas is de Helshoogte pas. De weg slingert zich omhoog tussen de Jonkershoekbergen en de Simonsberg, en daalt daarna af de prachtige Drakensteinvallei in. Hier ligt het missiedorpje Pniel (‘het aangezicht van God’) gesticht in 1843. Blijf de R310 volgen langs Boschendal Wijnstate. Deze wijnboerderij staat bekend om de uitstekende wijnen die hier geproduceerd worden en het lekkere eten. Het landhuis, ingericht met originele antieke meubels, fungeert als museum. Na Boschendal komt de aansluiting met de R45 ga hier rechtsaf richting Franschhoek. Deze weg, door de Franschhoek-vallei, leidt langs boom- en wijngaarden, vruchtenstalletjes en veel wijnboerderijen met Franse namen. Rij vervolgens door het gezellige dorpje Franschhoek, waar men van een heerlijk kopje koffie kan genieten bij een van de vele cafés en restaurants die hier, langs de hoofdweg, te vinden zijn. Vervolg de tocht langs de vier passen door aan het einde van de hoofdweg in Franschoek, bij het Hugenoten Monument, linksaf (nog steeds de R45) te slaan. Deze bochtige weg gaat omhoog tot bovenaan de Franschhoekpas. Hier

wacht een beloning, op 733m hoogte, bestaande uit een schitterend uitzicht over de vallei en de Drakensteinbergen. Vervolg de weg tot bij een T-kruispunt. Sla hier rechtsaf en volg de R321 langs Theewaterskloofdam en de Viljoenspas naar het Nuweberg Forest Station. Rij vervolgens door het dorpje Grabouw richting de N2/Kaapstad.Hier, bij de aansluiting met de N2, gaat men weer rechtsaf en volgt deze weg door dennenboom plantages om de laatste van de vier passen te bereiken, de bekende 427m hoge Sir Lowry’s Pas. Hier openbaart zich een schitterend uitzicht over False Bay en het Kaaps Schiereiland. Daal af en rijdt via de N2 verder naar Somerset West. Om terug te keren naar Stellenbosch neemt men de R44 rechtsaf. Stellenbosch Het stadje is in 1679 gesticht en wordt doorkruist met lanen en bomen die 1685 geplant zijn. Gouverneur Simon van der Stel heeft de stad gesticht. Het historische centrum van Stellenbosch is prachtig bewaard gebleven en is één van de culturele sieraden van Zuid-Afrika, ook wel de wijnhoofdstad van Zuid-Afrika genoemd. Stellenbosch is een van de best bewaarde stadjes uit de tijd van de Nederlandse OostIndische Compagnie en dat is het beste te zien aan de Dorpstraat. Het Rhenish complex is een mooi voorbeeld van Kaaps Hollandse bouwkust. Ook bekend is Oom Samie se Winkel. Dit is een leuke gerestaureerde winkel en al sinds 1904 in gebruik als winkel van sinkel. Verder zijn er nog verschillende musea zoals het Rembrandt van Rijn, het Village, Sasol Art en Van Rijn Brandy kelder. De eerste rivier die door de stad stroomt, komt uit de bergen van Jonkershoek en vloeit in de zee bij False Bay 20 km verder. Enkele van de wijnhuizen in dit gebied zijn Boschendal, Spier, Morgenhof en Vergelegen. Natuurlijk kunt u vanuit hier routes rijden langs de wijnhuizen en natuurlijk proeven van de wijnen. Een prachtige rit om meer van het gebied te zien is de 4 passen route. U begint bij de Helhoogte Pas naar de Berg rivier vallei, over de Franschoek Pas naar de upper Riviersonderend vallei, dan over de Viljoenspass naar Elgin en uiteindelijk terug naar Stellenbosch over de Sir Lowry's Pass. Stellenbosch heeft de op twee na oudste universiteit die hoog staat aangeschreven. Het dorpsmuseum, Ryneveldstraat. Geopend: maandag-zaterdag van 10h00 – 17h00 uur, op zondag van 14h00 – 17h00 uur. Vier originele huizen laten de geschiedenis van Stellenbosch passeren.

Stellenryck Wijnmuseum, hoek Dorpstraat en Blerschstraat. Burgerhuis museum, Alexanderstraat. Accommodatie: 8 – 10 januari The Stables Lodge http://www.thestables-lodge.com/ Ligging: The Stables Lodge ligt in Stellenbosch, dicht bij Universiteit Stellenbosch, Stellenbosch Golf Club en Landgoed Rustenburg. Andere bezienswaardigheden in de omgeving zijn Landgoed Boschendal en Wijnplantage Zevenwacht. Accommodatievoorzieningen. Naast een buitenzwembad en een bibliotheek heeft The Stables Lodge voorzieningen als meertalig personeel. Verder heeft men een fax en tuin. Het personeel kan op verzoek hulp bij excursies regelen. Extra voorzieningen zijn onder andere een tuin en een safeloket bij de receptie. Parkeren is gratis. Kamer faciliteiten: The Stables Lodge heeft 6 kamers met airconditioning die zijn voorzien van een koffiezetapparaat/waterkoker en een klokradio. Föhn kan op verzoek verzorgd worden. Gasten kunnen tegen betaling gebruikmaken van de draadloze internetverbinding op de kamer. Op de kamers mag niet worden gerookt. Adres: 85 Jonkershoek Road, Stellenbosch 7600 tel: 0027 (0)21 8864326 mobielnr: 0027 (0)79 0883297 GPS coordinate:S 33.93449 E 18.88534 Maaltijden: ontbijt Routebeschrijving Komend vanaf Franschoek • U komt via de R310 Stellenbosch binnen (let op de naamborden staan vaak op de stoepranden) • U gaat bij de 1ste grote afslag linksaf de Quverstreet in • Deze weg volgt u tot een grote rotonde • U neemt de 1ste afslag linksaf van de rotonde genaamd "Merriman - Jonkershoek" • U neemt de 3de weg aan uw rechterhand • 1e weg ziet u 'Hoerskool Stellenbosch " u komt u bij een kleine rotonde, neem de 2e afslag (dat betekent dat je op dezelfde weg blijft ), vanaf hier bent u in Martinson weg (Let erop dat in Stellenbosch de meeste straatnaamborden op de stoepranden staan)

• •

• •

• • •

bij de 2de weg ziet u een wit bord "Jonkershoekpark" Als u de 3de weg ziet aan uw rechterhand, krijgt u een wit bord met "Langverwag" te zien, hier slaat u rechtsaf in de “Morkel” weg. u passeert de “Kwik Sar”aan uw linkerhand Bij de 1e stop ziet u een bruin bord met "The Stables B & B" aan de rechterkant, hier slaat u linksaf de Jonkershoek Rd in. Wij zijn gevestigd op nummer 85, het 3e huis aan uw linkerkant met een Italiaanse vlag buiten de hoofdingang Welkom en geniet UW VERBLIJF!

False Bay Oostelijk Kustroute Deze weg loopt aan de ene kant langs bergen en aan de andere kant langs steile rotswanden die afdalen naar de Atlantische Oceaan. De rotsige kustlijn wordt hier en daar onderbroken door stranden en de kustplaatsjes Betty’s Bay, Pringle Bay en Rooi Els. In Betty’s Bay vindt jullie het Harold Porter Nature Reserve waar het aantal planten per km2 groter is dan op enige andere plek in Zuidelijk Afrika. Bij Pringle Bay ligt Kaap Hangklip die de

oostelijke ingang van False Bay aangeeft. Het uitzicht vanaf deze weg naar het Kaaps Schiereiland over False Bay, vooral bij zonsondergang, is schitterend. Kogelberg Nature Reserve Het Kogelberg Natuurreservaat wordt vaak beschouwd als het hart van het Kaapse Flora Koninkrijk, door de uitmuntende kwaliteit van zijn fynbos. Het reservaat ligt in het zuidelijke gedeelte van de ruige Hottentots Holland bergketen en is relatief geïsoleerd gebleven en daardoor vrijwel onaangetast. De hoge bergpieken, diepe kloven, valleien en een aantal zijrivieren van de oorspronkelijke Palmiet rivier geven het gebied een gevoel van verlatenheid. Het reservaat wordt nu beheerd volgens internationaal geaccepteerde richtlijnen voor een biosfeerreservaat. Dit houdt in dat het gevoelige kerngebied van 18000 ha onaangetast en wezenlijk wild wordt gehouden, met een hoog niveau van biologische diversiteit, en dat het door een meer veerkrachtig gebied wordt beschermd. Buiten de grenzen van het reservaat, vormen landbouw en de dennenboom plantages van de Zuid Afrikaanse Bosbouw Maatschappij (SAFCOL) een overgangszone. Het biosfeer concept laat natuurbehoud en ontwikkeling toe en waarborgt dat gevoelige gebieden en biologische diversiteit voldoende beschermd worden. Kleinmond Dit is een populair vakantieoord voor bezoekers uit vooral Kaapstad. Het dorpje ligt aan de mond van een lagune en staat bekend als een watersportgebied. De omringende bergen wordt in de lente verfraaid door grote getallen schitterend bloeiende protea’s en wilde bloemen. Voor natuurliefhebbers is er in dit gebied genoeg te doen en te zien. Voor liefhebbers van Zuid Afrikaanse flora is er in nabij gelegen Betty’s Bay de bekende botanische tuin, Harold Porter Botanical Gardens, die zich over de berg uitstrekt tot de waterval in Disakloof. De tuin staat vooral bekend om zijn wilde bloemen en de zeldzame rode Disa. Dan is er het Kleinmond Coastal en Mountain Reserve waar meer dan 1500 soorten kust- en bergfynbos planten te vinden zijn, alsook een ‘milkwood’ bos en 40 andere boomsoorten. Er zijn verscheidene wandelpaden door het reservaat als ook een 18km hike die naar getijdenpoelen en inhammen aan de kust leidt. Hier is een verscheidenheid aan zeeleven te zien. Het is ook een perfecte plaats om in het walvisseizoen deze reuzen van de

oceaan te spotten. Het Kogelberg Natuurreservaat en het Pinguïnreservaat bij Stoney Point zijn ook een bezoek waard. In Overstrand bij Kleinmond is een pinguïnkolonie, waar je voor SAR 10(2011) per persoon kunt rondkijken. De kolonie is zeker zo groot als bij The Boulders bij Simon's Town. Over lange houten bruggen loop je door de kolonie en kun je alles goed zien. Het betreft hier het eerste pinguïnreservaat aan de ZuidAfrikaanse kust en is een broedplaats voor Jackass pinguïns. Gordon’s Bay Gordon's Bay is een klein pittoresk kustplaatsje aan het oostelijke eind van False Bay. Tegen de berghelling zijn vooral dure landhuizen en luxe appartementen genesteld. Het witte zandstrand van Gordon's Bay, 'Bikini Beach', ligt goed beschut tegen de wind en aan de boulevard vindt u verschillende visrestaurants, barretjes en koffieshops. In de oude haven kunnen vistochtjes, diepzeevissen en boottochtjes geboekt worden. Hermanus Was ooit een chique badplaats. Het is nu de plek om walvissen te zien. Zuidkapers bezoeken Walker Bay van juli tot december jaarlijks. Zo’n 60-100 van deze prachtige beesten komen van Antarctica naar hier om te kalven. Staande op de top van de kliffen kunt u de walvissen van zeer dichtbij zien. Er is een “walvisomroeper”die door Hermanus loopt en op zijn hoorn blaast wanneer het een goed moment is om te kijken. De Southern Right Whale komt het meest voor maar de Brydes en Humpback Whale worden ook wel gezien. Rond mei komen ze naar de kust van Zuid-Afrika om te kalven en te paren. De meeste walvissen zijn te zien in oktober waarna ze weer vertrekken. De naam Southern Right Whale (Zuidkapers) komt omdat de walvisvaarders deze walvis de juiste walvis vonden omdat deze makkelijk te doden was. Zuidkapers kunnen tussen de 14 en 17 meter lang worden en wegen tussen de 45 en 70 ton. Een makkelijke manier om deze walvis te herkennen is de manier waarop hij zijn longen vrijmaakt van vocht. Hij blaast het water uit in een V-vorm. Tevens is dit de enige in zijn soort die geen rugvin heeft. De Zuidkaper en de Noordkaper worden sinds 1935 beschermd. Daarvoor werd er

intensief op ze gejaagd. De Zuidkaper vormt een gemakkelijke prooi voor de walvisjagers omdat hij paart in ondiepe wateren en zich langzaam voortbeweegt. Op dit moment is de populatie Zuidkapers zich aan het herstellen (tussen de 3.000 en 5.000 exemplaren). Met de Noordkaper gaat het een stuk slechter, naar schatting zijn er nog ongeveer tussen de 300 tot 350 exemplaren over. De Zuidkapers leven van kleine kreeftjes en plankton die ze uit het water filteren met hun baleinen (een soort baard). De Zuidkaper heeft een spectaculair paringsgedrag: hij springt volledig uit het water en gaat verticaal in het water staan met alleen zijn staart boven water om indruk te maken op de Zuidkaper vrouwtjes. Langs de kust loopt het Hermanus Cliff Path dat helemaal doorloopt tot in Hermanus. Op dit klifpad, dat is uitgeroepen tot natuurreservaat, is het zicht op de zee en bergen spectaculair. Hier kun je helemaal goed de walvissen spotten maar er zijn ook regelmatig dolfijnen te zien Verder heeft Hermanus nog stranden en een goede kustmarkt. Uitkijkposten als Castle Rock, Kraal Rock en Sievers Point in Hermanus maken van dit stadje een prima plek om deze bijzondere dieren te zien. In het museum in de oude haven wordt het locale vissersleven tentoongesteld. Er is een onderwatermicrofoon waarmee de tonen van aanwezige walvissen worden opgevangen. Zijn die er niet, dan komen de geluiden van een bandje. Openingstijden: maandag tot en met vrijdag van 09h00 tot 13h00 uur en 14h00 tot 17h00 uur. Zondags gesloten. Ze zijn hier zo dol op walvissen dat er eind september of begin oktober een Whale Festival wordt gehouden. Hermanus ligt aan de kust van Western Cape Gordon's Bay is een klein pittoresk kustplaatsje aan het oostelijke eind van False Bay. Tegen de berghelling zijn vooral dure landhuizen en luxe appartementen genesteld. Het witte zandstrand van Gordon's Bay, 'Bikini Beach', ligt goed beschut tegen de wind en aan de boulevard vindt u verschillende visrestaurants, barretjes en koffieshops. In de oude haven kunnen vistochtjes, diepzeevissen en boottochtjes geboekt worden.

