Stikstofbijbemesting na overvloedige neerslag
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 09-12-2014; Tilburg 10-12-2014
Stikstofbijbemesting na overvloedige neerslag Peter Wilting
SID, 9/10 december 2014
Sleen 2014
© IRS 2014,
[email protected]
1
Stikstofbijbemesting na overvloedige neerslag
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 09-12-2014; Tilburg 10-12-2014
Stikstofbijbemesting na overvloedige neerslag ■ hoe makkelijk spoelt stikstof uit? ■ wanneer is kans op uitspoeling grootst? ■ stikstof bijbemesten?
Hoe makkelijk spoelt stikstof uit? Verplaatsing van stikstof (Nmin) per 100 mm neerslagoverschot (= neerslag-verdamping), vanaf tijdstip toediening ►
grofzandige gronden
90 cm
►
fijnzandige gronden
45 cm
►
zavel- en leemgronden 30 cm
►
kleigronden
20 cm
►
veengronden
12 cm
Bron: De teelt van suikerbieten, ir. J. Jorritsma
© IRS 2014,
[email protected]
2
Stikstofbijbemesting na overvloedige neerslag
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 09-12-2014; Tilburg 10-12-2014
Wanneer is kans op uitspoeling grootst? ■ na periode met veel neerslagoverschot, op grofzandige gronden ■ vroeg in het seizoen:
• bewortelingsdiepte beperkt • beperkte gewasverdamping • veel Nmin in de grond/weinig N in gewas
Hoeveelheid stikstof in het groeiseizoen in de grond (Nmin) en in gewas 250
kg/ha
200 150
Nmin kg/ha (0-60 cm) N-hoeveelheid gewas kg/ha
100 50 0
periode
© IRS 2014,
[email protected]
3
Stikstofbijbemesting na overvloedige neerslag
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 09-12-2014; Tilburg 10-12-2014
Stikstof bijbemesten? Laat in het seizoen (14 juli) Veelerveen 1993 ■ geelverkleuring loof na natte periode ■ bijbemesting 30, 60 en 90 kg N/ha (kalksalpeter) ■ bijbemeste veldjes na 1 week weer groen
Stikstof bijbemesten? Laat in het seizoen (14 juli)
financiële opbrengst (€/ha)
Financiële opbrengst (excl. kosten N) 3000
Veelerveen 1993
2900
2800
0
30 60 extra N-gift (kg/ha)
90
N bijbemesten in juli heeft geen zin
© IRS 2014,
[email protected]
4
Stikstofbijbemesting na overvloedige neerslag
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 09-12-2014; Tilburg 10-12-2014
Stikstof bijbemesten? Na veel neerslag begin juni (binnen een week) Vredepeel 1999 t/m 2001: nabootsen heftige buien door beregening twee beregeningen binnen een week totaal ca. 80 mm
Vredepeel 1999 t/m 2001 Invloed ‘heftige buien’ (begin juni) op financiële opbrengst bij verschillende stikstofgiften financiële opbrengst (€/ha)
4000 3800 3600 3400
‘heftige’ buien normaal
3200 3000 2800 0
50
100
150 100+50 200 (begin juli)
N-gift (kg/ha) ‘heftige buien’ in korte tijd kunnen opbrengst kosten negatieve effecten waren niet te repareren met extra stikstof
© IRS 2014,
[email protected]
5
Stikstofbijbemesting na overvloedige neerslag
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 09-12-2014; Tilburg 10-12-2014
Stikstof bijbemesten? Na veel neerslagoverschot in mei proefveld perceel zand in Sleen 2014
organische stof: 6,3% pH 5,2 Pw 69 K-getal 13 N-gift: 72 kg werkzame N (rundveemest) + 75 kg N (NTS) + 12 kg N (ureum) = 159 kg N/ha
Proefveld Sleen 2014
© IRS 2014,
[email protected]
6
Stikstofbijbemesting na overvloedige neerslag
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 09-12-2014; Tilburg 10-12-2014
Proefveld Sleen 2014 ■ mei: 200 mm neerslag (normaal 60 mm), 27, 28 en 29 mei: bijna 100 mm neerslagoverschot ca. 125 mm ■ theoretische N-verplaatsing fijnzandige gronden: ca. 55 cm ■ Nmin (0-60 cm) 17 juni: 56 kg/ha (normaal ca. 160 kg/ha) ■ slechte groei ■ bijbemesting op 17 juni 2014: 0, 40, 80 en 120 kg N/ha (KAS) ■ binnen 2 weken effect op loofkleur- en ontwikkeling
Proefveld Sleen 3 juli 2014 (2 weken na bijbemesting)
links niet bijbemest, rechts 120 kg N/ha bijbemest
© IRS 2014,
[email protected]
7
Stikstofbijbemesting na overvloedige neerslag
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 09-12-2014; Tilburg 10-12-2014
Proefveld Sleen 29 juli 2014
op voorgrond 80 kg N/ha, daarachter geen bijbemesting
Oogst proefveld Sleen 5 november 2014
© IRS 2014,
[email protected]
8
Stikstofbijbemesting na overvloedige neerslag
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 09-12-2014; Tilburg 10-12-2014
Sleen 2014 Invloed wortelgewicht en suikergehalte 20
80
a
a
a
a
19 a
60
a
18 b
40
b
17
20
suikergehalte (%)
wortelgewicht (t/ha)
100
0 0 wortelgewicht t/ha
40 80 extra N-gift (kg/ha)
120
suikergehalte %
Sleen 2014 financiële opbrengst (€/ha)
Invloed financiële opbrengst 3800 a
3700 ab
3600 ab
3500 3400 3300
b
0
40
80
120
extra N-gift (kg/ha)
© IRS 2014,
[email protected]
9
Stikstofbijbemesting na overvloedige neerslag
SUIKERBIETENINFORMATIEDAGEN Emmeloord 09-12-2014; Tilburg 10-12-2014
Sleen 2014
amino N (mmol/kg)
Invloed amino N 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0
d c b a
0
40 80 extra N-gift (kg/ha)
120
Conclusie Stikstofbijbemesting na overvloedige neerslag, zelfs vroeg in het groeiseizoen is niet rendabel, ondanks indicaties voor stikstofgebrek (veel neerslag (overschot), laag Nmin, slechte groei, gelig loof)
© IRS 2014,
[email protected]
10