11 januari Stellenbosch – Kaapstad 55 km rijtijd 1 uur

• • •

U gaat via de R310 richting de N2 Hierna vervolgd u de weg via de N2 Daarna volgt u de beschrijving bij de accommodatie

Accommodatie: 11 – 14 januari Kaapstad CAPE PARADISE http://www.capeparadise.de/index.php?section=2&page=13We offer 5 African-style en-suite rooms Gelegen aan de voet van de Tafelberg met een prachtig uitzicht over Kaapstad en de Tafel baai. Men heeft 5 prachtige kamers op zijn Zuid Afrikaans ingericht met King size bedden waarvan 4 met een veranda. Men kan het ontbijt gebruiken in de eetzaal/lounge/ontbijt ruimte of met mooi weer bij het zwembad. Er is een bar waar men zelf bij houd wat men gebruikt en op het eind wordt dit afgerekend. Ook wel “Honesty Bar” genaamd. Men kan gebruik maken van telefoon, internet en fax. Er is ook een veilige parkeerplaats beschikbaar. Verder heeft men de beschikking over 4 self catering appartementen. Gelegen aan het eind van de Kloofstreet in het hart van Higgovale met z’n vele restaurants. De appartementen zijn uitgerust met een volledige ingerichte keuken en verder alle benodigdheden zoals koffiezet apparaat, magnetron/oven, koelkast, elect. kookplaat, broodrooster en waterkoker en natuurlijk kopjes, pannen etc. Er is een zwembad aanwezig.

Handdoeken en linnen goed zijn aanwezig. Parkeerplaats bij de appartementen. Inchecken dient u bij Cape Paradise lodge te doen. Adres zie hieronder. Adres: Leeuwenhof Rd 48,Higgovale / Gardens,Cape Town 8001 Telefoonnr.: +27(0)21 424 6571 Maaltijden: ontbijt Routebeschrijving: • als u het vliegveld verlaat volgt u de borden Cape Town/City op de N2 • Na 14 km volgt u de borden met M3/Cape Town South/Cable way en u volgt De Waal Drive • Na nog eens 4 km houdt u links aan net voordat u onder een andere weg door rijd, richting M3/Campsbay/Cableway (snelheidscamera) • U volgt de weg en passeert het Engen benzine station en Mount Nelson Hotel totdat u een Shell station ziet aan de rechterkant • Hier slaat u linksaf de Kloof street in voor 1,2 km, vrij haaks • Na het restaurant “Bacinis”slaat u linksaf in de Leeuwenhof Road • Na 100m gaat de weg naar rechts in een doodlopende straat • Aan het eind van deze weg op nr 48 vind u Cape paradise.

Belt u s.vp. niet aan bij de buren en als u laat of vroeg komt en/of weggaat maak niet teveel lawaai. Routebeschrijving via N1: • U komt via de N1 Kaapstad binnen. • U blijft op de N1 en rijdt zo Kaapstad binnen • U komt langs de haven en vanaf hier volgt u de borden met M62 en Cable Way • Cape Paradise ligt namelijk op weg naar de Kabelbaan • U volgt de M62 dit is de Buitengracht street • Buitengracht gaat over in Kloofnek road maar u blijft gewoon op deze weg rijden richting kabelbaanU kunt via de Lorentz street links afslaan en aankomend op de Kloofstreet slaat u rechtsaf de Kloofstreet • ( optie 2 als u deze mist kunt u via de Leeuwendal Crescent linksaf en daarna weer 1ste weg linksaf aankomend bij de kloofstreet slaat u rechtsaf de Leeuwenhof road in ) • Na het restaurant “Bacinis”slaat u linksaf in de • Na 100 mtr gaat de weg naar rechts in een doodlopende straat Leeuwenhof Road • Aan het eind van deze weg op nr 48 vind u Cape paradise. Belt u s.vp. niet aan bij de buren en als u laat of vroeg komt en/of weggaat maak niet teveel lawaai.

KAAPSTAD en omgeving Sommige streken in de wereld hebben alles. Kaapstad en omgeving horen daar beslist bij. Met de stad Kaapstad als kern bestaat het gebied verder uit ondermeer de voorsteden (suburbs) Constantia, Kirstenbosch en Houtbay. Eigenlijk is de benaming voor stad een onjuiste weerspiegeling van de term suburbs. De ruimte en landelijkheid die deze woonbuurten nog steeds uitstralen hebben veel meer weg van buitenwijken dan van voorsteden. Eenmaal voorbij Constantia en verder zuidwaarts zakkend, komt u vanzelf bij een deel van het Tafelgebergte uit waar u ofwel overheen moet (via de De Kaapse Weg) of omheen (via de Chapmans Peak Drive tussen Houtbay en Noordhoek). Beide wegen, maar vooral de Chapmans Peak Drive, zijn prachtige routes met spectaculaire vergezichten. Het zijn van die routes die u rustig nog eens kunt rijden, en nog eens. Aan de andere kant van de berg strekt zich dan het Schiereiland uit met op de zuidelijkste punt Kaap de Goede Hoop. Natuur In zowel Kaapstad zelf als de omgeving is nog veel pure natuur te vinden. Een paar voorbeelden: de Tafelberg in Kaapstad, Signal Hill en Leewskop aan weerzijden van de Tafelberg. Er lopen hier talloze wandelpaden. Voor kustliefhebbers is er de Beach Road tussen Clifton en Houtbay waar u op diverse plaatsen kunt stoppen en een fantastische kustlijn ziet. Dat geldt natuurlijk ook voor de Chapmans Peak Drive en later op het schiereiland voor de route langs de westkant waarbij u langs Kommetjie en Scarborough komt. Neem ook eens een kijkje in het Zilvermijn district bij Noordhoek. Dit gedeelte behoort nu, net als Kaap de Goede Hoop, tot het Table Mountain National Park (totaal 22.000 hectare). Door buitenlandse toeristen wordt het Zilvermijngedeelte niet vaak bezocht, maar als u de moeite neemt, wordt u beloond met mooie uitzichten over zowel de Tafelbaai (richting Kaapstad) als False Bay (tussen Simons Town en Gordons Bay aan de andere kant van de baai). Tenslotte biedt Kaap de Goede Hoop veel puur natuur. Er zijn kortere en langere wandelroutes uitgezet, die u elk, op eigen manier, laten genieten van het ongerepte landschap, het fynbos en de mooie kustlijn. Flora en Fauna U zult het waarschijnlijk op het eerste gezicht niet denken, maar het Table Mountain National Park heeft meer verscheidenheid aan bloemen en planten dan Nieuw Zeeland of Groot Brittannië. Samen met een aantal andere delen in de Westkaap provincie vormt het Table Mountain National Park, één van de belangrijkste hot-spots ter wereld vanwege de enorme biodiversiteit in flora. Op 0,5 % van

het continent Afrika vindt u hier 20% van de totale flora van het continent. Qua diversiteit staat de Kaapse Flora op de wereldranglijst onder nummer 18 genoteerd. In de oudste en grootste botanische tuin van Zuid-Afrika, Kirstenbosch, zult u de meeste soorten kunnen treffen. Fauna komt ook voor in dit deel van Afrika, al is dat niet meer zo rijk als het ooit was met vrij rondtrekkende olifanten en leeuwen (de eerste dagboekverslagen van de VOC melden telkens weer brullende leeuwen op Signal Hill en de Tafelberg). Toch is er nog een grote verscheidenheid te vinden waarvan in de oceaan de walvissen, zeehonden, pinguïns en dolfijnen het meest in het oog springen om gevolgd te worden door de landdieren: bavianen (Kaap de Goede Hoop) maar ook boksoorten als hartebeest, bontebok en blesbok. De dassies op de Tafelberg hebben overigens ook een onvergetelijke status bereikt. Cultuur Wat u ook zoekt aan culturele invulling, u hebt grote kans in de regio iets van uw gading te vinden. De theaters van Kaapstad bieden voorstellingen voor elke gading, er is een grote verscheidenheid aan musea, zowel in Kaapstad zelf als in de buitenwijken en op het Schiereiland. Concerten worden regelmatig in de open lucht gegeven, bijvoorbeeld op Kirstenbosch. Beeldententoonstellingen en andere kunstwerk tentoonstellingen zijn talloos waarvan de beeldentuin in Kirstenbosch en de galerijen in Kaapstad centrum en Kalkbay wellicht het makkelijkst toegankelijk zijn. Verder vormen zowel de stad als de buitenwijken en het Schiereiland een smeltkroes van culturen: blank, zwart en kleurling leven er naast en met elkaar. Een bezoek aan een township laat u zien hoe in dit deel van Zuid-Afrika dagelijks wordt geleefd. Het kan een schok zijn om te zien onder welke omstandigheden dit deel van de bevolking de dagen doorbrengt. Tegelijkertijd hoopt uw gids u te kunnen laten zien dat het ook leuk is om in een township te wonen. Saai wordt het er nauwelijks! Religie Een hele belevenis is een kerkdienst bij te wonen in de townships. Zodra de marimba wordt bespeeld en het koor begint te zingen, is de intensiteit voelbaar. Een township toer kan op zondag meestal wel gecombineerd worden met een bezoek aan een kerk. In de townships vindt u verder diverse andere religieuze vormen en geloven. Hier en daar staan katholieke kerken waar op zondag de mis wordt opgedragen. Vaak zijn deze kerken begonnen als missiepost vanwaar, ook nu nog, dagelijkse hulp wordt geboden.

In de townships zult u zomaar een jongen kunnen tegenkomen gehuld in een deken met een wit gezicht. Zo'n jongen komt dan net uit de 'bush'. In de Xhosa-cultuur betekent dit dat de jongen (hij zal meestal rond 16 jaar oud zijn) besneden is en volwassen is. Het initiatie proces neemt ongeveer 3 tot 6 weken in beslag en tijdens die weken moet hij in de bush blijven (de bosjes die zo hier en daar in de township staan) en zelf o verleven. De besnijdenis wordt meestal door de medicijnman gedaan zonder verdoving. De deken krijgt de jongen mee van zijn familie op de dag van besnijdenis en houdt hem warm gedurende de weken in de bush. Van een geheel andere orde is de kerkgang in Kaapstad zoals in de Grote Kerk in Adderley Street. In dit statige gebouw zetelt de oudste Nederduits Gereformeerde Kerk met gebruiken die ook in een hervormde of gereformeerde kerk in Nederland zijn terug te vinden. Tegenover de Grote Kerk staat de St. George Cathedral, de kathedraal van Desmond Tutu. Tutu was hier bisschop in de tijd dat zwart zich niet zonder toestemming binnen de grenzen van de stad mocht bevinden. Toestemming werd eigenlijk alleen gegeven voor werkzaamheden en dan ook alleen voor de benodigde uren. Culinair Het moet gezegd worden: Greater Cape Town biedt ongelofelijk veel goede en zeer goede restaurants. Dagelijks wordt verse vis aangevoerd, met krab en kreeft tijdens het seizoen tot grote gamba's. Maar ook de Kaapse keuken, die sterk beïnvloed is door de Maleise keuken, is zeer smakelijk. Hier komen gerechten als bobotie met blatjang (chutney) vandaan. Tafelberg De Tafelberg is een van de beroemdste bergen van de wereld. Deze berg torent 1086 m boven de stad uit en is 450 miljoen jaar geleden ontstaan en kreeg door erosie van de zachtere lagen zijn karakteristieke platte vorm. Het uitzicht vanaf dit plateau is werkelijk prachtig. U kijkt niet alleen uit over Kaapstad, maar ook ziet u de Back Table, de False Bay, Cape Point en op de oostelijke hellingen van de Tafelberg liggen de beroemde Kirstenbosch Nationale Botanische Tuinen, met meer dan 5.000 soorten inheemse planten. Neem de gelegenheid om de Tafelberg te bezoeken, met de kabelbaan of lopend als u wilt. Bij de Botanische Tuinen van Kirstenbosch vertrekt een wandelpad dat u in 3 -4 uur naar de top brengt. Dit Skeleton pad of Smuts Route begint in de botanische tuin en leidt langs een stroompje naar een

oorspronkelijk bos en waterval. Bij de ingang kunt u een routekaartje krijgen. Houdt u er overigens wel rekening mee dat het weer rondom de Tafelberg zeer snel kan veranderen. Als u voor de wandelroute kiest, dient u zich op eventueel opkomend slecht weer wel voor te bereiden. De kabelbaan vertrekt een paar keer per uur bij de Lower Cable Station aan de Tafelberg Road. Let op: de kabelbaan is niet in gebruik wanneer het stormt. Kirstenbosch National Botanical Garden Aan de voet van de Tafelberg ligt Kirstenbosch, een 528 ha (bijna 5,2 km²) groot gebied waar u heerlijk kunt wandelen. De Botanische Tuinen zijn een onderdeel van dit gebied en omvat 36 ha. U kunt hier meer dan 4.000 inheemse planten en bloemen bekijken. De tuin is in augustus t/m oktober op zijn mooist, als alles in bloei staat. Heel bijzonder zijn dan de Protea's die in veel verschillende kleuren en maten te zien zijn. Rond die tijd staat de King Protea nog in bloei. De bloemen van deze Protea hebben een doorsnede van wel 15 - 20 cm en trekken veel suikervogels aan. Het wordt speciaal met bordjes aangegeven waar de King Protea te vinden is. Er komen hier veel verschillende vogels voor, waaronder prachtig gekleurde Sunbirds en de gele Kanarie. Al lopend komt u steeds hoger en op het laatst heeft u dan een prachtig uitzicht over Kaapstad. Om de zoveel meter staan er bankjes en elk bankje is opgedragen aan 1 of meerdere personen. Tuin is eigenlijk geen goed woord. Kirstenbosch is een gigantisch park met heel veel wandelpaden en verdeeld in verschillende gebieden zodat u iedere keer weer in een andere "tuin" terecht komt. Het is zo groot dat u in 1 bezoek niet eens alles kunt bekijken. Castle of Good Hope Het Kasteel de Goede Hoop, gebouwd tussen 1666 en 1679, is het oudste gebouw in Zuid-Afrika. Hier resideerden de eerste gouverneurs van het land. Dit vijfhoekige fort, in Buitenkant Street in het hart van Kaapstad, herbergt een militair museum en de William Fehr collectie. In het museum kunt u een collectie van wapens, uniformen en andere militaire voorwerpen uit de Hollandse en Britse periode zien. Er zijn nog verschillende andere plekken binnen de Castle of Good Hope die u aan de Hollandse kolonisatie doen denken zoals de schitterende halsgevel van het poortgebouw, het wapen van de Verenigde Republiek en de klok in de toegangspoort en het Leerdam-bastion waarin de titels van de prins van Oranje te zien zijn. Er zijn verschillende tours georganiseerd die de moeite waard zijn. Probeer rond het middaguur te gaan wanneer de wisseling van de wacht plaatsvindt.

Company’s Garden De oudste tuin van het land, The Company Gardens bij Upper Adderly Street in het stadscentrum, werd aangelegd door Jan van Riebeek in 1652 als een moestuin voor verse groenten voor passerende schepen. Vandaag de dag groeien er in deze voormalige moestuin inheemse en exotische bomen en struiken. Er is een vogelhuis en een restaurant. Dwars door het park heen loopt de Government Avenue waarlangs prachtige oude eiken groeien. Van een gele perenboom wordt aangenomen dat hij geplant is vlak na Van Riebeek’s aankomst. Er loopt een promenade van The Company Gardens langs de Parlementsgebouwen en de South African National Gallery, die een indrukwekkende verzameling zuidelijk Afrikaanse en internationale kunst herbergt, met schilderijen, foto’s, beelden, kralenwerk en textiel. Het South African Museum, opgericht in 1825, is het oudste en grootste museum van het land. De Company’s Garden ligt in het centrum van de stad en heeft verschillende ingangen. De grootste vindt u aan Adderly St en Annandale Road. Victoria & Alfred Waterfront Het Victoria & Alfred Waterfront aan de Tafelberghaven, is een grote toeristische attractie. Het is genoemd naar Koningin Victoria en haar tweede zoon, die in 1860 de eerste steen voor de constructie van de haven legde. De originele havengebouwen, een deel van de werkende haven, zijn gerenoveerd en herbergen nu een aantal winkels, restaurants, cafés en handenarbeidmarkten. Het V&A Waterfront krijgt jaarlijks 20 miljoen bezoekers. Dat is niet zonder reden: het V&A Waterfront herbergt ongeveer 400 winkels, 45 verschillende restaurants, en trendy cocktailbars. U kunt hier in een van de vele restaurants eten met uitzicht op de haven, live muziek luisteren in de verschillende cafés. U kunt hier excursies door de haven maken of met de boot naar eilanden en stranden in de omgeving, zoals het Robbeneiland gaan. U kunt er ook naar de bioscoop, het theater, het South African Maritime Museum en u vindt er het Two Oceans Aquarium. Hierin loopt u door glazen tunnels waaromheen allerlei tropische vissen zwemmen. De Kloktoren is een gebouw in Victoriaanse– Gothische stijl gebouwd. De plek is waar eerst het originele Bertie’s restaurant was. Het is altijd een markant punt geweest in de geschiedenis en de ontwikkeling van deze haven. Het fungeerde oorspronkelijk als kantoor voor de havenmeester na voltooiing in 1882. Op de 2de verdieping is een kamer met spiegels waardoor de Havenmeester alle activiteiten in de haven in de gaten kon houden. Op de begane grond is een mechanisme om de getijden te kunnen meten. Restauratie van de toren is voltooid in 1997.

Time Ball Tower: De Time Ball, ontworpen door Captain Robert Wauchope, was destijds een manier om scheepskapiteins hun klokken te laten bijstellen. Op vaste tijden liet men de bal zakken. De Time Ball Tower in de Waterfront werd gebouwd in 1894 en stond naast het huis van de haven ingenieur (Dock House). Na meer dan 40 jaar werd door nieuwe technologie een andere methode van tijd bijstelling gebruikt en raakte de toren in verval. In 1997 werd deze toren gerestaureerd en geopend voor het publiek. De Drakenboom: De Drakenboom (dracaeno draco) staat naast de Time Ball Tower en komt oorspronkelijk uit de Canarische Eilanden. Hij is meer dan 100 jaar oud en een van de grootste in zijn soort in Kaapstad. Men denkt dat een zeeman op doortocht deze boom geplant heeft. Het sap van deze boom (drakenbloed) was eens populair als geneesmiddel tegen dysenterie en diarree. Een recente ontwikkeling is het Century City winkel- en vrijetijdscentrum aan de N1, 10 km van Kaapstad. In het centrum ligt Canal Walk, een enorm winkelcentrum met restaurants, café’s en koffieshops. Een nieuw nachtclub- en restaurantcomplex in het havengebied heeft voor iedereen wat, jazzbands, disco’s en gastoptredens van topkomieken uit Zuid Afrika. Voor de liefhebber van natuur is er Intaka Island, een moerasnatuurgebied, met een rijk vogelleven en inheemse fijnbosplanten. En er is het Ratanga Junction themapark met meer dan 30 attracties. Het ‘Two Oceans’ aquarium in de Waterfront bij Kaapstad ligt op de perfecte plek om de ongelooflijke verscheidenheid van zeeleven in de twee oceanen, de Atlantische en de Indische oceaan, goed te kunnen laten zien. Het is een van de grootste toeristen attracties in Kaapstad en meer dan 3000 levende zeedieren, zoals haaien, robben, zeeschildpadden, pinguïns en allerlei vissen kunnen in dit spectaculaire onderwater natuur reservaat worden gezien. Bekijk zeker het aquarium met het zeewier wo ud, (een van de beste presentaties van dit soort in de wereld), of ga terug in de duikgeschiedenis door een koperen duikhelm op te zetten. Naast inspirerende tentoonstellingen is het aquarium ook bezig met een aantal interessante beschermings- en onderzoeks programma’s. Het aquarium is het gehele jaar door open van 09h30 tot18h00. Online kaartjes kunnen, als een opening special, direct worden via de Website worden gekocht met een 10% korting op de normale prijs via https://www.aquarium.co.za/shop/ . De kaartjes zijn 90 dagen geldig vanaf de dag van aankoop, in tegenstelling tot de

kaartjes die bij het boekingskantoor worden gekocht, die zijn alleen geldig zijn voor die dag. Online kaartjes zorgen ook voor een snelle toegang tot het aquarium zodat u niet in de rij hoeft te staan. Kaartjes voor speciale gebeurtenissen en binnenkort voor lidmaatschap en ‘shark dives’, kunnen ook online worden besteld. Long Street Long Street is dé straat in het centrum van Kaapstad; levendig en kleurrijk. Er zijn allerlei leuke zaken te vinden zoals antiekwinkeltjes, boek- en curioshops, galerijen, muziek-, foto- en reiswinkels. Maar ook clubs, disco’s, pubs, gezellige cafés en lekkere restaurants met Afrikaans, Indische en internationale gerechten. De Bo-Kaap De Bo-Kaap is een van de meest pittoreske wijken van Kaapstad en Zuid-Afrika. BoKaap, aan de voet van Signal Hill, is ontstaan in de tijd dat slaven vanuit Azië werden ingevoerd door de Hollanders en de Britten. Deze slaven uit Sri Lanka, Indonesië, India en andere landen werden in de Bo-Kaap gehuisvest. De traditioneel Islamitische wijk met haar felgekleurde huisjes, kronkelende straatjes en exotische kruidenwinkels wordt ook wel "Malay Quarters" wordt genoemd. De bevolking is dan ook Cape Malay. Dit is praktische gezien een onjuiste benaming aangezien maar weinig inwoners van de Bo-Kaap afstammen van Maleiers. Waterkant en Bo Kaap De Waterkant is een trendy wijk op een steenworp afstand van het Waterfront met leuke straatjes, kleurvolle huizen en het Quarter Shoppingcentre waar zowel winkeltjes als restaurantjes zijn gevestigd. De wijk loopt over in de Bo-Kaap. Constantia Het was in Constantia waar de ZuidAfrikaanse wijnbouw in de 17e eeuw het levenslicht zag. Het gebied is vernoemd naar de allereerste wijnboerderij van ZuidAfrika, eigendom van Simon van der Stel. Hij was de eerste gouverneur van de Kaap. Van der Stel begon het landgoed in 1685, waar hij de eerste wijnranken van Zuid-Afrika plantte. Tegenwoordig bestaat de rijke vallei uit vijf wijnhuizen - Groot Constantia, Klein Constantia, Buitenverwachting, Constantia Uitsig en Steenberg. Deze wijngaarden produceren enkele van 's werelds beste wijnen. Het herenhuis bevat meubelen en antiek uit het midden van de zeventiende eeuw en het Wijnmuseum heeft een zeldzame collectie

wijnglazen/bekers en wijnvaten uit de periode tussen 500 v.Chr. en de negentiende eeuw. Robbeneiland Robben Island, een nationaal monument en Wereld Erfgoed, is één van de belangrijkste historische plaatsen van Zuid-Afrika. Het ligt ongeveer 11 km ten noorden van Kaapstad in de Atlantische Oceaan. Eerst werd het door de OostIndische Compagnie (VOC) gebruikt als proviandplaats, later werd het een gesticht, leprakolonie en, het meest berucht, een gevangenis waar o.a. Nelson Mandela meer dan 18 jaar opgesloten heeft gezeten. Later werd de aandacht gevestigd op de bijzondere natuur van het Robbeneiland. Hier broeden namelijk zeldzame vogels en er leven zeehonden (vandaar de naam Robbeneiland). Het eiland is ook een historisch monument en staat sinds 1999 op de Wereld erfgoedlijst van de UNESCO. U kunt er een tour maken langs de gevangenis waar Mandela heeft gezeten, de kalksteengroeve, de Governor’s House en de Anglicaanse kerk. De kans is groot dat deze wordt geleid door een ex-gevangene. Excursies naar het eiland vertrekken vanaf het V&A Waterfront met onder andere een bezoek met gids aan de gevangenis. District Six Museum Heeft u niet veel tijd in Kaapstad maar wilt u toch graag naar een museum? Ga dan naar het District Museum. Hier is een aangrijpende expositie te zien van de gewelddadige verdrijving van alle inwoners van District Six in 1966. Tot die tijd was deze wijk een levendige, multiculturele wijk met 50.000 inwoners die hier soms al vijf generaties leefden. Maar er werd door de blanke overheid besloten dat District Six een “witte wijk” moest worden en alle nietblanken verdreven moesten worden. Buren, vriend en en zelfs families werden uit elkaar gerukt. In het museum vindt u vele hartverscheurende foto’ en verhalen van deze verdrijving. Het District Six Museum ligt aan de Buitenkant Street in het centrum van Kaapstad. Greenpoint ligt aan de voet van Signal Hill, boven Mouille Point en vlakbij het V&A Waterfront en het stadscentrum van Kaapstad. De wijk is het thuis van het Green Point Stadium, waar het eerste 46664 concert werd gehouden ter ere van de Nelson Mandela Foundation 46664. Deze stichting zet zich in voor de strijd tegen HIV en AIDS.

Naast concerten biedt het stadion elke zondag een vlooien- en kunstmarkt waar toeristen hun hart kunnen ophalen aan Afrikaanse kunst, curiosa en hebbedingetjes. Greenpoint telt een groot aantal bars en cafés. Het Cape Quarter is een van de gezelligste pleintjes in Kaapstad. Deze mag u zeker niet over slaan! Bloubergstrand Wel eens een foto gezien van de platte Tafelberg met het centrum van Kaapstad ervoor? Dan is er een grote kans dat deze genomen is vanaf Bloubergstrand. Dit is namelijk het punt vanwaar de mooiste beelden waar te nemen zijn van deze beroemde berg en de stad. De uitzichten zijn dus super, maar ook het strand zelf is populair. Het is een kilometerslang wit zandstrand en is vooral geliefd bij (kite)surfers in verband met gunstige winden. Zwemmen kunt u er ook maar het water zal erg koud zijn (ook in de zomer) omdat het aan de Atlantische kust ligt. Sunset Beach Sunset Beach ligt vlak naast Bloubergstrand. Van hieruit heeft u net zoals vanaf Bloubergstrand werkelijk een van de mooiste uitzichten op Kaapstad en de Tafelberg. Ook geniet deze plaats veel succes bij de surfers en kiters aangezien er hier vaak een strakke wind blaast. De Townships Naast de grote rijkdom in wijken als Clifton en Camps Bay is er ook een andere kant aan het leven in Kaapstad. De allerarmsten wonen in de Townships (sloppenwijken). Ele ktriciteit en stromend water zijn hier een luxe die niet veel mensen kennen. Men leeft in golfplaten hutjes vaak zonder sanitaire voorzieningen. Het is mogelijk om de townships te bezoeken, maar we raden u af om alleen of op eigen gelegenheid de buurten in te gaan. Een veilige manier is om een Townshiptour te boeken. Een lokale gids die het gebied op zijn duimpje kent, zal u op een veilige manier rondleiden. De luchthaven van Kaapstad ligt ca. 20 minuten rijden van het centrum. In de aankomsthal van Kaapstad vindt u ondermeer een geldautomaat, een balie van Vodacom (indien u een mobiele telefoon wilt huren) en een vertegenwoordiger van de auto verhuur maatschappij of transferservice waarmee uw tocht door ZuidAfrika kan beginnen. Sea Point is een van mooiere buitenwijken van Kaapstad. Het is gelegen aan de Atlantische kust en heeft een boulevard met een prachtig uitzicht over de blauwe wateren van de oceaan. U kunt

hier heerlijke wandelingen maken. Het overgrote gedeelte van deze kustlijn bestaat uit rotsen die onder de waterlijn overgroeid zijn met kelp, maar er zijn ook twee kleine strandjes te vinden waar u lekker van de zon en de zee kunt genieten. Als u iets verder landinwaarts gaat zult u vele leuke winkeltjes, restaurantjes en cafeetjes tegenkomen. Om hier overdag of 's avonds rond te struinen is een leuk tijdverdrijf. Als u graag wat van de grote attracties van Kaapstad wilt zien dan zit u in Sea Point heel centraal. De prachtige stranden van Clifton en Camps Bay liggen op 5 minuten rijden. Het V&A Waterfront, het centrum van Kaapstad, en de kabelbaan die de Tafelberg op gaat liggen ook lekker dichtbij. Clifton Beaches Voorbij Greenpoint (met het Waterfront) begint de wijk Seapoint. En hoog boven deze laatste wijk Zeepunt (Sea Point) ligt Bantry Bay. Geplakt tegen de heuvels van Signal Hill ligt de wijk beschut tegen de zuidoosten wind die Kaapstad soms dagenlang kan teisteren. Voorbij Bantry Bay maakt de weg een ronding om de berg en komt u in Clifton uit. Boven adembenemende baaien, azuurblauw water en parelwitte stranden. Onvergetelijke zonsondergangen. Schitterende appartementen met uitzichten over de Tafelberg en de Twelve Apostles. Dat is Clifton. De Atlantische kust van Kaapstad is schitterend en biedt plek aan een paar van de mooiste stranden van Zuid-Afrika. De Clifton Beaches liggen ten westen van het stadscentrum. Zwemmen is niet altijd aan te raden aangezien het water door de Golfstroom uit de richting van Antarctica erg koud kan zijn. De Clifton Beaches hebben een onvergetelijk uitzicht en worden door de aanwezigheid van de ‘rich and famous’ ook wel de hipste stranden van de stad genoemd. Het zijn vier kleine stranden op een rij die beschut van de harde zuidoosten wind liggen. Elk strand trekt zijn eigen publiek. Zo komen op de eerste twee vooral modellen en sterren en is het dus erg leuk mensen kijken. Op het derde komen veel homo’s en op het vierde veel families vanwege het nabijgelegen parkeerterrein. De Clifton Beaches liggen ten westen van het centrum van Kaapstad en zijn te bereiken via de Victoria Road. Camps Bay ligt op ongeveer 10 minuten rijden van het centrum van Kaapstad en is een erg populaire en redelijk chique badplaats. Vooral de ligging van Camps Bay is prachtig met op de achtergrond de imposante steile rotspartij, beter bekend als de "Twaalf Apostelen". Restaurants zijn er in overvloed. Camps Bay ligt tegen Bakoven aan in de richting van Houtbay. Bakoven ligt tegen Camps Bay aan richting Houtbay.

In de tijd van de vroege VOC stond het gebied om het huidige dorp Houtbay vol bomen. Dat verklaart de oorsprong van de naam: baai met hout. Tegenwoordig heeft de omgeving nog steeds een groene uitstraling maar er is ook intensieve bewoning. Dat is niet verwonderlijk, want Houtbay is een heerlijke plaats om te vertoeven. Het ligt mooi in de kom van een baai, beschermd door de bergtop de Sentine. Het dorp biedt voldoende voorzieningen om een prettig vakantie te houden. Er zijn goede restaurants, een strandje en leuke winkeltjes. Houtbay ligt aan de 'achterkant' van de Tafelberg en vanuit dit dorp bent u in een ommezien bij attracties als Kirstenbosch en Groot Constantia. Duikereiland In het pittoreske haventje van Houtbay kunt u met een boot naar Duikereiland (tijdens de winterperiode mei - augustus niet altijd mogelijk). Deze rots waarop honderden zeehonden hun thuis vinden, ligt ongeveer een half uur varen uit de kust. In de haven vindt u overigens een aantal restaurants, zoals de Mariners Wharf. Het restaurant is bekend om haar vis, maar zeker ook vanwege de oesters. Op zondag kunt u voor kunst en cultuur terecht op de locale markt nabij Houtbay Manor. U vindt er kraampjes met schilderkunst, verse honing, artistieke kleding en dergelijke. Vogelliefhebbers vinden een waar vogelparadijs in World of Birds. De locale geschiedenis is tentoongesteld in het Houtbay Museum. Chapmans Peak Kaap de Goede Hoop is via de Chapmans Peak Drive gemakkelijk te bereiken (circa 1,5 uur). Deze weg is een van de meest spectaculaire kustwegen ter wereld. Rijdend over de weg ziet u de branding 152 meter onder u op de rotsen slaan. Het groen van de bergen, wit -geel van het zand en blauw van de oceaan zijn van een prachtige schoonheid. Op verschillende plaatsen zijn parkeerhavens gemaakt. Het is beslist de moeite waard om af en toe even te stoppen. Als u in Houtbay overnacht, raden we u aan op een mooie avond met een drankje en hapje de zonsondergang vanaf Chapmans Peak te beleven. Chapmans Peak is deels gratis toegankelijk. Wilt u helemaal doorrijden naar Noordhoek dan vindt u halverwege een tolhuis. De Chapmans Peak Drive is op 6 mei 1922 officieel geopend. De bouwwerkzaamheden zijn gestart in 1915 en uitgevoerd door dwangarbeiders. Het was hun taak om langs de steile Kaapgranieten wanden een brede en stabiele doorgang te bouwen. Op verschillende plaatsen rijdt u pal langs de bergwand van het Kaapgranieten gesteente. In het verleden gebeurde het regelmatig

dat grote brokken graniet na hevige regenval naar beneden vielen. Na enkele dodelijke ongevallen is de weg in de beginjaren va n dit millennium twee jaar gesloten geweest om valnetten aan te brengen. Heel af en toe, in de maanden juli en augustus, wordt de toegang nog wel eens afgesloten. Als u vanaf Houtbay de Chapmans Peak oprijdt, zult u aan uw rechterhand een bronzen luipaard kunnen zien staan. Het beeld van de locale beeldhouwer Ivan Mitford Barbeton is een aandenken aan de talloze luipaarden die in het verleden door de bossen zwierven. Noordhoek is een rustig dorpje aan de Westkant van het Kaaps Schiereiland. Het is een gezellig plaatsje waar een aantal leuke restaurantjes te vinden zijn. Noordhoek heeft een 8 km lang strand waarop het goed paardrijden is. Er zijn een aantal aanbieders die dit kunnen organiseren. Kommetjie heeft een strand dat populair is bij zwemmers, surfers en vissers op zoek naar kreeft. Het water is er echter erg koud en op een paar dappere diepzeeduikers na gebruiken de meeste visser een kreeftenval. Net ten noorden van St. James ligt Muizenberg. Hier staat Rhodes Cottage, een klein onderkomen dat een aantal persoonlijke items bevat van de beroemde Cecile Rhodes. Hij is hier in 1902 gestorven, maar uiteindelijk in Zimbabwe begraven. Het huis was het eerste dat langs deze kust is gebouwd, in 1870. Adres: Hoofdstraat 246. Is vooral bekend door de felgekleurde strandhuisjes langs het strand bij het (fastfood) paviljoen. Er is een 36 km lang wit zandstrand en de zee is kalm, het water is heerlijk van temperatuur en het is veilig om hier te zwemmen. St. James is een klein kustplaatsje aan de oostkant van het Schiereiland, gelegen tussen Kalk Bay en Muizenberg. Kalkbay is een leuk vissersdorpje met gezellige antiek, souvenirs en rommelwinkeltjes, zeer de moeite waard om hier even te stoppen, dit is namelijk een plaatsje waar je normaal gesproken heel snel doorheen zou rijden. Het stadje dankt zijn naam aan de kalkovens waarin schelpen werden verbrand. Met de kalk werden de muren van Kaapse huizen uit de 17e eeuw wit geverfd. Aan de kustweg langs Fals Bay, een stukje ten noorden van Simon's Town, ligt Fish Hoek. De meeste bewoners zijn gepensioneerden, maar het dorpje heeft nog steeds een drukke hoofdstraat, met een variatie aan marktstalletjes. Het lange strand van Fish Hoek is een van de veiligste stranden rond Kaapstad om te zwemmen en body -

boarden. Van juli tot oktober zijn hier ook wel walvissen en dolfijnen te zien die zich tot ca. 50 m van de kust bevinden. Omdat Simon's Town vroeger een marinebasis was, mocht de eerste farm zich hier in 1818 vestigen, onder voorwaarde dat er geen openbaar wijnhuis zou komen. Men was nl. bang dat de ruwe, dorstige zeelieden op weg naar de basis in Simon's Town in Fish Hoek een stop zouden maken. Bijna 200 jaar later is er nog steeds geen drankwinkel in Fishhoek. Simon's Town, vernoemd naar Simon van der Stel, is een schattig Victoriaans aandoend havenstadje op het Kaapse schiereiland op ongeveer een half uur rijden van Kaapstad. Marinestad Simon's Town is na Kaapstad en Stellenbosch de derde oudste Europese en moderne nederzetting in Zuid-Afrika. Het is één van de leukste stadjes op het Kaapse schiereiland, dankzij de historische haven, de mooie natuur, de schitterende ligging en uiteraard de pinguïns in Boulders Beach. In Boulders Beach wandelt u tussen de pinguïns door en kunt u deze verschrikkelijk grappige beestjes van heel dichtbij bekijken. De pinguïns leven op het strand tussen de boulders, dit zijn grote klompen graniet die bescherming bieden tegen de zuidoostenwind. Er zijn 2 ingangen. De eerste ingang is bij Foxy Beach. Hier zijn ze het best te observeren vanaf een houten platform. Het 2e strand is Boulders Beach. Dit strand is vooral populair vanwege het zonnen en zwemmen. Soms lopen de pinguïns daar ook. De Afrikaanse Pinguïn is helaas bedreigd. Ze waren bijna uitgestorven en daarom is Boulders Beach beschermd natuurgebied waar ze vrij rond kunnen lopen. In het verleden werden ze Jackass pinguïns genoemd omdat hun geroep leek op het gebalk van een ezel. Later bleek dat Zuid-Amerikaanse pinguïns dit geluid ook maken. Nu heten ze Afrikaanse Pinguïn omdat het de enige soort is die in Afrika broedt. Hun zwart/witte uiterlijk is niet voor niets, het dient als camouflage. De roofdieren die in het water omhoog kijken zien wit en de roofdieren die op het water kijken zien zwart. Pinguïns eten het liefst inktvis, sardientjes en ansjovis. Ze kunnen gemiddeld 7 kilometer per uur zwemmen en tot 2 minuten onder water blijven. Hun vijanden in het water zijn de haai, Cape Fur Seal, killer whales (Orca) en op het land de mangoest, genet, huiskatten en honden. De belangrijkste vijand is echt er de Kelpmeeuw die de eieren en de pasgeboren kuikens opeet. In december gaan ze naar zee om zich te voeden. In januari

komen ze terug om te paren. Ondanks dat ze het hele jaar broeden begint het broedseizoen in februari. Tussen februari en augustus worden er nesten gebouwd. De paartjes blijven hun hele leven bij elkaar. Ze verdelen eerlijk de taken want ze broeden om en om de eieren en voeden hun jongen om de beurt. Pinguïns hebben hele scherpe snavels en kunnen daarmee iemand behoorlijk verwonden als ze bijten. Ondanks dat ze er zo grappig uitzien kunt u dus beter bij ze uit de buurt blijven. Bij de ingang is een informatiecentrum waar ook souvenirs verkocht worden. Hop On Hop Off bus http://www.citysightseeing.co.za/ U kunt Zuid-Afrika op vele manieren ontdekken. U kunt er voor kiezen om het geheel op eigen gelegenheid te doen, maar om er zeker van te zijn dat u alles ziet kunt u natuurlijk ook gebruik maken van de Hop on Hop off sightseeing Kaapstad tour. Er zijn 2 verschillende tours, de rode tour en de blauwe tour. Het grootste voordeel wat de Hop on Hop off biedt is dat u zelf kunt bepalen waar en hoe lang u wenst te stoppen om de omgeving te verkennen. De rode stadstour brengt u bij 17 verschillende bezienswaardigheden in Kaapstad. Bij elke bezienswaardigheid stopt u circa 15 – 20 minuten. Dan is er nog de blauwe Mini Peninsula Tour. Tijdens deze tour stopt u bij 12 bezienswaardigheden in Kaapstad en omgeving. De rode stadstour Tijdens deze tour stopt u bij 17 verschillende bezienswaardigheden in de wereldstad Kaapstad. De bus komt elke 15-20 minuten voorbij een stop, zodat u weer in kan stappen om verder te gaan. U kunt dus zelf bepalen hoe lang u wenst te verblijven bij elke bezienswaardigheid. - 4.0 km Two Oceans Aquarium: Hier treft u vele dieren uit 2 verschillende oceanen aan. Two Oceans Aquarium is een zeer populaire attractie in Kaapstad. - 1.6 km The Clock Tower: De Tower is gebouwd in 1882 en diende voorheen als kantoor voor de Port Captain. Tegenwoordig vindt u hier vele winkels en restaurants. - 1.3 km Cape Town International Convention Centre: Het in 1999 gebouwde businesscentrum wordt gebruikt voor grote vergaderingen en bijeenkomsten. - 1.1 km Cape Town Tourism: Hier kunt u terecht voor alle informatie over Kaapstad met al zijn hoogtepunten.

- 0.7 km St George’s Cathedral: De kathedraal is een echt hoogtepunt van de city tour en is een imposant stukje geschiedenis van Kaapstad. - 0.55 km South African Museum: Tijdens deze stop kunt u genieten van de lokale cultuur, kunst en geschiedenis. - Mount Nelson Hotel: Vlakbij de Tafelberg ligt dit prachtige hotel, wat ook bezocht wordt door vele wereldberoemde sterren. - 0.5 km SA Jewish Museum: Tijdens deze stop kunt u kennis maken met de Zuid-Afrikaanse “Joodse” bevolking. - 1.0 km District Six Museum: Het museum is de perfecte plaats om meer te leren over District 6 en zijn belangrijke rol in de geschiedenis. - 0.55kmThe Castle of Good Hope: Dit imposante fort is het oudste gebouw van Zuid-Afrika. - 1.0 km Gold Museum: Bezichtig vele mooie museumstukken en vergeet vooral niet om een kijkje te nemen in de zeer leuke museumwinkel. - 0.6 km Jewel Africa: Zuid-Afrika staat bekend om zijn vele mooie sieraden, vooral als u schitterende juweeltjes kunt waarderen, is dit een leuke bezienswaardigheid. - 4.5 km Table Mountain Cableway: Maak een ritje in de kabelbaan en geniet van het overweldigende uitzicht. - 5.5 km Camps Bay: Camps Bay is een plek die u gezien moet hebben. Het is een prachtige omgeving met vele gezellige bars en winkels. - President Hotel: Hier geldt de uitspraak “fit for a king”. U kunt kennis maken met één van de meest luxueuze hotels van Kaapstad. - 5.6 km Sea Point: Sea Point biedt u een totaal pakket van winkels, de bekende hotspots en vele restaurants. - 0.8 km Winchester Mansions: U wordt behandeld als een vriend en kan kennis maken met heerlijke wijnen op de knusse terrassen. - 4.0 km naar beginpunt. Blauwe Mini Peninsula Tour Tijdens de Blauwe Mini Peninsula Tour stopt u bij de volgende 12 bezienswaardigheden. De bus komt elke 45 minuten voorbij een stop, zodat u weer in kunt stappen om verder te gaan. U kunt dus zelf bepalen hoe lang u wenst te blijven bij elke bezienswaardigheid. - Two Oceans Aquarium: Hier treft u vele dieren uit 2 verschillende oceanen aan. Het is een zeer populaire attractie in Kaapstad. - 1.6 km The Clock Tower: De Tower is gebouwd in 1882 en diende voorheen als kantoor voor de Port Captain. Tegenwoordig vindt u hier vele winkels en restaurants.

- 1.3 km Cape Town International Convention Centre: Het in 1999 gebouwde businesscentrum wordt gebruikt voor grote vergaderingen en bijeenkomsten. - 1.1 km Cape Town Tourism: Hier kunt u terecht voor alle informatie over Kaapstad met al zijn hoogtepunten. - 1.6 km Mount Nelson Hotel: Vlakbij de Tafelberg ligt dit prachtige hotel, wat ook bezocht wordt door vele bekende sterren. - 12.1 km Kirstenbosch Gardens: Bezoek de botanische tuinen en geniet van de prachtige natuur. - World of Birds: Tijdens deze stop kunt u genieten van meer dan 400 verschillende vogelsoorten. - 11.0 km Imizamo Yethu: Maak kennis met de manier waarop de mensen hier leven en ervaar de Afrikaanse cultuur. - 2.0 km Imizamo Yethu Township -2.4 km Mariners Warf -12.6 km Camps Bay: Camps Bay is een plek die u gezien moet hebben. Het is een prachtige omgeving met vele gezellige bars en winkels. - 4.4 km President Hotel: Hier geldt de uitspraak “fit for a king”. U kunt kennis maken met één van de meest luxueuze hotels van Kaapstad. - 1.0 km Sea Point: Sea Point biedt u een totaalpakket van winkels, de bekende hotspots en vele restaurants. - 0.8 km Winchester Mansions: U wordt behandeld als een vriend en kan kennis maken met heerlijke wijnen op de knusse terrassen. - 4.0 km naar beginpunt Markten in Kaapstad 3 - Victoria & Alfred Markets Niet een markt in de meest traditionele zin van het woord, deze craft market in het Victoria Wharf Shopping Centre in de V&A Waterfront. Toch is het de grootste indoor craft market; een markt met handgemaakte spullen uit Zuid-Afrika. Elke dag van 09.00u tot 21.00u staan hier tientallen kraampjes met hun waar, soms veel van hetzelfde, soms bijzondere, unieke South African gifts. Loop richting aquarium en bots tegen een grote blauwe 'container' en u bent beland in de Waterfront Craft Market. Elke dag tussen 9.30 en 18.00. Wederom veel herkenbaarheid, maar ook veel nieuws. Accessoires, tassen, lijstjes, prenten, sleutelhangers, kunst, you name it, they have it. Ook bij deze markten geldt dat afdingen zeker gebruikelijk is. V&A Waterfront | Kaapstad,+27 (0)21 408 7840

4 – Earth Fair Food Market Markt in Kaapstad met net iets te veel lekkers Elke donderdagmiddag is er een erg leuke markt in het centrum van Kaapstad: de Earth Fair Food Market. Deze markt wordt wekelijkse gehouden op het drukbezochte St. Georges Mall. Dit is geen winkelcentrum maar een leuk straatje middenin het centrum. De Earth Fair Food Market is een marktje met te veel lekkernijen, om er maar één keer naartoe te gaan. Ambachtelijke producten. Bij de Earth Fair Food Market in het centrum van Kaapstad verkopen mensen die nog op ambachtelijke wijze eten maken, hun producten. Denk aan vers fruit, stevig brood en exotische kruiden. Maar u kunt er dus ook heen voor een lekkere snack of lunch. Het concept van de Earth Fair Food Market is er een van een ‘landelijke’ markt, waardoor bezoekers en de producenten van kwalitatief goed eten dichter bij elkaar komen, en zo een relatie opbouwen. Een van onze absolute favorieten. Elke donderdag een walhalla van verse en smakelijks snacks in een van de leukere straatjes van Kaapstad. Huisvrouwen met boodschappentassen, studenten in hun pauze en zakenmannen in hun lunch break, elke donderdag weer. St. Georges Mall | CBD donderdag: 12.00 - 18.00 5- Greenmarket Square Walhalla voor toeristen op deze markt in Kaapstad Je kunt niet op vakantie in Kaapstad zijn geweest zonder terug te komen met minstens één typisch Afrikaans souvenir. En om te shoppen voor echte Afrikaanse dingen, is er maar één echte plek in Kaapstad: de Green Square in het centrum van de stad. Toegegeven, het is een toeristische trekpleister van de bovenste plank. Maar goed, we komen dan ook voor ‘toeristische’ hebbedingetjes en souvenirs, nietwaar? Green Market Square ligt tussen Longmarket Street en Shortmarket Street, en is ongeveer 100 bij 100 meter groot. In het midden van het marktplein staan talloze kraampjes, die stuk voor stuk vergelijkbare hebbedingetjes verkopen. Vraag in elk hotel of backpackers waar u het best heen kunt gaan om souvenirs te kopen voor het thuisfront, en iedereen wijst u de richting van Green Market Square op. Denk: kralen, pollepels, sleutelhangers, the Big Five, traditionele Zuid-Afrikaanse kledij en de shirts van die tante die in Cape Town was en voor u alleen dit ‘lousy shirt’ meenam. Precies, die typische toeristische markt waar

u eigenlijk uw hele vakantie al naar op zoek bent...! (of juist niet). ‘My friend’ Als u tussen de houten, met zeilen overdekte bouwwerkjes rondloopt, stuit u op kraampjes met Afrikaanse maskers en vele andere snuisterijen. “My friend, come and see.” Op de één of andere manier bent u heel populair hier op Green Market Square, alle verkopers zijn uw beste vriend. De verkopers laten u van alles zien. “Dit masker geeft geluk, ik heb ook maskers die je beschermen,” vertelt uw nieuwe beste vriend. “Kijk, je kunt zien dat hij heel oud is, onze voorouders hebben deze nog gebruikt.” En dat geldt dan vaak voor ‘antieke’ houten maskers, die er verdacht nieuw uitzien. Ze melden vaak dat ze het u voor een special price aan willen bieden. Omdat u vrienden bent. Heel aardig van uw goede vriend, maar kijk toch maar even verder. U loopt hier tussen de trommels, lepels, ringen, kettingen, oorbellen, doeken, tassen, kralen, blikken miniautootjes, beelden, dierenhuiden, T-shirts, cd’s, asbakken, schalen en zelfs Afrikaanse kruiden. Green Market Square is een kleurrijke samenkoms t van alles wat echt Afrikaans is. Of wat toeristen graag als echt Afrikaans mee naar huis nemen. Afdingen is de regel. Koffie drinken kunt u bij een van de vele cafés op Green Market Square en daar kunt u naar de mensen kijken, 99% toeristen, op souvenirjacht. Green Market Square is misschien wel het meest toeristische plein van Kaapstad, maar dat neemt niet weg dat het een gezellig uitje is. U moet echter wel bestand zijn tegen ietwat 'opdringerige' verkoopmannen- en vrouwen, en het niet erg vinden dat vrijwel elk stalletje dezelfde spullen verkoopt. Als u daar doorheen kunt kijken en houdt van de typisch Afrikaanse rommelige, gezellige sfeer, dan vindt u Greenmarket Square in het hart van Kaapstad zeker een leuke plek. Let op: als u niet flink afdingt, bent u een dief van uw eigen portemonnee... eerst minimaal de helft eraf, en dan pas verder onderhandelen! Greenmarket Square | CBD | Kaapstad Maandag tot en met vrijdag 9:00u – 16:00u Zaterdag 9:00u – 15:00u, zondags gesloten 6 – Millstone Eco-friendly Farm Stall & Cafe Een van de best bewaarde geheimen uit het 'marktleven' van Kaapstad zijn de ecovriendelijke markten in Pinelands van dinsdag tot zondag tussen 9.00u en 17.00u. Groen en duurzaam is in, en dus promoten wij graag dit soort markten. Leuk ook om het idee te hebben op een onontdekte 'gem' van de stad rond te lopen. Lekkere lunches dankzij het verse brood en beleg.

Oude Molen Eco Village | Alexandra Street | Pinelands | Cape Town | +27 (0)21 447 8226 dinsdag t/m zondag: 9.00 - 17.00 uur 7 – Church Street Antiques Market Natuurlijk zijn er niet alleen maar markten in Kaapstad die alleen eten verkopen, maar is er ook genoeg kunst en handwerk te koop op dit soort markten. De leukste markt daarvoor is het kleine marktje op Church Street, dat elke dag rond 9.00u de kraampjes optuigt. Hoewel, misschien is 'markt' een beetje te groot woord voor het geheel, soms zijn het niet meer dan 10 kraampjes van oudere mensen die het leuk vinden om hun tassen, ringen en boeken uit de oudere tijd ten toon te spreiden. Maar de sfeer is enorm leuk (niet in het minst door de bijzondere ligging van Church Street), en de leuke dingen die u af en toe op deze markt kunt tegenkomen. Tip: lekker lunchen bij Café Mozart te midden van de marktkraampjes. Church Street, vlakbij de hoek van Long en Wale Streets | Kaapstad +27 (0)21 438 8566 maandag t/m zaterdag: 9.00 - 16.00u 9 – Khayelitsha Craft Market Bijzondere producten uit de grootste township van Kaapstad, Khayelitsha. Een manier om iets goeds te doen voor de gemeenschap, en er zelf een leuk souvenir aan over te houden. Niet alleen voor de kralenen schilderwerkjes, maar ook voor een traditionele Afrikaanse maaltijd (ter plekke bereid!), en om iets meer te leren over de townships. In plaats van geld geven aan bedelaars, is het een initiatief als deze markt in Khayelitsha waarmee armoede pas echt goed bestreden wordt. Alleen daarom al een go waard. St. Michael's and All Angels Anglican Church | Khayelitsha | Kaapstad +27 (0)21 361 5264 maandag t/m vrijdag: 9.00 - 14.00 uur Chapman’s Peak Drive:Kaapstads mooiste slingerroute www.chapmanspeakdrive.co.za Negen wonderschone kilometers vol zee- en bergzicht vlakbij Kaapstad Vraag als toerist in Kaapstad tien locals om hun favoriete plekken in Kaapstad en u zult minimaal drie keer ‘'You gotta do Chappies’ te horen krijgen.‘Chappies’ is de bijnaam van Chapman’s Peak Drive, één van de beroemdste bezienswaardigheden in de omgeving van Kaapstad. Met zijn slingerende wegen en waanzinnige uitzichten is Chapman’s Peak Drive niet alleen een

toeristische trekpleister, maar ook een populaire fotografie- en filmlocatie voor autocommercials. Chappies is in al haar pracht ook nog functioneel: De weg brengt je van Noordhoek naar Hout Bay en andersom. De negen kilometer lange Chapman Peak Drive telt 114 bochten en verrast elke bestuurder met een adembenemend landschap. Niet voor niets beweren veel Kaapstedelingen dat Chapman’s Peak Drive niet alleen tot één van de mooiste plekken in Kaapstad gerekend mag worden, maar zelfs tot de mooiste routes ter wereld. Is dat nationalistische opschepperij of is Chapman’s Peak echt nog mooier dan het uitzicht van Signal Hill of Lion’s Head? Oordeel zelf en trek een middag (of zelfs een hele dag) uit om Chapman’s Peak zelf te verkennen. Met de Atlantische Oceaan aa n uw rechterhand en groene bergtoppen aan uw linkerhand wilt u niets missen. U vindt de wonderschone Chapman’s Peak Drive op slechts 24 km ten zuiden van het centrum van Kaapstad. Bij Chappies kunt u heerlijk een dagje ontsnappen aan de drukke straten van de Moederstad. Neem een picknickmand mee, stop bij een van de picknickplaatsen en neem de prachtige natuur van de Kaap optimaal in u op. Als de winter ten einde loopt en het vroege voorjaar doorbreekt zit het er overigens dik in dat u hier een paar walvissen spot. De Chapman’s Peak Drive heeft een interessante geschiedenis. Het was vroeger het geesteskind van Sir Frederic de Waal, de eerste beheerder van de Kaapprovincie (De Waal Drive in Kaapstad is naar hem vernoemd). De werkzaamheden aan Chappies begonnen in 1915. De officiële opening vond vervolgens in 1922 plaats. Helaas gooiden rotslawines roet in het eten en vanaf januari 2000 werd de paradijselijke slingerroute van Kaapstad door deze lawines gesloten. Het publiek wist de overheid dusdanig onder druk te zetten, dat ze samen met verschillende bedrijven een verbluffend renovatieproces in gang zetten. Sinds 2003 is Chapman’s Peak Drive in volle glorie hersteld ( U betaalt nu wel een bescheiden bedrag aan tol). Mede door het renovatieproces van Chappies, is er verwarring ontstaan over wie de eigenaar van de tolweg is. Kaapse bronnen beweren dat de route in handen is van particulieren, maar de provinciale overheid lijkt tot op de dag van vandaag als enige rechtmatige eigenaar van het wegenbouwwonder te tellen. Chapman’s Peak Drive maakt namelijk deel uit van het Table Mountain National Park. Wat onderhoud betreft, speelt de particuliere onderneming Entilini een belangrijke rol. Het bedrijf zorgt voor een volledig geïntegreerd vervoerssysteem. Dit systeem bestaat uit weermetingen, CCTV-

camera’s, informatieborden en een verkeers managementplan. Ook zijn er speciale maatregelen genomen om bezoekers te beschermen tegen de kracht van Moeder Natuur. Naast het rijden en het vergapen aan de natuurlijke schoonheid om u heen, moet u vooral niet vergeten de auto zo nu en dan even stil te zetten. Dit doet u bijvoorbeeld bij de drie grote picknickplaatsen langs de route. Na uw eigen ansichtkaarten geschoten te hebben en uzelf van nieuw krachtvoer voorzien te hebben, rijdt u door naar het hoogste uitkijkpunt. Hier heeft u een schitterend uitzicht op de haven van Hout Bay. Ook zijn er verschillende wandelroutes door het Silvermine Nature Reserve en het Cape Peninsula National park, waar u het gebied te voet ontdekt. Voor de nodige adrenaline kunt u bij Chappies ook abseilen. Als kinderen in een snoepwinkel, vermaken ook de fotografen zich op Chapman’s Peak. De plattelandsdorpjes Hout Bay en Noordhoek zijn uniek te vereeuwigen vanuit de hoogte. Eenmaal afgedaald, bewijzen deze dorpjes ook uitstekend te zijn voor de nodige inkopen, hapjes en drankjes. De haven van Hout Bay is dan ook zeker ook een bezoek waard. Goed om te weten… Houdt u aan de regels, want ze zijn er niet voor niets. De maximale snelheid bij Chappies is 40 km/h en u mag niet stoppen bij een gele lijn. Bussen mogen Chapman’s Peak Drive alleen over van Hout Bay naar Noordhoek en niet andersom. Elk jaar vinden er twee grote evenementen plaats: de Pick’n’Pay Cycle Tour in maart en de Two Oceans Marathon in april. Wilt u liever geen tolgeld betalen? Rijdt dan via Hout Bay en haal een dagpas. Vervolgens kunt u tijdens de eerste drie kilometers van Chappies ergens picknicken. Keer hierna weer om. Cape of Good Hope Nature Reserve Het Kaaps schiereiland werd al in 1938 uitgeroepen tot natuurreservaat. Sinds 2004 is de nieuwe naam Table Mountain National Park (voorheen Cape Peninsula National Park). Het reservaat begint bij Signal Hill (Kaapstad) en eindigt bij Cape Point (uiterste punt van het schiereiland). Het gebied omvat ongeveer 35.000 ha. Het is een World Heritage Site. Als u vanaf Simon’s Town de weg in zuidelijke richting volgt komt u vanzelf bij Kaap de Goede Hoop. Vanaf de ingang is het nog ca. 6 km rijden naar Kaap de Goede Hoop. Cape of Good Hope, ofwel Kaap de Goede Hoop, is het beroemde schiereiland ten zuiden van Kaapstad waar menig schip door de harde wind en sterke stroming is gezonken. De eerste Europeaan die het presteerde rond de kaap te varen, Bartholomeu Dias, noemde dit punt dan ook ‘Cabo

Tormentoso’: Stormkaap. Hij was op zoek naar een nieuwe vaarroute naar India en vond deze uiteindelijk om de zuidelijke punt van Afrika. Later werd dit punt ‘Cabo de Boa Esperança’, Kaap de Goede Hoop. Lang werd gedacht dat dit het aller zuidelijkste puntje van heel Afrika was, maar dit ligt 220 km naar het oosten en heet Cape Agulhas. Maar op Cape Point, helemaal onderaan het Cape of Good Hope Nature Reserve, staat wel de grootste vuurtoren van het land om de schepen de weg te wijzen. Het Cape of Good Hope Nature Reserve is een mooi natuurgebied met een grote variëteit aan flora en fauna. Er zijn meer dan 2.200

plantensoorten waarvan ongeveer 90 soorten endemisch zijn. Vanwege het klimaat is hier vnl. fynbos te vinden. Naast veel soorten vogels leven hier slangen, hagedissen, schildpadden, insecten, Dassies, Four-striped grass mouse, water Mongoose, Cape clawless otter en wat kleine groepen zebra's, elanden en struisvogels. Het park is ideaal om walvissen te spotten. Vooral de Southern Right Whale is in False Bay te zien (juni november). De Humpback Whale en Bryde's Whale, zeehonden en dolfijnen kunt u met een beetje geluk ook zien. Er leven grote groepen Chacma Baboons (bavianen) op het eiland. Deze soort is beschermd. Ze eten fruit, wortels, honing, bollen, insecten en schorpioenen. Tijdens eb lopen ze over het strand op zoek naar strandvlooien en weekdieren. Het is nu eenmaal zo met bavianen, waar eten is zijn zij ook te vinden. Ze mogen absoluut niet gevoerd of aangehaald worden. Als ze hier eenmaal aan gewend zijn kunnen ze gevaarlijk worden. Wanneer ze nl. geen eten krijgen of verjaagd worden, kunnen ze heel agressief worden, het eten stelen en mensen aanvallen. Als het echt uit de hand loopt, zit er niets anders op dan ze te doden. Vandaar dat er een hoge boete staat op het voeren van bavianen. Toch zijn er altijd toeristen die het niet kunnen laten met alle gevolgen van dien. Er zijn hier fantastische wandelingen langs verlaten stranden door de schitterende natuur. o.a. routes voor 2 dagen, vooraf reserveren. Langs de kust liggen diverse scheepswrakken. Bij Buffelsfontein Visitors Centre zijn er diverse kaarten met routes te krijgen. Wandelen is de mooiste manier om te genieten van dit natuurreservaat, maar mocht u zichzelf toch liever laten vervoeren, dan kunt u met de funicular railway die van het aanwezige restaurant naar de oude vuurtoren uit 1860 rijdt. Deze vuurtoren was vaak zo door mist omgeven, dat ze een nieuwe hebben gebouwd op Dias Point. Wanneer u naar het Cape of Reserve rijdt, komt u langs Boulders Beach. Hier leven ongeveer 3000 Afrikaanse pinguïns. Boulders Beach is ontzettend populair onder gezinnen en kan het er vooral in vakanties erg druk worden. Het Cape of Good Hope Nature Reserve ligt ten zuiden van Kaapstad en is via de M4 te bereiken. Openingstijden: 's zomers (okt - mrt) van 6.00 - 18.00 uur en 's winters (apr - sept) van 7.00 - 17.00 uur.

Fynbos groeit in een 100-200 km brede strook langs de kust van Clanwilliam in het westen tot aan Port Elizabeth aan de zuidoost kust. Het is een belangrijk onderdeel van de Kaapse flora en vertegenwoordigt ongeveer 80% van de plantensoorten daar. Het fynbos in de meer westelijk gelegen gebieden is gevarieerder dan die in de meer oostelijke streken van Zuid Afrika. Van de zes plantenrijken ter wereld is deze de kleinste maar meest gevarieerde per oppervlakte eenheid. De variëteit aan fynbos planten is buitengewoon hoog met meer dan 9000 soorten waarvan er ongeveer 6200 alleen in Zuid Afrika groeien. De naam fynbos (Afrikaans) is aan deze planten gegeven om de fijne naald vormige bladeren van veel fynbos soorten. Het merendeel behoudt het hele jaar zijn harde groene bladeren. De bekendste families zijn de protea’s, erica’s en restio’s. Protea’s zijn ruim vertegenwoordigd in het landschap met hun grote bladeren en opvallende bloemen. Bestuiving vindt vaak plaats door vogels zoals de kolibrie. Erica’s of heide is een klei nere plant met samengestelde buisvormige bloemen en naaldachtige bladeren. De grasachtige restio’s – waarvan de meeste alleen in het fynbos gebied voorkomen, groeien in vochtiger gebieden. Voor de meeste fynbos planten is brand een noodzakelijk kwaad omdat alleen door de intense hitte hiervan de zaden kunnen ontkiemen. Het fynbos is verdeeld in twee hoofdgebieden; het laagland fynbos, beneden 300m, op de zandgronden van de westkust en het montane fynbos van de hoger gelegen streken. Rooibos (Aspalathus linearis) en Honeybush (Cyclopia intermedia) zijn economisch belangrijk, deze groeien in de buurt van de Cederbergen en worden na het oogsten als rooibos thee naar veel landen geëxporteerd. Ook protea’s gaan de hele wereld over en hun bloemen zijn in menig boeket terug te vinden. Restio’s werden en worden al meer dan honderden jaren gebruikt om daken met riet te bedekken.

Wandeling door Kaapstad: Het beginpunt is bij de rotonde aan de Heerengracht/Vasco da Gama boulevard. In het midden van de rotonde staat een standbeeld van (1)Bartolomeus Dias. De 1ste Europeaan die de Kaap rond heeft gehaald in 1488. U gaat verder naar HeerengrachtStreet richting het trein station van Kaapstad. U passeert de tweelingbeelden van (2)Jan van Riebeek en zijn vrouw, Maria. Van Riebeek leidde de Nederlandse VOC expeditie die in Kaapstad een winkel stichtte in 1652. Deze zou daar zijn waar Van Riebeek het eerst voet aan wal zette. Dit geeft u een beeld van hoe veel land is terug gewonnen van de zee. Het station uit 1960 is niet het bekijken waard maar wel tegenover het station is een prachtig (3)Collosseum gebouw wat is

gerestaureerd. Een van de vele art-deco stijl gebouwen die in het centrum staan. U loopt verder door de Adderley street en passeert Strand Street. U komt bij (4)Trafalgar Palace, een steegje versierd met bloemen verkopers tussen een lelijk modern winkelcentrum en de Edwardian Standard bank. Aan het eind hiervan is het (5)General Post Office. Loop naar binnen en bewonder de muurschilderingen van het oude Kaapstad. Verlaat het postkantoor aan de darlingstreet. Voor u op de hoek van Parliament Street is (6) Mutal Heights. Het hoogtepunt van een art-deco gebouw in Kaapstad. Een gedetailleerde lijst loopt rond de gevel van het gebouw en aan de kant van Parliament Street zijn aparte beeltenissen van verschillende Afrikaanse rassen uitgesneden. Verder lopend komt u (7)Mullers Opticians tegen. Dit is een bijzonder gebouw. Hierna komt u langs (8) Speakers Corner een prettig café waar mensen uit het parlement koffie komen drinken. U kijkt tegen de (9) Groote kerk aan. De moederkerk van de Nederlandse Gereformeerde Kerk. In de hoek staat een beeld van (10) Jan Hendrik Hofmeyr. Een redacteur van de krant die heeft meegeholpen met het ontwerp van de Zuid Afrikaanse grondwet in 1909. U slaat rechtsaf de Bureau street in welke langs een zijde van (11) Slave Lodge loopt. Slave Lodge dateert uit 1679 en is nu een museum. Naast het museum is de ingang van de Company’s Gardens. Daar vind u een standbeeld van (12)Jan Smuts op een rots (hoek Wale street en Adderley Street) het is een getrouwe uitgave van de President maar lang niet zo interessant als de meer abstracte weergave in het S.A. Nat. Gallery. In de (13)Company gardens staat nog een standbeeld van (14) Cecil Rhodes. Rhodes was de zoon van een Engelse predikant. Hij was een grote bouwer en heeft een fortuin vergaard. Een deel van dit fortuin is opgegaan in fondsen die mensen het mogelijk maakt om te gaan studeren. Bill Clinton is een ontvanger van een van deze fondsen en heeft zo gestudeerd aan de universiteit van Oxford. U eindigt in de company’s Gardens.

15 januari Vertrek 20 km Houdt rekening met files. Normaal duurt het 30 tot 45 min om bij het vliegveld te komen vanuit het centrum van Kaapstad. U gaat terug naar de N2 Kaapstad uit en neemt de afslag naar het vliegveld. Uw vlucht vertrekt om 18h05 SA 0362 naar Johannesburg en vandaar door naar Europa

.

Zuid Afrika Zuid Afrika is ongeveer 2 keer zo groot als Frankrijk en telt circa 44 miljoen inwoners. Dit is 35 inwoners per vierkante kilometer en de ruimte bestaat voor het grootste deel uit natuur. Het meest zuidelijke gedeelte bestaat voor het grootste gedeelte uit hoogvlaktes (velds) en heuveltjes (kopjes). Naar het westen worden de velden steeds lager, terwijl ze in noordelijke richting geleidelijk aan plaats maken voor de woestijnachtige Kalahari vlakte en de Limpopo vallei. In het oosten en het zuiden heeft het plateau een duidelijke rand, waarvan de Drakensbergen het hoogste zijn. Deze "wal" loopt plotseling af naar de kustvlakte van Natal. In het zuiden steekt de lagere wal uit boven de woestijnachtige vlaktes van de Kleine en de Grote Karoo, die bijna 600.000 km2 beslaan en van de oceaan worden gescheiden door kleine zandsteenachtige bergketens van oost naar west (Cape Folded Mountains) waarvan de Tafelberg bij Kaapstad in het westen de afsluiter is. Zuid Afrika is waarschijnlijk op toeristisch gebied het meest bekend van de wildparken, maar heeft niet alleen veel aan natuur te bieden, maar ook heel wat cultuur. Zuid Afrika wordt niet voor niets de "Rainbow Nation" genoemd. Ten eerste zijn er de meest oorspronkelijke bewoners, de San (bosjesmannen), verder leven er nog diverse andere oorspronkelijke bewoners, waaronder de Khoikhoi. Stammen die vanuit geheel Afrika Zuid Afrika zijn binnengetrokken zijn de Xhosa, de Ndebele, de Shagaan, de Tsonga, de Sotho, De Tswana, de Venda, de Zoeloes en de Swazi. Vanuit andere continenten zijn diverse nationaliteiten Zuid Afrika binnengekomen, zoals vooral de Nederlanders, Duitsers, Fransen, Britten, Indiers en Joden. Verder maken Portugezen, Chinezen en Grieken deze Rainbow Nation kompleet.

Staatsvorm Vlag

Oppervlakte Grenzen

: republiek (onafhankelijk sinds 31 mei 1910 van de UK : drie vlakken in zwart, rood en blauw gedeeld door een groene Y op zijn kant

: 1.219.090 km2 : In het noorden van oost naar west: Swaziland, 470 km., Mozambique, 480 km., Zimbabwe, 250 km.,Botswana, 1550 km. en Namibië, 920 km. in Zuid Afrika ligt de enclave Lesotho, 780 km Hoofdstad : Pretoria (administratief), Kaapstad (wetgevend), Bloemfontein (juridisch) Bevolking : 44 miljoen inwoners Hoogste berg : Bronnenberg, 3282 meter Rivieren : De Oranje rivier is de langste rivier van het land. Deze ontspringt in Lesotho en mondt uit in de Atlantische Oceaan. In het uiterste westen vormt de Oranjerivier de grens tussen Zuid Afrika en Namibië. De Vaal ontspringt in het Noord oosten. De Limpopo ontspringt in het Noord oosten en stroomt via Botswana, Zimbabwe en Mozambique naar de Indische Oceaan. De rivieren liggen vaak droog en zijn van geen enkel nut als vaarroute of voor de opwekking van water- kracht. Ze zijn enkel van enig nut als irrigatie. Totale kustlengte: circa 2954 km, waarvan de Atlantische Oceaan 872 km. en de Indische Oceaan 2082 km. Taal : Er zijn 11 officiële talen in Zuid Afrika. Engels, Zuid Afrikaans, Tsonga, Ndebele, Noordelijk Sotho, Zuidelijk Sotho, Swazi,Tswana, Venda, Xhosa en Zoeloe Godsdienst : Christelijk (ongeveer 50%), Hindu, Moslim, Joods, diverse inheemse geloven.

Bodemschatten : goud, platina, diamant, maar ook steenkool, ijzer, Chroom, bruinsteen en aardgas Klimaat : Aan de Kaap een Middellandse Zeeklimaat met regenval in de winter. In het oosten (Natal)tropisch warm en vochtig, meer gematigd droog in het gebied van de Drakensberg. Woestijnklimaat in het Westen (Alexanderbaai) en het noorden (Kalahari)

Rainbow Nation Zuid-Afrika maakt een Afrikaanse Renaissance door, gebaseerd op zijn uiteenlopende en fascinerende culturele erfgoed. De geest van verzoening en wederzijds respect die zich nu in de gehele Zuid-Afrikaanse maatschappij aan het verspreiden is helpt het land zijn trots op zijn multietnische oorsprong te versterken. Toeristen hebben de mogelijkheid om het echte Afrika te ontdekken, om iets te weten te komen over de mensen, de manier van leven, hun cultuur en geschiedenis. U zult zien waarom Zuid-Afrika de "Rainbow Nation" wordt genoemd wanneer u zelf in de gelegenheid bent het gekleurde mozaïek te bekijken waaruit de hedendaagse samenleving van Zuid-Afrika is samengesteld. U kunt ook de schakels ontdekken met de verre voorouders van de mensheid, want Zuid-Afrika heeft archeologische vindplaatsen, onder andere de Sterkfontein grotten bij Krugersdorp in Gauteng, en Makapansgat, bij Mokopane (Potgietersrus) in de Limpopo Provincie, waar bewijzen zijn gevonden van zeer vroege menselijke nederzettingen van meer dan drie miljoen jaren geleden. De schedel van een kind, gevonden in 1924 in Taung bij Kimberley, ondersteunt de conclusie dat de evolutie van "Homo Sapiens" heeft plaatsgevonden in Afrika, en niet zoals eerder werd geloofd in Azië De San Er zijn nog maar weinig van de oorspronkelijk bewoners van ZuidAfrika over, de jager-verzamelaar San, maar het bewijs van hun ontelbare jaren lange aanwezigheid is bewaard gebleven in de rots schilderingen die gevonden kunnen worden in diverse grotten en op andere plaatsen. Zij leefden in kleine groepen of families. Met maar weinig persoonlijke bezittingen. Geen besef van hun "eigendomsrecht" op het enorme uitgestrekte gebied dat zij bewoonden, bestonden er geen sociale conflicten. De San leven nog steeds op hun traditionele wijze in de afgelegen gebieden van

Zuid-Afrika zoals de Kalahari woestijn. De enige overgebleven Zuid-Afrikaanse San stam zijn de Khomani San, een groep van ongeveer 400 San, die leven in de Noordkaap provincie bij de Molopo rivier, ca. 60 km. ten zuiden van de Khalagadi. Hoewel ze niet helemaal meer oorspronkelijk leven volgens de oude tradities, proberen ze dit toch zoveel mogelijk in stand te houden en aan bezoekers te laten zien door middel van kleding, behuizing, arts & crafts en begeleide wandelingen in het gebied. Toeristen kunnen de Khomani San ontmoeten in Kagga Kamma (Plaats van de San), 260 km ten noorden van Kaapstad in de Cederbergen. Dit is een beschermd gebied voor de oorspronkelijke San uit de Molopo regio, die jagen en geld verdienen met de verkoop van handgemaakte kunst. Het privéleefgebied van de San blijft echter verborgen voor toeristen, maar er is een centraal ontmoetingspunt. Bij het Xulu & Khwe Bushman Cultural Project, in Kimberley, in de Noord-Kaap, kunnen bezoekers San gemeenschappen bezoeken en hun traditionele handwerk kopen. Deze San mensen komen oorspronkelijk uit Namibië en werkten als spoorzoekers tijdens de grensoorlog met Angola. Na de onafhankelijkheid van Namibië waren ze daar niet meer welkom en hebben ze zich gevestigd in Kimberley. Goede voorbeelden van San-rotskunst kunnen bekeken worden in de grotten in het Khahlamba-Drakensberg Natuurreservaat in de Drakensbergen, in KwaZulu-Natal. Het South African Museum in Kaapstad laat een aantal voorwerpen zien die levenswijze van de San illustreren. Khoikhoi Een stap verder op de ladder van de geschiedenis vinden we de Khoikhoi, vee- en schaapherders, die polygame gemeenschappen vormden geleid door een hoofdman. Zij leefden in ronde hutten van hout en matten die gemakkelijk afgebroken konden worden bij hun zoeken naar nieuw weidegebied. De Khoikhoi waren de eerste mensen die de Hollandse pioniers bij de Tafelbaai ontmoetten; zij noemden hen "Hottentotten", waarschijnlijk door de klikkende geluiden die ze maakten bij het spreken en die de Hollanders verkeerd begrepen als stotteren. De Hollandse pioniers namen langzaam maar zeker hun land en vee in bezit en de Khoikhoi bevolking werd gedecimeerd door een serie pokkenepidemieën. Door vermenging met de vroege Europese kolonisten werden zij een deel van de

zogenaamde "Coloured" (gekleurde) bevolking van de Kaap. De enige groep die heeft overleefd is de Nama, die tegenwoordige in Namaqualand en het naburige land Namibië leven. Het Khoi Village Museum ligt in The Point, Mossel Bay, West Kaap. De meerderheidsbevolking van Zuid-Afrika Het grootste gedeelte van de Zuid-Afrikaanse bevolking bestaat uit zwarte Afrikanen die trots zijn op zichzelf en op de vele facetten van hun etnologische oorsprong. Deze Afrikanen, die vele honderden jaren geleden ZuidAfrika binnentrokken vanuit Centraal Afrika's merengebied, kunnen worden opgedeeld in verschillende etnische groepen die zich vestigden in verschillende gebieden van het land, hoewel ze bij elkaar leven als ze verhuizen naar de grote stedelijke gebieden voor werk. Het gebied van de Xhosa ligt tegenwoordig hoofdzakelijk in de Oost-Kaap. De Zoeloes komen van de provincie KwaZulu-Natal. De Ndebele en de Shangaan stammen uit Mpumalanga; de Zuidelijke Sotho komen uit de Vrijstaat, de Noordelijke Sotho (of Pedi) uit de Limpopo Provincie, de Tswana uit de Noord-West Provincie, de Venda uit de Limpopo Provincie, terwijl de meeste Swazi uit gebieden in KwaZulu-Natal en Mpumalanga aan de grens met Swaziland komen. In de stedelijke gebieden hebben de meeste Afrikanen de westelijke manier van leven overgenomen, maar op het platteland zijn nog veel resten van hun etnische tradities bewaarde gebleven. Lesedi Cultural Village in Lanseria, Gauteng, is een multicultureel Afrikaans dorp op minder dan een uur rijden van Johannesburg. Het bestaat uit een aantal verschillende boerderijen en dorpen - Xhosa, Zoeloe, Pedi en Basotho. Elke bezoeker wordt als gast ondergebracht bij een traditionele Afrikaanse familie, om zo iets te leren over hun cultuur en manier van leven. De avonden worden rond het kampvuur doorgebracht met traditionele dansen, verhalen en gezangen. De Xhosa Van alle in stamverband levende volkeren die vanuit het noorden zijn gekomen, zijn de Xhosa het verst naar het zuiden getrokken. Traditionele Xhosa gebouwen worden gekenmerkt door ronde muren gemaakt van modder, met een puntig, met stro bedekt dak, een rondavel, ontwerp dat veelvuldig gekopieerd wordt in de gebouwen van game lodges.

Xhosa-vrouwen staan bekend om de oker beschilderingen van hun gezichten, en om het roken van lange pijpen. Hoofdbedekkingen zijn gemaakt van zware wollen sjaals, als een tulband gevouwen, en hun typische houten halskettingen. Armbanden zijn een statussymbool, en zijn vaak van draad gemaakt gekocht in dorpswinkels. De ideale manier om deze vriendelijke mensen beter te leren kennen is om door het verrukkelijke landschap van de Oost Kaap te rijden, waar kleine, betaalbare hotels u talloze vakantiemogelijkheden bieden. In het Shamwari Wildreservaat, tussen Port Elizabeth en Grahamstown, vinden bezoekers Kaya Lendaba, een traditioneel dorp. Wezandla Gallery en Crafts Centre, Baakens Street, Port Elizabeth, is ook de moeite waard om te bezoeken. In de West Kaap, bij George aan de Tuinroute, kunt u het Khulani Xhosa Village bekijken. De Zoeloes De Zoeloes staan bekend om hun dapperheid in de oorlog onder Koning Shaka (1788-1828), "Afrika's eigen Napoleon" en andere leiders, en vormen tegenwoordig de grootste stammengroep in Zuid-Afrika, met een aantal van bijna acht miljoen. Zoeloes leven traditioneel in bijenkorfvormige hutten die in een cirkel staan op een terrein bekend als een "kraal". Getrouwde vrouwen dragen breedgerande, schotelvormige hoofdbedekkingen, vaak versierd met kralen, om hun status aan te geven. Zoeloemannen dragen rokjes van huiden en arm- en enkelbanden van bont, en dragen schilden en speren tijdens traditionele ceremonies. Toeristische attracties zijn de Heia Safari Ranch, bij Johannesburg, Gauteng, en in KwaZulu-Natal, het DumaZulu. Traditional Village en openluchtmuseum bij Mtubatuba, Shakaland, een replica van een Zoeloedorp of kraal en Kwabhekithunga Zoeloedorp, beide bij Eshowe, bieden u overnachtingen in Zoeloe-hutten; PheZulu, een openluchtmuseum in de Valley of a Thousand Hills. Bij Ulundi ligt Umgungunhlovu, een reconstructie van de hoofdstad van Koning Dingane. Ook verscheidene musea laten de Zoeloe geschiedenis zien, zoals het KwaZulu Cultural Museum, bij Ulundi, het Zululand Historical Museum, Eshowe en Talana Museum bij Dundee. Als u in Durban verblijft, kunt u een bezoek brengen aan het African Art Centre, Tourist Junction of de Arts and Culture Experience bij het Bat Centre, Maritime Place. Ndebele De Ndebele staan bekend om hun in heldere kleuren geverfde huizen, versierd met geometrische patronen. Zo kleurrijk als hun

huizen zijn, is ook de kleding die door de Ndebele vrouwen wordt gedragen. Getrouwde vrouwen dragen zware bronzen ringen om hun armen, benen en nek, vaak omgeven door kralen. De Ndebele leven voornamelijk in het noordoostelijk deel van Mpumalanga bij Tshwane (Pretoria) en in de regio van Middelburg in Gauteng. Bij Tshwane ligt het Mapoch Ndebele Village. Schitterende gebouwen en kleding kunnen worden bekeken in het Botshabelo Open Air Museum en Historical Village, 13 km ten noorden van Middelburg, het AmaNdebele Traditional Village en Museum bij Loopsruit ten noorden van Bronkhorstspruit en de Nzunda Mabhoko Royal Kraal bij Weltevrede, in Mpumalanga. De Sotho De zuidelijke Sotho, zo'n 300.000, leven voornamelijk in de Vrijstaat, aan de grens met Lesotho, een onafhankelijke staat die aan alle kanten omringd wordt door Zuid-Afrika. Ze dragen typische geweven, kegelvormige hoeden en kleurrijke dekens. De Sotho, die hun huizen vaak van steen bouwen, decoreren hun hutten graag met steen mozaïeken en spetters helder gekleurde verf. Hun manier van leven kan worden bekeken in het Basotho Cultural Village bij Harrismith 30 km ten oosten van het Golden Gate Nationale Park, in de Vrijstaat. De noordelijke Sotho, bijna 2,8 miljoen, leven in het noorden van Tzaneen, in de Limpopo Provincie. Zij staan bekend om de legende van Modjadji, de "Regenkoningin" onsterfelijk gemaakt in Henry Rider Haggard's boek "She". Om meer te weten te komen over hun erfgoed kunnen toeristen de Bakone Malapa Kraal bezoeken, een traditionele Noord Sotho nederzetting, bij Polokwane (Pietersburg). De Tswana Tswana huizen zijn ook rond van vorm. De muren zijn niet beschilderd maar er worden patronen in de klei geëtst voordat die opdroogt. Een fantastische toeristische attractie is het Lotamoreg Dam and Cultural Village bij Mafikeng, waar de manier van leven van de Tswana op levendige wijze wordt uitgebeeld. Kadishwene/Kureechane Reserve, 36 km van Zeerust, heeft een Tswana-museum waar hun tradities worden belicht.

De Venda Het Venda volk, 600.000 mensen die in het noorden van de Limpopo Provincie wonen, zijn verwant aan de Shona in Zimbabwe. Historici beweren dat de Venda's zich vermengd hebben met Arabische handelaren, vandaar hun opvallend Semitische gezichtstrekken. In het verleden stonden ze bekend als uitstekende ijzer- en kopersmeden, tegenwoordig praktiseren ze nog steeds hun oude gewoontes en initiatieceremonieën. Venda vrouwen dragen traditioneel gestreept materiaal met daarop genaaide vlechten. Uniek bij de Venda zijn de witte pompons. In het Ditike Craft Centre, ten westen van Thohoyandou, wordt handenarbeid en kunstwerken tentoongesteld en verkocht. De Shangaan/Tsonga Dit volk is verwant aan de Tsonga in Mozambique en noemen zichzelf in Zuid-Afrika Shangaan. Tegenwoordig leven er ongeveer 750.000 Shanganen aan de grens van het Kruger Nationale Park. Grote, met riet gedekte, kegelvormige daken typeren de stijl van hun woningen terwijl ze zich meestal kleden in lange, gekleurde doeken die om één schouder zijn geknoopt. Grote kralensnoeren om hun nek en zware metalen armbanden zijn ook populair. Het gezicht werd ooit van littekens voorzien om Arabische slavenhandelaars af te schrikken maar wordt nu beschouwd als een teken van schoonheid. Het zijn uitstekende vissers. De overgang van kind naar volwassene is een krijgshaftige aangelegenheid: er worden patronen in de huid gebrand. Dichtbij Hazyview, Mpumalanga, ligt het Shangana Cultural Village. De Swazi Swazi mannen dragen vaak helder gekleurde sjaals over één schouder geknoopt en leren of katoenen kilts. Ze tillen hun "knobkerries" (lange knotsen) op als een vorm van begroeting. Swazi vrouwen dragen ook sjaals, geknoopt rond beide schouders en schortjes van geitenvel. De "bijenkorf" haarstijl, met een wit koord bij de haarlijn, is karakteristiek voor Swazi vrouwen. Favoriete kleuren zijn oranje en rood.

"Bijdragen aan de "Rainbow" De eerste Europeanen die voet zetten in Zuid-Afrika waren de Portugezen. In 1488 zeilde de ontdekkingsreiziger Bartholomew Dias rond Kaap de Goede Hoop en legde aan in Mossel Bay. Tien jaar later stopte een tijdgenoot en landgenoot, Vasco de Gama, daar ook. In de zestiende eeuw zeilden Hollandse, Engelse en Franse schepen regelmatig rond de Kaap op weg naar de Oost. De eerste permanente Europese nederzetting werd gevestigd in 1652, toen Jan Van Riebeeck, samen met 90 mannen, vrouwen en kinderen, een voorraadbasis opzette voor de OostIndische Compagnie om schepen die heen en weer voeren langs de handelsroutes tussen Holland en Java (Indonesië) van vers voedsel te voorzien. In de loop der tijd trok de Kaap kolonisten aan uit Nederland, Frankrijk, Duitsland en Engeland. Van de 40 miljoen mensen in Zuid-Afrika op dit moment zijn er ongeveer zes miljoen van Europese herkomst. Er werden ook slaven uit Madagaskar en Java naar de Kaap gebracht, terwijl contractarbeiders uit India op de suikerrietplantages van KwaZulu-Natal werkten. De Afrikaner Na vele generaties begonnen de Hollandse, Duitse en Franse immigranten van de Kaap, voor het merendeel boeren of Boers, zichzelf te beschouwen als Afrikaners en zelfs vandaag identificeren zij zich nog zeer sterk met het land. De erfenis van deze pioniers (Voortrekkers) kan worden ervaren bij het Voortrekkersmonument, Paul Kruger House en Melrose House in TwShwane (Pretoria). Bekijk ook de Church of the Vow en het Voortrekkersmuseum, Pietermaritzburg; het Afrikaans Language Monument and Museum in Paarl; het Talana Museum, Dundee; de Bronzen Wagon "Laager" Monument bij de Bloodrivier, KwaZuluNatal en Magersfontein vlakbij Kimberley. Het Pioneer Open-air Museum, Tshwane is een gerestaureerd huis met erf uit ongeveer 1848. Het maken van boter, kaarsen en het bakken van brood wordt hier gedemonstreerd. Stellenbosch Village Museum is een complex van historische huizen ingericht in de stijl uit die periode, en laat de levensstijl zien van de bewoners van de stad in de zeventiende en achttiende eeuw. Kleinplasie Open-air Museum, Worcester, laat de levenswijze zien van een vroege Kaapse boerenfamilie, waaronder de seizoenswerkzaamheden. Willem

Prinsloo Agricultural Museum, vlakbij Johannesburg, heeft als attractie een boerenhoeve daterend uit 1880, met een smederij/winkel, zuivelbedrijf, werkende watermolen en een distilleerderij van perzikenbrandewijn. Hier worden traditionele boerenactiviteiten gedemonstreerd. De Kleurlingen De Kaapse Kleurlingen zijn Khoi mensen of mensen die uit gemengde relaties zijn voortgekomen tussen blanken en San, Khoi, zwarten, Indiërs etc. De Hollandse pioniers namen langzaam maar zeker het land en vee van de Khoikhoi in bezit en de Khoikhoi bevolking werd gedecimeerd door een serie pokkenepidemieën. Door vermenging met de vroege Europese kolonisten werden zij een deel van de zogenaamde "Coloured" (gekleurde) bevolking van de Kaap. "Kaapse Moslims", de eerste slaven arriveerden in 1655 op de Kaap. Aanvankelijk kwamen zij uit de Hollandse kolonies zoals Madagaskar en Java. Anderen kwamen uit Angola, Guinee, Abessinië (Ethiopië), India en Maleisië. In de loop der jaren vermengden zich de slaven met de Europeanen. Het nageslacht van deze gemengde relaties staat bekend als Coloureds (kleurlingen).Tijdens de apartheidsjaren was het een groep die overal tussenin viel en dus niet 'blank' of 'zwart' werd beschouwd. Ze leefden (en doen dit nog steeds) in andere wijken dan blanke of zwarte mensen. De meerderheid van de kleurlingen zijn Christenen en spre ken Afrikaans. Hun jaarlijkse culturele festival, het Minstrel Carnival, wordt gehouden tijdens de nieuwjaarsperiode, als ze zich hullen in kleurrijke kostuums, muziek maken en door de straten van Kaapstad paraderen. Het hele jaar door zorgen orkestjes van kleurlingmuzikanten voor amusement voor de bezoekers van Kaapstad, in het bijzonder langs het Victoria en Alfred Waterfront. Veel van de Aziatische emigranten, zogenaamde "Kaapse Moslims" of "Kaapse Maleiers", zijn moslim gebleven. Zij leven voornamelijk in Kaapstad in wijken die te herkennen zijn aan de vele moskees. Bezoek het Bo-Kaap Museum in het Malay Quarter (Maleise Wijk) van Kaapstad om hierover meer aan de weet te komen. De Hollanders De aanwezigheid van de eerste Hollandse pioniers kan bekeken worden in het militaire fort, Het Castle of Good Hope, gebouwd in Kaapstad in 1679. De pioniers ontwikkelden hun eigen architectuurstijl bekend als Kaap-Hollands, gekarakteriseerd door witte muren,

hoge gevels, met stro bedekte daken. Deze stijl is ook te zien in de gebouwen van de boerderijen in de wijnstreek. De Hollandse invloed kan ook worden gezien in Stellenbosch, de op één na oudste nederzetting in de Kaap, in Swellendam in het Klipperivier Homestead en het Drostdy Museum in Graaff-Reinet, waar meer dan 300 gebouwen die tot Nationaal Monument zijn verklaard kunnen worden bezichtigd in de oudste stad in de Oostelijke Karoo. De Fransen In 1688 vestigden zich 153 Franse Hugenoten, protestanten op de vlucht voor de godsdienstvervolging in Frankrijk, in Franschhoek. Zij leverden een aanzienlijke bijdrage aan de ZuidAfrikaanse wijnproductie, waarvan het resultaat tegenwoordig enorm is. Bij Kaapstad is een groot gebied dat voornamelijk uit wijngaarden bestaat met schitterende landgoederen waar wijn wordt gemaakt. Een bezoek aan het Huquenot Monument en Museum in Franschhoek en enige van de wereldberoemde wijnkelders is zeker de moeite waard. De Duitsers De Oost-Indische Compagnie had ook Duitsers in dienst, die een belangrijke rol speelden in de ontwikkeling van Zuid-Afrika, waaronder de wijnproductie. Gedurende de eerste 140 jaar na 1652 vestigden zich 14.000 Duitsers in de Kaap, terwijl Duitse legionairs die voor de Britten vochten in de Krimoorlog naar de Oost Kaap werden gezonden in 1840 om de kolonie te beschermen tegen aanvallen door de Xhosa. Duitse missionarissen preekten en zorgden voor scholen voor de zwarte bevolking. Bewijzen voor hun aanwezigheid zijn onder andere het Monument for German Settlers, East London en Duitse scholen en missieposten. De Britten De Britten kwamen aan het begin van de negentiende eeuw naar de Kaap om te voorkomen dat het in Franse handen zou vallen. Zij namen ook in 1843 Natal, nu KwaZulu-Natal geheten, af van de Afrikaners. Er zijn hier nog talrijke gebouwen die de Britse koloniale architectuur weerspiegelen, bijvoorbeeld de Parlementsgebouwen en het Stadhuis (City Hall) van Kaapstad. Deze stijl is ook terug te vinden in de City Hall, Bandstand en Jubilee Pavilion in Pietermaritzburg, KwaZulu-Natal, (ook wel genoemd de "laatste

buitenpost van het Britse imperium"); in het Playhouse, City Hall en Railway Station in Durban; het General Post Office in Johannesburg en in Tshwane's Union Buildings. Grahamstown is net een Engels plattelandsstadje, hier wordt een jaarlijks terugkerend cultureel festival in juli gehouden. Pilgrim's Rest in Mpumalanga is één van de beste voorbeelden van een levend museum. Het dorpje, waar goud werd gedolven in 1873, heeft het uiterlijk van een goudmijnstad bewaard. Een gerestaureerd mijnwerkershuis dient nu als winkel. Gold Reef City, in de buitenwijken van Johannesburg, is een reconstructie van een goldrush stadje van een eeuw geleden, en heeft een authentieke goudmijn die bezocht kan worden. De Indiërs Van 1860 tot 1911 kwamen grote aantallen Indiërs naar KwaZuluNatal om te werken op de suikerrietplantages. Het waren contractarbeiders, maar ondanks de mogelijkheid om gratis naar huis terug te keren verkozen de meeste te blijven. Tegenwoordig wonen er in Zuid-Afrika één miljoen Indiërs, waarvan 70 procent hindoe is, 20 procent moslim en de rest een andere religie heeft. Hoewel de meeste Indiërs Engels spreken tegen bezoekers, spreken ze thuis Indiase dialecten. In het bijzonder in Durban kunnen bezoekers hun wijze van leven zien in de moskees en tempels en in Grey Street met zijn sariwinkels en juweliers, kruiden, fruit- en groentestalletjes. Ook de Great Mosque, Riverside Mosque en Kramat Narainsamy Temple kunnen bezichtigd worden. De Joden Ondanks zijn relatief kleine omvang speelt de Joodse gemeenschap op vele gebieden van het Zuid-Afrikaans leven een belangrijke rol. Hun aanwezigheid wordt weerspiegeld in de Great Synagogue in Kaapstad, de Old Synagogue en Sammy Marks Museum in Tshwane en Harry en Friedel Abt Jewish Museum in Johannesburg. Andere groepen Portugezen, Chinezen en Grieken voegen een verdere, waardevolle dimensie toe aan de Zuid-Afrikaanse culturele mix. Hun invloed kan worden geproefd in de grote verscheidenheid aan soorten gerechten in het hele land.